Ellen JobseMiddelburg

Kippen scharre-len in de och-tendscheme-ring door hetgras langs deMiddelburgseKuipersweg.

Het is kwart voor acht en hun be-drijvigheid past bij die op indus-trieterrein Arnestein, waar op dittijdstip al ijverig wordt gewerkt.Zo ook in de loods waar de biblio-servicebus zijn nachten door-brengt. Chauffeur Pieter Tilroe eneerste medewerker Marloes Esse-ling maken de bus in orde voorhun ochtenddienst. Tilroe doeteen technische check en zorgt datde bus er weer schoon en opge-ruimd uitziet voor hij om achtuur achter het stuur kruipt. Esse-ling maakt de kas op, zet de com-puters aan en kijkt of er nog boe-ken in de loods staan die meemoeten naar Schouwen-Duive-land.

VooruitgangOnderweg naar de eerste haltewaarschuwt Esseling vast: Sirjans-land is met ruim 300 inwoners

niet de meest drukke stopplaats.Dat blijkt, want tussen negen uuren kwart voor tien weet slechtséén persoon de bus te vinden: me-neer Spoel. Hij is al zeker zes jaareen trouwe klant van de bibliobusen komt iedere twee weken drieboeken lenen. „De mensen moetennog een beetje aan ons wennen”,zegt Esseling, terwijl Tilroe de busvoorzichtig de Lageweg uit ma-noeuvreert en richting Oosterlandrijdt. „De ColumBus, onze onder-wijsbus, kwam hier tot de zomer al-tijd. In augustus sloot de basis-school voorgoed zijn deuren ensindsdien is Sirjansland onderdeelvan onze route.”

Extra’sDe biblioservicebus is al lang nietmeer alleen een uitleenpunt voorboeken, dvd’s en tijdschriften. Metextra voorzieningen zoals eenov-chipkaart servicepunt, pinauto-maat en mini-postkantoor probeertde bus bij te dragen aan de leefbaar-heid in kleine dorpen.

Esseling heeft die ontwikkelingvan dichtbij meegemaakt. Ze be-gon in 1976 op de bibliobus, hieldhet in 1981 voor gezien om tien jaarlater - en drie kinderen rijker -weer terug te keren. „Er was in die

tien jaar helemaal niets veranderd.Niets!” Het werk is de afgelopen ja-ren veel gevarieerder geworden endat bevalt Esseling goed. „Ik benblij dat wij ook met de tijd mee-gaan. De bibliobus hobbelde langetijd achter de stenen vestigingenaan als het om nieuwe ontwikkelin-gen ging, maar je ziet nu een kente-ring.”

Als je op de biblioservicebusrijdt, krijg je vanzelf een sterkeblaas. Niet omdat er geen tijd isvoor een toiletbezoek, maar om-dat er geen wc is. Nou ja, er is weleen toilet aan boord, maar datwordt alleen gebruikt in geval van(hoge) nood. Bij het grote miston-geluk op de A58 in september

2014 bijvoorbeeld. „Wij stondenin die kilometerslange file”, zegtTilroe. „Mensen kwamen bij onsnaar de wc en een kopje koffiedrinken.”

Een korte pitstop bij het tanksta-tion in Oosterland zorgt ervoordat de bus vijf minuten later dangepland arriveert bij de Hofwegin het dorp. Een groepje vrouwenmet shoppers in de hand staat derijdende bibliotheek op te wach-ten. Tilroe neemt hun boeken inontvangst bij de inlever- en uit-leenbalie naast de ingang, Esse-ling doet hetzelfde bij de service-en inlichtingenbalie achterin debus. Terwijl een paar oudere da-mes in het grootletterboeken-schap neuzen, legen Joop en NelUil hun tas op de balie van Tilroe.Al snel is de kleine toonbank be-dolven onder een enorme stapelboeken. „Ik neem altijd veertienboeken mee voor een oudere da-me”, legt Nel uit. „Zij leest elkedag een boek, dus dan kan ze pre-cies twee weken vooruit. En dannog een stuk of vijf boeken vooronszelf.”

Terwijl Joop met Esseling praatover zijn vakantie naar de Verenig-de Staten, speurt Nel de rekken af,op zoek naar veertien nieuwe lees-

JUBILEUM DE BIBLIOSERVICEBUS WORDT VANDAAG 10 JAAR▼

� Marloes Es-seling. Op deachtergrondhet postkan-toor en servi-cepunt van deov-chipkaart.

� Mirthe Schil-peroord (9)zoekt boekenuit bij de haltein Koudeker-ke.FOTO RUBEN OREEL

� ChauffeurPieter Tilroeen medewer-ker MarloesEsseling.

� Bezoek-ster Nel Uil le-vert twintigboeken in bijTilroe.FOTO’S KATJA VAN

NOORT

Een bieb met alleen maarDe biblioservice-

bus van de

Zeeuwse Biblio-

theek is zo veelmeer dan eenbieb op wie-len. De bus

houdt de leef-

baarheid in de

dorpen op peil.

Een impressie

van een rit over

Schouwen.

De bibliobushobbelde langetijd achter destenenvestigingen aan--- Marloes Esseling, medewerker

�

6 ZEELAND zaterdag 15 oktober 2016

boeken. „Meestal pak ik willekeu-rig de boeken waarvan ik denk datze in de smaak vallen. Ik hoop danmaar dat ze die nog niet gelezenheeft. Sinds kort kunnen ze in hetsysteem zien of en wanneer ikeen boek eerder geleend heb. Datis in dit geval heel handig.”

De tas is snel gevuld en nadatde familie Uil onder enig protest

op de gevoelige plaat is vastgelegd,is het de hoogste tijd om de boelweer in te pakken. Over een kwar-tier is het de beurt aan Ouwer-kerk, waar de bus van half twaalftot kwart over twaalf staat.

Tilroe kan Esseling een hand ge-ven als het gaat om een groot aan-tal dienstjaren op de bibliobus.

Hij werd in 1985 chauffeur enkomt regelmatig volwassenen te-gen die hem herkennen van vroe-ger, toen zij als kleine jongen ofmeisje boeken kwamen uitzoekenin de bus. „Elke dag is anders endat vind ik heerlijk. We werken inwisselende teams, draaien och-tend- en middagdiensten en ko-men op allerlei plaatsen in Zeelandwaar je normaal niet zo snel komt.”

Even wachtenDe Haneweg in Ouwerkerk bijvoor-beeld. Op het straatnaambordje ziteen tortelduifje, in elkaar gedokenen met uitgezette veren als bescher-ming tegen de koude wind. Tilroezet de bus in zijn anti-wiebelstanden Esseling legt de droogloopmatop zijn plaats. De lichten gaan weeraan en dan is het wachten op deeerste bezoeker. Die laat een tijdjeop zich wachten, maar dat komt Til-roe en Esseling stiekem wel goeduit. Zo kunnen ze mooi de retourgekomen boeken terugzetten in deschappen. Tilroe maakt ondertus-sen koffie en thee klaar in het piep-kleine keukentje, dat verstopt zitachter een witte wand.

„Het is hier niet zo groot, dusons assortiment is ook wat beperk-ter dan bij een stenen bibliotheek”,

legt Tilroe uit. Maar net als bij degrote broer is ook in de biblioservi-cebus ruimte gemaakt voor bestsel-lers en een themaschap, dat vanwe-ge de Kinderboekenweek in het te-ken staat van opa’s en oma’s.

Het is niet moeilijk om het favo-riete genre van trouwe bezoekerWim Kuijper te achterhalen. Hijloopt doelbewust naar het boordmet thrillers en detectives. „Ik leesgraag, zeker nu het weer vroegerdonker wordt”, zegt hij. „De televi-

sie kan ik meestal niet verstaan,omdat ik behoorlijk doof ben. Daarheb je bij een boek geen last van.”Nu hij er toch is, kan hij net zogoed even pinnen. „Dan hoef ikmijn vrouw niets te vertellen”,grapt hij, voor hij door de schuif-deur naar buiten verdwijnt.

HerinneringenVoor de laatste keer klimmen Til-roe en Esseling de cabine in. Opnaar de loods, waar Rob Beijer en

Ella Szanto om één uur aan demiddagdienst beginnen. Onder-weg naar Middelburg halen ze her-inneringen op. Over de man diezo trouw de bus bezocht, zelfs opde dag dat zijn broer overleed.„Net voordat we weg zoudengaan, kwam hij binnen”, zegt Til-roe. „Hij vertelde ons dat hij watlater was, want zijn broer wasoverleden en dat had hij zojuistvia de telefoon te horen gekregen.Dat vond ik heftig.”

Sociale functieEsseling knikt. „De bus heeft ookeen sociale functie en die moet jeniet onderschatten. Ouderen diein een dorp zonder voorzieningenwonen, komen niet alleen voorboeken of postzegels, maar vaakook voor een praatje.” Om de wel-zijnsfunctie van de bus te profile-ren, rijdt regelmatig een medewer-ker van welzijnsorganisaties alsSMWO, Porthos en GGD Zeelandmee. Esseling: „In de bus kunnenmensen op een laagdrempeligemanier kennismaken met de orga-nisaties en hun mogelijkheden.”

Bij terugkomst aan de Kuipers-weg scharrelen de kippen nogsteeds rond in de berm. Het is als-of de tijd heeft stilgestaan.

■ BIBLIOSERVICEBUS:

Bestaat: 10 jaarIs: meer dan een bibliotheek opwielen. In de bus zijn ook eengeldautomaat, postkantoor enov-chipkaart servicepunt te vin-den. De bus rijdt door de kleinedorpskernen en stadswijken vanZeeland.Aanbod: Boeken lenen, geld pin-nen, ov-chipkaart opladen, post-zaken regelen en cadeaubonnenkopen.

■ Info: biblioservicebus.nl

■ COLUMBUS:

Bestaat: 5 jaarIs: een ondersteunende factor bijhet Zeeuwse basisonderwijs inkleine kernen, voornamelijk ophet gebied van leesbevordering,mediawijsheid en projectonder-wijs. Na schooltijd is de Colum-Bus ook beschikbaar voor vol-wassenen.Aanbod: boeken lenen, ov-chip-kaart opladen, cadeaubonnen enpostzegels kopen.

■ Info: decolumbus.nl

BIBLIOSERVICEBUS VERSUS COLUMBUS▼Ik kan de televi-sie vaak niet ver-staan. Daar hebje bij een boekgeen last van--- Wim Kuijper, bezoeker

boeken is niet gen0eg

zaterdag 15 oktober 2016 ZEELAND 7