Justitie &hulpverlening

JUSTITIE

• Geen afgelijnde sector• Grote spreiding bevoegdheden• Snel veranderend beleid en beleidsoriëntatie• Politiek en maatschappelijk gevoelig• Grens tussen justitie en hulpverlening is vaak

vaag

Hulp- en dienstverlening

• Hoe wegwijs raken als verwijzer?• Hoe zicht krijgen op bevoegdheden?• Hoe vlot instappen op het bestaande aanbod?

uitgangspunten

• Bevoegdheid• Toegankelijkheid• Diensten• Doelgroep

bevoegdheid

Gemeenschap tegenover federaal wat speelt?

• Historische ontwikkeling• Politieke bevoegdheidslogica• Expertise• Inhoudelijke accenten

toegankelijkheid

• Vrijwillig tegenover verplicht is tegelijk een beetje een verhaal van rechtstreeks of niet rechtstreeks toegankelijk (mandaatgericht)

• ‘Vrijwillig’ situeert zich eerder op eerste en tweede lijn

• ‘Verplicht’ eerder op tweede (ambulant) en derde (residentieel)

diensten

- problematiek als invalshoek- maatregel als invalshoek- hulpvraag als invalshoek Is in de realiteit voor cliënten en diensten vaak

een kluwen

doelgroep

• Lijkt beter afgebakend voor wie nog niet zo vertrouwd is met sector

• Lijkt het makkelijkst hanteerbaar gezien vertrek van cliënt en diens verhaal

• Via vertrek doelgroep en verhaal wordt verwijzing naar diensten met know-how meteen een meer gerichte verwijzing

doelgroep

• Burgers• Slachtoffers• Daders

• Minderjarigen• Meerderjarigen

burgers

• Informatie en advies via rechtswinkels, juridische dienstverlening OCMW, eerstelijnsinformatie Justitiehuizen, …

slachtoffers

• Slachtofferbejegening (politie)• Slachtofferonthaal (justitiehuis)• Slachtofferhulp (CAW’s)

daders

• Verplicht via justitiële maatregelen• Via beschermingsmaatregelen• via vrijwillige hulpverlening

Het werkveld: slachtoffers

• Menselijke aanpak• Medeleven• Informatie• herstel

Het werkveld: slachtoffers

Het hulpaanbod• Slachtofferzorg• Slachtofferbejegening• Slachtofferonthaal• Slachtofferhulp• slachtoffertherapie

Het werkveld: slachtoffers

• Hulpverleningsdiensten• Niet – categoriaalCAWCGG• CategoriaalVertrouwenscentrum KindermishandelingVluchthuis mishandelde vrouwen

• Justitiële dienstenDienst slachtofferonthaal

Het werkveld: het justitiehuis

• Verlenen informatie, bijstand, doorverwijzing• Bemiddelen tussen dader en slachtoffer• Uitvoeren van voorlichtings- en

begeleidingstaken• Trefpunt voor overleg

Het werkveld: het justitiehuis

Vrij toegankelijk• Slachtofferonthaal• eerstelijnswerking

Het werkveld: het justitiehuis

Niet vrij toegankelijk (via mandaat)• Vrijheid onder voorwaarden• Bemiddeling in strafzaken• Autonome werkstraf• Probatie

Het werkveld: het justitiehuis

Niet vrij toegankelijk (via mandaat)• Beperkte detentie• Elektronisch toezicht• Voorwaardelijke invrijheidstelling• Terbeschikkingstelling• Vrijstelling op proef (als geïnterneerde)

Het werkveld: het justitiehuis

Niet vrij toegankelijk (via mandaat)• Burgerrechtelijke opdrachten

Het werkveld: justitieel welzijnswerk

• Sleutelrol hulp- en dienstverlening aan gedetineerden

• Werkt onder de koepel van een CAW• Voor verdachten ,daders en hun onmiddellijke

omgeving• Individuele en structurele ondersteuning• Met professionelen en vrijwilligers

Het werkveld: justitieel welzijnswerk

Binnen de gevangenis- Individueel (trajectbegeleiding)- Structureel (organisatieondersteuning)- Vrijwilligers

Buiten de gevangenis- Informatie- Advies- Psychosociale ondersteuning

Het werkveld: de gevangenis

• Doel = hetzelfde aanbod voor gedetineerden als voor burgers

• Domeinen: welzijn, gezondheid, werk, onderwijs, cultuur, sport

• Aanbod vanuit Vlaamse Gemeenschap en vanuit Justitie

Het werkveld: de gevangenis

De psychosociale dienst- onthaal, begeleiding, advies- Informatieverschaffer rond planning detentie

en strafuitvoeringsmodaliteiten- Multidisciplinair - Focus is reclasseringsgericht

Verwijzing of op zoek naar info?

• Rond rechten en plichten: Justitiehuis, OCMW, …

• Rond slachtoffers: CAW’s voor hulp, Justitiehuis dienst slachtofferonthaal rond meer proceduregebonden aangelegenheden

• Rond daders: Justitiehuis, JWW • Als betrokken derde: JWW, Justitiehuis,

(zelf)hulpgroepen, andere reguliere hulpverlening

uitdagingen

• Preventie• Responsabilisering• Een goed beleid kiezen• Professionalisering• Maatzorg en kwaliteitszorg• Wachtlijsten• betaalbaarheid

knelpunten

• Beroepsgeheim• Samenwerking• Motivatie• Meldingsplicht• Hulp of controle