Jaarlijks Ondernemingsplan 2016

Jaarlijks Ondernemingsplan 2016

DEPARTEMENTLEEFMILIEU,NATUUR &ENERGIE WWW.LNE.BE

Ondernemingsplan 2016

www.lne.be

////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

ONDERNEMINGSPLAN 2016

Departement Leefmilieu, Natuur en Energie

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

22.02.2016 Ondernemingsplan 2016 pagina 3 van 85

INHOUD

INLEIDING .................................................................................................................................................................................................... 5

1 TAAKSTELLING, MISSIE EN VISIE VAN HET DEPARTEMENT LNE............................................................... 7 2 UITVOERING VAN DE BELEIDSDOELSTELLINGEN IN DE REGEERPERIODE 2014-2019 ................. 9

a. Meerjarenperspectief Beleidsveld Omgeving 9

b. Meerjarenperspectief Beleidsveld Energie 21

c. Meerjarenperspectief Beleidsveld Dierenwelzijn 23

d. Meerjarenperspectief Beleidsveld Onroerend Erfgoed 23

3 UITVOERING VAN DE BELEIDSDOELSTELLINGEN IN 2016 ........................................................................ 25

e. Jaardoelstellingen Beleidsveld Omgeving 25

f. Jaardoelstellingen Beleidsveld Energie 55

g. Jaardoelstellingen Beleidsveld Dierenwelzijn 57

h. Jaardoelstellingen Beleidsveld Onroerend Erfgoed 59

4 REGULIER BELEID ............................................................................................................................................................ 61 5 UITVOERING VAN DE BEHEERSDOELSTELLINGEN IN DE REGEERPERIODE 2014-2019 ............. 73

i. Meerjarenperspectief Organisatiebeheer 73

6 UITVOERING VAN DE BEHEERSDOELSTELLINGEN IN 2016 ....................................................................... 75

j. Beheersdoelstellingen 75

k. Doelstellingen opgelegd door regeringsafspraken 80

l. Doelstellingen m.b.t. welzijn 82

m. Doelstellingen m.b.t. diversiteit en gelijke kansen 82

7 INTERNE WERKING ......................................................................................................................................................... 83

BIJLAGE: OVERZICHT DOELSTELLINGEN, VTE, BUDGET, INDICATOREN EN STREEFWAARDEN ............... 85

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


INLEIDING

Dit jaarlijks ondernemingsplan (JOP) van het Departement Leefmilieu, Natuur en Energie (LNE) geeft de doelstellingen weer voor het jaar 2016, wat betreft de invulling van het beleidskader voor de verschillende beleidsvelden, uitgetekend door de beleidsnota’s omgeving, energie, dierenwelzijn en onroerend erfgoed, en wat betreft het reguliere beleid, de beheersdoelstellingen gericht op een efficiënte organisatie voor een slagkrachtig beleid en de reguliere ondersteunende taken. In dit tweede ondernemingsplan van de regeerperiode 2014-2019 geven we ook onze geactualiseerde ambities mee voor de komende jaren en beschrijven we op welke manier het Departement LNE in de periode 2014-2019 wil bijdragen aan een kwaliteitsvol leefmilieu.

Als plannings- en managementinstrument geeft dit ondernemingsplan richting aan het omgevings-, energie-, dierenwelzijns- en onroerend erfgoedbeleid. Ook geeft het sturing aan het Departement LNE als geheel en aan de verschillende afdelingen die zorgen voor de concrete uitvoering van de vooropgestelde doelstellingen. Het is bijgevolg geen statisch gegeven, maar een dynamisch geheel, dat door opvolging en rapportering bijgestuurd kan worden om nog beter in te spelen op de beleidsvragen en –beslissingen doorheen het jaar.

Het ondernemingsplan vertrekt van de taakstelling, missie en visie van het Departement LNE. Daarna wordt het geactualiseerd meerjarenperspectief beschreven voor de verschillende beleidsvelden. Dit meerjarenperspectief vertrekt van de strategische beleidslijnen zoals uitgetekend door de beleidsnota’s. Vervolgens worden voor de verschillende beleidsvelden de te verwachten resultaten in 2016 beschreven door middel van jaardoelstellingen, die telkens geconcretiseerd worden in een aantal acties voor het komende jaar. Ook hier wordt de structuur van de beleidsnota’s overgenomen, zodat duidelijk is welke jaardoelstellingen bijdragen aan welke beleidsdoelstellingen. Een tweede deel beschrijft een aantal reguliere taken die continu lopen binnen het Departement LNE. Om optimaal uitvoering te kunnen geven aan de doelstellingen en reguliere taken, bouwt het Departement LNE ook deze regeerperiode verder aan een efficiënte en slagkrachtige organisatie. In een laatste deel worden de beheersdoelstellingen beschreven, zowel vanuit een meerjarenperspectief als in concrete doelstellingen voor het komende jaar. Daarbinnen geven we ook aan hoe we invulling geven aan de doelstellingen opgelegd door regeringsafspraken en de doelstellingen m.b.t. welzijn, diversiteit en gelijke kansen. Ten slotte beschrijven we de reguliere ondersteunende taken van het departement. Als bijlage wordt een overzicht gegeven van de VTE-inzet en het voorziene budget om de doelstellingen in 2016 te realiseren. Waar mogelijk worden ook indicatoren met streefwaarden bepaald.

Jean-Pierre HEIRMAN Secretaris-generaal

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


1 TAAKSTELLING, MISSIE EN VISIE VAN HET

DEPARTEMENT LNE

Het Departement LNE is de centrale leefmilieu-, natuur-, energie- en dierenwelzijnsadministratie van de Vlaamse overheid en heeft ook verantwoordelijkheden binnen de beleidsvelden ruimtelijke ordening en onroerend erfgoed. De taken van het Departement LNE zijn vervat in art. 4 van het Kaderdecreet van 18 juli 2003 en art. 30 van het Organisatiebesluit van 3 juni 2005. De opdracht van het Departement LNE is weergegeven in onze Missie:

De doelstelling van het Departement LNE is het realiseren van een kwaliteitsvol leefmilieu, waarin op een duurzame wijze gebruik wordt gemaakt van diverse voorraden. Daartoe ontwikkelen wij een geïntegreerd leefmilieu-, natuur-, energie- en dierenwelzijnsbeleid. Daarnaast wil het Departement LNE via verschillende handhavingsinstrumenten bijdragen tot het vrijwaren van de open(bare) ruimte en de ruimtelijke ordening, en tot het beschermen en vrijwaren van het onroerend erfgoed. Wij richten ons daarbij op beleidsvoorbereiding en -implementatie, draagvlakverbreding, handhaving van de regelgeving en beleidsevaluatie. We doen dit ook door een coördinerende rol op te nemen ten overstaan van interne en externe partners, zowel op lokaal, nationaal als naar het internationale niveau.

Deze Missie wordt aangevuld met onze Visie, die verwoordt op welke wijze het Departement LNE zijn opdracht wil realiseren:

Krachten bundelen voor een kwaliteitsvol leefmilieu: het departement, uw regisseur voor het geïntegreerd milieu-, natuur-, energie- en dierenwelzijnsbeleid

Krachten bundelen: Is nodig voor het bewaken van een globale en geïntegreerde aanpak over de verschillende

aspecten heen Vereist een coördinerende rol tot samenwerking met vele interne/externe partners en inzet van

eigen expertise Met respect voor de 4 waardegebonden competenties van de Vlaamse overheid: samenwerken,

voortdurend verbeteren, klantgerichtheid, betrouwbaarheid

Kwaliteitsvol leefmilieu: Op basis van een coherente langetermijnvisie met een ecologische reflex, en in functie van de

maatschappelijke noden van zowel de huidige als de toekomstige generaties, de doelstellingen van het beleid verwezenlijken

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


2 UITVOERING VAN DE BELEIDSDOELSTELLINGEN IN DE

REGEERPERIODE 2014-2019

Het ondernemingsplan 2016 begint met een geactualiseerde vooruitblik, waarin we onze ambities voor de regeerperiode 2014-2019, en de resultaten die we willen gerealiseerd hebben op het einde van de regeerperiode, beschrijven. Hierbij vertrekken we van de strategische doelstellingen/beleidslijnen zoals bepaald in de beleidsnota’s omgeving, energie, dierenwelzijn en onroerend erfgoed.

A. MEERJARENPERSPECTIEF BELEIDSVELD OMGEVING

SD1. Vergroening van de economie

Deze regeerperiode stimuleren we de economische actoren om verder in te zetten op een vergroening van de economie, dit zowel door de focus op systeemveranderingen als door optimalisaties van het bestaande systeem. We doen dit in overleg met de verschillende actoren, vanuit een ketenperspectief en een integrale benadering van de milieuthema’s.

We maken werk van het wegwerken van drempels voor eco-innovatie en voor het ontplooien van eco-industrieën en volgen de evolutie van onze economie in de goede richting op.

We versterken de voorbeeldrol van bedrijven bij het aanduiden van ‘well performing installations’ volgens de door Europa opgelegde Best Available Techniques (BAT) Reference documents (BREF)-cyclus. Bijkomend zetten we initiatieven op om de milieu-impact van consumentengedrag te verlagen. We spelen daarbij in op zowel het bewuste als het onbewuste gedrag van de consument en zetten in op doelgroepspecifieke consumenteninformatie, sensibilisatie en educatie. Een nauwe samenwerking en overleg met andere beleidsdomeinen binnen de Vlaamse overheid en partijen daarbuiten is hierbij van belang.

Deze regeerperiode werken we verder aan methoden om externe milieukosten beter te internaliseren in de prijzen van producten en diensten. Zo krijgen milieuvriendelijke alternatieven betere kansen. Het gaat om het uitwerken van opties om de fiscaliteit te vergroenen en om milieuschadelijke subsidies te verminderen.

We stimuleren en begeleiden de actoren van het onderwijs voor het ontwikkelen en implementeren van een duurzaam basis en middelbaar onderwijs en we verankeren duurzaamheidskwesties in de curricula. We versnellen de ontwikkeling van een duurzaam hoger onderwijs door docenten, onderzoekers en studenten te verbinden, te inspireren en te ondersteunen. Door hen o.m. te laten experimenteren met complexe duurzaamheidsvraagstukken stimuleren we de ontwikkeling van relevante kennis en ervaring om zich een duurzaamheidsreflex eigen te maken. We creëren een gunstig en ondernemend klimaat zodat het actievermogen van docenten, onderzoekers en studenten groeit.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////

pagina 10 van 85 Ondernemingsplan 2016 22.02.2016

Daarnaast zetten we in op de verdere ontwikkeling en ondersteuning van natuur- en milieueducatie (NME) en educatie voor duurzame ontwikkeling (EDO) in Vlaanderen. Inspelend op de noden en opportuniteiten werken we met diverse actoren innoverende proefprojecten uit met betrekking tot nieuwe methodieken, doelgroepen en inhouden (bv. groene economie, bodem, klimaat, …). We ontwikkelen en coördineren vormingen naar zeer diverse doelgroepen over de manier waarop educatie rond milieu, natuur, energie en duurzame ontwikkeling aangepakt kan worden. De opgebouwde kennis wisselen we vervolgens uit met het NME- en EDO-werkveld.

Deze regeerperiode zorgen we ervoor dat milieuzorg structureel verankerd wordt binnen de entiteiten van de Vlaamse overheid. We willen daartoe de basisprincipes van milieuzorg en milieuzorgindicatoren een plaats geven binnen de bestaande instrumenten voor auditeren en rapporteren. Daarnaast ondersteunen we de entiteiten van de Vlaamse overheid ook bij hun concrete inspanningen om hun milieu-impact terug te dringen en monitoren we de inspanningen en resultaten.

We voeren een hervorming van het subsidiestelsel voor milieu- en natuurverenigingen door, in overleg met de sector. Centraal in deze hervorming staan eenvoud, eenvormigheid en transparantie in de procedure voor erkenning en subsidiëring. We beogen het verminderen van de administratieve lasten voor verenigingen en de interne beheerskosten voor de overheid. Een helder kader en duidelijke, resultaatgerichte en haalbare indicatoren moeten de effectiviteit van de subsidieregeling meer zichtbaar maken voor alle betrokkenen. Wat projectsubsidiëring betreft, werken we een nieuwe regeling met meer gerichte, thematische projectoproepen uit waarmee organisaties worden gestimuleerd om mee voor de nodige versnelling te zorgen aangaande belangrijke thema’s van het Vlaamse natuur- en milieubeleid.

SD2. Omgevingsbeleid georiënteerd op Europese beleidskaders

Het Departement LNE neemt deze regeerperiode het voortouw in de ontwikkeling van een gedragen langetermijnvisie die enerzijds voortbouwt op internationale en Europese langetermijnkaders, maar anderzijds ook rekening houdt met de specifieke Vlaamse context. Hiertoe wordt de capaciteit inzake toekomstverkenningen verder uitgebouwd en wordt afstemming gezocht met processen die binnen en buiten het beleidsdomein lopen.

Gezien het internationale niveau richtinggevend is voor de ambitie van het Vlaams beleid, is een doelgerichte deelname aan het internationale beleid een doorlopende doelstelling. Een geharmoniseerd Europees beleidsinstrumentarium is nodig voor een gelijk speelveld en voor efficiënte realisatie van de Vlaamse beleidsdoelstellingen. Tijdens deze regeerperiode legt het departement de focus op prioritaire Europese en internationale dossiers binnen het kader van het programma van de Europese Commissie 2014-2019 en de uitwerking van de Sustainable Development Goals (SDGs) binnen de schoot van de Verenigde Naties. Vanuit het Europese kader streven we naar betere implementatie van bestaande regelgeving en synergiën met andere beleidsdomeinen. Als departement zorgen we voor een doeltreffende, doelmatige en evenwichtige uitvoering en handhaving van Europese regels en internationale engagementen door de gemaakte bovengewestelijke afspraken op te volgen (ratificatie, financiële bijdrage, omzetting, uitvoering, rapportering, bilaterale samenwerkingsprojecten, …) en de

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


internationale geschillen op te volgen. We zetten diverse Europese financieringsbronnen optimaal in om onze beleidsdoelstellingen te realiseren en zetten actief in op de internationale promotie van thema’s waar Vlaanderen een uitzonderlijk belang bij heeft.

SD3. Eenvoudige en doeltreffende instrumenten

Deze regeerperiode willen we komen tot een meer gebruiksvriendelijke en efficiënte vergunningverlening voor investeringsprojecten. Hiertoe operationaliseren we de omgevingsvergunning. In de tweede helft van de regeerperiode evalueren we de start van het Omgevingsvergunningsdecreet en doen we voorstellen tot bijsturing ervan.

Via de operationalisering van de omgevingsvergunning zorgen we voor een verbetering en versnelling van de processen inzake project-milieueffectrapportage (project m.e.r.) en omgevingsveiligheidsrapportage, door deze te integreren in de procedure van de omgevingsvergunning. Er wordt deze regeerperiode verder ingezet op de operationalisering van het decreet Complexe Projecten. Op basis van pilootprojecten zal het regelgevend kader en de nieuwe procesaanpak (beleidsdomeinoverschrijdend) geëvalueerd en zullen leerpunten gedetecteerd worden. Het is van belang aan te tonen dat de procedure effectief tot versnelling kan leiden, dat betere processen gevoerd worden en dat de nieuwe instrumenten van voorkeurs- en projectbesluit de verwachtingen inzake geïntegreerd beleid waarmaken.

We geven verder uitvoering aan de conceptnota voor de opmaak en operationalisering van een nieuw wetgevend kader voor de integratie van de plan-milieueffectrapportage (plan-m.e.r.) en andere effectbeoordelingen in de ruimtelijke uitvoeringsplanning (RUP). Het Departement LNE maakt deel uit van het ambtelijk kernteam die door de Vlaamse Regering werd aangeduid om uitvoering te geven aan de conceptnota. Aanleiding voor deze conceptnota was de opheffing van het integratiespoorbesluit, als gevolg van de arresten van het Grondwettelijk Hof en zodoende te starten met een nieuwe oplossing voor een wettelijke en methodologische integratie van de plan-milieueffectrapportageverplichtingen en andere beoordelingsverplichtingen in de ruimtelijke uitvoeringsplannen.

Het bestaande instrumentarium in de beleidsvelden Ruimtelijke Ordening, Leefmilieu en Natuur wordt gemoderniseerd met het oog op een versterkte realisatiegerichtheid en juridische robuustheid. Er wordt gestreefd naar eenvoudige procedures.

In deze regeerperiode wordt het Vlaams handhavingsbeleid verder uitgebouwd en verfijnd om de impact ervan te vergroten en om finaal ook via handhaving de kwaliteit van de leefomgeving te verbeteren. Daarnaast wordt ook ingezet op de operationalisering van een handhavingsbeleid van de omgevingsvergunning.

Gerichte en rechtvaardige handhaving vormt het sluitstuk van een geloofwaardig beleid. Oplossingsgerichtheid en klantvriendelijkheid staan hierin centraal. Consequente handhaving heeft baat bij een zo vroeg mogelijk optreden om curatief optreden te kunnen vermijden. Handhaving betekent in de eerste plaats aanwezigheid op het terrein en kan zo een belangrijke bottom-up signaalfunctie

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


vervullen naar de beleidsmakers. Daarnaast is een evenwichtig en rechtvaardig (bestuurlijk) sanctioneringssysteem onontbeerlijk om handhaving als sluitstuk van het beleid kracht bij te zetten. Voor schendingen inzake ruimtelijke ordening wordt, naar analogie met milieu, een efficiënt en billijk bestuurlijk beboetingsbeleid voorbereid en geïmplementeerd.

Regelgeving, procedures en voorschriften moeten zo eenvoudig en transparant mogelijk worden gemaakt zodat burger, bedrijf en actoren duidelijk weten wat kan en wat niet kan. Hiervoor zal de wisselwerking tussen de handhavers en de beleidsmakers worden geoptimaliseerd. Bestaande en nieuwe regels zullen worden getoetst op hun eenvoud, transparantie en handhaafbaarheid. Niet-handhaafbare regelgeving zal worden aangepast. Waar nodig zal ook de regelgeving inzake handhaving zelf worden geoptimaliseerd.

Ook zal de samenwerking, afstemming en informatie/data-uitwisseling tussen de verschillende handhavingsactoren worden gestimuleerd en dit zowel beleidsdomein- als bestuursniveauoverschrijdend. De actieve participatie aan de Vlaamse Hoge Handhavingsraad voor Ruimte en Milieu (VHRM) wordt voortgezet.

Complementariteit met de gemeentelijke bevoegdheden op vlak van inspectie en ondersteuning inzake handhaving – als kennisorganisatie – van de lokale besturen staat eveneens centraal.

We zullen een strategisch meerjarenhandhavingsprogramma opmaken en uitvoeren. We stemmen daarbij af met de rollende meerjarenprogramma’s voor evaluaties van omgevingsvergunningen en met de programma’s voor periodieke evaluaties in het kader van de Richtlijn Industriële Emissies (RIE). Naar aanleiding van de 6de staatshervorming werd het juridisch kader gecreëerd om het Vlaams Gewest meer inspraak te geven in het vervolgingsbeleid van het openbaar ministerie en het strafrechtelijk beleid inzake milieu en ruimtelijke ordening. Via de implementatie van het Samenwerkingsakkoord zal er vanuit het departement worden ingezet op een reële inbreng in het vervolgingsbeleid ten aanzien van milieumisdrijven, o.a. via deelname aan de expertisenetwerken van het Parket-Generaal, via deelname aan de werkgroep Coördinatie Vlaams vervolgingsbeleid en via inbreng in de ontwerp-Kadernota Integrale Veiligheid.

Deze regeerperiode zetten we verder in op het uitklaren van verschillende knelpunten in de milieuvergunningenreglementering. We willen dat absoluut bewerkstelligen voor de volgende thema’s:

- de omzetting van de Europese Best Beschikbare Technieken (BBT)-conclusies in het Vlaams

Reglement betreffende de Milieuvergunning (VLAREM) III, en dit zo snel mogelijk;

- doorvoeropslagplaatsen van internationale maritieme gevaarlijke goederen in de zeehavens;

- de exploitatie van verplaatsbare inrichtingen.

We zetten in dit kader verder in op een wetenschappelijke onderbouwing van het milieubeleid. Eén van de instrumenten die we daarvoor ter beschikking hebben, is het Toegepast Wetenschappelijk Onderzoek Leefmilieu (TWOL). Dit onderzoek laat ons toe de intern aanwezige kennis te koppelen aan externe expertise met als doel een goed onderbouwde, transparante, eenduidige en breed gedragen

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


milieuwetgeving. Deze TWOL-studies kunnen ook als basis dienen om de milieuhygiëneregelgeving verder te optimaliseren.

In de huidige economische context is het gebruik en transport van gevaarlijke stoffen een gemeengoed. Samen met de bevoegde minister voor mobiliteit, en de andere betrokken actoren wordt een evaluatie gemaakt met betrekking tot de regelgeving voor vervoer van gevaarlijke stoffen, met aandacht voor het kennen en beheersen van de risico’s en wordt gestreefd naar een mogelijke integratie van transport, ruimtelijke ordening en externe veiligheid.

Erkenningen vormen een belangrijk instrument in het leefmilieubeleid en garanderen een goede dienstverlening van enkele tienduizenden personen en bedrijven. In deze regeerperiode wordt de regelgeving erkenningen leefmilieu verder administratief vereenvoudigd door de integratie in het Vlaams reglement erkenningen leefmilieu (VLAREL) van de vijf bestaande besluiten van de Vlaamse Regering voor de certificering van bedrijven en personeel betreffende gefluoreerde broeikasgassen en ozonlaagafbrekende stoffen. Tevens zal de nieuwe verordening betreffende gefluoreerde broeikasgassen geïmplementeerd worden in het VLAREL, aangezien deze aanpassingen van de certificeringsverplichtingen vergt.

Op het vlak van handhaving erkenningen en bedrijfsinterne milieuzorg wordt in deze regeerperiode een risicogebaseerd handhavingsbeleid opgezet en uitgebouwd. In de loop van 2016 zullen alle erkenningen van onbepaalde duur zijn, waarna een systeem van periodieke controles zal starten, naast reactieve controles.

Wat betreft de digitalisering van procedures en informatiestromen worden deze regeerperiode de nodige stappen gezet om de klantvriendelijkheid van de Vlaamse overheid te verhogen, o.a. door vanaf 2017 een geïntegreerd e-loket te ontwikkelen. Ten slotte realiseren we deze regeerperiode een volledige integratie van de regelgeving m.b.t. bos en natuur.

SD5. Geïntegreerde gebiedsontwikkeling voor een kwaliteitsvolle leefomgeving met een evenwichtige mix van functies

Deze regeerperiode zetten we in op het instrument landinrichting in randstedelijke gebieden, zoals de Brugse Veldzone, Stadsbos Gent, het arrondissement Halle-Vilvoorde, Schelde-Rupel ten zuiden van Antwerpen en De Wijers in aansluiting op Hasselt en Genk. We werken een gericht programma ruilverkaveling uit voor de inrichting van landbouwgebieden, om de Europese doelen van het mestbeleid en de Europese natuurdoelen te realiseren en om een verdere economische ontwikkeling van de sector te garanderen.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


SD6. De milieukwaliteit van de leefomgeving verhogen

Water Ter verbetering van de grondwaterkwantiteit en -kwaliteit wordt er in deze regeerperiode doorlopend ingezet op de controle van grondwaterwinningen, met een focus op illegale grondwaterwinningen en op grondwaterwinningen in beschermingszones.

Bodem en Ondergrond We zullen tijdens deze regeerperiode bijdragen aan een betere handhaving van de grondverzetregeling, met een focus op enerzijds de opslag van verontreinigde bodem en anderzijds op de controle van de grondreinigingscentra.

Daarnaast zetten we verdere stappen in de richting van een landdegradatieneutraal Vlaanderen. We steunen Europese initiatieven die kunnen leiden tot een doelgerichte, proportionele en risicogebaseerde bescherming van de bodem. We investeren in verdere kennisopbouw rond bodembescherming. We nemen maatregelen voor de doelgroep landbouw door gebruik te maken van de kanalen die het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) biedt (inclusief de randvoorwaarden). We besteden de nodige aandacht aan bodembescherming in de Code Goede Landbouwpraktijk. We bouwen verder aan een beleid om het organischestofgehalte van bodems op peil te brengen. We zorgen voor een daadkrachtige aanpak van de erosieproblematiek. We evalueren de erosiebestrijdende maatregelen via financiële stimuli voor lokale overheden en investeren door middel van inrichtingsinstrumenten. We ontwikkelen een beleid om bodemverdichting te voorkomen of te verminderen via sensibiliserende en ondersteunende maatregelen.

Bijkomend voorzien we in een duurzame bevoorrading van minerale grondstoffen door het aandeel van Vlaamse primaire oppervlaktedelfstoffen en Vlaamse alternatieven te vergroten. We streven naar maximale zelfvoorziening, voor zover ecologisch en economisch haalbaar, en geven prioriteit aan het inzetten van alternatieve materialen. We zorgen voor een kwalitatieve nabestemming en (de controle op) de realisatie ervan. Voor de diepe ondergrond zal de basis gelegd worden voor een ondergrondse structuurvisie die negatieve interferenties tussen verschillende toepassingsmogelijkheden moet vermijden. We creëren een juridisch en milieuveilig kader voor diepe geothermie. Zowel voor de doelstellingen inzake de oppervlaktedelfstoffen als voor die van de diepe ondergrond is een sterke kennis van de Vlaamse ondergrond noodzakelijk.

Lucht Het Vlaamse emissiereductiebeleid geeft uitvoering aan een aantal internationale doelstellingen inzake luchtkwaliteit en emissiereducties. In Vlaanderen zijn verdere reducties van Stikstofoxiden (NOx), Ammoniak (NH3), Zwaveloxiden (SOx) en Vluchtige Organische Stoffen (VOS) noodzakelijk om de Vlaamse knelpunten in dit kader weg te werken (NOx, stikstofdepositie en ozon).

Door middel van een grensoverschrijdende aanpak van deze problemen zullen nieuwe emissiedoelstellingen worden vastgesteld in een nieuwe National Emission Ceiling (NEC) richtlijn. In het

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


kader van de Vlaamse Programmatische Aanpak van stikstof (PAS) zullen op korte termijn reductiemaatregelen voor NOx uitgewerkt moeten worden.

We werken reductieprogramma’s uit op maat van elke sector die gericht zijn op de invoering van kosteneffectieve maatregelen, innovatie, de evolutie en de inzet van de BBT, een verlaging van het energiegebruik, dit alles ondersteund door een mix van instrumenten, zoals regelgeving, handhaving, sensibilisering, communicatie en vrijwillige overeenkomsten.

We zullen extra toezien op de naleving van de emissiegrenswaarden en op een verdere vermindering van de NOx, NH3, SOx, VOS-uitstoot en zo nodig voorstellen doen om de vergunningsvoorwaarden aan te scherpen zodat de milieukwaliteitsnormen bestendig worden nageleefd.

Een belangrijk aandachtpunt is de bevordering van de technologische vernieuwing en vergroening van het bestaande installatiepark voor verbranding van biomassa om zo de luchtemissies ten gevolge van het toenemende gebruik van hout als brandstof voor de verwarming van woningen te verminderen.

Overschrijdingen van de huidige luchtkwaliteitsnormen doen zich voor in bepaalde industriezones, langs belangrijke wegen en in stedelijke gebieden. Tegen het einde van deze legislatuur vermindert de blootstelling van de bevolking aan luchtverontreiniging en zijn de resterende knelpunten weggewerkt. Daartoe wordt het Vlaams luchtkwaliteitsplan uitgevoerd en bijgestuurd waar nodig op basis van een evaluatie van de effecten van het plan.

De gebieden met verhoogde depositie en blootstelling van dioxines en Polychloorbifenyl (PCB’s), de regio’s met verhoogde concentratie en blootstelling aan zware metalen en de lokale knelpunten inzake industriële luchtverontreinigende bronnen worden gesaneerd in samenspraak met de betrokken actoren.

De gemeenten krijgen het vertrouwen om lokale knelpunten te saneren met maatregelen die passen binnen hun eigen lokale context. Ze worden hierbij actief ondersteund met informatie en instrumenten die inspelen op hun specifieke noden. De invoering van lage-emissiezones (LEZ) wordt gefaciliteerd via een nieuw wettelijk kader over de voorwaarden, de handhaving en de ontheffingen.

De hotspots in agglomeraties worden aangepakt. In overleg met lokale actoren wordt hierbij uitvoering gegeven aan het luchtkwaliteitsplan voor de Antwerpse agglomeratie en wordt een plan opgesteld voor de stad Gent en de Gentse Kanaalzone. Bij het herdenken van het huidige planningsinstrumentarium wordt nagegaan hoe ook flankerende (niet-)ruimtelijke acties m.b.t. lokale luchtkwaliteit kunnen worden opgenomen.

We zullen in de hotspotzones fijn stof extra toezien op de naleving van de emissiegrenswaarden en een verdere vermindering van de diffuse fijn stof uitstoot, zonodig door het voorstellen van aanvullende stofbeperkingsmaatregelen, zodat de milieukwaliteitsnormen in de hotspotzones bestendig worden nageleefd.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


We zullen ook extra toezien op de diffuse emissies van dioxinen, PCB’s en zware metalen in de buurt van bepaalde bedrijven.

Hinder Met het oog op de verbetering van de lokale leefkwaliteit wordt een werking opgezet om de wensbeelden, ontwikkeld in het Milieubeleidsplan (MINA), mee te helpen realiseren. Het gaat hier onder meer over de integratie van milieu- en gezondheidsaspecten in het stedenbeleid, de bevordering van groen en rust in de stad, het laten samenkomen van groen- en mobiliteitsbeleving en het versterken van ecologische connecties in woon- en werkgebieden. De acties richten zich in eerste instantie op de lokale overheden, met als doel deze te ondersteunen in de verbetering van de leefkwaliteit van wijken en buurten op hun grondgebied. We ondersteunen hen actief met informatie en instrumenten die inspelen op hun specifieke noden. Ook particulieren en bedrijven worden gestimuleerd om tuinen en bedrijventerreinen meer in te richten volgens de ecologische en sociale noden van de omgeving.

We werken samen met andere beleidsdomeinen aan een verhoging van de geluidskwaliteit. Dit doen we door (initiatiefnemers) aan te zetten tot het nemen van geluidsmilderende maatregelen, of ze op te leggen, zodat het geluidsniveau op een aanvaardbaar peil wordt gebracht. Een zelfde visie hanteren we voor geurhinder en de overlast van lichtvervuiling. Het beleid hierrond vindt invulling op basis van visienota’s. Voor geurhinder betekent dit bijvoorbeeld de opmaak van codes van goede geurpraktijk voor diverse hinderlijke activiteiten. Voor belangrijke luchthavens (Brussels Airport), wegen, spoorwegen en grote steden wordt gepast uitvoering gegeven aan de Europese richtlijn omgevingslawaai. We werken mee aan een samenwerkingsakkoord met de Federale Staat en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest om maatregelen in het kader van een gewestelijk actieplan voor de luchthaven Brussels Airport met de nodige rechtszekerheid te kunnen uitvoeren.

De regelgeving over de geluidsnormen voor muziekactiviteiten en de uitvoering ervan worden verder geoptimaliseerd.

We werken mee aan de realisatie van een structurele integratie van het planningsinstrumentarium met het milieuhinderbeleid. In dit verband wordt in het bijzonder werk gemaakt van de integratie van de geluidsaspecten in het ruimtelijk ordeningsbeleid. Hiertoe wordt voorzien in een regelgevend kader. Voor nieuwe woonfuncties betekent dit dat specifieke voorschriften zullen gelden op locaties met een hoge geluidbelasting en dat bestaande geluidgevoelige functies zullen gesaneerd worden.

Speciale aandacht gaat ook naar de geluid- en trillinghinder van bouwen sloopactiviteiten en naar de geur- en rookhinder van houtkachels. We brengen in kaart welke beleidskeuzes hierrond kunnen gemaakt worden. We blijven inzetten op stilte en stiltegebieden met het oog op het verhogen van de lokale leefkwaliteit.

Er zal ook een normenkader voor laagfrequent geluid worden uitgewerkt en voorgesteld.

Ten behoeve van een duurzame stedelijke logistiek werken we samen met andere beleidsdomeinen aan een werkbaar kader voor stillere voertuigen en geluidsarm laad- en losmaterieel. Op het einde van

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


deze regeerperiode wordt het gevoerde beleid geëvalueerd. Dit zal o.m. gebeuren aan de hand van een nieuw Schriftelijk Leefomgevingsonderzoek (SLO), beschikbare meet- en modelleringsresultaten, info over milieuklachten.

Flankerend aan deze beleidsmaatregelen zullen we gedurende de gehele regeerperiode extra aandacht besteden aan een doeltreffende behandeling van klachten met betrekking tot de geluids-, geur- en lichthinderproblematiek.

Deze regeerperiode voeren we een proactief milieubeleid om gezondheidswinst op bevolkingsniveau te realiseren, en zo mensen langer gezond en productief te laten leven en hun levenskwaliteit te verhogen. Dit doen we door in te zetten op de vertaling van milieu- en gezondheidsonderzoek o.a. het Vlaams Humaan Biomonitoringsprogramma (VHBP) in geïntegreerde, participatieve actieplannen met maximale complementariteit aan de bestaande milieu- en gezondheidsmeetnetten. Daarnaast zetten we in op een gezond binnenmilieu, ook bij nieuwe maatschappelijke bouwevoluties. Concrete richtlijnen voor de combinatie van gezondheid met o.a. maximale energie-efficiëntie, hergebruik van materialen en verwevenheid van functies worden opgesteld en gecommuniceerd.

Milieu en gezondheid is een heel divers en maatschappelijk gevoelig thema. Vinger aan de pols houden en het Vlaamse beleid verder ontwikkelen is hierbij essentieel (o.a. rond niet-ioniserende straling (NIS) en nanomaterialen). Ook gezond tuinieren is een actueel aandachtspunt om milieu- en gezondheidswinst te realiseren. Een rode draad door het milieu- en gezondheidsbeleid is aandacht voor kwetsbare groepen. Specifiek voor deze regeerperiode zetten we maximaal in op milieu- en gezondheidswinst bij personen met een lage socio-economische status. In het kader van de handhaving zal er een klantvriendelijker klachtenbeheersysteem worden uitgewerkt tussen alle betrokken stakeholders.

Ten slotte vervult het Departement LNE zijn coördinerende rol ten aanzien van de risicobeheersing inzake milieugevaarlijke stoffen, waaronder hormoonverstorende stoffen en pesticiden.

Natuur Op 23 april 2014 gaf de Vlaamse Regering haar goedkeuring aan 36 besluiten tot aanwijzing van de speciale beschermingszones in het kader van de Habitatrichtlijn en tot het vaststellen van de bijhorende instandhoudingsdoelstellingen (IHD) en prioriteiten in het kader van de Vogel- en Habitatrichtlijn (S-IHD-besluiten). De Vlaamse Regering besliste o.m. om de programmatische aanpak van de stikstofdepositie (PAS) in te voeren. Deze afspraken werden op 30 januari 2105 opnieuw bevestigd door de Vlaamse regering. Deze programmatische aanpak moet tot een structurele oplossing voor de impact van stikstofdeposities in de Natura 2000-gebieden leiden, door een afbouw van de stikstofuitstoot via generieke maatregelen, gebiedsgerichte maatregelen (vergunningen) en herstelmaatregelen.

In 2015 wordt een voorlopige PAS voorbereid, waarin een taakstelling per sector en reductiedoelen per gebied worden aangegeven. Op basis van overleg, onderzoek en consultatie moet het beleid verder vorm gegeven worden en in 2019 resulteren in een definitieve PAS (DPAS), waarin een sluitend pakket brongerichte maatregelen (generiek en gebiedsspecifiek) geldt en het herstelbeleid operationeel is. In de DPAS zal ook ontwikkelruimte ter beschikking worden gesteld voor het vergunnen van nieuwe

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


activiteiten. De DPAS kan pas ingaan als het omgevingsvergunningsdecreet in werking is getreden en de NEC-richtlijn is geïmplementeerd.

Via diverse gerichte preventieve controlecampagnes zal gedurende de hele regeerperiode worden toegezien op de naleving van de wettelijke bepalingen m.b.t. verzurende en vermestende emissies van de landbouwsector.

In het kader van deze programmatische aanpak wordt een herstructureringsprogramma voor bedrijven met een hoge stikstofuitstoot op Natura 2000 gebieden uitgewerkt en een herstelprogramma om natuurgebieden meer bestand te maken tegen stikstofdepositie.

SD7. Vlaanderen op weg zetten naar een kringloopeconomie

Binnen het strategisch programma ketentoezicht zullen we gedurende de gehele regeerperiode de inspanningen verhogen om illegale afvalactiviteiten aan banden te leggen, en meer in het bijzonder de illegale in-, uit- en doorvoer van afvalstoffen. De focus zal hierbij bepaald worden door de risicoanalyse en het controleplan Europese Verordening Overbrenging Afvalstoffen (EVOA) die overeenkomstig de in 2014 gewijzigde EVOA tegen 1 januari 2017 moeten uitgewerkt worden.

We zullen vanaf 2015 inzetten op concrete acties die als doel hebben een duurzame en geïntegreerde verwerking van biomassa(rest)stromen beter te kunnen garanderen. Met onze handhavingscampagnes willen we tegen het einde van deze regeerperiode tot een sanering komen van de sector van de biomassa- en houtafvalverbrandingsinstallaties en de biogasinstallaties.

SD8. Naar een klimaatvriendelijke samenleving

Om de Vlaamse broeikasgasreductiedoelstellingen te halen heeft het Departement LNE als doelstelling deze regeerperiode alle interne maatregelen te nemen die technisch en economisch uitvoerbaar en maatschappelijk aanvaardbaar zijn. Het Vlaams Mitigatieplan 2013-2020 (VMP) is hiervoor het kader en beschrijft welke maatregelen in de verschillende domeinen voorzien worden. Omdat deze niet zullen volstaan zal het departement conform het VMP ook mogelijke bijkomende maatregelen oplijsten en voorbereiden en aan de Vlaamse Regering voorstellen om de doelstellingen te kunnen bereiken.

De uitvoering van het Vlaams Adaptatieplan zal worden gemonitord, de horizontale en verticale samenwerking wordt versterkt en het netwerk Climate change and changes in spatial structures in Flanders (CcASPAR) wordt verdergezet als een ‘denktank klimaatbestendig Vlaanderen’.

Voor het klimaatbeleid zullen we samenwerken met steden en gemeenten die instappen in het Burgemeestersconvenant (mitigatie) of deelnemen aan het Mayors Adapt (adaptatie). Via lerende netwerken zorgen we voor kennisdeling. Schaalvergroting van projecten kan leiden tot betere resultaten en kan lokale overheden ook inspireren en motiveren. Centraal in onze werking staat het stimuleren van steden en gemeenten om concrete projecten uit te voeren.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


De EU heeft een roadmap opgemaakt om de vereiste -80% à -95% reductie van emissies in 2050 te halen. Deze roadmap dient als baken voor het beleid en zal vertaald moeten worden naar nationale roadmaps door de lidstaten. Het VMP 2013-2020 focust op de doelstelling voor 2020 maar besteedt ook aandacht aan de lange termijn: voor iedere sector is een doorkijk 2050 opgenomen die zal uitgewerkt worden in een koolstofarme ontwikkelingsstrategie voor Vlaanderen. Hiervoor is al een eerste studie uitgevoerd en zullen deze regeerperiode implementatietrajecten uitgewerkt worden voor de verschillende sectoren in samenwerking met alle betrokken departementen en stakeholders.

SD9. Het omgevingsbeleid wordt wetenschappelijk onderbouwd. We stimuleren de doorwerking van het omgevingsbeleid in relevante beleidsvelden en sectoren

Het Departement LNE vervult zijn coördinerende rol binnen het beleidsdomein met betrekking tot de afstemming op niveau van overkoepelende beleidsplanning en beleidsopvolging. Dit behelst eveneens een participatie in planprocessen van belendende beleidsdomeinen, zoals mobiliteit en ruimtelijk ordening.

We stimuleren de doorwerking van het omgevingsbeleid in relevante beleidsvelden en sectoren. We brengen meer interne samenwerking en synergiën tot stand, hetzij projectmatig, hetzij procesmatig, hetzij meer strategisch.

Om de impact van de transportsector te verminderen, is het belangrijk om alternatieven te zoeken en zowel de verkeersintensiteiten over de weg te beheersen als het voertuigenpark te vergroenen. Er wordt daarom deze regeerperiode actief bijgedragen aan het Mobiliteitsplan door doelstellingen te bepalen voor de transportsector. Samen met de collega’s van het Departement Financiën en Begroting wordt de autofiscaliteit hervormd waarbij deze gerelateerd wordt aan de impact op de luchtkwaliteit. Er wordt bijgedragen aan de vaststelling van de tarieven voor de kilometerheffing voor vrachtwagens en het verkennen van de mogelijkheden en voorwaarden voor de invoering van een kilometerheffing voor personenwagens. Samen met de collega’s van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken gaat aandacht naar de vergroening van de logistieke sector, het openbaar vervoer en de taxisector. Er wordt ook ingezet op het vergroenen van de vloot voor binnenvaart en zeevaart door de verdere uitbouw van walstroominfrastructuur en het bevorderen van het gebruik van emissiearme vaartuigen. Er gaat aandacht naar een Vlaams beleidskader rond duurzame stedelijke logistiek en naar de verdere uitbouw van de werking van de logistieke consulenten. Om meer alternatieve voertuigen in het straatbeeld te krijgen, stellen we een Vlaams actieplan voor schone brandstoffen in transport op dat is afgestemd met de federale overheid en als input dient voor het nationaal actieplan in het kader van de Europese richtlijn Clean power for transport.

Biodiversiteit en de gelinkte ecosysteemdiensten bieden kansen voor economische groei en ontwikkeling (o.m. biologische/geïntegreerde landbouw, toerisme, innovatie, bevoorradingszekerheid). We ondersteunen het bedrijfsleven bij het identificeren en beheren van de risico’s en economische opportuniteiten voor hun onderneming door de afhankelijkheid van biodiversiteit, ecosystemen en ecosysteemdiensten en de impact daarop in kaart te brengen.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Bijkomend zetten we in op de implementatie van de principes van natuurtechnische milieubouw (NTMB) zodat Vlaanderen meer kansen geeft aan natuur en biodiversiteit. Terwijl de infrastructuursector op dit ogenblik de NTMB reeds toepast, willen we deze regeerperiode het werkveld verruimen naar de algemene bouwsector. Hierbij houden we rekening met de bestaande relevante Vlaamse initiatieven zoals het transitienetwerk Duurzaam Bouwen en Wonen (DuWoBo) en het beleidsprogramma Materiaalbewust bouwen in kringlopen. Om doelgericht en gecoördineerd uitvoering te geven aan ontsnipperingsmaatregelen en ecologisch bermbeheer werken we nauw samen met alle rechtstreeks betrokken entiteiten van de Vlaamse overheid, lokale besturen en het middenveld.

In 2015 werd een nieuw Milieubeleidsplan (MINA) opgesteld in samenhang met en volledig complementair aan andere plannen (zoals het Mobiliteitsplan, het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen en de sectorale plannen en programma’s binnen leefmilieu, natuur en landschap). In het plan worden onder meer opportuniteiten gezocht om concrete stappen vooruit te zetten op het vlak van groene economie, milieuverantwoorde consumptie en lokale leefkwaliteit. Op termijn wordt gezocht naar synergiën tussen het MINA en het Beleidsplan Ruimte Vlaanderen, zodat een evolutie mogelijk wordt naar één Omgevingsbeleidsplan.

We vervullen onze taken op vlak van onderzoekscoördinatie en de generieke ontsluiting van de onderzoeksresultaten.

Ten slotte zetten we, aansluitend op de kennisopbouwende taken van de Vlaamse Milieumaatschappij voor het lucht- en klimaatbeleid (emissie-inventaris, luchtkwaliteitsmeetnetten en modellering), de onderbouwing van het lucht- en klimaatbeleid verder. De focus ligt daarbij op de ontwikkeling van modellen, scenario’s en prognoses voor energieverbruik en emissies van broeikasgassen en luchtpolluenten. We rapporteren daarover conform onze internationale verplichtingen en gebruiken deze scenario’s als basis voor beleidsontwikkeling. Aansluitend ontwikkelen we tools voor de voorspelling en beoordeling van de luchtkwaliteit en stellen deze ter beschikking van potentiële gebruikers. We voeren verder onderzoek uit naar de verschillende bronnen van luchtverontreiniging en mogelijke saneringsmaatregelen.

SD10. Interbestuurlijk samenspel in vertrouwen tussen bestuurskrachtige, verantwoordelijke partners

Deze regeerperiode stimuleren we lokale overheden om verder in te zetten op een sterk lokaal milieu- en natuurbeleid. Sterke bestuurlijke partners die verantwoordelijkheid opnemen en de nodige maatregelen nemen om het hoofd te bieden aan (lokale) milieu-uitdagingen zijn cruciaal voor het behalen van Vlaamse en Europese milieudoelstellingen. We ondersteunen concrete projecten en zetten in op samenwerking, kennisdeling en kennisopbouw.

We zetten ons in om een vlotte transitie naar een nieuw beleidsdomein Omgeving en een nieuw Departement Omgeving te realiseren. Als eindresultaat beogen we een nieuwe organisatiestructuur, op beleidsdomeinen entiteitsniveau, die staat voor een coherent, meer geïntegreerd en slagkrachtiger beleid en een efficiënte, oplossingsgerichte en klantvriendelijke dienstverlening.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Het nieuwe Departement Omgeving neemt een sleutelpositie in het nieuwe beleidsdomein in. De structuur van dit nieuwe departement wordt bepaald in functie van de processen, waarbij integratie van beleidsmatige processen gebeurt waar dit een meerwaarde heeft voor de klant en of voor het beleid, en waarbij ondersteunende dienstverlening wordt gebundeld zodat efficiëntiewinsten mogelijk worden.

Op korte termijn zullen de inspectie- en toezichtstaken tussen LNE en Ruimtelijke Ordening, Wonen en Onroerend Erfgoed worden herschikt. De bestuurlijke beboeting van schendingen inzake ruimtelijke ordening en onroerend erfgoed zal gebeuren binnen het Departement LNE.

Tijdens deze regeerperiode wordt een stappenplan opgesteld en uitgevoerd om de diensten m.b.t. de screening, regulering en handhaving van activiteiten die een impact hebben op mens en milieu te digitaliseren met als doel de efficiëntie, effectiviteit en integratie van de dienstverlening te verhogen.

Hierbij hanteren we een tweesporenbeleid: we zetten enerzijds in op het digitaliseren van de informatiebronnen van deze diensten, anderzijds creëren we groeiruimte voor de organisatie door kennis van digitaliseringstrajecten en bestaande technologieën en softwarepakketten te delen en te ondersteunen. We bieden diensten tussen overheid, bedrijven en burgers zo veel mogelijk digitaal aan via kanalen die zijn afgestemd op de doelgroep. Wijzigingen in de omgeving worden geëvalueerd en beantwoord om het slagen van de digitaliseringstrajecten te verzekeren.

We willen deze regeerperiode een intern en extern gedragen visie en strategie voor communicatie naar en sensibilisering van bedrijven, consumenten en lokale besturen uitwerken en in de praktijk uitrollen. Deze strategie houdt rekening met de noden en de behoeften van deze doelgroepen en zet in op partnerschappen binnen en buiten de overheid met het oog op onderling goed afgestemde boodschappen op maat.

Daarnaast willen we de uitwisseling van (milieu-)informatie tussen bedrijven en overheden optimaliseren. Dit kan onder meer door de aanlevering van informatie te vereenvoudigen, bij de verwerking van informatie ook rekening te houden met de mogelijke bruikbaarheid ervan door de belanghebbenden, de verzamelde informatie maximaal ter beschikking te stellen van de bedrijven en nog meer af te stemmen tussen de lopende initiatieven van verschillende entiteiten en actoren. We evalueren de beleidsaanbevelingen uit de lopende studies en voeren deze door waar mogelijk.

B. MEERJARENPERSPECTIEF BELEIDSVELD ENERGIE

De uitvoering van het nieuwe Europees beleidskader voor klimaat en energie voor 2030 vereist het bepalen en vastleggen van doelstellingen voor hernieuwbare energie en energie-efficiëntie, het opmaken van een Vlaams energieplan als onderdeel van een Belgisch energieplan in het kader van de governance van de Europese energie- en klimaatdoelstellingen en het opvolgen en actualiseren van het energieplan op basis van indicatoren.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Het is essentieel hiervoor deze regeerperiode de nodige procesarchitectuur te voorzien. Voor de opmaak van een geïntegreerd energie- en klimaatplan 2030 moet door de Vlaamse Regering een programmabureau worden aangesteld. Een energievisie, die wordt gedragen door de verschillende bevoegde overheden en de belangrijke stakeholders, kan resulteren in een breed gedragen ‘Energiepact’. Dit zou afspraken kunnen bevatten over:

- de te bereiken Europese (2030, routemap 2050) en andere doelstellingen

(bevoorradingszekerheid, competitieve energieprijzen) op vlak van energie, de verdeling van de

inspanningen om deze doelstellingen te bereiken over de verschillende sectoren en mijlpalen om

deze doelstellingen te bereiken;

- de investeringen die nodig zijn voor het bereiken van deze doelstellingen in de verschillende

sectoren (energie-efficiëntie, vraagzijdebeheer, hernieuwbare energie, warmtekrachtkoppeling

(WKK), andere energieproductie, netwerkinfrastructuur, opslagmogelijkheden, …) en de actie die

daarvoor door de verschillende bevoegde overheden zal worden ondernomen (regulering,

ondersteuningsbeleid, vergunningenbeleid, fiscaal beleid, financiering, begeleidende maatregelen,

…);

- de opmaak van scenario-analyses met goed onderbouwde aannames en de governance

structuur voor de monitoring, opvolging en borging van de uitvoering van het Energiepact.

Het Burgemeestersconvenant is een geschikt instrument om de klimaatinitiatieven van lokale overheden inzake de verbetering van energie-efficiëntie en investeringen in hernieuwbare energie te ondersteunen. Lokale overheden worden ook ondersteund bij de concrete implementatie van hun energietransitie door o.a. een quickscan hernieuwbare energie en een warmteatlas om zowel het hernieuwbare energiepotentieel in de gemeente alsook het potentieel voor (rest)warmtebenutting op (eventueel breder) lokaal niveau in kaart te brengen.

Bij de uitwerking van regelgeving voor de energiedistributienetwerken zorgen we ervoor dat de betrouwbare energievoorziening gegarandeerd blijft, dat de netwerken zich aanpassen aan het energiesysteem van de toekomst en dit tegen aanvaardbare kosten en op een kosteneffectieve manier.

We volgen het Europese energiebeleid en de Europese Energieraad van nabij op en behartigen de Vlaamse energiebelangen bij het bepalen van Belgische standpunten in de Europese Raad en in Europese fora. We zorgen voor een tijdige en gedegen omzetting van Europese richtlijnen in Vlaamse regelgeving en overleggen met de Europese instanties waar nodig.

Deze regeerperiode worden volgende prioritaire Europese energiedossiers van nabij opgevolgd:

- De Europese Energie-unie;

- De uitwerking en invoering van het 2030 Klimaat- en Energiepakket;

- De verdere versterking van de Europese energiemarkt;

- Europese initiatieven op vlak van onderzoek en ontwikkeling inzake energietechnologie.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


In deze regeerperiode liggen de multilaterale prioriteiten bij de opvolging van het ‘International Renewable Energy Agency’ (IRENA) en het Internationaal Energie Agentschap (IEA), waarbij we een routekaart uitstippelen om het aandeel hernieuwbare energie in België te verhogen. We volgen ook bilaterale energiecontacten op.

C. MEERJARENPERSPECTIEF BELEIDSVELD DIERENWELZIJN

In deze regeerperiode wordt het dierenwelzijnsbeleid in Vlaanderen vorm gegeven waarbij een sluitende wetgeving uitgewerkt wordt voor alle diergroepen. De wetenschappelijke ondersteuning van het beleidsdomein wordt gewaarborgd door de Vlaamse Raad voor Dierenwelzijn, die als onafhankelijk orgaan optreedt en een evenwichtige vertegenwoordiging van alle belangen in de sector kent.

Deze regeerperiode volgen we de beleidsontwikkelingen rond dierenwelzijn op internationaal niveau actief op en vervullen we een voortrekkersrol binnen Europa in coalitie met gelijkgezinde lidstaten. We bouwen een constructieve samenwerking op met de andere gewesten en realiseren een vlotte coördinatie van de Belgische positiebepaling in internationale Dierenwelzijnsdossiers.

Het toezicht op het welzijn van dieren is geen zaak die louter van één inspectiedienst kan en mag afhangen. Deze regeerperiode moeten de processen voor de aanpak van inbreuken uitgeschreven en geïmplementeerd zijn. Een controleplan moet geïmplementeerd zijn. De erkenning van inrichtingen (kwekerijen, asielen, pensions, dierenwinkels, dierentuinen, laboratoria) moet voor de burger een meerwaarde betekenen.

Er moet een structurele samenwerking zijn met andere actoren en een nauwe samenwerking met andere bevoegdheden gerealiseerd worden .

De Inspectiedienst moet geïnformatiseerd worden om processen efficiënter te doen verlopen. Een effectief beleid inzake dierenwelzijn heeft een efficiënt handhavingssysteem nodig. Dit veronderstelt een evaluatie van het bestaande handhavingssysteem en onderzoek naar het meest gepaste kader, zowel voor toezicht als voor sanctionering, inclusief bestuurlijke beboeting.

Tegen het einde van de legislatuur is de zichtbaarheid van het beleidsveld dierenwelzijn groter door het beleid, zowel maatregelen als controleresultaten, zo ruim mogelijk bekend te maken en is het brede publiek meer bewust aangaande de dierenwelzijn problematieken, de oorzaken en de oplossingen.

D. MEERJARENPERSPECTIEF BELEIDSVELD ONROEREND ERFGOED

Voor schendingen inzake onroerend erfgoed wordt het instrumentarium van het decreet betreffende het onroerend erfgoed geoperationaliseerd op een doelmatige, proportionele en kostenefficiënte wijze om de toestand van het beschermde erfgoed te vrijwaren en, waar nodig, te verbeteren. Dit gebeurt overeenkomstig de krachtlijnen van het handhavingsprogramma Onroerend erfgoed dat de Vlaamse regering op 27 november 2015 goedkeurde.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


3 UITVOERING VAN DE BELEIDSDOELSTELLINGEN IN 2016

In dit tweede deel beschrijven we de jaardoelstellingen met onderliggende acties die we willen realiseren in het jaar 2016. De jaardoelstellingen worden beschreven per beleidsdoelstelling uit de verschillende beleidsnota’s, zodat duidelijk is wat het Departement LNE doet ter invulling van de beleidsdoelstellingen omgeving, energie, dierenwelzijn en onroerend erfgoed.

E. JAARDOELSTELLINGEN BELEIDSVELD OMGEVING

SD1. Vergroening van de economie

OD1. Economische actoren stimuleren om hun milieu-impact verder te verminderen

1. OD1.1 We onderzoeken een Groene Economie Convenant en maken werk van indicatoren rondgroene economie

Er wordt gestart met de verkenning rond de ‘Groene economie convenant’. Dit instrument willen we inzetten om samen met bedrijven en organisaties obstakels te verhelpen die in de weg staan van (innovatieve) groene projecten. We overwegen een actualisatie van de ‘monitor groene economie’ i.h.k.v. VRIND. Daarnaast bouwen we voort op (een deel van) de resultaten van de studie rond OESO-indicatoren voor Vlaanderen. Al deze punten gebruiken we om de visie op groene economie naar buiten bekend te maken.

2. OD1.2 We werken samen met de landbouw-, voedings- en milieusector om milieu- ennatuurintegratie te bevorderen

We verbeteren de financieel-economische kennis van de milieucoördinator door mee te werken aan een opleidingsdag en door het concept voor een handleiding uit te werken. We begeleiden verder de TWOL-studie ‘Agro-ecologie als hefboom voor een educatie voor duurzame landen tuinbouw’. We organiseren het milieucongres waarbij we focussen op samenwerking tussen bedrijven en overheden. We organiseren een tweetal VLIMO’s (Vlaamse Integraal Milieu-overleg) Voeding en actualiseren de integrale milieuanalyse (IMA) van de voedingssector, als afsluiting van het lopende Doelgroepprogramma. Daarnaast zetten we ook het overleg met de milieusector verder om knelpunten (o.a. in bestaande regelgeving) weg te werken en op opportuniteiten in te spelen.

3. OD1.3 We versterken de voorbeeldrol van bedrijvenIn het kader van de BREF-werking zullen we meewerken aan het versterken van de voorbeeldrol van bedrijven bij het aanduiden van ‘well performing installations’. Op die manier kunnen de aangeduide bedrijven door informatiedeling mee bijdragen aan de actualisatie van de BREFs. In 2016 zullen we mogelijk ‘well performing installations’ aanduiden voor de BREFs STS, FMP, LVIC, TXT, SA, SF, SIC, STM en resource efficiency.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


OD2. Verlagen van de milieu-impact van consumentengedrag

4. OD2.1 We ontwikkelen kennis en zoeken synergieën om de consument te stimuleren ommilieuverantwoord te consumeren

In de loop van 2016 wordt onderzocht hoe de Product Environmental Footprint (PEF) en de Organisational Environmental Footprint (OEF) methodologie kan worden toegepast in de praktijk. Meer bepaald zal nagegaan worden hoe de data-architectuur er moet uitzien en op welke manier de resultaten kunnen worden gecommuniceerd naar de consument. Dit doen we in samenwerking met een retailer. Daarnaast worden er twee praktijkcases onderzocht over hoe we de consument kunnen sturen naar een milieuverantwoord en gezond voedingspatroon. Dit willen we bereiken zonder hem/haar te overtuigen met een milieu- of gezondheidsboodschap. Zo willen we het potentieel van nudging en behavioural economics nagaan en we testen dit in bedrijfsrestaurants en in de supermarkt.

5. OD2.2 We ondersteunen de consument op vlak van duurzamere consumptiepatronenWe ontwikkelen projecten die de consument ondersteunen om duurzamer te consumeren rond voeding en materialen, waarbij we vernieuwende inzichten uit de gedragswetenschappen integreren. Rond voedselverliezen voeren we het actieprogramma voor de consument binnen de ketenroadmap voedselverlies 2015-2030 uit, organiseren we een maatschappelijk forum, monitoren we het consumentengedrag en verspreiden we informatie- en sensibilisatiemateriaal. We ontwerpen en testen vernieuwende interventies rond duurzame voeding op schoolniveau. Hierbij leggen we de link tussen milieu en gezondheid. Samen met de partners van het Vlaams Materialenprogramma zetten we in op informeren, sensibiliseren en educatie van burgers en toekomstige professionelen over het duurzaam omgaan met materialen.

OD3 Externe milieukosten internaliseren in de prijzen van producten en diensten

6. OD3.1 We stimuleren economische actoren tot verdere verlaging van de milieu-impact en zetten inop het internaliseren van externe kosten

We werken verder rond de vergroening van de fiscaliteit waarbij we concrete scenario’s onderzoeken. Zo wordt rekeningrijden van naderbij bekeken waarbij we naast de milieueffecten ook de brede socio-economische effecten in kaart brengen. Er wordt van start gegaan met een studie die een praktijk gerichte CO2-taks zal onderzoeken. Het doel van deze studie is om te bekijken hoe we het achterliggende concept van de CO2-taks kunnen toepassen met bestaande fiscale instrumenten. Deze topics worden ingezet om onze visie op vergroening van de fiscaliteit naar buiten te dragen in het breder kader van de groene economie.

OD4 Inzetten op de ontwikkeling van kennis, vaardigheden en attitudes voor een meer milieuvriendelijke en duurzame maatschappij

7. OD4.1 We voeren het NME-programma uitWe vervullen onze brugfunctie tussen internationale en academische ontwikkelingen en intermediaire spelers in het Vlaamse NME/EDO-werkveld via professionalisering van vormingswerkers en

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


proeftuinwerking. Binnen ‘Open Kaart' experimenteren we met ‘bioregionalistische’ NME. Via de coördinatie van het VN Programma voor EDO zoeken we in ‘Buurten met erfgoed’ verbanden tussen milieu-, duurzaamheids- en erfgoededucatie. Samen met de Vlaamse Vereniging voor Ontwikkelingssamenwerking en Technische Bijstand (VVOB) trachten we scholenbanden op te richten tussen landbouwscholen in Vlaanderen, Congo en Ecuador en NME-EDO met mondiale vorming te verbinden. Voor de vormingswerkers zetten we in op vernieuwende werkvormen en initiatieven, zoals innovatielabs, de NME-dag en een expertpanel rond technologie, educatie en duurzaamheid.

8. OD4.2 We voeren de programma’s voor MOS en ECOCAMPUS uitWe ondersteunen verder de MOS-begeleiders d.m.v. experimenten, lerende netwerken en intervisie. We werken aan jongerenparticipatie en vergroening van de speelplaatsen. We evalueren de piloot- en trajectscholen en betrekken scholen bij het implementeren van de doelstellingen van de Foundation for Environmental Education (FEE). Binnen dat kader reiken we ook de groene vlaggen van Ecoschools uit. Binnen Ecocampus werken we een platform uit voor innovatieve experimenten over complexe duurzaamheidsvraagstukken en een reflectie-instrument voor een duurzame hoger onderwijsinstelling. We activeren en ondersteunen baanbrekende proefprojecten en treden op als (internationale) kennisdraaischijf en als brug naar internationaal duurzaam hoger onderwijs. We geven advies voor het Vlaamse beleid en overheidsinitiatieven.

OD5. Interne milieuzorg versterken en verankeren in de werking van de Vlaamse overheid

9. OD5.1 We verankeren milieuzorg in de werking van de entiteiten van de Vlaamse overheidWe verankeren verder interne milieuzorg bij de entiteiten van de Vlaamse overheid door ze te ondersteunen bij het inschatten van hun milieu-impact, door de opgedane ervaring met ons eigen milieuzorgsysteem te delen en door benchmarking en auditing. We faciliteren milieuzorgacties, in nauwe samenwerking met gemotiveerde entiteiten en thema-experts, van waaruit we beleidsadviezen formuleren en communiceren naar de (leidend) ambtenaren. We zetten in op de ontwikkeling, actualisatie en harmonisatie van duurzaamheidscriteria voor overheidsopdrachten en de monitoring van duurzame en innovatieve overheidsopdrachten. We gaan na op welke punten we gemeenten kunnen helpen bij de professionalisering van hun aankoopbeleid.

OD6. Hervorming financiering milieu- en natuurverenigingen

10. OD6.1 We operationaliseren het nieuwe decreet en uitvoeringsbesluit m.b.t. erkenning ensubsidiëring milieu- en natuurverenigingen

Op 1 januari 2016 wordt het nieuwe subsidiestelsel voor natuur- en milieuverenigingen ingevoerd. Vanaf dan start de nieuwe erkenningsprocedure voor de verenigingen en vanaf 1 januari 2017 de subsidiëring. In de loop van 2016 werken we een methodiek uit om het nieuwe subsidiestelsel te implementeren en op te volgen. We voorzien een uitgebreide informatieverstrekking aan en samen met de sector.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


SD2. Omgevingsbeleid georiënteerd op Europese beleidskaders

OD8. Een doelgerichte deelname aan het internationaal beleid

11. OD8.1 We staan in voor de procescoördinatie van Europese en multilaterale dossiers, met een focusop de thema’s waar Vlaanderen een uitzonderlijk belang heeft

We staan in voor de algemene procescoördinatie van Europese en multilaterale dossiers, o.a. door analyse van de beleidsrelevantie van nieuwe dossiers, door inhoudelijk en procedureel het overzicht te bewaken, het fungeren als Vlaams aanspreekpunt voor de contacten met bovengewestelijke instanties en het aansturen van Vlaamse experten om te komen tot Vlaamse, Belgische en Europese standpunten via overleg en afstemming tussen verschillende departementen en binnen verschillende fora op Vlaams (Vlaams Overleg Internationaal Milieubeleid (VOIM), Strategisch Overleg Internationale Aangelegenheden (SOIA),… ), Belgisch (Coördinatiecomité Internationaal Milieubeleid (CCIM), Coormulti, Directie-Generaal Europese Zaken en Coördinatie (DGE), …) en EU- niveau (Working Party on the Environment (WPE), Working Party on International Environmental Issues (WPIEI), Comité van Permanente Vertegenwoordigers (COREPER), …). In 2016 zal de procesopvolging rond Europese dossiers, rekening houdende met het werkprogramma van de Europese Commissie, zich vooral toespitsen op vier grote thema’s: energie en klimaatverandering, circulaire economie, luchtkwaliteit en biodiversiteit. Bijkomend volgen we relevante transversale dossiers (EU semester, Agenda 2030, IIA en Betere Regelgeving, MIW) en integratiedossiers uit andere beleidsdomeinen op in het kader van het Europese transport-, energie-, landbouw- en competitiviteitsbeleid. Daarnaast worden in 2016 prioritaire multilaterale dossiers opgevolgd binnen de VN, de United Nations Economic Commission for Europe (UNECE), United Nations Environment Programme (UNEP) en de OESO.

12. OD8.2 We staan in voor de standpuntbepaling en deelname aan onderhandelingen enbesluitvorming in actuele EU en multilaterale dossiers

In 2016 zullen we actief participeren aan Europese en internationale onderhandelingen en besluitvorming. Voor wat betreft Europese dossiers ligt de focus van het departement in 2016 op:

- vergroening van het EU 2020 proces;

- Het Europese Energie- en Klimaatpakket 2030 en de herziening van EU Emission Trading System

(ETS), de Effort Sharing Decision, Land Use, Land Use Change and Forestry (LULUCF), de

governance-aspecten van de Europese Energie-Unie, deelname aan het Climate Change

Committee, Belgische pilotage;

- Het Europese luchtpakket met de NEC-richtlijn (verdeling emissieplafonds) Belgische pilotage en

een aantal technische dossiers luchtkwaliteit (Real Driving Emissions, Euronormering voor

voertuigen en BREF studies Richtlijn Industriële Emissies);

- Duurzame mobiliteit;

- Europese geluidsregelgeving, o.a. door deelname aan het EU Noise Regulatory Committee en

REFIT- proces, Belgische pilotage;

- Humane Biomonitoring (HBM); Belgische pilotage;

- pakket kringloop economie (inclusief wetgevend voorstel afval en productbeleid);

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


- vereenvoudiging van besluitvormingsprocedures inzake gebruik van GGO;

- REACH en nieuw beleid inzake gevaarlijke stoffen (Nano, hormoonverstoorders…);

- Evaluatie van de ecological focus areas en van de Vogel- en Habitatrichtlijn;

- Monitoring en rapportering van milieu- en energiebeleid (ook via proces Make It Work);

- Brandstofkwaliteit;

- Havenontvangstinstallaties;

- Het ‘European Innovation Partnership on Raw Materials’ (EIP) en het ‘Raw Materials Initiative’

Belgische pilotage;

- Dossiers inzake ‘Unconventional Fossil Fuels’ (UFF), Belgische pilotage;

- Aanbeveling Europese Commissie over de minimumbeginselen voor de exploratie en productie

van koolwaterstoffen met gebruikmaking van grootvolumehydrofracturering, Belgische pilotage;

- CO2 Capture and Storage (CCS) en CO2 Capture and Utilisation (CCUS), Belgische pilotage;

- De vernieuwde aanpak bodembescherming en landgebruik van de Europese Commissie, Belgische

pilotage;

- Adaptatie aan klimaatverandering, Belgische pilotage;

- Europese BBT-studies (BREF’s) opvolgen via deelname aan de begeleidingscomités;

- Opvolgen RIE-comitologie, RIE-IEEG en RIE-forum;

- regelgevend initiatief over milieu-inspecties en nalevingspromotie (minimum criteria voor milieu-

inspecties);

- Dossier ‘Access to justice’, ter invulling van de derde pijler van het Aarhusverdrag.

Voor wat betreft internationale dossiers focussen we in 2016 op:

- De verdere uitwerking en opvolging door identificatie van indicatoren van de SDGs;

- de afhandeling en verdere opvolging van de uitkomst van de Klimaattop (UNFCCC) in Parijs;

- de voorbereiding en deelname aan UNEA2;

- de COP van de Convention on Biological Diversity (CBD) inclusief bioveiligheid en ABS,

Intergovernmental Platform on Biodiversity and Ecosystem Services (IPBES);

- deelname en opvolging van de ministeriële conferentie in het kader van Environment for Europe;

- activiteiten in het kader van de Aarhus Conventie inzake openbaarheid van milieu-informatie,

participatie en toegang tot de rechter;

- internationale besluitvorming inzake milieueffectrapportering en strategische impact assessments

en de 5th meeting of WG Environmental Impact Assessment (EIA)/Strategic Environmental

Assessment (SEA);

- Dossiers m.b.t. internationale handelsregels;

- Onderhandelingen inzake klimaat binnen de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) en de

internationale burgerluchtvaartorganisatie (ICAO);

- Wijziging protocol Montréal voor internationale afspraken m.b.t. Fluorkoolwaterstoffen (HFK’s);

- Convention on Long-range Transboundary Air Pollution (LRTAP): Belgische piloot. en Noordzee

als emissiearme zone voor NOx binnen IMO opnemen.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


13. OD8.3 We implementeren Europees en internationaal beleid in Vlaams beleid en regelgeving,inclusief de handhaving ervan

We waken over de implementering van de aangenomen LNE-nota EU reflex omzettingen. We geven advies over een aantal horizontale topics in het internationale Europees recht zoals openbaarheid van informatie, staatsteun en dienstenrichtlijn. We zorgen voor de omzetting en uitvoering in Vlaams beleid/regelgeving van volgende dossiers:

- EU-semester: bijdrage aan het Vlaams en Nationaal Hervormingsprogramma;

- REACH en de chemische stoffenproblematiek: door de aansturing van de coördinatiewerkgroep

en uitwerking van Vlaamse strategie hormoonverstoring;

- Klimaatmitigatie: samenwerkingsakkoorden rond de verdeling van de inspanningen voor de niet

ETS-sector, de Europese regelgeving voor de luchtvaart en het beheer van het Belgische register

voor emissierechten; werkzaamheden binnen de Nationale Klimaatcommissie;

- Klimaatadaptatie: vertalen van EU-beleid naar intern beleid;

- Richtlijn MER voor projecten: besluitvorming omzettingsregelgeving starten;

- Richtlijn Seveso III: instemming met samenwerkingsakkoord en opmaak regelgevingsdossiers op

intern vlak;

- Breedbandkostrichtlijn: instaan voor een gecoördineerde bijdrage van het beleidsdomein in de

Vlaamse omzetting;

- Richtlijn betreffende infrastructuur voor alternatieve brandstoffen: opstellen van een Vlaams

actieplan, dat kan geïntegreerd worden in een Belgisch actieplan;

- CITES-verordeningen: deelname aan opmaak van intra-Belgische regeling om uitvoering te

verbeteren;

- Verordening invasieve inheemse soorten: deelnemen aan de opmaak van een

samenwerkingsakkoord tussen de federale overheid en de gewesten;

- Indien nodig doen we de aanpassing aan de regelingen erkende milieudeskundigen aan de

Richtlijn beroepskwalificaties;

- Verordening Dierengezondheid: meewerken aan de redactie van uitvoeringsreglementering van

het decreet wilde dierenziekten;

- Protocol en EU-verordening van Nagoya betreffende eerlijke toegang en billijke verdeling van

genetische rijkdommen: uitwerking van de tijdelijke intra-Belgische regeling van de EU-

verordening, invoering van Vlaamse handhavingsregeling en opmaak van een

samenwerkingsakkoord;

- Europees Luchtpakket: de redactie van regelgevingsdossier MCP-richtlijn en starten met

reductieprogramma voor NEC-richtlijn.

14. OD8.4 We geven uitvoering aan internationale engagementen, bilaterale overeenkomsten enbovengewestelijke afspraken

We geven uitvoering aan verdragen met landen/regio’s binnen het kader van de Vaste Gemengde Commissies (VGC) en geven invulling aan samenenwerkingsprogramma volgens de gemaakte afspraken. We verzekeren de inhoudelijke en financiële uitvoering van bindende bovengewestelijke engagementen,

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


onder meer via het Vlaams Partnerschap Water voor Ontwikkeling. We coördineren een studie rond de operationalisering van de Sustainable Development Goals relevant voor omgeving. We zorgen voor de instemming van volgende verdragen Verdrag van het Europese Woudinstituut, wijzigingen aan protocol van Göteborg, protocol inzake zware metalen, SEA-protocol de milieurelevante wijzigingen van MARPOL en het Kwikverdrag (onder voorbehoud van de positie van de EU). We zorgen voor een globale regeling voor de aanpassing van de instemming met vereenvoudigde verdragswijzigingen. In de schoot van het CCIM ronden we het proces tot priorisering van de ratificaties van de milieuverdragen af. We bewaken de tijdige rapporteringen ter naleving van verplichtingen in EU-regelgeving en multilaterale milieuverdragen alsook de tijdige betaling van het Vlaamse aandeel in de financiële bijdragen aan internationale milieuverdragen en –akkoorden. Op gebied van staatssteun/Diensten Algemeen Economisch Belang staan we in voor de tweejaarlijkse rapportering van de toepassing van het DAEB-pakket. We stellen via de Milieunavigator een up to date Engelse vertaling van Vlarem II ter beschikking.

15. OD8.5 We voeren internationale geschillen inzake LNE-beleid en volgen deze opWe staan in voor de tijdige en deskundige behandeling van de (pre)inbreukdossiers door betrokkenheid van de functionele diensten en indien nuttig door verzoek om gespecialiseerde expertise. Indien verschillende LNE-entiteiten betrokken zijn, zorgen we voor coördinatie van de bijdragen in de dossiers. We rapporteren hieromtrent aan het Departement Internationaal Vlaanderen. We zorgen voor de verspreiding van de aanhangige prejudiciële vragen en , indien gewenst, coördineren we hieromtrent de Vlaamse observatie. We stemmen op dit gebied ook af met de andere Belgische bevoegdheidsniveaus in kader van CCIM en ENOVER. Desgevraagd brengen we expertise in over de onderhandelingen tussen de Belgische bevoegdheidsniveaus voor een verdeelsleutel van veroordelingen van België door het Hof van Justitie in een gemengd geschil. We behandelen de zich desgevallend aandienende compliance dossiers op internationaal niveau (in actueel verband, alleen in het kader van de Aarhus Conventie).

16. OD8.6 We zetten diverse Europese financieringsbronnen in om in samenwerking met andereactoren onze beleidsdoelstellingen te realiseren

In 2016 zullen we onderzoeken in welke mate het Europees Fonds voor Strategische Investeringen (EFSI) inzetbaar is voor doelstellingen die bijdragen aan de beleidsdoelstellingen voor leefmilieu, natuur en energie, met aandacht voor de belangen van de stakeholders, voornamelijk kmo’s en industriële sectoren. In 2016 zal het Departement LNE bijdragen aan het Europese proces m.b.t. het integratiespoor voor leefmilieu en energie in de Europese structuurfondsen, hoe deze op te volgen en te optimaliseren. Het departement is het aanspreekpunt m.b.t. de selectieprocedures voor de Interregs, en koppelt terug naar de belanghebbenden binnen het domein. Via een Belgisch-Vlaams consortium tekenen we in op een Europese call voor een EU-wide humane biomonitoring (HBM) voor gedeelde financiering vanuit de EU. Verder zetten we volop in op het indienen voor projecten rond energie- en klimaattransitie, één van de prioriteiten zowel in de Europese financiering als in het Vlaamse beleid.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


17. OD8.7 We zorgen voor de internationale valorisatie van Vlaamse kennis en technologie inzake LNE-beleid

Het beleid m.b.t. het uitdragen van Vlaamse knowhow door het ontplooien van samenwerkingsverbanden, en het creëren van kansen voor Vlaamse ondernemingen en de academische wereld wordt verder gestroomlijnd in samenwerking met Flanders International Technical Agency (FITA) en Flanders Investment and Trade (FIT).

SD3. Eenvoudige en doeltreffende instrumenten

OD9. Operationalisering decreet omgevingsvergunning

18. OD9.1 We operationaliseren de omgevingsvergunning en werken een voortschrijdendmeerjarenprogramma GPBV uit

De invoer van de omgevingsvergunning zal een aanpassing van de organisatie vereisen. Er worden in 2016 de nodige stappen ondernomen om de gewestelijke omgevingsvergunningscommissie op te richten en haar werking vast te leggen. Er wordt nagegaan of er nood is aan wijziging van of aanvulling aan de regelgeving (bv. verplicht digitaal indienen van aanvragen voor klasse 1-inrichtingen). In 2016 worden een aantal flankerende maatregelen uitgerold om de lokale besturen te ondersteunen bij de invoering van de omgevingsvergunning. Het gaat meer bepaald om provinciale vormingsdagen voor de omgevingsambtenaren, een leidraad lokale besturen, provinciale infomomenten voor lokale beleidsverantwoordelijken, uitbouwen van een kennisdatabank omgevingsvergunning, atria op maat voor DBA-gebruikers, provinciale infodagen voor omgevingsambtenaren, organiseren van permanente vorming en uitwerken van een subsidieregeling voor de instap in het omgevingsloket. Ten slotte zal de communicatie over de omgevingsvergunning aan de hand van een communicatieplan verlopen. In 2016 wordt het overleg met de vergunningverlenende overheden en de adviesinstanties over het model van voortschrijdend meerjarenprogramma voor de GPBV-bedrijven verder gezet.

19. OD9.2 We werken mee aan de realisatie van het omgevingsvergunningensysteemIn 2016 zal bij de concrete uitwerking van het omgevingsloket, het uitwisselingsplatform en de omgevingsvergunningendatabank de nodige medewerking worden verleend (o.a. het aanbrengen van alle nuttige informatie m.b.t. de eisen die de reglementering stelt t.a.v. de indiening en behandeling van aanvragen voor een omgevingsvergunning).

20. OD9.3 We optimaliseren de procedures omtrent MER en VR en de verantwoordelijkheden van dediverse betrokkenen in het kader van de implementatie van de nieuwe project-m.e.r.-richtlijn

We maken werk van de omzetting van de project-m.e.r.-richtlijn in Vlaamse regelgeving. In 2016 is de eerste principiële goedkeuring door de Vlaamse Regering gepland. Het is de bedoeling dat de omzettingsregelgeving samen in werking treedt met het decreet omgevingsvergunning (verwacht op februari 2017).

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


OD10. Operationalisering decreet complexe projecten – verruiming proceswinsten

21. OD10.1 We coördineren leefmilieuvisies in gebiedsgerichte planprocessen en complexe projecten Sinds 1 maart 2015 is het regelgevend kader m.b.t. complexe projecten operationeel. De verkenningsfase van de eerste pilootprojecten werd opgestart in 2015. In 2016 zullen we voor deze pilootprojecten een gecoördineerd (beleidsdomein) LNE-advies formuleren. In 2016 evalueren we de werkwijze voor de opmaak van gecoördineerde adviezen binnen het beleidsdomein LNE en de werkwijze voor de opvolging van de verschillende (gebiedsgerichte en complexe) planprocessen.

OD11. Geïntegreerde planning verzekert versnelde, vereenvoudigde en sluitende procedure

22. OD11.1 We finaliseren mee het ontwerpdecreet tot wijziging van de Vlaamse Codex Ruimtelijke Ordening (VCRO) en DABM en maken mee de ontwerpbesluiten met het oog op de integratie van plan-milieueffectrapportage en andere effectbeoordelingen in RUP’s op

Na inwinning van advies van de Raad van State en de gezamenlijke verwerking ervan door Departement LNE en Departement RV, zal de Vlaamse Regering in 2016 het ontwerpdecreet indienen in het Vlaams Parlement. Daarnaast starten we de voorbereiding van de ontwerpbesluiten.

OD12. Verdere modernisering voor bruikbare en sluitende instrumenten

23. OD12.1 We bundelen het realisatiegericht instrumentarium voor het beleidsdomein omgeving in één regelgevende tekst

We werken samen met de agentschappen VLM, ANB, OVAM en VMM en onder coördinatie van Departement RV, aan de opmaak van een voorontwerp van instrumentendecreet (aanbouwdecreet). Daarin worden bestaande realisatiegerichte instrumenten uit het beleidsdomein Omgeving die reeds een decretale basis hebben (bijv. instrumenten landinrichtingsdecreet) gebundeld en worden waar nodig verbeteringen aan deze instrumenten aangebracht. Tevens worden er nieuwe realisatiegerichte instrumenten in uitgewerkt.

24. OD12.2 We begeleiden mee het regelgevingstraject naar een Vlaams onteigeningsdecreet In 2016 start het formele regelgevingstraject van het voorontwerp van Vlaams onteigeningsdecreet dat in 2015 is opgemaakt onder coördinatie van het nieuwe Departement Kanselarij en Bestuur. We nemen verder deel aan de ambtelijke werkgroep (samengesteld uit de verschillende betrokken entiteiten van de Vlaamse overheid) en geven waar mogelijk input. Hierbij treden we coördinerend op voor de betrokken entiteiten van het beleidsdomein LNE en vertalen we de bekommernissen die binnen het beleidsdomein leven omtrent zowel de administratieve als de gerechtelijke onteigeningsfase.

OD14. Verdere uitbouw gericht handhavingsbeleid

25. OD14.1 We zetten een risicogebaseerd meerjaren Milieu-inspectieplan op Er zal een nieuwe risicoanalyse worden uitgevoerd voor het volledige bevoegdheidspakket ten behoeve van de opmaak van het meerjaren Milieu-inspectieplan, waarna het meerjaren

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


milieuhandhavingsprogramma en de -prioriteiten 2015-2019 zullen worden bijgestuurd. De inspectiestrategie en -prioriteiten zullen worden onderbouwd met een risicoanalyse en zullen kaderen in een langetermijnperspectief. Hierbij zal rekening worden gehouden met de wijzigingen op het vlak van milieuhandhaving (interne staatshervorming, kerntakendebat, zesde staatshervorming (doorvoer van afvalstoffen), implementatie van RIE, invoering van de omgevingsvergunning en de permanente vergunning).

26. OD14.2 We stellen, met respect voor de herschikking van de toezichtopdrachten inzake omgeving, een strategisch meerjarenprogramma voor controles vast

We zullen het Geïntegreerde Preventie en Bestrijding van Verontreiniging (GPBV)-controleprogramma 2017 afstemmen met het programma voor periodieke evaluatie in het kader van de RIE. We stellen, met respect voor de herschikking van de toezichtopdrachten inzake omgeving, het individueel meerjarenprogramma voor controles vast en stemmen af op de rollende meerjarenprogramma's voor evaluaties van omgevingsvergunningen.

27. OD14.3 We bouwen in de loop van de huidige regeerperiode het eigen toezicht op klasse 2-inrichtingen geleidelijk af, en we bouwen de ondersteuning van de lokale toezichthouders voor het toezicht op de klasse 2- en 3-inrichtingen geleidelijk uit

We zullen in 2016 een visie op en een projectplan voor de uitbouw van de ondersteuning op vlak van milieutoezicht bij klasse 2-inrichtingen voor gemeenten opmaken. We zullen in 2016 onze controles bij klasse 2-inrichtingen afbouwen met nagenoeg 25% door minder klachten over klasse 2-inrichtingen te behandelen, en minder campagnes en acties bij klasse 2-inrichtingen uit te voeren.

28. OD14.4 We zetten in op een efficiënt en billijk bestuurlijk beboetingsbeleid voor milieuschendingen Dit gebeurt o.a. via het verfijnen van interne beoordelingskaders, juridische en technische advisering, de toepassing van instrumenten zoals de bestuurlijke transactie om kort op de bal te spelen, het verder optimaliseren van de inning en invordering binnen het milieuhandhavingsbeleid gezien een effectieve inning ervoor zorgt dat de geldboete een slagkrachtig instrument is. In dit kader werken we systemen uit voor mogelijke prioritering in beboeting. Ook de mogelijkheden voor verdere afstemming tussen strafrechtelijke en bestuursrechtelijke sanctionering worden verkend met het oog op gerichte, transparante en rechtvaardige handhaving. We koppelen ook ervaringen vanuit het beboetingsbeleid terug naar de beleidsmakers.

29. OD14.5 We zetten in op de voorbereiding van een efficiënt en billijk bestuurlijk beboetingsbeleid voor schendingen inzake ruimtelijke ordening

We ontwikkelen een beoordelingskader met criteria om de hoogte van de voorstellen tot betaling van een geldsom en de bestuurlijke geldboetes te bepalen van schendingen inzake ruimtelijke ordening. Hierbij zal waar nodig ook afstemming gebeuren met het bestuurlijk boetebeleid t.a.v. schendingen van milieuregels. Gezien deze boetes ook door het departement zullen worden geïnd en ingevorderd, zal het instrument van de inningen en invorderingen ook degelijk moeten voorbereid worden om op efficiënte wijze te kunnen worden geïmplementeerd.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


30. OD14.6 We staan in voor de voorbereiding en evaluatie van het milieuhandhavingsbeleid en de –regelgeving

Enerzijds zorgen we voor de ontwikkeling en toepassing van nieuwe handhavingsinstrumenten, zoals de bestuurlijke dwangsom. Anderzijds optimaliseren we de inzet van bestaande handhavingsinstrumenten en formuleren we, indien nodig en opportuun, voorstellen ter verbetering van de regelgeving. Het is een continu werkproces om de relevante regelgeving en de toepassing daarvan steeds met een kritische blik te bekijken of evalueren, zowel ex post als ex ante. Concreet gebeurt dit o.a. bij de methodische uitbreiding van milieu-inbreuken, waarbij de vraag rijst voor welke schendingen het wenselijk is om te depenaliseren, hoofdzakelijk in het kader van de Vlarem. Vanuit onze inspectie- en handhavingspraktijk zorgen we ook continu voor stroomlijning, afstemming en samenwerking binnen het handhavingsbeleid. We koppelen onze ervaringen met het beboetingsbeleid terug.

31. OD14.7 We staan binnen het beleidsdomein LNE in voor het centraliseren en optimaal afstemmen van voorstellen tot aanpassing van de regelgeving inzake milieuhandhaving

Dit behelst hoofdzakelijk het optimaliseren van de milieuhandhavingsregelgeving en -instrumenten. Daarbij worden ook interpretatie- en praktische vragen uitgeklaard door uitwisselen van handhavingservaringen of juridisch opzoekwerk. We zorgen ook voor een systematische terugkoppeling over afdelingen departementoverschrijdende aangelegenheden, o.a. werkzaamheden van de VHRM, interferenties met Milieuschadedecreet, deelname aan de expertisenetwerken van het Parket-Generaal en opvolging van de inbreng in de ontwerp-Kadernota Integrale Veiligheid.

32. OD14.8 We zullen in het kader van onze inspectie- en handhavingscampagnes de handhavingservaringen rechtstreeks terugkoppelen naar de bevoegde minister en voorstellen formuleren ten behoeve van een eenvoudige, transparante, uitvoerbare en handhaafbare regelgeving

Nieuwe en bestaande regels worden getoetst op hun eenvoud, transparantie, uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid. Complexe, onduidelijke, onuitvoerbare en niet-handhaafbare (ontwerp)regelgeving moet worden aangepast. Dit gebeurt o.m. in het kader van de jaarlijkse Vlaremtreinen en n.a.v. specifieke controlecampagnes.

33. OD14.9 We operationaliseren het handhavingsbeleid rond de omgevingsvergunning, daarbij rekening houdend met de herschikking van de handhavingsopdrachten inzake omgeving en met de fusieoperatie Omgeving

Met de invoering van de omgevingsvergunning en het daaraan gekoppeld handhavingsdecreet werd het uitwisselen van bevoegdheden m.b.t. toezicht en maatregelen tussen milieu en ruimtelijke ordening decretaal verankerd. De inkanteling van inspectie ruimtelijke ordening (RO) brengt een verdere harmonisering wat betreft het uitoefenen van toezicht en het opleggen van bestuurlijke maatregelen met zich mee. Ook de bestuurlijke beboeting van RO-schendingen zal binnen het departement gebeuren. Vanuit het departement wordt, vanuit inspectie- en handhavingspraktijk, alsook juridisch, de opmaak van uitvoeringsregelgeving mee voorbereid en opgevolgd. Er zal aandacht besteed worden aan de ontwikkeling van de handhavingsinstrumenten en de afstemming van de toepassing ervan. Voor het operationaliseren van de handhaving omgevingsvergunning is het uitwerken van een afsprakenkader met de parketten noodzakelijk.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


34. OD14.10 We staan binnen het beleidsdomein LNE in voor het centraliseren en optimaal afstemmen van de regelgeving inzake milieuschade

Op basis van de resultaten van de rapportering over de implementatie evalueert de Europese Commissie de Milieuschaderichtlijn, wat aanleiding zal geven tot aanpassingen van de regelgeving. Dit vergt verdere opvolging en mogelijks implementatie. Daarnaast wordt de input van alle betrokken actoren gecentraliseerd en onderling afgestemd, met het oog op het optimaliseren van het behandelen van milieuschadegevallen.

35. OD14.11 We passen het milieuschadedecreet toe bij ernstige milieuschadegevallen De toepassing van het milieuschadedecreet en haar uitvoeringsbesluiten wordt bij concrete gevallen van milieuschade maximaal afgestemd op de uitvoering van het milieuhandhavingsdecreet, waardoor een efficiënte dossiergerelateerde informatie-uitwisseling tussen de verschillende handhavingsactoren en coördinatie door het departement van de door hen uit te voeren taken onontbeerlijk is. Door de objectieve aansprakelijkheid (‘de vervuiler betaalt’) biedt het milieuschadedecreet voor bepaalde gevallen van aanzienlijke milieuschade de rechtsgrond en het instrumentarium voor de nodige preventie- en herstelacties.

36. OD14.12 We versterken de gewestelijke inbreng in het vervolgingsbeleid van de parketten Dit wordt gerealiseerd door de implementatie van het samenwerkingsakkoord tussen de federale staat, de gemeenschappen en de gewesten betreffende het strafrechtelijke beleid en het veiligheidsbeleid. Het samenwerkingsakkoord, waarvan de uitvoering ook vooropgesteld werd in de beleidsnota Algemeen Regeringsbeleid, heeft tot doel om een reële inspraak van de gewesten in het strafrechtelijk vervolgingsbeleid van de parketten te organiseren. Dit gebeurt onder meer via geformaliseerde deelname van de gewestelijke milieuadministratie aan de expertisenetwerken leefmilieu en strafrechtelijk beleid van het Parket-Generaal, via deelname aan de werkgroep Coördinatie Vlaams vervolgingsbeleid en via inbreng in de ontwerp-Kadernota Integrale Veiligheid, teneinde de prioriteiten inzake leefmilieu optimaal te kunnen handhaven. Hierbij wordt ook overkoepelend en transversaal nagedacht over wat in Vlaanderen bij voorkeur bestuurlijk, dan wel strafrechtelijk zal gehandhaafd worden.

37. OD14.13 We stimuleren samenwerking, afstemming en informatie/data-uitwisseling tussen de verschillende toezichtsactoren

Via bilaterale afspraken doen we aan actieve samenwerking, afstemming en informatie/data-uitwisseling met andere toezichtsactoren. We maken afspraken met de Vlaamse Landmaatschappij (VLM) inzake de controle van stallen en mestopslagplaatsen en werken mee aan het Samenwerkingsakkoord EVOA-verordening.

38. OD14.14 We bouwen de structurele ondersteuning aan lokale toezichthouders en andere actoren verder uit

We zullen mee vormgeven aan opleidingen voor lokale milieutoezichthouders in de provinciale opleidingscentra en kijkstages voor hen organiseren. We delen onze kennis en expertise door opleidingen en toelichtingen te geven over onze toezichts- en handhavingsactiviteiten en –instrumentarium. We treden in 2016, als dit nodig en opportuun is, in de plaats van de gemeentelijke toezichthouders, burgemeesters en provinciegouverneurs.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


We ondersteunen de andere actoren bij de uitvoering van hun opdrachten, onder meer door terugkoppeling te geven over onze bevindingen over erkende milieudeskundigen, erkende technici en milieucoördinatoren.

39. OD14.15 We dragen bij aan de werkzaamheden van de Vlaamse Hoge Handhavingsraad voor Ruimte en Milieu (VHRM)

We stellen onze milieuhandhavingsprogramma’s en –plannen op en delen deze mee aan de VHRM. Jaarlijks leveren we ook insteek voor de opmaak van het milieuhandhavingsrapport van de VHRM. We dragen in de schoot van de VHRM bij aan de samenwerking, afstemming en informatie/data-uitwisseling tussen de verschillende handhavingsinstanties door actieve deelname aan de plenaire vergadering en de (sub)werkgroepen.

OD15. Optimaliseren van de milieuhygiëneregelgeving

40. OD15.1 We staan in voor de VLAREM-treinen 2016 In 2016 wordt een ontwerptekst voor een nieuwe VLAREM-trein voorbereid. Deze zal op het einde van 2016 aan het politieke traject beginnen. Hieronder volgt een (voorlopig) overzicht van de topics die aan bod zullen komen in deze trein:

- Doorvertaling van de volgende BBT-studies:

o Aardappelen-, groente- en fruitverwerking;

o Vlees- en visverwerking;

o Verontreinigd hemelwater bij afvalopslagbedrijven;

- Herschikken, actualiseren en aanpassen van de sectorale voorwaarden voor zwembaden;

- VLAREM aanpassen zodat doorheen het gehele VLAREM de terminologie rond “voertuigen”

consequent wordt toegepast;

- De sectorale voorwaarden voor shredders aanpassen m.b.t. het voorkomen van emissies van

pcb’s en dioxines;

- Het aanpassen van de sectorale voorwaarden voor schietstanden.

Daarnaast zullen BBT-conclusies omgezet worden in VLAREM III: CWW (Common Waste Water Treatment in the Chemical Sector), NFM (Non-ferrous Metals Industries) en IRPP (Intensive Rearing of Poultry and Pigs).

41. OD15.2 We initiëren, coördineren en volgen beleidsrelevante onderzoeksprojecten, BBT- en andere kennisstudies op

In 2016 worden de TWOL-studies ‘brandveiligheid’ en ‘indelingslijst’ afgerond. De TWOL-studie ‘geluid windturbines’ wordt opgestart en afgerond. De nieuwe TWOL-studie ‘verduidelijking en verbetering van de huidige geluidsregelgeving voor ingedeelde inrichtingen’ werd voorgesteld voor het TWOL-programma. Na goedkeuring door de minister wordt de gunningsprocedure hiervoor opgestart. Binnen de stuurgroep BBT/EMIS/EP leggen we o.a. de prioriteiten vast in het kader van het initiëren en opvolgen van Vlaamse BBT-studies. De studies die reeds werden opgestart, zullen verder lopen in 2016. Het betreft: ‘Opslag en verdeling van LNG, LBG en LSNG’, ‘Actualisatie algemene emissiegrenswaarden

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


lucht’, ‘Richtlijn bepaling BBT op bedrijfsniveau’, ‘Oppervlaktebehandeling van metalen en kunststoffen’, ‘(Bovengrondse) opslag van gevaarlijke producten – inkuipingscapaciteit’ en ‘Tandartsen – Beperking van emissies van amalgaam (kwik) via afvalwater’. Ook in 2016 spelen we een prominente rol in de begeleidingscomités die de BBT-studies opvolgen. Deze BBT-studies kunnen dienst doen als inspiratiebron om de milieuvoorwaarden te actualiseren waar nodig. Naar goede traditie worden ook in 2016 een interne en externe BBT-studiedag georganiseerd waarop nieuw verschenen BBT-studies en Europese BREF’s uitgedragen worden. Ook in 2016 zal het departement deelnemen aan de stuurgroep referentietaken ILVO en deze voorzitten.

42. OD15.3 We evalueren het luik milieueffectrapportage in het Decreet Algemeen Milieubeleid (DABM) met het oog op het verankeren van de vernieuwende rol van de dienst Mer

De procedures en processen inzake milieueffectrapportage (zowel project-m.e.r. als plan-m.e.r.) worden geëvalueerd en gemoderniseerd rekening houdend met de vernieuwende rol van de dienst Mer. In 2016 wordt een plan van aanpak uitgewerkt en wordt de uitvoering ervan opgestart. Dit plan van aanpak geeft tevens uitvoering aan de afbouw en efficiëntere uitvoering van plan-m.e.r.-screening conform het goedgekeurde kerntakenplan van het Departement LNE.

43. OD15.4 We evalueren en optimaliseren de regelgeving externe veiligheid van Seveso-inrichtingen en van vervoer gevaarlijke stoffen en ontwikkelen de vereiste ICT-toepassingen

Conform het goedgekeurde kerntakenplan van het Departement, wordt werk gemaakt van de afbouw van advisering op ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP’s) door de dienst Veiligheidsrapportage door middel van de in 2016 voorziene ontwikkeling van een online bevragingssysteem voor indieners van een RUP. Door verplichting van de Europese Unie dient het aspect externe veiligheid bij stedenbouwkundige vergunningen in rekening te worden gebracht. In 2016 treffen we de nodige voorbereidingen (beleidskader, handleiding) om de dossierafhandeling uniform en efficiënt in te voeren. In 2016 wordt de ICT-toepassing verder ontwikkeld voor het bepalen van de risico’s van transport van gevaarlijke stoffen. Daarnaast wordt de evaluatie gemaakt, voor wat betreft ADR (Europees verdrag betreffende het internationaal vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg), van de regelgeving voor vervoer van gevaarlijke stoffen met aandacht voor het kennen en beheersen van de daarmee gepaard gaande risico’s externe veiligheid.

44. OD15.5 We klaren de knelpunten in de milieuhygiënereglementering met betrekking tot doorvoeropslagplaatsen van internationale maritieme gevaarlijke goederen in de zeehavens uit

We zullen, samen met de havenbedrijven en het Departement Mobiliteit en Openbare Werken (havenbeleid), de knelpunten in de milieureglementering met betrekking tot doorvoeropslagplaatsen van internationale maritieme gevaarlijke goederen in de zeehavens uitklaren en, indien nodig, een voorstel van Vlaremwijziging formuleren.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


OD16. Verder optimaliseren van de doeltreffendheid en de integratie van de erkenningen leefmilieu

45. OD16.1 We passen de VLAREL aan Er wordt onderzocht of de nieuwe verordeningen inzake certificeringen ter uitvoering van de F-gasverordening 517/2014 aanpassing van het VLAREL vraagt.

46. OD16.2 We staan in voor de handhaving erkenningen In de loop van 2016 zal uitvoering worden gegeven aan het milieuhandhavingsplan 2016. In 2016 zal het milieuhandhavingsplan erkenningen voor 2017 opgemaakt worden. Dit zal dan invulling geven aan het milieuhandhavingsprogramma 2014-2019 en in detail beschrijven welke handhavings-activiteiten we plannen voor 2017. Hierbij wordt een overzicht gegeven van de beschikbare middelen en de aard van de controles. Er wordt een gebruiksvriendelijke webtoepassing ontwikkeld die de spreadsheet of fysieke rekenlat, waarmee de erkende brandertechnicus naar mogelijke energiebesparende maatregelen zoekt tijdens een verwarmingsaudit, zal vervangen. Hiermee moet de kwaliteit van de verwarmingsaudit verhogen. Deze opdracht is momenteel lopende. De oplevering en ingebruikname van deze webtoepassing is voorzien voor medio 2016.

SD5. Geïntegreerde gebiedsontwikkeling voor een kwaliteitsvolle leefomgeving met een evenwichtige mix van functies

OD21. Landbouw en natuur: partners in een multifunctioneel landelijk gebied

47. OD21.1 We bereiden beslissingen van de minister of de Vlaamse Regering inzake landinrichtings- en ruilverkavelingsplannen voor

Tegen eind 2016 willen we goedkeuring van de minister (voor sommige plannen ook van de Vlaamse Regering) verkrijgen voor de volgende landinrichtingsplannen (Rieme-Noord; Stoomzagerij en omgeving; Slagmolen; Poort Scherpenheuvel; Molenbeekvallei; Hooghof; Rupelstreek; Zwinpolders) en ruilverkavelingsplannen (Gooik, 2de voorlopige goedkeuring; Rijkevorsel-Wortel, 2de voorlopige goedkeuring; Molenveld-Rotem, 2de nuttigverklaring). We handelen de subsidiedossiers landinrichting en ruilverkaveling af (geraamd aantal subsidiedossiers: 75; geraamd budget: 9 miljoen euro).

SD6. De milieukwaliteit van de leefomgeving verhogen

OD29. Verbetering van de grondwaterkwantiteit en –kwaliteit

48. OD29.1. We richten toezicht en handhaving op illegale grondwaterwinningen en op grondwaterwinningen in beschermingszones

Grondwater wordt meer en meer een heel duurzaam goed. Daarom moet zowel de grondwaterkwantiteit als de grondwaterkwaliteit maximaal te worden beschermd. We zullen grondwaterwinningen controleren waarbij de focus ligt op de lijst van bedrijven die door Vlaamse Milieumaatschappij worden aangeleverd, op illegale winningen en ondervergunde exploitaties.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


OD35 Voorkomen van nieuwe bodemverontreiniging en de verspreiding ervan

49. OD35.1. We zien extra toe op de kwaliteitsborging bij het grondverzet zodat eventuele bodemverontreiniging vermeden wordt

We controleren opslaghoeveelheden van verontreinigde bodem en andere afvalstoffen bij klasse I-bedrijven.

OD39. Actief de bodem beschermen tegen verlies van organische stof, erosie, verdichting en afdichting

50. OD39.1 We investeren in verdere kennisopbouw rond bodembescherming en sensibilisering van de verschillende doelgroepen

De studieopdrachten omtrent ‘Modelleren van de sedimentaanvoer naar de waterlopen en het effect van erosiebestrijdingsmaatregelen’, omtrent ‘Kwantificeren van de gevolgen van bodemverdichting op het watertransport door de bodem’ en omtrent ‘Visuele en inhoudelijke invulling van de nieuwe bodemverkenner van de Databank Ondergrond Vlaanderen’, waartoe we in 2012-2014 opdracht hebben gegeven, worden opgevolgd. We begeleiden het onderzoek van INBO rond bodembiodiversiteit. We participeren samen met partners in het Interreg-project Leve(n)de Bodem rond het thema bodembescherming. We ontwikkelen educatieve pakketten en educatief materiaal voor onderwijs en NME-centra, en we communiceren naar de verschillende doelgroepen.

51. OD39.2 We maken gebruik van de kanalen die het landbouwbeleid biedt om maatregelen en instrumenten inzake bodembescherming bij de doelgroep landbouw te versterken

We werken intensief samen met het Departement Landbouw en Visserij en de Vlaamse Landmaatschappij om de verschillende instrumenten van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid zo optimaal mogelijk in te zetten voor bodembescherming. We richten ons hierbij op de implementatie van KRATOS, Vlaams Landbouwinvesteringsfonds (VLIF), randvoorwaarden, beheerovereenkomsten en het Europees Innovatiepartnerschap (EIP) Landbouw. We zorgen ervoor dat de nodige aandacht aan bodembescherming wordt besteed in de Codes van goede landbouwpraktijk.

52. OD39.3 We zorgen voor een daadkrachtige aanpak van de erosieproblematiek We nemen diverse initiatieven om de implementatie van de verstrengde randvoorwaarden erosiebestrijding vlot te laten verlopen. We werken mee aan informatievergaderingen, we maken en verspreiden brochures en voorlichtingsmateriaal, we volgen demoprojecten en praktijkonderzoek op, we organiseren opleiding voor voorlichters. We behandelen de bezwaren tegen de potentiële erosiegevoeligheidskaart 2016 (geraamd aantal percelen: 2.200). We maken de erosiegevoeligheidskaart 2017 op volgens de timing noodzakelijk voor Departement Landbouw en Visserij. We leggen het eerste en tweede halfjaarlijks subsidieprogramma in het kader van het Erosiebesluit voor aan de minister tegen respectievelijk eind april en eind oktober 2016 (geraamd aantal subsidiedossiers: 30; geraamd budget: 1,6 miljoen euro).

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


OD40. Een kader scheppen voor duurzaam beheer van de ondergrond met het oog op een milieuveilige en efficiënte valorisatie van natuurlijke rijkdommen

53. OD40.1 We voeren het actieplan 2016 van het tweede Algemeen Oppervlaktedelfstoffenplan en onderzoeksopdrachten natuurlijke rijkdommen uit

De studieopdrachten omtrent het indirect economisch belang van de Vlaamse ontginningssector en omtrent de ruimtelijke visieontwikkeling van een ontginningsgebied te Pittem, waartoe we eind 2015 opdracht hebben gegeven, worden opgevolgd. We overleggen met Onroerend Erfgoed rond de wijze waarop de Vlaamse Geotheek wordt uitgebouwd en hoe het thema ‘aardkundig erfgoed’ wordt uitgewerkt. Met het oog op een nieuw jaarrapport in 2017 worden gegevens ingezameld voor het Monitoringsysteem Duurzaam Oppervlaktedelfstoffenbeleid (MDO). We begeleiden het onderzoek van INBO rond biodiversiteit in ontginningsgebieden. We ontwikkelen voorlopige versies van thematische modellen m.b.t. oppervlaktedelfstoffen o.b.v. het geologisch 3D-model. We begeleiden de studie inzake duurzame voorziening in minerale bouwgrondstoffen vervoerd via het waterwegennetwerk op initiatief van Waterwegen & Zeekanaal. We nemen initiatieven om ter beschikking gestelde archieven van universiteiten m.b.t. ondergrondwaarnemingen te digitaliseren en gebruiksvriendelijk te ontsluiten via de Databank Ondergrond Vlaanderen.

54. OD40.2 We begeleiden voortraject projecten voor het aanduiden van nieuwe of aanpassing van bestaande ontginningsgebieden

We begeleiden vraaggestuurde ontginningsprojecten (geraamd aantal: 2), projecten met het oog op projecten infrastructuurgrindwinning (geraamd aantal: 2) en projecten tot wijziging (na)bestemming van bestaande ontginningsgebieden (geraamd aantal: 2).

55. OD40.3 We werken maatregelen en instrumenten uit inzake de valorisatie van de diepe ondergrond We passen het uitvoeringsbesluit van het Decreet Diepe Ondergrond aan met een luik m.b.t. diepe geothermie en met nadere regels over het opstellen van een structuurvisie diepe ondergrond. We maken een eerste inventarisatie van de toepassingsmogelijkheden voor de diepe ondergrond in Vlaanderen en van de activiteiten die reeds plaats vinden. We maken een uitgewerkt tekstvoorstel voor de aanpassing van VLAREM op, specifiek gericht op het winnen van diepe aardwarmte.

56. OD40.4 We sturen het Vlaams Kenniscentrum Ondergrond aan teneinde het actieplan 2016 te laten uitvoeren

We plannen verdere detaillering van het Geologisch 3D-model van Vlaanderen zodat eind 2018 een sluitend model ten behoeve van verschillende ondergrondtoepassingen kan opgeleverd worden. We verruimen het gebied van het grensoverschrijdend (hydro)geologisch model van de ondergrond naar de Kempen in de grenszone met Nederland. Het delfstofmodel voor zand en grind in het noordoosten van Vlaanderen zal in 2016 gefinaliseerd worden zodat het kan toegevoegd worden aan de delfstofverkenner op DOV. We zorgen voor afstemming tussen het geologisch (G3D) en het hydrogeologisch (H3D) 3D-model van Vlaanderen.

57. OD40.5 We werken samen met andere instanties met het oog op kennis- en gegevensuitwisseling natuurlijke rijkdommen

We overleggen met de federale Belgische Geologische Dienst en het Waalse Gewest rond de participatie van de gewesten in de Belgische delegatie die deelneemt aan de vergaderingen op initiatief van de European Geological Surveys en rond de projecten die zullen voortvloeien uit het ERA-NET Applied

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Geosciences dat vervat zit in het Horizon 2020 werkprogramma en waarvoor we een commitment van deelname hebben ingediend.

58. OD40.6 We voeren het actieplan 2016 Databank Ondergrond Vlaanderen (DOV) uit en ontsluiten (toegepaste) bodem- en geologische informatie

We bouwen DOV inhoudelijk en informatica-technisch verder uit conform de richtlijn Infrastructure for Spatial Information in the European Community (INSPIRE). We laten DOV uitgroeien tot de authentieke bron van (toegepaste) bodem- en geologische informatie in Vlaanderen. We doorlopen de procedure voor boringen en bodemkaart. We lanceren de nieuwe algemene verkenner als krachtige zoekmachine op de DOV data en als vertrekpunt voor de thema-specifieke verkenners (o.a. bodem- en delfstoffenverkenner die met extra data en informatie verrijkt worden). We breiden de portaal uit en verfijnen de beveiliging, via het project “Iedereen DOV”, zodanig dat de applicaties zo klantvriendelijk mogelijk toegankelijk zijn voor de ingelogde gebruikers van zowel de partners als de externe doelgroepen van DOV. We vernieuwen de website van DOV. We migreren het onderdeel voor beheer van data van monsters en laboproeven naar de nieuwe omgeving. We bouwen het eDOV-loket voor bodemanalyselabo’s uit en zorgen dat archeologische boringen kunnen doorstromen naar DOV. We leggen zo de basis voor een interne module voor het beheer van de bodemdata. We zetten verder in op het verfijnen van het beheer van de kaartlagen via de interne ingebruikname van Mercurius en breiden het aanbod uit met nieuwe (geografische) databestanden uit processen m.b.t. bodemkaart, erosie, delfstoffen, ontginning, H3O, …).

OD41. Verdere vermindering van luchtverontreinigende emissies

59. OD41.1 We werken een nieuw emissiereductieprogramma voor luchtverontreinigende stoffen uit In 2016 starten we met de uitwerking van een nieuw NEC-emissiereductieprogramma met maatregelen om de emissies van stationaire en mobiele bronnen te verminderen voor de zichtjaren 2020, 2025 en 2030. We gaan hierbij op zoek naar extra reductiepotentieel voor VOS, PM, SO2, NOx, en NH3. We overleggen hierover met alle relevante doelgroepen, in het verlengde van de consultatie van de sectoren ter voorbereiding van het Vlaamse standpunt voor de onderhandelingen over de NEC-richtlijn. De reductie van NOx en NH3 is tevens een belangrijke doelstelling binnen de PAS, waarmee we de depositiedruk op vermestingsgevoelige habitattypes willen doen dalen. We bereiden ook de volledige integratie van het emissiereductieprogramma met een nieuw Vlaams luchtkwaliteitsplan voor.

60. OD41.2 We werken maatregelen en instrumenten inzake emissiereductie van industriële en andere stationaire bronnen uit

We werken een voorstel uit voor de herziening van de Vlarem-reglementering voor stookinstallaties, rekening houdend met alle (nieuwe) beleidsmatige randvoorwaarden: de omzetting van de Europese richtlijn voor middelgrote stookinstallaties (MCP-richtlijn), het nieuwe Europese referentiedocument voor de BBT voor grote stookinstallaties (BREF LCP), de emissiereductiedoelstellingen van de nieuwe NEC-richtlijn, de PAS en de verdere verbetering van de luchtkwaliteit in functie van de Europese luchtkwaliteitsdoelstellingen. Ook voor de petroleumraffinaderijen herzien we de globale emissiegrenswaarde in functie van deze beleidsmatige randvoorwaarden.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


We actualiseren tevens de VLAREM-wetgeving voor het controleren van lekemissies in chemie en raffinaderijen. We werken verder aan een pakket met concrete maatregelen voor de emissiereductie van houtkachels en overleggen met de sector en andere belanghebbenden voor de uitvoering ervan. We integreren dit in het NEC-emissiereductieprogramma. Er zal in het kader van de NEC-richtlijn en het PAS extra worden toegezien op de naleving van de emissiegrenswaarden en een verdere vermindering van de zwaveldioxide (SO2), NOx, VOS en NH3-uitstoot, waarbij we de volgende controles voorzien:

- de controle van de zelfcontrole lucht bij bedrijven;

- de controle van VOS-emissies bij solvent verbruikende bedrijven met een focus op

metaalcoating;

- de controle op VOC’s rond de petrochemische industrie;

- routine-emissiemetingen bij bedrijven;

- ad hoc immissiemetingen lucht.

OD42. (Lokale) luchtkwaliteit verbeteren in hotspotzones zoals stedelijke gebieden, industriegebieden en landbouwzones

61. OD42.1 We evalueren het Vlaamse luchtkwaliteitsplan (NO2) en sturen dit bij We maken een grondige evaluatie van het Vlaamse Luchtkwaliteitsplan en gaan, op basis hiervan, na welke maatregelen nog nodig zijn om onze luchtkwaliteitsdoelstellingen in de nabije toekomst te bereiken. Uiterlijk in 2018 rapporteren we hierover aan de Europese Commissie. Via studiewerk brengen we de blootgestelde bevolking, aantal kilometer weg en oppervlakte in overschrijding in kaart zowel voor het jaar 2015 als het jaar 2020 en gaan na wanneer de normen overal worden gehaald. Op basis hiervan rapporteren we in september 2016 aan de Europese Commissie over het al dan niet halen van de NO2 norm in 2015. We starten onderzoek op om te komen tot een draaiboek met aanwezige drempels en in te zetten hefbomen voor een bredere en blijvende gedragsverandering bij de burger rond luchtverontreiniging en klimaat.

62. OD42.2 We saneren hotspots van NO2 en PM in de zones Antwerpen en Gent en zware metalen in industriële zones

We voeren het nieuwe luchtkwaliteitsplan voor de agglomeratie Antwerpen 2014-2018 verder uit, met een focus op de maatregelen naar wegverkeer. We stemmen de uitvoering van de acties verder af op het actieplan Ontwikkeling Haven Antwerpen en het Mobiliteitsplan van de stad Antwerpen. We volgen de vooruitgang van het plan op aan de hand van indicatoren en operationele doelstellingen. We werken het actieplan voor de Gentse kanaalzone en agglomeratie Gent af samen met de stad Gent, de provincie Oost-Vlaanderen, het havenbedrijf Gent, het projectbureau Gentse kanaalzone, VEGHO, de gemeenten Evergem en Zelzate. We houden een uitgebreid stakeholderoverleg en leggen het plan ter definitieve politieke goedkeuring voor. De politieke goedkeuring vormt het startschot voor de uitvoering van het plan.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


We besteden verdere aandacht aan de verhoogde concentraties van een aantal zware metalen in de omgevingslucht in de onmiddellijke nabijheid van een aantal metallurgische bedrijven (Hoboken, Beerse, Genk) door het opleggen van alle BBT-maatregelen en de operatie volgens de stand der techniek. Aangepaste vergunningsvoorwaarden en geregelde handhaving worden daarbij ingezet. We volgen de impact op de gezondheid van de omwonenden nauwkeurig op en stemmen af op de resultaten van de humane biomonitoring.

63. OD42.3 We faciliteren de invoering van lage-emissiezones (LEZ) We ondersteunen de stad Antwerpen bij de implementatie van een lage emissiezone. Hiertoe werken we de basisversie van de LEZ-databank, waarvoor een externe ontwikkelingsopdracht loopt, verder af. Zodra deze basisvariant operationeel is onderzoeken we mogelijke uitbreidingen met externe databanken, in functie van een automatische toekenning van toegangsrechten. Op die manier willen we het aantal gevallen, waarvoor een registratieplicht bij de gemeente geldt, kunnen verminderen. We zitten ook samen met de stad Gent om te bekijken hoe we de stad kunnen ondersteunen bij hun onderzoek naar de mogelijke implementatie van een LEZ in Gent. Verder zetten we in op communicatie naar de betrokken sectoren. Hiertoe bezorgen we aan de relevante ledenorganisaties gerichte informatie met de vraag om deze informatie te verspreiden via infomagazines of websites, sturen we affiches naar de keuringstations en garagisten, … Tot slot treffen we de nodige voorbereidingen om de impact van de LEZ op het wagenpark te kunnen onderzoeken. Daartoe dienen we een machtigingsaanvraag in bij de bevoegde instantie(s) en zetten we de eerste stappen om het wagenpark in de referentiesituatie in beeld te brengen.

64. OD42.4 We staan in voor een gecoördineerde aanpak voor de verdere vermindering van emissies en deposities van de dioxines en PCB’s

We ontwikkelden in 2014 in overleg met VMM een actieplan voor de aanpak van zones waar de drempelwaarden van emissies en deposities van dioxines en PCB’s werden overschreden. In uitvoering hiervan ontwikkelden we in 2015 een maatregelenset voor de verdere vermindering van de emissies bij de probleembedrijven. Deze maatregelenset passen we ook in 2016 toe bij de herziening van Vlarem en milieuvergunningen en bij handhavingscampagnes en we brengen deze in bij de totstandkoming van Europese BBT-aanbevelingen. In 2016 zullen we de BBT-conclusies van de BREF Waste Treatment in Vlarem opnemen. Daarnaast zorgen we voor een verdere sensibilisering rond het verminderen van de dioxines van verbrandingsactiviteiten bij huishoudens, ontwikkelen we meetmethoden om de blootstelling van de mens beter in kaart te brengen en coördineren we acties voor de vermindering van de aanwezigheid van deze stoffen in de voedselketen.

65. OD42.5. We verminderen de fijnstofemissies, zware metalen, dioxines en PCB’s verder door toezicht en handhaving

We zullen in de hotspotzones fijn stof extra toezien op de naleving van de emissiegrenswaarden en een verdere vermindering van de diffuse fijnstofuitstoot, zo nodig door het voorstellen van aanvullende stofbeperkingsmaatregelen, zodat de milieukwaliteitsnormen in de hotspotzones bestendig worden nageleefd:

- We pakken de diffusie emissies van fijn stof (PM10) aan van bedrijven in ‘hot spot’ gebieden.

- We voeren geïntegreerde controles uit bij mobiele en vaste breekinstallaties.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


We beperken de emissie van dioxines en dioxineachtige PCB's bij schrootverwerkende bedrijven door maatregelen op te leggen bij alle grote schrootbedrijven. De maatregelen betreffen acceptatieprocedures van inkomende stromen, afvalwaterzuivering, organisatorische en structurele maatregelen voor de beperking van stofverspreiding. We voeren ook verder emissiemetingen uit op shredders en nemen verder monsters van afvalwater en afvalstromen. We verminderen verder de emissies van zware metalen in hotspotzones door controle en opvolging van de drie probleembedrijven.

OD43. Verhogen van de lokale leefkwaliteit

66. OD43.1 We staan in voor de beleidsvoorbereiding lokale leefkwaliteit In 2016 zullen we samen met de partners de Duurzaamheidsmeter Wijken (DZM) naar de lokale overheden uitdragen. We breiden deze DZM uit, door ook een luik voor renovatie van bestaande wijken erin op te nemen. Tevens zoeken we naar synergieën tussen de eigen meters en andere initiatieven. Daarnaast wordt een Mobi-score ontwikkeld, die consequenties van de woonplaatskeuze op vlak van mobiliteit in kaart brengt. We ontwikkelen instrumenten die lokale overheden moeten helpen bij hun planvorming van groene functionele belevingstrajecten. Verder zoeken we draagvlak voor de verschillende wensbeelden m.b.t. lokale leefkwaliteit en wordt de lokale leefkwaliteit in beeld gebracht aan de hand van indicatoren. Het prototype meetinstrument omgevingskwaliteit wordt doorontwikkeld en geïmplementeerd op Vlaams en regionaal niveau.

67. OD43.2 We versterken de aandacht voor ecologische en sociale noden van de omgeving in tuinen, op openbaar domein en op bedrijventerreinen

Binnen de werking ‘biodiversiteit en bedrijven’ bekijken we hoe we ecologische en multifunctionele buffers kunnen meenemen in ruimtelijke planningsprocessen. We initiëren het Scholenproject 2.0 om ecologisch ontwerpen en beheren structureel te verankeren in de curricula van de opleidingen groenmanagement en landschaps- en tuinarchitectuur. Binnen het Life+ project ‘Green4Grey’ dragen we bij aan een summerschool en een inspiratieboek voor bedrijven. We zijn medeorganisator van een congres ‘Economische meerwaarde in de publieke ruimte’, we sensibiliseren milieu- en groendiensten rond bijen en groen buurtweefsel.

OD44. Blootstelling aan overmatig geluid, geur of licht verminderen

68. OD44.1 We geven uitvoering aan de Europese richtlijn omgevingslawaai Als coördinerende instantie geven we verder uitvoering aan de Europese richtlijn omgevingslawaai (RL 2002/49/EG). Dit betekent dat we de geluidsactieplannen 2e ronde/2e fase voor de belangrijke wegen, spoorwegen, agglomeraties en de luchthaven Brussel-Nationaal na publieke consultatie ter definitieve goedkeuring aan de Vlaamse Regering voorleggen. We vatten tevens de derde cyclus aan, met als eerste stap de voorbereiding van de opmaak van nieuwe geluidskaarten. We onderzoeken de potentiële impact van de implementatie van de recent gepubliceerde EU richtlijn 2015/996 tot vaststelling van gemeenschappelijke bepalingsmethoden voor lawaai overeenkomstig RL 2002/49/EG. We zetten deze nieuwe richtlijn om in wetgeving. We werken in samenwerking met andere betrokkenen aan een

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


eenduidig beoordelingskader voor geluid van infrastructuren. We implementeren dit kader in de MER richtlijnenboeken.

69. OD44.2 We pakken lokale milieuoverlast aan We evalueren de regelgeving muziekactiviteiten op basis van de in 2015 uitgevoerde onderzoeksopdrachten. Dit kan aanleiding geven tot de optimalisatie van de regelgeving en de uitvoering ervan. We maken een code van goede praktijk die geur-, rook- en geluidshinder van kleinschalige lucht- en dampafvoersystemen behandelt via gerichte communicatie kenbaar. We stellen een visienota op die ingaat op de problematiek van lichtverontreiniging. Deze nota leggen we voor aan de minister, aan belanghebbende actoren en adviesraden. We bouwen expertise op omtrent geluids- en trillingshinder van bouwen sloopactiviteiten, in aanloop naar de uitvoering van een BBT studie.

70. OD44.3 We behandelen klachten m.b.t. geluid-, geur- en lichthinder We zullen in 2016 extra toezien op klachten m.b.t. geluid-, geur- en lichthinder. We voorzien de volgende controles:

- Externe geluids- en trillingsonderzoeken;

- Ad hoc geluids- en trillingsmetingen;

- Behandeling geluidsklachten;

- Externe geuronderzoeken;

- Behandeling geurklachten;

- Behandeling klachten m.b.t. lichthinder.

Er zal ook een normenkader voor laagfrequent geluid worden uitgewerkt en voorgesteld.

OD45. Kwantificeren en verminderen van de impact van milieuverstoring op de gezondheid met specifieke aandacht voor de kwetsbare groepen in onze maatschappij

71. OD45.1 We sturen het Vlaams humaan biomonitoringprogramma, inclusief beleidsvertaling, als beleidsinstrument om de blootstelling aan en effecten van milieuverontreiniging te kwantificeren, aan

We finaliseren het faseplan (de beleidsvertaling) voor de Gentse Kanaalzone en starten met het faseplan van de resultaten van het algemeen Vlaams Humaan Biomonitoringprogramma (VHBP) (2012-2015) en met een nieuwe cyclus van het VHBP (2016-2020).

72. OD45.2 We stellen preventiemethodieken en concrete richtlijnen voor gezondheidskundige uitdagingen in nieuwe maatschappelijke (bouw)evoluties op, communiceren hierover en voeren deze uit

We voeren het projectplan voor de verbetering van de binnenluchtkwaliteit op school uit. We stellen concrete gezondheidskundige richtlijnen op voor woningrenovaties in kader van maximale energie-efficiëntie. Aanvullend starten we met twee beleidsvoorbereidende studies rond respectievelijk de gezondheidsaspecten van groepsrenovatie in sociale woningbouw en de ontwikkeling van een online monitoringsysteem van binnenlucht.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


We zetten verder in op het verspreiden en stimuleren van het gebruik van de praktijkgids voor gezond tuinieren en dit in samenwerking met de partnerorganisaties. We voeren het pilootproject rond personen met een lage socio-economische status verder uit en evalueren dit zodat we een breder strategisch kader kunnen aanbieden om milieu- en gezondheidsaspecten ook bij sociaal kwetsbare groepen maximaal te kunnen ondersteunen.

73. OD45.3. We werken een klantvriendelijk klachtenbeheersysteem voor hinder door geluid, geur, trillingen uit

Het klachtenbeheersysteem zal verder uitgewerkt en geoptimaliseerd worden zodat gegarandeerd wordt dat de milieuklachten op een kordate en klantgerichte manier worden aangepakt. Daarbij zullen alle milieuklachten worden geregistreerd en hetzij doorgegeven aan de betrokken (gemeentelijke of gewestelijke) instantie, hetzij ten gronde worden onderzocht. Ook zullen we de klachtenonderrichting actualiseren.

OD50. Voor verzurende en vermestende stikstofdeposities wordt een programmatische aanpak ontwikkeld (PAS)

74. OD50.1 We nemen actief deel aan de stuurgroep PAS, de diverse werkgroepen en het regiebureau Om het traject naar een Vlaamse Programmatische Aanpak Stikstof te begeleiden werden een klankbordgroep en een stuurgroep PAS opgericht. Onder de vleugels van deze stuurgroep zijn er 12 PAS-werkgroepen actief rond afgebakende deelaspecten van de PAS. De stuurgroep PAS delegeert de dagelijkse werking aan het Regiebureau PAS. We nemen actief deel aan de stuurgroep PAS, het regiebureau PAS en de 12 PAS-werkgroepen.

75. OD50.2 We leveren een bijdrage aan de totstandkoming van de Voorlopige PAS (VPAS) o.m. door middel van wettelijke en reglementaire initiatieven m.b.t. VLAREM en de voorbereiding van de DPAS

In uitvoering van de VPAS wordt een regelgevingsagenda met noodzakelijke wetgevende operaties opgesteld. Deze wetgevende operaties worden afgestemd op het huidige milieuvergunningsstelstel en de toekomstige regeling van omgevingsvergunning. Daarbij zal bijzondere aandacht uitgaan naar een duidelijk, rechtszeker en werkbaar beoordelingskader en het onderzoek naar een regeling voor de verlenging van een vergunning met een beperkte vergunning of een vergunning van bepaalde duur als flankerende maatregel. Het juridisch statuut van de PAS-maatregelenlijst en het concept proefstalstatus zullen verder worden onderzocht. Voor de voorbereiding van DPAS maken we werk van onderzoek naar de aanpak van dataverzameling en –analyse van de lopende milieuvergunningen. In eerste instantie focussen we hierbij op alle relevante veeteeltbedrijven waarvoor een uitgebreide dataset met vergunningsgegevens, exacte geografische situering, emissiegegevens, … In 2016 zal bijkomend een bedrijfsarchitectuur en analyse uitgewerkt worden om de verschillende digitale componenten en informatiebronnen van PAS in kaart te brengen alsook de vereisten waaraan deze moeten voldoen. Hierbij wordt maximaal synergie beoogd en hergebruik gestimuleerd met de digitale oplossingen voor Impact.

76. OD50.3 We zien toe op de naleving van de wettelijke bepalingen m.b.t. verzurende en vermestende emissies van de landbouwsector via diverse gerichte preventieve controlecampagnes

In 2016 worden onder meer volgende aspecten gecontroleerd:

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Controle op luchtwassers (S-systemen);

Controle van de constructievoorwaarden bij mestopslagplaatsen en -verwerkingsbedrijven;

Controle van de verwerkingscapaciteit bij mestverwerkingsbedrijven;

Controle op de aanwezigheid en de volledigheid van de milieuvergunning bij

veeteeltinrichtingen;

Controle op de lozing van silosappen uit voederkuilen bij veehouderijen.

77. OD50.4 We brengen een evenwichtige verdeling van de stikstofreductie inspanningen tussen de sectoren tot stand en ontwerpen de ontwikkelruimte

Tijdens de looptijd van de VPAS moet gezocht worden naar een billijke verdeling van de reductie-inspanningen die de verschillende sectoren moeten leveren. Daartoe zullen we in 2016 in eerste instantie de technische en economische randvoorwaarden van de reeds omschreven maatregelenpakketten verder in detail onderzoeken. Vervolgens gaan we na welke maatregelenmix het meest aangewezen is om de vooropgestelde verbetering van de natuurkwaliteit te realiseren. Parallel starten we met het vastleggen van de methodiek en het benoemen van de instrumenten die nodig zijn voor het creëren en toebedelen van ontwikkelruimte. Daartoe voeren we een business analyse uit.

SD7. Vlaanderen op weg zetten naar een kringloopeconomie

OD53. Via samenwerking materiaalkringlopen sluiten en kringloopeconomie stimuleren

78. OD53.1 We leggen illegale afvalactiviteiten en –stromen (doorvoer, invoer en uitvoer) aan banden in uitvoering van het strategisch programma ‘ketentoezicht’

In 2016 voorzien we de volgende controles in de strijd tegen de illegale praktijken m.b.t. in-, uit-, en doorvoer van afvalstoffen:

- Controle op de opmenging van afvalstoffen in bunkerolie, met een focus op tankenparken;

- Controle op het wegtransport van afvalstromen;

- Controles op de in-, uit- en doorvoer van afvalstoffen via zeehavens, met een focus op

Afgedankte Elektrische en Elektronische Apparatuur (AEEA) en recycleerbare stromen;

- Controles in het kader van ketentoezicht, met een focus op inzamelaars van gevaarlijke

afvalstoffen, op PCB-houdende afvalstoffen, op bouwen sloopafval en op partijen die omwille

van fytosanitaire redenen werden afgekeurd door het FAVV.

OD54. Op een duurzame en geïntegreerde manier omgaan met biomassa(rest)stromen

79. OD54.1 We bewaken de luchtkwaliteit bij biomassaverwerking en –verbranding In 2016 voeren we emissiemetingen uit bij biomassa- en houtafvalverbrandingsinstallaties. We handhaven de naleving van de emissiegrenswaarden door de sector en hebben hierbij speciale aandacht

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


voor dioxines. We beoordelen ook de kwaliteit van de inputstroom, waar het kan via monsternames en analyses.

80. OD54.2 We controleren alle relevante milieuaspecten bij vergistingsinstallaties In 2016 voeren we inspecties uit bij biogasinstallaties, in het bijzonder bij covergisters en vergisters van organisch-biologische afvalstoffen. We voeren integrale controles uit waarbij meerdere (milieu)aspecten aan bod komen, zoals veiligheid, milieumanagement, hinderbeleid, kwaliteit van aanvoer en afvoer van afvalstoffen en dierlijke bijproducten en traceerbaarheid ervan doorheen de keten, impact op oppervlaktewater en grondwater, diffuse en geleide emissies naar de lucht en groenestroomcertificaten.

SD8. Naar een klimaatvriendelijke samenleving

OD56. Uitvoeren en versterken korte termijn klimaatbeleid

81. OD56.1 We dragen proactief bij tot het naleven van de Vlaamse niet-ETS-doelstellingen 2013-2020 In 2016 zullen we op basis van het eerste uitvoerige voortgangsrapport (VORA2015) in een tweede (beknopter) VORA2016 rapporteren over de uitvoering van het Vlaams Mitigatieplan (VMP) 2013-2020, met focus op de nieuwe maatregelen. Hierin zal ook de tweede monitoring van de eerste reeks door het Vlaams Klimaatfonds (VKF) gefinancierde mitigatiemaatregelen opgenomen worden. In functie van de beschikbaarheid van middelen zullen we in 2016 een tweede VKF-financieringsronde uitwerken, gericht op energierenovaties in de gebouwensector (zoals aangegeven in het regeerakkoord). We volgen proactief de problematiek inzake boekhoudkundig besteedbare VKF-middelen op. Ook via adviesverlening en allerlei vormen van samenwerking proberen we bijkomende mitigatiemaatregelen te bevorderen. We zorgen voor de afrekening van de jaren 2013 en 2014 onder de Europese Effort Sharing Decision en volgen proactief de eventuele herziening door de Commissie van het tot nu overeengekomen traject voor België op.

82. OD56.2 We implementeren maatregelen m.b.t. F-gassen en (industriële) N2O Onder impuls van de nieuwe F-gasverordening 517/2014 (en het Vlaams Actieplan F-gassen 2015-2020), werken we in 2016 aan de uitvoering van specifieke bijkomende acties gericht op de reductie van de emissies van F-gassen in het Vlaamse Gewest. Zo wordt via gerichte sensibilisering, communicatie en ondersteuning het gebruik van natuurlijke koelmiddelen verder gestimuleerd. Bijkomende maatregelen in de chemische industrie worden geëvalueerd. Een meer gestructureerd en periodiek overleg met bepaalde sectoren/beroepsfederaties wordt opgestart met het oog op een verhoogde responsabilisering. Tegelijkertijd worden acties inzake controle op de naleving van bestaande regelgeving inzake lekdichtheidsvereisten verdergezet (het terugdringen van de lekverliezen van koelinstallaties bij supermarktketens en andere bedrijven; de controle op gefluoreerde ozonafbrekende stoffen en broeikasgassen). Wat betreft de reductie van (industriële) N20-emissies bij de productie van caprolactam, implementeren we in 2016 de in 2015 met het betrokken bedrijf overlegde maatregelen via een advies in het kader van de milieuvergunning.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


83. OD56.3 We zorgen voor een efficiënte implementatie en naleving van het EU ETS in Vlaanderen In 2016 wordt verder gewerkt aan een efficiënte implementatie en handhaving van het EU ETS in Vlaanderen, zowel wat betreft vaste installaties als luchtvaartoperatoren. De wetgevende procedures aangevat in 2015 (decreetswijziging n.a.v. een instemmingsdecreet tot goedkeuring van een wijziging aan het Samenwerkingsakkoord ETS Luchtvaart) worden afgerond. Milieuvergunningsaanvragen m.b.t. BKG-installaties, de (aanpassingen aan de) toewijzing van gratis emissierechten, de jaarlijkse MRV-cyclus (goedkeuring monitoringplannen/significante wijzigingen en geverifieerde emissiejaarrapporten, alsmede opvolging verbeteringsverslagen), en de vastlegging van internationale gebruiksrechten, worden mede op basis van interne procedures en de toepassing van IT toepassingen, vlot en geharmoniseerd afgehandeld. Aanbevelingen ter optimalisering van de MRV-cyclus, zoals geformuleerd in het kader van een Europese onderzoeksopdracht, worden waar mogelijk in 2016 geïmplementeerd. De naleving van de regelgeving wordt gegarandeerd via gerichte samenwerking met andere entiteiten. Via regelmatig doelgroepenoverleg en nieuwsbrieven worden alle relevante actoren op de hoogte gehouden van evoluties ter zake. Gegevens vergaard in het kader van EU ETS worden gedeeld met relevante entiteiten, om zo maximaal gebruik ervan te garanderen bij opstelling van energiebalans en broeikasgasemissie-inventaris.

84. OD56.4 We volgen het Vlaams Adaptatieplan (VAP) op De 76 maatregelen van het Adaptatieplan worden opgevolgd en jaarlijkse gerapporteerd door de “piloten” van de verschillende beleidsdomeinen. Er wordt ondersteunend, onderbouwend of sturend opgetreden op Europees, Benelux, Belgisch, Vlaams en lokaal niveau. Relevante actoren worden geëngageerd.

85. OD56.5 We werken samen met lokale overheden voor het behalen van de klimaatdoelstellingen In overleg en samen met andere relevante partners gaan we na hoe we lokale overheden beter kunnen ondersteunen om lokaal in te zetten op de klimaatuitdagingen, bijvoorbeeld bij de financiering en inhoudelijke onderbouwing van acties en projecten die kaderen in het burgemeestersconvenant. Via gerichte lerende netwerken doen we aan kennisdeling en -opbouw rond concrete acties. Enkele maatregelen zijn de klimaatprijs voor lokale besturen en het in kaart brengen van het hernieuwbare energiepotentieel per gemeente. Verder gaan we ook na hoe we aspecten omtrent luchtkwaliteit en adaptatie kunnen integreren in het burgemeestersconvenant en dragen we actief bij aan het Renovatiepact. We faciliteren het financieel instrument PF4EE en werken verder aan het LIFE projectvoorstel ‘Belgium Renovates for Energy Efficient Living’, dat eind 2015 in de eerste ronde geselecteerd werd door de Europese Commissie.

OD57. Evolueren naar een koolstofarm Vlaanderen tegen 2050

86. OD57.1 We starten met het klimaatluik van het operationeel Vlaams Energie- en Klimaatplan 2021-2030

We finaliseren ons voorstel van aanpak voor het geïntegreerde energie- en klimaatplan 2030 en faciliteren het politieke besluitvormingsproces hierover. Vervolgens implementeren we deze beslissing en werken we aan de onderbouwing van de hierin voorziene duurzame klimaatvisie voor 2050 en het

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


actieplan 2021-2030. Een belangrijk element hierin is de afstemming met alle relevante beleidstrajecten binnen de Vlaamse overheid. Hier zal in 2016 sterk op ingezet worden door opvolging en medewerking aan o.a. renovatiepact, mobiliteitsplan, clean power for transport, BRV. Het in 2015 opgestarte studiewerk ‘de rol van ruimtelijke ordening in de energie- en klimaattransitie’ zal actief opgevolgd worden om kwaliteit en doorwerking van de resultaten te verzekeren. Hetzelfde geldt voor de studie ‘reductiepotentieel in de landbouwsector’. Daarnaast zal onderzocht worden welke hiaten er zijn en zal desgevallend extra studiewerk uitbesteed worden i.s.m. het betrokken beleidsveld. Parallel hieraan zal verder gewerkt worden aan afgestemde energie-en klimaatmodellering om het plan te onderbouwen.

87. OD57.2 We ontwikkelen beleidsinstrumenten voor het faciliteren van afvang en gebruik van CO2 (CCU)

In 2016 blijven we proactief deelnemen aan relevante Europese werkgroepen/fora die de afvang en het gebruik van CO2 als grondstof/feedstock wensen te stimuleren en de mogelijkheden voor opslag van CO2 in de Noordzee onderzoeken. Daarnaast faciliteren/coördineren we het overleg met/tussen relevante actoren binnen Vlaanderen. Tegelijkertijd wordt, mede op basis van resultaten van een studie gelanceerd in 2015, een overzicht gemaakt van de meest beloftevolle technieken die in het Vlaamse Gewest kunnen worden toegepast, wordt het potentiële emissiereductie-effect van deze technieken ingeschat, en wordt geëvalueerd of nieuwe ondersteuningsmechanismen dienen te worden ontwikkeld.. Tevens wordt nagegaan in welke mate het EU ETS (Europese emissiehandel) een rol kan spelen bij het stimuleren van dergelijke technieken.

SD9. Het omgevingsbeleid wordt wetenschappelijk onderbouwd. We stimuleren de doorwerking van het omgevingsbeleid in relevante beleidsvelden en sectoren

OD58. We stemmen de Vlaamse beleidsplannen, rapporten en programma’s op elkaar af en integreren waar mogelijk

88. OD58.1 We maken mee werk van de diverse op te stellen beleidsplannen Er wordt geparticipeerd in horizontale plan- en rapporteringsprocessen (bv. transversale beleidsnota) en via het Ambtelijk Forum in de verdere uitwerking van het Witboek Beleidsplan Ruimte Vlaanderen. Belangrijke aftoetsingskaders hierbij zijn hulpbronnenefficiëntie (cf. EU), internationale beleidskaders en leef- en omgevingskwaliteit. Begin 2016 wordt de transversale beleidsnota bij het Vlaams parlement ingediend en daar besproken. In de loop van 2016 zal gestart worden met de invulling en uitvoering van de transitieprioriteiten. Na de tussentijdse evaluatie die plaats vond in 2015, dient in 2016 werk gemaakt te worden van het nieuwe nationale actieplan (NAPAN) en het nieuwe Vlaamse Actieplan Pesticiden dat hiervan een onderdeel vormt.

89. OD58.2 We werken Interdepartementaal samen rond draagvlakversterking landbouw en milieu, voedselverlies en bio-economie

We dragen bij aan de bijsturing van het onderdeel vergroening van het ‘Gemeenschappelijk Landbouwbeleid’. Met het beleidsdomein Landbouw en Visserij en de LNE-entiteiten lanceren we een projectoproep ‘Draagvlakverbreding landbouw en milieu’ naar Regionale Landschappen, geven we een

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


publicatie uit over afgelopen draagvlakprojecten, zorgen we voor kennisoverdracht en -deling i.v.m. ‘Functionele agrobiodiversiteit’ (FAB) en organiseren we de ‘Week van de Bij’. We organiseren het interdepartementaal overleg en ketenplatform m.b.t. voedselverlies om de acties uit de ketenroadmap uit te voeren. We zitten de interdepartementale werkgroep bio-economie voor en zorgen waar nodig voor een gecoördineerde inbreng en de uitvoering van milieugerelateerde acties.

OD60. Verminderen van de milieu-impact van de transportsector

90. OD60.1 We integreren luchtkwaliteit in instrumenten en plannen van andere beleidsdomeinen We ondersteunen het Departement Financiën en Begroting en de Vlaamse Belastingdienst bij de uitvoering van de vergroening van de jaarlijkse verkeersbelasting en de hervorming van de groene BIV. We geven hiertoe advies en ondersteuning bij vragen en werken mee aan de communicatie rond de hervorming van de verkeersbelastingen. We volgen de vergroening van het Vlaamse wagenpark op via de ecoscore-indicatoren. We ondersteunen het Departement MOW bij de uitwerking van het Mobiliteitsplan via deelname aan de werkgroep Omgeving. We zorgen voor voldoende milieuaccenten in dit plan. Hiertoe bepalen we mee de operationele doelstellingen rond lucht, klimaat, geluidshinder en natuur. We geven ondersteuning aan de uitvoering van het Mobiliteitsconvenant door advies te verlenen bij relevante lokale mobiliteitsplannen via de gemeentelijke begeleidingscommissie en door deel te nemen aan de taskforce mobiliteitsconvenant. Daarnaast evalueren we de handleiding rond integratie van de milieueffecten in het mobiliteitsbeleid aan de hand van een proefproject.

91. OD60.2 We rollen het Vlaams actieplan ‘Clean power for transport’ verder uit De uitvoering van het actieplan ’Clean power for transport’ wordt geïnitieerd en het Vlaamse luik wordt ingebracht in het Belgisch actieplan, in te dienen bij Europa. Er wordt hierbij aandacht besteed aan de diverse technologieën (elektrisch, aardgas, waterstof) en aan de diverse toepassingen (voertuigen en vaartuigen). Het eerste jaar zullen veel inspanningen geleverd worden voor de uitbouw van de laadinfrastructuur, het stimuleren van de aankoop van elektrische voertuigen, het opzetten van een platform met de belanghebbenden en de communicatie naar het grote publiek.

OD61. De waarde van de natuur meenemen in beleidsbeslissingen

92. OD61.1 We coördineren de kennisuitwisseling rond ecosysteemdienstenconcept en nemen dit mee in (onderzoeks-) projecten

In opvolging van het vraaggestuurd onderzoek van het INBO wordt in 2016 een TWOL-studie opgestart met betrekking tot de monitoring van wilde bijen en hommels. Het doel is om een indicator te ontwikkelen om de status en de evolutie van wilde bijen en hommels in Vlaanderen op te volgen. INBO begeleidt en stuurt de studie mee aan. We participeren aan het Interregproject ‘2B Connect’, een driejarig project Vlaanderen-Nederland waarin bedrijven worden ondersteund bij de creatie van groene infrastructuur en de ecosysteemdiensten die hiermee samengaan. Om dezelfde reden werken we ook mee aan de duurzaamheidsmeter bedrijventerreinen van het Agentschap Ondernemen. In het overlegforum Ecosysteemdiensten zal kennis over het ecosysteemdienstenconcept worden uitgewisseld tussen de stakeholders van het domein LNE en andere beleidsdomeinen.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


OD62. Extra kansen creëren voor natuur bij infrastructuur- en bouwwerken

93. OD62.1 We creëren extra kansen voor natuur bij infrastructuur- en bouwwerken We realiseren faunapassages die prioritair zijn voor de Instandhoudingsdoelstellingen (IHD’s) in de provincie Antwerpen en focussen op prioritaire acties in alle provincies, waarvoor we Europese (LIFE)steun vragen. We bereiden de realisatie van een ecovallei met fietspad onder de N771 en een ecorecreaduct over de N75 voor. Voor het ecoduct Kempengrens voeren we een grensoverschrijdende monitoring uit. We zetten de strip ‘De Beestige Brug’ maximaal in bij de bewustwording rond ontsnippering. We actualiseren de leidraad ecologisch bermbeheer en starten een samenwerking op met Infrabel o.m. rond schapenbegrazing. We volgen het project ‘Groen in de Bouw’ op en verspreiden een bijkomende leidraad natuurtechniek.

OD63. Een nieuw Milieubeleidsplan (2016-2020) opstellen en de uitvoering initiëren

94. OD63.1 We stellen een nieuw Milieubeleidsplan (2016-2020) op en initiëren de uitvoering Voor het ontwerp Milieubeleidsplan, dat begin 2015 werd afgewerkt, moet de decretale procedure worden gestart en afgerond. D.w.z. dat de bevoegde minister het voor principiële goedkeuring agendeert op de Vlaamse Regering en het nadien onderwerpt aan een openbaar onderzoek. Hiermee worden ook de lange termijndoelen goedgekeurd (OD 7). Daarna kan de uitvoering starten.

OD64. Versterken van de kennisbasis voor het milieubeleid

95. OD64.1 We stellen een TWOL-programma en een programma voor de referentietaken van VITO voor 2016 op en zorgen voor de uitvoering

In overleg met alle entiteiten wordt een ontwerp TWOL-programma opgesteld en afgetoetst met de bevoegde minister. De uitvoering wordt opgevolgd via de GMO-databank. Op basis van het vernieuwde beheersreglement worden een gedetailleerd programma en rapportering uitgewerkt m.b.t. de uitvoering van de VITO-referentietaken. Dit wordt geagendeerd op het Managementcomité.

OD66. Verdere onderbouwing van het luchtbeleid

96. OD66.1 We maken prognoses van luchtverontreinigende emissies op en verzekeren de afstemming van de emissie-inventaris op het beleid

We berekenen en rapporteren emissieprognoses van luchtverontreinigende stoffen en gebruiken deze om de impact van mogelijk nieuw beleid in kaart te brengen. We stellen het simulatiemodel voor stationaire bronnen verder op punt. Hierbij hebben we aandacht voor de verdere afstemming van het simulatiemodel op bestaande gegevenssets zoals energiebalans en emissie-inventaris, voor de berekening van prognoses van fijn stof met het model en voor de gebruiksvriendelijkheid van het model.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


We overleggen met de VMM over de afstemming van de emissie-inventaris op het gevoerde beleid, specifiek waar de inventaris wordt bepaald aan de hand van emissiefactoren. We werken het model FASTRACE, als opvolger van het emissiemodel MIMOSA, verder af. Hiermee beschikken we over een nieuw model waarmee we emissieprognoses voor wegverkeer kunnen maken rekening houdend met scenario’s rond parksamenstelling, snelheid en wegtype en afgestemd op de emissie-inventaris.

SD10. Interbestuurlijk samenspel in vertrouwen tussen bestuurskrachtige, verantwoordelijke partners

OD67. Consequente subsidiariteit

97. OD67.1 We werken samen met en ondersteunen lokale besturen In 2016 implementeren we de nieuwe visie op samenwerken met en ondersteunen van lokale overheden en geven op basis daarvan het instrumentarium (netwerk, forum, platform) o.a. inzake lokale leefkwaliteit, energie en klimaat verder vorm. We hebben ook aandacht voor de implementatie van de omgevingsvergunning, de implementatie van het actieplan clean power for transport en het stimuleren van de omgevingskwaliteit.

OD69. Voorbereiden van fusie LNE en RWO

98. OD69.1 We bereiden de transitie naar het beleidsdomein en het departement Omgeving voor In 2016 concretiseren we de conceptnota’s “Richting Omgevingsdepartement” en “Richting omgevingsdomein”. We werken het vervolgtraject verder uit in overeenstemming met de politieke instructies. We geven de transitie naar het omgevingsdepartement stapsgewijs vorm door samenwerking rond onderwerpen waar synergieën mogelijk zijn en door het opzetten van pilootprojecten. In 2016 wordt de aanpassing van de regelgeving voorbereid, waarna deze de politieke besluitvorming zal doorlopen. Samen met de andere entiteiten van het beleidsdomein Omgeving bundelen we de krachten rond de gedetecteerde synergieën, met focus op hetgeen maatschappelijke meerwaarde heeft en toekomstgericht is. Vanaf 1/1/2016 worden de op ruimtelijke ordening en onroerend erfgoed gerichte inspectiediensten van het Agentschap RWO ingekanteld bij het departement LNE. Deze integratie zal in overleg met alle betrokkenen worden begeleid en uitgevoerd.

OD72. Klantvriendelijk, evenwichtig en oplossingsgericht

Digitale dienstverlening Zie hoofdstuk ‘Uitvoering van de beheersdoelstellingen’

Administratie met oog voor gelijkekansenbeleid, diversiteit en toegankelijkheid Zie hoofdstuk ‘Doelstellingen m.b.t. diversiteit en gelijke kansen’

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Communicatie op maat en sensibilisering Zie hoofdstuk ‘Uitvoering van de beheersdoelstellingen’

F. JAARDOELSTELLINGEN BELEIDSVELD ENERGIE

SD3.1.1. Transitie ondersteunen naar een nieuw toekomstgericht energiesysteem SD3.1.2. Een grondige verbetering van de energieprestatie van het bestaand gebouwenpark realiseren SD3.2.1. Het eindenergieverbruik verder verlagen SD3.2.2. De energieopwekking uit hernieuwbare energiebronnen bevorderen SD3.2.5. Verzekeren van een betrouwbare elektriciteits- en gasvoorziening en aansluiting op het distributienet tegen maatschappelijk aanvaardbare nettarieven

OD4.1.1. De doelstellingen van het Energierenovatieprogramma 2020 realiseren en de ambitie voor de langere termijn (2030/2050) uitwerken

99. We geven vorm aan de transitie naar een duurzaam, betrouwbaar en competitief energiesysteem Er wordt meegewerkt aan het tot stand komen van een Vlaamse energievisie en een energiepact. Voorbereidingen worden getroffen rond de invulling van de transversale beleidsnota (energietransitie) en de geïntegreerde klimaat- en energieplannen in het kader van de Europese governance van het EU2030 pakket. Sectorale bottom-up projecten rond fast lane voor windenergie, ruimtelijke instrumenten ten behoeve van het klimaat- en energiebeleid, een ‘meer geïntegreerd beleidskader’ in het kader van het renovatiepact en ‘clean power for transport’ worden uitgevoerd en opgevolgd (zie ook OD 60.2 beleidsveld omgeving).

OD4.5.2. Beleidskader voor warmtenetten uitwerken OD4.8.3. Geleidelijke invoering van slimme meters voorbereiden OD4.8.4. De preventie en detectie van de energiefraude OD4.10.1. Krachtdadige energieregulator

100. We staan in voor de energiecoördinatie en –beleidsvoorbereiding Er worden coördinatievergaderingen georganiseerd tussen de verschillende energie-entiteiten en er wordt maandelijks overlegd met het kabinet. Het (intra-)Belgisch en Europees energiebeleid wordt opgevolgd. De transversale beleidsnota wordt opgevolgd, er wordt overleg georganiseerd met betrekking tot het lokale energiebeleid en de gemeenten worden ondersteund met betrekking tot het Burgemeesterconvenant. Er worden beleids- en regelgevingsinitiatieven ondernomen op vlak van clean power for transport, het tegengaan van energiefraude, de uitbreidingsverplichtingen voor het aardgasdistributienet, de corporate governance van distributienetbeheerders, het regelgevend kader warmtenetten en de uitrol van slimme meters.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


5. Linken met andere beleidsniveaus en beleidsvelden

101. We volgen het Europees energiebeleid op Om de doelstellingen van de in 2015 gelanceerde Energie-Unie en van het 2030 klimaat-energiekader te realiseren heeft de Europese Commissie voor 2016 een aantal initiatieven gepland. We zullen focussen op de opvolging van volgende initiatieven die relevant zijn voor de gewestelijke bevoegdheden:

- Nieuwe ‘governance’ aanpak gebaseerd op nationale klimaat-energieplannen en een

tweejaarlijkse rapportering over de vooruitgang;

- Een nieuw ‘design’ van de elektriciteitsmarkt waarin ook het distributieniveau een belangrijke

rol zal spelen om een toenemende hoeveelheid decentraal opgewekte elektriciteit uit

hernieuwbare energiebronnen te integreren en om het elektriciteitssysteem flexibeler te maken

door in te zetten op de sturing van de vraag naar energie;

- Strategie voor verwarming en koeling voor gebouwen en de industrie;

- Mededeling over het gebruik van afval voor de opwekking van energie (‘Waste to Energy’);

- Voorbereiding door de Europese Commissie van een herziening van de richtlijnen in verband

met hernieuwbare energie en energie-efficiëntie om deze af te stemmen op de klimaat-

energiedoelstellingen voor 2030 (publicatie eind 2016).

102. We behartigen de Vlaamse energiebelangen bij de Belgische standpuntbepaling Via actieve deelname aan de besluitvorming op ENOVER- en DGE-niveau en een actieve opvolging van de raadswerkgroep energie zal voorrang gegeven worden aan de besluitvorming in verband met het 2030 klimaat-energiekader, energie-efficiëntie en hernieuwbare energie en de interne energiemarkt op distributieniveau. Daarbij zal rekening gehouden worden met de interacties tussen energie- en klimaatbeleid. Binnen deze fora wordt ook de standpuntbepaling voorbereid voor International Renewable Energy Agency (IRENA) en het Internationaal Energie Agentschap (IEA).

103. We volgen de werking van het IEA en IRENA op De In Depth Review van België wordt verder opgenomen. Op basis van het ontwerp eindrapport zal België/Vlaanderen hierop een reactie aan het IEA bezorgen en zal het finale eindrapport gepresenteerd en gepubliceerd worden. We coördineren de input van Vlaanderen voor deze review. Daarnaast volgen we ook een aantal uitvoeringsakkoorden en de algemene werking van het IEA op. In 2016 werken we met IRENA ook verder aan REmap 2030, een landenrapport op maat met concrete aanbevelingen en een gedetailleerd beeld van mogelijke ontwikkelingen.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


G. JAARDOELSTELLINGEN BELEIDSVELD DIERENWELZIJN

SD1. Ontwikkelen van een coherent en vooruitstrevend beleid voor alle categorieën van dieren

104. We starten de raad voor dierenwelzijn op en voeren een krachtig en coherent beleid inzake dierenwelzijn

De Vlaamse Raad voor dierenwelzijn wordt geïnstalleerd en het werkprogramma opgemaakt. Het informeel overleg tussen de Gewesten over Dierenwelzijn wordt geformaliseerd in een Interministeriële werkgroep voor Dierenwelzijn waarin de Gewesten van gedachten wisselen over maatregelen die overlegd moeten worden zoals voor Europese dossiers, en voor gewestoverschrijdende thema’s, maar die tevens denktank kan zijn voor wederzijds inspirerende voorstellen en ideeën. Een huishoudelijk reglement met de wijze van samenwerking en aanduiding van woordvoerders voor internationale vergaderingen wordt opgesteld. De opleiding voor asielpersoneel, die zorgt voor een betere ondersteuning en omkadering van asielen, wordt geëvalueerd en indien gunstig opnieuw georganiseerd. Er wordt een kader gecreëerd voor de verplichte identificatie en registratie van katten en gewerkt aan een bestek voor een databank voor de identificatiegegevens. Ook voor het beheer van de databank voor honden zal het contract met de beheerder herzien en dus het bestek herschreven worden. De wetgeving die het steriliseren van katten verplicht stelt, wordt geëvalueerd en waar nodig bijgestuurd. Er wordt een wettelijk kader gecreëerd om een einde te maken aan het onterecht afleveren van medische attesten voor het blokstaarten van paarden. Er wordt gewerkt aan een systeem voor het monitoren van de zolen van de poten van de vleeskippen in de slachthuizen, om zo de welzijnssituatie op de bedrijven te kunnen evalueren. Een besluit over de opleiding voor slachthuispersoneel wordt genomen en het besluit dat groepshuisvesting bij konijnen oplegt wordt aangepast. Er wordt een wettelijk kader gecreëerd voor het houden van reptielen door het opstellen van een lijst van reptielen die gehouden mogen worden. De wetgeving voor het houden van dieren in dierentuinen wordt geactualiseerd. Nagegaan wordt hoe alternatieven voor dierproeven gestimuleerd kunnen worden.

105. We streven naar een voortrekkersrol voor dierenwelzijn binnen Europa Vlaanderen wil proactief zijn en zich linken met een groep van Europese landen die traditioneel sterk dierenwelzijnsgericht zijn om zo te wegen op het Europese beleid. In 2016 zullen we volgende actuele Europese dossiers actief opvolgen: - Verklaring van Brussel over stopzetting castratie van varkens: deelnemen als expert-lid aan

opvolgingscommissie;

- Verzorgen secretariaat van het ‘European Forum of Animal Welfare Councils’ (Eurofawc) en

organiseren van de volgende Eurofawc-bijeenkomst;

- Opvolgen van Commissiewerkgroepen bescherming van proefdieren en bescherming van dieren

tijdens transport;

- Participeren aan de oprichting van een dierenwelzijnsplatform

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


- Participeren aan een gecoördineerd wetenschappelijk onderzoek naar dierenwelzijn binnen AHAW-

network (Animal Health and Welfare Network).

Bijkomend wordt gezocht naar samenwerking en synergieën over de grenzen heen zoals met Nederland op het vlak van de ontwikkeling van alternatieven voor dierproeven.

SD2. Door optimalisatie en efficiëntie evolueren naar een goed georganiseerd en gericht controleorgaan

106. We bouwen een goed georganiseerd en gericht controleorgaan dierenwelzijn uit In 2015 werd de basis gelegd voor de uitwerking van een efficiënte inspectiedienst. In 2016 wordt verder preventief gewerkt door te communiceren naar en sensibiliseren van de doelgroep (o.a. potentiële kopers, instellingen zoals kwekerijen, asielen, pensions, dierenwinkels, dierentuinen, laboratoria). Dit moet resulteren in gegronde klachten die bij de juiste diensten terechtkomen. Er wordt blijvend geïnvesteerd in een samenwerking met en opleiding van lokale overheden waardoor burgers naar lokale en onderlegde aanspreekpunten kunnen worden doorverwezen. Hierdoor is een snellere, efficiëntere klachtenbehandeling mogelijk. Intensief contact wordt gehouden met de verschillende parketten zowel over individuele dossiers als in het kader van een uniforme aanpak van dierenwelzijnsdossiers over de arrondissementsgrenzen heen. Contractdierenartsen zijn belangrijke partners in de controle die via een communicatielijn onregelmatigheden kunnen melden. Zij zullen op het belang van een goede rapportering gewezen worden. Voor de routinecontroles in de erkende inrichtingen worden efficiëntiewinsten uitgewerkt. Door informatisering kunnen parameters worden bepaald en kan een risicoanalyse worden berekend. Hierbij wordt ook maximaal gebruik gemaakt van de gegevensbank DogID. Bestaande procedures en checklists worden geëvalueerd en waar mogelijk afgestemd met de bestaande procedures binnen LNE. Fraude op het internet en zwartkweek krijgen bijzondere aandacht. Het is nodig om hierin expertise en een netwerk op te bouwen. De continuïteit van de controles op landbouwbedrijven moet verzekerd blijven. Er wordt nagegaan of een rechtstreekse toegang tot Sanitel gegevens mogelijk is zodat deze controles efficiënt kunnen verlopen. Er zal onderzocht worden hoe feedback gegeven kan worden aan de personen die een melding hebben ingediend, met zo min mogelijke belasting van de Inspectiedienst. De dienst van inspecteurs-dierenartsen moet haar expertise inzake dierenwelzijn voortdurend verruimen, niet enkel inzake dierenwelzijn van landbouwdieren (nieuwe bevoegdheid) maar ook inzake dierenwelzijn in de ruime zin. Het spreekt voor zich dat hiervoor de nodige opleiding, vorming en tijd nodig is. Daarom moeten netwerken opgebouwd en onderhouden worden met andere actoren in de sector.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


SD3. Ontwikkelen van een efficiënte sensibiliseringsstrategie met een visie op lange termijn.

107. We voeren de strategie en het plan voor communicatie en sensibilisering inzake dierenwelzijn uit Vanaf 2016 voert de Dienst Dierenwelzijn haar communicatiestrategie en -plan uit. Met sensibiliserings- en informatieacties over de actuele dierenwelzijnsproblemen richten we ons tot verschillende doelgroepen. We gebruiken verschillende kanalen om het overbrengen van de verschillende boodschappen efficiënter en effectiever te maken. In 2016 plannen we een campagne om de burger die een dier wenst te kopen/adopteren bewust te maken van de noden van een dier (tijd, ruimte, verzorging,…) en het prijskaartje dat hiermee gepaard gaat. Zo trachten we het risico op ondoordachte aanschaf van dieren te verkleinen en te vermijden dat dieren mishandeld, verwaarloosd en/of achtergelaten worden. We informeren en sensibiliseren de burger over maatregelen bij een winterprik, hittegolf, vakantie en vuurwerk. We starten in 2016 met een periodieke nieuwsflits voor erkende inrichtingen.

H. JAARDOELSTELLINGEN BELEIDSVELD ONROEREND ERFGOED

SD3. Samen met de prioritaire partners worden op transparante wijze de ambities voor de onroerenderfgoedzorg geformuleerd

OD3.4. De opmaak van een Handhavingsprogramma Onroerend Erfgoed waarborgt de efficiënte inzet van de nieuwe handhavingsinstrumenten, onder meer op het vlak van bestuurlijke handhaving

108. We werken het handhavingsprogramma Onroerend Erfgoed uit We willen het handhavingsprogramma Onroerend Erfgoed in de praktijk brengen door een preventieve en herstelgerichte inzet van het nieuwe handhavingsinstrumentarium, met bijzondere aandacht voor raadgevingen en aanmaningen, herstelvorderingen, administratieve handhaving, minnelijke schikkingen en terugvordering van premies. Daarnaast wordt ook voorzien in de opleidingscyclus voor gemeentelijke verbalisanten.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


4 REGULIER BELEID

Het Departement LNE staat in voor een aantal reguliere taken, ter uitvoering van beleid en regelgeving en ter uitvoering van de coördinerende opdracht van het departement binnen het beleidsdomein LNE. Hieronder volgt een beschrijving van deze reguliere taken.

Beleidscoördinatie

109. We staan in voor de voorbereiding en coördinatie van het beleid De uitvoering van de beleidsnota’s en het Regeerakkoord wordt gemonitord en de regelgevingsagenda wordt opgevolgd. De opmaak van de beleidsbrief Omgeving wordt gecoördineerd in afstemming met het Departement Ruimte Vlaanderen en de insteek voor de Beleidsbrief Energie, Dierenwelzijn en Onroerend Erfgoed wordt opgemaakt. Er wordt op regelmatige basis overlegd met de entiteiten, afdelingen en diensten binnen en buiten het beleidsdomein LNE. Afspraken voortspruitend uit dit overleg worden opgevolgd.

110. We coördineren milieu-incidenten We nemen een coördinerende rol op binnen het beleidsdomein LNE bij ernstige milieu-incidenten.

111. We coördineren de begroting LNE We verzorgen de begrotingscoördinatie binnen het beleidsdomein LNE en waken over de tijdige afronding van de verschillende stappen in de begrotingscyclus (BA 2015 en BO 2016) en de optimale benutting van de beschikbare begrotingskredieten.

112. We coördineren het secretariaat en de inhoudelijke werking van het managementcomité beleidsdomein en de (deel)beleidsraden

We zorgen voor een deskundige voorbereiding, verslaggeving, en opvolging van de overlegorganen binnen het beleidsdomein LNE (Managementcomité, (deel)beleidsraad) en van de LNE-inbreng in het Voorzitterscollege.

Milieuvergunningen- en erkenningenbeleid

113. We behandelen milieuvergunningendossiers We blijven ons de komende jaren verder inzetten om alle milieuvergunningen- en aanverwante dossiers en taken steeds binnen de wettelijke termijnen te behandelen. Het betreft hierbij o.a.: adviseren milieuvergunningendossiers klasse 1 en 2 (1e aanleg en beroep), behandelen individuele en sectorale afwijkingen VLAREM II voorwaarden, adviseren afwijking emissiegrenswaarden GPBV-installaties, adviseren en besluitvorming GGO-dossiers, adviseren dossiers schorsen/opheffen milieuvergunning, adviseren bodemsaneringsdossiers, adviseren gewesten lidstaat overschrijdende dossiers, deelname aan vooroverleg en starten opvolgingsvergaderingen MER/VR, adviseren MER/VR dossiers, advisering gebiedsgericht beleid, deelname aan provinciale en gewestelijke

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


milieuvergunningscommissies, diverse Europese rapporteringen, organiseren interne en externe opleidingen en studiedagen, beantwoorden van interpretatievragen, …

114. We behandelen erkenningendossiers en dossiers bedrijfsinterne milieuzorg We blijven ons de komende jaren verder inzetten om alle dossiers m.b.t. erkenningen leefmilieu en bedrijfsinterne milieuzorg en aanverwante dossiers en taken steeds kwaliteitsvol en binnen de wettelijke termijnen te behandelen. Het betreft hierbij het adviseren en behandelen van dossiers voor de erkenning van externe milieucoördinatoren, milieudeskundigen, laboratoria, technici, opleidings- en examencentra, MER- en VR-deskundigen, organiseren interne en externe overlegvergaderingen, opleidingen en studiedagen, …

115. We stellen actie- en evaluatieplannen Richtlijn Industriële Emissies (RIE), voeren deze uit en volgen deze op

We blijven ons de komende jaren verder inzetten om een aantal actie- en evaluatieplannen op te stellen, uit te voeren en op te volgen. Het betreft hierbij o.a.: uitvoeren en opvolgen GPBV-actieplan, uitvoeren en opvolgen PCB-actieplan shredderbedrijven, diverse Europese rapporteringen, organiseren interne en externe opleidingen en studiedagen, …

116. We sturen de Gewestelijke Milieuvergunningscommissie (GMVC) aan We blijven instaan voor de organisatie en coördinatie van de GMVC. De hiermee verbonden taken bestaan hoofdzakelijk uit het organiseren en voorzitten van GMVC, het verzorgen van het secretariaat van de GMVC, het bijhouden van gegevens in de GMVC-databank, het opmaken van de adviezen van de GMVC, het opmaken en bekendmaken van ministeriële besluiten, … Deze commissie zal bij de invoering van de omgevingsvergunning worden omgevormd tot de Gewestelijke Omgevingsvergunningencommissie (GOVC) (zie ook OD9 beleidsveld omgeving).

117. We ontwikkelen en beheren ICT-toepassingen m.b.t. milieuvergunningen en erkenningen We blijven ons de komende jaren verder inzetten op de verdere ontwikkeling, actualisering en het operationeel houden van een aantal ICT-toepassingen met betrekking tot milieuvergunningen (vb. GPBV-databank, Milieuvergunningendatabank, GMVC-databank, Erkenningenregister, Milieuvergunningenwegwijzer, eMIL-loket, …).

Handhavingsbeleid

118. We maken een Milieu-inspectieplan (MIP) op We stellen, op basis van een 5-jarenplan 2015-2019, een risico gebaseerd Milieu-inspectieplan (MIP) op voor 2017, voor proactieve, routinematige, reactieve en voortgangscontroles. Dit MIP omvat onder meer het GPBV-, Seveso- en REACH-controleplan, een controleplan inzake dierlijke bijproducten, een controleplan voor hinderlijke inrichtingen van klasse 1 en 2, en een EVOA-controleplan.

119. We voeren het Milieu-inspectieplan en –programma’s uit Ter implementatie van het 5-jarenplan 2015-2019, voeren we het MIP 2016 uit, waaronder:

- Het GPBV controleprogramma;

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


- Het Seveso controleprogramma;

- IMJV-handhaving Pollutant Release and Transfer Register (PRTR)-bedrijven;

- Controles van de afvalwaterlozing bij probleembedrijven op vraag van de Vlaamse

Milieumaatschappij;

- Controles van de afvalwaterlozing van voedingsbedrijven;

- Controles op de lozing van PCB's, dioxinen en furanen in afvalwater bij bedrijven van de

schrootsector en andere sectoren waar mogelijk dioxinen en furanen in afvalwater kunnen

aanwezig zijn;

- Controle van de zelfcontrole water;

- Controle op de naleving van autorisatieplichtige stoffen (REACH) via bedrijfsafvalwatercontroles

- Het net-niet-Sevesocontroleprogramma;

- Controles van de veiligheidsaspecten bij koelinstallaties op ammoniak;

- Controles van LPG-stations;

- Controles van CNG-stations;

- Controles op broomhoudende vlamvertragers bij stortplaatsen voor baggerspecie;

- Controles in het kader van de overeenkomst dierlijke bijproducten bij erkende inrichtingen, bij

Inzamelaars, Afvalstoffenhandelaars of -Makelaars (IHM's) en inrichtingen van de voedselketen;

- Controles op het ingeperkt gebruik GGO's en pathogene organismen;

- Controles inzake groene stroom- en warmtekrachtkoppeling-certificaten bij alle biogasinstallaties;

- Controles inzake energieplanning;

- Controles op de naleving van de REACH-regelgeving;

- Routine- en ad hoc monsternames van afvalwater;

- Routine- en ad hoc monsternames van afvalstoffen, met bijzondere aandacht voor materialen

waar een grondstofverklaring werd afgeleverd;

- Routinemetingen van luchtemissies;

- Breedbandmetingen van elektromagnetische straling van zendantennes;

- Controles van milieuvergunningen (voorwerp en voorwaarden);

- Controles n.a.v. milieuklachten;

- Controles n.a.v. voorvallen;

- Controles m.b.t. evaluatieverslagen bij proefvergunningen;

- Controles n.a.v. 'kantschriften' en afstappingen als 'technisch raadgever' in het kader van

opsporingsonderzoeken.

120. We beheren het uitvoeringskader milieu-inspecties We zorgen voor een adequaat uitvoeringskader zodat de controles op een efficiënte, effectieve, professionele en consistente manier worden uitgevoerd, waarbij de bestaande systemen beheerd, geactualiseerd en geoptimaliseerd worden. De thematische en sectorale werkgroepen verzamelen, verdiepen en verspreiden hun kennis over het toegewezen thema of de toegewezen sector binnen en buiten de organisatie. In 2016 werken we mee aan de volgende studies:

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


- Meewerken aan de VITO-studie ‘Actualisatie algemene emissiegrenswaarden lucht’;

- Meewerken aan de VITO-studie ‘Compendiumprocedure voor geurrendementsbepaling bij

gaswassers aan varkens- of pluimveestallen’;

- Meewerken aan TWOL ‘Onderzoek bevoegdheden Vlaams Gewest en optimalisering bepalingen

VLAREM II inzake brandveiligheid in ingedeelde inrichtingen’.

121. We volgen de uitvoering van het Milieu-inspectieplan en –programma’s op, evalueren deze en rapporteren hierover

We zetten prestatiemeetsystemen op, op basis van wel gekozen indicatoren, met het oog op het bereiken van een voldoende afdekkingsgraad en een efficiënte organisatie. Dit omvat onder meer prestatiemeetsystemen voor GPBV-, Seveso- en EVOA-controles. Het prestatiemeetsysteem voor de uitvoering van het MIP zal worden geoptimaliseerd. We zetten een gedifferentieerd rapporteringssysteem op voor rapportering op maat over onze toezichts- en handhavingsactiviteiten, waarbij we ook onze medewerking verlenen aan de opmaak van het milieuhandhavingsrapport van VHRM. We rapporteren over de tenuitvoerlegging van Europese richtlijnen en verordeningen.

122. We beheren het permanentie- en responssysteem m.b.t. handhaving inzake milieuhygiëne We optimaliseren het permanentie- en responssysteem in functie van de doorvoer van afvalstoffen, de gewijzigde regelgeving en de geoptimaliseerde organisatiestructuur. We leggen de permanentieregelingen 2016 vast zodat steeds de vereiste respons kan worden gegeven.

123. We bereiden de milieuhygiëneregelgeving voor We werken mee aan nieuwe Europese en Vlaamse milieuhygiëneregelgeving. We bereiden milieuhygiëneregelgeving voor door mee te werken aan BREF's, BBT's, referentiemethoden en codes van goede praktijk.

124. We staan in voor de bestuurlijk beboeting van milieumisdrijven en milieu-inbreuken Het nemen van beslissingen gebeurt op basis van het kwalitatief en correct onderzoeken van boetedossiers en met bijzondere aandacht voor klantgerichtheid (informeren, dossier vervolledigen, horen). Tevens wordt ook telkens getoetst of het instrument van de voordeelontneming een passende sanctie is. Ook de (dossiergebonden) informatie-uitwisseling met handhavingsactoren en het interne opvolgingssysteem wordt geoptimaliseerd, o.a. door zo veel mogelijk te digitaliseren, zodat de efficiëntie en betrouwbaarheid kan verhogen. Boetebeslissingen worden verdedigd bij het Milieuhandhavingscollege.

125. We adviseren beroepen m.b.t. bestuurlijke maatregelen en bestuurlijke dwangsommen Het verlenen van adviezen aan de bevoegde minister gebeurt op basis van het kwalitatief en correct onderzoeken van de beroepsdossiers en met bijzondere aandacht voor klantgerichtheid (informeren, dossier vervolledigen, horen) en (dossiergebonden) informatie-uitwisseling met de beroepsindiener, opleggers of weigeraars tot oplegging van bestuurlijke maatregelen en dwangsommen wordt geoptimaliseerd. Ook de beroepen bij de Raad van State tegen ministeriële besluiten inzake beroepen tegen bestuurlijke maatregelen worden opgevolgd.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Het is voor een gewestelijk toezichthouder ook mogelijk om samen met een bestuurlijke maatregel een bestuurlijke dwangsom op te leggen voor het geval de bestuurlijke maatregel niet of niet tijdig wordt uitgevoerd. De toepassing van de bestuurlijke dwangsom wordt, gelet op de adviesfunctie, onderzocht en in 2017 geëvalueerd.

126. We voeren het handhavingsplan ruimtelijke ordening uit en werken aan de implementatie van het handhavingsprogramma

We voeren het handhavingsplan 2010 verder uit ten aanzien van de lopende dossiers en werken aan de implementatie van het handhavingsprogramma. We voeren onder meer uit:

- Het toetsen van de dossiers aan de prioriteiten;

- Controles op het terrein;

- Bekrachtigen van stakingsbevelen;

- Opstellen en instellen van herstelvorderingen;

- We leggen administratieve geldboetes op bij doorbreking van stakingsbevelen;

- We controleren de uitvoering van vonnissen en arresten.

127. We voeren het handhavingsprogramma onroerend erfgoed uit We voeren het handhavingsprogramma uit door:

- De wisselwerking tussen zachte en harde handhaving te verzekeren door een nauwe

samenwerking met het agentschap OE;

- Gebruik te maken van de monitoring heritage at risk;

- Inbreuken en misdrijven op te sporen en vast te stellen;

- Het herstel na te streven via minnelijke schikkingen in overleg met het agentschap OE;

- Het herstel na te streven via het opstellen en instellen van herstelvorderingen in samenspraak

met het agentschap OE;

- We leggen administratieve geldboetes op bij doorbreking van stakingsbevelen;

- We leggen administratieve maatregelen op;

- We controleren de uitvoering van vonnissen, arresten en maatregelen;

- Een actief gebruik van de financiële handhaving via de terugvordering van premies bij de

schadeveroorzaker.

128. We ondersteunen gemeenten en politie inzake de handhaving van de ruimtelijke ordening We ondersteunen gemeenten en politiediensten bij hun taken inzake de handhaving van de ruimtelijke ordening. We plegen overleg en helpen bij het behandelen en afhandelen van de dossiers.

129. We ondersteunen de VHRM Met de inwerkingtreding van het decreet handhaving omgevingsvergunning werd de Vlaamse Hoge Raad voor de Milieuhandhaving omgevormd tot de Vlaamse Hoge Handhavingsraad voor Ruimte en Milieu (VHRM). De ondersteuning van het permanente secretariaat van de VHRM voor het gedeelte milieu moet verzekerd blijven. De deelname aan de algemene vergadering en de werkgroepen moet de input met betrekking tot de ruimtelijke ordening verzekeren.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


130. We zetten in op de verdere digitalisering van de handhaving De inzet van nieuwe handhavingsinstrumenten, de beperking van de middelen en de nood aan besparingen zorgen ervoor dat de handhavingsinstanties op zoek moeten gaan naar andere manieren van handhaving en verwerking van de dossiers. De verdere digitalisering van de dossiers en de verwerking ervan kunnen opportuniteiten bieden op het vlak van snellere gegevensdoorstroming en gegevensuitwisseling.

Milieueffectrapportage

131. We begeleiden en beoordelen project-m.e.r. en plan-m.e.r. We behandelen en beoordelen op een kwaliteitsvolle en klantvriendelijke manier, binnen wettelijke of afgesproken termijnen, dossiers met betrekking tot project/plan-milieueffectrapportage. We bewaken de kwaliteit van de milieueffectrapportage door een actieve participatie aan formele en informele overlegstructuren. We geven hierbij een oordeel over de wetenschappelijke en methodologische conformiteit, volledigheid en homogeniteit van het milieuonderzoek, beoordelen de milieukwaliteit van het voorgenomen project en adviseren mogelijke verbeteringen.

132. We beheren de richtlijnenboeken milieueffectrapportage In het streven naar een verhoogde uniformiteit en kwaliteit van milieueffectrapportage, werken we richtlijnenboeken continu bij. Deze richtlijnenboeken brengen alle gebruikers van de m.e.r. op de hoogte van de laatste wetenschappelijke inzichten en methodes. De dienst Mer werkt o.a. een handleiding uit voor het luik m.e.r. in de omgevingsvergunning zodat de veranderingen bij de doelgroep (erkende deskundigen, initiatiefnemers, andere overheden, ...) efficiënt en effectief ingang vinden.

133. We dragen expertise m.b.t. milieueffectrapportage uit Door de organisatie van vormingsdagen, netwerkmomenten, overleg, het up-to-date houden van de website en het regelmatig versturen van nieuwsbrieven informeren en betrekken we de verschillende doelgroepen over regelgeving, taken en onderzoeksresultaten. We zetten maximaal in op digitalisering om de communicatie tussen doelgroepen (andere overheden, erkende deskundigen, initiatiefnemers, …) te optimaliseren en werken aan instrumenten om procedures te vereenvoudigen en te versnellen. We bouwen continu eigen expertise op. Het uitschrijven en opvolgen van studieopdrachten stelt ons in de mogelijkheid om op de hoogte te zijn van relevante wetenschappelijke inzichten en methodes. Door actieve deelname aan het Environmental Impact Assessment (EIA)/Strategic Environmental Assessment (SEA) experten netwerk, verhogen we onze expertise en blijven we op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in dit specifiek gebied. We werken daarnaast via o.a. kennisplatforms en interne infosessies aan interne kennisopbouw en kennisverspreiding.

Veiligheidsrapportage

134. We begeleiden en beoordelen de dossiers externe veiligheid We begeleiden en beoordelen omgevingsveiligheidsrapporten, veiligheidsnota’s, veiligheidsrapporten en kennisgevingen in het kader van het Samenwerkingsakkoord en ruimtelijke veiligheidsrapporten. We verlenen advies op ruimtelijke uitvoeringsplannen, verzoeken tot raadpleging (screenings), plan-MER’s en

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


project-MER’s en stedenbouwkundige vergunningsaanvragen met als doel op lange termijn te zorgen voor voldoende afstand tussen aandachtsgebieden en Seveso-inrichtingen. Binnen de wettelijke termijnen en afgesproken stappenplan worden de dossiers op een kwaliteitsvolle en klantvriendelijke manier beoordeeld of geadviseerd.

135. We beheren de richtlijnenboeken veiligheidsrapportage Om te streven naar eenvormigheid, rechtszekerheid en transparantie zetten we in op het aanvullen en vernieuwen van de bestaande Vlaamse set van technische richtlijnen (Richtlijnenboeken). In het kader van de operationalisering van het luik externe veiligheid in de omgevingsvergunning, worden de nodige inspanningen geleverd inzake interne kennisopbouw en ontwikkeling van werkinstrumenten (o.a. actualisatie van richtlijnenboeken en handleidingen) zodat de veranderingen bij de doelgroep (erkende deskundigen, initiatiefnemers, andere overheden, ...) efficiënt en effectief ingang vinden.

136. We dragen expertise m.b.t externe veiligheid uit Door de organisatie van fora en beleidsmatige en technische overlegmomenten, het up-to-date houden van de website en het regelmatig versturen van een nieuwsflits informeren en betrekken we verschillende doelgroepen (Seveso-inrichtingen, erkende VR-deskundigen, federaties, andere overheidsdiensten) over o.m. de beleidsmatige en technische evoluties met betrekking tot het vakgebied Externe veiligheid. Door deelname aan verschillende (Europese) netwerken verwerven we een bepaald expertiseniveau en blijven we op de hoogte van de laatste ontwikkelingen. We trachten de zelf verworven expertise op dat niveau ook te delen met andere experten.

Milieuhinder

137. We verlenen comformiteitsattesten voor zendantennes met behulp van een nieuw ontwikkelde webapplicatie en actualiseren het kadaster voor zendantennes

Om invulling te geven van het Vlaams beleid inzake vast opgestelde zendantennes voeren we volgende acties uit:

- we beoordelen in eigen beheer de technische dossiers in het kader van de aanvraag van een

conformiteitsattest;

- we actualiseren het kadaster van zendantennes in eigen beheer;

- we faciliteren en includeren expertadvies en onderzoek nodig voor de beoordeling van

aanvragen voor een attest, gezondheidsonderzoeken en technische ontwikkelingen;

- we ontwikkelen een webapplicatie voor het inleveren en beoordelen van technische dossiers (ter

vervanging van de bestaande toepassing die niet meer voldoet).

138. We beheren het geluidmeetnet We beheren 13 permanente en 2 mobiele geluidmeetstations, in hoofdzaak rond de luchthaven Brussel-Nationaal. We organiseren en voeren ook specifieke meetcampagnes uit, zoals bijv. langs de Ring om Antwerpen (R1). De resultaten van de metingen worden verwerkt, geanalyseerd en gerapporteerd. Om de interne werking op dit vlak te optimaliseren, wordt een IT tool ontwikkeld.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


139. We verlenen subsidies voor sonometers Opvolgen van de tijdige behandeling van subsidieaanvragen voor sonometers. Streefdoel is om alle volledig verklaarde aanvragen binnen 2 maanden te behandelen.

Bodem en ondergrond

140. We voeren het Oppervlaktedelfstoffendecreet, het Grinddecreet en het Decreet Diepe Ondergrond uit

We verwerken de voortgangsrapporten van ontginningen (geraamd aantal: 110) en voeren volumecontroleberekeningen uit aan de hand van een digitaal terreinmodel (geraamd aantal: 20). We behandelen de dossiers Certificaat van Herkomst en Ontginningsmachtiging (geraamd aantal: 5). We leggen de belangrijke dossiers van het Grindfonds ter goedkeuring voor aan de minister (geraamd aantal: 6). We nemen deel aan elke vergadering van Grindcomité, Herstructureringscomité en Projectgrindwinningscomité. We bewaken de afwerking en uitrusting van grindwinningsgebieden, projectgrindwinning en infrastructuurgrindwinning conform het Grinddecreet. We behandelen vergunningsaanvragen m.b.t. het opsporen en winnen van aardwarmte of koolwaterstoffen conform Decreet Diepe Ondergrond (geraamd aantal: 2).

141. We beheren de digitale atlas ontginningsgebieden We actualiseren permanent de digitale atlas ontginningsgebieden om als instrument dienstig te zijn bij de eigen opdrachten, en om te ontsluiten via DOV. We verzamelen continu gegevens voor de digitale atlas (voornamelijk uit vergunningen, werkplannen, voortgangsrapporten en eigen metingen).

142. We oefenen toezicht en handhaving uit voor ontginning van oppervlaktedelfstoffen We beoordelen en keuren werkplannen goed van vergunde ontginningen (geraamd aantal: 10). We voeren schouwingen op het terrein uit en maken schouwingsverslagen op voor alle actieve ontginningen (geraamd aantal: 100). We voeren eigen landmeetkundige opmetingen uit voor ongeveer de helft van de actieve ontginningen (geselecteerd aan de hand van een risicoanalyse) en maken meetplannen op van alle opmetingen (geraamd aantal: 40). We volgen stabiliteitsproblemen op in vergunde inrichtingen rubriek 18 (geraamd aantal groeven: 5).

143. We verlenen inhoudelijke adviezen m.b.t. bodem en ondergrond en behandelen erkenningen laboratoria discipline bodembescherming

We verlenen adviezen voor milieuvergunningen, stedenbouwkundige vergunningen, ruimtelijke uitvoeringsplannen, MER-rapporten, MER-erkenningen, labo-erkenningen e.a. binnen de gevraagde of wettelijke termijn (geraamd aantal: 200). We sturen de VITO-deelreferentietaak erkenning bodembescherming aan.

Ondersteuning doelgroepen

144. We voorzien de permanente werking van de Vlaamse kennis- en vormingscentra voor Natuur en Milieu

We staan ook in 2016 in voor de permanente werking van de Vlaamse kennis- en vormingscentra voor Natuur en Milieu waar vernieuwende NME- en EDO-werkvormen en -programma’s worden aangeboden

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


en uitgetest bij verschillende doelgroepen (digitale bijengame, digitale magazines en publicatie van apps). We werken verder aan het proeftuinproject ‘Open Kaart’ waarbij een interactieve tentoonstelling wordt opgezet. Daarnaast komt er een tentoonstelling ‘Beestige Brug’, een Bijen-infostand, een campagne ‘Week van de Bij’ en een ‘Plantendag’. Voor de professionalisering van vormingswerkers gaat de aandacht naar groendiensten, landen tuinbouwscholen, leerkrachten, gidsen, opvoeders in centra en hogescholen.

145. We verlenen de ‘Attesten Onderzoek & Ontwikkeling investeringsaftrek en belastingkrediet’ We coördineren het overleg met de andere beleidsdomeinen om te komen tot een voorstel van bijkomende fiscale maatregelen die het leefmilieu ten goede komen. Om de beoordeling van de dossiers te onderbouwen en af te stemmen op de gewijzigde regelgeving starten we, in overleg met de andere gewesten en de federale overheid, een TWOL-studie voor de ontwikkeling van een onderbouwde methodiek. Voor de dossierbehandeling halen we de historisch opgebouwde achterstand in.

146. We coördineren de lopende samenwerkingsovereenkomsten 2000-2007/2008-2013 met lokale overheden en voeren deze uit

De samenwerkingsovereenkomst liep eind 2013 af. In het kader van deze overeenkomst zijn er dit en de volgende jaren nog heel wat projecten in uitvoering op het terrein. Deze worden verder opgevolgd en geëvalueerd zodat de voorziene middelen ook besteed kunnen worden.

147. We verlenen de subsidies ‘Doelgroepwerknemers’ aan gemeenten In het kader van het besluit ‘Doelgroepwerknemers’ kunnen lokale overheden laaggeschoolde werkkrachten tewerkstellen voor het uitvoeren van concrete taken voor hun milieu- en natuurbeleid. In 2016 rapporteren de lokale overheden over deze tewerkstelling. Deze rapportering wordt door de Vlaamse administratie geëvalueerd zodat het voorziene budget besteed kan worden.

148. We verlenen de subsidies ‘projecten verenigingen‘ We verzorgen de administratieve, financiële en inhoudelijke opvolging van de nog lopende projecten (projectoproep 2012 en 2013) en van ad-hoc projecten.

149. We verlenen de subsidies ‘erkende milieu- en natuurverenigingen’ Via ministeriële besluiten wordt aan de erkende milieu- en natuurverenigingen (volgens oud subsidiebesluit) een subsidie verleend voor hun reguliere werking. We verzorgen de administratieve en financiële opvolging van deze dossiers en zorgen ervoor dat hun inhoudelijke werking zoveel mogelijk burgers bereikt om hen te sensibiliseren over milieuproblematieken.

150. We verlenen de subsidies ‘DAC-statuut en VIA-akkoorden’ Voor wat betreft het DAC-statuut wordt een subsidie gegeven aan de verenigingen uit de milieusector die personeelsleden tewerkstellen van het vroegere derde arbeidscircuit. We verzorgen de administratieve en financiële opvolging. Voor wat betreft de VIA-subsidie wordt via ministeriële besluiten een subsidie verleend aan verenigingen om uitvoering te geven aan de items ‘verhoging van de koopkracht’ en ‘uitbreidingstewerkstelling’ uit de Vlaamse Interprofessionele Akkoorden (VIA). Deze subsidie zorgt ervoor dat de eindejaarspremie van de personeelsleden kan verhoogd worden tot een volwaardige 13de

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


maand en de werkdruk op de personeelsleden wordt verminderd. We verzorgen de administratieve en financiële opvolging.

151. We verlenen de subsidies 'VESOC- en rendementondersteuning' Via ministeriële besluiten wordt er aan de Watergroep een subsidie verleend voor het tewerkstellen van laaggeschoolden, allochtonen en gehandicapten. Deze subsidie volgt uit het Pact 2020. We verzorgen de administratieve en financiële opvolging.

Juridische processen

152. We beheren geschillendossiers in leefmilieu- en natuurmaterie en in dierenwelzijnsmaterie We beheren zowel buitengerechtelijke (voornamelijk schadedossiers, al dan niet afgesloten via een minnelijke schikking) als gerechtelijke geschillen (rechtszaken voor gewone rechtbanken, administratieve rechtscolleges en grondwettelijk hof).

153. We verlenen juridische adviezen Zowel over de interpretatie en toepassing van de voor het departement of beleidsdomein specifieke milieu- en natuurwetgeving (waaronder milieuhandhaving), energiewetgeving- en dierenwelzijnswetgeving, als over andere wetgeving die van belang is voor het ministerie LNE, voor zover voor die laatste wetgeving geen specifieke dienst binnen de Vlaamse overheid bevoegd is.

154. We behandelen administratieve beroepen We behandelen administratieve beroepen tegen beslissingen van de OVAM inzake bodemsanering en inzake afvalstoffenheffingen en administratieve beroepen inzake openbaarheid van bestuur (in de schoot van de bij het Departement Kanselarij en Bestuur gesitueerde beroepsinstantie openbaarheid van bestuur).

155. We coördineren het Vlaamse Overleg Milieu- en Energieregelgeving (VOMER) VOMER fungeert als voorbereidend en ondersteunend overlegforum voor de beleidsraad LNE. In dit forum stemmen de LNE-entiteiten hun regelgevingsdossiers onderling af.

156. We werken mee aan de opmaak van regelgeving in leefmilieu-, natuur-, energie- en dierenwelzijnsmaterie

Bijkomend aan voorziene regelgevingsinitiatieven werken we mee aan de opmaak van regelgeving waar nodig/gewenst op basis van nieuwe beleidsinitiatieven.

Financiële processen

157. We staan in voor een correct beheer van de financiële fondsen We staan in voor het correcte beheer van de volgende fondsen: DAB Minafonds, DAB Grondfonds, het Grindfonds, het Vlarelfonds, het Energiefonds, het Omgevingsvergunningenfonds, het Klimaatfonds, het Onroerend Erfgoedfonds en het Dierenwelzijnfonds. We doen dit voornamelijk door het operationeel opvolgen van het ordonnateursschap, het uitvoeren van de begrote ontvangsten en uitgaven en het aanleveren van de nodige financiële rapporten. Voor het Minafonds stellen we daarbij ook de decretaal

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


opgelegde uitvoeringsrekening en jaarverslag op en dienen deze op tijd in. Specifiek voor het Grindfonds stellen we ook nog de jaarrekening op en we volgen autonoom het thesauriebeheer op.

158. We innen en vorderen op efficiënte wijze inkomsten in binnen het LNE-beleid, binnen het toekomstige omgevingsbeleid en binnen het beleidsdomein dierenwelzijn

We handelen alle ontvangstendossiers af binnen een redelijke termijn en zetten alle mogelijke instrumenten (bv. gedwongen invordering) in met het oog op een maximale inning. We rapporteren over de uitvoering van de ontvangsten en over de prestaties van de invorderingscel. We adviseren over de implementatie van nieuwe ontvangstendossiers en we stellen procedures op zodat ontvangstendossiers op efficiënte wijze kunnen worden afgehandeld. Voorbeelden van ontvangstendossiers zijn:

- Dierenwelzijn: boetes, retributies voor erkenningsaanvragen, bijdrages DogID, …;

- Klimaat: verkopen uitstootrechten, boetes luchtvaartmaatschappijen;

- Energie: boetes EBP en EPC regelgeving, retributies, energieleningen, …;

- Milieuhandhaving: dwangsommen en boetes, …;

- Allerlei verkopen, retributies, …

159. We coördineren en verlenen financiële adviezen m.b.t. inhoudelijke beleidsthema’s We streven naar een breed financieel kennisplatform dat dient ter inhoudelijke ondersteuning van het beleid. Hierbij zijn het vnl. de inhoudelijke afdelingen van het departement die zich kunnen beroepen op onze financiële expertise. We verlenen advies rond volgende thema’s:

- fiscale beleidsthema’s;

- financiële processen, procedures en instrumenten;

- financiële regelgevingen zoals subsidies, staatssteun, eigen DAB’s en begrotingsfondsen,, Europese

fondsen…;

- Begroting en budgettering.

160. We verlenen adviezen overheidsopdrachten met het oog op duurzaamheid en innovatie Tegen 2020 zijn overheidsopdrachten voor de productgroepen die opgenomen zijn het Vlaams Actieplan, 100% duurzaam. Dit is nog steeds één van de doelstellingen binnen het MilieuManagementSysteem (MMS) van het DLNE. In 2016 zullen de duurzaamheidscriteria verder geïntegreerd worden. Daarnaast zetten we ons in om minstens 3% van het budget dat besteed wordt aan overheidsopdrachten te voorzien om innovatieve werken, leveringen of diensten te verwerven. We nemen deel aan verscheidene werkgroepen m.bt. overheidsopdrachten en verspreiden vervolgens (nieuwe) wettelijke en reglementaire teksten betreffende overheidsopdrachten. In 2016 zal het omzetten van de nieuwe Europese regelgeving in nationale wetgeving prioritair zijn.

161. We beheren de dotaties van de Agentschappen We staan in voor het correct beheer van de dotaties aan de agentschappen van het beleidsdomein LNE. De wettelijke grondslag is terug te vinden in het initiële decreet houdende de algemene uitgavenbegroting van de Vlaamse Gemeenschap voor het desbetreffende begrotingsjaar.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


5 UITVOERING VAN DE BEHEERSDOELSTELLINGEN IN DE

REGEERPERIODE 2014-2019

Het Departement LNE wenst op de best mogelijke manier uitvoering te geven aan de beleidsdoelstellingen en reguliere beleidstaken zoals hierboven beschreven. Daarom willen we deze regeerperiode groeien als organisatie, door in te zetten op een efficiënt organisatiebeheer en professionele ondersteuning. Hieronder beschrijven we ons geactualiseerd meerjarenperspectief organisatiebeheer.

I. MEERJARENPERSPECTIEF ORGANISATIEBEHEER

Het Departement LNE wenst in deze regeerperiode een efficiënte en kwaliteitsvolle ondersteunende werking uit te bouwen om zo optimaal mogelijk invulling te kunnen geven aan de beleidsdoelstellingen omgeving, energie en dierenwelzijn. In het bijzonder willen we deze regeerperiode groeien op gebied van organisatiebeheersing en willen we verder invulling geven aan de openstaande aanbevelingen op dit vlak. Over alle thema’s heen willen we het vooropgestelde maturiteitsniveau bereiken en streven naar verdere optimalisaties en efficiëntiewinsten. Verder willen we klaarstaan voor de aangekondigde structuuraanpassingen en veranderingstrajecten, door het uitbouwen van kennis en expertise op dit vlak en een systematische begeleiding en ondersteuning van afdelingen die gevat zijn. We waken over het goede verloop van deze veranderingstrajecten. De besparingsdoelstellingen zoals vooropgesteld door de Vlaamse Regering worden deze regeerperiode verder vertaald binnen het beleidsdomein en het Departement LNE (of in tweede orde binnen het beleidsdomein Omgeving en het Departement Omgeving). Daarbij zorgen we voor een optimale afstemming van financieel en personeelsmanagement op elkaar en op de organisatienoden. Het departement bouwt verder aan een gelijkekansen- en diversiteitsbeleid op meerdere sporen via de integratie van diversiteit in het reguliere personeelsbeleid, het uitvoeren van specifieke diversiteitsacties, maatwerk en de formulering van streefcijfers voor een aantal doelgroepen. Bijkomend zetten we ons in om de rationalisatie van de managementondersteunende diensten, die tijdens de vorige regeerperiode werd ingezet. Als milieuadministratie hebben we op het gebied van milieuzorg in de eigen werking een belangrijke voorbeeldfunctie te vervullen. We wensen systematisch rekening te houden met milieuaspecten in het

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


beheer van onze organisatie en onze eigen milieuprestaties op continue en gestructureerde manier te meten, te beheersen en te verbeteren. In deze regeerperiode willen we het milieumanagementsysteem (MMS), opgezet volgens de vereisten van ISO 14001, in stand houden en verbeteren en de mogelijkheden onderzoeken tot opschaling naar het ‘European Eco-Management and Audit Scheme’ (EMAS) of uitbreiding naar een systeem dat Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) omvat. We bieden permanent een optimale, efficiënte dienstverlening m.b.t. communicatie aan de interne klanten. Regelmatig vinden specifieke of algemene klantentevredenheidsbevragingen (waaronder ook de personeelspeiling) plaats. Op basis daarvan sturen we onze werking waar nodig bij Om een antwoord te bieden op ‘Vlaanderen Radicaal Digitaal’ en de steeds groeiende digitalisering van onze samenleving zal het Departement LNE in deze regeerperiode de IT-, informatie- en organisatiestrategie consolideren in één strategie en visie met het oog op een optimale afstemming tussen organisatievereisten en de invulling hiervan door IT. We zullen richting geven aan het ontwerp, de implementatie en de werking van de organisatie om deze alineëring tussen strategische doelstellingen en IT te realiseren. Het Departement LNE wenst hierbij een volwaardige informatiearchitectuur voor LNE uit te werken die maximaal wordt afgestemd op de vereisten bepaald door het management. Er worden informatiebeheersplannen en richtlijnen geformuleerd die hergebruik van informatiestandaarden en platformen stimuleren en de algemene informatiehuishouding stroomlijnen, zowel analoog als digitaal. Daarnaast is op het einde van deze regeerperiode een archiefbeheersplan opgemaakt en in werking voor het departement en het beleidsdomein. Door de stijgende vraag naar digitalisering zal ook de vraag naar ontwikkeling, aankoop en uitrol van bedrijfstoepassingen stijgen, evenals de ondersteuning hiervan. Daarom zal het departement tijdens deze regeerperiode een aanpak uitwerken waarbij we aan deze stijgende vraag en verantwoordelijkheden kunnen voldoen.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


6 UITVOERING VAN DE BEHEERSDOELSTELLINGEN IN 2016

In dit deel beschrijven we de beheersdoelstellingen met onderliggende acties die we willen realiseren in het jaar 2016. We geven ook weer hoe we willen bijdragen aan de beheersdoelstellingen opgelegd door regeringsafspraken, doelstellingen m.b.t. welzijn en doelstellingen m.b.t. diversiteit en gelijke kansen.

J. BEHEERSDOELSTELLINGEN

Veranderingsmanagement

162. We zorgen voor een kwaliteitsvolle organisatie en begeleiding van structuuraanpassingen en andere veranderingstrajecten en waken over het optimale verloop van deze transitieprocessen

In het kader van de samenwerking met het dienstencentrum Personeelsadministratie worden de interne dienstverlening en processen i.v.m. HR en personeel herbekeken. Hiertoe zullen middelen verschoven worden, de noodzakelijke structuurwijzigingen worden doorgevoerd en de interne processen en dossier- en informatiestromen worden bijgestuurd. We bereiden de fusie met het Departement Ruimte Vlaanderen en de transitie naar het beleidsdomein Omgeving verder voor en zorgen voor de inkanteling van het Agentschap Inspectie Ruimtelijke Ordening, Wonen en Onroerend Erfgoed, afdeling Inspectie – Ruimtelijke Ordening en Onroerend Erfgoed (zie ook OD69 beleidsveld omgeving).

HR management

163. We ondernemen gerichte HR-acties om de lopende en komende uitdagingen van de organisatie maximaal te ondersteunen

In 2016 geven we verdere uitvoering aan de nog lopende deelprojecten van het in 2015 afgeronde HR-beleidsplan (o.a. leiderschap, Plaats- en Tijdsonafhankelijk Werken (PTOW), functieclassificatie, …) zodat invulling wordt gegeven aan onze strategische HR-doelstellingen. De integriteitsrisico-analyse wordt verder uitgevoerd in de afdelingen zodat we de weerbaarheid van onze personeelsleden borgen/versterken. Hierbij worden eveneens de organisatorische risico’s bepaald en bijkomende maatregelen geïmplementeerd.

Financieel management

164. We versterken de interne controle/auditdienst

We blijven ons in 2016 inzetten op de financiële en compliance audits en breiden ook uit naar operationele en performantieaudits met als doel een hoge zekerheid te verschaffen over het bereiken van doelstellingen, het naleven van wetgeving en procedures, de beschikbaarheid van betrouwbare

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


financiële en beheersinformatie, het efficiënt gebruik van middelen 2016, de bescherming van activa en het voorkomen van fraude. Er wordt gewerkt binnen het kader van het single audit concept.

165. We faciliteren interne en externe audits

We coördineren en faciliteren interne en externe controleprocedures en processen m.b.t. de wetgeving overheidsopdrachten, alsook de subsidieregelgeving en de overheidscomptabiliteit. Ook in het kader van het digitaliseren van de financiële dossierstromen zal de interne en externe controle worden geoptimaliseerd.

Communicatie

166. We zorgen voor een klantvriendelijke en evenwichtige externe communicatie

We zetten de ontwikkeling van een nieuwe strategie voor externe communicatie van het departement verder. We houden hierbij rekening met de ontwikkeling naar het Departement Omgeving en radicaal digitaal. We leggen de focus op visieontwikkeling voor communiceren met en naar lokale besturen, consumenten en bedrijven. We implementeren de nieuwe LNE-site en verhogen de toegankelijkheid naar de administratie door meer aandacht te hebben voor contactgegevens op de site. Via info@lne blijven we vragen van externen snel en accuraat behandelen. Via het LNE-zine blijven we de activiteiten van het Departement LNE in de kijker zetten. Het informeren van het grote publiek over activiteiten, campagnes en studies van het departement via persmededelingen, zetten we verder in 2016. Over specifieke thema’s communiceert de woordvoerder gericht naar vakbladen en dergelijke. Persvragen worden snel en accuraat opgevolgd en beantwoord. We bouwen de online communicatie via sociale media verder uit.

167. We verzorgen het communicatiebeleid

We voeren de communicatiebeleidstaken uit die voorzien zijn in het decreet openbaarheid van bestuur en het decreet op de normen voor overheidscommunicatie: communicatieplan en –rapport en openbaarheidsrapport opmaken. We vertegenwoordigen het beleidsdomein op het communicatieoverleg Vlaamse overheid en organiseren communicatieoverleg binnen het beleidsdomein (COLEV) en binnen het departement (ICOLEV).

168. We verzorgen de interne communicatie

We communiceren periodiek en bij belangrijke mededelingen naar het personeel. Geplande acties: op basis van het gebruikersonderzoek en rekening houdend met de taken die bij het departement verdwijnen en de hervorming naar het Departement Omgeving een nieuwe structuur voor het intranet uitbouwen. Interne nieuwsflitsen verspreiden bij noodzakelijke berichtgeving naar het personeel. Campagne voeren rond informatieveiligheid. Communicatieplan opmaken en uitvoeren rond de transitie naar het Departement Omgeving. Berichten na de directieraad verspreiden. MMS-communicatie verzorgen. Dagelijks persoverzicht aan personeel bezorgen. Personeelssprokkels opmaken en verzenden.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


Milieumanagementsysteem

169. We zorgen voor de instandhouding en verbetering van het milieumanagementsysteem (MMS)

We zorgen voor het behoud van het ISO 14001-certificaat en nemen zo een voorbeeldrol op vlak van milieuzorg op binnen de Vlaamse overheid. We onderzoeken verder de verschillende toekomstpaden voor het milieumanagementsysteem met verschillende scenario’s, inclusief een raming voor de nodige middelen (personeel en budget). We zetten in op verbetering van het systeem. We onderzoeken o.m. de uitbreiding naar EMAS (European Eco-Management and Audit Scheme) of MVO (Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen) en we verbeteren de milieuaspectenanalyse en het proces om doelstellingen vast te leggen gekoppeld aan de significante milieuaspecten. Op basis van de gemelde verbeterpunten en non-conformiteiten, zullen verdere, nodige verbeteringen en aanpassingen aan het systeem doorgevoerd worden.

Radicaal Digitaal

170. We werken een digitaliseringsstrategie uit en zorgen voor de continue bijsturing van de werking van het digitaal portfolio

We passen in 2016 de digitaliseringsstrategie waar nodig verder aan in het kader van evoluties en innovaties m.b.t. technologieën en digitalisering. Hierbij ligt de focus op het digitaliseringsproces (veranderingsproces) en op de meerwaarde van digitaliseringsinitiatieven. Belangrijk daarbij is het combineren van vaardigheden, kennis en technologie binnen de organisatie om synergie en meerwaarde te creëren. We zorgen voor een optimale en continue bijsturing van de werking van het digitaal portfolio. De werking van het digitaal portfolio wordt regelmatig en idealiter na elke beslissing van de DR, geëvalueerd. Indien nodig wordt de methode voor bepalen van de prioriteiten bijgestuurd. Daarnaast zetten we de vergaarde kennis en resultaten in bij adviezen aan en de coördinatie van het Milieu Management Informatie Systeem (referentietaak).

171. We werken een stappenplan en meerjarenprogramma digitalisering uit en zorgen voor de continue monitoring en bijsturing van de evolutie van het stappenplan

Bij het opstellen van het stappenplan worden risico’s, synergieën en schaalvoordelen geïdentificeerd. Op basis hiervan worden de verschillende kleinere projecten en programma’s geformuleerd die aan de digitalisering uitvoering zullen geven (meerjarenprogramma). Voor digitaliseringsinitiatieven wordt de meerwaarde op de bestaande situatie geëvalueerd waarbij de kosten en baten, de mate waarin een project bijdraagt aan de doelstellingen van het departement, worden afgewogen. We identificeren diensten die onderhevig (zullen) zijn aan wetgevende initiatieven of veranderingen in de omgeving (vb. fusie tot Departement en beleidsdomein Omgeving) en waarvoor inspanningen op het vlak van digitalisering moeten worden geëvalueerd. We stemmen het stappenplan hierop af en evalueren of digitaliseringstrajecten moeten worden bijgestuurd . Hiermee willen we de wendbaarheid vergroten. Ook nieuwe digitaliseringstrajecten worden opgenomen en afgewogen binnen het bestaande stappenplan. Daarnaast zetten we de vergaarde kennis en resultaten in bij adviezen aan en de coördinatie van het Milieu Management Informatie Systeem (referentietaak).

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


172. We bouwen het platform en de architectuurrichtlijnen ter ondersteuning van digitalisering en informatienoden verder uit

We onderzoeken nieuwe digitaliseringsvragen van het departement binnen de architectuurwerkgroepen. We waken daarbij over een optimale kostenefficiëntie, levensduur en wendbaarheid van nieuwe digitale oplossingen. We maken dit mogelijk dit door het verder uitbouwen van:

- richtlijnen voor het uitvoeren van digitaliseringstrajecten, voor het stimuleren van digitaal

vriendelijke regelgeving en in richtlijnen rond digitalisering en substitutie;

- opzetten van een systeem voor life cycle management van (gedeelde) bouwstenen om

hergebruik te stimuleren en te beheren;

- richtlijnen voor de technische architectuur van digitale oplossingen (front- & backend solution

architecture, mobile, …);

- ontwerpen en opzetten van een referentiearchitectuur voor linked Open data;

- opzetten van een centrale GIS-infrastructuur en formuleren van richtlijnen om de kwaliteit van

het werken met en het beheren van geodata te verhogen;

- het optimaliseren van de huidige ontwikkel-uitrol-test aanpak voor toepassingen;

- we brengen de samenhang tussen verschillende diensten, processen, informatiebronnen en

digitale oplossingen die binnen LNE aanwezig zijn, verder in kaart.

Daarnaast zetten we de kennis en de resultaten van deze initiatieven in bij adviezen aan en bij de coördinatie van het Milieu Management Informatie Systeem, Databank Ondergrond Vlaanderen en het MercatorNet samenwerkingsverband.

173. We voeren digitaliseringsprogramma’s en projecten uit en waarborgen de kwaliteit hiervan

We volgen de uitvoering van digitaliseringsprogramma’s (omgevingsgvergunning, PAS,…) in extern beheer mee op. En we ronden de implementatie van lopende digitaliseringsprojecten af (IMPACT, BSOS, GBPV-loket,..;). We starten met de prioriteiten uit het stappenplan. We zorgen voor de juiste profielen en middelen volgens de prioriteiten in het stappenplan digitalisering.

174. We digitaliseren de financiële processen

We coördineren het digitaliseren van financiële processen binnen verschillende afdelingen van het departement: e-procurement, e-delta, digitaal archief, digitale goedkeuringsstroom van de uitgavendossiers.

175. We zorgen voor de uitbreiding en het moderniseren van de geïntegreerde ICT-infrastructuur en de verdere automatisering van de uitrol van bedrijfstoepassingen

In 2016 staan we in voor de exploitatie van de bestaande omgeving en zorgen we daarnaast voor een verdere uitbreiding van de capaciteit en een modernisering van de verouderde infrastructuur. Dit doen we door:

- de nodige aanpassingen en opwaardering van het netwerk door te voeren in het kader van. de

technologische evolutie en performantie van het netwerk;

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


- de nodige aanpassingen en opwaardering van het netwerk door te voeren i.k.v. evolutie naar 2

datacenter opstelling en om overbelasting van bestaande netwerktoestellen weg te werken;

- opzetten van een nieuwe back-up omgeving omdat bestaande hard- en software ‘end of life’ is

en om ervoor te zorgen dat we sneller gegevens kunnen terug zetten;

- opzetten van een nieuwe monitoringomgeving zodat we proactief kunnen optreden en (meer)

informatie kunnen verzamelen om problemen te analyseren en toekomstige noden te

voorspellen;

- uitbouwen van de nieuwe hosting omgeving (private cloud) om te kunnen voldoen aan

stijgende capaciteitsvraag en als antwoord op modernisering van de hosting aanpak;

- in gebruik nemen va de nieuwe hosting infrastructuur waarvan een deel zich bevindt bij de

OVAM (in kader van BCM);

- optimaliseren van het automatisch uitrollen van toepassingen.

We doen dit voor bedrijfstoepassingen in beheer van het departement en binnen het kader van het Milieu Management Informatie Systeem en het MercatorNet samenwerkingsverband alsook voor bedrijfstoepassingen van Databank ondergrond Vlaanderen, Ruimte Vlaanderen, Onroerend Erfgoed, Vlaamse Hoge Raad voor Milieuhandhaving,…

176. We werken een aanpak uit om co-creatie van extern gerichte toepassingen mogelijk te maken en de klantvriendelijkheid van onze toepassingen te verhogen

We evalueren klantvriendelijkheid van bestaande extern gerichte toepassingen en de mate waarin belanghebbenden hierin betrokken werden. We bekijken hoe co-creatie van extern gerichte toepassingen de klantvriendelijkheid van de dienstverlening kan verhogen. We werken een aanpak uit om co-creatie van extern gerichte toepassingen mogelijk te maken en te verankeren in onze projectaanpak. Via doelgroepenonderzoek houden we rekening met eindgebruikers die niet klaar zijn om nieuwe informatietechnologie te gebruiken zonder hierbij de ogen te sluiten voor opportuniteiten ten gevolge van nieuwe technologieën.

177. We ontwikkelen en monitoren het informatiebeheer en de richtlijnen

In 2016 finaliseren we het Informatiebeheersplan (IBP) van het departement. We werken daarbij een aanpak uit die de naleving van beheersafspraken over informatie en informatiestromen bewaakt. We inventariseren (open) data- en informatiestandaarden en communiceren hierover. We identificeren unieke herbruikbare lijsten, we verzamelen data eenmalig en voorkomen dubbele bevraging. De data wordt betekenisvol ter beschikking gesteld op een open en transparante wijze, rekening houdend met richtlijnen rond privacy en informatieveiligheid. We verlenen adviezen rond informatieveiligheid. We coördineren de samenwerking binnen LNE en vertalen de noden van het beleidsdomein naar het Strategisch Archief.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


178. We zorgen voor een maximale ondersteuning van eindgebruikers en bedrijfstoepassingen via de ICT-servicedesk en nemen de nodige voorbereidingen om de stijgende vraag naar ondersteuning op een klantvriendelijke manier op te vangen

We behandelen de ICT-werkaanvragen. We volgen de uitvoering van de raamcontracten en de bestellingen via de ICT-raamcontracten mee op. We verzorgen een tweedelijnshelpdesk voor ICT-eindgebruikersondersteuning i.k.v. de ICT-raamcontracten. En we verzorgen de eerstelijns- en tweedelijnshelpdesk voor de ondersteuning van bedrijfstoepassingen. Daarbij zorgen we voor een maximale inzet van de 1700 als interactieve eerstelijnshulp voor eindgebruikers (bij extern gerichte toepassingen). We werken met de 1700 een generieke aanpak uit om ervoor te zorgen dat we de 1700 snel en efficiënt als eerstelijnshulp kunnen inschakelen voor extern gerichte toepassingen/loketten waarvoor dit opportuun is. Daarnaast werken we in 2016 de aanpak verder uit die de goede werking van het wijzigingsbeheer alsook de servicedesk moet waarborgen om de stijgende vraag naar ondersteuning op te vangen. De werking van de servicedesk wordt ook geoptimaliseerd in kader van BCM en crisismanagement.

K. DOELSTELLINGEN OPGELEGD DOOR REGERINGSAFSPRAKEN

179. We verhogen verder de maturiteit van onze organisatie

We blijven inzetten op alle thema’s van de Leidraad Organisatiebeheersing en focussen specifiek op die thema’s waar het vooropgestelde maturiteitsniveau nog niet bereikt werd. We volgen de thema’s op via een zelfevaluatie en identificeren, in samenspraak met Audit Vlaanderen (AV), de nodige acties om te groeien op dit vlak. We realiseren de openstaande aanbevelingen van Audit Vlaanderen volgens de vooropgestelde planning. Specifiek in 2016 rapporteren we over de aanbevelingen rond HR-beleid, integriteit en de thema-audits ICT-contractbewaking en Milieu-inspectie. We verankeren risicomanagement op strategisch niveau verder binnen de organisatie door de integratie van een risico- en opportuniteitenreflex in de jaarlijkse strategische planning. Ook zetten we blijvend in op specifieke operationele risico’s (in het bijzonder de continuïteitsrisico’s) en optimaliseren we de bestaande beheerssystemen. We verkennen de maturiteit en praktijken van organisatiebeheersing en -ontwikkeling van de te fusioneren entiteiten. We werken samen voor die aspecten waar er zich integratieopportuniteiten voordoen, en we verkennen mogelijke integratiemoeilijkheden.

180. We geven uitvoering aan het goedgekeurde Kerntakenplan

We voeren het kerntakenplan, zoals goedgekeurd door de Vlaamse Regering, uit en dragen hiermee bij tot de beoogde afslanking van het personeelsbestand van de Vlaamse overheid. We zorgen hierbij ook voor een resultaats- en klantgerichte oriëntering van onze beleidsinstrumenten, volgens de vijf assen die de Vlaamse Regering hiervoor onderscheidt: (1) de eigen dienstverlening, (2) regelgeving, (3) handhaving en inspectie, (4) vergunningen en erkenningen en (5) subsidies.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


181. We geven optimaal invulling aan de besparingsdoelstellingen van de Vlaamse Regering

We plannen middels een meerjarig besparingsplan onze personeelsbezetting op korte (operationeel), middellange (tactisch) en lange termijn (strategisch) en volgen het personeelsplan en bijhorende kredieten nauwgezet op om onze opgelegde besparingsdoelstellingen te behalen. Hierbij streven we ernaar om ons personeel zo efficiënt mogelijk in te zetten binnen de contouren opgelegd door de Vlaamse Regering. We zetten ons wervings- en vervangingsbeleid, uitstroombeleid, bevorderings- en verloningsbeleid en de doorstroominstrumenten (loopbaanpaden, Flexim, Radar, …) in om hieraan invulling te geven. Tabel. Personeelsevolutie in 2016

Te bereiken personeelsaantal op 30/06/2014 688

Reëel personeelsaantal op 30/06/2014 = AS IS Situatie DLNE 682

Te behalen personeelsaantal op 31/12/20191 613

Te behalen personeelsaantal op 31/12/2015 (JOP 2015 excl. 6e SHV) 662

Reëel personeelsaantal op 31/12/2015 (excl. 6de SHV2) 654

Reëel personeelsaantal op 31/12/2015 = AS IS situatie DLNE 677

Te behalen personeelsaantal op 31/12/2016 (excl. inkanteling Agentschap IRWO3) 671

Extra koppen ingevolge inkanteling Agentschap IRWO op 01/03/2016 +59

Te besparen in 2016 in kader van besparingspad Agentschap IRWO richting 20194 -3

Totaal TO BE DLNE 31/12/2016 (excl. 6de SHV) 704

Totaal TO BE DLNE 31/12/2016 727

1 Aanname: besparing van 70 koppen of -10.3% tov. 683 koppen (cfr. goedgekeurd scenario BVR17/07/2015, indicatief doorvertaald naar niveau entiteit – definitieve koppenverdeling binnen LNE tot op niveau entiteit werd nog niet politiek getrancheerd) 2 Het aantal koppen op 31/12/2015 wordt ingeschat als volgt: 683 koppen in dienst dd. 27/11/2015 plus personeelsleden in dienst voor 31/12/2015 (+1) minus gekende personeelsleden uit dienst voor 31/12/2015 (-7), samen dus 677 koppen in dienst dd. 31/12/2015. Exclusief 23 VTE uit de 6de SHV geeft dit 654 koppen. 3 Aanname: -20% van de besparingstarget van 70 koppen dient gerealiseerd in 2016 (1 jaar t.o.v. totale periode van 5 jaar) = -14 koppen. T.o.v. de tussentijdse target eind 2015 geeft dit een koppentarget van 648 koppen eind 2016. Inclusief 23 VTE uit de 6de SHV geeft dit 671 koppen. 4 Aanname: 46% van het personeel van het Agentschap Inspectie RWO komt over naar het DLNE., zodat 46% van de besparingsdoelstelling van 13 koppen overgenomen dient te worden door het DLNE (-6 koppen). -20% van deze besparingstarget dient gerealiseerd in 2016 (1 jaar t.o.v. totale besparingsperiode van 5 jaar) = -1.2 kop. Aangezien de integrale koppentarget voor de periode 2014-2019 verdeeld wordt, moet ook bijkomend de 30% besparingsinspanning van 2014-2015 gedaan worden = 1.8 koppen. Samen -3 koppen dus op dit contingent.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


L. DOELSTELLINGEN M.B.T. WELZIJN

Voor personeelswelzijn en geïntegreerd gezondheidsbeleid tekenen we een beleid voor het Departement LNE uit via de opmaak van een Globaal Preventie Plan. Dit beleid implementeren we via projecten, aanreiken van instrumenten en andere dienstverlening, alsook via ondersteuning van de individuele noden hierrond van/ binnen de afdelingen.

182. We voeren het Jaarlijks actieplan Welzijn JAP 2016 uit

Naast jaarlijks terugkomende acties (o.a. medische check-up, bijscholingen EHBO, griepvaccinaties,…) brengen we de risico’s van (onderdelen van) het departement in kaart rond psychosociaal welzijn en voeren prioritaire maatregelen uit in het kader van deze analyse. We verfijnen het re-integratiebeleid wat de rol van HR betreft. We voorzien instructies in verband met persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM) voor prioritaire functies. We evalueren de welzijnsaspecten voor alle inspectiefuncties binnen het departement en geven uitvoering aan de prioritaire acties om tegemoet te komen aan de noden en verbeteringen voor deze functiegroep.

M. DOELSTELLINGEN M.B.T. DIVERSITEIT EN GELIJKE KANSEN

183. We bevorderen de diversiteit in het personeelsbestand

De diversiteit in het personeelsbestand wordt via streefcijfers voor vrouwen in leidinggevende functies, personen met een migratieachtergrond en personen met een arbeidshandicap gemonitord. Deze streefcijfers zullen in 2016 aangepast worden aan de nieuwe definities die worden gehanteerd binnen de Vlaamse overheid.

184. We werken mee aan het Vlaamse gelijkekansenbeleid via de open coördinatiemethode

In kader van de open coördinatiemethode werden een aantal doelstellingen bepaald die werden geconcretiseerd in actieplannen. In 2016 wordt gestart met de uitvoering van deze actieplannen.

185. We werken mee aan het Vlaamse integratiebeleid

Het departement treedt op als aanspreekpunt en coördinator voor het beleidsdomein in het kader van het integratiebeleid.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


7 INTERNE WERKING

In dit laatste deel beschrijven we de reguliere taken van het Departement LNE ter ondersteuning van de verschillende afdelingen van het departement.

Sturen van de organisatie

186. We zorgen voor een continue en kwaliteitsvolle sturing van de organisatie

We verzorgen de aansturing van de verschillende afdelingen van het departement, o.a. via het opmaken van een strategische en operationele planning, het doorvertalen in individuele planningen en opvolging ervan, een deskundige voorbereiding, verslaggeving, en opvolging van de managementoverlegorganen van/binnen het departement.

Algemene coördinatie

187. We zorgen voor een continue en kwaliteitsvolle (management)ondersteuning

We verzorgen de (management)ondersteuning van de verschillende afdelingen van het departement, o.a. via een kwaliteitsvolle en tijdige administratieve opvolging van algemene zaken (o.a. parlementaire vragen, kabinetsnota’s, klachten,..) en ondersteunende afdelingstaken.

Strategische planning

188. We zorgen voor een gecoördineerde en tijdige opmaak, uitvoering van en rapportering over Jaarlijks ondernemingsplan

We maken een jaarrapport 2015 en een ondernemingsplan 2016 op en leggen dit tijdig ter goedkeuring voor aan de bevoegde ministers. In het najaar 2016 bereiden we het ondernemingsplan 2017 voor. We zorgen voor de afstemming van het ondernemingsplan met de beleidsdocumenten.

HR en Personeelsbeheer

189. We staan in voor het HR en Personeelsbeheer

Voor HR, integriteit, cultuur alsook organisatiestructuur tekenen we een beleid voor het Departement LNE uit. Dit beleid implementeren we via projecten, aanreiken van instrumenten en ander dienstverlening, alsook via ondersteuning van de individuele noden hierrond van/binnen de afdelingen. We staan in voor het beheer en de behandeling van de personeelsgegevens en –dossiers binnen het Departement LNE en zorgen voor de adviesverlening en (administratieve) coördinatie en facilitatie bij in- en uitdiensttredingen, personeelsbewegingen en specifieke personeelsbehoeften.. We ondersteunen onze klanten via het ontwikkelen en aanbieden van een specifieke dienstverlening op het vlak van rekrutering en selectie, loopbaanbegeleiding, prestatiemanagement, vorming en buitenlandse zendingen

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


met als doel ertoe bij te dragen dat het management en zijn medewerkers zo optimaal en efficiënt mogelijk kunnen functioneren en hun doelstellingen kunnen bereiken.

Facilitair beheer

190. We verlenen logistieke diensten

We zorgen voor logistieke dienstverlening ter ondersteuning van de praktische, dagelijkse werking en huisvesting van de entiteiten van het Ministerie LNE. Specifiek voor 2016 organiseren we de huisvesting van inspectie RWO die in het kader van de vorming van het departement Omgeving dient ingekanteld te worden, geven we herbestemming aan de vrijgekomen kantoorruimte op het gelijkvloers van het Ferrarisgebouw ten gevolge van de verhuis van de personeelsleden van de MOD naar het Dienstencentrum en ondernemen we verdere acties om de energiefactuur van het Ferrarisgebouw te verminderen.

Financieel beheer

191. We geven uitvoering aan de begroting

We staan in voor het operationeel uitvoeren van de uitgavenbegrotingen door de financiële dossiers van de verschillende afdelingen van het departement correct en efficiënt te verwerken in de betreffende financiële systemen.

Communicatie

192. We ondersteunen de afdelingen in hun communicatieactiviteiten

We garanderen de dienstverlening rond communicatieconcept bepaling, (eind)redactie, film- en fotografie, lay-out, communicatieadvies, webbeheer en –design, mailings en communicatieonderzoek, ondersteuning evenementen. Geplande activiteiten: lne.be beheer, EMAS-film, NTMB-leidraden, publicatie draagvlakverbreding, campagnes ‘Week van de bij’, voedselverlies, centrale verwarming, binnen en buiten stoken, ‘Gezond uit eigen grond’, ‘30dagen’, lage emissiezone, F-gassen, dierenwelzijn, biodiversiteit. We werken diverse communicatieproducten uit en verspreiden verschillende nieuwsflitsen (MER, ETS, Ecocampus, erkende deskundigen, IMZ). We ondersteunen de organisatie van het milieucongres en deelname aan de landbouwbeurzen in 2017.

//////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////


BIJLAGE: OVERZICHT DOELSTELLINGEN, VTE, BUDGET, INDICATOREN EN STREEFWAARDEN

In onderstaande tabel geven we een overzicht van alle jaardoelstellingen 2016 geordend volgens de verschillende categorieën (beleidsdoelstellingen, regulier beleid, beheersdoelstellingen, doelstellingen opgelegd door regeringsafspraken, doelstellingen m.b.t. welzijn, diversiteit en gelijke kansen en doelstellingen interne werking). Voor de beleidsdoelstellingen wordt aangegeven aan welke doelstellingen uit de verschillende beleidsnota’s deze bijdragen. Voor alle doelstellingen wordt een schatting gemaakt van het aantal VTE5 en voorziene budget6 nodig om de doelstelling te realiseren in 2016. Waar van toepassing worden indicatoren en voorziene streefwaarden geformuleerd die toelaten de voortgang van de realisatie van de doelstelling te meten.

5 De schatting is gebaseerd op de personeelsbeschikbaarheid (Bruto VTE) eind 2015, met correctie van de reeds gekende in- en uitstroom 2016. Afhankelijk van de nog niet gekende in- en uitstroom 2016 zal toegewerkt worden naar de besparingsdoelstelling 2016 (727 koppen). 6 De personeelskredieten werden per doelstelling verrekend rekening houdende met de personeelsinzet, het niveau

en de anciënniteit van de personeelsleden. De beleidskredieten werden per doelstelling verdeeld. Enkel een beperkt

bedrag niet-toewijsbare overhead werd niet verdeeld over de doelstellingen.

SDO

DJD

Jaar

doel

stel

ling

Brut

o VT

EBu

dget

pe

rson

eel

Budg

et b

elei

dBu

dget

to

taal

Indi

cato

rSt

reef

waa

rde

11

1O

D1.1

We

onde

rzoe

ken

een

Groe

ne E

cono

mie

Con

vena

nt e

n m

aken

wer

k va

n in

dica

tore

n ro

nd g

roen

e ec

onom

ie1,1

0€

68.9

53€

53.0

00€

121.9

53

11

2O

D1.2

We

wer

ken

sam

en m

et d

e la

ndbo

uw-,

voed

ings

- en

mili

euse

ctor

om

mili

eu- e

n na

tuur

inte

grat

ie t

e be

vord

eren

0,68

€ 40

.619

€ 52

.000

€ 92

.619

11

3O

D1.3

We

vers

terk

en d

e vo

orbe

eldr

ol v

an b

edrij

ven

0,20

€ 11.

798

€ 0

€ 11.

798

12

4O

D2.

1 We

ontw

ikke

len

kenn

is e

n zo

eken

syn

ergi

eën

om d

e co

nsum

ent

te s

timul

eren

om

mili

euve

rant

woo

rd t

e co

nsum

eren

0,80

€ 39

.838

€ 10

0.00

0€

139.

838

12

5O

D2.

2 W

e on

ders

teun

en d

e co

nsum

ent

op v

lak

van

duur

zam

ere

cons

umpt

iepa

tron

en3,

30€

200.

376

€ 31

.000

€ 23

1.376

13

6O

D3.

1 We

stim

uler

en e

cono

mis

che

acto

ren

tot

verd

ere

verla

ging

van

de

mili

eu-im

pact

en

zett

en in

op

het

inte

rnal

iser

en v

an e

xter

ne k

oste

n

1,31

€ 79

.136

€ 10

0.00

0€

179.

136

14

7O

D4.

1 We

voer

en h

et N

ME-

prog

ram

ma

uit

6,41

€ 36

5.85

8€

711.0

00€

1.076

.858

18

OD

4.2

We

voer

en d

e pr

ogra

mm

a’s

voor

MO

S en

ECO

CAM

PUS

uit

8,27

€ 55

2.00

2€

1.201

.000

€ 1.7

53.0

02

15

9O

D5.

1 We

vera

nker

en m

ilieu

zorg

in d

e w

erki

ng v

an d

e en

titei

ten

van

de V

laam

se o

verh

eid

2,64

€ 17

2.72

4€

159.

000

€ 33

1.724

16

10O

D6.

1 We

oper

atio

nalis

eren

het

nie

uwe

decr

eet

en

uitv

oerin

gsbe

slui

t m

.b.t.

erk

enni

ng e

n su

bsid

iërin

g m

ilieu

- en

natu

urve

reni

ging

en

0,87

€ 57

.387

€ 0

€ 57

.387

28

11O

D8.

1. W

e st

aan

in v

oor

de p

roce

scoö

rdin

atie

van

Eur

opes

e en

m

ultil

ater

ale

doss

iers

, met

een

focu

s op

de

them

a’s

waa

r Vl

aand

eren

een

uitz

onde

rlijk

bel

ang

heef

t

2,77

€ 17

9.81

9€

0€

179.

819

28

12O

D8.

2. W

e st

aan

in v

oor

de s

tand

punt

bepa

ling

en d

eeln

ame

aan

onde

rhan

delin

gen

en b

eslu

itvor

min

g in

act

uele

EU

en

mul

tilat

eral

e do

ssie

rs

13,77

€ 89

6.61

5€

245.

000

€ 1.1

41.6

15

28

13O

D8.

3. W

e im

plem

ente

ren

Euro

pees

en

inte

rnat

iona

al b

elei

d in

Vl

aam

s be

leid

en

rege

lgev

ing,

incl

usie

f de

hand

havi

ng e

rvan

4,20

€ 28

9.74

7€

15.0

00€

304.

747

28

14O

D8.

4. W

e ge

ven

uitv

oerin

g aa

n in

tern

atio

nale

eng

agem

ente

n,

bila

tera

le o

vere

enko

mst

en e

n bo

veng

ewes

telij

ke a

fspr

aken

2,24

€ 14

8.58

5€

1.403

.000

€ 1.5

51.5

851.

Aand

eel v

an d

e vo

or L

NE r

elev

ante

ver

plic

hte

EU-

rapp

orte

ringe

n m

et d

e vo

lledi

ge V

laam

se in

form

atie

tij

dig

klaa

r2.

Aand

eel v

an d

e fin

anci

ële

bijd

rage

n aa

nm

ultil

ater

ale

mili

eu- e

n na

tuur

verd

rage

n en

sa

men

wer

king

sakk

oord

en in

de

mili

eusf

eer

tijdi

g be

taal

d

1.90

%2.

90%

28

15O

D8.

5 W

e vo

eren

inte

rnat

iona

le g

esch

illen

inza

ke L

NE-b

elei

d en

vol

gen

deze

op

0,45

€ 34

.804

€ 28

.000

€ 62

.804

28

16O

D8.

6 W

e ze

tten

div

erse

Eur

opes

e fin

anci

erin

gsbr

onne

n in

om

in

sam

enw

erki

ng m

et a

nder

e ac

tore

n on

ze

bele

idsd

oels

telli

ngen

te

real

iser

en

1,38

€ 92

.994

€ 0

€ 92

.994

28

17O

D8.

7 W

e zo

rgen

voo

r de

inte

rnat

iona

le v

alor

isat

ie v

an

Vlaa

mse

ken

nis

en t

echn

olo g

ie in

zake

LNE

-bel

eid

1,28

€ 85

.914

€ 0

€ 85

.914

Bele

idsv

eld

Om

gevi

ng

Pagina

1 van

12

39

18O

D9.

1 We

oper

atio

nalis

eren

de

omge

ving

sver

gunn

ing

en

wer

ken

een

voor

tsch

rijde

nd m

eerja

renp

rogr

amm

a GP

BV u

it3,

55€

277.2

28€

0€

277.2

28

39

19O

D9.

2 W

e w

erke

n m

ee a

an d

e re

alis

atie

van

het

om

gevi

ngsv

ergu

nnin

gens

yste

em5,

08€

328.

029

€ 15

3.00

0€

481.0

29

39

20O

D9.

3 W

e op

timal

iser

en d

e pr

oced

ures

om

tren

t M

ER e

n VR

en

de v

eran

twoo

rdel

ijkhe

den

van

de d

iver

se b

etro

kken

en in

het

ka

der

van

de im

plem

enta

tie v

an d

e ni

euw

e pr

ojec

t-m

.e.r.

-ric

htli j

n

1,18

€ 85

.604

€ 0

€ 85

.604

310

21O

D10

.1 W

e co

ördi

nere

n le

efm

ilieu

visi

es in

geb

ieds

geric

hte

plan

proc

esse

n en

com

plex

e pr

ojec

ten

1,91

€ 14

8.06

4€

0€

148.

064

Aand

eel p

iloot

proj

ecte

n co

mpl

exe

proj

ecte

n tij

dig

gead

vise

erd

100%

311

22O

D11.

1 We

final

iser

en m

ee h

et o

ntw

erpd

ecre

et t

ot w

ijzig

ing

van

de V

laam

se C

odex

Rui

mte

lijke

Ord

enin

g (V

CRO

) en

DAB

M

en m

aken

mee

de

ontw

erpb

eslu

iten

met

het

oog

op

de

inte

grat

ie v

an p

lan-

mili

euef

fect

rapp

orta

ge e

n an

dere

ef

fect

beoo

rdel

inge

n in

RU

P’s

op

1,45

€ 10

3.47

3€

0€

103.

473

312

23O

D12

.1 W

e bu

ndel

en h

et r

ealis

atie

geric

ht in

stru

men

tariu

m

voor

het

bel

eids

dom

ein

omge

ving

in é

én r

egel

geve

nde

teks

t0,

25€

15.5

89€

0€

15.5

89

312

24O

D12

.2 W

e be

gele

iden

mee

het

reg

elge

ving

stra

ject

naa

r ee

n Vl

aam

s on

teig

enin

gsde

cree

t0,

10€

6.111

€ 0

€ 6.

111

314

25O

D14

.1 W

e ze

tten

een

ris

icog

ebas

eerd

mee

rjare

n M

ilieu

-in

spec

tiepl

an o

p0,

60€

48.4

18€

0€

48.4

18

314

26O

D14

.2 W

e st

elle

n, m

et r

espe

ct v

oor

de h

ersc

hikk

ing

van

de

toez

icht

opdr

acht

en in

zake

om

gevi

ng, e

en s

trat

egis

ch

mee

r jare

npro

gram

ma

voor

con

trol

es v

ast

0,10

€ 9.

063

€ 0

€ 9.

063

314

27O

D14

.3 W

e bo

uwen

in d

e lo

op v

an d

e hu

idig

e re

geer

perio

de

het

eige

n to

ezic

ht o

p kl

asse

2-in

richt

inge

n ge

leid

elijk

af,

en w

e bo

uwen

de

onde

rste

unin

g va

n de

loka

le t

oezi

chth

oude

rs v

oor

het

toez

icht

op

de k

lass

e 2-

en

3-in

richt

inge

n ge

leid

elijk

uit

0,35

€ 31

.031

€ 0

€ 31

.031

Aand

eel a

fbou

w a

anta

l con

trol

es k

lass

e 2

en 3

t.o

.v.

2015

teg

en e

ind

2016

25%

314

28O

D14

.4 W

e ze

tten

in o

p ee

n ef

ficië

nt e

n bi

llijk

bes

tuur

lijk

bebo

etin

gsbe

leid

voo

r m

ilieu

sche

ndin

gen

4,65

€ 27

9.118

€ 78

.750

€ 35

7.868

314

29O

D14

.5 W

e ze

tten

in o

p de

voo

rber

eidi

ng v

an e

en e

ffici

ënt

en

billi

jk b

estu

urlij

k be

boet

ings

bele

id v

oor

sche

ndin

gen

inza

ke

ruim

teli j

ke o

rden

ing

0,74

€ 51

.254

€ 0

€ 51

.254

314

30O

D14

.6 W

e st

aan

in v

oor

de v

oorb

erei

ding

en

eval

uatie

van

het

m

ilieu

hand

havi

n gsb

elei

d en

de

–reg

elge

ving

0,78

€ 53

.669

€ 0

€ 53

.669

314

31O

D14

.7 W

e st

aan

binn

en h

et b

elei

dsdo

mei

n LN

E in

voo

r he

t ce

ntra

liser

en e

n op

timaa

l afs

tem

men

van

voo

rste

llen

tot

aanp

assi

ng v

an d

e re

gelg

evin

g in

zake

mili

euha

ndha

ving

0,33

€ 24

.194

€ 0

€ 24

.194

314

32O

D14

.8 W

e zu

llen

in h

et k

ader

van

onz

e in

spec

tie- e

n ha

ndha

ving

scam

pagn

es d

e ha

ndha

ving

serv

arin

gen

rech

tstr

eeks

ter

ugko

ppel

en n

aar

de b

evoe

gde

min

iste

r en

vo

orst

elle

n fo

rmul

eren

ten

beh

oeve

van

een

een

voud

ige,

tr

ansp

aran

te, u

itvoe

rbar

e en

han

dhaa

fbar

e re

gelg

evin

g

0,05

€ 2.

622

€ 0

€ 2.

622

Pagina

2 van

12

314

33O

D14

.9 W

e op

erat

iona

liser

en h

et h

andh

avin

gsbe

leid

ron

d de

om

gevi

ngsv

ergu

nnin

g, d

aarb

ij re

keni

ng h

oude

nd m

et d

e he

rsch

ikki

ng v

an d

e ha

ndha

ving

sopd

rach

ten

inza

ke o

mge

ving

en

met

de

fusi

eope

ratie

Om

gevi

ng

1,57

€ 118

.952

€ 0

€ 118

.952

314

34O

D14

.10 W

e st

aan

binn

en h

et b

elei

dsdo

mei

n LN

E in

voo

r he

t ce

ntra

liser

en e

n op

timaa

l afs

tem

men

van

de

rege

lgev

ing

inza

ke m

ilieu

scha

de

0,34

€ 19

.814

€ 0

€ 19

.814

314

35O

D14

.11 W

e pa

ssen

het

mili

eusc

hade

decr

eet

toe

bij e

rnst

ige

mili

eusc

hade

geva

llen

0,14

€ 8.

421

€ 0

€ 8.

421

314

36O

D14

.12 W

e ve

rste

rken

de

gew

este

lijke

inbr

eng

in h

et

verv

olgi

ngsb

elei

d va

n de

par

kett

en0,

11€

10.0

50€

0€

10.0

50

314

37O

D14

.13 W

e st

imul

eren

sam

enw

erki

ng, a

fste

mm

ing

en

info

rmat

ie/d

ata-

uitw

isse

ling

tuss

en d

e ve

rsch

illen

de

toez

icht

sact

oren

1,05

€ 82

.805

€ 0

€ 82

.805

314

38O

D14

.14 W

e bo

uwen

de

stru

ctur

ele

onde

rste

unin

g aa

n lo

kale

to

ezic

htho

uder

s en

and

ere

acto

ren

verd

er u

it0,

35€

26.0

69€

0€

26.0

69

314

39O

D14

.15 W

e dr

agen

bij

aan

de w

erkz

aam

hede

n va

n de

Vla

amse

Ho

ge H

andh

avin

gsra

ad v

oor

Ruim

te e

n M

ilieu

(VHR

M)

0,75

€ 65

.983

€ 32

2.55

0€

388.

533

315

40O

D15

.1 W

e st

aan

in v

oor

de V

LARE

M-t

rein

en 2

016

6,27

€ 41

5.47

6€

0€

415.

476

315

41O

D15

.2 W

e in

itiër

en, c

oörd

iner

en e

n vo

lgen

bel

eids

rele

vant

e on

derz

oeks

proj

ecte

n, B

BT- e

n an

dere

ken

niss

tudi

es o

p2,

48€

167.2

83€

357.0

00€

524.

283

315

42O

D15

.3 W

e ev

alue

ren

het

luik

mili

euef

fect

rapp

orta

ge in

het

D

ecre

et A

lgem

een

Mili

eube

leid

(DAB

M) m

et h

et o

og o

p he

t ve

rank

eren

van

de

vern

ieuw

ende

rol

van

de

dien

st M

er

3,48

€ 23

6.72

4€

226.

000

€ 46

2.72

4

315

43O

D15

.4 W

e ev

alue

ren

en o

ptim

alis

eren

de

rege

lgev

ing

exte

rne

veili

ghei

d va

n Se

veso

-inric

htin

gen

en v

an v

ervo

er g

evaa

rlijk

e st

offe

n en

ont

wik

kele

n de

ver

eist

e IC

T-to

epas

sing

en

1,47

€ 116

.202

€ 110

.000

€ 22

6.20

2

315

44O

D15

.5. W

e kl

aren

de

knel

punt

en in

de

mili

euhy

giën

ereg

lem

ente

ring

met

bet

rekk

ing

tot

door

voer

opsl

agpl

aats

en v

an in

tern

atio

nale

mar

itiem

e ge

vaar

lijke

goe

dere

n in

de

zeeh

aven

s ui

t

0,08

€ 5.

013

€ 0

€ 5.

013

316

45O

D16

.1 W

e pa

ssen

de

VLAR

EL a

an0,

30€

21.8

54€

0€

21.8

54

316

46O

D16

.2 W

e st

aan

in v

oor

de h

andh

avin

g er

kenn

inge

n5,

24€

335.

344

€ 41

5.00

0€

750.

344

521

47O

D21

.1 W

e be

reid

en b

eslis

sing

en v

an d

e m

inis

ter

of d

e Vl

aam

se

Rege

ring

inza

ke la

ndin

richt

ings

- en

ruilv

erka

velin

gspl

anne

n vo

or

2,91

€ 24

6.68

2€

11.30

5.00

0€

11.55

1.682

1. Aa

ntal

land

inric

htin

gspl

anne

n en

ru

ilver

kave

lings

plan

nen

goed

geke

urd

in 2

016

2. A

ande

el v

an h

et b

esch

ikba

re b

udge

t (V

AK)

land

inric

htin

g en

rui

lver

kave

ling

aang

ewen

d

1. /

2. 9

9%

629

48O

D29

.1. W

e ric

hten

toe

zich

t en

han

dhav

ing

op il

lega

le

gron

dwat

erw

inni

ngen

en

op g

rond

wat

erw

inni

ngen

in

besc

herm

ings

zone

s

0,21

€ 13

.310

€ 18

.000

€ 31

.310

Aant

al c

ontr

oles

(ille

gale

) gro

ndw

ater

win

ning

en25

635

49O

D35

.1. W

e zi

en e

xtra

toe

op

de k

wal

iteits

borg

ing

bij h

et

gron

dver

zet

zoda

t ev

entu

ele

bode

mve

ront

rein

igin

g ve

rmed

en

wor

dt

0,05

€ 3.

237

€ 10

.000

€ 13

.237

Aant

al b

edrij

ven

geco

ntro

leer

d op

opg

esla

gen

volu

mes

en

gebr

uik

van

gere

inig

de m

ater

iale

n en

ui

t geg

rave

n bo

dem

30

639

50O

D39

.1 W

e in

vest

eren

in v

erde

re k

enni

sopb

ouw

ron

d bo

dem

besc

herm

ing

en s

ensi

bilis

erin

g va

n de

ver

schi

llend

e do

elgr

oepe

n

1,01

€ 81

.764

€ 20

0.00

0€

281.7

64

Pagina

3 van

12

639

51O

D39

.2 W

e m

aken

geb

ruik

van

de

kana

len

die

het

land

bouw

bele

id b

iedt

om

maa

treg

elen

en

inst

rum

ente

n in

zake

bo

dem

besc

herm

ing

bij d

e do

elgr

oep

land

bouw

te

vers

terk

en

0,47

€ 38

.585

€ 0

€ 38

.585

639

52O

D39

.3 W

e zo

rgen

voo

r ee

n da

adkr

acht

ige

aanp

ak v

an d

e er

osie

prob

lem

atie

k3,

60€

252.

011

€ 1.7

13.0

00€

1.965

.011

1. Aa

ntal

beh

ande

lde

bezw

aren

er

osie

gevo

elig

heid

skaa

rt t

egen

ein

d no

vem

ber

2016

2. A

ande

el v

an h

et b

esch

ikba

re b

udge

t (V

AK)

eros

iebe

strij

ding

voo

r de

gem

eent

en a

ange

wen

d3.

Aan

deel

van

de

subs

idie

aanv

rage

n ge

mee

ntel

ijke

eros

iebe

strij

ding

smaa

treg

elen

tijd

ig b

ehan

deld

1. 2.

200

2. 9

9%3.

95%

640

53O

D40

.1 W

e vo

eren

het

act

iepl

an 2

016

van

het

twee

de A

lgem

een

Opp

ervl

akte

delfs

toffe

npla

n en

ond

erzo

ekso

pdra

chte

n na

tuur

lijke

rijk

dom

men

uit

2,26

€ 14

1.683

€ 15

0.00

0€

291.6

83

640

54O

D40

.2 W

e be

gele

iden

voo

rtra

ject

pro

ject

en v

oor

het

aand

uide

n va

n ni

euw

e of

aan

pass

ing

van

best

aand

e on

t gin

ning

sgeb

iede

n

0,56

€ 39

.796

€ 0

€ 39

.796

640

55O

D40

.3 W

e w

erke

n m

aatr

egel

en e

n in

stru

men

ten

uit

inza

ke d

e va

loris

atie

van

de

die p

e on

derg

rond

0,80

€ 56

.110

€ 0

€ 56

.110

640

56O

D40

.4 W

e st

uren

het

Vla

ams

Kenn

isce

ntru

m O

nder

gron

d aa

n te

nein

de h

et a

ctie

plan

201

6 te

late

n ui

tvoe

ren

0,87

€ 51

.954

€ 0

€ 51

.954

640

57O

D40

.5 W

e w

erke

n sa

men

met

and

ere

inst

antie

s m

et h

et o

og

op k

enni

s- e

n ge

geve

nsui

twis

selin

g na

tuur

lijke

rijk

dom

men

0,24

€ 16

.843

€ 0

€ 16

.843

640

58O

D40

.6 W

e vo

eren

het

act

iepl

an 2

016

Dat

aban

k O

nder

gron

d Vl

aand

eren

(DO

V) u

it en

ont

slui

ten

(toe

gepa

ste)

bod

em- e

n ge

olog

isch

e in

form

atie

5,28

€ 34

1.376

€ 25

0.00

0€

591.3

76

641

59O

D41

.1 W

e w

erke

n ee

n ni

euw

em

issi

ered

uctie

prog

ram

ma

voor

lu

chtv

eron

trei

nige

nde

stof

fen

uit

0,80

€ 65

.284

€ 0

€ 65

.284

641

60O

D41

.2 W

e w

erke

n m

aatr

egel

en e

n in

stru

men

ten

inza

ke

emis

sier

educ

tie v

an in

dust

riële

en

ande

re s

tatio

naire

bro

nnen

ui

t

1,10

€ 75

.103

€ 112

.000

€ 18

7.103

Aant

al u

itgev

oerd

e co

ntro

les

op d

e em

issi

egre

nsw

aard

en e

n op

de

verm

inde

ring

van

de

uits

toot

155

luch

tem

issi

emet

inge

n

642

61O

D42

.1 W

e ev

alue

ren

het

Vlaa

mse

luch

tkw

alite

itspl

an (N

O2)

en

stur

en d

it bi

j0,

76€

59.0

14€

162.

000

€ 22

1.014

642

62O

D42

.2 W

e sa

nere

n ho

tspo

ts v

an N

O2 e

n PM

in d

e zo

nes

Antw

erpe

n en

Gen

t en

zw

are

met

alen

in in

dust

riële

zon

es0,

67€

47.5

59€

0€

47.5

59

642

63O

D42

.3 W

e fa

cilit

eren

de

invo

erin

g va

n la

ge-e

mis

siez

ones

(LEZ

)0,

90€

55.9

85€

100.

000

€ 15

5.98

5

642

64O

D42

.4 W

e st

aan

in v

oor

een

geco

ördi

neer

de a

anpa

k vo

or d

e ve

rder

e ve

rmin

derin

g va

n em

issi

es e

n de

posi

ties

van

de

diox

ines

en

PCB’

s

0,24

€ 21

.098

€ 10

.000

€ 31

.098

642

65O

D42

.5. W

e ve

rmin

dere

n de

fijn

stof

emis

sies

, zw

are

met

alen

, di

oxin

es e

n PC

B’s

verd

er d

oor

toez

icht

en

hand

havi

ng0,

52€

39.4

28€

10.0

00€

49.4

28Aa

ntal

bed

rijve

n ge

cont

role

erd

op d

e re

duct

ie v

an

de r

elev

ante

gel

eide

en

diffu

se e

mis

sies

90

643

66O

D43

.1 W

e st

aan

in v

oor

de b

elei

dsvo

orbe

reid

ing

loka

le

leef

kwal

iteit

2,80

€ 17

1.158

€ 15

0.00

0€

321.1

58

Pagina

4 van

12

643

67O

D43

.2 W

e ve

rste

rken

de

aand

acht

voo

r ec

olog

isch

e en

soc

iale

no

den

van

de o

mge

ving

in t

uine

n, o

p op

enba

ar d

omei

n en

op

bedr

ijven

terr

eine

n

0,74

€ 48

.822

€ 20

.000

€ 68

.822

644

68O

D44

.1. W

e ge

ven

uitv

oerin

g aa

n de

Eur

opes

e ric

htlij

n om

gevi

ngsl

awaa

i3,

00€

205.

996

€ 32

2.00

0€

527.9

96

644

69O

D44

.2. W

e pa

kken

loka

le m

ilieu

over

last

aan

1,06

€ 73

.727

€ 0

€ 73

.727

644

70O

D44

.3. W

e be

hand

elen

kla

chte

n m

.b.t.

gel

uid-

, geu

r- e

n lic

hthi

nder

4,05

€ 26

5.64

3€

165.

000

€ 43

0.64

31.

Aant

al u

itgev

oerd

e co

ntro

les

2. A

anta

l gel

uids

met

inge

n3.

Aan

tal o

nder

zoek

en4.

Aan

deel

beh

ande

lde

klac

hten

1. 16

402.

75

3. 5

4. 8

0%6

4571

OD

45.1

We

stur

en h

et V

laam

s hu

maa

n bi

omon

itorin

gpro

gram

ma,

incl

usie

f bel

eids

vert

alin

g, a

ls

bele

idsi

nstr

umen

t om

de

bloo

tste

lling

aan

en

effe

cten

van

m

ilieu

vero

ntre

inig

ing

te k

wan

tific

eren

, aan

1,75

€ 12

3.58

4€

655.

000

€ 77

8.58

4

645

72O

D45

.2 W

e st

elle

n pr

even

tiem

etho

diek

en e

n co

ncre

te

richt

lijne

n vo

or g

ezon

dhei

dsku

ndig

e ui

tdag

inge

n in

nie

uwe

maa

tsch

appe

lijke

(bou

w)e

volu

ties

op, c

omm

unic

eren

hie

rove

r en

voe

ren

deze

uit

2,34

€ 15

0.57

0€

41.0

00€

191.5

70

645

73O

D45

.3. W

e w

erke

n ee

n kl

antv

riend

elijk

kla

chte

nbeh

eers

yste

em

voor

hin

der

door

gel

uid,

geu

r, tr

illin

gen

uit

0,05

€ 3.

412

€ 0

€ 3.

412

650

74O

D50

.1 W

e ne

men

act

ief d

eel a

an d

e st

uurg

roep

PAS

, de

dive

rse

wer

kgro

epen

en

het

regi

ebur

eau

0,87

€ 56

.957

€ 0

€ 56

.957

650

75O

D50

.2 W

e le

vere

n ee

n bi

jdra

ge a

an d

e to

tsta

ndko

min

g va

n de

Voo

rlopi

ge P

AS (V

PAS)

o.m

. doo

r m

idde

l van

wet

telij

ke e

n re

glem

enta

ire in

itiat

ieve

n m

.b.t.

VLA

REM

en

de v

oorb

erei

ding

va

n de

DPA

S

1,04

€ 70

.903

€ 0

€ 70

.903

650

76O

D50

.3 W

e zi

en t

oe o

p de

nal

evin

g va

n de

wet

telij

ke

bepa

linge

n m

.b.t.

ver

zure

nde

en v

erm

este

nde

emis

sies

van

de

land

bouw

sect

or v

ia d

iver

se g

eric

hte

prev

entie

ve

cont

role

cam

pagn

es

0,58

€ 37

.913

€ 0

€ 37

.913

Aant

al u

itgev

oerd

e co

ntro

les

275

GPBV

-land

bouw

in

stal

latie

s

650

77O

D50

.4 W

e br

enge

n ee

n ev

enw

icht

ige

verd

elin

g va

n de

st

ikst

ofre

duct

ie in

span

ning

en t

usse

n de

sec

tore

n to

t st

and

en

ontw

erpe

n de

ont

wik

kelru

imte

0,54

€ 39

.204

€ 0

€ 39

.204

753

78O

D53

.1 W

e le

ggen

ille

gale

afv

alac

tivite

iten

en –

stro

men

(d

oorv

oer,

invo

er e

n ui

tvoe

r) a

an b

ande

n in

uitv

oerin

g va

n he

t st

rate

gisc

h pr

ogra

mm

a ‘k

eten

toez

icht

’

5,42

€ 29

4.92

3€

15.0

00€

309.

923

1. Aa

ntal

sta

alna

mes

op

bunk

erol

ie2.

Aan

tal u

itgev

oerd

e w

egco

ntro

les

3. A

anta

l uitg

evoe

rde

kete

ncon

trol

es4.

Aan

tal u

it gev

oerd

e ha

venc

ontr

oles

1. 5

staa

lnam

es2.

22

weg

cont

role

s3.

405

ket

enco

ntro

les

4. 9

4 ha

venc

ontr

oles

754

79O

D54

.1 W

e be

wak

en d

e lu

chtk

wal

iteit

bij b

iom

assa

verw

erki

ng

en –

verb

rand

ing

0,39

€ 30

.136

€ 14

9.00

0€

179.

136

Aant

al g

econ

trol

eerd

e ve

rwer

kers

/ins

talla

ties

17

754

80O

D54

.2 W

e co

ntro

lere

n al

le r

elev

ante

mili

euas

pect

en b

ij ve

rgis

tings

inst

alla

ties

1,52

€ 10

5.41

5€

10.0

00€

115.4

15Aa

ntal

gec

ontr

olee

rde

verg

istin

gsin

stal

latie

s17

856

81O

D56

.1 W

e dr

agen

pro

actie

f bij

tot

het

nale

ven

van

de V

laam

se

niet

-ETS

-doe

lste

llin g

en 2

013-

2020

2,40

€ 16

4.81

6€

8.03

5.00

0€

8.19

9.81

6

856

82O

D56

.2 W

e im

plem

ente

ren

maa

treg

elen

m.b

.t. F

-gas

sen

en

(indu

strië

le) N

2O2,

10€

135.

909

€ 60

.000

€ 19

5.90

9

Pagina

5 van

12

856

83O

D56

.3 W

e zo

rgen

voo

r ee

n ef

ficië

nte

impl

emen

tatie

en

nale

ving

van

het

EU

ETS

in V

laan

dere

n1,2

8€

80.18

1€

16.0

00€

96.18

1Aa

ndee

l dos

sier

s in

het

kad

er v

an e

mis

sieh

ande

l vo

or v

aste

inst

alla

ties

en v

liegt

uige

xplo

itant

en

(toe

wijz

ing

van

emis

sier

echt

en,

verg

unni

ngsa

anvr

agen

, mon

itorin

gpla

nnen

, em

issi

ejaa

rrap

port

en) b

ehan

deld

bin

nen

de

regl

emen

tair

voor

zien

e te

rmijn

100%

856

84O

D56

.4 W

e vo

lgen

het

Vla

ams

Adap

tatie

plan

(VAP

) op

0,94

€ 73

.058

€ 0

€ 73

.058

856

85O

D56

.5 W

e w

erke

n sa

men

met

loka

le o

verh

eden

voo

r he

t be

hale

n va

n de

klim

aatd

oels

telli

ngen

0,50

€ 30

.408

€ 37

0.00

0€

400.

408

857

86O

D57

.1 W

e st

arte

n m

et h

et k

limaa

tluik

van

het

ope

ratio

neel

Vl

aam

s En

ergi

e- e

n Kl

imaa

tpla

n 20

21-2

030

1,50

€ 116

.522

€ 10

0.00

0€

216.

522

857

87O

D57

.2 W

e on

twik

kele

n be

leid

sins

trum

ente

n vo

or h

et

faci

liter

en v

an a

fvan

g en

geb

ruik

van

CO

2 (CC

U)

0,25

€ 16

.894

€ 0

€ 16

.894

958

88O

D58

.1 W

e m

aken

mee

wer

k va

n de

div

erse

op

te s

telle

n be

leid

spla

nnen

1,99

€ 14

1.970

€ 0

€ 14

1.970

958

89O

D58

.2 W

e w

erke

n In

terd

epar

tem

enta

al s

amen

ron

d dr

aagv

lakv

erst

erki

ng la

ndbo

uw e

n m

ilieu

, voe

dsel

verli

es e

n bi

o-ec

onom

ie

2,10

€ 14

4.116

€ 15

.000

€ 15

9.116

960

90O

D60

.1 W

e in

tegr

eren

luch

tkw

alite

it in

inst

rum

ente

n en

pl

anne

n va

n an

dere

bel

eids

dom

eine

n0,

55€

35.2

51€

0€

35.2

51

960

91O

D60

.2 W

e ro

llen

het

Vlaa

ms

actie

plan

‘Cle

an p

ower

for

tran

s por

t’ ve

rder

uit

0,85

€ 80

.694

€ 5.

100.

000

€ 5.

180.

694

961

92O

D61

.1 W

e co

ördi

nere

n de

ken

nisu

itwis

selin

g ro

nd

ecos

yste

emdi

enst

enco

ncep

t en

nem

en d

it m

ee in

(ond

erzo

eks-

) pro

ject

en

1,52

€ 89

.323

€ 55

.000

€ 14

4.32

3Aa

ntal

bet

rokk

en b

edrij

ven

bij 2

B Co

nnec

tM

inim

um 3

0

962

93O

D62

.1. W

e cr

eëre

n ex

tra

kans

en v

oor

natu

ur b

ij in

fras

truc

tuur

- en

bou

ww

erke

n3,

31€

227.6

46€

737.0

00€

964.

646

963

94O

D63

.1 W

e st

elle

n ee

n ni

euw

Mili

eube

leid

spla

n (2

016-

2020

) op

en in

itiër

en d

e ui

tvoe

ring

1,23

€ 87

.199

€ 18

0.00

0€

267.1

99

964

95O

D64

.1 W

e st

elle

n ee

n TW

OL-

prog

ram

ma

en e

en p

rogr

amm

a vo

or d

e re

fere

ntie

take

n va

n VI

TO v

oor

2016

op

en z

orge

n vo

or

de u

itvoe

ring

1,28

€ 77

.080

€ 2.

470.

000

€ 2.

547.0

80

966

96O

D66

.1 W

e m

aken

pro

gnos

es v

an lu

chtv

eron

trei

nige

nde

emis

sies

op

en v

erze

kere

n de

afs

tem

min

g va

n de

em

issi

e-in

vent

aris

op

het

bele

id

1,12

€ 84

.164

€ 0

€ 84

.164

1067

97O

D67

.1. W

e w

erke

n sa

men

met

en

onde

rste

unen

loka

le

best

uren

0,79

€ 56

.452

€ 10

.000

€ 66

.452

1069

98O

D69

.1 W

e be

reid

en d

e tr

ansi

tie n

aar

het

bele

idsd

omei

n en

het

de

part

emen

t O

mge

ving

voo

r2,

36€

191.6

58€

0€

191.6

58

3.1.1

3,1,2

3,2,

13,

2,2

3,2,

5

4.1.1

99W

e ge

ven

vorm

aan

de

tran

sitie

naa

r ee

n du

urza

am,

betr

ouw

baar

en

com

petit

ief e

nerg

iesy

stee

m2,

35€

145.

856

€ 0

€ 14

5.85

6

4.5.

24,

8,3

4,8,

44,

10, 4

100

We

staa

n in

voo

r de

ene

rgie

coör

dina

tie e

n –b

elei

dsvo

orbe

reid

ing

1,41

€ 10

6.00

9€

0€

106.

009

510

1W

e vo

lgen

het

Eur

opee

s en

ergi

ebel

eid

op1,6

1€

114.0

33€

0€

114.0

33

Bele

idsv

eld

Ener

gie

Pagina

6 van

12

510

2W

e be

hart

igen

de

Vlaa

mse

ene

rgie

bela

ngen

bij

de B

elgi

sche

st

andp

untb

epal

ing

0,58

€ 42

.961

€ 0

€ 42

.961

510

3W

e vo

lgen

de

wer

king

van

het

IEA

en IR

ENA

op0,

75€

41.8

48€

81.0

00€

122.

848

110

4W

e st

arte

n de

raa

d vo

or d

iere

nwel

zijn

op

en v

oere

n ee

n kr

acht

ig e

n co

here

nt b

elei

d in

zake

die

renw

elzi

jn4,

51€

261.9

15€

1.092

.000

€ 1.3

53.9

15

110

5W

e st

reve

n na

ar e

en v

oort

rekk

ersr

ol v

oor

dier

enw

elzi

jn

binn

en E

urop

a0,

30€

24.3

51€

0€

24.3

51

210

6W

e bo

uwen

een

goe

d ge

orga

nise

erd

en g

eric

ht c

ontr

oleo

rgaa

n di

eren

wel

zijn

uit

12,78

€ 74

1.671

€ 0

€ 74

1.671

310

7W

e vo

eren

de

stra

tegi

e en

het

pla

n vo

or c

omm

unic

atie

en

sens

ibili

serin

g in

zake

die

renw

elzi

jn u

it1,1

1€

74.3

61€

0€

74.3

61

33.

410

8W

e w

erke

n he

t ha

ndha

ving

spro

gram

ma

Onr

oere

nd E

rfgo

ed

uit

1,75

€ 15

4.65

6€

0€

154.

656

109

We

staa

n in

voo

r de

voo

rber

eidi

ng e

n co

ördi

natie

van

het

be

leid

1,07

€ 80

.112

€ 0

€ 80

.112

110W

e co

ördi

nere

n m

ilieu

-inci

dent

en0,

10€

9.26

7€

0€

9.26

7

111W

e co

ördi

nere

n de

beg

rotin

g LN

E2,

73€

189.

650

€ 0

€ 18

9.65

01.

Aand

eel v

an d

e be

grot

ings

kred

iete

n be

nut

na

afsl

uitin

g va

n he

t be

grot

ings

jaar

2. M

axim

aal a

fwijk

ing

van

de u

itvoe

rings

cijfe

rs

begr

otin

g t.o

.v. h

et g

emid

deld

e pe

rcen

tage

van

de

drie

voo

rgaa

nde

jare

n3.

Aan

deel

van

de

vere

ffeni

ngsk

redi

eten

(VEK

) ui

tgev

oerd

op

het

eind

e va

n he

t be

grot

ings

jaar

1. 99

%2.

-5%

3. 9

8%

112W

e co

ördi

nere

n he

t se

cret

aria

at e

n de

inho

udel

ijke

wer

king

va

n he

t m

anag

emen

tcom

ité b

elei

dsdo

mei

n en

de

(dee

l)bel

eids

rade

n

0,61

€ 57

.828

€ 0

€ 57

.828

113W

e be

hand

elen

mili

euve

rgun

ning

endo

ssie

rs53

,35

€ 3.

245.

848

€ 0

€ 3.

245.

848

1. A

ande

el v

an d

e m

ilieu

verg

unni

ngsd

ossi

ers

klas

se 1

gead

vise

erd

binn

en d

e w

ette

lijke

ter

mijn

, zow

el in

ee

rste

aan

leg

als

in b

eroe

p2.

Aan

deel

van

de

mili

euve

rgun

ning

sdos

sier

s kl

asse

2

gead

vise

erd

binn

en d

e w

ette

lijke

ter

mijn

, zow

el in

ee

rste

aan

leg

als

in b

eroe

p

1. 90

%2.

90%

114W

e be

hand

elen

erk

enni

ngen

doss

iers

en

doss

iers

be

drijf

sint

erne

mili

euzo

rg2,

84€

150.

121

€ 0

€ 15

0.12

1Aa

ndee

l van

de

erke

nnin

gsaa

nvra

gen

gead

vise

erd

binn

en d

e re

glem

enta

ir vo

orzi

ene

term

ijn v

an o

rde

90%

115W

e st

elle

n ac

tie- e

n ev

alua

tiepl

anne

n Ri

chtli

jn In

dust

riële

Em

issi

es (R

IE),

voer

en d

eze

uit

en v

olge

n de

ze o

p 6,

16€

385.

246

€ 0

€ 38

5.24

6Aa

ndee

l van

de

jaar

lijks

e do

elst

ellin

gen

van

het

GPBV

-mee

rjare

npro

gram

ma

uitg

evoe

rd90

%

116W

e st

uren

de

Gew

este

lijke

Mili

euve

rgun

ning

scom

mis

sie

(GM

VC)

aan

3,59

€ 17

8.04

6€

0€

178.

046

117W

e on

twik

kele

n en

beh

eren

ICT-

toep

assi

ngen

m.b

.t.

mili

euve

r gun

ning

en e

n er

kenn

inge

n1,9

8€

116.0

99€

0€

116.0

99

118W

e m

aken

een

Mili

eu-in

spec

tiepl

an (M

IP) o

p2,

27€

144.

842

€ 0

€ 14

4.84

2

119W

e vo

eren

het

Mili

eu-in

spec

tiepl

an e

n –p

rogr

amm

a’s

uit

74,19

€ 4.

753.

458

€ 1.7

27.0

00€

6.48

0.45

8Aa

ndee

l van

de

mijl

pale

n va

n he

t M

ilieu

-in

s pec

tiepl

an b

ehaa

ld o

p 31

dec

embe

r 20

1685

%

120

We

behe

ren

het

uitv

oerin

gska

der

mili

eu-in

spec

ties

4,42

€ 29

8.79

7€

126.

000

€ 42

4.79

7

Bele

idsv

eld

Die

renw

elzi

jn

Bele

idsv

eld

Onr

oere

nd E

rfgo

ed

Regu

lier

Bele

id

Pagina

7 van

12

121

We

volg

en d

e ui

tvoe

ring

van

het

Mili

eu-in

spec

tiepl

an e

n –p

rogr

amm

a’s

op, e

valu

eren

dez

e en

rap

port

eren

hie

rove

r 4,

67€

341.2

42€

0€

341.2

42

122

We

behe

ren

het

perm

anen

tie- e

n re

spon

ssys

teem

m.b

.t.

hand

havi

n g in

zake

mili

euhy

giën

e5,

03€

340.

424

€ 0

€ 34

0.42

4

123

We

bere

iden

de

mili

euhy

giën

ereg

elge

ving

voo

r6,

33€

438.

580

€ 0

€ 43

8.58

0

124

We

staa

n in

voo

r de

bes

tuur

lijke

beb

oetin

g va

n m

ilieu

mis

drijv

en e

n m

ilieu

-inbr

euke

n15

,88

€ 84

5.45

7€

78.5

00€

923.

957

1. Aa

ndee

l van

de

boet

edos

sier

s kr

ijgen

een

be

slis

sing

2. A

ande

el v

an d

e bo

eted

ossi

ers

besl

ist

binn

en d

e de

cret

aal v

oorz

iene

ter

mijn

+ 18

0 da

gen

3. A

ande

el v

an d

e vo

rder

inge

n m

ilieu

boet

es o

p ja

arba

sis

geïn

d

1. 10

0%2.

90%

3. 7

0%

125

We

advi

sere

n be

roep

en m

.b.t.

bes

tuur

lijke

maa

treg

elen

en

best

uurli

jke

dwan

gsom

men

1,05

€ 61

.053

€ 0

€ 61

.053

Aand

eel v

an d

e be

roep

sdos

sier

s be

stuu

rlijk

e m

aatr

egel

en e

n dw

angs

omm

en g

eadv

isee

rd b

inne

n de

dec

reta

al v

oorz

iene

ter

mijn

90%

126

We

voer

en h

et h

andh

avin

gspl

an r

uim

telij

ke o

rden

ing

uit

en

wer

ken

aan

de im

plem

enta

tie v

an h

et h

andh

avin

gspr

ogra

mm

a31

,03

€ 1.6

37.8

19€

303.

390

€ 1.9

41.2

09Aa

ndee

l van

de

bekr

acht

igin

gen

binn

en d

e w

ette

lijk

voor

zien

e pe

riode

90%

127

We

voer

en h

et h

andh

avin

gspr

ogra

mm

a on

roer

end

erfg

oed

uit

6,45

€ 46

1.594

€ 54

.610

€ 51

6.20

4

128

We

onde

rste

unen

gem

eent

en e

n po

litie

inza

ke d

e ha

ndha

ving

va

n de

rui

mte

li jke

ord

enin

g4,

54€

260.

202

€ 0

€ 26

0.20

2

129

We

onde

rste

unen

de

VHRM

1,85

€ 118

.222

€ 0

€ 118

.222

130

We

zett

en in

op

de v

erde

re d

igita

liser

ing

van

de h

andh

avin

g5,

13€

277.6

50€

0€

277.6

50

131

We

bege

leid

en e

n be

oord

elen

pro

ject

-m.e

.r. e

n pl

an-m

.e.r.

12,4

8€

779.

260

€ 0

€ 77

9.26

0Aa

ndee

l van

de

mili

euef

fect

rapp

orte

n go

ed- o

f af

geke

urd

binn

en d

e w

ette

lijke

ter

mijn

85%

132

We

behe

ren

de r

icht

lijne

nboe

ken

mili

euef

fect

rapp

orta

ge1,8

6€

124.

660

€ 10

0.00

0€

224.

660

133

We

drag

en e

xper

tise

m.b

.t. m

ilieu

effe

ctra

ppor

tage

uit

2,43

€ 16

3.08

2€

20.0

00€

183.

082

134

We

bege

leid

en e

n be

oord

elen

de

doss

iers

ext

erne

vei

lighe

id6,

32€

439.

242

€ 0

€ 43

9.24

2Aa

ndee

l van

de

doss

iers

ext

erne

vei

lighe

id g

oed-

of

afge

keur

d/ge

advi

seer

d bi

nnen

de

wet

telij

k vo

orzi

ene

term

i jn

95%

135

We

behe

ren

de r

icht

lijne

nboe

ken

veili

ghei

dsra

ppor

tage

2,25

€ 16

8.90

8€

20.0

00€

188.

908

136

We

drag

en e

xper

tise

m.b

.t ex

tern

e ve

iligh

eid

uit

0,91

€ 69

.429

€ 30

.000

€ 99

.429

137

We

verle

nen

com

form

iteits

atte

sten

voo

r ze

ndan

tenn

es m

et

behu

lp v

an e

en n

ieuw

ont

wik

keld

e w

ebap

plic

atie

en

actu

alis

eren

het

kad

aste

r vo

or z

enda

nten

nes

2,77

€ 12

9.19

8€

383.

000

€ 51

2.19

8Aa

ndee

l van

de

doss

iers

con

form

iteits

atte

sten

voo

r ze

ndan

tenn

es b

ehan

deld

bin

nen

de r

egle

men

tair

voor

zien

e te

rmi jn

90%

138

We

behe

ren

het

gelu

idm

eetn

et1,1

0€

48.74

4€

43.0

00€

91.74

4D

e ac

tivite

itsgr

aad

van

de p

erm

anen

te m

eets

tatio

ns

o p ja

arba

sis

95%

139

We

verle

nen

subs

idie

s vo

or s

onom

eter

s0,

05€

1.928

€ 27

.000

€ 28

.928

Aand

eel v

an d

e vo

lledi

g ve

rkla

arde

aan

vrag

en v

oor

een

subs

idie

beh

ande

ld b

inne

n de

2 m

aand

en10

0%

140

We

voer

en h

et O

pper

vlak

tede

lfsto

ffend

ecre

et, h

et

Grin

ddec

reet

en

het

Dec

reet

Die

pe O

nder

gron

d ui

t4,

94€

275.

867

€ 3.

384.

000

€ 3.

659.

867

Aand

eel v

an d

e in

201

6 on

tvan

gen

voor

tgan

gsra

ppor

ten

verw

erkt

in 2

016

90%

141

We

behe

ren

de d

igita

le a

tlas

ontg

inni

ngsg

ebie

den

0,30

€ 16

.121

€ 0

€ 16

.121

142

We

oefe

nen

toez

icht

en

hand

havi

ng u

it vo

or o

ntgi

nnin

g va

n o p

perv

lakt

edel

fsto

ffen

2,76

€ 14

8.83

6€

0€

148.

836

Aant

al s

chou

win

gen

uitg

evoe

rd t

egen

ein

d 20

1610

0

143

We

verle

nen

inho

udel

ijke

advi

ezen

m.b

.t. b

odem

en

onde

rgro

nd e

n be

hand

elen

erk

enni

ngen

labo

rato

ria d

isci

plin

e bo

dem

besc

herm

ing

2,05

€ 13

0.00

6€

0€

130.

006

Pagina

8 van

12

144

We

voor

zien

de

perm

anen

te w

erki

ng v

an d

e Vl

aam

se k

enni

s-

en v

orm

ings

cent

ra v

oor

Natu

ur e

n M

ilieu

6,63

€ 32

4.41

2€

603.

000

€ 92

7.412

145

We

verle

nen

de ‘A

ttes

ten

Ond

erzo

ek &

Ont

wik

kelin

g in

vest

erin

gsaf

trek

en

bela

stin

gkre

diet

’1,3

8€

62.14

5€

0€

62.14

5Be

hand

elin

gsgr

aad

atte

sten

O&O

130%

146

We

coör

dine

ren

de lo

pend

e sa

men

wer

king

sove

reen

kom

sten

20

00-2

007/

2008

-201

3 m

et lo

kale

ove

rhed

en e

n vo

eren

dez

e ui

t0,

39€

19.8

26€

0€

19.8

26

147

We

verle

nen

de s

ubsi

dies

‘Doe

lgro

epw

erkn

emer

s’ aa

n ge

mee

nten

0,15

€ 9.

132

€ 3.

234.

000

€ 3.

243.

132

1. U

itvoe

rings

cijfe

r vo

or v

astle

ggin

gen

t.o.v

. be

grot

ings

bedr

ag

2.

Uitv

oerin

gsci

jfer

voor

uitb

etal

inge

n t.o

.v.

begr

otin

gsbe

drag

1. 10

0%2.

90%

148

We

verle

nen

de s

ubsi

dies

‘pro

ject

en v

eren

igin

gen‘

0,15

€ 8.

450

€ 38

1.000

€ 38

9.45

01.

Uitv

oerin

gsci

jfer

voor

vas

tlegg

inge

n t.o

.v.

begr

otin

gsbe

drag

2. U

itvoe

rings

cijfe

r vo

or u

itbet

alin

gen

t.o.v

. be

grot

ings

bedr

ag

1. 90

%2.

80%

149

We

verle

nen

de s

ubsi

dies

‘erk

ende

mili

eu- e

n na

tuur

vere

nigi

ngen

’1,2

1€

65.5

95€

4.90

6.00

0€

4.97

1.595

1. U

itvoe

rings

cijfe

r vo

or v

astle

ggin

gen

t.o.v

. be

grot

ings

bedr

ag

2.

Uitv

oerin

gsci

jfer

voor

uitb

etal

inge

n t.o

.v.

begr

otin

gsbe

drag

1. 90

%2.

90%

150

We

verle

nen

de s

ubsi

dies

‘DAC

-sta

tuut

en

VIA-

akko

orde

n’

0,63

€ 34

.606

€ 5.

350.

000

€ 5.

384.

606

1. U

itvoe

rings

cijfe

r vo

or v

astle

ggin

gen

t.o.v

. be

grot

ings

bedr

ag

2.

Uitv

oerin

gsci

jfer

voor

uitb

etal

inge

n t.o

.v.

begr

otin

gsbe

drag

1. 90

%2.

90%

151

We

verle

nen

de s

ubsi

dies

'VES

OC-

en

rend

emen

tond

erst

euni

ng'

0,15

€ 7.7

70€

329.

000

€ 33

6.77

01.

Uitv

oerin

gsci

jfer

voor

vas

tlegg

inge

n t.o

.v.

begr

otin

gsbe

drag

2. U

itvoe

rings

cijfe

r vo

or u

itbet

alin

gen

t.o.v

. be

grot

ings

bedr

ag

1. 90

%2.

90%

152

We

behe

ren

gesc

hille

ndos

sier

s in

leef

mili

eu- e

n na

tuur

mat

erie

en

in d

iere

nwel

zijn

smat

erie

4,70

€ 23

4.78

6€

809.

000

€ 1.0

43.78

6

153

We

verle

nen

jurid

isch

e ad

viez

en2,

99€

192.

730

€ 25

.000

€ 21

7.730

154

We

beha

ndel

en a

dmin

istr

atie

ve b

eroe

pen

3,35

€ 19

5.79

0€

0€

195.

790

155

We

coör

dine

ren

het

Vlaa

mse

Ove

rleg

Mili

eu- e

n En

ergi

ereg

elge

ving

(VO

MER

)0,

10€

8.50

5€

0€

8.50

5

156

We

wer

ken

mee

aan

de

opm

aak

van

rege

lgev

ing

in le

efm

ilieu

-, na

tuur

-, en

ergi

e- e

n di

eren

wel

zijn

smat

erie

0,76

€ 49

.087

€ 0

€ 49

.087

157

We

staa

n in

voo

r ee

n co

rrec

t be

heer

van

de

finan

ciël

e fo

ndse

n13,

86€

192.

712

€ 0

€ 19

2.71

21.

Uitv

oerin

gsci

jfer

voor

ont

vang

sten

2. U

itvoe

rings

cijfe

r vo

or u

itgav

en1.

80%

2. 9

5%15

8W

e in

nen

en v

orde

ren

op e

ffici

ënte

wijz

e in

kom

sten

in b

inne

n he

t LN

E-be

leid

, bin

nen

het

toek

omst

ige

omge

ving

sbel

eid

en

binn

en h

et b

elei

dsdo

mei

n di

eren

wel

zijn

1,43

€ 58

.130

€ 18

.000

€ 76

.130

159

We

coör

dine

ren

en v

erle

nen

finan

ciël

e ad

viez

en m

.b.t.

in

houd

elijk

e be

leid

sthe

ma’

s1,4

8€

87.5

13€

0€

87.5

13

160

We

verle

nen

advi

ezen

ove

rhei

dsop

drac

hten

met

het

oog

op

duur

zaam

heid

en

inno

vatie

0,51

€ 39

.089

€ 0

€ 39

.089

1. Aa

ndee

l duu

rzam

e ov

erhe

idso

pdra

chte

n bi

nnen

he

t D

LNE

2. A

ande

el in

nova

tieve

ove

rhei

dsop

drac

hten

bin

nen

het

DLN

E

1. 75

% t

egen

201

82.

3%

teg

en 2

019

161

We

behe

ren

de d

otat

ies

van

de A

gent

scha

ppen

10,

09€

5.73

9€

0€

5.73

9

Behe

ersd

oelst

ellin

gen

Pagina

9 van

12

162

We

zorg

en v

oor

een

kwal

iteits

volle

org

anis

atie

en

bege

leid

ing

van

stru

ctuu

raan

pass

inge

n en

and

ere

vera

nder

ings

traj

ecte

n en

wak

en o

ver

het

optim

ale

verlo

op v

an d

eze

tran

sitie

proc

esse

n

0,24

€ 18

.204

€ 0

€ 18

.204

163

We

onde

rnem

en g

eric

hte

HR a

ctie

s om

de

lope

nde

en

kom

ende

uitd

agin

gen

van

de o

rgan

isat

ie m

axim

aal t

e on

ders

teun

en

1,47

€ 77

.530

€ 0

€ 77

.530

164

We

vers

terk

en d

e in

tern

e co

ntro

le/a

uditd

iens

t4,

26€

209.

348

€ 0

€ 20

9.34

8

165

We

faci

liter

en in

tern

e en

ext

erne

aud

its1,2

7€

56.5

54€

0€

56.5

54

166

We

zorg

en v

oor

een

klan

tvrie

ndel

ijke

en e

venw

icht

ige

exte

rne

com

mun

icat

ie2,

50€

179.

924

€ 4.

000

€ 18

3.92

4Aa

ndee

l van

de

vrag

en v

ia in

fo@

lne.

be b

eant

woo

rd

binn

en d

e 5

wer

kdag

en70

%

167

We

verz

orge

n he

t co

mm

unic

atie

bele

id0,

23€

17.77

1€

0€

17.77

1

168

We

verz

orge

n de

inte

rne

com

mun

icat

ie0,

77€

53.2

46€

4.00

0€

57.2

46

169

We

zorg

en v

oor

de in

stan

dhou

ding

en

verb

eter

ing

van

het

mili

eum

anag

emen

tsys

teem

(MM

S)1,0

2€

60.6

30€

50.0

00€

110.6

301.

Aand

eel d

uurz

ame

over

heid

sopd

rach

ten

van

de

over

heid

sopd

rach

ten

waa

rvoo

r m

inim

ale

duur

zaam

heid

scrit

eria

voo

r de

Vla

amse

ove

rhei

d w

erde

n ge

defin

ieer

d2.

Aan

deel

red

uctie

van

het

jaar

lijks

tot

aal

ener

giev

erbr

uik

van

het

Ferr

aris

gebo

uw/

De

Helix

/De

Vroe

nte

t.o.v

. 200

93.

Jaa

rlijk

s w

ater

verb

ruik

4.

Aan

tal e

lekt

risch

e of

plu

g-in

hyb

ride

dien

stvo

ertu

igen

inge

zet

tege

n he

t ei

nde

van

2016

5. D

e ge

mid

deld

e ec

osco

re v

an h

et w

agen

park

ein

d 20

166.

De

gem

idde

lde

gew

ogen

eco

scor

e va

n he

t w

agen

park

ein

d 20

167.

Jaar

lijks

tot

aal g

ered

en k

ilom

eter

s di

enst

voer

tuig

en8.

De

term

ijn o

m n

odig

e aa

npas

sing

en o

m c

onfo

rm

de m

ilieu

wet

gevi

ng t

e zi

jn u

it te

kun

nen

voer

en9.

Jaa

rlijk

se a

anko

op p

apie

r vo

or

prin

ters

/kop

ieer

toes

telle

n (a

anta

l vel

len

A4)

10. J

aarli

jkse

aan

koop

pap

ier

voor

pr

inte

rs/k

opie

erto

este

llen

(aan

tal v

elle

n A4

) per

VTE

1. 25

%2.

7,5

%3.

/4.

Min

sten

s 4

5. 6

3 of

mee

r6.

63

of m

eer

7. /

8. M

axim

um 3

maa

nden

9. /

10. /

170

We

wer

ken

een

digi

talis

erin

gsst

rate

gie

uit

en z

orge

n vo

or d

e co

ntin

ue b

ijstu

ring

van

de w

erki

ng v

an h

et d

igita

al p

ortf

olio

0,40

€ 34

.184

€ 0

€ 34

.184

171

We

wer

ken

een

stap

penp

lan

en m

eerja

renp

rogr

amm

a di

gita

liser

ing

uit

en z

orge

n vo

or d

e co

ntin

ue m

onito

ring

en

bijs

turin

g va

n de

evo

lutie

van

het

sta

ppen

plan

0,79

€ 57

.004

€ 0

€ 57

.004

Aand

eel v

an n

ieuw

e di

gita

liser

ings

initi

atie

ven

en

orga

nisa

tieve

reis

ten

dat

wor

dt o

nder

zoch

t en

in

gepa

st in

het

sta

ppen

plan

100%

172

We

bouw

en h

et p

latf

orm

en

de a

rchi

tect

uurr

icht

lijne

n te

r on

ders

teun

ing

van

digi

talis

erin

g en

info

rmat

ieno

den

verd

er

uit

0,89

€ 69

.158

€ 19

1.000

€ 26

0.15

8

173

We

voer

en d

igita

liser

ings

prog

ram

ma’

s en

pro

ject

en u

it en

w

aarb

orge

n de

kw

alite

it hi

erva

n3,

60€

231.7

44€

2.51

7.000

€ 2.

748.

744

174

We

digi

talis

eren

de

finan

ciël

e pr

oces

sen

1,73

€ 78

.855

€ 0

€ 78

.855

Aant

al d

igita

al g

oedg

ekeu

rde

finan

ciël

e do

ssie

rs p

er

jaar

/

Pagina

10 van 12

175

We

zorg

en v

oor

de u

itbre

idin

g en

het

mod

erni

sere

n va

n de

ge

ïnte

gree

rde

ICT-

infr

astr

uctu

ur e

n de

ver

dere

aut

omat

iser

ing

van

de u

itrol

van

bed

rijfs

toep

assi

ngen

5,02

€ 33

8.04

2€

1.568

.000

€ 1.9

06.0

42

176

We

wer

ken

een

aanp

ak u

it om

co-

crea

tie v

an e

xter

n ge

richt

e to

epas

sing

en m

ogel

ijk t

e m

aken

en

de k

lant

vrie

ndel

ijkhe

id v

an

onze

toe

pass

inge

n te

ver

hoge

n

0,10

€ 6.

218

€ 0

€ 6.

218

177

We

ontw

ikke

len

en m

onito

ren

het

info

rmat

iebe

heer

en

de

richt

lijne

n0,

75€

42.2

01€

125.

000

€ 16

7.201

1. Aa

ndee

l van

de

info

rmat

iebe

heer

spla

nnen

van

D

LNE

die

wer

den

inge

dien

d bi

j de

Coör

dine

rend

e Ar

chie

fdie

nst

2. A

ande

el v

an d

e be

staa

nde

basi

sreg

istr

atie

s en

au

then

tieke

bro

nnen

die

her

brui

kt w

orde

n bi

nnen

ni

euw

e di

gita

liser

ings

traj

ecte

n3.

Aan

deel

van

de

advi

esvr

agen

m.b

.t.

info

rmat

ieve

iligh

eid

die

binn

en d

e af

gesp

roke

n te

rmi jn

wor

den

beha

ndel

d

1. 10

0%2.

100%

3. 10

0%

178

We

zorg

en v

oor

een

max

imal

e on

ders

teun

ing

van

eind

gebr

uike

rs e

n be

drijf

stoe

pass

inge

n vi

a de

ICT

serv

iced

esk

en n

emen

de

nodi

ge v

oorb

erei

ding

en o

m d

e st

ijgen

de v

raag

na

ar o

nder

steu

ning

op

een

klan

tvrie

ndel

ijke

man

ier

op t

e va

ngen

3,87

€ 16

6.56

4€

250.

000

€ 41

6.56

41.

De

gem

idde

lde

door

loop

tijd

van

wer

kaan

vrag

en

ICT

(indi

enin

g to

t af

hand

elin

g)2.

Aan

deel

ext

ern

geric

hte

toep

assi

ngen

waa

rvoo

r on

derz

ocht

wer

d of

het

opp

ortu

un is

om

de

1700

in

te s

chak

elen

als

eer

stel

ijnsh

ulp

en w

aarb

ij di

t oo

k zo

wer

d ui

tgev

oerd

1. 14

wer

kdag

en2.

100%

179

We

verh

ogen

ver

der

de m

atur

iteit

van

onze

org

anis

atie

0,74

€ 49

.902

€ 20

.000

€ 69

.902

180

We

geve

n ui

tvoe

ring

aan

het

goed

geke

urde

Ker

ntak

enpl

an0,

19€

17.6

45€

0€

17.6

45

181

We

geve

n op

timaa

l inv

ullin

g aa

n de

bes

parin

gsdo

elst

ellin

gen

van

de V

laam

se R

eger

ing

0,30

€ 28

.292

€ 0

€ 28

.292

Het

aant

al k

oppe

n op

het

ein

de v

an h

et w

erkj

aar

727

182

We

voer

en h

et J

aarli

jks

actie

plan

Wel

zijn

JAP

201

6 ui

t1,0

0€

48.4

46€

0€

48.4

461.

Aand

eel v

an d

oels

telli

ngen

uit

het

JAP

wel

zijn

ge

real

isee

rd o

p he

t ei

nde

van

het

wer

kjaa

r2.

Zie

ktep

erce

ntag

e, m

eldi

ngsf

requ

entie

en

gem

idde

lde

ziek

tedu

ur

1. 85

%2.

2 in

dica

tore

n po

sitie

f/1 i

ndic

ator

st

atus

quo

183

We

bevo

rder

en d

e di

vers

iteit

in h

et p

erso

neel

sbes

tand

0,09

€ 8.

560

€ 0

€ 8.

560

1. Aa

ndee

l per

sone

elsl

eden

met

een

ar

beid

shan

dica

p/ch

roni

sche

zie

kte

in d

iens

t2.

Aan

deel

per

sone

elsl

eden

met

een

m

igra

tieac

hter

gron

d in

die

nst

3. A

ande

el v

rouw

en in

een

N-1

func

ties

in d

iens

t

1. 1,6

5%2.

1,95

%3.

27%

184

We

wer

ken

mee

aan

het

Vla

amse

gel

ijkek

anse

nbel

eid

via

de

open

coö

rdin

atie

met

hode

0,04

€ 2.

098

€ 0

€ 2.

098

185

We

wer

ken

mee

aan

het

Vla

amse

inte

grat

iebe

leid

0,04

€ 2.

098

€ 0

€ 2.

098

186

We

zorg

en v

oor

een

cont

inue

en

kwal

iteits

volle

stu

ring

van

de

orga

nisa

tie23

,76€

2.110

.795

€ 0

€ 2.

110.79

5A

an

de

el va

n d

e p

lan

nin

gs-

en

eva

lua

tie

do

cu

me

nte

n a

fge

ron

d b

inn

en

de

vo

orz

ien

e t

erm

ijn

95%

Inte

rne

Wer

king

Doe

lstel

linge

n m

.b.t.

div

ersit

eit

en g

elijk

e ka

nsen

Doe

lstel

linge

n op

gele

gd d

oor

rege

rings

afsp

rake

n

Doe

lstel

linge

n m

.b.t.

wel

zijn

Pagina

11 van 12

187

We

zorg

en v

oor

een

cont

inue

en

kwal

iteits

volle

(m

anag

emen

t)on

ders

teun

ing

41,0

4€

2.06

9.72

6€

0€

2.06

9.72

61.

Aand

eel v

an d

e pa

rlem

enta

ire v

rage

n be

hand

eld

binn

en d

e vo

orzi

ene

term

ijn2.

Aand

eel v

an d

e ka

bine

tsno

ta’s

beha

ndel

d bi

nnen

de v

oorz

iene

ter

mijn

3.Aa

ndee

l van

de

klac

hten

beh

ande

ld b

inne

n de

voor

zien

e te

rmijn

4.Be

drag

geg

ener

eerd

e ve

rwijl

intr

este

n5.

Aant

al a

fdel

ings

enve

lopp

en d

at d

e to

egek

ende

celk

redi

eten

ove

rsch

rijdt

1.95

%2.

90%

3.80

%4.

Max

imaa

l 25.

000

euro

(max

imaa

l tw

ee

doss

iers

gro

ter

dan

1.500

eur

o)5.

Geen

188

We

zorg

en v

oor

een

geco

ördi

neer

de e

n tij

dige

opm

aak,

ui

tvoe

ring

van

en r

appo

rter

ing

over

Jaa

rlijk

s on

dern

emin

gspl

an

0,53

€ 31

.634

€ 0

€ 31

.634

Aand

eel v

an d

oels

telli

ngen

uit

het

onde

rnem

ings

plan

ger

ealis

eerd

op

het

eind

e va

n he

t w

erkj

aar

85%

189

We

staa

n in

voo

r he

t HR

en

Pers

onee

lsbe

heer

2,82

€ 14

9.47

4€

376.

000

€ 52

5.47

4

190

We

verle

nen

logi

stie

ke d

iens

ten

10,3

3€

437.1

47€

1.569

.242

€ 2.

006.

389

191

We

geve

n ui

tvoe

ring

aan

de b

egro

ting

2,34

€ 96

.060

€ 0

€ 96

.060

1. U

itvoe

rings

cijfe

rs b

egro

tings

fond

sen:

Alg

emen

e U

itgav

enbe

grot

ing

Ener

gief

onds

, D

iere

nwel

zijn

sfon

ds, F

onds

Bra

nder

tech

nici

, La

ndin

richt

ings

fond

s2.

Uitv

oerin

gsci

jfers

Die

nste

n m

et A

fzon

derli

jkBe

heer

: Min

afon

ds, G

rond

fond

s, Em

issi

erec

hten

3.U

itvoe

rings

cijfe

r Re

chts

pers

oon:

Grin

dfon

ds4.

Uitv

oerin

gsci

jfer

Pers

oons

tego

edre

keni

ng:

Klim

aatf

onds

1./

2./

3, /

4./

192

We

onde

rste

unen

de

afde

linge

n in

hun

com

mun

icat

ie-

activ

iteite

n5,

41€

334.

395

€ 12

0.00

0€

454.

395

Tota

al62

1,98

€ 38

.843

.115

€ 68

.394

.042

€ 10

7.23

7.15

7

1 De

zeer

om

vang

rijke

bud

gett

en d

ie o

p de

beg

rotin

g va

n he

t D

epar

tem

ent

LNE

ter

besc

hikk

ing

staa

n vo

or u

itbet

alin

g va

n do

tatie

s va

n an

dere

age

ntsc

happ

en e

n de

wer

king

stoe

lage

n aa

n de

drin

kwat

erm

aats

chap

pije

n, w

orde

n ex

plic

iet

niet

toe

gew

ezen

aan

dez

e op

erat

ione

le d

oels

telli

ng v

an h

et d

epar

tem

ent.

Het

betr

eft

imm

ers

geen

bud

get

dat

inge

zet

wor

dt b

inne

n he

t de

part

emen

t te

r in

vulli

ng v

an d

e do

elst

ellin

g

Pagina

12 van 12

DEPARTEMENTLEEFMILIEU,NATUUR &ENERGIEKoning Albert II laan 20, bus 81000 BRUSSELwww.lne.be

Jaarlijks Ondernemingsplan 2016

Documents

Transcript of Jaarlijks Ondernemingsplan 2016