Kennisregio Vlaanderen: sterktes en uitdagingen in internationaal perspectief
39
KENNISREGIO VLAANDEREN: STERKTES EN UITDAGINGEN IN INTERNATIONAAL PERSPECTIEF Dirk Van Damme OECD/EDU/IMEP Twitter: @VanDammeEDU
Transcript of Kennisregio Vlaanderen: sterktes en uitdagingen in internationaal perspectief
KENNISREGIO VLAANDEREN:
STERKTES EN UITDAGINGEN IN
INTERNATIONAAL PERSPECTIEF
Dirk Van Damme
OECD/EDU/IMEP
Twitter: @VanDammeEDU
Met slechts 14% laag- en 47% hooggeschoolden bij
25-34-jarigen heeft VL een vrij gunstig scholingsprofiel
14
40
47
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Ko
rea
Ru
ssia
n F
ed
era
tion
Po
land
Slo
ve
nia
Cze
ch R
epu
blic
Slo
va
k R
ep
ub
lic
Ca
na
da
Lith
ua
nia
Isra
el
Un
ite
d S
tate
s
Sw
itze
rlan
d
Ire
land
Fin
land
Austr
ia
Austr
alia
Esto
nia
Un
ite
d K
ingd
om
Germ
any
Latv
ia
Fra
nce
Luxem
bourg
Fle
mis
h c
om
.
Ne
the
rla
nd
s
Hu
ng
ary
EU
22 a
vera
ge
Gre
ece
OE
CD
avera
ge
Ne
w Z
ea
land
De
nm
ark
Ch
ile
Sw
ede
n
No
rway
Ice
land
Fre
nch
co
m.*
Ita
ly
Po
rtu
ga
l
Sa
ud
i A
rabia
Co
lom
bia
Arg
en
tin
a
Sp
ain
Bra
zil
Turk
ey
Co
sta
Ric
a
So
uth
Afr
ica
Indo
ne
sia
Me
xic
o
India
Ch
ina
Scholingsgraad jonge volwassenen, 25-34 jaar
Below upper secondary education Upper secondary or post-secondary non-tertiary education Tertiary education%
2
• Vlaanderen scoort in PIAAC-studie, die de
competenties van volwassenen in kaart brengt,
uitstekend
Maar in kenniseconomie zijn competenties
minstens even belangrijk dan scholingsgraad
3
Verdeling van
gecijferdheid-
competenties,
PIAAC, 2012-15
Japan
Finland
Flanders (Belgium)
Netherlands
Sweden
Norway
Denmark
Slovak Republic
Czech Republic
Austria
Estonia
Germany
New Zealand
Russian Federation²
Australia
Lithuania
Canada
Cyprus¹
Korea
OECD average
England (UK)
Poland
Northern Ireland (UK)
Slovenia
Singapore
Ireland
France
United States
Greece
Israel
Italy
Spain
Turkey
Jakarta (Indonesia)
Chile
100 150 200 250 300 350 400
Score
25th
percentile
Mean and 95% confidence interval for
mean75th
percentile95th
percentile5th
percentile
4
• Vlaanderen scoort in PIAAC-studie, die de
competenties van volwassenen in kaart brengt,
uitstekend
• Maar vooral door hoge scores van
hooggeschoolden; competenties van midden- en
laaggeschoolden eerder aan lage kant
– Minder dan 6% van middengeschoolden bezit
hogere numeracy-competenties (14% in NL of FL)
Maar in kenniseconomie zijn competenties
minstens even belangrijk dan scholingsgraad
5
200 220 240 260 280 300 320 340
Spain
England (UK)
England/N. Ireland (UK)
Ireland
Italy
Korea
Canada
Poland
United States
Northern Ireland (UK)
Australia
Estonia
Average
France
Denmark
Norway
Slovak Republic
Germany
Japan
Sweden
Austria
Netherlands
Flanders (Belgium)
Czech Republic
Finland
Numeracy scores of tertiary educated adults of 25-34y old
mean score tertiary 25-34y
6
Skills-equivalent van laag- en midden-
geschoolden relatief slecht
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Ja
pa
n
Fin
land
Ne
the
rla
nds
Sw
ede
n
Austr
alia
Norw
ay
Fla
nde
rs (
Be
lgiu
m)
Eng
land
(U
K)
Eng
land
/N.…
Un
ited
Sta
tes
Cze
ch R
ep
ub
lic
OE
CD
ave
rag
e
Pola
nd
Cana
da
No
rth
ern
Ire
lan
d…
Austr
ia
Germ
any
Irela
nd
Fra
nce
Denm
ark
Esto
nia
Slo
vak R
epu
blic
Kore
a
Russia
n F
ede
ratio
n
Spa
in
Italy
Below upper secondary education Upper secondary or post-secondary non-tertiary education Tertiary education
7
Proportion of 25-64 year-olds scoring at PIAAC numeracy level 4 and 5, by educational attainment of the population (2012)
• PISA meet de leerresultaten bij 15-jarigen in
lezen, wiskunde en wetenschappen
• Vlaanderen scoort systematisch bij de mondiale
subtop, bij de top in Europa
– Licht beter voor wiskunde dan voor lezen en
wetenschappen
– Hoog aantal top-performers
De kwaliteit van het Vlaamse onderwijs,
gemeten met PISA, is hoog
8
Percentage top-performers in wiskunde PISA, 2015
25
0
10
20
30
40
50
60
Sh
an
gh
ai-C
hin
aS
inga
po
reC
hin
ese
Ta
ipei
Ho
ng
Ko
ng
-Ch
ina
Ko
rea
Fla
nd
ers
Lie
chte
nste
inM
acao-C
hin
aJa
pa
nS
witze
rlan
dB
elg
ium
Ne
the
rla
nd
sG
erm
any
Po
land
Ca
na
da
Fin
land
Ne
w Z
ea
land
Au
str
alia
Esto
nia
Austr
iaS
lovenia
Vie
t N
am
Fra
nce
Cze
ch R
epu
blic
OE
CD
avera
ge
Un
ite
d K
ingd
om
Luxe
mb
ou
rgIc
ela
nd
Slo
va
k R
ep
ub
licIr
ela
nd
Po
rtu
ga
lD
enm
ark
Ita
lyN
orw
ay
Isra
el
Hu
ng
ary
Un
ite
d S
tate
sL
ith
ua
nia
Sw
ede
nS
pain
Latv
iaR
ussia
n F
ed
era
tion
Cro
atia
Turk
ey
Se
rbia
Bu
lgaria
Gre
ece
Un
ite
d A
rab E
mira
tes
Ro
ma
nia
Thaila
nd
Qa
tar
Ch
ileU
rugu
ay
Ma
laysia
Mo
nte
ne
gro
Ka
zakh
sta
nA
lban
iaT
un
isia
Bra
zil
Me
xic
oP
eru
Co
sta
Ric
aJord
an
Co
lom
bia
Indo
ne
sia
Arg
en
tin
a
%
9
• PISA meet de leerresultaten bij 15-jarigen in
lezen, wiskunde en wetenschappen
• Vlaanderen scoort systematisch bij de mondiale
subtop, bij de top in Europa
– Iets beter voor wiskunde dan voor lezen en
wetenschappen
– Hoog aantal top-performers
• Verschil wordt gemaakt door leerlingen uit
bovenste helft sociaal-economische-culturele
achtergrond
De kwaliteit van het Vlaamse onderwijs,
gemeten met PISA, is hoog
10
PISA 2015 scores wetenschappen per
kwartiel ESCS
Flemish Community
French Community
German Community
Belgium
Netherlands
OECD
400
450
500
550
600
Q1 Q2 Q3 Q4
ESCS
Flemish Community French Community German Community Belgium Netherlands OECD
11
• Licht dalende tendens, vooral te merken aan de
top van de verdeling
Toch ook zorgwekkende aspecten in Vlaamse
PISA-resultaten
12
Evolutie PISA-scores wiskunde 2006-15
300
350
400
450
500
550
600
650
700
2006 2009 2012 2015
Mathematics
Mean score 5th 10th 25th 75th 90th 95th
13
• Licht dalende tendens, vooral te merken aan de
top van de verdeling
• Te grote spreiding van PISA-resultaten per
school, met vooral aan onderkant verdeling een
lange staart van laag-presterende scholen
Toch ook zorgwekkende aspecten in Vlaamse
PISA-resultaten
14
Spreiding scholen veel te groot, met lange
staart onderkant
15
• Licht dalende tendens, vooral te merken aan de
top van de verdeling
• Te grote spreiding van PISA-resultaten per
school, met vooral aan onderkant verdeling een
lange staart van laag-presterende scholen
• Vlaanderen kent vrije schoolkeuze, maar de
onderwijsmarkt is reputatie-, niet
kwaliteitsgedreven
Toch ook zorgwekkende aspecten in Vlaamse
PISA-resultaten
16
Determinanten van schoolkeuze (PISA, 2015)
52.8
93.5
93.0
24.7
14.7
19.5
18.9 90.0
67.0
91.2
0
20
40
60
80
100
Distance
Reputation
Curricula
Religion
Pedagogy
Family
Tuition/Cost
Climate
Achievement
Safety
Belgium (Fl. Comm.) Germany OECD average
17
• Licht dalende tendens, vooral te merken aan de
top van de verdeling
• Te grote spreiding van PISA-resultaten per
school, met vooral aan onderkant verdeling een
lange staart van laag-presterende scholen
• Vlaanderen kent vrije schoolkeuze, maar de
onderwijsmarkt is reputatie-, niet
kwaliteitsgedreven
• ‘Achievement motivation’ bij 15-jarigen bij
laagste van alle landen: lage motivatie om
uitstekend te presteren
Toch ook zorgwekkende aspecten in Vlaamse
PISA-resultaten
18
Achievement motivation PISA, 2015
30
40
50
60
70
80
90
100
110
120
-0.8
-0.6
-0.4
-0.2
0.0
0.2
0.4
0.6
0.8
1.0
Fle
mis
h C
om
m
Germ
an C
om
m
Fin
land
Ne
the
rla
nds
Ja
pa
n
Sw
itze
rla
nd
Belg
ium
Germ
any
Austr
ia
Fra
nce
Fre
nch C
om
m
Slo
ven
ia
Denm
ark
Luxe
mb
ou
rg
Italy
Pola
nd
Spa
in
Hung
ary
Norw
ay
Latv
ia
Esto
nia
Gre
ece
Cze
ch R
ep
ub
lic
Slo
vak R
epu
blic
Sw
ede
n
Icela
nd
Port
ug
al
Kore
a
Cana
da
Me
xic
o
Chile
Tu
rke
y
Ne
w Z
eala
nd
Austr
alia
Irela
nd
Un
ited
Kin
gd
om
Isra
el
Un
ited
Sta
tes
Index of achievement motivation (left axis) I want top grades in most or all of my courses (right axis)
I want to be the best, whatever I do (right axis)
19
• Sterk gegroeid, maar groei mag niet stilvallen
• Vlaanderen heeft relatief hooggeschoolde jonge
bevolking, maar voor duurzame kenniseconomie
is aantal hooggeschoolden nog te laag
Hoger onderwijs: sterke groei, goede kwaliteit
20
Percentage hooggeschoolden bij 25-34j is
47% maar verdere groei wenselijk
Poland
Slovenia
Japan France Netherlands
Flanders
Italy Denmark Switzerland
Hungary
Sweden United Kingdom
Norway Spain
Canada French Comm
Germany United States
Israel Finland
-5
-3
-1
1
3
5
7
9
11
13
15
20 25 30 35 40 45 50 55 60 65
Dif
fere
nce
wit
h a
ges
25
-64
Tertiary attainment rate ages 25-34
21
• Sterk gegroeid, maar groei mag niet stilvallen
• Vlaanderen heeft relatief hooggeschoolde jonge
bevolking, maar voor duurzame kenniseconomie
is aantal hooggeschoolden nog te laag
• Studiekeuze blijft een moeilijk punt: vooral keuze
voor STEM blijft problematisch laag
Hoger onderwijs: sterke groei, goede kwaliteit
22
Minder dan 20% van nieuwe studenten kiest
voor STEM-richtingen (BE)
0
5
10
15
20
25
30
35
40
Germ
any
Esto
nia
Fin
land
Me
xic
o
Slo
ven
ia
Austr
ia
Ru
ssia
n F
ede
ratio
n
Kore
a
Isra
el
Cze
ch R
ep
ub
lic
Ind
ia
Sw
ede
n
Un
ited
Kin
gd
om
Lithu
ania
Colo
mb
ia
Ind
one
sia
Pola
nd
Irela
nd
Latv
ia
EU
22 a
vera
ge
Chile
OE
CD
ave
rag
e
Sw
itze
rla
nd
New
Ze
ala
nd
Spa
in
Port
ug
al
Slo
vak R
epu
blic
Hu
ng
ary
Icela
nd
Norw
ay
Ja
pa
n
Denm
ark
Belg
ium
Luxe
mb
ou
rg
Neth
erla
nds
Tu
rke
y
Distribution of new entrants to tertiary education by STEM field of study (2015)
Information and communication technologies Natural sciences, mathematics and statistics
Engineering, manufacturing and construction
23
• Tewerkstellingsgraad na studies relatief goed en
verbetert bij hogere scholingsgraad
• Weinig jongeren vallen tussen wal en schip bij
overgang onderwijs – arbeidsmarkt: % NEET is
erg laag, ook bij laaggeschoolden
Onderwijs – werk
24
Percentage NEET volgens skills-level PIAAC, 2012-15
0
10
20
30
40
50
60
Slo
vak R
epu
blic
Turk
ey
Gre
ece
Spa
in
Irela
nd
Eng
land
(U
K)
Fra
nce
No
rth
ern
Ire
lan
d (
UK
)
Fin
land
Ja
kart
a (
Ind
one
sia
)
New
Ze
ala
nd
Lithu
ania
EU
22 a
vera
ge
OE
CD
ave
rag
e
Austr
alia
Pola
nd
Chile
Isra
el
Esto
nia
Italy
Czech R
ep
ub
lic
Slo
ven
ia
Kore
a
Sw
ede
n
Cana
da
Neth
erla
nds
Norw
ay
Austr
ia
Germ
any
De
nm
ark
United
Sta
tes
Sin
ga
po
re
Ru
ssia
n F
ede
ratio
n
Fla
nde
rs (
Be
lgiu
m)
Ja
pa
n
% Level 1 or below Level 2 Level 3 Level 4 or 5
25
• Tewerkstellingsgraad na studies relatief goed en
verbetert bij hogere scholingsgraad
• Weinig jongeren vallen tussen wal en schip bij
overgang onderwijs – arbeidsmarkt: % NEET is
erg laag, ook bij laaggeschoolden
• Geen tekenen van over-scholing: arbeidsmarkt-
return blijft goed; relatief erg lage over-kwalificatie
Onderwijs – werk
26
Relatief erg lage over-kwalificatie
0 5 10 15 20 25 30 35
Japan
England/N. Ireland (UK)
Australia
Ireland
Canada
Estonia
Germany
Spain
Average
Korea
Austria
Czech Republic
Norway
United States
Sweden
Denmark
Slovak Republic
Finland
Poland
Cyprus¹ ²
Flanders (Belgium)
Netherlands
Italy
27
• Weinig jongeren vallen tussen wal en schip bij
overgang onderwijs – arbeidsmarkt: % NEET is
erg laag, ook bij laaggeschoolden
• Geen tekenen van over-scholing: arbeidsmarkt-
return blijft goed; relatief erg lage over-kwalificatie
• Studiekeuze kan beter, maar in meer flexibele
arbeidsmarkt met arbeidsmobiliteit is field-of-
study mismatch niet noodzakelijk een probleem
Onderwijs – werk
28
Field-of-study mismatch geen groot probleem
29
• Bevordert ons onderwijs- en competentie-
systeem de juiste competenties?
Wat brengt de toekomst?
30
Grondige kwalitatieve veranderingen in skills
demand
Routine manual Nonroutine manual
Routine cognitive
Nonroutine analytic
Nonroutine interpersonal
35
40
45
50
55
60
65
70
1960 1970 1980 1990 2000 2006 2009
Mean task input in percentiles of 1960 task distribution (US)
31
• Bevordert ons onderwijs- en competentie-
systeem de juiste competenties?
• Blijft de Vlaamse kenniseconomie kwalificatie-
gericht of wordt ze competentie-gericht?
Wat brengt de toekomst?
32
Relatieve impact competenties, scholingsgraad, studiegebied,
ervaring en individuele karakteristieken op verklaarde variantie in
lonen, PIAAC, 2012-15
%
Esto
nia
Ko
rea
Cze
ch R
epu
blic
Jaka
rta
(In
do
nes
ia)
Jap
an
Slo
vak
Rep
ub
lic
Lith
uan
ia
Isra
el
Swed
en
Ch
ile
OEC
D a
vera
ge
Turk
ey
Spai
n
Ital
y
Den
mar
k
Au
stri
a
Au
stra
lia
Gre
ece
No
rway
Cyp
rus¹
²
Irel
and
Engl
and
(U
K)
No
rth
ern
Irel
and
(U
K)
Ger
man
y
Po
lan
d
Slo
ven
ia
Un
ited
Sta
tes
New
Zea
lan
d
Can
ada
Flan
der
s (B
elgi
um
)
Fran
ce
Fin
lan
d
Net
her
lan
ds
Sin
gap
ore
0
10
20
30
40
50
60
Proficiency (literacy and numeracy) Education Field of study Experience Individual characteristics
33
Einde van het diploma-fetisjisme?
34
• Bevordert ons onderwijs- en competentie-
systeem de juiste competenties?
• Blijft de Vlaamse kenniseconomie kwalificatie-
gericht of wordt ze competentie-gericht?
• Zullen Vlaamse bedrijven en organisaties
sterker kennis- en competentie-gedreven
worden? Zullen ze ‘lerende organisaties’
worden?
Wat brengt de toekomst?
35
Vlaamse bedrijven blinken momenteel niet uit
in gebruik van competenties op werkvloer
0 0.5 1 1.5 2 2.5
Italy
Poland
Slovak Republic
Cyprus¹ ²
Czech Republic
Spain
Estonia
Flanders (Belgium)
Ireland
Average
Austria
Netherlands
Korea
Germany
Japan
Denmark
England/N. Ireland (UK)
Canada
Sweden
United States
Finland
Norway
Australia
Numeracy at Work Writing at Work Reading at Work
36
Belgische ondernemingen scoren middelmatig
in indicatoren van ‘lerende organisaties’
37
• De Vlaamse kenniseconomie vraagt om verdere
investeringen in onderwijs en opleiding, vooral in
technische en beroepsgerichte opleidingen en hoger
onderwijs
• Meer integratie onderwijs-werk door duaal leren,
werkplekleren, stages, enz. verderzetten
• Relaties tussen onderwijs en bedrijven kunnen veel
intensiever en kwalitatiever
• Bedrijven zetten verdere stappen in de richting van
‘lerende organisaties’ die verwerven, bijschaven en
gebruik van competenties stimuleren
Beleidsaanbevelingen
38
