'Ketenakkoord kunststofkringloop' PDF document

Ondergetekenden:

KETENAKKOORD KUNSTSTOFKRINGLOOP

Inzameling Producenten nieuwe producten NGOsBek & Verburg Desso Stichting NoordzeeCirculus BV/Berkel Milieu NV ESE bv ECNC Land & Sea Group/Ver. Kust & ZeeGreen Serendipity/Tassenbol Interface Plastic Soup FoundationIHC Merwede Philips Stichting Sterke YerkeKoninklijke Bammens BV StarSock Waste Free OceansDe Milieujutter Terschelling Ned. Rubber- en Kunststofindustrie (NRK)Nature Group Rotterdam (NGRP) PlasticsEurope Nederland HavenbedrijvenOur Oceans Challenge VNCI Groningen SeaportsSaraswater Kennisinstellingen/consultancy Havenbedrijf AmsterdamThe Ocean Cleanup DPI Value Centre Havenbedrijf RotterdamVOMS ECN NV Port of Den Helder

IMSA AmsterdamVerwerking (recycling) lnvestments in Sustainable Innovations (ISI) Financiële instellingenAKG Polymers NIOZ ABN-AMROAttero Polymer Science ParkCumapol Hogeschool Stenden Topsector ChemieMorssinkhof Rymoplast TNO Topteam ChemiePerpetual Plastic BV TU DelftPyroil Universiteit Twente OverhedenRecycling Avenue Wageningen UR (mcl IMARES) KIMOSITA WASTE Ministerie EZVan Werven Waste Free Waters Ministerie l&M

Hogeschool Windesheim

hierna tezamen ook genoemd Partijen,

hebben de gezamenlijke ambitie om binnen twee jaar beslissende stappen te zetten gericht op het creërenvan een duurzame markt van zowel de integrale productieketen van grondstoffen naar kunststofproducten’, het gebruik van deze producten door bedrijven en consumenten, alsook het hergebruik vanmaterialen en producten na afdanking. Deze kunststof kringloop wordt vormgegeven door zoveelmogelijk verduurzaming in de productieprocessen, door engineering en design van producten gericht opbreed hergebruik en door kunststof afvalstromen op een milieuverantwoorde wijze in te zamelen, tesorteren, en zo hoogwaardig mogelijk fysisch of chemisch te verwerken tot nieuwe grondstoffen enproducten en waarbij ‘lekkages’ uit het systeem van de kringloop zoveel mogelijk worden voorkomen.Tevens is uitgangspunt dat bij dit alles de concurrentiepositie van Nederland wordt versterkt, zoals in dedoelstelling van het groene groei programma is aangegeven.

Dit ketenakkoord is een concrete bijdrage aan het gezamenlijk streven van kabinet en uiteenlopendepartijen in de samenleving om onze economie via een groene groei strategie te transformeren naar eencirculaire economie. Het akkoord zal een verbinding vormen tussen bestaande en nieuwe activiteiten,sturing geven aan de activiteiten van partijen, gesloten en te sluiten concrete Green Deals en deinnovatiecontracten van de relevante topsectoren voeden. Ook andere partijen zijn van harte welkom —

ook na ondertekening - om zich aan te sluiten bij dit initiatief mits zij een bijdrage willen en kunnenleveren aan de realisatie van de doelstellingen van dit ketenakkoord.

Deze overeenkomst verbindt activiteiten van Partijen die willen bevorderen dat kunststoffen en kunststofproducten bijdragen aan een duurzame samenleving, dat verspilling van grondstoffen wordt tegengegaan,

1Daar waar in het verlengde van kunststof materialen het logisch is om ook te werken aan rubber, wordt dit meegenomen.

-1-Ketenakkoord Kunststofkringloop

die willen voorkomen dat kunststof afval — hoe minuscuul ook — in het milieu terecht komt en stimulerendat daar waar de kunststoffen in het milieu komen of zijn gekomen, deze worden ingezameld en zoverantwoord mogelijk worden verwerkt. Daarmee wordt ingezet op de volgende vier subdoelstellingen:• Meer duurzame producten op de markt (reduce, replace, redesign);• Brede implementatie van duurzame keten verdienmodellen (circulaire business modellen, renew);• Duurzamer gebruik (reduce, reuse) van producten en materialen;• Meer en betere recycling (renew, recycle: inzameling, sortering, bewerking en hergebruik

materialen).

Vertrekpunt is energie van partijenMomenteel zijn al veel partijen vanuit hun eigen ‘drive’, expertise en mogelijkheden actief om de kunststofkringloop te sluiten als het gaat om de integrale productieketen van grondstoffen naar kunststofproducten, het gebruik van deze producten door bedrijven en consumenten, hergebruik van materialen enproducten na afdanking, alsook het voorkomen van en de terugdringing van kunststof zwerfvuil in hetmilieu. Deze partijen willen met de introductie van nieuwe producten, gerecyclede materialen of dienstenwaarde geven aan het ingezamelde kunststof. Daardoor kunnen kunststoffen zoveel mogelijk en zohoogwaardig mogelijk worden teruggebracht in de kringloop.

De kunststofindustrie is actief op het gebied van bedrijfs- en productontwikkeling (redesign vanproducten en diensten en circulaire business modellen), op het gebied van substitutie door alternatieve(bv. biobased) materialen, maar ook in de toepassing van gerecyclede materialen in hun producten. Dezeduurzame producten verlagen de eco-footprint tijdens het gebruik, leiden tot kostenbesparingen voorgebruikers en vergroten de concurrentiepositie van de in de keten deelnemende bedrijven, zoals de sterketoename van kunststofproducten voor bv. verpakkingen en mobiliteit illustreert. Organisaties enbedrijven werken samen naar productie zonder zwerfafval (‘zero pellet loss’, ‘clean sweep’).

Recyclingbedrijven investeren in verbetering van sorteer- en recyclingmogelijkheden (zoals viagranuleren, chemische of feedstock recycling). Er is een succesvol burgerinitiatief om hergebruik vanplastic tassen te stimuleren door introductie van ‘de tassenbol’, in het kader van de RaamovereenkomstVerpakkingen2is een campagne gelanceerd ‘mag het een tasje minder zijn’ om hergebruik te stimulerenen onnodig gebruik te ontmoedigen. Er zijn ook organisaties die streven naar een Europees verbod opstorten of naar terugdringing van eenmalig gebruik van plastic tasjes. Andere partijen ontwikkeleninzamel- en verwerkingsystemen bij bedrijven, huishoudens, op stranden en evenemententerreinen, inhavens en op schepen. Weer andere partijen richten zich op het bestrijden van het mariene zwerfvuil.Deze partijen bedenken en ontwikkelen inzamelen verwerkingssystemen om ‘lekkages uit het systeem’ -

het zwerfvuil in oceanen, zeeën en rivieren, op stranden, in havens en grachten - in te zamelen, enproberen via bewustwordingscampagnes (zoals met gerichte inzamelacties) het gedrag van burgers enbedrijven die hun afval achteloos weggooien te beïnvloeden ter voorkoming van meer kunststof zwerfvuilin het milieu. Dat vraagt om een mentaliteits- en gedragsverandering bij deze gebruikers; een traject vanlange adem. Er zijn ook partijen die onderzoek doen naar vermindering van onnodig gebruik vankunststof (verpakkingen), naar redesign of nieuwe samenstellingen van producten (biobased polymeren)en processen of meer in zijn algemeenheid naar nieuwe verdienmodellen om verderop in de ketenkunststof adequaat terug te kunnen winnen.

Al deze activiteiten van Partijen hebben niet alleen een positief effect op het milieu, maar kunnen ook eenpositief effect hebben op de kosten van grondstoffen, de kosten van afvalinzameling en —verwerking, en inhet geval van zwerfvuil ook op de bedrijfscontinuïteit van bedrijven die met kunststof zwerfviiil wordengeconfronteerd, zoals de zeevaart, de visserij, de havens, strandgemeenten en —paviljoenhouders.De verbinding tussen deze partijen en met bedrijven, organisaties, kennisinstellingen, NGO’s en overhedenkan met dit ketenakkoord beter worden gelegd.

2 In de Raamovereenkomst Verpakkingen II, getekend door Ministerie l&M, VNG en producenten en importeurs van verpakte productenzijn afspraken gemaakt om tot verdere sluiting van verpakkingsketens — wo. verdere sluiting kunststofketen - te komen. Terondersteuning van dit proces is het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) opgericht. Het KIDV laat onderzoek uitvoeren en maaktreeds bestaand onderzoek toegankelijk, o.a. door het opstellen van factsheets waarin objectief een thema in kaart wordt gebracht.Daarnaast toetst zij of afspraken worden nagekomen. Van de opgedane kennis kan door de partners van dit ketenakkoord gebruikworden gemaakt.

-2-

Ketenakkoord Kunststoflringloop

Bedrijven spannen zich in om in de keten gezonde business cases te ontwikkelen Universiteiten, kennis-en onderwijsinstellingen, non-gouvernementele organisaties en overheden kunnen bijdragen aan een‘enabling environment’ door bevordering van bewustwording, kennisopbouw en -verspreiding enversterking van het juridische kader. Dit alles om samen de doelen van dit ketenakkoord om de kunststofkringloop te sluiten, mogelijk te maken en verdere ‘lekkages’ uit de kringloop te voorkomen.

Het maatschappelijk belang van kunststofDe rubber- en kunststofindustrie is een kennisintensieve en hoogwaardige industrietak. Het is voor debedrijven gebruikelijk om nieuwe technologieën in te zetten, grondstoffen uit diverse bronnen tegebruiken, zoals uit fossiele bron, biomassa of recyclaat. De kunststof recyclingindustrie is effectief in hetinzamelen, sorteren en het kunststof afval te verwerken tot regranulaat dat uitstekend in nieuweproducten kan worden toegepast. Ook de verduurzaming door inzet van biomassa neemt toe, hoewel involume nog bescheiden. Het is een meerjarige transitie, die vorm krijgt door verschillende initiatieven,zoals de Green Deal groen certificaten voor kunststof producten. Het ‘design for next use’ groeit tot standder techniek en daarmee worden producten zo ontworpen dat in het afvalstadium deze gemakkelijkkunnen worden gerecycled. Een speciale groep is die van composteerbare en degradeerbare producten.Deze vaak van biomassa vervaardigde producten vallen uiteen in CO2 en H20. Alleen in een industriëlecomposteeromgeving vallen de producten in 10 weken uiteen, anders duurt dat vele jaren. Het is eeninteressante nichemarkt, maar degradeerbare producten kunnen geen oplossing zijn voor het zwerfvuilprobleem, dat vraagt namelijk om een gedragsaanpassing. De kern bij biodegradeerbare producten is omde product/markt match te vinden voor optimale inzetbaarheid. Deze oplossingsrichtingen worden daaringezet waar de grootste kansen en duurzaamheideffecten liggen.

De schaarste aan grondstoffen krijgt terecht veel aandacht in maatschappij, politieke en bedrijfsleven.Efficiënt omgaan met grondstoffen, zoals kunststoffen, olie en gas is van belang. Voor de productie vankunststoffen wordt slechts 4% van het totale volume olie en gasgebruik ingezet. Europees en in Nederlandis consensus over het belang van hergebruik van kunststof. Nederland heeft met ca. 95% hergebruik ofenergieterugwinning een 8e plaats in het Europa van de 28. Nederland kent al jaren een stortverbod opbrandbare afvalstoffen, zoals kunststoffen. Dit is een mooie startpositie, maar het terugdringen van deterugwinning van de energie ten faveure van fysisch en chemisch hergebruik biedt nieuwhandelingsperspectief op het sluiten en gesloten houden van de kunststof kringloop. De ontwikkeling vaneen infrastructuur voor chemische of feedstock recycling is een belangrijk nieuw inzicht en vraagt eenbeleidsaanpak vergelijkbaar met de biobased economy.

Noodzaak voor kringloopsluiting en aanpak van kunststof zwerfvuilKunststof producten zijn van grote waarde in de samenleving. De materiaal- en productvoordelen zorgdenvoor een snel groei van toepassingen, zowel op nieuwe productie als door substitutie van anderematerialen. Ten opzichte van 1970 is de omzet in Nederland in 2013 15 keer groter en heeft eeneconomische omvang van €7,6 miljard. Wereldwijd wordt ca. 285 miljoen ton kunststof in productenverwerkt. In Nederland wordt jaarlijks 1,8 miljoen ton verbruikt, op een productie van ca. 5 miljoen ton envormt daarmee de basis voor een sterke exportpositie van de polymeer- en bredere chemische industrie.De toepassingen zijn zeer uiteenlopend naar product, markt en functie. Kunststof producten faciliterenonze veiligheid, gezondheid, comfort en welzijn. Als verpakking voor voedingsmiddelen, als bouwproductof in de automotive en elektrotechnische industrie dragen kunststoffen bij aan de sterkte, functionaliteit,veiligheid, houdbaarheid, hygiëne en energie-efflciëntie. Voor toepassingen in de medische-, sport- envrije tijd sectoren zijn kunststoffen inmiddels niet meer weg te denken en bieden ze tot nu toe ongekendemogelijkheden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat in de huidige wereld - met een toenemendebevolking en welvaart - steeds meer kunststof wordt toegepast. Bovendien zijn kunststoffen zeer ecoefficiënt en is de klimaat “benefits/burden” balans zeer positief (factor 5 tot 9 voor alle kunststoffen).Gebruik van ktinststofproducten leidt tot substantiële besparing in anderen ketens. Uit een studie vanDenkstatt3is gebleken dat de C02 uitstoot die veroorzaakt wordt door het produceren vankunststofverpakkingsmaterialen wordt gecompenseerd met een vijf- tot negenvoudige besparing vanenergie (= C02 emissies) tijdens de gebruiksfase. Een ander sterk voorbeeld zijn de kunststofisolatiematerialen, bij deze materialen wordt de energie om ze te produceren reeds na 6 maanden gebruikteruggewonnen.

3 Denkstatt “The impact of plastics life cycle energy consumption and greenhous gas emissions in Europe”, Vienria, Austria, June 2010

-3-

Ketenakkoord fcunststofl<ringloop

Terwijl kunststof producten in de gebruiksfase dus efficiënt zijn, zien we een ander beeld in de afvalfase.Dan blijkt het afval management fors te haperen. In Nederland geldt dat niet voor de (fysische)afvalmanagement systemen; de inzamelsystemen voor zakelijk en huishoudelijk afval werken goed, netals aanvullende programma als Nederland Schoon. In Nederland wordt al veel afval ingezameld, verbrandmet energie terugwinning of gerecycled . Wij hebben enkele decennia terug het storten van afvalteruggedrongen en zijn toen overgestapt op verbranding met energie terugwinning. Toch zijn dezesystemen en campagnes niet in staat te voorkomen dat door onzorgvuldig gedrag van burgers enbedrijven een relatief zeer klein, maar storend, deel van het afval, als restafval in het milieu terecht komt.Ook met betrekking tot de bestrijding en verwerking van zwerfvuil maken we in Nederland stappen. Zoblijken diverse marktpartijen al veel kunststof materialen te kunnen recyclen en wordt onder deRaamovereenkomst Verpakkingen gekeken naar verdere verduurzamingmogelijkheden vanverpakkingen. We staan hierbij echter nog maar aan het begin wat er mogelijk is en we kunnen als BVNederland internationaal onze koploperspositie uitbouwen door onze kennis en expertise verder teontwikkelen, te verwaarden en te exporteren.

In vele (economisch minder ontwikkelde) landen is het probleem van zwerfvuil veel groter. Als we desituatie in die landen niet weten om te buigen, kan dit — ook voor Nederland - grote gevolgen hebben voormilieu, klimaat, biodiversiteit, voedselveiligheid en uiteindelijk voor onszelf en onze gezondheid. Mondiaalgezien is het van belang het (ongecontroleerd) storten van afval te stoppen. Het inrichten van goedeinzamelsystemen is nodig. Ook zijn we nu technologisch in staat om kunststoffen beter te recyclenwaardoor verbranden steeds minder nodig wordt. Om recycling naar een hoger plan te brengen, is naastfysische recycling, ook chemische of feedstock recycling absoluut nodig zodat kan worden voorkomen datgrondstoffen uit de kringloop verdwijnen.

In de vorige eeuw hebben landen bewust afval in de zee en oceanen gestort. Helaas duurt die praktijk insommige delen van de wereld voort. Jaarlijks belandt wereldwijd nog steeds ongeveer 10 miljoen ton afvalen zwerfvuil in onze oceanen en zeeën waarvan een substantieel deel bestaat uit kunststof. Ditkunststofafval kan langdurig aanwezig blijven4.Juist deze vervuiling van onze zee als gevolg van ookkunststof afval is één van de grote opkomende mondiale milieuvraagstukken5.Als gevolg van hetkunststof in zee schat UNEP dat jaarlijks ongeveer 100.000 zeezoogdieren sterven door verstikking,verstrikking of uithongering. Daarnaast kunnen kunststoffen gedurende hun verblijf in de oceaanhormoonverstorende of kankerverwekkende chemische stoffen opnemen die — gebonden aan(micro)plastics — mogelijk een risico kunnen vormen voor de kwaliteit van de voedselketen.

In Nederland is de hoeveelheid zwerfvuil beperkt, zeker in relatie tot de hoeveelheid kunststof die in deafvalfase terecht komt en wordt verwerkt. Dat neemt niet weg, dat ook hier nog veel aanknopingspuntenvoor betrokken partijen zijn om tot oplossingen te komen. De top 10 van voorwerpen die op het strandworden gevonden, laten zien dat vooral (resten van) verpakkingen, plastic flesjes, visnetten, ballonnen,tasjes en peuken hun weg via rivieren, stranden, koopvaardij en visserij hun weg naar het zeemilieuvinden. Deze top 10 biedt een helder aanknopingspunt om samen gericht naar oplossingen te zoeken.

Een internationale aanpak van kunststof zwerfafval in zee is noodzakelijk en kansrijk. De verspreiding vanzwerfvuil in zeeën en oceanen blijft niet beperkt tot nationale grenzen. Nederland richt zich dan ookinternationaal op een goede aansluiting met reeds in gang gezette initiatieven zoals de EU Roadmap for aResource Efficient Europe en de hieraan gerelateerde European Innovation Partnerships en Horizon 2020,het OSPAR Regionale Actie Plan, op de tijdens Rio+20 aangenomen doelstelling voor een significantereductie van manen zwerfvuil in 2025 en op het in het 7e Milieu Actie Programma opgenomen voorstelvoor een kwantitatieve EU doelstelling. Maar ook richt de internationale aanpak zich op het stimulerenvan groene groei door nieuwe bedrijvigheid te ontwikkelen op het gebied van recycling en wastemanagement waarmee we die kennis en technologie — hoog aangeschreven in het buitenland — aan anderelanden kunnen verwaarden. Goede ervaringen zijn in de watersector opgedaan.

BeleidscontextDe Nederlandse inzet is gericht op een kansgerichte aanpak om de kunststof kringloop te sluiten enerzijdsen kunststof zwerfafval in het milieu terug te dringen anderzijds. De kringloopsluiting vindt in

Europese commissie, GROENBOEK over een Europese strategie voor kunststofafval in het milieu, 2013

UNEP, Vear Book 2011: Emerging issues in our global environment, 2011

-4-

Ketenakkoord Kunststofkringloop

verschillende kaders plaats: lokaal, nationaal, regionaal en mondiaal. Hier kunnen drie beleidsveldenelkaar versterken:• het programma Van Afval naar Grondstof, waarin kringloopsluiting van grondstoffen zoals kunststof

wordt gestimuleerd;• het programma Biobased Economy, waar o.a. de ontwikkeling van biobased kunststoffen als

alternatief van kunststoffen van fossiele oorsprong, wordt gestimuleerd;• de implementatie van de Europese Kaderrichtlijn Mariene Strategie, waarbinnen de aanpak van

manen zwerfvuil en het realiseren van een gedragsverandering een prioriteit is.De gekozen aanpak sluit eveneens goed aan op het topsectorenbeleid van het kabinet, waarbijmultistakeholder samenwerking gericht op het initiëren, ondersteunen en versnellen van innovatiescentraal staan en die bij kunnen dragen aan het versterken van de internationale concurrentiepositie vanons bedrijfsleven in het buitenland.

Gemeenschappelijke stip op de horizonHet versnellen en versterken van initiatieven biedt kansen voor het boeken van maatschappelijkeresultaten, die aantonen dat (persoonlijke) inzet en drive van stakeholders, maar ook slimmesamenwerking met andere partijen loont. Daarmee ontstaat handelingsperspectief voor mensen eninstellingen die streven naar efficiënte inzet van grondstoffen, vergroening van grondstoffen, efficiëntgebruik en ontdoening van kunststof producten, die willen voorkomen dat kunststof afval in het milieukomt, en daar waarde kunststoffen in het milieu terecht komen of zijn gekomen, dat deze effectief wordeningezameld, zo duurzaam mogelijk worden verwerkt en als grondstof worden teruggebracht in dekringloop.

Randvoorwaarden in het procesVoor versnelling van de innovaties is het van belang dat bedrijven in de keten met elkaar samenwerken endat organisaties en kennisinstellingen (van universiteiten en hogescholen tot consultants) nauw bij hetproces betrokken zijn. Zodoende is het mogelijk om ‘state of the art’ kennis beschikbaar te krijgen voorbedrijven en overheden en ontvangen kennisinstellingen in ruil daarvoor een scherper inzicht in detoekomstige kennisbehoefte van bedrijven en overheden. Belangrijk in dat kader is ook dat nieuwe kenniswordt gedeeld met nieuwe generaties waarvoor opleidingsprogramma’s worden ontwikkeld.

De overheid stelt zich in dit proces op als gelijkwaardige partner die meedenkt, meedoet, haar steentjebijdraagt door op te treden als ‘neutral broker’. De overheid kijkt ook welke andere bijdragen zij kanleveren, zoals kaders stellen door beleid en regelgeving, optreden als ‘launching customer’, en door hetaanbieden van de eigen netwerken in binnen- en buitenland. Er bestaat geen garantie op succes. Maarnetwerken kunnen een bijzonder krachtige invloed uitoefenen op politieke en maatschappelijkeprocessen. Veel meer dan de overheid, individuele bedrijven of instellingen alleen zouden kunnenbereiken. Met dit netwerk kunnen wij de kansen van sluiting van de kunststof kringloop vergroten,handelingsperspectieven met concrete business cases ontwikkelen en belemmeringen uit de weg ruimen.Dit alles met het doel om over 2 jaar te kunnen zeggen dat we de kunststof kringloop zichtbaar op eenaantal punten hebben gesloten en lekkages uit het systeem meetbaar hebben verminderd. En tot slot zijner ook buiten Nederland kansen om via handel en ontwikkelingssamenwerking de hier ontwikkeldediensten en producten, kennis en expertise te verwaarden.

Dit gezamenlijke doel kan alleen tot stand komen als Partijen elkaar vertrouwen, de Partijen zichcommitteren aan eigen ambities, concreet bijdragen aan het gemeenschappelijke doel door zich concreetin te zetten en door onderling heldere afspraken te maken over wat zij de komende twee jaar — waarmogelijk met elkaar - gaan doen. Het is niet alleen een kwestie van meer bewustwording en de juistetechnologie, maar ook van investeringen in de noodzakelijke procesindustrie, engineering en design,verduurzamen van de marktvraag, de vorming van nieuwe ketens, en een uitgekiende mix vanmarktinterventies door de overheid. Innovatieve bedrijven kunnen de markt creëren als zij hierin wordenondersteund door de juiste kennis en technologie en de juiste randvoorwaarden in weten regelgeving.Daarom kan deze markt alleen ontstaan door een gezamenlijke inspanning van bedrijfsleven,kennisinstellingen en de overheid en NGO’s, platforms en buitenlandse partijen.


ProcesafsprakenPartijen maken de volgende procesafspraken:

1. Platform/netwerken:• Het Nederlands Platform Kunststof Kringloop (NPKK) wordt door ondertekening van dit

ketenakkoord gelanceerd, waarin Partijen samenwerken om het gezamenlijke doel te bereiken.• Voor 1 februari 2014 worden onderling afspraken gemaakt over vormgeving van de ‘governance’

van het platform. De rijksoverheid zal in dat kader voor de eerste twee jaar personele capaciteitvrijmaken om het NPKK een stabiele basis te bezorgen. Partijen dragen ‘in kind’ bij aan deondersteuning van het platform (bv. door beschikbaarstelling van vergaderfaciliteiten).

• Partijen stimuleren dat regionale en (inter)nationale netwerken waar zij aan deelnemen, hunkrachten bundelen en/of activiteiten afstemmen waarbij ook andere (nieuwe) partijen wordenbetrokken die in het vervolg een bijdrage kunnen leveren aan de realisatie van de gezamenlijkedoelstelling. Daartoe wordt voor 1 april 2014 een gezamenlijke stakeholderanalyse afgerond.

• De voortgang van de uitvoering van het ketenakkoord vormt twee maal per jaar het centraleonderwerp tijdens de voor- en najaarsbijeenkomsten van het NPKK.

2. Green Deals:Partijen zoeken elkaar in de keten op t.b.v. meer synergie in hun activiteiten en investeringen, zoals dievan inzamelaars van kunststof afval in havenontvangstvoorzieningen, vissershavens en op stranden,sorteerders en verwerkers van kunststof grondstofgebruikers. Waarbij zo mogelijk binnen hetkomende jaar concrete Green Deals (zoals met standgemeenten en -paviljoenhouders, sectorenVisserij, scheepvaart en havens, en in specifieke productketens) worden afgesloten. Ook wordt verkendof het opruimen en recyclen van afval uit zee en rivieren businesscases opleveren (bijvoorbeeld inhavens, het project ‘Schone Maas’ of andere stroomgebieden). De te maken afspraken maken ondermeer onderdeel uit van het nog vast te stellen KRM Programma van Maatregelen, het programmaBiobased Economy en het programma Van Afval naar Grondstof.”

3. Agenda weten regelgeving:• Medio 2014 wordt de Tweede Kamer op de hoogte gesteld van de uitkomst van besprekingen

binnen het NPKK omtrent de vraag:o Welke ambitieuze doelen moeten gezamenlijk worden vastgesteld om innovaties in de kunststof

kringloop daadwerkelijk verder te helpen?o Tegen welke concrete juridische belemmeringen lopen Partijen aan die hen het moeilijk maken

om met hun marktactiviteiten de kringloop te sluiten? Welke daarvan blijken oplosbaar binnenNederland, welke moeten geagendeerd worden in Europa (zoals EVOA, End-of-Waste, REACH)of op mondiaal niveau (IMO, ISO)?

• Partijen dragen hiervoor actief en zo concreet mogelijk de benodigde informatie aan.• De overheid koppelt regelmatig terug aan Partijen wat de resultaten zijn van de Nederlandse inzet

in EU- en andere internationale gremia en waar Partijen kunnen bijdragen aan de (gezamenlijke)beïnvloeding van deze gremia.

4. Kennisaenda:• Partijen werken samen aan de ontwikkeling van een vraaggericht Onderzoek- en

Opleidingsprogramma voor Rubber en Kunststof dat binnen een jaar aan de relevante topsectorenwordt aangeboden en/of in Green Deals wordt opgenomen, waarna Partijen zich actief inzetten omhet programma uitgevoerd te krijgen.

• Partijen werken in dat kader samen aan het inzichtelijk krijgen van de verschillende stromenkunststof in de productie-, gebruiken afvalfase die omgebogen kunnen worden naar hergebruik(in kwantiteit, kwaliteiten en potentiële kosten en baten). Daartoe wordt een eerste integrale‘material flow analysis’ gepresenteerd en plaatsen geïdentificeerd waar lekkages in het systeemkunnen optreden. Partijen werken in datzelfde kader samen om te komen tot een meetprogrammawaarmee de toevoer van zwerfvuil (micro- en macroplastics) van land naar zee kan wordenvastgesteld en de effecten van de genomen maatregelen kan worden bepaald.

5. Internationale a2enda:• Partijen werken gezamenlijk aan een internationaal programma Buitenlandse Handel en

Ontwikkelingssamenwerking en afstemming daarvan met het Meerjarig strategisch plan (MJSP)van het ministerie van Buitenlandse Zaken gericht op export van kennis en expertise van Partijen


rond de inzameling en verwerking van kunststof afval en hergebruik van gerecyclede kunststoffenin nieuwe producten.

6. Communicatieagenda en 'mijlpalen,:ÿ Partijen ontwikkelen onder het motto

"Duurzaam Doen" een gezamenlijke communicatie aanpakwaarin zij elkaar kunnen aanvullen en versterken (helder maken wat de opgave is, helder over hetvoetlicht brengen van behaalde resultaten).

ÿ Ten behoeve van het concept KRM Programma van Maatregelen wordt rond de zomer 2014 eenNationale Conferentie georganiseerd om input voor het programma te bespreken, zodat een breeddraagvlak ontstaat voor de inhoud en uitvoering ervan. Internationaal wordt aangesloten op hetOSPAR Regionale Actie Plan (vastgesteld zomer 2014).

ÿ De Partijen hebben de gezamenlijke ambitie om eind 2014/begin 2015 een Europese Conferentie teorganiseren waarbij de verbinding wordt gemaakt met andere landen, bedrijven, NGO

'

s en

kennisinstellingen binnen en buiten Europa.ÿ In het najaar van 2015 worden de resultaten van dit ketenakkoord op de volgende Innovatie-

Estafette gepresenteerd. Partijen zetten zich ervoor in om op dat moment zichtbare resultaten tetonen als resultaat van de unieke samenwerking tussen Partijen in Nederland.

Getekend op 12 november 2013 tijdens de Innovatie-Estafette in de RAI te Amsterdam:

Nr Logo Organisatie Ondertekenaar Handtekening

Inzameling

1

Bek & Verburg. pp m ÿ>****

Bek & Verburg Daan van Mullem

2 Circulus BV/Berkel Milieu NV Michiel Westerhoff

3

ffpGreen Serendipity/Tassenbol Caroli Buitenhuis

4 mMERWEDE

IHC Merwede Henk van Muijen

5 Koninklijke Bammens BV Maarten Durville

.

6

éeB(BfeSsf-,De Milieujutter Terschelling Guus Schweigmann

7 %

naturegroup

Nature Group Rotterdam(NGRP)

Robin Baris

8OO- OCIANt

CHALKWet

Our Oceans Challenge Mathijs Koper

9 Saraswater Frans de Waard

10OCEAN

CLEANUP

The Ocean Cleanup Florian Dirkse

11

VOAAS

VOMS Daan van Mullem

TVerwerking (recycling} \

12ÿ0 Kl*«TïTO«AO» BV

AKG Polymers Jur Zandbergen

13

atteroAttero Frans Föllings

14 CUmRFDLlÿ JIIL J.IhIhIzI.I 1

Cumapol Marco Brons

-7-


BIJLAGE BIJ KETENAKKOORD KUNSTSTOFKRINGLOOP

In deze bijlage presenteren de individuele partijen zichzelf, waarbij men toont vanuit welke ambities endrivers de eigen instelling werkt om welke concrete doelstellingen voor de komende twee jaar terealiseren. Daarnaast geeft men hierin aan wat men daarvoor van andere partijen — in de keten, in de

‘gouden driehoek’ — nodig heeft om hierin succesvol te zijn.

Inzameling6

Bek & Verburg• Ambitie:

Bek & Verburg is al reeds 50 jaar in de rol van inzamelaar van Scheepsafvalstoffen actief in de havensvan Nederland. Bek & Verburg heeft een heldere ambitie, het schoonmaken en houden van de zeeën.Deze ambitie begint bij de basis, afval (waaronder plastic) hoort niet in de zee terecht te komen. Afvaldat al in zee ligt probeert Bek & Verburg met partners weer uit de zee te halen, en zo goed als mogelijkklaar te maken voor hergebruik/recycling. Bek & Verburg zet zich in om in 2020 al het plastic afvaldat aan boord is van schepen welke de Nederlandse havens bezoeken (waar Bek & Verburg actief is)in te zamelen en te verwerken. Dit wil Bek & Verburg bewerkstelligen door:o Verbeteren van de bewustwording van zeevarenden aan de bron, doormiddel van gastcolleges en

projecten.o Het stimuleren van scheiden aan boord van het schip doormiddel van beloning.o Het aanbieden van expertise met betrekking tot scheepsafval voor overige ketenpartners.

• Doelen 2 jaar:Bek & Verburg streeft er naar dat 100% van alle zeeschepen welke de Nederlandse havens bezoeken,hun plastic afval reeds hebben gesorteerd. Tevens streeft Bek & Verburg er naar dat de waarde vanafval door zeevarenden wordt ingezien. Afval is ooit een product geweest en dat moet het ook weerworden.

• Wat van anderen nodig:Bek & Verburg zet in op het verkorten van de keten, door aan de bron al (grof] voor te scheiden. Dooraan deze bron al te scheiden is de kans zo klein mogelijk dat kunststof wordt verontreinigd metandere stoffen. Samen met andere partners moeten deze groep individuen worden bereikt, waardooreen samenwerking met havenbedrijven en andere inzamelaars van belang is. Daarnaast zijn er goedeeindverwerkers nodig welke de ingezamelde plastic stromen kunnen verwerken, dit om degeloofwaardigheid van de keten te garanderen.

Circulus BV en Berkel Milieu NV• Ambitie:

Een afvalvrije regio in 2030. Dat betekent niet meer dan 10 kilogram huishoudelijk restafval perinwoner per jaar en verder 100% hergebruik van alle gesorteerde materialen (waaronderkunststoffen) afkomstig van huishoudens uit ons verzorgingsgebied, met gezamenlijk 438.000inwoners. Gemeenten zijn Apeldoorn, Deventer en Zutphen, Epe, Brummen, Bronckhorst, Lochem enDoesburg. De uit ons restafval brongescheiden kunststof verpakkingsafval is van in totaal 3800 ton in2010 toegenomen naar 6500 ton in 2013.

• Doelen 2 jaar:In 2015 zullen we verantwoordelijk zijn voor het sorteren en vermarkten naar hergebruik van hetbrongescheiden kunststof materiaal. Doel is om het hergebruik percentage na sortering naar 85% tebrengen. Landelijk wordt nu 76% gerealiseerd.

• Wat van anderen nodig:o Kennis over de factoren die in de keten het hergebruikpercentage negatief dan wel positief

beïnvloeden. Dat kan v66r ons in de keten betrekking hebben op producten materiaal ontwerpen na ons op sortering en hergebruik;

o Samenwerking om negatieve factoren gezamenlijk terug te dringen en positieve factoren testimuleren.

6 De indeling naar inzameling, verwerking, producenten nieuwe producten is hier wat arbitrair. Het geeft een grove indeling. Sommigepartijen zijn zowel inzamelaar als NGO of consultant, verwerker en producent, etc.

-10-Ketenakkoord Kunststoflcringloop

Green Serendiritv/TassenBol• Ambitie:

Door middel van de TassenBol hergebruik van plastic tassen op praktische wijze mogelijk maken,biobased en duurzame verpakkingen stimuleren en laten zien wat er wel mogelijk is in plaats van water allemaal niet kan. Daarbij kan Green Serendipity meedenken over inzamelsystemen enhergebruiksystemen.

• Doel 2 jaar:o TassenBollen in alle supermarkten, bibliotheken en basisscholen van Nederland.o Onafhankelijk expertisecentrum met een overzicht van alle state-of-the-art mogelijkheden op het

gebied van biobased/duurzame retailverpakkingen.• Wat van anderen nodig:

o Sponsoren die hun duurzame boodschap op duurzame wijze willen communiceren binnensupermarkten, basisscholen en bibliotheken.

o Contacten bij retailers die plastic verpakkingen willen verminderen.o Contacten bij bedrijven die hun plastic (retail)verpakkingen willen verduurzamen.o Contacten met leveranciers van biobased / duurzame verpakkingen (internationaal).

IHC-Merwede• Ambitie:

Bijdrage leveren aan de oplossing vanuit de maritieme expertise en eigen technologie.• Doelen 2 jaar:

Eerste varende prototype ‘plastic harvester’ testen op een geschikte locatie.• Wat van anderen nodig:

Sluitende business case, ondersteuning van overheid voor draagvlak o.a. wetgeving, financiering enrisico beheersing.

Koninklijke Bammens BV• Ambitie:

Koninklijke Bammens is gespecialiseerd in afvalsystemen, sinds 1850. Wij geloven dat hetpraktischer, schoner en duurzamer kan en daar werken wij keihard aan, iedere dag met passie enaandacht denken wij steeds een stap verder. Koninklijk Bammens wil in deze tijd op technologischeontwikkeling van inzamelsystemen samenwerken met partijen die belang hebben bij een oplossingvan het plastic zwerfvuil door kennisuitwisseling met een gezamenlijke inzet te ontwikkelen en teimplementeren. Dit geeft invulling aan onze ambitie als onderneming om continue te zoeken naarmogelijkheden om een positieve bijdrage te leveren aan mens en milieu en de daaraan gekoppeldeverantwoordelijkheid.

• Doelen 2 jaar:o Het verder ontwikkelen van producten voor het inzamelen en scheiden van kunststoffen uit afval

en reststromen;o Stimuleren en ondersteunen van initiatieven die de afvalproblematiek van kunststof helpen op te

lossen.• Wat van anderen nodig:

o Informatie waar plastic vervuiling groot is bv stranden en havens.o Samenwerking met bedrijven en overheden.

De Milieujutter Terschelling• Ambitie:

Op Terschelling het meest milieuvriendelijke strand van Nederland te realiseren en te onderhoudendoor glas, plastic en ander milieubelastend materiaal te jutten met bewoners en bezoekers van heteiland. Niet alleen nuttig, maar ook ontspannend en vooral bewustzijn verhogend hoe groot hetprobleem “Plastic in zee” is. Niet direct afvoeren maar ook tijdelijk showen. Zo mogelijk het met dehand geraapte materiaal geschikt te maken voor hergebruik / te recyclen door sorteren,schoonmaken en ter waardering aanbieden aan afnemers. Zie voor meer info: www.demilieuiutter.nl.

• Doelen over 2 jaar:o met goed materiaal een verrassende jutavontuur gerealiseerd te hebben op juist niet de

strandovergangen maar daar waar de mooiste en zelden bezocht ongerepte zandvlakten langs degehele noordkust van Terschelling. Door beleving en uitleg een leuke activiteit te realiseren voorcongresgangers, bedrijf- en schooluitjes, maar ook individuele bewoner en bezoeker vanTerschelling.

-11-Ketenakkoord Kunststoflringloop

o Begrip hij de Nederlandse regering te hebben gekweekt dat milieubelastend afval aangespoeld op

de stranden van de Nederlandse kust geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is, maar minimaal

een Nationale en eigenlijk een Europese / Mondiale verantwoordelijkheid is . Hierdoor zou dan

ook minimaal in eerste instantie een Nationaal fonds moeten komen ter dekking van deafvoerkosten van het aangespoelde milieubelastend materiaal i.p.v de gemeentelijke kas per stuk

strand.o De kringloop van plastic te hebben verkleind door afnemers van plastic afval uit zee te hebben

gevonden, die bereid zijn een bijdrage te leveren aan de kosten van afvoer plastic uit zee.

• Wat van anderen nodig:o Steun van nationale overheid bij het maken van een fonds ter dekking van de kosten van

opruimen van de stranden van milieubelastend materiaal uit zee en dit probleem ookinternationaal aan te kaarten en ander landen / organisaties op hun (mede)verantwoordelijkheidvan plastic in zee te wijzen.

o Financiering en sponsoring van goed rijdend materiaal op het strand ter vervanging van hethuidige tweedehands en bijna versleten tractor en aanhanger.

o Hulp en technologie om het gejutte materiaal zodanig te behandelen dat het voor hergebruikgeschikt is of te recyclen is.

o Assistentie bij het verbeteren van de info tijdens en het vooraf promoten van deze natuurbeleving bij bedrijven en scholen. Prima basis voor lesmateriaal en start schoon houden eigenschoolplein en/of eigen bedrijfsterrein.

o Ondersteuning voor verbetering website en meer gebruik van social media.

Nature Group Rotterdam (NGRP)• Ambitie: Ambitie

Nature wil door het opzetten van een wereldwijd netwerk van haven ontvangst installaties zorgen datschepen geen (plastic) afval in zee gooien. Het ingezamelde afval zal op de meest duurzame manierverwerkt worden. Plastic zal indien mogelijk gerecycled worden en anders omgezet worden in olie.

• Doelen 2 jaar:In de komende drie jaar zal Nature’s netwerk van haven ontvangst installaties uitgebreid worden vande huidige Europese havens, naar Houston, Midden-Oosten en Verre Oosten. Bij alle locaties zal eenplastic naar olie systeem worden opgezet.

• Wat van anderen nodig:Internationale weten regelgeving moet ervoor zorgen dat geen enkel afval van schepen meeroverboord gezet mag worden en betere controles in de havens die moeten toezien op naleving.

Our Ocean Challenge• Ambitie:

Wij gebruiken Plastic Soep als uitgangspunt en streven naar het ontwikkelen van duurzameondernemingen op het gebied van ‘sea-farming’, het up-cyclen van afvalstromen en duurzameenergieproductie. Our Oceans Challenge (OOC) gelooft dat deze milieu-uitdaging kan wordenomgezet in kansen door middel van het verbinden van vaardigheden zoals engineering, onderzoek enondernemen. Zie verder: www.ouroceanschallenge.org

• Doelen 2 Jaar:o Eén online Challenge Cycle is afgerond.o Na afloop van onze eerste online Challenge cyclus hebben we de ideeën met de hoogste potentie

geselecteerd en voorzien van de middelen om hun concepten uit te werken tot een business case.o Joint ventures opgericht tussen OOC partners en tijdens de online fase geselecteerde

ondernemingen.o Met zicht op de uitvoering van deze ondernemingen, het oprichten van duurzame bedrijven in

onze oceanen.• Wat van anderen nodig:

Het succes van OOC van succes hangt volledig af van anderen. We hebben deelnemers (ondernemers,ontwerpers) nodig die hun ideeën, inspiratie en visie op het online platform willen delen. En wijzoeken diverse Partners uit invloedrijke bedrijven die, niet alleen door middel van financiële steunmaar ook door het delen van expertise en middelen, deel uit willen maken van OOC. Zie hieronder inde matrix welk partners wij momenteel nog zoeken.

-12-

Ketenakkoord Kunststofl<ringloop

CHALLENGE & CORPORATE SPONSORSHIP SPONSOESHIP

INCUBATION VENTURING FUNOING TN.KNO

CORPORATE PARTNER 4/ 4/ EUR 50k EtJR 50k

KNOWLEDGE PARTNER 4/ NA TBD EUR5Ok

NGO PARTNER NA PRO TBD

SME PARTNER / Opkonal EUR 5k TBO

SPONSOR NA NA EURTBD NA

SaraswaterAmbitie:Plastic uit het water (zoet, zout) te halen met de door Frans de Waard bedachte opveegunit. De unitkan van verschillende afmetingen zijn en al dan niet op/in een vaartuig gemaakt zijn.

• Doelen 2 jaar:Een eerste opveegunit op ware grootte gerealiseerd en grondig uitgetest en operationeel te hebben.

• Wat van anderen nodig:o Een inventarisatie van locaties in Nederland waar hardnekkige plastic vervuiling is;o Hetzelfde als bovenstaand, maar dan in zout water en ook buiten Nederland;o Een ruimte om een container neer te zetten en daar een opveegunit grondig uit te testen.o Financiering (fondsen, sponsoring).

The Ocean Cleanu• Ambitie:

Elk jaar produceren we ongeveer 300 miljoen ton plastic, een deel daarvan verdwijnt via de rivierenin de oceaan. Door de stroming belandt het plastic uiteindelijk in vijf ronddraaiende stromingen, ookwel ‘gyres’ genoemd. De plastic deeltjes veroorzaken niet alleen directe sterfte bij vogels en vissen, ervindt ook accumulatie plaats van op het plastic geadsorbeerde schadelijke organische stoffen in devoedselketen van vissen. Wij als mensen zijn afhankelijk van deze voedselketen. Door de gigantischeomvang van het gebied waar het plastic ronddrijft, is uitgerekend dat de beste huidige oplossing er79.000 jaar over zou doen om een gyre leeg te vissen. Maar waarom zouden we ons door de oceaanverplaatsen, als de oceaan zich ook door ons kan verplaatsen? Door een platform op een plek tefixeren kan de stroming het werk doen, en kan er veel geld, tijd en emissie bespaard worden.Drijvende solide barrières tussen de platforms kunnen het plastic concentreren, en zorgen voor eengrote spanwijdte. Op deze manier zou één gyre zichzelf in slechts vijf jaar schoon kunnen maken.Omdat er geen net gebruikt wordt, kunnen ook de kleinste deeltjes opgeruimd worden. De stromingvan het water gaat in zijn geheel onder de barrières door, alleen de deeltjes met een positiefdrijfvermogen komen omhoog in het stationaire gebied voor de barrières. Deeltjes met een neutraaldrijfvermogen, zoals plankton stromen dus gewoon onder de barrière door, en vissen kunnen ergewoon langs zwemmen. Dit in tegenstelling tot het traditionele gebruik van netten, waar veelzeeleven in verstrikt raakt. Door dit principe in alle vijf gyres toe te passen kunnen we in totaal zevenmiljoen ton plastic uit de oceaan vissen, door gebruik te maken van de natuurlijke stroming.Daarnaast zouden we deze technologie ook willen gebruiken in rivieren om te voorkomen dat hetplastic de oceaan bereikt.

• Doelen 2 jaar:Op dit moment hebben we schaalmodellen getest bij het NIOZ in Yerseke en een halve ton plastic uitHawaii (ligt in North-Pacific gyre) geanalyseerd om de beste recycling mogelijkheden te onderzoeken.We zijn bezig met het modelleren (CFD) van de stromingen in de oceaan en om de drijvendebarrières, met het uitwerken van het ontwerp van de drijvende barrières en met de mogelijkheden totverankering midden op de oceaan. Tevens wordt er aandacht besteed aan de ecologischevraagstukken en de impact op zeeverkeer en de regelgeving daaromtrent. Op dit moment hopen wedeze eerste studie te kunnen publiceren in het tweede kwartaal van 2014.Vervolg: wanneer we het concept voldoende hebben doorgelicht, gesimuleerd en getest (op schaal),zullen we de bevindingen publiceren en versturen naar de 300+ internationale media kanalen die zichhiervoor hebben aangemeld. Fase twee zal dan hopelijk spoedig van start kunnen gaan. Tijdens dezefase gaan we op grotere schaal testen en werken we toe naar een pilot van een gedeelte van hetsysteem in de zee. Dit wordt gezien als laatste stap naar een eerste platform in de oceaan.

• Wat van anderen nodig:o Samenwerking met partijen die kunnen bijdragen met kennis, technologie en het ter beschikking

stellen van onderzoeks- en fabricagefaciliteiteno Financiering (fondsen, sponsoring)


Vereniging Ondernemingen Milieudienstverlening tbv de Scheepvaart (VOMS)

• Ambitie:Alle plastic afval van de scheepvaart inzamelen en zoveel mogelijk terug in de kringloop brengen.

• Doelen 2 jaar:o 25.000 m3 per jaar plastic afval inzamelen bij de scheepvaart.o 50% van het ingezamelde plastic terug in de kringloop.

• Wat van anderen nodig:o Rijksoverheid/havens: afgifteverplichting plastic afval en handhavingo Scheepvaart: gescheiden afgifte plastic afvalo Eindverwerkers: verbetering afgiftemogelijkheden gemengd plastic afval

Verwerking (recydllng)

AKG Polvmers• Ambitie:

AKG Polymers wil haar (in bijna 45 jaar) opgebouwde imago in kunststofrecycling verderprofessionaliseren; de transformatie van kunststofrecycling bedrijf naar leverancier van (secundaire)grondstoffen zal daarbij centraal staan. Het bedrijf wil zich als leverancier van meer dan 20 ktonhoogwaardige PE en PP compounds, gebaseerd op Post Consumer Waste, nog beter profileren in dekunststofverwerkende industrie.

• Doelen 2 jaar:AKG Polymers wil het productievolume de komende 2 jaar verhogen met tenminste 50%. Voortswillen wij het imago van recyclaat verbeteren, hiertoe zullen wij diverse samenwerkingsverbandenaangaan met ondernemingen, onderwijs en overheid.

• Wat van anderen nodig:Het sluiten van de keten met hoogwaardige PE/PP recycle compounds kan alleen als alle partijen inde keten hun samenwerking verlenen; gemeentes en overheden zullen daarin een leidende rolhebben, verbranding van kunststof afval moet beperkt worden en de inzameling hiervan zal gedegenen kosten besparend georganiseerd moeten worden; bedrijven en consumenten zullen moetenaccepteren dat het gebruik van kunststoffen ook 1 op 1 het recyclen van kunststoffen met zich meebrengt; de hierdoor verkregen recyclaten zullen een nuttige en zo hoogwaardig mogelijke toepassingmoeten vinden.

Attero• Ambitie:

In 2020 realiseert Nederland door nascheiding in aanvulling op bronscheiding èn door verdereintegratie en samenwerking in de keten meer dan 75% hergebruik van kunststof verpakkingsafvalvan huishoudens en bedrijven.

• Doelen 2 jaar:Nascheidingscapaciteit uitbreiden om nascheiding (in aanvulling op bronscheiding) aan al haargemeentelijke en bedrijfsklanten aan te kunnen bieden. Sorteer- en verwerkingsinstallaties realiserenom de keten verder te optimaliseren.

• Wat van anderen nodig:o Vergoeding vanuit de producentenverantwoordelijkheid (Afvalfonds) voor hergebruik van

kunststof verpakkingsafval uit zowel huishoudelijk als bedrijfsafval.o Betere samenwerking tussen producenten, nascheiders en sorteerders voor herkenbaarheid en

sorteerbaarheid van verpakkingen in het sorteerproces.o Betere samenwerking tussen producenten en nascheiders, sorteerders en verwerkers voor betere

aansluiting van vraag naar regranulaat met de geleverde kwaliteit uit de recyclingproductie.

Cumaol• Ambitie:

Binnen 5 jaar de meest duurzame polyester leverancier worden, door polyesters te up- en recyclenmet daarnaast de opstart van de productie van biobased polyesters.

• Doelen 2 jaar:o De verwerkingscapaciteit te vergroten tbv up- en recycling van polyester tot 30.000 ton per jaar;

-14-


o 100% biobased producten uit te ontwikkelen met bijbehorend businessplan voor het

commercieel op de markt kunnen brengen van 100% biobased PET met een capaciteit van 25.000

ton per jaar;o Een uitgewerkt businessplan om moeilijk mechanisch te recyclen polyester afvalstromen om te

kunnen zetten in polyolen, een waardevolle grondstof voor de polyurethaan industrie, en

mogelijk een eerste opstart van de productie ervan.

• Wat van anderen nodig:o Informatie met betrekking tot de markt voor polyurethaan, evt. samenwerking met een partij die

al actief hierin is;o Financiering voor het upgraden van de bestaande polymerisatielijn om deze geschikt te maken

voor de productie van bioPETlOO.

Morssinkhof Rvmoplast• Ambitie:

Morssinkhof Rymoplast is een bedrijf met meer dan 50 jaar historie in hoogwaardige kunststof

recycling. Morssinkhof Rymoplast richt zich op het invullen van de grondstofbehoefte van de

kunststof verwerkende industrie met hoogwaardige recyclaten. De ambitie van Morssinkhof

Rymoplast is om naast post-industriële feedstock versterkt hoogwaardige herwonnen grondstoffen

uit post-consumer kunststoffen te produceren. Om invulling te geven aan de steeds kritischer

materiaaleisen uit de kunststofverwerkende industrie en de hoge eisen welke aan recyclaat wordengesteld op basis van Europese regelgeving, zal Morssinkhof Rymoplast zich verder ontwikkelen als

leverancier van hoogwaardige recyclaten.• Doelen 2 jaar:

In de komende twee jaar wil Morssinkhof Rymoplast, waar op basis van kwaliteit mogelijk, meer postconsumer feedstock inzetten voor de productie van hoogwaardige recyclaten. Een belangrijke factorzal daarbij de kwaliteit van beschikbare post-consumer kunststoffen zijn. Morssinkhof Rymoplast wilparticiperen in gesloten kringloopsystemen voor monostromen post-consumer en post-industriëlekunststof uit- en afvallen. Daarnaast wil Morssinkhof Rymoplast bijdragen aan de optimalisatie vaninzameling & sortering. Deze optimalisatie moet leiden tot een economisch en ecologisch zinvolleinzameling van kunststoffen, welke uiteindelijk geschikt zijn voor hoogwaardige verwerking.

• Wat van anderen nodig:Om productie van hoogwaardige grondstoffen met voldoende afzetmogelijkheden in de Europesemarkt mogelijk te maken, zal het streven moeten zijn om de kwaliteit van gesorteerde post-consumerkunststof uitvallen op een hoger niveau te brengen. Om daartoe te komen zal de focus moetenverschuiven van kwantiteit van inzameling naar kwaliteit voor recycling. De focus moet zijn omkunststoffen in te zamelen waarvoor na een inzamel-, sorteer,- en recycleproces hoogwaardigeeindtoepassingen zijn. Naast kwaliteit van inzameling- en sortering zal daarom de komende jaren defocus moeten liggen op het zoeken & vinden van nieuwe toepassingen voor recyclaat en verhoogdeinzet van recyclaat in bestaande toepassingen.

Perpetual Plastic BV• Ambitie:

Plastic wordt pas afval als er geen waarde meer op kan worden geplakt door de lokale economie.Perpetual Plastic maakt hier een interventie in door het plastic direct bruikbaar te maken alsgrondstof voor 3D-printers. De ambitie is om deze activiteit op internationaal niveau uit te rollen viaeen netwerk van 3d-printers gekoppeld aan afvalstromen. Daarmee wordt waardevolle grondstofgered van verbrandingsinstallaties en de stortplaats/het milieu. Vooral in buitenlandse gemeentenwaar het afvalbeleid tekort schiet kan dit een grote impact maken.

• Doelen 2 jaar:o PP wil binnen 2 jaar het internationale platform vormen voor gerecyclede grondstoffen voor de

3 D printer markto Zij willen dit bereiken door het koppelen van de juiste lokale en internationale stakeholders aan

hun systeem. Daarbij focussen ze zich met hun design achtergrond op het creëren van eengeweldige “user experience”, hetgeen mensen activeert om de waarde van plastic in te zien.

o Via de producten die PP zelf heeft ontwikkeld, kan uiteindelijk worden gemeten hoe veel kilogramplastic er wordt gerecycled in de 3D-printer om de impact te kunnen kwantificeren.

• Wat van anderen nodig:o De kracht van het concept ligt besloten in het feit dat een consument direct het afval dat hij in zijn

hand (of huis) heeft, ergens in kan stoppen: een recycler÷3d-printer combo. Dit geeft een gevoel

-15-


van waarde. Dit moet technisch mogelijk worden voor zo veel mogelijk kunststoffen. Hierbijkunnen kennisinstituten een rol spelen.

o Producenten van plastic verpakkingsmateriaal wordt gevraagd om verderop in de keten het afvalmakkelijker identificeerbaar te maken voor hergebruik in ons 3d-printer netwerk.

o Samenwerking met producenten van bioplastics is al in gang gezet maar kan nog wordenversterkt. Bioplastics werken heel goed in 3d-printers. Daarentegen moeten er wel systemenbeschikbaar zijn voor het uiteindelijk composteren daarvan.

o Afvalstroombeheerders en verwerkers hebben wellicht nog reststromen die wij kunnentoepassen en daarvoor gaan we graag in gesprek.

o Lokale overheden die de ambitie hebben om hun plastic afval beter aan te pakken, kunnen zichaanmelden voor pilots om ons concept/systeem te implementeren. Omdat elke lokale economieverschillend is, wordt het altijd een oplossing op maat.

Pyroil• Ambitie:

Binnen 5 jaar wil Pyroil ca. 20 raffinaderijen in productie hebben met elk een capaciteit van 60.000 tot100.000 ton per jaar om plastic afval om te zetten in olie.

• Doelen 2 jaar:De eerste raffinaderij in de Rotterdamse haven (Botlek) moet binnen twee jaar volledig operationeelzijn en de productie moet dan zijn opgevoerd tot zijn maximale capaciteit (60.000 ton per jaar).

• Wat van anderen nodig:o Aanvoer van voldoende plastic afvalstoffen;o Bekendheid geven aan (mogelijkheden van samenwerking met) het bedrijf Pyroil.

RecyclinR Avenue• Ambitie:

Recycling Avenue biedt sinds 10 jaar technologie consulting aan op het gebied van afvalverwerkingvoor de recycling industrie en voor andere bij de recycling betrokken partijen. Recycling Avenuecombineert een brede procestechnologische kennis op het gebied van scheidingstechnologie metruime ervaring in de ontwikkeling van procesoplossingen voor kunststofafval. Onze ambitie is om metonze know-how een substantiële bijdrage te leveren aan het sluiten van de plastic kringloop.

• Doelen 2 jaar:Implementatie op productieschaal van een mede door Recycling Avenue ontwikkeldescheidingstechnologie voor de hoogwaardige recycling van gemengde kunststofstromen uitverpakkingsafval.

• Wat van anderen nodig:Mede-/samenwerking met ons om het hierboven genoemde doel te realiseren

SITA• Ambitie:

SITA gaat een nog actievere rol spelen om de kringloop van kunststof te sluiten op basis van hetprincipe van de circulaire economie. Dit doet SITA door:o maximaal in te zetten op het voorkomen dan wel maximaal scheiden van kunststof

verpakkingsafval;o het leveren van een actieve bijdrage aan bewustwording, motivatie en stimulering van de

gescheiden inzameling en de optimalisering van de recycling van kunststoffen;o haar ervaring en expertise in te zetten om gemeenten te ondersteunen en te faciliteren, om meer

kunststof verpakkingen in te zamelen en te recyclen en hoogwaardiger terug te brengen in deketen op een kostenefficiënte wijze;

o zich te blijven inzetten om producenten, met onze (praktijk)kennis, te adviseren over het ontwerpvan hun verpakkingen om de sorteerbaarheid te verhogen.

• Doelen 2 jaar:SITA zal bijdragen aan het realiseren van 60% gescheiden inzameling van kunststof verpakkingsafvaluit huishoudens en bedrijven in Nederland. Daarbij zal SITA, door het toepassen van verbeterdesorteer- en recyclingtechnieken, zorgen dat minimaal 80% daadwerkelijk als secundaire grondstofkan worden ingezet. SITA streeft er hierbij naar, dat sortering en recycling grotendeels in Nederlandzal plaatsvinden, waarbij SITA ook maatschappelijke doelen (zoals werkgelegenheid, social return entransparantie) in ogenschouw neemt.


• Wat van anderen nodig:SITA gelooft in co-creatie met partners om een waardeketen te ontwikkelen op een zo hoog mogelijk

niveau. Daarom is een constructieve samenwerking in de gehele kunststof keten - van burger,

bedrijven & organisaties tot aan de overheid - van essentieel belang. Hierbij dient ieder zich tot het

uiterste in te spannen om de gezamenlijke doelen (i.c. aanzienlijk meer hergebruik) te kunnen

realiseren. Stagnatie vanwege een principiële (of dogmatische) opstelling dient vermeden te worden.

Waar het schort aan die vereiste samenwerking dient niet alleen een motiverende maar ook een

sturende rol ingenomen te worden door de Rijksoverheid.

Van Werven• Ambitie:

o Een bijdrage leveren aan het (preventief) verwijderen van “Rode Drempels die Groene Groei in

de weg staan.o Bevorderen van recycling boven verbranden en storten van herbruikbare grondstoffen.o Verbreden van de afzetmarkt voor gerecyclede kunststoffen vanuit onze upcycling visie.

o Versterken van onze positie in West Europa door samenwerking met ketenpartners.

• Doelen 2 jaar:o Oplossingen voor recycling drempels in weten regelgeving zoals Reach, EoW en EVOA.o Meer recycling en minder storten en verbranden van herbruikbare grondstoffen in Nederland en

omliggende landen.o Toename van het aantal afnemers van recyclaat met 50% door upcycling en maatschappelijke

stimulering.o Verdubbeling van onze inputcapaciteit naar 100.000 ton te recyclen post consumer kunststoffen

per jaar.• Wat van anderen nodig:

o Heldere voorwaarden tussen de ketenschakels onderling waarmee de input kwaliteit en hetvolume te recycleren kunststoffen toeneemt.

o Overheidsbeleid en waar nodig aanvullende weten regelgeving gericht op het bevorderen vanrecycling boven verbranden en storten.

o Ontwikkeling nieuwe sorteer- en recycling technieken in samenwerking met leveranciers,wetenschap en onderwijs.

o Nauwe samenwerking tussen overheid (kaders), producenten (verantwoordelijkheid) enrecycling bedrijven (economische haalbaarheid)voor het ontwikicelen van aanvullende business cases die bijdragen aan Groene Groei.

o Maatschappelijke stimulering toepassing recyclaat door producenten door ondermeer hetinvoeren van een Grondstoffen Prestatieladder.

Producenten nieuwe producten

Desso• Ambitie:

Elk jaar worden miljoenen vierkante meters versleten tapijt weggegooid; vaak wordt het tapijtverbrand of komt het op een stortplaats terecht, wat leidt tot vernietiging van waardevollegrondstoffen. Begin 2008 heeft Desso met de lancering van het Take Back en Refinity® programmaal revolutionaire stappen ondernomen om ervoor te zorgen dat tapijten op veilige manier gerecycledworden. We moeten serieus nadenken over de vraag welke materialen we vandaag de dag in tapijtenwillen gebruiken en hoe we die in de toekomst kunnen terugwinnen. Bij Desso willen we verzekerendat de materiaalstroom nooit eindigt. Het gaat er vooral om niet-toxische materiaalstromen te hebbenen duurzame energie te gebruiken om dit doel te bereiken. Hierdoor willen wij invulling geven aan deoplossingen voor het klimaatprobleem, de schaarste aan grondstoffen en de energiecrisis.

• Doelen 2 jaar:o Het uitbreiden van het Refinity® scheidingsproces, zodat Desso een bewezen techniek heeft die

het mogelijk maakt een vezelmengsel van verschillende polymeren te scheiden op een hoogzuiverheidsniveau.

o Het verhogen van het aandeel positief gedefinieerde materialen in onze produkten, zodat dematerialen veilig kunnen worden hergebruikt.

o Het actief participeren aan het CE100 Platform van de Ellen MacArthur Foundation (zie:www.eI1enmacarthurfoundation.org/business/ce1OO) voor het realiseren en versnellen van deCirculaire Economie.

-17-


• Wat van anderen nodig:o Het vaststellen van de toxiciteit van nieuwe en gebruikte materialen via een uniforme

beoordelingsmethodologie (zoals Cradle to Cradle Material Health Methodology (zie:

http: //www.c2ccertified.ore/imaees/uploads/C2CCertified Material Health Methodologv 121 112.pdf).

o Actieve ontwikkeling van het RITS (Resource Identiflcation Tag System) voor meer transparantie

in de keten en mogelijkheden tot recyclen.o Het mede realiseren van de economische voordelen van de Circulaire Economie zoals

geïdentificeerd door McKinsey (tot wel $630 miljard besparingen door over te stappen naar eencirculaire economie in de EU) (zie: http://www.ellenmacarthurfoundation.org).

ESEbv• Ambitie:

ESE bv wil door het ontwikkelen van innovatieve producten een groter deel van haar productenproduceren uit gerecycled materiaal. Hiermee wil ESE bv tevens de (bron)gescheiden inzameling vanafval en de effectieve en hoogwaardige sortering ervan verder stimuleren.

• Doelen 2 jaar:Onze doelstelling is in 2015 tenminste 60% gebruik van recycling materiaal in te zetten in onzeproductie. Daarbij is de ontwikkeling van het beter inzetbaar maken van een kwalitatiefhoogwaardig gesorteerde kunststoffractie van het huishoudelijk afval voor duurzame vuilcontainerscruciaal. Onze klanten (gemeenten) zamelen dit in o.a. bij huishoudens.

• Wat van anderen nodig:o Overheid:

- Deze ontwikkelingen waarderen bij het groener inkopen en daar waar nodig aanpassen vande inkoopspecificaties van de overheid;

- Het plaatsen van deze producten daar waar nodig als een preventieve actie tegen zwerfafval;- De producten zelf gebruiken als communicatie middel naar de consument;- Oplossen van wettelijke beperkingen voor de inzet van recyclaat zowel nationaal als

internationaal.o Bedrijfsleven:

- Verbeterde inzamelen sorteertechnieken (huidige kwaliteit sortering van post consumermateriaal in Nederland en meerdere landen in Europa is niet afdoende);

- Ondersteuning bij het verder ontwikkelen van de juiste grondstof recepturen die de continueinzet ervan mogelijk maakt.

Interface• Ambitie:

Sinds 1994 werkt het bedrijf aan het sluiten van cirkels naar het voorbeeld van ecosystemen op basisvan biomimicry; het leren van de natuur. Door het continue streven van Interface om de circulaire enbiobased economie te realiseren in modulaire vloeroplossingen, is inmiddels al meer dan 49% van degrondstoffen die Interface wereldwijd gebruikt gerecycled op biobased. Het is haar streven om in2020 onafhankelijk van olie te kunnen opereren, geen enkele negatieve impact te hebben en eenherstellende bijdrage te leveren aan milieu en maatschappij. Zie www.interface.com.

• Doelen 2 jaar:o meer dan 60% van onze grondstoffen zijn gerecycled of biobased;o uitbreiding Net-Works programma (Zie: http://www.youtube.com/watch?v=2DxFIDUVIvg) om zo

afvalstromen met negatieve impact op het milieu, in een technisch gesloten cirkel op te nemen enmensen aan de ‘bottom of the pyramid’ te ondersteunen;

o het stimuleren en ondersteunen van andere initiatieven die helpen de kunststofafvalproblematiek op te lossen zoals ondermeer het Grondstoffenplatform van de TU Delft, en het‘Healthy Seas’ project.

• Wat van anderen nodig:o Actieve deelname aan het grondstoffenplatform (http://kunststoffennroiecttudelft.nl);o Volledige product transparantie: inzicht in toegepaste grondstoffen in producten en milieu

impact in verschillende fasen levenscyclus conform het binnen de EU opgestelde format van eenEnvironmental Product Declaration(http://www.interfaceflor.nI/webapp/wcs/stores/media/NL lust the facts 2013.ndfj;

o Partners die de kennis en technologie hebben om andere type vloerbedekkingproducten dantapijttegels te verwerken;

o Partners die gerecycled en biobased garen aanbieden, bij voorkeur uit Nederland.


NRK, PlasticsEurope. VNCIKetenafval• Ambitie:

Uitvoering geven aan het door de industrie en overheid opgestelde ketenafval plan zodat kunststof enrubber (producten) in de toekomst in een meer circulaire ioop komen.

• Doelen 2 jaar:Dit doen we door op Europees niveau te streven naar stoppen met het storten van kunststof afval enin Nederland te streven naar beter design voor hergebruik, zichtbaar maken van de waarde(besparing van bv. C02 en energie) door hergebruik, circulaire business modellen, nadruk op continueinput van goede kwaliteit restmateriaal ten behoeve van recycling (ook uit post consumer afval-stromen), meer en verdere ontwikkeling van mechanische recycling (Kader Richtlijn Afval), opheffenvan alle blokkades toepassingen recyclaat en het meedenken over de haalbaarheid van feedstock ofchemische recycling als alternatief voor energy recovery.

Onderzoeks-en onderwijsprogramma• Ambitie: uitvoering geven aan de door industrie, overheid en kennisinstellingen opgestelde analyse

en agenda en gezamenlijk coördinatie en uitvoering aan te geven aan het onderzoek van, door en voorde rubber- en kunststofindustrie (Rapport DPI Value Centre)

Marine litter/zwerfafval (in zee)• Ambitie:

Uitvoering geven aan projecten die de bedrijven in de eigen sector stimuleren, motiveren enondersteunen om het ontstaan van afval en zwerfafval in de bedrijfsvoering en de keten (maximaal)te voorkomen(projecten zoals “elke gram telt”, “zero pellet loss”, responsible care). Bijdragen aan deontwikkeling van programma’s gericht op gedragsverandering van burgers en bedrijven terbestrijding van het achteloos/onverantwoord weggooien van producten en/of afval.

Wat van anderen nodig:• Bij deze ambities verwachten VNCI, PlasticsEurope en NRK van alle andere partijen:

attitude van open dialoog en vrije uitwisseling van visies. Standpunten op basis van feiten;commitment van partijen mee te werken aan de realisatie van de bovenstaande ambitiesEn specifiek van de overheid:o actieve inzet ter ondersteuning van het ketenakkoord en de uitvoering ervan, inclusief de

bovenstaande ambitieso budget voor de uitvoering van bovenstaande ambitieso vertaling van resultaten uit het ketenakkoord in het (overheids)beleido actieve ondersteuning van de (organisaties in de) chemie-, rubber- en kunststofindustrie bij het

(in samenwerking met afnemer en hun organisaties) komen tot vernieuwing/verduurzaming vanketens, verdienmodellen, gebruik, ontdoening en hergebruik.

Philips• Ambitie:

Het sluiten van de plastics kringloop voor Elektrische en Elektronische producten.• Doelen 2 jaar:

Gebruik van 3500 ton gerecyclede plastics in nieuwe producten in 2015 (wereldwijd).• Wat van anderen nodig:

Hoogwaardig recyclaat dat gebruikt kan worden in onze producten, focus op PP en ABS.

Starsock• Ambitie:

Star Sock deelt een gezamenlijke ambitie met ECNC / Vereniging kust en zee om met Healthy Seas eengoed werkende business case neer te zetten die bijdraagt aan een grotere bewustwording en hetschoonmaken van onze zeeën. Daarnaast hebben wij de ambitie om aan te tonen dat duurzaam enbeter textiel niet alleen is voorbehouden aan het hogere segment, maar realiseerbaar is in de grotemassamarkt. Hiervoor werken we samen met het grootwinkelbedrijf in binnen- en buitenland, metSocks as sustainable brand-ambassadors.

• Doelen 2 jaar:o Healthy Seas als een volwassen platform waarin zowel het groot- als kleinbedrijf een grote

bijdrage leverto Eind 2015 is meer dan 50% van ons ingekochte volume aan garens te kwalificeren als ‘A-klasse’:

organisch, recycled, of bio-based


o Innovatieve nieuwe materialen, technieken en processen toepassen welke door middel van onzesokken hun weg zullen vinden naar de massamarkt

• Wat van anderen nodig:o Local sourcing voor grondstoffen voor recyclede polymeer-garens, oa PET en PPo Producenten van innovatieve grondstoffen! garens voor textielproducteno Partners met kennis van het verbeteren van de wet-processing van deze producten, oa

verfprocessen en voor! nabehandeling

Kennisinstellingen/consultancy

Dutch Polvmer Instftute - DPI Value Centre• Ambitie:

DPI Value Centre zal zich als onafhankelijke partij richten op ondersteuning van partijen in dekunststof keten die projecten opzetten in het kader van het ‘Sluiten van de Keten’. Deze ondersteuningricht zich op verschillende onderwerpen, o.a.: design for next use, ontwikkeling biobasedkunststoffen, opzet goede inzamelsystemen, materiaal recycling (zowel mechanisch als chemisch),verwerking van recyclaten of biobased kunststoffen en compoundering om de kwaliteit vanrecyclaten te versterken. DPI Value Centre zal om deze ambitie te realiseren nauw samenwerken metbedrijven in de kunststof producerende en verwerkende sector en met partijen in zijn netwerk: detopsector chemie (DPI, ISPT, BBE, NWO), NRK, kennisinstellingen, regionale organisaties gericht opbevordering van innovaties, nationale en regionale overheden en internationale zusterorganisaties,vooral in België en Duitsland (NRW). DPI Value Centre zal hierbij de kennis en ervaring van de eigenorganisatie en zijn netwerk in de kunststoffen- en recyclingsector inzetten.

• Doelen 2 jaar:o Het vinden van alternatieve oplossingen voor kunststof afvallen die nu nog via verbranding met

energieterugwinning worden verwerkt.o Het vinden van oplossingen voor de problematiek van de zogenaamde ‘legacy materials’ (waarbij

de REACH wetgeving nu aanleiding geeft tot restricties).o Realiseren van een grotere inzet van biobased materialen.o Opzet van projecten met nieuwe oplossingen, met deelname van MKB bedrijven op basis van

publiek private samenwerking, ook internationaal, bijvoorbeeld in het Horizon 2020 programma.• Wat van anderen nodig:

- Van bedrijven, branche organisaties en kennisinstellingen:o Bereidheid tot samenwerking in een sfeer van ‘open innovation’.

- Van de nationale en regionale overheden en organisaties:o Samenwerking en basisflnanciering om programma’s effectief en efficiënt te kunnen

uitvoeren.o Ondersteuning van projecten met gerichte subsidieregelingen, waarbij projecten die

samenwerking in de waardeketen stimuleren de voorkeur genieten.ECN• Ambitie:

Als ECN slaan we een brug tussen wetenschappelijke kennis en de behoeften van de markt. Het isonze missie om met en voor de markt kennis en technologie te ontwikkelen die de overgang naar eenduurzame samenleving mogelijk maakt. Vanuit dit perspectief gaat ECN de uitdaging van het sluitenvan kunststof kringlopen graag aan.

• Doelen 2 jaar:o Kwantiflceren van het integraal kunststof afval probleem m.b.t. de generatie, scheiding,

hoeveelheid en de lokalisatie(traceability) ervan.o Bedenken van de energie-efficiënte oplossingen voor de utiuisatie en hergebruik van kunststoffen

(bv. verkrijgen van hoogwaardige olie, brandstof of recyclaat uit afval).o Bepalen van de speer-/knelpunten in huidige beleid en het definiëren van verbetervoorstellen tbv

het sluiten van de plastic kringloop.o Ontwikkelen van de waardeketen (industrie, kenniscentra, NGO’s, overheden,...) gericht op het

sluiten van de plastic kringloop en het maximaliseren van de maatschappelijke en deeconomische waarde.

• Wat van anderen nodig:Samenwerken op het gebied van organisatie, technologie, financiering, etc., met het oog op hetbehalen van de gestelde doelen.

-20-


IMSA AmsterdamAmbitie:IMSA Amsterdam wil een plasticvrije Noordzee binnen 1 generatie. Hiertoe heeft IMSA twee studiesverricht naar plastic afval in zee, een Nederlands stakeholdernetwerk rond “Plastic Marine Litter”opgebouwd en een rapport opgesteld over de circulaire economie (zie www.imsa.nl enwww.plasticmarinelitter.eu). Hoofdconclusies zijn: plastic hoort niet thuis in zee; hoofdoorzaak isonduurzame omgang met plastics; er is sprake van groot marktfalen en gebrek aan actie. Zwerfvuilmoet harder worden aangepakt, circulaire kunststofketens versneld en de milieu-impact van plasticafval verminderd. IMSA beschikt daardoor over uitstekende kennis over de totale problematiek rondplastic afval in zee in relatie tot afvalmanagement en de circulaire economie, en in het bijzonder overbelemmeringen en oplossingen. Van hieruit wil IMSA concrete trajecten starten om plasticketens tesluiten.

• Doelen 2 jaar:o Versnellen van het sluiten van 1-3 plastic kringlopen.o De mogelijkheden onderzoeken om circulaire plasticketens te versnellen via:

(a) een eenvoudige “Circulaire Plastics Index” die ‘circulair’ gedrag van ketenpartners beloontnaar het voorbeeld van de C02 Prestatieladder, en(b) een “Circulaire verzekering” die producenten verplicht tot garantie van de financiering vanhet grondstoffen-/afvalbeheer door de hele keten, voortbouwend op de bestaande “recyclinginsurance” uit de EU-WEEE Richtlijn.

• Wat van anderen nodig:o Budget via opdrachten/sponsoring/subsidie om concrete trajecten uit te kunnen voeren;o Medewerking van bedrijfsleven, overheid, NGO’s en kennisinstellingen aan de betreffende

trajecten door deelname via interviews, workshops en stakeholderbijeenkomsten.

Investments in Sustainable Innovations (ISfl• Ambitie:

ISI wil bijdragen aan de structurele vermindering van de plastic vervuiling van het milieu, wereldwijd,met name in rivieren, havengebieden, delta’s en op stranden. ISI kan bijdragen aan concreteinnovaties vanuit een systeemperspectiefa) door onderzoek, b) door het ontwikkelen van advies enc) door het bijeenbrengen van de juiste partijen.

• Doelen 2 jaar:o Concreet zet ISI zich in, samen met waterbeheerders, stroomgebied-autoriteiten en in

samenwerking met andere kennisinstellingen, om binnen twee jaar een technologische oplossinggeïmplementeerd te hebben om in het stroomgebied van de Maas in Limburg zwerfvuil op tekunnen vangen en te monitoren.

o Ook richt ISI zich op het realiseren van een concrete Green Deal - af te sluiten binnen twee jaar -

tussen producenten van supplementen of (deel-) alternatieven voor kunststof inontwikkelingslanden en gebruikers van kunststoffen (verpakkers, producenten, retail enconsumenten), zodat binnen afzienbare termijn duurzame alternatieven voor volledig plasticproducten op de Nederlandse markt geïntroduceerd kunnen worden.

• Wat van anderen nodig:o ISI wil graag in een precompetitieve fase van technologische ontwikkeling en inkoop van

inzamelsystemen samenwerken met partijen die belang hebben bij een oplossing van het plasticzwerfvuil in het stroomgebied van de Maas door kennisuitwisseling en een gezamenlijke inzet omeen lokaal adequaat ‘vuilvangsysteem’ te ontwikkelen en te implementeren.

o ISI wil samen met Partijen die de ambitie hebben om gezamenlijk te werken aan eeninternationaal programma de handen ineen slaan om een ketens tot stand te brengen gericht opde introductie van goede, duurzame alternatieven voor volledig plastic producten op deNederlandse (en Europese) markt

NIOZ - Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee• Ambitie:

NIOZ heeft als toonaangevend onderzoeksinstituut veel multidisciplinaire expertise op het terrein vanestuaria, zeeën en oceanen. Daarbij ontwikkelt het NIOZ kennis en bemonsterings- enmeetinstrumentaria mbt maatschappelijk belangrijke milieuvraagstukken. Plastics in zee is zo’nonderwerp, met potentieel grote gevolgen voor de ecologische gezondheid maar met beperkte engefragmenteerde kennis wereldwijd over de onderliggende processen en risico’s voor de kwaliteitvan de voedselketen en de mogelijke gevolgen voor de maatschappij. Het NIOZ heeft als ambitie om

-21-


door wetenschappelijk onderzoek (in veld en laboratorium) kennis te vergaren en te verspreidenover het voorkomen, de verspreiding en de ecologische effecten van micro- en macroplastics inoceanen en zeeën.

• Doelen 2 jaar:o NIOZ wil bijdragen aan de vergroting van kennis rondom de gevolgen van micro- en

macroplastics in zee voor het mariene ecosysteem om zo de risico’s voor de voedselketen enuiteindelijk onze gezondheid beter in te kunnen schatten.

o NIOZ streeft ernaar om een onderzoeksprogramma op het terrein van microplastics gefinancierdte krijgen.

o NIOZ wil bijdragen aan kennisverspreiding mbt de gevolgen van plastic (rest)afval voorecologische gezondheid en risico’s voor de samenleving aan de Partijen, maatschappij enonderwijsinstellingen.

• Wat van anderen nodig:o NIOZ wil graag samenwerken met de andere Partijen (maar ook daarbuiten) voor praktische

oplossingen om plastic uit zeeën en oceanen te verwijderen.o Plastic (inclusief microplastics) onderbrengen in 1 van de topsectoren.o Interesse en ondersteuning vanuit de Partijen voor kennis over de gevolgen van micro- en

macroplastics (rest)afval voor ecosysteem en gezondheid. Deze kennis is mede belangrijk voorhet vergroten van draagvlak vanuit de samenleving en maatschappelijke ondersteuning mbtinitiatieven om plastic kringloop te sluiten.

o Samenwerking met onderwijsinstellingen voor het verspreiden van kennis en opleiden van devolgende generatie onderzoekers.

Polvmer Science Park• Ambitie:

Polymer Science Park heeft een groot netwerk in de kunststoffen maakindustrie. PSP wil het sluitenvan de keten van polyoleflnen (PE/PP) bij de maakindustrie verbeteren door samenwerking inde keten te bevorderen en kennis te ontwikkelen. In de afgelopen jaren is bij PSP reeds veel kennisopgedaan met recycling. De sector is momenteel in staat de kringloop van polyoleflnen te sluiten. Inde praktijk gebeurt dit echter nog maar in beperkte mate. Daarom wordt proactief gezocht naar hetwegnemen van technische issues om recycling aanzienlijk te verbeteren, en worden deze projectmatigmet ketenpartners opgepakt.

• Doelen 2 jaar:PSP stelt zich in de komende 2 jaren tot doel:o Een kennisbase op te bouwen van alle oorzaken die het sluiten van de keten van polyolefinen

hinderen (knelpunten), met als verder liggend doel dat spuitgietproducten van polyoleflnenvolledig recyclebaar zijn in 2020

o Projecten in de keten op te zetten en uit te voeren om samen met marktpartijen door middel vantechnische ontwikkelingen oplossingen te vinden voor deze oorzaken

o Hèt kenniscentrum te zijn op het gebied van recycling van polyoleflneno Projecten uit te voeren betreffende de toepassing van recyclingvraagstukken van andere

kunststofgroepen• Wat van anderen nodig:

o Marktpartijen die willen bijdragen aan het sluiten van de keten om bij PSP knelpunten aan tedragen en eventueel gezamenlijk projecten uit te voeren

o Marktpartijen zoals overheden die invloed kunnen uitoefenen op consumentengedrag of andereniet-technische knelpunten om de keten te kunnen sluiten

o (Financiële) steun vanuit een centraal georganiseerde partij (bijvoorbeeld de overheid) om demagneetfunctie van kenniscentrum te versterken

Stenden Hogeschool• Ambitie:

Stenden heeft de ambitie om een kennis- en opleidingscentrum te zijn voor recyclingtechnologie.• Doelen 2 jaar:

Daartoe zal Stenden actief bijdragen aan de totstandkoming van het gezamenlijke Onderzoeks- enOnderwijsprogramma in het Ketenakkoord en haar studenten actief verbinden met bedrijven diekennisvragen hebben op het gebied van recyclingtechnologie.

• Wat van andere partijen nodig:


Stenden helpen met haar ambitie door o.a. stageplekken te organiseren, onderzoeksopdrachten in tebrengen, te participeren in onderzoeksprojecten en kennis te delen.

TNO• Ambitie:

TNO heeft op basis van een unieke combinatie van expertise de ambitie om oplossingen te biedenvoor resource efficiency uitdagingen van vandaag en morgen. Dit doen we door kennis op het gebiedvan technologie, IT en data verwerking, logistiek, het meten van complexe duurzaamheidsprestaties(keten LCA) en keten denken te combineren. Door de wettelijk onatbankelijke status kan TNO bijuitstek een partner zijn in het creëren van nieuwe waardeketens waarin organisaties die een marketpuil kunnen genereren worden samengebracht met partners die een technology push kunnen bieden.

• Doelen 2 jaar:o Opzetten van resource efficiency shared research programma’s voor de industrie voor het sluiten

van ketens, onder andere voor chemische bedrijven actief in de kunststoffen. Hierbij wordt nietalleen gekeken naar kunststof reststromen zelf, maar ook naar organisch afval van waaruit biopolymeren vervaardigd kunnen worden, afvalwater en de up-clycling van synthesegassen totchemical building blocks.

o Verwaarden van een bonding & debonding on-demand adhesive om een breakthrough innovatiein het design for sustainability te realiseren voor complexe samengestelde kunststof en/of metaalproducten door verhitting tot ca 150 oC eenvoudig van elkaar te scheiden tot afzonderlijkemateriaalstromen.

• Wat van anderen nodig:o In samenwerking met partners komen tot een keuze voor diverse ketens die momenteel

economisch nog niet rendabel zijn om te sluiten, maar wel veel potentie vanuit duurzaamheid enwinstgevendheid kunnen bieden indien door nieuwe kennis de kosten om deze keten te sluitentot een aanvaardbaar niveau verkregen kunnen worden.

o Het verkrijgen van commitment van OEM-ers die veel samengestelde producten maken,ontwikkelen en specfficeren en een visie hebben op duurzaamheid en duurzaam productontwerp(design for sustainability).

TU Delft• Ambitie:

De TU Delft heeft de ambitie om haar kennis en kunde in te zetten voor het sluiten van kunststofkringlopen. Momenteel is de TU Delft hier al mee bezig door (o.a.) onderzoek te doen opscheidingstechnieken om de hoeveelheid gerecyclede kunststoffen te verhogen en daarbij steedsbetere kwaliteiten kunststof recyclaten te verkrijgen, door onderzoek op uitwisseling vanreststromen (industriële symbiose) en afvalinzameling en door onderzoek op “Design for Recycling”.Voor het onderzoek op uitwisseling is een online platform voor het uitwisselen van kunststoffenopgezet: http://kunststoffenproject.tudelft.nl.

• Doelen 2 jaar:o Vergroten van het inzicht in scheiding van kunststoffen uit afval en reststromen.o Opzetten van onderzoekstrajecten in verschillende programma’s waar het sluiten van de plastic

kringloop een belangrijk onderdeel is. Die zijn gericht op bovenstaande voorbeelden.• Wat van anderen nodig:

o Deelneming en/of medewerking in verschillende onderzoeksprogramma’s om plastic kringlopente sluiten.

o Samenwerking met bedrijven om verschillende vraagstukken op dit gebied interdisciplinair aante pakken. Hiervoor wordt het kennisplatform duurzaam grondstoffenbeheer ingezethttp://www.duurzaamgrondstoffenbeheer.com.

Universiteit Twente• Ambitie:

De Universiteit Twente is voorloper op het gebied van onderwijs én onderzoek op milieugebied. Oponderwijsgebied is in 2012 de MSc track ‘cradie to cradle’ gestart, met focus opo ‘Biosphere producten’ die na hun lifecycle teruggaan in de biologische kringloop;o ‘Technosphere producten’ die veilig en gemakkelijk gerecycled kunnen worden.Het huidige programma is met name gericht op de principes dat afval gelijk is met voedsel, dat zonneenergie gebruikt moet worden, en dat diversiteit belangrijk is. Op onderzoeksgebied is binnen deleerstoel Elastomer Technology and Engineering (ETE) recycling van elastomeren al jaren een

-23-


speerpunt. Ook hier is de ambitie om ‘cradie to cradie’ kringlopen te ontwikkelen door de-vulkanisatie

van rubberafval. Dit is reeds gedaan voor dakbedekkingen en profielen; de ontwikkelde techniek

word inmiddels toegepast in de industrie om productieafvallen te hergebruiken. Tegenwoordig loopt

een project om rubber uit gebruikte banden te de-vulkaniseren voor hergebruik in banden, en gezien

de hoeveelheid banden die jaarlijks afgedankt wordt — 800 miljoen stuks wereldwijd, dat is een stapel

die 2/3 naar de maan gaat — is dit een enorme grondstof- en afvalbesparing. De ambitie is om ook

voor verschillende rubberafvalstromen kringlopen te ontwikkelen om ze te kunnen hergebruiken in

het productieproces voor nieuwe, soortgelijke producten.• Doelen 2 jaar:

o Een de-vulkanisatieproces ontwikkelen voor hergebruik van rubber uit afgedanktepersonenwagenbanden in nieuwe personenwagenbanden met een percentage van 50% gedevulkaniseerd rubber in bepaalde onderdelen van een band. Dit onderzoeksproject loopt reedsen wordt ondersteund door RecyBem, de overkoepelende organisatie van bandengerelateerdebedrijven in Nederland.

o Een installatie voor de-vulkanisatie van banden op productieschaal op te zetten in samenwerkingmet (Nederlandse) bedrijven.

o Tenminste één nieuw project starten voor ontwikkeling van een ‘cradle to cradle’ kringloop voorandersoortig rubberafval.

• Wat van anderen nodig:o Marktpartijen, die hun productie- of post-consumer-afvallen willen hergebruiken’ of ge

devulkaniseerd rubber willen gebruiken als grondstof;o Marktpartijen, die de de-vulkanisatie van rubberafvallen en de marktontwikkeling voor hun

rekening willen nemen;o Ondersteuning van overheid (financieel en/of faciliterend) voor ontwikkeling van de

vulkanisatieprocessen voor verschillende types rubberafval, en voor de ontwikkeling van demarkt;

o Duidelijk standpunt van de overheid (op nationaal of Europees niveau) met betrekking tot afval-en grondstoffenbeleid.

Wageningen Universiteit & Research• Ambitie:

Wageningen Universiteit (WU) heeft in het lopende samenwerkingsverband met IMARES op hetthema ‘marine plastics’ een sterke internationale kennispositie opgebouwd. WUR heeft als ambitie omdit lopende wetenschappelijk onderzoek naar het voorkomen, de verspreiding en de ecologischeeffecten van nano-, micro- en macroplastics in het zoete water en het mariene milieu, verder uit tebouwen. WUR wil hierbij samenwerken met relevante universiteiten, onderzoekinstituten, bedrijvenen de overheid. WUR wil zo bijdragen aan het verbeteren van de milieukwaliteit en tegemoetkomenaan de maatschappelijke vraag naar kennis op dit thema. Wageningen UR (WUR) wil deze activiteitenverweven met haar onderwijs, om zo de kennis te verspreiden en ten goede te laten komen van devolgende generatie onderzoekers.

• Doelen 2 jaar:o WUR coördineert een STW aanvraag gericht op toegepast wetenschappelijk onderzoek naar

emissie, voorkomen, transport, effecten en risico’s van plastic. Hiermee wil WUR i.s.m. partnersgericht en pro-actief bijdragen aan de doelstellingen van het Ketenakkoord Kunststofkringloop.

o WUR wil plastic onderbrengen in 1 van de topsectoren.• Wat van anderen nodig:

Wij vragen hierbij steun van de Rijksoverheid en van andere partijen binnen het KetenakkoordKunststofkringloop.

WASTE• Ambitie:

WASTE is ervan overtuigd dat door plastic (zwerfjafval als een potentiële bron van grondstof te zienin plaats van als een probleem, duurzame oplossingen kunnen worden gevonden op milieukundig,sociaal en economisch vlak. WASTE wil een bijdrage leveren aan het sluiten van de plastic kringloopwereldwijd en onderschrijft de noodzaak dit uit te dragen op internationale fora en discussies overplastic consumptie, preventie en recycling en hierdoor bij te dragen aan het bewustzijn overgerelateerde gezondheids- en milieurisico’s wereldwijd.Tevens zal WASTE zich inzetten voor een internationale samenwerking tussen verschillende partijenten behoeve van het sluiten van de plastic kringloop, binnen bestaande internationale organisaties de

-24-


plastic kringloop als thema op de agenda zetten, en de Nederlandse samenleving bewust maken van

de huidige mondiale problematiek.• Doelen 2 jaar:

o Het verbeteren van de plastic kringloop door inzameling van plastic afval beter te organiseren

m.b.v. waste picker organisaties en business activiteiten te stimuleren in sortering en recycling in

minimaal twee landen, waaronder Ghana.o Bevorderen van samenwerking tussen Nederlandse en internationale initiatieven t.b.v. de aanpak

van het sluiten van de plastic kringloop in ontwikkelingslanden;o Het toegankelijk maken van Nederlandse expertise over plastic recycling voor partijen in

ontwikkelingslanden, en vice versa;o Het stimuleren van toepassingen van innovaties in de plastic kringloop in ontwikkelingslanden.

o Het opzetten van gemeenschappelijke projecten van Nederlandse partijen samen met partijen inontwikkelingslanden waarmee er een bijdrage wordt geleverd aan een schonere leefomgeving.

o Bijdragen aan verdere beleidsontwikkeling rond plastic inzameling en verwerking op mondiaalniveau.

o Het ondersteunen en initiëren van toegepast (internationaal) onderzoek t.b.v. de plastic kringloop(in samenwerking met universiteiten).

o Inbedding van een duurzame aanpak t.b.v. plastic kringloop in het ontwerp en deo uitvoering van afvalprojecten.

• Wat van anderen nodig:..o Het uitdragen van het belang en de urgentie van het thema plastic kringloop en dat het hier gaat

om een mondiaal probleem en dit ook weergeven in internationaal beleid (bijv. ambassadebeleid).

o Bereidheid van Nederlandse partijen om te willen participeren en investeren in kansen enuitdagingen in de plastic kringloop in ontwikkelingslanden.

Waste Free Waters• Ambitie:

Ontwikkelen en valideren van bruikbare methodes voor het vaststellen van de aard en de hoeveelheidzwerfafval (macro- en microplastics) dat door rivieren naar zee wordt getransporteerd.

• Doelen 2 jaar:Over twee jaar is het mogelijk een betrouwbare inschatting te kunnen maken van de aard en de totalehoeveelheid van het zwerfafval, dat onder de complexe omstandigheden zoals die in een rivieroptreden (slib, turbulentie, seizoensvariaties, etc), van het land naar de (Europese) zeeën wordtgetransporteerd.

• Wat van anderen nodig:o Kennis op het gebied van hydrologie, meteorologie, gedrag van zwevende deeltjes in een

turbulente stroming en het validering van meetmethoden;o Wetenschappelijke samenwerking om de complexe problematiek in een stroomgebied in kaartte

brengen: emissiebronnen, verblijftijd zwerfafval in een stroomgebied, aantasting en fragmentatievan macroplastics tot secundaire microplastics, beïnvloeding van de ecologische kwaliteit van hetzoetwatermilieu, etc;

o Kennis en ervaring tav het voorkomen van de emissie van “inerte vaste stoffen” in logistiek,productie en verwerking van kunststoffen en bij de zuivering van afvaistromen (zoalsrioolwater).

Hogeschool Windesheim• Ambitie:

Windesheim heeft de ambitie om een kennis- en opleidingscentrum te zijn voor recyclingtechnologie.• Doelen 2 jaar:

Daartoe zal het Lectoraat Kunststoftechnologie van Windesheim actief bijdragen aan detotstandkoming van het gezamenlijke Onderzoeks- en Onderwijsprogramma in het Ketenakkoord enhaar studenten actief verbinden met bedrijven die kennisvragen hebben op het gebied vanrecyclingtechnologie.

• Wat van andere partijen nodig:Windesheim helpen met haar ambitie door o.a. stageplekken te organiseren, onderzoeksopdrachtenin te brengen, te participeren in onderzoeksprojecten en kennis te delen.


NGO’s

ECNC Land & Sea Group / Vereniging Kust & Zee (EUCC)Ambitie:Een goed werkende business case in de vorm van het project “Healthy Seas, a journey from waste to

wear” voor de verwijdering uit zee, opslag en recycling van visnetten voor de productie vanhoogwaardige producten. Dit samen als Vereniging Kust & Zee en ECNC Land & Sea Group met onze

Group Partners industrie, overheden, NGOs en andere stakeholders. Hiermee wordt de aanpak van

(een deel van) de plastic soep financieel duurzaam gemaakt en is er een grote kans dat dit wordtverinnerlijkt bij de stakeholders en dus gecontinueerd.

• Doelen 2 jaar:Een goede infrastructuur voor verzameling, opslag, transport en verwerking van visnetten uit zee,resulterend in een representatieve business case.

• Wat van anderen nodig:Steun van bedrijven in de vorm van een associate partnerschap en hulp van de overheid voor hetopslaan, verwerken en transport van de netten.

Stichting Noordzee• Ambitie:

o Binnen één generatie het probleem van de plastic soep oplosseno In 2020 een afname van de hoeveelheid afval op de Nederlandse stranden met minimaal 50%

t.o.v. 2012.• Doelen 2 jaar:

Een alternatief voor het gebruik van ‘pluis’ binnen de Noordzee visserijo Om visnetten, die veel in de bodem beroerende visserij worden gebruikt, te beschermen tegen

slijtage, wordt onder het net een bescherming aangebracht. Deze bescherming bestaat veelal uitpolyethyleen draden (vaak oranje, blauw) en worden ook wel pluis genoemd. Vervanging vandeze draden voor afbreekbare alternatieven ziet Stichting De Noordzee als één van debelangrijkste maatregelen die op de korte termijn tot een betere milieutoestand kunnen leiden.Stukjes touw/visnet staat op nummer 1 in de Afval Top-5 zoals die in de zomer van 2013 isopgesteld tijdens de MyBeach Cleanup Challenge 2013. De recent uitgebrachte rapporten ‘Surveyof methods and data analyses in the Netherlands OSPAR Beach Litter Monitoring program’ en‘OSPAR Beach Litter Monitoring In the Netherlands First annual report 2002-2012’ bevestigen ditbeeld. SDN wil zich inzetten om alternatieven te promoten en publiekelijk aandacht te vragenvoor het probleem van pluis.

Verhoging van de afralafgifte door zeeschepen in Nederlandse havenso Afgifte van afval in havens verbeteren. SDN is voor het verplicht afgeven van afval door

zeeschepen in havens. Eventuele barrières die het afgeven van afval in de haven belemmerendienen te worden verwijderd en positieve prikkels die afgifte bevorderen worden ingevoerd. Hetprogramma ‘Collect your own Fuel’ waarbij afval gescheiden wordt aan boord en het niet voorrecycling geschikt afval wordt omgezet in brandstof, zal SDN steunen aangezien dit de afgifte zalverhogen doordat de financiële barrière voor afgifte wordt verwijderd en op een positieve manieraandacht wordt gevraagd voor afvalafgifte/gedragsverandering.

Een verbod op het toepassen van microplastics in consumenten producteno Het toepassen van microplastics (microbeads) in consumentenproducten vindt SDN ongewenst.

Alternatieven zijn beschikbaar, onnodige belasting van het milieu wordt direct voorkomen. Denieuwe App ‘Beat the Microbead’ die samen met de Plastic Soup Foundation is ontwikkeld enwaarmee producten kunnen worden gescand op microplastics, zullen we o.a. via het nieuwopgerichte platform www.beatthemicrobead.org blijven promoten samen met onze partner NGO’s.

Publiekscampagnes om zwerfruil afkomstig van de consument te stoppeno De campagne MyBeach Cleanup Challenge 2013 was een groot succes. Samen met vrijwilligers is

de hele Nederlandse kust opgeruimd in de maand augustus. In totaal werd ruim 6.500 kg afvalopgeruimd. Tevens zijn samen met het publiek tellingen uitgevoerd waardoor een beter inzicht isverkregen in de hoeveelheid en samenstellingen van het afval dat in de Noordzee zit en op de kustligt. Met deze kennis wil SDN de bronnen in beeld brengen van het afval zodat aan een duurzameoplossing van het probleem gewerkt kan worden.

o De komende jaren zal SDN hiermee doorgaan. Daarnaast worden het hele jaar door opruimactiesgeorganiseerd waarbij aandacht wordt gevraagd voor het classificeren en kwantificeren van afval


op het strand. De nieuw ontwikkelde App ‘de Strandscanner’ zal hiervoor als hulpmiddel wordeningezet.

Plastic SouD Foundation• Ambitie:

De PSF heeft als ambitie het terugdringen van de plastic soep op alle mogelijke manieren; door middelvan bewustwording (campagnes, media, educatie); het toevoegen van waarde aan plastic (recycling,olie uit plastic); het toepassen van alternatieven (bv. natuurlijk afbreekbare ipv plastic microbeads inverzorgingsproducten); het op de politieke agenda zetten van bronbeleid (verbieden van de meestproblematische toepassingen, zoals plastic winkeltasjes, onnodige verpakkingen).

• Doelen 2 jaar:Iedereen is verantwoordelijk voor zijn bijdrage aan de plastic soep. Doel is om iedereen op dieverantwoordelijkheid aan te spreken. De PSF gaat met alle partijen (burgers, scholieren, overheden,bedrijven, wetenschappers) het gesprek aan op basis van onafhankelijkheid en openheid. Alsresultaat daarvan ligt er over twee jaar een akkoord met afdwingbare meetbare doelen die werkelijkbijdragen aan de reductie van de plastic soep, niet alleen in Nederland, maar wereldwijd.

• Wat van anderen nodig:Commitment om de plastic soep daadwerkelijk aan te pakken vanuit het algemeen belang vanduurzaamheid.

Stichting Sterke Yerke• Ambitie:

o De jeugd (8-28 jaar) motiveren om mee te denken aan oplossingen voor plastic in zee, door huneen hedendaags avontuur mee te laten beleven, te weten op een vlot onderzoek te doen naar hoeernstig de Waddenzee, Noordzee en de 5 gyres op de oceaan daadwerkelijk vervuild zijn metplastic en dit direct door te geven via TV-uitzendingen en live meekijken op de webcams aanboord.

o Door het probleem Plastic in zee te verpakken als onderdeel van een heus zeeavontuur op eenvlot (Sterke Yerke 4) kunnen scholen hun lesmateriaal (aardrijkskunde, natuurkunde, weer,milieu, techniek, sport, koken) veel attractiever brengen door middel van een hedendaags Beagleachtig avontuur maar nu toegespitst op het leven op een vlot op zee/oceaan.

o Twee TV series te maken, waarbij één toegespitst is op de jeugd van 8-18 jaar en onderdeel vanlesmateriaal is op scholen en universiteiten en de andere voor de jongeren van 18-28 jaar omgeselecteerd te worden via een soort Battie (‘who is the next crew on the Sterke Yerke?’) omuiteindelijk de reis op een zeilvlot over de oceaan te maken en het onderzoek naar plastic op zeedaadwerkelijk uit te voeren.

o Het hele bovenstaande idee internationaal uit te werken en andere landen aan te bieden om hetstokje over te nemen aan de andere kant van de oceaan en het onderzoek in hun omgevingsoortgelijk uit te voeren. Immers het probleem plastic in zee is een mondiaal probleem en zou dusook mondiaal aangepakt moeten worden. Voor meer info, zie: www.sterkeyerke.nl.

• Doelen over 2 jaar:o de bovenstaande ambitie verwerkelijkt te hebben in een breed gedragen projectplan met uitzicht

op daadwerkelijke realisatie van het avontuurlijk onderzoek op zee naar plastic.o de financiën rond te hebben voor de bouw en zo mogelijk de bouw van het zeilvlot Sterke Yerke 4

daadwerkelijk ter hand te hebben genomen.o bedrijven die daadwerkelijk iets doen aan het probleem plastic in zee positief te ondersteunen

m.b.v. bekendheid geven en meenemen bij het doorgeven van informatie aan de jeugd.• Wat van anderen nodig:

o Financiering en sponsoring van het nieuw te bouwen zeilvlot Sterke Yerke 4.o Assistentie bij het verbeteren van de info tijdens en het vooraf promoten van deze natuur

beleving bij bedrijven en scholen.o Verbetering website en meer gebruik van social media.o Ondersteuning van netwerken om het idee Plastic in zee middels een zeilavontuur op een vlot

door jongeren zelf dichter bij huis te brengen.

Waste Free Oceans

• Ambitie:o WFO is een internationaal publiek privaat samenwerkingsverband, onder voorzitterschap van

MEP Mevrouw Anna Rosbach, waarbij experts uit de kunststofverwerkende en kunststof


recycling industrie gezamenlijk de operationele regie voeren. De naam van de stichting spreekt deambitie uit. Eurocommissaris DG Mare Mevrouw Maria Damanaki geeft het project haar volledigesteun en medewerking. Onder de paraplu van WFO hebben zich inmiddels toonaangevendeorganisaties en bedrijven verzameld uit de internationale visserij, kunststofverwerkende enkunststofrecycling industrie, bedrijven uit de maritieme sector, zoals baggeraars,scheepsbouwers, cruiseliners, maar ook havens, scholen, instituten en academici. Deelname isopen voor alle serieus geïnteresseerden in de materie.

o Preventie en educatie zijn cruciaal, daarnaast worden gecoördineerde opruimactiesgeorganiseerd waarbij de inzet van de visserijsector een belangrijke rol speelt (flshing for litternieuwe stijl). De grondstoffen die zo weer aan land worden gebracht worden met ondersteuningvan de recycling industrie weer geschikt gemaakt voor herverwerking in (kunststof)producten.Daar waar de focus lag op de drijvende fracties, is WFO inmiddels ook actief bij het preventiefinzamelen en recyclen van visnetten. Dankzij de internationale structuur en via de regionalekantoren kunnen eenvoudig ervaringen gedeeld worden met WFO partners op de anderecontinenten.

• Doelen 2 jaar:o Omzetten van de 10 WFO aanbevelingen (10w hanging fruits — www.wastefreeoceans.eu)o Constructieve oplossingen vinden van minimaal de Top 20 IJNEP meest voorkomende afvallen en

de toepassing ervan op vrijwillige basis of via wetgeving omzetten.o Concrete preventie, educatie en clean-up acties in Baltic, Noordzee, Middellandse Zee en Zwarte

Zee in nauwe samenwerking met lokale en regionale partnerso Samen met UNEP, NOAA en lokale partners projecten in diverse gebieden buiten Europa opzetten

waarbij de specifieke kennis van de WFO partners wordt ingebracht.o Het verder ontwikkelen van de organisatie en de internationale coördinerende rol tussen

industrie, overheden en andere stakeholders vervullen.• Wat van anderen nodig:

Focus op de oorzaken, niet doen aan symptoombestrijding en populismeOverheid:o gebruik en implementatie van de KRA definities alsmede handhaving bij ontdoenerso invoeren en omzetten stortverbod (in heel Europa!)o opheffen alle blokkades toepassingen recyclaat, invoeren stimuleringsmaatregelen om

materiaalkringloop te sluiten (technisch is al heel veel mogelijk)o groen inkopen ook op regionaal en plaatselijk niveau.o veel meer investeren in publiek private samenwerkingo invoeren dat alle schepen die NL / Europese havens aandoen hun afval verplicht afgeven (nu gaat

ca 60% van de schepen buiten met afval aan boord)o verplichte periodieke opruim acties rond het spoor en de stations (NS)o per direct gratis aanlanden van alle Fishing for Litter afvallen in Europese havens (is nu

nauwelijks het geval).o Pollutor pays principle, extended producer responsability voor alle materialen omzetten naar

concrete zakeno Tabaksindustrie en producenten van kauwgom nu bij de discussies betrekken (top3)o Sterke verbetering campagnes Nederland Schoon / Gemeente Schoono faciliteren van projecten die kans van slagen hebben, te beginnen dicht bij huis, op het land, in de

rivieren, meren en de Noordzee.o Faciliteren van kleinschalige projecten buiten Europa (onder UNEP vlag) door midde-len uit o.a.

ontwikkelingssamenwerking budget anders in te zetten, waarbij Nederland-se industrie kennis,ervaring en/of technologie kan leveren

o Deze aanpak uitdragen naar alle landen en vergelijkbare initiatieven ondersteunenBedrijfsleven:o pro actief sluiten van de grondstofketenso full commitment om naar circulaire economie te gaan, begin bij je eigen bedrijfo ondersteuning bij communicatie campagnes om consument meer te betrekkeno faciliteren van projecteno eco designAcademici:o internationale samenwerking en bundelen van de krachten in Nederlando sterk verbeteren contacten met het bedrijfsleven

-28-Ketenakkoord Kunststoflring1oop

Havenbedrijven

Groningen SeaDorts NV• Ambitie:• In 2030 heeft de reststoffenverwerking in Deifziji geleid tot een duurzame en groene

grondstoffenmarkt met een regionale en (inter)nationale afzet. Voor 2030 zet Groningen Seaports

(GSP) in op de ontwikkeling van een efficiënt en innovatief recyclingcluster voor de regio. Hergebruik

— nuttige toepassing — en verwerking van alles wat bij de productie in een fabriek vrijkomt of in de

maatschappij overbodig is, wordt in het cluster opgewerkt tot grondstoffen, energie en nieuwe

producten. De cradle-to-cradle gedachte, maar dan met meerdere ondernemingen.

• Doelen 2 jaar:• GSP zal de inzameling van plastic afval en plastic kringloop faciliteren en stimuleren door:

o Mee te werken aan concrete business cases voor het aanbieden en verwerken van plastic afval

binnen het recyclingcluster in Delfzijl.o Participeren in een Green Deal met de scheepvaartsector.o Onderzoek uit te voeren naar de haalbaarheid van recycling van plastic fracties van scheepsafval

te bewerkstelligen.o Participeren in Fishing for Litter.

• Wat van anderen nodig:o Coöperatie van partijen als bedrijven en kennisinstituten om inhoud te geven aan de

doelstellingen.

HavenbedrijfAmsterdam• Ambitie:

Tijdens reguliere inspecties zeeschepen door de Divisie Havenmeester (DHM), ter uitvoering encontrole van het havenafvalstoffenplan:o Creëren van bewustwording bij scheepsbemanningen door voorlichting;o Stimuleren van het scheiden van plastic afval aan boord;o Stimuleren van de afgifte van plastic scheepsafval;In overleg met de VOMS, KVNR en andere havenbedrijven, ter mogelijke invulling in toekomstigewijzigingen in het havenafvalstoffenplan:o Het bevorderen van gescheiden aanleveren van plastic aan de inzamelaars.o Het bevorderen van de separate en duurzame verwerking van het ingezamelde plastic.

• Concrete doelen 2 jaar:Het middels de reeds bestaande registratie van de ingezamelde scheepsafvalstoffen monitoren of degescheiden inzameling van plastic daadwerkelijk stijgt.

• Wat van anderen nodig:Om bovenstaande ambities en doelen te realiseren is naast onze eigen inzet DHM samenwerking enoverleg nodig met de VOMS (maritieme afvalketen), de KVNR (scheepvaart) en anderehavenbeheerders.

Havenbedrijf Rotterdam• Ambitie:

De haven van Rotterdam is een ijzersterke combinatie van Global Hub en Europe’s Industrial Cluster,die beide koploper zijn op het gebied van efficiency en duurzaamheid. Binnen het ketenakkoordstreeft HbR naar een zichtbare reductie in 2020 van plastic zwerfvuil in zee en binnenwateren en naarhet in Rotterdam accommoderen van bedrijvigheid voor verwerking van plastics.

• Doelen 2 jaar:o Inventariseren en aanwenden van maatregelen om separate afgifte van plastic afval door schepen

te stimuleren.o Het realiseren van een pilotfabriek in de Rotterdamse haven waar plastics worden verwerkt tot

olie.• Wat van anderen nodig:

Samenwerking met andere havenbeheerders, de scheepvaart en partijen binnen de maritiemeafvalketen.

-29-

Ketenakkoord Kunststoflcringloop

NV Port of Den Helder• Ambitie:

Te komen tot een substantiële vermindering van afval, en dan m.n. plastic afval, in het mariene milieu.• Doelen 2 jaar:

De scheepvaart die gebruik maakt van de haven(faciliteiten) van de Port of Den Helder (w.o. reders,agentschappen en de bemanning) zich bewust te laten worden en zijn van het manen milieu en datafvalscheiding en afvalafgifte een belangrijke bijdrage levert aan een schoner manen milieu.

• Wat van anderen nodig:Medewerking van de scheepvaart/inzamelaars/verwerkers.

Topsector/Topteam Chemie• Ambitie:

De Topsector Chemie is gericht op het versterken van de economische kracht van de chemischeindustrie. Duurzame innovaties worden gestimuleerd door slimme samenwerking in de goudendriehoek van industrie, kennisinstellingen en overheden. In dit kader heeft de Topsector Chemie deambitie om de mogelijkheden om Nederland als voorloper in de chemie en biobased economy uit tebouwen, door zowel de kennis in de chemie in te zetten om plastic afval te sorteren en te verwerkentot nieuwe producten als door haar kennis in de biochemie in te zetten om de ontwikkeling vanbioplastics en de verwerking daarvan te optimaliseren.

• Doelen 2 jaar:Het Topteam Chemie verwelkomt de ontwikkeling van een gezamenlijke — vraaggestuurdekennisagenda (onderzoeks- en onderwijsprogramma) en helpt in interactie met de Partijen om eengoede match te maken in de inzet van private en publieke middelen. Daartoe organiseert het Topteamin het najaar van 2014 een grote matchingsbijeenkomst waarin een concept kennisagenda wordtbesproken.

• Wat van anderen nodig:De andere Partijen maken duidelijk welke inzet zij zelf specifiek willen plegen om duurzameinnovaties in het kader van het Ketenakkoord willen en kunnen plegen.

Financiële instellingen

• ABN-AMRO• Ambitie:

ABN AMRO wil een bijdrage leveren aan het verduurzamen van de kunststof kringloop. Dat doen wijdoor in onze inkoop te streven naar reductie van kunststof gebruik of circulair gebruik vankunststoffen als ook door het (laten) inzamelen van kunststoffen voor hergebruik. Waar mogelijk wilABN AMRO in samenwerking met andere ondertekenaars nieuwe business modellen ontwikkelen enmet financieringsmogelijkheden een bijdrage leveren aan het verduurzamen van deze keten.

• Doelen 2 jaar:Het in ons Facilitair Bedrijf en inkoop strategie opnemen van richtlijnen voor duurzaam inkopen,gebruik en inzameling van kunststoffen. Opnemen van ambities in FIRA platform.

• Wat van anderen nodig:Dialoog voor verduurzaming eigen kunststofstromen; gezamenlijk uitontwikkelen van nieuweverdienmodellen gericht op een circulair kunststofgebruik.

Overheden

KIMO — Europese Organisatie voor lokale milieudiensten rond de noordelijke zeeën• Ambitie:

KIMO is een Europese milieuorganisatie voor lokale overheden rond de Europese zeeën. Hetaandachtsgebied van de KIMO Organisatie bestaat uit de Europese zeeën, de kustwateren en deoceaan. KIMO richt zich op de veiligheids- en milieuaspecten, daar waar de belangen van lokaleoverheden in het geding zijn. Op de Noordzee vinden enorm veel activiteiten plaats waarvan degevolgen direct of indirect voelbaar zijn bij kustgemeenten. Als individuele gemeente is het moeilijkom daar invloed op uit te oefenen. Het KIMO is daar wel toe in staat. Het KIMO zorgt voorinformatieverspreiding. De vervuiling van de zeeën en stranden is niet een onderwerp wat alleen inéén gemeente speelt. Door gezamenlijke standpunten hierover in te nemen en krachten te bundelenkan meer tot stand gebracht worden. De vervuiling door toerisme, industrieën en scheepvaart


bedreigt nog steeds het ecologische evenwicht van de Europese zeeën en kustwateren. Door hiernationaal en internationaal aan te werken kunnen de lokale overheden invloed uitoefenen, zodat dezeeën en kustwateren ook door volgende generaties gebruikt kunnen worden. Een doeltreffendeinzameling van (kunststof) scheepsafvalstoffen is nog steeds een probleem en de kustgemeentenworden daar in het zomerseizoen dagelijks mee geconfronteerd. Daarnaast ondervinden vissers uitkustgemeenten en de scheepvaart hinder van drijvend en gezonken afval.

• Doelen 2 jaar:o Te komen tot een vermindering van afval in zeeën en op stranden. (HOl overleg etc.)o Door middel van het Fishing for Litter project aandacht blijven schenken aan de

verontreinigingen van de zeen en oceanen.o Een monitor programma opzetten voor monitoring van de bodem van de Noordzee.o Mee te werken aan Europese onderzoeken om de gevolgen van verontreinigingen in het zeemilieu

in de voedselketen duidelijk te maken.o Door middel van educatie en voorlichting mensen (op jonge leeftijd) bewust te maken van de

gevolgen van zwerfafval (reizende tentoonstelling Fishing for Litter en het project het Klaslokaal).o Actief deel te nemen en een inhoudelijke bijdrage te leveren aan het openbaar debat over de

verontreinigingen van de kust, kustwateren, de zeeën en oceaan.o Overeenkomst te sluiten met de Nederlandse en Belgische kunststof producerende en

verwerkende industrie om te komen tot een vermindering van plastic afval.• Wat van anderen nodig:

o Medewerking en samenwerking van overheden en industrie.o Het verzetten van bakens om te komen tot een duurzame samenleving zodat toekomstige

generaties daar ook gebruik van kunnen blijven maken.o Innovatie om te komen tot een betere recycling van (plastic) afvalstoffen.o Bewustwording dat de (plastic) consumptie maatschappij anders met grondstoffen dient om te

gaan.

Rijksoverheid (m.n. ministeries BHOS, EZ, l&M)• Ambitie:

De Rijksoverheid staat voor een schone leefomgeving en een zorgvuldig gebruik van natuurlijkehulpbronnen. Invulling wordt daarom gegeven aan de Europese Kaderrichtlijn Manen om het (m.n.plastic) zwerfvuil in zee in 2020 zichtbaar te hebben teruggedrongen, en de politieke ambitie in hetregeerakkoord om de transitie naar een circulaire economie te bevorderen door bij te dragen aan degezamenlijke ambitie in dit ketenakkoord om de plastic kringloop te sluiten, door o.a. verdereontwikkeling van inzamelsystemen, verwaarding van gerecycled plastic, ontwikkeling vanalternatieven en bevordering van ecodesign bij de productie van kunststof producten, zowel inNederland, in Europa als in de rest van de wereld.

• Doelen 2 jaar:a. De nationale afvalwetgeving en de hieraan gerelateerde EU-regelgeving worden vanuit de

kringloopgedachte doorgelicht op mogelijkheden om onnodige belemmeringen weg te nemen enruimte te geven voor marktkansen voor kringloopsluiting. Hierover wordt de Kamer zo mogelijkmedio 2014 geïnformeerd.

b. Het ministerie van I&M:• zet parallel aan het doorlichtingtraject en in het verlengde van het Groenboek Plastic afval het

overleg met de Europese Commissie en gelijkgezinde lidstaten voort om te bezien hoe degewenste duurzame markt ingebed kan worden in heldere EU-regelgeving;

• zet in op het sluiten van specifieke Green Deals met partijen om in stroomgebieden, op zee, inhavens, en op stranden het plastic zwerfvuil te minimaliseren;

• zet in op het maken van afspraken met koplopers (Green Deals) binnen de sectorenstrandtoerisme, scheepvaart, visserij en kunststofketen over de meest effectieve te nemenmaatregelen.

• samen met de Unie van Waterschappen, Provincies en VEWIN te zoeken naar optimaleoplossingen vanuit het waterbeheer (synergie plastic terugwinning enwaterkwaliteitverbetering, verminderen van instroom van plastic in rivieren), zoals in hetproject ‘Schone Maas’.

• stelt data ter beschikking voortkomend uit het Landelijk Meetnet MWTL.• nodigt het bedrijfsleven uit nieuwe (duurzame) materialen en technieken te testen en te

etaleren in de praktijk (bv. via het RWS innovatie testcentrum).


• levert als ‘launching customer’ waar mogelijk een bijdrage aan de duurzame markt voorgerecyclede kunststoffen door de inzameling en verwerking van kunststof afval te waarderenin gunningcriteria ten behoeve van (innovatiegerichte) duurzame aanbesteding;

c. De rijksoverheid zal de topsectoren chemie, water en agro & food op het belang wijzen vanvaloriserend onderzoek rond reductie, hergebruik, inzameling en recycling, substitutie enredesign van kunststoffen en werkt daartoe samen met de ketenpartijen aan een gezamenlijkOnderzoeks- en Onderwijsprogramma.

d. De ministeries van I&M, EZ en EHOS betrekken internationale organisaties als VN, IMO, OSPAR,stroomgebiedautoriteiten en NGO’s in het kader van internationale handel,ontwikkelingssamenwerking en milieubeheer om te bevorderen dat een duurzame markt voorsecundaire kunststof grondstoffen kan ontstaan en plastic zwerfvuil wordt teruggedrongen, nietalleen hier en in Europa, maar ook elders in de wereld. Daartoe committeert de Rijksoverheidzich aan de gezamenlijke ontwikkeling met ketenpartijen van een internationale agenda en biedthet de eigen netwerken (waaronder de ambassades) aan om concrete internationale resultaten tekunnen boeken.

• Wat van anderen nodig:o Marktpartijen kunnen bijdragen aan de succesvolle uitvoering van het ketenakkoord als zij met

alle marktpartijen samenwerken en met concrete investeringen en overeenkomsten bijdragenaan de noodzakelijke technologische innovaties, kennisontwikkeling en marktcreatie.

o De marktpartijen kunnen bijdragen aan een effectief nationaal wetgevingsprogramma doorconcrete en gerichte input te leveren voor het doorlichtingtraject.

o De marktpartijen en kennisinstellingen kunnen hun kennisbehoefte respectievelijkonderzoeksmogelijkheden binnen 6 maanden expliciteren, zodat deze kunnen wordenmeegenomen in de innovatiecontracten van de topsectoren.

o Marktpartijen en kennisinstellingen kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van een internationaleagenda om onze invloed in Europa en de wereld te vergroten, zowel als marktpartij (handel enexport) als samenleving (duurzaamheid, kringloopsluiting).


'Ketenakkoord kunststofkringloop' PDF document

Documents

Transcript of 'Ketenakkoord kunststofkringloop' PDF document