jaarverslag 2017 Definitief - Hof van Twente...Door de gemeenten in Twente is er in 2017...

Jaarverslag 2017 “Samen aanpakken”

Bestuurlijk verantwoordelijk: College van B & W Hof van Twente Coördinatie en eindredactie: Afdeling bedrijfsvoering & concernstaf Datum behandeling raad: 19 juni 2018

2 Jaarverslag 2017: Samen Aanpakken

Inhoud

Inleiding 3

Programma’s

Programma 1 : Burger en bestuur 5

Programma 2 : Veiligheid en regels 13

Programma 3 : Wonen en werken 24

Programma 4 : Leefomgeving 32

Programma 5 : Sociaal domein 49

Overzichten

Overzicht 1: Algemene Dekkingsmiddelen 61

Overzicht 2: Onvoorzien 64

Overzicht 3: Overheas 65

Overzicht 4: Vennootschapsbelasting 67

Overzicht 5: Resultaatbestemming 69

Paragrafen

Paragraaf 1 : Lokale heffingen 72

Paragraaf 2 : Weerstandsvermogen 78

Paragraaf 3 : Onderhoud kapitaalgoederen 95

Paragraaf 4 : Financiering 98

Paragraaf 5 : Bedrijfsvoering 104

Paragraaf 6 : Verbonden partijen 108

Paragraaf 7 : Grondbeleid 119

Projectrapportages : 125

3

Jaarverslag 2017: Samen aanpakken

Inleiding In dit jaarverslag rapporteren wij over de ontwikkelingen en realisaties uit 2017. Dit gebeurt op basis van de programmabegroting 2017 die getiteld was: “Samen aanpakken”.

Het jaar 2017 in vogelvlucht Het afgelopen jaar stond een aantal ontwikkelingen op het gebied van samenwerking centraal. Zo is Hof van Twente op 1 januari 2017 toegetreden tot de P10: een samenwerkingsverband van 17 grotere plattelandsgemeenten in Nederland, waar leefbaarheid in het buitengebied een belangrijk thema is. Ook is besloten de ambitie uit de Agenda voor Twente te onderschrijven en hier financiële middelen voor beschikbaar te stellen. Tevens zijn voorbereidingen getroffen voor de vorming van de Omgevingsdienst Twente (ODT) die per 1 januari 2019 van start gaat. Op het gebied van integrale veiligheid is er veel aandacht gegeven aan het thema ondermijning. De basis voor het ondermijningsbeeld voor de Hof van Twente is gelegd. Ook zijn we bij de uitvoering van onze dienstverleningstaken alert op het voorkomen van adres- en identiteitsfraude.

Dit jaar is er gewerkt aan het project Mineral Valley, waarbij er actief ingespeeld is op problematiek zoals asbest, mest en bodem. Op gebied van wonen is er specifiek aandacht besteed aan jongeren en is er conform de planning gebouwd. Ook is er sterk ingezet op de uitvoering van de 4 pijlers van de Sociaal Economische Visie (detailhandel, arbeidsparticipatie, vrijetijdseconomie en duurzaamheid). De bedrijventerreinvisie is geactualiseerd, het aantal overnachtingen is toegenomen en de organisatie TwenteMarketing is opgericht. Op het gebied van duurzaamheid is uitvoering gegeven aan de Routekaart naar een energieneutrale gemeente in 2035. Zo is Hofkracht opgericht, is de tweede editie van de duurzaamheidsprijs gehouden, is het educatieprogramma voor scholen uitgebreid met het thema afval en is er gestart met energiecoaches voor bedrijven. Ook is de realisatie van het zonnepark Waterlanden vastgesteld. Ook op het gebied van bodem en astbest zijn er stappen gezet. Zo is het mastplan asbest vastgesteld. Dit is inclusief de gemeentelijke subsidieregeling voor de verwijdering van

4


asbestdaken. In samenwerking met de provincie is uitvoering gegeven aan een koppelpilot voor asbestdaken in Gijmink B. Voor de openbare ruimte zijn diverse plannen vastgesteld, onder andere het beheerplan bermen en sloten, het gemeentelijke rioleringsplan 2017-2020 en de verordening ‘tegemoetkoming onvermijdbaar medisch afval’. Op 1 januari 2017 is de welzijnsinstelling Salut van start gegaan. Deze levert een belangrijke bijdrage aan de transformatie in het sociaal domein. In samenwerking met de overige Twentse gemeenten is onderzocht hoe de inkoop van jeugdzorgproducten per 1 januari 2019 vorm gegeven kan worden, zodat het een bijdrage levert aan de transformatieopgave. Er is besloten om een deel van de maatwerkvoorzieningen zelf in te kopen. Ook werd duidelijk dat inkomsten en uitgaven binnen het sociaal domein niet meer met elkaar in evenwicht zijn. Door middel van een ombuignotitie zijn er maatregelen afgesproken om de uitgaven terug te dringen. Verder is het afgelopen jaar de vastgestelde vervoersvisie geïmplementeerd en zijn er ter uitvoering van het sportbeleid nadrukkelijk buurtsportcoaches ingezet. Ook is de nieuwe

beleidsregel cultuur 2018-2022 vastgesteld en is er gestart met de Pilot Menzis wanbetalers zorgpremie. Leeswijzer In het jaarverslag 2017 worden per programma de belangrijkste onderwerpen tekstueel toegelicht. Ook is per programma een tabel opgenomen met daarin een overzicht van baten en lasten van dat programma. Vervolgens hebben wij in de bekende kleurentabel per activiteit inzichtelijk gemaakt wat de stand van zaken is met betrekking tot de realisatie van de beleidsagenda 2017. Na de beleidsmatige programma’s volgen de vaste, wettelijk verplichte paragrafen. Tot slot wordt in de rapportages over de bestuurlijke projecten de voortgang van die projecten verantwoord. Wij hopen u met dit document een goed en praktisch bruikbaar inzicht te geven als verantwoording over het jaar 2017. Burgemeester en wethouders van Hof van Twente, de secretaris a.i., de burgemeester, D. Lacroix drs. H.A.M. Nauta-van Moorsel MPM

5


PROGRAMMA 1 BURGER EN BESTUUR

1.1 Samenwerking Wat wilden we bereiken? Hof van Twente is een gemeente met bestuurskracht; een gemeente die weet wanneer bepaalde taken beter in samenwerking kunnen worden opgepakt, waarbij de aspecten kwaliteit, kosten en kwetsbaarheid in samenhang worden beschouwd. 1.1.1 Nieuwe samenwerkingsinitiatieven Door de gemeenten in Twente is er in 2017 samengewerkt op het gebied van bedrijfsvoering, uitvoering en strategie. Hierbij wil Hof van Twente een optimale dienstverlening garanderen. Zo hebben de SWB, de gemeenten Hengelo en Hof van Twente het beheer en onderhoud van de openbare ruimte gebundeld in één nieuwe organisatie-eenheid, onder de naam “Gildebor”. De nieuwe organisatie is van start gegaan op 1 januari 2017. Deze samenwerking biedt onder meer kansen om de doelstellingen van de Participatiewet beter te realiseren. Hieronder

volgen nog enkele vormen van samenwerking die in 2017 van belang waren. 1.1.2 Omgevingsdienst Twente (ODT) In 2017 hebben de veertien Twentse gemeenten en de Provincie Overijssel samengewerkt aan de vorming van de Omgevingsdienst Twente (ODT) die per 1 januari 2019 van start gaat. Een uitvoeringsdienst waarbij medewerkers die uitvoerende taken verrichten op het gebied van milieuvergunningverlening en toezicht & handhaving overgaan naar deze nieuwe organisatie. Deze nieuwe organisatie komt in de plaats van de netwerkorganisatie Regionale Uitvoeringsdienst (RUD). 1.1.3 Samenwerkingsverband P10 Hof van Twente is op 1 januari 2017 toegetreden tot de P10: het samenwerkingsverband van 17 grotere plattelandsgemeenten in Nederland die veelal dezelfde ambities en uitdagingen hebben, zoals leefbaarheid in het buitengebied. In P10-verband brengen zij deze onder de aandacht van de landelijke en Europese politiek. Gesprekspartners van de P10 zijn onder andere de VNG en diverse ministeries. Naast de lobby is P10 gericht op kennisdeling. In 2017 is verder vorm en inhoud gegeven aan de deelname van Hof van Twente in de P10.

6


1.1.4 Agenda voor Twente 2018-2022 In vervolg op de Agenda van Twente die een looptijd had tot en met 2017 Is toegewerkt naar een nieuwe gezamenlijke regionale agenda: de Agenda voor Twente. Doel is een vervolg geven aan het duurzaam en substantieel versterken van de sociaal economische structuur van Twente. Onder andere tijdens enkele regionale Twenteraad-bijeenkomsten werden raadsleden van de Twentse gemeenten geïnformeerd over de inhoud en het proces van de nieuwe Agenda en konden een inhoudelijke bijdrage leveren. De gemeenteraad van Hof van Twente heeft in 2017 besloten de ambitie uit de Agenda voor Twente te onderschrijven en in te stemmen met de financiering hiervan. 1.1.5 Regio Twente en Twentebedrijf Per 1 januari 2016 is een “gewijzigde regeling Regio Twente” van kracht. Ook in 2017 zijn er in dit samenwerkingsverband van de veertien Twentse gemeenten taken vervuld op het gebied van onder andere economische zaken, recreatie & toerisme en vrijetijdseconomie. De plannen van de Regio Twente zijn onder andere beschreven in de hiervoor genoemde nieuwe Agenda voor Twente. Ten aanzien van de Twentse samenwerking stond in 2017 het uitbouwen van bestaande samenwerkingen

op het gebied van bedrijfsvoering centraal. Zo is er besloten tot oprichting van een gezamenlijk IT-platform Twente en staat de doorontwikkeling van Twentse Kracht (interne arbeidsmarkt) op de agenda. In de loop van 2017 is gebleken dat het niet langer realistisch is dat het “casco” van het Twentebedrijf zal worden gevuld met taken. De colleges van alle veertien gemeenten hebben daarom eind 2017 besloten om de rechtspersoon (GR) op te heffen. De merknaam Twentebedrijf blijft gehanteerd voor de samenwerkingen op het gebied van bedrijfsvoering. 1.1.6 Interbestuurlijk toezicht De Provincie Overijssel houdt interbestuurlijk toezicht (IBT) op vijf beleidsdomeinen: Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo), Wet ruimtelijke ordening (Wro), Financiën, Huisvesting statushouders en het Archief. In 2017 heeft Hof van Twente een groen totaalbeeld gescoord. Wel volgt uit dit totaalbeeld dat het domein Wabo extra aandacht vraagt. In 2017 heeft er constructief overleg plaatsgevonden met de provincie en is er gewerkt aan de verbeterpunten. Naar verwachting zal het IBT-beeld voor het Wabo-domein voor 2018 ook groen zijn.

7


1.2 Communicatie/Participatie Wat wilden we bereiken? Inwoners betrekken bij de beleidsvoorbereiding en –uitvoering. Ook willen we goed en tijdig informeren, we willen open communiceren met inwoners over het te voeren beleid en gebruik maken van hun inbreng. 1.2.1 Ikpraatmee In 2017 is het Hofpanel vervangen door een nieuw platform onder de naam: Ikpraatmee. De bedoeling van dit nieuwe platform is om inwoners nog beter te betrekken en te raadplegen bij beleidsvoorbereiding en –ontwikkeling. Met dit platform kunnen we naast polls en digitale enquêtes ook leden uitnodigen om deel te nemen in groepsgesprekken of paneldiscussies. Daarnaast zetten we vaker Facebook in samen met het Ikpraatmee-platform. Dit geeft extra mogelijkheden om mensen laagdrempelig te betrekken bij beleidskeuzes. In 2017 zijn er twee onderwerpen onderzocht via ikpraatmee: de kwaliteit van de vergunningverlening en de positieve kenmerken van Hof van Twente (in het kader van het project Profilering Hof van Twente).

1.2.2 Internet en social media De inwoners van Hof van Twente weten onze website steeds beter te vinden. In 2017 heeft de website in totaal 22% meer bezoeken gehad dan in 2016 (527.437 versus 410.684 bezoeken). De piek ligt nog steeds op werkdagen; in het weekend halveert het aantal bezoekers. De stijging in bezoekers heeft drie oorzaken: allereerst onze toenemende activiteit op social media, ten tweede meer bezoeken via smartphone of tablet en ten derde is onze vindbaarheid in Google verbeterd. In 2017 is ook een ‘magische grens’ doorbroken: er komen nu méér bezoekers via hun smartphone of tablet naar onze website, dan via hun desktop PC of laptop. Op social media weten onze inwoners ons ook steeds beter te vinden. In 2017 zijn wij actief geweest op Facebook, Twitter, Whatsapp, Instagram, LinkedIn en Youtube. Om de afhandeling van binnengekomen vragen (webcare) en het plaatsen van berichten beter te laten verlopen, is in 2017 het ‘social media team’ opgericht. Dit is een samenwerkingsverband tussen

8


cluster Communicatie en het Serviceteam. Om het onderwerp social media nog beter bekend te krijgen in de organisatie is in september 2017 een social media maand georganiseerd. In deze maand zijn allerlei dingen op het gebied van social media uitgetest. Een groot succes was er voor de ‘TamTam’: een moderne digitale knipselkrant die op een overzichtelijke manier weergeeft wat er online leeft in de samenleving. De TamTam gaat in 2018 een structurele plek krijgen in onze organisatie. 1.2.3 Hof van Twente als merk Voor (potentiële) bewoners, bezoekers en bedrijven is Hof van Twente een interessante gemeente met veel ambitie. Als we dat nog beter onder de aandacht kunnen brengen, is dat goed voor de economie, de werkgelegenheid, het welzijn en de toekomst van

onze gemeente. Daarom is in 2017 het traject Profilering Hof van Twente uitgevoerd. In dit traject is bekeken wat de economische en sociale doelen zijn in Hof van Twente, hoe marketing daar een bijdrage aan kan leveren en met welk profiel Hof van Twente zichzelf op de kaart kan zetten. Bij dit participatieve traject zijn inwoners, bezoekers en ondernemers betrokken via onder andere enquêtes, werkbijeenkomsten, een klankbordgroep, presentaties en digitale campagnes. In oktober 2017 is het rapport ‘Profilering Hof van Twente’ gepresenteerd. Bovendien zijn de voorbereidingen getroffen om in 2018 een zelfstandige marketingorganisatie op te richten met en voor ondernemers. Deze organisatie gaat de marketing op zich nemen van Hof van Twente op het gebied van wonen, werken en recreëren. 1.2.4 Interne communicatie en intranet In 2017 is een intern communicatieplan opgeleverd dat ingaat op de communicatiestructuur en organisatiecultuur. Belangrijke ondersteuning hierbij is een nieuw intranet, ook wel social intranet genoemd. Een social intranet is een digitale samenwerkingsomgeving voor medewerkers. Medewerkers kunnen er informatie met elkaar delen en interactief samenwerken aan projecten. In de eerste helft van 2017 heeft de aanbesteding

http://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=&url=http://www.agencyplatform.com/blog/why-social-media-marketers-need-to-watch-out-for-googles-new-patent-draft/&psig=AOvVaw1jha6bCiy3RImOTOiPETDv&ust=1521552578127743

9


plaatsgevonden en is een partij gekozen. In de tweede helft van 2017 is gestart met de inrichting en implementatie van het platform. De verwachting is dat dit platform medio 2018 goed geïmplementeerd is in onze organisatie. 1.2.5 Intern beginnen is extern winnen Om het doel te bereikeneen open organisatie te zijn waar inwoners betrokken worden bij beleidsvoorbereiding en –ontwikkeling,is het noodzakelijk dat op een correcte manier wordt gecommuniceerd. Onze filosofie hierbij is dat we intern bij onze eigen medewerkers moeten beginnen om extern naar onze inwoners een zo groot mogelijk effect te krijgen. In 2017 hebben we hiervoor onder andere onze huisstijl herzien om op een eenduidige en heldere manier met onze inwoners te communiceren. Daarnaast zijn in 2017 ook weer groepen medewerkers via ons opgeleid om (nog) beter met inwoners te communiceren.

10


1.3 Dienstverlening Wat wilden we bereiken? Optimale en klantgerichte dienstverlening waarbij digitaal en persoonlijk contact elkaar versterken. 1.3.1 Uitrol MijnOverheid In 2017 hebben we – vanwege de hoeveelheid aan I&A projecten in 2017 – geen prioriteit kunnen geven aan de ontwikkeling van MijnOverheid. 1.3.2 Herontwikkelen visie op dienstverlening In 2017 is er geen nieuwe visie op dienstverlening ontwikkeld. De redenen hiervoor zijn de vele veranderingen op het gebied van burgerzaken en de veranderende rol van de overheid. De nieuwe visie op dienstverlening wordt daarom onderdeel van de organisatieontwikkeling (kuiertocht). Verder is gekeken naar een ander gebruik van de publiekshal in het gemeentehuis nu er minder baliecontacten zijn. De afgelopen jaren werd de hal al gebruikt als ‘expositieruimte’ in het kader van onder andere duurzaamheid en vonden er bijeenkomsten/recepties plaats (bijvoorbeeld de nieuwjaarsreceptie).

1.3.3 Veranderingen stembureaus Inmiddels is in samenspraak met de gemeenteraad besloten om het aantal stembureaus aan te passen aan de verwachte opkomst bij de betreffende verkiezing. Zo zijn er bij verkiezingen voor de Tweede Kamer meer stembureaus dan bij verkiezingen voor Provinciale Staten. 1.3.4 Aanpak adres- en identiteitsfraude De integrale GUSTOS adrescontroles zijn inmiddels ingeburgerd en worden met regelmaat uitgevoerd. Dit heeft in 2017 de nodige resultaten opgeleverd. Zo is er onder andere gekeken naar onrechtmatige bewoning in het buitengebied. Dankzij de GUSTOS controles is er een groot aantal in- en uitschrijvingen in de Basisregistratie Personen geweest. Op het gebied van identiteitsfraude is er meer bewustwording gecreëerd. Er wordt gebruik gemaakt van nieuwe technische hulpmiddelen als paspoortscanners. Hiermee kan de echtheid van documenten beter worden vastgesteld. 1.3.5 Verdere digitalisering Burgerlijke Stand De inkoopprocedures en voorbereidingen voor het verder digitaliseren van de Burgerlijke Stand zijn afgerond. De implementatie is gestart.

11


H

Realisatie beleidsagenda 2017: PROGRAMMA 1: BURGER EN BESTUUR Nr. Bron1 Actiepunten Besluit Stand2

1 PB Project Profilering Hof van Twente uitvoeren College

2 PB Visie op dienstverlening formuleren + invulling hal gemeentehuis College 20183

3 BA2016 Actualisatie HRM-Beleid (o.a. cultuur en het nieuwe werken) vaststellen College

4 PB Cyclus: kadernota/ programmabegroting/ jaarstukken/ berap’s vaststellen Raad

5 PB Rapportage informatieveiligheid opstellen College

6 BA2016 Afronden onderzoek samenwerken ICT College

7 PB Doelmatigheidsonderzoek crisisbeheersing uitvoeren College 4e kw 2017

8 PB Deelnemen aan samenwerkingsverband P10 College

9 PB Regionale uitvoeringsdienst (ODT) per 2018 voorbereiden College geheel 2017

1 De nummering komt overeen met de indeling van de programmabegroting 2017 (PB) en de beleidsagenda 2016 (BA2015)

2 Verklaring kleuren: Gerealiseerd Afdoening cf planning + Indicatie gereed Afwijking in planning + indicatie gereed

3 De visie wordt vooralsnog niet opgesteld. Eerst wordt het traject van organisatieontwikkelig (o.a. kuiertochten) doorlopen. De werkgroep voor invulling hal is

gestart.

12


Wat heeft het gekost?

1 Burger en Bestuur Begroting prim. 2017

Begroting na wijziging

2017

Rekening 2017

Saldo V/N Rekening

2016

Lasten -3.574 -3.120 -525 2.595 V -8.034

Baten 774 814 -1.384 -2.198 N 1.267

Saldo van baten en lasten -2.800 -2.306 -1.909 398 V -6.767

Mutaties reserves - - - - 838

Resultaat na bestemming -2.800 -2.306 -1.909 398 V -5.929 4

4 Door afronding van de bedragen op een veelvoud van € 1.000 ontstaan kleine afrondingsverschillen in de tabellen.

13


PROGRAMMA 2: VEILIGHEID EN REGELS

2.1 Integrale veiligheidszorg Wat wilden we bereiken? Behouden van wat we hebben bereikt; Hof van Twente is een veilige gemeente. Maar ook samenwerken in de aanpak van nieuwe onderwerpen, bijvoorbeeld ondermijning. Deze samenwerking wordt geborgd in het Integrale Veiligheidsbeleid 2017-2021.Als gemeente willen we onze regie- en netwerkpositie versterken om de veiligheid in onze gemeente te vergroten. 2.1.1 Integraal Veiligheidsbeleid 2017-2021 De gemeenteraad heeft in februari 2017 het Integraal Veiligheidsbeleid voor 2017-2021 vastgesteld. In aansluiting daarop is in april het uitvoeringsprogramma 2017 door het college vastgesteld. Vervolgens is gewerkt aan een meer vraag- en probleemgerichte aanpak waardoor de ambtelijke en bestuurlijke afstemming tussen het veiligheids- en zorgdomein het afgelopen jaar is verbeterd.

2.1.2 Integrale samenwerking veiligheidszorg Vooral de ketensamenwerking met onze veiligheidspartners zoals het veiligheidshuis is in 2017 aanmerkelijk verstevigd. Een stijgend aantal casussen van personen met verward gedrag die zorgen voor veel overlast in de woonomgeving, heeft veel aandacht gevraagd het afgelopen jaar. Ook is gestart met het realiseren van een protocol rondom personen met verward gedrag. Afgelopen jaar is tevens het preventie en handhavingsplan alcohol- en middelengebruik 2018-2022 voorbereid. (raad 23/1/18). Vervolgens is een bijeenkomst over het op te stellen uitvoeringsplan gehouden; belangrijke partners uit het verenigingsleven en de horeca waren hiervoor uitgenodigd. 2.1.3 Ondermijningsbeeld In 2017 zijn we in samenwerking met het RIEC-ON gestart met de bewustwordingscampagne voor onze medewerkers om signalen van ondermijning te herkennen en daarvan melding te doen. In november 2017 heeft een 30-tal medewerkers uit onze organisatie de basis gelegd voor het ondermijningsbeeld voor de gemeente Hof van Twente. Intern is een meldpunt georganiseerd met een mailadres. Afzonderlijk heeft ook de politie een

14


bijdrage geleverd voor het ondermijningsbeeld. In 2018 wordt het ondermijningsbeeld opgeleverd. De gemeente Hof van Twente levert aan de regionale aanpak van ondermijning zowel bestuurlijk als ambtelijk een substantiële bijdrage. Dit doet zij door te participeren in verschillende projectgroepen die onder regie van het platform IVZ zijn georganiseerd, zoals de aanpak van zorgfraude en het versterken van de weerbaarheid van de overheid. De burgemeester van Hof van Twente is bestuurlijk trekker van de aanpak zorgfraude en van de aanpak mensenhandel. De activiteiten van het (interne) ‘integrale casusoverleg adressen’ leverden het afgelopen jaar goede resultaten op in de aanpak van adresfraude en andere criminele activiteiten. De controles in samenwerking met o.a. brandweer, politie, sociale recherche en integrale veiligheidszorg, zijn een effectief instrument om ondermijnende activiteiten in onze gemeente te bestrijden. De controles worden vaak buiten kantoortijden gedaan.

15


2.2 Openbare orde Wat wilden we bereiken? Alle inwoners van Hof van Twente hebben recht op een veilige en leefbare woonomgeving en een fijne plek om te verblijven. Het gaat hierbij om zowel een objectief veilige omgeving als een omgeving waar onze inwoners zich veilig voelen. We zetten dan ook in op het waarborgen van de openbare orde om bewoners dit te kunnen bieden. 2.2.1 Veilige kernen en wijken In samenwerking met de wijkagenten hebben we in 2017 de WhatsApp-groepen in Markelo, Diepenheim en Goor gefaciliteerd. Resultaat is een hoge dekking in die kernen, een website ‘Goor Waakt’, en een avond ‘Boef in de Wijk’ op 14 maart 2017. 2.2.2 Informerende raad over veiligheidsthema’s In de informerende raadsvergadering op 20 september 2017 hebben burgemeester, de nieuwe teamchef politie en een medewerker van veiligheidsregio Twente de raad uitgebreid geïnformeerd. Daarbij zijn het veiligheidsbeeld Hof van Twente, resultaten en speerpunten van de Politie in onze gemeente en het evenementenbeleid

gepresenteerd. Ook het beleid inzake interne informatieveiligheid is toegelicht. 2.2.3 Risicocommunicatie In 2017 hebben we rond Elementis in Delden door een uniek risicocommunicatieproject, samen met omwonenden, mooie resultaten geboekt. Omwonenden beschikken over heldere handelingsperspectieven tijdens incidenten bij Elementis. Dit heeft een positieve bijdrage geleverd aan het veiligheidsgevoel. Resultaten zijn: een risicokaart, een informatiefilmpje, een rondleiding bij Elementis en een WhatsApp-groep voor omwonenden. In september 2017 is de campagne “hoe spoort het” gelanceerd gericht op het vervoer van gevaarlijke stoffen over het spoor. Hoe kan men een incident herkennen en hoe moeten mensen vervolgens handelen. Door het aanbieden van een ‘’serious game’’ en een meterkastkaart met handelingsperspectieven in de brievenbus zijn alle inwoners van Delden geïnformeerd.

16


2.3 Bevolkingszorg in de crisisorganisatie

Wat wilden we bereiken? In Hof van Twente onderschrijven we de missie van de veiligheidsregio; ‘Samen werken aan een veilig Twente’. Door de professionalisering van de crisisorganisatie en het in beeld brengen van de veiligheidsrisico kunnen we effectiever inspelen op crisissituaties. 2.3.1 Crisisorganisatie doorontwikkeld Vanaf 1 februari 2017 is de nieuwe doorontwikkelde crisisorganisatie veiligheidsregio in Twente gestart. Onze bestuurders hebben in september en januari 2018 in de nieuwe samenstelling van het crisisteam geoefend tijdens de systeemoefeningen. Deze intensieve oefenervaring is als zeer positief ervaren. 2.3.2 Bevolkingszorg in Hof van Twente op orde De doorontwikkelde veiligheidsregio heeft de bevolkingszorg (de voorbereiding op rampen en crisis) ondersteund en met onze medewerkers de regionale of gemeentelijke taak geoefend. Lokale medewerkers van crisisteams hebben in december 2017 geoefend tijdens een zgn. table-top oefening.

17


2.4 Vergunningverlening Wat wilden we bereiken? Efficiënte vergunningverlening op basis van wetten en verordeningen, waarvoor de gemeente verantwoordelijkheid draagt, en het reguleren van de hiermee gemoeide algemene belangen. Daarbij zetten wij in op vooroverleg in de oriënterende fase en op maatwerk om samen met burgers en bedrijven te kijken naar de beste opties om plannen en activiteiten te realiseren. 2.4.1 Digitaal werken In 2017 heeft digitaal werken meer vorm gekregen. Aanvragen voor vergunningen op het gebied van Wabo, meldingen, APV en bijzondere wetten worden digitaal behandeld. Slechts enkele stappen moeten nog gezet worden, zoals het digitaal ter inzage leggen van aanvragen en vergunningen en het digitaal archiveren. 2.4.2 Pilot ambtelijke toets welstand In de uitbreidingswijk “De Marke III” loopt een pilot waarbij de welstandstoets ambtelijk wordt uitgevoerd en geen advies van de stadsbouwmeester nodig is. Hiervoor is een daarop toegesneden beeldkwaliteitsplan opgesteld. Bij de beoordeling van

bouwplannen is deze nieuwe werkwijze gehanteerd. In 2018 wordt deze werkwijze geëvalueerd. 2.4.3 Burgers en bedrijven actief informeren De landelijke regelgeving over vergunningvrij bouwen is ingewikkeld, waardoor veel burgers niet zelf kunnen of durven beoordelen of hun bouwplan zonder vergunning kan worden gerealiseerd. Wij informeren initiatiefnemers hierover en brengen voor die service geen kosten in rekening. Deze dienstverlening vraagt extra ambtelijke inzet. Daarnaast beoordelen wij een melding Activiteitenbesluit al bij ontvangst of de hierin genoemde bedrijfsveranderingen en investeringen voldoen aan de regels. Dit voorkomt dat ondernemers achteraf bij een periodieke controle worden geconfronteerd met hoge kosten in een handhavingstraject. Verder waarderen burgers, verenigingen en bedrijven de mogelijkheid van vooroverleg in de oriënterende fase. Samen met de initiatiefnemers kijken wij naar de beste opties om plannen te realiseren. Wij stimuleren dit vooroverleg en brengen het steeds meer in praktijk.

18


2.4.4 Regulering evenementen

De gemeente geeft uitvoering aan de verbeterpunten uit het rapport „Regulering evenementen in Hof van Twente“. Daarbij leggen wij meer verantwoordelijkheid bij de organisatoren van het evenement om de aanvraag op tijd en volledig in te dienen. We hanteren duidelijke termijnen, werken uniform en letten meer op veiligheid. Hierover gaan we steeds meer in overleg met organisatoren. Ook heeft de burgemeester nadrukkelijk een rol in het vergunningverleningsproces en zetten we meer in op communicatie. Verdere implementatie en actualisering van het evenementenbeleid volgen in 2018. 2.4.5 Programmatische aanpak Stikstof De doelstelling van de (landelijke) regeling Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) is het terugdringen van de uitstoot van stikstof, dit in relatie met de omliggende Natura-2000 gebieden. Dit betekent dat voor de vergunningaanvragen van (agrarische) bedrijven, waar sprake is van een ammoniakemissie toename, een Natuurbeschermingswetvergunning (Nbw-vergunning) of een Verklaring van geen bedenkingen (VVGB) van de provincie nodig kan zijn. Daarnaast is in het bestemmingsplan buitengebied opgenomen dat bij alle plannen waarbij een toename van stikstof

aan de orde is, deze aan de regeling moeten worden getoetst. Deze aspecten maken deel uit van de integrale beoordeling. 2.4.6 Besluit milieu effectraportage (m.e.r.) Sinds 16 mei 2017 moeten alle vergunningaanvragen voor de milieuactiviteit getoetst worden aan het gewijzigde Besluit m.e.r. Dit betekent dat de initiatiefnemer vóór het indienen van een vergunningaanvraag eerst een vormvrije m.e.r. beoordelingsnotitie moet indienen waaruit blijkt of er belangrijke nadelige milieugevolgen zijn. Op basis van deze notitie motiveren wij of voorafgaand een m.e.r.-rapportage nodig is. Voor deze datum was deze notitie slechts nodig wanneer de aanvraag boven de drempelwaarde Besluit m.e.r. kwam. Deze veranderde werkwijze is meegenomen in het VTH-taken programma 2018. 2.4.7 Verruiming Besluit omgevingsrecht Door de verruiming van het Besluit omgevingsrecht (Bor) kunnen meer initiatieven gerealiseerd worden zonder dat daar een uitgebreide procedure voor nodig is. De buitenplanse afwijking maakt dan deel uit van de reguliere procedure. Hierdoor wordt vaker verzocht om te mogen bouwen buiten de bouwvlakken van het bestemmingsplan. Wij leveren dan bij de beoordeling maatwerk en kijken vooral wat

19


praktisch mogelijk is, wegen de risico’s af en zorgen voor een zorgvuldige onderbouwing bij het afwijken van de geldende regels. 2.4.8 Kwaliteitsverordening In de vergadering van 31 oktober 2017 heeft de raad de Kwaliteitsverordening VTH Hof van Twente 2017 vastgesteld. Dit is wettelijk verplicht. De verordening regelt hoe de omgevingsdienst in opdracht van het college van burgemeester en wethouders basistaken moet uitvoeren binnen de kwaliteitscriteria zoals die door de raad zijn vastgesteld. 2.4.9 Kwaliteitsonderzoek vergunningverlening In oktober 2017 zijn wij via Hofvantwente.ikpraatmee.nl in gesprek gegaan met inwoners, bedrijven en verenigingen om hun mening te vragen over de dienstverlening van het team VTH. De uitkomst is dat er al veel goed gaat, maar dat er ook nog verbeteringen mogelijk zijn. De mogelijkheid van vooroverleg en de dienstverlening worden gewaardeerd. Een verbeterpunt is de online mogelijkheid om de stand van zaken te volgen en om informatie in te zien. Het team VTH werkt aan de verbeterpunten. In 2018 zullen wij dit onderzoek opnieuw uitvoeren om te meten of de kwaliteit van de dienstverlening is verbeterd. De raad is hierover in de raadsbrief van 19 december 2017 geïnformeerd.

2.4.10 Onderzoek Breedplaatvloeren Op 27 mei 2017 is een parkeergarage die in aanbouw was bij Eindhoven Airport ingestort. Uit onderzoek blijkt dat sprake is van een constructiefout en dat vergelijkbare veiligheidsrisico’s aanwezig kunnen zijn bij andere gebouwen met vloeren van geprefabriceerde breedplaten. Daarom heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) ons verzocht hier nadrukkelijk op te letten bij de beoordeling van een aanvraag voor een omgevingsvergunning voor de activiteit bouwen. Daarnaast heeft het ministerie ons verzocht te inventariseren bij welke recent opgeleverde gebouwen een dergelijke constructie is toegepast. Het gaat hierbij vooral om utiliteitsbouw. Uit een eerste inventarisatie blijkt dat deze constructie in Hof van Twente naar verwachting niet is toegepast. Een nadere beoordeling volgt nadat het ministerie het document voor de beoordeling van genoemde veiligheidsrisico’s heeft opgesteld. 2.4.11 Onderzoek zwembaden en balkons Eerdere vergelijkbare landelijke onderzoeken van het ministerie gingen over het gebruik van niet resistent roestvast staal in zwembaden en de veiligheid van balkons. Deze onderzoeken zijn in 2017 door ons

20


uitgevoerd en afgerond. Er zijn geen gevaarlijke situaties gesignaleerd. Het Ministerie is hierover geïnformeerd. 2.4.12 VTH-beleid Volgens de Wet Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving (VTH) moet de gemeente een actueel VTH-beleid vaststellen op het gebied van de fysieke leefomgeving. Hierin staat welke doelen de gemeente zichzelf stelt bij de uitvoering van de VTH-taken, hoe deze doelen worden bereikt en op welke wijze de gemeente haar taken zal uitvoeren. Hieronder vallen taken op het gebied van milieu, bouwen, ruimtelijke ordening en openbare orde. Op 19 december 2017 heeft de raad het beleid voor het deel bouwvergunningverlening vastgesteld. Het VTH-beleid is een groeimodel. In 2018 zal dit worden aangevuld met de delen Milieu, APV en met Toezicht en handhaving. Wij zullen de raad in 2018 betrekken bij het opstellen van het totale VTH-beleid. Het VTH-beleid heeft niet alleen betrekking op Vergunningverlening in deze paragraaf, maar ook op Integrale handhaving, zie hiervoor de volgende paragraaf 2.5.

21


2.5 Integrale handhaving Wat wilden we bereiken? Handhaving van regelgeving waar de gemeente verantwoordelijkheid voor draagt, op basis van de door de raad vastgestelde Nota integrale handhaving en de prioriteiten uit het jaarlijkse uitvoerings-programma VTH taken (vergunningverlening, toezicht-, en handhavingstaken). 2.5.1 Uitvoeringsprogramma VTH taken In het uitvoeringsprogramma 2017 zijn voor toezicht en handhaving taken opgenomen op het gebied van milieu, bodem, bouwen en ruimtelijke ordening, APV en bijzondere wetten, brandweertoezicht en brandveilig gebruik. De raad is over het “Uitvoeringsprogramma VTH taken 2017” in de raadsbrief van 7 februari 2017 geïnformeerd. Hierin worden ook de taken genoemd die in samenwerking met de RUD worden uitgevoerd. De resultaten van het uitvoeringsprogramma 2016 zijn in het “Jaarverslag uitvoeringsprogramma VTH taken 2016” vastgelegd. De raad is daarover in de raadsbrief van 4 april 2017 geïnformeerd.

In de raadsbrief van 5 december 2017 is de raad geïnformeerd over het “Uitvoeringsprogramma VTH taken 2018”. 2.5.2 Handhaving APV In 2017 is de inzet van gekwalificeerde buitengewone opsporingsambtenaren (Boa’s) voor toezicht en handhaving op het gebied van APV voortgezet. Deze taken zijn ook vastgelegd in het “Uitvoeringsprogramma VTH taken 2017”. 2.5.3 Verwaarloosde bouwwerken In de kernen en in het buitengebied staan verwaarloosde bouwwerken. Deze kunnen een risico vormen voor de gebruiker en voor de omgeving zoals het gevaar van verspreiding van asbest en instortingsgevaar met bouwdelen die op straat terechtkomen. Ook kan er sprake zijn van overlast van ongedierte en van verrommeling van de omgeving. In 2016 is gestart met toezicht en handhaving voor enkele geprioriteerde locaties. In 2017 zijn de eerste resultaten daarvan zichtbaar. Zo is op ons initiatief een in verval geraakt gebouw vlak aan de openbare weg gesloopt, een gebouw in het buitengebied met een ingestort asbestdak gesaneerd en een verwaarloosde woning in een woonwijk opgeknapt. In 2018 wordt dit project voortgezet.

22


Realisatie beleidsagenda 2017: PROGRAMMA 2: VEILIGHEID EN REGELS

Nr. Bron5 Actiepunten Besluit Stand6

10 PB Integraal veiligheidsbeleid 2017-2020 vaststellen Raad

11 PB Effecten private kwaliteitsborging bouwtoezicht in beeld brengen College 2019 7

12 PB VTH- taken beleid vaststellen College

13 PB Kwaliteitsverordening VTH Raad

14 PB Beleidsnota erfgoed opstellen Raad



7 De hierop betrekking hebbende wet is uitgesteld naar 2020. Wel wordt een memo gemaakt om inzichtelijk te maken hoe we ons hierop kunnen voorbereiden.

23



2 Veiligheid en regels Begroting prim. 2017


2017

Rekening 2017

Saldo V/N Rekening

2016

Lasten -4.176 -4.267 -4.262 5 V -5.265

Baten 678 698 1.132 435 V 462

Saldo van baten en lasten -3.498 -3.569 -3.129 440 V -4.803

Mutaties reserves - - - - 35



24


PROGRAMMA 3:

WONEN EN WERKEN

3.1 Stedelijke ontwikkeling Wat wilden we bereiken? We willen initiatieven vanuit de bevolking initiëren, aanjagen en faciliteren. Daarbij geldt dat de kwaliteit van de kernen richtinggevend is voor ontwikkelingsmogelijkheden. Juist door maatwerk te leveren en een goede planvoorbereiding kunnen procedures verkort en kosten verlaagd worden. We willen de verkoop van bouwkavels stimuleren. 3.1.1 Omgevingswet De inwerkingtreding van de omgevingswet is uitgesteld tot 2021. De vernieuwde werkwijze die de omgevingswet beoogt wordt, al wel toegepast: meer interactieve planontwikkeling, meer marktwerking en flexibiliteit. Dit jaar is gewerkt aan het opstellen van een Omgevingsvisie Hof van Twente. Deze visie biedt op hoofdlijnen ruimte voor ontwikkeling op het gebied van wonen, werken, mobiliteit etc.

3.1.2 Kanpagne Het project Kanpagne is dit jaar opgestart waarbij de mogelijkheden voor ruimtelijke ontwikkeling onder de aandacht zijn gebracht via verschillende communicatievormen. Bijvoorbeeld de sloopvoucher, waarmee sloop wordt gestimuleerd. Ook zijn er bijeenkomsten georganiseerd over de toekomst van het erf.

25


3.2 Plattelandsontwikkeling Wat wilden we bereiken? Uitvoering geven aan een programma om te komen tot een sociaal en economisch sterk platteland, aansluitend bij de nieuwe werkelijkheid van demografische veranderingen. Een kwalitatief goed planologisch regime voor het buitengebied nastreven, waarin multifunctionaliteit zich kan ontwikkelen 3.2.1 Thematische herziening buitengebied Er is gestart met een actualisatie van de thematische herziening buitengebied. In deze herziening worden de regels uit het KGO-beleid (kwaliteitsimpuls groene omgeving) opgenomen. Daarmee is een kwalitateitsimpuls aan de omgeving gegeven. 3.2.2 Vitaal landelijk gebied Afgelopen jaar is gestart met de uitvoering agenda agrarische sector. Concreet wordt daarbij ingegaan op de projecten: zoals inzet op verbetering condities van de landbouwsector. Dit naar aanleiding van het onderzoek onder de zeugenhouders, erventransitie / functieverandering van het erf, sloop en vrijkomende agrarische bebouwing.

Daarnaast is actief ingespeeld op overige problematiek zoals asbest, mest en bodem door het project Mineral Valley. Mineral Valley Twente verbindt belanghebbenden binnen de voedselproductieketen om de bodem-gezondheid in Twente te verbeteren en de afvalstoffen om te vormen in bruikbare grondstoffen. Door samenwerking tussen de clusters overheid, onderzoek, onderwijs en ondernemers zijn betrokkenen in de sector Agro & Food vanaf 2020 in staat om gezamenlijk bij te dragen aan een duurzame Twentse agrarische sector en een nieuwe (plattelands)economie met voldoende werk-gelegenheid. Daardoor blijft een vitaal landelijk gebied behouden en krijgt de bedrijvigheid in het stedelijk gebied een impuls. Daarnaast is gestart met het project Integrale erfbenadering. Idee is om een erf(eigenaar) met zijn erf te begeleiden naar een beter toekomstperspectief in welke richting dan ook. Op die manier wordt integraal naar uitdagingen gekeken. Ook is intensief ingezet op biodiversiteit met projecten als de Groene loper en de adoptie van de steenuil.

26


3.3 Wonen Wat wilden we bereiken? Met behulp van de Woonagenda Hof van Twente, het woningbouwprogramma en afspraken met belangrijke stakeholders zorgen we voor een adequaat beleid op het gebied van wonen. Op basis hiervan worden voldoende en kwalitatief goede woningen gerealiseerd voor alle doelgroepen.

3.3.1 Woonlocaties (de Esch III, Bentelo en schoollocaties Markelo) Dit jaar zijn verkennende onderzoeken naar ontwikkeling van de genoemde gebieden gestart. Bekeken is welke noodzaak tot ontwikkeling er is, welke prioriteit wordt gegeven en voor welke doelgroep ruimte geboden wordt. Geconstateerd is dat er nader onderzoek nodig is op het gebied van ruimtelijke inpasbaarheid, omvang ontwikkeling en fasering. Dit onderzoek vindt in 2018 plaats. 3.3.2 Marktverkenningen Het is wenselijk om als gemeente in te kunnen spelen op ontwikkelingen in de woningmarkt. Dit vraagt inzicht in de woningmarkt en flexibiliteit in plannen. Tijdens regulier overleg met corporaties en marktpartijen is gebleken dat aansluiting met de markt noodzakelijke is. Samenwerking met de

woonpartners is een meerwaarde in het ontwikkelen van de woningmarkt. Nieuw gebouwde woningen: In 2017 zijn 63 woningen gebouwd. Dit is conform de beoogde planning. Er is specifiek aandacht besteed aan de doelgroep jongeren. Zo zijn er met de jongeren in Diepenheim geprekken gevoerd over de mogelijkheden voor huisvesting.

27


3.4 Werken Wat wilden we bereiken? Na vaststelling van de Sociaal-economische visie ligt het accent op de uitvoering daarvan. Wij zetten ons in voor een economisch klimaat met een sterke detailhandelsstructuur, vergroting van de vrijetijdseconomie, een ondernemend buitengebied, hoogwaardige bedrijventerreinen, de versterking van het duurzame karakter en verbetering van arbeidsparticipatie. Hierdoor blijft de gemeente aantrekkelijk voor inwoners, waardoor voorzieningen op peil kunnen blijven. 3.4.1 Actualisatie bedrijventerreinenvisie De bedrijventerreinenvisie is geactualiseerd om zo in te kunnen spelen op de veranderende markt-omstandigheden. De visie heeft een sterk uitvoerend karakter gekregen, waarbij Hof van Twente fors inzet op groeimogelijkheden voor lokaal gevestigde bedrijven. Zenkeldamshoek is beschikbaar voor groeiende en nieuw te vestigen bedrijven. 3.4.2 Vrijetijdseconomie De gemeenteraad heeft besloten om (m.i.v. 2019) een extra bedrag van € 42.000 per jaar uit te trekken voor een extra stimulans van de vrijetijdseconomie.

Een deel van dit bedrag (€ 35.000)wordt ingezet door de opgerichte TwenteMarketing. Verschillende partijen zoals de VVV en ondernemers zijn in 2017 gestart met het vormen van de nieuwe organisatie die als doel heeft de herkenbaarheid en aantrekkelijkheid van Hof van Twente te vergroten op het gebied van wonen, werken en recreëren. Toename overnachtingen Bij het opstellen van de cijfers over toeristenbelasting 2016 is gebleken dat het aantal overnachtingen van 2015 naar 2016 is met ruim 2.000 overnachtingen is gestegen naar 362.565, ingeschat is dat in 2017 deze cijfers verder toegenomen zijn (cijfers zijn nog niet bekend). Projecten Het project ‘Kwaliteitsverbetering Routenetwerken’ is afgerond. Hierbij is er een geoptimaliseerd fiets-, wandel en paardrijnetwerk in gebruik genomen. Samen met ondernemers is onderzoek gedaan naar de vitaliteit van de verblijfsaccommodaties in Hof van Twente. Hieruit is een groep samengesteld die bekijkt op welke wijze de ondernemers gefaciliteerd kunnen worden ten aanzien van ruimtelijke regels en inzet op kwaliteit.

28


3.5 Duurzaamheid Wat wilden we bereiken? Uitvoering geven aan de Routekaart naar een energieneutrale gemeente in 2035. Dit gebeurt door uiteenlopende projecten en initiatieven te starten, te faciliteren en te stimuleren. Samenwerking en participatie van inwoners, ondernemers en gemeente zijn de sleutelwoorden. 3.5.1 Werkgroepen duurzaamheid In 2017 zijn er verschillende werkgroepen, zowel binnen als buiten de organisatie, ontstaan die projecten uitvoeren voor besparing en opwekking van energie. De gemeentelijke duurzaamheidsaanjager heeft hier veel energie in gestoken. Zo is Hofkracht opgericht, een platform waarin inwoners zich verenigen op het terrein van duurzaamheid, kennis uitwisselen en activiteiten ondernemen. Ook is in 2017 gestart met het project Binnenkracht, een project waarbij we huis voor huis, straat voor straat, wijk voor wijk langsgaan en bewoners advies geven over de verduurzaming van hun huis. Inmiddels zijn er verschillende straten in Diepenheim en Goor bezocht.

3.5.2 Realisatie productielocaties In 2017 is de raad akkoord gegaan met de realisatie van zonnepark Waterlanden, een zonnepark van 9 ha. Ook zijn er verschillende tijdelijke vergunningen afgegeven voor verschillende zonneparken zodat er SDE aangevraagd kon worden. Deze procedures lopen nog.

3.5.3 HofPower In het schooljaar 2016/2017 is het educatieprogramma voor de scholen uitgebreid met het thema Afval en is begonnen met het thema Water. Ook hebben de scholen weer actief meegedaan met de warme truiendag, waarbij door kinderen warme truien ontworpen zijn en de twee mooiste truien zijn ook echt gemaakt.

https://www.google.nl/imgres?imgurl=https://www.hofvantwente.nl/typo3temp/_processed_/csm_zonnepanelen_8cb0f8b70e.jpg&imgrefurl=https://www.hofvantwente.nl/actueel/nieuws/nieuwsbericht/archive/2016/04/article/college-start-proces-realisatie-zonnepark-waterlanden-goor-2418.html&docid=XR6mk0Ua7GBT9M&tbnid=pkzYBgwVbYge1M:&w=619&h=348&bih=1055&biw=1920&ved=0ahUKEwijovqD5L7PAhWFPBQKHZQDCKYQMwhGKB4wHg&iact=mrc&uact=8

29


3.5.4 Voorbeeldfunctie In 2017 is de tweede editie van de duurzaamheidsprijs gehouden. Ons doel is om er samen voor te zorgen dat we alle energie die we in onze eigen gemeente gebruiken, zelf opwekken. Ook deze tweede editie was een groot succes. Er waren 22 inzendingen van volwassenen en 8 van kinderen. Duurzaam Thuis Twente is, met hun wooncoaches, al enige jaren actief. In 2017 hebben we in Twente besloten dat zij de vooruitgeschoven post van het energieloket zijn. We hebben er in 2017 voor gekozen om te starten met een energiecoach voor bedrijven. Deze coach helpt bedrijven energie (en daarmee vaak geld) te besparen en kan adviseren over eigen opwek van energie. De energiecoach bedrijven werkt samen met de innovatiemakelaar die is aangesteld om bedrijven en organisaties te helpen innoveren. Ook helpt de energiecoachte zoeken naar funding voor die innovatie. Samen met Stimuland, dat agrarische bedrijven adviseert, helpt de coach om ook in de toekomst een duurzame bedrijfsvoering te voeren. Zo kunnen alle ondernemers van duurzame adviezen worden voorzien.

Daarnaast hebben we stappen gezet in de verdere verduurzaming van gemeentelijke gebouwen en maatschappelijke instellingen.

30


Realisatie beleidsagenda 2017: PROGRAMMA 3: WONEN EN WERKEN


15 PB 3.1.1 Omgevingsvisie Hof van Twente vaststellen (incl beleidsvisie leegstand BA15-60) Raad 2018 11

16 PB Thematische herziening bestemmingsplan Buitengebied vaststellen Raad

17 PB 3.1.2 Besluit rondom ontwikkeling Esch III Markelo nemen Raad 2018 12

18 PB 3.1.4 Bestemmingsplan Spoorpark Goor vaststellen Raad 2018 13

19 PB Verkenning en besluitvorming ontwikkeling woonlocaties College

20 PB Geactualiseerde bedrijventerreinenvisie vaststellen Raad

21 PB Ontwerp verklaring geen bedenkingen zonnepark Waterlanden vaststellen Raad

22 PB Perspectiefnota grondexploitaties vaststellen Raad

23 PB Project Mineral valley college


11

Omgevingsvisie is niet in 2017 afgerond omdat bekeken is op welke wijze de visie interactief gemaakt kan worden. 12

De besluitvorming rondom de Esch III is vertraagd vanwege de koppeling met het Integraal Kindcentrum en omdat er nog overleg met provincie gaande is. 13

Voor de stand van zaken voor Spoorpark Goor wordt verwezen naar de betreffende projectrapportage.


31



3 Wonen en werken Begroting prim. 2017


2017

Rekening 2017

Saldo V/N Rekening

2016

Lasten -3.814 -6.521 -4.788 1.733 V -5.670

Baten 1.757 2.913 4.325 1.412 V 2.816

Saldo van baten en lasten -2.057 -3.608 -463 3.145 V -2.854

Mutaties reserves 144 2.524 -317 -2.841 N -153

Resultaat na bestemming -1.913 -1.084 -780 304 V -3.007 14


32


PROGRAMMA 4: LEEFOMGEVING

4.1 Milieuprogramma Wat wilden we bereiken? Een gezonde veilige woon-/leefomgeving met ontwikkelingsperspectief voor economische activiteiten.

4.1.1 Milieuregels fysieke leefomgeving Een aanzet is gemaakt voor het opstellen van een omgevingsvisie waarin milieuaspecten zijn verwoord. Uitstel van invoering van de omgevingswet (gepland 1-1-2021) wordt gebruikt om eerst milieubeleidsnota’s te actualiseren (2018) voordat opname, doorvertaling plaatsvindt in omgevingsvisie en -plan. 4.1.2 Externe Veiligheid Aan het kennispunt Externe Veiligheid van de Regionale Uitvoeringsdienst is toestemming gegeven om wijzigingen van gegevens over risicovolle bedrijven (b.v. LPG tankstations) in te voeren in het landelijk Risico Register Gevaarlijke Stoffen. Ook houdt het kennispunt de risicokaart actueel. Het

project loopt echter vertraging op omdat er op landelijk niveau discussie is over de risicokaart. Dit door scherpe overlap in governance tussen risicokaart en informatiehuis externe veiligheid (vanuit de Omgevingswet). Op 15 mei 2017 is door het kennispunt de cursus PGS 15 (Opslag van verpakte gevaarlijke stoffen) verzorgd in het gemeentehuis. 4.1.3 Gebiedsgericht geurbeleid Op 29 maart 2017 was er een themabijeenkomst inclusief presentatie over gebiedsgericht geurbeleid. De uitkomst is dat vooralsnog geen gemeentebreed geurbeleid wordt ontwikkeld. Wel worden ontwikkelingen nauwlettend gevolgd en gedeeld. Op 19 december 2017 is door het college ingestemd met de geurvisie en –verordening omgeving Seinenweg 2 Markelo. Op 23 januari 2018 is de geurvisie en verordening door de raad vastgesteld. Hiermee kan bestemmingsplanprocedure worden gestart voor herbouw en herbestemming van een dwarsritschoppe.

33


4.1.4 Overig Geluidsanering woningen Op 24 januari 2017 is besloten een subsidieverzoek in te dienen bij het Bureau Sanering Wegverkeerslawaai voor sanering van een 80-tal woningen verdeeld over drie clusters (Deldensestraat, Markeloseweg en Goorsestraat). Om met de voorbereiding van de sanering te kunnen beginnen is een bedrag toegekend van €68.400. Start van de uitvoering sanering is gepland in 2018. Houtrook Op 20 juni 2017 is besloten om de Toolkit Houtrook en Gezondheid als gedragsrichtlijn te hanteren voor het behandelen van vragen, klachten en afhandelen

van verzoeken om handhaving betreffende overlast van houtrook. Gedurende het jaar zijn een tiental vragen, verzoeken beantwoord. Aansprakelijkheidstelling Rechtspraktijk BAWA heef de gemeente namens omwonenden van geitenhouderijen aansprakelijk gesteld voor gezondheid in relatie tot geitenhouderijen. De claim is op 13 november 2017 afgewezen omdat sprake is van formele rechtskracht van besluiten. Er is daardoor geen sprake van een onrechtmatige daad en van aansprakelijkheid.

34


4.2 Bodem— en asbestbeleid

Wat wilden we bereiken? Een samenhangende aanpak van bodem- verontreinigingen en het voorkomen van nieuwe verontreinigingen. Een duurzaam beheer van de bodem en ondergrond. Een asbestarme gemeente mede met het oog op het komende asbestdakenverbod in 2024. 4.2.1 Asbestaanpak In het voorjaar 2017 was er bestuurlijk overleg waarbij een samenwerkingsovereenkomst tussen zeven gemeenten en de provincie Overijssel is ondertekend. Doel is om de komende periode gezamenlijk met de asbestbodemsaneringsopgave aan de slag te gaan. Eind 2017 is door de provincie een kwartiermaker ingeschakeld om het projectbureau asbestbodemsanering vorm te geven. Er is gewerkt aan de voorbereiding en uitvoering van een aantal pilots. In oktober 2017 is het Masterplan asbest inclusief financiële planning door de gemeenteraad vastgesteld. Het Masterplan behelst de integrale aanpak van het asbestprobleem in Hof van Twente. Belangrijk onderdeel van het Masterplan is de

gemeentelijke subsidieregeling voor de verwijdering van asbestdaken. Deze regeling is inmiddels van kracht. De gemeente Hof van Twente is nauw betrokken bij de versnellingsaanpak voor de sanering van asbestdaken die vanuit de provincie Overijssel wordt getrokken.

35


4.2.2 Koppelpilot Gijmink B Doel van de koppelpilot is om alle uitpandige asbest (vooral daken) zoveel mogelijk te verwijderen uit de wijk het Gijmink. De koppelpilot volgt de bodemsaneringsplanning. De eerste asbestdaken zijn gesaneerd. De voorbereidingen voor de saneringen van de leidaken op de woningen is in volle gang. In 2017 zijn de bewoners geinformeerd over de mogelijkheden om hun dak te laten saneren en hun woning te verduurzamen. 4.2.3 Bodem- en asbestbeleid Bij de inrichting van de OmgevingsDienstTwente (ODT io) is afgesproken dat het specialisme op het gebied van bodem en asbest bij de gemeente Hof van Twente blijft (m.u.v. van de basistaken). Hof van Twente heeft als kartrekker van het lobbydossier asbest voor de Twentse gemeenten landelijk aandacht gevraagd voor de problematiek. In de vergadering van de vaste kamercommissie voor Infrastructuur en Waterstaat is door de wethouder eind 2017 een uitnodiging gedaan voor een werkbezoek.

4.2.4 Structuurvisie Ondergrond (STRONG) De landelijke Structuurvisie Ondergrond/ Structuurvisie Schaliegas is nog niet van kracht. Tot 2023 wordt er niet geboord naar Schaliegas. 4.2.5 Concrete bodemsaneringen De bodemsanering in het Gijmink is voortgezet (zie bestuurlijke projecten). In 2017 zijn bij een aantal civiele projecten (kleinere) bodemsaneringen uitgevoerd.

36


4.3 Wegen/ mobiliteit/ verkeersveiligheid Wat wilden we bereiken? Een sobere, verkeersveilige instandhouding van het gemeentelijke wegennet, gemeentelijke havens en vaarwegen met zorg voor bereikbaarheid, milieukwaliteit, leefkwaliteit en duurzaamheid. 4.3.1 Wegen Het reguliere onderhoud wegen is in 2017 uitgevoerd op basis van het wegenbeleid- en beheerplan 2014-2017. Daarnaast is er €1 miljoen extra geïnvesteerd. Waar mogelijk is gelijktijdig met riool- en of groenrenovatie geïnvesteerd in de vervanging van wegen. Projecten realiseerd: Markelo: aanbrengen nieuwe verharding Zonneweg en Holterweg. Ombouw fietspaden naar trottoirs Rijssenseweg. Herstel straatwerk Molenstraat in combinatie met vervanging bomen. Bentelo: herstel straatwerk Eikenlaan Delden: begonnen met herstraten Oranjebuurt Delden

Projecten in voorbereiding: Goor: aanbrengen nieuwe verharding Lijsterstraat, Haaksbergerweg Diepenheim: herstraten en verbetering waterbeheersing De Akkers Delden: herstraten Cramerstraat Markelo: vervangen verharding Roolfs Steegje en de vervangen verharding Pr. Beatrixstraat. Door de extra investering is op een groot aantal locaties in onze gemeente het achterstallig onderhoud weggewerkt door herstraten, asfaltreparatie en –vervanging. Het beheerplan bermen en sloten is begin 2017 vastgesteld. Hiermee is bereikt dat de bermen en sloten volledig ecologisch beheerd worden. In het kader van duurzaamheid en kostenbeheersing zijn in 2017 zeven pilots uitgevoerd met het verwerken van bermen slootmaaisel in bokhasikuilen. Een positief gevolg is dat we de verschraling van de landbouwgronden tegengaan, doordat de bokhasi als bodemverbeteraar op landbouwgronden wordt verwerkt.

37


4.3.2 Mobiliteitsplan In 2017 is begonnen met de planvorming en voorbereiding van projecten die zijn opgenomen in het Uitvoeringsprogramma 2017 van het GMP. De plannen voor de Stationsweg in Markelo zijn gezamenlijk met de omwonenden uitgewerkt en de uitvoering zal naar verwachting voor de zomer 2018 zijn gerealiseerd. De planvorming voor de Prinses Beatrixstraat in Markelo zal op participatieve wijze plaatsvinden en is inmiddels opgestart. De inwoners zijn nauw betrokken bij de herinrichting van hun woonomgeving. Door deze integrale aanpak wordt de overlast voor de inwoners beperkt. Deze projecten leveren een belangrijke bijdrage aan de verkeersveiligheid en bereikbaarheid in onze gemeente. De projecten in Goor uit het UVP 2017 staan nog even on-hold in afwachting van het nadere onafhankelijke onderzoek naar de Verkeersvisie Goor. Verder is uitvoering gegeven aan de raadsmotie om - samen met inwoners en ondernemers in Markelo - een plan op te stellen voor een herinrichting van de Grotestraat, met als doel een grote verkeersveiligheid vooral voor fietsers en voetgangers en om het dorpshart te verfraaien en verlevendigen. Daarnaast is in 2017 onderzoek gedaan naar de

parkeerdruk- en parkeerduur in Delden. Op basis van de uitkomsten van het onderzoek wordt bekeken of maatregelen gewenst of nodig zijn. Eind december is de instelling van de blauwe zones op het Weversplein en De Höfte in Goor geëvalueerd. Hieruit blijkt dat de beide blauwe zones het gewenste effect hebben en er meer parkeerplaatsen beschikbaar zijn voor kortparkeerders (winkelbezoekers). 4.3.3 Verkeersveiligheid In 2017 zijn weer diverse verkeerseducatieprojecten uitgevoerd in samenwerking met Veilig Verkeer Nederland en politie. Doordat veel inzet nodig was voor de evaluatie van het instellen eenrichtingsverkeer Molenstraat Goor, is de extra aandacht voor gedragsbeïnvloeding, zoals aangekondigd in het GMP2017, nog niet van de grond gekomen.

38


4.3.4 Kunstwerken In 2017 is gewerkt aan de voorbereiding van een beleids- en beheerplan kunstwerken. De civieltechnische kunstwerken zijn geïnspecteerd en de noodzakelijke onderhoudsbehoefte inclusief benodigde middelen wordt in het voorjaar 2018 in beeld gebracht. Daarnaast is in 2017 vanwege een gevaarlijke situatie het brugdek van de Ganzenbrug in Goor vervangen.Ook zijn brugdekken in de wijk Hogenkamp stroef gemaakt door aanbrengen van gaas. 4.3.5 Openbare verlichting In 2017 is de 2e fase vervanging uitgevoegd van 1000 armaturen door LED-armaturen en de vervanging van 200 lichtmasten. Daarnaast is de voorbereiding van de 3e fase afgerond. De daadwerkelijke uitvoering hiervan is in 2018

plaatsvinden. Met de vervangingen wordt de openbare verlichting in onze gemeente volledig duurzaam gemaakt. Dit project loopt tot 2026. Hiermee is een besparing op energieverbruik en onderhoudskosten gerealiseerd. 4.3.6 Vaarwegen en havens Doordat de aanbesteding van de verruiming van het Twentekanaal opnieuw moet worden gedaan, zal de verbreding van het kanaal en de aanpassing van de haven Delden op zijn vroegst medio 2019 starten. 4.3.7 Bruggen Twentekanaal Afgelopen jaar zijn versterkingswerkzaamheden uitgevoerd aan de Markelosebrug, Dorrebrug en Warmtinkbrug over de Twentekanalen, zodat ze voldoende draagkracht hebben om het steeds zwaardere vracht- en landbouwverkeer te verwerken.

https://www.goorsnieuws.nl/wp-content/uploads/2017/12/Blauwezone4.jpg

39


4.3.8 Aanleg Marktstraatbrug Op 13 april 2017 was de opening van de nieuwe voetgangersbrug over de provinciale weg N346 in Delden. In het directe uitzicht van het kasteel vormt de brug een rechtstreekse verbinding tussen de oude kern van Stad Delden en het landschappelijk schoon van de Deldeneresch en Twickel. De historische verbinding tussen stad en land is met deze nieuwe brug nieuw leven ingeblazen.

4.3.9 Aanleg glasvezel Cogas en Delta zijn in 2017 gestart met de verglazing van het buitengebied. Eind 2017 was bijna het hele buitengebied van onze gemeente voorzien van glasvezel. Voor onrendabele gebieden die door de markt niet worden ontsloten, bijvoorbeeld door asbestvervuiling of afgelegen ligging, is de gemeente nog in gesprek met de marktpartijen en provincie om dit alsnog te realiseren. Op de bedrijventerreinen zijn diverse aanbieders actief met de aanleg, zodat ook alle bedrijventerreinen ondertussen voorzien zijn van een breedbandaansluiting.

40


4.4 Groen

Wat wilden we bereiken? De groene ruimte speelt een belangrijke rol in de beleving van de inwoners van Hof van Twente. Het juiste groen op de juiste plaats met de juiste beheerkwaliteit levert een belangrijke bijdrage aan het welbevinden en een prettige leefomgeving. 4.4.1 Openbaar groen In 2017 hebben we verder invulling gegeven aan Grip op Beheer. Door wijkgericht schouwen is gemonitord dat het onderhoudsniveau van al het groen (met uitzondering van bomen) in de openbare ruimte aan het niveau B voldeed. Door schouwen is snel ingespeeld op incidenten waardoor structurele klachten uitbleven. Enkele incidenten betroffen onkruidbeheersing in slechte groenvakken; door omvorming en renovatie is hierin verbetering aangebracht. In navolging op het groenbeheerplan uit 2015 is gewerkt aan het opstellen van een Bomenbeheerplan. Vanuit regulier beheer en onderhoud is in 2017 onderhoud gepleegd en zijn snoeiwerkzaamheden uitgevoerd.

Om het onderhoudsniveau op ‘basis/veilig’ te krijgen is bij de Kadernota 2018 voor het uitvoeren van een inhaalslag in de jaren 2018 en 2019 € 250.000 beschikbaar gesteld. Daarmee wordt zowel invulling geven aan de wettelijke zorgplicht als de beleidskoers Grip op Beheer.

In mei 2017 is de mogelijkheid voor het afsluiten van adoptieovereenkomsten openbaar groen vastgesteld. Dit geeft de mogelijkheid om nieuwe initiatieven van burgers in het beheer en onderhoud openbaar groen te ondersteunen waardoor een win-win situatie ontstaat.

41


Adoptie van groen stelt burgers in staat, om naast onze inspanning op basisniveau, méér uit de openbare (groene) ruimte te halen. Dit heeft een positief effect op de wijk en daarmee kunnen burgers ook daadwerkelijk zélf aan de lat staan. Of dit een succes wordt, kan alleen worden bepaald door ervaring op te doen en de inwoners zelf in staat te stellen hieraan te werken; dat is precies wat deze adoptie-overeenkomst biedt. 4.4.2 Speelvoorzieningen Medio 2017 zijn de speeltoestellen in Goor gerenoveerd op de locaties de Hogenkamp, Binnenhagen, de Havezate, Beukenstraat en het Jannink. Hiermee is de levensduur verlengd en zien ze er weer netjes uit. Wijkbeheer – bewonersinitiatieven Tijdens de jaarlijkse Burendag op 23 september zijn op verschillende locaties bewoners actief bezig geweest met het verfraaien van hun leefomgeving. Er zijn bloembakken en picknickbanken gemaakt, bankjes gerepareerd en geverfd, een buurtkerstboom geplant, zwerfvuil opgeruimd en het nodige snoeiwerk verricht. Jong en oud gingen met elkaar aan de slag en maakten er een gezellige dag van. De gemeente faciliteerde waar nodig.

In september 2017 is een initiatief van Goor Collectief samen met de Stadslandbouw ondersteund. Op wens van en door de initiatiefnemers hebben vrijwilligers een betonnen bankje van mozaïek voorzien. Ook is het beheer en onderhoud van bloembakken en bankjes overgenomen door de initiatiefnemers. De gemeente heeft het initiatief ondersteund door het leveren van de beplanting. Een aantal bloembakken in het centrum van Goor is ingeplant met eetbaar groen. Gemeente blij en ondernemers blij. Mooi voorbeeld van participatie:met weinig middelen inwoners laten meebeslissen en meewerken aan het beheer en onderhoud van de openbare ruimte: hun eigen leefomgeving. Op initiatief van een aantal bewoners van de wijk ‘ De Whee’ is in het najaar 2017 een hondenlosloopveld gerealiseerd. Het terrein ligt aan de rand van Goor en is daarom geschikt om honden los te laten en te laten spelen. Hiermee is in de behoefte voorzien van een plek waar honden vrij kunnen rennen, kunnen spelen met een balletje of stok, zonder dat anderen daar last van hebben. Succesfactoren zijn: de inzet op begrip van de buurt, gewenst gedrag in plaats van regels, elkaar aanspreken en het met elkaar netjes en veilig houden.

42


4.4.3 Begraven Op de algemene begraafplaats in Delden is 28 juni 2017 het nieuwe ‘groenbegraafveld’ officieel geopend. Er zijn 300 plekken beschikbaar op het natuurbegraafveld. In het midden ligt een veld met korenbloemen en klaprozen. Er staat een zakdoekjesboom en op een stenen plateau kunnen tekeningen gelegd worden of een kaarsje worden aangestoken. Verder moet de natuur zijn gang gaan. Er is een informatiepaneel geplaatst met een QR-code waarmee men op de website terechtkomt met meer informatie. In 2017 is het project ruiming begraafplaatsen Markelo, Goor en Delden afgerond. Dit betekent dat er ruimte is gecreëerd voor begraven.

https://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=2ahUKEwiKs6C7udXZAhVIaVAKHbVpBEIQjRx6BAgAEAY&url=https://www.hofvantwente.nl/nc/actueel/nieuws-en-persberichten/nieuwsbericht/archief/2017/11/artikel/eerste-hondenlosloopveld-komt-in-goorse-wijk-de-whee-3143.html&psig=AOvVaw0MuRHzkwbo5QCoiXBPukXb&ust=1520348441505531

43


4.5 Riolering en water Wat wilden we bereiken? Een duurzame toekomstbestendige- en klimaatbestendige voorbereiding op, en uitvoering van de zorgplichten voor grondwater, afvalwater, hemelwater en bescherming van drinkwater. 4.5.1 Planvorming en onderzoek In 2017 is het gemeentelijk rioleringsplan 2017-2020 (GRP) vastgesteld. De invulling van de gemeentelijke watertaken (afval-, hemel-, en grondwater) wordt op basisniveau voortgezet. Er is budget beschikbaar gesteld voor rioolvervangingsprojecten en voor het versneld uitvoeren van klimaatadaptieve maatregelen. Onderzoek naar de grondwateroverlast in de wijk Rupertserf (Delden) is uitgevoerd, waaraan in 2018 vervolg wordt gegeven. Op basis van de optimalisatiestudie van het drukrioolsysteem in Diepenheim is door het college besloten tot vaststellen van het verbeterplan. Ook voor het rioolstelsel van Het Wegdam te Hengevelde is een verbeterplan vastgesteld. De ‘verdachte’ lozingen van ruim 25 percelen zijn gecontroleerd en dat heeft geleid tot minder capaciteitsstoringen. Het Uitvoeringsprogramma 2017-2018 GRP is

vastgesteld door het college. Er is een start gemaakt met het opzetten van het digitale Waterloket dat in 2018 operationeel wordt. 4.5.2 Projecten Vervanging, verbetering en renovatie van riolering worden volgens het Uitvoeringsprogramma 2017-2018 uitgevoerd. Gerealiseerde projecten: Markelo:rioolvervanging Zonneweg en verbetering Holterweg. Rioolrenovatie Rijssenseweg, Irenestraat, Goorseweg en Molenstraat Goor: rioolrenovatie in de wijk De Whee Hengevelde: rioolrenovatie Goorsestraat Bentelo: rioolrenovatie Eikenlaan HvT: groot onderhoud randvoorzieningen (rioolbassins) Projecten in uitvoering: Goor: verbetering rioolstelsel Haven Goor Delden: rioolvervanging Oranjebuurt Diepenheim: verbetering rioolstelsel Hidderskamp Hengevelde: aanleg waterberging en rioolvervanging Eeftinkstraat Delden: groot onderhoud spoorsloot De Reigerstraat

44


Projecten in voorbereiding: Goor: Vervangen rioolstelsel Lijsterstraat en Haaksbergerweg Diepenheim: verbetering waterbeheersing De Akkers Delden: vervanging drainagestelsels en riolering Talingstraat en Torenvalkstraat en vervanging rioolstelsels Cramerstraat e.o. Markelo: vervangen rioolstelsel Roolfs Steegje Buitengebied: alternatieve sanitatie en optimalisatie drukriool Diepenheim. 4.5.3 Beheer en onderhoud Het reguliere onderhoud is conform het Beheer- en onderhoudsplan uitgevoerd. Het aantal storingen van drukriolering is afgenomen van 403 (2016) naar 332 (2017). Het aantal meldingen over kapotte/verstopte kolken nam toe van 56 (2016) naar 73 (2017). Het aantal overige meldingen bleef nagenoeg gelijk. Uit de verkenning is gebleken dat onderhoud van de drukriolering door Gildebor niet haalbaar is. 4.5.4 Samenwerking Binnen het samenwerkingsverband Twents Waternet is er eind 2017 een visie vastgesteld (Twents water verbindt) als richtlijn voor de samenwerking. Er is deelgenomen aan overleggen binnen het stroomgebied Rijn-Oost in het kader van de brede wateropgave op het gebied van waterkwaliteit,

waterkwantiteit, overstromingsrisico en klimaatadaptatie.

45


4.6 Afval Wat wilden we bereiken? Een afvalloze leefomgeving waarbij afvalstoffen worden gezien als grondstoffen. Grondstoffen die geld opleveren in plaats van geld kosten door deze afvalstoffen in te zetten voor de opwekking van duurzame energie. 4.6.1 Vermindering huishoudelijk restafval De ambitie van Hof van Twente is om in 2030 maximaal 50 kg restafval per inwoner te produceren. Vanaf 2017 is Diftar ingevoerd en betalen inwoners voor restafval per aanbieding. Ze hebben zelf invloed op de kosten en dit verloopt voorspoedig. In 2017 is er maar liefst 50% minder restafval ingezameld dan in 2016. De hoeveelheid restafval is in 2017 verminderd tot 89 kg per inwoner (2015: 195 kg per inwoner en 2016: 178 kg per inwoner). De gescheiden inzameling van verpakkingen met de minicontainer is erg succesvol: in 2017 werd er per inwoner 42 kg verpakkingen ingezameld tegen 31 kg in 2016 en 17 kg in 2015.

Daarnaast is de hoeveelheid ingezameld gft-afval fors gestegen. Ten opzichte van 2016 een toename van 13%. In 2017 is de inwoners de mogelijkheid gegeven om de kleine groene container tegen een vergoeding om te wisselen in een grote gft-container van 240 liter. Hiervan is 1031 keer gebruik gemaakt.

46


Bij zes appartementencomplexen zijn ondergrondse verpakkingencontainers geplaatst. Dit maakt het voor de bewoners makkelijker om mee te doen aan gescheiden inzameling van verpakkingen. 4.6.2 Onvermijdbaar medisch afval Zoals bij de invoering van diftar aangegeven is in 2017 een Verordening ‘Tegemoetkoming onvermijdbaar medisch afval’ vastgesteld door de gemeenteraad. Huishoudens in Hof van Twente waar sprake is van een chronische ziekte met als gevolg veel onvermijdbaar medisch afval, kunnen bij de gemeente een tegemoetkoming aanvragen. In 2017 zijn 100 aanvragen ingediend. Hiervan zijn 85 aanvragen gehonoreerd.

4.6.3 Milieupark In april is het vernieuwd Milieupark Bruins en Kwast geopend. De service naar de inwoners toe is verruimd. Inwoners kunnen vaker terecht op het Milieupark. Ook wordt afval gewogen op de weegbrug en wordt er betaald per kilo.

47


Realisatie beleidsagenda 2017 PROGRAMMA 4 LEEFOMGEVING


24 PB4.1.3 Gebiedsgericht geurbeleid vaststellen Raad

25 PB4.2.1 Masterplan asbest vaststellen Raad

26 PB4.3.2 Uitvoeringsprogramma GMP 2017 vaststellen College

27 PB4.3.4 Beheerplan kunstwerken (bruggen) vaststellen Raad 201817

28 PB4.5.2 Uitvoeringsprogramma GRP 2017-2018 vaststellen College

29 BA15-67 Bodemkaart niet gesprongen explosieven vaststellen College 201818

30 BP4.5.1 GRP 2017-2020 vaststellen Raad

31 BA15-70 Leidraad Inrichting Openbare Ruimte vaststellen Raad 201819

32 BA2016 Beheerplan bomen vaststellen College

33 PBpar.3 Beheerplan bermen en sloten vaststellen College

34 PBpar.3 Geactualiseerd Beheerplan Wegen 2017-2020 vaststellen wijz in 2018-2021 Raad 201820

35 Evaluatie pilots bokhasi kuilen College

36 Motie Vaststellen verordening tegemoetkoming medisch afval gemeente Hof van Twente per 1 juli 2017

Raad

37 Motie Evaluatie eenrichtingsverkeer Molenstraat en vervolgmaatregelen Verkeersvisie Goor

Raad

38 Nader onderzoek eenrichtingsverkeer Molenstraat en maatregelen Verkeersvisie Goor

Raad 201821

15

De nummering komt overeen met het collegeprogramma 2014-2018 (CP), de programmabegroting 2015 (PB) en de beleidsagenda 2014 (BA14) 16

Verklaring kleuren: Gerealiseerd Afdoening cf planning + Indicatie gereed Afwijking in planning + indicatie gereed

17

In 2017 zijn uitgebreide inspecties uitgevoerd naar veiligheid en onderhoudstoestand. Voorstel wordt 2e kwartaal 2018 aangeboden dmv. de kaderbrief 2019. 18

Bodemkaart is in concept klaar, echter dient er meer onderzoek gedaan te worden en wordt 2e kwartaal 2018 aan het college aangeboden. 19

Als gevolg van ontwikkelingen rondom omgevingsvisie en wetgeving wordt de leidraad inrichting openbare ruimte in 2018 opgesteld. 20

In 2017 zijn er inspecties uitgevoerd, de resultaten worden verwerkt en in 4e kwartaal 2018 wordt het plan aan de raad aangeboden. 21

Op verzoek van betrokken partijen is er meer tijd nodig voor onderzoek en zal dit 2e kwartaal 2018 klaar zijn.

48



4 Leefomgeving Begroting prim. 2017


2017

Rekening 2017

Saldo V/N Rekening

2016

Lasten -16.065 -18.732 -15.754 2.977 V -16.887

Baten 10.182 10.786 10.359 -427 N 10.186

Saldo van baten en lasten -5.884 -7.946 -5.396 2.550 V -6.702

Mutaties reserves 1.475 2.813 852 -1.961 N 656


22

Door afronding van de bedragen op een veelvoud van € 1.000 ontstaan kleine afrondingsverschillen in de tabellen.

49


PROGRAMMA 5: SOCIAAL DOMEIN

5.1 Algemeen welzijnsbeleid Wat wilden we bereiken? Een samenleving waarin onze inwoners optimale kansen krijgen om zich te ontwikkelen en te ontplooien. Zij zich op een waardevolle manier met elkaar kunnen verbinden en zo de kracht van de samenleving versterken. 5.1.1 Brede welzijnsinstelling Na het overgangsjaar 2016 is per 1 januari 2017 de brede welzijnsinstelling Salut voluit van start gegaan. In 2017 is verder gewerkt aan de nadere opdracht verlening en aanscherping van de kaderstelling voor Salut. Deze is in augustus 2017 door het college vastgesteld. Hiermee heeft Hof van Twente een welzijnsinstelling die een belangrijke bijdrage kan leveren aan de transformatie in het sociaal domein.

5.1.2 Accommodaties Het adequaat in stand houden van ons maatschappelijk vastgoed is de rode draad in de Accommodatievisie 2014-2033 en de beleidsnotitie Accommodaties 2014-2017. Op basis hiervan is In de programmabegroting 2018 geld gereserveerd voor de aanleg van een kunstgras voetbalveld bij VV Diepenheim en voor een gemeentelijke bijdrage voor een multifunctionele sportaccommodatie op de Mors in Delden. Ook zijn meerjaren - onderhoudsplannen voor accommodaties maatschappelijk vastgoed geactualiseerd en worden de budgetsubsidies met ingang van 2018 voor de beheersstichtingen in overeenstemming hiermee aangepast. De wijzigingsplannen voor sportpark Heeckeren in Goor zijn nog in voorbereiding. 5.1.3 Subsidies In 2017 zijn de structurele en de eenmalige subsidies verstrekt op basis van het Beleidskader Welzijn 2014 - 2017. Op 7 maart 2017 is de Basisinfrastructuur (BIS) voor de welzijnssubsidies vastgesteld. Dit beleidskader is vastgesteld voor de jaren 2018 tot en met 2021. In de BIS is een nadere uitwerking voor de beleidsvelden sport, cultuur, zorg, jeugd en buurtschappen opgenomen. Vanaf 2018 worden de subsidies verstrekt op basis van de BIS.

50


5.2 Sport Wat wilden we bereiken? Sport wordt ingezet om een positieve bijdrage te leveren aan een gezond leefgedrag van mensen. Bestrijding van overgewicht en het terugbrengen van bewegingsachterstand, waarbij extra aandacht en ondersteuning uitgaan naar jeugd, ouderen en gehandicapten. 5.2.1 Sportbeleid In de in maart 2017 vastgestelde basisinfrastructuur (BIS) 2018-2022 is de voormalige notitie sportbeleid opgenomen. Sport als basisvoorziening die ook voor kwetsbare inwoners toegankelijk moet zijn waarbij het onze taak is om de gehandicapten-sportverenigingen te ondersteunen. Daarnaast zijn subsidies gericht ingezet voor specifieke sporten en/of sportactiviteiten (gezondheid, bewegingsachterstand, stimuleringsactiviteiten) die beter moeten aansluiten op de vraag, zodat meer mensen gaan sporten dan nu het geval is. Daarnaast is onze inzet gericht geweest op het vitaal houden van onze sportverenigingen zodat zij midden in de samenleving staan met een positieve invloed op de leefbaarheid van de wijk of kern.

In 2017 zijn ter uitvoering van het sportbeleid nadrukkelijk buurtsportcoaches ingezet. Verder hebben we deelgenomen aan een aantal provinciale Wmo thema’s: Schoolbuurtpleinen, Sociaal vitaal in kleine kernen en Zorg voor sport en bewegen.

51


5.3 Cultuur Wat wilden we bereiken? Een kleinschalig kerngericht cultuurbeleid, dat aansluit bij de wensen en de behoeften uit de kern. Voor de grotere culturele voorzieningen aansluiting bij bovenlokale en/of regionale voorzieningen. Culturele organisaties die een bijdrage leveren aan cultuureducatie en stimulering van cultuurparticipatie onder de mensen.

5.3.1 Culturele activiteiten In het laatste jaar van de beleidsnotitie cultuur is aandacht besteed aan zowel de breedtecultuur, door in te zetten op de CubaHof, als aan de culturele top. De in Hof van Twente werkzame cultuurmakelaar heeft samen met Stichting CuBaHof de afstemming tussen de scholen en het buiten- en binnenschools culturele aanbod versterkt. Daarbij is bijzondere aandacht besteed aan het versterken van het jeugdbeleid bij verenigingen en organisaties om hen toekomstbestendig te maken. Binnen de samenwerking met de CuBaHof is verder gewerkt aan het opzetten van structurele verbanden tussen scholen en het amateur-kunstenveld en het cultureel erfgoed. Om het amateurveld goed zichtbaar te maken en te houden voor het publiek zijn de zgn.

Hofactiviteiten georganiseerd. Daarnaast is er aandacht geweest voor het verbinden van het professionele kunstenveld met amateurs. De lokale omroep HofstreekFM is in 2017 in steeds verdergaande mate gaan samenwerken met de lokale omroepen in Hellendoorn, Rijssen-Holten en Wierden. Doel van deze samenwerking is een Lokaal Toereikend Media Aanbod (zoals wettelijk voorgeschreven). In 2017 is de nieuwe beleidsregel cultuur 2018 - 2022 vastgesteld.

52


5.4 Maatschappelijke ondersteuning Wat wilden we bereiken? Een goed voorzieningenarrangement ter bevordering van de eigen kracht, zelfredzaamheid, maatschappelijke participatie van mensen en het benutten van de kracht van de samenleving. Zo wordt een (groter) beroep op betaalde zorg voorkomen. We willen inwoners optimaal ondersteunen in zelfredzaamheid en deelname aan de maatschappij. Hierbij wordt een beroep gedaan op de eigen verantwoordelijkheid, de eigen kracht en de sociale omgeving van mensen. 5.4.1 Transformatie en algemene voorzieningen In 2017 is verder gewerkt aan de transformatie. Dit gebeurt lokaal en in regionaal verband. We maakten gebruik van wat er regionaal wordt ontwikkeld, bijvoorbeeld op het terrein van inkoop en overgang van jongeren die 18 worden en daardoor niet meer onder de Jeugdwet vallen. Lokaal hebben we gekeken naar hoe we voorzieningen eenvoudiger kunnen vormgeven, meer gebruik makend van het informele circuit, met de nadruk op de preventie. Hierover is er overleg geweest met verschillende

maatschappelijke partners zoals Tactus (alcohol en drugs) en Salut (opbouwwerk Tuindorp). De in 2017 herijkte beleidsregels Zorg ( op basis van het beleidskader Welzijn) zijn hierop aangepast. 5.4.2 Inkoop maatwerkvoorzieningen In 2017 is veel energie en tijd gestoken in het regionaal ontwikkelen van een getransformeerd inkoopmodel. Hierbij is nadrukkelijk vanuit onze gemeente de regionale samenwerking gezocht. In toenemende mate ontstond echter het besef dat het regionaal ontwikkelde model in onvoldoende mate passend is bij de manier waarop wij lokaal invulling willen geven aan de toegang en aan de transformatie opgave. Uiteindelijk heeft dit geleid tot het collegebesluit om een deel van de maatwerkvoorzieningen zelf in te kopen.

https://www.google.nl/imgres?imgurl=http://www.drachtstercourant.nl/files/2014/11/fsmantelzorg.jpg&imgrefurl=http://www.drachtstercourant.nl/tag/zorg/&docid=FYvBGb4RJkBNwM&tbnid=UWyz_K8cJGFo7M:&w=437&h=240&bih=1055&biw=1920&ved=0ahUKEwixooD_y8DPAhXGaRQKHUsCD5EQMwhVKBgwGA&iact=mrc&uact=8

53


5.4.3 Mobiliteit / Vervoer In 2017 is de in 2016 vastgestelde vervoersvisie geimplementeerd, die is gebaseerd op drie hoofdpunten: 1) inzetten en stimuleren van eigen kracht van inwoners en lokale initiatieven, 2) maximaal gebruik maken van openbaar vervoer 3) gezamenlijk inkopen van een maatwerk-voorziening voor alle vormen van geïndiceerd vervoer. Per 1 juli 2017 is, als opvolger van de regiotaxi, de nieuwe maatwerkvoorzienig vervoer van start gegaan met een nieuwe vervoerder, Willemsen de Koning. Verder is in 2017 de nieuwe werkwijze voor het vervoer naar dagbesteding en het jeugdvervoer voorbereid. Hierbij hebben we gekozen voor een getransformeerde aanpak, door dit vervoer niet onder te brengen in de nieuwe regionale maatwerkvoorziening vervoer. Er is gebruik gemaakt van het al bestaande lokale initiatief, Rode Kruis, in combinatie met professionele vervoerders. Hierbij is ook invulling gegeven aan de raadsbreed aangenomen motie met betrekking tot vervoer en lokale zorgpartijen. Op deze manier is een op maat gesneden en uniek pallet aan vervoer ontstaan. Afgezien van een aantal aanloopproblemen is de implementatie goed verlopen.

5.4.4 Statushouders Ons huidige en nog te ontwikkelen beleid geldt ook voor statushouders die immers “gewoon” inwoner van onze gemeente zijn. Specifiek voor deze doelgroep is ingezet op adequate huisvesting en integratie in samenwerking met maatschappelijke partners. De extra middelen die door het rijk beschikbaar zijn gesteld voor de integratie van statushouders zijn en worden hiervoor ingezet, onder meer voor extra coaches en taallessen. Eind 2017 is hierover informatie verstrekt in de vorm van een infographic. Verder zetten wij samen met (maatschappelijke) partners extra in op intensieve begeleiding van statushouders zodat zij zo goed mogelijk kunnen integreren en participeren. 5.4.5 Beleidskader huishoudelijke ondersteuning In 2016 werd duidelijk dat beleid en werkwijze rondom de maatwerkvoorziening huishoudelijke ondersteuning niet houdbaar was op grond van uitspraken van de Centrale Raad van Beroep. In januari 2017 is een nieuw beleidskader vastgesteld en geïmplementeerd. Hiervoor zijn alle bestaande cliënten in een persoonlijk gesprek geherindiceerd.

54


5.5 Jeugd en Onderwijs Wat wilden we bereiken? Jongeren een leef- en leeromgeving met optimale ontwikkelingskansen bieden, zodat ze veilig en gezond kunnen doorgroeien naar volwassenheid.

5.5.1 Preventie Binnen het jeugdbeleid ligt de focus op preventie. Door het bieden van een breed aanbod aan voorzieningen en activiteiten kunnen jongeren veilig en gezond opgroeien en kunnen ze hun talenten ontplooien. De jeugdgezondheidszorg is een belangrijke partner in het preventieve jeugdstelsel. In 2017 is gestart met het opstellen van een notitie om het middelengebruik onder jongeren terug te brengen. Deze notitie is de opmaat voor een uitvoeringsplan dat samen met uitvoeringspartners en vrijwilligersorganisaties in 2018 wordt opgesteld, geïmplementeerd en uitgevoerd. Het opstellen van een nieuw Jeugdbeleid is nog niet in 2017 opgepakt. Het staande beleid hoefde niet dringend bijgesteld te worden. Bovendien leek het beter om nieuw beleid in 2018 door de nieuwe raad te laten vaststellen.

In Hof van Twente woont bijna 3% van de kinderen in een uitkeringsgezin. Dit ligt aanzienlijk lager dan het landelijk gemiddelde van 5,7%. Via het minimabeleid, het jeugdsportfonds en het jeugdcultuurfonds is extra aandacht besteed aan deze groep kinderen, zodat ook zij volop konden meedoen in de maatschappij. 5.5.2 Transformatie jeugdzorg In 2017 is gewerkt aan het verder inbedden van de jeugdzorg binnen de gemeente. In samenwerking met de overige Twentse gemeenten is onderzocht hoe de inkoop van jeugdzorgproducten per 1 januari 2019 vorm gegeven kan worden, zodat het een bijdrage levert aan de transformatieopgave. In toenemende mate ontstond het besef dat het regionaal ontwikkelde model in onvoldoende mate passend is bij de manier waarop wij lokaal invulling willen geven aan de toegang en aan de transformatie opgave. Uiteindelijk heeft dit geleid tot het besluit om een deel van de maatwerkvoorzieningen zelf in te kopen. Ook lokaal is gewerkt aan transformatie. Voorbeelden zijn de pilot praktijk-ondersteuner GGZ jeugd bij de huisarts en het project MEE op weg als alternatief voor het gebruikelijke leerlingenvervoer.

55


5.5.3 Druk op de budgetten noodzaakt tot ombuigingen In 2017 werd duidelijk dat inkomsten en uitgaven binnen het sociaal domein niet meer met elkaar in evenwicht zijn. Met name op het gebied van jeugdhulp nemen de uitgaven toe. Om deze reden is voor de begroting 2018 een ombuigingsnotitie opgesteld. Deze notitie bevat maatregelen die in 2018 worden geïmplementeerd en die tot doel hebben uitgaven terug te dringen. Deze maatregelen hebben ook deels betrekking op de Wmo. 5.5.4 Onderwijs en leerplicht Het in de programmabegroting 2017 aangekondigde nieuwe beleid met betrekking tot voor- en vroegschoolse educatie (VVE) is niet vastgesteld. Opnieuw heeft het rijk besloten de landelijke besluitvorming hierover uit te stellen. Pas na landelijke besluitvorming is het aanpassen van het lokale beleid zinvol. De aangebrachte koppeling tussen zorg en leerplicht is ook in 2017 succesvol gebleken. Door de koppeling van verzuimsignalen met zorgvragen wordt (langdurig) verzuim zoveel als mogelijk voorkomen. Hof van Twente scoort in vergelijking tot landelijke cijfers goed op relatief schoolverzuim en vroegtijdig

schoolverlaten. Er is geen sprake van absoluut schoolverzuim. 5.5.5 Ontwikkelingen Integrale kindcentra (IKC’s) De realisatie van IKC’s in Markelo en in Delden is samengevoegd in één projectorganisatie. Er is overeengekomen dat de gemeente als bouwheer optreedt voor beide locaties. De aanbesteding is gemeenschappelijk in de markt gezet, op basis van Innovatie Partnerschap. Als eerste in Europa is op deze wijze een consortium (aannemer, architect en installateur) aangetrokken dat deze ‘’Groene Droom’’ daadwerkelijk gaat realiseren. In Markelo is de aanvankelijk beoogde locatie (de Esch III) heroverwogen; het Kindcentrum Markelo wordt gerealiseerd op de huidige locatie van OBS de Zwaluw. Samen met de overige scholen is onderzocht hoe bestaande schoolgebouwen aangepast kunnen worden zodat ook zij door kunnen ontwikkelen naar IKC’s. In de begroting zijn middelen opgenomen om de verbouw voor te financieren. De investering wordt door huur terugbetaald. In september 2017 heeft een grote en breed samengestelde delegatie een werkbezoek gebracht aan Zweden. Deze reis heeft een aantal

56


ontwikkelingen met een sneltreinvaart in gang gezet. Op een paar scholen wordt geëxperimenteerd met uitwisseling van personeel van kinderopvangorganisaties en onderwijs. Op een paar scholen wordt geëxperimenteerd met extra inzet van maatschappelijk werk en jeugdgezondheidszorg.

57


5.6 Re-integratie Wat wilden we bereiken? Zoveel mogelijk mensen vanuit de bijstand duurzaam aan het werk. Vergroten van de arbeidsparticipatie. 5.6.1 Participatiewet Inzet van effectieve re-integratie draagt bij aan een verhoging van de arbeidsparticipatie. Op basis van de bestandsanalyse uitgevoerd in 2016, is in 2017 gestart met het maken van een plan van aanpak per cliënt. Hierbij is in beeld gebracht of betaald werk mogelijk is en op welke manier dit gerealiseerd kan worden. Voor sommigen geldt dat vrijwilligerswerk het maximaal haalbare is. 5.6.2 Arbeidsparticipatie sociaal economische visie Eind 2015 verenigden ondernemers en gemeente zich in een ambitieus economisch investerings-programma voor onze gemeente: de Sociaal-Economische Visie. Het verhogen van de arbeidspar-ticipatie, ook van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, vormt één van de pijlers van dit programma. Afgelopen jaar werd daar de concrete doelstelling van 100 matches aan verbonden die eind 2017 werd behaald.

Na een interactief traject met stakeholders en cliënten is aan het einde van het jaar een beleidsplan Re-integratie/participatie in de gemeenteraad besproken. Inzet van effectieve re-integratie draagt bij aan een verhoging van de arbeidsparticipatie. We willen uitgaan van maatwerk per cliënt, meer lokale re-integratiemogelijkheden ontwikkelen in samenwerking met de SWB en een verbinding van lokale en regionale werkgeversbenadering.

58


5.7 Sociale participatie en minimabeleid Wat wilden we bereiken? Als regulier werk niet haalbaar is, stimuleren we uitkeringsgerechtigden om vrijwilligerswerk te verrichten. We willen de financiële positie van de minima verbeteren als onderdeel van de maatschappelijke ondersteuning. Doelstelling: het leveren van maatwerk en aandacht voor schrijnende situaties en het voorkomen van sociaal isolement. 5.7.1 Sociale participatie Wanneer de afstand tot de arbeidsmarkt te groot is om voor werk of re-integratie in aanmerking te komen, worden mensen actief begeleid richting een andere activiteit zoals vrijwilligerswerk. Ook hiervoor is in 2017 gestart met een plan van aanpak per cliënt. 5.7.2 Minimabeleid In 2016 is een evaluatie uitgevoerd naar het minimabeleid. Hierbij is gekeken naar het gebruik en effectiviteit van de verschillende onderdelen van het minimabeleid. Ook is onderzocht wat de ervaringen zijn van de gebruikers. In onze gemeente valt armoede relatief gezien mee. Tegelijkertijd maken

inwoners die gebruik kunnen maken van het minimabeleid hier onvoldoende gebruik van. De ambities zijn gericht op het terugdringen van het niet gebruik. Naar aanleiding van de evaluatie is in 2017 een beleidsplan en actieplan vastgesteld. Vervolgens is uitvoering gegeven aan dat actieplan. Concreet kan in dit verband de nieuwe voorlichtingscampagne genoemd worden. In 2017 is een nieuw vierjarig beleidsplan schuldhulpverlening vastgesteld. De bestaande werkwijze werd voortgezet en uitgebreid met een aantal pilots waarbij in 2017 is gestart met de Pilot Menzis wanbetalers zorgpremie. Doel van deze pilot is om bijstandsgerechtigden met een achterstand in premiebetaling te helpen om te voorkomen dat ze wanbetaler worden.

https://www.google.nl/url?sa=i&rct=j&q=&esrc=s&source=images&cd=&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjs78Tx0sDPAhVBvBQKHa-5CeUQjRwIBw&url=https://www.goorsnieuws.nl/?p%3D60378&bvm=bv.134495766,d.d24&psig=AFQjCNGu4AWSMUHFs8vh0sIfURrpfDa0IA&ust=1475653201864391

59


Realisatie beleidsagenda 2017: PROGRAMMA 5: SOCIAAL DOMEIN


33 PB Beleidsnotitie welzijn 2018-2022 vaststellen Raad

34 PB Uitwerking beleidskader welzijn tbv subsidieverlening 2018 vaststellen College

35 PB Overgang Regiotaxi naar nieuwe vervoersvorm verzorgen College

36 PB Beleidsnotitie Jeugd vaststellen Raad 201825

36 PB Beleid Voor- en vroegschoolse educatie vaststellen Raad 201826

38 PB Plan van aanpak sociale participatie opstellen College

39 PB IKC Markelo realiseren College 201927

40 PB Mogelijkheden IKC Delden onderzoeken College

23

De nummering komt overeen met de indeling van de programmabegroting 2017 (PB) en de beleidsagenda 2017 (BA15) 24

Verklaring kleuren: Gerealiseerd Afdoening cf planning + Indicatie gereed Afwijking in planning + indicatie gereed

25

Bespreken met de nieuwe raad 26

Afhankelijk van het nieuwe beleid van het Rijk 27

Zie projectrapportage

60



5 Sociaal domein Begroting prim. 2017


2017

Rekening 2017

Saldo V/N Rekening

2016

Lasten -38.968 -43.680 -43.029 651 V -43.682

Baten 7.702 8.155 8.993 838 V 9.530

Saldo van baten en lasten -31.266 -35.525 -34.036 1.489 V -34.152

Mutaties reserves 1.278 4.992 4.076 -916 N 1.941



61


Overzicht 1: ALGEMENE DEKKINGSMIDDELEN

Het programma Algemene dekkingsmiddelen omvat de lokale heffingen (OZB, baatbelasting, forensen-belasting, toeristenbelasting), de algemene uitkering uit het gemeentefonds, de dividenden uit nuts-bedrijven en andere deelnemingen en rente eigen financieringsmiddelen. Deze inkomsten kennen in tegenstelling tot de rioolheffing of afvalstoffenheffingen geen vooraf bepaald bestedingsdoel en zijn vrij besteedbaar. Ze worden ingezet ter dekking van de lasten en baten van de overige programma’s. AD-20 Lokale heffingen Een nadere toelichting wordt in de paragraaf lokale heffingen gegeven. AD-21 Algemene uitkering gemeentefonds De raming van de algemene uitkering uit het gemeentefonds is gebaseerd op de meicirculaire 2017 en bedraagt € 42,2 miljoen, inclusief het Sociaal Domein. De effecten van de september- en decembercirculaire 2017 zijn pas bekend geworden na de tweede bestuursrapportage 2017. Over de ontwikkelingen is middels afzonder-

lijke raadsmemo’s een toelichting verstrekt. De ontvangen bedragen uit de algemene uitkering zijn in 2017 € 152.400 hoger. Hiervan vloeit € 5.000 voort uit de septembercirculaire 2017 en € 125.000 uit de decembercirculaire 2017. De overige mutaties bedragen € 22.400. Voor een nadere specificatie en toelichting wordt verwezen naar de betreffende raadsmemo’s. Op hoofdlijnen is de hogere uitkering ten opzichte van de meicirculaire 2016 het gevolg van:

Accresontwikkeling 2017 - € 119.000

Volume ontwikkelingen € 185.000

Sociaal Domein € 7.000

Verhoogde asielinstroom € 53.000

BTW Compensatiefonds € 15.000

Overige aanpassingen € 11.400 € 152.400

AD-22 Dividenden De gemeente ontvangt jaarlijks dividenduitkeringen als rendement uit hoofde van haar deelname in maatschappelijk kapitaal van instellingen en onder-nemingen. Zie ook de paragraaf verbonden partijen. Op basis van de resultaten uit het verleden en afspraken over mogelijke winstuitkering (dividend-beleid) is bij de deelnemingen een structurele

62


dividenduitkering opgenomen. De ontvangen bedragen zijn in 2017 conform de bijgestelde begroting. Cogas heeft in 2017 een eenmalig extra dividend van € 2,63 miljoen uitgekeerd. Dit is toegevoegd aan de reserve majeure projecten. Tegenover de dividendbaten staan enkele lasten in verband met de rentetoerekening door de activering van de deelnemingen, ad € 41.000. De dividendopbrengst 2017 is als volgt opgebouwd:

Deelneming begroting werkelijk

Vitens € 224.000 € 224.000 Enexis € 289.000 € 290.000 Cogas € 3.968.000 € 3.967.000 BNG Bank € 258.000 € 258.000 Twence € 195.000 € 195.000 Wadinko € 72.000 € 72.000 Crematoria Twente € 13.000 € 17.000 Vrijval vordering Attero € 5.000

Totaal € 5.019.000 € 5.028.000

AD-26 Overige dekkingsmiddelen De overige algemene dekkingsmiddelen betreft de rente eigen financieringsmiddelen (reserves en voorzieningen). Voor zover de rente niet wordt toegevoegd aan de reserves wordt het ingezet als dekkingsmiddel in de exploitatie. De rentetoevoeging aan de reserves in 2017 bedraagt € 421.000.

Rente eigen financieringsmiddelen

Beginbalans Rente Algemene reserves € 12.503.000 € 250.000 Bestemmingsreserves € 26.400.000 € 528.000 Afschrijvingsreserves € 52.879.000 € 1.592.000 Voorzieningen € 5.417.000 € 108.000

Totaal € 97.199.000 € 2.478.000

63



29

29


Algemene dekkings-

middelen

Begroting

prim. 2017

Begroting na

wijziging 2017

Rekening

2017Saldo V/N

Rekening

2016

Lasten -144 -144 -131 13 V -514

Baten 52.579 56.719 57.033 314 V 56.354

Saldo van baten en lasten 52.435 56.575 56.902 327 V 55.840

Mutaties reserves -351 -3.260 -3.318 -58 N -764

Resultaat na bestemming 52.084 53.315 53.584 268 V 55.077

64


Overzicht 2: ONVOORZIEN In dit programma is een stelpost onvoorzien opgenomen voor uitgaven welke niet zijn begroot, ter grootte van € 25.000. Het college kan tot maximaal € 10.000 per keer van deze stelpost gebruik maken zonder goedkeuring vooraf van de raad. Wel wordt de raad hierover geïnformeerd. In 2017 is het budget niet ingezet.


OnvoorzienBegroting

prim. 2017

Begroting na

wijziging 2017

Rekening

2017Saldo V/N

Rekening

2016

Lasten -25 -25 - 25 V -

Baten - - - - -

Saldo van baten en lasten -25 -25 - 25 V -

Mutaties reserves - - - -

Resultaat na bestemming -25 -25 - 25 V -

65


Overzicht 3: Overhead

Het doel van dit overzicht Overhead is het op een effectieve en efficiënte manier ondersteunen van de beleidsprogramma’s. BBV-voorschriften 2017 Eén van de veranderingen in het nieuwe Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) met ingang van de begroting 2017 is dat de kosten van overhead centraal begroot en verantwoord worden op het taakveld Overhead. De directe kosten en opbrengsten worden op de taakvelden in de programma’s inzichtelijk gemaakt. Definitie De overhead wordt gedefinieerd als het geheel van functies gericht op sturing en ondersteuning van medewerkers in het primaire proces. Het stelt overhead min of meer gelijk aan de bedrijfskundige PIOFACH-functies. Het betreft zowel de fysieke componenten, zoals huisvesting en automatisering, en de personele inzet. De personele inzet betreft met name bedrijfsvoering en de leidinggevende functies.

Toerekening overhead aan heffingen en tarieven Het aandeel overhead in de heffingen en tarieven wordt extracomptabel berekend. Conform de uitgangspunten van het BBV is een opslagpercentage gehanteerd als algemeen geldende verdeelsleutel voor overhead. Grondexploitaties Voor de rendabele activiteiten van de grondexploitaties is er nog wel sprake van een intracomptabele kostentoerekening.

66



30


OverheadBegroting

prim. 2017

Begroting na

wijziging 2017

Rekening

2017Saldo V/N

Rekening

2016

Lasten -10.993 -11.810 -11.463 348 V

Baten 390 605 811 207 V

Saldo van baten en lasten -10.603 -11.206 -10.651 555 V -

Mutaties reserves 1.531 2.094 1.683 -412 N

Resultaat na bestemming -9.072 -9.111 -8.969 143 V -

67


Overzicht 4: Vennootschapsbelasting Nederlandse overheidsondernemingen zijn vanaf 1 januari 2016 in principe belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Onderliggende wetgeving beoogt een gelijk speelveld te creëren tussen overheidsondernemingen en private ondernemingen. Na inventarisatie van vennootschapsbelastinglichtige activiteiten blijkt dat alleen onze grondexploitaties belast worden. Eerste berekeningen wijzen uit dat we over onze eigen grondexploitaties de komende tien jaren circa € 320.000 vennootschapsbelasting moeten afdragen. Over onze deelneming in Ontwikkelingsmaatschappij Zenkeldamshoek zijn wij mogelijk een totaalbedrag van circa € 80.000 aan vennootschapsbelasting verschuldigd. In totaal komt dit neer op een bedrag van € 400.000 voor de komende tien jaar, gemiddeld € 40.000 per jaar. Deze bedragen kunnen ten gevolge van een ander verloop van de grondexploitaties dan nu geraamd uiteraard nog veranderen.

De vennootschapsbelasting over de eigen gemeentelijke exploitaties komt ten laste van de Reserve grondexploitatie. De belasting die we moeten afdragen over de fiscale winst van onze deelneming in Zenkeldamshoek komt ten laste van de algemene middelen. De voorlopige aangifte over 2017 bedraagt € 25.000.

68



31

31


VennootschapsbelastingBegroting

prim. 2017

Begroting na

wijziging 2017

Rekening

2017Saldo V/N

Rekening

2016

Lasten - -40 -27 13 V

Baten - - - -

Saldo van baten en lasten - -40 -27 13 V -

Mutaties reserves - - - -

Resultaat na bestemming - -40 -27 13 V -

69


Overzicht 5: RESULTAATBESTEMMING

In dit programma zijn de toevoegingen en onttrekkingen van de reserves verwerkt. Deze hangen samen met de inzet op de andere programma’s.


32


ResultaatbestemmingBegroting

prim. 2017

Begroting na

wijziging 2017

Rekening

2017Saldo V/N

Rekening

2016

Stortingen in reserves -1.322 -5.803 -4.386 1.418 V -12.998

Onttrekkingen uit reserves 943 4.289 4.386 97 N 12.452

Mutaties in reserves -379 -1.514 - 1.514 V -546

70


RECAPITULATIE PROGRAMMAREKENING

Programmarekening Begroting prim. 2017


2017

Rekening 2017

Saldo V/N Rekening

2016

1 Burger en bestuur -2.800 -2.306 -1.909 398 V -6.767

2 Veiligheid en regels -3.498 -3.569 -3.129 440 V -4.803

3 Wonen en werken -2.057 -3.608 -463 3.145 V -2.854

4 Leefomgeving -5.884 -7.946 -5.396 2.550 V -6.702

5 Sociaal domein -31.266 -35.525 -33.879 1.646 V -34.152

Algemene dekkingsmiddelen 52.435 56.575 56.902 327 V 55.840

Onvoorzien -25 -25 - 25 V -

Overhead -10.603 -11.206 -10.651 555 V -

Vennootschapsbelasting - -40 -27 13 V -

Saldo van baten en lasten -3.697 -7.650 1.448 9.098 V 562

Resultaatbestemming 3.697 7.650 2.819 -4.831 N 2.008

Resultaat na bestemming - - 4.267 4.267 V 2.570

71


PARAGRAFEN BEHOREND BIJ HET JAARVERSLAG 2017

72


PARAGRAAF 1 : LOKALE HEFFINGEN Inleiding In deze paragraaf volgt een overzicht van de in onze gemeente gehanteerde heffingen. Verder worden de ontwikkelingen van de onroerende-zaakbelasting (OZB), afvalstoffenheffing en rioolheffing weergegeven in het perspectief van de lastendruk. Vervolgens worden de overige heffingen en de uitvoering van het kwijtscheldingsbeleid belicht. Bestaande lokale heffingen Lokale heffingen kunnen worden verdeeld in twee subgroepen, namelijk belastingen (geen rechtstreekse tegenprestatie / vrij te besteden) en retributies (ter betaling van een dienst / besteding gebonden).

Belastingen Retributies - OZB - Toeristenbelasting - Forensenbelasting

- Rioolheffing - Reinigingsheffing - Lijkbezorgingsrechten - Marktgelden - Havengelden - Leges

Voor heffingen genoemd onder belastingen is de gemeente in principe vrij in het bepalen van de belastingtarieven en de bijbehorende opbrengst. De

hoogte van de tarieven voor de retributies zijn niet vrij te bepalen, deze mogen niet meer dan kostendekkend zijn. De tarieven zijn in 2017 voor de meeste belastingen met een inflatoire percentage van 1,00% verhoogd. Onroerende zaakbelasting (OZB) De grondslag voor de heffing van OZB in 2017 is de WOZ-waarde met peildatum 1 januari 2016. De tarieven 2017 zijn dusdanig vastgesteld dat de OZB-opbrengst stijgt met de inflatoire verhoging. De feitelijke opbrengst over het belastingjaar 2017 is per saldo € 134.608 (2,06%) hoger dan geraamd. De reden hiervan is dat de gemiddelde WOZ-waarde voor niet-woningen minder is gedaald dan verwacht.

Tarieven OZB 2016 2017

- Eigenaar woning - Eigenaar niet-woning - Gebruiker niet- woning

0,1186% 0,1994% 0,1743%

0,1186% 0,2068% 0,1807%

Rioolheffing De rioolheffing heft de gemeente om de instandhouding van de gemeentelijke riolering en het beheer van de grondwaterstand te kunnen bekostigen.

73


Voor de jaren 2017 t/m 2020 is er een nieuw rioleringsplan vastgesteld: het Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan 2017-2020 (VGRP). Volgens dit VGRP is gebleken dat er voor het belastingjaar 2017 volstaan kon worden met slechts een inflatoire verhoging van de tarieven. De werkelijke opbrengsten voor het belastingjaar 2017 vallen € 9.909 (0,20%) hoger uit dan geraamd.

Tarief rioolheffing 2016 2017

Basistarief (t/m 500 m3) 307,70 310,80

Afvalstoffenheffing De afvalstoffenheffing is een heffing waarvan de opbrengst dient ter dekking van de kosten van inzameling en verwerking van huishoudelijke afvalstoffen. In 2017 is Diftar in onze gemeente ingevoerd. Uit cijfers over het aanbiedgedrag van restafval in het eerste halfjaar 2017 is gebleken dat de grijze containers minder vaak zijn aangeboden dan de eerdere prognoses. Ook in het tweede halfjaar heeft de trend zich voortgezet. Dit is uiteraard een goede ontwikkeling en precies wat er wordt beoogd met Diftar. Echter betekent dit wel dat er een tekort aan inkomsten is ontstaan van € 158.270 (4,68%) ten opzichte van de begroting 2017.

Daartegenover staat dat het aantal tonnen afval dat verwerkt moet worden door Twence dusdanig lager is dat aan de kostenkant een besparing wordt gerealiseerd van in totaal € 371.129. Dit betekent dat, ondanks dat er minder afvalstoffenheffing is geheven ten opzichte van de begroting, de baten hoger zijn dan de lasten. Het saldo van de voorziening is per 1-1-2018 € 411.718.

Tarieven Afvalstoffen 2016

Basisbedrag: - Eenpersoonshuish. - Meerpersoonshuish. Containers: - 140 liter grijs - 240 liter grijs - 140 liter GFT

117,55 134,00

52,55 85,10 32,50

74


Tarieven Afvalstoffen 2017

Basisbedrag: - Vast bedrag per perceel Containers: - Per inzamelmiddel(*) Aanbieding ter lediging: - 140 liter grijze container - 240 liter grijze container - Ontgr. verz. cont 30 ltr. - 140/240 liter GFT-container - verpakkingencontainer

€ 105,30

€ 30,00

€ 4,80 € 8,25 € 1,02 € 0,00 € 0,00

(*) Verpakkingen container is als inzamelmiddel gratis.

Lastendruk Hof van Twente Met ingang van 2017 is Diftar in onze gemeente ingevoerd. Aangezien de heffingssystematiek van Diftar gebaseerd is op het aantal aanbiedingen en de soort restafvalcontainer, is het lastig om belastingjaar 2017 te vergelijken met 2016. Ook kan er met ingang van 2017 geen onderscheid meer worden gemaakt tussen éénpersoons- en meerpersoonshuishoudens. Het is namelijk niet meer vanzelfsprekend dat een meerpersoonshuishouden de beschikking heeft over een grote restafvalcontainer en een éénpersoonshuishouden over een kleine. In de tabellen hieronder is de lastendruk voor belastingjaar 2017 dan ook apart weergegeven. Er is een

onderscheid gemaakt tussen huishoudens met een 140 ltr. of 240 ltr. grijze restafvalcontainer.

Lastendruk 2016 Eenpers

Meerpers.

- OZB-eigenaar (*) - Afvalstoffenhef(**) - Rioolheffing Totaal

265,93 202,60 307,70

776,23

265,93 251,60 307,70

825,23

(*) Gemiddelde woningwaarde 2016 is € 224.225. (**) Bij een meerpersoonshuishouden wordt het tarief gehanteerd van een basisbedrag meerpersoons, 1x 240 ltr. grijs en 1x GFT container. Voor een eenpersoonshuishouden wordt het tarief gehanteerd van een basisbedrag eenpersoons, 1x 140 ltr. grijs en 1x GFT container.

Lastendruk 2017

- OZB-eigenaar (*) - Afvalstoffenhef: 140ltr restafvcon(**) + GFT 240ltr restafvcon(***) + GFT - Rioolheffing Totaal

268,85

203,70

- 310,80

783,35

268,85

-

239,55 310,80

819,20

(*) Gemiddelde woningwaarde 2017 is € 226.684. (**) Gemiddeld aantal aanbiedingen over 2017 is berekend op 8. (***) Gemiddeld aantal aanbiedingen over 2017 is berekend op 9.

75


Toeristenbelasting Toeristenbelasting wordt geheven van degene die gelegenheid biedt tot overnachting aan personen die niet in onze gemeente woonachtig zijn. Door de aantrekkende economie zijn er in 2016 meer overnachtingen geboekt in onze gemeente. De werkelijke opbrengsten in 2017 (belastingjaar 2016) vallen € 10.466 hoger uit dan geraamd. Aangezien het aantal overnachtingen over 2017 niet eerder bekend is dan in 2018 worden de aanslagen over 2017 in 2018 opgelegd. Forensenbelasting Deze belasting wordt geheven van natuurlijke personen die, zonder in de gemeente hoofdverblijf te hebben, meer dan 90 dagen van het belastingjaar voor zichzelf of hun gezin een gemeubileerde woning beschikbaar houden. De forensenbelasting is voor het belastingjaar 2017 vastgesteld op € 313,- (2016: € 310,-). De werkelijke opbrengsten in 2017 (over het belastingjaar 2016) zijn € 4.395 hoger dan de raming voor dat jaar. De aanslagen voor het belastingjaar 2017 worden in 2018 opgelegd. De reden hiervoor is dat we pas aan het einde van een belastingjaar weten of een vermoedelijk belastingplichtige aan het 90-dagen criterium voldoet.

Lijkbezorgingsrechten De lijkbezorgingsrechten worden in rekening gebracht om de kosten van instandhouding van de begraafplaatsen te dekken. De werkelijke opbrengst lijkbezorgingsrechten is in 2017 € 36.656 (14,84%) hoger dan de raming. Reden hiervoor is dat er meer gelden zijn ontvangen door het reserveren van natuurgraven. Dit zijn begraafplaatsen in een natuurlijke omgeving. Daarnaast is er met ingang van het belastingjaar 2017 de mogelijkheid gecreëerd om grafrechten te verlengen voor 20 en 30 jaar. Hiervan is dan ook gebruik gemaakt, wat voor extra inkomsten heeft gezorgd.

Marktgelden Marktgelden zijn rechten voor het innemen van standplaatsen op de markt. De werkelijke inkomsten van marktgelden vallen € 3.583 hoger uit ten opzichte van de begroting. Marktgelden zijn retributies. Hierdoor mogen de baten de lasten niet (structureel) overstijgen. Voor belastingjaar 2018 is besloten de tarieven voor marktgelden naar beneden bij te stellen. De tarieven marktgelden zijn als volgt:

76


Marktgelden 2016 2017

- Vast bedrag per standplaats per week (*) - per m1 per week, markten Delden en Markelo - per m1 per week, markt Goor

5,00

1,33

1,71

-

1,37

1,77

(*) Sinds 2005 maken promotiegelden onderdeel uit van de marktgelden. Om deze reden wordt een bedrag van € 5,00 per marktdag per standplaats in rekening gebracht voor dit doel. Dit bedrag wordt doorgesluisd naar de marktcommissie. Met ingang van 2017 zijn promotiegelden afgeschaft.

Scheepvaartrechten Scheepvaartrechten, ook wel havengelden genoemd, kunnen worden geheven ter zake van het gebruik van vaarwater, havens, kaden, sluizen, bruggen, kranen, dokken, enz. die in beheer of in onderhoud zijn van de gemeente of het genot van door de gemeente verleende havendiensten. De havengelden worden voor onze gemeente door het Gemeentelijk Belastingkantoor Twente (GBT) geïnd. De werkelijke opbrengsten vallen € 5.897 (10,22%) hoger uit dan de raming. De reden hiervan is dat het gebruik van de havens jaarlijks fluctueert en dus voor dit jaar meer schepen gebruik hebben gemaakt van de havens dan verwacht.

Leges Leges worden geheven voor een op verzoek van de burger verrichte dienst. Hierbij kan worden gedacht aan de uitgifte van een paspoort, rijbewijs, een omgevingsvergunning voor het onderdeel bouwen en dergelijke. De legesverordening bestaat uit een algemeen deel en een tarieventabel. Het totaal van de ontvangen leges zijn € 270.849 (22,40%) hoger dan begroot. De oorzaak van de hogere inkomsten zijn voornamelijk leges voor omgevingsvergunning voor het onderdeel bouwen. Door de aantrekkende economie zijn er meer bouwvergunningen aangevraagd waardoor de ontvangen leges € 209.267 meer bedragen dan begroot. Naast de omgevingsvergunning voor het onderdeel bouwen zijn er in 2017 meer paspoorten en rijbewijzen verstrekt waarvan de leges in totaal € 36.566 meer bedragen dan begroot. Ook voor de ondergrondse infrastructuren zijn er meer aanvragen geweest waardoor de ontvangen leges € 26.396 meer bedragen dan begroot. Voor de overige leges betreft het verschil ten opzichte van de begroting om relatief kleine bedragen.

77


Kwijtschelding Kwijtschelding verlenen wij sinds de afschaffing van de OZB voor gebruikers van woningen in principe alleen nog voor de afvalstoffenheffing en rioolheffing. De vastgestelde criteria, welke daarbij zijn gehanteerd, zijn:

het kwijtscheldingspercentage voor de inkomensnorm is vastgesteld op 100% van de bijstandsnorm;

kwijtschelding kan worden verleend voor: - onroerende zaakbelasting eigendom; - rioolheffing: max. € 310,80 (basisbedrag); - afvalstoffenheffing:

basisbedrag: per perceel maximaal € 105,30;

inzamelmiddel: per perceel maximaal € 60,00;

aantal aanbiedingen: per perceel voor maximaal € 82,50.

vermogenstoets bedraagt 2 x bijstandsnorm; In onderstaande tabel zijn het aantal verzoeken om kwijtschelding opgenomen.

Aantallen Kwijtscheldingen 2016 2017

Ambtshalve

toekenningen 135 225

Verzoeken 575 434

Afgehandelde verzoeken 536 413

Nog niet afgedaan per 31 december v/h belastingjaar 39 21

Bedrag € 260.835 € 283.058

78


Baten en lasten van rechten die in onze gemeente in 2017 zijn geïnd

79


PARAGRAAF 2 : WEERSTANDSVERMOGEN EN RISICOBEHEERSING 2.1 Algemeen Volgens de BBV dient in de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing een vaste set financiële kengetallen opgenomen te worden. De bedoeling is dat deze kengetallen meer inzichtelijk maken over hoeveel (financiële) ruimte de gemeente beschikt om extra structurele of incidentele lasten op te kunnen vangen. Ze kunnen door de gemeenteraad en externe toezichthouders, vanuit hun kaderstellende en controlerende rol, in hun beoordeling van de financiële positie van de gemeente betrokken worden. De tabel met de financiële kengetallen en de toelichting daarop is in onderdeel 2.2 opgenomen. Naast de kengetallen wordt in deze paragraaf in onderdeel 2.3 het risicoprofiel opgenomen. In dit onderdeel wordt ook de weerstandscapaciteit beschreven en de ratio weerstandsvermogen bepaald.

80


2.2 Kengetallen

Kengetal Jaarrekening 2016

Jaarrekening 2017

Begroting 2017

Netto schuldquote 30% 27% 51%

Netto schuldquote gecorrigeerd voor alle leningen 26% 23% 46%

Solvabiliteitsratio 67% 69% 61%

Kengetal grondexploitatie 14% 12% 13%

Structurele exploitatieruimte 6% 8% 6%

Belastingcapaciteit 115% 113% 109%

In de bovenstaande tabel zijn de kengetallen samengevat weergegeven. Een nadere toelichting op de betekenis van de kengetallen wordt in de komende pagina’s gegeven. De kengetallen hebben we beoordeeld aan de hand van de in de VNG uitgave “Houdbare Gemeentefinanciën” opgenomen normeringen. In deze uitgave wordt een beoordeling van de kengetallen in relatie tot de financiële positie van de gemeente aanbevolen. Dat hebben wij hieronder summier gedaan. Voor een uitgebreidere beoordeling wachten wij de ontwikkelingen af. Hierbij valt te denken aan vergelijking met andere gemeenten, normeringen door provincie Overijssel en ervaringscijfers over meerdere jaren.

81


82


Netto Schuldquote (gecorrigeerd voor alle leningen) Hoe hoger de schuld, hoe hoger de netto schuldquote. De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen en geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. Om inzicht te krijgen in hoeverre er sprake is van doorlenen wordt de netto schuldquote zowel in- als exclusief doorgeleende gelden weergegeven (netto schuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen).

83


Solvabiliteitsratio Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen.

84


Grondexploitatie De afgelopen jaren is gebleken dat grondexploitatie een forse impact kan hebben op de financiële positie van een gemeente. Indien gemeenten of provincies leningen hebben afgesloten om grond te kopen voor een (toekomstige) woningbouwproject hebben zij een schuld. Bij de beoordeling van een dergelijke schuld is het van belang om te weten of deze schuld kan worden afgelost wanneer het project wordt uitgevoerd. Van de opbrengst van de woningen kan immers de schuld worden afgelost. Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (de waarde van de grond) is ten opzichte van de totale (geraamde) baten.

85


Structurele exploitatieruimte Voor de beoordeling van de financiële positie is het ook van belang te kijken naar de structurele baten en structurele lasten. Structurele baten zijn bijvoorbeeld de algemene uitkering uit het gemeentefonds en de opbrengsten uit de onroerende zaakbelasting OZB. Dit kengetal geeft aan hoe groot de structurele exploitatieruimte is. Daarbij wordt het saldo van de structurele baten en lasten (inclusief structurele toevoegingen en onttrekkingen reserves) gedeeld door de totale baten. Een positief percentage betekent dat de structurele baten toereikend zijn om de structurele lasten (waaronder de rente en aflossing van een lening) te dekken.

86


Belastingcapaciteit De OZB en de opcenten zijn voor gemeenten respectievelijk provincies de belangrijkste eigen belastinginkomsten. De belastingcapaciteit geeft inzicht in de mate waarin een financiële tegenvaller in het volgende begrotingsjaar kan worden opgevangen en of ruimte is voor nieuw beleid.

87


Referentiewaarden De Rijksoverheid heeft een overzicht samengesteld waarin alle gemeenten, per kengetal, onderverdeeld zijn in drie categorieën. Categorie A is minder risicovol dan B, en B weer minder risicovol dan C. Tabel 1 toont bij welke percentages van een kengetal een gemeente in een bepaalde categorie komt. In de tweede tabel is zichtbaar welk percentage van de gemeenten in een bepaalde categorie valt. Tabel 1

Tabel 2

Als voor alle kengetallen gekeken wordt naar de referentietabel, zoals gepubliceerd door de Rijksoverheid, kan geconcludeerd worden dat Hof van Twente met 4 van de 5 kengetallen in de meest veilige A-Categorie valt. Enkel de Belastingcapaciteit valt hier al jaren buiten.

88


2.3 Risicoprofiel In het risicoprofiel, weergegeven in de tabellen op volgende pagina’s, worden de onderscheiden risico’s onderverdeeld in de risicocategorieën: strategische risico’s, marktrisico’s, schaderisico’s en operationele risico’s. Binnen het totaal van deze risico’s zijn 13 risicosoorten onderscheiden. Deze bestaan elk uit 1 of meerdere dossiers. Per dossier is het risico geanalyseerd en beoordeeld. In het overzicht bestaat de beoordeling uit het inschatten van de omvang van het risico. Dit wordt gedaan door de kans (25%, 50%, 75%) te vermenigvuldigen met het gevolg (mogelijk financieel effect). In enkele gevallen is de omvang bepaald door gedifferentieerde percentages te gebruiken, voor bepaalde aspecten die betrekking hebben op een risico. In de tabel is dit in de kolom kans aangegeven met G%. Indien er al bestaande maatregelen zijn, zoals een voorziening die is getroffen of een verzekering die geldt, dan wordt hier rekening mee gehouden. Ontwikkelingen Ten opzichte van het risicoprofiel ten tijde van de programmabegroting 2018 hebben zich enkele ontwikkelingen voor gedaan. De belangrijkste ontwikkelingen zijn (zie ook de tabel op de volgende pagina’s).

Nr. 2.1 Taakstellingen worden niet gerealiseerd In het verleden zijn bezuinigingen doorgevoerd, waarvoor een wijziging van (de uitvoering van) het beleid nodig was. Het aantal bezuinigingen dat de komende tijd nog gerealiseerd moet worden is voltooid. Daarmee is ook het risico verdwenen dat bezuinigingen niet gerealiseerd kunnen worden. Vanaf 1 januari 2019 is er een nieuw risico dat taakstelling binnen sociaal domijn niet wordt gerealiseerd. Nr. 2.2 Realisatie bestuurlijke projecten De ontwikkelfase van Kindcentrum Markelo en IKC Magenta is gestart, waardoor er meer zicht is op bestaande en nieuwe risico’s in dit project. Zo is het duidelijk dat tijdelijke huisvesting in Markelo door de locatiekeuze noodzakelijk is. Dekking hiervan is voorzien uit de reserve majeure projecten. De boekwaardes blijven toegerekend aan beide locaties. Tevens is het risico deels toegenomen door duurzaamheidsmaatregelen en prijsstijgingen. Dit heeft geleid tot een verlaging van de risicopost. Nr. 3.5 Zenkeldamshoek In paragraaf 6 (verbonden partijen) is aangegeven dat het risico op deze ontwikkeling is gestegen.

89


Nr. 8.2 t/m 8.4 Reserve transitiekosten Op dit moment wordt voor dit risico de reserve transitiekosten ingezet. Gelet op de huidige tendenzen in de uitgaven wordt ingeschat dat de reserve in de loop van 2018 zal zijn uitgeput. Via de kadernota 2018 en de programmabegroting 2018 is een voorstel ontwikkeld hoe weloverwogen kan worden omgegaan met deze autonome ontwikkeling. Desondanks blijven wij de ontwikkelingen in het sociaal domein nadrukkelijk nog als een risico benoemen. Voor 2018 is er geen sprake meer van een reserve transitiekosten. Omvang risico’s De omvang van de gekwantificeerde risico’s (exclusief grondexploitaties) wordt per maart 2018 als volgt ingeschat: Strategische risico’s: c.a. € 2.197.150 Marktrisico’s: c.a. € 1.091.250 Schade risico’s: c.a. € 12.500 Operationele risico’s: c.a. € 500.000 Totaal risico’s: c.a. € 3.800.900 De omvang van de gekwantificeerde risico’s betreffende de gemeentelijke grondexploitaties bedraagt circa €1.554.531.

Omvang weerstandscapaciteit Voor de bepaling van de weerstandscapaciteit richten we ons op de stand van eind 2021, omdat op die manier rekening wordt gehouden met de onttrekkingen c.q. toevoegingen die in de meerjarenbegroting worden voorzien. Hierdoor ontstaat een zo reëel mogelijk beeld. Het totaal van de weerstandscapaciteit is ultimo 2021 circa € 7,7 miljoen (Algemene reserve € 7 miljoen en Reserve majeure projecten € 0,7 miljoen). De Reserve bovenwijkse voorzieningen is in 2017 opgeheven en de saldo daarvan is toegevoegd aan de Algemene Reserve. De reserve grondexploitaties heeft een omvang van circa € 2.658.480. Ratio weerstandsvermogen De ratio weerstandsvermogen algemeen komt op grond van het voorgaande uit op 2 (€ 7,7 miljoen: € 3,8 miljoen). De ratio weerstandsvermogen grondexploitaties komt uit op een ratio van 1,7 (€ 2,7 miljoen: € 1,6 miljoen).

90


Risicoprofiel In de tabel op de volgende pagina is het risicoprofiel van de gemeente Hof van Twente weergegeven. De cursieve risico’s vervallen. De bedragen tussen haakjes (in het blauw) betreffen de bedragen uit de programmabegroting 2018.

91


33

De omvang wordt bepaald o.b.v. de openstaande taakstellingen van de afgelopen jaren en worden gemonitord d.m.v. een bezuinigingsmonitor. 34

Op basis van de projectrapportages van de bestuurlijke projecten wordt een inschatting gemaakt van de netto omvang van de risico’s.

Strategische Risico’s

Nr. Risicosoorten Dossiers Kans (P)

Netto omvang risico (P x G) minus getroffen financiële maatregel

Toelichting

1 RIJKSBEZUINIGIN-GEN/ NIEUWE WETGEVING

De uitkering uit het Gemeentefonds wordt beïnvloed door meerdere ontwikkelingen, o.a. door: 1.1 Kortingen op uitkering gemeentefonds 1.2 Herijking verdeelmaatstaven gemeentefonds 1.3 Kortingen op specifieke uitkeringen

50% € 600.000 (Begroting 2018: € 600.000)

2 BESTUURLIJKE DOELEN

2.1 Taakstellingen worden niet gerealiseerd.33

25% € 0 (Begroting 2018: € 98.750) Vanaf 1 januari 2019 geldt de taakstelling binnen het Sociaal Domein. Dit heeft het gevolg dat deze risico in toekomst gaat stijgen.

2.2 Realisatie bestuurlijke projecten34

G% € 952.000 (Begroting 2018: €1.208.250)

3 VERBONDEN PARTIJEN

3.1 Regio Twente (2% van € 1.500.000) 50% € 15.000 (Begroting 2018: € 15.000) (Re-) actief volgen verbonden partijen

3.2 Veiligheidsregio Twente (2% van € 2.500.000) 50% € 25.000 (Begroting 2018: € 24.000) (Re-) actief volgen verbonden partijen

3.5 Zenkeldamshoek 25% € 447.650 (Begroting 2018: €392.650) (Re-) actief volgen verbonden partijen 3.6 Overige aandeelhouderschappen 25% € 157.500 (Begroting 2018: € 157.500) (Re-) actief volgen verbonden partijen

4 KRIMP 4.1 Op de lange termijn zal het voorzieningen/ accommodatie niveau onder druk komen te staan

p.m. p.m. Continu beleid evalueren en bijstellen.

Subtotaal Strategische risico’s € 2.197.150

92


Marktrisico’s Nr. Risicosoorten Dossiers Kans

% Netto omvang risico (P x G) minus getroffen financiële maatregel

Toelichting

5 GROND-EXPLOITATIES

5.1 MvA (voorheen NIEGG) G% € 1.171.584 (Begroting 2018: € 915.032 ) Zie paragraaf grondbeleid en perspectiefnota

5.2 Gronden in exploitatie G% € 382.947 (Begroting 2018: € 407.567)

Totaal risico’s grondexploitaties € 1.341.688

6 RENTE/ TREASURY

6.1 Beleggingen/ uitzetting/aantrekken gelden.

50% € 55.000 (Begroting 2018: € 55.000) Gemeente loopt risico op ontwikkelingen marktrente over bedrag financieringsbehoefte.

6.2 Verstrekte leningen aan verenigingen en stichtingen.

25% € 50.000 (Begroting 2018:: € 50.000) Periodiek evalueren

6.3 Gegarandeerde leningen. 25% € 145.000 (Begroting 2018: € 147.500 ) Periodiek evalueren

7 ECONOMISCHE RECESSIE

7.1 Dalende inkomsten bouwleges. 25% € 12.500 (Begroting 2018: € 25.000) Sturen op opbrengsten

8 OPENEINDE REGELINGEN

8.1 Participatiewet (uitkeringen levensonderhoud): Risico door volumegroei.

25% € 150.000 (Begroting 2018: € 145.000) Geen wijziging in het theoretische uitgangspunt dat er een risico is van volumgegroei. Geen concrete aanleiding om een stijging voor 2018 te verwachten. Stabilisatie opgetreden in 2017. Wordt ook voor 2018 verwacht.

8. 2 Participatiebudget , onderdeel: - reïntegratiekosten - wsw Risico door volumegroei

50% € 500.000 (Begroting 2018: €500.000) Geen risico’s op Wsw budget. Daling rijksinkomsten houdt gelijke trend met daling aantal werkzame Wsw’ers . Indien dit niet het geval is dan vangt de SWB dit op binnen de reserves. Re-integratie blijft open einde regeling. Dus theoretisch risico door volumegroei is aanwezig. Op dit moment wordt geen concrete stijging kosten verwacht. Voor 2018 is er geen sprake meer van een reserve transitiekosten.

8.3 WMO: Risico door volumegroei.

8.4 Jeugdwet: Risico door volumegroei.

8.5 Bijzondere bijstand: Risico door volumegroei 50% € 50.000 (Begroting 2018: € 50.000) Er kan een stijging van het aantal aanvragen ontstaan tgv stimuleringsmaatregelen om het niet-gebruik van regelingen tegen te gaan

8.6 Toename gebruik minimabeleid 50% € 50.000 (Begroting 2018: € 50.000) Er kan een stijging van het aantal aanvragen ontstaan tgv stimuleringsmaatregelen om het niet-gebruik van regelingen tegen te gaan

8.7 Stijging kosten Bijstands Besluit Zelfstandigen 50% € 25.000 (Begroting 2018: €25.000)

8.8 Stijging opvang statushouders. 25% € 37.500 (Begroting 2018: € 37.500) Geen stijging van stautshouders in 2018 verwacht

8.9 Leerlingenvervoer. Er wordt gerekend met 5% volumegroei.

25% € 11.250 (Begroting 2018: € 11.250) Volumegroei kan binnen bestaande budget worden opgevangen.

8.10 Toename aantal lijkbezorgingen van gemeentwege

50% € 5.000 (Begroting 2018: €5.000)

Subtotaal marktrisico’s (exclusief grondexploitaties) € 1.091.250

93


Schade Risico’s Nr. Risicosoorten Dossiers Kans % Netto omvang risico (P x G) minus

getroffen financiële maatregel Maatregelen

9 ASBEST-VERONTREINIGING

9.1 Sanering bodemverontreiniging Nb Uit ervaringen van de afgelopen 8 jaar blijken de gemeentelijke lasten van onverwachte saneringen/uitvoering asbestconvenanten binnen het beschikbare budget te blijven.

Projectbudget

10 FRAUDE

Nb Risico en omvang wordt laag ingeschat. Hiervoor is een verzekering ingesteld.

11 EIGENDOM

11.1 Brand-, storm-, fraude- en diefstal Nb Risico en omvang wordt laag ingeschat

i.v.m. dekking door verzekeringen. - Verzekeringen - Hufterproof investeren - Watermanagement - Meerderjarige onderhoudsplannen

12 CONTRACTUELE VERPLICHTINGEN/ AANSPRAKELIJK-HEIDSTELLINGEN

12. 1 Aansprakelijkheidstellingen/nadeelcompensatie G% € 12.500 (Begroting 2018: € 10..000 ) Nadeelcompensatie sanering verkeerslawaai Molenstraat 25% van 40.000= 10.000 dekking middels subsidie inkomsten mogelijk. We zijn verzekerd voor aansprakelijkheidstelling, maar in sprake van eigen risico varierend van 250-500 euro reserveren we hiervoor een bedrag van €2.500.

Subtotaal schade risico’s € 12.500

94


Operationele Risico’s Nr. Risicosoorten Dossiers Maatregelen extra maatregelen

13 BEDRIJFS-VOERING

13.1 Rechtmatigheid legesheffing - Interne controle/ VIC/ - Functiescheiding - Procesbeschrijvingen.

13.2 Debiteurenbeheer 13.3 Verplichte betaling dwangsommen bij niet tijdig beslissen. 13.4 Oninbare vorderingen

13.5 Vergoedingen bijzondere begraafplaatsen

13.6 Stroomuitval, storing, hacken computersysteem - Er zijn inmiddels middelen gereserveerd voor structurele oplossing van het risico stromuitval en storing. - Beveiliging van website en versleuteling bij versturen van vertrouwelijke gegevens

13.7 Wegvallen medewerkers op kwetsbare posities

- Afspraken taakoverdracht - formaliseren vervangingsmaatregelen - Interne controle/ VIC/ functiescheiding - Procesbeschrijvingen - Regionale samenwerking

13.8 fouten

13.9 Toename loonkosten (Fuwa, premiestijging) - Jaarlijks doorrekenen prijzen in tarieven leges - Periodieke rapportage - Budgetbeheer - Mobiliteitsbeleid - Voordelen gezamenlijk inkopen 13.10 Stijging kosten door marktontwikkelingen

13.11 Langdurige uitval ziekte (door o.a. Agressie burgers, werkdruk, niet optimale werkplek)

- VCA certificering - Opleiding agressie en geweld - RIE - Aanpassing werkplekken aan arbo-eisen

13.12 Niet afdragen van belasting waar dat wel had gemoeten (Loonheffing, BTW)

Horizontaal toezicht

13.13 Extra personeel door o.a. herindicaties Opgevangen met reserves (o.a. reserve transities)

13.14 Beëindiging huurcontracten gemeentehuis en niet opnieuw kunnen verhuren.

Contracten lopen nog enkele jaren. Continue contact met huurders.

13.15 Risico Niet Actief Beveiligde Overwegen Afhankelijk van besluitvorming

Subtotaal operationele risico’s (vast bedrag) € 500.000

95


Doorrekening reserves in relatie tot weerstandscapaciteit

bedragen x € 1.000

Algemene Reserve Rek. 2017 2018 2019 2020 2021

Stand per 1 januari 7.819 10.477 7.498 7.100 7.100

Saldo onttrekkingen en toevoegingen 2.658 -2.979 -398 0 0

Stand per 31 december 10.477 7.498 7.100 7.100 7.100

Totaal risico's conform berekening weerstandsvermogen 3.801 3.801 3.801 3.801 3.801

Nader te besteden 6.676 3.697 3.299 3.299 3.299


Reserve Majeure Projecten Rek. 2017 2018 2019 2020 2021

Stand per 1 januari 2.338 3.612 -302 660 663

Saldo onttrekkingen en toevoegingen 1.274 -3.914 962 3 8

Stand per 31 december 3.612 -302 660 663 672


Reserve Bovenwijkse Voorzieningen Rek. 2017 2018 2019 2020 2021

Stand per 1 januari 1.042 0 0 0 0

Saldo onttrekkingen en toevoegingen -1.042 0 0 0 0

Stand per 31 december 0 0 0 0 0

96



Reserve Grondexploitatie Rek. 2017 2018 2019 2020 2021

Stand per 1 januari 2.114 2.658 2.658 2.658 2.658

Saldo onttrekkingen en toevoegingen 544 0 0 0 0

Stand per 31 december 2.658 2.658 2.658 2.658 2.658

Totaal risico's conform berekening weerstandsvermogen 1.555 1.555 1.555 1.555 1.555

Nader te besteden 1.104 1.104 1.104 1.104 1.104


PARAGRAAF 3: ONDERHOUD KAPITAALGOEDEREN De paragraaf onderhoud kapitaalgoederen gaat in op de duurzame instandhouding van de gemeentelijke fysieke infrastructuur. De opzet is overeenkomstig eisen uit het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten en het overleg met de Provincie Overijssel. Uitgangspunt voor het begrotingsjaar 2017 was een sober en doelmatige aanpak. Onderwerpen zijn hierbij: 1. Wegen 2. Bruggen 3. Openbare verlichting 4. Groen 5. Riolering 6. Gebouwen Voor de verschillende deelterreinen zijn plannen opgesteld waarin de beleidskaders openbare ruimte, functie en samenhang kwaliteitsniveau met financiële consequenties zijn opgenomen. De financiële gevolgen zijn één op één vertaald in de begroting. De bedragen genoemd in het financieel overzicht zijn exclusief interne uren en kapitaallasten.

Overzicht beleids-/beheerplannen 2017

Plan Vast-gesteld

Looptijd t/m

Financieel vertaald in begroting

Achter-stallig onderhoud

Wegen 2014 2017 Ja Ja *

Kunstwerken 2018 2021 Nee Ja**

Bermen & sloten 2017 2020 Ja Nee

Verlichting 2016 2026 Ja Nee

Groen 2015 2025 Ja Nee

Bomen 2017 2027 Ja Ja ***

Riolering 2016 2020 Ja Nee

Gebouwen 2013 2024 Ja Nee

* Door de extra investering van jaarlijks één miljoen in 2016, 2017,

2019 en 2020 zal het achterstallig onderhoud naar verwachting

dalen tot 2,7 miljoen in 2020. Eén en ander is wel afhankelijk van

het resultaat van de inspecties komende jaren en werkelijke

uitvoeringskosten. Bij de actualisatie van het beheerplan wegen

eind 2018 zullen de kwaliteit van de wegen en bijbehorende

financiële middelen opnieuw in beeld worden gebracht. ** Beleid- en beheerplan kunstwerken wordt in voorjaar 2018 aan

uw raad aangeboden

*** Door de extra investering van € 125.000 in 2018 en 2019 zal het

achterstallig onderhoud afnemen. Bij de programmabegroting 2019

zullen de gestelde kwaliteit in het bomenbeheerplan en de

financiële middelen opnieuw in beeld worden gebracht.


Beleidskader en Financieel overzicht 1. Beleidskader Wegen Het wegenonderhoud is in 2017 uitgevoerd op basis van het wegenbeheerplan en wegeninspecties. Een investering van één miljoen in 2016 en 2017 heeft bijgedragen aan de vermindering van het achterstallig onderhoud. Financiële consequenties rekening 2017 Onderwerp Omschrijving 2017 Begr 2017 Rek

Vegen/ onkruidbestrijding

Klein onderhoud 269.481 274.984

Bermen/sloten Klein onderhoud 597.799 554.382

Verharding/ deklagen

Klein onderhoud 780.234

797.931


Groot onderhoud 737.786 686.645


Vervanging 911.766 519.898

Totaal 3.297.066 2.833.840

Stand reserve Wegen 1-1-2017 € € 290.235; mutatie € 23.547; 31-12-2017 € 313.782.

2. Beleidskader Bruggen Het beheerplan bruggen is nog niet gereed. Naar verwachting wordt dit gerealiseerd in het voorjaar van 2018. In 2017 is alleen het noodzakelijk klein onderhoud verricht.

Financiële consequenties rekening 2017 Onderwerp Omschrijving 2017 Begr 2017 Rek

Bruggen Klein onderhoud 34.410 34.319

Bruggen Vervanging 12.135 14.573

Totaal 46.545 48.892

3. Beleidskader Openbare Verlichting Onderhoud aan en vervanging openbare verlichting is uitgevoerd op basis van beleidsplan en beleidsnotitie ‘verduurzaming openbare verlichting’. Financiële consequenties rekening 2017

Onderwerp Omschrijving 2017 Begr 2017 Rek

Verlichting Klein onderhoud 100.040 127.423

Verlichting Vervanging 1.265.827 421.573

Totaal 1.365.867 548.996

Stand reserve Openbare verlichting 1-1-2017 € 387.557; mutatie € 13.828; 31-12-2017 € 401.385. Het verschil tussen begroting en rekening 2017 op vervanging led-armaturen wordt veroorzaakt door nog uit te voeren projecten. De kapitaallasten zijn geraamd in 2017 en worden geboekt in latere jaren wanneer de projecten afgerond zijn.


4. Beleidskader Openbaar Groen Het groenonderhoud is in 2017 uitgevoerd op basis van het groenbeheerplan. Het onderhoud aan bomen is uitgevoerd volgens het bomenbeheerplan. Financiële consequenties rekening 2017


Groen Onderhoud 1.643.127 1.532.955

Totaal 1.643.127 1.532.955

5. Beleidskader Riolering Onderhoud, verbeteren vervangingsmaatregelen zijn in 2017 uitgevoerd op basis van het gemeentelijke rioleringsplan.

Financiële consequenties rekening 2017 Onderwerp Omschrijving 2017 Begr 2017 Rek

Onderzoek Klein onderhoud 70.000 63.046

Afvalwater Klein onderhoud 669.097 626.842

Hemelwater Klein onderhoud 62.228 80.167

Grondwater Klein onderhoud 27.500 19.653

Riolering Groot onderhoud 4.637.137 1.789.780

Totaal 5.460.962 2.576.590

Stand voorziening Riolering 1-1-2017 € 1.868.900; mutatie € 138.293; 31-12-2017 € 1.730.607. Het verschil tussen begroting en rekening 2017 op groot onderhoud wordt veroorzaakt door nog uit te voeren projecten.

De kapitaallasten zijn geraamd in 2017 en worden in latere jaren geboekt wanneer de projecten afgerond zijn.

6. Beleidskader Gebouwen In 2017 is het onderhoud uitgevoerd op basis van de gebouwenbeheervisie en Meerjaren Onderhouds Plan (MJOP). Financiële consequenties rekening 2017


Gebouwen Klein onderhoud 236.388 239.966

Gebouwen Meerjarig onderhoud 223.266 221.266

Totaal 459.654 461.232

Stand voorziening Gebouwen 1-1-2017 € 1.058.651; mutatie € 85.289; 31-12-2017 € 973.362.


PARAGRAAF 4 : FINANCIERING

Geldstroombeheer van de gemeente

Inleiding In deze paragraaf wordt informatie verstrekt over de financieringsfunctie van de gemeente Hof van Twente voor het boekjaar 2017. Dit is opgedeeld in een algemeen deel over de algehele ontwikkelingen en een specifiek deel, toegespitst op de gemeente Hof van Twente. In het algemene deel wordt ingegaan op de (verwachte) renteontwikkelingen op de gelden kapitaalmarkt. Het deel dat is toegespitst op de gemeente is onder andere bedoeld voor een toelichting op het risicobeheer, de algehele financiering van de gemeente en een inzicht in de feitelijke geldstromen.

Algemene ontwikkelingen

Renteontwikkelingen De Europese Centrale Bank (ECB) voert het monetaire beleid voor het Euro-gebied. Haar belangrijkste taak is het in de hand houden van de inflatie. De ECB kan door een verhoging/verlaging van de herfinancieringsrente de marktrente beïnvloeden. Vooralsnog laat de ECB haar huidige monetaire beleid ongewijzigd. De afgelopen jaren bestond de zorg over deflatie, maar mede door positieve economische cijfers klinkt optimisme. In 2017 is de gemiddelde inflatie voor Nederland uitgekomen op 1,40%35. 35

Bron: ANP

De ECB heeft aangekondigd haar opkoopprogramma te gaan afbouwen (halveren) en tegelijkertijd het rentebeleid ongewijzigd te laten. Met deze ontwikkelingen in het vooruitzicht voorspellen analytici dat de economische groei van de afgelopen tijd wordt doorgezet.

De daling in het driemaands-euribortarief36 van de afgelopen jaren lijkt gestagneerd en het percentage is in 2017 rond de -0,33% blijven hangen. Een aanleiding tot stijgende Europese geldmarkttarieven op korte termijn is er niet.37

Ontwikkelingen Hof van Twente

Treasuryfunctie De treasuryfunctie omvat alle activiteiten die gericht zijn op het besturen en beheersen van, het verantwoorden over en toezicht houden op financiële vermogens- waarden, geldstromen, posities en risico’s. Het beleid van Hof van Twente voor de treasuryfunctie is vastgelegd in het Treasurystatuut. De gemeente voert, gelet op haar maatschappelijke taak om kapitaal te beheren, op centraal niveau een risicomijdend treasurybeleid. Financieringen worden enkel aangetrokken en uitgezet ten behoeve van de uitoefening van de publieke taak. Financieringen met externe middelen wordt zoveel mogelijk beperkt door primair de beschikbare interne financieringsmiddelen aan te wenden, ten einde de renterisico’s en het renteresultaat te optimaliseren.

36

Gemiddelde Europese rente voor een 3-maands lening. 37

Van Lanschot – Visie op de gelden kapitaalmarkt


Risicobeheer

Het risicobeheer heeft als doel ‘het beheersen van de mogelijke risico’s die voortvloeien uit de afhankelijkheid van de rentestand op moment van financieren.’ Er zijn twee normeringen vastgesteld om het renterisico te kunnen becijferen die als richtlijnen gelden om de renterisico’s te beperken. Dat zijn de kasgeldlimiet voor de korte termijn financiering, en de renterisiconorm voor de lange termijn financiering.

Kasgeldlimiet

De gemiddelde vlottende (kortlopende) schuld is voor gemeenten gelimiteerd tot 8,5% van het begrotingstotaal.

Kasgeldlimiet 2016: 7,2 miljoen

Kasgeldlimiet 2017: 7,0 miljoen

Als de omvang van de vlottende schuld deze limiet structureel benadert, wordt overgegaan tot het aantrekken van een langlopende lening. Afhankelijk van de geld- behoefte wordt eerst gekeken naar de mogelijkheden op de geldmarkt. Bij een positief saldo in rekening courant wordt het ‘automatisch’ bij de schatkist uitgezet. Sinds de invoering van het schatkistbankieren in 2014 dienen decentrale overheden hun tegoeden aan te houden bij het Ministerie van Financiën in plaats van bij een bank. Doel van het schatkistbankieren is het verlagen van de EMU-schuld. Het verloop van de gemiddelde vlottende

schuld/saldo rekening courant is in de volgende tabel weergegeven.

Periode Netto vlottende schuld

Kasgeldlimiet Ruimte (+) of overschrijding (-)

Q1 2017 120 7.034 7.153

Q2 2017 282 7.034 7.315

Q3 2017 244 7.034 7.278

Q4 2017 -100 7.034 6.932

Bedragen x € 1.000

Renterisiconorm De renterisiconorm heeft betrekking op het beperken van de gevolgen van een stijgende kapitaalmarktrente op de rentelasten van de langetermijnfinanciering. De jaarlijkse aflossingen en renteherzieningen mogen samen niet meer bedragen dan 20% van het begrotingstotaal; het renterisico. Voor 2017 is de norm vastgesteld op € 16,6 miljoen. In onderstaande tabel is het werkelijke renterisico weergegeven, afgezet tegen de norm.

Nr. + Omschrijving Rekening 2016 Rekening 2017

1. Begrotingstotaal 84.364 82.752

2. Wettelijk percentage 20% 20%

3. Renterisiconorm (1x2) 16.873 16.550

4. Renteherziening - -

5. Aflossing 1.445 1.445

6. Renterisico (4+5) 1.445 1.445

7. Ruimte vs. norm (3-6) 15.428 15.105



Financiering

Omschrijving Rekening 2017

Totaal vaste activa + 116

Af: Reserves en voorzieningen - 91

Te financieren met vreemd vermogen = 25

Af: Langlopende geldlening - 27

Werkkapitaal (- = positief) = -2

Bedragen x € 1.000.000

Bovenstaande tabel toont dat de lopende investeringen van de gemeente voor 78% (91/116) met eigen middelen zijn gefinancierd. Dit percentage is de afgelopen jaren redelijk constant gebleken. Het werkkapitaal bevat de kortlopende schulden, voorraden (incl. grondexploitatie), debiteuren/crediteuren en overlopende activa/passiva. Het weerspiegelt onder andere de (goede) liquiditeit van de gemeente als het aankomt op de dagelijkse uitgaven.

Leningenportefeuille De omvang van de huidige leningenportefeuille bedraagt eind 2017 € 27,3 miljoen. Het gemiddelde rentepercentage van de leningen is 4,61%. Op basis van de financieringsbehoefte kan de omvang van de leningenportefeuille wijzigen.

Koersrisicobeheer Vanwege het verplichte schatkistbankieren zijn er geen koersrisico’s in het kader van treasurybeleid. Aandelen van nutsbedrijven zijn uit hoofde van de publieke taak

aangetrokken en worden niet als risicovolle beleggingen beschouwd. Het betreft aandelen van de BNG Bank, Twente Milieu, Cogas, Enexis, PBE, Crematorium, Twence, Wadinko en Vitens.

Kredietrisicobeheer

Het uitzetten van middelen in het kader van treasury is alleen nog toegestaan binnen de kaders van de ‘Regeling schatkistbankieren decentrale overheden’. Hierdoor doen zich geen (nieuwe) kredietrisico’s voor.

Bij het verstrekken van leningen, garanties of borg- stellingen uit hoofde van de publieke taak worden, indien mogelijk, zekerheden of garanties gesteld. Via het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) fungeert de gemeente als achtervang voor leningen die woningcorporaties hebben aangetrokken voor de financiering van hun activiteiten binnen de gemeente.

Verstrekte leningen en garanties 1-1-2017 31-12-2017

Leningen aan verenigingen en

stichtingen 2.068

2.032

Leningen aan financiële instellingen/

verbonden partijen

2.519 2.227

Hypotheek- en fietsprivéregeling 629 464

Deelnemingen 1.400 1.423

Totaal verstrekkingen 6.615 6.146

Garanties Woningcorporatie/stichting 6.414 5.709

Garanties WSW (achtervang) 32.991 30.971

Totaal garanties 39.405 36.680



Rente (resultaat) In de begroting wordt voor de financieringsbehoefte rekening gehouden met een rentepercentage van 2,5% voor langlopende financieringen. Voor de interne doorberekening van de netto rentelasten naar de investeringen wordt voor 2017 een omslagpercentage gehanteerd dat is vastgesteld op 3,01%.

Met de groeiende behoefte aan inzicht in de kosten op de taakvelden en de wijze van verantwoording van rente in de jaarrekening en begroting, is ervoor gezorgd dat de totale rentelasten en de daaraan gekoppelde financieringsbehoefte in onderstaande tabel inzichtelijk zijn.


BegrotingBegroting na

wijzigingWerkelijk Saldo

Externe rentelasten over de korte en lange financiering + 1.664.861 1.517.207 1.314.606 202.602

Externe rentebaten verstrekte leningen -/- -121.923 -121.923 -154.521 32.598

Saldo rentelasten en rentebaten = 1.542.938 1.395.284 1.160.085 235.200

De rente die aan de grondexploitatie wordt toegerekend -/- -131.435 -131.435 -89.286 -42.149

De rente van projectfinanciering die aan het betreffende taakveld wordt toegerekend -/- - -

De rentebaat van doorverstrekte leningen indien daar een specifieke lening voor is

aangetrokken (projectfinanciering) die aan het betreffende taakveld moet worden

toegerekend

+ 28.930 28.930 25.401 3.529

Saldo toe te rekenen externe rente = 1.440.433 1.292.779 1.096.201 196.580

Rente over eigen vermogen

- Algemene reserve + 185.989 250.065 250.065 -

- Bestemingsreserves + 458.119 528.005 528.005 -

- Afschrijvingsreserves + 1.504.952 1.591.654 1.591.653 -

Rente over voorzieningen + 91.100 108.349 108.349 -

Totaal aan taakvelden toe te rekenen rente = 3.680.593 3.770.852 3.574.273 196.580

De werkelijk aan taakvelden toegerekende rente (renteomslag) -/- -3.674.737 -3.799.662 -3.505.570 -294.092

Renteresultaat op het taakveld treasury = 5.856 -28.810 68.702 -97.512

Renteresultaat op taakveld Treasury

104 Jaarverslag 2017: Samen aanpakken

Kasstroomoverzicht

In onderstaande tabel is, in samenhang met de balans, het kasstroomoverzicht 2017 gepresenteerd. Het kasstroomoverzicht geef inzicht in de kasstromen uit: 1) operationele activiteiten (resultante van de bedrijfsvoering), 2) investeringsactiviteiten (vaste activa balans) waarbij de investeringen in MVA inzichtelijk worden gemaakt en tenslotte 3) de financieringsactiviteiten (langlopende passiva) waarbij het gaat om de wijze van financiering van de investeringen. Het kasstroomoverzicht is opgesteld conform de indirecte methode en op de volgende pagina gepresenteerd.

105


Wet HOF ‘In de wet HOF (Houdbare Overheidsfinanciën) worden de Europese normen verankerd voor de hoogte van de overheidsschuld en de jaarlijkse groei van de overheidsschuld. Deze normen raken ook gemeenten omdat schulden en financieringstekorten van gemeenten meetellen in de overheidsschuld van Nederland. Alle gemeenten samen krijgen een plafond voor het totale EMU-tekort van gemeenten in een jaar. Voor 2017 bedroeg het plafond voor de gezamenlijke gemeenten 0,34% van het bruto binnenlands product. Met het plafond wordt de groei van de netto schuld (volgens de definitie voor het EMU-saldo) van de gezamenlijke gemeenten in een jaar beperkt.’ Naast het plafond krijgt iedere gemeente een individuele referentiewaarde voor het EMU-tekort in een jaar. Voor 2017 is de referentiewaarde van Hof van Twente vastgesteld op € 3,2 miljoen.

106


PARAGRAAF 5 : BEDRIJFSVOERING Personeel Het ontwikkeltraject van onze organisatie is in 2017 voortvarend opgepakt. De kuiertochten, waar de team- en persoonlijke ontwikkeling centraal staan, zijn een begrip geworden. De waarden leiderschap, eigenaarschap en vertrouwen (LEV) zijn hierin leidend. Het doel is dat ieder team een bijdrage levert aan het realiseren van de organisatiedoelen en aangeeft hoe het bijdraagt aan de veranderingen in de samenleving en de veranderende arbeidsverhoudingen. In 2017 is verder een medewerker tevredenheidsonderzoek uitgevoerd onder het personeel en hierop volgend een zogenaamde duurzame inzetbaarheidstoets. Beide instrumenten zijn bedoeld om inzicht te krijgen in het welzijn van onze medewerkers om vervolgens ontwikkelpunten aan te kunnen pakken. Eén en ander in het verlengde van ons HRD-beleid (Human Relations Development), waarin vergrijzing en verjonging een belangrijk onderwerp is. Temeer nu de gemeente Hof van Twente geen apart Generatiepact invoert.

In het kader van digitaal en eenvoudig werken is er organisatiebreed gekeken hoe het staat met de digitale vaardigheden van de medewerker en wat er nodig is om dit te ontwikkelen. In 2018 wordt hier een vervolg aan gegeven door gericht cursussen aan te bieden. Er is in 2017 bovendien steeds meer gebruik gemaakt van de mogelijkheid om tijd- en plaats onafhankelijk te kunnen werken. Het feit dat medewerkers ervaren dat werk en privé beter op elkaar kunnen worden afgestemd speelt hierin een grote rol. Er is steeds meer besef dat het gaat om het resultaat en niet om aanwezigheid in het gemeentehuis. In 2017 zijn de voorbereidingen getroffen voor het oprichten van de Omgevingsdienst Twente (ODT): de Twentse uitvoeringsdienst in oprichting waarbij medewerkers die taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht & handhaving uitvoeren ook fysiek overgaan naar deze nieuwe organisatie. Burgemeester Nauta is voorzitter van het bestuur van de ODT (zowel het Dagelijks als het Algemeen Bestuur).

107


Ook is er in 2017 aandacht geweest voor het onderwerp integriteit. Zowel de medewerkers als het bestuur vinden integer handelen belangrijk. Naast het afleggen van de ambtseed of -belofte door nieuwe medewerkers is via de Hofacademie een training op het gebied van integriteit aangeboden. Tenslotte is in het kader van informatieveiligheid een formulier ontwikkeld voor onder andere het vertrouwelijk omgaan met informatie voor ingehuurde medewerkers. Het afleggen van de ambtseed of -belofte voor alle medewerkers, die dit nog niet hebben gedaan, zal in 2018 plaats vinden. Tenslotte is er in een aantal situaties van conflicten c.q. integriteitsschendingen gebruik gemaakt van de interne gemeentelijke vertrouwenspersonen. Informatieveiligheid Afgelopen jaar is er gewerkt aan een geleidelijke uitvoering van de zogeheten Baseline Informatiebeveiliging Gemeenten (BIG). Dit begon met het vaststellen van het beleidsplan informatieveiligheid & privacy en het handboek informatiebeveiliging. Vervolgens hebben in 2017 onze acties op het gebied van informatiebeveiliging zich met name gericht op:

• Bewustwording: de mens is en blijft de meest cruciale schakel in de informatiebeveiliging. Daarom is er in oktober 2017 een week van informatieveiligheid georganiseerd, zodat de bewustwording binnen de organisatie verder toeneemt. • Verantwoording: Implementeren van ENSIA (een optimaal proces voor de horizontale verantwoording richting de gemeenteraad en verticale vertegenwoordiging richting het ministerie). In 2017 is er een zelfevaluatie uitgevoerd en beoordeeld of wij voldoen aan de BIG. In de bijlage bij dit jaarverslag is er een collegeverklaring ENSIA opgenomen waarin zij aangeven te voldoen aan de verplichte normen van Suwinet en DigiD. Dit gaat samen met de assurancerapport van de onafhankelijke IT-auditor. • Ontwikkeling: Ter bevordering van o.a. de fysieke-/ toegangsbeveiliging, personele beveiliging en beheer van bedrijfsmiddelen zijn er in 2017 diverse procedures door het college vastgesteld, waaronder telewerken en beheer van beveiligingsincidenten.

108


In 2017 is er één datalek geconstateerd die snel kon worden opgelost en die verder geen consequenties heeft gehad. De autoriteit Persoonsgegevens is hiervan op de hoogte gesteld. Inkoop- en aanbesteding De verplichting om vanaf 1 juli 2017 alle Europese aanbestedingen digitaal te laten verlopen is in onze gemeente geruisloos ingevoerd. Dit gebeurde reeds in (bijna) alle gevallen voor deze datum en sindsdien ook steeds meer voor de – niet verplichte – meervoudig onderhandse aanbestedingen. Het Twentse inkoop- en aanbestedingsbeleid, de Twentse inkoopvoorwaarden en de Twentse klachtenregeling zijn in 2017 geheel bijgesteld naar de gewijzigde Aanbestedingswet. Vaststelling door alle 14 Twentse gemeenten zal in het voorjaar 2018 plaatsvinden. Verder is het Contractbeheersysteem ingericht in ons zaaksysteem TESZ en eind 2017 uitvoerig getest. Invoering van de lopende contracten zal begin 2018 centraal gebeuren. Huisvesting Met ingang van 1 juli 2013 is de derde verdieping in de vleugel boven de bibliotheek tot en met 2023

verhuurd aan het RIEC (Regionaal Informatie- en Expertise Centrum). Het energiebedrijf Zuiver is niet langer meer gehuisvest op de 1e verdieping in het gemeentehuis. Deze kamer wordt vanaf eind 2017 gebruikt door het projectbureau Asbest. Medio 2018 wordt duidelijk of het contract met Arcadis verlengd gaat worden of dat deze vleugel (tweede verdieping boven de bibliotheek) vrij komt. Vooralsnog is er dankzij de huisvesting van het Riec, Arcadis en het projectbureau Asbest tot medio 2018 geen verhuurbare ruimte meer beschikbaar. Informatiemanagement Met de aanvullend beschikbaar gestelde middelen is in 2017 op een groot aantal vlakken binnen informatiemanagement en ICT een verbeterslag gemaakt. Het beheer van de projecten is verbeterd en er zijn meer projecten uitgevoerd. Het financiële- en contractenbeheer is verbeterd en er is aanvullende inzet geleverd op zowel technisch- als functioneel beheervlak. Het gevolg is dat de betrouwbaarheid en veiligheid van de automatisering is verbeterd. Er is een systeem voor beveiligd mailen ingevoerd en de digitalisering van interne- en dienstverleningsprocessen is doorontwikkeld. Om nog beter in te kunnen spelen op de uitdagingen in de techniek, is besloten om de uitvoering van het

109


systeembeheer te gaan uitbesteden aan de markt. Deze aanbesteding wordt medio 2018 afgerond. In 2017 is voorts het gegevensbeheer en de ICT rondom de uitvoering van de Basisregistratie Grootschalige Topografie opgezet. Rekenkamercommissie De Rekenkamercommissie Hof van Twente heeft in 2017 samen met die van Almelo, Borne, Enschede, Hengelo en Oldenzaal onderzoek gedaan naar de uitvoering van het afvalbeleid: “Grip op afval, evaluatie van de uitvoering van het afvalbeleid door Twente Milieu”. Onderdeel van de procedure was een bestuurlijke hoor en wederhoor waarbij het college in de gelegenheid is gesteld haar reactie te geven op de aanbevelingen van de Rekenkamercommissie. De uitkomsten van het onderzoek en de reactie van het college in de raadsbrief van 7 november 2017 zijn behandeld in de vergadering van de raad van 28 november 2017. Op 20 december 2017 heeft de Rekenkamercommissie voorts de uitkomsten gepresenteerd van een door haar uitgevoerd onderzoek naar de “Toegang tot de Wmo en de Jeugdzorg”. De raad heeft dit onderzoek en de schriftelijke reactie van het college van 28 november

2017 mening-vormend behandeld in zijn vergadering van 20 februari 2018. Aangezien de externe leden van de Rekenkamercommissie conform het rooster allen aftreden, is inmiddels de werving gestart voor het vervullen van de ontstane vacatures per medio april 2018. Doelmatigheidsonderzoek In 2017 is een rapportage opgesteld over de uitvoering van de crisisbeheersing door de gemeentelijke organisatie. Rechtmatigheid In 2017 is het contract met onze accountant, Baker Tilly Berk, verlengd met een jaar. Over boekjaar 2016 is een goedkeurende accountantsverklaring ontvangen, ook al werden er nog steeds onzekerheden waargenomen binnen het sociale domein. Evenals de afgelopen jaren zal ook de komende jaren weer veel aandacht worden besteed aan de controles in het sociale domein.

110


PARAGRAAF 6 : VERBONDEN PARTIJEN Deze paragraaf verschaft inzicht in de beleidsmatige en financiële betrokkenheid van de gemeente bij verbonden partijen. Voor de uitvoering van een aantal taken heeft de gemeente Hof van Twente zich verbonden met andere partijen. Daarbij kent de regionale samenwerking verschillende varianten. Zo hebben de SWB, de gemeenten Hengelo en Hof van Twente het beheer en onderhoud van de openbare ruimte gebundeld in één nieuwe organisatie-eenheid, onder de naam “Gildebor”. De nieuwe organisatie is van start gegaan op 1 januari 2017. Deze samenwerking biedt onder meer kansen om de doelstellingen van de Participatiewet beter te realiseren. Wat wordt verstaan onder verbonden partijen? Tot verbonden partijen worden volgens het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) die partijen gerekend, waarin de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft.

Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: zeggenschap, hetzij uit hoofde van vertegenwoor-diging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht. Onder financieel belang wordt verstaan: beschikbaar gestelde middelen, die kwijt zijn in geval van faillissement van de verbonden partij of waarvoor aansprakelijkheid van de gemeente bestaat als de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Over het algemeen gaat het bij verbonden partijen om vennootschappen waar de gemeente aandelen in heeft en gemeenschappelijke regelingen, zoals de Regio Twente en de Veiligheidregio, waarin bij wijze van verlengd lokaal bestuur publieke belangen worden gediend. Het beleid van overheden is over het algemeen niet gericht op het hebben van aandelen in vennootschappen, omdat beleggen nu eenmaal geen publieke taak is. Hof van Twente heeft, net als andere overheden, een aantal aandelen in bezit. Deze zijn vooral ingegeven door het feit dat private partijen in het verleden bepaalde publieke belangen niet of onvoldoende konden waarborgen. Instellingen waar de gemeente door een subsidierelatie uitvoering van beleid tracht te

111


bereiken, behoren in dit kader niet tot de verbonden partijen. Vormen van samenwerking die niet in rechtspersonen zijn ondergebracht behoren eveneens niet tot verbonden partijen. Uiteraard blijft de gemeente de beleidsmatige en financiële verantwoordelijkheden houden ten aanzien van deze partijen, direct dan wel indirect. In paragraaf 2 wordt gekeken naar de risico’s en het (benodigde) weerstandsvermogen van de verbonden partijen. Grip op verbonden partijen De Nota verbonden partijen van 24 november 2015 is de leidraad voor het beleid, structuur, sturing en grip op de verbonden partijen vanuit het college en de raad en hun afgevaardigde bestuursleden. Vanuit de 14 Twentse gemeenten vindt afstemming plaats om te komen tot jaarlijkse afspraken over begrotingsrichtlijnen met de gemeenschappelijke regelingen. De gemeenschappelijke regelingen hebben deze richtlijn ook toegepast voor 2017. Ontwikkelingen verbonden partijen Per verbonden partij wordt kort het doel, de bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen (BBV-

voortschriften) en, voor zover van toepassing, relevante ontwikkelingen beschreven. Daarna is op grond van de BBV een tabel opgenomen met de (minimale) financiële gegevens. Deze zijn deels op basis van vastgestelde gegevens, deels op basis van (afgegeven) indicaties. Hierin is ook de risico-indeling vanuit de actualisatie van de Nota verbonden partijen opgenomen. Gemeenschappelijke regelingen Regio Twente Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen Regio Twente voert voor en met de Twentse gemeenten taken uit op het gebied van gezondheid, economie, belangenbehartiging, zorg en jeugdhulp en recreatievoorzieningen. Ontwikkelingen In 2007 hebben de veertien Twentse gemeenten besloten een gezamenlijke agenda op te stellen die een looptijd had tot en met 2017: de Agenda van Twente. Doel was het duurzaam en substantieel versterken van de sociaal economische structuur van Twente. In 2017 is er toegewerkt naar een nieuwe gezamenlijke regionale agenda: de Agenda voor

112


Twente.De gemeenteraad van Hof van Twente heeft in 2017 besloten de ambitie die daarin is verwoord te onderschrijven en in te stemmen met de financiering hiervan. Veiligheidsregio Twente Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen In de Veiligheidsregio Twente (VRT) werken de brandweer, geneeskundige hulpverlening (GHOR), de politie en de 14 Twentse gemeenten samen aan een veilig Twente. De VRT zet zich in voor effectieve voorbereiding op en bestrijding van crises en rampen (wettelijke verplichting). Euregio Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen De grensoverschrijdende gemeentelijke samenwerking die plaatsvindt in Euregio-verband kent belangrijke toeristische en economische pijlers. De Euregio houdt zich bezig met:

- Belangenbehartiging - Samenwerking op sociaal-cultureel gebied - Advisering met betrekking tot

grensoverschrijdend werknemersverkeer

- Het versterken van de economische structuur via Interreg-fondsen

- Intergemeentelijke samenwerking in de meest brede zin van het woord.

SWB Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen Het ontwikkelen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt tot waardevolle medewerkers. De SWB voert voor de gemeente Hof van Twente de Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw) en is de uitvoerende organisatie als het gaat om re-integratietrajecten. Ontwikkelingen De SWB, de gemeenten Hengelo en Hof van Twente hebben het beheer en onderhoud van de openbare ruimte gebundeld in één nieuwe organisatie-eenheid, onder de naam “Gildebor”. De nieuwe organisatie is van start gegaan op 1 januari 2017. Stadsbank Oost Nederland Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen De bank is een kredietbank en heeft tot doel om vanuit bedrijfseconomische en maatschappelijke optiek een verantwoord pakket van (financiële)

113


dienstverlening aan te bieden aan mensen die financiële problemen ondervinden. Het gaat hier om deelnemen aan kredietverlening, budgetbeheer, schuldhulpverlening en bij bewindvoering schuldsanering. Crematoria Twente Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen Het in stand houden en exploiteren van de crematoria in de regio. De deelname wordt beschouwd als een publieke taak bij een brede invulling van de Wet lijkbezorging. Ontwikkelingen In het strategisch meerjarenplan 2012 wordt uitgegaan van een betere spreiding van de crematievoorzieningen, renovatie van de bestaande voorzieningen in Almelo en Enschede en verbetering van de dienstverlening. De betere spreiding wordt gerealiseerd door nieuwe locaties in Oldenzaal en Borne. Twentebedrijf Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen

Het Twentebedrijf is opgericht om mogelijke samenwerking op het gebied van bedrijfsvoering en uitvoering, op basis van coalition of the willing, vorm te kunnen geven. Ontwikkelingen Ten aanzien van de Twentse samenwerking stond in 2017 het uitbouwen van bestaande samenwerkingen op het gebied van bedrijfsvoering centraal. Zo is er besloten tot oprichting van een gezamenlijk IT-platform Twente en staat de doorontwikkeling van Twentse Kracht (interne arbeidsmarkt) op de agenda. In de loop van 2017 is gebleken dat het niet langer realistisch is dat het “casco” van het Twentebedrijf zal worden gevuld met taken. De colleges van alle veertien gemeenten hebben daarom eind 2017 besloten om de rechtspersoon (GR) op te heffen. De merknaam Twentebedrijf blijft gehanteerd worden voor de samenwerkingen op het gebied van bedrijfsvoering. Omgevingsdienst Twente (ODT) Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen De Omgevinsdienst Twente gaat voor de Twentse gemeenten en de provincie Overijssel de wettelijke milieutaken op het gebied van vergunningverlening,

114


toezicht en handhaving uitvoeren. Dit gebeurt nu nog in netwerkverband (RUD Twente). Ontwikkelingen In 2017 hebben de veertien Twentse gemeenten en de Provincie Overijssel samengewerkt aan de vorming van de Omgevingsdienst Twente (ODT) die per 1 januari 2019 van start gaat. Dit betreft de Twentse uitvoeringsdienst waarbij medewerkers die uitvoerende taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht & handhaving (milieutaken) verrichten ook fysiek overgaan naar deze nieuwe organisatie. Deze nieuwe organisatie komt in de plaats van de netwerkorganisatie Regionale Uitvoeringsdienst (RUD) waarbij medewerkers nu nog vanuit de gemeentehuizen samenwerken. Aandeelhouderschappen Twence Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen Terugwinning van grondstoffen en energie uit afval door duurzame en betaalbare verwerking van afval

en bevordering van de samenwerking op het gebied van innovatief afvalbeleid (circulaire economie). In het concept Strategisch beleidsplan 2016-2019 is de focus meer gelegd op de bijdrage aan de circulaire economie en aan duurzame oplossingen. Ontwikkelingen In de aandeelhoudersvergadering van Twence op 20 april 2017 heeft een ruime meerderheid aangegeven de voorkeur te hebben voor het scenario waarbij het aandeelhouderschap wordt gecontinueerd, mogelijkheid te bieden om Münster te laten toetreden en dat Twence een intensievere rol krijgt in het realiseren van de duurzaamheidsdoelstellingen van de aandeelhouders. In vervolg daarop is verdere uitwerking gegeven aan een aantal relevante vraagstukken:

- Uitwerken inzet Twence als Duurzaamheidsbevorderaar

- Vervolgonderzoek en onderhandelingen aandeelhouderschap Münster

- Onderzoek uittredingsmogelijkheden en voorwaarden individuele aandeelhouders.

De gemeenten Almelo en Oldenzaal hebben aangegeven hun aandeelhouderschap in Twence te

115


willen beëindigen. Zij hebben hun aandelen formeel aangeboden aan de andere aandeelhouders. Hof van Twente heeft belangstelling getoond voor een mogelijke overname van de aandelen. Op basis van de besprekingen is gezamenlijk geconcludeerd dat er geen overeenstemming kan worden bereikt over de condities tot overname van de aandelen door Hof van Twente. Twente Milieu Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen Twente Milieu is actief op het gebied van afvalinzameling, om uitvoering te geven aan de wettelijke zorgplicht van de deelnemende gemeenten. Daarnaast voert men het beheer van de openbare ruimte uit voor enkele van die gemeenten. Bij het inzamelen van afval richt Twente Milieu zich op hergebruik van grondstoffen. Ontwikkelingen Eind 2017 is besloten tot toetreding van de gemeente Haaksbergen per 1 januari 2018. Cogas Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen

Het beheren, onderhouden en verbeteren van infrastructuren in Oost-Nederland voor gas en elektriciteit en stadsverwarming, glasvezel voor kabel- en telecommunicatie en duurzame energie.

Ontwikkelingen In 2017 is naast het jaarlijkse dividend een eenmalig extra dividend van in totaal € 20 miljoen aan de aandeelhouders uitgekeerd. Dit besluit is gebaseerd op de gewenste hoogte van de solvabiliteit van Cogas, ofwel de verhouding tussen het eigen vermogen en het vreemd vermogen. De solvabiliteit van Cogas was in de afgelopen jaren opgelopen tot circa 70 procent. Aandeelhouders en directie van Cogas zijn het erover eens dat een solvabiliteit van tussen 50 en 60 procent voldoende is. Voor Hof van Twente bedraagt de extra uitkering € 2,63 miljoen. Bij de uitrol van de voorzieningen voor het glasvezelnetwerk door Cogas is het buitengebied grotendeels voorzien van een breedbandaansluiting. Echter circa 100 adressen liggen zo solitair gelegen dat ze geen gebruik kunnen maken van deze mogelijkheden, de zogenoemde maatwerkadressen. De maatwerkadressen die geen gebruik kunnen maken van het reguliere aanbod kunnen wel een

116


aansluiting krijgen, maar tegen een forse eenmalige eigen bijdrage. In 2017 is door de raad een bedrag van € 300.000,- gereserveerd voor een regeling ‘Tegemoetkoming Breedband Buitengebied Hof van Twente’. Vitens Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen Op een duurzame basis een uitstekende kwaliteit drinkwater leveren met een excellente dienstverlening (leveringszekerheid). Ontwikkelingen De provincie Overijssel heeft in 2017 aangeboden om aandelen Vitens in te kopen bij de Overijsselse gemeenten. Besloten is de aandelen niet te verkopen aan de provincie Overijssel en aan te houden vanuit het algemeen belang. BNG Bank Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen BNG Bank is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De bank draagt duurzaam bij aan het laag houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor

de burger. De BNG biedt financiële diensten op maat zoals kredietverlening, betalingsverkeer, advisering, elektronisch bankieren en beleggen. Gemeente Hof van Twente neemt deel om toegang te behouden tot geld‐ en kapitaalmarkt (financiële markten). De BNG Bank is onze huisbankier. Wadinko Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen Wadinko is een participatiemaatschappij, die vooral in Overijssel actief is. Het voornaamste doel is bevordering van de regionale werkgelegenheid. Ontwikkelingsmaatschappij Zenkeldamshoek Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen Het industrieterrein Zenkeldamshoek in Goor wordt in het kader van een publiekrechtelijke samenwerkingsovereenkomst ontwikkeld door de gemeente en BNG Gebiedsontwikkeling. De verdere ontwikkeling geschiedt vanuit de samenwerkings-overeenkomst Ontwikkelingsmaatschappij Zenkeldamshoek (OMZ) en een eind 2013 daaraan toegevoegde Allonge. De gemeente is voor 20% risicodragend in deze participatie.

117


Ontwikkelingen De belangstelling van ondernemers voor Zenkel-damshoek is in 2017 ten opzichte van voorgaande jaren flink toegenomen. Dit heeft geresulteerd in de verkoop van ca. 6,8 bedrijfsgrond. Er is gestart met een procedure voor een herziening van bestemmingsplan voor de oostelijke kant van de Zomerweg. Door onder andere de verschuiving van de rooilijnen en de verlaging van de minimale bouwhoogte beoogt Zenkeldamshoek de verkoopbaarheid van een aantal kavels te verbeteren. Inmiddels is ook duidelijk dat Zenkeldamshoek van glasvezel wordt voorzien. De herziene grondexploitatie van 2017 komt uit op een negatief resultaat van ca. 274.000, waarbij vanuit de gemaakte afspraken tussen gemeente en BNG Gebiedsontwikkeling over de risicoverdeling een deel ten laste van de gemeente komt. Voor het gepresenteerde negatieve resultaat 2017 is een voorziening afwaardering deelneming Zenkeldamshoek van € 109.600 opgenomen. Het risicoprofiel per 31 december 2017 komt uit op circa € 447.000. Voor de risico’s en de berekening van de benodigde weerstandscapaciteit wordt verwezen naar paragraaf 2. De gemeente heeft over 2017 een garantstellings-

provisie van circa € 30.000 ontvangen als vergoeding voor de gemeentelijke garantsstelling. Daarmee komt het saldo van de Reserve garantstellingsprovisie op 31 december 2017 uit op circa € 138.000. Enexis Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen Enexis beheert het energienetwerk in Noord-, Oost- en Zuid-Nederland. De netbeheerderstaak is een publiek belang, wettelijk geregeld met o.a. toezicht vanuit de Autoriteit Consument en Markt. De vennootschap heeft ten doel het realiseren van een duurzame energievoorziening en door regie te nemen in innovatieve oplossingen. Dit om de energietransitie te versnellen én excellent netbeheer uit te voeren. Overige deelnemingen naar aanleiding van verkoop Essent Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen De vennootschappen PBE, Vordering Enexis, Verkoop Vennootschap, CBL Vennootschap, Extra Zekerheid Vennootschap, Claim Staat Vennootschap zijn opgericht bij de verkoop van Essent in 2008 ter afwikkeling van leningen,

118


garanties, vrijwaring en juridische claims. In 2014 is daar de afwikkeling van de verplichtingen bij de verkoop van Attero aan toegevoegd. Naar verwachting worden deze deelnemingen in 2019 beëindigd. Energiecoöperatie Zuiver Hof van Twente Doel en bijdrage aan de gemeentelijke beleidsdoelstellingen Deze coöperatie is tot dusver tripartite samengesteld: Gemeente, Energiecoöperatie Hof van Twente Coöperatie U.A. (ECHT) en Stichting Platform Ondernemersverenigingen Hof van Twente. In 2017 zijn verschillende stappen gezet om de gemeente enig aandeelhouder te maken van Zuiver. De coöperatie en BV hebben als doel een energieneutraal Hof van Twente in het jaar 2035 en beoogt dat te bereiken door doelmatig energiegebruik en energiebesparing, de lokale levering en productie van duurzame energie en verspreiding van kennis over duurzaamheid. In 2017 is de werking van de coöperatie Zuiver geëvalueerd. Hieruit is gebleken dat Zuiver effectiever en doeltreffender kan optreden, wanneer

de gemeente enig aandeelhouder is. Hierover is overeenstemming bereikt met de deelnemers in de coöperatie: de Energiecoöperatie Hof van Twente Coöperatie U.A. (ECHT) en Stichting Platform Ondernemersverenigingen Hof van Twente. Afgesproken is dat zij hun lidmaatschap van de coöperatie opzeggen, het aandeel in Zuiver B.V. wordt overgedragen aan de gemeente en de coöperatie zichzelf opheft. Zuiver BV, die blijft bestaan, zal daarna optreden als holding waaronder project BV’s opgericht zullen worden waarbinnen projecten zoals “Zon op daken” uitgevoerd kunnen worden. Hiermee wordt Zuiver meer een uitvoeringsorganisatie waarmee extra impuls gegeven kan worden aan de verdere verduurzaming van de gemeente. De voorbereiding hiertoe is in 2017 getroffen en in 2018 zal het geeffectueerd worden. De werkzaamheden van de BV worden onder andere gefinancierd met een in 2016 door de gemeente verstrekte achtergestelde geldlening van € 100.000, opbrengsten uit energieverkoop en een extra bijdrage van de gemeente van € 30.000.

119


Financiële gegevens verbonden partijen

Verbonden partij Indeling

risico

Aandeel

Hof van

Twente

Eigen

vermogen

31-12-2016

Eigen

vermogen

31-12-2017

Eigen

vermogen

31-12-2018

Vreemd

vermogen

31-12-2016

Vreemd

vermogen

31-12-2017

Vreemd

vermogen

31-12-2018

Resultaat

2016

Resultaat

2017

Resultaat

2018

Dividend /

Bijdrage (-)

2016

Dividend /

Bijdrage (-)

2017

Dividend /

Bijdrage (-)

2018

Gemeenschappelijke regelingen

Regio Twente Hoog 5,57% 3,7 mln 4,0 mln 6,7 mln 12,9 mln 12,8 mln 12,7 mln 534.000 - - - 1,5 mln - 1,6 mln - 1,5 mln

Veiligheidsregio

Twente

Hoog 5,57% 73.000 118.000 157.000 57,6 mln 56,7 mln 55,1 mln - - - - 2,3 mln - 2,5 mln - 2,4 mln

Euregio Laag 0,76% 1,3 mln 1,3 mln 1,4 mln 35,6 mln 34 mln 35 mln - 38.495 35.449 -10.126 -10.115 -10.150

SWB Gemiddeld/

Hoog

33,33% 5,5 mln 5,1 mln 4,6 mln 4,4 mln 4,4 mln 4,4 mln -91.000 -333.000 -498.000 -53.000 -3.554.884 -3.562.665

Stadsbank Oost

Nederland

Gemiddeld 4,55% 1,7 mln 1,9 mln 1,9 mln 18,8 mln 18 mln 18 mln -5.700 - - -240.442 -235.330 -258.000

Crematoria Twente Laag 5,00% 1,6 mln 1,6 mln 1,6 mln 13.000 - - -11.248 359.158 359.225 - 17.426 13.000

Twentebedrijf Laag/

Gemiddeld

5,59% - - - - - - - - - -25.000 - -

Aandeelhouderschappen

Twence Gemiddeld 5,45% 126 mln - - 150 mln - - 12,1 mln 9 mln 7-8 mln 135.731 194.890 130.000

Twente Milieu Gemiddeld 8,25% 9 mln - - 17,8 mln - - 499.000 100.000 - - - -

Cogas Gemiddeld 13,15% 185,9 mln 168,6 mln 173 mln 78,9 mln 96 mln 96 mln 15 mln 12,9 mln 14,6 mln 1.338.000 3.967.200 1.338.000

Vitens Laag/

Gemiddeld

1,16% 489 mln 526,3 mln 525,7 mln 1.249 mln 1.223,8 mln 1.233,9 mln 48,5 mln 48,5 mln 13 mln 255.511 224.155 150.000

BNG Bank Laag/

Gemiddeld

0,28% 4.486 mln - - 149.483 mln - - 369 mln - - 160.473 258.015 105.000

Wadinko Laag 6,00% 65,3 mln 66,6 mln 67 mln 1,5 mln 1,5 mln 1,5 mln 1,5 mln 1,5 mln 1,5 mln 72.000 72.000 72.000

Ontwikkelings-

maatschappij

Zenkeldamshoek BV

Gemiddeld/

Hoog

20%/

50%

34.000 34.000 34.000 8.000 8.000 8.000 3.000 - - - - -

Ontwikkelings-

maatschappij

Zenkeldamshoek CV

Gemiddeld/

Hoog

20%/

50%

4,6 mln 4,6 mln 4,6 mln 9,1 mln 8,0 mln 8,0 mln 196.000 - - - - -

120


Verbonden partij Indeling

risico

Aandeel

Hof van

Twente

Eigen

vermogen

31-12-2016

Eigen

vermogen

31-12-2017

Eigen

vermogen

31-12-2018

Vreemd

vermogen

31-12-2016

Vreemd

vermogen

31-12-2017

Vreemd

vermogen

31-12-2018

Resultaat

2016

Resultaat

2017

Resultaat

2018

Dividend /

Bijdrage (-)

2016

Dividend /

Bijdrage (-)

2017

Dividend /

Bijdrage (-)

2018

Enexis Laag/

Gemiddeld

0,28% 3.704 mln 3.704 mln 3.804 mln 2.608 mln 3.814 mln 3.814 mln 207 mln 200 mln 200 mln 313.092 290.066 275.000

PBE Laag 0,28% 1,6 mln 1,6 mln 1,6 mln 45.000 120.000 10.000 65.000 - -20.000 - -

Vordering Enexis Laag 0,28% 26.000 35.000 27.500 356,3 mln 356,3 mln 356,3 mln -16.900 - -7.500 - - -

Verkoop

Vennootschap

Laag 0,28% 1,4 mln 100.000 60.000 2.000 - - 430.000 - -40.000 233.319 - -

CBL Vennootschap Laag 0,28% 830.000 120.000 70.000 155.000 - - -270.000 - -50.000 21.622 1.492 -

Extra Zekerheid

Vennootschap

Laag 0,28% - - - - - - - - - - - -

CSV Amsterdam Laag 0,28% 3,2 mln 800.000 600.000 162.000 - - 3,3 mln - -200.000 - -

Coöperatie Zuiver

Hof van Twente

Gemiddeld 33,33% - - - - - - - - - - - -

* Financiële informatie verbonden partijen voor zover (actueel) bekend opgenomen.

* Het eigen en vreemd vermogen ultimo 2017 en 2018 is gebaseerd op het verwachte vermogen.. Dit geldt ook voor het resultaat 2017 en 2018.

* Dividend betreft de uitkering over het jaar waarin het resultaat wordt uitgekeerd.

121


PARAGRAAF 7 : GRONDBELEID Beleid Uitgangspunt vormt de in 2015 vastgestelde Nota Grondbeleid. Het uitgangspunt is hierbij dat de gemeente actief sturing wenst te geven aan ruimtelijke ontwikkelingen. Hierbij past een actieve en regisserende rol waarbij, uitgezonderd de ontwikkeling van eigen gronden, gemeente een voorkeur heeft voor een faciliterend grondbeleid. Indien de gemeentelijke regie zeer gewenst is, kan de gemeente een actieve rol innemen en gebruik maken van een budget voor strategische verwerving. Strategische verwerving Bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen geldt als beleid, dat een situationele benadering voorop staat. Dit betekent dat afhankelijk van de situatie, een keuze wordt gemaakt tussen faciliterend grondbeleid of actief grondbeleid. Wanneer een keuze is gemaakt om een ruimtelijke ontwikkeling met actief grondbeleid te realiseren, kan het college gebruik maken van een raamkrediet van 1 miljoen euro dat jaarlijks bij de begroting door de gemeenteraad beschikbaar wordt gesteld. Dit geldt bij een kostendekkende grondexploitatie en een passende

structuurvisie. In 2017 zijn geen strategische aankopen gedaan in het kader van actief grondbeleid. Wel is een perceel grond van ca. 2 ha aan de Entersestraat in Goor aangekocht ten behoeve van duurzame energieproductie. Particuliere Plannen Daar waar de keuze vanuit de situationele benadering uitkomt op een faciliterend grondbeleid, wordt gebruik gemaakt van het daarbij behorende instrumentarium. Dit kan middels (anterieure) overeenkomst of een exploitatieplan. Het exploitatieplan moet worden vastgesteld indien het kostenverhaal niet op een andere wijze (eigen uitgifte of anterieure overeenkomst) is geregeld, waardoor de financiële haalbaarheid van het project niet is gegarandeerd. Op basis van een exploitatieplan is de aanvrager van de bouwvergunning verplicht om een exploitatiebijdrage te betalen. In 2017 zijn de volgende exploitatieovereenkomsten gesloten: - Diepenheim, Raadhuisstraat 23a, realisatie 1 woning; - Goor, Zenkeldamshoek fase 1, realisatie bedrijfshal met kantoor; - Goor, Gondalaan (ong), realisatie 1 woning; - Goor, Deldensestraat 69-71, realisatie 2 woningen;

122


- Hengevelde, uitbreiding bedrijventerrein het Wegdam, realisatie 4 bedrijfshallen met kantoren; - Ambt Delden, Gorsveldweg 13, realisatie 2 woningen; - Markelo, Burg. Beaufortpl 5, realisatie 17 zorg- woningen; - Delden, Hassinkstraat, realisatie 4 woningen Grondprijzen In april 2015 heeft de gemeenteraad ingestemd met een tijdelijke verlaging van de grondprijs met € 10 per m². Vanaf 2017 ligt het prijspeil van de kavels weer op het prijspeil van voor de tijdelijke grondprijsverlaging tussen € 200 en € 250 per m². Winstneming grondexploitaties In de vastgestelde nota Grondbeleid 2015 zijn ook de richtlijnen bij (tussentijdse) winstneming voor grondexploitaties door de gemeenteraad vastgesteld. De belangrijkste richtlijn heeft betrekking op het tijdstip van winstneming. Bij het nemen van resultaten is gekozen om de “percentage of completionmethode” toe te passen. Resultaten van winstgevende complexen worden genomen vanaf het moment dat 50% van het complex is gerealiseerd. Dit

vindt plaats naar rato van de verwachte opbrengsten uit verkopen vermenigvuldigd met de rato van de verwachte kosten. Het positieve resultaat van de grondexploitaties voor 2017 is vanuit het bovengenoemde beleid bepaald op € 794.049. Dit vloeit met name voort uit winstnemingen voor de complexen in exploitatie. Dit bedrag wordt aan de reserve grondexploitatie toegevoegd. Het saldo grondexploitatie over het jaar 2017 ziet er als volgt uit: Voordelige saldi De Braak west € 185.000 Noord II € 275.000 Hemmelweg € 70.000 Heeckeren 1a € 110.000 Kievitstraat € 145.000 MVA(Azelo, de Akkers) € 36.975 Nadelige saldi Aanvulling VPB 2016 € 367 Raming VPB 2017 € 23.000 Rente Entersestr € 4.559 Positief resultaat 2017 € 794.049

123


Weerstandsvermogen (zie ook paragraaf 2) De omvang van de Reserve grondexploitatie was per 1-1-2017: € 1.864.431 nadat bij de kadernota 2018 besloten is om een bedrag van € 250.000 aan de algemene reserve toe te voegen. Door het voordelig resultaat 2017 van € 794.049 wordt de omvang van de Reserve grondexploitatie per 1-1-2018: € 2.658.480. In de paragraaf Weerstandsvermogen en risicobeheersing in dit jaarverslag zijn de risico’s die met de reserve grondexploitatie worden afgedekt bepaald op € 1.554.431. De ratio voor het weerstandsvermogen grondexploitatie (beschikbare capaciteit gedeeld door de benodigde capaciteit) bedraagt hierdoor 1,7 (€ 2.658.480/ € 1.554.531). De gemeenteraad heeft bij het vaststellen van de nota risicomanagement bepaald dat een ratio zich minimaal tussen de 1,0 en 1,4 moet bevinden om als voldoende te worden beoordeeld. De ratio van 1,7 kan als ruim voldoende worden beoordeeld. Daarom wordt bij de Kaderbrief 2019 voorgesteld een bedrag van € 500.000 van de Reserve grondexploitatie toe te voegen aan de Algemene Reserve. De ratio voor het weerstandsvermogen komt daarna uit op 1,4.

Invoering Vennootschapsbelasting 2016 en BBV- verslaggeving regels rondom grondexploitaties Vanaf 1 januari 2016 is de invoering van de vennootschapsbelasting voor overheidsbedrijven een belangrijke wijziging die veel gevolgen heeft voor met name de opzet van en administratie rond grondexploitaties. Eerdere berekeningen wijzen uit dat onze gemeente over haar grondexploitaties circa € 320.000 vennootschapsbelasting moet afdragen. Deze bedragen kunnen ten gevolge van een ander verloop van de grondexploitaties dan nu geraamd uiteraard nog veranderen. Ook over de deelneming in Ontwikkelingsmaatschappij Zenkeldamshoek is de gemeente mogelijk een totaalbedrag in de orde van € 80.000 aan vennootschapsbelasting verschuldigd. In totaal wordt verwacht dat gemeente de komende 10 jaar een bedrag van € 400.000 verschuldigd is en dat komt gemiddeld uit op € 40.000 per jaar. Voor 2016 is op basis van een eerste voorlopige berekening rekening gehouden met een last van ca. € 20.000 voor vernootschapsbelasting. Voor 2017 is rekening gehouden met een last van € 23.000. Overigens is er nog bijzonder veel onzeker over de uitvoering van de vennootschapsbelastingplicht door gemeentelijke grondbedrijven en jurisprudentie zal op

124


een aantal punten nog duidelijkheid moeten scheppen. Voor een goede uitvoering van deze nieuwe belastingplicht heeft de commissie Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) in maart 2016 een Notitie Grondexploitaties opgesteld. In deze Notitie Grondexploitaties worden richtlijnen gegeven over de afbakening van grondexploitaties en aan de grondexploitaties toe te rekenen kosten. De gevolgen hiervan zijn verwerkt bij de herzieningen van de grondexploitaties en komen tot uiting bij de jaarrekening. Bouwgronden in Exploitatie (BIE) In 2017 waren er 6 actuele plannen die in exploitatie zijn genomen. Dat wil zeggen dat de exploitatieopzet van deze plannen door de gemeenteraad is vastgesteld. Deze exploitatieopzetten worden jaarlijks herzien bij het vaststellen van de perspectiefnota grondexploitaties. In 2017 heeft dit geleid tot een herziening van 6 grondexploitaties. In de tabel die opgenomen is in de jaarrekening wordt de stand van zaken per complex in bedragen weergegeven. Na het herstel van de verkopen in 2016 wordt dit doorgezet in 2017. De verkopen bleven met 2,5 mln gelijk aan de verkopen in 2016. Er werden 27 kavels

verkocht. Ten aanzien van de raming van de exploitatie-opzetten liggen genoemde complexen op schema. Voor de complexen de Braak west, Hemmelweg, Kievitstraat, Heeckeren 1a en Noord II was in 2017 sprake van een tussentijdse winstneming. Binnen de complexen Kievitstraat en Hemmelweg zijn alle kavels verkocht en deze complexen zullen naar verwachting in 2019 definitief worden afgesloten. Materiële Vaste Activa Strategische gronden en NIEGG De gemeente Hof van Twente kende in 2017 nog slechts 1 NIEGG en dit betrof het plan de Esch gebied 3 in Markelo. Tot het moment dat de gemeenteraad de grondexploitatie van dit complex heeft vastgesteld valt dit complex onder de Materiële Vaste Activa met als aanduiding strategische gronden. Medio 2018 zal naar verwachting gestart worden met de bestemmingsplanprocedure. De rentekosten bedragen jaarlijks ca. € 21.600 (rentepercentage. 1,6%). Deze mogen niet aan de boekwaarde worden toegevoegd. Voor de begroting 2016 tot 2019 wordt rekening gehouden met deze rentelast.

125


Mocht het complex de Esch gebied 3 niet (geheel) in exploitatie worden genomen dan dient de boekwaarde uiterlijk eind 2019 afgeboekt te worden naar agrarische waarde. Bij de bepaling van de weerstandscapaciteit is rekening gehouden met dit risico.

Materiële Vaste Activa Gronden en terreinen De complexen Bentinck, Enterseweg, Wheeweg, en Woonwagenkamp Diepenheim worden vanaf 2016 niet langer gezien als Bouwgronden in Exploitatie maar vallen onder de Materiële Vaste Activa. Het betreffen gronden met een vaste bestemming die geen onderdeel zijn van een transformatieproces. Binnen het complex Woonwagenkamp Diepenheim is de laatste kavel verkocht. Tevens is de laatste bijdrage voor 1 kavel in Azelo ontvangen.

Materiële Vaste Activa Overige verspreide (ruil)gronden Dit betreffen Waterlanden en de overige verspreide gronden. Deze gronden zijn gewaardeerd tegen een agrarische waarde. De rente mag ook hier niet toegevoegd worden aan de boekwaarde. Voor de locatie Waterlanden worden plannen ontwikkeld voor een zonnepark. Tevens is een

perceel aan de Entersestraat verworven ten behoeve van duurzame energieproductie. De rentelast van dit perceel komt ten laste van de reserve grondexploitatie. Onder de overige verspreide gronden bevinden zich ook de percelen van Bentelo buiten en de ten Hovestraat in Markelo waarvoor voorbereidingskredieten beschikbaar zijn. PPS-constructies en particuliere exploitaties Het industrieterrein Zenkeldamshoek in Goor wordt in het kader van een publiek private samenwerkingsovereenkomst ontwikkeld door de gemeente en Bank Nederlandse Gemeenten Gebiedsontwikkeling (een 100% dochteronderneming van de Bank Nederlandse Gemeenten). De verdere ontwikkeling geschiedt vanuit de samenwerkingsovereenkomst OMZ (Ontwikkelingsmaatschappij Zenkeldamshoek) en de eind 2013 overeengekomen allonge. De gemeente is voor 20% risicodragend in dit complex. Inhoudelijk wordt op Zenkeldamshoek ingegaan bij Paragraaf 6 Verbonden partijen. Resultaten Het eindresultaat van de actuele grondexploitaties, zoals eerder genoemd, wordt geraamd op

126


€ 1.975.000 (exclusief effecten vennootschapsbelasting, maar na tussentijdse winstneming van € 785.000). Bij de Perspectiefnota grondexploitaties 2018 wordt ingegaan op de gerealiseerde en verwachte resultaten van de grondexploitaties. Geconcludeerd wordt dat de risico’s van de plannen die nu in exploitatie zijn of binnenkort in exploitatie worden genomen, beperkt zijn. De complexen die op langere termijn in exploitatie worden genomen voorzien naar verwachting in een positief exploitatieresultaat. Er is sprake van een opverende woningmarkt. Het blijft echter zaak om de gevolgen van veranderende marktomstandigheden te blijven volgen. De gevolgen van de invoering van de Vennootschapsbelasting zijn indicatief in beeld, maar zekerheid is er pas na de eerste aangifte en instemming van de belastingdienst. De gevolgen zullen dan ook nadrukkelijk aan de orde komen bij de Programmabegroting 2018 en Perspectiefnota grondexploitaties 2018.

127


Projectrapportages In dit hoofdstuk wordt een beknopte weergave gegeven van de stand van zaken met betrekking tot de bestuurlijke projecten die Hof van Twente op dit moment kent. Indien zich bij de uitvoering van de projecten afwijkingen ten opzichte van de planning of de beschikbaar gestelde budgetten hebben voorgedaan of worden verwacht, worden deze bij het betreffende project expliciet vermeld.

128


Bestuurlijk project 1: Herstructurering ’t Gijmink Morgen Wonen b.v. heeft de bouw van 21 duurdere (huur)woningen in het gebied Meidoornstraat, Magnoliastraat en Oude Haaksbergerweg nagenoeg afgerond. Ook is de herinrichting van de openbare ruimte van de Lindelaan afgerond De herinrichting van de openbare ruimte in de fases 9 en 10, alsmede de afronding van de centrale groenzone (waarvan een eerste deel in 2017 is gerealiseerd), moet nog plaatsvinden. De uitvoering daarvan is afgestemd op de planning van Gijmink B en wordt daarom in de tweede helft van 2018 afgerond. De plannen voor de herinrichting van de wegen in deze fases (Dr. Schaepmanstraat, Eikenweg, Meidoornstraat, Magnoliastraat en Oude Haaksbergerweg) zijn naar aanleiding van ingediende zienswijzen iets bijgesteld. De uitvoering van deze plannen is voor wat betreft de Meidoornstraat gestart in 2017. De aanleg van de overige plannen is voorzien in 2018. Daarbij wordt opgemerkt dat de planning van de aanleg van de

Oude Haaksbergerweg mede afhankelijk is van de voor voortgang van Gijmink B. Voor de inrichting van de centrale groenzone is in overleg met een afvaardiging van bewoners een groenplan opgesteld. Inmiddels is gestart met de aanleg van de eerste onderdelen van het groenplan. Het budget voor Gijmink A wordt niet standaard geïndexeerd. De aannemer mag de indexering echter wel doorberekenen in zijn prijzen. Om deze prijsstijging te compenseren wordt de prijsstijging over 2017 als autonome ontwikkeling (€ 25.000) in de 1e berap 2018 opgenomen.

129


C. Budget/krediet Dekking middels besluit

In 2017 Uitgegeven/ Ingekomen

T/m 2017 Uitgegeven/ Ingekomen

Aangegane verplichtingen

Verplichtingen nog aan te

gaan

Verwacht totaal

uitgaven

Verwacht Tekort (-) of overschot (+)

Uitgaven onderdeel herstructurering infra

Onderzoeks- en advieskosten € 791.104 € 4.322 € 778.477 € 200 € 3.500 € 782.177 € 8.927

Aanneemsommen € 5.409.299 € 270.141 € 4.553.665 € 985.403 € 18.763 € 5.557.831 € -148.532

Bijdrage aan Viverion € 541.316 € 541.316 € 541.316 € 0

Overige verrekeningen € 0 € 304.005 € 304.005 € -304.005

Totale uitgaven infra € 6.741.719 € 274.463 € 6.177.463 € 985.603 € 22.263 € 7.185.329 € -443.610

Inkomsten onderdeel herstructurering infra

Bijdragen in onderzoeks- en advieskosten € 301.577 € 329.724 € 6.650 € 336.374 € 34.797

Bijdragen in aanneemsommen € 0 € 146.444 € - 80.000 € 0 € 66.444 € 66.444

Bijdrage van Viverion € 941.316 € 952.908 € 952.908 € 11.592

Provinciale bijdrage (ISV) € 1.710.000 € 1.026.000 € 684.000 € 1.710.000 € 0

Overige verrekeningen € 3.242.400 € 119.770 € 3.210.876 € 215.759 € 3.546.405 € 304.005

Totale inkomsten infra € 6.195.293 € 119.770 € 5.665.952 € 826.409 € 0 € 6.612.131 € 416.838

Dekking vanuit algemene reserve € 546.426

Totale dekking infra € 6.741.719

Saldo infra

Saldo uitgaven-inkomsten € -26.772

Uitgaven onderdeel bodemsanering

Gemeentelijke bijdrage kosten sanering € 801.993 € 726.102 € 75.891

€ 801.993 € 0

(wordt betaald uit regulier asbestbudget)

Totale uitgaven bodemsanering € 801.993 € 0 € 726.102 € 75.891 € 0 € 801.993 € 0

130


Bestuurlijk project 2: Bodemsanering ’t Gijmink

Project Nieuwe bodemsanering Gijmink Ondanks uitvoerig overleg is met circa 7 bewoners (van de in totaal 550 betrokken adressen) geen overeenstemming bereikt over de deelname aan het project. Daarnaast worden met een aantal bewoners nog gesprekken gevoerd om te bezien of alsnog overeenstemming bereikt kan worden. Alle bodemonderzoeken zijn inmiddels afgerond. Het aantal vrachtwagens dat ten gevolge van het saneringsproject door de wijk rijdt is hoog. In het kader van de verkeersveiligheid is daarom 1-richtingsverkeer ingesteld op de Gondalaan en de Oude Haaksbergerweg. Ook zijn de bermen langs deze twee wegen deels afgezet of afgedekt om verspreiding van vervuiling vanuit die bermen te voorkomen. Eind 2017 heeft het college op basis van een vijftal uitgangspunten besloten over te gaan tot kap van 94 monumentale bomen langs de Haaksbergerweg, Oude Haaksbergerweg (tussen Gondalaan en Haaksbergerweg) en Gondalaan. Dit besluit is in 2018 ook in de gemeenteraad aan de orde geweest

en is inmiddels ingetrokken. Op verzoek van de raad wordt momenteel onderzocht of de sanering uitgevoerd kan worden met behoud van alle of zoveel mogelijk monumentale bomen. Ook worden de consequenties (zowel op financieel gebied als de planning) in beeld gebracht. Wel is al duidelijk dat het project niet meer omstreeks medio 2018 gereed zal zijn. Momenteel wordt geïnventariseerd op welke wijze schade aan wegen in het gehele projectgebied wordt hersteld .Het risico bestaat dat uit de bomenproblematiek en wegherstel extra kosten voor de gemeente voortvloeien. In 2017 is ook gebleken dat niet uitgesloten kan worden dat binnen een deel van het projectgebied niet gesprongen explosieven uit de tweede wereldoorlog aanwezig zijn. Dit heeft er toe geleid dat daar met speciale voorzorgsmaatregelen ontgraven wordt. Project koppelpilot asbestdaken De coach asbestdaken heeft inmiddels meer dan de tachtig procent van de adressen binnen de koppelpilot benaderd en uitgenodigd voor een gesprek. Het uitvoeren van de asbest-inventarisaties ligt op schema. De eerste asbestdaken saneringen

131


binnen de koppelpilot zijn uitgevoerd. De hoeveelheid achterblijvende asbestdaken na de bodemsanering is beperkt. Dat maakt de inspanning van de asbestcoach, om de contacten met de bewoners te leggen, nauwelijks lager. De specifieke groep bewoners met asbestleidaken op de woning wordt intensief benaderd en optimaal ontzorgd om een zo hoog mogelijke deelname te realiseren. Wel zijn er nog ongeveer 5 van de 38 huishoudens die aangegeven niet mee te kunnen/willen onder meer vanwege financiële beperkingen. Wij proberen voor deze groep nog een oplossing te vinden waardoor de beperking van het verkrijgen van een lening wordt opgeheven.

132


C. Budget/krediet Dekking middels besluit

In 2017 uitgegeven/ ingekomen

T/m 2017 uitgegeven/ Ingekomen



gaan

Verwacht Totaal


Uitgaven

Gemeentelijke bijdrage in kosten bodemsanering € 4.000.000 € 350.000 € 1.050.000 € 2.950.000 € 4.000.000 € 0

Correctie op budget bodemsanering ivm koppel € -300.000 € -300.000 € -300.000 € 0

Overige kosten bodemsanering € 0 € 9.084 € 9.391 € 58.344 € 17.590 € 85.325 € -85.325

Koppelpilot asbestdaken € 600.000 € 105.411 € 179.785 € 75.215 € 245.000 € 500.000 € 100.000

Totaal uitgaven € 4.300.000 € 464.495 € 1.239.176 € 3.083.559 € -37.410 € 4.285.325 € 14.675

Inkomsten

Vergoeding provincie (uren ikv bodemsanering) € 70.000 € 8.295 € 80.256 € 6.700 € 86.956 € 16.956

Overige inkomsten (bodemsanering) € 0 € 4.450 € 4.450 € 608 € 13.311 € 18.369 € 18.369

Bijdrage provincie koppelpilot 50% € 300.000 € 0 € 37.188 € 90.312 € 122.500 € 250.000 € -50.000

Totaal inkomsten € 370.000 € 12.745 € 121.894 € 90.920 € 142.511 € 355.325 € -14.675

Saldo project

Saldo Uitgaven - Inkomsten € 0

133


Bestuurlijk project 3: Kindcentrum Markelo (KCM) De ontwikkelingsfase is inmiddels gestart. Een consortium van aannemer, architect en installateur is op basis van Innovatie Partnerschap aan ons project verbonden. Via periodieke raadsbrieven bent u daar steeds over geïnformeerd. Resultaten zijn in nauwe

samenspraak met onze partners bereikt. Tot dusver zijn de kosten betaald vanuit de beide voorbereidingskredieten. Bundeling van krachten in twee (deel) projecten werpt hiermee vruchten af. Zowel inhoudelijk als financieel.

C. Budget / krediet Omschrijving soorten uitgaven

Dekking middels besluit


T/m 2017 uitgegeven/ ingekomen


Verplichtingen nog aan te gaan

Verwacht Totaal

Verwachte tekort (-) of overschot (+)

Uitgaven

Eerste reservering Kindcentrum Markelo (meerjarenbegroting 2014-2017)

€ 2.500.000 € 2.500.000 € 2.500.000 € 0

Tweede reservering Markelo Begroting 2016 (2016 - € 250.000 en 2017 - € 1.400.000)

€ 1.650.000 € 24.878 € 56.331 € 1.593.669 € 1.650.000 € 0

Voorbereidingskrediet IKC Magenta, Delden (begroting 2017)

€ 150.000 € 57.021 € 57.021 € 92.979 € 150.000 € 0

Tweede reservering IKC Magenta, Delden (begroting 2018)

€ 3.450.000 -/- € 58.719 -/- € 58.719 € 3.508.719 € 3.508.719 € 0

Totaal beschikbaar: € 7.750.000 € 23.180 € 54.633 € € 7.695.367 € 7.808.719 € 0

134


Bestuurlijk project 4:

Spoorpark In 2017 is er overeenstemming bereikt over de verkoop van de voormalige gemeentewerf aan de naastgelegen Jumbo supermarkt. Doel is het verplaatsen van de supermarkt naar het terrein van de gemeentewerf en het realiseren van een parkeerterrein aan de voorzijde. Verwacht wordt dat voor dit project in 2018 de bestemmingsplanprocedure wordt opgestart. In 2017 hebben de Stadsraad Goor, Goor Collectief en de gemeente Hof van Twente gezamenlijk een onderzoek naar de totale verkeersvisie van Goor opgestart. De opwaardering van de Van Kollaan maakt deel uit van dit onderzoek. Tot slot zijn wij nog in gesprek met verschillende betrokkenen om te kijken of we tot een haalbaar project kunnen komen als het gaat om de opwaardering van het gebied tussen de Roerdompstraat en de van Kollaan (Spoorpark).

135


Begroting en realisatie Spoorpark



t/m 2017 uitgegeven/ ingekomen



Verwacht totaal uit/in

Verwacht tekort (-) of

overschot (+)

Uitgaven

Voorbereidingskrediet € 150.000

Uitgaven tbv project € 1.868,13 € 35.874,13 € 114.125,87 € 150.000

Totale uitgaven € 150.000 € 1.868,13 € 35.874,13 € 0 € 114.125,87 € 150.000 € 0

Inkomsten

Geraamde inkomsten € 150.000

Opbrengst grondverkoop / subsidies € 2.600 € 147.400 € 150.000

Totale inkomsten € 150.000 € 0 € 2.600 € 0 € 147.400 € 150.000 € 0

Saldo project

Saldo uitgaven - inkomsten € 0

136


Bestuurlijk project 5: Herinrichting Coberco-terrein In 2017 is de bestrating van het nieuwe centrumgebied aangelegd. Daarbij zijn zoveel mogelijk Markelose ondernemers betrokken. De werkzaamheden aangaande het te behouden gebouwdeel volgen daarna. Voor een zo breed mogelijk toekomstig gebruik van het plein en gebouw is een bestemmingsplanherziening doorgevoerd. Stichting De Kaasfabriek Markelo is als toekomstig exploitant van het gebouw begonnen met het voeren van oriënterende gesprekken met potentiele toekomstige huurders.

137


C. Budget/krediet Omschrijving soorten uitgaven



t/m 2017 Uitgegeven/ Ingekomen



gaan

Verwacht Totaal Uit/in


Uitgaven

Aankoop € 500.000 € 500.000 € 500.000 € 0

Sloop / Realisatie € 1.015.000 € 348.790 € 806.352 € 208.648 € 1.015.000 € 0

Totale uitgaven € 1.515.000 € 348.790 € 1.306.352 € 208.648 € 1.515.000 € 0

Inkomsten

Subsidie Provincie tbv sloop € 200.000 € 200.000 € 200.000 € 0

Subsidie Provincie tbv herinrichting € 50.000 € 50.000 € 50.000 € 0

Totale inkomsten € 250.000 € 200.000 € 50.000 € 0 € 250.000 € 0

Saldo project € 1.265.000 € 348.790 € 1.106.352 -€ 50.000 € 208.648 € 1.265.000

Saldo uitgaven - inkomsten 0

138


Bestuurlijk project 6: Sociaal Economische Visie Geheel in lijn met de economie die (wereldwijd) op volle toeren lijkt te draaien, was 2017 een succesvol jaar voor de Sociaal Economische Visie. We hebben onze resultaten behaald. Een van de belangrijkste speerpunten is het (weer) aan het werk helpen van onze inwoners. Door de samenwerking tussen ondernemers, gemeente en onder anderen Werkplein Twente hebben we circa 106 mensen aan een baan of werkervaringsplek geholpen. Daarnaast zijn er door deze bemiddeling ook diverse vacatures ingevuld bij bedrijven in Hof van Twente met werknemers buiten onze gemeente. Ook een prima zet in de regionale Twentse arbeidsmarkt. De ontwikkelingen in de Vrijetijdseconomie zetten ondertussen ook zoden aan de dijk. Organisatorisch hebben we de HofMarketing organisatie kunnen optuigen zodat die in 2018 van start kan. Daarnaast heeft er een vitaliteitsonderzoek plaatsgevonden onder de (grotere) campings en hotels, waardoor we gericht kunnen focussen op het toevoegen van

kwaliteit. De definitieve cijfers zijn nog niet binnen, maar het ziet er naar uit dat het aantal toeristische overnachtingen in de gemeente is gestegen. Afgelopen jaar is ook de samenwerking tussen ondernemers en gemeente verder geoptimaliseerd door het oprichten van een gezamenlijk Hofbreed Ondernemersfonds. Hieruit zijn activiteiten zoals de Hofpas en HofConnect gefinancieerd. Tevens zijn in de diverse kernen circa 20 winkelpanden weer ingevuld met nieuwe functies. Ook is in totaal circa 5 hectare aan nieuw bedrijventerreinen verkocht aan groeiende ondernemers. Om de groei van bedrijven en de optimale invulling van de beschikbare ruimte goed te organiseren is er in 2017 een nieuwe bedrijventerreinenvisie vastgesteld en gewerkt aan een reginale Binnenhavenvisie voor het twentekanaal. De biogascentrale van Groen Gas Goor is op Zenkeldamshoek ook opgestart, en is er voor tientallen hectares aan zonneparken vergunning verleend. Hierdoor liggen we op schema om in 2035 energieneutraal te worden.

139


Begroting en realisatie Sociaal Economische Visie



t/m 2017 uitgegeven/ ingekomen



Verwacht totaal uit/in

Verwacht tekort (-) of

overschot (+)

Uitgaven

1. Actieplan Retail € 300.000 € 92.098 € 157.028 € 51.000 € 91.972 € 300.000 € 0

2. Actieplan Vrijetijdseconomie € 300.000 € 164.753 € 225.424 € 66.000 € 8.576 € 300.000 € 0

3. Actieplan Arbeidsparticipatie € 400.000 € 117.624 € 192.997 € 65.000 € 142.003 € 400.000 € 0

4. Actieplan Duurzaamheid € 500.000 € 99.373 € 107.116 € 110.000 € 282.884 € 500.000 € 0

Totaal uitgaven € 1.500.000 € 473.848 € 682.565 € 292.000 € 525.435 € 1.500.000 € 0

Inkomsten

Totaal inkomsten € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0 € 0

140


Bestuurlijk project 7: Profilering Hof van Twente Hof van Twente heeft veel te bieden aan inwoners, bedrijven en bezoekers. Dit willen we beter onder de aandacht brengen. In 2017 is samen met inwoners en betrokken partijen een profiel opgesteld. De input daarvoor is opgehaald in gesprekken met betrokken stakeholders uit Hof van Twente en uit de regio, een klankbordgroep en de publiekscampagne Ditismijnhof.nl. Op basis van de uitkomsten is een profiel opgesteld dat beschrijft wie we zijn en waarvoor we staan, en is een marketingstrategie

38

Er zijn geen inkomsten; het budget voor de uitgaven is gedekt via SEV

opgesteld op hoofdlijnen. Vervolgens zijn in 2017 de voorbereidingen getroffen voor het opzetten van een nieuwe zelfstandige marketingorganisatie HofMarketing. Deze organisatie gaat vanaf 2018 een concreet actieplan opstellen dat helpt bij het behalen van de doelen uit de sociaal-economische visie: bezoekers, bedrijven en inwoners aantrekken en behouden voor Hof van Twente.

Begroting en realisatie Profilering Hof van Twente



t/m 2017 Uitgegeven/ Ingekomen



Verwacht Totaal Uit/in

Verwacht Tekort (-) of

overschot (+)

Uitgaven

Inhuur Adviseur Citymarketing € 50.000 € 50.000 € 50.000 € 0 € 0 € 50.000 € 0

Inhuur ter vervanging van projectleider € 50.000 € 50.000 € 50.000 € 0 € 0 € 50.000 € 0

Werkbudget € 50.000 € 20.000 € 20.000 € 11.500 € 18.500 € 50.000 € 0

Totaal uitgaven € 150.000 €120.000 €120.000 € 11.500 € 18.500 € 150.000 €0

Inkomsten

N.v.t. 38

141


Bijlage: Toelichting op beleidsindicatoren Algemeen Het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) is gewijzigd. Deze wijzigingen komen voort uit het BBV-vernieuwingstraject van de commissie-Depla. In het herziene BBV wordt voorgeschreven dat gemeenten een basisset van beleidsindicatoren opnemen in de begroting bij de programma’s. Doel hiervan is de begrotingen inzichtelijker te maken voor raadsleden die niet met financiën zijn belast en een betere onderlinge vergelijkbaarheid van de gemeentebegrotingen mogelijk te maken. In de teksten van de programma’s of paragrafen zijn de betreffende beleidsindicatoren opgenomen. Hierbij wordt opgemerkt dat niet alle beleidsindicatoren even relevant zijn voor onze gemeente. De indicatoren zijn, met uitzondering van de indicatoren die betrekking hebben op de bedrijfsvoering, afkomstig van externe instanties. Dat is ook de reden dat de periode waarop de indicator betrekking heeft, varieert van 2012 tot 2017.

In de navolgende tabel wordt per indicator aangegeven van welke instantie (bron) de gegevens afkomstig zijn. Ook wordt een toelichting op de indactor gegeven.

142


Nr. Indicator eenheid periode Hof van Twente

2016

Neder-land 2016

periode Hof van Twente

2017

Neder-land 2017

1 Formatie Fte per 1.000 inwoners 2016 6.66 - 2017 5.74 -

2 Bezetting Fte per 1.000 inwoners 2016 6.87 - 2017 5.88 -

3 Apparaatskosten Kosten per inwoner 2016 561,39 - 2017 535,60 -

4 Externe inhuur Kosten als % van totale loonsom + totale kosten

inhuur externen

2016 15.2 - 2017 15.3 -

5 Overhead % van totale lasten 2016 N/A 2017 14,4

6 Gemeentelijke woonlasten éénpersoonshuishouden

euro 2016 775 643 2017 777 644

7 Gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden

euro 2016 824 716 2017 848 723

8 Gemiddelde WOZ-waarde woningen dzd euro 2016 222 209 2017 225 216

9 Nieuw gebouwde woningen aantal per 1.000 woningen 2014 5,5 6 2015 1.8 6.4

10 Omvang huishoudelijk restafval kg 2015 196 200 2016 178 187

11 Hernieuwbare elektriciteit % 2015 7,6 11,8 2016 6.5 12.6

12 Winkeldiefstallen aantal per 1.000 inwoners 2015 0,7 2,4

13 Geweldsmisdrijven aantal per 1.000 inwoners 2015 2,4 5,4 2017 2.9 5

14 Diefstallen uit woning aantal per 1.000 inwoners 2015 2,6 3,9

15 Vernieling en beschadiging (in de openbare ruimte)

aantal per 1.000 inwoners 2015 4,4 6,1 2017 2.7 4.8

16 Verwijzingen Halt per 10.000 inw. 2014 184,3 139,7 2016 186 137

17 Harde kern jongeren per 10.000 inw. 2014 0,8 1,3

18 Jongeren met een delict voor rechter % 12 t/m 21 jarigen - - - 2015 0.81 1.45

19 Ziekenhuisopname nav verkeersongeval met een motorvoertuig

% 2014 15 7 2015 5 8

20 Ziekenhuisopname nav % 2014 9 10 2015 13 9

143


vervoersongeval met een fietser

21 Demografische druk % 2016 65,9 53 2017 85.6 69

22 Niet-sporters % - - - 2016 44.2 48.7

23 Banen per 1.000 inw 15-64jr 2016 702 744 2017 746.4 758.2

24 Vestigingen (van bedrijven) per 1.000 inw 15-64jr 2016 147,9 134 2017 174.3 139.7

25 Netto arbeidsparticipatie % 2015 67 65,4 2016 67.2 65.8

26 Bruto gemeentelijk product (verwacht/gemeten)

index

27 Functiemenging % 2016 49,8 52,1 2017 51.3 52.4

28 Personen met een bijstandsuitkering per 10.000 inw 18jr eo 2016 20,1 41,3 2017 21 41.9

29 Lopende re-integratievoorzieningen per 10.000 inw 15-65jr 2016 30,9 25,5 2017 33.2 27.1

30 Wmo-cliënten met een maatwerkarrangement

per 10.000 inw 2016 65 54 2017 66 54

31 Kinderen in uitkeringsgezin % 2012 2,91 5,66 2015 3,09 6,58

32 Achterstandsleerlingen % 2012 3,65 11,61 - - -

33 Werkloze jongeren % 2012 0,75 1,21 2015 1,12 1,52

34 Voortijdige schoolverlaters totaal (VO + MBO) %

% 2015 - - 2016 1 -

35 Absoluut verzuim per 1.000 leerlingen 2014 0 5 2016 0 2,01

36 Relatief verzuim per 1.000 leerlingen 2014 28 60 2016 8.98 -

37 Jongeren met jeugdhulp % van alle jongeren tot 18 jaar 2016 9 10,7 2017 7.3 8.8

38 Jongeren met jeugdbescherming % 2015 0,8 1,1 2016 1 1.2

39 Jongeren met jeugdreclassering % - - - 2015 0.2 0.4

144


Toelichting op beleidsindicatoren

Nr. Indicator Programma of paragraaf

Bron Toelichting

Nr. Indicator Paragraaf 5 Gemeente Fte per 1.000 inwoners

1 Formatie Paragraaf 5 Gemeente Fte per 1.000 inwoners

2 Bezetting Paragraaf 5 Gemeente Kosten per inwoner

3 Apparaatskosten Paragraaf 5 Gemeente

4 Externe inhuur Paragraaf 5 Gemeente Kosten als % van totale loonsom + totale kosten inhuur externen

5 Overhead Overzicht 3 Gemeente % van totale lasten

6 Gemeentelijke woonlasten éénpersoonshuishouden Paragraaf 1

COELO, Groningen

Het gemiddelde totaalbedrag in euro's per jaar dat een éénpersoonshuishouden betaalt aan woonlasten.

7 Gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden Paragraaf 1

COELO, Groningen

Het gemiddelde totaalbedrag in euro's per jaar dat een meerpersoonshuishouden betaalt aan woonlasten.

8 Gemiddelde WOZ-waarde woningen Programma 3 CBS - Statistiek Waarde Onroerende Zaken De gemiddelde WOZ waarde van woningen.

9 Nieuw gebouwde woningen Programma 4 ABF - Systeem Woningvoorraad

Het aantal nieuwbouwwoningen, per 1.000 woningen.

10 Omvang huishoudelijk restafval Programma 4 CBS - Statistiek Huishoudelijk afval

De hoeveelheid restafval per bewoner per jaar (kg)

11 Hernieuwbare elektriciteit Programma 2

RWS Leefomgeving

Hernieuwbare elektriciteit is elektriciteit die is opgewekt uit wind, waterkracht, zon of biomassa.

12 Winkeldiefstallen Programma 2 CBS - Geregistreerde criminaliteit & Diefstallen

Het aantal winkeldiefstallen per 1.000 inwoners.

145


13 Geweldsmisdrijven Programma 2

CBS - Geregistreerde criminaliteit & Diefstallen

Het aantal geweldsmisdrijven, per 1.000 inwoners. Voorbeelden van geweldsmisdrijven zijn seksuele misdrijven, levensdelicten zoals moord en doodslag en dood en lichamelijk letsel door schuld (bedreiging, mishandeling, etc.).

14 Diefstallen uit woning Programma 2 CBS - Geregistreerde criminaliteit & Diefstallen

Het aantal diefstallen uit woningen, per 1.000 inwoners.

15 Vernieling en beschadiging (in de openbare ruimte) Programma 2 CBS - Geregistreerde criminaliteit & Diefstallen

Het aantal vernielingen en beschadigingen, per 1.000 inwoners.

16 Verwijzingen Halt Programma 2

Bureau Halt

Het aantal verwijzingen naar Halt, per 10.000 inwoners in de leeftijd van 12-17 jaar.

17 Harde kern jongeren Programma 2 Korps Landelijke Politiediensten (KLPD) % 12 t/m 21 jarigen

18 Jongeren met een delict voor rechter Programma 4 Verwey Jonker Instituut- Kinderen in Tel

Het aantal hardekern jongeren, per 10.000 inwoners in de leeftijd van 12-24 jaar.

19 Ziekenhuisopname nav verkeersongeval met een motorvoertuig

Programma 4 VeiligheidNL

als aandeel van het totaal aantal ongevallen die leiden tot ziekenhuisopnamen.

20 Ziekenhuisopname nav vervoersongeval met een fietser

Programma 3 VeiligheidNL

als aandeel van het totaal aantal ongevallen die leiden tot ziekenhuisopnamen.

21 Demografische druk Programma 5

CBS - Bevolkingsstatistiek

De som van het aantal personen van 0 tot 15 jaar en 65 jaar of ouder in verhouding tot de personen van 15 tot 65 jaar.

22 Niet-sporters Programma 3 RIVM - Zorgatlas

Het percentage inwoners dat niet sport ten opzichte van het totaal aantal inwoners.

23 Banen Programma 3 LISA

Het aantal banen, per 1.000 inwoners in de leeftijd van 15-64 jaar.

24 Vestigingen (van bedrijven) Programma 3 LISA

Het aantal vestigingen van bedrijven, per 1.000 inwoners in de leeftijd van 15-64 jaar.

146


25 Netto arbeidsparticipatie Programma 3

CBS - Arbeidsdeelname

Het percentage van de werkzame beroepsbevolking ten opzichte van de beroepsbevolking.

26 Bruto gemeentelijk product (verwacht/gemeten) Programma 3

Atlas voor Gemeenten

Bruto gemeentelijk product (BGP) is het product van de toegevoegde waarde per baan en het aantal banen in een gemeente. De verhoudingswaarde tussen verwacht BGP en gemeten BGP geeft aan of er boven verwachting (<100) of beneden verwachting (>100) wordt ge

27 Functiemenging Programma 5

LISA

De functiemengingsindex (FMI) weerspiegelt de verhouding tussen banen en woningen, en varieert tussen 0 (alleen wonen) en 100 (alleen werken). Bij een waarde van 50 zijn er evenveel woningen als banen.

28 Personen met een bijstandsuitkering Programma 5 CBS - Participatie Wet

Het aantal personen met een bijstandsuitkering, per 10.000 inwoners.

29 Lopende re-integratievoorzieningen Programma 5

CBS - Participatie Wet

Het aantal lopende reintegratievoorzieningen, per 10.000 inwoners in de leeftijd van 15-64 jaar

30 Wmo-cliënten met een maatwerkarrangement Programma 5

CBS - Monitor Sociaal Domein WMO

Een maatwerkarrangement is een vorm van specialistische ondersteuning binnen het kader van de Wmo. Voor de Wmo gegevens geldt dat het referentiegemiddelde gebaseerd is op 137 deelnemende gemeenten.

31 Kinderen in uitkeringsgezin Programma 5 Verwey Jonker Instituut -

Kinderen in Tel

Het percentage kinderen tot 18 jaar dat in een gezin leeft dat van een bijstandsuitkering moet rondkomen.

147


32 Achterstandsleerlingen Programma 5 Verwey Jonker Instituut -

Kinderen in Tel

Het percentage leerlingen (4-12 jaar) in het primair onderwijs dat kans heeft op een leerachterstand.

33 Werkloze jongeren Programma 5 Verwey Jonker Instituut - Kinderen in Tel

Het percentage werkeloze jongeren (16-22 jaar).

34 Voortijdige schoolverlaters totaal (VO + MBO) % Programma 5

DUO - Dienst Uitvoering Onderwijs

Het percentage van het totaal aantal leerlingen (12 - 23 jaar) dat voortijdig, dat wil zeggen zonder startkwalificatie, het onderwijs verlaat.

35 Absoluut verzuim Programma 5 DUO - Dienst Uitvoering

Onderwijs

Het aantal leerplichtigen dat niet staat ingeschreven op een school, per 1.000 leerlingen.

36 Relatief verzuim Programma 5

DUO - Dienst Uitvoering Onderwijs

Het aantal leerplichtigen dat wel staat ingeschreven op een school, maar ongeoorloofd afwezig is, per 1.000 leerlingen.

37 Jongeren met jeugdhulp Programma 5

CBS - Beleidsinformatie Jeugd

Het percentage jongeren tot 18 jaar met jeugdhulp ten opzicht van alle jongeren tot 18 jaar.

38 Jongeren met jeugdbescherming Programma 5


Het percentage jongeren tot 18 jaar met een jeugdbeschermingsmaatregel ten opzichte van alle jongeren tot 18 jaar.

39 Jongeren met jeugdreclassering Programma 5


Het percentage jongeren (12-22 jaar) met een jeugdreclasseringsmaatregel ten opzichte van alle jongeren (12-22 jaar).

jaarverslag 2017 Definitief - Hof van Twente...Door de gemeenten in Twente is er in 2017...

Documents

Transcript of jaarverslag 2017 Definitief - Hof van Twente...Door de gemeenten in Twente is er in 2017...