Kerk voor de buurt

René van Loon

Kerk voorde buurtZo kun je als kerkelijke gemeente iets

betekenen voor je dorp of wijk

René van LoonKerk voor de buurt

Boekencentrum

9 789023 924494

NUR 712

Een praktische

gids voor

missionair

gemeente-zijn

Veel kerkelijke gemeenten willen méér voorhun directe omgeving betekenen en Gods liefdeaanwezig laten zijn in het dorp of de stadswijk. In dit boek laat René van Loon zien dat hetmogelijk is kerk te zijn voor de buurt. Stap voorstap neemt hij zijn lezers mee in hetdenkproces dat een plaatselijke gemeente doorkan maken. Heel concreet laat hij zien welkekeuzes gemaakt moeten worden en waarkansen liggen. Hij onderscheidt daarbij twee sporen: enerzijdsalgemene dienstbaarheid aan iedereen, los vangeloof of achtergrond, en anderzijds hulp bijgeloofsvragen voor iedereen die meer over hetchristelijk geloof wil weten. Het boek bevat veelpraktijkvoorbeelden die het gemeentenmogelijk maken meteen aan de slag te gaan.

René van Loon is predikant van de hervormdewijkgemeente Schollevaar te Capelle aan denIJssel en heeft vele jaren ervaring in missionairwerk.

www.uitgeverijboekencentrum.nl

ISBN 978 90 239 2449 4

kerk voor de buurt_Kerk voor de buurt-omslag 03-03-10 08:01 Pagina 1

opmk.KerkvdBuurt 26-02-2010 15:04 Pagina 2

Kerk voor de buurtRené van Loon

Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer


www.uitgeverijboekencentrum.nl

Bijbelcitaten zijn, tenzij anders vermeld, afkomstig uit de NieuweBijbelvertaling, Nederlands Bijbelgenootschap, 2004.

Ontwerp omslag: Studio Anton SinkeIllustratie omslag: Hollandse Hoogte

Deze uitgave verschijnt in samenwerking met

ISBN 978 90 239 2449 4NUR 714

© 2010 Uitgeverij Boekencentrum, Zoetermeer

Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvou-digd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaargemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch,door fotokopieën, opnamen of op enige andere manier, zonder voorafgaandeschriftelijke toestemming van de uitgever.


Inhoud

1. Wat is dat: kerk-zijn voor de buurt? 9

2 Waarom zou je er als kerk willen zijn voor de buurt? 13

2.1 De bijbelse motivatie 132.2 Verschil tussen aanleiding en motivatie 16

3. Welke houding heb je? 193.1 Verlangen 203.2 Geloof 213.3 Gebed 223.4 Bereidheid tot inzet 243.5 De zendingshouding 24

4. Twee sporen: algemene dienstbaarheid 30en hulp bij geloofsvragen

4.1 Duidelijkheid naar buiten 314.2 Duidelijkheid naar binnen 32

5. Praktische keuzes 345.1 Wat is je werkgebied? 345.2 Werk je samen of alleen? 355.3 Wat is je doelgroep? 37

6. Contacten leggen 396.1 Sleutelfiguren 396.2 Wijk- en dorpsraden 416.3 De media 42

5


7. Algemene dienstbaarheid (I): je eigen bijdrage leveren 44

7.1 Avond voor nieuwe wijkbewoners 457.2 Schoenpoetsactie 477.3 Schollevaarse kaars 487.4 Open maaltijd 497.5 Inloopochtend 497.6 Sporten met kinderen en jongeren 507.7 Wijkwinkel 507.8 Dorpsdebat 517.9 Open Monumentendag 527.10 Huis-aan-huisblad 527.11 Kinderkookcafé 537.12 De kerk als ‘goede buur’ 547.13 Kerktuin als pleisterplaats en trekpleister 547.14 Vegen in de wijk 557.15 Foto-expositie bruidsparen 56

8. Algemene dienstbaarheid (II): betrokken zijn 57bij activiteiten van anderen

8.1 Gastvrijheid in het kerkgebouw 578.2 Inzet in gezamenlijke buurtprojecten 59

9. Hulp bij geloofsvragen I: mensen helpen om 60God te vinden

9.1 Introductiecursussen 619.2 Kerst- en Paasnacht 639.3 Dienst voor kerk en wijk 639.4 De ronde tafel 649.5 Open-huisdiensten 659.6 Pastoraal café 669.7 Schoolexcursie naar de kerk 669.8 Andere vormen van hulp bij geloofsvragen 67

6


10. Hulp bij geloofsvragen (II): kerkdiensten 70

10.1 Welkom bij de deur 7310.2 Welkom in de rij 7310.3 Woord van welkom 7310.4 Muziek en liederen 7410.5 Taalgebruik 7510.6 Echtheid en enthousiasme 7610.7 Heiligheid en humor 7710.8 Liefde voor God 7810.9 Niet óver mensen maar mét mensen praten 7910.10 Aandacht voor alle generaties 8010.11 Geen voorkennis veronderstellen 8110.12 Uitdagingen aangaan qua tekstkeus en vragen 8210.13 Verbinding met het dagelijks leven 8310.14 Voorbeelden 84

11. Gezicht geven aan de kerk 86

11.1 Kerkgebouw 8611.2 Website 8811.3 Persberichten 8911.4 Posters en flyers 9111.5 Personen 91

12. Pastorale aanwezigheid in de buurt 94

12.1 Uitvaarten 9412.2 Huwelijk en doop 96

13. Medewerkers werven en vasthouden 99

13.1 Medewerkers werven 9913.2 Medewerkers vasthouden 102

14. Een paar principes 105

14.1 Liefde 10514.2 Transparantie 106

Inhoudsopgave

7


14.3 Vrijheid 10814.4 Onbevangenheid 11014.5 Gastvrijheid 11114.6 Dienstbaarheid 11314.7 Lange adem 114

15. In de spiegel kijken 116

15.1 De spiegel van de Bijbel 11615.2 De spiegel van andere gemeenten 11715.3 De spiegel van nieuwkomers 11815.4 De spiegel van buitenstaanders 11815.5 De spiegel van professionele adviseurs 119

16. Begeleiding van nieuwkomers 121

16.1 Een mentor als begeleider 12216.2 Een taak in de gemeente 12316.3 Deel uitmaken van een kring 123

17. Openheid naar de toekomst 125

18. Voor wie verder wil lezen 128

18.1 Boeken 12818.2 Websites 130

8


1. Wat is dat: kerk-zijn voor de buurt?

‘Kerk-zijn voor de buurt’, wat wil dat zeggen? De buurt, daar-onder versta ik in dit boek de directe omgeving van de kerk.Dat kan het dorp zijn, dat kan ook de stadswijk zijn. In eengroot dorp kan het een deel van het dorp zijn. ‘Buurt’ gebruikik dus voor het gemak als een verzamelbegrip.

Als ik droom van een kerk voor de buurt, dan denk ik aan eenlevendige gemeenschap die een positieve, zegenrijke uitstra-ling heeft naar de buurt toe. Buurtbewoners weten dat dekerk er is, ze horen en zien regelmatig dat de kerk actief isvoor de wijk of voor het dorp. De kerk heeft regelmatig terug-kerende activiteiten waar buurtbewoners op gaan rekenen.Maar daarnaast heeft de kerk van tijd tot tijd iets verrassends.Ook mensen die geen lid zijn van de kerk, ervaren de kerktoch een beetje als ‘onze kerk’. De kerk is dus een heel wezen-lijk onderdeel van het netwerk van instanties die aan debuurt ‘gezicht’ geven.De kerk maakt deel uit van de dorpsraad of wijkraad of hoedeze ook mag heten. Mede daardoor heeft de kerk contactmet allerlei instanties, zoals de burgerlijke gemeente, depolitie, het jongerenwerk, buurtgroepen, enzovoorts.

Als er in de buurt mensen zijn die interesse krijgen in geloof,ervaren zij geen grote drempel om met de kerk contact op tenemen, dat is dan een heel voor de hand liggende stap.Verschillende kerkleden zijn bekende gezichten in de buurt,daarom zijn ze gemakkelijk te benaderen. De kerk is voorbe-

9


reid op allerlei vragen en helpt buurtbewoners verder, doorpersoonlijk contact en door cursussen die een inleidinggeven in het christelijk geloof.Buurtbewoners die rond de kerstdagen wel eens in de kerkwillen komen, hoeven niet lang te zoeken naar een mogelijk-heid: ze weten dat de kerk in de buurt zeker een bijeenkomstzal hebben waar ze zich welkom kunnen weten.

Binnen de kerkgemeenschap staat het contact met de buurtvoortdurend op de agenda. Het is niet een hobby van eenpaar enkelingen, maar het is een heel wezenlijke trek van hetkerk-zijn. De kerkenraad is er heel vanzelfsprekend mee bezig,evenals de predikant. Dat merk je ook in de diensten. Altijdworden gasten welkom geheten, en gemeenteleden zijngewend om nieuwkomers gastvrij te benaderen. Ook mensendie geen kerkelijke achtergrond hebben, begrijpen wat er inde dienst gebeurt. Niet alles is meteen duidelijk, maar dehoofdlijn van de dienst is helder en toegankelijk.

Door dit alles is de kerk een bont geheel van mensen met ver-schillende achtergronden, de één kerkelijk opgevoed, deander niet-kerkelijk opgevoed, maar nu met elkaar vol vreug-de en verwondering over wie God is, met elkaar vol enthousi-asme om Hem te vertegenwoordigen in de buurt. De éénspeelt daarin een actieve rol, de ander veel minder. Maariedereen leeft mee en bidt mee.

Dit is het plaatje van het kerk-zijn voor de buurt zoals ik datvoor ogen heb. Ruim tien jaar geleden werd ik gevraagd doorde kerkenraad van de hervormde wijkgemeente Schollevaarin Capelle aan den IJssel, om deze gemeente te helpen kerk tezijn voor de wijk. Samen hebben we er de afgelopen jaren aangewerkt om meer en meer kerk voor de buurt te zijn. In datproces zijn we steeds meer verbroederd geraakt met de

Kerk zijn voor de buurt

10


Christelijke Gereformeerde Kerk van Rotterdam-Oost/Capelleaan den IJssel. Samen delen we één kerkgebouw, deOntmoetingskerk.

In tien jaar hebben we heel veel geleerd. Er is ook het nodigegebeurd. Door Gods genade is veel van de droom werkelijk-heid geworden. Dat is fantastisch om te mogen zien en meete mogen maken.De afgelopen jaren hebben sommige andere gemeenten mijgevraagd om met hen te delen wat we hier hebben geleerd. Indie gesprekken merkte ik dat allerlei lessen die wij leerden,eigenlijk overal toepasbaar zijn. De uitwerking zal verschil-lend zijn, maar de principes zijn dezelfde. Daarom leek hetmij zinvol om dit boek te schrijven. Ik nodig je als lezer uit omje te laten meenemen in een denkproces.

In dit boek zal ik op een aantal plaatsen aangeven hoe wij inCapelle aan den IJssel invulling hebben gegeven aan de ver-schillende stappen van het proces. Daarmee wil ik bepaaldniet beweren dat wij het allemaal zo goed gedaan hebben. Erzijn prachtige dingen gebeurd, maar er waren ook mislukkin-gen. We zijn heel dankbaar voor de zegen die God heeft gege-ven, maar er zijn ook zorgen. Er komen mensen tot geloof,God zij dank! Maar er zijn ook mensen bij wie het geloof lijktte verdampen. Dit boek is zeker geen triomfantelijk verhaalover de successen in Capelle aan den IJssel. Wél is het eenpoging, in alle bescheidenheid en kwetsbaarheid, om van dezegen die we hier mochten ontvangen, weer uit te delen aananderen.Gelukkig zijn er momenteel steeds meer gemeenten in hetland die zich richten op de buurt waarin zij wonen. Veel men-sen delen het verlangen van een kerk die meer betekeniskrijgt voor de buurt. Er wordt dan ook van alles ondernomen,creatief en vol geloof. Daarom geef ik in de loop van dit boek

Wat is dat: kerk zijn voor de buurt?

11


ook graag een aantal voorbeelden door vanuit andere stedenen dorpen. Wat mooi als je elkaar, als werkers onderweg,steun kunt geven, en ook tips en ideeën aan de hand kuntdoen. Dat is de opzet van deze uitgave.

Ik hoop dat we als lezers en schrijver partners mogen zijn ineenzelfde verlangen, een verlangen naar levende gemeen-schappen, met christenen die vol passie en vuur God liefheb-ben boven alles en de buurtbewoners als zichzelf. Wat eenfantastische roeping!

Kerk voor de buurt

12


Kerk voor de buurt

Documents

Transcript of Kerk voor de buurt