Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

49
ROC Eindhoven is partner in Eindhoven, mei 2011

description

Verantwoording over resultaten en studentensucces van ROC Eindhoven in 2010. Ik schreef de meeste teksten en verzorgde de eindredactie. Extra: uitspraken van 'doeners' uit de organisatie.

Transcript of Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

Page 1: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

ROC Eindhoven is partner in

Eindhoven, mei 2011

Page 2: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

2 3

Leeswijzer Lijst met gebruikte afkortingen

Dit jaarverslag is bestemd als verantwoording aan toe-zichthoudende instanties en allen die belang hebben bij een goed functioneren van ROC Eindhoven: • studenten en hun ouders of partners• bedrijven, instellingen, belangenorganisaties en

intermediaire organisaties • ministerie van OCW en Raad van Toezicht van

ROC Eindhoven• toeleverende scholen voortgezet onderwijs• hbo-instellingen die onze gediplomeerde studenten

inschrijven• collega-roc’s en MBO Raad • gemeentelijke en regionale overheden • personeelsleden• algemeen geïnteresseerden

Het jaarverslag bevat het bestuursverslag van het College van Bestuur en een groot aantal bijlagen met cijfers. Het hoofdstuk financiën bevat een beknopt overzicht van verlies en winst over meerdere jaren en de balans, alsmede een verkorte accountantsverklaring. De volledige jaarrekening wordt afzonderlijk in een kleinere oplage verspreid. Op de website van ROC Eindhoven is de jaarrekening voor iedereen in te zien.

Wiltureagerenopditjaarverslagofmeerinformatie?Datkanbij:

ROCEindhoven t.a.v.dienstCommunicatie&Marketing Postbus6101,5600HCEindhoven E-mail:[email protected]

Inhoudsopgave

Kerngegevens ROC Eindhoven 4

Voorwoord 5

Organisatie 6

Profiel ROC Eindhoven 7

Een greep uit de prijzenkast 10

Verslag en samenstelling Raad van Toezicht 12

A Bestuursverslag College van Bestuur 15

1. Visie en strategie 152. Bestuur en beleid 183. Onderwijs 284. Medewerkers 325. Bedrijfsvoering 366. Financiën 39

B Bijlagen bij het bestuursverslag 49

Bijlage 1 Kerngegevens studenten en opleidingen 49Bijlage 2 Kerngegevens medewerkers 72Bijlage 3 Indicatoren geïntegreerd jaardocument BVE (resultatenbox) 75Bijlage 4 Notitie Helderheid in de bekostiging BVE (2004) 87Bijlage 5 Externe functies leden College van Bestuur 93

DOEN!inbeeldIn dit Jaarverslag laten we 9 mensen zien, die op hun eigen wijze betekenis geven aan het thema ‘DOEN!’ U vindt hen op de pagina’s 8, 16, 24, 34, 46, 58, 70, 78 en 90.

BBL : beroepsbegeleidende leerweg (combinatie werken en leren)

BOL : beroepsopleidende leerweg (leren op school, stage in bedrijf of instelling)

BPV : beroepspraktijkvorming (praktijkgedeelte van de opleiding: stage of betaald dan wel onbetaald werk)

EVC : eerder verworven competentieBAPO : bevordering arbeidsparticipatie ouderenVAVO : voortgezet algemeen vormend onderwijs

voor volwassenenVSV : voortijdig schoolverlaten: zonder

startkwalificatie, jonger dan 23 jaarVRV : voortijdig roc-verlaten: vertrokken zonder

diploma van ROC EindhovenESF : Europees Sociaal FondsFES : Fonds Economische StructuurversterkingDUO : Dienst Uitvoering Onderwijs

(Voorheen CFI: Centrale Financiën Instellingen)IBO : Interdepartementaal BeleidsOnderzoek

(in kader extra financiering structuren en opvang zorgleerlingen)

SBA : Stichting Beheer ActivaBVE : Beroepsonderwijs en VolwasseneneducatieOP : Onderwijzend PersoneelOBP : Ondersteunend en Beheers Personeel

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

AL

GE

ME

EN

Page 3: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

4 5

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

AL

GE

ME

EN

449 398 432 398 417 409 1.569 1.585 1.531 1.821 1.825 2.790 1.456 1.447 1.397 1.387 1.544 1.527 1.746 1.657 1.760 1.740 2.090 2.465

2005 2006 2007 2008 2009 2010

Studenten beroepsonderwijs

14.000

12.000

10.000

8.000

6.000

4.000

2.000

0

bol bbl deeltijd bol

2005-2006 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010

niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 totaal

Percentage voortijdig roc-verlaten

35%

30%

25%

20%

15%

10%

5%

0%

3.878 4.331 5.189 7.293 7.312 6.706

Omzet private activiteiten (x € 1.000)

2005 2006 2007 2008 2009 2010

Bekostigde diploma’s

3.500

3.000

2.500

2.000

1.500

1.000

500

0

niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4

2005 2006 2007 2008 2009 2010

Exploitatiesaldo (x € 1.000)

2005 2006 2007 2008 2009 2010

-6.561 -5.993 -158 587 4.726 3.369

Ontwikkeling fte’s in loondienst

2005 2006 2007 2008 2009 2010

1.212,2 1.271,3 1.330,9 1.284,1 1.315,0 1.283,9

Kerngegevens ROC Eindhoven Voorwoord

Werkenaansucces?DOEN!

ROC Eindhoven bereikte in 2010 een belangrijke mijlpaal: er werden 7408 diploma’s uitgereikt. Nooit eerder hebben in één jaar tijd zoveel studenten hun opleiding succesvol afgerond. Wij zijn daar trots op. Want het succes van de studenten, daar doen we het voor! Natuurlijk is de inzet van de student zelf heel belangrijk, maar dat geldt zeker ook voor de inzet en kwaliteit van onze docenten. Onze programma’s, zorgstructuur en ondersteunende processen zijn eveneens van belang. De resultaten van 2010 geven aan dat we op de goede weg zijn. ROC Eindhoven heeft de basis gelegd voor ons belangrijkste doel: excellent beroepsonderwijs. Daarmee bieden we onze studenten kans op een betere toekomst en leveren we een bijdrage aan welzijn en welvaart in onze regio Brainport Eindhoven. We streven naar verdere verbetering van de resultaten. De focus is daarbij op ‘DOEN!’.

‘DOEN!’houdtin:• minder energie in praten over visie, strategie en planvorming;• méér energie in keuzes maken en in kwaliteit van de uitvoering;• meer euro’s en mensen naar het onderwijs.

Wat betreft dit laatste: een verschuiving van € 10 miljoen op onze totale begroting naar het primaire proces achten wij de komende jaren haalbaar. Dit geld wordt dus extra geïnvesteerd in de kwaliteit van het onderwijs. Ook de uitstekende financiële resultaten van 2010 komen ten goede van het onderwijs. En dus van onze studenten.

De regio Zuidoost-Brabant streeft naar een positie in de top 3 van toptechnologieregio’s. ROC Eindhoven wil daaraan graag bijdragen, ook door intensivering van de samenwerking met andere kennisinstellingen en het bedrijfsleven. In dat verband hebben wij in april 2011 bekend gemaakt dat we de intentie hebben om te onderzoeken of een fusie met ROC Ter AA in Helmond per 1 januari 2012 mogelijk is. Ook in dit proces staat het succes van de student en van de regio centraal.Werken aan succes is een kwestie van DOEN! Daaraan besteden we in een fotorubriek in dit jaarverslag extra aandacht.

College van Bestuur,

Antoine WintelsOlaf van Nugteren

Page 4: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

6 7

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

AL

GE

ME

ENProfiel ROC EindhovenOrganisatie

ROCEindhovenbestaatuit:

• 18 scholen voor middelbaar beroeps onderwijs (samen ongeveer 18.800 studenten);

• het Ster College (3.400 studenten) voor taal & inburgering, basiseducatie en vavo;

• het Montessori College (ruim 450 leerlingen) voor mavo en havo;

• School 23 (bijna 300 studenten) met funderende en schakelende programma’s voor jongeren die extra steun nodig hebben ter voorbereiding op beroepsonderwijs en werk;

• 6 ondersteunende diensten en 2 stafbureaus.

DekerntaakvanROCEindhovenishetkwalificerenvanstudenten.DeorganisatiedraagtdaarmeebijaandeontwikkelingvanBrainportEindhovenendesocialecohesievanstadenregio.Dituitzichondermeerin: • ondersteuning van de ontplooiingsmogelijkheden

van iedere individuele student;• een actieve rol in de regio;• een breed scala aan opleidingen; • vernieuwende onderwijsvormen;• contractactiviteiten en maatwerk voor bedrijven.

ROC Eindhoven werkt bewust aan een cultuur waarin ambities worden gewaardeerd en studenten en medewerkers worden uitgedaagd het beste uit zichzelf te halen. Het succes van de student staat voorop.

RAAD VAN TOEZICHT

Bureau College van Bestuur

Bureau Beleidsevaluatie & Control

COLLEGE VAN BESTUUR

Medezeggenschapsraad

DIENSTEN VOORTGEZET ONDERWIJS

Ster College (vavo)

Montessori College

School 23 (anderstaligen)

ONDERWIJS VOOR VOLWASSENEN

Ster College

MAKS Maatwerk

Marbiz Maatwerk

Diverse bedrijfsopleidingen & cursussen op mbo-niveau

MBO-SCHOLEN

Autobranche & Mobiliteit

Bouwen & Wonen

Brood & Banket

Economie & Administratie

Facilitaire Dienstverlening

Handel & Marketing

Horeca

ICT

Personeel & Organisatie

Onderwijs & Studentenservice

Informatisering & Automatisering

Financiën

Facilitair Beheer

Communicatie & Marketing

Laboratoriumonderwijs

Procestechniek

Mode

Techniek

School 23

Toerisme, Sport & Veiligheid

Transport & Logistiek

Uiterlijke Verzorging

Welzijn, Cultuur & Onderwijs

de Zorgsector

Adres

ROC EindhovenPostbus 6101 5600 HC [email protected]

Page 5: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

Elke van RossumToppervanROCEindhoven,SchoolvoorWelzijn,Cultuur&Onderwijs

“Voor mij was 2010 een geweldig jaar. Ik was al uitverkozen tot topper van mijn

school en toen werd ik in juni ook nog gekozen tot dé topper van ROC Eindhoven.

En daarom kreeg ik in oktober met nog andere roc-uitblinkers uit het hele land

een onderscheiding uit handen van staatssecretaris Van Bijsterveldt. Eerder dat

jaar had ik ook al staatssecretaris Nebahat Albayrak op bezoek gehad in mijn

Women Fight Club in Eindhoven, waar ik via het thaiboksen allochtone meiden

aan hun zelfvertrouwen en discipline laat werken. Ik heb dat opgezet tijdens

mijn stage in jongerencentrum De Vaart. Alles met elkaar was dit echt een

superjaar. Inmiddels heb ik, na het afronden van mijn opleiding, ook een baan

bij de gemeente Eindhoven: als combinatiefunctionaris Weerbaarheid.”

WERKENAANSUCCES?DOEN!1

Page 6: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

1110

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

AL

GE

ME

EN

Eengreepuitdeprijzenkast2010

RikvanWijlick (School voor Brood & Banket, bbl) werd uitgeroepen tot de meest talentvolle jonge banketbakker van Nederland. Hij werkt bij bakkerij Lamers in Venlo en troefde zijn concurrenten af met een vier etages hoge bruidstaart.

Docent ArjanKemner van de School voor Techniek is derde geworden bij de jaarlijkse verkiezing voor de beste praktijkopleider bij Kenteq.

PRIJSWINNAAR | RIk VAN WIJLICk

PRIJSWINNAAR | ARJAN kEMNER

Leermeester FrankvandeSande van het dealer bedrijf MAN Eindhoven behaalde bij Innovam de titel ‘Beste Leermeester 2010’. Hij begeleidt veel studenten van de School voor Autobranche & Mobiliteit met zorg en toewijding.

MichaelAerts, derdejaars studente van de School voor Horeca, werd derde in een Hospitality Management-wedstrijd op hbo-niveau in Lissabon.

ElkevanRossum, student van de School voor Welzijn, Cultuur & Onderwijs werd in juni uitgekozen tot dé topper van ROC Eindhoven. Ze heeft zich met haar sportschool Women Fight Club sterk gemaakt voor de ontwikkeling van allochtone pubermeiden.

PRIJSWINNAAR | FRANk VAN DE SANDE

PRIJSWINNAAR | MICHAEL AERtS

PRIJSWINNAAR | ROb VAN DE WEtERING

PRIJSWINNAAR | ELkE VAN ROSSuM

De studenten SjoviSaelmans en CindyGraat van de School voor Horeca wonnen de Hans Döll Award in respectievelijk de categorieën koken en bediening. Ze ontvingen hun prijs uit handen van de oud-docent van ROC Eindhoven Hans Döll zelf.

PRIJSWINNAAR | SJOVI SAELMANS EN CINDy GRAAt

Student RobvandeWetering van de School voor Bouwen & Wonen won de eerste prijs op de jaarlijkse eindexamenexpositie van de studenten Hout en meubel met een fraai hoogglans dressoir.

Page 7: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

12 13

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

AL

GE

ME

EN

Onderwijsalsbasisvoororganisatieontwikkeling

Het strategisch beleid van ROC Eindhoven blijft onverminderd van kracht en is in 2010 concreet vertaald in het programma ‘DOEN!’. Een sterk accent is daarbij gelegd op de verdere ontwikkeling en professionalisering van ROC Eindhoven. Het onderwijs is daarbij als natuurlijk vertrekpunt genomen.Dat komt tot uiting in drie pijlers:• de ‘Roadmap to Excellence’: een programmatische

aanpak van de verdere ontwikkeling en implementatie van competentiegericht onderwijs voor heel ROC Eindhoven;

• voorbereiding van een nieuw besturingsmodel ‘Teamfocus’, met als kernelementen: de student centraal; van intake tot (gediplomeerde) uitstroom; minder management; meer middelen naar het primair onderwijsproces.

• Professionalisering van docenten: via scholing en deskundigheidbevordering.

De Raad van Toezicht heeft met waardering kennis genomen van deze aanpak waarbij onderwijs in al zijn kernfacetten (inhoud, structuur, docentvaardigheden) als vertrekpunt voor organisatieontwikkeling is genomen.

Financieelgezond

2010 hebben we opnieuw met een positief resultaat afgesloten: de Raad van Toezicht constateert verheugd dat bij deze ontwikkelingen het resultaat uit bedrijfs-voering in 2010 niet alleen binnen de begroting is

gebleven, maar zelfs iets hoger is uitgekomen dan het geplande begrotingsresultaat. De auditcommissie heeft in dit proces haar kritische en actief-ondersteunende rol vervuld.

Voor ROC Eindhoven stond 2010 in het teken van de continuering van een gezonde financiële huishouding. Maar er is ook veel aandacht geschonken aan de voorbereiding op een periode waarin forse ombuigingen op door de overheid beschikbaar gestelde budgetten voor onderwijs in het verschiet liggen.

De Raad van Toezicht heeft vanuit zijn toezichthoudende rol actief geanticipeerd op de beleidswijzigingen in het voor 2011 door de minister aangekondigde Actieplan MBO. De huidige bekostigingssystematiek, het belang van een meerjarenbegroting en macrodoelmatigheid van het regionale opleidingsaanbod zijn elementen van het perspectief van waaruit de raad zijn rol heeft ingevuld. Belangrijke aandachtspunten in 2010 en voor de komende jaren zijn de licht gedaalde reguliere instroom en de demografische ontwikkelingen die wijzen op een structurele instroomdaling de komende jaren.

Onverminderde aandacht is in 2010 uitgegaan naar de thema’s huisvesting, risicomanagement en de reductie van voortijdige ongediplomeerde schoolverlaters.

De raad heeft in 2010 de jaarrekening over 2009 goedgekeurd.

PersonelewisselingenCollegevanBestuur

Eind maart heeft de Raad van Toezicht afscheid genomen van de heer drs. C.A.M. Tetteroo, voorzitter van het College van Bestuur van ROC Eindhoven in de periode 2003-2010. Bij zijn vertrek (wegens pensionering) werd hij door de gemeente Eindhoven onderscheiden met de erepenning van de stad.Per 1 mei 2010 is de heer drs. A. Wintels benoemd als nieuwe voorzitter College van Bestuur.

Vanwege het aanvaarden van een nieuwe functie buiten ROC Eindhoven, heeft de Raad op 1 september afscheid genomen van mevrouw drs. F. Hengeveld als lid College van Bestuur.

De heer Tetteroo en mevrouw Hengeveld danken wij vanaf deze plaats voor de bijdrage die zij in de achter-liggende jaren aan de ontwikkeling van ROC Eindhoven hebben geleverd. De raad heeft in lijn met het voorgaande besloten vanaf 1 september verder te gaan met een

tweehoofdig College van Bestuur bestaande uit drs. A. Wintels (voorzitter) en drs. O. van Nugteren (lid).

SamenstellingRaadvanToezicht

Ook in de Raad van Toezicht zelf hebben enkele personele wisselingen plaats gevonden: vanaf 1 januari 2010 neemt de heer drs. J. van den Berg, directeur van Fontys Hogeschool Sociale Studies te Eindhoven de zetel op voordracht van de PMR in.Vanaf 1 april 2010 is de heer A.P.A. de Jong, luitenant-generaal b.d. gestart als nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht.

Bijeenkomsten

De Raad van Toezicht is in 2010 zeven keer bijeen gekomen in voltallige bezetting. Daarnaast kwam de auditcommissie drie keer en de onderwijscommissie twee keer bijeen. De remuneratiecommissie is in 2010 twee keer bijeen geweest.

Met het College van Bestuur heeft de Raad van Toezicht zich behalve in het reguliere overleg apart gebogen over de strategische koers van ROC Eindhoven, een onderwerp dat tevens met alle directeuren is besproken. De raad heeft daarnaast overleg gevoerd met de personeelsgeleding van de Medezeggenschapsraad.

Namens de Raad van ToezichtA.P.A. de Jong, voorzitter

Verslag en samenstelling Raad van Toezicht

Page 8: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

14 15

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

1. Visieenstrategie

1.1 AfrondingMotiverentotPresteren

De periode van het strategisch uitvoeringsplan ‘Motiveren tot Presteren’ is in 2010 verstreken. De belangrijkste strategische doelstellingen uit dat plan zijn gerealiseerd: meer studenten, meer studenten-succes, een betere doorstroming in de beroepskolom, een sterkere verankering in de regio en een goede financiële basis. Dit mag voldoening schenken, maar anderzijds is er nog genoeg om aan verder te werken:• voortijdige uitval is gedaald, maar nog altijd 10%

van het aantal mbo-studenten; • instroom vanuit het vmbo in de regio lijkt te

stagneren;• instroom in de technische opleidingen blijft

afnemen en is onvoldoende om aan de stijgende vraag naar technische vaklieden in de regio te kunnen voldoen;

• interne samenwerking kan nog altijd beter;• onderwijs aan de categorie 30+ komt financieel

onder druk.

In 2009 is daarnaast een aantal organisatorische speerpunten geformuleerd, waaraan in 2010 is gewerkt:1. verdere versterking van de synergie, door betere

interne samenwerking;2. versterking bedrijfsvoering door onder meer betere

benutting schaalvoordelen;3. externe gerichtheid vergroten via versterking van

samenwerking met externe partijen en oriëntatie op re-branding.

Met het oog op de punten 1 en 2 is een ‘interne clustering’ tot stand gebracht: meer scholen onder één directeur. In dat kader is tevens een jobrotation doorgevoerd. Vereenvoudiging van de management-structuur is in voorbereiding (kleinere management-teams, daaronder kleinschalige teams met een overzichtelijk aantal opleidingen). Wat betreft punt 3 is het programma ‘Leven Lang Leren’ met een eigen programmamanager voorbereid. Ook dit wordt in 2011 verder uitgewerkt.

1.2 Planvanaanpak‘DOEN!’

In 2010 is besloten het strategisch uitvoeringsplan ‘Motiveren tot Presteren’, waarvan de looptijd is verstreken, door te trekken naar de toekomst en de beleidsdoelstellingen en prestatieafspraken voor de komende jaren aan te scherpen. Waar nodig volgt een sterkere focus en prioriteitstelling. Vervolgens zet ROC Eindhoven in op een goede en consequente uitvoering. De aangescherpte doelstellingen en afspraken worden opgenomen in een beknopt plan van aanpak, genaamd ‘DOEN!’. Dit plan omvat verder:• een vernieuwde missie en visie;• uitgangspunten voor interne samenwerking en

organisatie;• twee roc-brede programma’s waaraan een hoge

prioriteit wordt gegeven.

A. Bestuursverslag College van Bestuur

SamenstellingRaadvanToezichtin2009

Naam

Jaarvanaftreden Hoofdfuncties Andererelevantenevenfuncties

Dhr. A.P.A. de Jong (voorzitter) 2014 • Luitenant-generaal b.d. Koninklijke Luchtmacht

• Voorzitter stuurgroep Internationale School Eindhoven

• Lid Raad van Toezicht Vitalis Zorggroep

• Lid Raad van Commissarissen Eindhoven Airport

• Voorzitter Raad van Advies Stichting Veteranen Brabant Zuidoost

Dhr. ir. A.C. Westerveld (vice-voorzitter)

2013 • Zelfstandig ondernemer en investeerder

• directeur/grootaandeelhouder van enkele bedrijven

• Lid Raad van Toezicht Delftsche Studenten Sociëteit Phoenix

Mevr. drs. G.M. Boon 2012 • Zelfstandig ondernemer • Lid Raad van Toezicht Bibliotheek Eindhoven

• Lid Raad van Toezicht woningcorporatie Laarbeek

• Voorzitter Ypsilon regio Eindhoven/Kempen

Dhr. drs. T.M.A.J. Verhagen 2014 • Algemeen directeur NV Industriebank LIOF te Maastricht

• Lid Raad van Commissarissen van enkele Limburgse MKB bedrijven

• Lid Supervisory Board Fuji Film• Voorzitter Raad van Toezicht

Stichting Leergang Bedrijfskunde• Voorzitter bestuur Ned. Maatschappij

Nijverheid en Handel Limburg• Lid Raad van Advies Syntens

Zuid-Nederland

Dhr. drs. H.P.N. Scheepers 2014 • Senior Vice-president Quality- & Procesmanagement ASML te Veldhoven

• bestuurder ASML Netherlands

• Lid bestuur Eindhovensche Fabrikantenkring

• Lid bestuur BZW kring Eindhoven

Dhr. drs. J.J.A. van den Berg 2014 • Directeur Fontys Hogeschool Sociale Studies te Eindhoven

• Voorzitter bestuur re-integratiebedrijf Fontys Actief

Page 9: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

Bert FeronBureaumanagerMeetingpointGeldrop-Mierlo,SchoolvoorHandel&Marketing

“Samen met enkele andere onderwijsinstellingen verzorgen wij in Geldrop-

Mierlo een bureau waar het midden- en kleinbedrijf terecht kan met vragen en

problemen. We kijken of studenten in het kader van hun opleiding een rol

kunnen spelen in de antwoorden en oplossingen. De vraag van de ondernemer

is het uitgangspunt; wij verzorgen de match met de studenten. Het project heet

‘meetingpoint Geldrop-Mierlo’ en we hebben een kantoor in de Rabobank in

Geldrop, die ook een belangrijke partner in het project is. We zijn nu ongeveer

anderhalf jaar actief en ongeveer 120 studenten van mbo, hbo en universiteiten

hebben inmiddels 35 opdrachten uitgevoerd. Dat varieert van marktonderzoek

tot het maken van een systeem voor productieplanning bij een technisch bedrijf.

Ook zijn er evenementen georganiseerd en websites gemaakt.”

WERKENAANSUCCES?DOEN!2

Page 10: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

18 19

De missie en visie zijn reeds eind 2010 in concept verwoord en na brede toetsing in de organisatie volgt in de loop van 2011 vaststelling. De roc-brede programma’s dragen direct bij aan het realiseren van de kern van de missie: het bieden van excellent beroepsonderwijs. Een van de programma’s is de ‘Roadmap to Excellence’, die al in 2009 van start ging. In 2010 heeft een herijking plaatsgevonden, waarmee een duidelijke focus is aangebracht teneinde te komen tot een efficiëntere inzet van mensen en middelen. De roadmap richt zich op het invoeren van competentie-gericht onderwijs (CGO) in de beroepsopleidingen. Doelstelling is nu dat alle beroepsopleidingen van ROC Eindhoven met ingang van schooljaar 2011-2012 van start gaan met hetzelfde basisniveau CGO. Dit uniforme basisniveau biedt een solide fundament voor de verdere ontwikkeling van CGO binnen de scholen. Die ontwikkeling kan dan per school of zelfs per opleiding sterk verschillen en daarmee optimaal aansluiten op de eisen van de arbeidsmarkt.

2. Bestuurenbeleid

2.1 Resultaten2010

Instroom en resultaat zijn in 2010 verder gestegen. Gekoppeld aan de hoofddoelstellingen in het laatste jaar van het strategisch uitvoeringsplan ‘Motiveren tot Presteren’ ontstaat het volgende beeld:

1.MeerstudentenbereikenVoor het zesde achtereenvolgende jaar is een stijging gerealiseerd in de instroom: met 8.598 nieuwe studenten in het beroepsonderwijs kwam het totaal aantal studenten per 1 oktober uit op 18.743. Dat is bijna 5% meer dan in 2009. Ten opzichte van de prestatieafspraak in Motiveren tot Presteren is dit zelfs een positieve afwijking van 43%. De stijging in 2010 wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door een omvangrijk maatwerktraject dat ROC Eindhoven uitvoert voor Connexxion. Zonder dit maatwerktraject is er sprake van een lichte daling.

De doelstelling om de instroom van studenten van 23 jaar en ouder te verhogen is eveneens ruimschoots bereikt. De realisatie van 4.076 in 2010 is ruim 55% hoger ten opzichte van 2009. Ook dit wordt grotendeels veroorzaakt door het maatwerktraject voor Connexxion.

Het aantal EVC’s (eerder verworven competenties) was in 2010 met 5.373 bijzonder hoog. Dit komt bijna geheel voor rekening van een (eenmalig) gastouder-project, uitgevoerd door de School voor Welzijn, Cultuur & Onderwijs.

2.MeersuccesvoorstudentenIn 2010 steeg het aantal diploma’s in het middelbaar beroepsonderwijs naar ruim 7.400: ten opzichte van 2009 is dit een stijging van bijna 22%. De prestatie-afspraak van 6.200 uit het laatste jaar van de planperiode van het strategisch uitvoeringsplan is dus ruim behaald. Hiermee is een belangrijke bijdrage geleverd aan het kwalificeren van studenten voor de arbeidsmarkt en de doorstroom naar het hbo.

Bij het terugdringen van de voortijdige (ongediplomeerde) uitval werd in 2010 een verdere verbetering bereikt via een reductie van 10,9% naar 10,2% op het totaal aantal ingeschreven studenten. Deze daling was helaas niet voldoende om de prestatieafspraak van 9,0% uit het strategisch uitvoeringsplan te behalen. In de planperiode (2006-2010) is de voortijdig uitval totaal met ruim 20% teruggebracht: van 12,8 naar 10,2% op het totaal aantal studenten, een resultaat om trots op te zijn.

ROC Eindhoven scoort nog altijd zeer goed bij het terugdringen van de voortijdige uitval in vergelijking met andere grootstedelijke roc’s (zie tabel 8 in bijlage 1.B). Ook in de komende jaren blijven de inspanningen gericht op een verdere structurele verbetering, onder meer door intensivering van de persoonlijke begeleiding, kwaliteitsverbetering intake en een aangescherpt verzuimbeleid. De volgende figuur laat de daling van de voortijdige uitstroom bij ROC Eindhoven vanaf 2005-2006 zien:0 2.000 4.000 6.000 8.000 10.000

Verhogen van de jaarlijkse instroom in het beroepsonderwijs

2010

2009

2008

2007

2006

0 500 1000 1500 2000 2500 3000 3500 4000 4500

Verhogen van de jaarlijkse instroom van studenten van 23 jaar en ouder

2010

2009

2008

2007

2006

2006 2007 2008 2009 2010

Aantal behaalde diploma’s per jaar

8000

7000

6000

5000

4000

3000

2000

1000

PROGRAMMA’SDOEN!

RoadmaptoExcellence TeamFocus

Dagelijksepraktijk

DOEN!

StrategischPlanvanAanpakDOEN! • NieuwemissieROCEindhoven • NieuwevisieROCEindhoven • Uitgangspuntenwerkwijzeenorganisatie • Aangescherptestrategischedoelstellingen

(geennieuwestrategie,maarDOEN!)

Page 11: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

20 21

3.BeteredoorstromingindeberoepskolomOm te voldoen aan de wens voor een hoger opgeleide beroepsbevolking is bevordering van de interne doorstroming naar een hoger niveau in het mbo en de externe doorstroming naar het hbo van belang. De interne doorstroming is met 32% vrij ruim onder de doelstelling van 51% uit het Strategisch Uitvoeringsplan gebleven. Voor een deel wordt deze minder goede prestatie veroorzaakt doordat relatief veel bbl-diploma’s zijn behaald in maatwerktrajecten voor bedrijven. Doorstroming is dan meestal niet aan de orde. De opstroom van uitsluitend bol-studenten komt met 51% exact op de afgesproken norm.

De doorstroming naar het hbo van de gediplomeerde bol-studenten op niveau 4 is weergegeven in de volgende tabel.

Weliswaar is het percentage dat doorgaat naar het hbo in 2010 gedaald naar 52%, maar dit is nog ruim boven de doelstelling van 50%. Bovendien is het absolute aantal studenten dat doorstroomt met 6,1% gestegen ten opzichte van 2009.

4.VakmanschapinonderwijsDe inzet van betrokken en deskundig personeel blijft cruciaal voor goed onderwijs. Het aantal personeels-leden in vaste dienst is licht gedaald, omdat voor de maatwerkopleidingen (chauffeursopleiding Connexxion en EVC-trajecten voor de kinderopvang) veel met inhuur is en wordt gewerkt. Er zijn opnieuw veel scholings-activiteiten geweest voor het personeel. Tevens is een begin gemaakt met een serie luisterbijeenkomsten die in 2011 wordt voortgezet. Tijdens deze bijeenkomsten kunnen docenten hun mening geven over de ontwikkeling van het onderwijs en de organisatie, terwijl het management vooral luistert. De uitkomsten worden in 2011 betrokken bij de realisering van ‘DOEN!’.

De tevredenheid van het personeel is opnieuw gemeten via een zelf ontwikkelde digitale enquête. In 2010 zijn de medewerkers van 15 scholen, 1 dienst en 2 bureaus bevraagd. De algehele tevredenheid werd gemiddeld met een 6,6 beoordeeld. De management-teams van de betrokken scholen en diensten gebruiken de uitkomsten om verbeteracties in gang te zetten, zodat volgende jaren een beter resultaat kan worden bereikt.

5.StevigeverankeringinderegioROC Eindhoven heeft de actieve deelname in Brainport Eindhoven voortgezet. De regionale samenwerking in de nieuwe Leer-Werk-loketten en in het jongerenloket Z is eveneens gecontinueerd.

Het aantal studenten in de beroepsbegeleidende leerweg (bbl) is opnieuw sterk gestegen: van 7.532 naar 8.377, een toename van ruim 11% mede dankzij het eerder genoemde maatwerktraject van Connexxion (buschauffeurs niveau 2) met een landelijke spreiding van opleidingslocaties. Om de (krapper wordende) regionale arbeidsmarkt verder te kunnen bedienen is in de komende jaren een verdere stijging gewenst.

In onderstaande grafiek is de toename in de bbl-instroom vanaf 2006 duidelijk zichtbaar.

6.EengezondefinanciëlehuishoudingVoor het derde opeenvolgende jaar heeft ROC Eindhoven een positief resultaat uit gewone bedrijfsvoering gerealiseerd: in 2010 zelfs h 3,3 miljoen. Dit was onder meer te danken aan hogere rijks- en andere overheids-bijdragen, een stringent uitgavenbeleid en aan de eenmalige uitvoering van een groot EVC-traject voor gastouders. Meer hierover in hoofdstuk 6 van dit jaarverslag. Voor de toekomst van ROC Eindhoven is van belang dat de financiële positie zodanig is dat:• verdere investering in kwaliteitsverbetering van

het onderwijs mogelijk is;• er voldoende buffer is om eventuele tegenvallers

op te vangen.

De inspanningen blijven erop gericht tot verdere efficiency te komen op het gebied van interne dienst-verlening en bijvoorbeeld inkoop, zodat verschuiving van gelden naar het primaire proces mogelijk is. Het streven is de komende jaren op die manier een bedrag van h 10 miljoen vrij te spelen voor het onderwijs.

Doorstroommbo-hbo(Cfi) 2008-2009 2009-2010

Fontys Hogescholen 367 29% 407 28%

Avans Hogeschool 146 11% 146 10%

Pedagog. Hs de Kempel 31 2% 29 2%

Hogeschool Zuyd 38 3% 26 2%

Hs van Arnhem en Nijmegen 38 3% 58 4%

Hogeschool Utrecht 34 3% 29 2%

NHTV Breda 24 2% 15 1%

Overig 25 2% 36 2%

Totaalnaarhbo 703 55% 746 52%

Totaalbol-4 1.274 100% 1.448 100%

2006 2007 2008 2009 2010

Instroom in beroepsbegeleidende leerweg

6000

5000

4000

3000

2000

1000

0 2005-2006 2006-2007 2007-2008 2008-2009 2009-2010

niveau 1 niveau 2 niveau 3 niveau 4 totaal

Percentage voortijdig roc-verlaten

30%

25%

20%

15%

10%

5%

0%

Page 12: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

22 23

Als gevolg van de overheidsbezuinigingen op inburgering en educatie is ROC Eindhoven genoodzaakt tot een nieuwe reorganisatie bij het Ster College. De komende twee jaar vervallen hier 34 van de 75 fte’s. Begin 2011 is een sociaal plan opgesteld.

SamenvattendROC Eindhoven heeft in 2010 de belangrijkste doelstellingen bereikt. Vergroting van het succes van studenten blijft de komende jaren als prioriteit nummer 1 op de agenda staan. Er is een goede financiële basis voor verdere vernieuwing van het onderwijs en verbetering van de prestaties. Er is voldoende aandacht voor risicomanagement (meer hierover in paragraaf 5.4). In die zin kan gesteld worden dat ROC Eindhoven zodanig ‘in control’ is dat continuïteit van de instelling gewaarborgd is.Hiernaast staat een schematisch overzicht van de prestatieafspraken uit het strategisch uitvoeringsplan ‘Motiveren tot Presteren’. Dat kan tevens beschouwd worden als de afsluitende rapportage met betrekking tot dit plan.

De sterke toename in het aantal eerder verworven competenties wordt veroorzaakt door een groot EVC-project voor gastouders. Het niet realiseren van de slagingspercentages bij Vavo en Montessori College heeft vooral te maken met de instroom van leerlingen uit moeilijke doelgroepen.

PrestatieafsprakenStrategischUitvoeringsplan

Doelstelling1MeerstudentenbereikenPlanning

2009Realisatie

2009Verschil

2009Planning

2010Realisatie

2010Verschil

2010

1 Verhogen van de jaarlijkse totale instroom 5.935 7.297 23% 6.000 8.598 43%

2 Verhogen van de jaarlijkse instroom van

studenten van 23 jaar en ouder 1.205 2.629 118% 1.230 4.076 231%

3 Een substantiële verhoging van het aantal toegekende

eerder verworven competenties 605 245 -60% 700 5.373 668%

4 Toename van de private onderwijsactiviteiten 5,0 7,0 41% 5,2 6,6 27%

5 Volwasseneneducatie

a. Vavo: groei leerlingaantal in de planperiode

van 411 in 2005 naar 432 in 2101 428 530 24% 432 605 40%

b. Basiseducatie: groei cursisten van

888 in 2005 naar 977 naar 2010 959 1.724 80% 977 1.386 42%

6 Montessori College: Groei van het leerlingenaantal 413 523 27% 425 608 43%

Doelstelling2Meersuccesvoordestudenten

7 De voortijdige uitstroom van studenten in

het BO wordt teruggebracht met 30% 9,9% 10,9% 1,0% 9,0% 10,2% 1,2%

8 Het aantal diploma’s in het BO (bekostigd +

niet-bekostigd) stijgt met 10% 6.080 6.084 0,1% 6.200 7.408 19%

9 Volwasseneneductatie

Vavo: het slagingspercentage van de leerlingen

(Vmbo-t, Havo en Vwo) zal in de planperiode

boven 80% liggen > 80% 76% -4% > 80% 74% -6%

10 Montessori College: Het slagingspercentage zal

in de planperiode boven de 90% liggen > 90% 85% -5% > 90% 85% -5%

Doelstelling3Bevorderenvandedoorstroommbo-hbo

11 De interne doorstroom naar hogere niveaus binnen

het mbo wordt met 10% verhoogd van 46% naar 51% 50% 41% -9% 51% 32% -19%

12 De doorstroom van gediplomeerde bol-4 dlns. naar

het hbo wordt met 25% verhoogd van ca 41% naar 50% 48% 55% 7% 50% 52% 2%

Page 13: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

Peter van Dundocentenstagebegeleider,SchoolvoorToerisme,Sport&Veiligheid

“Negen studenten van onze school hebben in 2010 een avontuurlijke stage

gelopen. Op de World Expo in Shanghai werkten ze in het Holland Paviljoen:

Happy Street, ontworpen door John Körmeling. Ze werkten in de bediening

en ontvangst, in de public area, maar ook in de VIP area, waar ze met o.a.

prins Willem-Alexander en prinses Máxima hebben kennisgemaakt. Ik ben

als stagebegeleider twee keer op bezoek geweest in Happy Street en je ziet

studenten sterker, beter en zelfstandiger worden tijdens zo’n stage. Ze hebben

hier een geweldige stageperiode gehad.”

WERKENAANSUCCES?DOEN!3

Page 14: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

26 27

2.2 Opwegnaarexcellentberoepsonderwijs

Met een recordaantal diploma’s en goede resultaten bij het terugdringen van voortijdige uitval kan ROC Eindhoven opnieuw terugzien op een succesvol jaar. Wat betreft de instroom van nieuwe studenten is in het reguliere onderwijs wel min of meer sprake van stagnatie. Dankzij maatwerktrajecten is weliswaar een forse groei in het totaal aantal studenten geboekt, maar er is zeker reden om in 2011 de marktbenadering te intensiveren. Ook op het gebied van studenttevredenheid is sprake van stabilisatie en niet van vooruitgang. Hierop wordt in 2011 sterker ingezet. De uitkomsten van drie panelonderzoeken onder de studenten leveren input op voor verbetering.

Veel aandacht is in 2010 besteed aan de invoering van competentiegericht onderwijs (CGO) in alle beroepsopleidingen. Eind 2009 was al de zogenoemde ‘Roadmap to Excellence’ gepresenteerd. In 2010 heeft een herijking van dit programma plaatsgehad om tot een meer duidelijke focus te komen. De doelstelling is nu dat de beroepsopleidingen van ROC Eindhoven met ingang van schooljaar 2011-2012 van start gaan met minimaal hetzelfde basisniveau CGO. Als dit is ingevoerd, ligt er een solide basis waarop de scholen van ROC Eindhoven kunnen voortbouwen.

Voor de uitvoering van de Roadmap to Excellence is een programma-organisatie ingericht onder leiding van een hiertoe benoemde programmadirecteur. De directeur wordt ondersteund door een Programma Management Office. Binnen de scholen zijn implementatieteams ingericht, waarin vanuit de directies

implementatiemanagers deelnemen. Vanuit de diensten worden producten ontwikkeld die nodig zijn voor het bereiken van het basisniveau CGO. Dat gebeurt op een viertal gebieden (pijlers): Onderwijs, Systemen, Onderwijslogistiek en Personeel & Organisatie. Voor iedere pijler draagt een zogenoemde pijlerregisseur verantwoordelijkheid.

Het College van Bestuur hecht eraan dat docenten veel inbreng hebben in de verdere ontwikkeling van onderwijs en organisatie. Want docenten zijn uiteindelijk doorslag gevend voor de kwaliteit van het onderwijs. Vandaar dat in 2010 een begin is gemaakt met luisterbijeenkomsten, waarbij bestuur en management luisteren naar ideeën en opvattingen van docenten. Dit is het begin van een meer structurele dialoog in de organisatie. Vernieuwingen en verbetermaatregelen worden regelmatig getoetst bij de docenten.

2.3 Regionaleverankering

ROC Eindhoven heeft in 2010 flink bijgedragen aan diverse overlegorganen, platforms en samenwerkings-verbanden in de regio. Ook is hard gewerkt aan het aanhalen van de banden met zowel bedrijven en instellingen als met andere onderwijsinstellingen en regionale overheden. ROC Eindhoven draagt structureel bij in het bestuur van Brainport Eindhoven en daartoe behorende projecten of werkgroepen. Dat geldt ook voor andere belangrijke samenwerkings verbanden, zoals United Brains, Leerwerkloket en Jongerenloket. Sinds dit jaar neemt ROC Eindhoven eveneens deel in het Servicepunt Horeca & Recreatie Zuidoost-Brabant.

Ook studenten dragen steeds meer bij aan de verankering van ROC Eindhoven in de regio. Zo heeft School 23 deelgenomen aan het programma Sport United, gericht op het toeleiden van jongeren naar de arbeidsmarkt. Veel studenten hebben meegedaan aan maatschappelijke activiteiten, zoals de Nationale Sportweek en speciale acties voor goede doelen.

Opnieuw is er speciale aandacht geweest om de jeugdwerkloosheid terug te dringen, zowel in provinciaal verband als in het landelijke School Ex-programma (MBO Raad). De School voor Bouwen & Wonen leverde aan de bestrijding van de jeugdwerkloosheid een bijdrage via het project ‘leerbedrijf JeeWee’. Met JeeWee bood de school een plek om praktijkopdrachten uit te voeren voor bbl-studenten die door de recessie zonder leerbedrijf zaten. De strijd tegen de jeugdwerkloosheid is – mede dankzij het ingezette economisch herstel – succesvol geweest: in Noord-Brabant liep het aantal werkloze jongeren in 2010 met 12% terug naar 7430.

De verwachting is dat met name de industrie in de regio de komende jaren te kampen krijgt met een tekort aan technisch personeel. In regionaal en landelijk verband neemt ROC Eindhoven deel aan acties ter bevordering van instroom in techniek.

2.4 Medezeggenschap

Met de personeelsgeleding van de Medezeggenschaps-raad (PMR) is volgens het afgesproken vergaderschema in 2010 zeven keer overleg gevoerd. Extra aandacht is besteed aan de voorbereiding van de wettelijk

verplichte overgang van medezeggenschapsraad naar ondernemingsraad per 1 maart 2011.

Onderwerpendiein2010aandeordekwameninhetoverlegtussenPMRenCollegevanBestuur:• Voorbereiding OR-verkiezingen;• Organisatorische aanpassingen;• Beloningsbeleid;• Schooljaarplanning;• Meerjarenformatiebeleid;• Financieel beleid.

2.5 Duurzaamheid

Door het verzorgen van kwalitatief goed beroeps-onderwijs levert ROC Eindhoven een bijdrage aan een duurzame samenleving. In het onderwijs speelt duurzaamheid in toenemende mate een rol, niet alleen in het kader van ‘leren, loopbaan en burgerschap’, maar ook in de praktijklessen. Mede om de aandacht hiervoor te onderstrepen, is ROC Eindhoven in 2010 als participant toegetreden tot het programma ‘Green Dream District’. Daarin strijden leerlingen uit het voortgezet onderwijs en groep 8 van de basisschool met milieuvriendelijke uitvindingen in een onderlinge competitie. Docenten van ROC Eindhoven zullen in 2011 als ‘green coaches’ optreden bij het uitwerken van die ideeën. Het programma wordt uitgezonden op National Geographic Channel.

Ook in 2010 is door personeelsleden meegedaan aan de Dag van de Duurzaamheid. Er is toen onder meer aandacht gevraagd voor gescheiden inzameling van

Page 15: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

28 29

plastic. Op basis van de uitkomsten van een pilot is besloten dit naar meerdere gebouwen uit te breiden. Als ondertekenaar van het convenant ‘Duurzaam Inkopen’ geeft ROC Eindhoven ook bij de inkoop voorrang aan producten en diensten met duurzaamheidskenmerken.

3. Onderwijs

In het voorgaande hoofdstuk is reeds aandacht besteed aan de groei van het aantal diploma’s. Ook visie en beleid met betrekking tot de verdere ontwikkeling van competentiegericht onderwijs kwamen daarin aan de orde. Cijferinformatie over de resultaten van het onderwijs is terug te vinden in de bijlagen. In dit hoofdstuk gaat het vooral over onderwijsinhoudelijke ontwikkelingen en kwaliteitszorg.

3.1 Competentiegerichtonderwijs

Er zijn in 2010 grote stappen gezet op weg naar een gemeenschappelijk basisniveau voor competentiegericht onderwijs met ingang van schooljaar 2011-2012. Er is roc-breed een generieke inrichting van het onderwijs vastgesteld. Alle opleidingen bij ROC Eindhoven bestaan uit drie programma’s: onderwijs- (met de beroeps-opleiding als spil), loopbaan- en examenprogramma.

Het onderwijsprogramma bestaat ook weer uit drie delen:• Het beroepsopleidende deel• Het ‘vormend’ deel (burgerschap, talen, rekenen)• Het ‘vrije’ deel: de keuzeruimte (10%).

De opleidingen krijgen vorm in drie leerlijnen:• Basisleerlijn (funderende kennis en vaardigheden)• Integrale leerlijn (kerntaken, werkprocessen en

competenties van het beroep)• Loopbaanleerlijn (zelf sturing geven aan de

loopbaan).

Er komt een systeem van studiepunten waarin de resultaten van de studie duidelijk zichtbaar worden. De opleidingen (onderwijsproducten en arrangementen) worden volgens een vast stramien beschreven in de zogenoemde ‘Onderwijsgids’. Dit wordt een digitale catalogus, die ook goed inzicht geeft in planning en roostering en dus ook in de kosten van opleidingen. De eerder genoemde ‘Roadmap to Excellence’ is de paraplu, waaronder deze activiteiten plaatsvinden. Het gevoel voor een gemeenschappelijke, roc-brede aanpak voor een basisniveau CGO in de organisatie is groeiende.

3.2 Taalenrekenen

ROC Eindhoven maakt zich net als de andere mbo-instellingen in Nederland op voor centrale examens taal en rekenen, die vanaf schooljaar 2013-2014 gefaseerd worden ingevoerd. Uit de eerste nulmetingen blijken grote niveauverschillen per school en binnen de scholen per individuele student. Inmiddels zijn er implementatieplannen gemaakt die voorzien in een verbeteraanpak per school. Van daaruit is een roc-breed plan gemaakt met gemeenschappelijke kaders. Dat betreft dan bijvoorbeeld de keuze voor methodes.

In 2010 zijn op alle scholen taal- en rekencoaches aangesteld die tot taak hebben de vakken beter te positioneren en extra (les)activiteiten voor te bereiden. Er zijn service-documenten ontwikkeld voor zowel de integrale- als de basisleerlijn. Ondersteunend onderwijs voor studenten met grote hiaten in reken- en/of taalvaardigheid is inmiddels effectief. De investering in de ontwikkeling van de plannen en de voorbereiding op de implementatie bedroeg in 2010 ruim h 1 mln. Dit is gefinancierd uit de additionele middelen die OCW hiervoor beschikbaar stelt. Via de digitale leeromgeving (Fronter) zijn extra didactische materialen beschikbaar gesteld. Voor alle docenten is aanvullende scholing in voorbereiding.

3.3 Leren,Loopbaan&Burgerschap(LLB)

In december 2010 is een intern servicedocument verschenen onder de titel: ‘Burgerschap: integreren van burgerschap in de integrale opdrachten’. Dit geeft de

docenten burgerschap en de onderwijsontwikkelaars handreikingen over de manier waarop werkprocessen uit het brondocument LLB en werkprocessen uit de kwalificatiedossiers geïntegreerd kunnen worden. Hiermee krijgt burgerschap vorm in de integrale leerlijn, dus in opdrachten waarin aan beroepsvaardigheden wordt gewerkt. Binnen de opleidingen kan dit heel verschillend uitpakken. Zo is op de School voor Toerisme, Sport & Veiligheid een sportbureau opgericht, waarin studenten sportprogramma’s op maat organiseren voor alle mbo-studenten. Dit draagt bij aan de kerntaak ‘vitaal burgerschap’.

3.4 Fronter,Planning&Scores

Het gebruik van Fronter (digitale leeromgeving) en Planning & Scores (o.a. aanwezigheidsregistraties, voortgangsrapportage) neemt nog steeds toe. Beheer en ontwikkeling zijn nu vanuit de projectorganisatie ingedaald in de staande organisatie, waarbij de dienst Informatisering & Automatisering maatregelen heeft genomen om de stabiliteit en de snelheid van de applicaties te verbeteren.

3.5 Begeleidingvandestudenten

Een goede individuele begeleiding van elke student op zijn of haar school staat bij ROC Eindhoven voorop. Zorgteams per school, een roc-breed zorgadviesteam en de Studentenservice completeren de zorgketen. De activiteiten zijn in de eerste plaats gericht op begeleiding en ondersteuning van de student in het

Page 16: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

30 31

opleidingsproces en – waar nodig – bij (heroriëntatie op) de studiekeuze.

Het spreekt vanzelf dat achterliggende problemen, vaak in de privésituatie, daarbij ook aan de orde komen. Waar nodig en mogelijk wordt externe hulp en ondersteuning ingeroepen, bijvoorbeeld van: schoolmaatschappelijk werk, GGzE, leerplichtafdelingen van gemeenten, Novadic-Kentron, Bureau Jeugdzorg en Lumens Groep.

Totaal heeft de Studentenservice in schooljaar 2009-2010 1644 individuele studenten begeleid. Een groot aantal (508) van hen volgde Individuele Trajectbegeleiding, al dan niet in samenhang met geheel of gedeeltelijk studieloopbaanonderzoek. Daarnaast waren er 270 trajecten die betrekking hadden op begeleiding van studenten met persoonlijkheidsstoornissen.

3.6 Kwaliteitszorgeninspectie

ROC Eindhoven beschikt over een professioneel en geïntegreerd stelsel van Planning en Control. De 5-jaar cyclus van zelfevaluaties is in december 2010 volgens vaste planning afgerond. Iedere school en dienst heeft aan het einde van het lopende jaar de strategische en operationele doelen geëvalueerd in een jaarreview. Aan de hand daarvan zijn nieuwe jaarplannen opgesteld. Tussentijds zijn de resultaten gerapporteerd aan het College van Bestuur. Na afsluiting van school- of kalenderjaar hebben de managementteams een jaarrapportage opgesteld en die besproken met het CvB.

ZelfevaluatieIn 2010 zijn zelfevaluaties en audits uitgevoerd op de scholen voor Toerisme, Sport & Veiligheid, Bouwen & Wonen, Laboratorium-, Milieu- & Procestechniek, Uiterlijke Verzorging, Welzijn Cultuur & Onderwijs, School 23 en het Ster College.

OnderwijskwaliteitVanwege goede resultaten in 2009 heeft de inspectie in 2010 bij de meeste scholen van ROC Eindhoven geen nieuw roc-breed onderzoek uitgevoerd naar onderwijs-kwaliteit en opbrengsten. Wel voerde de inspectie een onderzoek uit naar verbetering van de kwaliteit van het onderwijs op de scholen voor Mode en ICT. Beide scholen kampen met onvoldoende opbrengsten bij enkele opleidingen. Aan verbetering wordt gewerkt.

KwaliteitvanexamineringAlle exameneenheden voerden in het najaar een zelf-evaluatie uit op processen en producten van examinering. Die reviews zijn gebundeld en, voorzien van beleidsvoornemens, gepubliceerd op de website van ROC Eindhoven. Op basis hiervan heeft de interne examenraad beleid geformuleerd voor examinering in 2010-2011. In februari 2010 heeft de inspectie onderzoek verricht naar de kwaliteit van de examens op de scholen voor ICT, Uiterlijke Verzorging, Transport & Logistiek, Techniek, Welzijn Cultuur & Onderwijs, Handel & Marketing, Brood & Banket, Toerisme Sport & Recreatie en Autobranche & Mobiliteit. Het gastoudertraject van de opleiding Helpende Zorg & Welzijn werd apart onderzocht. Alleen bij de opleiding Middenkaderfunctionaris Recreatie werden de examens als onvoldoende beoordeeld. Begin 2011 heeft de

inspectie naar aanleiding van een verbeteractie deze examens goedgekeurd en als voldoende gekwalificeerd.

OnderwijstijdIn juni 2010 controleerde de inspectie de onderwijstijd voor een aantal opleidingen op de School voor Handel & Marketing. De school bleek te voldoen aan de 850 uren norm. De inspectie voerde in oktober 2010 een onderzoek uit naar melding en registratie van verzuim bij de School voor Uiterlijke Verzorging. ROC Eindhoven bleek aan de betreffende wettelijke voorschriften te voldoen.

EVCHoewel de EVC trajecten niet aan alle (onderdelen van) subcodes voldeden, heeft de inspectie een voorlopige EVC-verklaring afgegeven voor de 12 onderzochte EVC-standaarden en de certificaatroute Gastouderschap. Voor alle overige EVC-trajecten is een entreetoets uitgevoerd door Hobeon Certificering BV. Hobeon concludeerde dat de aanpak van ROC Eindhoven zich kenmerkt door zorgvuldigheid en professionaliteit. Alle onderzochte procedures bleken van voldoende kwaliteit. Daarop is een erkenning voor één jaar afgegeven.

3.7 Studenttevredenheid

JOB, de Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs, voerde voor de zesde keer landelijk onderzoek uit naar de tevredenheid onder mbo-studenten over hun onderwijs. De tevredenheid over de eigen opleiding werd door de studenten van ROC Eindhoven met rapportcijfer 7,0 beoordeeld. Dit is net boven het landelijk gemiddelde

(6,9). Het studentenpanel van ROC Eindhoven toonde zich kritischer: bij de eerste meting in schooljaar 2010-2011 een 6,5 voor de eigen opleiding.

Studenten van ROC Eindhoven zijn tevreden over de eigen rol (aanwezigheid, motivatie) en vinden dat ze serieus genomen worden door de docenten. Wel constateren ze soms een gebrek aan samenwerking tussen docenten en een gebrekkige organisatie (roosters). ROC Eindhoven hecht grote waarde aan de uitkomsten van onderzoeken naar studenttevredenheid. Er is flink geïnvesteerd in de verbetering van de onderzoeks-systematiek ten behoeve van het panelonderzoek. Met als resultaat dat in 2010 continue en betrouwbare informatie beschikbaar is gekomen. Het inzicht in de beleving van de studenten van het onderwijs is verdiept. Uitdaging voor de toekomst is die informatie effectief in te zetten voor verbetering. De nadruk zal daarbij liggen op de onderwerpen die centraal staan bij het streven naar excellent onderwijs.

3.8 Klachten

Landelijk gezien is er vanuit het ministerie OCW, MBO Raad, Onderwijsinspectie en de Jongeren Organisatie Beroepsonderwijs (JOB) veel aandacht geweest voor klachtenbehandeling in het mbo. ROC Eindhoven heeft in dit kader twee verbeteringen aangebracht in de klachtenprocedures: betere zichtbaarheid van de regelingen op internet en interne registratie van de klachten via Topdesk. Door deze aanpassingen voldoet ROC Eindhoven aan alle eisen van de verschillende externe partijen.

Page 17: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

32 33

Totaal zijn 120 klachten ingediend in 2010:• examens: 40 klachten• machtsmisbruik: 3 klachten• klachten op grond van studentenstatuut: 77 klachten

Vergeleken met 2009 is dit bijna een halvering die vooral wordt vooral veroorzaakt doordat een aantal scholen in dat jaar ook informele klachten meetelde. Waar het gaat om formele klachten is er cijfermatig weinig veranderd. De klachten zijn zo goed mogelijk afgehandeld. Van de examenklachten zijn er uiteindelijk vier bij de Commissie van Beroep voor de Examens terecht gekomen; hiervan zijn er twee gegrond, één niet-gegrond en één niet-ontvankelijk verklaard. Van de overige klachten is er één doorgegaan naar de geschillencommissie algemene zaken; deze is niet-ontvankelijk verklaard. De drie klachten op het gebied van machtsmisbruik zijn intern behandeld en dit heeft niet geresulteerd in doorgeleiding naar de externe klachtencommissie.

Net als in 2009 zijn er in 2010 geen gerechtelijke procedures geweest omtrent studenten. Slechts weinig studenten van ROC Eindhoven hebben een beroep gedaan op de landelijke ombudslijn mbo.

4. Medewerkers

4.1 Ontwikkelingpersoneelsbestand

Het aantal fte’s in loondienst eind 2010 was 1.283,9 fte’s (1.592 personen). Dat is een daling met 2,3% ten opzichte van 2009. Deze afname is redelijk in lijn met de ont wikkeling van het aantal studenten, exclusief een eerder genoemde maatwerktraject voor Connexxion (opleiding buschauffeurs). Hiervoor is geen personeel in loon dienst aangenomen. Het instroomloket work@roc is in de eerste helft van 2010 opgeheven. De inspanningen stonden niet in verhouding tot de opbrengsten.

Zie ook bijlage 2 waarin meer gegevens over de samen-stelling van het personeelsbestand, ziekteverzuim e.d. zijn te vinden.

4.2 Organisatieontwikkeling

Het jaar 2010 stond voor een belangrijk deel in het teken van voorbereidingen voor een vernieuwing van de organisatiestructuur. Hoewel met name in de managementlaag al met de uitvoering is begonnen, zal die vernieuwing vooral in 2011 zijn beslag krijgen, onder de naam TeamFocus.

Belangrijkeuitgangspunten:• inkrimping management, meer nadruk op tactische

en strategische zaken;• teams (max. 10 fte/15 personen) worden integraal

verantwoordelijk voor onderwijsprocessen;• teamleiders sturen maximaal twee teams aan

en concentreren zich volledig op coaching en begeleiding van team en teamleden.

Hier wordt een consequente keuze gemaakt voor excellent onderwijs en sterke onderwijsteams. Die teams vormen de basis voor het succes van de studenten. Zij staan borg voor een optimale uitvoering van het onder wijs. Dit betekent dat operationele verantwoorde-lijkheid verschuift van management naar basis. De management teams kunnen zich daardoor volledig richten op strategie en tactische zaken. Het management van scholen wordt daarom kleiner en bestaat per scholencluster uit een directeur, een manager onderwijs en een manager bedrijfsvoering. De functie van adjunct-directeur vervalt. In 2010 is het aantal school directeuren door herschikking van scholen verminderd.

In 2011 ligt de nadruk van TeamFocus op de scholen; in 2012 komen ook de gemeenschappelijke diensten aan bod.

4.3 Professionaliseringenontwikkeling

In 2010 hebben veel managers van ROC Eindhoven ontwikkkelingstrajecten gevolgd in verband met de komende organisatieveranderingen. Net als vorige jaren zijn basistrainingen aangeboden voor medewerkers in het primaire proces. Het gaat daarbij met name om de rollen van loopbaanbegeleider, intaker en assessor. In totaal is nu bijna 80% van het onderwijspersoneel gecertificeerd als intaker, assessor of loopbaanbegeleider. Daarnaast kunnen personeelsleden deelnemen aan trainingen op het gebied van loopbaanontwikkeling, plannen en organiseren en veiligheid en gezondheid. Hiervan wordt ruim gebruik gemaakt.

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

1.204,7 1.212,2 1.271,3 1.330,9 1.284,1 1.315,0 1.283,9

Ontwikkeling fte’s in loondienst

1.360

1.340

1.320

1.300

1.280

1.260

1.240

1.220

1.200

1.180

1.160

1.140

fte’s

Page 18: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

Klaas van den BosDocentElektrotechniek,SchoolvoorTechniek

“De ontwikkeling van LED-verlichting heeft de afgelopen jaren een enorme vlucht

genomen. ROC Eindhoven heeft samen met Induteq en het Radius College de

LED-technologie in het beroepsonderwijs geïntroduceerd. We hebben bedrijven

bezocht, masterclasses voor docenten georganiseerd en lesmateriaal ontwikkeld,

in nauwe samenwerking met het bedrijfsleven. Dat lesmateriaal is op een website

ter beschikking gesteld, zodat ook andere scholen ervan kunnen profiteren.

Inmiddels hebben we de eerste groepen studenten op dit gebied geschoold.

Het is belangrijk dat je dergelijke nieuwe ontwikkelingen in het onderwijs

integreert. Als het om verlichting gaat, moeten we er hier in de Lichtstad zeker

in voorop lopen.”

WERKENAANSUCCES?DOEN!4

Page 19: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

36 37

5. Bedrijfsvoering

De gezamenlijke diensten hebben in 2010 een traject ingezet onder de naam ‘Naar een excellente dienstverlening van de ondersteunende diensten’. Doelstelling is te komen tot een kwalitatief uitstekende dienstverlening tegen lagere kosten. Basis van de ondersteuning is een ‘shared service-centrum’ voor standaard dienstverlening aan de scholen. Daarnaast kunnen ‘specialties’ worden ingekocht door scholen, College van Bestuur of externe organisaties. Hier valt te denken aan ondersteuning van bijvoorbeeld de ‘Roadmap te Excellence’, uitvoering en begeleiding van nieuwbouwprojecten en incidenteel advies. Het plan wordt in 2011 verder uitgewerkt.

5.1 HuisvestingenFacilitairBeheer

Het huisvestingsbeleid was dit jaar sterk in beweging:• Besloten is de gehele School voor Bouwen & Wonen

te huisvesten in de nieuwbouw van de Bouw Educatie Groep in Veldhoven. Naar verwachting neemt de school daar begin schooljaar 2011-2012 zo’n 6.000 vierkante meter in gebruik. Dit levert niet alleen vrijkomende ruimte op aan de Ruijsdaelbaan, maar ook aan de Frederiklaan. Er kan naar schatting 12.000 vierkante meter worden afgestoten.

• Het bouwteam voor de Karel Martelweg is van start gegaan; budgetten zijn door de Raad van Toezicht vastgesteld. Het bestaande gebouw wordt gerenoveerd en uitgebreid met 2.000 vierkante meter. Het werk start eerste helft 2011 en zal leiden

tot verhuizing van de School voor Welzijn, Cultuur & Onderwijs naar de Karel Martelweg in 2012. De school voegt zich daar bij de School voor de Zorgsector. De hoofdingang komt aan de zijde van de Willem de Rijkelaan en dus zal deze locatie dan ook voortaan onder die naam door het leven gaan. De vrijkomende locatie aan de Van Vorststraat wordt in de loop van 2012 te koop aangeboden.

• Minder vlot verloopt het met de plannen voor nieuwbouw van de School voor Techniek op industrie-terrein De Hurk in Eindhoven. Een voorstel van het College van B & W van de gemeente Eindhoven voor een samenhangend pakket van grond- en onroerendgoedtransacties haalde het niet in de gemeenteraad. Nader bestuurlijk overleg met de gemeente loopt nog.

Op facilitair gebied is te vermelden dat het project Effectief Inkopen rechtstreeks onder aansturing van het College van Bestuur is gebracht. Opzet is het totale inkoopvolume van ROC Eindhoven met zo’n 5% te verlagen door slimmer in te kopen, hetgeen neerkomt op een voordeel van h 2 miljoen.

De dienst Facilitair Beheer is tot een structurele samenwerking met de School voor Facilitaire Dienst-verlening gekomen. Dit leidt ertoe dat studenten van de school als stagiair inzetbaar zijn in het primaire proces van de dienst. Gemiddeld gaat het om zo’n 10 studenten tegelijkertijd. Tevens is een scholingsproces voor het vaste personeel van de dienst voorbereid en in uitvoering gekomen: de facilitair medewerkers nemen deel aan een EVC-traject; in december zijn de eerste certificaten al uitgereikt.

5.2 Informatisering&Automatisering

Na de vernieuwing van de totale ict-infrastructuur in 2009 is afgelopen jaar vooral veel aandacht gegeven aan verdere inrichting en beheer hiervan. Er is ook flink geïnvesteerd in versterking van de stabiliteit. Dit heeft zeker resultaat gehad: ROC Eindhoven beschikt over een stabiele en betrouwbare ict-infrastructuur.

De krachtige ondersteuning van het draadloze netwerk, dat zowel in omvang als in gebruik sterk groeit, is één van de andere speerpunten in 2010 geweest. Inmiddels beschikt het personeel van ROC Eindhoven over 1.500 laptops, terwijl ongeveer 4.000 studenten voor het onder-wijs gebruik maken van een eigen laptop. Steeds meer onderwijsapplicaties draaien nu ook via dit draad loze netwerk. De investeringen in de vaste ict-omgeving zullen hierdoor in de toekomst afnemen. Zowel onderwijs- als bedrijfsvoering applicaties kunnen ook van huis uit worden gebruikt. Dat alles noodzaakt tot sterkere informatie beveiliging. Op dit terrein zijn in 2010 stappen gezet die moeten leiden tot een beter bewustzijn hiervan bij de personeelsleden. Een campagne voor 2011 is voorbereid.

Bevordering van de mobiele telefonie – om bereikbaar-heid van personeelsleden te vergroten – was eveneens een belangrijk kenmerk van 2010. Vrijwel alle personeels-leden beschikken nu over een mobiele telefoon. De servicedesk van ROC Eindhoven – waarin de dienst Informatisering & Automatisering (I&A) een grote inbreng heeft – heeft zijn nut bewezen. In 2010 waren er meer dan 15.500 meldingen, waarvan het overgrote deel door de gezamenlijke diensten snel kon worden afgewerkt.

Daarnaast levert I&A een forse bijdrage aan de realisering van onderwijs- en organisatievernieuwing die immers in grote mate afhankelijk is van goed draaiende programma’s en apparatuur. Datzelfde geldt voor maatwerkprogramma’s in het primaire proces, zoals het EVC-traject voor gastouders op de School voor Welzijn, Cultuur & Onderwijs.

5.3 Communicatie&Marketing

In 2010 is veel communicatieve ondersteuning geleverd aan roc-brede processen, zoals herijking van de Roadmap to Excellence en voorbereiding van het plan van aanpak ‘DOEN!’. Ook de zogenoemde luister-bijeenkomsten zijn mede door de Dienst Communicatie & Marketing voorbereid. Het ’onderwijsplein’ op intranet is verder ontwikkeld. Daarnaast is veel energie gestoken in de profilering van ROC Eindhoven, de publicitaire begeleiding van open dagen en organisatie van evenementen.

In de loop van het jaar is een heroriëntatie op functie en werk van de dienst ingezet. Versterking van de adviesfunctie, marketing en ruimere inzet van nieuwe media zijn enkele belangrijke uitgangspunten.

5.4 ManagementControl

Management Control (MC) betreft het geheel van maatregelen die moeten leiden tot voldoende zekerheid voor het bereiken van de door het management gestelde doelen. Deze maatregelen liggen zowel op

Page 20: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

38 39

het terrein van Planning & Control (P&C), als op het gebied van prestatie- en risicomanagement.

Planning&ControlDe P&C-cyclus is gebaseerd op het principe van plan–do–check–act. Deze cyclus is in 2010 onder andere als volgt ingevuld:

Plan:2010 was het laatste jaar van het Strategisch Uitvoeringsplan 2006-2010 ‘Motiveren tot presteren’. In hoofdstuk 2 is aangegeven welke doelstellingen golden voor 2010 en in hoeverre deze doelstellingen zijn gerealiseerd. Daarnaast is in 2010 een begin gemaakt met herijking van missie, visie en uitgangspunten voor de komende jaren. Dit zal in 2011 onder de naam ‘DOEN!’ worden vastgesteld en gepubliceerd. De jaarplannen, begrotingen en managementcontracten van scholen en diensten zijn door het College van Bestuur vastgesteld en de concernbegroting 2011 is in december 2010 goedgekeurd door de Raad van Toezicht.

Do: de scholen en diensten hebben hun reguliere onderwijs- en ondersteunende activiteiten uitgevoerd op basis van hun jaarplannen. In maart 2010 is het roc-brede project ‘Effectief inkopen’ gestart. Om beter in control te komen ten aanzien van projecten, is een roc-brede methodiek voor projectbeheer vastgesteld en al deels geïmplementeerd.

Check: met behulp van dashboards is periodiek de realisatie van de doelstellingen voor 2010 op concern- en school/dienstniveau beoordeeld door concerncontrol. Financiële monitoring vond plaats via tussentijdse financiële rapportages van de dienst Financiën. Verder

zijn specifieke interne en externe controles, alsmede kwaliteitsreviews (o.a. op basis van zelfevaluaties) en tevredenheidsonderzoeken uitgevoerd. De directies hebben schriftelijk bevestiging gegeven omtrent de betrouwbaarheid van de informatievoorziening.

Act: in 2010 geconstateerde bevindingen zijn besproken tijdens managementgesprekken tussen College van Bestuur en directies. Verbeteracties zijn verwerkt in de jaarplannen en management-contracten 2011.

Prestatie-enrisicomanagementVoor het meten van de prestaties op concern- en schoolniveau wordt gebruik gemaakt van een business intelligence tool. Via een dashboard wordt voortdurend relevante managementinformatie vergeleken met de doelstellingen/normen die voortvloeien uit het strategisch plan.

De onderliggende database bevat inmiddels een schat aan historische gegevens. De interne focus komt echter steeds meer te liggen op het presteren van de onderwijsteams. Op grond daarvan zijn in 2010 de technische voorbereidingen getroffen om dezelfde en aanvullende managementinformatie tot op teamniveau beschikbaar te krijgen.

Om de gestelde doelen te kunnen behalen, dient er zicht te zijn op de mogelijke risico’s. In 2010 zijn workshops georganiseerd om het risicobewustzijn met name op tactisch niveau te verhogen. Dit is de start geweest van een meer gestructureerde invoering van een risico managementsysteem. Vastgesteld is dat de belangrijkste risico’s voldoende in beeld zijn en dat voor de meeste risico’s adequate beheersingsmaatregelen zijn getroffen. Er is nog geen sprake van een integraal risico manage mentsysteem waarbij de risico’s en beheers maatregelen zijn geëxpliciteerd en gerelateerd aan een normenkader en ingebed in de reguliere P&C-cyclus. Deze stappen zullen in 2011 worden gezet.

InControlStatement(ICS)ROC Eindhoven heeft al een groot aantal stappen gezet in het kader van Management Control. Omdat er nog stappen gezet moeten worden, met name op het gebied van risicomanagement, wordt in dit jaarverslag nog geen formeel ICS opgenomen. De doelstelling is om ultimo 2011 zo ver te zijn dat een ICS vanaf de jaarrekening 2011 wel realistisch is.

6. Financiën

6.1 Financieelbeleid

Om excellent onderwijs te kunnen blijven verzorgen is het financieel beleid van ROC Eindhoven gericht op structureel evenwicht tussen baten en lasten en een blijvend gezonde vermogensstructuur. Dit uit zich tijdens het jaarlijkse begrotingsproces, waarbij wordt uitgegaan van een taakstellend positief resultaat uit reguliere bedrijfsvoering van 1 tot 2% van de totale baten. De begroting moet zowel uitvoering (going concern), als ontwikkeling en innovatie mogelijk maken. Toegekende (geoormerkte) projectsubsidies zijn per definitie van incidentele aard en worden in beginsel niet gebruikt ter dekking van structurele lasten. Om financiële tegenvallers op te kunnen vangen en zo veel mogelijk te kunnen investeren uit eigen middelen, wordt voor de omvang van het eigen vermogen een ondergrens van 30% van het balanstotaal gehanteerd.

6.2Externeontwikkelingen

Het regeer- en gedoogakkoord van het kabinet Rutte-Verhagen voorziet in flinke bezuinigingen op het onderwijs die slechts gedeeltelijk worden gecompenseerd door investeringen. ROC Eindhoven houdt daarom rekening met teruglopende bekostiging van het beroeps-onderwijs in de komende jaren. Daarnaast komen er sterke bezuinigingen op educatie en inburgering die een nieuwe reorganisatie en substantiële afslanking van het Ster College onvermijdelijk maken. Het risico

Missie, strategieen doelstellingen

Optimale risico-/prestatiebalans

Prestatie-indicatoren

Kritischerisicofactoren

Sturing

Prestatie

Risico-indicatoren

Maatregelen en kritische

risicofactoren

Beheersing

Risico

Pres

tatie

man

agem

ent

Ris

icoe

man

agem

ent

Page 21: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

40 41

is groot dat gestegen kosten de komende jaren niet (volledig) worden gecompenseerd. In het regeerakkoord is bijvoorbeeld een nominale nullijn opgenomen voor loonbijstelling. Van de directie van ROC Eindhoven wordt verwacht dat zij tijdig inspeelt op bovengenoemde ontwikkelingen via concrete acties en maatregelen.

Inmiddels heeft de minister van OCW op 16 februari 2011 het Actieplan MBO 2011-2015 naar de Tweede Kamer gestuurd. Hierin staan de belangrijkste doelen die het kabinet in 2015 bereikt wil hebben:• verhoging van de kwaliteit van het beroeps-

onderwijs door:- meer onderwijstijd en betere examens;- verminderen van kwalificaties en opleidingen;

• vereenvoudiging van het bve-stelsel:- beëindiging drempelloze instroom in mbo

niveau 2; - invoering van entreeopleidingen (niveau 1);- vavo onder aansturing van het rijk;

• betere besturing en de bedrijfsvoering van alle instellingen:- invoering instrumenten voor meting

tevredenheid studenten, medewerkers en bedrijfsleven;

- versterken intern toezicht door raden van toezicht;

- invoering prestatiebox en modernisering bekostigingsmodel;

- invoering systeem van proportioneel toezicht.

6.3 Financieelresultaat2010

ROC Eindhoven heeft het jaar 2010 kunnen afsluiten met een positief resultaat uit gewone bedrijfsvoering van h 3,3 mln. (begroot was h 2,6 mln. positief). Het positieve resultaat ten opzichte van de begroting (h 0,7 mln.) is het gevolg van h 5,6 mln. hogere baten tegenover h 4,9 mln. hogere lasten. Onderstaand overzicht laat dit zien.

GrondslagenDe grondslagen voor het bepalen van het saldo van baten en lasten zijn niet gewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar. Baten en lasten worden toegerekend aan het boek-jaar waarop zij betrekking hebben. Niet geoormerkte subsidies worden als baten verantwoord in het jaar waarin ze zijn toegekend. Geoormerkte subsidies worden naar rato van de looptijd als baten verantwoord in het jaar waarin de daarmee samen hangende lasten worden verantwoord. Deze lasten worden verantwoord voor zover een goedgekeurde financiële (tussen)rapportage daarin voorziet. De afschrijvingslasten worden berekend op basis van een vast percentage van de historische aanschaf-waarde, gebaseerd op de verwachte economische levensduur. Het resultaat van een deelneming wordt berekend volgens de vermogensmutatiemethode.

BatenHet totaal van de baten was in 2010 ca. h 3,0 mln. (2,3%) hoger dan voorgaand jaar en ca. h 5,6 mln. (4,3%) hoger dan begroot. Het verschil met de begroting is veroorzaakt door onder meer:• 0,7% hogere rijksbijdragen OCW (h 0,8 mln.)

• 4,1% hogere overige overheidsbijdragen (h 0,4 mln.)• 10,4% hogere cursusgelden/bijdragen studenten

(h 0,5 mln.)• 13,3% lagere baten contractactiviteiten (- h 0,6 mln.)• 10,4% hogere baten uit maatwerk (h 0,3 mln.)• 83,3% hogere overige baten (h 4,5 mln.).

De hogere overige baten betreffen voor ca. h 3 mln. de qua omvang eenmalige uitvoering in 2010 van EVC’s voor gastouders. Bij het opstellen van de begroting 2010 was nog niet bekend dat deze activiteit in deze omvang uitgevoerd zou worden. Voor de uitvoering is voor ca. h 2,1 mln. extra tijdelijk personeel ingezet.

Staatvanbatenenlasten

xE1.0002007 2008 2009

Begroot2010

Realisatie2010

Begroot2011

Baten

Rijksbijdragen OCW 95.720 98.652 105.806 106.680 107.453 110.591

Overige overheidsbijdragen 10.609 7.865 10.055 9.037 9.411 6.236

Cursus-, les- en examengelden 3.612 4.482 5.208 4.719 5.208 4.483

Baten werk i.o.v. derden 2.888 4.384 3.979 4.183 3.628 4.043

Overige baten 8.575 8.147 7.670 5.480 10.043 5.522

Totaalbaten 121.404 123.530 132.718 130.099 135.743 130.875

Lasten

Personele lasten 89.834 90.434 93.738 95.216 99.948 100.438

Afschrijvingen 8.558 8.459 9.834 7.939 8.408 8.755

Huisvestingslasten 9.091 8.771 8.889 8.943 8.855 8.545

Ov. instellingslasten 13.956 14.843 15.303 14.724 14.782 14.395

Totaallasten 121.439 122.507 127.764 126.822 131.993 132.133

Saldofin.baten/lasten -123 -436 -228 -630 -381 -532

Exploitatiesaldo -158 587 4.726 2.647 3.369 -1.790

Rendement(exploitatiesaldo/totaal baten) -0,1% 0,5% 3,6% 2,0% 2,5% -1,4%

Page 22: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

42 43

LastenDe lasten waren in 2010 h 4,9 mln. hoger dan begroot (incl. financiële lasten). Deze overschrijding is het gevolg van:• 5,0% hogere personele lasten (h 4,7 mln.)• 5,9% hogere afschrijvingen (h 0,4 mln.)• 1,0% lagere huisvestingslasten (- h 0,1 mln.)• 0,4% hogere overige instellingslasten (h 0,1 mln.)• 39,5% lagere financiële lasten (- h 0,2 mln.).

Onderstaand worden deze posten nader toegelicht.

PersonelelastenDe begrotingsoverschrijding van h 4,7 mln. van de personele lasten is voor h 4,0 mln. veroorzaakt door tijdelijke inhuur van extra personeel voor:• uitvoering van EVC-programma voor gastouders

(h 2,1 mln.)• versnelde uitvoering van beleidsprogramma’s

(h 0,8 mln.)• gedeeltelijke uitvoering maatwerkopleiding

buschauffeurs (h 1,1 mln.).

Daarnaast heeft in 2010 een dotatie van h 2 mln. plaats gevonden aan de personele voorziening voor de kosten van de in 2011 door te voeren reorganisatie van het Ster College. Tegenover deze overschrijdingen staat een besparing van h 0,8 mln. als gevolg van een in 2010 doorgevoerde wetswijziging: BAPO-lasten worden voortaan verwerkt als periodekosten. In de begroting was daar nog geen rekening mee gehouden.

AfschrijvingDe stijging van de afschrijvingen ten opzichte van de

begroting is veroorzaakt doordat bepaalde investeringen eerder in het jaar zijn gedaan dan was verwacht bij de begroting.

HuisvestingslastenDe lagere huisvestingslasten worden grotendeels verklaard door het uitblijven van verwachte prijs-stijgingen voor energie.

OverigeinstellingslastenDe overschrijding op overige instellingslasten betreft voor h 0,8 mln. de niet begrote dotatie aan de voor ziening groot onderhoud. Deze voorziening is opgehoogd i.v.m. de verhuizing van de School voor Bouwen en Wonen in de zomer van 2011 naar een ander (nieuw) gebouw van de Bouw Educatie Groep in Veldhoven. Door deze verhuizing zal de huidige locatie Frederiklaan moeten worden aangepast. Tegenover deze niet begrote dotatie staat een hogere vrijval van de voorziening voor verlieslatende inburgeringscontracten van het Ster College (h 0,3 mln.) en lagere PR-lasten (h 0,4 mln.).

6.4Begroting2011

Voor 2011 wordt uitgegaan van een negatief exploitatie saldo van h 1,8 mln. Dit saldo is als volgt opgebouwd:• resultaat uit reguliere bedrijfsvoering

(h 3,0 mln. positief)• voorfinanciering maatwerkopleiding buschauffeurs

(h 3,3 mln. negatief)• beleidsintensiveringen ten laste van

bestemmingsreserve (h 1,5 mln. negatief).

VoorfinancieringROC Eindhoven voert, samen met ROC van Twente, in opdracht van busbedrijf Connexxion in schooljaar 2010-2011 een maatwerkopleiding buschauffeur uit. Door de bekostigingssystematiek van OCW (t-2) worden de inkomsten van deze opleiding in 2012 (inputbekostiging) en 2013 (diplomabekostiging) verantwoord. Omdat de kosten in 2011 worden gemaakt heeft dit voor de exploitatie in dat jaar een negatief effect, terwijl dit voor de jaren 2012 en 2013 omgekeerd is (geen kosten wel opbrengsten). BeleidsintensiveringenDe focus ligt in 2011 op het realiseren van een basis-niveau Competentie Gericht Onderwijs (CGO) per 1 augustus 2011 voor alle beroepsopleidingen. Hiertoe is een programmaorganisatie ingericht. Deze focus vraagt in 2011 niet alleen gerichte aansturing en inzet van onze eigen medewerkers, maar ook eenmalige inzet van externe deskundigen. Naast genoemde extra impuls voor het onderwijs zal er in 2011 extra aandacht en budget zijn voor de verdere ontwikkeling van het management en optimale invulling van de onderwijsteams.

6.5 Financiëlepositie

GrondslagenDe waarderingsgrondslagen van de activa en passiva zijn in 2010 niet gewijzigd ten opzichte van 2009, met uitzondering van de grondslag voor de verplichtingen van de regeling Bevordering Arbeids Participatie Ouderen (BAPO). Het ministerie van OCW heeft in 2010 besloten dat onderwijsinstellingen voor deze

verplichtingen geen voorziening meer mogen vormen maar deze moeten beschouwen als periodekosten. Deze stelselwijziging heeft het eigen vermogen per 1 januari 2010 positief beïnvloed met h 14,5 mln. en het exploitatieresultaat met h 0,8 mln. De vergelijkende cijfers van 2009 zijn dienovereenkomstig aangepast.

Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingswaarde onder aftrek van de lineair berekende afschrijvingen op basis van de verwachte economische levensduur. Deelnemingen worden gewaardeerd volgens de vermogensmutatiemethode op basis van de netto vermogenswaarde. De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen voor oninbaarheid.

Onderstaand overzicht toont het verloop in de financiële positie van ROC Eindhoven.

Balansper31december

xe1.000 2007 2008 2009 2010

Materiële vaste activia 83.034 87.779 82.527 81.291

Financiële vaste activia 277 253 253 253

Vorderingen 8.035 8.310 10.359 9.469

Liquide middelen 666 9.906 17.074 22.168

Totaalactivia 92.012 106.248 110.213 113.181

Eigen vermogen 44.535 45.122 64.327 67.696

Voorzieningen 21.358 21.313 6.551 8.049

Langlopende schulden 3.176 14.647 12.000 12.000

Kortlopende schulden 22.943 25.166 27.335 25.436

Totaalpassiva 92.012 106.248 110.213 113.181

Page 23: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

44 45

De financiële positie is in 2010 verbeterd. Dit geldt zowel voor de liquiditeit als de solvabiliteit. De liquide middelen zijn met h 5,1 mln. gestegen. Vanuit opera tionele activiteiten is h 12,3 mln. beschikbaar gekomen, waarvan h 7,2 mln. is gebruikt voor investeringen in materiële vaste activa. De reservepositie is toegenomen met h 3,4 mln. door de toevoeging van het positieve exploitatieresultaat 2010. De voorzieningen zijn per saldo gestegen met h 1,5 mln. Deze stijging is het gevolg van de dotatie aan de personeelsvoorzieningen i.v.m. de noodzakelijke reorganisatie van het Ster College (h 2,0 mln.), de dotatie aan de voorziening groot onderhoud (h 0,6 mln.) en de onttrekking aan de voorziening voor verlieslatende afgesloten inburgerings-contracten (h 1,1 mln.).

ROC Eindhoven voldoet met alle financiële kengetallen ruim aan de door OCW gestelde grenzen.

6.6Treasurybeleid

Het treasurybeleid van ROC Eindhoven is gebaseerd op het treasurystatuut van de Stichting. Daarin is vastgelegd dat beleggen en belenen uitsluitend is toegestaan met inachtneming van de regels van de ‘Regeling beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek’. Op 1 november 2007 is ROC Eindhoven overgegaan tot geïntegreerd middelen beheer bij het Ministerie van Financiën. Niet voor lopende betalingen benodigde publieke middelen worden daardoor uitsluitend belegd in termijndeposito’s bij het Ministerie van Financiën.

6.7 Beloningbestuurdersenhonoreringtoezichthouders2007 2008 2009 2010 normOCW

Liquiditeitsratio 0,38 0,72 1,00 1,24 0,5 - 1,5(liquide middelen + kortlopende vorderingen / kortlopende schulden)

Solvabiliteitsratio 1 0,48 0,42 0,58 0,60 > 0,2(eigen vermogen / totale vermogen)

Solvabiliteitsratio 2 0,72 0,63 0,64 0,67 > 0,2(eigen vermogen + voorzieningen / totaal vermogen)

Kapitalisatiefactor 0,76 0,85 0,83 0,83 geen(balanstotaal / totaal baten)

CollegevanBestuur xE1 2010 2009

De heer drs. C.A.M. Tetteroo * 88.006 200.050

De heer drs. A.H.P.M. Wintels ** 108.509 -

Mevrouw drs. F.W. Hengeveld *** 115.179 169.686

De heer drs. O.B. van Nugteren 168.507 158.504

480.201 528.240

RaadvanToezicht

De heer A.P.A. de Jong voorzitter 7.650 -

Mevrouw H.P.G.M. Houben-Sipman voorzitter - 7.650

De heer ir. A.C. Westerveld vice-voorzitter 5.250 5.250

De heer drs. H.P.N. Scheepers penningmeester 5.250 5.250

De heer drs. J.J.A. van den Berg lid 5.250 -

Mevrouw drs. G.M. Boon lid 5.250 5.250

De heer drs. J.T.M. van der Haak lid - 5.250

De heer drs. T.M.A.J. Verhagen lid 5.250 5.250

33.900 33.900

514.101 562.140

De bezoldiging van bestuurders en toezichthouders betreft de totale werkgeverslasten die voor rekening van ROC Eindhoven komen en als zodanig uit de salarisadministratie blijken.

* t/m 31-5-2011

** vanaf 1-5-2011

*** t/m 31-8-2011

Page 24: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

Bea PieschelAdjunct-directeur,SchoolvoorEconomie&Administratie

“Honderden medewerkers van Rabobanken in Zuid-Nederland hebben bij

ons diploma’s administrateur, directiesecretaresse en medewerker bank- en

verzekeringswezen op niveau 4 behaald. We leveren maatwerk voor de bank.

Het programma hebben we ontwikkeld in nauwe samenwerking met OSV Zuid,

het opleidingsbedrijf van Rabobank. Onderzoek naar Eerder Verworven

Competenties (EVC) gaat aan het opleidingstraject vooraf. We werken met een

team van ongeveer zeven docenten, van wie er enkelen ook bij de bank werken.

Tot nu toe staat de teller op 410 diploma’s, maar daar komen er nog zeker

tientallen bij.”

WERKENAANSUCCES?DOEN!5

Page 25: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

48 49

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

6.8Accountantsverklaring

ControleverklaringvandeonafhankelijkeaccountantAan:deRaadvanToezichtvanStichtingRegionaalOpleidingenCentrumEindhoventeEindhoven

De in hoofdstuk 6 ‘Financiën’ van het jaarverslag 2010 van Stichting Regionaal Opleidingen Centrum Eindhoven te Eindhoven opgenomen samengevatte jaarrekening, bestaande uit de samengevatte staat van baten en lasten en de samengevatte balans per 31 december 2010 met bijbehorende toelichtingen, zijn ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening 2010 van Stichting Regionaal Opleidingen Centrum Eindhoven te Eindhoven per 19 mei 2011. Wij hebben een goedkeurend getrouwheids oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controle verklaring van 19 mei 2011. Desbetreffende jaarrekening en deze samengevatte jaarrekening, bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controle-verklaring van 19 mei 2011.De in hoofdstuk 6 van het jaarverslag 2010 opgenomen samengevatte jaarrekening bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van de Regeling jaarverslag geving onderwijs. Het kennisnemen van de samengevatte jaarrekening kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Regionaal Opleidingen Centrum Eindhoven.

VerantwoordelijkheidvanhetCollegevanBestuurHet College van Bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van de in hoofdstuk 6 van het jaarverslag 2010 opgenomen samengevatte jaarrekening op basis van de gecontroleerde jaarrekening in overeen stemming

met de grondslagen zoals gehanteerd in de jaarrekening 2010 van Stichting Regionaal Opleidingen Centrum Eindhoven.

VerantwoordelijkheidvandeaccountantOnze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de in hoofdstuk 6 van het jaarverslag 2010 opgenomen samengevatte jaarrekening op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810, “Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten”. OordeelNaar ons oordeel is de in hoofdstuk 6 van het jaarverslag 2010 opgenomen samengevatte jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Regionaal Opleidingen Centrum Eindhoven per 19 april 2011 en in overeenstemming met de grondslagen zoals gehanteerd in de jaarrekening 2010 van Stichting Regionaal Opleidingen Centrum Eindhoven.

Eindhoven, 19 mei 2011Deloitte Accountants B.V.

drs. W.J.P.M. van de Rijdt RA

A)Aantallenenkenmerken

Bijlage 1 kerngegevens studenten en opleidingen

Tabel1AantalstudentenROCEindhovenop1oktober2010(bekostigbaar)

Schoolbol bbl

Deeltijdbol Totaal

Waarvannieuwe

instroom

perc.van

totaal

Autobranche & Mobiliteit 286 627 913 337 37%

Transport & Logistiek 77 2.718 2.795 2.493 89%

Bouwen & Wonen 499 515 1.014 325 32%

Techniek 602 1.033 53 1.688 563 33%

Procestechniek 417 417 167 40%

Laboratoriumonderwijs 276 276 86 31%

Uiterlijke Verzorging 732 58 790 306 39%

Handel & Marketing 697 565 1.262 532 42%

Mode 335 335 125 37%

Brood & Banket 134 88 222 94 42%

Facilitaire Dienstverlening 107 15 122 30 25%

Horeca 256 214 470 172 37%

Toerisme, Sport & Veiligheid 1.007 4 5 1.016 355 35%

Economie & Administratie 1.520 204 1.724 604 35%

de Zorgsector 1.270 1.165 59 2.494 1.241 50%

Welzijn, Cultuur & Onderwijs 1.968 592 2.560 873 34%

ICT 344 125 469 138 29%

School 23 139 139 120 86%

Ster College (AKA-bbl) 37 37 37 100%

Totaalberoepsonderwijs 10.249 8.377 117 18.743 8.598 46%

Montessori College 608

School 23 155

Ster College (alleen VE) 3.371

Totaalregulieronderwijs 22.877

Page 26: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

50 51

Het aantal bekostigde studenten in het beroeps onderwijs nam opnieuw toe, dit jaar met 4,7% (landelijk is dit 1,8%). Bij het aantal ‘gewogen’ studenten (van belang voor de bekostiging: bbl- en deeltijdstudenten wegen mee als 0,35) is de totale stijging minder: 2,4%. Het marktaandeel in de regio Eindhoven – Tilburg – Den Bosch is toegenomen van 29,9 naar 30,0%.

De toename wordt grotendeels veroorzaakt door een specifiek maatwerkproject dat de School voor Transport & Logistiek uitvoert voor Connexxion: een opleiding buschauffeur bbl, die in 2009 is gestart met 876 studenten en in 2010 groeide naar 2.421 deelnemers. Dit project beïnvloedt ook de cijfers van de volgende tabellen en grafieken.

Tabel2Ontwikkelingstudentenaantallenberoepsonderwijs

School 1okt.2006

1okt.2007

1okt.2008

1okt.2009

1okt.2010

2010aandeelin%

vantotaal

Autobranche & Mobiliteit 814 868 938 915 913 4,9%

Transport & Logistiek 329 607 743 1.159 2.795 14,9%

Bouwen & Wonen 1.053 1.134 1.130 1.095 1.014 5,4%

Techniek 1.855 1.958 2.042 1.878 1.688 9,0%

Procestechniek 356 384 358 435 417 2,2%

Laboratoriumonderwijs 280 289 305 278 276 1,5%

Uiterlijke Verzorging 784 774 778 771 790 4,2%

Handel & Marketing 1.614 1.520 1.454 1.448 1.262 6,7%

Mode 229 246 243 289 335 1,8%

Brood & Banket 196 187 180 199 222 1,2%

Facilitaire Dienstverlening 151 139 116 139 122 0,7%

Horeca 636 566 532 527 470 2,5%

Toerisme, Sport & Veiligheid 388 1.005 1.169 1.208 1.016 5,4%

Economie & Administratie 1.846 1.623 1.810 2.036 1.724 9,2%

de Zorgsector 2.304 2.355 2.406 2.307 2.494 13,3%

Welzijn, Cultuur & Onderwijs 2.351 2.100 2.271 2.498 2.560 13,7%

ICT 582 605 616 532 469 2,5%

School 23 189 166 139 147 139 0,7%

Ster College (AKA-bbl) 0 0 23 42 37 0,2%

Totaalberoepsonderwijs 15.957 16.526 17.253 17.903 18.743 100,0%

Perleerweg

Bol 10.272 10.038 9.916 10.228 10.249 54,7%

Bbl 5.554 6.333 7.160 7.532 8.377 44,7%

Deeltijd bol 131 155 177 143 117 0,6%

Zie op de volgende pagina het vervolg van deze tabel >

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

Page 27: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

52 53

In tabel 2 is de sterke stijging waarneembaar bij de school voor Transport & Logistiek (maatwerkopleiding buschauffeur) en bij de scholen voor de Zorgsector en Welzijn, Cultuur & Onderwijs.

Vervolgvantabel2

1okt.2006

1okt.2007

1okt.2008

1okt.2009

1okt.2010

2010aandeelin%

vantotaal

Perniveau

Niveau 1 549 519 551 575 529 2,8%

Niveau 2 3.808 4.201 4.270 4.453 5.741 30,6%

Niveau 3 4.271 4.260 4.594 4.833 4.702 25,1%

Niveau 4 7.329 7.546 7.838 8.042 7.771 41,5%

Persector*)

Dienstverlening 2.384 2.917 3.018 3.132 2.955 15,8%

Economie 3.460 3.143 3.264 3.484 2.985 15,9%

Techniek 5.269 5.845 6.132 6.292 7.573 40,4%

Zorg & Welzijn 4.655 4.455 4.677 4.806 5.054 27,0%

Overig 189 166 162 189 176 0,9%

*) conform eigen indeling ROC Eindhoven:

Sector economie: scholen voor Handel & Marketing en Economie & Administratie

Sector techniek: scholen voor Autobranche & Mobiliteit; Transport & Logistiek; Bouwen & Wonen; Techniek; Procestechniek; Laboratoriumonderwijs en ICT

Sector zorg & welzijn: scholen voor de Zorgsector en Welzijn, Cultuur & Onderwijs

Sector dienstverlening: scholen voor Uiterlijke Verzorging; Mode; Brood & Banket; Facilitaire Dienstverlening; Horeca en Toerisme, Sport & Veiligheid.

Tabel3Aantalopleidingenberoepsonderwijs2010-2011

School Totaal CGO CGOin%

Autobranche & Mobiliteit 18 16 89%

Transport & Logistiek 8 8 100%

Bouwen & Wonen 42 29 69%

Techniek 45 16 36%

Procestechniek 11 4 36%

Laboratoriumonderwijs 5 2 40%

Uiterlijke Verzorging 6 5 83%

Handel & Marketing 16 7 44%

Mode 7 7 100%

Brood & Banket 12 3 25%

Facilitaire Dienstverlening 3 2 67%

Horeca 14 7 50%

Toerisme, Sport & Veiligheid 15 11 73%

Economie & Administratie 16 9 56%

de Zorgsector 12 9 56%

Welzijn, Cultuur & Onderwijs 12 8 67%

ICT 7 7 100%

School 23 1 1 100%

Ster College (AKA-bbl) 1 1 100%

Totaal

Sector Totaal CGO CGOin%

Dienstverlening 57 35 61%

Economie 31 15 48%

Techniek 136 82 60%

Zorg & Welzijn 23 16 70%

Overig 1 1 100%

Totaalberoepsonderwijs 248 149 60%

NB: sommige opleidingen worden bij meerdere scholen gegeven. Zie op de volgende pagina het vervolg van deze tabel >

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

Page 28: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

54 55

Vervolgvantabel3

StudentenaantallenpersectorenCGO Totaal CGO Perc.inCGO

Dienstverlening 2.955 2.533 86%

Economie 2.985 2.510 84%

Techniek 7.573 6.711 89%

Zorg & Welzijn 5.054 2.986 59%

Overig 176 176 100%

Eindtotaal 18.743 14.916 80%

Uit tabel 3 blijkt dat van het totaal aantal opleidingen inmiddels 61% is ingericht conform de nieuwe kwalificatiestructuur. Het aantal studenten in een competentiegerichte opleiding is met een aandeel van 80% nog hoger (was 61% in 2009). Vanaf schooljaar 2011-2012 geldt de wettelijke verplichting dat alle studenten zijn ingeschreven in een competentie-gerichte opleiding.

In figuur 1 wordt de ontwikkeling van het aantal gewogen en ongewogen studenten weergegeven, met als weegfactor 0,35 voor bbl en deeltijd-bol.

Door de grotere groei van het aantal bbl-studenten (zie figuur 2) met een lagere weegfactor is de groei vanaf 2006 in gewogen studenten lager ten opzichte van de ongewogen studenten.

Uit figuur 3 blijkt dat de groei in studentenaantal zich hoofdzakelijk in de categorie van 23 jaar en ouder heeft voorgedaan. De instroom van oudere studenten (dit zijn overwegend bbl-studenten) blijkt in vijf jaar

tijd bijna te zijn verdrievoudigd.

In figuur 4 is de leeftijdsopbouw nauwkeuriger weergegeven. Hieruit blijkt dat de instroom van studenten van 15 en 16 jaar daalt, en dat de instroom met name van studenten van 30 jaar en ouder sterk toeneemt. De instroom vanuit deze laatste categorie is in twee jaar tijd meer dan verdubbeld.

Figuur 5 laat zien dat het aantal vrouwelijke studenten ten opzichte van 2009 licht is gestegen, terwijl bij de mannen de toename veel groter is (m.n. als gevolg van de opleiding buschauffeur).

Figuur 2: Ontwikkeling studentenaantal in het beroepsonderwijs naar leerweg

0

2.000

4.000

6.000

8.000

10.000

12.000

2006 2007 2008 2009 2010

bol bbl bol dt 10.272 10.038 9.916 10.227 10.249 5.554 6.333 7.160 7.527 8.375 131 155 177 143 117

Figuur 3: Ontwikkeling instroom studenten beroepsonderwijs naar leeftijdscategorie

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

2006 2007 2008 2009 2010

≤23 >23 4.861 5.025 4.971 4.828 4.667 1.368 1.563 1.979 2.469 3.930

2006 2007 2008 2009 2010

ongewogen gewogen 15.957 16.526 17.253 17.897 18.741 12.262 12.309 12.484 12.912 13.221

Figuur 1: Ontwikkeling studentenaantal in het beroepsonderwijs en weging naar bekostiging

10.000

12.000

14.000

16.000

18.000

20.000

Figuur 4: Leeftijdsopbouw van instromers

0

500

1.000

1.500

2.000

2.500

3.000

3.500

4.000

14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 >=30

2007 2008 2009 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

Figuur 5: Ontwikkeling van instroom studenten beroepsonderwijs naar geslacht

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

2006 2007 2008 2009 2010

man vrouw 3.254 3.599 3.664 4.055 5.192 2.975 2.989 3.286 3.242 3.405

Page 29: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

56 57

Het aantal allochtone studenten (zie figuur 6) blijft ten opzichte van de jaren 2008 en 2009 nagenoeg gelijk, terwijl er meer autochtone studenten zijn gekomen.

Uit figuur 7 blijkt dat de instroom uit het vmbo daalt. Enerzijds is hiervan de achtergrond dat de geboorte-aantallen rond 1994 zijn gedaald, maar er zijn ook meer leerlingen naar het havo gegaan (rechtstreeks vanaf de basisschool of doorstromend na het behalen van het vmbo-t diploma). De categorie overig is sterk toegenomen, hetgeen samenhangt met de toename van het aantal oudere studenten met oudere of onbekende vooropleidingen.

De daling van het aantal studenten dat rechtstreeks van het vmbo komt is ook zichtbaar in tabel 4: instroom van de belangrijkste toeleverende scholen. De totale instroom is ten opzichte van 2009 met 9,2% afgenomen, t.o.v. 2006 is dit zelfs 17,7%.

Figuur 6: Ontwikkeling van instroom studenten beroepsonderwijs naar etniciteit

0

1.000

2.000

3.000

4.000

5.000

6.000

7.000

8.000

2006 2007 2008 2009 2010

autochtoon allochtoon 5.282 5.570 5.934 6.276 7.559 947 1.018 1.016 1.021 1.038

Figuur 7: Ontwikkeling voortijdig roc-verlaten naar niveau vanaf 2003-2004

2003- 2004- 2005- 2006- 2007- 2008- 2009- 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

vmbo havo mbo overig totaal 36% 29% 24% 24% 22% 22% 25% 20% 19% 16% 15% 16% 16% 13,8% 12% 13% 11% 10% 10% 9% 8,9% 10% 10% 10% 10% 9% 9% 7,9% 14,4% 13,7% 12% 11,5% 11,2% 11% 10,2%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

Indien vervolgens de instroom van nieuwe studenten naar herkomst wordt uitsplitst (zie tabel 5) dan blijkt dat het aantal studenten uit bijna alle regiogemeenten is afgenomen. De groei in studentenaantallen in 2010 komt daarmee voor rekening van buiten de regio

(categorie ‘overig’) met een stijging van 62% ten opzichte van 2009. Het verspreid door het gehele land aanbieden van het maatwerktraject buschauffeur voor Connexxion is hier debet aan.

Tabel4Instroomvanuitdebelangrijkstetoegeleverdescholen

1-10-2006 1-10-2007 1-10-2008 1-10-2009 1-10-2010

Stedelijk College Eindhoven 321 270 292 245 251

Sondervick College 290 265 211 256 193

sg Were Di 277 259 243 246 177

Pleincollege Sint Joris e.a. 174 166 192 194 177

Pius X College 181 200 175 173 141

Christiaan Huygens College 178 155 180 161 158

Pleincollege Eckart 160 171 176 156 124

Heerbeeck College/Kempenhorst 175 155 168 132 124

Varendonck College 75 100 115 93 84

Commanderij College 83 83 91 105 104

Knippenberg College 83 84 85 92 77

Het Kwadrant 75 72 67 63 124

Fioretti College 108 82 91 52 68

Strabrecht College 74 66 65 57 64

Rythovius College 48 52 80 69 57

Instelling voor VO Deurne 55 55 59 47 36

Jan van Brabant 52 50 54 51 40

Elde College 45 40 49 35 54

VMBO-college Boxtel 41 54 52 39 23

Bisschoppelijk College Weert 37 41 28 30 9

Totalenvanuitvandezescholen 2.532 2.420 2.473 2.296 2.085

Page 30: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

Jan KoningLoopbaanbegeleiderenlidzorgteam,SchoolvoordeZorgsector

“Onze school boekt goede resultaten bij het terugdringen van de voortijdige

uitval, omdat we van het begin af aan een student zo goed mogelijk proberen

te begeleiden en daarin ook zoveel mogelijk continuïteit brengen. Dat begint al

met een nauw contact met de aanleverende scholen. We betrekken er daarnaast

de praktijkbegeleiders in de zorginstellingen bij, maar – zeker bij de jongere

studenten – ook de ouders. We proberen er als loopbaanbegeleider bovenop te

zitten. Als we zien dat ’t met een student niet goed loopt, trekken we snel aan

de bel. De persoonlijke ontwikkeling van de student staat immers voorop. Deze

weerspiegelt zich in de beroepshouding die wij verlangen van iemand die gaat

werken in de zorg. Als er sprake is van zware persoonlijke problematiek of moeilijke

omstandigheden thuis, dan wijzen we de weg naar externe hulpverleners.”

WERKENAANSUCCES?DOEN!6

Page 31: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

60 61

Tabel5Studentenaantallennaarregio

2007 2008 2009 2010 2010

Eindhoven 3.837 3.878 3.974 3.798 20%

Best 508 474 473 440 2%

Geldrop-Mierlo 596 632 629 608 3%

Nuenen C.A. 383 367 380 323 2%

Son en Breugel 211 245 226 234 1%

Veldhoven 853 866 893 876 5%

Waalre 239 238 259 239 1%

Totaalrandgemeenten 2.790 2.822 2.860 2.720 15%

Helmond, De Peel 1.975 2.008 1.952 1.900 10%

Overig Zuid-Oost-Brabant 2.902 2.942 3.036 2.832 15%

TotaalZuid-Oost-Brabant 11.504 11.650 11.822 11.250 60%

Noord-Oost-Brabant 1.460 1.597 1.623 1.552 8%

Midden-Brabant 415 454 511 468 2%

Noord- en Midden-Limburg 1.400 1.465 1.502 1.511 8%

Overig 1.747 2.087 2.445 3.960 21%

Totaal 16.526 17.253 17.903 18.741 100%

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

B)Resultatenberoepsonderwijs

In 2010 zijn uitstekende resultaten behaald door de studenten uit het beroepsonderwijs, zoals blijkt uit

onderstaande tabel met het aantal behaalde diploma’s conform de bekostigingstelling.

Tabel6Aantaldiploma’sconformbekostigingstellingperkalenderjaar

School 2006 2007 2008 2009 2010%VRV

2009-2010

Autobranche & Mobiliteit 305 282 315 406 408 9,0%

Transport & Logistiek 145 107 238 233 737 10,0%

Bouwen & Wonen 346 263 354 327 308 10,7%

Techniek 651 679 643 648 729 7,3%

Procestechniek 69 86 91 101 116 13,7%

Laboratoriumonderwijs 57 69 48 66 83 4,3%

Uiterlijke Verzorging 269 300 307 280 251 12,8%

Handel & Marketing 689 551 597 746 730 13,5%

Mode 35 49 42 33 32 15,9%

Brood & Banket 61 50 66 47 65 8,5%

Facilitaire Dienstverlening 20 34 63 68 34 8,5%

Horeca 377 322 299 260 264 11,2%

Toerisme, Sport & Veiligheid 110 151 274 395 321 12,3%

Economie & Administratie 530 623 473 557 851 8,8%

de Zorgsector 671 733 749 858 1.263 8,2%

Welzijn, Cultuur & Onderwijs 603 570 609 606 777 9,6%

ICT 143 137 105 139 125 13,7%

School 23 6 114 73 76 97 21,1%

Ster College (AKA-bbl) 0 0 0 29 20 26,2%

Totaalberoepsonderwijs 5.087 5.120 5.346 5.875 7.211 10,2%

Zie op de volgende pagina het vervolg van deze tabel >

Page 32: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

62 63

Ten opzichte van 2009 is het aantal diploma’s met liefst 22,7% gestegen. Het totaal uitgereikte aantal diploma’s is nog hoger (voor de bekostiging mag maar één diploma per student worden meegenomen): 7.408 in 2010. Dit aantal is ruim boven de norm uit het Strategisch Uitvoeringsplan van 6.200. De toename van het aantal diploma’s heeft met name te maken met de hogere instroom van studenten vanaf 2005 in combinatie met de voortdurende afname in het aantal voortijdige roc-verlaters. De grootste toename in het aantal diploma is waar te nemen bij techniek (+30,5%) en zorg & welzijn (+39,3%). Dit zijn ook de sectoren waar tekorten op de regionale arbeidsmarkt dreigen te ontstaan, waardoor ROC Eindhoven met het

afleveren van gekwalificeerde studenten een belangrijke bijdrage voor de regio heeft geleverd.

Dat ROC Eindhoven succesvol is geweest in het terugdringen van het aantal voortijdige roc-verlaters (studenten die de instelling verlaten zonder een diploma te hebben behaald) blijkt uit figuur 7. Met name het voortijdig roc-verlaten bij de niveaus 1 en 2 is aanzienlijk teruggelopen. Ook voor het totaal was in 2009-2010 nog sprake van een geringe verbetering, maar dit was niet voldoende om de ambitie van 9,0% uit het Strategisch Uitvoeringsplan te behalen. Voor 2011 blijft deze doelstelling staan op 9,0% en zal nog een

Vervolgvantabel6

Persector 2006 2007 2008 2009 2010

Dienstverlening 872 906 1.051 1.083 967

Economie 1.219 1.174 1.070 1.303 1.581

Techniek 1.716 1.623 1.794 1.920 2.506

Zorg & Welzijn 1.274 1.303 1.358 1.464 2.040

Overig 6 114 73 105 117

Perleerweg 2006 2007 2008 2009 2010

Bol 2.693 2.867 2.597 2.909 3.420

Bbl 2.143 2.067 2.561 2.797 3.707

Deeltijd bol 251 186 188 169 84

Perniveau 2006 2007 2008 2009 2010

Niveau 1 398 432 398 417 410

Niveau 2 1.585 1.531 1.821 1.825 2.790

Niveau 3 1.447 1.397 1.387 1.543 1.546

Niveau 4 1.657 1.760 1.740 2.090 2.465

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

extra inspanning geleverd moeten worden. Hiervoor zijn er in het kader van de beschikbaar gestelde VSV-gelden projecten ontwikkeld op het gebied van verzuim-beperking, flexibele in- en doorstroom, zorgstructuur en doorstroomportfolio vmbo-mbo.

Het positieve beeld wordt niet teruggevonden bij de landelijke gegevens van het voortijdig school verlaten (VSV). In de volgende tabel zijn de VSV-resultaten weergegeven van de grotere roc’s.

Figuur 7: Ontwikkeling voortijdig roc-verlaten naar niveau vanaf 2003-2004

2003- 2004- 2005- 2006- 2007- 2008- 2009- 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

vmbo havo mbo overig totaal 36% 29% 24% 24% 22% 22% 25% 20% 19% 16% 15% 16% 16% 13,8% 12% 13% 11% 10% 10% 9% 8,9% 10% 10% 10% 10% 9% 9% 7,9% 14,4% 13,7% 12% 11,5% 11,2% 11% 10,2%

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Tabel8VSV-percentagesperinstelling

BRIN Instelling Vestigingsplaats

VSV-percentage voorlopig2009-’10

Aantalstudenten2005-’06 2006-’07 2007-’08 2008-’09

25LP ROC Zadkine Rotterdam 11,6 11,7 12,2 11,3 12,0 19.356

00GT ROC Albeda College Rotterdam 14,9 15,3 13,7 11,9 11,4 21.975

25PZ ROC van Amsterdam Amsterdam 15,2 14,3 14,5 11,2 10,8 26.197

04EM ROC Amarantis Utrecht / Amsterdam 12,6 11,8 11,1 9,7 10,7 18.725

27GZ ROC Mondriaan ‘s-Gravenhage 13,3 11,9 11,1 10,8 9,8 17.174

25LH ROC Midden Nederland Utrecht 12,3 11,6 11,7 11,7 9,7 19.104

25LX ROC West-Brabant Breda 12,1 10,9 10,4 10,7 9,4 17.461

25MB ROC Eindhoven Eindhoven 9,3 8,5 8,8 8,3 8,5 18.741

27YU ROC van Twente Hengelo OV 8,4 7,6 7,5 6,7 6,0 24.362

Bron: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Page 33: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

64 65

Hieruit blijkt dat Eindhoven als 5e stad van Nederland met een VSV-percentage van 8,5% beter scoort ten opzichte van de vier grote steden. Van de grote roc’s (meer dan 15.000 studenten) heeft alleen ROC van Twente een beter resultaat. In percentage aan reductie ten opzichte van het ijkjaar 2005-2006 is dit 9,6%. Dat is lager dan de landelijke beoogde reductie van 30% in 2010-2011 (de landelijke reductie in het mbo blijft met 18,2% overigens ook nog onder de doelstelling). De dalende trend wordt hiermee niet voortgezet.

EnkeleopmerkingenoverdedoorROCEindhovengerealiseerdereductie:1. Bij de landelijke berekening van de VSV-gegevens

worden ook examendeelnemers1 als VSV’er mee-gerekend. In de meeste gevallen behalen deze examendeelnemers wel een diploma. Als het aantal gediplomeerden (hoger dan niveau 1) sinds de peildatum van 1-10-2010 in mindering wordt gebracht, dan daalt het VSV-percentage naar 8,1. Als ook de nog inschreven examendeelnemers niet worden meegenomen, wordt dit verder omlaag gebracht naar 7,6 (een reductie van 19,3% t.o.v. 2005-2006).

2. ROC Eindhoven is al eerder dan andere roc’s begonnen met reductie van het aantal voortijdig roc-verlaters. Vandaar dat in het ijkjaar 2005-2006 al een vermindering van 22% ten opzichte van 2002-2003 werd gerealiseerd (zie het Jaarverslag over 2008). Dit betekent dat verdere reductie bij moeilijker doelgroepen moest worden behaald. Een reductie van 40% in 2011-2012 is dan lastig te realiseren. Desalniettemin zal ROC Eindhoven alles in werk stellen dit wel te bereiken.

Overigens zijn de VSV-percentages lager dan de eerder vermelde percentages voortijdig roc-verlaten (zie figuur 7) omdat de landelijke cijfers worden gecorrigeerd voor vertrokken studenten die zijn doorgegaan bij een andere instelling (zijn daarmee geen VSV-er meer). Ook wordt een iets andere definitie gebruikt (uitsluitend studenten onder de 23 jaar).

JaarresultaatHet aantal diploma’s in combinatie met het terug-dringen van het voortijdig roc-verlaten heeft geresulteerd in een verdere stijging van het jaarresultaat van 70,1% in schooljaar 2008-2009 naar 72,5% in 2009-2010 (zie voor een nadere toelichting en gegevens per cluster ook bijlage 3). Dit is een verbetering met ruim 3,4%.In vergelijking met de landelijke uitkomst van 66% voor het jaarresultaat conform de laatste benchmark over 2008-2009 (de gegevens over 2009-2010 zijn nog niet bekend) is het resultaat van ROC Eindhoven zeer goed. Dit blijkt ook uit de door DUO gepubliceerde gegevens voor het Geïntegreerd Jaardocument (zie bijlage 3).

1 Examendeelnemers zijn reguliere studenten die aan het einde van

hun studie geen onderwijs meer (hoeven te) volgen, maar nog wel

één of meerdere examens moeten behalen.

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

C)SterCollege

Aan het Ster College hebben in 2010 in totaal 3.371 studenten onderwijs gevolgd, grotendeels gefinancierd via de Wet Educatie & Beroepsonderwijs (WEB) en de Wet Inburgering (WI). Dit is een daling van ruim 12% t.o.v. 2009. De afname is veroorzaakt door het dicht-draaien van de subsidiekraan naar de gemeenten (in 2010 een vermindering van 20%). Er is dus minder geld beschikbaar. De terugloop bleef beperkt tot 12%, omdat gemeenten nog geld mee konden nemen vanuit voorgaande jaren.

Het slagingspercentage bij het vavo kwam uit op 74%, iets lager dan een jaar eerder (76%). Het aantal diploma’s bedroeg 214.

Het Ster College heeft in 2010 de implementatie van de nieuwe organisatie in het kader van de ontwikkeling naar een marktconforme organisatie voortgezet. De organisatie is teruggebracht naar de kern:• Team Vavo: zorgt dat studenten hun diploma c.q.

certificaat behalen en begeleidt ze naar een vervolgopleiding;

• Team Educatie: draagt zorg voor alle opleidingen op het gebied van taal, rekenen, voorbereiding op het mbo en begeleiding naar werk;

• Team Ontwikkeling (van projecten), relatiebeheer & acquisitie: acquireert projecten, opdrachten en deelnemers;

• Bedrijfsbureau: ondersteuning en secretariaat.

In 2010 is de ingezette kwaliteitsverbetering als voorwerk voor de accountantscontrole geborgd in de basis processen. Daarnaast is hard gewerkt aan het zo laag mogelijk houden van het operationele verlies, door continu monitoren en (bij)sturen. Al in 2009 is het aantal adjunct-directeuren verminderd. In verband met teruglopende financiering is in 2010 ook het aantal teamleiders teruggebracht van drie naar twee.

Er is een marketing- en salesplan ontwikkeld en een begin gemaakt met de implementatie ervan om nieuwe opdrachtgevers te werven. Tot nu toe waren de grootste bronnen van inkomsten de WEB en de WI (Wet Inburgering). Nieuwe kortingen op de traditionele activiteiten noodzaken tot het aanboren van nieuwe markten. Niettemin is een nieuwe reorganisatie voor 2011 onontkoombaar. Een reorganisatieplan is opgesteld.

2007 2008 2009 2010

Taal en Inburgering 1.995 1.356 1.558 1.386

Vavo 459 530 560 605

Participatie en Werk 1.322 1.638 1.724* 1.380*

3.776 3.524 3.842 3.371

* Waarvan cursisten met doelperspectief

2009 2010

Participatie en activering 980 896

Vervolgopleidingen 287 172

Werk 457 312

Page 34: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

66 67

In2010zagdeverdelingnaaropdrachtgeverseralsvolgtuit:

Onderdeel/team WEB Rutte Montessori particulieraan

bestedingen

Bedrijvenen

instellingen

Participatie en activering 94% 2% 0% 4%

Projecten 74% 0% 0% 26%

Vervolgopleidingen 41% 4% 0% 55%

Werk 90% 1% 0% 9%

Totaalbasiseducatie 86% 2% 0% 12%

TaalenInburgering 47% 4% 34% 15%

Vavo 24% 41% 24% 7% 0% 4%

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

Tabel13Diploma’sMontessoriCollege

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Diploma’s Montessori College 61 67 87 69 77 72 49

Slagingspercentage 91% 78% 88% 87% 95% 85% 79%

D) MontessoriCollege

De ontwikkeling van de studenten in het Montessori College en overige studenten in het voortgezet onderwijs is weergegeven in tabel 12.

Er is sprake van een substantiële groei van het aantal VO-ingeschreven leerlingen.De volgende tabel geeft inzicht in het aantal behaalde diploma’s vanaf 2004.

Tabel12Aantalstudenteninhetvoortgezetonderwijsper1oktober

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Montessori College 352 367 372 372 398 429 458

Leerlingen Vavo-opleiding ingeschreven via VO mavo en havo 79 111 70 71 81 94 150

Anderstaligen* + Stap Op 257 162 120 113 119 184 155

Totaal 688 640 562 556 598 707 763

Toelichting: * Dit betreft toeleidingstrajecten naar het beroepsonderwijs en de opvang van 14-18 jarige asielzoekers

Het slagingspercentage van de examenkandidaten is uitgekomen op 85% in 2009. Dit is lager dan de ambitie uit het Strategisch Uitvoeringsplan (90%). Bij kleine studentenaantallen in het eindexamenjaar treden vrij snel relatief grote fluctuaties op als er enkele kandidaten meer of minder slagen. Daarnaast speelt een rol dat het

Montessori College, doordat het alleen in bezit is van de havo licentie (geen vwo), niet de sterkste havo-leerlingen aantrekt. Er zijn maatregelen genomen om het slagingspercentage weer op of boven de 90% te krijgen, conform het ambitie-niveau uit het Strategisch Uitvoeringsplan.

Page 35: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

68 69

Het jaarresultaat is de afgelopen twee jaar erg hoog bij de opleiding AKA. Daar waar het jaarresultaat vergeleken kan worden met de landelijke benchmark ligt het jaarresultaat van School 23 (AKA) hoger (gemiddeld 65% tegen 58,1 % landelijk). Verder is 22% van de studenten (gediplomeerd en ongediplomeerd) doorgestroomd naar werk.

In 2009-2010 zijn er binnen de afdeling VOAT veel meer studenten opgevangen met een (zeer) tijdelijk karakter vanuit het asielzoekerscentrum (AZC). Met de meer tijdelijke populatie is de doorstroom naar vervolg-opleiding en werk afgenomen. In 2009-2010 zijn 112 leerlingen voortijdig uitgestroomd omdat ze naar een ander AZC gingen of wegens verhuizing, uitplaatsing of overstap naar een school in Baexem (27).

E)School23

School 23 verzorgt funderend onderwijs en schakel-programma’s voor studenten die nog over onvoldoende vooropleiding of vaardigheden beschikken om recht-streeks in het beroepsonderwijs in te stromen. De school bestaat uit vier afdelingen: • AKA (Arbeidsmarkt geKwalificeerd Assistent

(niveau 1)• VOAT (Voortgezet Onderwijs AndersTaligen),

veelal voor minderjarige asielzoekers• Stap Op (schakeltraject voor overbelaste jongeren,

t.b.v. doorstroming naar beroepsonderwijs of werk)• Oriëntatie- & Keuzetrajecten voor studenten die

zich oriënteren op een andere richting.

Hieronder de resultaten van de verschillende afdelingen in 2010:

Tabel14Diploma’sSchool23ArbeidsmarktgeKwalicifeerdAssistent(AKA)

2006 2007 2008 2009

Gedipl. School 23 (a) 106 68 71 93

Vertrokken zonder diploma (b) 51 63 31 32

Jaarresultaat = a / (a + b) 67,5% 51,9% 69,6% 74,4%

Opstroom naar hoger niveau (c) 52 31 50 39

Opstroompercentage c / a 49,1% 45,6% 70,4% 41,9%

Tabel15ResultatenSchool23VoortgezetOnderwijsAndersTaligen(VOAT)

2008-2009 2009-2010

Instroom op 1 oktober 73 138

Instroom na 1 oktober 44 127

Uitstroom naar vervolgopleiding 46 28

Uitstroom naar werk 7 5

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

In het afgelopen jaar blijkt dat de problematiek van overbelaste jongeren steeds zwaarder is geworden, waardoor de uitstroom naar vervolgopleidingen lager is (eerder naar werk of eerst naar een hulpverleningstraject). In schooljaar 2009-2010 zijn 17 studenten vanuit Stap Op in een hulpverleningstraject gestart.

Het aantal studenten dat opnieuw instroomt naar een vervolgopleiding, binnen of buiten ROC Eindhoven, na het maken van een beroepskeuze, is de laatste twee jaar hoog gebleken (bijna 90%). Een klein deel van de studenten kiest voor werk.

Tabel16ResultatenSchool23StapOp

2008-2009 2009-2010

Instroom op 1 oktober 57 53

Instroom na 1 oktober 14 20

Uitstroom naar vervolgopleiding 30 (42%) 25 (34%)

Uitstroom naar werk 14 (20%) 15 (20%)

Tabel17ResultatenSchool23Oriëntatie&Keuzetrajecten(O&K)

2008-2009 2009-2010

Aantal studenten 185 197

Uitstroom naar vervolgopleiding 163 (88%) 176 (89%)

Uitstroom naar werk 16 (9%) 13 (7%)

Page 36: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

Yvonne LeeuwenburghProjectleiderEVC,SchoolvoorTechniek

“Onze school speelt een grote rol in scholing van technische vaklieden in

Zuidoost-Brabant. Juist omdat we midden in deze toptechnologieregio zitten,

heeft ROC Eindhoven een taak in de verdere ontwikkeling van technisch

vakmanschap. We doen daarom veel opleidingstrajecten voor zowel grote als

kleine bedrijven. Via assessments en interviews brengen we Eerder Verworven

Competenties van werknemers in beeld. Na vastlegging ervan in een Ervarings-

certificaat kan eventueel aanvullende scholing worden verzorgd, waarmee de

betrokken werknemers vaak snel een mbo-diploma kunnen behalen. Daarmee

vergroten we niet alleen het kennisniveau in het bedrijf, maar maken we de

betrokken werknemers ook kansrijker op de arbeidsmarkt.”

WERKENAANSUCCES?DOEN!7

Page 37: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

72 73

Figuur 9: Ontwikkeling fte’s in loondienst en gewogen studentenin indexcijfers

90

95

100

105

110

115

120

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

studenten fte’s 100 105 105 104 107 107 108 113 110 100 104 104 105 110 115 111 113 111

Aantalpersoneelsleden

In figuur 8 is de ontwikkeling per ultimo jaar van het aantal volledige arbeidsplaatsen (fte’s) in loondienst weergegeven. In personeelsaantallen is dit 1.592. Daarnaast waren er eind 2010 nog 61,1 fte aan personeelskrachten ingehuurd (=4,5% van het totaal).

Het aantal fte’s in 2010 is met 2,3% gedaald ten opzichte van 2009. Deze daling heeft een directe relatie met de daling in het aantal studenten excl. het maatwerktraject voor Connexxion (voor dit eenmalige traject wordt gebruik gemaakt van externe inhuur).

In figuur 9 wordt dit geïllustreerd door de ontwikkeling in fte’s en (gewogen) mbo-studenten (excl. Connexxion)

Bijlage 2 kerngegevens medewerkers

2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

1.204,7 1.212,2 1.271,3 1.330,9 1.284,1 1.315,0 1.283,9

Figuur 8: Ontwikkeling fte’s in loondienst

1.360

1.340

1.320

1.300

1.280

1.260

1.240

1.220

1.200

1.180

1.160

1.140

fte’s

via indexcijfers met elkaar te vergelijken. Hieruit blijkt dat het aantal fte’s goed de ontwikkeling van het aantal studenten heeft gevolgd.

In figuur 10 staat een overzicht van de samenstelling van het personeel naar verschillende categorieën. Van het totaal aantal fte’s wordt in 2010 61,4% ingevuld voor het primaire proces (docenten, instructeurs en onderwijsassistenten). Voor de komende jaren zal door de focus op het primaire proces een toename van dit aandeel zichtbaar moeten worden. Het aandeel management is gedaald van 5,7% in 2007 naar 5,0% in 2010. Uit de landelijke benchmark blijkt dat ROC Eindhoven relatief veel management2 heeft en zich iets onder het landelijk gemiddelde bevindt in het aantal fte’s in het primaire proces.

2 Het aantal fte’s in managementfuncties is overigens gedaald van

76,1 fte eind 2007 naar 61,6 fte eind 2010 (- 19%).

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

In figuur 11 is de leeftijdsopbouw van het OP (onderwijzend personeel) weergegeven

De vergrijzing van het personeelsbestand komt tot uiting in het grote aandeel van de leeftijdscategorieën 50-55 en 55-60. De gemiddelde leeftijd in 2010 was 48,1 jaar.Bij het OBP (ondersteunend en beheers personeel) is de leeftijdsopbouw als volgt:

Bij het OBP is sprake van een wat meer evenwichtige leeftijdsopbouw, hoewel ook hier de categorieën 50-55 en 55-60 het zwaarst vertegenwoordigd zijn. De gemiddelde leeftijd in 2010 was 44,1 jaar.

De verdeling over mannen en vrouwen is weergegeven in figuur 13.

0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 %80 %90 %100 %

Figuur 10: Samenstelling personeel naar categorie

2007 2008 2009 2010

Primair proces MGT OBP scholen OBP-diensten 61,0% 61,7% 60,1% 61,4% 5,7% 5,8% 5,6% 5,0% 16,6% 15,7% 16,6% 16,3% 16,7% 16,7% 17,7% 17,3%Figuur 11: Leeftijdsopbouw OP

20-25 25-30 30-35 35-40 40-45 45-50 50-55 55-60 60-65

31-12-2008 31-12-2009 31-12-2010 11 55 75 68 90 156 229 178 60 8 50 67 68 69 97 212 181 83 9 50 71 72 65 93 200 196 69

0

50

100

150

200

250

Figuur 12: Leeftijdsopbouw OBP

20-25 25-30 30-35 35-40 40-45 45-50 50-55 55-60 60-65

31-12-2008 31-12-2009 31-12-2010 23 67 73 94 84 117 139 133 69 19 60 58 94 87 98 135 134 83 13 57 68 91 87 104 127 136 79

0

20

40

60

80

100

120

140

Figuur 13: Leeftijdsopbouw OBP verdeeld over mannen en vrouwen

31-12-2006 31-12-2007 31-12-2008 31-12-2009 31-12-2010

man vrouw 817 815 772 721 720 1.012 1.043 959 906 910

0

200

400

600

800

1.000

1.200

Page 38: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

74 75

Er zijn duidelijk meer vrouwen dan mannen in dienst en dat beeld blijft al een aantal jaren ongewijzigd. In fte’s is het verschil veel minder omdat de vrouwen in verhouding tot de mannen meer in deeltijd werken.

Ontwikkelingziekteverzuim

Het ziekteverzuim is in 2010 iets gestegen ten opzichte van 2009 (zie figuur 14), maar blijft nog onder de 5% die als norm wordt gehanteerd. Ten opzichte van andere (grotere) roc’s scoort ROC Eindhoven gunstig.

De gemiddelde verzuimduur is gedaald van 18,8 naar 15,8 en de verzuimfrequentie is gedaald van 1,22 naar 1,18.

0

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Figuur 14: Pecentage ziekteverzuim

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

% 7.7 4.3 4 4.48 4.73 4.74 4.69 4.59 4.72

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

Daarom gaan de gegevens van DUO voor de instelling vergezeld van cijfers van een ‘vergelijkingsgroep’, samengesteld uit soortgelijke instellingen3. Over 2009/2010, wordt voor indicatoren jaarresultaat en diplomaresultaat uitgegaan van de rekenwijze die eerder tussen MBO Raad en inspectie is afgesproken en van de door het ministerie vastgestelde indicator VSV. Bij de tabellen wordt een korte beschrijving van deze indicatoren gegeven. Voor de exacte definities gehanteerd door DUO verwijzen wij naar de website van de onderwijsinspectie en de MBO Raad4.

OnderwijsresultatenberekenddoorDUOHieronder zijn de onderwijsresultaten berekend door DUO, vergeleken met de resultaten van gelijksoortige instellingen.

Inleiding

Het jaarverslag, samen met de jaarrekening en de gegevensset vormt het geïntegreerd jaardocument. Met ingang van 2010 dient in het geïntegreerd jaar-document verplicht een aantal indicatoren te worden opgenomen. In het vorige jaarverslag (2009) is hier ook al rekening mee gehouden.

Degegevenssetbevat:1. Verklaring bevoegd gezag2. a. Diplomaresultaat b. Jaarresulaat c. Aantal nieuwe VSV-ers3. Tevredenheid studenten4. Personeel5. Financiële indicatoren6. Informatie in verband met specifieke regelingen

1. Verklaringbevoegdgezag

Het College van Bestuur vraagt van alle schooldirecteuren de schriftelijke verklaring dat alle opleidingen voldoen aan de wettelijke eisen. Regelmatig zijn er interne audits en managementreviews waarin dit wordt gecontroleerd (zie paragraaf 5.4 management control).

2. Onderwijsresultaten

Voor een eenduidige vergelijking heeft DUO bereke-ningen gemaakt om instellingen onderling te vergelijken.

Bijlage 3 indicatoren geïntegreerd jaardocument BVE (resultatenbox)

TabelGS.2aDiplomaresultaatberekenddoorDUO(maart2011)

2006-’07 2007-’08 2008-’09 2009-’10

ROC Eindhoven 66,0% 66,1% 66,5% 72,4%

Vergelijkingsgroep 61,0% 62,3% 64,6% 66,7%

Het diplomaresultaat is het percentage studenten dat met een diploma (ook eerder

behaald) de instelling verlaat ten opzichte van àlle studenten die in dezelfde periode

de instelling verlaten.

3 De soorten instellingen die worden onderscheiden zijn onder

andere roc’s, aoc’s en vakscholen.4 www.onderwijsinspectie.nl, en www.mboraad.nl

Page 39: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

76 77

Hieronder staan de onderwijsresultaten voor de scholen van ROC Eindhoven over meerdere jaren.

In vergelijking met de overige vergelijkbare instellingen scoort ROC Eindhoven goed. Voor het diplomaresultaat is de 7e plaats behaald van de 42, en voor het jaar-resultaat de 11e plaats van de 42. Indien de grootte van de mbo-instelling of de stadskenmerken5 hierbij worden betrokken, dan zijn de resultaten van ROC Eindhoven nog gunstiger.

Bij het voortijdig schoolverlaten (VSV) scoort ROC Eindhoven minder goed. Weliswaar nog onder de score van de vergelijkingsgroep, maar qua rangorde op de 25e plaats van de 42. Echter, zoals in bijlage 1B al opgemerkt, is uiteindelijk het aantal voortijdig school-verlaters lager dan de gerapporteerde 1.020, omdat 48 studenten kort na 1 oktober 2010 toch nog een diploma halen, en 61 studenten later weer ingeschreven staan

(waarvan 40 als examendeelnemer). Ook van deze laatste groep kan verwacht worden dat een substantieel aantal alsnog het diploma behaalt.

OnderwijsresultatenberekenddoorROCEindhovenNaast de berekeningen door DUO zijn voor het jaar resultaat en het diplomaresultaat ook eigen berekeningen gemaakt om de prestaties van de scholen in beeld te brengen. Het jaarresultaat en het diploma-resultaat bij deze eigen berekeningen kunnen op roc-niveau iets afwijken van de resultaten van DUO, doordat intern gecorrigeerd wordt voor studenten die volgens afspraak geen diploma halen maar wel succesvol zijn. Ook is de populatie waarvan uitgegaan wordt iets anders opgebouwd.

Het voortijdig schoolverlaten is door instellingen zelf niet te berekenen omdat met name uitstroom naar andere instellingen door ROC Eindhoven niet is vast te stellen. In plaats hiervan wordt binnen ROC Eindhoven gestuurd op het voortijdig roc-verlaten dat berekend wordt om de prestaties van de scholen op dit gebied in beeld te brengen.

TabelGS.2bJaarresultaatberekenddoorDUO(maart2011)

2006-’07 2007-’08 2008-’09 2009-’10

ROC Eindhoven 67,5% 66,4% 69,0% 71,4%

Vergelijkingsgroep 63,6% 63,6% 65,9% 67,5%

Het jaarresultaat is het percentage gediplomeerde studenten ten opzichte van alle

studenten die de instelling verlaten of met een diploma doorstromen. (Uitsluitend

diploma’s in het teljaar behaald)

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

TabelGS.2cVoortijdigschoolverlaten(VSV)berekenddoorDUO(maart2011)

2005-’06 2006-’07 2007-’08 2008-’09 2009-’10

ROC Eindhoven 9,3% 8,5% 8,4% 8,1% 8,5%

Vergelijkingsgroep 10,5% 10,2% 9,6% 9,1% 8,6%

Een VSV’er is een student die aan het begin van het schooljaar jonger is dan 22 en op 1 oktober als bekostigd is ingeschreven, maar op 1 oktober van het jaar erna niet meer is

ingeschreven bij een onderwijsinstelling (vo, mbo, vavo, hbo) en geen startkwalificatie behaald heeft. (havo, mbo-2 of hoger). Daar alleen DUO beschikt over alle bestanden van

het Nederlands onderwijsbestel kan het voortijdig schoolverlaten alleen berekend worden door DUO.

Tabel2bJaarresultaat(Bron:ROCEindhoven)

Cluster 2005-’06 2006-’07 2007-’08 2008-’09 2009-’10

A&M, T&L 69,6% 70,1% 65,6% 68,8% 78,5%

B&B, FD, Horeca, TSV 67,0% 65,3% 66,3% 67,2% 69,3%

Bouw, HMI, A&A 77,3% 66,8% 70,9% 65,9% 61,0%

E&A, ICT 63,9% 68,1% 61,9% 69,2% 75,0%

H&M, Mode, UV 66,6% 63,4% 63,8% 70,8% 67,6%

LAB 65,9% 68,7% 59,5% 70,2% 85,7%

SC (AKA-bbl) 72,0% 73,8%

School 23 30,0% 67,5% 51,9% 69,6% 74,4%

Techniek & Procestechniek 69,5% 75,1% 69,9% 71,6% 72,9%

WCO 64,6% 62,9% 72,3% 68,8% 70,0%

Zorg 73,0% 68,1% 71,2% 74,3% 76,9%

ROCtotaal 68,1% 67,3% 67,1% 70,0% 72,6%

Tabel2aDiplomaresultaat(Bron:ROCEindhoven)

Cluster 2005-’06 2006-’07 2007-’08 2008-’09 2009-’10

A&M, T&L 68,4% 70,4% 63,4% 67,4% 80,4%

B&B, FD, Horeca, TSV 65,9% 65,8% 67,8% 64,1% 70,7%

Bouw, HMI, A&A 75,2% 65,1% 71,6% 67,0% 70,0%

E&A, ICT 64,4% 67,6% 65,0% 66,6% 75,6%

H&M, Mode, UV 64,2% 64,0% 61,8% 65,3% 67,7%

LAB 70,1% 67,4% 58,9% 70,3% 85,5%

SC (AKA-bbl) 72,0% 73,2%

School 23 12,5% 42,5% 31,1% 34,0% 61,2%

Techniek & Procestechniek 68,7% 72,7% 70,2% 72,0% 75,6%

WCO 63,3% 61,5% 72,7% 69,2% 70,1%

Zorg 74,9% 71,3% 75,0% 75,9% 80,6%

ROCtotaal 67,4% 66,8% 67,6% 68,4% 74,4%

5 Eindhoven is naar bevolkingsomvang de 5e stad van Nederland en de grotere steden hebben relatief meer studenten in achterstandsgebieden.

Page 40: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

Ger PeetersProjectleider/accountmanager,SchoolvoorTransport&Logistiek

“Dankzij onze goede contacten met de bedrijven in het openbaar vervoer hebben

we een groot opleidingstraject voor Connexxion mogen verzorgen. Samen met

het ROC van Twente zorgen we ervoor dat al hun buschauffeurs in het hele land

een mbo-opleiding chauffeur personenvervoer op niveau 2 volgen. Sommige

chauffeurs reden al 30 jaar op de bus en konden dankzij vrijstellingen het diploma

snel behalen. In 2010 is dit voor ons een enorm grote klus geweest die we met

een enthousiast team hebben geklaard. Daarnaast deden we grote, vergelijkbare

projecten voor Veolia en diverse uitzendbureaus. Het project loopt nog door in

2011. Straks hebben we meer dan 3.000 buschauffeurs geschoold.”

WERKENAANSUCCES?DOEN!8

Page 41: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

80 81

Het diplomaresultaat en het jaarresultaat liggen in de eigen berekeningen doorgaans iets hoger dan de door DUO berekende waarden. De trend is evenwel hetzelfde. Voor de interne sturing hecht ROC Eindhoven meer waarde aan het jaarresultaat dan aan het diploma-resultaat. Zo heeft school 23 bijvoorbeeld een veel

hoger jaarresultaat dan diplomaresultaat, omdat veel studenten van school 23 doorstromen naar een hoger niveau en een andere school. Omdat er daardoor weinig gediplomeerden uitstromen is het diplomaresultaat bij deze school doorgaans laag terwijl er jaarlijks een goed resultaat wordt geleverd.

Tabel2cVoortijdigROCverlatenopbasisvandebekostigingstelling(Bron:ROCEindhoven)

Cluster 2005 2006 2007 2008 2009

A&M, T&L 11,5% 10,9% 12,3% 12,7% 9,8%

A&A, Bouw, HMI 7,5% 9,5% 9,7% 10,4% 10,8%

Techniek 9,1% 6,9% 8,2% 8,8% 7,2%

Procestechniek 22,6% 17,7% 13,8% 9,5% 13,8%

LMP 8,9% 9,3% 10,4% 8,5% 4,3%

H&M, Mode, UV 14,6% 15,0% 14,8% 13,8% 13,2%

B&B, FD, Horeca, TSV 12,3% 11,7% 10,7% 13,4% 11,9%

E&A, ICT 12,2% 11,9% 11,3% 9,9% 9,8%

Zorg 8,9% 10,6% 9,2% 9,4% 8,2%

WCO 13,0% 13,4% 9,1% 10,6% 9,5%

School 23 38,5% 27,5% 38,0% 22,3% 21,1%

Ster College 21,7% 26,2%

Eindtotaal 11,6% 11,9% 11,1% 11,1% 10,2%

Bij de voortijdige roc-verlaters worden die studenten gerekend die ROC Eindhoven verlaten zonder daar enig diploma behaald te hebben. Interne omzwaaiers tellen dus niet mee,

maar studenten die ongediplomeerd naar een andere instelling vertrekken wel.6

In het verleden heeft ROC Eindhoven al veel geïnvesteerd om het voortijdig roc-verlaten terug te dringen. De laatste jaren blijkt het lastig om de doelstelling van 9% voor schooljaar 2009-2010 te realiseren. In de komende periode blijft de focus erop gericht om het percentage voortijdig roc-verlaten verder terug te dringen.

6 Dit laatste is ook de belangrijkste reden dat het percentage

voortijdig roc-verlaten hoger is dan het landelijke berekende

VSV-percentage. Intern kan hier niet voor worden gecorrigeerd

omdat niet met zekerheid kan worden bepaald of de vertrokken

student daadwerkelijk door is gegaan naar een andere

onderwijsinstelling.

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

3. Tevredenheidvanstudenten

In het voorjaar van 2010 is landelijk de tevreden - heid van studenten gemeten door JOB.

Hieronder staat de tevredenheid voor de scholen en de opleidingen bij die scholen weergegeven. De tevredenheid roc-breed gezien is gelijk gebleven.

TabelGS.5TevredenheidvanstudentenJOB-monitor

Rapportcijfer

2004 2006 2008 2010

Opleiding School Opleiding School Opleiding School Opleiding School

A&M 7,3 6,9 6,8 6,3 7,0 6,6 7,0 6,3

T&L 6,4 6,1 6,9 6,2 7,1 6,3 7,1 6,7

A&A 6,6 6,2 6,8 6,8 6,5 6,7 7,6 6,9

Bouw 6,7 6,5 6,2 5,7 6,9 5,7 6,9 5,9

HMI 6,7 6,6 6,1 6,0 7,2 6,7 6,8 6,0

Elektro 6,3 6,0 6,5 6,1 6,3 6,1 6,6 5,9

Install 6,7 6,1 6,4 5,8 7,2 6,7 6,9 6,4

W&M 6,3 5,7 6,6 6,1 7,3 6,6 6,9 6,2

LAB 6,9 6,4 7,2 7,1 7,1 6,8 7,2 7,0

UV 6,9 6,4 7,2 6,2 7,0 5,5 7,4 6,2

H&M 6,3 6,0 6,3 6,1 6,7 6,8 6,5 6,2

Mode 7,1 6,8 7,0 6,5 6,4 3,9 7,1 6,2

B&B 7,0 7,1 6,6 6,5 7,3 6,0 7,1 6,2

FD 6,7 6,7 5,5 6,0 6,5 6,4 5,7 6,0

Horeca 7,1 7,1 6,6 6,3 6,5 6,4 7,2 7,0

TSV 6,9 6,4 6,4 6,5 7,4 6,5 6,9 6,3

E&A 6,9 6,6 7,1 6,5 7,3 6,5 7,3 6,6

Zorg 7,2 6,7 7,2 6,9 6,6 6,3 7,2 6,7

WCO 7,2 6,7 6,7 6,3 7,3 6,3 7,1 6,6

ICT 6,4 6,1 5,4 5,3 6,7 5,9 6,9 6,1

School 23 6,3 6,3

ROCtotaal 6,8 6,4 6,7 6,3 7,0 6,4 7,0 6,4

Page 42: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

82 83

Eerder is al vermeld dat naast de tweejaarlijkse afname van de JOB-monitor ROC Eindhoven sinds schooljaar 2009-2010 drie keer per jaar eigen tevredenheids-metingen uitvoert onder een studentenpanel. Hierdoor ontstaat er een beter en sneller inzicht in de ontwikkeling van de tevredenheid bij onze belang rijkste klanten.

4. Personeel

Voor gegevens over opbouw en ontwikkeling personeels-bestand, ziekteverzuim en dergelijke wordt verwezen naar hoofdstuk 4 en bijlage 2.

5. Financiëleindicatoren

Voor een overzicht van de financiële indicatoren wordt verwezen naar hoofdstuk 6.

6. Informatieinverbandmetspecifiekeregelingen

InnovatiearrangementenROC Eindhoven heeft in 2010 gewerkt aan vijf door Het Platform Beroeps Onderwijs (HPBO) toegekende inno vatiearrangementen. Het betreft de volgende projecten:• De Werkondernemer;• Zorg & Technologie;• ELEO (Excellent Leren Excellent Organiseren);• Werkplekleren;• Het Circuit.

Het project ‘De Werkondernemer’ is in december 2010 met positieve resultaten en een relatief geringe begrotings overschrijding van ongeveer 10% afgerond. De eindrapportage/ -beoordeling vindt plaats in het voorjaar van 2011.

Het project ‘Het Circuit’ is in 2010 gestart en zal worden afgerond in 2013. De drie overige HPBO-projecten worden afgerond in 2011. Bij twee projecten (ELEO en Werkplek leren) hebben auditcommissies namens HPBO in het voorjaar van 2010 de voortgang beoordeeld. Bij ‘Zorg & Technologie’ heeft reeds in 2009 een audit plaatsgevonden.

Bij ‘ELEO’ staat de integrale benadering van onderwijs-kundige vernieuwing centraal. De auditcommissie oordeelde over ‘ELEO’ dat het project op koers lag. Daarbij werden op onderdelen adviezen ter verbetering aangedragen. Deze adviezen zijn door de project - leiding meegenomen in de aan- en bijsturing van het project.

Het doel van het project ‘Werkplekleren’ is het vergroten van de effectiviteit van het leren in de praktijk op basis van effectonderzoek en te komen tot:• een optimale taakverdeling tussen

onderwijsinstelling en arbeidsorganisatie;• een flexibelere organisatie met meer maatwerk;• een betere afstemming tussen theorie en praktijk.

De auditcommissie oordeelde over ‘Werkplekleren’ dat de voortgang achterbleef. De auditcommissie kwam tevens met de aanbeveling dit project opnieuw te positioneren. Dit heeft geleid tot het opstellen van een

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

aangepast project plan dat door HPBO is goedgekeurd en dat inmiddels volop in uitvoering is.

‘Zorg en Technologie’ heeft als doel het afleveren van adequaat toegeruste beroepsbeoefenaren (mbo, hbo) op het snijvlak van zorg en technologie, waarbij het vmbo een voorbereidende en toeleidende functie vervult. Over de resultaten en de voortgang van ‘Zorg & Technologie’ werd in 2009 reeds positief geoordeeld door een auditcommissie van HPBO.

Op grond van dit oordeel en de bij zowel ‘ELEO’ als ‘Werkplekleren’ doorgevoerde bijsturing en aanpassing vertrouwt ROC Eindhoven erop dat de afronding van deze projecten in 2011 succesvol zal verlopen.

InnovatieboxenStageboxIn 2010 heeft Regioplan Beleidsonderzoek in opdracht van OCW een effectonderzoek uitgevoerd in het kader van de eindevaluatie van de innovatiebox en stagebox. ROC Eindhoven was één van de 20 instellingen in de steek proef voor het onderzoek. Een aantal door ROC Eindhoven via de innovatie- en stagebox gefinan cierde projecten is besproken en beoordeeld. Het onderzoek bij ROC Eindhoven heeft mede bijgedragen aan de algehele positieve conclusie die Regioplan Beleids onderzoek heeft afgegeven in het in augustus 2010 gepubliceerde eindrapport.

Onderstaande tabel geeft inzicht in de omvang van de besteding en de inhoudelijke thema’s en doelstellingen in 2010.

InnovatieboxoverigemiddelenxE1 Personelelasten Overigelasten Totaal

2.1 Versterken praktijkgerichtheid in het leertraject 108.528 108.528

2.2 Optimaliseren van de schoolorganisatie 886.634 3.457 890.091

2.3 Verbeteren begeleiding studenten binnenschools 471.154 471.154

2.4 Verbeteren begeleiding studenten buitenschools 255.653 255.653

3. Verbetering aansluiting beroepskolom 56.818

4. Vernieuwing beroepsonderwijs met bedrijfsleven 274.259 274.259

5. Bevorderen ondernemerschap 33.505 33.505

Totaalbesteedbedragin2010 2.086.551 3.457 2.090.008

Beschikbaar2010 1.467.539

Gerealiseerdecofinanciering 622.469

Page 43: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

84 85

SchoolmaatschappelijkWerk(SMW)Binnen ROC Eindhoven is, na een pilotperiode van 2 jaar, sinds 2009 het schoolmaatschappelijk werk roc-breed geïmplementeerd. Dit wordt centraal vanuit de Dienst Onderwijs en Studentenservice vormgegeven via inhuur van schoolmaatschappelijk werkers bij de Lumens Groep.

De doelgroep van het SMW bestaat uit studenten die problemen hebben van psychosociale aard, vaak in de thuissituatie. Gevolg van deze problemen is dat de schoolsituatie nadelig wordt beïnvloed en dat het risico van voortijdig uitvallen groot is. Om het welbevinden van deze groep studenten te bevorderen werkt het SMW samen met de school aan het versterken van de competenties van de studenten, o.a. middels het aanbieden van kortdurende hulpverlening met als resultaat het behalen van een startkwalificatie. In het schooljaar 2009-2010 heeft het SMW 306 studenten in begeleiding gehad.

Inmei2010iseeninterneevaluatieuitgevoerd.Hieruitkwamnaarvorendatdemeesteroc-scholeneenduidelijkemeerwaardezienindesamenwerkingmethetSMW.Demeerwaardewordtvooralgezienin:• de inbreng van expertise in het zorgteam, advies aan

studentenbegeleiders en aan loopbaanbegeleiders;• de kennis van de sociale kaart, het doorverwijzen

van de student naar de juiste hulpverlening;• de snelheid van handelen: er is een ingang bij

diverse instanties om de student snel bij de juiste hulpverlening te krijgen;

• de laagdrempeligheid;• de bredere visie op zorg aan studenten. Het zorgteam

kijkt vooral vanuit een onderwijsbril. De SMW’er is een externe hulpverlener die alleen kijkt naar de cliënt, inclusief de thuissituatie.

NederlandsetaalenrekenenZie par. 3.2. van het jaarverslag.

StageboxxE1

1. Werven van stage/simulatieplaatsen 202.975

2. Inrichten van stage/simulatieplaatsen 35.912

3. Intensieve begeleiding naar en op de stage-/simulatieplaatsen 910.379 13.032 923.411

4. Ontwikkelen en afstemmen van producten en beleid 344.006 7.374 351.380

5. Adequaat scholen/instrueren van deelnemersbegeleiders 66.054 20.329 86.383

Totaalbesteedbedragin2010 1.559.325 40.735 1.600.060

Beschikbaar2010(deelsoverloopuit2009) 945.907

Gerealiseerdecofinanciering 654.153

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

VoortijdigSchoolverlatenMet deze regeling uit 2008 wil het Rijk het jaarlijks aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters (vsv’ers) in 2012 halveren ten opzichte van 2002. De regeling kent twee subsidievormen:• een prestatiesubsidie op basis van het jaarlijks

gerealiseerde aantal verminderde nieuwe voortijdig schoolverlaters;

• een subsidie voor onderwijsprogramma’s gericht op structurele borging in het onderwijsproces van de vermindering van voortijdig schoolverlaten.

Deonderwijsprogramma’sbestaano.a.uitonderstaandeprojectenenactiviteiten:1. Het aanscherpen van het verzuimbeleid door snel

verzuimsignalen op te pakken en te achterhalen welke redenen er zijn voor eventueel ongeoorloofd verzuim;

2. Het verruimen van tussentijdse in- en doorstroom-mogelijkheden en extra begeleiding voor de z.g. opleidingswitchers, instromend vanuit het voortgezet onderwijs dan wel vanuit één van de opleidingen binnen ROC Eindhoven.

3. Het monitoren van het proces dat kan leiden tot voor tijdig schoolverlaten en het scannen van dit proces op voorspelbare signalen. Accent ligt op extra coaching.

4. De kwaliteitsverhoging van de onderwijsteams, met name voor loopbaanbegeleider en zorgcoach.

5. De doorontwikkeling en kwaliteitsverhoging van de intake op weg naar een naadloze aansluiting tussen voortgezet onderwijs en ROC Eindhoven. Twee as pecten krijgen op dit moment de aandacht: de digitale overdracht van leerlinginformatie middels een digitale webapplicatie waaruit ROC Eindhoven

van alle leerlingen van Zuidoost-Brabant gegevens kan ophalen na aanmelding. Tweede aspect richt zich op het verbeteren van de kwaliteit van de inhoud van het doorstroomportfolio gericht op verschillende doelgroepen.

PlusvoorzieningDeze regeling, gestart in 2009, heeft als doel het bestrijden van de uitval van ‘overbelaste jongeren’ via de vorming van plusvoorzieningen. Een plusvoorziening biedt een combinatieprogramma van zorg, hulpverlening, onderwijs en arbeidstoeleiding, waarbij structuur voor en verbondenheid met de jongeren voorop staan.

OCW verstrekt de middelen voor de plusvoorziening per regio. Binnen de regio Zuidoost-Brabant wordt via een projectorganisatie door diverse onderwijs instellingen en gemeenten samengewerkt aan het verder ontwikkelen en opzetten van één of meerdere plusvoorzieningen. Doel is het maken van heldere afspraken over de struc turele voortzetting van de plusvoorzieningen na 2011.

ROC Eindhoven functioneert voor de regio Zuidoost-Brabant als contactschool/penvoerder. In 2010 is OCW via een tussenrapportage geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot het project. OCW heeft op basis daarvan geconcludeerd dat een goede start is gemaakt en dat de realisatie volgens planning verloopt.

LeerlinggebondenfinancieringVoor studenten met een handicap, stoornis of chronische ziekte bestaat de mogelijkheid om leerling gebonden financiering (ook wel ‘rugzak’ genoemd) aan te vragen. In het kader van deze regeling stelt de

Page 44: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

86 87

studenten begeleider samen met de student een plan op. Dit kan bestaan uit ambulante begeleiding en/of extra materialen die aangeschaft kunnen worden. Zo heeft de student alle mogelijkheden om uiteindelijk zijn diploma te behalen. In het schooljaar 2009-2010 werd via deze regeling aan ongeveer 150 studenten extra zorg en begeleiding geboden. Het aantal lag daarmee op een vergelijkbaar niveau met 2008-2009.

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

ROC Eindhoven heeft o.a. het interne decentrale proces van het in- en uitschrijven van studenten beroeps onderwijs de afgelopen jaren projectmatig gestandaardiseerd, geformaliseerd, beschreven en via intranet ontsloten. Daarbij is gebleken dat de wettelijke regels die gelden voor bekostiging van beroepsonderwijs niet altijd even eenduidig zijn verwoord. Om meer helderheid te verschaffen en uniforme toepassing te waarborgen, is een interne richtlijn voor de interpretatie van de bekostigingsregels beroepsonderwijs opgesteld. Belangrijk uitgangspunt daarin is dat de prestatie die ROC Eindhoven levert (verzorgen van onderwijs) in verhouding moet staan tot de tegenprestatie van OCW (ontvangen bekostiging). In dit interne document is onder meer de in 2004 gepubliceerde ‘Helderheids-notitie’ meegenomen. De notitie gaat specifiek in op een achttal aan bekostiging gerelateerde thema’s. Onderstaand wordt per thema aangegeven op welke wijze ROC Eindhoven hieraan invulling geeft.

1. Uitbestedingonderwijs

ROC Eindhoven heeft als interne richtlijn dat in beginsel ROC Eindhoven minimaal 50% van het onderwijs zelf uitvoert. Een lager percentage is alleen mogelijk indien nadrukkelijk is vastgesteld dat aan alle kwaliteits- en verantwoordingseisen wordt voldaan. Indien het verzorgen van bekostigd onderwijs gedeeltelijk wordt uitbesteed aan externe partijen, worden alle onderwijs-activiteiten uitgevoerd onder directe verantwoordelijkheid en aansturing van de directeuren van de scholen van ROC Eindhoven.

2. Investeringeninprivateactiviteiten

ROC Eindhoven wil een hybride organisatie zijn waarin zowel publiek als privaat gefinancierde (scholings) activiteiten plaatsvinden. Naast personele en onderwijs -kundige voordelen biedt dit ook de mogelijkheid om investeringen in gebouwen, machines/installaties en inventaris beter te benutten. De kosten worden toegerekend naar rato van het gebruik. Met ingang van 1 januari 2005 zijn de commerciële kapsalonactiviteiten van de School voor Uiterlijke Verzorging ondergebracht in de besloten vennootschap ‘Management Academie voor Kappers & Stylisten B.V.’ (MAKS), een werk-maatschappij van Exempla Opleidingen B.V. (100% dochteronderneming van ROC Eindhoven). Investeringen en kosten van dienstverlening door ROC Eindhoven t.b.v. MAKS worden integraal doorberekend.

3. Hetverlenenvanvrijstellingen

Studenten kunnen bij ROC Eindhoven, op basis van eerder afgelegde toetsen of examens, of op basis van buiten het onderwijs opgedane kennis en vaardigheden (EVC), vrijstelling krijgen voor delen van een opleiding. De interne procedure is dat er in die gevallen een addendum bij de standaard onderwijsovereenkomst wordt gevoegd en dat de betreffende student, afhankelijk van de omvang van het resterende onderwijsprogramma, al dan niet voor (deeltijd) bekostiging in aanmerking wordt genomen.

Bijlage 4 Notitie Helderheid in de bekostiging BVE (2004)

Page 45: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

88 89

4. Les-encursusgeldnietbetaalddoordestudentzelf

In 2010 hebben geen les- of cursusgeld betalingen door ROC Eindhoven plaatsgevonden. Wel zijn voor specifieke gevallen betalingen gedaan uit het noodfonds van Stichting Beheer Activa van ROC Eindhoven. Deze Stichting beheert voor een groot deel private gelden. Betalingen ten laste van dit noodfonds zijn verantwoord in de jaarrekening van de Stichting Beheer Activa, alsmede in de geconsolideerde jaarrekening van ROC Eindhoven.

5 In-enuitschrijvingeninschrijvingvanstudenteninmeerdanéénopleidingtegelijk

Voor het in- en uitschrijven vlak voor respectievelijk na een teldatum gelden binnen ROC Eindhoven strikte interne regels die voldoen aan de door OCW gestelde bekostigingsvoorwaarden. Deze studenten vormen een aparte controlegroep voor het interne auditteam en de accountant. Indien een student voor meerdere opleidingen tegelijk staat ingeschreven, komt deze door geautomatiseerde controle slechts eenmaal voor bekostiging in aanmerking.

6. Destudentvolgteenandereopleidingdanwaarvoorhijisingeschreven

Het is niet te vermijden dat studenten van ROC Eindhoven in individuele gevallen gedurende een opleiding willen overstappen naar een andere opleiding. Via gerichte loopbaanbegeleiding en door het brede aanbod aan opleidingen kunnen de meesten van hen ingeschreven blijven bij ROC Eindhoven waardoor voortijdige schooluitval wordt voorkomen. Het beleid van ROC Eindhoven is er op gericht om elke student een passende opleiding te bieden.

7. Bekostigingvanmaatwerktrajectentenbehoevevanbedrijven

Ook in 2010 heeft ROC Eindhoven voor een groot aantal bedrijven maatwerktrajecten georganiseerd. Daarbij betaalt een bedrijf of een andere organisatie een bijdrage voor het op maat snijden van reguliere opleidingstrajecten voor personeel van deze bedrijven of organisaties. De baten uit dien hoofde bedroegen in 2010 h 3,1 mln. Het ontwikkelen van maatwerktrajecten wordt geoorloofd geacht voor zover het is gericht op deelname aan een in het CREBO geregistreerde opleiding met het oogmerk het traject met succes af te ronden. Met maatwerktrajecten wordt bereikt dat bedrijfsleven en ROC Eindhoven samenwerken om adequaat te kunnen inspelen op de regionale behoefte.

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

8. Buitenlandsestudentenenonderwijsinhetbuitenland

ROC Eindhoven verzorgt alleen in Nederland onderwijs. Buitenlandse studenten die hier rechtmatig verblijven en voldoen aan de inschrijfvoorwaarden, worden voor bekostiging in aanmerking gebracht. Regelmatig lopen studenten van ROC Eindhoven stage in het buitenland. Via de interne kenniskring Internationalisering wordt dit zelfs gestimuleerd. Daar waar mogelijk worden door het projectbureau van ROC Eindhoven subsidies aan gevraagd en ingezet ter dekking van de verblijfskosten.

Page 46: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

Dave van RoyNetwerkbeheerder,DienstInformatisering&Automatisering

“Het draadloze netwerk van ROC Eindhoven kun je niet zien, maar het wordt

steeds belangrijker. Duizenden studenten en medewerkers werken inmiddels

geregeld via ons draadloze netwerk. Je ziet het aantal laptops in de gebouwen

enorm toenemen. Onze dienst werkt er met man en macht aan om het draadloze

netwerk stabiel in de lucht te houden. Zo hebben we in de herfstvakantie nog

een update uitgevoerd om de stabiliteit verder te vergroten. Dat werk is voor

iedereen onzichtbaar, maar wel onmisbaar. Want de maatschappij en dus ook

de school wordt steeds meer afhankelijk van draadloze verbindingen.”

WERKENAANSUCCES?DOEN!9

Page 47: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

92 93

Bijlage 5 externe functies leden College van Bestuur

AntoineWintels,voorzitter

Externenevenfuncties• Lid Raad van Toezicht CINOP in Den Bosch

(onafhankelijk (inter)nationaal onderzoek- en adviesbureau voor opleidingen en ontwikkeling met 180 adviseurs)

• Voorzitter Stichting Manege Seurenheide in Well (ruitersport voor minder validen)

• Voorzitter Vrienden van het Limburgs Museum

OlafvanNugteren,lid

Nevenfuncties• Bestuurslid Coöperatie Paars Partnerschap

(Defensie) (secretaris)• Bestuurslid Breedband Regio Eindhoven BV

(BRE BV)• Voorzitter Gebruikersvereniging PeopleSoft (DEUG)• Bestuurslid NCvB - Nationaal Consortium voor

Bedrijfsgroepen• Lid Ketenregie-overleg onderwijsnummer BVE• Lid Fontys Adviesraad MBO Fontys Leraren-

opleidingen• Lid Netwerk werkgeverszaken MBO Raad • Voorzitter SOM - Stichting Onderwijsarbeids-

marktfonds MBO• Bestuurslid SaMBO~ICT (penningmeester)• Lid Stuurgroep Facilitair Samenwerkingsverband

ROC’s• Lid Raad van Toezicht Stichting KBB Vakopleiding

Carrosseriebedrijf

Overigeexternenevenfuncties• Voorzitter van de Raad van Toezicht van

Stichting Welzijn Deurne• Bestuurslid Stichting Bevam• Lid Raad van Advies Diemer& De Groot• Lid Stuurgroep Servicepunt Leren & Werken

(penningmeester)

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bIJ

LA

GE

N

Page 48: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010

JAA

RV

ER

SL

AG

20

10

RO

C E

IND

HO

VE

N |

bE

Stu

uR

SV

ER

SL

AG

94 95

Colofon

Mocht u meer exemplaren van dit jaarverslag willen ontvangen, dan kunt u contact opnemen met de dienst Communicatie & Marketing van ROC Eindhoven, telefoon: 040 269 41 00, e-mail: [email protected]

Hier kunt u ook reageren of eventuele adreswijzigingen doorgeven.

CijfersengegevensDienst Financiën, ROC EindhovenBureau Beleidsevaluatie & Control, ROC Eindhoven

TekstproductieeneindredactiePeter Blees Tekst & Communicatie, Best

Foto’sHuub Peters, Eindhoven

OpmaakenontwerpRekers & Van Noppen, Eindhoven

DrukwerkColours on Paper, Valkenswaard

Page 49: Jaarverslag ROC EIndhoven 2010