Kijken, kijken, maar hoe en waartoe? Kunstzone juli/augustus 2012.
-
Upload
frederik-willemsen -
Category
Documents
-
view
224 -
download
3
Transcript of Kijken, kijken, maar hoe en waartoe? Kunstzone juli/augustus 2012.
Kijken, kijken, maar hoe en waartoe?
Kunstzone juli/augustus 2012
Kwestie:
Relatie kunstbeschouwing en kunstgeschiedenis
Het probleem van analysemodellen en begrippenlijsten
Doel?
1. zinvol leren kijken (relatie met eindtermen)
2.handvatten geven
Begrip ‘kunstbeschouwing’
(náást kunstgeschiedenis)
LichtwarkBauhaus
Onderwijs (vroeger en nu)Ad de Visser: Hardop Kijken
Beschouwings- en Analysemodellen
Analysemodellen (zie voorbeeld in bijlage)
Begrippenlijsten (zie op volgende slides voorbeelden van definiëring
van begrippen
compositie (begrippenlijst cve voor kua)
Dit is de ordening/plaatsing/groepering van de
verschillende vormen op een vlak (evenwichtig, symmetrisch,
asymmetrisch, dynamisch) of de plaatsing van driedimensionale vormen binnen een installatie.
ILO-UvA: BEGRIPPEN VOOR KUNST ANALYSE - versie 2.0 (aansluitend op cve richtlijn)
compositieCompositiegrondvorm Horizontaal / verticaal /
diagonaal / driehoek / overall
Dynamiek Statisch / dynamisch
Symmetrie Symmetrisch / asymmetrisch
Ritme Herhaling
kleur (begrippen cve)
Denk daarbij aan kleursoort (rood, geel, groen etc.), helderheid,
verzadiging, kleurencirkel (bijvoorbeeld die van Johannes Itten,
docent aan het Bauhaus), kleurcontrasten, kleursymboliek,
verschillende soorten van kleurmenging etc.
Kleur (Ilo Uva)
Kleursoort Primair / secundair / tertiair
Kleurverzadiging Zuiver / onzuiver
Kleurintensiteit Licht / donker
Kleurcontrast Licht donker / koud warm / ‐ ‐complementair
VORM (Ilo Uva)
Vorm Hoekig / rond / vierkant / kegel / tweedimensionaal / ‐
driedimensionaal
Vormsoort Geometrisch / organisch ‐open / gesloten
vorm (begrippen cve)
Denk daarbij aan tweedimensionale (vlak, plat) en
driedimensionale vormen (ruimtelijk, plastisch), abstracte of figuratieve vormen, schematische,
gestileerde, organische, geometrische vormen (zoals Mondriaan gebruikte) etc.
Toepassing mogelijk?Zie volgende voorbeelden
Reflecteren op kunst:
Kunstbeschouwing in relatie tot kunstgeschiedenis!
betekent:-begrippen historisch gebruiken; -kunstgeschiedenis motor van de vragen die opgeroepen (moeten)
worden: de juiste (relevante)vragen (leren)stellen
Kunstgeschiedenis/kunst (algemeen):
-kunstbeschouwing (didactisch) gebruiken bij uitleg/bespreking =Relatie Inhoud, vorm en functie bespreken aan de hand van een
concreet voorbeeld-Leerlingen léren de juiste vragen te
stellen (handvatten geven)
Voorbeelden:bespreken van:
opbouw proces Rafael ?(opdracht- verhaal-wat daarvan laten zien (Maria als tedere mooie moeder)-hoe in
beeld gebracht (vormgeving in relatie to (mimetische) kunstopvatting: hoe natuurgetrouwheid, levensechtheid gecombineerd met harmonie (compositie) –
gebruik van voorstudies voor compositie
Hoe leerlingen daarover bevragen?(in plaats van gangbare analyseschema)
Conclusie:Compositie (in 15de/16de eeuw) =
geschikte samenvoeging van elementen zoals figuren en
achtergronden,tot een aannemelijk geheel.
(= levendig/natuurgetrouw/geloofwaardig en harmonisch)
Compositie volgens Alberti 15de eeuw (zie bijlage citaten)
Didactisch: problematiseren
Vraag: Welk probleem moest in Renaissance opgelost door schilders?
Verbinden van levendigheid/levensechtheid met helderheid/harmonie
Hoe zichtbaar in voorbeelden?
Verschil Renaissance en Middeleeuwen?
Geen natuurgetrouwheid. Heldere, overzichtelijke compositie.
Noodzakelijke kennis voor docent?
Basale kennis kunsthistorische periodes
Inhoud (algemeen) in periodes
functie kunst in periodes
Kunstopvattingen in periodes (vormgeving in relatie tot kunstopvatting bespreken!)
Kunstopvattingen
pragmatisch, mimetisch, expressief, objectief (kunst = kunst), conceptueel gebaseerd op volgende schema: dominante
relatie van een van de factoren met het kunstwerk
kunstenaar (expressieve kunstopvatting)
(conceptueel) concept kunst universum/natuur (mimetische)
publiek (pragmatische kunstopvatting)
bron: Van Uitert (1978)
Nieuw:William Hogarth: The Analysis of Beauty (18de eeuw)
idee: driehoek en variatie appelleren aan instinctief gevoel van schoonheid bij
beschouwer
Kunstopvatting Matisse (compositie)(zie citaten bijlage)
Rosy-Fingered Dawn at Louse Point1955
Ik wilde weer contact met de natuur. Niet om natuurtaferelen te schilderen, maar om een gevoel te krijgen van dat licht, dat me met name hier heel erg
aantrok. Ik was altijd al erg geïnteresseerd in water.
Postmodernisme: compositie bij David Salle? (zie bijlage)
Boltanski (Postmodernisme; conceptuele kunstopvatting): hoe te bespreken/beschouwen?
Elsworth Kelly: objectieve kunstopvatting (kleur en vorm verwijzen alleen naar zichzelf)
Bronnen:
Gombrich : Eeuwige schoonheid, Gaade Uitg.Houten, laatste druk
Havekes, H. (2004). Actief Historisch Denken. Werkvormen die leerlingen motiveren. Geraadpleegd op datum via
http://www.kerknet.be/vic.onderwijs.mb/SO/Vakdocs/Geschiedenis/3aActief_Historisch_Denken_-_Hermes_-_Definitief_01
.
Expertisecentrum-kunsttheorie (2012). Geraadpleegd op datum via http://www.Expertisecentrum-kunsttheorie.nl/
Konijn,F. (1980). De relatie tussen kunstgeschiedenis en
kunstbeschouwing. Examenproblematiek
Koopman, H.(1980). Filosofie van de kunst voor de lerarenopleiding: De klassieke interpretatie, Modernisme en
Postmoderne interpretatie(deel 1-3). In: Reader HKU. Heemstede: Uitgegeven in eigen beheer
Rheeden, van H. (1994) Met het oog op …
compositieschema’s. In: Maandblad voor de beeldende vakken, 5
Stumpel, J & Kieft, G (1989) De veelzijdige driehoek. In:
Kunstschrift, 1989, 4
Uitert, E. van. (1978) Kunstbeschouwing in- en uitwendig. In: Reader IVLOS Lerarenopleiding E3.1(2004)
Witteveen,J. (1994). Enkele gedachten over kunstbeschouwing
in het voortgezet onderwijs. Enschede: SLO.
Akker, van den Paul (2010), Looking for lines. Theorie on the essence of Art and the Problem of Mannerism, Amsterdam
University Press
Akker, van den Paul (1991), Sporen van vaardigheid. De ontwerpmethode voor de figuurhouding in de Italiaanse
tekenkunst van de renaissance. Uniepers Abkoude.