1/07/15 pag. 1

Scholen tegen de keer

Dimokritos Kavadias Vakgroep Politieke Wetenschappen

V.U.Brussel – 01-07-2015

Onderwijs, Sociale (On)gelijkheid & Democratisch Burgerschap.

1/07/15 pag. 2

Inhoud

I.  Het Belang van Onderwijs

II. Gelijkheid van kansen en segregatie in het Onderwijs

III. Invloed op de samenleving?

IV.  Kan de school hier toe bijdragen?

1/07/15 pag. 3

I. BELANG VAN ONDERWIJS

1/07/15 pag. 4

I. BELANG VAN ONDERWIJS

92

84

64

45 46 34

6 10

21 32 30 35

1 2

5

15 22

25 31

0

10

20

30

40

50

60

70

80

90

100

1947 1961 1970 1981 1991 2001 2009

BaO SO HO

1/07/15 pag. 5

Werkzaamheidsgraad ifv diploma – Beroepsactieve bevolking

1/07/15 pag. 6

GEZONDHEID

63,2

39,2

0

20

40

60

80

100

HOGER (REF) SO BaO

1/07/15 pag. 7

II. Gelijkheid van kansen en segregatie in het Onderwijs

1/07/15 pag. 8

Spanning in prestatiescores

Source: Jacobs & Réa 2011

D1 D2 … D5 D6 … D9 D10 D9-D2 BE 425,4 453,9 … 491,9 500,3 … 565,0 571,7 111,1 CAN 448,3 477,9 … 492,8 496,6 … 535,7 554,9 57,8 FIN 465,7 495,7 … 508,9 527,3 … 559,5 555,5 63,8 DEU 400,9 421,7 … 493,4 506,3 … 539,7 552,1 118,0 NL 446,3 473,0 … 500,7 507,5 … 547,0 566,9 74,0 NOR 415,5 449,7 … 483,1 492,3 … 535,7 539,3 85,9 POL 452,7 477,6 … 509,7 521,5 … 533,2 570,2 55,6 USA 438,4 452,1 … 480,0 491,3 … 546,7 558,6 94,5                                            

Per decielen Score Leesprestaties

1/07/15 pag. 9

‘Rechtvaardigheid’ (verklaarde variantie - verticaal) ifv socio-economische segregatie (horizontaal)

Danhier,  J.,  Jacobs,  D.,  Devleeshouwer,  P.,  Mar6n,  E.  &  Alarcon,  A.  (2014)  Naar  kwaliteitsscholen  voor  iedereen?  Analyse  van  de  resultaten  van  het  PISA  2012  onderzoek  in  Vlaanderen  en  in  de  Federa?e  Wallonië-­‐Brussel,  Brussel:  Koning  Boudewijns6ch6ng,  70p.  

1/07/15 pag. 10

Wie?

Source: Jacobs & Réa 2011

1/07/15 pag. 11

Verschillen in sociale achtergrond tussen de onderwijsvormen

Bron: Onderwijs Vlaanderen 2004-2005

2004 -2005

% Moeders Diploma MAX

LSO

% Moeders Diploma

HSO

% Schoolse Vertraging

% Studie-toelage

1e Graad SO 26% 33% 22% 16%

ASO 15% 50% 12% 9% BSO 52% 9% 57% 25% KSO 20% 38% 46% 15% TSO 30% 24% 37% 15% Gemiddelde 27% 32% 28% 15%

(n=215.152) (n=215.152) (n=232.194) (n=232.194)

1/07/15 pag. 12

Verschillen tussen de vormen…

2004 -2005

% Moeder Dipl LSO

% Moeder Dipl HSO

% Vertraging

% Studie-toelage

ASO Klassieke 9% 63% 4% 6% ASO WET 13% 55% 10% 8% ASO REST 18% 43% 21% 11% KSO 20% 40% 48% 14% TSO TWISK 21% 36% 31% 12% TSO TP 31% 24% 42% 14% TSO ATP 30% 24% 45% 14% TSO A 31% 23% 44% 15% BSO BOUW/INDUS 51% 8% 59% 22% BSO HANDEL 50% 10% 57% 22% BSO ZORG 53% 8% 54% 25% BSO LANDTUIN 41% 17% 55% 17%

Bron: Onderwijs Vlaanderen 2004-2005

1/07/15 pag. 13

Sociaal stygma è Academische prestatie PISA: Kans om in ASO te zitten op 15 jaar

LAGE SES: 21,34%   MIDDEN: 37,86%  HOGE SES: 67,94%  

1/07/15 pag. 14

Sociaal stygma è Academische prestatie PISA: Kans om in ASO te zitten op 15 jaar

LAGE SES: 21,3%   MIDDEN: 37,9%  HOGE SES: 67,9%  

1/07/15 pag. 15

Sociaal stygma è Academische prestatie Kans op doorverwijzing naar A-stroom 11jaar

LAGE SES: 73,2%   MIDDEN: 88,8%  HOGE SES: 96,4%  

1/07/15 pag. 16

Leesvaardigheid 2000- 2009 impact van SOCIALE ACHTERGROND EVOLUTIE

: De impact van sociale achtergrond op schoolse prestaties is tussen 2000 & 2009 AFGENOMEN : De impact van sociale achtergrond op schoolse prestaties is tussen 2000 & 2009 TOEGENOMEN

1/07/15 pag. 17

III. Invloed op de samenleving?

Scholen spelen rol in ongelijkheid. Welk gevolg heeft dit voor sociale cohesie (burgerschapshoudingen)?

Perceptie van hetgeen “normaal” is?

Segregatie

Attitudes ˜ Sociale Cohesie

Academische segregatie

?

1/07/15 pag. 18

Academische Segregatie & Sociale Cohesie

1/07/15 pag. 19

Academische Segregatie & Sociale Cohesie

1/07/15 pag. 20

Academische Segregatie & ‘Regressie’ van leerlingen inzake sociale cohesie?

52,3%51,2%

53,9%

44,8%

37,6%

43,8%

35,4%

31,8%

41,6%

37,5%

46,0%

47,9%

30%

35%

40%

45%

50%

55%

2de% 4de%

A(SO)%Conv%BS%

B(SO)%Conv%BS%

A(SO)%Pol%Zel<%

B(SO)%Pol%Zel<%

A(SO)%Etnocentr%

B(SO)%Etnocentr%

1/07/15 pag. 21

IV. Kan de school hier toe bijdragen?

-­‐  Belang  Onderwijs  is  toegenomen  -­‐  Tendens  tot  segrega6e  -­‐  Segrega6e  is  geen  “natuurlijk”  gegeven  -­‐  Vroege  segrega6e  is  nadeling  voor  mo6va6e  &  

ongelijkheid  -­‐  Vroege  segrega6e  heeW  ook  prijs  voor  samenleving  

1/07/15 pag. 22

Ter afronding

-­‐  Vlaams  onderwijs  moet  &  kan  na  de  hervorming  bij  de  top  behoren  

-­‐  Onderwijs  mee  laten  evolueren  qua  finaliteit  &  structuur  

-­‐  Technische  &  Prak6sche  vorming  moeten  sterker  -­‐  Laat  de  studiekeuze  niet  te  vroeg  plaatsvinden  -­‐  Op  naar  een  nieuwe  pedagogische  aanpak  

1/07/15 pag. 23

Tot Slot….