JenV monitor Eerste meting - Rijksoverheid.nl · 56% denkt dat de rechters in Nederland...

J&V monitor

Eerste meting

H7022

Dieter Verhue

Lenneke Nieuwenhuizen

11 november 2019

Inhoudsopgave

1. Inleiding en samenvatting 4

2. Veiligheid 9

3. Rechtsstaat 21

4. Migratie 33

5. Corporate 49

6. Bijlage: onderzoeksverantwoording 54

2

Inleiding en samenvatting

1

Inleiding

Binnen het ministerie van Justitie en Veiligheid (J&V) bestaat behoefte aan structureel inzicht in hoe er in de samenleving wordt gedacht over het

beleid en het ministerie. Kantar heeft de opdracht gekregen om hiervoor een monitor uit te voeren.

In deze rapportage worden de resultaten van de eerste kwantitatieve meting van de monitor beschreven. Hierbij wordt ingegaan op de thema’s

veiligheid, rechtsstaat en migratie en op het beeld van het ministerie van J&V.

Het onderzoek is uitgevoerd onder een representatieve steekproef van Nederlandse burgers van 18 jaar en ouder. In de vragenlijst is ingegaan op

de thema’s veiligheid, rechtsstaat, migratie en op het corporate beeld van J&V.

In dit rapport wordt achtereenvolgens op deze vier onderwerpen ingegaan:

1. Veiligheid

2. Rechtsstaat

3. Migratie

4. Corporate

Als bijlage is een onderzoeksverantwoording opgenomen.

Ten geleide

• In sommige gevallen tellen percentages niet op tot het totaal of tot meer dan 100 procent. Dit wordt veroorzaakt door afrondingsverschillen.

• Bij sommige vragen kon men meerdere antwoorden geven. In dit geval staat dit bij de uitkomsten vermeld.

• Het aantal waarnemingen kan variëren per vraag, omdat niet elke vraag is gesteld aan alle respondenten. Dit is in de voetnoot aangegeven.

• Waar relevant zijn uitspraken uit het kwalitatieve vooronderzoek bij de resultaten opgenomen.

5

Veiligheid

Ervaren veiligheid. Van de Nederlanders van 18 jaar en ouder (hierna

te noemen: burgers) voelt 86% zich veilig in Nederland. Slechts 2%

voelt zich onveilig. Burgers geven aan dat wat zij zelf in hun eigen

leefomgeving meemaken (59%) de grootste invloed heeft op de

ervaren veiligheid. Van de verschillende vormen van criminaliteit

hebben inbraak en diefstal (68%) en bedreiging en mishandeling (56%)

de grootste invloed op de ervaren veiligheid.

Privacyregels bij opsporing. Bijna driekwart (73%) van de burgers

denkt dat Politie en Justitie bij de bestrijding van criminaliteit strenge

privacyregels moeten opvolgen. Een meerderheid van 84% denkt dat

de politie effectiever zou kunnen optreden als de privacyregels worden

versoepeld. 75% is voorstander van het versoepelen van deze regels

voor Politie en Justitie.

Drugsbeleid. Burgers zijn verdeeld over de mate waarin het gebruik

van softdrugs acceptabel is: de groep die dit acceptabel vindt (36%) is

vrijwel even groot als de groep die dit onacceptabel vindt (36%).

Daarbij is 51% voor legalisering van softdrugs terwijl 32% hier tegen is.

Het gebruik van harddrugs wordt daarentegen afgekeurd: 73% vindt

XTC-gebruik onacceptabel en 86% keurt cocaïnegebruik af. Voor

legalisering van harddrugs bestaat geen draagvlak: 7% is hier voor en

84% is tegen. De belangrijkste redenen hiervoor zijn dat men vindt dat

met legalisering (ten onrechte) het signaal wordt afgegeven dat

drugsgebruik goed is en dat je mensen tegen harddrugs moet

beschermen.

Ondermijnende criminaliteit. Burgers zijn niet goed bekend met de

term “ondermijnende criminaliteit”: 73% heeft hier nog nooit van

gehoord. Nadat is uitgelegd wat ondermijnende criminaliteit is, vindt

47% dit vooral ernstig omdat door ondermijnende criminaliteit plekken

ontstaan waar criminelen het voor het zeggen hebben. Van de burgers

schat 49% in dat Politie en Justitie op dit moment slecht in staat zijn

ondermijnende criminaliteit terug te dringen, slechts 9% denkt dat zij

hier goed toe in staat zijn. Ruim driekwart is bereid om de politie tips te

geven als zij iets merken van ondermijnende criminaliteit.

Cybercriminaliteit. Cybercriminaliteit hoort voor 17% bij die vormen

van criminaliteit die de meeste invloed heeft op de ervaren veiligheid.

Men vindt deze vorm van criminaliteit met name ernstig, omdat je er

veel schade van kunt hebben en de pakkans voor daders laag is. 48%

denkt dat Politie en Justitie op dit moment slecht in staat zijn

cybercriminaliteit aan te pakken. 10% denkt dat ze hier goed toe in

staat zijn.

Samenvatting (1/4)

6

Rechtsstaat

Toegang tot de rechter. Men is verdeeld over de vraag of iedereen in

Nederland dezelfde mogelijkheden heeft om naar de rechter te

stappen: 37% denkt van wel, 31% denkt van niet. Uit het kwalitatieve

vooronderzoek blijkt dat degenen die denken dat niet iedereen toegang

heeft, inschatten dat dit om financiële redenen is.

Onafhankelijkheid rechtspraak. 56% denkt dat de rechters in

Nederland onafhankelijk zijn, terwijl 9% denkt dat dit niet het geval is.

We merken bij deze uitkomst op dat het veldwerk plaatsvond terwijl er

mediaberichtgeving was over mogelijk contact tussen het OM en het

ministerie van Justitie over het proces tegen Geert Wilders.

Straffen. Van de burgers denkt 75% dat de straffen die in Nederland

worden opgelegd over het algemeen te laag zijn. Een meerderheid van

65% vindt dat gedetineerden te veel luxe genieten en 67% vindt dat zij

in de gevangenis te veel vrijheid hebben. 31% is het ermee eens dat

gedetineerden tijdens de detentie verlof krijgen. Meer draagvlak (58%)

is er voor re-integratie aan het einde van de detentie om terugkeer naar

de samenleving te regelen. 72% vindt het slecht dat veroordeelden na

twee derde van hun straf voorwaardelijk vrij komen. Over het

wetsvoorstel om de voorwaardelijke invrijheidsstelling in te perken is

men verdeeld: 44% is voor, tegenover 35% die tegen is.

TBS. Van de burgers geeft 94% aan te weten wat TBS betekent. Ook

de inhoud van TBS (zoals oplegging door de rechter, behandeling in

een inrichting, beëindiging) zijn bij een zeer ruime meerderheid bekend.

Slachtoffers en nabestaanden. Veel burgers (55%) vinden dat

slachtoffers van misdrijven en nabestaanden te weinig aandacht krijgen

van Politie en Justitie. Men vindt vooral dat hun schadevergoeding en

hun positie in het strafproces verbeterd zou kunnen worden. Daarbij

vindt men dat er een aanwezigheidsverplichting van de verdachte bij de

zitting zou moeten worden ingesteld.

Migratie

Impact van migratie. Burgers denken bij migratie vooral aan

vluchtelingen (29%) en asielzoekers (20%). Men denkt ook (71%) dat

vluchtelingen de grootste groep migranten vormen die in de afgelopen

drie jaar naar Nederland zijn gekomen. 49% denkt dat migratie vooral

een negatieve impact op de samenleving heeft, terwijl 11% een

overwegend positieve invloed ziet.

Samenvatting (2/4)

7

Eisen aan migranten. Driekwart vindt dat de overheid onvoldoende

eisen aan migranten stelt op het gebied van taal (74%), beperking van

overlast (72%) en leven volgens de Nederlandse normen en waarden

(72%). Twee derde vindt bovendien dat de overheid onvoldoende eisen

stelt als het gaat om het leveren van een bijdrage aan de samenleving

(66%). De helft (51%) vindt dat de overheid in het toelatingsbeleid

onvoldoende rekening houdt met de economische bijdrage van

migranten.

Informatiebronnen. De belangrijkste nieuwsbronnen voor het

onderwerp migratie zijn nieuwsprogramma’s (voor 74%), eigen

ervaringen (voor 40%), achtergrondprogramma’s (voor 40%) en

verhalen van mensen uit de eigen omgeving (34%).

Asielbeleid. Burgers zijn verdeeld over de beoordeling van

asielaanvragen: een derde (33%) vindt dat asielaanvragen zorgvuldig

en rechtvaardig wordt beoordeeld, terwijl een vijfde (20%) dit niet vindt.

Een ruime meerderheid (69%) vindt dat de tijd die het kost voordat

duidelijk is of men kan blijven echter niet acceptabel. Men is verdeeld

over de beroepsmogelijkheden van asielzoekers: de groep die het

terecht vindt dat asielzoekers hun zaak opnieuw laten beoordelen als

de situatie wijzigt (40%) is iets groter dan de groep die dit niet terecht

vindt (31%). De groep die vindt dat het terecht is dat

asielzoekers in beroep kunnen gaan tegen een beslissing over hun

verblijfsstatus (29%), is daarentegen kleiner dan de groep die dit niet

terecht vindt (46%). Al met al vindt bijna 40% dat Nederland

asielzoekers al met al goed behandelt.

Overlast gevende asielzoekers. Een ruime meerderheid (64%) vindt

dat de overheid onvoldoende doet aan overlast gevende asielzoekers.

Men denkt dat asielzoekers minder overlast zouden geven wanneer

sneller duidelijk is of men wel of niet kan blijven (84%). Een

meerderheid (57%) neigt naar het direct terugsturen van overlast

gevende asielzoekers, ook al is dat in strijd met het Nederlandse recht.

Terugkeer. Een krappe meerderheid (57%) vindt dat de overheid

onvoldoende doet om uitgeprocedeerde asielzoekers zonder

verblijfsstatus terug te laten keren naar het land van herkomst. Een

meerderheid (62%) is tegen het geven van onderdak aan

uitgeprocedeerde asielzoekers en een meerderheid (57%) vindt dat

herkomstlanden moeten worden gedwongen tot medewerking aan

terugkeer.

Corporate

Associaties. Veel burgers zijn kritisch in hun associaties met het

ministerie van J&V. Zij geven vaak aan als eerste te moeten denken

Samenvatting (3/4)

8

aan affaires en aan het aftreden van bewindslieden. Sommigen denken

dat het ministerie niet op orde is, terwijl anderen aangeven dat het een

groot en “log” ministerie is met veel problemen. Andere burgers zijn

positiever en geven aan dat het ministerie doet wat binnen haar

mogelijkheden ligt en dat het ministerie door de media hard wordt

aangepakt. Veel burgers hebben weinig associaties met het ministerie,

volstaan met een beschrijving van haar formele taken of noemen de

naam van minister Grapperhaus.

Belang en toepasbaarheid van kenmerken. Burgers vinden het

belangrijk dat J&V betrouwbaar (93%), transparant (83%) en open

(80%) is. 43% vindt J&V ook daadwerkelijk betrouwbaar, 16% vindt het

ministerie transparant en 18% vindt J&V open.

Invloed op J&V. Van de burgers vindt 4% dat zij (veel) invloed hebben

op het beleid van J&V. 30% vindt dat zij (veel) invloed zouden moeten

hebben op het ministerie.

Samenvatting (4/4)

9

Veiligheid

2

24%

63%

12%

2%

Heel veilig Tamelijk veilig

Niet veilig, maar ook niet onveilig Tamelijk onveilig

Heel onveilig

Van de Nederlandse burgers van 18 jaar en ouder voelt 86% zich (heel) veilig in Nederland.

Slechts 2% voelt zich (heel) onveilig

De meeste invloed op de ervaren veiligheid hebben:

• inbraak en diefstal (68%)

• bedreiging en mishandeling (56%)

• straatroof, zakrollen (38%)

• vandalisme, vernieling, brandstichting (38%)

• aanranding en verkrachting (38%)

• overvallen (38%)

• Cybercriminaliteit (17%)

• De meeste Nederlanders (86%) voelen zich (heel) veilig in

Nederland. Bij ruim 1 op de 10 (12%) is het gevoel van

veiligheid neutraal (niet veilig, maar ook niet onveilig). Een

zeer kleine minderheid (2%) voelt zich tamelijk onveilig.

Quotes uit het kwalitatieve onderzoek:

• “Veilig, redelijk tot goed voor elkaar in Nederland (....) je hebt groepjes jongeren, maar die doen geen kwaad. Er is laatst een inbraak

geweest boven mij, dat is het enige.”

• “Over het algemeen is het leven in Nederland best veilig. Ik ben twee maanden geleden van mijn scootmobiel afgeslagen door jongeren.

Ze sloegen me op mijn hoofd. Je zou je dan onveilig moeten voelen, maar alsnog heb ik dat gevoel niet. ik heb er wel pijn en last van

gehad maar het zijn vaak van die opgeschoten jongeren (...) Ik zou me pas onveilig voelen als er hier ook een aanslag voorkomt zoals in

de buurlanden, terrorisme.”

Hoe veilig voelt u zich in Nederland? n=1.312

11

Wonen buiten de grote stad

• “Het wonen op het platteland”

• “Waar ik ben is het rustig en voel ik me

geheel veilig”

• “Dat ik in een dorp woon in plaats van in

een stad”

• “Dat ik op het platteland woon en niet in

een grote stad.”

• “Klein dorp ons kent ons”

Aandacht overheid voor veiligheid

• “Aanwezigheid van camera’s”

• “Zichtbaarheid politie”

• “Alertheid van instanties”

• “AIVD, defensie, terrorismebestrijding”

• “Hulpdiensten staan ter beschikking”

• “Genoeg straatverlichting”

• “Blauw op straat“

• “Goede controles bij evenementen “

• “Betrouwbare politie”

• “Duidelijke regels”

Eigen instelling

• “Ik ben niet snel bang”

• “omdat ik zelf goed in het leven sta”

• “Weerbaarheid van mezelf”

• “Ik ben vrij groot en breed”

• “mijn eigen mindset”

• “ik heb geen nare ervaringen”

Sociale samenhang

• “Als mensen elkaar groeten op straat ”

• “Dat je je buren kent ”

• “Bekende mensen om je heen ”

• “Buurtpreventie ”

• “Dat andere mensen behulpzaam zijn”

• “Doordat hulp als er iets gebeurt”

• “De buurt ,waar ik woon ”

• “Saamhorigheid”

Eigen maatregelen

• “Dat ik de mogelijkheid heb om mijn huis op

slot te kunnen doen”

• “Alarmsysteem van m'n huis”

• “De maatregelen die ik zelf neem”

Mentaliteit in Nederland

• ”Open samenleving”

• ”Cultuur in het land”

• ”Redelijkheid is nog steeds rotsvast

aanwezig in onze samenleving”

• ”Dat de meeste mensen heel relaxed zijn”

• ”Dat de criminaliteitscijfers dalen en

vergeleken met andere landen laag zijn ”

• ”Dat hier relatief weinig gebeurt qua

aanslagen ”

• ”Ik kan hier in Nederland mezelf zijn. Mensen

zijn over het algemeen vriendelijk en

behulpzaam”

Wat draagt positief bij aan het gevoel van veiligheid?

11

Een gerubriceerde bloemlezing uit de gegeven open antwoorden

Wat draagt positief bij aan uw gevoel van veiligheid? (indien men zich veilig voelt in Nederland) n=1.312

Wat draagt negatief bij aan uw gevoel van veiligheid? (indien men zich onveilig voelt in Nederland) n=1.312

Omdat de groep die zich onveilig voelt klein is, zijn de genoemde redenen hiervoor ook beperkt. De redenen die

zijn genoemd variëren van een onveilige eigen woonomgeving, overlast door drugs en hangjongeren, kans op

aanslagen, mediaberichtgeving tot hufterig gedrag van mensen in het openbaar en in het verkeer.

16%

18%

33%

33%

59%

Berichten video's op sociale media

Misdaadprogramma's op tv zoals opsporing verzocht of opgelicht

Berichtgeving in nieuwsmedia

Verhalen die ik van mensen in mijn omgeving hoor

Wat ik zelf in mijn leefomgeving meemaak

(heel) grote rol

Speelt het volgende een rol bij uw gevoel van veiligheid?


• “Het heeft veel impact als je persoonlijk iets meemaakt. Een vriendin van mij is gehackt en ze moest heel veel geld betalen (....).

Toen werd ik ook heel erg achterdochtig met Facebook, een tijd lang. Ik vertrouwde al mijn gegevens niet meer. Het maakt impact

als het dichtbij komt en persoonlijk wordt.”

Welke rol spelen de volgende factoren bij uw gevoel van veiligheid? n=1.312

Wat men zelf meemaakt in de eigen leefomgeving speelt de grootste rol bij het gevoel van

veiligheid

• Wat men zelf meemaakt in de leefomgeving

speelt voor 59% een (heel) grote rol bij het

gevoel van veiligheid.

• Voor een derde (33%) spelen de verhalen die

zij horen van mensen in hun omgeving en

berichtgeving in nieuwsmedia een (heel) grote

rol bij hun gevoel van veiligheid.

12

Men denkt dat Politie en Justitie misdaad effectiever kunnen bestrijden als privacyregels

worden versoepeld en is hier ook voorstander van

• Een ruime meerderheid van 84% denkt dat de politie iets tot veel effectiever misdaad zou kunnen bestrijden als de privacyregels zouden

worden versoepeld.

• Driekwart (75%) is enigszins of sterk voorstander van versoepeling van de privacyregels door Politie en Justitie.

• Bijna driekwart (73%) denkt dat privacyregels van de politie tamelijk tot zeer streng zijn. 13% neemt een middenpositie in.

57%27%

9%6%

Veel effectiever

Iets effectiever

Niet of nauwelijks effectiever

Weet niet

75%

9%

13%

3%

Enigszins/ sterk voorNiet voor en niet tegenEnigszins/ sterk tegenWeet niet

Politie en Justitie kunnen misdaad

effectiever bestrijden als privacyregels

zouden worden versoepeld

73%

13%

9%

4%

Tamelijk/ heel streng (de politie mag weinig)

Niet streng en niet soepel

Tamelijk/ heel soepel (de politie mag veel)

Weet niet

Voor/tegen het versoepelen van de

privacyregels voor Politie en JustitieDe privacyregels voor de politie zijn…

De privacyregels voor de politie zijn… Denkt u dat Politie en Justitie effectiever misdaad zouden kunnen bestrijden als de privacyregels zouden worden versoepeld?

Hoe staat u tegenover het versoepelen van de privacyregels voor Politie en Justitie? n=1.312 13

36%

28%

37%

Grotendeels/ volledig acceptabel Neutraal Grotendeels/ volledig onacceptabel

Het gebruik van wiet en hasj

10%

17%

73%

Het gebruik van XTC

4%

10%

86%

Het gebruik van cocaïne

• Het gebruik van cocaïne wordt het meest onacceptabel gevonden (86% vindt dit grotendeels of volledig onacceptabel), gevolgd

door het gebruik van XTC, dat 73% grotendeels of volledig onacceptabel vindt. Wiet en hasj wordt door een vrijwel even grote groep

geaccepteerd (36%) en niet geaccepteerd (37%). Ruim een kwart (28%) staat neutraal tegenover het gebruik van wiet en hasj.

Hoe acceptabel of onacceptabel vindt u het gebruik van wiet en hasj door mensen in Nederland? n=1.312

Hoe acceptabel of onacceptabel vindt u het gebruik van XTC door mensen in Nederland? Hoe acceptabel of onacceptabel vindt u het gebruik van Cocaïne door

mensen in Nederland? n=1.312

Men is verdeeld over de mate waarin het gebruik van softdrugs acceptabel is maar vindt

harddruggebruik in ruime meerderheid onacceptabel

14

51%

32%

18%

Voor legalisering Tegen legalisering Weet niet

Voor of tegen het legaliseren van:

7%

84%

10%

softdrugs zoals wiet en

hasjharddrugs zoals XTC en

cocaïne

• Het legaliseren van softdrugs zoals wiet en hasj kan op veel meer

steun rekenen (51% is voor het legaliseren van wiet en hasj) dan

het legaliseren van harddrugs zoals XTC en cocaïne (7% is voor

legalisatie van harddrugs).

Tegen het legaliseren van harddrugs omdat…

60% … door legalisering geef je het signaal dat drugsgebruik goed is

55% … je mensen moet beschermen tegen harddrugs

48% … legalisering tot meer verslaafden zal leiden

47% … gebruik van harddrugs de maatschappij geld kost (bijvoorbeeld

gezondheidszorg)

38% … het leidt niet tot minder criminaliteit, alleen tot een verschuiving

11% … legalisering in strijd is met internationale afspraken

Voor het legaliseren van harddrugs omdat…

80% … als drugs legaal zijn kun je het gebruik veel beter reguleren

(bijvoorbeeld door accijnzen, kwaliteitseisen en voorlichting)

74% … je drugscriminelen daarmee buiten spel zet

46% … de politie zich dan kan richten op andere soorten criminaliteit

43% … mensen moeten zelf kunnen beslissen of ze drugs willen

gebruiken

28% … er dan minder zwart geld in de economie komt

Bent u voor of tegen het legaliseren van softdrugs zoals wiet en hasj? Bent u voor of tegen het legaliseren van harddrugs zoals XTC en Cocaïne? n=1.312

Welke redenen zijn voor u het belangrijkst dat u tegen het legaliseren van harddrugs bent? n=1.099 Welke redenen zijn voor u het belangrijkst dat u voor het

legaliseren van harddrugs bent? n=92

Waar de helft (51%) vindt dat softdrugs zoals wiet en hasj gelegaliseerd moeten worden, vindt

slechts 7% dit van harddrugs zoals XTC en cocaïne

15

28%

35%

36%

36%

47%

Dat steeds meer 'normale burgers' daardoor de criminaliteit in worden getrokken

Vanwege het toenemend gebruik van geweld en liquidaties

Dat criminelen ook infiltreren in het bestuur zoals in gemeenteraden

Omdat het de rechtsorde ondermijnt, denk aanbedreiging van rechters ofburgemeesters

Omdat er plekken ontstaan waar criminelen het voor het zeggen hebben

Voor bijna driekwart (73%) is ‘ondermijnende criminaliteit’ een onbekende term

27%

73%

Ja Nee

Heeft u weleens gehoord van de term

‘ondermijnende criminaliteit’?

Welke kenmerken van ondermijnende criminaliteit vindt u het ernstigst?

• Een meerderheid van 73% heeft nog

nooit gehoord van de term

‘ondermijnende criminaliteit’.

• Bijna de helft (47%) vindt ondermijnende

criminaliteit het ernstigst omdat er

plekken ontstaan waar criminelen het

voor het zeggen hebben.

Quote uit het kwalitatieve

onderzoek:

• “Ja, je leest er veel over.

Containers met drugs die

binnenkomen en dan

gewoon door mogen rijden.

Ik vind het zorgelijk.”

Hebt u weleens gehoord van de term "ondermijnende criminaliteit"? Welke kenmerken van ondermijnende criminaliteit vindt u het ernstigst? n=1.312

Uitleg in vragenlijst:

“Als de georganiseerde criminaliteit gebruik maakt van diensten uit

de “bovenwereld” om activiteiten uit te voeren, wordt dat

ondermijnende criminaliteit genoemd.

Denk aan:

- een elektricien die een woning aanpast om wietteelt mogelijk te

maken

- een boer die een loods beschikbaar stelt om drugs te produceren

- een financieel dienstverlener die crimineel geld witwast.

Soms werken mensen hier vrijwillig aan mee, soms worden ze

omgekocht of bedreigd.”

16

De helft (49%) denkt dat Politie en Justitie op dit moment tamelijk/ zeer slecht in staat zijn om

ondermijnende criminaliteit terug te dringen

1%

8%

32%

39%

10%

Zeer goed Tamelijk goed

Niet goed en niet slecht Tamelijk slecht

Zeer slecht

In welke mate is Politie en Justitie op dit moment in staat om

ondermijnende criminaliteit terug te dringen, denkt u? • De helft (49%) denkt dat Politie en Justitie tamelijk of

zeer slecht in staat zijn om ondermijnende criminaliteit

terug te dringen.

• Een derde (32%) neemt een middenpositie in als het

gaat om de mate waarom Politie en Justitie op dit

moment in staat zijn om ondermijnende criminaliteit

terug te dringen.

• Bijna 1 op de 10 (9%) denkt dat Politie en Justitie op dit

moment in staat zijn om ondermijnende criminaliteit

terug te dringen.


• “Achter die mensen zit iemand die hen onder druk zet. Je bent de takken aan het verdelgen, niet de boom. Je moet de cellen aanpakken.”

In welke mate is Politie en Justitie op dit moment in staat om ondermijnende criminaliteit terug te dringen, denkt u? n=1.312

Vraag herhaald na liquidatie advocaat

• Het veldwerk vond plaats voor de liquidatie van advocaat Derk

Wiersum. Na de moord is deze vraag (op ons eigen initiatief)

opnieuw voorgelegd aan het Nederlands publiek. Op dat

moment denkt 61% van de Nederlanders dat Politie en Justitie

tamelijk of zeer slecht in staat zijn om ondermijnende

criminaliteit terug te dringen.

17

35%

41%

19%

4%

1%

Zeker wel Waarschijnlijk welMisschien wel, misschien niet Waarschijnlijk nietZeker niet

Driekwart (76%) is (waarschijnlijk) wel bereid om tips te geven aan de politie als zij iets

merken van ondermijnende criminaliteit

• De meerderheid (76%) zou (waarschijnlijk)

wel bereid zijn om tips te geven aan de

politie als zij iets merken van

ondermijnende criminaliteit.

• Slechts 1 op de 20 (5%) is (waarschijnlijk)

niet bereid om tips te geven aan de politie

als zij iets merken van ondermijnende

criminaliteit.

Redenen om wel tips te willen geven:

• 55% omdat ik vind dat dat mijn plicht is.

• 54% omdat ik wil bijdragen aan de

bestrijding hiervan.

• 52% omdat ik vind dat het niet

acceptabel is.

Redenen om geen tips te willen geven:

• 58% omdat ik hier niet bij betrokken wil raken.

• 26% omdat ik of mensen in mijn omgeving

hierdoor in gevaar kunnen komen.

• 21% omdat ik niet zeker weet of er iets aan de

hand is.

• 10% omdat ik daardoor mensen in de

problemen breng.


• “Ja, ik denk dat we veel voorbij zien komen (...) maar ik wil er niet in betrokken worden. Stel dat door onzorgvuldigheid van de politie je

naam bovenkomt, nou ‘koekoek’, laat dan maar. ”

Zou u zelf bereid zijn tips te geven aan de politie als u iets merkt van ondermijnende criminaliteit in uw omgeving? n=1.312

Waarom zou u wel bereid zijn tips aan de politie te geven? n=994

Waarom zou u niet bereid zijn tips aan de politie te geven? n=7018

10%

34%

33%

16%

7%

Zeer goed Tamelijk goedNiet goed en niet slecht Tamelijk slechtZeer slecht Weet niet

In welke mate zijn Politie en Justitie op dit moment in

staat om cybercriminaliteit terug te dringen, denkt u?

14%

23%

26%

27%

45%

55%

Je krijgt dat wat gestolen wordt meestal niet terug

Het kan iedereen overkomen

Het is lastig om jezelf tegen cybercriminaliteit te beschermen

Het komt steeds vaker voor

De pakkans voor de daders is laag

Je kunt er veel financiële en andere schade van hebben

Bijna de helft (48%) denkt dat Politie en Justitie (tamelijk) slecht in staat zijn om

cybercriminaliteit terug te dringen

• 49% denkt dat Politie en Justitie op dit moment (tamelijk) slecht in staat zijn om cybercriminaliteit terug te dringen.

• Een meerderheid van 55% vindt cybercriminaliteit het ernstigst omdat je er veel financiële en andere schade van kunt hebben.


• “Ik denk dat de politie achterloopt. Als je een beetje weet hoe je moet hacken heb je vrij spel.”

• “Ik voel me ook heel naïef, het is heel bedreigend. Er zou meer scholing moeten komen, dat je weet wat de risico’s zijn.”

Welke kenmerken van cybercriminaliteit vindt u het ernstigst?

Hieronder ziet u een aantal kenmerken van cybercriminaliteit. Welke daarvan vindt u het ernstigst? In welke mate zijn Politie en Justitie op dit moment in staat om

Cybercriminaliteit terug te dringen, denkt u? n=1.312 19

• Gevoel van veiligheid. In de leeftijdscategorie tussen 18 en 34 jaar voelt men zich het meest veilig in Nederland. 91% van de jongeren tussen

25 en 34 jaar voelt zich tamelijk of heel veilig, tegenover 84% in de leeftijdscategorieën boven de 45 jaar. Daarnaast voelen mensen uit Noord

Nederland (94%) en mensen met een HBO+ opleiding (92%) zich het meest veilig in Nederland. Van de mensen met een mavo opleiding of

lager, voelt 77% zich tamelijk tot heel veilig in Nederland. In de drie grote steden en randgemeenten voelt 3% zich tamelijk tot heel onveilig, dit

is significant vaker dan in de regio oost Nederland. Vandalisme, vernieling en brandstichting heeft voor mensen met een autochtone

achtergrond significant meer invloed op hun gevoel van veiligheid (40%), dan voor allochtone mensen uit een westers land (30%) of niet-

westers land (27%). Cybercriminaliteit heeft significant meer invloed op het gevoel van veiligheid onder mensen van 65 jaar en ouder (22%),

dan onder de leeftijdsgroepen tussen 25 t/m 34 jaar (11%) en 35 t/m 44 jaar (13%). Berichten en video’s op sociale media spelen voor 27%

van de 18 t/m 24-jarigen een grote of hele grote rol bij hun gevoel van veiligheid. Dit is significant vaker dan voor oudere leeftijdsgroepen.

Ditzelfde geldt voor mensen uit de drie grote steden en randgemeenten; voor een kwart (24%) spelen sociale media een grote of hele grote rol

bij hun gevoel van veiligheid. Dit is significant vaker dan in andere regio’s. Voor mensen van 65 jaar of ouder spelen verhalen die zij in hun

omgeving horen significant vaker geen of een kleine rol (voor 54% van de 65-ers spelen verhalen uit hun omgeving geen of een kleine rol), dan

voor jongere leeftijdsgroepen. Ditzelfde geldt voor wat mensen van 65 jaar of ouder in hun leefomgeving meemaken; voor 33% speelt dit geen

of een kleine rol bij hun gevoel van veiligheid. Dit verschilt significant van andere leeftijdsgroepen.

• Politie en Justitie. Mensen met een allochtone westerse of niet-westerse achtergrond denken significant vaker (respectievelijk 8% en 10%)

dan autochtone mensen (2%) dat de privacyregels voor de politie heel soepel zijn (de politie mag veel). Autochtone mensen denken dan ook

significant vaker (61%) dat Politie en Justitie veel effectiever misdaad kunnen bestrijden als de privacyregels zouden worden versoepeld, dan

allochtone westerse (48%) en niet westerse (44%) mensen. In lijn met dit beeld zijn autochtone mensen significant vaker (49%) sterk voor het

versoepelen van privacyregels voor Politie en Justitie, dan mensen met een westerse (32%) of niet westerse achtergrond (34%).

• Drugsgebruik. Het gebruik van wiet en hasj wordt significant vaker grotendeels of volledig onacceptabel gevonden door mensen van 65 jaar

en ouder (46%), dan door mensen van jongere leeftijdsgroepen. Tevens staan mensen met een HBO+ opleiding meer accepterend tegenover

het gebruik van wiet en hasj (45% vindt dit grotendeels of volledig acceptabel), dan mensen met een lagere opleiding. 56% van de HBO+

opgeleide mensen is dan ook voor het legaliseren van softdrugs, tegenover 42% van de mensen die mavo of lager opgeleid is. Wat betreft het

Verschillen naar achtergrondkenmerken

20

gebruik van XTC ontstaat eenzelfde beeld als bij wiet en hasj. Mensen van 65 jaar en ouder vinden het gebruik van XTC significant vaker

grotendeels of volledig onacceptabel (86%), dan jongere mensen. Hiernaast vinden HBO+ opgeleide mensen het gebruik van XTC significant

vaker (15%) acceptabel dan lager opgeleide mensen. Mensen in de drie grote randgemeenten vinden het gebruik van XTC significant vaker

grotendeels of helemaal acceptabel (18%), dan mensen uit de overige regio’s in Nederland. Het legaliseren van harddrugs zoals XTC en

cocaïne kan onder mensen van 65 jaar en ouder op de minste steun rekenen; 89% is tegen legalisatie van XTC. Dit is een significant grotere

groep dan de leeftijdscategorieën jonger dan 55 jaar. Het gebruik van cocaïne wordt door mensen van 65 jaar en ouder significant vaker

grotendeels of volledig onacceptabel gevonden (93%), dan door mensen van andere leeftijden.

• Ondermijnende criminaliteit. Mensen van 55 jaar en ouder hebben significant vaker gehoord van de term ondermijnende criminaliteit, dan

andere leeftijdsgroepen. Dit geldt ook voor mensen met een HBO+ opleiding; 34% van de mensen met een HBO opleiding heeft van de term

ondermijnende criminaliteit gehoord (tegenover 17% van de mensen die mavo of lager opgeleid zijn en 26% van de mensen die MBO t/m VWO

zijn opgeleid). Mensen in de leeftijd van 55 t/m 64 jaar (41%) en van 65 jaar en ouder (45%) vinden ondermijnende criminaliteit significant vaker

ernstig omdat het de rechtsorde ondermijnt, dan jongere leeftijdsgroepen. Hiernaast zijn mensen van 55 jaar en ouder significant vaker dan

jongeren bereid om tips te geven aan de politie als zij iets merken van ondermijnende criminaliteit in hun omgeving (85% van 55 jaar en ouder is

bereid om waarschijnlijk of zeker tips te geven in dat geval, tegenover 65% in de groep 16 t/m 24 jaar).

• Cybercriminaliteit. Mensen met een niet westerse achtergrond vinden het feit dat je datgene wat gestolen wordt meestal niet terugkrijgt, vaker

het ernstigste kenmerk van cybercriminaliteit (22%), dan mensen met een autochtone (13%) of westerse achtergrond (9%). Mensen die HBO of

hoger zijn opgeleid, denken vaker dan mensen met een mavo opleiding of lager, dat Politie en Justitie op dit moment tamelijk tot zeer slecht in

staat zijn om cybercriminaliteit terug te dringen (HBO+: 53%; t/m mavo: 42%).

21

Rechtsstaat

3

37%

25%

31%

6%

Grotendeels/ helemaal mee eens Niet eens, maar ook niet oneens

Grotendeels/ helemaal mee oneens Weet niet

“Iedereen in Nederland heeft dezelfde

mogelijkheden om naar de rechter te stappen”

56%26%

9%

9%

“De rechters in Nederland zijn

onafhankelijk”*

Een krappe meerderheid van 56% denkt dat de rechters in Nederland onafhankelijk zijn

• 37% is het er (helemaal) mee eens dat

iedereen in Nederland dezelfde

mogelijkheden heeft om naar de rechter

te stappen.

• 56% denkt dat de rechters in Nederland

onafhankelijk zijn. 9% denkt dat dit niet

het geval is*

* Notabene: tijdens het veldwerk was er mediaberichtgeving over mogelijk contact tussen het OM en het ministerie van Justitie over het proces tegen Geert Wilders.

Iedereen in Nederland heeft dezelfde mogelijkheden om naar de rechter te stappen. De rechters in Nederland zijn onafhankelijk. n=1.312


• [over dat de eigen bijdrage die rechtsbijstand voor mensen in de bijstand bemoeilijkt] “Een eigen bijdrage ja. Ik heb het om die reden

niet gedaan. Je moet echt een behoorlijk bedrag kunnen betalen. Iets van 300 euro ofzo. Hoe ga je dat van mij vragen?”

• “Maar je kunt je voor rechtsbijstand verzekeren. Ik heb daar hele goede ervaringen mee.”

23

75%

14%

8%3%



“Over het algemeen worden in Nederland te lage straffen opgelegd”

Driekwart vindt dat er in Nederland over het algemeen te lage straffen worden opgelegd

• Driekwart vindt dat er in Nederland over het algemeen te

lage straffen worden opgelegd, 14% neemt een

middenpositie en 8% vindt niet dat er in Nederland te

lage straffen worden opgelegd en is het grotendeels/

helemaal oneens met de stelling.


• “Ik erger me eraan dat iemand 7 jaar krijgt en na 4 jaar vrij

rondloopt. 7 jaar is 7 jaar.”

• “Draaideurcriminelen gaandeweg een zwaardere straf

geven. Als je omliggende landen ziet dan zijn ze hier als een

watje bezig.”

• “Draaideurcriminelen, in Amsterdam heb je een top 500. Die

stelen een fiets en zitten maar één week in de gevangenis.”

• “Nee niet zwaar genoeg. Soms hoor je gruwelijke zaken

zoals die Michael P.. Die heeft zo vaak iets geflikt, waarom

laat je zo iemand vrij rondlopen? Je kan het herhaalsysteem

voorkomen, dan worden ze ook banger.”

Over het algemeen worden in Nederland te lage straffen opgelegd. n=1.312

24

65%

18%

11%

6%



“Het leven in gevangenissen is te luxe”

67%

16%

6%

8%

“Gedetineerden hebben in de gevangenis te veel vrijheid”

• Een meerderheid is het er (grotendeels) mee

eens dat er te veel luxe (65%) en vrijheid

(67%) is in gevangenissen voor gedetineerden.

De meerderheid (65%) vindt het leven in gevangenissen te luxe en vindt dat gedetineerden

te veel vrijheid hebben in de gevangenis (67%)


• “Ze hebben een tv op de kamer, sommige

hebben dan zoiets van: ik betaal geen boete

en ga lekker een weekje zitten.”

• “Te veel vrijheid, ik weet van mensen dat

drugs gewoon binnenkomen. Dat je via de

bewakers aan drugs kunt komen.”

• “Zo gezellig is het daar niet hoor. Alleen kale

muren worden mensen gek van, daar heb je

ook niks aan.”

Het leven in gevangenissen is te luxe. Gedetineerden hebben in de gevangenis te veel vrijheid. n=1.312

25

17%

22%

35%

56%

61%

De veroordeelden leren niet nogmaals in de fout te gaan

Vergelding voor de slachtoffers

Criminelen afschrikken om misdaden te begaan

Aan de samenleving laten zien dat misdaad wordt bestraft

De samenleving veiliger te maken door criminelen op te sluiten

Welke redenen om gevangenisstraffen op te leggen zijn voor u het belangrijkst?

• Voor 61% is het veiliger maken van de

samenleving door criminelen op te sluiten de

belangrijkste reden om gevangenisstraffen op te

leggen.

• Ruim de helft (56%) vindt het aan de samenleving

laten zien dat misdaad wordt bestraft de

belangrijkste reden om gevangenisstraffen op te

leggen.

• Slechts een klein deel (17%) vindt de reden; de

veroordeelden leren niet nogmaals de fout in te

gaan, een belangrijkste reden om

gevangenisstraffen op te leggen.

Welke redenen om gevangenisstraffen op te leggen zijn voor u het belangrijkst? n=1.312

De belangrijkste reden om gevangenisstraffen op te leggen is voor 61% om de samenleving

veiliger te maken door criminelen op te sluiten

26

8%

17%

72%

3%

Tamelijk/ zeer goed Niet goed en niet slecht

Tamelijk/ zeer slecht Weet niet

44%

17%

35%

4%

Wat vindt u van het voorstel om de voorwaardelijke

invrijheidsstelling te veranderen, zodat gedetineerden

maximaal 2 jaar eerder vrijkomen?

Wat vindt u ervan dat veroordeelden in

Nederland voorwaardelijk vrijkomen als ze

twee derde van hun straf hebben uitgezeten?

72% vindt het (zeer) slecht dat veroordeelden voorwaardelijk vrij komen als ze twee derde van

hun straf hebben uitgezeten

• Een ruime meerderheid van 72% vindt het

tamelijk tot zeer slecht dat veroordeelden

vrijkomen in Nederland als zij twee derde van

hun straf hebben uitgezeten.

• 44% vindt het tamelijk tot zeer goed om de

voorwaardelijke invrijheidsstelling te

veranderen, zodat gedetineerden maximaal 2

jaar eerder vrijkomen. 35% vindt dit (zeer)

slecht.


• “Bij bepaalde delicten verdien je het niet. Verkrachters en moordenaars mogen niet meer terugkomen.”

• “Een psychopaat die na tien jaar nog steeds niet spoort, daar komt het gewoon niet meer goed mee.”

Wat vindt u ervan dat op dit moment veroordeelden in Nederland voorwaardelijk vrij komen als ze twee derde van hun straf hebben uitgezeten? Wat vindt u ervan dat

er een wetsvoorstel wordt voorbereid om de voorwaardelijke invrijheidsstelling te veranderen, zodat gedetineerden maximaal 2 jaar eerder vrijkomen? n=1.312 27

Er is meer draagvlak voor re-integratie aan het einde van detentie dan voor tussentijds verlof

31%

28%

39%

3%



“Gedetineerden krijgen tijdens hun detentie

verlof om te wennen aan terugkeer in de

samenleving.”

58%

25%

7%3%

“Gedetineerden re-integreren aan het einde van

hun straf om praktische zaken, zoals id-bewijs,

huisvesting en werk te regelen.”

• Men is vaker voor het re-integreren van

gedetineerden aan het einde van hun

straf om praktische zaken te regelen

(58% is helemaal of grotendeels voor),

dan voor verlof (31% helemaal of

grotendeels voor).


• “Het is geen hotel, je hebt dingen gedaan die niet kunnen.”

• “Is verlof een voorbereiding op terugkomst? Tja, het moet een keer gebeuren. We hebben

daar misschien het geld niet voor om dat allemaal te begeleiden, maar het moet wel

gebeuren.”

• “Oefendagen zou bijvoorbeeld een beter woord zijn.”

Wat vindt u ervan dat gedetineerden tijdens hun detentie verlof krijgen om te wennen aan terugkeer in de samenleving? Wat vindt u ervan dat gedetineerden aan

het einde van hun straf re-integreren om praktische zaken, zoals id-bewijs, huisvesting en werk te regelen? n=1.312

De beste term voor wennen aan terugkeer

Wat vindt men de beste term om te

omschrijven dat gevangenen aan het eind van

de detentie tijd buiten de gevangenis

doorbrengen om te wennen aan hun terugkeer

in de samenleving? Voor de meeste

ondervraagden (42%) is re-integratie hiervoor

de best passende term. Na re-integratie, vindt

men proeftijd (36%) en herintreding (13%) de

beste omschrijving hiervoor.

28

De meerderheid is op de hoogte van wat TBS betekent, maar 1 op de 5 (21%) weet niet dat TBS

vaak wordt opgelegd na een gevangenisstraf

79%

81%

91%

95%

96%

21%

19%

9%

5%

4%

TBS wordt vaak opgelegd na een gevangenisstraf

De TBS wordt beëindigd wanneer de rechter bepaalt dat de TBS-gestelde geengevaar meer voor de samenleving vormt

TBS is de afkorting van TerBeschikkingStelling

De rechter kan TBS opleggen bij zware misdrijven, waarbij de dader'ontoerekeningsvatbaar' is verklaard

De TBS-gestelde wordt in een gesloten inrichting behandeld aan zijnpsychiatrische ziekte of stoornis, om herhaling te voorkomen

Wist ik Wist ik niet

• De overgrote meerderheid (94%) geeft

aan te weten wat TBS is.

• Ook geven veel respondenten aan

kennis te hebben over hoe TBS

uitgevoerd wordt, waarom en wanneer

het wordt opgelegd, tegen welke

voorwaarden, waar TBS voor staat en

wanneer het beëindigd wordt.


• “Onveilig. Het gaat wel eens gruwelijk mis.”

• “Er zijn zo veel mensen die TBS krijgen. Op hoeveel procent heeft het geen goede werking en op hoeveel mensen wel? Dat is nu

onduidelijk.”

• “Ik zou die cijfers willen inzien. Valt de helft van de mensen terug? (...) als we er mooie burgers voor terugkrijgen zou ik zeggen: ja,

geweldig!”

Weet u wat TBS is? TBS is de afkorting van TerBeschikkingStelling. De rechter kan TBS opleggen bij zware misdrijven, waarbij de dader 'ontoerekeningsvatbaar' is

verklaard. De TBS-gestelde wordt in een gesloten inrichting behandeld aan zijn psychiatrische ziekte of stoornis, om herhaling te voorkomen. TBS wordt vaak

opgelegd na een gevangenisstraf. De TBS wordt beëindigd wanneer de rechter bepaalt dat de TBS-gestelde geen gevaar meer voor de samenleving vormt. n=1.312 29

Ruim de helft (55%) vindt dat slachtoffers van misdrijven en nabestaanden te weinig

aandacht krijgen van Politie en Justitie

1%

16%

55%

27%

Te veel Voldoende Te weinig Weet niet

Vindt u dat slachtoffers van misdrijven en nabestaanden

voldoende aandacht krijgen van Politie en Justitie?

• betere schadevergoeding voor slachtoffers en nabestaanden 61%

• een betere positie van het slachtoffer in het strafproces 59%

• verplichte aanwezigheid van de verdachte bij de zitting 54%

• spreekrecht tijdens de rechtszaak uitbreiden 47%

• betere behandeling van het slachtoffer door de politie 43%

• betere voorzieningen in de rechtbank, zoals een wachtruimte of plek in

• de rechtszaal 16%

De positie van slachtoffers en nabestaanden zou moeten worden verbeterd

op de volgende terreinen…

• Slechts 16% vindt dat slachtoffers van misdrijven en nabestaanden

voldoende aandacht krijgen van Politie en Justitie.

• Ruim de helft (55%) vindt dat slachtoffers en nabestaanden te weinig

aandacht krijgen van Politie en Justitie.

• Een kwart (27%) neemt een midden positie in en geeft aan niet te

weten of slachtoffers en nabestaanden van misdrijven te weinig

aandacht krijgen van Politie en Justitie.


• “Slachtoffers zitten in het verdomhoekje, ook qua begeleiding.”

Vindt u dat slachtoffers van misdrijven en nabestaanden voldoende aandacht krijgen van Politie en Justitie? n=1.312

Op welke terreinen zou de positie van slachtoffers en nabestaanden moeten worden verbeterd? n=746 30

• Rechtspraak. In de drie grote steden en randgemeenten vindt men vaker dat iedereen in Nederland dezelfde mogelijkheden heeft om naar de

rechter te stappen (45%), dan in Noord (32%) en Zuid (34%) Nederland. Mensen in de leeftijdscategorie 55 t/m 64 jaar zijn het vaker (37%)

grotendeels of helemaal oneens met de stelling dat iedereen in Nederland dezelfde mogelijkheden heeft om naar de rechter te stappen, dan

mensen in de leeftijd 25 t/m 34 jaar (26%). Mensen vanaf 25 jaar en ouder zijn het vaker grotendeels of helemaal eens met de stelling dat

rechters in Nederland onafhankelijk zijn, dan jongeren van 18 t/m 24 jaar. Dit geldt ook voor mensen met een HBO+ opleiding; 72% van hen

vindt dat rechters in Nederland onafhankelijk zijn, tegenover 36% van de mensen die mavo of lager opgeleid is. Lager opgeleiden (t/m mavo)

vinden daarentegen vaker dat er in Nederland te lage straffen worden opgelegd (87%), dan mensen met een MBO t/m VWO opleiding (81%)

en HBO+ opgeleiden (60%).

• Gevangenisstraf. Jongeren (18 t/m 24 jaar) vinden vaker dat het leven in gevangenissen te luxe is (79%), dan mensen ouder dan 25 jaar.

Mensen die HBO+ zijn opgeleid denken anders over de luxe in de gevangenis dan mensen die lager zijn opgeleid; 1 op de 5 (20%) van de

HBO+ opgeleide mensen is het grotendeels of helemaal oneens met de stelling dat het leven in gevangenissen te luxe is, tegenover 4% van

de mensen die mavo of lager is opgeleid. Dit beeld komt overeen met de mate waarin mensen vinden dat gedetineerden te veel vrijheid

hebben in de gevangenis. 75% van de jongeren (18 t/m 24 jaar) vindt dat gedetineerden te veel vrijheid hebben in de gevangenis, tegenover

60% van de mensen van 55 t/m 64 jaar. Mensen met een mavo of lagere opleiding vinden bovendien vaker dat gedetineerden te veel vrijheid

krijgen in de gevangenis (79%), dan mensen met een MBO t/m VWO opleiding (72%) en HBO+ opleiding (54%). Voor mensen met een HBO+

opleiding is het veroordeelden leren om niet nogmaals de fout in te gaan vaker de belangrijkste reden voor het opleggen van

gevangenisstraffen (22%), dan voor lager opgeleiden (mavo t/m VWO: 14%). Autochtonen vinden het vaker tamelijk tot zeer slecht dat

veroordeelden op dit moment voorwaardelijk vrij komen als ze twee derde van hun straf hebben uitgezeten (75%), dan mensen met een

westerse (65%) of niet-westerse achtergrond (61%). Mensen met een mavo of lagere opleiding vinden het vaker tamelijk tot zeer slecht dat er

een wetsvoorstel wordt voorbereid om de voorwaardelijke invrijheidsstelling te veranderen zodat gedetineerden maximaal 2 jaar eerder

vrijkomen (48%), dan mensen met een hogere opleiding. Significant vaker dan lager opgeleiden vindt 59% van de mensen met een HBO+

achtergrond het juist een tamelijk of zeer goede zaak dat dit wetsvoorstel wordt voorbereid. Onder mensen van 65 jaar en ouder vindt men de

term ‘proeftijd’ vaker het best passen bij de tijd die gevangenen buiten de gevangenis doorbrengen aan het eind van de detentie om te wennen

aan hun terugkeer in de samenleving (45%), dan onder andere leeftijdsgroepen (onder 18 t/m 24 jarigen vindt 29% ‘proeftijd’ de best passende


31

term). HBO opgeleiden zijn het vaker grotendeels of helemaal eens met het feit dat gedetineerden tijdens hun detentie verlof krijgen om te

wennen aan terugkeer in de samenleving (44%), dan mensen die mavo of lager (16%) of MBO t/m VWO (26%) zijn opgeleid. Dezelfde

uitsplitsing naar opleidingsniveau tekent zich uit bij de stelling dat gedetineerden aan het einde van hun straf re-integreren om praktische

zaken, zoals id-bewijs, huisvesting en werk te regelen. Mensen met een HBO+ opleiding zijn het hier vaker grotendeels of helemaal mee eens

(74%) dan mensen die mavo of lager (41%) of MBO t/m VWO (52%) zijn opgeleid.

• TBS. De mensen die weten wat TBS is zijn vaker HBO+ (96%) dan mavo of lager opgeleid (91%) en zijn vaker autochtoon (95%) dan niet

westers (85%). Bovendien weten mensen van 65 jaar en ouder vaker (97%) dan andere leeftijdsgroepen dat TBS de afkorting is van

TerBeschikkingStelling. Hoger opgeleiden (HBO+) blijken niet significant vaker meer (inhoudelijk) te weten over TBS (zoals dat de rechter

TBS kan opleggen bij zware misdrijven, waarbij de dader ontoerekeningsvatbaar is verklaard), dan lager opgeleiden. Wel weten ouderen (65

jaar of ouder) vaker meer over TBS dan jongeren. Zo weet 86% van de mensen van 65 jaar of ouder dat TBS vaak wordt opgelegd na een

gevangenisstraf, tegenover 76% van de 25 t/m 44 jarigen.

• Slachtoffers en nabestaanden. Met name mensen van 65 jaar en ouder (68%) en mensen uit de regio Zuid Nederland (63%) vinden dat

slachtoffers van misdrijven en nabestaanden te weinig aandacht krijgen van Politie en Justitie. Dit geldt ook voor lager opgeleiden; 68% van

de mensen met een mavo of lagere opleiding vindt dat slachtoffers en nabestaanden te weinig aandacht krijgen, tegenover 57% van de

mensen met een MBO t/m VWO opleiding en 44% van de mensen met een HBO+ opleiding. De positie van slachtoffers en nabestaanden zou

vooral moeten worden verbeterd door de verplichte aanwezigheid van de verdachte bij de zitting. Mensen van 65 jaar of ouder zeggen dit

vaker (63%) dan mensen in de leeftijd tussen 25 en 54 jaar. Mensen met een autochtone achtergrond (55%) vinden bovendien vaker dan

mensen met een niet westerse achtergrond (40%), dat de positie van slachtoffers en nabestaanden verbeterd zou moeten worden door de

verplichte aanwezigheid van de verdachte bij de zitting.

32

Migratie

4

Aan welke groepen denkt men bij migratie (open vraag)?

Term genoemd

• Vluchtelingen (incl. oorlogs-, boot-) 29%

• Buitenlanders 23%

• Asielzoekers 20%

• Arbeidsmigranten 11%

• Allochtonen 14%

• Marokkanen 14%

• Turken 11%

• Immigranten 8%

• Gelukszoekers 6%

• Expats 4%

• Gastarbeiders 2%

• Moslims 2%

Aan welke groepen denk u bij de term “migratie”? open vraag n=1.312

• Door middel van een open vraag is in kaart gebracht aan welke

groepen men denkt bij de term migratie. De antwoorden zijn

hiernaast als wordcloud weergegeven en hieronder staan de meest

gegeven antwoorden.

• Men denkt bij migratie het meest aan “vluchtelingen”, gevolgd door

“buitenlanders” en “asielzoekers”.


• “Een moeilijk onderwerp, veel discussies. Dat komt wel omdat het

een moeilijk onderwerp is. Iedereen heeft zijn eigen mening.”

34

71%

49%

28%

10%

7%

3%

Vluchtelingen

Arbeidsmigranten

Personen in het kader vangezinshereniging

Expats

Buitenlandse partners

Weet niet

Men denkt dat vluchtelingen in de laatste jaren de grootste migrantengroep was

Welke groepen zijn in de afgelopen drie jaar in de grootste aantallen naar Nederland gekomen, denkt u? (maximaal 2 antwoorden) n=1.312

Groepen die in de afgelopen drie jaar het meest naar Nederland zijn gekomen

• Men denkt niet alleen het meest aan vluchtelingen

bij de term “migratie” (zoals weergegeven op de

vorige slide), men denkt ook dat dit de groep is die

in de afgelopen drie jaar het meest naar Nederland

is gekomen (71%).

• Naast vluchtelingen, worden arbeidsmigranten het

meest genoemd (door 49%).

35

1%

10%

34%

36%

13%

5%

11% vindt dat migratie een positieve impact heeft op de Nederlandse samenleving

Wat is de impact van migratie op de Nederlandse samenleving? n=1.312

Kunt u dit antwoord toelichten? n=1.312

“goed voor de samenleving”

“we hebben arbeidskrachten hard nodig”

“verrijking van onze cultuur”

“we leren van elkaar”

“plicht om mensen op te vangen”

“ook negatieve kanten: woningnood, criminaliteit, langs elkaar leven”

“enorm wennen”

“groot verschil tussen migranten”“passen zich nauwelijks aan”“Nederlandse normen en waarden in geding”

“minder goed voor de sfeer en tolerantie omdat men zijn eigen cultuur meeneemt.”

“het zou positief moeten zijn, maar helaas zijn toch veel Nederlanders Xenofoob”

“de lasten voor de samenleving worden te groot”

“Nederland verliest zijn cultuur”

“veel migranten zitten in een blijvende uitkeringssituatie”

“steeds meer criminele activiteiten van deze groep”

“ze staan grotendeels negatief tegenover onze samenleving”

“zij krijgen alles en wij moeten ervoor betalen”

“Nederlanders hebben weinig tot niets meer te vertellen.”

“Er is veel negatieve discussie over het migratiebeleid wat leidt tot racisme en geweld.”“multicultureel is prima, maar het wordt een beetje een zooitje.”

heel positief

tamelijk positief

neutraaltamelijk negatief

heel negatief

weet niet

Mate waarin men positief of negatief tegenover de impact van migratie staat,

met een bloemlezing uit de gegeven toelichtingen

36

Een ruime meerderheid vindt dat de overheid te soepele eisen aan migranten stelt

In welke mate stelt de overheid voldoende eisen aan migranten als het gaat om…. ? (vier stellingen) n=1.312

66%

72%

72%

74%

15%

13%

14%

15%

4%

4%

2%

3%

14%

11%

12%

8%

een bijdrage leveren aan desamenleving

leven volgens de Nederlandsenormen en waarden

geen overlast geven

Nederlands spreken

te soepel precies goed te streng weet niet

• Dit geldt het sterkst op het terrein van Nederlands

spreken, geen overlast geven en leven volgens

Nederlandse normen en waarden. In iets mindere

mate geldt dit voor het leveren van een bijdrage

aan de Nederlandse samenleving.

In welke mate stelt de overheid voldoende eisen aan migranten als het gaat om:


• “Ik vind het vanzelfsprekend dat je als eerste de

taal gaat leren als je ergens gaat wonen.

Integratie blijft natuurlijk een vaag begrip. Maar

je moet de taal leren om alle mogelijkheden te

benutten.”

• “Ja en toch wel ook als ze hier tijdelijk zijn. Ze

moeten wel bereid zijn om een steentje bij te

dragen. Enigszins de taal leren, je buurman

helpen enz.”

• “Deels is dat niet mogelijk omdat ze in een AZC

zitten.”

• “Als ik drie maanden mag logeren bij iemand,

pas ik mij ook aan voor die paar maanden. Dus

dat moeten vluchtelingen ook.”

37

Een meerderheid vindt dat de overheid in het toelatingsbeleid onvoldoende rekening houdt

met de economische bijdrage van migranten

10%

24%

50%

16%

(helemaal) mee eens niet eens, maar ook niet oneens

(helemaal) mee oneens weet niet

“De overheid houdt bij het toelaten van migranten voldoende rekening

met de bijdrage die mensen kunnen leveren aan onze economie”

De overheid houdt bij het toelaten van migranten voldoende rekening met de bijdrage die mensen kunnen leveren aan onze economie (stelling, n=1.312)

• Circa de helft van de Nederlanders van 18 jaar en ouder vindt dat

de overheid in het toelatingsbeleid onvoldoende rekening houdt

met de bijdrage die migranten kunnen leveren aan onze

economie.

• Tien procent vindt dat hier wel voldoende rekening mee wordt

gehouden.


• “Je verwacht meer baat voor je eigen land daarvan.”

• “Is een Pool die asperges wilt steken een gelukszoeker? Of

doet hij het werk dat de normale Nederlander niet wilt

doen?”

• “Om te zeggen: laat die mensen maar in de uitkering zitten

en je haalt andere mensen binnen, dan krijg je echt scheve

verhoudingen.”

38

Algemene nieuwsprogramma’s zijn de belangrijkste bron voor informatie over migratie

74%

40%

40%

34%

25%

25%

19%

17%

14%

10%

6%

4%

3%

2%

2%

algemene nieuwsprogramma's (zoals NOS Journaal)

eigen ervaringen

achtergrondprogramma's (zoals Eenvandaag)

verhalen van mensen in mijn omgeving

praatprogramma's

kranten (zoals de Telegraaf)

kranten (zoals de Volkskrant)

regionale nieuwsprogramma's

nieuws op sociale media

radiozenders (zoals Radio 1)

radiozenders (zoals Radio 538)

anders

online opinisites (zoals Geenstijl)

nieuws op Youtube

Twitteraccounts die ik volg

Waar haalt u uw informatie over migratie in Nederland vandaan? n=1.312

• Algemene nieuwsprogramma’s (zoals het NOS journaal) zijn

voor 74% van de mensen de belangrijkste bron van

informatie over migratie in Nederland.

• Voor 4 op de 10 mensen (40%) zijn eigen ervaringen en

achtergrondprogramma’s (zoals Eenvandaag) de

belangrijkste bron van informatie over migratie.

• Twitteraccounts (2%), nieuws op YouTube (2%) en online

opiniesites (zoals Geenstijl) (3%) zijn weinig gebruikte

bronnen voor informatie over migratie in Nederland.

Relatie met houding migratie:

• Wie de gevolgen van migratie op de samenleving positief inschat, geeft aan zijn/haar

informatie over migratie vaker op eigen ervaringen (54%) te baseren, op mensen uit de

eigen omgeving (46%), op radiozenders zoals Radio 1 en BNR (15%) en op kranten zoals

de Volkskrant, NRC, Trouw of het Parool (38%).

• Wie de gevolgen van migratie negatief inschat, geeft vaker aan de informatie over migratie

te halen uit regionale nieuwsprogramma’s (22%), kranten zoals Ad, Telegraaf en regionale

kranten (29%), online opiniesites (5%) en sociale media (18%).

39

Een ruime meerderheid vindt dat de overheid onvoldoende doet om overlastgevende

asielzoekers aan te pakken

• Een derde (33%) van het Nederlands publiek

vindt dat asielaanvragen in Nederland

zorgvuldig en rechtvaardig worden

beoordeeld, terwijl een vijfde (20%) dit niet

vindt. Bijna de helft (47%) neemt een

middenpositie in of weet het niet

• Een ruime meerderheid (64%) vindt dat de

overheid onvoldoende doet tegen

overlastgevende asielzoekers.

• Een krappe meerderheid (57%) vindt dat de

overheid onvoldoende doet om

uitgeprocedeerde asielzoekers zonder

verblijfsstatus terug te laten keren naar het

land van herkomst.

33%

12%

11%

28%

15%

14%

20%

57%

64%

19%

16%

11%

Asielaanvragen worden in Nederland zorgvuldig enrechtvaardig beoordeeld

De Nederlandse overheid doet voldoende omuitgeprocedeerde asielszoekers zonder verblijfsstatus

terug te laten keren naar het land van herkomst

De Nederlandse overheid doet voldoende omoverlastgevende asielzoekers aan te pakken




• “Ik vind het onduidelijk dat sommige vluchtelingen die zich voorbeeldig gedragen weg moeten en andere mensen die voor problemen zorgen

mogen blijven.”

• “Maar raddraaiers die gewoon hierheen zijn gekomen om een uitkering te trekken en iedereen gek probeert te maken: wegwezen!”

• “Ik denk dat het groter wordt gezien dan het is. Als ik me verplaats in hun snap ik ze wel; als je met 300 mensen in een gymzaal geplaatst wordt

zou ik hetzelfde doen. Ik heb het idee dat het heel erg uit proportie wordt geblazen.”

Hieronder ziet u een aantal uitspraken over de asielprocedure in Nederland. Kunt u aangeven in welke mate u het hiermee eens of oneens bent? n=1.31240

Sneller duidelijkheid of men kan blijven ziet men als de belangrijkste factor bij het voorkomen

van overlast door asielzoekers

• Een ruime meerderheid (69%) vindt dat de tijd die het kost voordat duidelijk is of men kan blijven niet acceptabel is. Uit een vervolgvraag

blijkt dat men denkt dat verkorting van deze periode kan bijdragen aan het reduceren van overlast.

• Men denkt (56%) dat overlast ook kan worden teruggedrongen door asielzoekers meer dagelijkse bezigheden te bieden.


• “Zorg dat ze wat te doen hebben, dat mensen zich nuttig voelen.”

• “Eigenlijk sluiten we ze een beetje buiten door ze in een AZC te laten wonen, daardoor mengen ze niet met andere mensen van de

samenleving.”


Wat zou de overheid kunnen doen om te voorkomen dat asielzoekers overlast geven? (meer antwoorden mogelijk) n=1.312)

17%

9%

17%

12%

40%

69%

27%

10%

Asielzoekers hebben voldoendemogelijkheden om hun tijd in het AZC zinvol

te besteden

De tijd die het kost voordat duidelijk is of menwel of niet kan blijven is acceptabel

(helemaal) mee eens

niet eens, maar ook niet oneens

(helemaal) mee oneens

weet niet

84%

56%

25%

20%

Sneller duidelijkheid geven ofmen wel of niet kan blijven

Asielzoekers meer dagelijksebezigheden bieden

Zorgen voor kleinschaligeopvangcentra

De leefomstandigheden inasielzoekerscentra

verbeteren

Wat zou de overheid kunnen doen om te

voorkomen dat asielzoekers overlast geven?

41

Men is verdeeld over de beroepsmogelijkheden van asielzoekers

• De groep die vindt dat het terecht is dat asielzoekers hun zaak opnieuw kunnen laten beoordelen als de situatie gewijzigd is (40%), is iets

groter dan de groep die dit niet terecht vindt (31%).

• De groep die vindt dat het terecht is dat asielzoekers in beroep kunnen gaan tegen een beslissing over hun verblijfsstatus (29%), is

daarentegen kleiner dan de groep die dit niet terecht vindt (46%).


40%

29%

23%

20%

31%

46%

6%

4%

Het is terecht dat asielzoekers hun zaak opnieuw kunnen laten beoordelenals de situatie gewijzigd is

Het is terecht dat asielzoekers in beroep kunnen gaan tegen een beslissingover hun verblijfsstatus



42

32%

11%13%

19%

9%

4%

12%

Een meerderheid neigt naar het direct terugsturen van overlastgevende asielzoekers.

Bovendien denkt een meerderheid dat bij de beslissing over de uitzetting van kinderen hun

belang voorop moet staan

24%

6%

6%7%

13%12%

32%

…moeten worden

bestraft volgens het

Nederlands recht

…mogen direct worden

teruggestuurd, ook al is dat in

strijd met het Nederlandse recht

Overlastgevende

asielzoekers:Bij het beslissen of kinderen van uitgeprocedeerde

asielzoekers in Nederland mogen blijven of uitgezet

moeten worden:

moet het belang van

het kind voorop

staan

moeten de gevolgen voor

de instroom van

asielzoekers voorop staan

Welke van de volgende uitspraken komt het meest overeen met uw eigen mening? n=1.312

36% 57% 56% 25%

43

33%

12%12%

21%

9%

4%

9%10%

4%

8%

16%

10% 10%

42%

Een meerderheid is tegen het geven van onderdak aan uitgeprocedeerde asielzoekers en een

meerderheid vindt dat herkomstlanden moeten worden gedwongen tot medewerking aan

terugkeer

…wel onderdak

geven

…geen onderdak

geven

Gemeenten mogen

uitgeprocedeerde asielzoekers die

niet terugkeren naar hun eigen land:

Om de terugkeer van uitgeprocedeerde

asielzoekers te bevorderen moet Nederland

herkomstlanden:

…dwingen tot

medewerking…verleiden tot

medewerking

Welke van de volgende uitspraken komt het meest overeen met uw eigen mening? n=1.312

22% 62% 57% 22%

44

Bijna 40% denkt dat Nederland asielzoekers al met al (zeer) goed behandelt

38%

30%

18%

13%

(zeer) goed niet goed en niet slecht (zeer) slecht weet niet

37%

30%

16%

17%

Hoe vindt u al met al dat Nederland… n=1.312

Hoe vindt u al met al dat Nederland:

asielzoekers behandelt die wachten op

een beslissinguitgeprocedeerde asielzoekers

behandelt

• Er is nauwelijks verschil in hoe men denkt over

de wijze van behandeling van asielzoekers in de

procedure en die van uitgeprocedeerde

asielzoekers. De groep die denkt dat

asielzoekers (zeer) goed worden behandeld is

groter dan de groep die denkt dat zij slecht

worden behandelt.


• “Het is in NL wel beter geregeld dan in

Griekenland. Hier heb je sowieso de

basisbehoeftes. Bed bad brood heb je hier.

Maar de andere behoeftes heb je niet, zoals

ontplooiing.”

• “Ze zijn overvol, maar iedereen doet zijn best.”

• “Zolang je iemand kan voorzien van de

basisbehoeften is het prima.”

• “Ik vind dat je weinig keus hebt, want je hebt

geen huizen om iedereen op te vangen.”

45

Circa één op de vijf heeft weleens signalen van mensenhandel opgemerkt

79%

14%

8%

7%

Geen van deze

Arbeidsuitbuiting

Criminele uitbuiting

Seksuele uitbuiting

45%

55%

Ja Nee

Hebt u weleens signalen opgemerkt van mensenhandel op een van deze gebieden? (meer antwoorden mogelijk) n=1.312

Weet u wat u moet doen als u signalen ziet van mensenhandel? n=272

Op welke van de volgende gebieden heeft u

weleens signalen opgemerkt van mensenhandel?

Weet u wat u moet doen als u

signalen ziet van mensenhandel?

• 21% heeft weleens een signaal van mensenhandel opgemerkt. Het gaat hierbij vaker om signalen van arbeidsuitbuiting dan om

signalen van criminele of seksuele uitbuiting.

• Iets minder dan de helft (45%) weet wat te doen bij signalen van mensenhandel. Aan deze groep is gevraagd om een toelichting.

Zij geven aan dat zij dit dan zouden “melden”, “aangifte zouden doen” en/of “de politie zouden inlichten”.


• “Persoonlijk kan ik geen voorbeelden opnoemen. Het is niet in mijn milieu. Ook is het onderbelicht, dus ik heb geen idee.”

• “Je zou kunnen zien aan hoe mensen met elkaar reizen.”

• “Het is heel moeilijk, je begeeft je snel op glad ijs, is het daadwerkelijk mensenhandel of gewoon een dakloze?”

• “Ik denk dat het lastig is, die mensen zetten een masker op, die laten niet hun ware ik zien om hun angst te verbergen.”

46

• Grootste migrantengroepen. Lager opgeleiden (t/m mavo) denken vaker dat vluchtelingen de grootste groep migranten vormde die naar

Nederland kwam (78% tegen 71% op totaalniveau). Hoger opgeleiden (hbo+) denken vaker dat Expats (18% tegen 10%) en personen in het

kader van gezinshereniging (34% tegen 28%) de grootste groepen vormden. Ook ouderen (65 jaar en ouder) denken vaker dat personen in

het kader van gezinshereniging de grootste groep vormen.

• Impact van migratie. Jongeren (18 t/m 24 jaar) zijn aanmerkelijk negatiever over de impact van migratie op de samenleving (65%) dan de

overige groepen (49% negatief op totaalniveau). Ook zijn lager opgeleiden (63%) negatiever dan hoger opgeleiden (34%). Mensen in het

Noorden (56%) en Zuiden (57%) zijn ook vaker negatiever dan mensen in andere regio’s. Mensen met een niet westerse

migratieachtergrond zijn minder vaak negatief (38%).

• Overheid te soepel voor migranten. Er zijn geen grote verschillen naar achtergrondkenmerken als het gaat om de mate waarin men vindt

dat de overheid te streng of te soepel is voor migranten. Niet westerse allochtonen vormen een uitzondering. Zij vinden minder vaak dat de

overheid te streng is. Bij de vier voorgelegde onderwerpen vindt 50 tot 60% van de niet-westerse allochtonen dat de overheid te soepel is,

terwijl dit op totaalniveau rond de 70% ligt.

• Economische bijdrage van migranten. Jongeren (18 t/m 24 jaar) vinden vaker dat de overheid bij de toelating van migranten te weinig

rekening houdt met de economische bijdrage die zij kunnen leveren (62% tegen 50% op totaalniveau). Hoger opgeleiden vinden dit minder

vaak (45%).

• Asielbeleid. Hoger opgeleiden vinden vaker dat asielaanvragen in Nederland zorgvuldig en rechtvaardig worden beoordeeld (40% tegen

33% op totaalniveau). Ook vinden zij vaker dat het terecht is dat asielzoekers in beroep kunnen gaan tegen een beslissing over hun status

(43% tegen 29%) en dat hun zaak opnieuw beoordeeld kan worden bij een gewijzigde situatie (54% tegen 40%). Bovendien zijn zij van

mening dat asielzoekers onvoldoende mogelijkheden hebben om hun tijd zinvol te besteden (51% tegen 40%) en vinden zij minder vaak dat

de overheid onvoldoende doet om overlastgevende asielzoekers aan te pakken (54% tegen 64%).


47

• Overlast gevende asielzoekers. Lager opgeleiden (t/m mavo) zijn vaker van mening dat overlastgevende asielzoekers direct mogen

worden teruggestuurd, ook al is dat in strijd met het Nederlands recht (68% tegen 57% op totaalniveau).

• Onderdak geven. Jongeren (18 t/m 24 jaar) en lager opgeleiden vinden vaker dat gemeenten geen onderdak mogen verlenen aan

uitgeprocedeerde asielzoekers die niet terugkeren naar hun eigen land (beide 71% tegen 62% op totaalniveau).

• Herkomstlanden. Lager opgeleiden (69%) vinden vaker dan hoger opgeleiden (47%), dat Nederland herkomstlanden moet dwingen om

mee te werken aan terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers.


48

Corporate

5

Affaires en aftreden:

• “Aan veel VVD'ers die vroegtijdig moesten

aftreden”

• “Aftredende bewindslieden”

• “Fred Teeven en bonnetjes

Kritisch/cynisch:

• “Dat het beter kan”

• “Dat het daar een puinhoop is”

• “Daar is niets op orde”

• “Ik ken alleen de berichten in het nieuws

waarin ze grove fouten hebben gemaakt...”

• “Dat ze te veel praten en te weinig

handelen”

• “Dat ze te weinig doen”

• “Instantie die zou moeten werken in het

belang van een veilig nederland”

• Dat zeer veel geld onnodig is uitgegeven

voor een andere naam en logo!

Beschrijvend:

• “Afdeling waaronder de politie en het om

vallen. Ministerie moet zorgdragen voor

een veilig land”

• “Daar werken de mensen die het beleid

maken om Nederland veilig te houden en

leefbaar te houden.”

• “Een belangrijk ministerie”

• “Politie, rechtspraak” (veel genoemd)

Omvang/logheid:

• “Een uiterst zwaar ministerie, waar de

problematiek van de asielzoekers een

groot deel van de beschikbare tijd opslokt.”

• “Een moloch, die te veel zijn eigen gang

gaat”

• “Log groot, slangenkuil, vriendjespolitiek”

• “Log ministerie met veel problemen”

• “Log orgaan waar veel regels en

procedures gevolgd moeten worden”

• “Te groot lichaam”

Afwezigheid van associaties:

• “Geen”

• “Geen associatie”

• “Geen gedachte”

• “Niets”

Compassievol:

• “Doen hun werk binnen de mogelijkheden”

• Zondebok”

• “Te weinig mensen in dienst”

• “Te weinig middelen, teveel onderuit

geschoffeld door sociale media en

reguliere kranten”

• “Zware taak om een samenleving in stand

te houden waar mensen zich veilig kunnen

voelen en in vrijheid kunnen leven”

Bewindspersonen:

• “Grapperhaus”

• “Grapperhaus”

• (andere bewindspersonen worden niet

genoemd)

Eerste associaties bij het ministerie van Justitie en Veiligheid

Een gerubriceerde bloemlezing uit de gegeven open antwoorden

Wat is het eerste dat bij u opkomt als u denkt aan het ministerie van Justitie en Veiligheid? open vraag n=1.31250

Betrouwbaarheid en transparantie worden de belangrijkste kenmerken van J&V gevonden,

maar een minderheid vindt dit van toepassing

93%

83%

80%

69%

63%

49%

7%

14%

17%

25%

30%

38%

1%

3%

3%

6%

7%

13%

Betrouwbaar

Transparant

Open

Inlevend

Innovatief

Behoudend

(heel) belangrijk

niet belangrijk maar ook niet onbelangrijk

(heel) onbelangrijk

43%

16%

18%

18%

18%

37%

30%

35%

35%

38%

33%

37%

16%

36%

35%

28%

29%

11%

10%

12%

12%

16%

19%

16%

volledig/grotendeels enigszins

nauwelijks/niet weet niet

In welke mate vindt u het belangrijk dat het ministerie van Justitie en Veiligheid de volgende kenmerken heeft? n=1.312

En in welke mate vindt u deze kenmerken van toepassing op het ministerie van Justitie en Veiligheid? n=1.312

Belangrijk voor J&V Van toepassing op J&V

• Men vindt het vooral

belangrijk dat J&V

betrouwbaar (93%),

transparant (83%) en open

(80%) is.

• Men vindt deze kenmerken

echter slechts in beperkte

mate van toepassing.

51

Burgers zouden meer invloed willen hebben op het beleid van J&V dan zij nu (denken te)

hebben

4%

30%

17%

46%

68%

17%

11%

7%

Invloed van burgers op J&V op dit moment

Invloed die burgers zouden moeten hebben op J&V

(heel) veel niet veel maar ook niet weinig (heel) weinig weet niet

• 4% van de burgers vinden dat zij op dit moment (heel) veel invloed hebben op het beleid van J&V. De groep die vindt dat burgers

(veel) invloed zouden moeten hebben is met 30% aanmerkelijk groter.

Hoeveel invloed hebben burgers OP DIT MOMENT op het beleid van het ministerie van Justitie en Veiligheid? n=1.312

Hoeveel invloed ZOUDEN BURGERS MOETEN HEBBEN op het beleid van het ministerie van Justitie en Veiligheid? n=1.312 52

• Belang van kenmerken. Jongeren (18-24 jaar) hechten meer aan het kenmerk “behoudend” (65% tegen 49% op totaalniveau). Hoog

opgeleiden vinden het kenmerk “transparant” belangrijker (89% tegen 83% op totaalniveau).

• Mate waarin kenmerken van toepassing zijn. Hoger opgeleiden (hbo+) vinden J&V vaker betrouwbaar (48% tegen 43%) en behoudende

(42% tegen 37%), maar minder vaak innovatief (13% tegen 18%). Ook 65-plussers (43%) vinden “behoudend” vaker van toepassing. Zij

vinden het ministerie, samen met de 55-64 jarigen minder vaak transparant (44% niet van toepassing tegen 36% op totaalniveau).

• Invloed van burgers. 55-64 jarigen (74%) en 65-plussers (80%) vinden vaker dat burgers weinig invloed hebben op het beleid van J&V in

vergelijking tot de totale steekproef (68%). Met name 65-plussers vinden vaker dat burgers meer invloed zouden moeten hebben (39%

tegen 30% op totaalniveau). Ook lager opgeleiden (41%) vinden dit vaker.


53

Onderzoeksverantwoording

6

Doelgroepen

Het onderzoek is uitgevoerd onder Nederlandse burgers van 18 jaar en ouder.

Steekproefbronnen

In het panels NIPObase Consumenten is een steekproef samengesteld,

representatief naar de kenmerken sekse, leeftijd, opleidingsniveau, samenstelling

huishouden, regio, migratieachtergrond en stemgedrag bij de laatste verkiezingen.

(tenzij men op dat moment geen stemrecht had). Deze steekproef is vervolgens

benaderd met de vragenlijst.

Online vragenlijst

De vragenlijst is in samenspraak met het ministerie van J&V opgesteld. Het

kwalitatieve vooronderzoek dat voorafgaand aan het onderzoek werd uitgevoerd

vormde daarbij belangrijke input, naast informatiebehoefte van J&V. Voorafgaand

aan het veldwerk is de vragenlijst (cognitief) getest in een kwalitatieve setting, om

te waarborgen dat de vragen aansluiten bij het begrip en de beleving van de

doelgroep. Op basis van de resultaten van deze test is de vragenlijst definitief

gemaakt en geprogrammeerd voor online afname. Respondenten ontvingen een e-

mail met daarin informatie over het onderzoek en een link naar de online

vragenlijst.

Veldwerkperiode

Het veldwerk is uitgevoerd van 2 t/m 9 september 2019. Het invullen van de

vragenlijsten duurde gemiddeld 18 minuten.

Respons

In totaal zijn n=2.400 personen van 18 jaar en ouder met de vragenlijst benaderd.

Van hen hebben n=1.312 de vragenlijst volledig ingevuld. De respons komt

daarmee uit op 55%.

Onderzoeksverantwoording

Incentive

Als dank voor hun deelname ontvangen onze panelleden een incentive in de

vorm van NIPOpunten.

Dataverwerking en weging

Na afronding van de gegevensverzameling is de samenstelling van de

steekproef vergeleken met normgegevens. Voor afwijkingen is door middel

van weging gecorrigeerd. De weegefficiëntie bedroeg 83%, hetgeen als hoog

gekwalificeerd kan worden. Dit betekent dat de weegcorrectie die is

aangebracht beperkt is, omdat de samenstelling van de ongewogen

steekproef al sterk overeen kwam met de populatie.

Ten geleide

- In sommige gevallen tellen percentages niet op tot het totaal of tot meer

dan 100 procent. Dit wordt veroorzaakt door afrondingsverschillen.

- Bij sommige vragen kon men meerdere antwoorden geven. In dit geval

staat dit bij de uitkomsten vermeld.

- Het aantal waarnemingen kan variëren per vraag, omdat niet elke vraag is

gesteld aan alle respondenten.

55

JenV monitor Eerste meting - Rijksoverheid.nl · 56% denkt dat de rechters in Nederland...

Documents

Transcript of JenV monitor Eerste meting - Rijksoverheid.nl · 56% denkt dat de rechters in Nederland...