Jubileumnummer PCPO-Nieuws

16
1 PCPONIEUWS In 2013 bestaat PCPO Duin- en Bollenstreek tien jaar! Op dinsdag 2 april vieren we dit jubileum op bescheiden wijze tijdens onze jaarlijkse PCPO-dag, met – hoe kan het ook anders in het onderwijs – twee studie- momenten. Nadat de schoolteams ’s morgens eerst op de eigen school een studiemoment hebben gehad, is er ’s middags een lezing en een feestelijke ontvangst voor alle personeelsle- den in Congrescentrum De Leeuwenhorst in Noordwijkerhout. De afgelopen periode zijn we intensief bezig geweest met opbrengstgericht werken, groepsplannen en handelingsgericht werken. Met andere woorden, de didactische kant van het onderwijs. De middag van 2 april richten we ons juist op de pedagogische kant van het werk. Het E Personeelsblad van de Stichting voor Protestants-Christelijk Primair Onderwijs in de Duin- en Bollenstreek PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013 April 2013 Jaargang 9 2 Studiedag op 2 april krijgt feestelijk tintje PCPO Duin- en Bollenstreek tien jaar! geven van onderwijs is natuurlijk niet alleen maar een zaak van kennisoverdracht. We zijn immers bezig met het leveren van een bijdrage aan de opvoeding van kin- deren. We willen kinderen graag opvoeden tot evenwichtige en verantwoordelijke vol- wassenen, die met respect omgaan met andere mensen en met de aarde waarop we mogen leven. Bovendien kun je alleen maar goed onderwijs geven als de groep goed draait. Het creëren van een veilige en uitdagende omgeving voor kinderen is dan ook essentieel voor het leerproces. Sociale veiligheid Gastspreker dr. Kees van Overveld, gedragsdeskundige van het Seminarium voor Orthopedagogiek, gaat in zijn studie- dag-lezing ’s middags in op sociale veilig- Digitale nieuwsbrief Dit nummer van PCPO-Nieuws besteedt aandacht aan het begin van PCPO en haar scholen, de afgelopen tien jaar, de actuele situatie en de verwachtingen voor de komende tien jaar. Dit nummer is tevens het laatste nummer in deze vorm. PCPO stapt over op een digitale nieuwsbrief. Het plan is één keer per jaar nog een nummer te drukken dat gewijd is aan een bepaald thema. Om twee redenen heb je nu dus een collectors item in handen! Gedragsdeskundige Van Overveld gastspreker jubileumviering heid in de school (zie kader). Ook zal hij ingaan op het beleidsplan ‘Landelijke aanpak pesten op school’ dat op 25 maart door staatssecretaris Dekker is gepresenteerd. Uiteraard is er gelegen- heid om met de inleider in gesprek te gaan. Na de lezing en vragenronde is er een ont- vangst voor onze personeels- leden en genodigden. Benieuwd naar de visie van Van Overveld? Je kunt hem volgen op Twitter: @kvoverveld. Gernand Ekkelenkamp 10 jaar Volgens Van Overveld ligt In het Nederlandse primair onderwijs veel nadruk op schoolse vakken zoals rekenen, taal en lezen, en is er over het algemeen weinig aandacht voor sociaal-emotioneel leren. Toch geven leraren aan dat het gedrag van leerlingen steeds moeilijker wordt. Daarom ontwierp Van Overveld het Groepsplan Gedrag, waarmee het mogelijk is planmatig te werken aan het voorkomen en aanpakken van gedragsproblemen. Het plan besteedt aandacht aan groepsvorming, groepsdynamiek, sociaal-emotioneel leren en handelingsgericht werken. Van Overveld zal de drie onderdelen van het Groepsplan Gedrag met praktische voorbeelden en tips toelichten: • goed onderwijs voor alle leerlingen (primaire preventie); • lichte interventies voor kwetsbare leerlingen (secundaire preventie); • intensieve, langdurige interventies voor enkele leerlingen (tertiaire preventie).

description

In dit feestelijke nummer staat het tienjarig bestaan van de stichting PCPO Duin- en Bollenstreek centraal. Het bestuur en de tien scholen blikken terug en kijken vooruit. Bovendien typeert elke school haar actuele onderwijs- en organisatieontwikkeling.

Transcript of Jubileumnummer PCPO-Nieuws

Page 1: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

1

PCPONIEUWS

In 2013 bestaat PCPO Duin- en Bollenstreek tien jaar! Op dinsdag 2 april vieren we dit jubileum op bescheiden wijze tijdens onze jaarlijkse PCPO-dag, met – hoe kan het ook anders in het onderwijs – twee studie-momenten.

Nadat de schoolteams ’s morgens eerst op de eigen school een studiemoment hebben gehad, is er ’s middags een lezing en een feestelijke ontvangst voor alle personeelsle-den in Congrescentrum De Leeuwenhorst in Noordwijkerhout. De afgelopen periode zijn we intensief bezig geweest met opbrengstgericht werken, groepsplannen en handelingsgericht werken. Met andere woorden, de didactische kant van het onderwijs. De middag van 2 april richten we ons juist op de pedagogische kant van het werk. Het

E

Personeelsblad van de Stichting voor Protestants-Christelijk Primair Onderwijs in de Duin- en Bollenstreek

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013

April 2013 Jaargang 9 2 Studiedag op 2 april krijgt feestelijk tintje

PCPO Duin- en Bollenstreek tien jaar!geven van onderwijs is natuurlijk niet alleen maar een zaak van kennisoverdracht. We zijn immers bezig met het leveren van een bijdrage aan de opvoeding van kin-deren. We willen kinderen graag opvoeden tot evenwichtige en verantwoordelijke vol-wassenen, die met respect omgaan met andere mensen en met de aarde waarop we mogen leven. Bovendien kun je alleen maar goed onderwijs geven als de groep goed draait. Het creëren van een veilige en uitdagende omgeving voor kinderen is dan ook essentieel voor het leerproces.

Sociale veiligheidGastspreker dr. Kees van Overveld, gedragsdeskundige van het Seminarium voor Orthopedagogiek, gaat in zijn studie-dag-lezing ’s middags in op sociale veilig-

Digitale nieuwsbrief

Dit nummer van PCPO-Nieuws besteedt aandacht aan het begin van PCPO en haar scholen, de afgelopen tien jaar, de actuele situatie en de verwachtingen voor de komende tien jaar. Dit nummer is tevens het laatste nummer in deze vorm. PCPO stapt over op een digitale nieuwsbrief. Het plan is één keer per jaar nog een nummer te drukken dat gewijd is aan een bepaald thema. Om twee redenen heb je nu dus een collectors item in handen!

Gedragsdeskundige Van Overveld gastspreker jubileumviering

heid in de school (zie kader).Ook zal hij ingaan op het beleidsplan ‘Landelijke aanpak pesten op school’ dat op 25 maart door staatssecretaris Dekker is gepresenteerd. Uiteraard is er gelegen-heid om met de inleider in gesprek te gaan. Na de lezing en vragenronde is er een ont-vangst voor onze personeels-leden en genodigden. Benieuwd naar de visie van Van Overveld? Je kunt hem volgen op Twitter: @kvoverveld.

Gernand Ekkelenkamp

10jaar

Volgens Van Overveld ligt In het Nederlandse primair onderwijs veel nadruk op schoolse vakken zoals rekenen, taal en lezen, en is er over het algemeen weinig aandacht voor sociaal-emotioneel leren. Toch geven leraren aan dat het gedrag van leerlingen steeds moeilijker wordt. Daarom ontwierp Van Overveld het Groepsplan Gedrag, waarmee het mogelijk is planmatig te werken aan het voorkomen en aanpakken van gedragsproblemen. Het

plan besteedt aandacht aan groepsvorming, groepsdynamiek, sociaal-emotioneel leren en handelingsgericht werken. Van Overveld zal de drie onderdelen van het Groepsplan Gedrag met praktische voorbeelden en tips toelichten: • goed onderwijs voor alle leerlingen (primaire preventie);• lichte interventies voor kwetsbare leerlingen (secundaire preventie);• intensieve, langdurige interventies voor enkele leerlingen (tertiaire preventie).

Page 2: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

2 PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013

belangrijkste vernieuwing de invoering van opbrengstgericht werken. In 2010 werd de bestuursstructuur veran-derd, mede als gevolg van de veranderde regelgeving voor het besturen van school-organisaties. De algemeen directeur werd bestuurder van de stichting PCPO, met als titel ‘voorzitter van het College van Bestuur’. Er werd een Raad van Toezicht gevormd, bestaande uit oud-bestuursleden. Derde strategisch beleidsplanIn 2012 werd het derde strategisch beleids-plan opgesteld. In dit plan wordt aange-

geven dat PCPO verder gaat op de ingeslagen weg, maar daarnaast de kwaliteitszorg en de professionalise-ring van de medewerkers een impuls wil geven. Een ander thema is het inspelen op de krimp van het leerlingenaantal in

de dorpen waar PCPO actief is. De komen-de jaren zal dit thema een hoofdlijn in het beleid zijn. Sinds 2009 is het leerlingenaan-tal als gevolg van deze demografische krimp sterk gedaald. Deze daling zal zich nog enkele jaren voortzetten, naar het zich laat aanzien, totdat we in 2018 bij het vijftien-jarig bestaan weer in een stabiele situatie hopen te komen. Tot die tijd is het onver-mijdelijk dat we teruggaan in de bekostiging vanuit de rijksoverheid en ons personeelsbe-stand daarom moeten aanpassen aan deze omstandigheden. Een uitdagende periode voor ons tienjarige PCPO ligt in het verschiet!

Gernand Ekkelenkamp

Een kleine schets van PCPO’s historie Zo’n twintig jaar geleden had vrijwel iede-re protestants-christelijke basisschool in deze regio haar eigen schoolbestuur, voor een groot deel bestaande uit ouders. Rond het jaar 2000 waren er inmiddels zes wat grotere schoolbesturen ontstaan, georga-niseerd per dorp. Of, zoals in Noordwijk en Noordwijkerhout, per twee dorpen.

SchaalvergrotingVanaf 2000 kwam er een schaalvergro-tingsoperatie op gang in het Nederlandse basisonderwijs. De zes schoolbesturen in de regio stelden een stuurgroep in onder lei-ding van Henk Geljon uit Hillegom, om een besturenfusie voor te bereiden. De stuur-groep werd hierin begeleid door adviseurs van de Besturenraad, de organisatie voor bestuur en management in het christelijk onderwijs.

Nieuwe stichtingOp 22 oktober 2002 werd een nieuwe stich-ting opgericht: PCPO Duin- en Bollenstreek. Rein van der Veen uit Voorhout werd de voorzitter van de stichting. Op 1 januari 2003 droegen de zes schoolbesturen hun scholen over aan de stichting PCPO Duin- en Bollenstreek en met het opzetten van het bestuursbureau een maand later, op 1 februari 2003, kwam PCPO echt uit de startblokken.

BesturingsfilosofieHet bestuur van de nieuwe stichting koos ‘besturen op hoofdlijnen’ als besturingsfilo-sofie. Dit kreeg invulling door de komst van

bestuursdirecteur Gernand Ekkelenkamp, eveneens op 1 februari 2003. De bestuurs-directeur – vanaf 2007 algemeen directeur genoemd – had de dagelijkse leiding; hij vergaderde met het bestuur over de grote lijnen en was eindverantwoordelijk.

Twee lijnenIn de eerste jaren van de nieuwe stichting zijn twee lijnen te herkennen. Ten eerste moesten er nogal wat problemen wor-den opgelost die waren blijven liggen bij de ‘oude’ schoolbesturen. Problemen op het gebied van huisvesting, financiën en personeelszaken. Ook moesten er in het eerste jaar twee schoollocaties worden gesloten. De tweede lijn was de opbouw van een nieuwe organisatie. Er werden studieda-gen georganiseerd voor alle medewerkers, PCPO-Nieuws verscheen. Binnen het Centraal Directieoverleg (CDO) werd geza-menlijk beleid ontwikkeld. De kwaliteitszorg kwam op gang. Het ICT-beleid kreeg een stevige impuls, er verscheen een identiteits-nota en er werd een strategisch beleidsplan opgesteld. Een van de vernieuwingen was internationalisering! Tweede strategisch beleidsplanIn 2009 werd een nieuw logo geïntrodu-ceerd en werd de nieuwe huisstijl inge-voerd. Het tweede strategisch beleidsplan van PCPO kwam tot stand. Hierin was de

Pas in 2018 stabiliseert het leerlingenaantal

volgens de prognoses

Page 3: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

Samen Naar School. Er zijn dwarsver-banden ontstaan tussen de scholen van de stichting, waardoor kennis en ervaring worden gedeeld. De internati-onale uitwisseling die door de Europese Unie wordt bekostigd, geeft docenten en scholen extra inspiratie. Ik vind ook de instelling van plusklassen voor meerbegaafde leerlingen een markante ontwikkeling.’

Wat is onderbelicht gebleven?Rein: ‘Na de fusie, en ook nu nog na tien jaar, moest en moet er nog veel werk verzet worden voor de ontwik-keling van PCPO. Het is de vraag of dat bereikt kan worden met de huidige bezetting van het bestuursbureau. Een gegeven, dat helaas onderbelicht blijft.’Henk: ‘We zijn nog veel te bescheiden in onze presentatie naar buiten.’

Wat is jullie wens voor PCPO voor de komende tien jaar?Rein: ‘Mijn wens voor de komende tien jaar is dat de doelstellingen van de fusie destijds gehandhaafd blijven en dat dus het christelijk onderwijs aan de kinderen onverminderd doorgang kan vinden.’Henk: ‘Ik wens dat de scholen van PCPO, werkend vanuit het bijbels per-spectief, zich zullen blijven onderschei-den in onderwijskwaliteit en pedago-gisch klimaat, zodat ze in deze tijd van secularisatie ook aantrekkelijk blijven voor ouders en kinderen die niet a priori voor protestants-christelijk onderwijs kiezen.’

De mannen van het eerste uur

Wat vinden jullie de markantste (of de beste) ontwikkeling van PCPO D&B in de afgelopen tien jaar?Rein: ‘Vanaf het allereerste begin dat de besturen spraken over een fusie van de zes zelfstandige verenigingen in de regio tot een nieuwe stichting, zijn ze ervan uit-gegaan dat door deze stap de continuïteit en de kwaliteit van het onderwijs werd en wordt gewaarborgd. En ook dat belangrijke voordelen van de schaalvergroting, zoals personeelsbeleid en materieel beleid, kun-nen worden gerealiseerd, en financiële risi-co’s van wijzigend overheidsbeleid kunnen worden gespreid. Daardoor konden en kun-nen we de positie van het protestants-chris-telijk basisonderwijs in de regio handhaven en versterken. Ik denk dat dit streven in de afgelopen jaren is gelukt. ’Henk: ‘Er is een organisatie ontstaan met een sterke positie in de regio, zowel bij het overleg met gemeentebesturen als bij de samenwerking met de andere schoolbe-sturen in het samenwerkingsverband Weer

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013 3

10jaar

PCPO

Rein van der Veen, voormalig voorzitter, en Henk Geljon, voormalig secretaris van PCPO en nu nog lid van de Raad van Toezicht, geven antwoord op drie vragen.

Rein van der Veen:

‘De positie van het protestants-

christelijk basisonderwijs in de

regio is versterkt.’Henk Geljon:

‘Goed dat kennis en ervaring

van scholen worden

gedeeld.’

Page 4: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

4 PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013

Het begon bij de broeders op zolder ...Het bestuursbureau van PCPO ging op 1 februari 2003 van start. Op het ter-rein van de voormalige Bisschoppelijke Nijverheidsschool, eigendom van de broedercongregatie in Voorhout, stond een semibungalow die als kantoorruimte werd gebruikt door de Aloysiusstichting, voortgekomen uit de broedercongregatie, en de Sophiastichting. Op dit terrein met een lange rooms-katholieke historie konden we als protestants-christelijke organisatie kantoorruimte van de gastvrije broeders huren.

Meteen op het plucheOp de zolderverdieping met een laag schuin dak, bevond zich de bestuurskamer annex bibliotheek van de Aloysiusstichting. Aan de lange, oude eiken vergadertafel mocht ik op mijn eerste dag als bestuursdirecteur van PCPO mijn werk-plek inrichten. Van de broeders kon ik een van de oude groene stoelen gebruiken, zodat ik meteen op het pluche zat! Mijn laptop had ik van thuis meegenomen, evenals een printer. Een telefoon leende ik bij de collega’s van de Aloysiusstichting. In maart kwam Suzanne Jansen me enkele dagdelen per week helpen om het secretariaat op te zetten. In mei 2003 trad Ellen Philippi in dienst als secretaresse.

Verleden, heden en toekomst van het bestuursbureau

Naar het centrum van LisseIn januari 2004 verhuisden we naar de nieuwe aanbouw op de begane grond. Daar huurde PCPO twee kantoorruimtes, met medegebruik van de vergaderruimte in het gebouw. In 2005 kregen we nog extra ruimte ter beschikking, zodat de aangetrokken finan-cieel beleidsmedewerker Karin Boeren ook

een goede werkplek kreeg. Toen zij in 2007 uit dienst ging, nam Marianne Bax, haar opvolgster, haar werkplek over. In het kantoorgebouw in Voorhout hielden de grote schoolbesturen in de regio en het samenwerkingsver-

band Weer Samen Naar School kantoor.

Huur opgezegdBegin 2008 werd de ruimte in het kantoor-gebouw opnieuw verdeeld en ingericht. Het PCPO-smaldeel in het onderwijskantoor verhuisde opnieuw, nu naar een eigen deel binnen het pand. Twee jaar later bleek het gebouw te klein geworden om alle gebruikers naar behoren te huisvesten. Met name onze verhuurder, de Aloysiusstichting, had meer kantoor-ruimte nodig en daarom werd de huur opgezegd. Zo verhuisde het PCPO-bestuursbureau in september 2011 naar Lisse. Samen met het

Samenwerkingsverband betrok PCPO een deel van de begane grond van kan-toorgebouw De Bolster, in het centrum van Lisse.

In balansPCPO heeft altijd in het vaandel gevoerd dat het belangrijkste werk op de scholen wordt gedaan. Daar vindt immers het primaire proces plaats. Daarom hebben we vanaf de oprichting gewerkt met een kleine bovenschoolse staf. Dat beleid staat nog steeds. We zijn inmiddels alleen wel tot de conclusie gekomen dat de formatie-inzet op bovenschools niveau, door de vele wij-zigingen in de regelgeving en de veran-deringen in de maatschappij, niet meer toereikend is. De invoering van passend onderwijs, de toenemende eisen op het gebied van kwaliteitszorg en personeels-beleid en de verdere professionalisering van het budgetbeheer vragen om een adequate formatie op bovenschools niveau. Te veel formatie op boven-schools niveau is geen goede zaak, maar te weinig formatie betekent dat we te veel risico lopen. Kortom, we zullen de komende periode op zoek moeten naar een goede balans tussen de inzet op schoolniveau en op bovenschools niveau binnen een kleiner wordende organisatie.

Gernand Ekkelenkamp

Vanaf de oprichting is gewerkt

met een kleine bovenschoolse

staf

De vorige locatie van het

bestuursbureau aan de

Leidsevaart in Voorhout.

Page 5: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

PCPONIEUWS NR 2-2013

Het woord aan Joost de Vries,voorzitter van de Raad van Toezicht

Wat vind je de markantste (of de beste) ontwikkeling van PCPO D&B in de afgelopen tien jaar? ‘De belangrijkste ontwikkeling binnen PCPO in de afgelopen jaren is denk ik dat we een vorm van samenwerking tussen de scholen hebben weten te realiseren. Onder meer door gezamenlijk aan een bredere blik op de wereld te werken door

de (gesubsidieerde) Europese uitwisselingsprojecten, de uitbreiding van het Engelse onderwijs, en ook door de samenwerking in het vormgeven van adaptief onderwijs en onderwijs aan kinderen met een hoog IQ.’

Wat is onderbelicht gebleven?‘Ik vind dat we nog altijd veel te bescheiden zijn in onze communi-catie over wat ieder van de scholen presteert. Door die houding van “ik kan toch niet vertellen dat ik hele goede dingen doe” lopen we leerlingen mis. Iedere school zou veel meer trots mogen uitstralen over wat ze presteert.’ Wat is je wens voor PCPO voor de komende tien jaar?‘Dat PCPO een leidende bijdrage blijft leveren aan de vormgeving van het primair onderwijs in de Duin- en Bollenstreek, door onder-scheidend te zijn in de kwaliteit van onderwijs, door innovatie van onderwijsvormen en door trotse communicatie, gedreven door de manier waarop we met elkaar binnen PCPO samenwerken en elkaar naar een hoger plan brengen.’

Verleden, heden en toekomst van het bestuursbureau Bundeling van krachten

Als bestuurder sta je altijd op de schouders van je voorgangers. Je bouwt immers voort op wat anderen vóór jou tot stand hebben gebracht. PCPO Duin- en Bollenstreek bestaat nog maar tien jaar, maar de scholen van PCPO bestaan al veel lan-ger. Sommige zijn zelfs de honderd ruim gepasseerd. De geschiedenis van het protestants-christelijk onderwijs in deze regio begint aan het eind van de negentiende eeuw. Sinds die tijd hebben ouders geijverd voor scholen die aan-sloten bij de christelijke opvoeding thuis. In alle dorpen binnen onze regio werden schoolbesturen opgericht. PCPO Duin- en Bollenstreek is de opvolger van al die lokale schoolbesturen. We staan dus in een mooie traditie. Onderwijs dat uitgaat van waarden en normen die geworteld zijn in het christelijk erfgoed. In de missieparagraaf van ons strategisch beleidsplan staat daarover: ‘Gerechtigheid, dienstbaarheid, respect en zorg voor elkaar en de natuur, solidariteit en trouw zijn waarden die wij vanuit onze inspiratiebron – de Bijbel – van belang vinden voor het geluk van ieder mens individueel en van de samenleving als geheel.’ De samenleving anno 2013 is een totaal andere dan de samenleving ten tijde van de stich-ting van onze scholen. Onze moderne, complexe samenleving stelt aan het onderwijs hogere eisen dan een eeuw geleden. Het onderwijs is daarom veranderd en de bestuursvorm veran-derde mee. Geen eenpitters meer, maar een groot schoolbe-stuur. ‘Een bundeling van krachten’ noemden onze founding fathers het in 2003.Zelfs tien jaar na dato wordt mij nog wel eens de vraag gesteld of het allemaal wel nodig was, de bestu-renfusie. Vanuit nostalgische overweging wordt het verleden als eenpitter nog wel eens geromantiseerd. Heel begrijpelijk, maar stel je eens voor dat PCPO niet was opgericht. Dan was zeker de helft van onze scholen opge-heven of opgegaan in een andere school binnen het dorp. Daarmee was veel goeds verloren gegaan. PCPO heeft het vanaf het begin niet makkelijk gehad. Er moesten veel problemen worden opgelost. Ook nu beleven we een moeilijke periode, door de krimp van het leerlingenaantal en het achterwege blijven van toereikende bekostiging door de rijksoverheid. Maar ook deze problematiek kunnen we geza-menlijk aan, hoeveel pijn dat ook doet.PCPO heeft eveneens veel aan ontwikkeling op de scholen opgeleverd. Directieleden en interne begeleiders brengen in hun eigen netwerk professionele groei tot stand. Denk ook aan de gezamenlijke studiedagen, aan onze websites. De invoering van de digiborden en andere ICT-mogelijkheden. Ons geza-menlijke leerlingvolgsysteem. De professionaliseringsmogelijk-

heden en de mobiliteit binnen de stich-ting. De vele studenten die we opleiden. De collega’s in Kenia die we ondersteu-nen via T4T. Ook de medezeggenschap en het toezicht binnen PCPO zijn van een goed niveau. De werksfeer binnen onze

organisatie wordt als plezierig ervaren. PCPO heeft zich ontwikkeld tot een stevige onder-wijsorganisatie met een goed imago in de regio. Daar mogen we trots op zijn!

Gernand Ekkelenkamp,voorzitter College van Bestuur

PCPO-ontwikkelingen

Sinds september 2011 is

De Bolster in Lisse het

onderkomen van bestuur

en staf.

Bestuur en staf in 2013.

V.l.n.r. Marianne Bax,

Ellen Philippi en

Gernand Ekkelenkamp.

‘De werksfeer

wordt als plezierig

ervaren.’

10

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013 5

Page 6: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

De Fontein Hillegom

6 PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013

2003-2013 De eerste nieuwjaarsbijeenkomst van de nieuwe stichting PCPO Duin- en Bollenstreek vond plaats op vrijdag 10 januari 2003. De scholen maakten daar kennis met elkaar en met het bestuur. Het team van De Fontein presenteerde zich daar in badjassen. Er werd gezongen over het feit dat er geen mannen meer op school waren: ‘Er is geen haan in ’t kippenhok.’ In augustus 2003 trokken de kinderen van de locatie Johan Friso in bij de Beatrixschool, de huidige locatie van De Fontein. Er werd gestart met 290 leerlin-gen.Onder leiding van de bekende ortho-pedagoog Luc Koning werd het spelling-onderwijs aangepakt en werden week- en dagtaken ingevoerd.De Fontein kreeg ook te maken met een roerige tijd met veel personeelswisselin-gen. In de directieloze periode kwamen veel taken terecht op de schouders van het team. In maart 2008 startte de huidi-ge directeur, Luuk Veneboer, en keerde de rust terug.Team-nascholing en onderwijsverande-ringen stonden in het teken van Bouwen aan een Adaptieve School (BAS). Andere veranderingen waren: nieuwe schoolrapporten, groepsplannen, digitale schoolborden en de invoering van leer-lingvolgsysteem ParnasSys; onderzoek begrijpend lezen, nieuwe methodes voor technisch lezen, aanvankelijk lezen, schrij-ven, Engels, aardrijkskunde en voorberei-dend rekenen. Het logo en de huisstijl werden aangepast en een nieuwe website werd in gebruik genomen. Er kwam ook een geweldig schoollied: ‘Wij zijn de spetters van De Fontein.’

De conciërge moderniseerde de team-kamer, verbouwde de ruimte boven de keuken tot een schitterend kantoor voor de IB’er en organiseerde het binnenschilder-werk. Ook kwam er een inpandige buiten-schoolse opvang (BSO).

Focus in 2013De ingezette ontwikkelingen lopen ‘gewoon’ door. Dit schooljaar staat de team-nascholing in het teken van hande-lingsgericht werken (HGW). Het schooljaar werd geopend met een bijeenkomst rond-om de module ‘Zien’ van ParnasSys. Zien wordt nu gebruikt in alle groepen. Via de module Integraal, eveneens van ParnasSys, wordt de basisvragenlijst door het team ingevuld. De groepsplannen voor begrijpend lezen worden gemaakt. De school werkt mee aan een pilot van het Samenwerkingsverband om van het oude Zorg Advies Team naar een Multidisciplinair Zorgteam (MZT) op schoolniveau te komen. De laatste leerkrachten worden dit jaar gecertificeerd, zodat in de groepen 4 t/m 8 het programma Taakspel kan worden gebruikt. Gebruik van het digitaal rapport en het openzetten van het ouderportaal in ParnasSys wordt dit jaar onderzocht. De Fontein neemt deel aan het programma ‘School aan Zet’, met als doel de opbreng-sten van het rekenonderwijs te verhogen. De renovatieplannen krijgen langzamer-hand vorm. Kortom, De Fontein bruist volop!

Op weg naar 2023Door de renovatie in 2014 heeft De Fontein een modern schoolgebouw (sfeer: frisse nostalgie) met individuele werk-plekken. De ruimtes worden effectief gebruikt en de leerlingen zijn regelmatig te vinden in de open computerruimte. De leerkrach-ten werken met digitale rapporten en de ouders hebben via de openstelling van het ouderportaal dagelijks zicht op de vorderin-gen van hun kind(eren).Naast opbrengstgericht werken wordt er veel aandacht besteed aan communiceren, samenwerken, leren van elkaar, kritisch denken en probleemoplossend handelen. Kinderen worden meer eigenaar van hun eigen ontwikkeling. De rol van de leer-kracht wordt belangrijkeren intensiever. Een goede inzet van ICT-toepassingen maakt het onderwijs efficiënter, effectiever en aantrekke-lijker. De inpandige BSO verzorgt de voor- en naschoolse opvang van kinderen en start rond 2018 met een peuterspeelzaal. Lang leve De Fontein!

Luuk Veneboer, directeur

Page 7: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013 7

De Lisbloem Lisse2003-2013De Lisbloem heeft in het schooljaar 2007-2008 gekozen voor een nieuw onder-wijsconcept. Voortaan was in alle groepen het thematisch onderwijs al wat de klok sloeg, met behulp van de methode ‘Alles-in-1’. Het was een hele omslag van klas-sikaal onderwijs naar onderwijs op drie niveaus1, groepswerk, interactie en werken op verschillende plekken in de school. Het loslaten van het klassikale onderwijs heeft veel inzet, energie en professiona-lisering van het team gevraagd. Van de kinderen werd vooral veel eigen inbreng en verantwoordelijkheid gevergd. Het veranderen van onderwijsconcept heeft ons geleerd kritisch te blijven kijken naar ons onderwijs. De laatste jaren zijn we vooral bezig met opbrengstgericht werken door ons vooral te richten op de kwaliteit van instructie en invoering van het GIP-model2. Er is nu een doorgaande lijn wat betreft klassenmanagement, organisatie, regels en afspraken binnen de school.

Focus in 2013Wat onderwijskundige vernieuwingen betreft willen we dit schooljaar gebruiken om alle veranderingen die er zijn ingezet,

te borgen. Onze focus ligt vooral op pro-filering van De Lisbloem naar buiten toe. Omdat er vlakbij onze school een nieu-we Brede School is gebouwd en we een jaar als zwakke school op de website van de Onderwijsinspectie hebben gestaan, merken we dat er minder nieuwe leerlin-gen worden aangemeld. We zijn op zoek gegaan naar punten waarin wij ons onder-scheiden van andere basisscholen in Lisse. We leggen naar buiten toe de nadruk op thematisch onderwijs, de sfeer en samen-werking met ouders. We betrekken daar onze website, social media (kijk eens op https://www.facebook.com/Lisbloem) en de ouders bij. We hou-den ook voor het eerst een open dag. En we nodigen de ouders van groep 1 ook uit om ons te laten weten waarom ze voor onze school hebben gekozen en of we aan die verwachtingen voldoen. Team en ouders zijn trots op De Lisbloem en we wil-len dat ook naar buiten toe uitstralen.

Op weg naar 2023De komende jaren willen we ons blijven ontwikkelen zonder grote verandertra-jecten. Over hoe het onderwijs op De Lisbloem op dit moment wordt vormge-geven zijn we tevreden. We zijn trots op wat we bereikt hebben, op de sfeer binnen het team en op de hulp die we van ouders krijgen. In 2023 hebben we een tevreden gevoel over de balans tussen opbrengstgericht werken en creativiteit. Naar die balans zijn we nu nog op zoek. De nadruk wordt op dit moment vooral gelegd op het verhogen

van de opbrengsten voor taal en rekenen en de daarbij horende groepsplannen, doe-len en administratie. We blijven alert op het ontwikkelen van creativiteit en samenwer-king. Maar het organiseren van de lestijd wat betreft opbrengstgericht werken en creativiteit, levert nu nog de nodige frus-tratie op.Als het allemaal meezit, hebben we in 2023 een nieuw schoolgebouw, aangepast aan ons onderwijs en aan onze wensen. Ons verlanglijstje begint al aardig vorm te krijgen. Ellen de Vries, locatieleider

1. De drie niveaus zijn: voor leerlingen die aan een korte instructie genoeg hebben, voor leerlingen die behoefte hebben aan de basisinstructie, en voor leerlin-gen die gebaat zijn bij verlengde instructie.2. GIP staat voor Groeps- en Individueel gericht Pedagogisch en didactisch handelen van de leerkracht.

Page 8: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

8 PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013

De Rembrandtschool Lisse2003-2013 Tien jaar geleden stond de Rembrandt-school aan de wieg van PCPO Duin- en Bollenstreek. Terugkijkend op die periode is te zien dat de Rembrandtschool, mede door initiatieven en ondersteuning van PCPO, veranderd is, van buiten, van bin-nen en inhoudelijk. Het gebouw is groter geworden, er kwam een computerlokaal, een moderne speelzaal voor de kleutergroepen en een koffieautomaat. Er is een groter plein voor de bovenbouw, want het noodgebouw ‘Het Atelier’ is ter ziele. De kennis en vaar-digheid van de leerkrachten zijn vergroot, mede door de studiedagen van PCPO, waar tijd was voor kennisvermeerdering, sport en vermaak. De handelingsverle-genheid van leerkrachten is verkleind en verwijzingen naar speciaal onderwijs en speciaal basisonderwijs zijn aantoonbaar verminderd. Ondanks een kleiner team en minder leer-lingen, zijn wij na tien jaar nog steeds trots op onze school. Door handelingsgericht te werken, Kanjertraining en Taakspel te geven kunnen wij zeggen: ‘Rembrandt geeft kleur aan de toekomst van de leer-lingen.’ Focus in 2013Anno 2013 kijken we met een positieve blik naar de leerlingen, hierin ondersteund door handelingsgericht werken (HGW), Kanjertraining en Taakspel. We hebben groepsplannen, gesprekken met kinderen en ouders over de mogelijkheden en kan-sen die geboden kunnen worden, en dat zijn er veel!Speerpunt dit jaar is het leesonderwijs. Wij worden hierin begeleid door OBD Noordwest, met het programma Veel lezen, Niveau omhoog en Leesplezier (VNL). Elke dag begint met een kwartier stillezen in een goed kinderboek. We hebben hoge verwachtingen van de resul-taten.De Rembrandtschool heeft haar blik ook gericht op het buitenland. Veel leerkrach-ten en een aantal leerlingen hebben al een kijkje genomen op scholen in Polen, Portugal, Cyprus en Frankrijk. In april komen er leerkrachten en kinderen uit het buitenland naar de Rembrandtschool om het tweejarig project ‘U-Knight–Europe’1 af te sluiten, onder andere met een slot-toernooi. De voorbereidingen zijn in volle gang!

Op weg naar 2023Het huidige gebouw van de Rembrandt-school zal er in 2023 niet meer zijn. Wel staat er een fraai ogend nieuw gebouw, waarin kinderen van 0 tot 12 jaar terecht kunnen voor onderwijs en opvang. Er is sprake van een goede samenwerking tus-sen de verschillende partijen, waarbij nog steeds het doel is: ‘Geef de kinderen een goede toekomst, die ze mogen inkleuren in een veilige en vertrouwde omgeving.’ Alle mogelijkheden die de aanpak van meervoudige intelligentie biedt, zullen aanwezig zijn in dit gebouw en maken optimale ontplooiing van talenten mogelijk. Veel expertise van buiten de school wordt aangetrokken. De leerkrachten zullen die op een pedagogische en didactische manier inzetten en begeleiden. De teken- en handvaardigheidslessen zullen door een kunstenaar ondersteund worden. De hui-dige Rembrandtband zal uitgroeien tot het Rembrandtorkest. De naam van het vroegere noodgebouw ‘Het Atelier’ wordt in ere hersteld voor de

1. http://u-knight-europe2011-13.blogspot.nl/

ruimte waar kinderen aan elkaar, hun leer-krachten en hun ouders laten zien waar ze trots op zijn.

Nelien Reitsma, intern begeleider

Page 9: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013 9

krachten te bundelen kunnen de overheids-gelden voor het onderwijs de komende tien jaar zo efficiënt mogelijk worden ingezet in een ‘krimpende’ onderwijsmarkt. Dit zal zeker bijdragen aan de handhaving en ver-betering van de kwaliteit van ons onderwijs in 2023!

Johan van Amerom, directeur

2003-2013 De ‘Vereeniging voor Christelijk Onderwijs te Noordwijk-Binnen’ besluit in 1999 haar twee scholen in Noordwijk-Binnen te fuse-ren. Het voortbestaan van De Vierboet stond op het spel vanwege het teruglo-pend leerlingenaantal. Door een fusie met Hoffenne was dit te voorkomen en kon het christelijk onderwijs in de wijk Boerenburg veilig gesteld worden. De scholen gaan wel zelfstandig verder onder hun eigen naam en met een eigen schoolontwikkeling. Sinds 2003 doen ze dat onder de vlag van PCPO Duin- en Bollenstreek. De Vierboet ontwikkelt zich als een kleine locatie met vier combinatiegroepen, met veel aandacht voor zelfstandig werken. Hoffenne ontwikkelt zich van een school met klassikaal onderwijs naar een school met adaptief onderwijs. Ook Hoffenne krijgt te maken met de demografische ontwikkeling in de nieuw-bouwwijk Vinkeveld, waar zij gevestigd is. Door een halvering van het leerlingenaantal in de afgelopen tien jaar, is het formeren van combinatieklassen onontkoombaar. De schoolteams werken samen in het BAS-traject van het Seminarium voor Orthopedagogiek aan de verdere ontwikke-ling en borging van het adaptief onderwijs op beide locaties. Om de krachten te bundelen en de posi-tie naar buiten te verduidelijken en te versterken, wordt in 2011 de officiële naam voor beide locaties veranderd in Hoffennevierboet. Als één school met twee locaties en één directie wordt samenge-werkt aan effectief onderwijs.

Focus in 2013Momenteel worden op Hoffennevierboet per groep groepsplannen voor lezen ontwikkeld op drie niveaus binnen het kader van het stichtingsbrede project ‘Opbrengstgericht werken’. We introduceren het vak Engels school-breed, met ondersteuning van de onder-wijsbegeleidingsdienst HCO uit Den Haag en Early Bird. Verder voeren we in samen-werking met de bibliotheek een leesplan uit, dat door onze leescoördinatoren is ontwikkeld. Iedere maand staat een ander thema centraal. Tevens wordt gewerkt aan de ontwikkeling van coöperatieve werk-vormen in de groepen en worden de BAS-documenten geborgd. Op locatie Vierboet bereiden we samen met een onderwijsadviseur van

Hoffennevierboet Noordwijk

OnderwijsAdvies een nieuwe organisatie-vorm voor. Dit vanwege het feit dat we, door het teruglopend leerlingenaantal, genoodzaakt zijn om op deze locatie ons onderwijs vorm te geven met een kleiner team. Een voorwaarde hierbij is dat we de kwaliteit van ons onderwijs kunnen blijven waarborgen.

Op weg naar 2023 De komende tien jaar moeten er keuzes gemaakt worden. Heeft de digitalisering in ons onderwijs, bijvoorbeeld het werken met tablets in de groep, consequenties voor ons schrijfonderwijs? Hoeveel aandacht moeten we besteden aan topografische kennis, nu navigatiesystemen gemeengoed zijn geworden? Welke kennis heeft de toekom-stige Europese burger/wereldburger nodig? Richten we ons steeds meer op cognitievekennis en hogere reken- en taalopbreng-sten of gaan wetenschap, techniek, cultuur en filosofie een grotere rol spelen binnen het primair onderwijs? Naast deze onderwijsinhoudelijke vragen zullen de besturen moeten werken aan een efficiënt spreidingsbeleid van scholen in de dorpen van de Duin- en Bollenstreek. Door

Page 10: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

10 PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013

2003-2013 Onze basisschool heeft de laatste decen-nia ups and downs meegemaakt wat het leerlingenaantal betreft. Was dit eind jaren zeventig nog rond de 300, midden jaren negentig zakte het naar een aantal onder de 150. Toen het naar een historisch diep-tepunt dreigde te gaan, bleek die zwakte tevens een kracht. Het kleine team maakte namelijk snelle besluitvorming mogelijk. De belangrijkste vraag die beantwoord moest worden was: wat voor school willen wij zijn? Met hulp van oud-collega Cees Bos werd daarom de slogan bedacht: ‘Wakersduin: een veilig baken, voor kinderen een (thuis)haven’. Het enthousiasme en de wil van collega’s om er vol voor te gaan, deden de rest. Niet alleen door het organiseren van allerlei activiteiten na schooltijd, maar vooral door samen te zorgen voor een goed pedago-gisch klimaat en goed onderwijs. Met de invoering van het GIP-model1, waarbij een goede organisatie voorwaarde is voor het geven van instructie aan indivi-duele leerlingen of aan een groepje leerlin-gen, zetten we een belangrijke stap. Maar ook door ouders te zien als partners in de zorg voor hun kind.

Focus in 2013Dit jaar is de kwaliteit van de instructie onderwerp van verandering. Alertheid blijft geboden om duidelijk te zeggen wat we doen, en vooral te doen wat we zeggen. Wat betreft onze ambitie voor passend onderwijs: we stellen ons bij elke leerling de vraag: ‘Kunnen we voor dit kind een veilige haven zijn?’ ‘Wat heeft dit kind, in deze groep, bij deze leerkracht nodig?’ Geen eenvoudige opdracht, maar we zijn steeds meer in staat om kinderen met bijzondere ondersteuningsvragen binnen boord te houden. Niet alleen de kinderen die moeite hebben om de doelen van het basisaanbod te halen, maar ook de meer begaafde leerlingen, op wie we de laatste jaren meer aandacht hebben gericht. Met een protocol voor signalering en diagnostiek (Digitaal handelingsprotocol Hoogbegaafdheid) stellen ouders en school gezamenlijk vast of deelname aan het Plusklasprogramma voor het kind wenselijk is. In de Plusklas werken kinderen met voor hen geselecteerd spelmateriaal dat gericht is op inzicht en een hoog denkniveau. Ook

1. GIP staat voor Groeps- en Individueel gericht Pedagogisch en didactisch handelen van de leerkracht.

doen ze er projecten en zijn er bijzondere activiteiten. Bij de projecten wordt gewerkt volgens het zogeheten TASC-model (Thinking Actively in a Social Context). Dit model is een verzameling van activiteiten gericht op ‘leren leren’, met een sterke sociale context, waarbij kinderen van en met elkaar leren.

Op weg naar 2023 Het borgen van dit alles is misschien wel de belangrijkste uitdaging voor de komende jaren. Maar kunnen we de koers die we heb-ben uitgezet wel blijven varen? Niet alleen wil de overheid steeds meer invloed uitoefenen op het beleid van individuele scholen, maar ook binnen onze stichting lijkt de afname van de middelen een bedreiging. Hoe daarmee om te gaan? Niet door een plotselinge wen-ding van het schip, maar door behoedzaam manoeuvreren.

Kees Guyt, intern begeleider

Wakersduin Noordwijk

Page 11: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

11

2003-2013Zeehonk werd in 2003 opnieuw geopend. De brand van 2000 had het gedeelte aan de straatkant volledig verwoest. De school heeft ongeveer tweeënhalf jaar in een oud naburig schoolgebouw gebivakkeerd. De leerkrachten en de kinderen konden de laatste schooldag voor de zomervakantie terug naar de half nieuwe, half bestaande school. Zeehonk zou Zeehonk niet zijn als dat niet groots gevierd werd. In deze jaren was Zeehonk druk aan het bouwen aan de adaptieve school (BAS). Ieder jaar werden er BAS-documenten ingevoerd en geborgd. De ‘weekplanning’ en ‘intercollegiale toetsing rond planning’ stonden in 2003 op de agenda en ook de klassenmap deed zijn intrede. De eerste Activ-borden werden in een aan-tal groepen opgehangen, tot grote tevre-denheid van de leerkrachten!

Focus in 2013Er lopen weer bouwvakkers op Zeehonk rond. Op het dak wordt namelijk een nieuw lokaal gebouwd. Tien jaar geleden mocht dat niet, en vreemd genoeg is het nu zon-der slag of stoot goedgekeurd. Het nieuwe lokaal is nodig, omdat Zeehonk sinds 7 januari een brede school is. De Speelbrug verzorgt de buitenschoolse opvang en exploiteert ook peuterspeelzaal ’t Kimmetje in Zeehonk. De Speelbrug gebruikt een van de bestaande lokalen en

Zeehonk Noordwijk

daarom is nieuwbouw noodzakelijk. De opening zal opnieuw feestelijk zijn, in de traditie van Zeehonk. Ook in Noordwijk aan Zee daalt het aan-tal kinderen en wij willen een aanbod hebben waarvoor ouders warmlopen. Goed onderwijs, verder bouwen aan de adaptieve school, een peuterspeelzaal met dezelfde VVE-methode als bij de kleuters en de mogelijkheid om voor-, tussen- en naschoolse opvang te bieden.We bereiden ons voor op het passend onderwijs. Zeehonk participeert in de pilot voor het Multidisciplinair Zorgteam van het Samenwerkingsverband Duin- en Bollenstreek en in de pilot voor de tran-sitie van jeugdzorg naar de gemeente. Noordwijk is daarvoor een pilot-gemeente.Een ander leuk punt is dat er op initiatief van twee meisjes een leerlingenraad is opgericht.

Op weg naar 2023 Over tien jaar verkeert Zeehonk in een pensioneringsgolf. Er zijn dan net een stuk of vier teamleden met pensioen gegaan en eenzelfde aantal maakt zich hiervoor klaar. Verder is het koffiedik kijken. Het onderwijs bestaat uit golfbewegingen. Dus wie zal zeggen of het passend onderwijs dan al op zijn retour is? Of dat we in iedere groep kinderen met stoornissen of beperkingen hebben zitten? Zitten de kinderen allemaal met hun eigen tablet of laptop in de klas?

Of is de persoonlijke aandacht van de leer-kracht toch onmisbaar? BAS zal nog steeds het pedagogische con-cept zijn, omdat dat diep geworteld is in onze school. Het is belangrijk dat Zeehonk zich blijft richten op de veranderende vragen uit de maatschappij. We moeten niet alles van waarde over de schutting gooien en steeds de huik naar de wind hangen. Ook al kent het onderwijs golfbewegingen, het is ook onverstandig aan zaken te blijven hangen die geen aansluiting meer vinden bij jonge ouders. Er moet bestaansrecht zijn.Eén aspect van Zeehonk zal ook over tien jaar niet veranderd zijn. Alle feesten zullen spet-te-rend gevierd worden! Mariamne Kloos, directeur

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013

Page 12: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

12 PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013

Juist daarom is het mooi en bijzonder om te zien dat het team ervoor gaat en de schou-ders eronder zet. We zullen de komende maanden en jaren nog veel moeten bijstel-len en verbeteren, maar hebben een goede start gemaakt.

Op weg naar 2023 Een beeld schetsen van de toekomst is niet zo moeilijk, maar of dit ook werkelijkheid wordt is natuurlijk maar de vraag. Ik zie voor me dat we over circa tien jaar in een mooi nieuw gebouw zitten – hierover zijn we overigens al in gesprek met de gemeen-te – dat zo is ontworpen en ingericht dat we ons themaonderwijs optimaal kunnen uitvoeren. Mede daardoor zal er een goede en stevige basis zijn in de ochten-den, omdat we dan veel aandacht kunnen besteden aan taal, rekenen, (begrijpend) lezen en spelling. Uiteraard hopen we dit op termijn terug te zien in de opbrengsten. Om dit alles waar te kunnen maken is een grote inzet van het team en de ouders belangrijk. Wat betreft de ouderbetrokken-heid valt er nog wel het een en ander te ‘halen’. We zullen ons de komende jaren nog meer richten op communicatie, samen-werking en de bewustwording van een gedeelde verantwoordelijkheid. Tanja Wachtmeester,locatieleider

Ireneschool Noordwijkerhout

2003-2013Voor wie, zoals ik, nog maar kort op een school werkt, is het lastig om een beeld te schetsen van wat er de afgelopen tien jaar is gebeurd en welke ontwikkelingen de school heeft doorgemaakt. Teamleden die al wat langer meedraaien op de Ireneschool noemden gelukkig een aantal ontwikkelingen of trajecten die in de afgelopen jaren de revue hebben gepas-seerd: internationalisering (twee rondes), taalateliers, zelfstandig werken, Engelse les in alle groepen, coöperatief samenwerkend leren, met sprongen vooruit, het opstellen van een leesplan en het groepsplan lezen. Sommige van deze ontwikkelingen hebben door verschillende oorzaken (helaas) geen stand gehouden, andere worden dooront-wikkeld.

Focus in 2013 Vorig schooljaar moesten we ‘noodge-dwongen’ nadenken over een ander onder-wijsconcept, omdat we niet genoeg forma-tie tot onze beschikking hadden voor de vier traditionele combinatieklassen. Onder begeleiding van Pieter de Kool, account-manager van OnderwijsAdvies, hebben we ervoor gekozen om in de middagen de zaakvakken in thema’s aan te bieden. Dat doen we in drie groepen (1/2/3, 4/5 en 6/7/8). De thema’s zijn afkomstig uit onze aardrijkskunde-, biologie- en geschie-denismethodes en worden gecombineerd met handvaardigheid, tekenen, muziek en Engels. Elk thema wordt geopend met een start-activiteit, die meestal schoolbreed plaats-vindt. Vervolgens werken we vier tot zes weken aan een thema. Dan wordt er veel inbreng van de kinderen gevraagd: wat weten ze al, en wat willen ze leren? Aan het eind van deze periode sluiten we het thema met elkaar af door middel van een activiteit (afwisselend met of zonder ouders). Als herinnering krijgen de kinderen een flyer mee naar huis. Hierin staat onder andere werk van de kinderen, foto’s, kran-tenartikelen en reacties van de kinderen over het thema. Deze manier van werken vraagt veel van de leerkrachten. Ze moeten anders denken en kijken, en methodes los durven laten. Daarnaast vergt het veel voorbereiding, omdat er naast het methodemateriaal nog veel aanvullend materiaal gezocht moet worden, bijvoorbeeld via internet.

Page 13: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013 13

het leerproces van elk kind. Ouders zullen meer op afstand staan, doordat er opvang is van vroeg tot laat. Menno Maas,directeur

vang van De Drie Kernen bijgekomen. Deze heeft het lege noodlokaal aan de Antoniuslaan betrokken. Aan de Diligence is een lokaal verbouwd tot een peuterlo-kaal. Door samenwerking tussen De Drie Kernen en PCPO kon dit lokaal mooi opge-knapt worden.

Op weg naar 2023De ervaring leert dat de toekomst voorspel-len altijd moeilijk is. De ontwikkelingen binnen het onderwijs worden, naast de sturing die de overheid denkt te moeten geven, ook bepaald door de maatschappelijke en onderwijskundige ontwikkelingen. Wanneer wij toch een poging doen om in de toekomst te kijken, zal het onderwijs richting 2023 er anders uitzien. De digitalisering van het onder-wijs zal verder zijn dan nu het geval is. Touchscreens en tablets zijn gemeengoed geworden in het onderwijs. De aandacht voor het begaafde kind zal dan weer afgenomen zijn en er zal meer individueel gewerkt worden. Het kind in de klas zal wellicht een individu in een ruimte zijn, waarbij een leerkracht, fysiek dan wel digitaal, sturing geeft aan

2003-2013Het is moeilijk om terug te kijken op de afgelopen tien jaar als je ergens nog maar kort werkt, maar ik doe een poging. De Rank is van oudsher een christelijk bolwerk binnen de overwegend rooms-katholieke gemeenschap in Sassenheim. Vanuit drie scholen is er uiteindelijk één school ontstaan met twee locaties. In de Postwijk is dat de locatie Diligence en de andere locatie kreeg een plekje aan de Antoniuslaan in een nieuw pand. Deze laatste school kreeg in 2005 te maken met een brand, waardoor de kinderen een tijd lang over Sassenheim verspreid les kregen. Nadat alles weer opgeknapt was keerden de leerkrachten en kinderen terug naar het gebouw aan de Antoniuslaan. De directeur van De Rank, Hans de Nooij, heeft jarenlang de school geleid, tot 2011. Hij deed dat samen met zijn adjunct-directeur Arend Buurma.

Focus in 2013Sinds 2011 is de directie van de Rank hele-maal vernieuwd, vanwege de pensionering van zowel Hans als Arend. De nieuwe directie heeft erop ingezet de zorg, communicatie en de uitstraling van De Rank binnen Sassenheim te veranderen. Naast aanpassingen in de zorg en de com-municatie doet De Rank mee aan een proef van de Ambulante Educatieve Dienst (AED) in Leiden1 om de ambulante begeleiders op vaste tijden per week aanwezig te laten zijn op school. We nemen hiermee een voorschot op de invoering van het passend onderwijs. Deze maatregel bespaart reistijd en de ambulante begeleiders zijn dan ook direct aanspreekbaar voor leerkrachten. Daarnaast is De Rank een brede school geworden. Op de Antoniuslaan was er al een brede school door de samenwerking met TRIAS, die in de toren van het gebouw een voor-, tussen- en naschoolse opvang verzorgt. In 2013 is daar een peuterop-

1. AED is een samenwerkingsverband van zeven scholen voor speciaal onderwijs in de Leidse regio.

De Rank Sassenheim

Page 14: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

14 PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013

Op weg naar 2023Nieuwe ontwikkelingen binnen het onder-wijs en daarbuiten volgen elkaar de komen-de jaren waarschijnlijk in rap tempo op. Dat er veel zal veranderen is wel duidelijk; maar wat precies is minder helder. De Regenboog is in 2023 al geruime tijd officieel een EarlyBird-school en het onder-wijs in een aantal vakken zal waarschijnlijk tweetalig zijn. Verder is De Regenboog dan vooral een fijne en veilige plek om te zijn en te leren. De leerkrachten zijn goed voor hun taak toegerust en er heerst een professionele en respectvolle cultuur. De Regenboog is een plek waar elk kind met zijn eigen talent(en) tot volledige wasdom kan komen. Alle prachtige talenten die vier-jarigen bij binnenkomst al in zich hebben, zijn dan op twaalfjarige leeftijd tot prille bloei gekomen. Hiermee staan zij vol zelf-vertrouwen startklaar voor het vervolg van hun grote reis van het leven-lang-leren. Rindert Rindertsma, directeur

bod te geven. In de bedding van onze christelijke identiteit wordt het onderwijs vormgegeven aan de hand van structu-reel coöperatief leren. Daarnaast is er ruime aandacht voor de sociaal-emotionele vorming. Die wordt mede vormgegeven door de trainingen Rots en Water. De innerlijke kracht in elk kind wordt verstevigd en het leert te vertrouwen op deze eigen kracht. In alle groepen wordt Engels gegeven. Voor de kinderen die meer uitdaging willen of nodig hebben, zijn er diverse materialen beschikbaar. Met veel plezier volgen deze kinderen speciale lessen, vaak in groepjes en begeleid door ouders. We werken aan het perfectione-ren van het zelfstandig werken. Op deze manier lukt het ons om binnen het jaar-klassensysteem tegemoet te komen aan de individuele behoeften van kinderen. Een werkgroep ontwikkelt een speciale aanpak en speciaal programma binnen de school voor kinderen die meer dan ‘meer uitdaging‘ willen: anders leren, leren leren, leren fouten maken et cetera. De leerkrachten laten zich regelmatig bijscholen over ontwikkelingen binnen de orthopedagogiek. Ze volgen trai-ningsavonden over ontwikkelingsstoor-nissen zoals autisme en ADHD, over beelddenken, dyscalculie en dyspraxie, met groeiende interesse en verwonde-ring. Enthousiast en met volharding willen zij zich verder bekwamen, om er zo goed mogelijk te kunnen zijn voor onze kinderen.

2003-2013De Regenboog telde in 2003 ongeveer 500 leerlingen, verdeeld over 21 groe-pen, waarvan zeven kleutergroepen. De school was gevestigd op twee locaties: de Oosthoutlocatie en de Clusterlocatie. Deze laatste was kort voor het ontstaan van PCPO in gebruik genomen. De schoolorganisatie, de aansturing van de school en de interne communicatie waren dat jaar de belangrijkste aandachtspunten. Het gebruik van de computer kreeg bij het lesgeven steeds meer vorm: op beide loca-ties werd een netwerk aangelegd. Op onderwijskundig gebied stonden zelf-standig werken, de instructietafel en de aanpassing van het voortgezet leeson-derwijs centraal. Het niveaulezen ging op de helling en we deelden alle leesboeken opnieuw in. De leerkrachten van de groe-pen 3 volgden de eerste bijscholing voor dyslexie. Het was het begin van een hectische peri-ode van heroriëntatie, reorganisatie en onstuimige groei die ook de volgende jaren zou aanhouden.

Focus in 2013De school is nu iets kleiner dan tien jaar geleden: 19 groepen. De meeste leerlingen zitten echter in de bovenbouw. We ver-wachten dat de krimp nog wel een paar jaar zal aanhouden. Onze Regenboog staat voor een veelheid aan kleuren en talenten. Een school vol met mooie talentvolle kinderen, elk met een eigen talent. Al deze talenten proberen we een zo’n gevarieerd mogelijk onderwijsaan-

De Regenboog Voorhout

Page 15: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

PCPO-NIEUWS Jaargang 9 NR. 2-2013 15

Noordwijkerhout. Door meer samenwerking kunnen we profiteren van elkaars krachten. In het afgelopen jaar is het leerlingenaantal gegroeid. Daardoor ziet de toekomst er weer wat beter uit.

Op weg naar 2023In de toekomst kijken is altijd erg moeilijk. De ontwikkelingen binnen het onderwijs worden, naast de sturing die de overheid denkt te moeten geven, ook bepaald door de maatschappelijke en onderwijskundige trends. Richting 2023 hoop ik dat er een nieuwe school binnen Warmond komt; deze kan bestaan uit delen van de drie scholen die er nu te vinden zijn. Het zal spannend worden of één of twee scholen uiteindelijk in ‘Het kloppend hart van Warmond’ komen. Ik hoop dat er op basis van samenwerking gestreefd kan worden naar een kwalitatief goede school, waarin de specifieke kwalitei-ten van de drie scholen een plaatsje zullen vinden en elkaar versterken. Daarin zal er blijvende aandacht zijn voor meer- en hoog-begaafden. Menno Maas, directeur

2003-2013 Wanneer je ergens pas werkt, is het lastig terugkijken op de afgelopen tien jaar. Toch waag ik een poging. In de afgelopen tien jaar zijn er op Oostergeest verschillende directeuren en interim-directeuren geweest die korte tijd leiding hebben gegeven aan het team. Op 1 juni 2011 ben ik zelf begonnen op Oostergeest en na drie weken kwam de inspecteur op bezoek. Deze meldde voor-af al dat hij heel benieuwd was naar de kwaliteit van het onderwijs. Hij merkte op dat door de vele wisselingen dit wel eens een aandachtspunt zou kunnen zijn. Bij de nabespreking wenste hij mij veel succes met de school en liet een mooi inspectierapport achter. Oostergeest is een kleine school met een betrokken team dat in de afgelopen jaren hard heeft moeten werken om het bestaansrecht te rechtvaardigen. Tot op heden is dat goed gelukt. Er staat een school die trots mag zijn op haar opbreng-sten, de Plusklas (‘Lampje’) en de veel-geprezen ligging in Warmond.

Focus in 2013In de afgelopen jaren is er hard gewerkt aan de kwaliteit van het onderwijs op Oostergeest. Het Lampje-project is afge-stoft en leerlingen uit groep 7 en 8 krijgen daarin nu extra aandacht. Ook is er een Plusklas binnen Oostergeest opgericht, waarin de leerlingen uit groep 3 tot en met 6 een plaatsje vinden. De Plusklas wordt geleid door een leerkracht die hiervoor ook een cursus volgt. Door samenwerking met Wakersduin is deze Plusklas er op korte ter-mijn gekomen. Doordat er nu Engels wordt gegeven in groep 1 tot en met 8, is er ook extra aan-dacht voor andere talen. In de Plusklas wordt aan de leerlingen ook Spaans aan-geboden. Dankzij een bijdrage uit de kas van de ouderraad is er een nieuwe aardrijkskunde-methode aangeschaft. De intern begeleider van Oostergeest heeft nu ook haar werkzaamheden op De Rank in Sassenheim. Zij wordt daarbij onder-steund door de IB’er van de Ireneschool uit

Oostergeest Warmond

Page 16: Jubileumnummer PCPO-Nieuws

• www.histotheek.nl Keuze uit onderstaande tijdvakken: Tijd van Jagers en Boeren Tijd van Grieken en Romeinen Tijd van Monniken en Ridders Tjid van Steden en Staten Tijd van Ontdekkers en Hervormers Tijd van Regenten en Vorsten Tijd van Pruiken en Revoluties Tijd van Burgers en Stoommachines Tijd van Wereldoorlogen Tijd van Televisie en Computer

De Fontein Hillegom

De Lisbloem Lisse

Rembrandtschool Lisse

Hoffennevierboet Noordwijk

Wakersduin Noordwijk

Zeehonk Noordwijk

Ireneschool Noordwijkerhout

De Rank Sassenheim

De Regenboog Voorhout

Oostergeest Warmond

Uitgave Stichting voor Protestants-Christelijk Primair Onderwijs in de Duin- en Bollenstreek (PCPO D&B)Gebouw De Bolster Grachtweg 32 2161 HN Lisse Postbus 411 2160 AK Lisse T 0252 431570E [email protected] www.pcpo-db.nl

RedactieGernand Ekkelenkamp, Patricia van der Geer, Mariamne Kloos, Menno Maas, Ellen Philippi, Anja de ZeeuwFoto’s Ellen Philippi e.a. Eindredactie en productie: Communicatieadviesbureau Anja de ZeeuwVormgeving: Oblong, Jet FrenkenDruk: Repro van de Kamp, Den Haag

Digitaal

PCPO-Nieuws verschijnt een keer per jaar. PCPO D&B publiceert verder regelmatig de digitale nieuwsbrief PCPOnline

WebtipsEen aantal leuke en praktische sites over een geschiedenisproject dat een school een aantal weken kan draaien.

Personalia

In memoriamPiet BarnhoornOp dinsdag 22 januari is Piet Barnhoorn overle-den, oud-leerkracht van de Rembrandtschool. Tweeënhalf jaar geleden ging hij met vervroegd pensioen. Helaas heeft hij hier niet lang van mogen genieten. De oud-collega’s zullen zich Piet blijven herinneren als een bijzonder en mooi mens, die genoot van het leven.

Meester Bé met pensioen

Op 13 februari ging meester Bé Hendriks met pensioen. Hij is jarenlang directeur van Zeehonk geweest. De laatste tijd werkte hij op Hoffenne en Wakersduin. Zijn afscheid van Wakersduin bestond uit een groot feest, waarbij meester Bé zijn liefde voor de schaatssport demon-streerde door een rondje te schaatsen binnen een haag van kinderen.

Juf Nieta met pensioenNieta was 20 jaar toen ze voor het eerst voor de klas stond. Nadat ze haar KLOS-diploma

haalde heeft ze eerst in Noordwijkerhout en Hillegom gewerkt. Daarna kwam ze in Voorhout terecht, op de voorloper van De

Regenboog. Na 43 jaar vijf dagen per week werken geniet juf Nieta nu

van een welverdiend pensioen!

Afscheid Detta Miedema Met veel kleur en enorm groot plezier heeft

Detta Miedema op 22 januari afscheid genomen van de kinderen, ouders en leerkrachten van de Rembrandtschool. Detta heeft bijna twaalfenhalf

jaar met veel plezier en hart voor de kinderen lesgegeven op de Rembrandtschool en daarvoor

op De Regenboog. Haar collega’s zullen haar betrokkenheid en hartelijkheid beslist missen.

Uit dienstNieta Oudshoorn 1 september 2012 FPU Detta Miedema 1 januari 2013 FPU Bé Hendriks 1 februari 2013 FPU

JubilarissenAnnette Dwarswaard 19 september 2012 – 25 jaar in het onderwijsen 25 jaar bij PCPO (en voorganger) Diana Ouwehand23 oktober 2012 – 25 jaar in het onderwijs Els Luijk 16 februari 2013 – 25 jaar in het onderwijs

Voor de onderbouw zijn er leuke lessen te vinden op • www.jufjanneke.nlOnder het kopje Projecten staan onder andere: Dinosaurussen, De tijdmachine, In het begin, ‘het scheppingsverhaal’.

• www.kleutergroep.nlOnder Thema’s komen de dino’s tevoorschijn. Op deze site staat ook het thema Ridders.

• www.MeesterMichael.nl > Leerkracht > Onderbouw, Middenbouw of BovenbouwKies daarna het kopje Geschiedenis.