Johannes Paulus II: de leken

20
CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 1 datum: 12 maart 2011 Johannes Johannes Paulus Paulus II II over de over de leken leken Christifideles Christifideles Laici Laici

description

In de apostlische exhortatie Christifideles Laici van 30-9-1988 geeft de zalige Johannes Paulus II de visie van de kerk op de gewone gelovige, de leek. Hij maakt daarbij vooral gebruik van de leer van het 2e Vatikaanse Concilie en de resultaten van de recente bisschoppensynode. Deze presentatie gaat voooral in op het eerste hoofdstuk en ook op de relatie kerk en staat.

Transcript of Johannes Paulus II: de leken

Page 1: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 1 datum: 12 maart 2011

Johannes Johannes

PaulusPaulus IIII

over deover de

lekenleken

ChristifidelesChristifideles

LaiciLaici

Page 2: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 2 datum: 12 maart 2011

Het 2e Vaticaanse Concilie, 1962-1965

De universele roeping tot de heiligheid is het meest

karakteristieke element van het conciliaire leer en, om het zo te

zeggen, zijn laatste doel.

Paus Paulus VI, motu proprio Sanctitas clarior (19-3-1969).

Page 3: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 3 datum: 12 maart 2011

Het 2e Vaticaanse Concilie, 1962-1965

Nu het Jubileum is afgelopen, voel

ik mij meer dan ooit ertoe verplicht

om naar het Concilie te wijzen als

de grote genade die aan de Kerk

geschonken is in de twintigste

eeuw.

Paus Johannes Paulus II, Novo

milenio ineunte, nr. 57 (6-1-2001)

....het 2e Vaticaanse Concilie, de

grote genade beschikt door de

Geest van God voor de Kerk in

onze tijd.

Paus Johannes Paulus II, Rosarium

Virginis Mariae nr. 3

(16-10-2002)

Page 4: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 4 datum: 12 maart 2011

inleiding: de bisschoppensynode van 1987

De Christengelovigen-leken

(Christifideles laici), wier

“roeping en zending in de Kerk

en in de wereld twintig jaar na

het Tweede Vaticaans

Concilie” onderwerp was van

de bisschoppensynode van

1987, behoren tot het volk

Gods dat uitgebeeld wordt

door de arbeiders van de

wijngaard over wie het

Evangelie van Matteüs

spreekt:... (Christifideles laici,

§1)

Page 5: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 5 datum: 12 maart 2011

inleiding: het beeld van de wijngaard

“Met het Rijk der hemelen is het als met een landeigenaar die vroeg in

de morgen uitging om arbeiders te huren voor zijn wijngaard. Hij werd

het met de arbeiders eens voor een denarie per dag en stuurde ze

naar zijn wijngaard” (Mt. 20, 1-2). (Christifideles laici, §1)

Page 6: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 6 datum: 12 maart 2011

inleiding: het beeld van de wijngaard

De gelijkenis uit de Evangelie opent voor onze blik de onmetelijke

wijngaard van de Heer en de menigte mensen, mannen en vrouwen,

die door Hem geroepen en gezonden worden om daarin te werken.

De wijngaard is heel de wereld, die volgens Gods plan veranderd

moet worden met het oog op de definitieve komst van zijn Rijk.

(Christifideles laici, §1)

Page 7: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 7 datum: 12 maart 2011

Gaat ook gij naar mijn wijngaard

Rond het derde uur ging hij er weer op uit en zag

nog anderen werkloos op de markt staan tot wie hij

zei: “ Gaat ook naar mijn wijngaard en ik zal u

geven wat billijk is “ (Mt. 20, 3-4). Van die dag in

het verre verleden blijft de opgroep van de Heer

weerklinken in de loop van de geschiedenis: “ Gaat

ook gij naar mijn wijngaard” ; hij wordt gericht tot

iedere mens die in de wereld komt.

De oproep betreft niet alleen de herders,

de priesters, de religieuzen, maar strekt zich uit tot

allen: ook de lekengelovigen worden persoonlijk

door de Heer geroepen, van wie zij een zending

ontvangen voor de Kerk en voor de wereld.

En de Concilievaders hebben het appél

van Christus laten weerklinken en alle leken

gelovigen, mannen en vrouwen, opgeroepen om in

zijn wijngaard te gaan werken :

(Christifideles laici, § 2)

Page 8: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 8 datum: 12 maart 2011

twee verleidingen

Men kan in het bijzonder herinneren aan

twee verleidingen waaraan zij zich niet

steeds hebben weten te onttrekken:

I) de verleiding om de belangstelling

zo sterk te richten op de kerkelijke diensten

en taken, dat zij vaak vervallen zijn in

praktische onverschilligheid voor hun

specifieke verantwoordelijkheid in de wereld

van beroep, maatschappij, economie, cultuur

en politiek,

II) en de verleiding om de

onrechtmatige scheiding tussen geloof en

leven, tussen de aanvaarding van het

evangelie en de concrete actie in de meest

verschillende tijdelijke en aardse realiteiten,

te rechtvaardigen.

(Christifideles laici, § 2)

Page 9: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 9 datum: 12 maart 2011

Hoofdstuk 1, Christifideles laici §8 t/m 17

I: Ik ben de wijnstok, gij de ranken

De waardigheid van de lekengelovigen in het mysterie

van de Kerk

§8: Het mysterie van de wijngaard

“Er was eens een man die een wijngaard aanlegde, er een omheining

omheen zette, een wijnpers in uit hakte en er een wachttoren in

bouwde; daarna verpachtte hij hem aan wijnbouwers en vertrok naar

den vreemde” (Mc. 12, 1)

De ware wijnstok is Christus, die leven en groeikracht schenkt aan de

ranken, d.w.z. aan ons, die door de Kerk in Hem blijven en zonder wie

wij niets kunnen doen. De Kerk is dus zelf de wijngaard van het

evangelie.

Alleen binnen het mysterie van de Kerk als mysterie van gemeen-

schap openbaart zich de “identiteit ” van de lekengelovigen... En

alleen binnen deze waardigheid kunnen hun roeping en zending in de

Kerk en in de wereld gedefinieerd worden.

Page 10: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 10 datum: 12 maart 2011

§9 Wie zijn de lekengelovigen?

Bij het geven van een antwoord op de vraag “wie de

lekengelovigen zijn” heeft het Concilie de vroegere

verklaringen die overwegend negatief waren,

overwonnen.

hun eigen roeping, die speciaal hierin ligt dat zij het

Rijk van God zoeken juist door de tijdelijke

aangelegenheden te behartigen en volgens de wil

van God te regelen (Vaticanum II, Lumen gentium,

31)

Reeds Pius XII heeft gezegd: “De gelovigen, de

leken om nauwkeuriger te zijn, bevinden zich in de

meest vooruitgeschoven linie van het leven van de

Kerk; door hen is de Kerk het vitale beginsel van de

menselijke maatschappij. Daarom moeten speciaal

zij er zich steeds duidelijker van bewust zijn dat zij

niet slechts tot de Kerk behoren maar de Kerk zijn....

Zij zijn de Kerk...” Pius XII, 20-2-1946

Page 11: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 11 datum: 12 maart 2011

scheiding van kerk en staat I

Wie is de staat: L'État, c'est moi- overheid?

- burger?

Wie is de kerk?- hierarchie (Paus en bisschoppen)?

- de gedoopten?

scheiding van kerk en staat:- scheiding van overheid en (kerkelijke)

hierarchie? geen probleem

- scheiding van burger en gedoopten? absurd

-- de gedoopte leken zijn ook burgers

-- hun taak : de tijdelijke aangelegenheden te behartigen

gedoopte is geen tweederangs burger!

Page 12: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 12 datum: 12 maart 2011

scheiding van kerk en staat II

Europees Platform voor Secularisme in de Politiek (EPPSP)

Zo mag de vrijheid van godsdienst geen vrijbrief zijn om vrouwen of homo’s

te discrimineren, het recht op zelfbeschikking van anderen in te perken, of

om de eigen seksuele moraal of definitie van gezin en relatie op te leggen

aan anderen.

heilige Jozefmaria

Het is niet waar dat er een tegenstelling bestaat

tussen goed katholiek zijn en het trouw dienen van

de burgermaatschappij. Zoals er ook geen reden is

waarom Kerk en Staat met elkaar zouden moeten

botsen in de wettige uitoefening van ieders eigen

gezag, bij het vervullen van de op dracht die God

hun heeft toevertrouwd.

Wie het tegendeel beweert, liegt. Ja: liegt! Dat zijn

dezelfden die, uit verering van een valse vrijheid,

de katholieken - vriendelijk - zouden willen verzoe-

ken naar de catacomben terug te gaan. (De Voor 301)

Page 13: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 13 datum: 12 maart 2011

Hoofdstuk I, Christifideles laici §10 t/m 13

§10: Het Doopsel en de christelijke

nieuwheid

Om de “figuur” van de lekengelovige te

beschrijven overwegen wij nu expliciet en meer

direct met name de volgende drie aspecten:

het Doopsel doet ons herboren worden tot het

leven van kinderen van God,

het verenigt ons met Jezus Christus en met zijn

lichaam, de Kerk,

het zalft ons met de heilige Geest en maakt ons

tot geestelijke tempels.

§11: Kinderen van God in de Zoon

§12: Één lichaam in Christus

§13: Levende en heilige tempels van de

Geest

Page 14: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 14 datum: 12 maart 2011

Hoofdstuk I, Christifideles laici §14

§14: Deelachtig aan het priesterlijke,

profetische en koninklijke ambt van Jezus

§14: Deelachtig aan het priesterlijke,

profetische en koninklijke ambt van Jezus

“Treedt hoe tot Hem, de levende steen, door de

mensen verworpen, maar uitverkoren en

kostbaar in het oog van God. Laat ook uzelf als

levende stenen voegen in de bouw van de

geestelijke tempel.

Draagt als een heilig priesterschap geestelijke

offers op, die welgevallig zijn aan God door.

Jezus Christus. (...)

Maar gij zijt een uitverkoren geslacht, een

koninklijk priesterschap, een heilige natie, Gods

eigen volk, bestemd om de roemruchte daden te

verkondigen van Hem die u uit de duisternis

heeft geroepen tot zijn wonderbaar licht”

(1 Petrus 2, 4-5, 9).

Page 15: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 15 datum: 12 maart 2011

§14: Deelachtig aan Zijn priesterlijke ambt

De lekengelovigen hebben deel aan het

priesterlijke ambt, waardoor Jezus Zichzelf

aan het kruis geofferd heeft en Zich

voortdurend offert in de Eucharistie tot eer

van de Vader voor het Heil van de mensheid.

“Al hun werken immers, hun gebeden en

apostolische ondernemingen, hun huwelijks-

en gezinsleven, hun dagelijkse arbeid, hun

ontspanning naar geest en lichaam, als het

maar in de heilige Geest geschiedt, zelfs de

last van het leven, als zij het geduldig

doorstaan, dat alles bloeit open tot geestelijke

offers, welgevallig aan God door Jezus

Christus...Zo wijden ook de leken, als zij bij

hun aanbidding overal heilige levensdaden

voegen, de wereld zelf aan God toe.”

(Vaticanum II, Lumen gentium, 34)

Page 16: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 16 datum: 12 maart 2011

§14: Deelachtig aan Zijn profetische ambt

§14: Deelachtig aan het priesterlijke,

profetische en koninklijke ambt van Jezus

De deelname aan het profetische ambt van

Christus . . . maakt de lekengelovigen bekwaam

en verplicht hen om het evangelie in geloof te

aanvaarden en met woord en daad te verkon-

digen en om zonder aarzelen moedig het kwaad

aan te klagen. De lekengelovigen ...zijn deel-

achtig geworden zowel aan de bovennatuurlijke

geloofszin van de Kerk, die “niet kan dwalen in

het geloof”, als aan de gave van het woord .

Zij zijn bovendien geroepen om de

nieuwheid en de kracht van het evangelie te

doen uitstralen in hun dagelijkse leven in gezin

en maatschappij, en ook om met geduld en

moed temidden van de tegenstrijdigheden van

deze tijd uitdrukking te geven aan hun hoop op

de heerlijkheid “ook in de structuren van het

leven in de wereld"

Page 17: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 17 datum: 12 maart 2011

§14: Deelachtig aan Zijn koninklijk ambt

§14: Deelachtig aan het priesterlijke,

profetische en koninklijke ambt van Jezus

Zij beleven het christelijk koningschap vooral

door de geestelijke strijd voor de overwinning op

het rijk van de zonde in zichzelf, en verder door

de gave van zichzelf teneinde in liefde en

gerechtigheid Jezus zelf te dienen die aanwezig

is in al zijn broeders, vooral in de geringsten.

De lekengelovigen zijn echter in het

bijzonder geroepen om aan de schepping heel

haar oorspronkelijke waarde terug te geven. Als

zij de schepping op het ware welzijn van de

mens richten door een activiteit welke gesteund

wordt door het leven van de genade, nemen zij

deel aan de uitoefening van de macht waarmee

de verrezen Jezus alles tot zich trekt en met

Zichzelf onderwerpt aan de Vader, zodat God

alles in alles zal.

Page 18: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 18 datum: 12 maart 2011

Hoofdstuk I, Christifideles laici § 15 t/m 17

§15: De lekengelovige en seculiere karaktertrek

§16: Geroepen tot heiligheid

“Alle christengelovigen, tot welke stand of staat zij

ook behoren, zijn tot de volheid van het christelijke

leven en de volmaaktheid van de liefde geroepen”

Vaticanum II, Lumen gentium, 40

§17: Zich heiligen in de wereld

De roeping van de lekengelovigen tot de heiligheid

brengt mee dat het leven van de Geest zich op

bijzondere wijze uitdrukt in hun inschakeling in de

tijdelijke aangelegenheden en in hun deelname

aan de aardse activiteiten.

De eenheid van het leven van de lekengelovigen is

van het hoogste belang: ze moeten immers in het

gewone beroeps- en sociale leven geheiligd

worden.

Page 19: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 19 datum: 12 maart 2011

Hoofdstuk V, oproep en gebed, § 64

Gij die samen met de apostelen in gebed zijt gebleven in het cenakel

in afwachting van de komst van de Geest van Pinksteren, smeek zijn

hernieuwde uitstorting af over alle lekengelovigen, mannen en vrouwen,

opdat zij volledig mogen beantwoorden aan hun roeping en zending, als

ranken van de ware wijnstok die geroepen zijn om veel vrucht te dragen

voor het leven van de wereld.

§

Page 20: Johannes Paulus II: de leken

CSR: Culture, Science and Religion JPII Christifideles laici pagina 20 datum: 12 maart 2011

Deze presentatie werd gehouden op 12 maart

2011 tijdens een weekend over de aposto-

lische exhortatie Christifideles laici van Paus

Johannes Paulus II. Het weekend vond plaats

in Conferentieoord Zonnewende.

De integrale tekst van de apostolische brief is

te vinden op:

CSR: Culture, Science

and Religion

Deze en andere presentaties zijn te

vinden op slideshare:

CSR: John Paul II

Deze presentatie is samengesteld door

Alfred Driessen

[email protected]

Ten slotte

www.rkdocumenten.nl/rkdocs/index.php?mi=600&doc=692&id=4204

http://www.slideshare.net/group/csrjohn-paul-ii