1

Jaarverslag 2012 van de

Stichting Trésor

Utrecht

waarin opgenomen

verslag 2012 van

Association Trésor

Cayenne, Frans-Guyana

Utrecht, 12 juli 2013

2

Inhoudsopgave

Bestuurverslag Stichting Trésor 5

Algemeen 5

Bestuur 5

Vrijwilligers 6

De Association Trésor 7

1 Organisatie 7

1.1 Vrijwilligers 7

1.2 Kantoor 7

1.3 Bestuur 7

1.4 Personeel 7

2 Opleiding en training 8

3 Stagairs 8

3.1 Studenten uit Frankrijk 8

3.2 Studenten uit Nederland 8

4 Huisvesting, terrein en beheer 9

4.1 Het carbet 9

4.2 Het botanische pad 10

4.2.1 Een nieuw systeem om het aantal bezoekers te tellen 10

4.2.2 De vervanging van de borden langs het botanische pad 10

4.2.3 Onderhoud botanisch pad, carbet en weg 11

4.3 Beheer van het reservaat 11

4.3.1 De bijeenkomst van de Beheercommissie (Comité Consultatif

de Gestion)

11

4.3.2 Bewaking en toezicht 11

4.3.3 Overleg en samenwerking met betrekking tot het onderzoek

naar de antropogene druk in het reservaat.

12

4.4 Inventarisaties, wetenschappelijk onderzoek en monitoring 14

4.4.1 Botanische inventarisaties 14

4.4.1.1 Onderzoek in de savannes 14

4.4.1.2 Inventarisatie van het botanische pad 15

4.4.1.3 Kartering van de biotopen 15

4.4.2 Inventarisaties en wetenschappelijk onderzoek fauna 16

4.4.2.1 Inventarisatie van opossums en andere knaagdieren 16

3

4.4.2.2 Monitoring Dendrobates en Chytriden 17

4.4.2.3 Inventarisatie Gastropoda 18

4.4.3 Onderzoek naar de CO2-opslag 19

4.5 Milieueducatie en voorlichting 19

4.5.1 Educatieve activiteiten (algemeen) 20

4.5.1.1 Maandelijkse rondleidingen 20

4.5.1.2 Programma zomeractiviteiten 20

4.5.1.3 Open bos voor iedereen 20

4.5.1.4 Natuurclub voor kinderen 21

4.5.1.5 Campagne Fréquence Grenouille 21

4.5.1.6 Bijzondere activiteiten voor studenten 21

4.5.1.7 Expodorp IUFM 22

4.5.1.8 Het vleermuizenspel 22

4.5.1.9 Dendrobatus-spel en dierfiguren 22

5 Samenwerkingsverbanden 23

5.1 Stichting Trésor 23

5.2 WWF-Guyane 23

5.3 Natuurreservaat Connétable (GEPOC-ONCFS) 23

5.4 Natuurreservaat Mont Grand Matoury 23

5.5 Natuurreservaat Yivi 24

5.6 Natuurreservaat Trinité 24

5.7 Natuurreservaat Nouragues 24

5.8 GEPOC 24

5.9 Regionaal Natuurpark Frans - Guyana 24

5.10 EcoFog / CIRAD 25

5.11 ONF 25

5.12 Graine - Guyane 25

5.13 DEAL 25

5.14 Scholen Roura 26

5.15 Toeristisch informatie punt Roura (PIT) 26

5.16 Samenwerking tussen de natuurreservaten van Frans-Guyana 26

5.16.1 Conservatoire des Espaces Naturelles de Guyane (CEN) 26

Overzicht van in dit jaarverslag genoemde organisaties en gebruikte

afkortingen

27

4

Overzicht taken Association volgens het beheerplan 2012 29

Overzicht activiteiten Association 2012 32

Financieel verslag 2012 35

Sponsoren 35

Aflossing leningen 35

Donateurs 36

Financiën 37

Balans per december 2012 39

Exploitatierekening 2012 40

Toelichtingen op de balans en exploitatierekeningen 41

Voorziening Remco Maas Geesteranus Nature Fund 42

Langlopende schulden 43

Kortlopende schulden 43

Exploitatierekening 44

Bijlage 1. Persbericht 46

5

Jaarverslag 2012

Algemeen

Bestuur Stichting Trésor

Voorzitter: Dhr. prof. dr. R. Boot

Secretaris: Dhr. drs. V.P.A. Lukkien

Penningmeester: Dhr. ir. F. A. Maas Geesteranus

Leden Dhr. A.C. de Lang

Dhr. ir. D. de Groot

Dhr. dr. G. van Tol

Wetenschappelijke adviseurs: Mw. dr. P.A. Verweij

Mw. drs. M.J. Jansen-Jacobs

Dhr. mr. H.A. Teijen

Het bestuur van de Stichting Trésor is in het jaar 2012 in acht vergaderingen bijeen

geweest.

De samenstelling van het bestuur van de Stichting Trésor heeft in 2012 de volgende

wijzigingen ondergaan: onze voorzitter jhr. L. de Geer van Oudegein heeft zijn functie

neergelegd en prof. dr. R. Boot heeft deze taak op zich genomen. Prof. dr. L.A.C.J.

Voesenek heeft afscheid genomen als bestuurslid van de Stichting evenals dr. H. ter

Steege als adviseur.

Eind 2011 zijn het Wereld Natuur Fonds Nederland en het College van Bestuur van de

Universiteit Utrecht, dat in alle voorgaande jaren garant heeft gestaan voor deze lening,

bereid gevonden deze resterende aflossing in 2012 voor hun rekening te nemen. De gehele

aflossing van de resterende schuld heeft in 2012 plaatsgevonden.

Het samenwerkingsverband met de organisatie Ficus Forever, een vereniging van acht

ficuskwekers in Nederland, is in 2012 gecontinueerd.

In 2012 is vanuit het bestuur van de Stichting door dhr. V.P.A. Lukkien en mw. P.

Jeurissen een werkbezoek aan de Association Trésor in Frans-Guyana gebracht in

aansluiting op de reis met donateurs in februari - maart 2012.

Tijdens deze reis vond het eerste bezoek met donateurs van de Stichting Trèsor aan het

Peperpot Nature Park plaats, gelegen aan de Surinamerivier ten oosten van Paramaribo.

De donateurs hebben voor het eerst kennis kunnen maken met dit prachtige gebied dat

vooral gekenmerkt wordt door een enorme vogelrijkdom.

De verdere samenwerking met Peperpot, waarbij dhr. Lukkien de functie van vice -

voorzitter van de bijbehorende Stichting heeft aanvaard, heeft in 2012 verdere invulling

gekregen. Bijvoorbeeld doordat dhr. O. Tostain, de voorzitter van de Association Trésor,

in de periode van december 2011 tot januari 2012 leiding gegeven heeft aan de eerste

botanische expeditie in Peperpot. Hierbij zijn in totaal ruim 500 soorten planten

vastgesteld.

6

In zijn functie van vice-voorzitter heeft dhr. Lukkien in december 2012 de vergadering

van de Stichting Peperpot Nature Park in Paramaribo bijgewoond.

Vrijwilligers

Met grote inzet van dhr. E.A.G. Augusteijn (websitebeheerder) is de website van de

Stichting Trésor (www.tresorrainforest.org) in 2012 verder ontwikkeld en uitgebreid.

Daarnaast verrichtten mw. A.M. Posner, mw. P. Frank, mw. H. Simon-Duttenhofer, mw.

L. Vreman, mw. C. Liddell, mw. A. Niedermeier, mw. M. Leutwiler, mw. W. Biemond,

mw. E. van Vliet, dhr. M. Block, mw. I. de Kanter en dhr. D. Blom al het vertaalwerk in

2012 van documenten voor de viertalige website (www. tresorrainforest.org) en ten

behoeve van de communicatie tussen de Stichting Trésor en de Association en andere

Franse organisaties.

De eindredactie van Trésor Nieuws werd in 2012 wederom verzorgd door dhr. E.A.G.

Augusteijn in samenwerking met dhr. V.P.A. Lukkien (secretaris Stichting Trésor).

Alle administratieve werkzaamheden, waaronder de donateursadministratie, zijn, evenals

in voorgaande jaren, op gedeeltelijk vrijwillige basis uitgevoerd door mw. P. Jeurissen.

Daarnaast heeft zij vooral bijgedragen aan het contact met donateurs, het contact met de

Association in Frans-Guyana en de Stichting Peperpot in Suriname, de voorbereidende

werkzaamheden voor vergaderingen, verzendingen Trésor Nieuws en de organisatie van

bijeenkomsten.

Mw. M. Rijkhoek heeft steeds waar dat mogelijk was mw. P. Jeurissen in haar werk

ondersteund bij de verzorging van de certificaten voor de adoptie van vierkante meters

Trésor.

De Utrechtse Biologen Vereniging heeft ook in 2012 de werkzaamheden rond de

verzending van Trésor Nieuws op zich genomen.

Vanuit het Departement Biologie Universiteit Utrecht, in samenwerking met het

Copernicus Instituut, hebben Peter Zomer en Fanny Boeraeve vanaf 15 maart als

masterstudenten een vervolgonderzoek in Trésor verricht naar de koolstofopslag in

tropische bossen, dit in verband met de relatie die bestaat tussen klimaatverandering

enerzijds en de belangrijke regulerende functie van bossen anderzijds.

Op 2 juni 2012 heeft onze jaarlijkse dag voor donateurs plaatsgevonden in het WWF-

gebouw te Zeist. Deze dag is door vele donateurs bijgewoond, naast vertegenwoordigers

van het Departement Biologie en het College van Bestuur van de Universiteit Utrecht.

In december 2012 ontvingen wij het trieste bericht dat wederom ons nieuwe

entreegebouw door vandalen in brand is gestoken.

Het jaar 2013 zal hierdoor in belangrijke mate in dienst staan van de realisatie van een

nieuw gebouw en de bijbehorende en noodzakelijke fondsen.

De Stichting Trésor is sinds 1996 een instelling als bedoeld in Artikel 24 lid 2 van de

Successiewet 1956. Sinds september 2008 is de Stichting een door de Belastingdienst

erkende ANBI (Algemeen Nut Beogende Instelling). Dit betekent dat de Stichting

schenkingen en legaten met vrijstelling van schenkings- en successierecht mag ontvangen.

7

De Association Trésor

1 Organisatie

1.1 Vrijwilligers

Alle activiteiten van de Association die in dit jaarverslag worden beschreven zouden niet

tot stand zijn gekomen zonder de enorme inzet van vele vrijwilligers.

Wij danken van harte: Alain Alcide, Luciana Aliker, Eric Augusteijn, Antoine Baglan,

Christopher Baroloto, Sébastien Barrioz, Aurélien Bertran, Lilian Blanc, Michel Boudrie,

Charlotte Briand, Olivier Broussard, Olivier Brunaux, Hélène Bruniquel, Julien Cambou,

Clément Cambrézy, Yesenia Cervignon, Céline Charlec, Maxime Cobigo, Leticia

Collado, Isabelle Delafosse, Marguerite Delaval, Maël Dewynter, Julien Engel, Renske

Ek, Guillaume Feuillet, Olivier Fortune, Laurent Garnier, Elodie Gault, Pascal Gombault,

Jean Jacques de Granville, Stéphane Guitet, Antoine Hauselmann, Benoît Hurpeau,

Patrick Ingremeau, Géraldine Jaffrelot, Pipasi Jeurissen, Laurent Kelle, Damien

Laversanne, Guillaume Léotard, Sébastien Linares, Thomas Luglia, Vijko Lukkien,

Sophie Maillé, Stéphane Maillard, Christian Marty, Petrus Naisso, Vincent Pelletier,

Bernard Perrin, Pascal Petronelli, Kevin Pineau, Nyls de Pracontal, Valérie Pontana,

Laetitia Proux, Hervé Quezel, Alize Ricardou, Rémy Ruiz, Anna Rey, Vincent Rufray,

Jean Luc Sibille, Marjolaine Sirre, Romain Taravella, Johan Tascon, Benoît de Thoisy,

Olivier Tostain, Sylvian Uriot, Alexandre Vinot, Aurore Vogel en Ombeline Vrignaud.

1.2 Kantoor

Het kantoor van de Association is gevestigd in een gebouw aan de 15 Cité Massel,

Route de Montabo in Cayenne. Deze locatie wordt gedeeld met twee andere organisaties

(GRAINE en het Nationaal Natuurreservaat Le Connétable).

Het postadres is voortaan: 15, Rue Georges GUERIL, i.p.v. Massel. Deze adreswijziging

moet langzaamaan ingevoerd worden en worden meegedeeld aan al onze correspondenten

en partners.

1.3 Bestuur

Voorzitter: Dhr. O. Tostain

Penningmeester: Dhr. K. Pineau

Secretaris: Mw. C. Briand

Overige leden : Mw. I. Delafosse

Dhr. O. Fortune

Dhr. G. Leotard

1.4 Personeel

Conservatrice: Mw. H. Guillen (tot eind juli)

Conservator: Dhr. O. Fortune (vanaf 19 november)

Educatief medewerker / boswachter: Dhr. J. F. Szpigel

Dhr. B. Villette

8

Eind juli heeft Hélène Guillen met wederzijds goedvinden haar contract verbroken om

haar echtgenoot te volgen naar Frankrijk. De wervingscampagne om haar te vervangen

heeft geduurd van juni tot september en de keus is gevallen op Olivier Fortune, al meer

dan tien jaar bestuurslid van de Association Trésor. Hij is op 19 november in functie

getreden.

Na de beslissing van de Regionale Raad om de salarissubsidie in de loop van het jaar te

verhogen, is het idee om een medewerker aan te stellen met een tijdelijk contract nieuw

leven ingeblazen. De kosten die hieraan verbonden zijn worden gelijkelijk verdeeld tussen

de Association Trésor (via de subsidie van de Regionale Raad) en het WWF-Frans-

Guyana. Het gewenste profiel omvat de voorlichting over de relatie tussen de

koolstofopslag van bossen en klimaat en de voorlichting aan bezoekers aan het reservaat.

Het WWF heeft ermee ingestemd, maar we kunnen er pas uitvoering aan geven als Parijs

de nodige gelden hiervoor vrij geeft (uiterlijke datum: juni 2013).

2 Opleiding en training

Hélène Guillen en Benoît Villette hebben van 23 tot 25 januari 2012 een cursus GIS

gevolgd. De cursus is gefinancierd door TEMEUM, en is gegeven door SolutionGIS, een

bedrijf in Montjoly, waarbij het gebruik van computerprogramma’s bij deze techniek

centraal stond.

Jean-François Szpigel heeft de cursus Vogelringen niveau 1 (Databeheer) en 2 (klassieke

statistische analyses) gevolgd, die door het CRBPO op verzoek van het GEPOG

georganiseerd werd voor vrijwilligers. Caroline Bedeau heeft de cursus niveau 3 (analyse

van gegevens van gevangen-merken- en opnieuw-gevangen dieren) gevolgd.

Hélène Guillen, die in 2012 verantwoordelijk was voor de coördinatie binnen CEN, heeft

verschillende cursussen gevolgd. De eerste was om zich te bekwamen als referent van het

netwerk TEMEUM. Ze is daarvoor naar Rennes gegaan om een cursus genaamd ‘Hoe een

professioneel netwerk op te zetten’ te volgen. De tweede cursus had tot doel de taken van

CEN en de implementatie daarvan te leren toepassen. De cursus bestond uit een reeks

ontmoetingen: CEN Auvergne, CREN Rhône-Alpes, Federatie CEN Orléans, en had

plaats van 10 tot en met 17 april.

3 Stagiairs

3.1 Studenten uit Frankrijk

Caroline Bedeau, studente beroepsopleiding GIS aan de universiteit van la Rochelle, heeft

van 16 april tot 30 september haar afstudeerstage vervult in Trésor. Haar opdracht was de

verschillende biotopen van het reservaat opnieuw in kaart te brengen met behulp van

nieuwe technieken (hoge resolutie infraroodbeelden). Omdat de tijd die zij ervoor ter

beschikking had te kort bleek om het werk af te krijgen, zal haar een tijdelijk contract van

drie maanden worden voorgesteld voor begin 2013. Haar stagerapport is in ieder geval

klaar en getuigt van kwaliteit en geeft nu al enorm veel informatie over de verschillende

biotopen van Trésor.

Jonathan Amirat, eerstejaars student in het vak Beheer en Bescherming van

natuurgebieden aan de Agrarische school van Matiti in Macouria, heeft meegedaan aan

9

een milieueducatieprogramma van 21 mei tot 20 juli en van 27 augustus tot 15 september

2012. Hij heeft hierbij een enquête gehouden onder de bezoekers over hun waardering van

het reservaat.

3.2 Studenten uit Nederland (Universiteit Utrecht)

Fanny Boeraeve en Peter Zomer, van de Universiteit Utrecht, hebben het CO2- onderzoek

in het Kawgebied voortgezet van 20 februari tot einde mei. Dit onderzoek is uitgevoerd in

samenwerking met ONF, EcoFog( Kourou), WWF en de Stichting Trésor. De resultaten

van dit onderzoek zullen mede als basis dienen voor onze toekomstige medewerker die tot

taak zal krijgen dit thema te populariseren.

4 Huisvesting, terrein en beheer

De Association is nog steeds gevestigd in het pand op het terrein Massel, dat gedeeld

wordt met GRAINE en het Nationale Natuurreservaat Grand Connétable. Deze laatste

organisatie is eind oktober verhuisd en de vrijgekomen plaats is ingenomen door de

Association Trésor, zodat er nu twee kantoorruimten beschikbaar zijn: het kantoor van de

conservator en het kantoor van de boswachters.

In afwachting van een passende beslissing over de huisvesting van het kantoor in het dorp

Roura, de gemeente waarin ons reservaat is gelegen, zullen wij in ieder geval door deze

uitbreiding van de kantoorruimte ons werk beter kunnen doen.

4.1 Het carbet

In de nacht van 14 op 15 december 2012 is het ontvangstgebouw volledig in de as gelegd

door brandstichting (Zie ook Bijlage 1). Dit gebouw was het visitekaartje van de

Association, daar werden groepen scholieren, studenten en toeristen ontvangen. De

boswachters konden er de nacht doorbrengen om hun verschillende taken uit te oefenen in

het reservaat, met name die taken die samenhangen met het wetenschappelijke onderzoek

van lange duur waarvoor ze heel vroeg in het terrein aanwezig moeten zijn. Het werd ook

gebruikt door onze partners die in het Kawgebied werken om hun onderzoek te

vergemakkelijken (medewerkers van ONF in verband met het onderzoek in het biotoop

van de Oranje rotshaan). Dit entreegebouw was daardoor door medewerkers van de

Association Trésor en partners ongeveer de helft van het jaar ’s nachts in gebruik. Het

ontvangstgebouw had bovendien een zeer belangrijke functie in de voorlichting van

bezoekers over al die activiteiten die samenhangen met de natuurbescherming in het

gebied en die onder toezicht van de Regionale Raad worden uitgevoerd.

In 2012 werd ons laatste leermateriaal

daar opgesteld. Het insectenspel, dat

oorspronkelijk bedoeld was voor een

educatief programma voor scholieren,

werd permanent opgesteld, opdat het

publiek en vooral de families

spelenderwijs in het entreegebouw de

natuurlijke rijkdom van het Guyanese

regenwoud en vooral van Trésor

konden ontdekken. De

10

fototentoonstellingen van lokale kunstenaars of natuurkenners gaven nog eens een extra

dimensie aan het gebouw en lieten vaak andere facetten van de natuur zien. Als groepen

een bezoek aan het reservaat brachten, was dit entreegebouw het vaste punt voor onze

activiteiten (de klassen werden soms opgesplitst, de ene helft ging het pad verkennen, de

andere werkte in het gebouw met het beschikbare lesmateriaal over het leven in het bos),

het was een schuilplaats als het regende en werd ’s middags een picknickplaats waar

verrekijkers werden uitgedeeld om de vogels te bekijken die voorbij vlogen. Al deze

activiteiten zijn voorlopig onderbroken voor zolang de herbouw duurt.

4.2. Het Botanische pad

4.2.1 Een nieuw systeem om het aantal bezoekers te tellen

Om precieze gegevens te verkrijgen over het aantal bezoekers van het botanische pad, is

er op 17 januari een klein telapparaat, een zogenaamde eco-teller geplaatst. Dit is

mogelijk gemaakt dank zij de subsidie van WWF-Frankrijk. Na enkele maanden in

bedrijf, lijkt het aantal bezoekers te schommelen tussen 50 en 100 per maand. De

gegevens zullen na een jaar uitvoerig bekeken worden. Hoewel de eco-teller verdekt stond

opgesteld, is hij door bezoekers ontdekt en die hebben geprobeerd hem los te maken. Het

apparaat zou zodanig veranderd moeten worden dat het zichtbaar is voor de wandelaar die

moet weten dat het slechts dient om de gebruikers van het pad te tellen en niet om ze te

fotograferen. Er zou aan het begin van het pad een bord geplaatst kunnen worden om

hierop te wijzen.

4.2.2 De vervanging van de borden langs het botanische pad

De vervanging van de borden langs het

botanische pad, die gezamenlijk

gefinancierd is door EDF DiversiTerre, de

Fondation du Patrimoine en de Regionale

Raad van Frans-Guyana, is begin van het

jaar voltooid. Er is besloten om 80 nieuwe

borden te plaatsen, die met weinig maar

zeer informatieve teksten prachtig in kleur

zijn uitgevoerd. De opzet is uitgedacht

door de eigen medewerkers van het

reservaat. De uitvoering van de

bijbehorende illustraties op deze borden is toevertrouwd aan Géraldine Jaffrelot, die ook

de totempalen langs het botanische pad heeft vormgegeven. Twee andere illustratoren

hebben ook meegewerkt aan het project: Jean-Pierre Penez en Sylvain Uriot. De grafische

vormgeving sluit aan bij de totempalen. Zo vormen ze samen een belangrijke

samenhangende educatieve voorziening van het reservaat.

De opening van het botanisch pad, voorzien van deze nieuwe bebording, heeft plaats

gevonden op 14 maart 2012 in aanwezigheid van dhr. Labrador, adviseur-generaal van de

Regionale Raad en vicevoorzitter van de Adviescommissie van het reservaat, alsmede

talrijke partners en sponsoren van het project.

11

4.2.3 Onderhoud botanisch pad, carbet en weg

Soort onderhoud Aantal

verrichtingen

Onderhoud botanisch pad (snoeiwerk struikgewas) 9

Onderhoud borden 15

Onderhoud buiten (opruiming struikgewas rond het carbet + parking

+ sloten…)

4

Onderhoud CD6 (opruiming struikgewas en begroeiing op de weg) 2

Schoonmaken borden en totempalen 2

Onderhoud gebouwen (het hoofdgebouw en de sanitaire installaties) 15

De invasieve plantensoort Lantana is nog steeds aanwezig langs de weg naar het reservaat

en wordt regelmatig bestreden. Dit jaar waren er twee schoonmaakacties door het

Departement, waarbij het mogelijk was de scheuten met wortel en al te verwijderen. De

omgeving van het entreegebouw is weer in oorspronkelijke staat teruggebracht

(parkeerterreinen, rondom het entreegebouw).

4.3. Beheer van het natuurreservaat

4.3.1 De bijeenkomst van de Beheercommissie (Comité Consultatif de Gestion)

Op 26 juli 2012 heeft een vergadering van de Beheercommissie van het reservaat

plaatsgevonden. De discussie ging voornamelijk over de evaluatie van het beheerplan en

de vooruitzichten voor een volgend plan. Er is voor deze bijeenkomst voor extra transport

gezorgd zodat de vertegenwoordigers van het dorp Favard konden deelnemen (hun

middelen van transport zijn beperkt). Er is een aanbeveling gedaan om de uitvoering van

de taken die voor 2012 op het programma stonden financieel te onderbouwen.

4.3.2 Bewaking en toezicht

Bewaking en toezicht worden uitgevoerd

volgens het ‘Beheerplan 2008-2012’. Deze

taak werd wekelijks minstens eenmaal

uitgevoerd, afwisselend op de belangrijkste

plaatsen (Favard, Placer Trésor, Orapu en

langs de weg). Na het vertrek van de

conservatrice werd het team kleiner en

werden de taken aan het eind van het jaar

minder frequent uitgevoerd, maar de

neventaken (bebakening) maakten het

12

mogelijk gedurende die periode toch aanwezig te zijn. We hebben in het hele jaar twaalf

overtredingen geconstateerd, waarvan zes op heterdaad. Voor vijf daarvan hebben we

gekozen voor preventie en bewustmaking (twee voor loslopende honden, één voor

verboden verkeer, één voor het plukken van planten en één voor jagen aan de rand van het

reservaat). In november is er proces-verbaal opgemaakt tegen drie overtreders. Deze

hebben toegegeven dat ze gejaagd hebben op Pekari’s (kleine bosvarkens). Daarvoor

hebben ze een jachtpad uitgehakt met een kapmes. Ze hebben trouwens ook de bast van

bomen met de lokale naam Mahot-cigare (Couratari sp.)geplukt.

De afbakening van het reservaat langs de grenzen van het reservaat is

een belangrijk onderdeel van het beheer. De twee zijgrenzen zijn al

klaar (borden 10x10 cm, met 'verboden toegang' en borden dubbel A4

met aanvullende informatie). De borden zijn geplaatst op een afstand

van 20 m van elkaar terwijl de A4-borden geplaatst zijn aan het begin

van ieder jachtpad. De rest van de borden is gebruikt om de grens langs

de weg af te bakenen. Grote borden worden gebruikt om de ingang van

het reservaat aan te geven.

Een toegangsbord met pictogrammen met toegangsregels is geplaatst

aan het begin van het botanische pad. De precieze vaststelling van onze

grenzen (wat een lastige taak is) is uitgevoerd met medewerkers van

ONF, met name met dhr. Bernard Perrin van de territoriale eenheid van

Cayenne voor het Kawgebied en met Laurent Dumiel, sinds kort boswachter te

Montsinéry.

4.3.3 Overleg en samenwerking met betrekking tot het onderzoek naar de

antropogene druk in het reservaat.

Dank zij de financiële steun van het WWF-Frankrijk, kon de Association in 2010 een

studie beginnen over de antropogene druk op het reservaat. Er zijn kaarten aangeschaft die

de drukste zones aangeven (paden gebruikt door de beheerder, illegale jachtpaden,

kampementen). Deze kartering is tijdens de excursies telkens verbeterd (ontdekking van

nieuwe paden, monitoring van verschillende soorten van verstoring).

Parallel aan dit werk is er overleg geweest met de talrijke actoren die betrokken zijn bij

het reservaat om te praten over het beheer van het reservaat, het reglement en hun

verwachtingen. In 2012 is er een rapport opgesteld dat een weergave geeft van de

resultaten van dit overleg. Tijdens de laatste vergadering van de beheercommissie is er

een beknopt verslag van gegeven en nu ligt het ter goedkeuring bij het WWF-Guyane en

bij de toezichthoudende overheidsinstantie.

In het kader van deze actie kunnen onze directe contacten met de gebruikers ook leiden

tot betere ideeën over hoe het belang van het reservaat Trésor zichtbaar gemaakt kan

worden in de voorlichting aan de lokale bevolking. Vooral door de politieoptredens

hebben de discussies met de overtreders, naar aanleiding hiervan ertoe geleid dat we

overwegen een programma op te zetten om het reservaat meer bekendheid te geven bij

vooral die bezoekers (jagers en verzamelaars) die een schadelijke invloed kunnen hebben

op de rijkdom van ons reservaat.

Zo zouden er kleine bijeenkomsten georganiseerd kunnen worden om de jagers van de

vereniging Tcho dan Bwa, uit het naburige dorp Favard meer bewust te maken van het

13

belang en het doel van het reservaat en de aanwezige biodiversiteit (grenzen van het

reservaat, reglement en risico’s, studies over de vastgestelde fauna en de impact van jacht

daarop).

14

4.4. Inventarisaties, wetenschappelijk onderzoek en monitoring

In 2012 is er belangrijk overzichtswerk verricht met het oog op het opstellen van het

nieuwe beheerplan. De lijsten van dieren zijn herzien en bijgewerkt door de belangrijkste

specialisten die gegevens hebben verzameld (Tabel 1). Daarnaast moeten de gegevens

over de voorkomende plantensoorten nog door deskundigen worden bijgewerkt (dit wordt

opgenomen in het nieuwe beheerplan).

Tabel 1: Overzicht (2012) van voorkomende planten- en diersoorten in het Trésor

reservaat.

Groep Frans-

Guyana

Res. Trésor

(voor 2008)

Reservaat Trésor 2012

(na het BP 2008-2012)

totaal

aantal

soorten

totaal aantal

soorten

totaal

aantal

soorten

% aanwezige

(fauna)

soorten m.b.t.

FG

aantal

patrimoniale

soorten

Flora ongeveer

5000

1060 1233

Niet vliegende

zoogdieren

87 45 50 57,4 11

Vleermuizen 102 15 60 58,2 6

Reptielen 167 60 80 47,3 7

Amfibieën 132 41 52 38,6 7

Vogels 713 301 328 45,9 ???

Vissen 482 4 57 11,8 30

De samenvatting van de waarnemingen (en van de methode hoe de gegevens zijn

verkregen) zal in het volgende ‘beheerplan 2013-2017’, waarvan deel A in bewerking is,

verspreid worden.

4.4.1 Botanische inventarisaties

4.4.1.1 Onderzoek in de savannes

Dit onderzoek heeft tot doel de

mogelijke sluitingsdynamiek van de

savannes in ons reservaat beter te leren

begrijpen. De vraag is of de bomengroei

op de savannes vanuit het bosgebied

eromheen voortschrijdt of niet ? Om

deze vraag te beantwoorden (aansluitend

op een onderzoek over de verschillende

luchtfoto’s die zijn genomen), is

besloten een monitoring op de grond uit

te voeren. Een eerste onderzoek in 2008

bestond uit het vaststellen van zeven

waarnemingspunten waarvan een foto is

genomen van de bodem in een bepaalde richting. In 2012 zijn opnieuw zeven foto’s

15

genomen onder dezelfde omstandigheden als in 2008. In vier jaar tijd is niets aangetoond

dat erop wijst dat het bos de savannes verovert !!!.

Aangezien de planten zeer langzaam groeien in dit savannemilieu, moet deze monitoring

over een langere periode van jaren worden uitgevoerd om een goed beeld te hebben van

de dynamiek.

4.4.1.2 Inventarisatie van het botanische pad.

Ter gelegenheid van de vervanging van de informatieborden langs het botanische pad,

hebben we in 2011 een beroep gedaan op Pascal Petronelli om de bomen langs het pad tot

op ongeveer vijf meter aan iedere kant van het pad opnieuw op naamgeving te

controleren. Er zijn hierbij enkele wijzigingen in de nomenclatuur doorgevoerd sinds het

oude onderzoek van 2000. In 2012 hebben we de codering van de bomen van het pad

veranderd. Iedere benoemde boom wordt voortaan gecodeerd met een aluminium strip

waarop de locatie van de boom is vermeld (afstand van het pad, zijdelingse afstand m.b.t.

het midden van het pad). Op een Excel database wordt de lijst van deze soorten met hun

code bijgehouden.

4.4.1.3 De kartering van de biotopen van het reservaat Trésor

Van april tot september 2012 heeft

Caroline Bedeau, stagiaire van de

Universiteit van La Rochelle,

gewerkt in Trésor, om de biotopen

nauwkeurig in kaart te brengen.

Hierbij zijn ook de zeven

vegetatietypes van het reservaat die

door Ek et al. in 2000 zijn

vastgesteld aan een meer

gedetailleerd onderzoek

onderworpen.

Dit onderzoek is een vervolg op een

eerder soortgelijk onderzoek in

2010, dat door medewerkers van het natuurreservaat Mont Grand Matoury is uitgevoerd

en waar eveneens de verschillende biotopen nauwkeurig in kaart zijn gebracht.

Dit in het kader van het karteringsprogramma van de natte gebieden van Frans-Guyana

o.l.v. DEAL.

Gezien eenzelfde ligging van het reservaat Trésor en de overeenkomsten in de natuurlijke

biotopen heeft DEAL, op verzoek van dhr. B. Goguillon, erin toegestemd dat ook Trésor

in het kader van hetzelfde programma dit onderzoek mocht uitvoeren. Dhr. S. Linarès,

chef van de dienst GIS bij DEAL, heeft de opdracht gekregen dit onderzoek te

coördineren en het werk van Caroline stap voor stap te begeleiden.

Bij dit onderzoek wordt met behulp van het interpreteren van infrarood-luchtfoto’s met

een hoge resolutie, in combinatie met veldwerk (op de grond) een nauwkeurige

beschrijving van de aanwezige biotopen nagestreefd. Het doel is een adequate

onderverdeling van de in kaart gebrachte verschillende biotopen van Trésor te verkrijgen

als basis voor een goed beheerplan .

16

Het maken van de luchtfoto’s is uitbesteed aan een gespecialiseerde firma, l’Avion Jaune

(Fig. 1)

Dit bedrijf is daarvoor speciaal uit Frankrijk overgekomen. Na een eerste mislukte poging

in mei, vanwege de dichte bewolking boven het Kawgebied, zijn de foto’s uiteindelijk

eind juli genomen. De identificatie en beschrijving van de biotopen is uitgevoerd in

samenwerking met de twee deskundigen; dhr. L. Procópio en dhr. G. Léotard (tien dagen

veldwerk samen met de boswachters).

Figuur 1: Een indruk van het vliegtuig waarmee de foto’s zijn genomen, met daarop de

gemonteerde camera.

Momenteel heeft dit onderzoek op het grondgebied van het reservaat en omgeving

zeventien vegetatietypes (biotopen) aangetoond. Vanwege de vertraging

door de weersomstandigheden kon dit project door Caroline niet binnen de

beschikbare tijd worden afgerond. Daarom is haar een tijdelijk contract

aangeboden, dit is mogelijk gemaakt dankzij extra financiële steun van

DEAL. Het nieuwe contract gaat in 2013 in.

4.4.2 Inventarisaties en wetenschappelijk onderzoek fauna

4.4.2.1 Inventarisatie van Opossums en andere knaagdieren

Het doel van deze inventarisatie is: de tot nu toe

verzamelde gegevens bij te werken en

mogelijkerwijze de basis te leggen voor een

seizoensgebonden monitoring. Eerder werden

reeds twee inventarisaties (2005 en 2008)

uitgevoerd in samenwerking met dhr. F.

Catzeflis van de Universiteit van Montpellier,

deskundige voor deze groep van dieren in

Frans-Guyana.

17

Aanvullende waarnemingen zijn verkregen door het aanbrengen van cameravallen

(onderzoek SPECIES, WWF-KWATA, 2009) en door onderzoek van onze boswachters in

verschillende delen van het reservaat. In 2012 is besloten uitgebreider te inventariseren

door om de drie maanden vallen uit te zetten. Deze inventarisatie is gesteund door de

vereniging KWATA (technische hulp) en het Instituut Pasteur (aanvullend onderzoek naar

virale infecties).

Na de vier nu uitgevoerde onderzoeksessies en na analyse van de eerdere gegevens, zijn

de hierna volgende soorten vastgesteld

- 7 buideldieren van de 14 soorten die bekend zijn in Frans-Guyana (waarvan er 12

mogelijk voorkomen in het reservaat)

- 7 kleine knaagdieren van de 26 soorten die bekend zijn in Frans-Guyana (waarvan er 16

mogelijk voorkomen in het reservaat).

De vangstinspanning was aanzienlijk in 2012 (vier sessies van zeven dagen). Toch zijn er

slechts 35 dieren gevangen (of opnieuw

gevangen) in al die sessies. Dit resultaat

betekent niet per se dat andere soorten niet

voorkomen in het reservaat, maar dat het

huidige voorkomen op de onderzochte plaatsen

laag is.

Onderzoek in andere bosgebieden van Frans-

Guyana laten dezelfde resultaten zien. Om de

andere soorten te vinden die vermoedelijk

aanwezig zijn in het reservaat, zullen de hierna

volgende inventarisaties gedaan worden in de

meer lager gelegen delen van het reservaat in

de buurt van de savannes en in de

moerasbossen.

4.4.2.2 Monitoring Dendrobates en Chytriden

Volgens hetzelfde protocol als in 2009 heeft het team van het reservaat in het begin van

het jaar een monitoring onderzoek uitgevoerd naar de populatie van de Dendrobates

tinctorius op het botanische pad. Door deze studie, die gebaseerd is op een eerder

getoetste methode 'Vangen-Merken-Opnieuw vangen' kunnen we de omvang van de

aanwezige populatie schatten. Deze monitoring zal jaarlijks herhaald worden om

eventuele schommelingen in de aantallen van de soort aan te tonen. Er is een

onderzoeksrapport opgesteld waarin alle resultaten van de studie zijn opgenomen.

De Chytride (Batrachochytrium

dendrobatidis) is een pathogene

schimmel die parasiteert op amfibieën.

Vandaag de dag is deze schimmel

bekend in alle gematigde en tropische

gebieden en is verantwoordelijk voor de

afname, ja zelfs verdwijning van talrijke

soorten over de hele wereld. Onlangs is

18

hij gesignaleerd in Frans-Guyana en is er een reeks monsternames uitgevoerd op

verschillende plaatsen, waaronder het natuurreservaat Trésor. Volgens de eerste resultaten

lijkt het erop dat de chytride-infectie voorkomt in Trésor, doordat enkele monsters positief

bleken te zijn. Een jaarlijkse analyse, gekoppeld aan een monitoring, zal een verspreiding

van de besmetting kunnen aantonen en de invloed daarvan op de aantallen amfibieën in de

streek.

4.4.2.3 Inventarisatie Gastropoda

Tijdens het overleg en evaluatie van het

vorige beheerplan van het Reservaat

‘2008-2012’, sprak een van de leden van

de Regionale Wetenschappelijke

Commissie voor Natuurbescherming, dhr.

D. Massemin, over de mogelijkheid in het

reservaat een inventarisatie van de

Gastropoda (slakken) uit te voeren. Dhr.

Massemin is de specialist in Frans-Guyana

voor deze groep dieren. Onze boswachters

konden bijgedragen aan dit onderzoek

door foto’s te maken van gevonden dieren

die ze tegenkwamen tijdens hun

verschillende werkzaamheden in het

reservaat en die vervolgens op te sturen voor identificatie. Dit onderzoek is voortgezet

totdat er voldoende gegevens waren voor een Eerste rapportage. In 2012 zijn nu twaalf

soorten Gastropoda vastgesteld in het reservaat van de 88 soorten land- en

zoetwaterslakken die Frans-Guyana telt. De vastgestelde soorten zijn voornamelijk

gevonden tijdens rondleidingen voor het publiek langs het botanische pad of bij het

onderzoek van de belangrijkste kreken van het reservaat. Dit betekent dat slechts een klein

deel van het reservaat op deze dieren is onderzocht.

In totaal zeven van de vastgestelde soorten worden als patrimoniale aangeduid (d.w.z. van

bijzondere waarde, voornamelijk omdat ze endemisch zijn op het Plateau van de

Guyanas). Het gaat om de volgende soorten: Alcadia kuehni, Neocyclotus cayennensis,

Labyrinthus bifurcatus, Simpulopsis corrugata, de landsoorten zijn: Angustipes

carcelaris, een naaktslak en ten slotte twee zoetwaterslakken, Asolene crassa en

Aylacostoma hohenackeri. De ontdekking in Trésor van de soort Simpulopsis corrugata is

zeer interessant, omdat het de derde vermelding is voor Frans-Guyana. Al deze

waarnemingen zijn door dhr. D. Massemin bevestigd.

19

4.4.3 Onderzoek van de CO2-opslag

Fanny Boeraeve en Peter Zomer, van de Universiteit Utrecht, hebben het onderzoek aan

de CO2-opslag (in bossen) in het Kawgebied voortgezet van 20 februari tot einde mei

2012. Dit onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met het ONF, CIRAD: EcoFog

Kourou, het WWF-Guyana en de Stichting Trésor. Het is voor het derde jaar achtereen dat

de Association master studenten van de Universiteit Utrecht ontvangt voor dit onderzoek

Volgend jaar is het de bedoeling de verkregen informatie te evalueren en meer

bekendheid te geven aan de resultaten.

Voor dit doel worden middelen beschikbaar gesteld door het Conseil Régional om een

extra medewerker aan te stellen. Voor 2013 overwegen de Universiteit Utrecht en

Stichting Trésor de mogelijkheid dit onderzoek naar de koolstofopslag van bossen voort te

zetten in het reservaat Peperpot Nature park, in Suriname.

4.5. Milieueducatie en voorlichting

Voor 2012 en 2013 is besloten tijdelijk minder rondleidingen in het reservaat te geven om

op deze wijze tijd vrij te maken voor het opstellen van het nieuwe Beheerplan 2013-2017.

Het Trésor reservaat is steeds zeer actief en toont grote betrokkenheid bij deze

activiteiten, zowel door het ontvangen van groepen, waaronder schoolklassen als door het

vervaardigen van lesmateriaal om ons educatief programma aantrekkelijker te maken.

Daardoor was het dit jaar weer erg druk, want ons team heeft gevolg gegeven aan alle

verzoeken en daarnaast zijn van onze kant nog extra activiteiten georganiseerd.

20

4.5.1 Educatieve Activiteiten

Dit jaar heeft ons team 37 programma’s uitgevoerd. Hierbij zijn 23 rondleidingen

georganiseerd in het reservaat (voor het publiek en voor scholieren) en 14

voorlichtingsdagen voor de klas of elders. 382 volwassenen (tegen 362 in 2011) en 359

kinderen (tegen 361 in 2011) hebben hieraan deelgenomen, in totaal dus 741 personen

(tegen 723 in 2011). Dit jaar hebben alle klassen van de Augustine Duchange school uit

Roura het reservaat kunnen bezoeken. Alle presentaties waren gratis en wij hebben de

leerkrachten erop gewezen dat wij ook naar de scholen konden komen om daar de thema’s

over de kennis van de natuur voor de klas voor te dragen. Dit beleid past bij een eerdere

beslissing van het Bestuur van de Association Trésor om de inwoners van Roura gratis te

laten deelnemen aan onze activiteiten op het gebied van milieueducatie en voorlichting

(voordrachten, lesmateriaal rondleidingen).

4.5.1.1 Maandelijkse rondleidingen in de natuur

Op iedere laatste zaterdag van de maand organiseert het team van het reservaat zo

mogelijk een rondleiding over het botanische pad. Deze wandelingen worden beperkt tot

groepen van 12-15 personen, zodat de gids tijdens de wandeling over het smalle pad door

iedereen goed te verstaan is. Deze wandelingen worden steeds in de media aangekondigd

en na verschijnen van de advertenties kunnen de reserveringen worden gemaakt in de

week voorafgaande aan de rondleiding.

4.5.1.2 Programma zomeractiviteiten

Voor het derde achtereenvolgende jaar organiseert de Association Trésor, samen met het

reservaat Mont Grand Matoury een thematisch excursieprogramma genaamd:

‘Deskundigen vertellen u over de biodiversiteit’. Dit met telkens een andere deskundige.

Er stonden elf excursies op het programma, waarvan er vijf in Trésor hebben

plaatsgevonden:

- 04/08: Bomen en hun gebruik als timmerhout – Olivier Brunaux, ONF.

- 07/07: Zich oriënteren in het bos – Benoît Jambu, begeleider lange

afstandswandelingen.

- 14/07: Varens – Michel Boudrie, regionaal varendeskundige.

- 20/07: Het leven van de vleermuizen – Sylvain Uriot en Laetitia Proux, gevolgd door

een nachtelijke wandeling o.l.v. de boswachters van het reservaat.

- 28/07: Op zoek naar insecten – Serge Fernandez, SEAG.

Deze vorm van populairwetenschappelijke voorlichting buiten in de natuur wordt zeer op

prijs gesteld. Helaas moeten we regelmatig mensen afwijzen vanwege het beperkte aantal

plaatsen (12-15 personen).

4.5.1.3 ‘Open bos voor iedereen’

Het reservaat is ingegaan op een vraag van de projectoproep van Réserve Naturelle des

France en de Stichting EDF DiversiTerre om een milieueducatieprogramma op te zetten.

In 2011 en 2012 heeft de Association Trésor het project ‘Open bos voor iedereen’

georganiseerd dat bestond uit het ontvangen van speciale schoolklassen van kansarme

kinderen. Tien klassen, afkomstig uit Cayenne en omgeving, zijn eind 2011 ontvangen in

ons entreegebouw en hebben een rondleiding gekregen over het botanische pad. Het is

21

voor veel van deze kinderen een van de

zeldzame gelegenheden buiten de

school iets te doen. In januari 2012 is

het project voortgezet met een

voordracht voor de klas voor dezelfde

leerlingen, met als thema de

vleermuizen. De inhoud van het

programma was grotendeels

geïnspireerd op het eerdere werk van het

Instituut Pasteur voor het programma

“’Het feest van de wetenschap 2011”,

Het huis van de vleermuizen’. Mw. A.

Lavergne van het Instituut Pasteur heeft

haar materiaal beschikbaar gesteld om

te gebruiken voor alle scholen en bij andere gelegenheden. Wij danken haar voor deze

actieve medewerking aan ons programma.

4.5.1.4 Natuurclub voor kinderen

De DSRU van Cayenne heeft opnieuw een beroep gedaan op het RNR Trésor in het kader

van het Contrat Educatif Local 2011-2012 van het gemeentebestuur van Cayenne. Onze

boswachters hebben om de beurt een groep kinderen begeleid met educatieve activiteiten

en korte wandelingen over het terrein, (in totaal acht keer op woensdagen) twintig

kinderen hebben van dit programma kunnen genieten.

Volgend jaar zal de vereniging Kwata dit programma overnemen

4.5.1.5 16e Campagne Fréquence Grenouille

De campagne Fréquence Grenouille, geleid door een

samenwerkingsverband van verenigingen, wordt ieder

jaar uitgevoerd. Ons team draagt steeds bij met een

nachtelijke rondleiding over het botanische pad en met

het bezoek aan een kikkerpoel in het Kawgebied. Dit

jaar vond de excursie plaats op 20 april.

4.5.1.6 Bijzondere activiteiten voor studenten

Voor studenten uit Frans-Guyana zijn

verschillende activiteiten

ontwikkeld:

- in de maand februari is een

vrijwilligersdag georganiseerd om het

botanische pad op te knappen, samen

met de BTS-GPN van het Agrarisch

lyceum van Matiti – jaar 2011-2012

- in de maand november is er een

driedaagse cursus gegeven over de

22

technieken om opossums en knaagdieren te bestuderen voor de studenten BTS-GPN

van het Agrarisch lyceum van Matiti – (schooljaar 2012-2013). Deze cursus is

gegeven door dhr. A. Baglan, van Sepanguy, beheerder van de Pripris de Yiyi en door

onze boswachter dhr. J.-F. Szpigel.

- in de maand december hebben de studenten Master 2 ‘Ecologie van Tropische

Bossen’ het reservaat bezocht om ons beheerplan te analyseren en voorstellen voor

het volgende plan te formuleren.

4.5.1.7 Expodorp IUFM

Op 4 april heeft de Association meegedaan met het expodorp ‘Milieueducatie’,

georganiseerd door het rectoraat van Frans-Guyana. Dit evenement had tot doel

jeugdwerkers uit het hele departement bijeen te brengen, alsmede organisaties die

voor dit doel informatiemateriaal vervaardigden. Dit programma was erop gericht om

leerkrachten en studenten IUFM zo goed mogelijk te ondersteunen in hun werk en studie.

4.5.1.8 Het vleermuizenspel

Dit vleermuizenspel is bedacht door mw. M.

Delaval van het ONF en door mw. A. Lavergne

van het Instituut Pasteur. Ons team heeft

bijgedragen aan de uitvoering en heeft ideeën

aangedragen voor een volledige presentatie. Het

bestaat uit: een PowerPoint-presentatie ‘De

vleermuizen van Frans-Guyana’, een bordspel

en een vouwblad over de herkenning van de

grote taxonomische groepen van vleermuizen

aan de hand van hun voeding en een spel

‘Prooi-roofdier’ om o.a. oriëntatievermogen

van vleermuizen beter te leren begrijpen. De

bordspelen hebben wij gekregen en kunnen we

dus ook uitlenen aan de leerkrachten.

4.5.1.9 ‘Dendrobates-spel’ en dierfiguren

De Stichting Remco Maas Geesteranus Nature Fund heeft de vervaardiging gefinancierd

van zes dierfiguren die bij dit spel horen. Alle figuren worden in hars uitgevoerd en zullen

worden toegevoegd aan de tentoonstelling in het entreegebouw van het Reservaat.

Daarnaast wordt een animatie over de levenscyclus over de gifkikkers gemaakt. De

uitvoering is in handen van mw. H. Martin van het Natuurhistorisch Museum van Parijs

en zal in 2013 worden gerealiseerd.

De zes gekozen ‘reuzen’-figuren zullen voorstellen: Vogelspin, Gordeldier, Oropolenda,

Gifkikker, Termiet en Mier.

De animatiecyclus over de pijlgifkikkers bestaat uit verschillende onderdelen waardoor

het mogelijk wordt het leven van deze dieren te leren kennen en ook de manier waarop ze

bestudeerd worden in het Trésor reservaat (PowerPoint ‘Pijlgifkikkers’ en spel). Ten

slotte wil de Association graag ieder kind een afgietsel van een pijlgifkikker geven, dat hij

of zij met onze begeleiding kan verven en vervolgens mee naar huis mag nemen.

23

5. Samenwerkingsverbanden

5.1 Stichting Trésor

Van 1 tot 9 februari hebben negentien donateurs van de Stichting deelgenomen aan de

jaarlijkse reis. Het team van het reservaat heeft hen begeleid op een deel van hun tocht.

Dhr. V.P.A. Lukkien, secretaris van de Stichting, en mevr. P. Jeurissen hebben de

Algemene Vergadering van de Association bijgewoond die op 16 februari 2012

plaatsvond.

Op 5 december 2012 hebben de leden van het team door bemiddeling van dhr. Lukkien

hun collega’s van het natuurgebied Peperpot Nature park in Suriname ontmoet. Het is de

bedoeling dat in de toekomst kennis en ervaring worden uitgewisseld en dat er gewerkt

wordt aan gezamenlijke programma’s in het kader van een interregionale uitwisseling

tussen landen op het Guyanaschild.

5.2 WWF-Guyane

Het rapport over de resultaten van de studie naar de antropogene invloeden in het

reservaat, gefinancierd door het WWF, is in de loop van 2012 gereed gekomen. Het wordt

momenteel door partijen opnieuw gelezen en beoordeeld.

Om gevolg te geven aan de resultaten van deze studie, is in 2012 een verzoek ingediend

(WWF en het Conseil Régional) een tijdelijke post van één jaar te realiseren voor een

extra medewerker voor de Association Trésor. Dit nieuwe staflid zal vooral een

voorlichtende taak krijgen.

Op dit verzoek is positief gereageerd, zowel door het WWF als door het Conseil Régional.

Hierbij is de voorwaarde gesteld dat deze nieuwe medewerker ook alle aandacht besteedt

aan de resultaten en de maatschappelijke implicaties van het onderzoek naar de

koolstofopslag van bossen in het gebied. Aan dit verzoek zal in de loop van 2013 door de

Association Trésor gevolg worden gegeven

5.3 Samenwerking met het Natuurreservaat Connétable (GEPOG-ONCFS)

Onze boswachters hebben in 2012 gedurende vijf dagen deelgenomen aan de

beheersactiviteiten van het natuurreservaat Connétable.

Het team van Connétable heeft het reservaat Trésor ook vijf dagen geholpen met

bewakingstaken en met de inrichting van het pad (plaatsing van borden langs het

botanische pad).

5.4 Samenwerking met het Natuurreservaat Mont Grand Matoury (ONF-Gemeente

Matoury)

De Association Trésor heeft dit jaar opnieuw samen de collega’s van Mont Grand

Matoury een zomerprogramma opgezet onder de naam ‘Deskundigen vertellen over de

biodiversiteit’. De overeenkomsten in de missie en ligging van beide reservaten vormt een

uitstekende basis voor deze samenwerking. Gezien het succes van het gezamenlijke

programma zou het goed zijn hiermee nog meer naar buiten te treden en er ieder jaar weer

een evenement van te maken waarna men naar uitkijkt.

24

5.5 Samenwerking met het beschermd moerasgebied van Yiyi (SEPANGUY)

Vanaf 2011, aan het begin van de inventarisaties van de kleine zoogdieren, is ons team, in

samenwerking met SEPANGUY in zowel Trésor als het gebied Yiyi van deze organisatie

begonnen met dit type onderzoek.

Dhr. A. Baglan en onze boswachter dhr. J.-F. Szpigel voeren dit onderzoek uit.

Op 20 en 21 december heeft ons team op verzoek van medewerkers van Sinnamary en het

bezoekerscentrum van Yiyi het terrein bezocht.

Deze uitwisseling had tot doel een speciaal perceel af te zetten. Dit testperceel zal dienen

als rustpunt voor de vogels die over de moerassen trekken.

5.6 Samenwerking met het Natuurreservaat Trinité (ONF)

Van 20 tot 26 oktober 2012 is onze boswachter dhr. B. Villette gevraagd mee te doen aan

een onderzoek uitgevoerd door het team van het reservaat Trinité en de vereniging Kwata.

Daar dit onderzoek van lange duur was en er geen tegenprestatie kon worden geleverd in

vorm van arbeidstijd, wordt er een directe vergoeding gevraagd om de personeelskosten te

dekken.

5.7 Samenwerking met het Natuurreservaat Nouragues (ONF-AGEP-CNRS)

Onze boswachter dhr. J.-F. Szpigel is twee keer gevraagd om technische ondersteuning te

verlenen bij de monitoring van vleermuizen op kamp Inselberg van het natuur reservaat

Nouragues. Deze uitwisseling binnen de samenwerking CEN is dit jaar begonnen. Zoals

bij het Natuurreservaat Trinité wordt er bij taken die langer dan vijf dagen duren een

bescheiden vergoeding gevraagd (declaratie personeelskosten).

5.8 Samenwerking met GEPOG

De organisatie GEPOG doet onderzoek naar de Oranje rotshaan in het Kawgebied, dit in

het kader van het project Life + CAP DOM.

Er is hierbij een betaalde kracht aangesteld voor dit onderzoek die samen met vrijwilligers

het veldwerk verricht in de buurt van Trésor. Het team van GEPOG verblijft gedurende

dit veldonderzoek in het entreegebouw van ons reservaat, en als tegenprestatie openen zij

het gebouw voor bezoekers. Er is tussen beide partijen een overeenkomst getekend over

het gebruik van het ons gebouw.

Dhr. K. Pineau, onze penningmeester en vertegenwoordiger van het STOC programma in

het reservaat heeft twee maal de belangrijkste resultaten van dit onderzoek gepresenteerd:

- tijdens de cursus statistiek GEPOG-MNHN, van 8 augustus 2012;

- tijdens een van de GEPOG avonden, op 31 augustus in het bezoekerscentrum van

GRAINE.

5.9 Samenwerking met het Regionaal Natuurpark Frans-Guyana

De uitwisseling tussen onze beide organisaties lag dit jaar op het gebied van

milieueducatie. Dhr. J.-M. Prévoteau van PNRG heeft drie keer het team van het reservaat

versterkt (wanneer de groepen groter dan 30 kinderen waren). Als tegenprestatie geven

wij op zijn verzoek presentaties over het reservaat binnen zijn organisatie.

25

5.10 Samenwerking met Ecofog/CIRAD

Het onderzoeksinstituut Ecofog heeft de overeenkomst over het onderzoek naar CO2 in

tropische bossen getekend, en heeft bijgevolg voor het derde jaar achtereen waardevolle

hulp geboden aan de studenten van de Universiteit Utrecht. De heren C. Baroloto, P.

Naisso, J. Engel en P. Petronelli hebben de studenten (Fanny en Peter) enorm geholpen en

onze boswachters hebben hen ook bijgestaan in het veldwerk. Evenals de ONF, danken

wij ook Ecofog voor hun rol in dit project, hun bereidheid op onze vragen te reageren en

hun inzet.

5.11 Samenwerking met ONF

Met name dhr. B. Perrin was dit jaar bij de afbakening van de grenzen van het reservaat

belast met de exacte bepaling van die grenzen waar geen duidelijkheid over was, daar

deze gebieden grenzen aan het staatsdomein en beheerd worden door ONF.

Hij heeft meer dan acht dagen voor ons aan dit werk besteed. Wij hebben ook vier dagen

hulp gehad van de boswachter van

Montsinéry, dhr. L. Dumiel. Wij danken

hen beiden dat ze voor ons klaar stonden.

Dhr. B. Perrin heeft ook de studenten van

de Universiteit Utrecht gesteund bij hun

onderzoek naar CO2-opslag. Hij heeft hen

vooral geholpen bij het vinden van de

juiste plek om hun plots ten behoeve van

dit onderzoek uit te zetten.

De ONF heeft ons gevraagd of ze het

entreegebouw mochten gebruiken om een

ontmoetingsdag te organiseren voor hun

agenten. De Association heeft daarop

positief gereageerd. Deze bijeenkomst

vond plaats in februari. Voor het gebruik van het entreegebouw als ontvangstruimte en

eventueel ontmoetingsplaats voor degenen die in het Kawgebied werkzaam zijn in het

kader van natuurbeschermingsactiviteiten heeft het bestuur reeds verdere voorstellen

gedaan. Het ziet hierin een waardevolle uitbreiding van het gebruik van het gebouw.

5.12 Samenwerking met GRAINE-Guyane

Op 21 november heeft ons team deelgenomen aan de organisatie van de jaarlijkse

publieksdag onder leiding van GRAINE, onder het motto: ‘Laten we over het milieu

praten’.

Onze boswachters hebben meegedaan aan de workshop die ging over het rekening houden

met de verschillende culturele groepen in milieueducatie.

5.13 Samenwerking met DEAL

DEAL heeft dit jaar het nieuwe karteringsprogramma van de biotopen van ons reservaat

gefinancierd dat past in het onderzoek van de natte gebieden van Frans-Guyana.

26

5.14 Samenwerking met de scholen Roura

Het team van Trésor heeft overleg gehad met het onderwijsteam van de Augustine

Duchange school te Roura om hun een gezamenlijke activiteit met de kinderen voor te

stellen. Door de ligging binnen dezelfde gemeente als het reservaat profiteert de school

van Roura van rondleidingen die gratis worden aangeboden. We zijn van plan meer

ontmoetingen te organiseren opdat alle leerkrachten en jeugdleiders uit Roura van deze

mogelijkheid weten.

5.15 Samenwerking met het Toeristisch Informatiepunt Roura (PIT)

PIT geeft altijd informatie door over het reservaat. Dit jaar is er een internetsite gemaakt

met een pagina over het natuur van ons reservaat. Alle informatie en foto’s van het

reservaat zijn aan hen verstrekt.

5.16 Samenwerking tussen de natuurreservaten van Frans-Guyana

Dhr. O.Tostain en mevr. H. Guillen hebben het jaarlijkse congres van RNF bijgewoond

dat werd gehouden in Trégastel (Finisterre) en hebben daarnaast deelgenomen aan het

overleg in de commissie Overzeese gebiedsdelen die bij die gelegenheid plaats vond.

De Association Trésor heeft veel baat bij de informatie uit dit overleg en kan altijd met

een of ander natuurreservaat contact opnemen om eventueel kennis uit te wisselen.

5.16.1 Conservatoire des Espaces Naturelles de Guyane (CEN)

De Association Trésor heeft tijdens de laatste algemene vergadering het voorzitterschap

van CEN overgedragen aan PNR Guyane.

Onze vertegenwoordigers zijn: dhr. O. Tostain, als afgevaardigde van het bestuur van de

Association Trésor en dhr. O. Fortune, als afgevaardigde van betaalde medewerkers van

de Association Trésor

De Association heeft baat bij de diverse cursussen die geboden worden door ATEN en het

netwerk TEMEUM en die gecoördineerd worden door CEN.

Hierdoor kunnen personeelsleden van reservaten geheel gratis cursussen volgen die ze

direct kunnen toepassen bij de uitoefening van hun taken. Voorbeelden van deze

cursussen zijn een cursus GIS, Ontmoetingsdag boswachters, etc.

Op 22 en 23 november vonden de eerste ontmoetingsdagen van medewerkers van

reservaten plaats. Hierdoor konden strategieën van aanpak ontwikkeld worden die de

verschillende organisaties gemeen hebben. Ook is besloten om ondersteunende

communicatiemiddelen beschikbaar te stellen die meteen door de boswachters gebruikt

kunnen worden en die de onderlinge uitwisseling makkelijker kunnen doen verlopen.

(forum, website, adresboek).

27

Overzicht van in dit jaarverslag genoemde organisaties en

gebruikte afkortingen

BTS-GPN (Brevet de technicien supérieur-Gestion et protection de

l’environnement): HBO-opleiding op het gebied van het milieu.

CdL (Conservatoire du Littoral): Organisatie met als doelstelling bedreigde

natuurgebieden te beschermen, met name in de kustgebieden, door het voeren van

goed ruimtelijk beleid.

CEN (Conservatoire des Espaces Naturels): Overkoepelende organisatie van

natuurbeschermingsorganisaties.

CENG (Conservatoire des Espaces Naturels de Guyane): Overkoepelende

organisatie van natuurbeschermingsorganisaties van Frans-Guyana.

CIRAD (Centre de coopération internationale en recherche agronomique pour le

développement): Openbaar Frans orgaan dat gericht is op agronomisch

wetenschappelijk onderzoek in de warme landen.

Comité du Tourisme Guyanais. Het Frans-Guyanese bureau voor toerisme.

Compagnie des Guides (Vereniging van gidsen): Ondersteunen de ontwikkeling

van het toerisme.

Conseil Régional. Volksvertegenwoordiging van Frans-Guyana.

DEAL (Direction régionale de l’Environnement de l’Aménagement et du

Logement) Regionaal orgaan van het Franse ministerie van ecologie, duurzame

ontwikkeling en energie.

DSRU (Développement social et Renovation urbaine): Gemeentelijke instelling

van Cayenne gericht op de verbetering van het leven van de mensen in de

achterstandswijken.

ECOFOG (Ecologie Des Forêts De Guyane) Onderzoeksgroep gericht op de

ecologie van de bossen van Frans-Guyana.

EDF DiversiTerre. Stichting voor goede doelen van de Franse

elektriciteitsmaatschappij EDF (Electricité de France).

FONDATION DU PATRIMOINE: Particuliere instelling zonder winstoogmerk

die zich ten doel stelt het patrimonium dat niet beschermd wordt door de staat, te

behouden

FRÉQUENCE GRENOUILLE: Voorlichtingscampagne, bewustmaking van het

publiek voor het behoud van waterrijke gebieden.

GEPOG (Groupe d’Etude et de Protection des Oiseaux de Guyane): Frans-

Guyanese natuurbeschermingsorganisatie voor natuureducatie en de studie en

bescherming van vogels.

GRAINE (Groupe Régional d’Animation et d’Initiation à la Nature et à

l’Environnement) heeft tot doel de ontwikkeling van milieueducatie en duurzame

ontwikkeling.

IKA (Indice Kilométrique d’Abondance): Kilometer densiteitindex. Punt-transect-

methode. Bij deze methode worden op een bepaald traject observatiepunten

uitgezet, telkens op 1 kilometer afstand van elkaar. De methode berust op het

principe dat het aantal waargenomen dieren per kilometer in verhouding staat tot

de dichtheid van de aanwezige populatie.

INNO fonds (Internationale Natuurbescherming Nederlandse Organisaties)

28

Instituut Copernicus: Onderzoek en ontwikkeling op het gebied van

duurzaamheid.

Life + Cap DOM: Kennis, beheer en bescherming van vogelsoorten en bedreigde

habitats.

ONF (Office National des Forêts): Het Franse Staatsbosbeheer.

PNRG (Parc Naturel Regional de Guyane): De Regionale Natuurparken zijn

opgezet ter bescherming van de natuur van bewoonde rurale gebieden.

REDD (Reducing Emissions from Deforestation and Forest Degradation)

RNF (Réserves Naturelles de France): Overkoepelende organisatie van

natuurreservaten die ook de verschillende Associations in Frans-Guyana

ondersteunt.

Société Entomologique de Guyane: Vereniging die zich bezig houdt met het

bestuderen van insecten

STOC (Suivi Temporel d’Oiseaux Communs): Monitoring van algemeen

voorkomende vogels.

WNF, WWF: Wereld Natuur Fonds

29

Uitvoering van taken zoals voorzien in het beheerplan voor 2012

Code Titel Uitvoering

2012 Commentaar

Uitstel of hervatting

in 2013 en/of BP

Administratief Beheer

AB1 Overgang naar RNR n.v.t. Statuut RNR verkregen in 2009

AB2 Vaste aanstelling 2 boswachters n.v.t. Vast contract getekend in 2011

AB3 Betrekking conservator n.v.t. Betrekking conservator in 2010

AB4 Maand en jaarplanning ja Maandplanning uitgevoerd, jaarlijks actieplan ja

AB5 Begeleiding stagiaires ja 2 studenten Universiteit van Utrecht, 1 student BTS, 1 student HBO ja

AB6 Samenwerking-uitwerking dossiers ja Project cartografie,-Subsidiedossier EDF Diversiterre/RNF, DEAL… ja

AB7 Rapporten, verslagen, publicaties ja Cartografie habitats, onderzoeksrapport Dendrobates en Zoogdieren

AB8 Jaarlijkse activiteitenbalans ja

AB9 Voorbereiding beheercommissie ja 1 vergadering beheercommissie ja

AB10 Voorbereiding, uitvoering budget ja

AB11 Evaluatie en opstelling BP deels Beheerplan wordt geschreven

AB12 Bijeenkomsten ja Geregeld vergaderingen

AB13 Betrekkingen Stichting/NR Trésor ja Donateursreis, geregeld telefonisch contact

Politie en bewaking

PB1 Routine bewaking ja Wekelijks aanwezig in carbet, geregeld taken in reservaat

PB2 Markering jachtpaden ja

PB3 Scholing personeel ja Cursus SIG, statistiekcursus, opleiding en cursus TEMEUM

PB4 Samenwerking met partner-organisaties ja Uitwisseling personeel met RNN en ONF, boswachter-dagen

PB5 Bewaking savannes ja Op regelmatige tijden, bezoek geïsoleerde savannes

PB6 Handhaving toegangsverbod savannes ja

PB7 Rivierpatrouille ja Op regelmatige tijden op de Orapu.

Ecologisch Onderzoek

EO1 Bescherming tegen invasieve soorten ja Bijhouden van de Lantana camara langs de CD6 ja

EO2 Inventarisatie vogels ja Gerichte inventarisatie

30

EO3 Inventarisatie zoogdieren ja Gerichte inventarisatie

EO4 Inventarisatie en monitoring vleermuizen ja Gerichte inventarisatie

EO5 Inventarisatie insecten nee Verschoven naar 2e beheerplan ja

EO6 Inventarisatie reptielen en amfibieën ja Gerichte inventarisatie

EO7 Inventarisatie vissen ja Gerichte inventarisatie

EO8

Inventarisatie ecologische eenheid bos

op geïsoleerde heuvels n.v.t. Uitgevoerd in 2010

EO9

Inventarisatie ecologische eenheid

moerasbossen n.v.t. Uitgevoerd in 2010

EO10 Gerichte inventarisatie flora ja Gerichte inventarisatie

EO11 Inventarisatie bomen ja Gerichte inventarisatie

EO12 Monitoring vogels onderhout n.v.t. Beëindigd in 2011

EO13 Monitoring jachtdieren n.v.t. Wordt om het jaar uitgevoerd, volgende actie in 2013 ja

EO14 Monitoring amfibiepoelen deels Snelle inventarisatie van de gebieden waar amfibieën kunnen

voorkomen

EO15 Monitoring herpetofauna nee

EO16 Monitoring fenologie pad ja Waarnemingen zaden en bloemen worden regelmatig genoteerd ja

EO17 Onderzoek Dendrobates Tinctorius ja

ja

EO18 Monitoring dynaOmiek savannes ja Foto’s gemaakt op basis van de gegevens van 2008 nee

Eenmalige Werkzaamheden

TU1

Afbakening grenzen reservaat op

strategische punten ja Begin van paden en kreken afgebakend

TU2 Afbakening zijgrenzen ja

TU3 Aanleg savannepad n.v.t. Het pad is voor 2008 uitgezet

TU4 Afbakening grenzen Orapu deels Structuur gereed, plaatsing komt binnenkort

TU5 Cartografie reservaat ja Werk van een studente beroepslicentiaat

TU6 Inrichting pad ja Nieuwe bordjes bij opmerkelijke planten langs het pad

TU7 Landscaping carbet nee Langer onderzoek in beraad voor volgend BP ja

TU8 Gateway Canopee nee

Onderhoud

31

OH1 Onderhoud botanisch pad ja

ja

OH2 Onderhoud ontvangstcarbet ja

ja

OH3 Onderhoud materiaal ja

ja

Bezoek, Ontvangst, Educatie

BO1 Rondleidingen ja

BO2 Gids voor het pad n.v.t. Gedrukt in 2009

BO3 Exposities ja Afwerking posters, Fototentoonstelling, documentatie

BO4 Kwantitatief onderzoek bezoekers ja ja Plaatsing ecoteller ja

BO5 Kwalitatief onderzoek bezoekers ja Werkstuk van student BTS ja

BO6 Samenwerking touroperators deels Eerste contact ja

BO7 Voorlichting op scholen ja

BO8 Vervaardiging, verspreiding lesmateriaal ja Vervaardiging dierenfiguren

BO9 Aanleg educatief dossier deels Bijwerken met het nieuwe materiaal ja

BO10 Lid GRAINE en ME netwerk ja

BO11

Programma NME sociaal zwakke

bevolkingsgroepen ja Project EDF Diversiterre over 2011/2012 ja

BO12 Populariseren wetenschappelijk onderzoek deels Via de website van de Stichting, bij activiteiten voor publiek ja

BO13 Folder n.v.t. In 2011 is er een folder uitgegeven

BO14 Nieuwsbrief nee

ja

BO15 Nasynchronisatie film nee Er is een ondertitelde versie voorhanden nee

BO16 Vervaardiging souvenirs nee

ja

BO17 Onderhoud website ja Uitvoering door de webmaster van de Stichting Trésor

– project nieuwe website voor Association ja

32

Activiteiten 2012

Datum Soort Aantal Aantal Thema Opmerkingen Tijd Plaats Stad Partners Gids

volw. kind.

(16+) (16-)

05-01-2012 S 2 24 workshop vleermuizen kansarme klas 8.30-11.30 College Just Hyacine Macouria EDF/RNF JFS

06-01-2012 S 2 30 workshop vleermuizen kansarme klas 8.30-11.30 IMED Cayenne EDF/RNF JFS

09-01-2012 S 2 11 workshop vleermuizen kansarme klas 8.30-11.30 Catalayée Cayenne EDF/RNF JFS

10-01-2012 S 2 28 workshop vleermuizen kansarme klas 8.30-11.30 Lise Ophion Matoury EDF/RNF JFS

11-01-2012 PS 0 13 CEL Club Nature DSRU Cayenne 14.00-16.00 IMED Cayenne

JFS

12-01-2012 S 2 31 workshop vleermuizen kansarme klas 11.30-14.00 Zéphir Cayenne EDF/RNF JFS

25-01-2012 PS 0 13 CEL Club natuursporen DSRU Cayenne 14.00-16.00 IMED Cayenne

JFS

26-01-2012 S 0 45 rondleiding pad school Roura 9.00-15.30 RNR Trésor Roura

JFS/BV

03/02/2012 GP 10 1 Nachtexcursie ZH JMZH 18.45-22.30 RNR Trésor/fourguassié Roura Sepanguy JFS/BV/HG

06-02-2012 E 25 0 Mayouri NR-beleid BTS-GPN Matiti 9.00-15.30 RNR Trésor Roura Agrarisch lyceum JFS/BV/HG

08-02-2012 PS 0 13 CEL Club Nature DSRU Cayenne 14.00-16.00 Rorota Rémire

JFS/BV

Rorota

05-03-2012 GP 19 0 Rondleiding pad Donateurs 10.00-16.00 RNR Trésor/rotshaan Roura Stichting Trésor JFS/VL/PJ

08-03-2012 GP 19 0 Rondleiding pad Donateurs 12.00-18.00 RNR Trésor/fourguassié Roura Stichting Trésor BX/VL/PJ

14-03-2012 GP

0 9 CEL Club Nature-Botanische

tuin DSRU Cayenne 14.00-16.00 Botanische tuin Cayenne

JFS/BV

33

21-03-2012 PS

0 13 CEL Club Nature-Reglement-

spel DSRU Cayenne 14.00-16.00 IMED Cayenne

JFS

29-03-2012 S 4 43 Rondleiding pad school Roura 9.00-15.30 RNR Trésor Roura

JFS/BV

12-04-2012 S 4 44 Rondleiding pad school Roura 9.00-14.30 RNR Trésor Roura

JFS/BV

20-04-2012 GP 15 0 Fréquence Grenouille

19.00-22.30 RNR Trésor/fourguassié Roura RNF JFS/BV

25-04-2012 PS 4 25 CEL Club Nature – pad DSRU Cayenne 9.00-12.00 RNR Trésor Roura

JFS/BV

26-04-2012 PS 0 10 excursie jongeren

9.00-11.30 RNR Trésor Roura GRAINE BV

02-06-2012 GP

13 0 Rondleiding pad excursie CE

IFREMER 9.00-11.00 RNR Trésor Roura

HG/JA

23-06-2012 GP 12 0 Rondleiding pad

9.00-11.00 RNR Trésor Roura

BV

07-07-2012 GP 9 3 Excursie ‘Orientatie’ Progr.NR Trésor 9.00-11.00 RNR Trésor Roura Benoît Jambu JFS/JA

14-07-2012 GP 10 0 Excursie ‘Varens’ Progr. NR Trésor 9.30-12.00 RNR Trésor en Matoury Roura Michel Boudry JFS/JA

20-07-2012 GP 15 1 Excursie ‘Vleermuizen’ Progr. NR Trésor 19.00-22.30 RNR Trésor en Matoury Roura Sylvain Uriot JFS/BV/JA

28-07-2012 GP 14 0 Excursie ‘Insecten’ Progr.NR Trésor 10.00-12.00 RNR Trésor en Matoury Roura Serge Fernandez JFS/JA

04-08-2012 GP 16 2 Excursie ‘Bomen’ Progr.NR Trésor 9.30-11.30 RNR Trésor en Matoury Roura Olivier Brunaux JFS/BV/JA

31-08-2012 GP 25 0 Presentatie resultaten STOC Avond GEPOG 20.00-22.00 Carbet GRAINE Cayenne GEPOG KP

17-09-2012 GP 14 0 Rondleiding pad excursie JAL 9.30-11.30 RNR Trésor Roura JAL JFS

01-10-2012 GP 19 0 Rondleiding pad excursie JAL 9.30-11.00 RNR Trésor Roura JAL BV

15-10-2012 GP 14 0 Rondleiding pad excursie JAL 9.00-11.00 RNR Trésor Roura JAL JFS

34

24-10-2012 E

24 0 Onderzoek micro-zoogdieren Opleiding BTS-GPN

matiti 10.00-19.30 Matiti Kourou Yiyi JFS/AB

25-10-2012 E

24 0 Onderzoek micro-zoogdieren Opleiding BTS-GPN

matiti 5.00-14.30 Matiti Kourou Yiyi JFS/AB

26-10-2012 E

24 0 Onderzoek micro-zoogdieren Opleiding BTS-GPN

matiti 5.00-16.00 Matiti Kourou Yiyi JFS/AB

08-11-2012 GP

13 0 Rondleiding pad excursie carrefour

voyage 15.30-17.30 RNR Trésor Roura CTG BV

29-11-2012 GP

13 0 Rondleiding pad excursie carrefour

voyage 9.00-12.00 RNR Trésor Roura CTG JFS

03-12-2012 E

13 0 beheer-behoud opleiding Master

EFT Kour 10.30-16.00 RNR Trésor Roura Universiteit Kourou JFS/BV

35

Financieel verslag 2012

Sponsoren

In dit boekjaar heeft de stichting Trésor zich weer kunnen verheugen op de bijdragen van

een aantal trouwe sponsoren :

Ficus Forever, de vereniging van ficuskwekers, heeft dit jaar weer een bijdrage

geleverd van € 2.875.

De Universiteit Utrecht / Copernicus instituut heeft door de CO2-compensatie van

verreden kilometers een bedrag gegeven van € 3092.

Keukenhuys – de Tweede Kamer geeft voor de laatste keer een sponsorbedrag van

€ 10.000.

Biohorma leverde wederom een bijdrage van € 2.500.

Daarnaast waren er nog enkele kleinere sponsorbedragen ontvangen.

Het totaal van de sponsoring is € 19.172

Aflossing leningen

Na uitvoerig overleg tussen de bersturen van de Universiteit Utrecht, het WNF en van de

Stichting Trésor zijn de Universiteit en het WNF bereid gevonden om de eindaflossing

van de restschuld van de leningen bij de Triodos bank geheel op zich te nemen.

De Universiteit droeg bij met een bedrag van € 100.000 en het WNF met een bedrag van €

45.000.

De restschuld bedroeg op het moment van aflossen € 139.334.

De Stichting Trésor is hiermede geheel schuldenvrij en kan daarmee alle inkomsten

benutten voor zaken die direct te maken hebben met Trésor zelf.

36

Donateurs

Jaarverslag Donateurs over 2012

In 2012 hebben 297 donateurs in totaal 545 donaties gedaan.

Ten opzichte van 2011 hebben minder donateurs ongeveer een gelijk aantal donaties

gedaan.

Tabel-1

Verworven m2 door het verschijningen van Trésor Nieuws in 2011 :

Aantal

Donaties

Totaal

Bedrag

Datum Adoptie

Barometer 31-12-2011 37.635

Trésor Nieuws 35 188 € 9.930 Februari

Trésor Nieuws 36 195 € 7.448 Mei

Trésor Nieuws 37 162 € 20.051 November

Totalen 545 € 37.429 31-12-2012 40.629

In 2012 is een aantal grotere donaties gedaan, die in de bovenstaande tabel meegenomen

zijn. Deze donateurs hebben voor hun bijdrage ook Trésor adoptie-m2 bijgeschreven

gekregen.

Deze bijzondere donaties van € 1000 of meer zijn :

1 x € 2.563 privé donateur ivm pensioen

1 x € 3.000 privé donateur

1 x € 10.000 privé donateur

Totaal inkomsten van

sponsors en

m2-adoptie

€ 58.666

Sponsoring

€ 19.172

Donaties

€ 39.494

Daarvan Totaal in m

2-telling

€ 37.429

Bijz. en grote bedr.

in m2-telling :

€ 15.563 Adoptie m2 :

€ 21.866

37

In Tabel 2 worden de aantallen donaties van de verschillende waarden weergegeven.

Tabel 2

Donaties Aantal in 2012

€ 12,50 171

€ 25,00 205

€ 37,50 11

€ 50,00 48

Overige < € 50,00 42

€ 50,00 < x ≤ € 100,00 35

€ 100,0 < x ≤ 250,00 21

€ 250,00 < x ≤ € 500,00 9

€ 500,00 < x ≤ € 1000,00 0

€ 1000,00 < x ≤ € 5000,00 2

€ 5000,0 < x ≤ 10000,00 1

> € 10.000 0

Totaal 545

Financiën

De belangrijkste financiële gebeurtenis in 2012 is de aflossing van beide nog openstaande

leningen bij de Triodos Bank in Zeist.

De rente en de aflossingen op deze leningen legden elk jaar weer beslag op een groot deel

van de inkomsten van de stichting. Mede daardoor konden de bijdragen aan de

Association in Frans-Guyana de afgelopen jaren maar beperkt blijven tot € 15.000 tot €

20.000.

Eind 2011 en in het eerste kwartaal van 2012 is er veel overleg geweest tussen de besturen

van de Universiteit Utrecht, het WNF en de Stichting Trésor met als resultaat dat de

Universiteit en het WNF bereid waren gezamenlijk de eindaflossing van de leningen

geheel te financieren.

In april 2012 is deze eindaflossing afgerond, waardoor het negatieve eigen vermogen, dat

voornamelijk bestond uit de toenmalige schulden bij de bank, weer positief is geworden.

De Stichting Trésor is nog wel eigenaar van het reservaat Trésor, maar dit is in 2010 door

het bestuur van de Stichting geheel afgewaardeerd. De waarde van de vaste activa in de

balans is hiermee € 0.

De inkomsten uit sponsoring en adoptie van vierkante meters is ten opzichte van 2011

gedaald van € 71.482 naar € 58.666. Ondanks het mooie blad Trésor Nieuws en werving

door de projectleider en mw. Jeurissen een afname van bijna 18%. Wij kunnen dit alleen

maar toeschrijven aan voortdurende afwezigheid van vertrouwen in de toekomst van

particulieren en bedrijven.

Daar tegenover staat dat de Association steeds zelfstandiger opereert.

38

De Stichting Trésor droeg in 2012 bij met een bedrag van € 20.000. Dit is ongeveer 16%

van de omzet van de Association. Daarbij moet gezegd worden dat WWF-Guyana’s de

totale loonsom van de boswachters direct aan de Association betaalde, samen ongeveer €

73.000.

De m2-barometer is geklommen van 37.635 naar 40.629, waarbij een deel van de

sponsorbedragen meetellen in de m2-telling.

KPMG de Meern is na het controleren van de boeken en het opstellen van de jaarcijfers

2010 gestopt met het assisteren van de Stichting in dezen.

De boeken en de jaarcijfers 2011 en 2012 zijn door de accountant Jan W. Broens in

Roermond om niet gecontroleerd en opgesteld onder volledige verantwoordelijkheid van

het bestuur van de Stichting Trésor.

39

Balans per 31 december 2012

2012 2011

EUR EUR

Vaste activa

Materiële vaste activa - -

Vlottende activa

Liquide middelen 47.700 39.493

Totaal activa 47.700 39.493

Vermogen 31.367 - 118.103

Remco Maas Geesteranus Fund 16.177 15.956

Langlopende schulden - 117.112

Kortlopende schulden 156 24.528

Totaal passiva 47.700 39.493

40

Exploitatierekening over 2012

2012 2011

EUR EUR

Baten

Sponsoring 19.172 34.104

Donateurs 39.494 37.382

Bijdrage voor studieproject voor Peperpot 11.830 3.800

Bijdrage project 8.000

Bijdrage Universiteit Utrecht eindaflossing leningen 100.000 -

Bijdrage WNF voor eindaflossing leningen 45.000 -

Overige baten 500 129

Totaal baten 215.996 83.415

Lasten

Bijdrage aan Association Frans Guyana 20.000 17.000

Rente (leningen Triodos Bank) 1.890 8.657

Wervingskosten donateurs + PR 2.046 2.109

Werkbezoek Frans Guyana 2.953 2.293

Studieproject in Trésor FG (extra kosten studie) - 2.932

Studieproject voor Peperpot Suriname 11.830

Project Tree & Dendrobate game , Remco MG fonds 3.800

Project cursus tropische flora 10.500

Project borden langs de grens 3.000

Accountantskosten (in natura) - 2.800

Operationele kosten 26.111 16.946

Bankkosten en betaalde rente 665 667

Kosten vrijwilligers 360 -

Diverse en lidmaatschappen 671 1.530

Totaal lasten 66.526 72.234

Exploitatieresultaat 149.470 11.181

41

Toelichtingen op de balans en exploitatierekening

ALGEMEEN

Doelstelling

Stichting Trésor is ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Utrecht (inschrijf-

nummer S187239) en heeft tot doel 'het zonder winstoogmerk verwerven, in stand houden

en beheren van het Trésor reservaat (Réserve Naturelle Régional) in Frans-Guyana'.

De stichting is opgericht op 13 december 1994.

Schenkingsrechten

De stichting is in 2008 door de Belastingdienst aangemerkt als een ANBI (Algemeen Nut

Beogende Instelling) en daarmee vrijgesteld van schenkingsrechten.

Grondslagen voor de waardering en resultaatbepaling

Tenzij anders vermeld worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde;

vorderingen, indien nodig, onder aftrek van voorzieningen.

BALANS

Materiële vaste activa

Er zijn wel materiële vaste activa (Trésor Reservaat), maar deze zijn in 2010 geheel

afgewaardeerd en hebben sinds 2011 geen boekwaarde meer.

Liquide middelen

De liquide middelen betreffen de tegoeden bij de Triodos Bank en zijn alle direct

opeisbaar:

2012 2011

EUR EUR

Triodos Internet Zaken Rekening 31.523 23.537

Tridos Internet spaarrekening ( Remco Maas Geesteranus

Nature Fund) 16.177 15.956

Totaal 47.700 39.493

Vermogen

2012 2011

EUR EUR

Stand per 1 januari - 118.103 - 129.284

Toevoeging Exploitatie resultaat 149.470 10.868

Rente RMG fonds 2011 € 221

Correctie rente RMG fonds 2010 € 92

Totaal rente + correctie € 313 313

Stand per 31 december 2011 31.367 - 118.103

42

Voorziening Remco Maas Geesteranus Nature Fund

In 2003 heeft de familie Maas Geesteranus een fonds ingesteld ter nagedachtenis aan hun

zoon, met als doel natuureducatie in Frans-Guyana te stimuleren. Het fonds is

ondergebracht bij de Stichting Trésor, maar blijft eigendom van de familie Maas

Geesteranus.

2012 2011

EUR EUR

Stand per 1 januari 15.956 19.512

Rente 221 244

Donatie aan Stichting Trésor voor Tree & Dendrobate game

in FG - 3.800

Stand per 31 december 2011 (Internet spaarrekening) 16.177 15.956

43

Langlopende schulden

De langlopende schulden betreffen de volgende ontvangen leningen van:

2012 2011

EUR EUR

Triodos Bank - 117.112

Totaal - 117.112

De Universiteit Utrecht stond tot de eindaflossing van de leningen, april 2012, voor een

bedrag ad EUR 210.000 borg richting Triodos Bank.

Specificatie van de wijzigingen 2012 2011

EUR EUR

Stand per 01-01 117.112 139.334

Aflossing in boekjaar

(leningen 78.47.59.367 en 78.47.59.375) 117.112 - 22.222

Stand per 31-12

Langlopend deel van de hypothecaire leningen

per 31 december - 117.112

Kortlopende schulden

De kortlopende schulden kunnen als volgt worden gespecificeerd:

2012 2011

EUR EUR

Kortlopend deel van de aflossing hypothecaire leningen - 22.222

Nog te betalen rente lening

(Q4 leningen 78.47.59.367 en 78.47.59.375) 1.968

Bankkosten Q4 vorig boekjaar 156 236

Declaratie werkbezoek Q4 - 102

Totaal 156 24.528

44

EXPLOITATIEREKENING

Sponsoring

De volgende bijdragen van sponsoren zijn ontvangen:

2012 2011

EUR EUR

Keukenhuys de Tweede Kamer 10.000 16.000

Wish – Wish (Pluim) 67 7.954

IUCN 138 -

Fontys Hogeschool 500 -

Ficus Forever 2.875 2.750

Biohorma 2.500 2.625

Remco Maas Geesteranus Nature Fund -

Universiteit Utrecht & Copernicus Instituut - 1.975

Universiteit Utrecht 3.092 -

KPMG Accountants (in natura) - 2.800

Totaal 19.172 34.104

Donateurs

Dit bedrag omvat de bijdragen aan de Stichting in de vorm van de adoptie van m2 bos in

het Trésorgebied.

Enkele grote bedragen: € 10.000, € 3.000 en € 2.563 (pensioen)

Overige donaties : € 23.931 (adoptie van m2)

Bijdrage Studieproject

Het WWF heeft een bijdrage van € 11.830 geleverd voor een project in Peperpot

(Suriname) uitgevoerd door Olivier Tostain. Dit bedrag is weliswaar door de boeken van

de Stichting gegaan maar was volledig bestemd voor de stichting Peperpot in Suriname.

Eenmalige bijdrage voor eindaflossing leningen

De Universiteit Utrecht en het WNF hebben elk een eenmalige bijdrage gegeven van

respectievelijk € 100.000 en € 45.000 voor de eindaflossing van de leningen 78.47.59.367

en 78.47.59.375. De totale restwaarde op moment van eindaflossing bedroeg € 139.334.

De totale bijdrage van € 145.000 is als baten opgenomen in de exploitatierekening 2012.

Bijdrage uit RMG Nature Fund

In 2012 zijn geen bijdragen voor projecten in Frans-Guyana geleverd uit het Remco Maas

Geesteranus fonds.

45

Bijdrage aan de Association in Frans-Guyana

Dit zijn de jaarlijkse bijdragen van de Stichting aan de Association voor het dekken van

de dagelijkse kosten voor het beheer van het reservaat en het gebouw. In 2012 totaal €

20.000.

Wervingskosten. Dit zijn de kosten voor het drukken van Trésor Nieuws en voor de catering tijdens de

donateursdag.

Werkbezoek Frans-Guyana

De kosten van het werkbezoek van de Trésor-projectleider aan Frans-Guyana voor het

voeren van besprekingen met alle betrokken partijen aldaar. Deze kosten bestaan

voornamelijk uit reis- en verblijfkosten.

Werkbezoek : februari – maart 2012

Studieproject in Trésor

In Trésor Frans-Guyana zijn geen studieprojecten uitgevoerd.

Operationele kosten

Dit zijn de out-of-pocket-kosten van de projectleider voor het uitvoeren van zijn taken en

de kosten voor de inhuur van mw. Jeurissen. De projectleider ontving in 2012 van de

Stichting Trésor géén salaris. Mw. Jeurissen werkt met ingang van 2011 onder een

contract met vergoeding voor de gewerkte uren en gemaakte reiskosten.

Kosten vrijwilligers

Kosten gemaakt voor het afscheid van voorzitter L. de Geer van Oudegein.

Diverse en lidmaatschappen

Lidmaatschap van FIN, Stichting Tropenbossen en IUCN.

46

BIJLAGE:

PERSBERICHT – PERSBERICHT – PERSBERICHT – PERSBERICHT –

PERSBERICHT

Association Regionaal Natuurreservaat Trésor

15 rue Georges Guéril

97300 CAYENNE

tresor@espaces-naturels.fr

05 94 38 12 89

In de nacht van 14 op 15 december is het ontvangstgebouw van het natuurreservaat Trésor

door brandstichting tot op de grond toe afgebrand. Wij betreuren het verlies van alle

meubels, onderhoudsmateriaal, en vooral de belangrijke leermiddelen die grotendeels

speciaal waren ontworpen en ontwikkeld voor de kinderen van Frans-Guyana.

Onmisbaar materiaal voor de milieueducatie waar het Trésor reservaat zich mee bezig

houdt, is verwoest, en brengt een belangrijk deel van onze activiteiten in gevaar. Pro

memorie: alleen al in 2012 (m.u.v. het botanische pad), hebben wij in het

ontvangstgebouw meer dan 500 mensen ontvangen voor rondleidingen door personeel

van het reservaat. Deze activiteiten op het gebied van milieueducatie zijn meer dan 200

scholieren ten goede gekomen, met name uit Roura.

Jaren van hard werken gaan zo in rook op. Vrijwilligers en personeel hebben zich ingezet

voor vorming, educatieve vernieuwing en investeringen en dat alles is in de as gelegd.

Maar ook de waardevolle financiële steun van internationale en lokale instellingen is

verloren gegaan.

Dit gebouw was ook een ontmoetingsplaats en een werkruimte voor touroperators,

wetenschappers en natuurvorsers, alsook een tentoonstellingsruimte voor talrijke

kunstenaars en fotografen.

Ongeveer 7 jaar nadat het eerste ontvangstgebouw onder soortgelijke omstandigheden

opzettelijk is verwoest, verliest het team van het reservaat opnieuw een hulpmiddel dat

essentieel is voor het benutten van de mogelijkheden om de regionale gemeenschap

bewust te maken van het milieu en de bescherming van het natuurlijk erfdeel van Frans-

Guyana.

Wij vragen ons nog af hoe en waarom men tot deze destructieve daad, die nog niet is

opgeëist, is gekomen. Een onderzoek door de politie is in volle gang.

De Association Trésor legt steeds meer het accent op zijn rol als beheerder van het

natuurreservaat en we bevestigen ons voornemen opnieuw te starten met de bouw van een

nieuw ontvangstgebouw tot grote vreugde van honderden mensen, van alle leeftijden, van

alle schakeringen, die dit geweldige bos bezoeken.

De Association Trésor.