Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan...

21
Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet Overzicht van het gebruik van jeugdzorg 2011–2016 Statistische Trends Rudi Bakker Maart 2018

Transcript of Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan...

Page 1: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends, 1

Jeugdzorg voor en na de JeugdwetOverzicht van het gebruik van jeugdzorg 2011–2016

Statistische Trends

Rudi Bakker

Maart 2018

Page 2: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 2

Inhoud

1. Inleiding 3

2. Resultaten 62.1 Ontwikkelinginaantal jongereninjeugdzorg 62.2 Ontwikkelingenpertypezorg 92.3 Ontwikkelingenpergemeenteenpersoonskenmerken 122.4 Ontwikkelingenrondenkelebeleidsdoelen 15

3. Conclusieendiscussie 16 Technischetoelichting 18Literatuur 19

Page 3: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 3

Met de invoering van de Jeugdwet in 2015 veranderde de uitvoering en financiering van de jeugdzorg ingrijpend. De vraag is of deze transitie gevolgen heeft gehad op het gebruik van jeugdzorg. In dit artikel toont het CBS op basis van de beschikbare gegevens een ver­gelijking van het gebruik van jeugdzorg voor en na de invoering van de Jeugdwet. Hieruit blijkt onder andere dat de ontwikkeling in het aantal jongeren met jeugdzorg geen grote schommelingen vertoont in 2011–2016. Er lijkt ook geen sprake te zijn van een verschuiving van duurdere gespecialiseerde zorg met verblijf naar goedkopere zorg dicht bij huis uitgevoerd door het wijk­ of buurtteam.

1. Inleiding

Op1januari2015isdeJeugdwetinwerkinggetreden.Vanafdezedatumzijndegemeentenverantwoordelijk voor de jeugdzorg. Het CBS verzamelt gegevens over de jeugdzorg en verschafthieroverbeleidsinformatie.DaarnaastbeschikthetCBSoverjeugdzorggegevensuitdeperiodevoorafgaandaandeinvoeringvandeJeugdwet.Dezegegevensvormendebasisvooreenoverzichtvanenkeleontwikkelingendiezichindeafgelopenjarenhebbenvoor­gedaan.

Jeugdzorg vanaf 2015Jeugdzorgisdeverzamelnaamvoordrieverschillendehulptypen,namelijkjeugdhulp,jeugdbescherming (ook wel kinderbescherming genoemd) en jeugdreclassering. Bij jeugdhulp gaathetomhulpaanjongerenenhunoudersbijpsychischeproblemen,eenverstandelijkebeperkingofbijopvoedproblemen.Jeugdhulpwordtverstrektdoorjeugdhulpaanbiedersdiedaarvooreencontracthebbenafgeslotenmetdegemeente.Inveelgemeentenzijnwijk­ofbuurtteamsingerichtwaarjongerenenhunoudersterechtkunnenmeteenprobleem.Deteamskunnenadvieseninformatiegevenofdoorverwijzennaareenhulpverlener.Insommigegemeentenleverthetteamzelfdehulp.

Naast de jeugdhulp die door het wijk­ of buurtteam wordt verstrekt bestaan nog andere vormenvanjeugdhulp.Demeestvoorkomendevormisdeambulante jeugdhulp waarbij face­to­facegesprekkenplaatsvindentussenjongerenofhunoudersmetdehulpverleneropdelocatievandejeugdhulpaanbieder,bijvoorbeeldmeteenkinderpsycholoogindienspraktijk.Wanneerdejongereminstenseendagdeelopdelocatievandejeugdhulpaanbiederhulpkrijgtenermeerderedisciplinesbijdehulpbetrokkenzijn,danissprakevandaghulp. Bij jeugdhulp in het netwerk van de jongerevindtdehulpverleningplaatsbijdejongerethuisofbijvoorbeeld op zijn school.

Wanneerkinderennietmeerthuiskunnenwonenbijhunouders,kunnenzeineenpleeg­gezin geplaatst worden. Bij gezinsgerichte opvangwordtdegezinssituatiebenaderd,erwordtbijvoorbeeldovernachtinlogeerhuizenofzorgboerderijen.Bijgesloten plaatsing wordtdejongereineeninstellingopgenomenvanwegezeerernstigegedrags­,opgroei­ofopvoedproblemenofomtevoorkomendatdejongerezichaandezorgonttrekt.Aldezehulpvormenwordenjeugdhulpmetverblijfgenoemd.

Jeugdbeschermingiseenmaatregeldiederechterdwingendoplegtomdebedreigingvoordeveiligheidenontwikkelingvanhetkindopteheffen.Datkandoormiddelvaneen

Page 4: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 4

ondertoezichtstelling(OTS)ofeenvoogdijmaatregel. Bij OTS beperkt de rechter het gezag vandeouders.Hierbijkunnendekinderenthuisofelderswonen.Deoudersblijvenverant­woordelijk voor de opvoeding. Bij voogdij is het gezag van ouders beëindigd en overgedragen aaneenvoogd.Dezemaatregelwordtopgelegdalseenkindzodanigopgroeitdathetinzijnofhaarontwikkelingernstigwordtbedreigdendeoudernietinstaatisdeverantwoordelijk­heidvoordeverzorgingenopvoedingtedragenofalsdeouderhetgezagmisbruikt.

Bijjeugdreclasseringwordenjongerengecontroleerdenbegeleiddiemetdepolitieinaanrakingzijngeweest.Dezejongerenkunnendwingenddoorderechtereenjeugdreclas­seringsmaatregel Toezicht en begeleidingopgelegdkrijgen,metalsdoelomtevoorkomendatdejongereopnieuwindefoutgaat.Ditgebeurtondermeerdoormiddelvanzinvolledagbesteding,maarookwordtbegeleidinggebodenophetgebiedvanwonen,budgetteren,socialevaardighedenenhulpbijverslavingsproblematiekenpsychiatrischeproblematiek.WanneerdejongereendeoudersbereidzijnvrijwilligmeetewerkenkandoordeRaadvandeKinderbeschermingofhetOpenbaarMinisterieeenmaatregelToezichtenbegeleidingvrijwillig worden aangevraagd. Individuele trajectbegeleidingiseenbijzonderebegeleidings­vormdievaakwordtopgelegdalsalternatiefvooreengevangenisstraf.

Zowel de maatregelen van jeugdbescherming als jeugdreclassering worden uitgevoerd door gecertificeerdeinstellingen(GI’s).DezeinstellingenmoetenvolgensdeJeugdwetvoldoenaaneenaantaleisen,gerichtophetborgenvandekwaliteitvandeuitvoeringvandejeugd­bescherming en jeugdreclassering.

Jeugdzorg voor 2015VoordeinvoeringvandeJeugdwetwerdjeugdzorgnietonderdeverantwoordelijkheidvandegemeentenuitgevoerd.Watvanaf2015onderjeugdhulpvalt,werddeelsprovinciaalgefinancierd.HierbijbodenJeugd­enopvoedhulporganisatiesdiversevormenvanjeugdhulp,zoals pleegzorg en gesloten jeugdzorg.

Curatievegeestelijkegezondheidszorg(GGz)aanjongerentot18jaarwerdgefinancierdvanuitdeZorgverzekeringswet(Zvw).CuratieveGGzisgerichtopgenezing,d.w.z.herstelofstabiliseringvandeaandoening.WanneerdejongerelangerdaneenjaarineenGGz­instelling,verslavingsinstellingofpsychiatrischeafdelingvanziekenhuisverbleef,danwerddefinancieringvandebehandelingenhetverblijfovergenomendoordeAlgemeneWetBijzondereZiektekosten(AWBZ).OokdezorgaanjongerenmeteenverstandelijkebeperkingvielonderdeAWBZ.

Jeugdbeschermingenjeugdreclasseringwerdentot2015provinciaalgefinancierdenuitge­voerddoordeBureausJeugdzorg(BJZ).Vanaf2015zijndeBJZvrijwelallemaalgecertificeerdeinstellingen geworden.

Bijnadriejaarnainvoeringvandezeingrijpendewijzigingenindeuitvoeringenfinancieringvan de jeugdzorg is het interessant om het verloop van het gebruik van jeugdzorg voor en na detransitietebekijken.OpbasisvandebijhetCBSbeschikbaregegevenstoontdevolgendeparagraafachtereenvolgensdeontwikkelingeninhetaantaljongerenmetjeugdzorg,deontwikkelingenpertypezorg,deontwikkelingenpergemeenteennaarenkelepersoonskenmerken.OmietstezeggenoverdebeleidsdoelenvandeJeugdwet(ziekader)eindigtparagraaf2metuitkomstenoverderolvangemeentenalsverwijzerenhulpverlenerenhetgebruikvanADHD­medicatieonderjeugdzorgjongeren.

Page 5: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 5

Overgang naar een nieuw stelsel

AandebasisvandeJeugdwetligteenaantaldoordeministeriesvanVWSenVeiligheid&Justitievastgesteldedoelenvanjeugdzorg(Rijksoverheid,2013).Gemeentengevendeverantwoordelijkheid voor het beleid rond opgroeien en opvoeden vorm op basis van de volgende uitgangspunten:

− preventieenvroegesignaleringvanopgroei­,opvoedings­enpsychischeproblemenenstoornissen;

− demedicaliseren,ontzorgenennormaliserendoorondermeerhetopvoedkundigklimaatteversterkeningezinnen,wijken,buurten,scholenenvoorzieningenalskinderopvangenpeuterspeelzalen;

− hetbevorderenvandeopvoedvaardighedenvandeoudersendesocialeomgeving,opdatdeouderszoveelmogelijkinstaatwordengesteldomzelfdeverantwoordelijkheidvoordeopvoeding te dragen;

− hetinschakelen,herstellenenversterkenvanheteigenprobleemoplossendvermogenvandejeugdige,zijnoudersenzijnsocialeomgeving(eigenkracht);

− hetbevorderenvandeveiligheidvandejeugdigeindeopvoedsituatiewaarinhijopgroeit; − integralehulpaangezinnenvolgenshetuitgangspunt“ééngezin,éénplan,éénregisseur”;doorontschottingvanbudgettenontstaanmeermogelijkhedenvoorbeteresamenwerkingeninnovatiesinondersteuning,hulpenzorgaanjeugdigenengezinnen;

1.1 JeugdzorgvoorennainvoeringvandeJeugdwet

Jeugdzorg voor 2015 Financiering voor 2015*Jeugdzorg vanaf 2015financiering door gemeenten

Curatieve GGz, ambulant en tot max 1 jaar verblijf Uitgevoerd door 1e-lijns GGz, eerstelijnspsychologen of basis GGz en 2e-lijns GGz of specialistische GGz

Zvw

Jeugdhulp:Hulp bij psychische problemen, verstandelijke beperking, opvoed-problemen

Zonder verblijf:– wijk- of buurtteam – ambulante hulp op locatie aanbieder– daghulp op locatie aanbieder– hulp in netwerk (thuis, op school)

Met verblijf:– pleeggezin– gezinsgerichte opvang (logeerhuizen of zorgboerderijen)– gesloten plaatsing in instelling – overige jeugdhulp met verblijf

Uitgevoerd door jeugdhulpaanbieders

Jeugdhulp Provincie

Uitgevoerd door Jeugd- en Opvoedhulporganisaties

Jeugdbescherming Jeugdbescherming:

– OTS – OTS

– Voogdij – Voogdij

Uitgevoerd door Bureaus Jeugdzorg Uitgevoerd door Gecertificeerde instellingen

Jeugdreclassering Jeugdreclassering:

– Toezicht en begeleiding gedwongen – Toezicht en begeleiding

– Toezicht en begeleiding vrijwillig – Toezicht en begeleiding vrijwillig

– Individuele trajectbegeleiding – Individuele trajectbegeleiding

Uitgevoerd door Bureaus Jeugdzorg Uitgevoerd door Gecertificeerde instellingen

Zorg bij verstandelijke beperking en curatieve GGZ, vanaf 1 jaar verblijfUitgevoerd door aanbieders gehandicaptenzorg en GGz

AWBZ

Page 6: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 6

− meerruimtevoorprofessionalsomdejuistehulptebiedendoorverminderingvanregeldruk;betrokkenprofessionalsdiesocialenetwerkenindeomgevingvanhetgezinweteninteschakelenendiekunnensamenwerkenmetvrijwilligersenfamilieledenenhunkrachtwetentebenutten.

Omdezedoelenterealiserenisdeuitvoeringbijdegemeentenbelegd,omdatzijjongerensneller,opmaat,dichtbijhuiskunnenhelpenenvanuiteengeïntegreerdeaanpakhetberoepop gespecialiseerde jeugdhulp en ondersteuning kunnen verminderen. Bij invoering van de decentralisatie,oftransitie,wasspecialeaandachtvoordecontinuïteitvanzorgaandejongere.

2. Resultaten

2.1 Ontwikkeling in aantal jongeren in jeugdzorg

Indeperiode2011–2013kregenjaarlijksrond380duizendjongerenjeugdzorg,datis11procentvanallejongerentot18jaarinNederland.In2014,hetjaarvoordeovergangnaardegemeenten,namhetaantaljongerenmetjeugdzorgaf,tot331duizend.Daarnavolgdeeentoenamenaar366duizendjongerenin2015en393duizendin2016.Ookin2016ontving11 procent van de Nederlandse jongeren jeugdzorg.

Jeugdhulpisveruitdemeestvoorkomendevormvanjeugdzorg,344duizendjongerenontvingendatin2016.

Ombeterzichttekrijgenopdeveranderingindeverschillendetypenjeugdzorg,isinfiguur2.1.2demutatietenopzichtevan2011weergegeven.Hieruitblijktdatvooralhetaantaljongerenmetjeugdhulpin2014stevigdaaldeomindejarendaarnatestijgentotbovenhetniveau van 2011. Het aantal jongeren met jeugdbescherming en jeugdreclassering nam in de heleperiodeaf,metrespectievelijk20en36procenttenopzichtevan2011.

x 1 000

2.1.1 Jongeren met jeugdzorg naar jeugdzorgtype

Alleen jeugdhulp Alleen jeugdbescherming Alleen jeugdreclassering

Combinatie van jeugdzorgtypen

2011 2012 2013 2014 2015 2016

0

100

200

300

400

500

Page 7: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 7

Tijdelijke dip in 2014Dedalingvanhettotaalaantaljongerenmetjeugdzorgin2014tenopzichtevanhetvoor­gaandejaarwordtvooralveroorzaaktdoordatindatjaarvoorveelminderjongerenGGz­zorgblijkttezijngedeclareerddanin2013.Hetbetrofeendalingvan50duizendjongeren,ruim19procentvergelekenmet2013.Daarnaastwerdin2014voorbijna4duizendjongerenmindereenindicatievoorAWBZ­zorgafgegeven(–5procent),endeprovinciaalgefinancierdejeugdzorgtelde3duizendminderjongerendanin2013,eendalingvan2,7procent.

Omdedalingvan2014naderteonderzoekenisgekekenofermisschiensprakeisvaneencliëntenstopwaarbijgeennieuwecliëntenzijnaangenomen.Iederjaarzijnerjongerendienieuwinzorgkomen,jongerendieuitzorggaanenjongerendiehethelejaarinzorgblijven.Infiguur2.1.3isditverloopinkaartgebracht.Perverslagjaarisvoordejeugdigeninzorgweergegeveninwelkjaardejeugdzorgvoorheteerstisgestart.Dithoeftoverigensniettebetekenendatdezorgsindsdietijdzonderonderbrekingenheeftdoorgelopen.Dejongerekan ook na jaren opnieuw zorg hebben gekregen.

Figuur2.1.3toontdat36procentvandejongerenmetjeugdzorgin2012diezorgindatjaarvoor het eerst kregen. Zij stroomden dus in 2012 in de jeugdzorg. Bij de rest was de jeugdzorg algestartin2011ofeerder.Hetaandeeldatjaarlijksnieuwdejeugdzorginstroomt,daaldevan36procentin2012naar32procentin2013.Indejaren2014–2016bleefhetstabielop27procent.Erlijktin2014danookgeenspraketezijngeweestvaneencliëntenstop.Hetaantaljongerenmetjeugdzorgisindatjaarweliswaarlagerdanindeanderejaren,maarvandezejongerenishetaandeelnieuweinstroomnetzogroot.Verhoudingsgewijsbetreftdedaling dus net zoveel nieuwkomers als jongeren die eerder zorg hadden.

Eenandereverklaringzoukunnenliggenindediscontinuïteitvanzorg.In2014kregen47duizendminderjongerenjeugdzorgdanin2013.Zijnerjongerendiezowelin2013alsin2015jeugdzorgkregen,maarin2014niet?Vande22duizendjongerendieaanditcriteriumvoldeden,haddenruim19duizendin2013eendeclaratievoorcuratieveGGzen2duizendeentrajectprovinciaalgefinancierdejeugdzorg.Vandejongerenmetprovinciaalgefinan­cierde jeugdzorg is te achterhalen dat zij in 2013 bijna allemaal ambulante jeugdhulp kregen.

2011=100

1) Jongeren die in een verslagjaar meerdere typen jeugdzorg ontvingen zijn meerdere malen in de figuur opgenomen.

2.1.2 Ontwikkeling van het aantal jongeren met jeugdzorg per jeugdzorgtype 1)

Jeugdhulp Jeugdbescherming Jeugdreclassering

2011 2012 2013 2014 2015 2016

0

25

50

75

100

125

Page 8: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 8

Ookin2015kreegdezegroepjeugdhulpzonderverblijf,aldannietoplocatiebijdehulp­verlener,inhetnetwerkvandejongereofviahetwijk­enbuurtteamvandegemeente.DegroepmetcuratieveGGzin2013hebbenin2015ookeentrajectjeugdhulpzonderverblijf.Hetlijkterdusopdatvandeze22duizendjongerenmetzorgin2013en2015degegevensover2014ontbreken.Ditkanduidenopdiscontinuïteitvanzorg.Uitverderonderzoekblijktdatbij21procentvandeze22duizendjongerendezorgeenaanvangsdatumheeftvoor1januari2015.Hieruitisafteleidendatzewaarschijnlijkwelzorghebbengehadin2014enzijn blijkbaar de geregistreerde gegevens over 2014 niet helemaal volledig.

EendalinginhetaantaljongerenmetgedeclareerdekostenvoorGGzin2014betekentdatindatjaarminderDiagnoseBehandelCombinaties(DBC’s)werdengeopend.DedoorlooptijdvaneenDBCbedraagtmaximaaleenjaar.Jongerenwaarvoorin2013eenDBCwerdgestartkunnenderhalvenogtotverin2014zijnbehandeld.Echter,allezorgdievoordezeDBCisgeleverd,werdadministratiefmetterugwerkendekrachtgeboektinverslagjaar2013.Daarnaastblijkt,uitbestuderingvangedetailleerdeDBC­gegevens,datin2014vooralrichtingheteindevanhetjaarrelatiefweinigDBC’szijngeopend.Vooralhetaantalvervolg­DBC’sbleefachter.Eenvervolg­DBCwordtgeopendwanneerdebehandelinglangerduurtdaneenjaar.HetaantalDBC’svoorcrisis­behandelingiswelophetzelfdeniveaugebleven.

EenmogelijkeverklaringwaaromerminderDBC’saanheteindvan2014zijngeopend,ishetfeitdatalleDBCop31december2014moestenwordenafgesloten.DeopenstaandeDBC’smoestenimmersnogbijdezorgverzekeraarsgedeclareerdworden.Vanaf2015werdennieuwe zorgtrajecten geopend die bij de gemeenten gedeclareerd konden worden. Het is daardoor mogelijk dat de zorg aan de jongeren die in 2014 werden behandeld binnen een DBCuit2013nietisonderbroken,maardatpasin2015voorhennieuweDBC’szijngestartdie zijn gedeclareerd bij de gemeente.

Allesoverziendlijktdedalingvanhetaantaljongerenmetjeugdzorgin2014medehetgevolgvanadministratievewijzigingenenzaleendeelvandeontbrekendejongerenin2014weldegelijkjeugdzorghebbenontvangen.Inhoeverreditdegehelegeconstateerdedalingkanverklaren,isniettezeggen.

%

Start jeugdzorg in:

2.1.3 Verdeling jongeren met jeugdzorg per verslagjaar naar start jeugdzorgtraject

2011 of eerder 2012 2013 2014 2015 2016

2011 2012 2013 2014 2015 2016

0

25

50

75

100

Page 9: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 9

2.2 Ontwikkelingen per type zorg

Overgang van oude naar nieuwe regelingen voor jeugdhulpOmdeovergangvandeouderegelingennaardenieuwesituatieinbeeldtekrijgenzijnalle131duizendjongerengeselecteerdmetjeugdhulpin2015dievoor1januari2015isaan­gevangen.Vervolgensisgekekenvolgenswelkeregelingdezejongerenzorghebbenontvangen in 2014.

Vandejongerendiein2015jeugdhulpvanhetwijk­ofbuurtteamkregenenwaarvandeaanvangvandezorgvoor1januari2015lag,was29procentafkomstiguitdeprovinciaalgefinancierdejeugdhulp,17procentkreeglangdurigezorguitdeAWBZen21procentkreegcuratieveGGzuitdeZvw.Deoverige33procentvandezejongerenkreegeencombinatievandezeregelingen.RuimdehelftvandejongerenmetoverigejeugdhulpzonderverblijfblijktafkomstiguitdeZvw.Vandejongerendiein2015jeugdhulpmetverblijfhaddenenin2014alinzorgzaten,ginghetbijruimdehelftomprovinciaalgefinancierdejeugdzorgin2014.

Diagnosegegevensuit2014geveneenbeeldvandeaardvandeproblematiekwaarvoorjongerenjeugdzorgkrijgen.Indatjaarkregenbijna212duizendjongerencuratieveGGz.Ongeveerdehelftvanhenkreegditindevormvan1e­lijnsGGz,doorbijvoorbeeldeerste­lijnspsychologen,ofbasisGGZ.Deanderehelftontving2e­lijnsGGz,ookwelspecialistischeGGzgenoemd.VandejongerenmetspecialistischeGGzisbekendvoorwelkediagnosezijwerdenbehandeld.Ruim148duizendjongerenmetcuratieveGGzin2014kregenookjeugdhulpin2015envan91duizendvanhenisdediagnosebekend.

Figuur 2.2.2 laat voor enkele veel voorkomende diagnoses zien in welke van de verschillende jeugdhulpvormendezejongerenin2015terechtzijngekomen.Daaruitblijktdat88procentvandejongerenmeteenleerstoornis,voornamelijkdyslexie,ambulantejeugdhulpkregenoplocatievandeaanbieder.Ookjongerenmeteenpervasieveontwikkelingsstoornis,ookwelautismespectrumstoornissengenoemd,kregenveelalambulantejeugdhulp.Daarnaastkreeg14procentvanhenjeugdhulpinhetnetwerkvandejongereen6procentvanhetwijk­ofbuurtteam.Jeugdhulpmetverblijfkomthetvaakstvoorbijjongerenmetanderediagnosendievooralindekindertijdwordengevonden,zoalshechtingsstoornissenenbijdeoverigediagnosen,voornamelijkstemmingsstoornisseneneetstoornissen.

%

Jeugdhulptype in 2014:

2.2.1 Herkomst van jeugdhulp in 2015 met aanvangsdatum voor 2015

Provinciale jeugdhulp AWBZ Zvw Combinatie van regelingen

Wijk en buurtteam Overig jeugdhulp zonder verblijf Jeugdhulp met verblijf

0

25

50

75

100

Page 10: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 10

Meerjongerenmetjeugdhulpin2016ZoalshiervooralstaatbeschrevenkunnenmetdewijzigingvandebeschikbareinformatievanwegedeovergangnaardeJeugdwetnietalleonderliggendezorgvormenoverdejarenheenvergelekenworden.VoorjongerendievoorheenAWBZ­enZvwgefinancierdezorgkregenontbrekenimmersgegevensoverdeontvangensoortzorg.Datbetekentdatvoorzorgvormenbinnenjeugdhulpalleendeontwikkelinggetoondkanwordenvanaf2015.

In2015kregen,metuitzonderingvandehiernatebesprekenpleegzorg,intotaalruim362duizendjongerenjeugdhulp.In2016warendaterruim388duizend,eentoenamevan7procent.Hetaantaljongerenmetjeugdhulpdatwerduitgevoerddoorhetwijk­ofbuurt­teamnamtoevan37duizendin2015naarbijna62duizendin2016enhetaantaljongerenmetjeugdhulpmetverblijfgroeideindezelfdeperiodevanbijna24duizendnaarruim27duizend.Erisdusgeensprakevaneenverschuivingvanduurderegespecialiseerdezorgmetverblijfnaargoedkoperezorgdichtbijhuisuitgevoerddoorhetwijk­ofbuurtteam.Hetaantaljongerenmetoverigevormenvanjeugdhulpzonderverblijfbleefnagenoeggelijkrondde350duizendperjaar.Hierbijmoetoverigenswordenopgemerktdatdestijgingvanhetaantaljongerenmetjeugdhulpvanhetwijk­ofbuurtteamdeelstewijtenisaanhetfeitdatenkelegrotegemeentennietinstaatwarenomover2015gegevensteverstrekkenenover2016wel.

MinderjongerenmetondertoezichtstellingHetaantalkinderendatjeugdbeschermingkrijgt,isgedaald.Datgeldtmetnamevoorhetaantaljongerenmeteenondertoezichtstelling,datgingvan43,6duizendjongerenin2011naar31,3duizendin2016.Inditcijferisookhetaantalvoorlopigeondertoezichtstellingenopgenomen.Dezemaatregelkanopgelegdwordenalsdesituatiezoacuutis,dateennormaalraadsonderzoekendegewoneverzoekschriftprocedurenietafgewachtkunnenworden.EenvoorlopigeOTSduurtmaximaaldriemaanden.Ongeveer5procentvanalleondertoezichtstellingenindegetoondeverslagjarenbetreftvoorlopigeOTS.

%

Jeugdhulptype in 2015:

2.2.2 Jongeren met 2elijns GGz-diagnose in 2014 naar jeugdhulptype in 2015

Wijk- of Buurtteam Ambulante jeugdhulp Daghulp

Jeugdhulp in netwerk jongere Jeugdhulp met verblijf

1.2 Leerstoornissen

1.5 Pervasieve ontwikk.stoorn.

1.6 Aandacht- en gedragsstoorn.

1.99 Kindertijd: overig

7 Angststoornissen

Overige diagnoses

0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

Page 11: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 11

Indeperiode2011–2016ishetaantaljongerenmeteenvoogdij­maatregelgestegenvan8,8duizendnaar11,6duizend.Ookvoogdijkenteenvoorlopigevariantwaarbij,ineencrisissituatie,voordeduurvanmaximaaldriemaandendirecteenvoogdkanwordenaangewezen.Sinds2015bestaatooktijdelijkevoogdijvoorsituatieswaarindeouderhetgezagtijdelijknietkanuitoefenen,bijvoorbeeldalsdezeondercurateleisgesteldofwegensverblijfinhetbuitenland.Detijdelijkevoogdijduurttotdatdeouderhetgezagweerheeftteruggevraagdaanderechtbank.Voorlopigeentijdelijkevoogdijmakenongeveer4procentuit van alle voogdijmaatregelen.

BijdezeontwikkelingenspeeltdeinvoeringvandezogenaamdeDeltamethoderond2012eenrol.BijdezemethodewordtOTSmeeralstijdelijke,korte,maatregelgezienenwordtwaarnodigvakereenverzoekvooreenvoogdijmaatregelingediend(Smit,vandenTillaartenSnijdewint,2015).

Pleegzorgvaltweliswaarnietonderdejeugdbeschermingomdathieraangeengerechtelijkeuitspraaktengrondslagligt,maarheeftvanwegeeenverstoordethuissituatiewelraak­vlakken.Hetaantaljongerenmetpleegzorgistoegenomenmetbijna8procent,van20duizendjongerenin2011totruim21duizendin2016.

MinderjongereninjeugdreclasseringHetaantaljongerenmetjeugdreclasseringdaaldeindeperiode2011–2016van16,7duizendnaar10,7duizend.Deverhoudingtussendesoortenjeugdreclasseringsmaatregelenzijnmindersterkgewijzigd.Totenmet2014kreeg95procentvandejongereninjeugdreclas­seringeenmaatregelToezichtenbegeleiding.Indejaren2015en2016daaldedittot92procent.Hetaandeelgedwongenmaatregelengroeidevan71procentin2011tot75procentin2014,daarnableefhetstabielop74procentvanallemaatregelen.Individueletrajectbegeleidingmaaktinallegetoondejaren4procentuitvanallemaatregelen.Vanaf2015namhetaantaloverigemaatregelentoe.Hetgaathieromgedragsbeïnvloedendemaatregelenenscholings­entrainingsprogramma’s.

x 1 000

2.2.3 Jongeren met OTS, voogdij of pleegzorg

OTS Voogdij Pleegzorg

2011 2012 2013 2014 2015 2016

0

10

20

30

40

50

Page 12: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 12

EenopdetienjeugdzorgjongerenontvangtcombinatievanzorgtypenOngeveer10procentvandejeugdzorgjongerenontvangtnietalleenjeugdhulp,­beschermingof­reclassering,maareencombinatievandezedrievormenvanjeugdzorg.In85procentvandegevallengaathetdanomdecombinatievanjeugdhulpmetjeugdbeschermingeninhetbijzonderomeencombinatievanpleegzorgmeteenvanbeidejeugdbeschermingsmaat­regelenOTSenvoogdij.Hetaantaljongerendatineenjaarzoweljeugdhulpalsjeugd­beschermingenjeugdreclasseringkrijgtneemtaf.In2011warenditruim2duizendjongerenenin2016ruim1,3duizend.

2.3 Ontwikkelingen per gemeente en persoonskenmerken

GrootsteaandeeljeugdzorginGroningenenLimburgGerelateerdaanhettotaalaantaljongerenvan0tot18jaarindegemeente,wordtinNoordoostGroningeneninMidden­enZuid­Limburgdemeestejeugdzorgontvangen.Inveelvan de gemeenten uit deze gebieden krijgt jaarlijks meer dan 13 procent van de jongeren jeugdzorg.Vergelekenmet2011ishetpercentagejongerenmetjeugdzorginFlevolandafgenomen.InveelgemeenteninhetZuidwestenvanNederlandlaghetpercentagejongerenmetjeugdzorgin2016juisthogerdanin2011.Lokaleomstandighedenenbeleidskeuzesspelen een grote rol in de verschillen tussen gemeenten onderling en in de ontwikkelingen in detijd.Verklaringenkunnendanooknieteenduidigwordengegeven.

Meer jongens dan meisjes in jeugdzorgJongenskrijgenvakerjeugdzorgdanmeisjes.Zozijn6opde10cliëntenindejeugdhulpjongens.Ditaandeelislichtgedaald,van61naar58procentin2011–2016.Dejeugd­reclasseringheeftvooralmetjongenstemaken,hetaandeeljongensneemtzelfstoevan76procentin2011naar78procentin2016.Bijjeugdbeschermingishetveelgelijkmatigerverdeeld,met53procentjongens.Tervergelijking,degroepvanalle0–18jarigeninNederlandbestaatvoor51procentuitjongens.

%

2.2.4 Jongeren met jeugdreclassering

Toezicht en begeleiding: gedwongen kader Toezicht en begeleiding: vrijwillig

Individuele trajectbegeleiding Overig

2011 2012 2013 2014 2015 2016

0

20

40

60

80

100

Page 13: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 13

2.3.2 Percentage jongeren (0 tot 18 jaar) met jeugdzorg, 2016

Minder dan 8,5%

8,5 tot 10,0%

10,0 tot 11,5%

11,5 tot 13,0%

13,0% of meer

Geen data

2.3.1 Percentage jongeren (0 tot 18 jaar) met jeugdzorg, 2011

Minder dan 8,5%

8,5 tot 10,0%

10,0 tot 11,5%

11,5 tot 13,0%

13,0% of meer

Geen data

Page 14: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 14

Jeugdzorgjongeren gemiddeld ruim 10 jaar oudJeugdhulpisinprincipebeschikbaarvooriedereenvan0tot18jaar.Inuitzonderlijkegevallenishetechtermogelijkomdehulpteverlengentotdeleeftijdvan23jaar.In2011hadden6duizendjongerenvan18jaarofouderjeugdzorg,in2016warendater13duizend.Degemiddeldeleeftijdistoegenomenvan10,1jaarin2011tot10,6jaarin2016.HierbijmoetoverigenswordenopgemerktdatdejongerenmetAWBZ­gefinancierdezorg(periode2011–2014)volgensdefinitienietouderkondenzijndan17jaar.

Jeugdbeschermingstoptophetmomentdatdejongere18jaarwordt.Jeugdreclasseringisbedoeldvoorjongerentussende12en18jaar.Echter,alshetontwikkelingsniveauvandedaderdaartoeaanleidinggeeft,kanhetwordentoegepasttot23jaar.Bijjeugdbeschermingdaaldedegemiddeldeleeftijdlicht,van10,3jaarin2011naar10,0jaarin2016.Bijdejeugdreclasseringliephetgemiddeldejuistietsop,van16,4jaarin2011naar16,8jaarin2016.

Niet-westersejongerenoververtegenwoordigdinjeugdbeschermingen-reclasseringVande0­tot18­jarigenindebevolkingheeftin201675procenteenNederlandseachter­grond,8procenteenwestersemigratieachtergronden17procenteenniet­westerseachtergrond.Dezeverdelinggeldtnagenoegookvoordejongerendiejeugdhulpontvangen.HetaandeelvandejongerenmetjeugdhulpdateenNederlandseachtergrondheeft,isindeloopvandetijdietsafgenomen,van79procentin2011naar76procentin2016.Bijjeugd­beschermingzijnvergelekenmetdebevolkingdeniet­westersejongerenoververtegen­woordigd.In2016had25procentvandejongerenmetjeugdbeschermingdieachtergrond.Ditaandeelisechterwelafgenomen,in2011ginghetom31procent.

IndeJeugdreclasseringzijnjongerenmeteenniet­westersemigratieachtergrondookoververtegenwoordigd.In2016ginghetom46procentvandejongerenmetdezevormvanjeugdzorg.

%

2.3.3 Percentage jongens per type jeugdhulp

Jeugdhulp Jeugdbescherming Jeugdreclassering

2011 2012 2013 2014 2015 2016

0

20

40

60

80

Page 15: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 15

2.4 Ontwikkelingenrondenkelebeleidsdoelen

Jeugdzorgisonderdeverantwoordelijkheidvangemeentengebrachtvanuitdegedachtedatzijbijuitstekgeschiktzijnomjongerensneller,opmaat,dichtbijhuistekunnenhelpen.Hierdoorzouminderduregespecialiseerdehulpnodigzijn.DegegevenswaaroverhetCBSbeschiktzijnbeperktbruikbaaromdebeleidsmatigedoelentebeschrijven.Tweethema’skunnen enigszins belicht worden: de rol van gemeenten bij toewijzing en uitvoering van zorg en het medicijngebruik van jongeren.

Inparagraaf2.2isalbesprokendatin2016meerjongerendoorhetwijk­ofbuurtteamvangemeentenwerdengeholpendanin2015.Hetaantaljongerenmetjeugdhulpmetverblijfisechterindezelfdeperiodeooktoegenomen.Vooralsnoglijktdusvaneenverschuivingvanduurdere gespecialiseerde zorg naar goedkopere zorg dicht bij huis geen sprake te zijn.

Gemeentenvakerdeverwijzerin2016Nietallegemeentenverlenenzelfjeugdhulpviahetwijk­ofbuurtteam.Maarallegemeentenspelenweleenrolbijhettoewijzenvanjeugdhulp.Infiguur2.4.1isvandejeugdhulp­trajecten de verwijzer weergegeven.

x 1 000

2.4.1 Jeugdhulptrajecten naar verwijzer

Gemeentelijke toegang Huisarts Gecertificeerde instelling Jeugdarts of medisch specialist

Geen verwijzer

TotaalJeugdhulp

2015

TotaalJeugdhulp

2016

Wijk enbuurtteam

2015

Wijk enbuurtteam

2016

Overigejeugdhulp

zonder verblijf2015

Overigejeugdhulp

zonder verblijf2016

Jeugdhulp metverblijf

2015

Jeugdhulp metverblijf

2016

0

100

200

300

400

500

%

2.3.4 Jongeren met jeugdzorg naar migratieachtergrond

Nederlands Niet-westers Westers

2011Nederland

2016 2011Jeugdhulp

2016 2011Jeugdbescherming

2016 2011Jeugdreclassering

2016

0

20

40

60

80

100

Page 16: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 16

Dehuisartswasin2015deverwijzervoordehelftallejeugdhulptrajectenenookin2016werddemeestejeugdhulpverwezendoordehuisarts.Dezorgdiedoorhetwijk­ofbuurt­teamwordtgeleverdisoverhetalgemeenvrijtoegankelijkenkentdusgeenverwijzer.In2016warengemeentenineengroterdeelvandezorgtrajectendeverwijzerdanin2015.

GeentoenameinjeugdzorgvanaantaljongerenmetmedicatievoorADHDViahetZorginstituutNederlandbeschikthetCBSovercijfersoververstrektegeneesmiddelendievergoedwordendoordebasisverzekering.DekoppelingvandezegegevensaangegevensoverjongerenmetjeugdzorgleertdatmiddelenvoorADHDhetmeestvoorgeschrevenmedicijnbijjeugdhulpjongerenis.Daarnaastblijktdatvanderuim120duizendjongerendiedezemedicijnenkregenvoorgeschrevenin2015,60procentjeugdzorghad.

HetaantaljongerendateengeneesmiddelvoorADHDverstrektkreegistoegenomenindeperiode2011–2015.Hetaantalvanhendattevensjeugdzorgkrijgtblijftechterredelijkconstant.In2015warenerweliswaarmeerjeugdzorgjongerenmetdezemiddelendanin2014,maarminderdanin2012en2013.

3. Conclusieendiscussie

Over het algemeen toont de ontwikkeling van het aantal jongeren met jeugdzorg een gelijkmatigbeeldindeperiode2011–2016,zonderhelegroteschommelingen.Jaarlijkskrijgtongeveer 11 procent van de Nederlandse jongeren jeugdzorg en deze zorg bestaat voor ruim dehelftvanhenuitambulantejeugdhulpzonderverblijf.Alleeninverslagjaar2014,hetjaarvoorafgaandaandeinvoeringvandeJeugdwet,lijkenminderjongerenjeugdzorggekregentehebbendanopgrondvandeaantallenin2013en2015teverwachtenwas.

EenvanderandvoorwaardenvandetransitienaardenieuweJeugdwetwasdatdezorggecontinueerdmoestworden.Indatlichtzoudenzorgaanbiedersmogelijkhuiveriggeweest

x 1 000

2.4.2 Jongeren met verstrekte geneesmiddelen voor ADHD

Jeugdzorg Geen jeugdzorg

2011 2012 2013 2014 2015

0

25

50

75

100

125

150

Page 17: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 17

kunnenzijnomin2014nieuwecliëntenaantenemen,omdatonzekerwasofdezehulpookna2014zouwordenvergoed.Echter,hetaandeeljongerendatvoorheteerstzorgkreegwasin2014nietandersdanindeanderejaren.ErisdusgeenredenomaantenemendatmetdeJeugdwetinhetverschiet,bewustmindernieuwejongereninzorgzijngenomen.Vooreendeel van de jongeren lijkt de zorg in 2014 te zijn onderbroken omdat zij in de jaren 2013 en 2015weljeugdzorgkregen,althansindegegevenswaaroverhetCBSbeschikt.MogelijkzijnwijzigingenindefinancieringvanDiagnoseBehandelCombinatieshierdebetaanenheefteendeelvandezejongerenwelzorggehad.Vooralsnoglijktechtergeensprakevaneentrendbreuk als gevolg van de stelselherziening.

Hetaantaljeugdbeschermingsmaatregelenneemtaf.Datwilzeggen,hetaantalonder­toezichtstellingenneemtzeersterkaf.Voogdijmaatregelennemenindeperiode2011–2016ietstoe.DezeontwikkelingontstondalvoordeinvoeringvandeJeugdwetenwordttoege­wezenaandeinvoeringvandezogenaamdeDeltamethode.HierbijwordtOTSmeeralstijdelijke,korte,maatregelgezienenwordtwaarnodigvakereenverzoekvooreenvoogdijmaatregel ingediend.

Ookhetaantalmaatregelenjeugdreclasseringneemtaf.In2016kregenbijna11duizendjongerenjeugdreclassering,datwarenerin2011nogbijna17duizend.Ditpastineenalgehele dalende trend van criminaliteit in Nederland.

Meerjongerenwordengeholpendoorhetwijk­ofbuurtteamvandegemeente.Echter,dezetoenamegaatnietsamenmeteendalingvanhetaantaljongereninzorgmetverblijf.NainvoeringvandeJeugdwethebbenietsmeerjongerenjeugdhulpgekregendandaarvoor.Naasttoenamevandegeleverdejeugdhulpdoordegemeente,isdegemeenteookvakerdeverwijzer van jeugdhulp.

Gegevensovermedicijngebruiklatenziendat6opde10jeugdzorgjongerenADHD­middelenverstrektkrijgen.OndanksdathetaantaljongerenmetADHD­medicatieistoegenomen,bleefhet aantal van hen dat jeugdzorg ontvangt gelijk.

Ditoverzichtlaatnietzienhoegrootdebehoefteisaanjeugdzorg,nochdeeffectiviteitervan.Indemediawordtmetenigeregelmaatberichtoverontoereikendejeugdzorgbudgettenbijgemeenten.IndeeersteevaluatievandeJeugdwet(ZonMw,2018,p.528)staatditalsvolgtverwoord:“Overdevraagoferopditmomentalsprakeisvaneenpassendetoegangtotdejeugdhulpzijnkritischegeluidentehoren”.HetCBSbeschiktnietovergegevensinhoeverrewachtlijstenindejeugdzorgvoorkomen,laatstaandeomvangdaarvan.

Demetingvandekwaliteitendeeffectiviteit,ofweloutcome,vandejeugdzorgiseenonderwerpdatvolopinontwikkelingis.Veeljeugdhulpaanbiedersbestedenhieraandachtaan,maarmetgroteverschillenperdoelgroep,typehulp,brancheofprofessie.Ookgemeentenhebbenbelangbijeeninstrumentwaarmeedekwaliteitvaneenbehandelaarofeenbehandelingkanwordenbeoordeeld(VNG/NJi,2017).BovendienzijngemeentenverplichtvolgensdeJeugdwet(art2.2lid2c)verplichtomoutcomeinhunbeleidtebetrekken.Erontbreektechtervooralsnogeensystematischevastlegginghiervan.

Page 18: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 18

Technischetoelichting

Voordeperiode2011–2014zijndegegevensovergebodenzorgenhulpafkomstiguitverschillende bronnen:

− Provinciaalgefinancierdejeugdzorg:gegevensoverdegeleverdezorgdoorJeugd­enopvoedhulporganisatiesenBureausJeugdzorg.

− CuratieveGGz:personentot18jaarwaarvoorGGz­zorgisgedeclareerd,afkomstigvanVektisCV.VoortweedelijnsGgzbetrefthetpersonenwaarvoorzorgmeteenduurvanmaximaal365dagen(DiagnoseBehandelCombinatie)isgestart.

− AWBZ­gefinancierdezorg:personentot18jaarmeteenindicatievoorzorg,afgegevendoorhetCentrumIndicatiestellingZorgofdoordeBureausJeugdzorg.

HetgedeeltevandecuratieveGGzenAWBZ­gefinancierdezorgdatnaardejeugdzorgisovergegaanbetreftalleendejongerentot18jaar.Daaromzijnuitdezegegevensbronnenalleendepersonenvan0totenmet17jaarmeegenomen.

Vanafverslagjaar2015verzamelthetCBSjeugdzorggegevensinhetkadervanBeleids­informatieJeugd.AllejeugdhulpaanbiedersengecertificeerdeinstellingenzijnverplichtomgegevensoverdegeleverdejeugdzorgaanhetCBSterapporteren.Dezeregistratiebevatalleen gegevens over jeugdhulp die direct aan de jeugdhulpverlener wordt vergoed door de gemeente,dezogenaamdezorginnatura.Hetis,enwasookvoor2015,mogelijkomjeugdhulptevergoedenmeteenpersoonsgebondenbudget(PGB)ofviaparticulierejeugdhulp,waarbijdehulpdoordeouderszelfwordtvergoed.Dezevergoedingsvormenvallenbuitenditonderzoekenuitkomsteninditartikel.

DezorgvormendiebijderegistratievandeprovinciaalgefinancierdejeugdzorgwerdengehanteerdzijnvertaaldnaardezorgvormenzoalsdiegebruiktwordenbijBeleidsinformatieJeugd,zieonderstaandschema.

VanuitdecuratieveGGzendezorgindicatiesAWBZisgeeninformatiebekendoverdedaadwerkelijk geleverde zorgvorm. Het is dan ook niet mogelijk om een koppeling te maken metdevormenjeugdhulpmetenzonderverblijfdieindeBeleidsinformatieJeugdwordenonderscheiden.Dehulpvormendieinderegistratievanprovinciaalgefinancierdejeugdhulp,­beschermingen­reclasseringwerdengebruikt,komengrotendeelsovereenmetdievandeBeleidsinformatieJeugd.

Dejeugdzorggegevensbestaanuitzorgtrajecten.Ineenzorgtrajectwordtvastgelegdgedurendewelkeperiodeeenpersoonbepaaldezorgheeftontvangen.Eenpersoonkanineen jaar meerdere zorgtrajecten hebben. Het is ook mogelijk dat een jongere verschillende zorgtrajectentegelijkkrijgtbijverschillendejeugdhulpaanbieders.Dezedatazijngekoppeldaandebasisregistratiepersonenomdepersonendoordetijdtekunnenvolgen.Zorgtrajectendienietaandebasisregistratiepersonenkondenwordengekoppeldzijnverwijderd.DegepresenteerdeaantalleninditartikelkunnenenigszinsafwijkenvandeaantallendieopCBS­StatLinezijngepubliceerd,omdatdaarinalletrajectenzijnopgenomen.

GegevensovervoorgeschrevengeneesmiddelenzijnafkomstigvanhetZorginstituutNederlandendoorhetCBSverwerktenopgenomeninhaarStelselvanStatistischebestanden.

Page 19: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 19

MeerinformatieoverjeugdzorgstaatopdewebsitevanhetCBS: − OnderzoeksbeschrijvingBeleidsinformatieJeugd. − TabellenJeugdzorg.

Literatuur

Rijksoverheid(2013).Regelsoverdegemeentelijkeverantwoordelijkheidvoorpreventie,ondersteuning,hulpenzorgaanjeugdigenenoudersbijopgroei­enopvoedingsproblemen,psychischeproblemenenstoornissen(Jeugdwet).Memorievantoelichting.TweedeKamer,vergaderjaar2012/2013,33684,nr.3.https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst­33684­3.html

VertalingcodesProvinciaalgefinancierdejeugdzorgnaarhulpvormenBeleidsinformatieJeugd

code provinciaal gefinancierde jeugdzorg code Beleidsinformatie Jeugd

Jeugdhulp

1005100 traject verblijf accommodatie zorgaanbieder 24 uur 14 Jeugdhulp met verblijf, anders dan bovenstaand

1005200 traject verblijf accommodatie zorgaanbieder deeltijd 14 Jeugdhulp met verblijf, anders dan bovenstaand

1005300 traject gesloten jeugdzorg 13 Jeugdhulp met verblijf, gesloten plaatsing

1005500 traject jeugdhulp accommodatie zorgaanbieder groep 02 Jeugdhulp zonder verblijf, ambulante jeugdhulp op locatie van de aanbieder

1005600 traject jeugdhulp accommodatie zorgaanbieder individueel 02 Jeugdhulp zonder verblijf, ambulante jeugdhulp op locatie van de aanbieder

1005700 traject jeugdhulp thuis individueel 04 Jeugdhulp zonder verblijf, jeugdhulp in het netwerk van de jeugdige

1005800 traject observatiediagnostiek 02 Jeugdhulp zonder verblijf, ambulante jeugdhulp op locatie van de aanbieder

1006000 traject pleegzorg 24 uur 11 Jeugdhulp met verblijf, pleegzorg

1006100 traject pleegzorg deeltijd 11 Jeugdhulp met verblijf, pleegzorg

1006500 traject ambulante jeugdzorg zonder indicatiebesluit volgens afsprakenkader 02 Jeugdhulp zonder verblijf, ambulante jeugdhulp op locatie van de aanbieder

Jeugbescherming

1001400 traject ondertoezichtstelling regulier 11 Ondertoezichtstelling

1001500 traject voorlopige ondertoezichtstelling 12 Voorlopige ondertoezichtstelling

1001700 traject voogdij regulier 21 Voogdij

1001800 traject voorlopige voogdij 22 Voorlopige voogdij

Jeugdreclassering

1002100 traject jeugdreclassering code 60: kennisgeving voorwaardelijke veroordeling/voorwaardelijk sepot (hulp en steun) 41 Toezicht en begeleiding: gedwongen kader

1002200 traject jeugdreclassering code 61: voorwaardelijke invrijheidstelling 41 Toezicht en begeleiding: gedwongen kader

1002300 traject jeugdreclassering code 62: verzoek tot begeleiding van de Raad tijdens en na een taakstraf 42 Toezicht en begeleiding: vrijwillig

1002400 traject jeugdreclassering code 63: verzoek tot begeleiding na langdurige detentie 42 Toezicht en begeleiding: vrijwillig

1002500 traject jeugdreclassering code 64: verzoek tot begeleiding gedurende en na kortdurende detentie 42 Toezicht en begeleiding: vrijwillig

1002600 traject jeugdreclassering code 65: schorsing voorlopige hechtenis 42 Toezicht en begeleiding: vrijwillig

1002700 traject jeugdreclassering code 67: verzoek tot begeleiding van de Raad of OVJ t.b.v. Strafzitting 42 Toezicht en begeleiding: vrijwillig

1002800 traject jeugdreclassering code 68: verzoek tot begeleiding na PIJ maatregel 42 Toezicht en begeleiding: vrijwillig

1002900 traject jeugdreclassering code 69: aanhouding zitting 42 Toezicht en begeleiding: vrijwillig

1003100 traject jeugdreclassering code 70: individuele trajectbegeleiding harde kern 50 Individuele trajectbegeleiding Plus

1003200 traject jeugdreclassering code 71: individuele trajectbegeleiding Criem 51 Individuele trajectbegeleiding Criem

1003300 traject jeugdreclassering code 72: scholing- en trainingsprogramma 61 Scholings- en trainingsprogramma

1003400 traject jeugdreclassering code 73: gedragsbeinvloedende maatregel 62 Gedragsbeïnvloedende maatregel

1003500 traject jeugdreclassering code 74: ondersteuning gedragsbeinvloedende maatregel 63 Voorbereiding gedragsbeïnvloedende maatregel etc.

Page 20: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 20

Smit,W.,J.vandenTillaartenM.Snijdewint(2015).Evaluatievandemethodevoogdij,WODCpublicatienummer14085.https://www.wodc.nl/binaries/2496­samenvatting_tcm28­73722.pdf

VNG/NJi(2017).Outcome­sturingindejeugdhulphttps://www.nji.nl/nl/Download­NJi/Publicatie­NJi/Outcoming­sturing­in­de­jeugdhulp.pdf

ZonMw,2018,EersteevaluatieJeugdwethttps://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/brieven_regering/detail?did=2018D02818&id=2018Z01381

Page 21: Jeugdzorg voor en na de Jeugdwet - CBS · en innovaties in ondersteuning, hulp en zorg aan jeugdigen en gezinnen; 1.1 Jeugdzorg voor en na invoering van de Jeugdwet Jeugdzorg voor

CBS | Statistische Trends 21

Colofon

Verklaring van tekens

Niets(blanco) Eencijferkanoplogischegrondennietvoorkomen . Hetcijferisonbekend,onvoldoendebetrouwbaarofgeheim * Voorlopigecijfers ** Nadervoorlopigecijfers 2017–2018 2017totenmet2018 2017/2018 Hetgemiddeldeoverdejaren2017totenmet2018 2017/’18 Oogstjaar,boekjaar,schooljaarenz.,beginnendin2017eneindigendin2018 2015/’16–2017/’18 Oogstjaar,boekjaar,enz.,2015/’16totenmet2017/’18 Ingevalvanafrondingkanhetvoorkomendathetweergegeven

totaal niet overeenstemt met de som van de getallen.

UitgeverCentraal Bureau voor de StatistiekHenriFaasdreef312,2492JPDenHaagwww.cbs.nl

PrepressCCNCreatieenvisualisatie,DenHaag

OntwerpEdenspiekermann

InlichtingenTel.0885707070Viacontactformulier:www.cbs.nl/infoservice

©CentraalBureauvoordeStatistiek,DenHaag/Heerlen/Bonaire,2018.Verveelvoudigenistoegestaan,mitshetCBSalsbronwordtvermeld.