Entercultureel

een digitaal leertraject voor het verwerven van

interculturele competentie

Joke Simons (Lessius Mechelen)

Gunilla de Graef (Lessius Mechelen: CIMIC)

Marieke Vandersmissen (KHLeuven)

Annemie Merckx (KaHo Sint-Lieven)

=> School of Education KULeuven

Kort overzicht

• Opwarmer

• Korte schets van het project�Inhoudelijke invulling�Inhoudelijke invulling

�Materiaal

• Kleine onderdompeling

• Beperkte illustratie van e-tool

Opwarmer: Diversiteit in het onderwijs

Vraag 1

Hoeveel procent van de kinderen jonger dan 12

jaar zijn van ‘allochtone’ origine?

A. 5 %

B. 20 %

C. 45 %

Opwarmer: Diversiteit in het onderwijs

Vraag 2

Kansarmoede en allochtone origine worden vaak

in één adem genoemd. Hoeveel procent van de

allochtonen van Marokkaanse en Turkse allochtonen van Marokkaanse en Turkse

herkomst leeft in armoede ?

A. 10%

B. 30%

C. Meer dan 50%

Opwarmer: Diversiteit in het onderwijs

Vraag 3

Hoeveel procent van de allochtone jongeren uit het

BSO en TSO verlaat de school zonder een

diploma of een getuigschrift?diploma of een getuigschrift?

A. Ongeveer 20%

B. 20 tot 40%

C. Meer dan 50%

Opwarmer: Diversiteit in het onderwijs

• Vraag 4

99 % van de autochtone kleuters gaat naar

school. Hoeveel % van de allochtone kleuters uit

gezinnen van Maghrebijnese oorsprong (Turkse,

Marokkaanse en Noord-Afrikaanse gezinnen) Marokkaanse en Noord-Afrikaanse gezinnen)

gaat naar school?

A. 67 %

B. 73 %

C. 85 %

Opwarmer: Diversiteit in het onderwijs

Vraag 5

Hoeveel procent van de allochtone jongeren komt

terecht in de B-stroom?terecht in de B-stroom?

A. 10%

B. 20

C. 30%

Oplossingen

• Juiste antwoorden

� 1) B

� 2) C

� 3) C� 3) C

� 4) C

� 5) B

• Score ?

Korte schets van het project

Aanleiding

- België: één van de meest geglobaliseerde

landen ter wereld

- Globalisatie => toenemende diversiteit op alle

vlakken

- Onderwijs: leerkrachten en directies worstelen

hiermee

Korte schets van het project

• Veel weerstand tegen in onderwijs

• Expliciete keuze voor etnisch-culturele diversiteit

• Aanbevelingen Rondetafels van de

interculturaliteit

Doelstelling

- Eigen interculturele competentie (verder)

ontwikkelen

- Vooral gericht op de eigen houding

�Beleving

�Aanvoelen

�Eigen zienswijze

-> persoonlijke proces

Aanpak

- Onze aanpak

�een e-tool: verschillende soorten oefeningen

�Schrijf-, beeld-, denk-, en doe-opdrachten

�Eigen ervaringen�Eigen ervaringen

� Aandacht voor theoretische onderbouwing

�in vivo platformmomenten

-> Individueel traject met uitwisselingsmomenten

Opbouw van e-tool

�Algemene modules

�Cultureel referentiekader

�Identiteit en diversiteit

�Interculturele ervaringen

�Perspectiefwijziging

�Onderwijsgerelateerde modules

�Cultuur in les- en leerstijlen

�Meertaligheid

�Religie

�Ouderbetrokkenheid

1 Cultureel referentiekader

• Centrale vragen

�Waarin is mijn reactie geworteld?

�Hoe komt het dat ik op een bepaalde manier

reageer?

• Aandacht voor

�eigen mentale bril/filter en eigen waarden en normen

�Wat is cultuur?

�Hoe beïnvloedt cultuur onszelf?

2. Identiteit en beeldvorming

• Centrale vragen

�Hoe kijk je naar jezelf?

�Hoe kijk je naar de andere?

�Wat speelt mee in deze beeldvorming?

• Aandacht voor� Identiteit

� Imago

� Stereotypen

� Vooroordelen

� Beeldvorming

3. Interculturele ervaringen

• Centrale vragen

�Welke interculturele ervaringen heb ik al?

�Welke houding neem ik aan tegenover interculturele

contacten?

�Welke houdingen of reacties kunnen voorkomen bij

interculturele contacten?

4. Perspectiefwijziging

• Centrale vragen

�Welke referentiekader heeft de ander?

�Hoe komt dat de ander op een bepaalde manier �Hoe komt dat de ander op een bepaalde manier

reageert, denkt, voelt?

5. Interculturele leermiddelen

• Centrale vragen

�Hoe beïnvloedt mijn opvatting over cultuur mijn eigen

lesgeven?

�Welke leermiddelen en aanpak kan ik gebruiken om �Welke leermiddelen en aanpak kan ik gebruiken om

interculturaliteit een juiste plaats te geven in de klas?

�Welke leermiddelen?

�Hoe kan ik die inzetten?

�Waar kan ik ze vinden?

6. Meertaligheid

• Centrale vragen

�Hoe ga ik in de klas om met een veelheid aan

thuistalen?

�Welke middelen kunnen me hierbij ondersteunen?

7. Religie

• Centrale vraag

�Hoe ga je om met een veelheid aan religies?

• Aandacht voor

�Achtergrondinfo over de erkende wereldreligies in �Achtergrondinfo over de erkende wereldreligies in

België

� Verwijzing naar links voor verdere aanpak

8. Ouderbetrokkenheid

• Centrale vragen�Wat moeten of mogen ouders in de klas of school

doen?

�Wat als het gedrag van ouders afwijkt van je eigen

verwachtingen?verwachtingen?

�Hoe kan je deze kloof overbruggen?

Onderdompeling

• Interculturele intelligentietest

�Wat past niet in rijtje?

Man, jumbojet, trui, potlood,vrouw

�Zou deze pijnstiller veel succes hebben in de

Arabisch-talige wereld ?

Onderdompeling

Koppel de beschrijving aan een persoon

Louis Sara Karel Aïcha - (1) is heel sportief: doet aan

zwemmen, tafeltennis en

atletiek; houdt enorm van ballet

en hoopt ooit beroemd te

worden.worden.

- (2) is de slimste van de klas

en hoopt dierenarts te worden.

- (3) houdt van snoepen:

pannenkoeken met ijs zijn het

lievelingsgerecht van deze

persoon.

- (4) houdt van lezen en schrijft

zelf verhalen en gedichten.

Ervaringen

• Er lopen 6 piloottrajecten met als doelgroepen

� Studenten uit lerarenopleidingen BALKO en BALLO

– Dagonderwijs

• Diversiteit

• Voorbereiding buitenlandse stage• Voorbereiding buitenlandse stage

– Afstandsonderwijs

� Docenten uit lerarenopleiding

� Werkveld: leerkrachten uit basisonderwijs

Illustraties

Voorbeelden Cultuurmetaforen Voorbeelden Symbolen cultuur

Illustraties

“Als ‘wit’ kan ik ongegeneerd vragen:“leg dat eens meer/beter/anders uit”zonder dat men mij voor dom aanziet.”

Ik heb eigenlijk lang getwijfeld of ik een hoofddoek zou dragen omwille van de reacties. Maar op een dag dacht ik “Waarom niet, ik probeer het gewoon en als ik me er niet goed bij voel, hou ik hem op en anders niet.”. Sinds toen heb ik hem nooit meer afgedaan. Ik heb eigenlijk ook nooit echt negatieve reacties gehad….

De e-tool

• Korte illustratie van de e-tool

http://entercultureel.khm.be

Slot

Vragen, suggesties of bedenkingen?

Bedankt voor jullie aandacht !!