Effectieve verpleegkundige zorg bij de klinische behandeling van anorexia nervosa

Joyce van Ommen

René Bakker

Laura Beukers

Voorstellen Achtergrond onderzoekslijn Doelstelling onderzoekslijn Onderzoek patiëntenperspectief Onderzoek verpleegkundig perspectief Onderzoek begeleiding bij het opnieuw leren eten Vragen en discussie

Inhoud

Prevalentie- 5500 personen in Nederland

- 95% vrouw

Incidentie- 1300 patiënten per jaar

15% overlijd aan de gevolgen

Verpleegkundige interventies Patiëntenperspectief Behoefte aan kennis over verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa

(bron: Multidisciplinaire richtlijn eetstoornissen, 2006)

Achtergrond

Effectieve zorg beschrijven in een model

Verpleegkundige interventies ontwikkelen

Doelstelling

Onderzoek perspectief patiënten op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa

Joyce van Ommen

VraagstellingWelke aspecten van verpleegkundige zorg dragen naar oordeel van patiënten met AN bij aan hun gewichtsherstel?

MethodeKwalitatief onderzoek (grounded theory)

Interviews (N=13)

Respondenten- ontslag met gewicht in normale marge- ontslag minder dan 3 maanden terug- gem. 15 jaar oud [13 – 17]- gem. opnameduur 131 dagen [67 – 246]

Onderzoek perspectief patiënten op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa (1)

MethodeAnalyse d.m.v. transcriberen met WinMax

Genereren van codeboom en kerncategorieën

Data-analyse met twee onderzoekers

ResultatenFases gewichtsherstel

Drie thema’s: verantwoordelijkheid

structuurbiedende interventies

normaliseren

Onderzoek perspectief patiënten op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa (2)

Fase 1

Onderzoek perspectief patiënten op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa (3)

Patiënt

Geen verantwoordelijkheden

Structuurbiedende interventies

Direct eten (normaliseren)

Opnieuw leren eten

Groepsgenoten

Verpleegkundige

Emotionele beschikbaarheid

Fysieke aanwezigheid

Opbouw samenwerkingsrelatie

Attitude

Fase 2

Onderzoek perspectief patiënten op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa (4)

Patiënt

Terugkrijgen van verantwoordelijkheden

Normaliseren van het dagelijks leven

Oefenen samen met verpleegkundige

Groepsgenoten

Verpleegkundige

Opbouwen vertrouwensrelatie

Betrokkenheid kenbaar maken

Modeling

Begeleiding ouders

Fase 3

Onderzoek perspectief patiënten op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa (5)

Patiënt

Zelf verantwoordelijk

Leven buiten de kliniek

Herontdekken van levensaspecten

Verpleegkundige

Ruimte geven

Goede dosering afstand nabijheid

Theoretisch model

Onderzoek perspectief patiënten op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa (6)

Nurses take overresponsibility for ahealthy eating andexercise pattern.

Compelling structure-providing interventions.

Normalisation of eatingand exercise habits.

Nurses practice withpatients how to takeresponsibility for ahealthy eating andexercise pattern.

Directional structure-providing interventions.

Normalisation ofeveryday life in a secureclinical environment.

Patients take backresponsibility for ahealthy eating andexercise pattern.

Supportive structure-providing interventions.

Normalisation ofeveryday life at home.

Phase 2 Phase 3Phase 1

recoveringpatient

sick patientrecoveringadolescent

nurses as 'fall-back'nurses as role

modelsnurses as substitute

decision makers

healthyadolescent

Body weightrecovery

Conclusie

Verpleegkundige zorg voor patiënten met anorexia nervosa is specialistisch werk

De resultaten gebruiken om bestaande behandelprogramma’s te analyseren

Onderzoek perspectief patiënten op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa (7)

Onderzoek perspectief verpleegkundigen op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa

René Bakker

VraagstellingWelke aspecten van verpleegkundige zorg dragen naar oordeel van verpleegkundigen bij aan het gewichtsherstel van patiënten met AN?

MethodeKwalitatief onderzoek (grounded theory)

Interviews (N=8)

Focusgroep (experts)

Respondenten- Contract 24 uur of meer- Minimaal 1 jaar klinische werkervaring- Verpleegkundig gediplomeerd

Onderzoek perspectief verpleegkundigen op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa (1)

ETENNORMALISEREN NORMALISEREN NORMALISEREN

BEWEGEN

ETENSTRUCTUUR STRUCTUUR STRUCTUUR

BEWEGEN

ETEN VERANTWOORDELIJKHEID

VERANTWOORDELIJKHEID

VERANTWOORDELIJKHEID

BEWEGEN

FASE 1 2 3

MethodeAnalyse d.m.v. transcriberen met MaxQDA

Genereren van codeboom en kerncategorieën

Data-analyse met twee onderzoekers

Peer-review

ResultatenVerandering therapeutische relatie in 3 fases

Onderzoek perspectief verpleegkundigen op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa (2)

Onderzoek perspectief verpleegkundigen op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa (3)Instrumentele drang

attitude – eten is normaal (vplk maakt keuzes)er zijn – benoemen/controleherhalen – gewoonte aanlerengroep – voorbeeldgedragouders – normaliserenkennis – duidelijkheid

Relationele sturingattitude – eten is normaal (vplk begeleidt keuzes)er zijn – toezichtbespreken – eetstoornisgedachtenverantwoordelijkheid – verschuiftvertrouwen – experimenteren

Relationele supportattitude – eten is normaal (vplk als back-up)er zijn – beschikbaar zijnverantwoordelijkheid – patiënt/oudershobby's – normaliserenleven na de kliniek – preventieplan

Conclusie

Verpleegkundige zorg voor patiënten met anorexia nervosa is specialistisch werk waarbij kennis een belangrijke rol speelt

De resultaten gebruiken om bestaande behandelprogramma’s te analyseren

Onderzoek perspectief verpleegkundigen op verpleegkundige zorg bij anorexia nervosa (4)

Onderzoek verpleegkundige begeleiding bij het opnieuw leren eten

Laura Beukers

Aanleiding- Vplk begeleiding bij het opnieuw leren eten van essentieel belang

- Hoe dient deze begeleiding er concreet uit te zien?

Doel• Kennis en inzicht verkrijgen in de verpleegkundige begeleiding tijdens de

maaltijden die het herstel van het eetgedrag van jongeren met AN bevordert.

• Bijdragen aan richtlijnen en educatie voor verpleegkundigen over verpleegkundige zorg bij AN.

Onderzoek verpleegkundige begeleiding bij het opnieuw leren eten (1)

VraagstellingOp welke wijze dienen verpleegkundigen begeleiding tijdens de maaltijd aan tafel te bieden aan jongeren met Anorexia Nervosa, zodat het opnieuw leren eten wordt bevorderd en daarmee hun eetgedrag wordt hersteld?

Methode• Video-observaties in best-practice setting• Ongeveer 14 maaltijden (± 7 uur materiaal)• Video-analyse d.m.v. programma Transana©• Scènes selecteren (aanleiding / interventie / effect)

Onderzoek verpleegkundige begeleiding bij het opnieuw leren eten (2)

Vragen en discussie

?