Lummense parels

Lummen heeft heel wat verborgen moois. Met deze kaart wandel je naar het domein van de Duizendjarige eik, de Kleen Meulen en de Willekensberg en maak je onder- tussen kennis met het rijke verleden van Lummen via de verschillende kastelen, molens en de kapel van de beukenboom.

Een uitgave van de gemeente Lummen - www.lummen.be

Het kasteel van Loye Dit kasteel werd opgetrokken in 1429. Door het speci�eke karakter als verdedigingsburcht kan je niet onmiddellijk één welbepaalde bouwstijl herkennen. Het kasteel bevat belangrijke delen in gotische, Maaslandse renaissance stijl (1649) en in classicistische stijl (1784).

Het dorpje Zelk

Kasteel Het Hamel18e-eeuws kasteel met boerderij. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het kasteel vernield en later afgebroken. De stallen en boerderij werden door de Mo�arts herbouwd tot woning.

Kapel van de BeukenboomDeze kluis en kapel zijn gelegen op de top van de Willekensberg. Op de plaats van de kapel zou vroeger een houten Mariabeeldje in de holte van een beuk gestaan hebben. Op zekere dag stelde een oude kreupele schaapherder vast dat het beeldje verdwenen was. Op de feestdag van Onze-Lieve-Vrouw Visitatie in 1640 werd een albasten Onze-Lieve-Vrouwbeeld (van circa 1425), processiegewijze, overgebracht naar de vergrote holte in de boom. Pelgrims van heinde en verre stroomden toe en wonderbare genezingen vonden er plaats. De kluis is één van de vier overgebleven Limburgse kluizen. Na een algemene restauratie in 1998 wordt de kluis momenteel terug bewoond.

De Grote MolenDe Grote Molen van Lummen op de Demer werd opgericht voor 1694. In 1738 was de grote molen, opgetrokken uit hout en leem, dringend aan herstelling toe en werd hij heropgebouwd in baksteen. Dit groot en statig gebouw uit natuur- en baksteen is voorzien van een metalen onderslagrad. Jammer genoeg is het binnenwerk verwijderd.

Zicht op de vallei van de Zwarte beekVanop de toren aan de Duizendjarige eik krijg je een weids beeld over het breedste gedeelte van de vallei. Aan de overkant zie je de toppen van de Venusberg. Natuurpunt zorgt er ondermeer met steun van de provincie voor dat het landschap open blijft. In de uitgestrekte graslanden broeden nog heel wat weidevogels. Mede door dit natuurbeheer komen  wulp en roodborsttapuit hier terug voor. Het landschap is vrij open en in de uitgestrekte graslanden broeden nog heel wat weidevogels. In het middenstrooms gedeelte heeft de wulp zich de laatste jaren gevestigd en kan de roodborsttapuit nog in relatief hoge dichtheden worden aangetro�en.

En natuurlijk voelt de watersnip, het icoon van de Zwarte beek zich er thuis.

10

Vogels kijken op de vijver van Kleen MeulenVanuit de kijkhut heb je een mooi zicht op het 7 ha grote vijvergebied van de Kleen Meulen gelegen in het Schulensbroek. Toen Natuurpunt eigenaar werd, waren de dijken in slechte staat. Daardoor vielen de vijvers droog en verdwenen ze onder massale opslag van wilgen. Bij een herstelproject met vele partners zijn de bomen op de dijken, de wilgenopslag en de sliblaag in de vijver verwijderd. Met dat slib werden de dijken verbreed en verstevigd. Om de eenden en reigerachtigen een geschikte broedgelegenheid te bieden werden er twee eilanden aangelegd. De kaarten in de hut helpen je bij het herkennen van de soorten die je ziet.

De Kleen MeulenDe Kleine Molen op de Mangelbeek in Lummen werd gebouwd voor 1715. De olieslagmoleninstallatie op de linkeroever verdween in 1931 en werd sindsdien gebruikt als magazijn. Het binnenwerk van de graanmolen bleef bewaard, maar het waterrad verdween in 1967 of 1968. Het molencomplex onderging in 2002-2004 een ingrijpende restauratie. Ten bate van de vispassage werd een nevengeul aangelegd. Op 15 juli 2008 werd een nieuw waterrad uit gietijzer en staal (gewicht 4 ton) geplaatst. De molen wordt volledig maalvaardig gemaakt. Sinds de inhuldiging van 2009 draait de molen iedere zaterdag weer.

Holle wegen in de WillekensbergTypisch voor deze getuigenheuvel  zijn de holle wegen met hun bijzondere plantengroei. De top van de Willekensberg ligt op circa zestig meter boven de zeespiegel en is het hoogste punt van Lummen. Natuurpunt streeft er naar een natuurlijker bos door omvorming van aanplanten. Holle wegen verwacht je misschien in Haspengouw of het Hageland, maar ook in Lummen zijn ze goed vertegenwoordigd. Dat heeft natuurlijk alles te maken met de getuigenheuvels: de combinatie van steile hellingen en een stevige bodem is ideaal voor het ontstaan ervan. In natte periodes sleet het afvloeiende water geulen uit de heuvels. Door gebruik werd de bodem keer op keer losgereden en steeds ‘holler’. In de onverharde holle wegen op de Willekensberg kan je dit nog goed zien. Wandelen door de holle wegen is ideaal om dit proces te behouden.

wandeling

Een uitgave van de gemeente Lummen - www.lummen.bewww.lummen.be

5

10

6

2

Kasteel De BurgDit is een kasteel uit het einde van de 15e eeuw. Het wordt door ‘de Lumey’-familie bewoond. Het grondplan van het huidige kasteel dateert uit de tijd van de weduwe van Willem I van der Marck (1485). Dit kasteel werd in de loop der eeuwen verschillende malen verbouwd en heeft tegenwoordig een neoclassicistisch uiterlijk.

3

4

7

9

11

© P

arti

ck V

an G

elde

r

© F

rans

Van

Bau

wel

© F

rans

Van

Bau

wel

© F

rans

Van

Bau

wel

Blauwe route• lengte : 6 km

Legende

Kiosk van knoteiken

Kasteel Het Hamel

Kasteel De Burg

Kapel van de Beukenboom

De Kleen Meulen

Het kasteel van Loye

met dank aan:

Domein Duizendjarige eikOp 21 juni 2009 werd de vernieuwde site van de Duizendjarige eik geopend voor het grote publiek. De Duizendjarige eik is één van de oudste nog levende bomen in Limburg! In al die eeuwen heeft hij heel wat meegemaakt. Onder zijn omarmende takken werd recht gesproken, gefeest, oorlog gevoerd en hij is zelfs in brand gestoken … De boom heeft Lummen zien groeien, terwijl hij zelf langzaam ouder werd. Al in 1940 werd deze mystieke boom beschermd als monument. Op hetzelfde domein werden ook zijn zoon en kleinzoon geplant. Via interactieve panelen, verspreid over het domein, kom je alles te weten over deze bijzondere boom.

Domein van de Duizendjarige Eik

Kiosk van knoteikenDit ‘muzikale gebouw’ werd op de kermisdag van 14 augustus 1887 ingehuldigd. Het werd gesponsord door de toenmalige bewoners van kasteel Het Hamel. De kiosk werd in 2010 gerestaureerd. De steunpilaren zijn gemaakt van knoteiken (in het dialect ‘sunken’) die vroeger het landschap in Lummen typeerden. De knobbels die je op de pilaren ziet, zijn een reactie op het kappen van de takken om de 7 tot 9 jaar. Deze takken werden dan gebruikt in de bakoven.

Kiosk van knoteiken

1

2

3

4

5

6

De Grote Molen7

Vijversheide8

Domein van de Duizendjarige Eik9

Holle wegen10

Willekensberg11

Lummense parels

Parking

Startplaats met Kiosk,Gemeenteplein Lummen Uitbalie

Gele route• lengte : 5,9 km

Horeca

Logeermogelijkheid

Uitkijkpunt

Oranje route• lengte : 7 km

Rode route• lengte : 11 km

Parking, blauwe zone

Groene route• lengte : 4,6 km

9

1

1

9

9

10

11

10

5

3

6

7

8

4 1

2

1,5 km

1,9 km

0,5 km

1,4 km

0,16 km0,6 km

1,5 km

0,8 km

0,7 km0,7 km

0,9 km

0,4 km

0,6 km

0,9 km

2 km

0,8 km

1 km

2,1 km

0,3 km

10

10

1,3 km

Wettelijk Depot: D/2011/10.676/4

850 m0

Fragment uit de topografische kaarten nrs 25/1-2 en 25/5-6 met toelating A2662 van het Nationaal Geografisch Instituut - www.ngi.be.