Jaarverslag Westerscheldetunnel 2011

56
2011 N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011

description

Jaarverslag Westerscheldetunnel 2011

Transcript of Jaarverslag Westerscheldetunnel 2011

2011

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011

365

1. Profi el 4

2. Kerncijfers 6

3. Verslag van de Raad van Commissarissen 8

3.1. Jaarrekening 2011 8

3.2. Pré advies 8

3.3. Samenstelling van de Raad van Commissarissen 8

3.4. Werkzaamheden van de Raad van Commissarissen 9

3.5. Corporate Governance 9

4. Verslag van de directie 10

4.1. Inleiding 10

4.2. Verkeer 12

4.3. Veiligheid 16

4.4. Beschikbaarheid 18

4.5. Personeel 20

4.6. Klanttevredenheid 22

4.7. Benutting kennis en ervaring 26

4.8. Financiële ontwikkelingen in 2011 30

5. Jaarrekening 2011 31

5.1. Geconsolideerde balans per 31 december 2011 32

5.2. Geconsolideerde resultatenrekening 2011 33

5.3. Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2011 34

5.4. Algemene toelichting 35

5.5. Financiële instrumenten 39

5.6. Toelichting op de geconsolideerde balans 39

5.7. Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening 44

5.8. Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen 47

5.9. Enkelvoudige jaarrekening: balans per 31 december 2011 48

5.10. Enkelvoudige jaarrekening: resultatenrekening 2011 49

5.11. Toelichting op de balans en resultatenrekening van de

enkelvoudige jaarrekening 49

5.12. Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen 51

6. Overige gegevens 52

6.1. Winstbestemming 52

7. Controleverklaring 53

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 3

De N.V. Westerscheldetunnel (WST) is op 11 november 1998 opgericht met als opdracht het

bouwen en exploiteren van de Westerscheldetunnel. De bouw is succesvol afgerond in 2003

en sinds 14 maart 2003 draagt de WST de verantwoordelijkheid en zorg voor het beheer en

onderhoud van de Westerscheldetunnel, het verkeers- en incidentmanagement voor de tunnel

en toeleidende wegen en de inning van tol.

De missie van de N.V. Westerscheldetunnel luidt:

De dienstverlening van de WST is primair gericht op het invullen van de behoeften van de klant, maar wordt daarin begrensd

door veiligheidsvoorschriften en fi nanciële haalbaarheid. Het hanteren van zo laag mogelijke tarieven moet plaatsvinden

binnen de overeengekomen fi nanciële kaders. Deze kaders worden aan de zijde van de WST bepaald door de, tot maart 2033

durende, exploitatiekosten en kapitaallasten. Daarnaast moeten de resultaten van de WST, de Provincie Zeeland als

aandeelhouder in staat stellen om haar gepleegde investeringen in de Westerscheldetunnel terug te verdienen en de

provinciale bijdrage in de bouw- en onderhoudskosten van de Sluiskiltunnel te fi nancieren.

Om inhoud te kunnen geven aan bovengenoemde missie zijn vijf speerpunten van beleid geformuleerd.

1. Veiligheid waarborgen

Veiligheid heeft de hoogste prioriteit bij de WST. Dit richt zich zowel op de veiligheid van de klanten als op de veiligheid

van de eigen medewerkers en het personeel van gecontracteerde partijen. De WST streeft, waar mogelijk, naar continue

verbetering van de veiligheid, wat in 2011 onder andere tot uiting komt in het treffen van verkeerskundige maatregelen

op het Tolplein en het adequaat onderhouden én toepassen van werkwijzen, procedures en protocollen. Onze inspanningen

zijn voornamelijk gericht op preventie. De WST heeft een eigen veiligheidsbeambte die structureel het aspect veiligheid

binnen de bedrijfsvoering toetst en regelmatig in contact staat met veiligheidsbeambten van vergelijkbare objecten.

2. Beschikbaarheid maximaliseren

De Westerscheldetunnel en haar toeleidende wegen vormen de slagader in de verbinding tussen Zuid-Beveland en

Zeeuws-Vlaanderen. De WST streeft naar een zo hoog mogelijke beschikbaarheid van het gehele tracé. Om dit

te bereiken wordt een zo effi ciënt mogelijk onderhoudsritme aangehouden en worden incidenten zorgvuldig en zo snel

mogelijk afgehandeld. Incidenten worden structureel geëvalueerd om zowel de processen als de uitvoering voortdurend

te toetsen en waar nodig te optimaliseren. Er is regelmatig overleg met wegbeheerders van omliggende wegen en andere

belanghebbenden om werkzaamheden af te stemmen, die invloed hebben op de beschikbaarheid van het tracé en/of aanpa-

lende wegen.

Profi el1.

Het streven naar optimale dienstverlening tegen zo laag mogelijke tarieven

4

3. Personeel binden

Voor de WST is het van groot belang om zich te verzekeren van gekwalifi ceerd en gemotiveerd

personeel. Een uitdagend takenpakket, in combinatie met aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden,

bieden de medewerkers een interessante werkomgeving.

4. Klanttevredenheid verhogen

De WST zet in op het bewerkstelligen van publieke acceptatie voor haar activiteiten op zowel

lokaal als regionaal niveau. De klant ervaart het gebruik van de Westerscheldetunnel als veilig en

de tunnel en de toeleidende wegen zijn maximaal beschikbaar. Treden er toch stremmingen op,

dan worden klanten tijdig, betrouwbaar en consequent via verschillende kanalen geïnformeerd.

Daarnaast kent de WST sinds 2010 een veelgebruikerskorting en worden de toeleidende wegen

verdubbeld. Binnen de grenzen van de fi nanciële mogelijkheden wordt gestreefd naar zo laag

mogelijke tarieven.

5. Kennis en ervaring benutten

De WST beschikt over een unieke combinatie van kennis en ervaring door zowel actief te zijn

(geweest) op het gebied van bouw en onderhoud van infrastructuur, als bij het uitvoeren van

verkeers- en incidentmanagement en het innen van tol. Daarbij komt dat de WST een private

organisatie is, die publieke infrastructuur exploiteert. Juist dat opereren op het scheidsvlak van

publiek en privaat in de wereld van infrastructuur levert een meerwaarde die ook elders of bre-

der ingezet kan worden.

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 5

Kerncijfers222222..

2011 2010 2009 2008

Beschikbaarheid

Geen onregelmatigheden 98,2% 98,0% 97,9 % 98,4 %

Verkeer

Passages per jaar 5.818.202 5.557.484 5.496.752 5.375.905

Aantal t-tag passages 67,1% 66,9% 65,9% 66,4%

Gemiddeld aantal passages per dag 15.940 15.226 15.060 14.851

t-tag klanten 49.824 48.699 46.775 45.285

t-tags in omloop 71.644 69.856 66.502 64.717

Financieel

Tolopbrengsten (x € 1 mln.) 28,5 27,2 26,4 26,0

Netto resultaat (x € 1 mln.) 5,4 5,3 38,2 33,6

66

Passages per jaarPassages per jaar

6.000.000

5.000.000

4.000.000

3.000.000

2.000.000

1.000.000

0

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Omzet 2011 naar categorie

Categorie 1

60%

Categorie 2

2%

Categorie 310%

Categorie 4

28%

Omzet 2011 naar betaalmiddel

Contant

22%

T-Tag

62%

Creditcard

15%

Chipknip

1%

Passages 2011 naar categorie

Categorie 1

86%

Categorie 2

2%

Categorie 3

4%

Categorie 4

8%

Ontwikkeling passages Westerscheldetunnel 2003 t/m 2011

Categorieën in 2011

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 7

1

2

3

4 lengte > 12 m en hoogte > 2,50 m

lengte ≤ 12 m en hoogte > 2,50 m

lengte > 6 meter en hoogte van het trekkende voertuig ≤ 2,50 meter (de meeste voertuigen uit categorie 1 met aanhanger)

lengte ≤ 6 m en hoogte ≤ 2,50 m (personenauto’s, motoren, terrein wagens, alle zonder aanhanger)

Verslag van de Raad van Commissarissen

Directeur Luteijn Interim Toezicht en Procesbegeleiding L.I.T.P. B.V.

Relevante nevenfuncties: voorzitter Raad van Commissarissen KWR B.V., voor-

zitter Raad van Commissarissen B.V. Kanaal Kruising Sluiskil, voorzitter Raad

van Commissarissen Saver N.V., voorzitter Raad van Commissarissen Prins &

Dingemanse B.V., voorzitter Raad van Commissarissen Molcon-Interwheels B.V.

Directeur HHV Consultancy B.V.

Relevante nevenfuncties: vice voorzitter Raad van Commissarissen en lid Audit

Commissie Ballast Nedam N.V., lid Raad van Commissarissen EON Benelux

Holding N.V., voorzitter Raad van Commissarissen Science Port Holland N.V.,

voorzitter Bestuur Stichting Bewuste Bouwers, Vice voorzitter Bestuur Stichting

Nederlandse Vrijwilligers (SNV).

Sectormanager Economie aan het ROC Westerschelde.

Relevante nevenfuncties: voorzitter Raad van Commissarissen woningcorpo-

ratie Clavis te Terneuzen, voorzitter werknemersklachtencommissie Zorgsaam

Zeeuws Vlaanderen.

Directeur Janse & Janse B.V., DGA PEP Investment B.V.

Relevante nevenfuncties: lid Raad van Commissarissen Kamer van Koophandel

Nederland, lid Raad van Toezicht Omroep Zeeland, lid Raad van Bestuur Syntens,

lid Raad van Commissarissen B.V. Kanaal Kruising Sluiskil, lid Raad van Bestuur

Vernieuwing Bouw!, lid Raad van Commissarissen Herstaco B.V.

Relevante nevenfuncties: voorzitter Visitatiecommissie Stichting Spoorweg-

pensioenfonds, voorzitter Visitatiecommissie Stichting Pensioenfonds Openbaar

Vervoer, lid Kernteam commissarissenopleiding Erasmus Universiteit Rotterdam,

manager Programma voor Publieke Aandeelhouders Erasmus Universiteit

Rotterdam, lid College van toezicht Pensioenfonds DSM Nederland.

Jaarrekening 2011Ter voldoening aan het bepaalde in artikel 26 van de statuten heeft de directie de geconsolideerde jaarrekening over het boek-

jaar 2011 opgesteld en conform artikel 28 van de statuten aan de Raad van Commissarissen voorgelegd. De geconsolideerde

jaarrekening is door PricewaterhouseCoopers Accountants N.V. gecontroleerd en van een goedkeurende verklaring voorzien.

De Raad van Commissarissen heeft in het bijzijn van de directie de geconsolideerde jaarrekening met de accountant besproken.

Daarbij zijn de fi nanciële ontwikkelingen van het bedrijf alsmede de kwaliteit van het fi nancieel beheer aan de orde geweest.

Pré adviesDe directie legt de jaarrekening 2011 op 24 mei 2012 aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders ter vaststelling voor.

De Raad van Commissarissen adviseert de Algemene Vergadering deze jaarrekening vast te stellen.

Samenstelling van de Raad van CommissarissenDe samenstelling van de Raad van Commissarissen is ultimo 2011 als volgt:

Ir. David Luteijn (1943), voorzitter

In functie sinds 01-01-2007.

Huidige zittingsperiode tot 1 januari 2015.

Ir. Hans Huis in ’t Veld (1947)

In functie sinds 28 mei 2008.

Huidige zittingsperiode tot 28 mei 2012.

Dhr. Eric Kerckhaert (1961)

In functie sinds 1 januari 2010.

Huidige zittingsperiode tot 1 januari 2014.

Mw. Scarlet Kwekkeboom-Janse (1967)

In functie sinds 1 januari 2007.

Huidige zittingsperiode tot 1 januari 2015.

Drs. Wim Moerman (1950)

In functie sinds 1 oktober 2004.

Huidige zittingsperiode tot 1 oktober 2013.

3.

3.1

3.2

3.3

8

Werkzaamheden van de Raad van CommissarissenDe Raad van Commissarissen heeft een adviserende en toezichthoudende taak, waarbij de

belangen van de vennootschap en de daarbij betrokken partijen voorop staan. De Raad verga-

dert altijd plenair en kent geen subcommissies. Deze werkwijze functioneert naar tevredenheid.

De Raad van Commissarissen wil op de hoogte blijven van de actuele stand van zaken binnen

de vennootschap. Dit gebeurt in een zestal vergaderingen, alsmede de benodigde telefonische

contacten.

Vaste agendapunten tijdens de vergadering met de directie zijn een toelichting op de gang van

zaken en de ontwikkeling van de fi nanciële resultaten aan de hand van vier kwartaalrapportages.

Onderwerpen van aandacht waren daarnaast het Jaarverslag 2010, de nieuwe tariefstructuur

met ingang van 2012, het beleid rondom communicatie bij incidenten, de invulling van de samen-

werking met de BV Kanaalkruising Sluiskil (de BV KKS) en de ontwikkelingen bij dochteronderne-

ming Movenience.

Daarnaast worden de overlegvergaderingen tussen directie en Ondernemingsraad bij toerbeurt

door één van de commissarissen bijgewoond. Zowel voor als na afl oop van de controle van de

jaarrekening is er overleg met de accountant. Zoals gebruikelijk evalueert de Raad jaarlijks haar

eigen functioneren en het functioneren van de directie.

Corporate GovernanceBij het inrichten van het Corporate Governance beleid wordt rekening gehouden met de

Corporate Governance Code. Gezien het feit dat de organisatie relatief klein en overzichtelijk is,

is besloten een aantal zaken uit de Code anders uit te werken. Dit geldt bijvoorbeeld voor de

volgens de Code in te stellen auditcommissie, renumeratiecommissie en selectie- en benoe-

mingscommissie. Deze commissies worden bij de WST niet gehanteerd.

v.l.n.r. Ir. David Luteijn, Drs. Wim Moerman, Mw. Scarlet Kwekkeboom-Janse, Ir. Hans Huis in ‘t Veld, Dhr. Eric Kerckhaert

3.4

3.5

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 9

Verslag van de directie4.

Inleiding

“Klanten vragen de WST steeds nadrukkelijker om consequente, tijdige en

betrouwbare informatie. Zeker als het gaat om de beschikbaarheid van de

Westerscheldetunnel. Alleen al vanwege het tolheffen bevindt de WST zich

in een bijzondere positie. Bovendien is de Westerscheldetunnel een vitale

verbinding in de regio, waarvoor nauwelijks een alternatief is.

In 2011 is de WST gestart met het optimaliseren van de informatie over

beschikbaarheid, onder andere door het inzetten van Twitter. Ook kleinere

verstoringen worden nu bewust gecommuniceerd. Belangrijk voor de klant

is namelijk dat de onzekerheid over de verwachte stremmingduur snel wordt

weggenomen. Dit verbeterproces wordt in 2012 verder voortgezet met het in

gebruik nemen van een nieuwe website, het aanbieden van een gratis SMS-

dienst en e-mail alerts en het ontwikkelen van een mobiele app.”

Bergingsprocedure vrachtwagens

Een langdurige stremming van de Oostbuis van de Westerscheldetunnel, vanwege een gestrande vrachtwagen, leidde in juli

2011 tot chaos op de aansluitende wegen in Zeeuws-Vlaanderen. Hoewel langdurige afsluitingen niet altijd zijn te voorkomen,

heeft de WST wel lering getrokken uit de afwikkeling van dit incident. In het najaar van 2011 is onder andere de bergings-

procedure voor vrachtwagens gewijzigd.

Vrachtwagens worden sindsdien altijd buiten de spitstijden geborgen. De berging mag ook niet langer dan een uur aaneen-

gesloten duren. Indien de berging niet lukt binnen deze tijd, wordt de berging hervat als de onstane fi le is opgeheven. Een

uitzondering op deze regel geldt voor vrachtwagens met gevaarlijke stoffen, levende have of indien vrachtwagens te gevaarlijk

in de tunnelbuis staan opgesteld.

Verdubbeling

De verdubbeling van de Westerscheldetunnelweg aan de noordzijde is medio 2011 binnen tijd en budget afgerond.

Op Zuid-Beveland kunnen weggebruikers nu profi teren van 2x2 rijstroken. De verdubbeling aan de zuidzijde is medio 2012

gerealiseerd. Bij het realiseren van dit project zet de WST zich in om verkeershinder voor de klanten zo veel mogelijk te

beperken.

4.1

Drs. Harald Schoenmakers MMO,

Algemeen directeur N.V. Westerscheldetunnel

10

Indeling tolplein

Om de doorstroming te optimaliseren en het Tolplein voor de klant voorspelbaarder te maken

hanteert de WST sinds het najaar van 2011 een vaste indeling van de tollanen.

Tarieven

De WST heeft onderzocht op welke wijzen zij meer differentiatie in de tarieven voor haar klanten

aan kon brengen. Voor verschillende doelgroepen zijn de tarieven aangepast waardoor naar

verwachting de inkomsten jaarlijks met € 2 mln. per jaar zullen afnemen. Deze lagere omzet leidt

direct tot een lager fi nancieel resultaat van dezelfde omvang en een logisch gevolg is dat er hier-

door ook jaarlijks € 2 mln. minder dividend aan de Provincie als aandeelhouder kan worden uitge-

keerd. De directie komt op dit moment tot de beoordeling dat het differentiëren van de tarieven

de fi nanciële huishouding van de WST aanzienlijk, maar niet onoverkoombaar beïnvloedt.

Al in 2009 is besloten abonnementhouders in het prijsbeleid van de WST centraler te zetten.

Dit wordt vanaf 1 januari 2011 ingevuld door veelgebruikers extra korting te gaan verlenen.

Iedere passage na de drempel van 200 passages, verleent de t-tag klant een extra korting van

ongeveer 12,5%. Van de veelgebruikerskorting wordt meer gebruik gemaakt dan was voorzien.

Een nadere toelichting wordt gegeven in hoofdstuk 4.2.

In april 2011 is een nieuw college van Gedeputeerde Staten (GS) benoemd. In hun college-

programma is een passage over de toltarieven van de WST opgenomen.

Provinciale opcenten Motorrijtuigenbelasting

Het opcententarief in Zeeland is het op een na laagste in Nederland. In de komende

periode zullen wij een voorstel uitwerken om de provinciale opcenten ingaande het

jaar 2012 eenmalig te verhogen. De opbrengsten als gevolg van deze verhoging van de

opcenten willen wij aanwenden voor enerzijds de verbetering van de bereikbaarheid en

infrastructuur in Zeeland en anderzijds voor een verlaging van de tunneltarieven voor

speciale doelgroepen.

BV KKS

De WST, de BV KKS en de Provincie Zeeland hebben in 2011 afspraken gemaakt over de rolver-

deling tussen de WST en de Provincie na oplevering van de Sluiskiltunnel. De Provincie wordt

dan formeel weg- en tunnelbeheerder. De feitelijke aansturing van het beheer en onderhoud in

de eerste twee jaar na oplevering wordt uitgevoerd door de WST in opdracht van de BV KKS.

Na deze twee jaar hangt de rolverdeling mede af of de Provincie de aannemer ook de resterende

acht jaar het beheer en onderhoud van de Sluiskiltunnel wil laten uitvoeren. Overeengekomen is

dat de WST in ieder geval voor tien jaar het verkeers- en incidentmanagement gaat verzorgen.

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 11

Verkeer

Passages

Het totaal van de passages in 2011 (5.818.202) is 4,7% hoger uitgekomen dan in 2010

(5.557.484). De passages door abonne mentshouders stijgt in 2011 met 5,1%.

In 2011 is het weer van grote invloed op de verkeerscijfers. De, in vergelijking met 2010, zachte

maanden januari, februari en december zorgen er voor dat er in die maanden sprake is van 10%

meer passages ten opzichte van 2010. Daartegenover zorgt het slechte zomerweer in juli voor

een dip van 4,7%.

Onderstaande tabel toont de ontwikkeling per categorie, met daarbinnen nog het onderscheid

naar de passages met een t-tag.

4.2

Passages gerealiseerd

2011

tm 31 dec

Passages gerealiseerd

2010

tm 31 dec

Verschil realisatie

2011

versus 2010 Verschil

Categorie Voertuig

I motor, personenauto 1.608.152 1.545.907 62.245 4,0%

IA cat. I met abonnement 3.339.562 3.176.225 163.337 5,1%4,78%

II cat. I met aanhanger 54.660 53.959 701 1,3%

IIA cat. II met abonnement 69.563 69.008 555 0,8%1,02%

III vrachtwagens, bussen 55.709 52.961 2.748 5,2%

IIIA cat. III met abonnement 173.030 160.723 12.307 7,7%7,05%

IV cat. III met aanhanger 143.836 139.953 3.883 2,8%

IVA cat. IV met abonnement 321.256 310.247 11.009 3,5%3,31%

Vrije passages 52.434 48.501 3.933

Totalen 5.818.202 5.557.484 260.718 4,7%

12

Het aantal klanten met een t-tag is in 2011 verder toegenomen. Het aantal t-tag abonnementen

stijgt van 48.699 in 2010 naar 49.824 in 2011. In totaal hebben de abonnees in 2011 71.644

t-tags in gebruik. Dat is een groei van 1.788 ten opzichte van het jaar daarvoor. Het aantal pas-

sages met een t-tag bedraagt 67% van het totaal, dat is gelijk aan het percentage in 2010.

Vrije passages worden in het tolsysteem apart geregistreerd en betreffen vooral passages van

hulpverleningsinstanties en eigen personeel. De stijging in de vrije passages wordt met name

veroorzaakte door de vrije passages op 14 juli 2011. Toen werd de Zuid-Noord route gedurende

ruim 2 uur tolvrij verklaard, na de lange afsluiting van de Oostbuis als gevolg van een moeizame

berging van een vrachtwagen.

In de volgende grafi ek is het verloop van het aantal passages per maand van 2011 en 2010

weergegeven.

525.000

500.000

475.000

450.000

425.000

400.000

375.000

Aantal passages per maand 2010 / 2011

JAN FEB MRT APR MEI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEC

2010

2011

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 13

Veelgebruikerskorting

Als onderdeel van het tarievenbeleid 2010-2015 is met ingang van 2011 de veelgebruikerskorting

ingevoerd. Deze korting treedt in werking na de 200e passage met dezelfde t-tag binnen een

kalenderjaar. De extra korting bedraagt in 2011 circa 12,5% ten opzicht van het t-tagtarief. Van alle

passages zijn er in 2011 682.230 passages die in aanmerking komen voor het tarief met veelge-

bruikerskorting. Dat komt neer op 11,7% van het totaal aantal passages. Van alle passages met

een t-tag is dat 17%.

Toen in 2010 werd besloten de veelgebruikerskorting te introduceren, werd een prognose

gemaakt op basis van de verkeercijfers van 2009. Geschat werd dat 592.781 passages onder

de veelgebruikerskorting zouden vallen. Door de stijging van het aantal passages vanaf 2009,

het intensiever gebruik van de t-tag en de toename van het aantal t-tags dat in aanmerking komt

voor een veelgebruikerskorting, ligt het aantal veelgebruikerspassages uiteindelijk 15% hoger

dan begroot.

De veelgebruikerspassages zijn gemaakt door 4.944 t-tags ofwel 7%. In de ramingen is uitge-

gaan van 4.100 t-tags. Het gemiddelde aantal passages in 2011 van deze groep veelgebruikers

bedraagt 338.

Het overgrote deel (60%) van de korting wordt verleend aan passages in categorie I. Het is juist

deze categorie die veel intensiever gebruik is gaan maken van de t-tag, waardoor de verleende

korting hoger uitvalt dan op basis van de verkeerscijfers werd aangenomen.

In onderstaande tabel is aangegeven hoe de veelgebruikerskorting naar regio is verdeeld. Deze

verdeling komt overeen met de verwachting.

Verleende veelgebruikerskorting naar regio

SCHOUWEN-DUIVELAND

WALCHEREN

ZUID-BEVELAND

ZEEUWS-VLAANDEREN

BELGIË

OVERIG NL

WEST-BRABANT

1%

16%

17%

6%

27%

2%

31%

14

“Zo tegen het einde van de rijopleiding zijn leerlingen er klaar voor om de tocht naar ‘de

overkant’ te maken. Het arriveren op het tolplein, het betalen en het rijden door de tunnel,

het zijn allemaal aparte verkeerssituaties die wij jonge bestuurders willen aanleren. Zeker

voor de Zeeuws-Vlaamse leerlingen heeft de tunnelpassage nog een andere dimensie.

Aan de Bevelandse kant gaan de leerlingen namelijk ook voor het eerst de autosnelweg

A58 op.

Het rijden door de tunnel zit sowieso in het lespakket voor leerlingen van Dek in Zeeuws-

Vlaanderen. Het is geen verplichting natuurlijk, maar leerlingen vragen er ook om. Het is

een heel waardevolle aanvulling op de rijopleiding. Het is fi jn dat de Westerscheldetunnel

deze “rijscholenactie” houdt. Door het beschikbaar stellen van de gratis passages,

kunnen we een keer extra met de leerlingen door de tunnel voor wie dat raadzaam is.

En onze collega’s in Goes gaan dankzij de actie ook met de leerlingen door de tunnel.

Veel leerlingen vinden het van tevoren spannend, maar zijn achteraf heel positief. Zowel

het rijden op de snelweg als het rijden bij en in de tunnel gaat ze meestal goed af. Zelfs

die ene keer dat ik er met een leerling reed, en er werd ingebroken op de autoradio om

een passerende ambulance te melden. Geen probleem, gewoon rustig blijven en de

instructies opvolgen!“

Een rijles door de tunnel, dat is voor de leerlingen zeker een belevenis!

Edwin Vermeulen

Rij-instructeur bij DEK rijopleidingen

met standplaats Terneuzen

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 15

Veiligheid

Oefenen

De Westerscheldetunnel is in 2010 in virtuele beelden vastgelegd. In 2011 is er een Virtual

Reality programma ontwikkeld, waarin incidenten geënsceneerd kunnen worden. Naast het

meerjaren opleidings-, trainings- en oefenplan wordt er vanaf 2012 geoefend met behulp van

deze simulator. Dit gebeurt in nauwe samenwerking met de partners in de Veiligheidsregio.

Nacht van de Tunnel

In 2011 zijn de vaste klanten van de WST voor het vierde achtereenvolgende jaar uitgenodigd

voor een rondleiding door de tunnel tijdens het hoog gewaardeerde evenement ‘Nacht van de

Tunnel’. De ‘Nachten van de Tunnel’, ieder met zo’n 130 belangstellenden, zijn gehouden op

30 augustus, 6 september en 11 oktober 2011 tijdens het maandelijkse onderhoud, waarbij

één tunnelbuis afgesloten is voor verkeer in verband met werkzaamheden. Met dit evenement

wil de WST de kennis over veiligheid bij klanten die regelmatig gebruik maken van de tunnel

vergroten.

Campagne rijscholenactie

Om de tunnelveiligheid verder te vergroten pleit de WST ervoor dat rijden door een tunnel

een vast onderdeel wordt van de rijopleiding. Het rustig komen aanrijden op het Tolplein,

de juiste laan kiezen, afrekenen bij de tolgaarder en 6,6 kilometer lang onder de grond

rijden; het passeren van de Westerscheldetunnel is een bijzondere ervaring. Rijscholen

hebben in 2011 gratis passage kaarten ontvangen om te stimuleren met leerlingen door de

Westerscheldetunnel te rijden. In totaal zijn er 1.500 coupons verspreid. Hiervan zijn er 345

ingeleverd.

Upsafety Underground

Om de voortrekkersrol ten aanzien van tunnelveiligheid te behouden, is in 2009 besloten om

als partner deel te nemen aan een door de Provincie Zeeland geïnitieerd Europees subsidie-

traject voor Upsafety Underground. Dit project is in 2011 afgerond met de oplevering van een

multi disciplinair opleidingsprogramma en een symposium.

4.3

16

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 17

Beschikbaarheid

Tweede bediening

Begin 2011 is de inrichting van een tweede bediening in het kantoorgebouw aan de zuidzijde

afgerond. Zo kan de tunnel bij calamiteiten aan de noordkant toch operationeel blijven. Deze

tweede bediening is tevens geschikt om de operators op te leiden en te trainen en om als tijde-

lijke hoofdbediening te fungeren bij de verwezenlijking van een gecombineerde bediening van de

Westerscheldetunnel en de Sluiskiltunnel.

Onverwachte verstoringen

Met name niet geplande stremmingen vormen voor klanten een onzekere factor in het reizen.

De beschikbaarheid van de tunnel, waarbij zonder onregelmatigheden beide buizen volledig

beschikbaar zijn voor het verkeer, stijgt in 2011 met 0,2% tot 98,2%. Het aantal ongeplande

verstoringen daalt van 62 uur in 2010 naar 55 uur in 2011.

Uit onderstaande grafi ek blijkt dat meer dan 60% van de ongeplande verstoringen pech of onge-

vallen betreft. Daarnaast hebben afsluitingen die nodig zijn voor de verdubbeling van de wegen

(3%) en vanwege te hoge voertuigen (9%) invloed op de beschikbaarheid. Het ongepland onder-

houd is dit jaar hoog omdat er gemorste bitumen opgeruimd moest worden. Daarvoor is een

extra onderhoudsnacht ingesteld.

Gepland onderhoud

Gemiddeld wordt eens per maand ’s avonds en ’s nachts een tunnelbuis afgesloten in verband

met onderhoudswerkzaamheden. In 2011 hebben 15 van dergelijke onderhoudsnachten plaats-

gevonden. De Westbuis is in 2011 in totaal 3.395 minuten afgesloten voor onderhoud, voor de

Oostbuis ligt dit op 3.411 minuten.

Ongeplande verstoringen 2011 (55 uur)

ONGEVALLEN

ROMMEL OP DE RIJBAAN

DIVERSEN

ONDERHOUD INGEPLAND

AFSLUITINGEN VERDUBBELING

HOOGTEDETECTIE

PECHGEVALLEN

5%

3%

5%

58%

9%

3%

17%

4.4

18

“Tot november 2011 zag je nog wel eens mensen op het laatst van baan wisselen,

achteruitrijden of in de verkeerde laan terechtkomen op het tolplein. Dat is fl ink

veranderd. Laan 1, 2 en 3 zijn nu de vaste lanen voor t-tagklanten, 4 en 7 zijn bestemd

voor de creditcard- en chipknipgebruikers en 5 en 6 zijn vaste kassalanen. De

voorspelbaarheid van de inrichting geeft een rustiger verkeersbeeld. En de wat sneller

rijdende t-taggebruiker, rijdt nu meteen aan de linkerkant het tolplein af. De veiligheid en

de doorstroming zijn daardoor fl ink verbeterd.

Door de nieuwe inrichting, is ook de bezetting van de tolhuisjes veranderd. Overdag

zijn er nu altijd twee tolhuisjes bemand. Voorheen was er overdag één tolgaarder per

rijrichting. Daarnaast zat er in het middelste tolhuisje één persoon, die steeds de kant

bediende waar het het drukst was. Nu zijn de middelste lanen t-tag lanen, en zitten de

tolgaarders in de huisjes aan de buitenkant. Doordat we nu altijd met twee tolgaarders

per kant werken, hebben we de bezetting uit moeten breiden. De werkdruk voor de

tolgaarders is hierdoor minder geworden.

Maar het fi jnste is dat het veiliger is geworden. Je ziet het duidelijk terug in de

hoeveelheid schades aan auto’s en aan materiaal op het tolplein. Dat zijn er nu echt veel

minder dan vorig jaar.“

Sietske Keersemaker

Operator/Hoofdtolgaarder

N.V. Westerscheldetunnel

De veiligheid en de doorstroming zijn fl ink verbeterd

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 19N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 19

Personeel

Samenstelling

In 2011 zijn gemiddeld 56,3 fte werkzaam bij de WST (2010 60,5 fte). Hiervan is 12,1 fte

(2010 11,1 fte) ingehuurd. Per 31 december zijn 3 medewerkers via de WST bij de Sluiskiltunnel

gedetacheerd. De gemiddelde leeftijd van het personeelsbestand bedraagt ultimo 2011 45 jaar

(2010 46 jaar). De man/vrouw verhouding bedraagt eind 2011 55% man en 45% vrouw.

Gezondheid

Het verzuim bij de WST ligt over geheel 2011 op 6,4%. In 2010 was dit nog 8%. Alhoewel dit

in 2011 en 2010 grotendeels het gevolg is geweest van niet werkgerelateerd langdurig verzuim

van een drietal medewerkers liggen de resultaten van beide jaren ruim boven de doelstelling van

4,5%.

In het najaar van 2011 is er volgens planning wederom een Preventief Medisch Onderzoek

(PMO) uitgevoerd onder de medewerkers van de WST. De WST vindt het zinvol om een PMO

uit te voeren ter preventie van beroepsziekten of arbeidsgebonden aandoeningen. Daarnaast

bewaakt en beschermt het onderzoek de gezondheid van medewerkers. Alle medewerkers

hebben zich op vrijwillige basis kunnen aanmelden voor het onderzoek. In totaal hebben 44

medewerkers deelgenomen.

Opleiden

Een groot aantal medewerkers heeft in 2011 weer deelgenomen aan de BHV-training en aan

de cursus Overval, Agressie en Klantvriendelijkheid. De nieuw ingestroomde tolgaarders zijn

geschoold en geslaagd voor de opleiding tot verkeersregelaar. Op individueel niveau volgt een

aantal medewerkers een langdurige MBO-/HBO- of WO-opleiding en zijn er functiegerichte

opleidingen gevolgd.

4.5

20

CAO

Op 1 oktober 2011 is een nieuwe CAO met een looptijd van 3 jaar afgesloten.

Daarbij is met de vakbonden overeengekomen dat een aantal artikelen (ziekmelding en PMO,

ziektekostenverzekering, vergoeding zakelijke reizen en verblijfkosten, studiefaciliteitenregeling

en jubileumgratifi catie) in het vervolg worden onderhandeld tussen werkgever en de

Ondernemingsraad. Daarmee wordt een grotere betrokkenheid van de medewerkers (via de

Ondernemingsraad) bij de arbeidsvoorwaarden van de WST bereikt.

Medezeggenschap

De directie van de WST en de Ondernemingsraad (OR) hebben in 2011 vijf keer overleg gehad.

Tijdens de overlegvergaderingen heeft de directie de OR geïnformeerd over ontwikkelingen

binnen de WST en bij dochteronderneming Movenience en de betrokkenheid van de WST bij

de Sluiskiltunnel. Daarnaast is de OR geïnformeerd over het jaarverslag en het meerjarenplan

Koers.

De OR heeft ingestemd met de opdrachtverlening voor de uitvoering van het PMO, de

opdrachtverlening voor een Risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E), een wijziging in de richtlijn

opleidingen en met de verlenging van het dienstverleningscontract met Arbo Unie. Daarnaast is,

op initiatief van de OR, in 2011 een lactatieruimte gerealiseerd en wordt vanaf eind 2011 aan alle

medewerkers, op vrijwillige basis, stoelmassage aangeboden.

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 21

Klanttevredenheid

Klanttevredenheidsonderzoek

Vanaf 2010 werkt de WST met een digitaal klantenpanel. Deelnemers aan het digitale klantenpa-

nel krijgen maximaal vier keer per jaar per e-mail een uitnodiging om een online vragenlijst in te

vullen. De vragen gaan over diverse aspecten van de WST: dienstverlening, informatievoorzie-

ning, veiligheid, beschikbaarheid, nieuwe projecten, enzovoorts. Tweemaal per jaar wordt een

selectie van deze panelleden uitgenodigd voor een bezoek aan de WST, waarbij over verschil-

lende onderwerpen met elkaar wordt gediscussieerd.

Communicatie

De klant wil snel over de juiste en actuele informatie over de beschikbaarheid van de tunnel

kunnen beschikken. Hij of zij kan daar dan rekening mee houden tijdens de reis, of vooraf op

het moment van inplannen. Eventueel kan op basis van deze informatie actie worden onderno-

men zoals het uitstellen van de reis, het wijzigen van de route of het doorgeven van een latere

aankomsttijd. Bovendien is deze informatie van groot belang voor de gemoedsrust van automo-

bilisten die in de fi le staan te wachten, zodat men weet hoe lang het nog gaat duren en wat de

oorzaak is. Het aanbieden van consequente, betrouwbare en actuele informatie over de beschik-

baarheid, voorkomt onvrede met de situatie en de rol van de WST hierin.

De WST wil de klant in een zo vroeg mogelijk stadium informeren. De operator staat aan de

basis van de incidentafhandeling en aan de basis van de communicatie hierover. De WST focust

zich zo veel mogelijk op communicatiemiddelen waarover de WST volledige controle heeft en

waarvoor zij dus niet afhankelijk is van derden. Na een korte proefperiode heeft de WST beslo-

ten om Twitter als communicatiemiddel toe te voegen. Vanaf 1 oktober 2011 communiceert

de WST alle verkeersinformatie via WSTVerkeer en algemene bedrijfsinformatie via NVWST.

WSTVerkeer had aan het eind van 2011 761 volgers.

Indeling Tolplein

Uit klantonderzoeken en -contacten blijkt dat klanten vinden dat de voorspelbaarheid ontbreekt

in het gebruik van het Tolplein. De inzet van tollanen wisselt regelmatig, waardoor volgens

klanten een onduidelijk beeld ontstaat en zij zich telkens opnieuw moeten oriënteren. Om de

doorstroming te optimaliseren en het Tolplein meer voorspelbaar te maken, wordt vanaf het

najaar 2011 gewerkt met een vaste indeling van de tollanen. De kern van de verandering is dat

zoveel mogelijk getracht wordt om het ‘snelle’ t-tag verkeer te ‘verleiden’ om de lanen 1, 2 en 3

te nemen. Het brede of zware vrachtverkeer wordt via laan 7 bediend en het overige verkeer kan

afgewikkeld worden via de lanen 4, 5 en 6. Zo bevindt zich het snelle verkeer zo veel mogelijk

links en het langzamere verkeer zoveel mogelijk rechts.

4.6

22

Beurzen

Bij de campagne voor de zakelijke markt lag het accent in 2011 op deelname aan een tweetal

vakbeurzen in Vlaanderen: ‘Transport & Logistics’ in Antwerpen en ‘Trailer’ in Kortrijk. Via een

standpresentatie geënt op het thema “Ik kies voor de Westerscheldetunnel!” werd contact

gelegd met een paar honderd vertegenwoordigers van met name Vlaamse transportonderne-

mingen en leveranciers in de logistiek.

Campagnes

De marketingacties die de WST initieert in de Zeeuwse thuismarkt alsmede in de Vlaamse

markt zijn gericht op groei van (naams)bekendheid die resulteert in een toename van het gebruik

van de Westerscheldetunnel. Daarbij wordt ingezet op twee klantengroepen: de consument en

de zakelijke markt. De consumentencampagne is bekend als ‘De Kortingsroute’ en de zake-

lijke campagne heeft de naam ‘De Slimste Route’. In de zomermaanden lag het accent bij de

kortingsroute op acties bij evenementen en diverse attractieparken in Zeeland en Vlaanderen.

Daarnaast was er een speciaal arrangement met het Zeeland Nazomerfestival.

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 23

“In het verleden was ik niet altijd positief over de communicatie vanuit de

Westerscheldetunnel. Dan zit je soms in je auto voor een dichte slagboom en hoor of lees

je niks. Niet over de oorzaak, niet over de verwachte tijdsduur. Heel ergerlijk. Sinds een

paar maanden heeft de tunnel een fl inke verbeterslag gemaakt. Nu ontvang ik informatie

snel en weet ik waar ik aan toe ben. Twitter en de sms-alerts zijn voor mij de belangrijkste

bronnen. Als de tunnel dit niveau van informatievoorziening vast kan houden, ben ik een

tevreden klant. De nieuwe site, de komst van een app. Ook die waardeer ik zeer.

Ik rijd door de week twee keer per dag door de tunnel, van mijn woonplaats Sas van Gent

naar mijn werkplek bij Rabobank Oosterschelde in Goes. Soms rijd ik ’s avonds of in het

weekend ook nog naar ’de overkant’. Zodoende volg ik de Westerscheldetunnel op de

voet, want ik ben bijna elke dag afhankelijk van de beschikbaarheid van de tunnel. Als je

dan even moet wachten, krijg je allerlei ideeën die ik ook doorgeef aan de medewerkers.

Zoals: communiceer altijd de reden van een snelheidsbeperking, zo kun je op meer begrip

rekenen. En misschien is het een idee om – net als bij een Amber Alert – in te breken op

GSM’s die in de buurt van de zendmast bij de tunnel zijn. Je kunt dan de telefoons in de

buurt een berichtje sturen over de reden van een stremming. Ik weet niet of het technisch

kan, maar het kan een aanvulling zijn op de informatievoorziening.“

Arno Sijnesael

Forens Sas van Gent – Goes en volger

van @WSTVerkeer op Twitter

Twitter en de sms-alerts zijn voor mij de belangrijkste bronnen

2424

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 25

Benutting kennis en ervaring

Sluiskiltunnel

De afgelopen jaren heeft de WST de nodige inspanningen geleverd aan dit project en daarmee

ook aan de wieg gestaan van de per 1 juli 2009 opgerichte BV KKS. De WST heeft ultimo 2011

drie medewerkers gedetacheerd bij deze organisatie. De veiligheidsbeambte van de WST fun-

geert tevens als veiligheidsbeambte van de BV KKS. Op basis van de overeengekomen rolverde-

ling moeten de organisatorische en personele consequenties nog in beeld gebracht worden en

moeten er juridische en fi nanciële afspraken met de BV KKS en de Provincie Zeeland gemaakt

worden.

Ambitie verkeers- en incidentmanagement N62

De komende jaren wordt de N62 in zijn geheel opgewaardeerd naar een regionale stroomweg

met 2x2 rijstroken, met als bijzonderheid de aanwezigheid van twee tunnels. De WST heeft de

ambitie om in de toekomst niet alleen het verkeers- en incidentmanagement van de twee tun-

nels uit te voeren maar de reikwijdte te vergroten vanaf de Belgische grens tot aan de A58. Het

daarvoor opgestelde verkeersmanagementplan is in 2011 met zowel de Provincie Zeeland als

Rijkswaterstaat besproken. Hoewel beide partijen waardering hebben voor het initiatief, heeft dit

nog niet tot concrete afspraken geleid, mede omdat zij nog altijd met elkaar in gesprek zijn over

de wegenruil N61 - N62. De WST wil hier in 2012 helderheid over krijgen, zodat er rekening mee

gehouden kan worden bij de renovatie van de bedieningsruimte.

Movenience

Alle klanten van Movenience kunnen inmiddels afrekenen met de t-tag bij de parkeergarages

Oostkolk en Theaterplein in Terneuzen en parkeergarage De Fonteyne in Vlissingen, mits zij daar

een abonnement voor hebben afgesloten. In 2012 zal deze service worden uitgebreid met de

parkeergarage Scheldeplein in Vlissingen en de garages Geere en Kousteensedijk in Middelburg.

4.7

26

“De verdubbeling van de toeleidende wegen naar de tunnel aan de noordzijde, oftewel

de Bevelandse kant, is een fl inke klus geweest . De bulk van het werk realiseerden we

in 2010. In 2011 hebben wij, KWS Infra, tot en met maart als aannemer gewerkt aan de

afbouw. Denk aan het vernieuwen van de asfaltlaag op de oude weg – de westbaan –

het aanbrengen van deklagen en markeringen en het plaatsen van de portalen. In april

hebben we het groenwerk gedaan, zoals het inzaaien van de bermen. Ik kijk er met

heel veel plezier op terug. Het was een prettige samenwerking en ik ben er trots op dat

ik heb mogen meewerken aan zo’n in het oog springend stuk weg. Er waren best wat

uitdagingen. Zo viel de winter in 2010 erg vroeg en duurde lang. Dat had invloed op de

planning. Maar in goed overleg hebben we ervoor kunnen zorgen dat het werk in een vlot

tempo doorging.

Elke wegbeheerder wil zo min mogelijk hinder voor de weggebruiker, maar bij de

Westerscheldetunnel is daar een extra reden voor. Voor de Westerscheldetunnel moeten

passanten tol betalen. Klanten verwachten dan ook meer. Volkomen terecht dus dat

de N.V. Westerscheldetunnel extra eisen stelde aan het beperken van hinder voor de

weggebruiker tijdens de werkzaamheden.

Het is een heel ruime weg en er ligt heel goed geluidabsorberend asfalt op. Dat rijdt zo

lekker, dat ik zelf altijd even op moet letten dat ik niet te hard ga rijden. Dat is eigenlijk het

enige nadeel!“

Patrick Snijders

Projectbegeleider verdubbeling wegen

noordzijde Westerscheldetunnel, KWS Infra

Elke wegbeheerder wil zo min mogelijk hinder voor de weggebruiker

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 27

“Ik weet dat we veel door de tunnel reizen, maar dat we op nummer vijf staan in de

veelgebruikers top tien, vind ik wel verrassend! De circa negentig kinderen en jongeren

die bij Stichting KIO in Heinkenszand en omstreken opvang en begeleiding krijgen, komen

uit heel Zeeland. Zeven kinderen komen uit Zeeuws-Vlaanderen.

Vervoer is een verlengstuk van onze dienstverlening. We gebruiken daarvoor onze

eigen auto’s en eigen chauffeurs. Het gaat vaak om meervoudig gehandicapte kinderen

en jongeren. Die kun je niet mee laten rijden in een willekeurige taxi. Het zijn ook heel

bijzondere kinderen, die je niet heel effi ciënt in één busje bij elkaar kunt plaatsen. Niet

alleen vanwege de rolstoel, maar ook omdat ze een specifi eke persoonlijke benadering

vragen. Vandaar dat we eigen auto’s en chauffeurs gebruiken,en daardoor veel

vervoersbewegingen hebben. Dat hebben we er graag voor over om deze kinderen de

best passende zorg te bieden.

Voor de kinderen die bij ons opvang en begeleiding krijgen, ontvangen wij vanuit

de AWBZ een vast bedrag. Daar zit een vervoersvergoeding in, voor benzine, en ook

tolkosten, natuurlijk. Maar dat dekt de kosten niet. Wij rijden veelvuldig door de tunnel

met de kinderen uit Zeeuws-Vlaanderen. Zij hoeven niet bij te betalen voor de tolkosten.

Hoewel het bedrag niet zo hoog is, ten opzichte van de totale vervoerskosten, is de

veelgebruikerskorting een welkome meevaller voor Stichting KIO. Daar kunnen we weer

andere leuke dingen van doen. Zoals zwemmen, gymmen, naar de markt of naar het

strand gaan.“

Mary Korten

Directrice Stichting KIO

Vervoer is een verlengstuk van onze dienstverlening

28

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 29

Financiële ontwikkeling in 2011

Het boekjaar 2011 is afgesloten met een positief resultaat van € 5,4 mln., tegenover € 5,3 mln. in 2010.

Totale bedrijfsopbrengsten

Door de forse toename van het aantal passages stijgt ook de omzet met ruim € 1,2 mln. De

stijging van de omzet van 4,7% viel mee, zeker gezien de in 2011 geïntroduceerde veelgebrui-

kerskorting. In totaal is € 0,4 mln. korting verleend. Door een intensiever gebruik van de t-tag en

de toename van het verkeer ten opzichte van 2009 (het jaar waarop de prognose is gebaseerd)

is de daadwerkelijke korting hoger uitgevallen dan was voorzien.

Totale bedrijfslasten

De kosten van de WST liggen voor een groot gedeelte vast en zijn in beperkte mate te beïnvloe-

den. De grootste kostenpost wordt gevormd door de afschrijvingen, die in sterke mate samen-

hangen met de bouwkosten van de tunnel. Deze worden in 30 jaar lineair afgeschreven.

De totale bedrijfslasten stijgen van € 46,1 mln. in 2010 tot € 47,1 mln. in 2011. Deze stijging komt

geheel voor rekening van de hogere afschrijvingen. De afschrijvingen stijgen in 2011 als gevolg

van de investeringen in de verdubbeling van de wegen en het backoffi ce systeem voor de

t-tagtransacties (TIPS) .

De kosten voor instandhouding (onderhoud) van de tunnel liggen voor de jaren 2003-2013 voor

het overgrote deel vast en zijn gerelateerd aan de uitgevoerde onderhoudswerkzaamheden van

het betreffende jaar. Door deze variatie liggen de onderhoudskosten in 2011 € 0,3 mln. hoger

dan in 2010.

De totale investeringen bedragen € 7,8 mln. Deze bestaan hoofdzakelijk uit de investeringen in

de verdubbeling van de wegen van het noordelijk en zuidelijk wegtracé.

4.8

30

2011JAARREKENING

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 31

Bedragen in euro’s

ref. 2011 2010

Immateriële vaste activa 3.071.207 3.471.925

Materiële vaste activa 565.093.912 585.742.595

Financiële vaste activa 320.735 378.422

Vaste activa 5.6.1 568.485.854 589.592.942

Vorderingen 1.868.603 1.132.781

Liquide middelen 18.262.863 20.534.681

Vlottende activa 5.6.2 20.131.466 21.667.462

Totaal activa 588.617.320 611.260.404

Eigen vermogen 81.946.592 81.837.839

Aandeel derden 414.599 357.764

Groepsvermogen 5.6.3 82.361.191 82.195.603

Voorzieningen 5.6.4 40.000 146.643

Langlopende schulden 5.6.5 473.807.553 497.510.311

Kortlopende schulden 5.6.6 32.408.576 31.407.847

Totaal passiva 588.617.320 611.260.404

Geconsolideerde balans per 31 december 2011(voor winstbestemming)

5.1

Jaarrekening 20115.

32

Bedragen in euro’s

ref. 2011 2010

Tolopbrengsten 5.7.1 28.493.318 27.208.205

Exploitatiebijdragen 23.278.571 23.278.571

Overige bedrijfsopbrengsten 5.7.2 817.742 844.650

Totaal bedrijfsopbrengsten 52.589.631 51.331.426

Salarissen, pensioenen en sociale lasten 5.7.3 4.497.139 4.585.795

Inhuur en uitzendkrachten 1.087.774 785.726

Afschrijvingen 27.970.937 26.919.661

Overige bedrijfskosten 5.7.4 13.557.727 13.820.671

Totaal bedrijfslasten 47.113.577 46.111.853

Saldo van de fi nanciële baten en lasten 5.7.5 26.968 100.733

Resultaat voor belastingen 5.503.022 5.320.306

Belastingen 5.7.6 -57.687 -18.703

Resultaat na belastingen 5.445.335 5.301.603

Resultaat aandeel derden 5.7.7 -56.835 -21.856

Netto resultaat na belastingen 5.388.500 5.279.747

Geconsolideerde resultatenrekening 20115.2

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 33

Bedragen in euro’s

ref. 2011 2010

Kasstroom uit operationele activiteiten

Resultaat voor belastingen 5.503.022 5.320.306

Aanpassingen voor:

Afschrijvingen (im-)materiële vaste activa 5.6.1 27.970.937 26.919.660

Mutatie voorzieningen 5.6.4 -106.643 105.643

27.864.294 27.025.303

Veranderingen in werkkapitaal:

Vorderingen 5.6.2 -735.821 1.988.227

Kortlopende schulden 5.6.6 1.000.729 19.699.394

264.908 21.687.621

Kasstroom uit operationele activiteiten 33.632.224 54.033.230

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Investeringen immateriële vaste activa 5.6.1 -130.710 -1.498.442

Investeringen materiële vaste activa 5.6.1 -7.795.611 -8.963.172

Desinvestering materiële vaste activa 5.6.1 1.004.784 138.989

-6.921.537 -10.322.625

Kasstroom uit fi nancieringsactiviteiten

Mutatie langlopende schulden 5.6.5 -23.702.758 493.149.479

Betaald dividend 5.11.2 -5.279.747 -38.245.906

Uitbetaald agio - -532.022.827

-28.982.505 -77.119.254

Netto kasstroom -2.271.818 -33.408.649

Mutatie geldmiddelen

Geldmiddelen per 1 januari 5.6.2 20.534.681 53.943.330

Toename (afname) geldmiddelen -2.271.818 -33.408.649

Geldmiddelen per 31 december 18.262.863 20.534.681

Geconsolideerd kasstroomoverzicht 20115.3

34

Algemene toelichting5.4

Algemeen

De activiteiten van de N.V. Westerscheldetunnel (WST), gevestigd te Borssele aan de Westerscheldetunnelweg 1, bestaan

uit het exploiteren en in stand houden van de Westerscheldetunnel inclusief de aansluitende wegen. Het exploiteren uit

zich onder andere in het heffen van tol voor de passage door de Westerscheldetunnel. Er is een geautomatiseerde passage

mogelijk door middel van de t-tag. Daarnaast is contante betaling mogelijk, alsmede het betalen met een aantal creditcards,

tankpassen en met de Chipknip.

De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de

stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. De jaar-

rekening is opgesteld in euro’s. In de balans en de resultatenrekening zijn referenties opgenomen. Met deze referenties wordt

verwezen naar de toelichting.

Vergelijking voorgaand boekjaar

De gehanteerde grondslagen van waardering en resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van het voorgaande jaar.

Consolidatie

In de consolidatie zijn de fi nanciële gegevens van de WST en haar groepsmaatschappij Movenience B.V. opgenomen. De

WST bezit 60% van de aandelen van Movenience. Groepsmaatschappij Movenience wordt voor 100% in de consolidatie

betrokken. Het aandeel van derden in het groepsvermogen en in het resultaat worden afzonderlijk vermeld.

Intercompany transacties en resultaten en onderlinge vorderingen en schulden tussen de WST en Movenience worden

geëlimineerd.

Schattingen

Bij toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt de directie van WST zich verschil-

lende oordelen en maakt schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen (zoals de

einddatum van de tolperiode). Indien het voor het vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen,

inclusief de bijbehorende veronderstellingen, opgenomen bij de toelichtingen op de betreffende

jaarrekeningposten.

Toelichting op het kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan

uit de liquide middelen. Er is geen sprake van vreemde valuta. Betaalde dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit

fi nancieringsactiviteiten.

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 35

Grondslagen voor waardering van activa en passiva

Algemeen

Activa en passiva (met uitzondering van het groepsvermogen) worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs.

Indien geen specifi eke waarderingsgrondslag is vermeld, vindt waardering plaats tegen de verkrijgingsprijs.

Immateriële vaste activa

Het betreft hier de uitgaven in het kader van aanschaf van software en bijkomende projectkosten van het Transaction Information

and Processing System, kortweg TIPS genoemd. Zij worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs plus bijkomende kosten.

Materiële vaste activa

De aanleg van de Westerscheldetunnel, de toeleidende wegen en de aansluitende werken worden gewaardeerd tegen ver-

krijgingsprijs plus bijkomende kosten onder aftrek van lineaire afschrijvingen gedurende een periode van dertig jaar. Tijdens de

bouwfase van de Westerscheldetunnel werd het saldo van alle uitgaven en inkomsten toegerekend aan de aanleg van de tunnel.

Voor de balans betekende dit dat het saldo werd geactiveerd als materiële vaste activa, onder de post ‘Tunnel’. Tot aan de open-

stelling per 14 maart 2003 werd hierop niet afgeschreven.

Gebouwen en overige vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van lineaire

afschrijvingen gedurende de geschatte economische levensduur tenzij daardoor de boekwaarde op de einddatum (14 maart

2033) groter is dan € 1. In die gevallen wordt afgeschreven tot de einddatum. De vaste activa welke nog in uitvoering zijn worden

apart gerubriceerd. Over deze laatste categorie wordt pas afgeschreven als het actief gereed en in gebruik genomen is.

Voor (groot) onderhoud is, tegelijk met de ondertekening van de overeenkomst voor de bouw van de tunnel en aanvullende

werken, een tienjarig onderhoudscontract gesloten met een aannemerscombinatie (derhalve lopend tot maart 2013). Er worden

volgens een vooraf bepaald schema onderhoudswerkzaamheden verricht en termijnbetalingen gedaan. Kosten van (groot) onder-

houd aan de tunnel en de bedrijfsgebouwen worden verantwoord in de resultatenrekening.

Deelnemingen

Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend,

worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaarde methode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld

aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten.

De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening. Indien de waardering

van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien en voor zover de

WST in deze situatie geheel of gedeeltelijk instaat voor de schulden van de deelneming, dan wel het stellige voornemen heeft de

deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen, wordt een voorziening getroffen.

36

Latente belastingen

Latente belastingvorderingen en -verplichtingen worden opgenomen voor tijdelijke verschillen tussen de waarde van de activa

en passiva volgens fi scale voorschriften enerzijds en de in deze jaarrekening gevolgde waarderingsgrondslagen anderzijds. De

berekening van de latente belastingvorderingen en -verplichtingen geschiedt tegen de op het einde van het verslagjaar geldende

belastingtarieven. Belastinglatenties worden gewaardeerd op nominale waarde.

Vorderingen

Vorderingen en overlopende activa worden gewaardeerd op nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzienin-

gen voor oninbaarheid.

Liquide middelen

Liquide middelen bestaan uit kas- en banktegoeden en worden gewaardeerd op nominale waarde. De WST neemt sinds 1

januari 2003 deel aan het Schatkistbankieren als Rechtspersoon met een Wettelijke Taak (RWT) die met hun publieke liquide

middelen verplicht deelnemen aan Schatkistbankieren.

Langlopende schulden

Langlopende schulden worden bij de eerste waardering gewaardeerd tegen reële waarde. Transactiekosten die direct zijn toe te

rekenen aan de verwerving van de schulden worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen.

Aandeel derden

Het aandeel derden als onderdeel van het groepsvermogen wordt gewaardeerd tegen het bedrag van het netto belang in de

desbetreffende groepsmaatschappij.

Voorzieningen

Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan en

waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is in te

schatten.

Operationele leasing

Leasecontracten waarbij een groot deel van de voor- en nadelen verbonden aan het eigendom niet bij de vennootschap ligt,

worden verantwoord als operationele leasing. Verplichtingen uit hoofde van operationele leasing worden, rekening houdend met

ontvangen vergoedingen van de lessor, op lineaire basis verwerkt in de resultatenrekening over de looptijd van het contract.

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 37

Grondslagen voor bepaling van het resultaat

Algemeen

Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de opbrengstwaarde van de tunnelpassages, de exploitatiebijdragen en de

kosten en andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd,

verliezen reeds zodra zij voorzienbaar zijn.

Tolopbrengsten

Tolopbrengsten omvat de opbrengsten uit passages van vervoersmiddelen gedurende het verslagjaar inclusief kortingen in

verband met abonnementen en dergelijke.

Exploitatiebijdragen

Provincie Zeeland heeft de jaarlijkse exploitatiebijdrage aan de WST vanaf 2010 afgekocht tegen een eenmalige som van

€ 540 mln. Vanaf 2010 tot en met 2033 valt de afkoopsom jaarlijks lineair vrij ten gunste van de winst- en verliesrekening.

Kosten

De kosten worden bepaald op historische basis en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. De afschrij-

vingen op de Westerscheldetunnel worden gebaseerd op een exploitatieduur van dertig jaar vanaf 14 maart 2003. Op overige

vaste activa wordt lineair afgeschreven op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. De afschrijvingstermijn van overige

activa varieert van drie tot twintig jaar, afhankelijk van de geschatte economische levensduur van het actief.

Pensioenlasten

De WST heeft de pensioenregeling verwerkt volgens de verplichtingenbenadering. De over het verslagjaar verschuldigde

premie wordt als last verantwoord. De pensioenregeling is ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds ABP. WST heeft

geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij het ABP, anders dan het voldoen van

hogere toekomstige premies.

Financiële baten en lasten

De renteopbrengsten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de desbetreffende

activa en passiva.

Belastingen

Op grond van artikel 2 lid 7 van de Wet op de Vennootschapsbelasting 1969 is de vennootschap (met uitzondering van

de deelneming) niet aan vennootschapsbelasting onderworpen omdat de aandelen van de vennootschap geheel in bezit

zijn van publiekrechtelijke rechtspersonen. Zodra echter enig aandeel verkocht zou worden aan een niet publiekrechtelijke

aandeelhouder, is vennootschapsbelasting verschuldigd over het (fi scaal) resultaat van de vennootschap.

38

Toelichting op de geconsolideerde balans

Financiële instrumenten

Valutarisico

De WST kent door haar specifi eke werkzaamheden geen valutarisico.

Renterisico

De vennootschap kent geen rentedragende vorderingen. Een deel van de kort- en langlopende schulden is rentedragend met

een vaste rente, waardoor er geen risico bestaat op fl uctuaties van de rente op langere termijn.

Kredietrisico

De WST kent geen grote concentraties van kredietrisico. Opbrengsten worden gerealiseerd tegen contante betaling of

met behulp van de t-tag, waarvoor geldt dat klanten vooruit moeten betalen. Binnen de organisatie zijn maatregelen getrof-

fen die voorkomen dat gebruikers van de t-tag kunnen blijven passeren wanneer hun uitstaande saldo een bepaalde grens

onderschrijdt.

5.6

5.5

5.6.1 Vaste activa - immateriële vaste activa

De immateriële vaste activa betreffen de uitgaven voor het backoffi ce systeem voor de t-tagtransacties (TIPS) inclusief de

daaraan verbonden website voor het deel dat gebruikt wordt in combinatie met TIPS.

De investeringen in TIPS worden in 7 jaar afgeschreven.

Bedragen in euro’s

Immateriële vaste activa TIPS Activa in uitvoering Totalen

1 januari 2011

Verkrijgingsprijs 3.446.346 148.664 3.595.010

Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen -123.085 0 -123.085

Boekwaarde 3.323.261 148.664 3.471.925

Mutaties 2011

Investeringen 130.710 -148.664 -17.954

Verkrijgingsprijs in gebruik genomen activa 148.664 148.664

Afschrijvingen -531.428 -531.428

-252.054 -148.664 -400.718

31 december 2011

Verkrijgingsprijs 3.725.720 0 3.725.720

Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen -654.513 0 -654.513

Boekwaarde 3.071.207 0 3.071.207

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 39

Bedragen in euro’s

Materiële vaste activa Tunnel Gebouwen Overige

vaste activa

Activa in

uitvoering

Totalen

1 januari 2011

Verkrijgingsprijs 771.253.910 2.260.512 4.882.622 10.268.873 788.665.917

Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen -200.870.068 -506.490 -1.546.762 0 -202.923.321

Boekwaarde 570.383.842 1.754.022 3.335.860 10.268.873 585.742.596

Mutaties 2011

Investeringen 10.852.446 116.924 468.965 -3.642.724 7.795.611

Verkrijgingsprijs desinvestering -1.004.784 -1.004.784

Afschrijvingen -26.465.259 -101.291 -872.961 -27.439.511

-16.617.597 15.633 -403.996 -3.642.724 -20.648.684

31 december 2011

Verkrijgingsprijs 781.101.572 2.377.436 5.351.587 6.626.149 795.456.744

Cumulatieve waardeverminderingen en afschrijvingen -227.335.327 -607.781 -2.419.723 0 -230.362.832

Boekwaarde 553.766.245 1.769.655 2.931.864 6.626.149 565.093.912

Vaste activa - materiële vaste activa

Het actief ‘Tunnel’ betreft de totale bouwkosten van de Westerscheldetunnel met de toeleidende wegen en de aansluitende

werken. Verder wordt een onderscheid gemaakt in investeringen in ‘Gebouwen’, ‘Overige vaste activa’ en ‘Activa in uitvoe-

ring’. In de navolgende tabel is het verloop van de totale post materiële vaste activa weergegeven.

Het afschrijvingspercentage van de tunnel en gebouwen is jaarlijks 3,33% tenzij door dit percentage de boekwaarde op de

einddatum van de WST groter is dan € 1. In dat geval wordt afgeschreven tot de einddatum (14 maart 2033). Bij de overige

vaste activa worden verschillende afschrijvingstermijnen (variërend van 5% tot 20%) toegepast.

Het totaal van de in gebruik genomen investeringen bedraagt € 11,4 mln. Deze bestaat hoofdzakelijk uit de verdubbeling van

het Noordelijk wegtracé á € 9 mln. en de tweede bedieningsruimte á € 1,7 mln.

Ultimo 2011 is er € 6,6 mln. aan activa in uitvoering. Dit betreft voor € 4,3 mln. de verdubbeling van het zuidelijk wegtracé

welke in 2012 gereed zal komen en voor € 1 mln. restpunten van de verdubbeling van het noordelijk wegtracé.

Voor de aanleg van de tunnel en toeleidende wegen is in alle gevallen de grond aangekocht door de Staat. Een aantal over-

hoeken zijn toebedeeld aan de WST die deze in eigendom heeft verkregen. Deze overhoeken zijn grotendeels gebruikt bij de

verdubbeling van de wegen. Het restant is in 2010 en 2011 verkocht. Tijdens de aanleg van de Westerscheldetunnel is op het

laatste moment besloten om een ontsluiting naar het Sloegebied aan te leggen. De benodigde grond is indertijd aangekocht

door de WST. Hierbij zijn tevens een aantal aaneengesloten percelen aangekocht. De grond die nodig was om de weg en de

ontsluiting aan te leggen is daarna doorverkocht aan de Staat. Het restant is in 2011 verkocht aan de gemeente Borsele (voor

de aanleg van Sloegroen en natuurcompensatie Sloeweg). De opbrengsten van € 1.004.784 uit deze grondtransacties zijn in

mindering gebracht op het actief ‘tunnel’, waardoor de toekomstige jaarlijkse afschrijvingslasten zullen afnemen.

40

5.6.2 Vlottende activa

Een specifi catie van de ‘Vorderingen’ staat in onderstaande tabel.

Onder ‘Overlopende activa’ zijn in 2011 de gerealiseerde uitgaven voor een glasvezelverbinding opgenomen die nodig zijn voor

de toekomstige bediening van de Sluiskiltunnel door de WST.

Een specifi catie van de ‘Liquide middelen’ staat in onderstaande tabel.

Het saldo ‘Liquide middelen’ bestaat uit de kas- en banksaldi en wordt gewaardeerd tegen nominale waarde. Op 31 december

2011 was bij het Agentschap van het Ministerie van Financiën een bedrag van € 14,5 mln. op een drietal depositorekeningen

geplaatst. De deposito’s hebben allemaal een looptijd korter dan 1 jaar.

Bedragen in euro’s

Latente belastingvorderingen

Stand per 1 januari 2011 378.422

Aanwending Compensabele verliezen Movenience -57.687

Stand per 31 december 2011 320.735

De latente belastingvorderingen hebben betrekking op compensabele verliezen ad. € 1,6 mln. over de jaren 2007 tot en met

2009. Op basis van een meerjarenbegroting waarin alleen rekening is gehouden met de opbrengsten uit de huidige activitei-

ten is de verwachting zodanig dat deze compensabele verliezen binnen de geldende wettelijke termijnen verrekend kunnen

worden. Voor de berekening van de latentie is het belastingtarief ultimo 2011 (25%) toegepast.

Vaste activa - fi nanciële vaste activa

Het verloop van de fi nanciële vaste activa kan als volgt worden gespecifi ceerd:

Bedragen in euro’s

Vorderingen 31-12-2011 31-12-2010

Debiteuren 283.814 286.243

Te ontvangen rente 45.613 80.901

Vooruitbetaalde bedragen 231.889 47.137

Omzetbelasting in schuld tegoeden op t-tag 629.195 622.684

Te ontvangen bedragen 166.750 95.816

Overlopende activa 511.342 0

Totaal 1.868.603 1.132.781

Bedragen in euro’s

Liquide middelen 31-12-2011 31-12-2010

Waarvan direct beschikbaar 3.762.863 2.534.681

Waarvan op deposito 14.500.000 18.000.000

Totaal 18.262.863 20.534.681

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 41

5.6.4

5.6.3

Voorzieningen

Sinds 2006 is er een voorziening gevormd voor toekomstige jubileumuitkeringen aan personeel, dat 12,5 respectievelijk 25

jaar in dienst van de WST is. In 2011 waren 7 medewerkers 12,5 jaar in dienst. De uitkering aan de medewerkers is aan de

voorziening onttrokken.

Eind 2010 is tevens een voorziening ‘langdurig zieke werknemers’ gevormd. Per ultimo 2011 zijn er geen langdurig ziekte

medewerkers meer waardoor deze voorziening is komen te vervallen.

Groepsvermogen

Het eigen vermogen wordt in de toelichting op de balans in de enkelvoudige jaarrekening nader toegelicht. Het ‘Aandeel

derden’ op de balans bestaat uit het aandeel van de aandeelhouder Brisa International SGPS SA (40%) in de nettovermogens-

waarde van de groepsmaatschappij.

De voorziening ‘jubilea’ heeft een looptijd langer dan een jaar.

Bedragen in euro’s

Jubilea Langdurig zieken Totaal

Stand per 1 januari 2011 43.000 103.643 146.643

Dotaties 4.902 0 4.902

Onttrekking -7.902 -103.643 -111.545

Mutaties in 2011 -3.000 -103.643 -106.643

Stand per 31 december 2011 40.000 0 40.000

42

5.6.6 Kortlopende schulden

Schulden die op korte termijn door derden opeisbaar zijn, zijn als volgt te specifi ceren:

Onder ‘Afl ossingsverplichting leningen’ is in 2011 de afl ossing aan Zeeland Seaports opgenomen. In 2010 betreft het de

afl ossing aan Zeeland Seaports en de afl ossing van Movenience aan Brisa International SGPS SA.

De Provincie Zeeland en de WST hebben een overeenkomst gesloten voor de afkoop van de exploitatiebijdrage tegen

een eenmalige som van € 540 mln. Deze vrijval geschiedt op lineaire wijze. De post ‘Vooruit ontvangen exploitatiebijdrage

Provincie’ betreft het deel wat in 2012 vrijvalt.

De post ‘Nog niet verbruikte tegoeden op t-tags van klanten’ geeft het saldo inclusief BTW weer.

Door de vennootschap zijn geen (on)voorwaardelijke zakelijke zekerheden gesteld aan haar schuldeisers voor de afl ossing van

de schulden.

Bedragen in euro’s

Kortlopende schulden 31-12-2011 31-12-2010

Afl ossingsverplichting leningen 628.263 886.507

Vooruit ontvangen exploitatiebijdrage Provincie 23.278.571 23.278.571

Nog niet verbruikte tegoeden op t-tags van klanten 3.940.750 3.899.970

Crediteuren 1.836.426 1.350.481

Belastingen en premies sociale verzekeringen 364.261 192.312

Te betalen pensioenpremie 53.031 45.962

Overige schulden 2.307.274 1.754.044

Totaal 32.408.576 31.407.847

5.6.5 Langlopende schulden

Bedragen in euro’s

Langlopende schulden 31-12-2011 31-12-2010

Lening Zeeland Seaports 3.643.267 4.067.454

Vooruit ontvangen exploitatiebijdrage Provincie Zeeland 470.164.286 493.442.857

Totaal 473.807.553 497.510.311

De lening van Zeeland Seaports is tijdens de bouwfase aangewend voor de aanleg van de Verbeterde Ontsluiting van het

Sloegebied. Over het uitstaande saldo is een rente van 5% verschuldigd, die wordt toegevoegd aan het saldo. Afl ossingen vinden

plaats op basis van de mate van het gebruik van de ontsluiting. De op grond hiervan over het afgelopen boekjaar verschuldigde

afl ossing (€ 628.263) is opgenomen onder kortlopende schulden. De terugbetalingsverplichting eindigt in ieder geval in 2020.

De Provincie Zeeland heeft haar verplichting met betrekking tot de exploitatiebijdrage in 2010 afgekocht tegen een eenmalige

som van € 540 mln. Vanaf 2010 tot en met 2033 valt de afkoopsom jaarlijks vrij ten gunste van de winst- en verliesrekening.

Aangezien deze vrijval op lineaire wijze geschiedt, gaat het jaarlijks om hetzelfde bedrag van € 23.278.571.

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 43

Toelichting op de geconsolideerde resultatenrekening5.7

5.7.1

5.7.2

Netto omzet

De omzet in 2011 is 4,7% hoger dan vorig jaar en ligt daarmee ook boven de raming van 2011. Om een goede vergelijking te

kunnen maken met de omzet van 2010, is de stijging van de omzet exclusief de veelgebruikerskorting apart in het overzicht

opgenomen.

In de raming was een omzetstijging van 3% verwacht t.o.v. de omzet van 2010 zonder rekening te houden met de veelgebrui-

kerskorting. Die verwachting is ruimschoots overtroffen. De gemiddelde opbrengst per passage is in 2011, door de invoering

van de veelgebruikerskorting met € 4,90 gelijk gebleven aan die van 2010.

Overige bedrijfsopbrengsten

Categorie Voertuig

Omzet gerealiseerd

2011

Omzet gerealiseerd

2010

Verschil

I motor, personenauto 6.623.364 6.228.961 6,3%

IA cat. I met abonnement 10.658.449 10.008.175 6,5%

II cat. I met aanhanger 335.765 323.849 3,7%

IIA cat. II met abonnement 333.128 324.744 2,6%

III vrachtwagens, bussen 832.678 777.344 7,1%

IIIA cat. III met abonnement 1.998.134 1.836.833 8,8%

IV cat. III met aanhanger 2.956.985 2.819.959 4,9%

IVA cat. IV met abonnement 5.128.273 4.888.340 4,9%

Exclusief veelgebruikerskorting 28.866.776 27.208.205 6,1%

Veelgebruikerskorting -373.458 -

Totalen 28.493.318 27.208.205 4,7%

Bedragen in euro’s

Overige bedrijfsopbrengsten 2011 2010

Doorberekende salariskosten B.V. KKS 544.881 622.927

Overige opbrengsten 272.861 221.723

Totaal 817.742 844.650

5.7.3 Salarissen, sociale lasten en pensioenen

Onderstaand de specifi catie van de kosten voor salarissen, sociale lasten en pensioenen in 2011.

Bedragen in euro’s

Salarissen, pensioenen, sociale lasten 2011 2010

Salarissen 3.354.080 3.334.712

Sociale lasten 426.928 430.452

Pensioenlasten 411.589 374.041

Overige personeelskosten 304.542 446.590

Totaal 4.497.139 4.585.795

In 2011 waren gemiddeld 56,3 fte werkzaam bij de WST (2010 60,5 fte). Hiervan zijn 10,3 fte (2010 11,1 fte) ingehuurd.

Bedragen in euro’s

44

5.7.4 Overige bedrijfskosten

Deze zijn als volgt te specifi ceren:

Bedragen in euro’s

Overige bedrijfskosten 2011 2010

In stand houden 11.281.061 10.961.923

Marketing & Communicatie 277.819 349.269

Informatievoorziening 551.600 672.405

Algemene kosten 1.447.247 1.837.074

Totaal 13.557.727 13.820.671

Beloning Directie en Raad van Commissarissen:

De variabele beloning van de directie wordt vanaf 2008 vastgesteld in het jaar opvolgend aan het boekjaar. De in dit verslag

opgenomen variabele beloning betreft dan ook de afrekening van 2010.

Bedragen in euro’s

Naam Functie

Vast salaris en

vergoedingen

Variabele

beloning

Pensioen&

sociale lasten Totaal

drs. H.T.W.J.M. Schoenmakers MMO Algemeen Directeur 119.023 10.081 23.383 152.488

Bedragen in euro’s

Naam Functie

Salaris, sociale lasten

en vergoedingen Aftredend per:

ir. D. Luteijn Voorzitter RvC 13.181 01-01-2015

P.E.P. Kwekkeboom-Janse Lid RvC 8.030 01-01-2015

drs. W.L. Moerman Lid RvC 8.898 01-10-2013

ir. J.C. Huis in 't Veld Lid RvC 8.518 28-05-2012

E.P.H. Kerckhaert Lid RvC 8.534 01-01-2014

Totaal Raad van Commissarissen 47.161

In stand houden

Voor het onderhoud aan de Westerscheldetunnel is voor de eerste tien jaar na opening een contract afgesloten met een

aannemerscombinatie. Het betreft de uitwerking van een onderhoudsplan met jaarlijks deels verschillende activiteiten en als

gevolg daarvan wisselende lasten. De hieraan gerelateerde uitgaven vormen de belangrijkste post binnen deze kostensoort.

In 2011 is een incidentele bate gerealiseerd van € 374.000 als gevolg van aanpassingen in de afrekeningen over voorgaande

jaren. Daarnaast omvat dit ook kleinere onderhoudsuitgaven aan gebouwen, de aanschaf van reserveonderdelen voor het

tolsysteem, bergingskosten, kosten in verband met schades en gereedschappen.

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 45

5.7.5

5.7.6

5.7.7

5.7.8

Saldo van de fi nanciële baten en lasten

Onder deze noemer worden de rentelast van de schuld aan Zeeland Seaports (€ 0,20 mln.) en de ontvangen rente van de

banken (€ 0,22 mln.) verantwoord.

Belastingen

De WST is vrijgesteld van vennootschapsbelasting. Daardoor wijkt de belastingdruk in 2011 af van de nominale belastingdruk

van 25%. De winst van Movenience in het boekjaar kan worden gecompenseerd met eerdere verliezen.

Aandeel derden

Het aandeel derden betreft het aandeel van de andere aandeelhouder in het resultaat van Movenience B.V. over 2011.

Honoraria accountant

Onderstaande honoraria betreffen uitsluitend de werkzaamheden die bij de vennootschap en de in de consolidatie betrok-

ken deelneming zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties en externe accountants zoals bedoeld in art. 1, lid 1 Wta (Wet

toezicht accountantsorganisaties).

Bedragen in euro’s

Honoraria accountant 2011 2010

Controle van de jaarrekening 49.565 83.185

Andere controlewerkzaamheden 0 6.570

Fiscale advisering 0 2.900

Andere niet-controlediensten 4.525 54.018

Totaal 54.090 146.673

46

Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen

Hypotheek

De gronden waarop het tracé van de Westerscheldetunnel zich bevindt, zijn in eigendom van de Staat. Ter uitvoering van de

exploitatie van de Westerscheldetunnel heeft de Staat ten behoeve van de WST een tijdelijk erfpachtrecht en een tijdelijk

opstalrecht gevestigd op de gronden van het tracé. Deze zakelijke rechten eindigen op het moment dat de exploitatie van de

Westerscheldetunnel door de WST beëindigd wordt, derhalve naar verwachting in maart 2033, en wel tegen betaling van een

symbolisch bedrag door de Staat aan de WST. Daarnaast heeft de Staat op het moment van beëindiging van de exploitatie

door de WST, een kooprecht op de dan aanwezige roerende goederen tegen betaling van eveneens een symbolisch bedrag.

Ter nakoming van de verplichtingen van de WST ten aanzien van het beëindigen van de zakelijke rechten en de uitoefening van

de hiervoor genoemde koopoptie is door de WST een recht van hypotheek verstrekt aan de Staat ter grootte van € 825 mln.

Overeenkomst Westerscheldetunnel

In 2009 zijn afspraken gemaakt zijn in het kader van de ‘Overeenkomst Westerscheldetunnel’ over de aandelenoverdracht

en de voorwaarden waaronder overdracht van de WST aan de Staat plaats moet gaan vinden. Daarbij wordt er vanuit gegaan

dat de overdracht van de infrastructuur plaatsvindt bij het vervallen van de Tunnelwet en dat de Staat 10 jaar voor overdracht

inzicht krijgt in de onderhoudsplannen van de WST. Daarna zal de Staat in de periode vanaf 8 jaar voor overdracht bijdragen

in de kosten van grote investeringen en/of vervangingen (minimale omvang € 0,5 mln.), op basis van de bedrijfseconomische

restlevensduur van de investering na het overdrachtsmoment.

Investeringverplichtingen

In het kader van de uitvoering van de verdubbeling van de op de tunnel aansluitende wegen, zijn ultimo 2011 een aantal con-

tracten voor een totaal bedrag van € 1,5 mln. afgesloten.

Sluiskiltunnel

Op 26 april 2010 is tussen de WST en de BV KKS een Memorandum of Understanding (MUO) ondertekend. De MOU vormt

het uitgangspunt voor nader af te sluiten overeenkomsten tussen de WST en KKS zoals bijvoorbeeld het bepalen van de pro-

jectgrenzen, het voorzien in of aanbrengen van technische voorzieningen en het vormgeven van afspraken met betrekking tot

beheer, onderhoud en het verkeers- en incidentmanagement. Met de KKS zijn inmiddels twee overeenkomsten gesloten. In

de eerste overeenkomst wordt de verplichting van de WST tot het realiseren van een ongelijkvloerse kruising aansluitend op

de N61 door de KKS overgenomen. De waarde van het overnemen van de verplichting is door de partijen vastgesteld op

€ 5,4 mln. In een tweede overeenkomst zijn de projectgrenzen bepaald en zijn afspraken gemaakt over natuurcompensatie.

Deze tweede overeenkomst resulteert per saldo in een verplichting van de WST aan de KKS van € 0,7 mln.

Onderhoudsverplichtingen

Voor het ‘In stand houden’ van de activa zijn verplichtingen aangegaan betreffende het onderhoud van de installaties, wegen

en kunstwerken en de tunnel (€ 7,9 mln., prijspeil 1996). Dit betreft de onderhoudsovereenkomst met tunnelbouwer KMW

vanaf 2011 tot en met maart 2013.

De WST is voornemens om in het najaar van 2012 een nieuw onderhoudscontract te sluiten met een looptijd van 20 jaar.

Overige verplichtingen

De overige verplichtingen bestaan hoofdzakelijk uit schoonmaakkosten, verzekeringen, de ontwikkeling van TIPS release 2 en

het leasen van bedrijfsauto’s. In totaal gaat het om een bedrag van € 3,0 mln. Het merendeel van deze verplichtingen kent een

looptijd korter dan vijf jaar.

5.8

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 47

Enkelvoudige jaarrekening: balans per 31 december 2011(voor winstbestemming)

5.9

Bedragen in euro’s

ref. 2011 2010

Materiële vaste activa 564.573.771 585.197.867

Deelnemingen 5.11.1 621.898 536.646

Vaste activa 565.195.669 585.734.513

Vorderingen 1.795.237 1.201.606

Vorderingen op deelnemingen 45.739 610.093

Liquide middelen 16.875.521 18.932.478

Vlottende activa 18.716.497 20.744.177

Totaal activa 583.912.166 606.478.690

Gestort en opgevraagd kapitaal 76.140.000 76.140.000

Wettelijke reserves 418.092 418.092

Onverdeelde winst 5.388.500 5.279.747

Eigen vermogen 5.11.2 81.946.592 81.837.839

Voorzieningen 40.000 146.643

Langlopende schulden 473.807.553 497.510.311

Kortlopende schulden 28.118.021 26.983.897

Totaal passiva 583.912.166 606.478.690

48

Bedragen in euro’s

2011 2010

Tolopbrengsten 28.493.318 27.208.205

Exploitatiebijdragen 23.278.571 23.278.571

Overige bedrijfsopbrengsten 788.332 992.719

Totaal bedrijfsopbrengsten 52.560.221 51.479.494

Salarissen, pensioenen en sociale lasten 4.061.417 4.348.265

Inhuur en uitzendkrachten 1.066.957 709.227

Afschrijvingen 27.312.798 26.733.060

Overige bedrijfskosten 14.829.699 14.580.992

Totaal bedrijfslasten 47.270.872 46.371.545

Saldo van de fi nanciële baten en lasten 13.898 139.012

Aandeel in winst/verlies van deelnemingen 85.252 32.784

Resultaat voor belastingen 5.388.500 5.279.747

Belastingen 0 0

Resultaat na belastingen 5.388.500 5.279.747

Enkelvoudige jaarrekening: resultatenrekening 2011

Toelichting op de balans en resultatenrekening van de enkelvoudige jaarrekening

De enkelvoudige jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de

stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving.

De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling voor de enkelvoudige jaarrekening en de geconsolideerde jaarreke-

ning zijn gelijk. Deelnemingen in groepsmaatschappijen worden gewaardeerd volgens de netto vermogenswaarde in over-

eenstemming met paragraaf 3.4 van de geconsolideerde jaarrekening. Voor de grondslagen van de waardering van activa en

passiva en voor de bepaling van het resultaat wordt verwezen naar de opgenomen toelichting op de geconsolideerde balans

en winst- en verliesrekening.

Vorderingen op deelnemingen

De onder fi nanciële vaste activa opgenomen vorderingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde van het verstrekte

bedrag, gewoonlijk de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen.

5.10

5.11

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 49

Deelneming Movenience B.V.

Op 21 juni 2007 is dochteronderneming Movenience B.V., statutair gevestigd te Goes, opgericht. Movenience is een

samenwerkingsverband tussen de WST (60%) en het Portugese Brisa International SGPS SA (40%).

5.11.1

5.11.2

Bedragen in euro’s

Deelnemingen

Stand per 1 januari 2011 536.646

Investeringen -

Resultaat boekjaar 2011 85.252

Stand per 31 december 2011 621.898

Eigen vermogen

Het maatschappelijk kapitaal van de WST bedraagt € 90 mln., opgebouwd uit twee miljoen (gewone) aandelen met een

nominale waarde van € 45 per stuk. Hiervan is per 31 december 2009 € 76.140.000 geplaatst en volgestort. Alle geplaatste

en volgestorte aandelen zijn in handen van de Provincie Zeeland.

Het saldo van ‘Agio’ bestaat uit het door de aandeelhouders, tijdens de bouw van de Westerscheldetunnel gestorte bedrag

aan agio (€ 689 mln.) minus de tot en met 2009 uitgekeerde agio. In 2010 is de gehele agio uitgekeerd aan de aandeelhouder.

De ‘Wettelijke reserves’ zijn ontstaan naar aanleiding van de invoering van de euro. De aandelen zijn destijds geconverteerd

van 100 gulden per stuk naar € 45 per stuk. Voor het ontstane verschil is een niet uitkeerbare reserve als bedoeld in artikel

67a, derde lid, van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek gevormd.

Het verloop van het eigen vermogen gedurende 2010 en 2011 is als volgt:

Bedragen in euro’s

Gestort en opge-

vraagd kapitaal

Agio Wettelijke

reserves

Onverdeelde

winst

Totaal

Per 31 december 2009 76.140.000 532.022.827 418.092 38.245.906 646.826.825

Uitkering agio -532.022.827 -532.022.827

Resultaat boekjaar 2010 5.279.747 5.279.747

Uitkering dividend 2009 -38.245.906 -38.245.906

Per 31 december 2010 76.140.000 0 418.092 5.279.747 81.837.839

Resultaat boekjaar 2011 5.388.500 5.388.500

Uitkering dividend 2010 -5.279.747 -5.279.747

Per 31 december 2011 76.140.000 0 418.092 5.388.500 81.946.592

50

Niet uit de balans blijkende rechten en verplichtingen

Aansprakelijkheid bij een fi scale eenheid

De WST vormt met Movenience een fi scale eenheid voor de omzetbelasting. Op grond van de standaardvoorwaarden zijn

WST en de dochteronderneming ieder hoofdelijk aansprakelijk voor door de combinatie verschuldigde belasting.

Concessieovereenkomst

Met Movenience is in 2010 een vijfjarige concessieovereenkomst overeengekomen waarin is opgenomen dat, na overdracht

van de t-tags aan Movenience, er door de WST € 0,44 (in prijspeil 2011) per passage met een t-tag aan Movenience vergoed

wordt. Tegenover deze vergoeding staan lagere uitvoeringskosten aan de zijde van de WST.

5.12

Borssele 22 maart 2012

Directie

Drs. H.T.W.J.M. Schoenmakers MMO

Raad van Commissarissen

Ir. D. Luteijn

Ir. J.C. Huis in ‘t Veld

Dhr. E.P.H. Kerckhaert

Mw. P.E.P. Kwekkeboom-Janse

Drs. W.L. Moerman

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 51

Overige gegevens

Winstbestemming

De statutaire regeling voor de winstbestemming is als volgt (artikel 30 statuten):

- De winst staat ter beschikking van de algemene vergadering.

- Uitkeringen kunnen slechts plaatshebben tot ten hoogste het uitkeerbare deel van het eigen vermogen.

- Uitkering van winst geschiedt na de vaststelling van de jaarrekening waaruit blijkt dat zij geoorloofd is.

- De directie kan, met inachtneming van het dienaangaande in het tweede lid bepaalde, besluiten tot het doen van tussen-

tijdse uitkeringen.

- De algemene vergadering kan, met inachtneming van het dienaangaande in het tweede lid bepaalde, besluiten tot uitkerin-

gen ten laste van een reserve.

- De vordering van de aandeelhouder tot uitkering vervalt door een tijdsverloop van vijf jaar.

Het saldo van de winstreserve op de geconsolideerde balans per 31 december 2011 is als volgt te specifi ceren:

De directie stelt voor de gehele winstreserve van € 5.388.500 uit te keren.

6.

6.1

Bedragen in euro’s

Winstreserve

Winstreserve per 31-12-2010 5.279.747

Uitkering dividend 2010 (in 2011) -5.279.747

Resultaat 2011 5.388.500

Winstreserve per 31-12-2011 5.388.500

52

N.V. WESTERSCHELDETUNNEL JAARVERSLAG 2011 53

Controleverklaring7.

54

365

10

42

18

Het streven naar

optimale dienstverlening tegen zo

laag mogelijke tarieven. Dat is de missie van de

N.V. Westerscheldetunnel (WST). Veiligheid, beschikbaarheid

en klanttevredenheid staan daarbij voorop. Klanten vragen de WST

steeds nadrukkelijker om consequente, tijdige en betrouwbare informatie.

Zeker als het gaat om de beschikbaarheid van de Westerscheldetunnel.

Alleen al vanwege het tolheffen bevindt de WST zich in een bijzondere positie.

Bovendien is de Westerscheldetunnel een vitale verbinding in de regio, waarvoor

nauwelijks een alternatief is. In 2011 is de WST gestart met het optimaliseren

van de informatie over beschikbaarheid. Om de doorstroming te optimaliseren en

het Tolplein voor de klant voorspelbaarder te maken, hanteert de WST sinds het

najaar van 2011 een vaste indeling van de tollanen. Ook de verdubbeling van

de Westerscheldetunnelweg aan de noordzijde, die medio 2011 is afgerond,

draagt bij aan de goede doorstroming. Om de abonnementhouder

een centrale plaats te geven in het prijsbeleid verleent de WST

sinds 2011 extra korting aan veelgebruikers. Maar de

belangrijkste focus van de WST is en blijft: veilig,

snel en comfortabel naar de andere kant.

24 uur per dag!