Kingdom of Nirvoas

Armen – fam. Brands

Generaties:

(1.) /

(2.) Willem x Jacoba

(3.) David x Grietje, Nelleke, Jacob, Janneke, Wouter

Het was midden in de nacht, maar in het huisje van de familie Brands was nog volop leven. Er waren niet genoeg bedden, en daarom waren er altijd wel een paar mensen wakker.

‘Ik heb een mooi aanbod gekregen vandaag.’ zei Willem terwijl hij wat brood afsneed met een groot mes.

‘Aanbod? Vertel, pa!’ zei Jacob. Achter hem mompelde Nelleke in haar slaap.

Willem maakte Nelleke wakker en gaf haar ook wat te eten.

‘Nou, luister. Jullie moeder weet hier nog niet van, maar ik ga het haar snel vertellen. Jullie kennen de goede prins Augustinus?’

De kinderen knikten.

‘Nou, die heeft dus stukken land gekocht, en daaronder valt ook het land van de boerderij waar ik opgegroeid ben.’ vertelde Willem.

‘Wat de prins nu wil gaan doen met dat land, is heel mooi. Hij wil er boeren op laten werken, en de huur van het land is heel laag! We moeten wel een deel van onze oogst afstaan, maar dat is heel weinig.’

Even keken Jacob en Nelleke hun vader onbegrijpend aan. Toen klaarde Jacobs gezicht op.

‘Je bedoelt, dat we hier weggaan?’ vroeg hij. ‘Dat we teruggaan naar de boerderij van jouw ouders?’

‘Het boerenleven is prachtig.’ knikte Willem als antwoord.

‘Wauw.’ zei Jacob alleen maar. Weggaan uit dit benauwde huis, uit deze donkere buurt, dat leek hem wel wat!

‘David en zijn vrouw blijven in dit huis wonen. En de rest van ons vertrekt dan naar de boerderij! We zullen het goed krijgen.’

‘Pff, alles is beter dan dit!’ giechelde Nelleke.

‘Precies!’ lachte Willem.

Willem vertelde het aan zijn vrouw, en die reageerde dolenthousiast. Meteen begon iedereen zijn spullen bij elkaar te zoeken.

De kleine, magere Wouter begon in zijn wiegje te huilen door alle onrust.

‘Stil maar, mama is hier. We gaan.’ suste Jacoba haar kleintje.

‘Hebben we alles, jongen?’ vroeg Willem.

‘Ja, pa.’ zei Jacob vastberaden. ‘We kunnen gaan.’

Jacoba keek nog een laatste keer om zich heen. Het was een donker, koud huis. In de hoeken hingen spinnewebben.

In haar armen voelde ze het magere lijfje van haar zoontje. Ja, ze moesten hier weg. Het platteland was gezonder dan hier!

Het was heel vroeg in de ochtend, maar David en Grietje kwamen ook uit hun bed om iedereen gedag te zeggen.

Jacoba voelde zich toch wat emotioneel bij dit afscheid. Haar oudste, eerste zoon… het leek nog maar gisteren dat hij een baby was!

‘Tot ziens, David…’ zei ze zacht, en ze strekte haar armen naar hem uit.

‘Jezus ma, alsjeblieft zeg!’ riep David luid en hij hief zijn handen op.

‘Al dat gejammer en liefdevolle gedoe ook altijd. Ik zal blij zijn als jullie weg zijn. Dan heb ik hier tenminste rust.’ mopperde David.

‘Eh,’ stamelde Jacoba, een beetje geschrokken door zijn grofheid. ‘Dan ga ik maar.’

En iedereen pakte zijn spullen, en verliet het kleine huisje.

‘Nou, dat werd tijd. De hele nacht heb ik geen oog dicht gedaan door al dat gedoe.’

David vloekte en propte een stuk brood naar binnen. Zijn vrouw kwam naast hem zitten.

‘We gaan werk zoeken.’ zei David. ‘In de kroeg verderop zoeken ze nog een barmeisje. Echt wat voor jou.’

Met een ruk sprong Grietje op.

‘Hee, blijf zitten jij!’ riep David kwaad. ‘Als ik zeg dat jij barmeid wordt, dan gebeurt dat ook! Het betaalt lekker!’

Grietje zei niets en staarde voor zich uit. Barmeid? De hele nacht werken, tussen de dronken, handtastelijke kerels?

‘Stel je niet aan. We hebben het geld hard nodig.’ zei David. Grietje liep weg, en klom de ladder op naar boven.

‘Ja, vlucht maar weer. Als je maar weet dat jij vanavond naar die kroeg gaat, Griet! En ik kom persoonlijk controleren of jij je werk goed doet!’ brulde David haar na.

Even grinnikte hij in zichzelf, en toen ging hij weer door met eten.

Grietje ging naar haar werk, die avond. Ze mocht pas weg toen alles was schoongemaakt – en de zon kwam al op toen ze buiten stond.

Met een hoofd dat draaide van de slaap, wankelde Grietje eindelijk het kerkpleintje op. Ze zag haar huis al, maar het leek oneindig ver weg.

In haar hoofd weerklonken nog de vieze, dubbelzinnige opmerkingen die mannen naar haar hoofd hadden geworpen. Ze rilde van afschuw.

‘Nou, dat werk past precies bij je!’ riep David, toen hij zijn vrouw binnen zag komen. Uitgerust zat hij op een bankje en hij grijnsde. ‘Je deed het prima! Maar hou je bek, hè, als je ooit klaagt, wordt je meteen ontslagen. En ik wil je ook niet horen klagen!’

Grietje zei niets, en ging naar boven. Het enige wat ze wilde, was slapen.

‘Ho ho,wat was jij van plan? O, je wil naar bed! Wat een geweldig idee.’ grinnikte David met twinkelende ogen. Hij klom snel achter haar aan de ladder op en duwde haar hardhandig op het bed.

‘En nu ga jij mij gehoorzamen.’ siste hij met een gemene blik in zijn ogen. Hij greep haar polsen vast en rukte de kleding van haar lijf. Hij negeerde haar protest.

Even later slenterde David wat rond in de buurt. Vanuit de dorpskerk hoorde hij ineens zijn naam roepen. Het was Cornelia, zijn nichtje, en ze keek hem woedend aan.

‘Waar is de rest van je familie heen? Zijn ze zomaar vertrokken?’ riep ze.

‘Ik heb ze midden in de nacht horen weggaan.’ voegde Flore eraan toe.

‘Je moet niet bij mij zijn met je gezeik. Ze zijn allemaal teruggegaan naar de oude boerderij, waar mijn vader opgroeide.’ zei David kortaf.

De kalme sfeer die normaal in de kerk hing, was ver te zoeken.

‘Nelleke heeft niet eens afscheid genomen.’ zei Cornelia zacht. Ze zou haar vriendin gaan missen. Die boerderij lag een flink eind hier vandaan.

Zonder nog iets te zeggen tegen zijn verwarde dorpsgenoten, liep David weg. Hij had nog wat zaken te regelen… stiekem sloop hij door de straten, richting een duistere kroeg.

Toen hij aan het eind van de dag thuis kwam, greep hij Grietje ruw bij haar arm en trok haar tegen zich aan. Hij zoende haar agressief op haar mond, en ze gehoorzaamde zonder iets te zeggen.

Ineens voelde Grietje een warm vocht langs haar pols lopen. Verbaasd keek ze ernaar – het was bloed! Ze stapte achteruit en zag een grote snijwond op Davids wang.

‘Wat is dat?’ vroeg ze.

‘Wat is dat toch met jou, altijd dat gezeur aan m’n kop!’ riep David geïrriteerd uit. ‘Er was gewoon wat ruzie in de kroeg. Moet je dan alles weten?’

Grietje zei niets, zoals altijd.

‘En kijk me niet zo aan! Dit zijn jouw zaken niet, Grietje.’

‘Zal ik…’ begon Grietje, en ze gebaarde naar zijn wond.

‘Nee, je blijft met je poten van me af!’ brulde David en hij sloeg haar hand weg.

Hij haalde nogmaals naar haar uit, en nu raakte hij haar vol op haar gezicht. Ze kon niet meer wegduiken.

De klap kwam hard aan, en duizelig greep Grietje naar haar voorhoofd.

Langzaam knipperde ze met haar ogen. Ze zag alles dubbel.

‘Mee komen, Griet.’ klonk het van heel ver weg.

Grietje moest zich tot het uiterste inspannen om haar man weer helder voor zich te zien. Hij gebaarde driftig naar de ladder, en klom naar boven.

Grietje slikte moeizaam.

David trok zijn vrouw mee onder de dekens. Ze durfde niet eens te weigeren, want ze was bang dat hij haar weer zou slaan.

Vanavond moest ze weer in de kroeg werken, iets waar ze vreselijk tegenop zag.

Grietje kneep haar ogen stijfdicht.

Was dit nou het leven van een getrouwde vrouw?