JAARVERSLAG 2015

52015 : een jaar in stijgende lijn

6Missie

72015 in cijfers

8Bestuur

10De toegevoegde waarde van normen

11Perspectieven op lange termijn

13Realisaties van het NBN in 2015

21Relanceplan van de federale regering

Bijlage 1 : Wettelijke opdracht van het Bureau voor Normalisatie

Bijlage 2 : Lijst benoemde leden van de raad van bestuur 2015-2018

Bijlage 3 : Lijst sectorale operatoren

Bijlage 4 : Financiële staten

Bijlage 5 : Normenantennes en prenormatieve onderzoeken

INHOUD

5

Het NBN heeft in 2015 opnieuw enkele stappen

vooruit gezet. De nieuwe strategie gericht op

het verder ontwikkelen van competenties, een

klantgerichte aanpak, efficiënte processen en

waardecreatie voor alle stakeholders begint zijn

vruchten af te werpen. Hoewel deze economische

tijden nog steeds oranje knipperen, is het NBN

er toch in geslaagd om haar opdracht verder te

vervullen.

Eerst en vooral is het aantal Belgische experten

gegroeid. Zij vertegenwoordigen de Belgische

sectoren in de internationale en Europese

normalisatie en zorgen ervoor dat de belangen

van onze industrie, maar ook van onze overheden

en maatschappelijke stakeholders worden

verdedigd.

Daarnaast is het gebruik van normen verder

gestegen, wat ook inkomsten voor het NBN

genereert. Vooral de toename van abonnementen

via myNBN – een online beheerstool voor

normencollecties – is opmerkelijk.

Ook de opstart van de NBN Academy kende

een groot succes. Het aantal inschrijvingen voor

opleidingen was boven verwachting. De NBN

Academy wordt nu verder uitgebouwd met

nieuwe diensten zoals e-learning en bedrijfsinterne

opleidingen.

Daarnaast heeft het NBN in 2015 twee belangrijke

ISO managementnormen gepubliceerd : de ISO

9001 en ISO 14001. Daarrond werden heel wat

initiatieven georganiseerd zoals opleidingen

en congressen. Voor de kwaliteitsnorm ISO

9001 organiseerde het NBN op 6 oktober 2015

bijvoorbeeld een succesvol congres ‘Get inspired

about Quality’ met minister Kris Peeters als

keynote speaker.

Dit jaarverslag blikt terug op de realisaties van

2015, maar kijkt ook vooruit op de uitdagingen

en opportuniteiten voor 2016. Samen met de

raad van bestuur die in 2015 opnieuw werd

aangesteld, kijken we alvast uit naar een succesvol

2016. We zullen onze organisatie, werkwijze

en dienstverlening blijven bijsturen om onze

stakeholders steeds beter te bedienen.

Tot slot wil het NBN heel graag Claude Loterie

bedanken voor zijn inzet en gedrevenheid de

afgelopen zes jaar als voorzitter van de raad

van bestuur. We wensen hem veel succes in zijn

verdere toekomst.

Johan Haelterman

Voorzitter van het directiecomité

Georges Klepfisch

Voorzitter van de raad van bestuur

JAARVERSLAG 2015

2015 : EEN JAAR IN STIJGENDE LIJN

6 JAARVERSLAG 2015

MISSIE

economische, en maatschappelijke evoluties om

een blijvende meerwaarde te betekenen voor onze

klanten en partners.

Het NBN is een instelling van openbaar nut

waarvan de Voogdijminister de federale Minister

bevoegd voor Economie is. De opdracht van het

NBN werd bepaald door de Wet van 3 april 2003

betreffende de normalisatie en recent aangepast

in de Wet van 28 februari 2013 betreffende de

invoering van het Wetboek van economisch recht

(zie bijlage 1). Laatstgenoemde wet werd van

kracht op 12 december 2013, na de publicatie

van het koninklijk besluit van 8 december 2013

betreffende de inwerkingtreding van bepaalde

boeken van het Wetboek van economisch recht.

Het NBN (Bureau voor Normalisatie) is, samen

met zijn sectorale operatoren, het Belgisch

kenniscentrum voor alle activiteiten die verband

houden met normalisatie.

Als kenniscentrum voor normalisatie speelt

het NBN een maatschappelijke rol door

bedrijven, consumenten, overheden en andere

belanghebbenden te helpen streven naar meer

kwaliteit binnen een competitieve en internationale

context. Dit doen wij door diensten te leveren die

betrekking hebben op de ontwikkeling, publicatie,

verspreiding en het gebruik van normen.

Wij passen onze diensten, organisatie en processen

aan door te anticiperen op technologische,

7 JAARVERSLAG 2015

24.269 21.138

908 1.553 1.413

16 648

2.417

Europese (EN) normen beschikbaar

Internationale (ISO) normen beschikbaar

specifiek Belgische normen beschikbaar

nieuwe Internationale (ISO) normen in 2015

nieuwe Europese (EN) normen in 2015

nieuwe Belgische normen in 2015

Belgische commissies

Belgische experten

2015 IN CIJFERS

8 JAARVERSLAG 2015

BESTUUR

RAAD VAN BESTUUR

-De raad van bestuur van het NBN is samengesteld

uit vertegenwoordigers van de federale regering,

van de representatieve ondernemingsorganisaties,

van de representatieve werknemersorganisaties,

van de niet-gouvernementele organisaties

bevoegd inzake milieubehoud en van de niet-

gouvernementele organisaties bevoegd inzake de

verdediging van de consumentenbelangen. Hij telt

30 effectieve en 30 plaatsvervangende leden.

In 2015 werd de samenstelling van de raad van

bestuur gewijzigd. Zie bijlage 2 voor de lijst van de

benoemde leden raad van bestuur 2015-2018.

DIRECTIECOMITÉ

-Het directiecomité is verantwoordelijk voor het

dagelijkse bestuur van het NBN en stelt alle

handelingen die nodig of nuttig zijn voor de

uitvoering van zijn opdrachten. Het directiecomité

rapporteert aan de raad van bestuur.

SECTORALE OPERATOREN

-De sectorale operatoren nemen de administratieve

en technische opvolging waar van één of meer

normalisatiecommissies of subcommissies. Dat

doen ze ook voor werkgroepen die normen

uitwerken of standpunten vastleggen over

9

n Het NBN blijft voor KMO’s producten

ontwikkelen met een gunstige prijsformule.

Dankzij een gebruiksvriendelijk online platform

hebben ook KMO’s een betere toegang tot

normen.

n Voor normen waarnaar in de Belgische

wetgeving wordt verwezen, heeft het NBN

een voorstudie uitgevoerd met betrekking

tot de relatie tussen normen en wetgeving.

De bedoeling hiervan is om de door de wet

verplichte normen op een eenvoudige wijze

te kunnen identificeren.

n Met betrekking tot de ontwikkeling van

de nodige expertise voor het uitwerken

van normen, heeft het NBN verschillende

initiatieven opgestart om haar experten beter

te ondersteunen. Een opleidingsprogramma

werd uitgerold om de kennis rond normalisatie

te versterken. Awards werden uitgereikt op het

jaarlijkse netwerkevenement voor de experten

om de waardering voor de experten

te onderstrepen.

documenten die op Belgisch, Europees of

internationaal niveau ontwikkeld worden.

De sectorale operatoren vertegenwoordigen

de verschillende industriële sectoren in België

(zie lijst in bijlage 3).

HOGE RAAD VOOR NORMALISATIE

-De Hoge Raad voor Normalisatie (HRN) is een

onafhankelijk adviesorgaan, opgericht bij de FOD

Economie, KMO, Middenstand en Energie door

de Belgische wet van 3 april 2003 betreffende de

normalisatie, welke recent werd aangepast in het

Wetboek van economisch recht. De HRN heeft

als opdracht aan de bevoegde minister adviezen

te verstrekken over alle kwesties die betrekking

hebben op het beleid en de ontwikkeling van de

nationale en internationale normalisatie.

Het directiecomité volgt de nota’s en

aanbevelingen van de HRN op en zet deze om in

concrete acties :

n Projecten rond het gebruik van normen in

het onderwijs die werden opgestart in 2013

resulteren in concrete resultaten (zie verder).

In 2015 hebben we onze oplossingen voor de

universiteiten en hogescholen verder uitgebreid

met een Single Sign-on toegang, waardoor

academici, docenten en studenten nog

gemakkelijker toegang hebben tot

de normdocumenten.

n Het verder uitbouwen van de ICT infrastructuur

door het NBN om betere toegang te verlenen

tot normen resulteert in een groter aantal

gebruikers van normen.

JAARVERSLAG 2015

Normen bieden heel wat voordelen

voor ondernemingen, overheden,

consumenten en andere stakeholders.

DE TOEGEVOEGDE WAARDE VAN NORMEN

n Ze laten eerst en vooral toe om meer efficiëntie

en kwaliteit in de waardeketen en het

productieproces in te bouwen zodat producten

of diensten goedkoper kunnen worden

geproduceerd, met een hogere kwaliteit.

n Europese normen zorgen ervoor dat producten

of diensten verkocht kunnen worden in alle

lidstaten van de EU. Normen zijn dus een

belangrijke troef voor onze exporteconomie.

n Ook in innovatie spelen ze een belangrijke rol in

de verspreiding van knowhow en best practices.

n De maatschappelijke impact van normen is de

laatste jaren toegenomen. Zo hebben normen

een positieve bijdrage geleverd aan de veiligheid

van producten, de bescherming van het milieu

en het comfort van de consument.

10 JAARVERSLAG 2015

De wereld is continu in verandering.

Nieuwe technologieën en

maatschappelijke trends zorgen

voortdurend voor nieuwe uitdagingen.

Om relevant te blijven en een

ondersteunend kader te creëren moeten

normen natuurlijk mee evolueren door

in te spelen op deze veranderingen.

En dit op vele vlakken : economie, milieu,

maatschappij en technologie.

PERSPECTIEVEN OP LANGE TERMIJN

ECONOMIE

-De Europese economie groeit maar gestaag.

Het is en blijft voor elke ondernemer of bedrijf

een uitdaging om concurrentieel te blijven

en groei te realiseren. Normen helpen het

concurrentie- en innovatievermogen te

bevorderen. Normen zijn bijvoorbeeld een bron

van kennis (bijna 50.000 normen) om innovatieve

ideeën concreter te maken.

Daarnaast zijn deze normen nodig om

de technologische vooruitgang te vertalen naar

praktische toepassingen. Ze vormen een leidraad

om doorheen de verschillende sectoren efficiënter

te werken, en hebben dus een kostenbesparend

effect. Bovendien ondersteunen ze de export

doordat 33 landen in Europa dezelfde normen

hanteren en op deze wijze handelsbarrières

voorkomen.

11 JAARVERSLAG 2015

12

TECHNOLOGIE

-Technologische innovaties vinden elke dag

plaats. Sommige bedrijven kiezen ervoor om hun

innovaties te beschermen. Anderen kiezen er

juist voor om deze innovaties bruikbaar te maken

voor iedereen en ze te verspreiden. Hier vormen

normen het instrument bij uitstek om kennis te

verspreiden. En uiteraard staan de technologische

evoluties niet stil.

Opmerkelijk hierbij is dat technologische evoluties

en maatschappelijke thema’s elkaar beïnvloeden :

data privacy, energiemanagement, CO2-uitstoot,

vergrijzing van de bevolking, mobiliteit, om maar

een paar voorbeelden te noemen.

Een aanpak doorheen de verschillende sectoren is

aangewezen, en normen kunnen hierbij helpen door

de verschillende stakeholders samen te brengen.

JAARVERSLAG 2015

MILIEU

-Milieu staat wereldwijd hoog op de agenda.

Iedereen is op zoek naar manieren om het

milieu te beschermen door de CO2-uitstoot te

verminderen, ecologisch te werk te gaan en

duurzame producten en diensten te ontwikkelen.

Normen geven daarvoor tal van best practices.

Milieuthema’s zullen naar de toekomst toe steeds

prominenter aan bod komen.

MAATSCHAPPIJ

-Consumenten vragen om meer transparantie.

Ze willen weten of producten veilig zijn, wat

ze juist inhouden, van waar ze komen, of ze

ecologisch verantwoord worden geproduceerd,

enzovoort. Normen rond traceerbaarheid,

duurzaamheid en productkwaliteit zijn in de

opmars en zullen een steeds grotere rol spelen.

Ook werknemersorganisaties kijken uit naar

normen om werknemers in bepaalde sectoren

beter te beschermen.

Normen worden ook gebruikt om het beleid van

overheden te ondersteunen bij het aanpakken

van kwesties zoals milieu of de veiligheid van

de consument en werknemer. Op deze wijze

dragen ze bij tot een betere bescherming van

consumenten, werknemers en het milieu.

13

NORMONTWIKKELING – EUROPEES EN INTERNATIONAAL

-Het NBN speelt in België een centrale rol in het

normalisatieproces. Een groot aantal normen

worden in de schoot van het NBN ontwikkeld. Het

merendeel wordt echter opgesteld onder de hoede

van de sectorale operatoren. Dankzij een directe

link met de bedrijven uit hun sector, hebben ze

gemakkelijker toegang tot de experten en kunnen

ze sneller inspelen op de behoeften van de sector.

Het NBN ondersteunt de sectorale operatoren bij

hun werkzaamheden.

De finale kwaliteitscontrole van het

normalisatieproces, ten slotte, berust bij het NBN.

Die moet hierover verantwoording afleggen

aan onder meer de Europese en Internationale

normalisatie-instellingen, zoals het European

Committee for Standardization (CEN) en de

International Organization for Standardization (ISO).

Met 24.269 Europese normen en 21.138 ISO

normen in tal van domeinen is het duidelijk dat

de normalisatie hoofdzakelijk een internationaal

gegeven is. Een minderheid van de door het

NBN gepubliceerde normen (908) zijn specifiek

ontwikkeld voor de Belgische markt en worden

vervangen door internationale of Europese normen.

Hierdoor zijn normen een hefboom voor bedrijven

om de export van producten of diensten te

vergemakkelijken.

Ook werd in 2015 binnen de schoot van het NBN

en de sectorale operatoren aan heel wat normen

gewerkt. Er werden :

n 1.413 Europese normatieve documenten (EN)

gepubliceerd

n 1.553 internationale normatieve documenten

(ISO) gepubliceerd

REALISATIES VAN HET NBN IN 2015

JAARVERSLAG 2015

14 JAARVERSLAG 2015

vulelementen - Nationale aanvulling bij NBN EN

15037-2+A1:2011

n NBN B 21-603

Geprefabriceerde betonproducten - Geribde

vloerelementen - Nationale aanvulling bij NBN

EN 13224:2011

n NBN B 23-004

Steenstrippen uit gebakken klei - Eigenschappen

en prestatie-eisen

n NBN B 27-216

Keramische tegels - Weerstand tegen

verhinderde vervormingen tijdens vorst-

dooicycli - Beproevingsmethode

n NBN B 34-001 Onderzoek en beoordeling van de

buitenriolering - Coderingssysteem bij visuele

inspectie - Nationale aanvulling bij NBN EN

13508-2+A1:2011

n NBN EN 12831 ANB

Verwarmingssystemen in gebouwen -

Berekening van de ontwerpwarmteverliezen

van gebouwen - Nationale bijlage

n NBN S 21-100-2

Branddetectie- en brandmeldsystemen -

Deel 2 : Kwalificaties en competenties

Hieronder vindt u de top 10 van de domeinen

en het aantal lopende normprojecten dat door

het NBN en haar sectorale operatoren wordt

opgevolgd binnen de Europese normalisatie :

Domein # Normprojecten

Transport 780

Mechanica en engineering 589

Bouw en infrastructuurwerken 519

ICT 484

Materialen 400

Huishouden, sport en vrije tijd 285

Management 232

Veiligheid en gezondheid 227

Gezondheidszorg 220

Nutsvoorzieningen en energie 193

NORMONTWIKKELING - BELGIË

-Specifiek Belgische normen worden gaandeweg

vervangen door Europese (EN) en Internationale

(ISO) normen. Voor bepaalde sectoren blijven

specifiek Belgische normen echter van belang.

Volgende Belgische normen werden in 2015

gepubliceerd :

n NBN B 12-109

Cement - Cement met begrensd alkali-gehalte

n NBN B 12-108

Cement - Cement met hoge bestandheid

tegen sulfaten

n NBN B 15-400

Uitvoering van betonconstructies - Nationale

aanvulling bij NBN EN 13670:2010

n NBN B 21-006

Geprefabriceerde betonproducten -

Combinatievloeren - Deel 2: Betonnen

15 JAARVERSLAG 2015

belanghebbenden vertegenwoordigen. In 2015

waren er 648 verschillende nationale commissies

actief bij het NBN of haar sectorale operatoren.

Deze nationale commissies hebben 718 experten

afgevaardigd naar Europese normcommissies

bij CEN en 384 experten afgevaardigd naar

internationale normcommissies bij ISO.

Gegeven dat de meeste normen op internationaal

en Europees niveau worden ontwikkeld met

deelnemers uit verschillende landen, zijn er

duidelijke afspraken nodig om tot een coherent

normalisatiesysteem te komen. De norminstellingen

zoals CEN en ISO hebben dan ook specifieke

regels opgesteld om de kwaliteit van het

normalisatieproces te borgen. Deze regels zijn nodig

om ervoor te zorgen dat normen worden ontwikkeld

overeenkomstig de beginselen van openheid,

onpartijdigheid, consensus, efficiëntie, relevantie en

consistentie.

e-committee en e-balloting

Daarnaast gebruiken de normalisatieorganisaties

software om het normalisatieproces te

vergemakkelijken. Zo is er het e-committee portaal

om de commissiewerking te faciliteren en is er de

e-balloting die toelaat om stemmen uit te brengen

op de nieuwe voorgestelde normen. Sectorale

operatoren en experten kunnen gebruik maken van

deze hulpmiddelen.

n NBN S 21-100-1 Branddetectie- en brandmeldsystemen -

Deel 1 : Regels voor de risicoanalyse en de

evaluatie van de behoeftes, de studie en het

ontwerp, de plaatsing, de indienststelling,

de controle, het gebruik, het nazicht en het

onderhoud

n NBN T 42-116

Kunststof leidingsystemen - PE 100

buizen met hoge weerstand tegen trage

scheurvoortplanting (PE 100-RC buizen) - Eisen

en beproevingsmethoden

n NBN T 42-115

Kunststofleidingsystemen - Infiltratie-

transportriool (IT-riool) voor regenwater - Eisen

en beproevingsmethoden

n NBN T 52-708

Aardolieproducten - Lampolie met laag

zwavelgehalte voor industriële en soortgelijke

toepassingen - Specificaties

n NBN T 52-707

Aardolieproducten - Lampolie voor

huishoudelijke kachels - Specificaties

n NBN T 52-716

Aardolieproducten - Verwarmingsgasolie -

Specificaties

EXPERTEN

-Normcommissies

De praktische uitwerking van normen wordt

in België in handen genomen door een erkend

normalisatie-instituut zoals het NBN. Het NBN

organiseert normcommissies, samengesteld uit

experten die de verschillende industrieën en

16 JAARVERSLAG 2015

Dit waren de winnaars :

n Award voor KMO’s :

Henk Vanhoutte

n Award grote bedrijven :

Piet Vitse

n Award voor non-profitorganisaties,

academici en publieke sector :

Guy Vandermeersch

n Award voor jonge expert :

Thierry De Coen

GEBRUIK VAN NORMEN IN HET HOGER ONDERWIJS

-Met bijna 50.000 normen groeit het belang van

normalisatie voor onze samenleving. Van onderzoek

en ontwikkeling over productie, aankoop, distributie,

marketing, verkoop, tot en met de klant of

consument. Iedereen heeft belang bij normen omdat

deze bepaalde eigenschappen van producten of

diensten op een objectieve manier vastleggen.

Door het groeiende belang van normen is het

cruciaal dat studenten tijdens hun opleiding

Opleidingen

Om de werking van de sectorale operatoren en

haar experten optimaal te ondersteunen heeft het

NBN voor haar experten in 2015 opleidingen rond

de normalisatie georganiseerd. Hier hebben 178

personen aan deelgenomen.

Dit was het programma :

n 9 juni (voormiddag)

Module A. The principles of standardisation

n 9 juni (namiddag)

Module B1. Basics of CEN and ISP processes

n 11 juni (voormiddag)

Module A. The principles of standardisation

n 11 juni (namiddag)

Module B2. CEN and ISO processes indepth

n 7 november

Training ‘make standardisation a piece of cake’ :

modules A & B1

n 19 november

Training ‘make standardisation a piece of cake’ :

modules A & B2

n 20 november

Training ‘make standardisation a piece of cake’ :

module C

n 11 november

Training sectorale operatoren : NBN procedures

Expertenevenement

Op 26 november organiseerde het NBN een ‘Thank

you’ evenement om alle experten te bedanken.

170 experten waren aanwezig. Naast een receptie

met walking dinner en uiteenzettingen van enkele

sprekers, werden er ook de NBN-awards uitgereikt

om enkele experten in de bloemetjes te zetten.

17 JAARVERSLAG 2015

Ook in 2015 werd verder geïnvesteerd in dit

project : met de Single Sign-on oplossing kunnen

studenten via hun inloggegevens van de universiteit

of hogeschool rechtstreeks toegang krijgen tot

de normen. De onderwijsinstelling hoeft dus geen

aparte administratieve taken meer uit te voeren

om toegang te krijgen tot het edu-portaal. In 2015

hebben we dan ook eerst een pilootproject met de

Universiteit Hasselt opgezet om de Single Sign-on

oplossing uit te werken en te testen. De uitrol is

voorzien voor 2016.

SAMENWERKING BEC-NBN

-Naast het NBN als officiële normalisatie-instelling,

is het Belgische Elektrotechnisch Comité

(BEC) verantwoordelijk voor alle technisch

normalisatiewerk in het elektrotechnisch en

elektronica domein. Het BEC speelt een belangrijke

rol in het globale Belgische normalisatielandschap

omwille van de aanzienlijke output van normen van

vooral International Electrotechnical Commission

(IEC) maar ook van European Committee for

Electrotechnical Standardization (CENELEC).

Op 12 februari 2014 hebben het NBN en het

BEC een samenwerkingsakkoord ondertekend

om operationeel nauwer samen te werken. Dit

samenwerkingsakkoord werd door beide raden van

bestuur goedgekeurd.

Een eerste realisatie van deze samenwerking is de

ondertekening van een commerciële overeenkomst

op 1 september 2014 waardoor het NBN als verdeler

voor elektrotechnische documenten kan optreden.

Op deze wijze kunnen de NBN klanten die gebruik

maken van het ‘myNBN portaal’ ook toegang krijgen

tot de collectie van elektrotechnische documenten.

In 2015 heeft het NBN voor het BEC inkomsten

gegenereerd voor een bedrag van 93.406 euro.

geïnformeerd worden over het belang en gebruik

ervan. Daarom heeft het Bureau voor Normalisatie

(NBN) het project ‘Education about Standardisation’

opgestart. Studenten die tijdens hun studies in

aanraking zijn geweest met normen kunnen deze

kennis ook sneller gebruiken in hun professioneel

leven. In dit kader heeft het NBN in 2015 voor de

eerste keer een cursus gegeven over normen aan

studenten van de Universiteit Antwerpen die een

Masteropleiding in Veiligheidsmanagement volgden.

Het project ‘Education about Standardisation’

is in eerste instantie gericht naar studenten

uit het universitair en hoger onderwijs. Zij zijn

namelijk de toekomstige beslissers in bedrijven en

organisaties en hebben later de grootste impact

op normontwikkeling en het gebruik van normen.

In een latere fase kan ook het technisch secundair

onderwijs en professionele onderwijsinstellingen

bereikt worden.

Het NBN heeft in 2014 een aantal initiatieven

opgestart om de kennis van normalisatie beter te

verspreiden en de toegang tot normen mogelijk

te maken. Meer dan 600 professoren/docenten uit

verschillende universiteiten en hogescholen werden

ondertussen bereikt. Het resultaat van dit initiatief

is dat voor 2015 de studenten in totaal 74.761 keer

normen hebben geraadpleegd, een groei van 131%

tegenover 2014.

18

JAARVERSLAG 2013

voor enerzijds hun deelname aan activiteiten

in de normalisatie op nationaal, internationaal

en Europees vlak en anderzijds voor hun

engagement in promotionele activiteiten in de

normalisatie.

4.  In 2015 hebben 867 cursisten deelgenomen

aan een opleiding van de NBN Academy,

voornamelijk opleidingen rond

managementnormen zoals de nieuwe ISO 9001

en ISO 14001. Ook andere normen werden

toegelicht door specialisten in hun vakgebied.

Met een score van 82,9% mogen we stellen dat

onze cursisten tevreden waren over de kwaliteit

van de NBN Academy.

Een ander initiatief dat wij in 2015 hebben

opgestart is de Service Desk. Om een klantgerichte

dienstverlening te ontwikkelen moeten we vlot en

correct kunnen reageren op de vragen van onze

klanten. Onze ambitie is om iedere klant die het

NBN per e-mail contacteert, ten laatste binnen de

24 werkuren een antwoord te geven. Voor 2015

was de gemiddelde wachttijd 25 uur, net boven de

doelstellingen.

JAARVERSLAG 2015

KLANTGERICHTHEID

-Het NBN kent 4 belangrijke klantengroepen : de

sectorale operatoren, de gebruikers van normen,

experten die deelnemen aan de normontwikkeling

en de cursisten van de NBN Academy. Om een

betere service aan haar klanten te geven en haar

activiteiten een positieve uitstraling te geven, heeft

het NBN klantgerichtheid mee in haar strategie

opgenomen.

Op het terrein heeft dit zich vertaald in een aantal

concrete acties :

1.  Bij de sectorale operatoren werd de interactie

gevoelig verhoogd door meer werkvergaderingen

te organiseren. Daarnaast werd een

tevredenheidsenquête gehouden bij diezelfde

sectorale operatoren. De tevredenheidsscore

bedroeg 80,3%, een score die in het verlengde

ligt van 2014.

Daarnaast heeft het NBN een workshop

georganiseerd om samen met de sectorale

operatoren te zoeken naar oplossingen

om experten nauwer te betrekken bij de

normontwikkeling.

2.  Ook bij de gebruikers van normen via het

myNBN portaal werd een tevredenheidsenquête

gehouden, met een mooi resultaat van 83%

tevredenheid. Daarnaast werd een co-creatiedag

georganiseerd, waar deze gebruikers hun noden

op zeer interactieve wijze konden delen met

het NBN.

3.  Voor experten organiseerden we opleidingen

en als kers op de taart ook een ‘Thank you’

evenement op 26 november. Dit om alle

Belgische experten te bedanken voor hun

inzet. Er werden bovendien awards uitgereikt

aan vier experten die in 2015 werden beloond

19

JAARVERSLAG 2013

JAARVERSLAG 2015

TOEGANG TOT NORMEN

-Eén van de basisopdrachten van het NBN is het

verdelen van normdocumenten en de bedrijven

hierdoor competitiever maken. Het verdelen van

normen zorgt bovendien voor eigen inkomsten die –

samen met de dotatie van de federale overheid – de

werking van het NBN financieren.

Het verdelen van de normen gebeurt op twee

manieren :

1.  Online toegang tot normencollecties via myNBN

2.  De individuele verkoop van normen

De online toegang via de myNBN service zorgt

ervoor dat de gebruikers zonder kopzorgen hun

eigen collectie op een zo gebruiksvriendelijke

manier kunnen beheren. Het NBN zorgt ervoor dat

haar catalogus met normen steeds up-to-date is.

Gebruikers kunnen normen bovendien afdrukken

voor eigen gebruik.

Binnen myNBN kunnen gebruikers kiezen voor een

eigen collectie al dan niet in combinatie met één

van de 10 thematische NBN-collecties. In de loop

van 2015 werd het online aanbod van NBN verder

uitgebreid met volgende collecties :

n Environmental management Onlinen Elevator Onlinen Information Security Onlinen Facility Online

Dat myNBN een handige en kostefficiënte oplossing

is voor bedrijven en overheidsinstellingen blijkt uit

het succes van deze service. Voor 2015 kan het NBN

volgende mooie cijfers voorleggen :

n 147 nieuwe myNBN klanten n 65.281 consultaties van normen (een stijging van

bijna 57% tegenover 2014)

Verder zien we dat de verkoop van individuele

normen met 15% is gestegen. Dit is vooral te danken

aan de goede verkoop van bestsellers zoals de ISO

9001, de ISO 14001, de NBN S21-100-1 en de NBN

S21-100-2. Ook het nettoresultaat van de verkoop

van normen is gestegen met 19% tegenover 2014 tot

een omzet van 2.113.000 euro.

VERSTERKING VAN DE COMMUNICATIE

-Communicatie met de stakeholders over normen en

normalisatie is in 2015 één van de aandachtspunten

voor het NBN geweest. Het NBN heeft in 2015 dan

ook belangrijke stappen gezet in een verbeterde

communicatie. Om even een cijfer te noemen,

het NBN heeft in 2015 meer dan 1 miljoen e-mails

verstuurd naar mogelijk geïnteresseerden.

Iedere maand stuurt het NBN via e-mail de NBN

nieuwsbrief uit met hierin informatie over nieuwe

normen, evenementen van het NBN of van de

sectorale operatoren, opleidingen van de NBN

Academy, nieuwe normpakketten, enzovoort.

Op het einde van 2015 hebben we met de

NBN nieuwsbrief maandelijks ongeveer 10.000

geïnteresseerden in de normalisatie bereikt.

20 JAARVERSLAG 2015

n Evenement over Facility Management en normen

op 12 februari (98 deelnemers) samen met IFMA.

n CEN TC/128 evenement op 27 mei 2015 in

het stadhuis van Antwerpen. Sponsoring en

samenwerking met WTCB.

n Workshop en seminarie ‘Beperking van het

energieverbruik door maatregelen aan de

buitenschil’ op 28 mei 2015, in het stadhuis van

Antwerpen. Sponsoring en samenwerking met

WTCB.

n Het NBN ISO 9001 kwaliteitscongres ‘Get inspired

about Quality’ op 6 oktober met minister Kris

Peeters als key note speaker (140 deelnemers).

n Samenwerking met Agoria voor het R&S Event

‘Catch up on compliance!’ op 15 oktober.

n Het NBN ‘Thank you’ event om alle Belgische

experten te bedanken op 26 november

(170 deelnemers).

n Het KPMG-NBN event over ‘Asset Management,

driving value creation’ op 8 december met

sprekers van Ferrovial en BASF (40 deelnemers).

Ook met de website heeft het NBN haar interactie

met de buitenwereld vergroot. De website werd

regelmatig aangepast om onze informatie naar

stakeholders up-to-date te houden. In 2015 heeft

de website van het NBN 135.658 unieke bezoekers

gehad. Dat is een stijging van 108% tegenover 2014.

Ook onze aanwezigheid op seminaries,

evenementen of andere vormen van representatie

is sterk toegenomen. NBN medewerkers hebben

hun aanwezigheid vergroot door zelf seminaries te

organiseren of door deel te nemen aan seminaries

georganiseerd door externe partijen. In 2015 hebben

we hierdoor in totaal 2.438 professionals bereikt.

Hieronder een handgreep van seminaries dat het

NBN zelf heeft georganiseerd of actief aan heeft

deelgenomen :

n Het NBN Service Excellence congres op 20 januari

in Gent (90 deelnemers) met gastsprekers als

John Heller (CEO Argenta), Roland Kleve (CEO

Bobbejaanland) en Jean-Paul Teyssen (CEO van

Carglass).

n Evenement rond CE-markering op 3 februari

(86 deelnemers) samen met Agentschap

Innoveren & Ondernemen.

21

In 2013 vroeg de federale minister van Economie,

die de normalisatie in zijn bevoegdheden

heeft, de mogelijkheden te bestuderen om de

toegang tot de normalisatiewerkzaamheden

voor KMO’s, maatschappelijke stakeholders en

vertegenwoordigers uit de academische wereld te

vergemakkelijken.

Naar aanleiding van dit verzoek, en na beslissing

van de raad van bestuur van het NBN op 3 oktober

2013 heeft het NBN in 2015 een aantal acties in het

kader van het relanceplan opgestart. In 2015 hebben

heel wat KMO’s genoten van een korting van 20%

bij de aankoop van individuele normen. Ook voor

online normencollecties genieten KMO’s een korting.

Daarnaast biedt het NBN ook korting aan voor KMO’s

die willen deelnemen aan normontwikkeling.

De raad van bestuur van het NBN heeft de

financiering over meerdere jaren van 5 nieuwe

normenantennes goedgekeurd.

Deze normenantennes laten toe de KMO’s te

ondersteunen om innovatieve producten te

ontwikkelen in een aantal nieuwe domeinen  :

n Smart-Connectn Eye-precisionn Smart Citiesn Transportn Gebruik van gerecycleerde kunststoffen en textiel

als grondstoffen

Zie bijlage 5 voor de volledige lijst van de

25 normenantennes.

RELANCEPLAN VAN DE FEDERALE REGERING

JAARVERSLAG 2015

22

BIJLAGEN

22 JAARVERSLAG 2015

23

JAARVERSLAG 2012

JAARVERSLAG 2015

BIJLAGE 1

Wettelijke opdracht van het Bureau voor Normalisatie (NBN)

Art. VIII.3. Een Bureau voor Normalisatie wordt

opgericht, hierna ‘Bureau’ genoemd. Het Bureau is

een autonome instelling die rechtspersoonlijkheid

bezit en die haar zetel heeft in het administratief

arrondissement van Brussel-Hoofdstad. Het

Bureau valt onder de toepassing van de wet

van 16 maart 1954 betreffende de controle op

sommige instellingen van openbaar nut.

Art. VIII.4. In het kader van het door de minister

vastgestelde beleid inzake normalisatie heeft het

Bureau als opdrachten :

1° het uitoefenen van een algemene opdracht

van inventariseren van zowel de behoeften aan

nieuwe normen en technische documenten

als het aanbod om deze te realiseren, en

evalueren van de nodige financiële middelen;

2° het coördineren van de

normalisatiewerkzaamheden en het

harmoniseren van de regels waarop de

normalisatie moet gebaseerd zijn;

3° het centraliseren, onderzoeken, raadplegen en/

of goedkeuren van ontwerpen van normen;

4° het verspreiden van normen en technische

documenten;

28 FEBRUARI 2013

WET TOT INVOERING VAN HET WETBOEK VAN ECONOMISCH RECHT

5° het promoten van de normalisatie en

het coördineren van maatregelen bestemd om

de toepassing ervan te vergemakkelijken;

6° het beheren van de hem toegewezen middelen

die besteed worden aan de ontwikkeling

van de wetenschappelijke en technische

competenties in de te normaliseren materies;

7° het opstellen van normen, evenals

het opvolgen, ontwikkelen en op punt stellen

van technische documenten die als nieuwe

producten niet het statuut van norm hebben,

maar die aan de behoeften van de markt

beantwoorden;

8° het vertegenwoordigen van de Belgische

belangen in de Europese en internationale

instanties voor normalisatie;

9° het oprichten en ontbinden van

de normalisatiecommissies;

10° het erkennen of het intrekken van de erkenning

van de sectorale normalisatieoperatoren

volgens de nadere regelen door de Koning

bepaald in een besluit vastgesteld na overleg

in de Ministerraad;

11° het uitvoeren van taken in verband met de

normalisatie en de certificatie die hem door

de Koning toevertrouwd werden in een besluit

vastgesteld na overleg in de Ministerraad.

24

JAARVERSLAG 2012

JAARVERSLAG 2015

BIJLAGE 2

Lijst benoemde leden van de raad van bestuur 2015-2018

FEDERALE OVERHEIDSDIENST ECONOMIE, K.M.O., MIDDENSTAND EN ENERGIE

Voorzitter : Dhr. Georges Klepfisch

Regeringscommissaris :Dhr. Renaud Colette

- als vertegenwoordigers van de federale regering :Dhr. Hugues Dumont

Dhr. Bernard Picron

Dhr. Francis Otte

Dhr. Patrick Willems

Mevr. Anna Calderone

Dhr. Paul Tousseyn

Dhr. Denis Pohl

Dhr. Michel Loccufier

Dhr. Gauthier Michaux

Dhr. Geert Rochtus

Dhr. Paul Meekels

- als vertegenwoordigers van de representatieve ondernemingsorganisaties :Dhr. Raf Van Bulck

Dhr. Luc Dumont

Dhr. Filip De Jaeger

Dhr. Petri Ven

Dhr. Georges Klepfisch

Dhr. André Jasienski

Dhr. Marc Van den Bosch

Dhr. Bruno Gouverneur

Mevr. Dominique Du Tré

Dhr. Dirk De Moor

Dhr. Herman Derache

Dhr. Robert Joos

Mevr. Karin Eufinger

Dhr. Charlie Tchinda

Dhr. Eric Claus

- als vertegenwoordigers van de werknemersorganisaties :Dhr. Bruno Melckmans

Dhr. Kris Van Eyck

- als vertegenwoordiger van de niet-gouvernementele organisaties voor milieubehoud :Dhr. Rob Buurman

- als vertegenwoordiger van de verbruikers-organisaties :Mevr Leen De Cort

25

BIJLAGE 3

Lijst sectorale operatoren

Agoria ICT-TICAgoria, federatie van de technologische industrie

Sirris-AgoriaSirris, het collectief centrum van de

technologische industrie

Agoria, federatie van de technologische industrie

ANPINationale Vereniging voor brand- en

diefstalbestrijding

ARGB-KVBGKoninklijke Vereniging van Belgische Gasvaklieden

CRIBC-BCRCBelgian Ceramic Research Centre

BECETELBelgisch Centrum voor Technologisch Onderzoek

van Leidingen en Toebehoren

BELGAQUABelgische Federatie voor de Watersector

BIL-IBSBelgisch Instituut voor Lastechniek

CENTEXBELTechnisch en Wetenschappelijk Centrum voor de

Belgische Textielnijverheid

CERTIBELGroepering van de in België geaccrediteerde

Certificatie- en Keuringsinstellingen

COPROOnpartijdige Instelling voor de Controle van

Bouwproducten

CRIC-OCCNOpzoekingscentrum voor de cementnijverheid

FIV-VGIVerbond van de Glasindustrie

FOD EconomieFOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie

GSVStaalindustrie Verbond

IBE-BIVBelgisch Instituut voor Verlichtingskunde

JAARVERSLAG 2015

26 JAARVERSLAG 2015

IBE-BVIBelgisch Verpakkingsinstituut

ISSEPInstitut Scientifique de Service Public

CRR-OCWOpzoekingscentrum voor de Wegenbouw

CSTC-WTCBWetenschappelijk en Technisch Centrum

voor het Bouwbedrijf

ONPOperator voor Normalisatie van

Petroleumproducten

PROBETONBeheersorganisme voor de controle van de

betonproducten

SECO (in samenwerking met CSTC-WTCB)Bureau voor de technische controle van

bouwconstructies

SYNERGRIDFederatie van de Elektriciteits- en

Gasnetbeheerders in België

TECNOLEC (in samenwerking met Sirris-Agoria)Technisch kenniscentrum voor

de elektrotechnische sector

UNAMECFederatie van de industrie van de medische

technologieën

WOOD.BEKenniscentrum voor de hout-en meubelindustrie

27 JAARVERSLAG 2015

BIJLAGE 4

Financiële staten

BALANS (EUR)

-Activa 14.920.266

Passiva 14.920.266

Vaste Activa 3.312.490

Immateriële vaste activa 9.417

Materiële vaste activa 3.303.073

Eigen vermogen 6.877.026

Kapitaal 3.250.584

Reserves 1.152.000

Overgedragen resultaat 2.474.442

Vlottende Activa 11.607.776

Voorraden 1.488

Vorderingen < 1 jaar 4.676.298

Liquide middelen 6.913.705

Overlopende rekeningen 16.285

Vreemd vermogen 8.043.240

Schulden < 1 jaar 8.036.148

Overlopende rekeningen 7.092

28 JAARVERSLAG 2015

RESULTATENREKENING (EUR)

-Resultatenrekening

Omzet 2.456.867,32

Andere bedrijfsopbrengsten 6.708.597,46

Totaal bedrijfsopbrengsten 9.165.464,78

Diverse goederen en diensten 2.018.358,88

Bezoldigingen en sociale lasten 2.620.692,64

Afschrijvingen 165.347,29

Andere bedrijfskosten 4.694.044,36

Totaal bedrijfskosten 9.498.443,17

Bedrijfsresultaat -332.978,39Financiële kosten en opbrengsten 2.177,74

Courant resultaat -330.800,65Uitzonderlijke kosten en opbrengsten -35.989,31

Belastingen -2.493,83

Afname van de reserves 277.500,00

Boekjaarresultaat -91.783,79

29 JAARVERSLAG 2015

BIJLAGE 5

Normenantennes en prenormatieve onderzoeken

OVERZICHT VAN NORMENANTENNES

-Normantenne Centra Onderwerp

NAN1501 WTCB AkoestiekNAN1502 WTCB EurocodesNAN1503 WTCB Energie en binnenklimaatNAN1504 WTCB BrandpreventieNAN1505 WTCB Beton, mortel en granulatenNAN1506 WTCB H2O en dakenNAN1507 WTCB/SIRRIS Aangedreven gevelelementenNAN1508 WTCB/CoRI VoltooiingNAN1509 SIRRIS Algemene veiligheid en kwaliteit van machines en uitrustingNAN1510 SIRRIS Process EquipmentNAN1511 SIRRIS ElektrotechniekNAN1512 SIRRIS ICTNAN1513 SIRRIS BouwproductierichtlijnenNAN1514 SIRRIS Energie-efficiëntie van machines en systemenNAN1515 CENTEXBEL InterieurtextielNAN1516 CENTEXBEL Technisch textielNAN1517 CENTEXBEL KledingtextielNAN1518 CENTEXBEL Geweven en niet geweven producten voor de hygiëne,

de medische hulpmiddelen en de cosmeticaNAN1519 CWOBKN Ceramiek en glasNAN1520 CTIB-TCHN HoutNAN1521 OCW Materialen en uitrusting voor de wegNAN1522 BIL LastechniekenNAN1523 OCCN Beton, mortel en granulatenNAN1524 SIRRIS + CWOBKN NanomaterialenANA1502 WTCB Geotechniek

30 JAARVERSLAG 2015

PRENORMATIEVE ONDERZOEKEN : NIEUWE PROJECTEN 2015

-Project Centra Onderwerp

PN15A01 CENTEXBEL Evaluation indirecte de la protection apportée par les vêtements face aux arcs électriques

PN15A02 CRIC-OCCN CON-RAS Méthodes de prévention de la réaction Alcali-Silice

PN15A03 CRR-OCW MATOSOL II

CRIBC-CWOBKN Evaluation des méthodes de mesure de la teneur en matières organiques des sols

PN15A04 CRR-OCW Onderzoek van gietasfaltmengsels ingevolge wijzigingen aan de Europese normen

PN15A05 CRR-OCW Développement de la technique géoradar en auscultation de routes

PN15A06 CTIB-TCHN FIRESIST Berekeningsmodellen voor brandweerstand van houten wand-, vloer- en dakelementen

PN15A07 CSTC-WTCB Normatief kader en gebruikscriteria voor ontkoppelingssystemen

PN15A08 CSTC-WTCB Gebruiksgrenstoestand van Geotechnische constructies - Methodes voor het afleiden van vervormingsparameters van de grond, het berekenen van vervormingen van geotechnische structuren & richtlijnen voor toelaatbare vervormingen

PN15A11 CSTC-WTCB Methodologisch kader voor het uitvoeren van LCA in de bouw – Belgische invulling en verfijning van het Europees kader

PN15A12 CSTC-WTCB Positionnement relatif des ouvertures d’aménée d’air par rapport aux évacuations d’air et de fumée des bâtiments

PN15A13 CSTC-WTCB De slijtvastheid en duurzaamheid van betonvloeren Opstellen van richtlijnen voor de samenstelling en de uitvoering

PN15A14 CORI CSTC-WTCB

PREDIVOC-Développement d’un outil prédictif normalisé d’évacuation des émissions de composés organiques volatils

PRENORMATIEVE ONDERZOEKEN : VOORTZETTING PROJECTEN 2014

-Project Centra Onderwerp

PN14B01 CENTEXBEL Testmethodes voor textielbescherming tegen specifieke mechanische risico's

PN14B02 CENTEXBEL Evaluation des pansements primaires antibactériens et autres

PN14B03 CWOBKN + OCW Caractérisation de la CEC des sols et matériaux argileux : développement d'un protocole simple et robuste de mesure adapté à tout type de sol

PN14B04 CWOBKN Détermination de la résistance en traction des produits réfractaires par essai de fendage d'éprouvettes

PN14B05 OCW + WTCB Duurzaamheid van fotokatalytische cementgebonden bouwmaterialen

PN14B06 OCW Europese proefmethode voor bitumineuzemengsels en bindmiddelen : verbeteringen in het kader van duurzame ontwikkeling

PN14B07 OCW Prestatie-eisen voor innovatieve voegvullingsmaterialen in bestratingen met kleinschalige elementen

PN14B08 OCW Ontwikkeling van ultrasone tomografie als niet-destructieve auscultatietechniek voor betonverhardingen

PN14B11 CTIB-TCHN Visuele Sterkteklassering van naaldhout

PN14B12 WTCB Ventilation des logements : critères de performance et règles de dimensionnement des systèmes

PN14B14 WTCB Micropieux : Développement d’une méthode de dimensionnement belge intégrée

PN14B15 WTCB Robust Acoustic Details Standard

PN14B16 WTCB Encollage de parachèvements durs sur isolation thermique : critères performanciels de sélection des matériaux, de durabilité du système et prescriptions d’utilisation

PN14B17 WTCB Sécurité des ouvrages auxiliaires temporaires

PN14B18 WTCB + CENTEXBEL Polymeervezels voor betonnen structuren

PN14B19 WTCB + OCCN + OCW Utilisation de granulats recyclés dans le béton prêt à l’emploi

PN14B20 WTCB Evaluatie van de prestaties en duurzaamheid van hoog performante vensters en hun aansluiting op de ruwbouw

31 JAARVERSLAG 2015

Bureau voor NormalisatieJozef II-straat 40 bus 61000 Brussel

T. +32 2 738 01 11F. +32 2 733 42 64info@nbn.be

www.nbn.be