Kik'r Cornelis Haga

4
Het Ottomaanse r i j k Gezocht: Razende reporters voor jullie klassenkrant Kruip in de huid van een journalist, redacteur, vormgever of fotograaf Ga op onderzoek uit Bezoek het stadsarchief Kom alles te weten over 400 jaar Nederland en Turkije En schrijf hierover in jullie eigen krant Win! De klas met de mooiste, meest informatieve krant wint een suikerzoete prijs Zit jij in een klas vol journalisten in de dop? Doe dan mee. Kijk voor meer informatie op de achterzijde van deze krant. Wat er verder in deze krant te lezen is: - De gevaarlijke reis van Cornelis Haga - Toen en nu: hoe snel ben jij in Turkije? - Cornelis Haga-toer - Gastarbeider Mehir vertelt zijn verhaal 400 jaar diplomatieke betrekkingen Nederland – Turkije Ik voel me vereerd dat ik het voorwoord mag schrijven voor deze bijzondere krant. De kinderen van De Kring en Sint Jozef- school hebben een belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis onderzocht: de 400 jaar betrekkingen tussen Nederland en Turkije. Onze Schiedammer Cornelis Haga ging met schepen vol cadeaus naar de sultan om handel te mogen drijven met zijn rijk. Na maandenlange onderhandelingen kreeg Cornelis Haga toestemming en werd hij de eerste Nederlandse ambassadeur aan het Turkse Hof. Voor een recente gebeurtenis in de ge- schiedenis hebben de kinderen de heer Mahir Engin, een van de eerste gastarbei- ders in Schiedam, ontmoet. Door deze ontmoeting, samen met het bezichtigen van de grafsteen van Cornelis Haga in de Grote Kerk van Schiedam en het bezoek aan de Turkse ambassadeur in Den Haag hebben de kinderen ontdekt en aange- toond dat Nederland en Turkije op vele manieren met elkaar verbonden zijn en dat de afstand tussen de landen kleiner is dan we denken. Ik ben blij dat met het themajaar ‘Verbor- gen Schatten’ de geschiedenis van Schie- dam meer aandacht krijgt en dat de link met Turkije wordt belicht door de vele projecten. Johan Grijzen Wethouder Gemeente Schiedam Je wordt niet iedere dag uitgenodigd om op bezoek te komen bij de Turkse ambassade. De redactie was daarom wel een beetje zenuw- achtig toen ze aanklopte bij één van de oudste residenties (een huis van een persoon met een hoge functie) in Den Haag. We werden ontvangen in een hele chique zaal. Daar stond ons meteen een ver- rassing te wachten: allemaal lekkere hapjes en vers vruchtensap. De mede- werkers van de ambassade vertelden ons dat gastvrijheid heel belangrijk is in Turkije, Turken vinden dat je goed voor je gasten moet zorgen. De ambassadeur was helaas in Turkije, maar we konden onze vragen stellen aan de viceam- bassadeur, Cem Utkan. Dat is degene die na de ambassadeur de baas is op de ambassade. Ambassadeurs zijn erg belangrijk voor landen, want via deze mensen kunnen landen met elkaar praten om problemen op te lossen. Meestal kun je pas ambassadeur worden nadat je 40 jaar als diplomaat hebt gewerkt of je moet heel erg slim zijn. Meneer Utkan zei dat het in landen zoals Nederland erg fijn is om te werken, maar soms moet een ambassadeur werken in een land waar oorlog is. Dat kan best heftig zijn. Ne- derland en Turkije hebben gelukkig nooit erge ruzie gehad. Beide landen hebben veel met elkaar gemeen en ze hechten allebei waarde aan vrede en democratie. Maar Nederland en Turkije zijn ook op andere gebieden belangrijk voor elkaar: zo is Nederland de grootste investeerder in Turkije en wonen er maar liefst 400.000 Turkse Nederlanders in Nederland. Nederland en Turkije zijn dan ook goed bevriend met elkaar en onze staatshoof- den (koningin Beatrix en de president van Turkije) bezoeken elkaar minstens één keer in de 2 à 4 jaar. Feest! Al 400 jaar vriendschap tussen Nederland en Turkije Op bezoek bij de ambassade Afstand tussen Schiedam en Turkije kleiner dan we denken Hallo wij zijn Nathalie, Maaike, Sarah en Chantal van de Sint Jozefschool en wij zijn Lanka, Gizam, Emirhan, Moham- med, Ayse-Melda en Cagla van De Kring. Samen hebben we onderzoek gedaan naar de betrekkingen tussen Nederland en Tur- kije, die dit jaar al 400 jaar bestaan. In deze krant lees je hier alles over. Even voorstellen: de redactie! Dit is de Turkse ambassadeur in Nederland: Uğur Doğan. Filmpje

description

Kinderkrant over 400 jaar Nederlands Turkse betrekkingen.

Transcript of Kik'r Cornelis Haga

Page 1: Kik'r Cornelis Haga

Het Ottomaanse rijk

Gezocht:Razende reporters

voor jullieklassenkrant

Kruip in de huid van eenjournalist, redacteur,

vormgever of fotograaf Ga op onderzoek uit

Bezoek het stadsarchiefKom alles te weten over

400 jaar Nederland en Turkije En schrijf hierover in

jullie eigen krant

Win!De klas met de mooiste,meest informatieve krant

wint een suikerzoete prijs

Zit jij in een klas vol journalisten in de dop?Doe dan mee. Kijk voor meer informatie opde achterzijde van deze krant.

Wat er verder in deze

krant te lezen is:

- De gevaarlijke reis van Cornelis Haga

- Toen en nu: hoe snel ben jij in Turkije?

- Cornelis Haga-toer

- Gastarbeider Mehir vertelt zijn verhaal

400 jaar diplomatieke betrekkingen Nederland – Turkije

Ik voel me vereerd dat ik het voorwoord mag schrijven voor deze bijzondere krant.

De kinderen van De Kring en Sint Jozef-school hebben een belangrijke gebeurtenis in de geschiedenis onderzocht: de 400 jaar betrekkingen tussen Nederland en Turkije. Onze Schiedammer Cornelis Haga ging met schepen vol cadeaus naar de sultan om handel te mogen drijven met zijn rijk. Na maandenlange onderhandelingen kreeg Cornelis Haga toestemming en werd hij de eerste Nederlandse ambassadeur aan het Turkse Hof.

Voor een recente gebeurtenis in de ge-schiedenis hebben de kinderen de heer Mahir Engin, een van de eerste gastarbei-ders in Schiedam, ontmoet. Door deze ontmoeting, samen met het bezichtigen van de grafsteen van Cornelis Haga in de Grote Kerk van Schiedam en het bezoek aan de Turkse ambassadeur in Den Haag hebben de kinderen ontdekt en aange-toond dat Nederland en Turkije op vele manieren met elkaar verbonden zijn en dat de afstand tussen de landen kleiner is dan we denken. 

Ik ben blij dat met het themajaar ‘Verbor-gen Schatten’ de geschiedenis van Schie-dam meer aandacht krijgt en dat de link met Turkije wordt belicht door de vele projecten.

Johan GrijzenWethouder Gemeente Schiedam

Je wordt niet iedere dag uitgenodigd om op bezoek te komen bij de Turkse ambassade. De redactie was daarom wel een beetje zenuw-achtig toen ze aanklopte bij één van de oudste residenties (een huis van een persoon met een hoge functie) in Den Haag. We werden ontvangen in een hele chique zaal. Daar stond ons meteen een ver-rassing te wachten: allemaal lekkere hapjes en vers vruchtensap. De mede-werkers van de ambassade vertelden ons dat gastvrijheid heel belangrijk is in Turkije, Turken vinden dat je goed voor je gasten moet zorgen. De ambassadeur was helaas in Turkije, maar we konden onze vragen stellen aan de viceam-bassadeur, Cem Utkan. Dat is degene die na de ambassadeur de baas is op de ambassade.Ambassadeurs zijn erg belangrijk voor landen, want via deze mensen kunnen landen met elkaar praten om problemen op te lossen.

Meestal kun je pas ambassadeur worden nadat je 40 jaar als diplomaat hebt gewerkt of je moet heel erg slim zijn. Meneer Utkan zei dat het in landen zoals Nederland erg fijn is

om te werken, maar soms moet een ambassadeur werken in een land waar oorlog is. Dat kan best heftig zijn. Ne-derland en Turkije hebben gelukkig nooit erge ruzie gehad. Beide landen hebben veel met elkaar gemeen en ze hechten allebei waarde aan vrede en democratie. Maar Nederland en Turkije zijn ook op andere gebieden

belangrijk voor elkaar: zo is Nederland de grootste investeerder in Turkije en wonen er maar liefst 400.000 Turkse Nederlanders in Nederland. Nederland en Turkije zijn dan ook goed bevriend met elkaar en onze staatshoof-den (koningin Beatrix en de president van Turkije) bezoeken elkaar minstens één keer in de 2 à 4 jaar.

Feest! Al 400 jaar vriendschap tussen

Nederland en Turkije

Op bezoek bij de ambassade

Afstand tussen Schiedam en Turkije kleiner dan

we denken

Hallo wij zijn Nathalie, Maaike, Sarah en Chantal van de Sint Jozefschool en wij zijn Lanka, Gizam, Emirhan, Moham-med, Ayse-Melda en Cagla van De Kring. Samen hebben we onderzoek gedaan naar de betrekkingen tussen Nederland en Tur-kije, die dit jaar al 400 jaar bestaan. In deze krant lees je hier alles over.

Even voorstellen:

de redactie!

Dit is de Turkse ambassadeur in Nederland: Uğur Doğan.Filmpje

Page 2: Kik'r Cornelis Haga

Het Ottomaanse rijk

Samenwerking Nederland en Turkije

De eerste samenwerking tussen Nederland en Turkije startte in de tijd van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648). Nederland heette toen nog de Republiek der 7 Verenigde Nederlanden. Vanaf 1590 werd Nederland steeds rijker en nam het een belangrijke plek in de wereld in. Dat wekte de interesse van een groot rijk aan de andere kant van het continent: het Ottomaanse Rijk. De hoofdstad van dat rijk was Constantinopel (nu Istanbul), in die tijd één van de rijkste steden ter wereld. De Turken waren geïnteresseerd in Nederland omdat we economisch veel te bieden hadden en we een goede bondgenoot zouden zijn. Wij haalden via zee veel producten uit verre landen, zoals specerijen, porselein en zilver, die we doorverkochten aan andere landen. We hadden ook veel macht op zee. Toch waren we te klein om echt een bedreiging te zijn voor dat grote Ottomaanse rijk.

AmbassadeurOm de samenwerking tussen de landen goed te laten verlopen, was het handig als er een soort tussenpersoon was, een ambassa-deur. De belangrijkste taak van een am-bassadeur is het onderhouden van goede economische en politieke relaties met een land. In 1610 vroeg de Turkse Minister van Marine aan Nederland om een ambas-sadeur naar Istanbul te sturen. Die ambas-sadeur moest onderhandelen met de sultan over hoe de landen konden samenwerken. Die eerste ambassadeur was de Schiedammer Cornelis Haga.

Onderhandelen met de sultanDe onderhandelingen gingen goed. De sultan gaf toestem-ming aan Nederland om een consulaat in Constantinopel te openen. Hij liet Nederlandse zeelieden vrij die door

Turkse piraten gevangen waren genomen. Ook beloofde hij dat de Nederlandse schepen voortaan met rust wer-

den gelaten. Omdat er zulke goede afspraken waren gemaakt, reisden steeds meer Hollandse handela-ren naar Turkije om daar hun spullen te verkopen. Het duurde trouwens nog wel even voordat de eerste Turkse ambassade in Nederland werd geopend. Dat was in 1855 in Den Haag. De eerste

ambassadeur was Prins Konstantin Karaca Bey.

GastarbeidersDe banden met Turkije bleven eeuwenlang goed. Rond 1960 was er in Nederland een groot tekort aan mensen die ongeschoold en laagbetaald werk konden doen. Nederland sprak toen met Turkije af dat hiervoor arbeiders uit Tur-kije naar Nederland konden komen. Ze noemden dat gastarbeiders. Schiedam was één van de eerste steden in Nederland waar Turkse mannen als gastarbeider aan de slag gingen.

Turkse NederlandersNu, in 2012, is de relatie met Turkije nog steeds goed. Turkije koopt nog steeds veel Nederlandse producten, bijvoorbeeld machines en chemische producten. Maar ook computers die in Azië worden gemaakt en die via ons land met containerschepen verder over Europa worden verspreid. Nederland koopt veel Turkse producten, dat zijn vooral kleding en voedingsmiddelen. Er gaan ook veel Nederlan-ders naar Turkije op vakantie. Misschien ben jij zelf wel eens daar geweest. Hét grote verschil met 1612 is dat er nu zo’n 386.000 Nederlanders met een Turkse achtergrond in Nederland wonen. Die zorgen er natuurlijk ook voor dat de banden tussen Nederland en Turkije goed blijven. Zij laten ons ook kennismaken met hun cultuur.

Turkije en de Europese UnieNederland maakt deel uit van de Europese Unie (EU). Dat is een groep van 27 Europese landen die samenwerken. Ze helpen elkaar en een groot deel van de landen heeft de-zelfde munt (de Euro). Bovendien mogen inwoners van de verschillende landen vrij reizen (hun paspoorten worden niet gecontroleerd bij de grens) en kunnen ze in alle EU-landen studeren, werken en producten in- en verkopen. Dit zijn veel voordelen. Turkije is kandidaat-lid van de EU, om echt lid te worden, moeten ze aan toelatingseisen voldoen. Er zijn ook landen tegen de toetreding van Turkije. Het is daarom nog niet duidelijk wanneer Turkije echt lid zal worden.

Mahir Engin moest in Nederland wel wennen‘Zoenen op straat, dat gebeurde in Turkije echt niet’

Schiedam was één van de eerste steden in Neder-land waar Turkse mannen als gastarbeider aan de slag gingen. De meeste van hen werkten in de glas-fabriek. Ze werden gastarbeiders genoemd, omdat ze tijdelijke contracten kregen en het eigenlijk de bedoeling was dat ze weer naar Turkije terug zouden gaan. Maar hun Nederlandse bazen waren tevreden over hun werk en vonden het helemaal niet fijn dat de mannen, nadat ze waren ingewerkt, weer weggingen. Daarom kregen de gastarbeiders een verblijfsvergunning. Eerst een tijdelijke en daarna een permanente.

Mahir Engin kwam als een van de eerste gastarbei-ders naar Nederland. De familie Engine had het niet zo breed in die tijd en Mahir besloot om een tijdje in Nederland te gaan werken om zo veel geld te verdie-nen voor zijn familie. Mahir kwam, samen met een groep landgenoten, in september 1965 aan op het vliegveld: “Vanuit de bus die van het vliegveld naar het pension reed, zag ik een jong stel dat elkaar op straat aan het zoenen was. Dat was het eerste dat mij opviel in Nederland, want zoenen in het openbaar, dat gebeurde in Turkije echt niet.’

Dat was niet het enige waar Mahir aan moest wennen; het eten was anders, hij sliep in een pension met acht mannen op één kamer en hij moest de Nederlandse taal en gebrui-ken leren. De taal had Mahir gelukkig vrij snel onder de knie. Hij besloot id te worden van de ondernemersraad van het bedrijf waar hij als gastarbeider was komen werken, Wilton-Feijenoord, een scheepswerf in Schiedam. Een ondernemersraad is een groep mede-werkers die de belangen van het personeel behartigt bij de bazen van het bedrijf. Later nam hij ontslag en liet zich omscholen tot maatschappelijk werker. Daarnaast raakte Engine betrokken bij de politiek. Inmiddels woont Engine al 47 jaar in Nederland. Hij heeft een Nederlandse vrouw en twee kinderen. ‘Ik mis Turkije nog steeds en dat zal altijd wel blijven. Maar als ik naar Turkije terug zou gaan, zou ik Nederland missen.’

Hier werd Cornelis g

evangen genomen

400 jaar van hier naar daar

Page 3: Kik'r Cornelis Haga

Het Ottomaanse rijk

De geheime reis van Cornelis Haga

Tegenwoordig ben je met het vliegtuig bin-nen een paar uur in Turkije. In de zeven-tiende eeuw ging dat een stuk langzamer. Toen Cornelis Haga zijn geheime opdracht kreeg om naar Turkije te gaan, pakte hij zijn spullen om voor een lange tijd weg te gaan. Het zou een spannende reis worden met veel gevaren. Toen Cornelis in sep-tember 1611 richting Istanbul vertrok, wist hij niet eens zeker of hij Schiedam ooit terug zou zien.

Cornelis Haga begon zijn reis per koets. Via wat nu Duitsland en Oostenrijk zijn, reisde hij naar Wenen. Daar moest hij de grens oversteken naar het Turkse rijk. Na enig op-onthoud mocht hij doorreizen. Dat duurde niet lang. Een hertog die hoorde van de reis van Cornelis, vertrouwde zijn verhaal niet en nam hem gevangen. Cornelis moest vertel-len wat zijn reisplannen waren. Die mocht hij absoluut niet verklappen, dus bedacht hij een list. Hij verstopte alle papieren waarop stond wat hij in Turkije ging doen en ver-telde dat hij ernaartoe ging om Nederlanders die daar als slaven gevangen waren geno-men, vrij te kopen. Om de hertog te paaien, gaf hij ook nog een van de geschenken die hij eigenlijk voor de sultan had meegenomen. Toen mocht hij verder reizen.

PiratenCornelis reisde verder naar Venetië. Hier-vandaan wilde hij per schip naar Turkije varen. Maar de wateren waren gevaarlijk vanwege piraten, die heetten de Uskokken. Omdat Cornelis bang was voor een overval liet hij een schip zonder hem vertrekken. Dat werd inderdaad overvallen, maar Cornelis was niet aan boord. Hij had zelf een stukje verder een ander schip genomen. Het werd geen gemakkelijke tocht, het was een strenge winter met veel storm, maar na een half jaar, op 14 maart 1612, arriveerde Cornelis Haga dan toch in Constantinopel (Istanbul). Hier moest Cornelis sultan Ahmed I ervan over-tuigen om met Nederland samen te werken. Hij werd niet meteen ontvangen, de sultan liet hem eerst nog een paar maanden wachten voordat hij Cornelis ontving in zijn paleis.

Dure cadeausIn die tijd was het gebruikelijk om geschen-ken mee te nemen voor de sultan van Turkije en Cornelis Haga had veel dure cadeaus bij zich, zoals Edammer kazen, Chinees porselein, jenever, kristallen kroonluchters, kostbare tapijten, peperdure specerijen en exclusieve stoffen. Wel 93 kisten vol. De cadeaus kosten bij elkaar zo’n 10.000 euro, dat was in die tijd verschrikkelijk veel geld.

Cornelis had ook een geloofsbrief bij zich. Dit was een brief, waarmee hij kon bewijzen dat hij als ambassadeur Nederland mocht vertegenwoordigen. Op deze geloofsbrief stond de naam van de sultan steeds in gou-den letters geschreven.

Succesvol ambassadeurCornelis was een succesvol ambassadeur, die veel wist te bereiken. Hij bleef in totaal 27 jaar in Istanbul wonen. Ook zijn vrouw Aletta Brasser kwam na hun huwelijk daarnaartoe. Cornelis werd goed betaald en ze leidden een rijk leven in Turkije. In 1645 verhuisde het echtpaar terug in Nederland. In 1654 overleed Cornelis in Den Haag. Hij werd begraven in de Grote Kerk in Schiedam, zijn geboortestad. Vroeger lag in de kerk een grafsteen van Cornelis Haga, maar ongeveer 100 jaar geleden is het graf weggehaald. Er hangt nog wel een gedenkschrift (een epitaaf ) in de kerk ter herinne-ring aan Cornelis Haga en zijn vrouw.

De afstand tussen Schiedam en Venetië is 927 km, een koets reed 10 km per uur. Dat was dus een lange reis, reken maar uit! Vergeet niet dat de paarden tussendoor gewisseld moesten worden en Cornelis zelf natuurlijk ook moest rusten. Cornelis deed er vier maanden over.Behalve personen nam een koets ook vaak post mee, zoals brieven en pakketjes.

Met een schip van Venetië naar Constanti-nopel varen duurde in 1611 3 maanden.Reizigers voeren meestal mee met een schip dat sowieso die kant op ging om spullen, zo-als specerijen of textiel, af te leveren. Ze be-taalden de schipper (de baas van het schip) dan een vergoeding. Passagiersschepen voor lange afstanden, zoals een veerboot, beston-den in die tijd nog niet.

Een vliegreis tussen Amsterdam en Istanbul duurt 3,5 uur. Behalve toeristen vervoert een vliegtuig vaak post en moderne elektronica (bijvoorbeeld computers), maar ook dieren en producten die snel kunnen bederven zoals vlees, vis, groenten, fruit en bloemen.

Vroeger gingen de meeste gastarbeiders in de vakantie met een busje of auto terug naar hun familie in Turkije. Zij deden dan gemid-deld 3 dagen over de reis.Veel gastarbeiders namen spullen mee voor hun familie, niet alleen cadeaus, maar ook apparaten, zoals tv’s of wasmachines, die in hun eigen land niet te koop waren. Ze reisden daarom vaak in volgeladen auto’s of busjes.

Een vrachtwagen met producten doet 7 a 8 dagen over een reis van Rotterdam naar Istan-bul. Een vrachtwagen kan van alles vervoe-ren, kleding, dieren, maar bijvoorbeeld ook vloeibare of gevaarlijke stoffen. De reis van een vrachtwagen wordt goed geregeld, zodat de vrachtwagen op de heen- en terugweg hele-maal vol zit. Een vrachtwagen leeg terug laten rijden is natuurlijk zonde.

Vandaag de dag wordt ruim 90% van de goederen per container vervoerd. De zeecon-tainers kunnen makkelijk van een schip op een vrachtwagen worden geladen. Een ander voordeel is dat bijna alles in een container kan worden vervoerd, van computers tot vis. Grote kans dat jouw sportschoenen, cd’s of fiets in een zeecontainer naar Europa zijn gekomen.

Een brief van Nederland naar Turkije deed er in 1611 2 maanden over. Tegenwoordig doet een belangrijke aangetekende brief er3 dagen over. Er zat vroeger dus een flinke vertraging in de post. Dat leverde wel eens wat verwarring op. Toen Cornelis al lang een breed in Tur-kije was aangekomen, ontvingen zijn bazen in Nederland nog een brief van de medewer-kers van de sultan waarin ze vroegen wan-neer die Cornelis Haga nou eens zou komen. De bazen van Cornelis vroegen zich toen on-nodig af waarom hij nog niet in Turkije was, misschien was er wel wat gebeurd.

Een e-mail reist net zo snel als het lichtMet Skype heb je direct verbinding met degene die je wilt bellen (als je allebei een goedwerkende internetverbinding hebt tenminste).

Cornelis Haga werd geboren op 28 januari 1578 in Schiedam. Je kunt zijn geboorteplek nog bezoeken: Hoogstraat 156.Hij studeerde rechten in LeidenMet zijn enorme baard was hij ook in zijn tijd een opvallende verschijning

De Schiedammer Hans van der Sloot schreef een boek over Cornelis Haga: “Cornelis Haga: diplomaat en pionier in Istanbul” (Uitgeverij Boom). Daarin is heel het avontuur van Corne-lis Haga te lezen.

Dit is de Turkse president Abdullah Gül

Cornelis probeerde de sultan te overtuigen

De route van Cornelis Haga

Page 4: Kik'r Cornelis Haga

Begrippenlijst

Deze Kik’r over 400 jaar betrekkingen tussen Turkije en Nederland is een initiatief van Stichting Kik’r en wordt mogelijk gemaakt door de gemeente Schiedam, Fonds Schiedam Vlaardingen en het Marmara Fonds. De redactie bestaat uit leerlingen van de Kring en de Sint Jozefschool uit Schiedam. Kijkt u voor meer informatie over Stichting Kik’r op www.stichtingkikr.nl.© 2012, Stichting Kik’r

KinderredactieNathalie, Maaike, Sarah, Lanka, Gizam, Emirhan, Mohammed, Ayse-Melda, Chantal en Cagla

Tekst kinderredactie, Wethouder Johan Grijzen, Hanna de Vries, Deborah van Unen, Jack Odijk

Colofon

Partners

EindredactieHanna de Vries, Carolien Kruijs, Annemiek Guis

VormgevingShanna van der Nat

IllustratiesGuisstijl

Fotografie en Filmkinderredactie, Darryll Atema

DrukDrukkerij De Eendracht, Schiedam

Met bijzondere dank aan: Mahir Engin, ambassadeur Jan-Paul Dirkse, vice-ambassadeur Cem Utkan, Necla Günay, Uitgeverij Boom, Gemeentearchief Schiedam en Caroline Nieuwendijk.

Meer weten over de relatie tussen Nederland en Turkije?Maak je eigen klassenkrant!Het Gemeente Archief Schiedam nodigt alle leerlingen uit groep 6, 7 en 8 uit om een klassenkrant te maken over de betrekkingen tussen Nederland en Turkije. Misschien heb je wel iets in deze krant gelezen waarover je meer wilt weten. Jouw klas is de redactie en bepaalt zelf de onderwerpen. Daarna doe je als echte researcher onderzoek bij het Stadsarchief. De klas met de beste krant wint een prijs met een speciaal Turks tintje. Vraag nu of je juf of meester jullie klas aanmeldt bij het Gemeente Archief. (Contactpersoon: Carolien Nieuwendijk, tel: 14 010, e-mail: [email protected] o.v.v. gemeentearchief aanmelden klassenkrant, kosten € 35,00.)

Diplomatieke betrekkingenWanneer landen diplomatieke betrekkingen met elkaar hebben, betekent dit dat ze op verschillende gebieden met elkaar samen-werken en een goede relatie hebben. Bijvoorbeeld op het gebied van handel of politiek.

GastarbeiderEen gastarbeider is iemand die tijdelijk in een ander land woont om daar te werken. Vaak omdat er in het dat land veel werk is en in zijn eigen land niet. Als zijn contract afloopt, gaat hij weer terug naar zijn eigen land. Wanneer de gastarbeider voorgoed in het gastland blijft wonen, noemen we dat immigratie. De gastarbeider wordt dan een immigrant.

SultanAan het hoofd van het Ottomaanse rijk stond een sultan. Een sul-tan kun je een beetje vergelijken met een prins, koning of keizer. De vrouw of moeder van een sultan wordt sultana genoemd. Er bestaan nog steeds een aantal Islamitische landen die een sultan aan het hoofd hebben staan, in Oman bijvoorbeeld.

ConsulaatEen consulaat is een soort ambassade. Het verschil is dat een ambassade de officiële vertegenwoordiging is van een land. Een consulaat houdt zich vooral bezig met werkzaamheden op het gebied van de burgerlijke stand. Dat betekent dat je er als Ne-derlandse toerist terecht kan als je paspoort is gestolen. Turkse mensen kunnen bij een consulaat een visum aanvragen waar-mee ze naar Nederland kunnen reizen. Een consulaat geeft ook informatie aan Turkse bedrijven die met Nederland handel willen drijven. Daarom vind je consulaten vaak in belangrijke handels- of havensteden. Een ambassade is meestal gevestigd in de hoofdstad van een land.

Zijn er woorden in deze krant onduidelijk? Vraag de betekenis aan je juf of meester, of mail de redactie [email protected].

Veel Turken zijn moslim, hun religieuze bijeenkomsten vinden plaats in een moskee. Toen er meer Turkse mensen in Nederland kwamen wonen, werden ook de eerste mos-keeën ingericht. De eerste Turkse moskee in Nederland werd al in 1955 gebouwd, dat was de Mobarak moskee in Den Haag.In Schiedam Nieuwland staat de Turkse moskee Muradiye. Deze moskee is gebouwd in 2002. Het is de eerste moskee in Schiedam die helemaal vanaf de grond is opgebouwd. Andere moskeeën werden in bestaande pan-den gebouwd. De binnenkant ziet er dan wel uit als een moskee, maar de buitenkant ziet eruit als een gewoon gebouw of bedrijfspand. Ken jij zo’n moskee in Schiedam?De Muradiye moskee herken je buiten al aan de prachtige torens, dat noem je minaretten. Onze redactie werd uitgenodigd om binnen

een kijkje te nemen. Binnen zagen we de plek waar de moslims bidden. Dit doen ze richting Mekka. Je moet in de moskee altijd je schoenen uitdoen, maar je krijgt geen koude voeten, want binnen ligt een heerlijk zachte vloerbedekking.De moskee wordt niet alleen gebruikt als gebedshuis, het is ook een soort buurt-huis. Er worden verschillende culturele en muzikale activiteiten georganiseerd en er zit zelfs een bibliotheek in waar iedereen altijd welkom is.

Turkse moskee

Skypen met Jan-Paul Dirkse

de Cornelis Haga van 2012

Redactieleden Maaike en Sarah skypten met de Nederlandse ambassadeur in Turkije, Jan-Paul Dirkse en stelden hem allerlei vragen over zijn werk. De eerste opvallende verschillen: Cornelis Haga had een baard, ambassadeur Dirkse niet. En Jan-Paul Dirkse woont in Ankara, nu de hoofd-stad van Turkije, terwijl Cornelis Haga in de hoofdstad van toen woonde: Constantinopel.

Wat doet een ambassadeur?Jan-Paul Dirkse: “Een ambassadeur

vertegenwoordigt zijn eigen land in een ander land. Hij probeert ervoor te zorgen dat Nederlandse producten goed worden verkocht in Turkije en hij kijkt of er in het land meer mogelijkheden zijn om samen te werken. Je praat als am-bassadeur met allemaal belangrijke mensen. Je moet daarom erg goed

zijn in praten en goed met mensen op kunnen schieten.

Helaas spreek ik zelf geen Turks, maar gelukkig spreken veel mensen hier goed En-gels. De mensen hier kennen Nederland vooral van het voetbal, zoals die nieuwe spits

die voor een Turkse club gaat spelen: Dirk Kuyt. Nederland was kortgeleden ook

in het nieuws, omdat koningin Beatrix op bezoek is geweest in Turkije en de Turkse president Gül op staatsbezoek in Nederland. Deze bezoeken hadden te maken met de betrekkingen tussen Nederland en Turkije, die dit jaar 400 jaar bestaan. Iedereen in Turkije houdt van koningin Beatrix, omdat ze zelf geen koning(in) hebben. Mijn werk is daarom erg leuk. Als je goed kunt praten en goed bent in talen, dan raad ik je aan om voor een ambassade te gaan werken.Er werken hier zo’n 100 mensen voor de Neder-landse ambassade, zij geven onder andere visa uit. Dit zijn vergunningen die Turken nodig hebben als zij naar Nederland willen reizen. Ieder jaar komen zo’n 15.000 Turken naar Nederland. Maar andersom gaan er elk jaar zo’n 1,2 miljoen Nederlanders (!) op vakantie naar Turkije. Als deze toeristen hulp nodig hebben (bijvoorbeeld als hun paspoort is gestolen), kunnen ze bij de ambassade terecht. De ambassade zorgt er ook voor dat Nederlandse artiesten kunnen optreden in Turkije, dat de handel tussen Nederland en Turkije goed verloopt en dat politieke onder-werpen worden bespro-ken, bijvoorbeeld de toetreding van Turkije tot de Europese Unie.”

Doe je loopschoenen aan of pak je fiets en doe met je

klas mee met de Cornelis Haga-toer door Schiedam! In

deze krant vind je een inlegvel met het speuravon-

tuur, inclusief kaart en opdrachten.