Jaargang16 nr2 vitamintimes beauty

12
VITAMIN TIMES • JAARGANG 16 • NR 2 TIMES ZOMER 2015 Schoonheid begint van binnen Voedingsstoffen bij huidproblemen Vragen, tips en recepten VITAMIN TIMES BEAUTY HUID, HAAR, NAGELS

description

 

Transcript of Jaargang16 nr2 vitamintimes beauty

VITAMIN TIMES • JAARGANG 16 • NR 2

TIMESZOMER 2015

Schoonheid begint van binnenVoedingsstoffen bij huidproblemenVragen, tips en recepten

VITAMIN TIMES

BEAUTYHUID, HAAR, NAGELS

FILOSOFIEVI

TAM

IN T

IMES

• J

AA

RGA

NG

16

• N

R 2

Colofon

De Vitamin Times is een nieuwsbrief over voeding,

gezondheid en het gebruik van voedingssupple-

menten. De Vitamin Times wordt op verzoek koste-

loos toegezonden aan iedereen die geïnteresseerd

is in informatie over de relatie tussen voeding en

gezondheid en graag op de hoogte gehouden wil

worden van de nieuwste ontwikkelingen op dit

gebied.

Een proefexemplaar aanvragen kan middels

bij gaande briefkaart. Uw abonnement opzeg-

gen kan met een briefkaart, onder vermelding

van ‘Opzegging Vitamin Times’, of via

[email protected]

Disclaimer

De informatie in de Vitamin Times is met grote zorg

samengesteld. Aan de inhoud van deze informatie

kunnen op geen enkele wijze rechten worden ont-

leend. De Vitamin Times aanvaardt geen aansprake-

lijkheid voortvloeiende uit onjuiste informatie,

noch anderszins. Zet- en drukfouten voorbehouden.

Vitamin Times

Postbus 4444

2003 EK Haarlem

Nederland

[email protected]

WELLNESSWellness is uw pols

en deze eens boven de 100 laten gaan.

Wellness is hart hebben voor uw hart

en dat van een ander.

Wellness is ontbijten

en niet wat sommigen ontbijten noemen,

maar een maaltijd rijk aan voedingsstoffen,

die geen conserveringsmiddelen bevat.

Het is het sorteren van afval.

Vrijwilligerswerk doen.

Uw moeder bellen.

Wellness is op de fiets naar ‘t werk

voor uzelf

en voor de ozonlaag natuurlijk.

Wellness is niet moeilijk.

Het is zo simpel als vitamine B, C, D en E.

Het is als wandelen met de hond.

Nee.

Rennen met de hond.

Wellness is lezen

en onthouden wat u gelezen hebt.

Wellness is voor iedereen.

FILOSOFIE SCHOONHEID

3

Schoonheid begint van binnenDe huid is de buitenste laag van het lichaam; de barrière met

de buitenwereld. Het is het grootste orgaan. Net als bij andere

organen zoals lever, hart en nieren, wordt de conditie van de

huid grotendeels bepaald door leefstijl en voeding.

De huid geeft een indicatie van de gezondheid van het lichaam.

Immuun- en spijsverteringsproblemen kunnen zich uiten als

allergische reacties en ontstekingen in de huid. Ook tekorten aan

bepaalde voedingsstoffen, zoals vitaminen, mineralen en vet-

zuren zijn terug te zien in de huid, maar ook in het haar en de

nagels.

In deze editie van de Vitamin Times worden de voedingsstoffen

beschreven die voor de dagelijkse verzorging van huid, haar en

nagels belangrijk zijn en wordt gekeken welke voedingsstoffen

in specifieke situaties zoals bij koortslip, spataderen en zonne-

allergie ondersteuning kunnen bieden.

Leefstijl is de basisEen gezonde leefstijl is de basis voor het behoud van de algehele

gezondheid en daarmee ook voor een gezonde huid.

Zorg voor voldoende nachtrust

Bij vermoeidheid werkt de bloedsomploop minder goed en verwij-

den de bloedvaten onder de huid. Zo ontstaan bijvoorbeeld wallen.

Vermijd stress

Stress verhoogt de aanmaak van het hormoon cortisol, wat kan

leiden tot overmatige talgproductie met pukkeltjes en puistjes

tot gevolg. Ook is aangetoond dat stress huidaandoeningen zo-

als rosacea en eczeem kan verergeren.

Beweeg regelmatig

Beweging heeft een positieve invloed. Sport helpt de huid

gezond te houden omdat het de zuurstoftoevoer naar de huid

reguleert.

Vermijd schadelijke stoffen

Milieuvervuiling, (zonne)straling en toevoegingen aan voeding

kunnen de huid negatief beïnvloeden. Roken is een heel grote

boosdoener. Sigaretten bevatten stoffen die er voor zorgen dat

de bloedcirculatie vermindert en het verouderingsproces versnelt.

Eet gezond!

Kies wat de voeding betreft zoveel mogelijk voor volwaardige,

onbewerkte voeding waarin alle belangrijke vitaminen en mine-

ralen aanwezig zijn. En drink voldoende water, dan droogt de

huid niet uit en kunnen afvalstoffen worden afgevoerd.

VITA

MIN

TIM

ES •

JA

ARG

AN

G 1

6 •

NR

2SCHOONHEID

“Bij vrouwen met broze nagels die 6 tot 15 maanden dagelijks 2,5 mg biotine innamen, verbeterde de conditie van de nagels”Brittle nails: response to daily biotin supplementation. Hochman LG, Scher RK, Meyerson MS.

4

5

SCHOONHEID

Zorg goed voor de darmenVeel huidproblemen komen (in)direct voort uit een verminderde

weerstand en spijsverteringsproblemen. De weerstand begint in de

darmen, waarbij de werking van het darmslijmvlies essentieel is.

Dit slijmvlies zorgt er voor dat voedingsstoffen op de juiste manier

worden opgenomen en ongewenste stoffen buiten blijven.

Alle slijmvliezen in het lichaam staan in direct contact met elkaar

en met de huid. Als er in het darmslijmvlies een allergische reactie

plaatsvindt, is dit snel zichtbaar in andere slijmvliezen en komt de

allergie bijvoorbeeld als rode pukkeltjes in de huid tot uiting. Door

de darmen goed in conditie te houden, kunnen problemen worden

voorkomen of verminderen. Hiervoor zijn een gezonde darmflora

en de juiste vetten in de voeding belangrijk.

De darmflora is de verzameling bacteriën, schimmels en gisten

die zich in het darmkanaal bevindt en onder meer verantwoorde-

lijk is voor de spijsvertering, het produceren van spijsverterings-

enzymen en vitaminen (B en K). Door stress, klimaatverandering,

narcose, ouderdom, vervuiling, antibiotica en verkeerde voeding

kan de darmflora uit evenwicht raken. Inname van ‘goede’ bacteriën

- probiotica - draagt bij aan het herstel van de darmen.

Probiotica zijn er in vele vormen. Van verrijkte voeding, drankjes

en toetjes tot capsules. Let er op dat de probiotica geen onnodige

toevoegingen bevat zoals suiker. Dit helpt de positieve eigen-

schappen van probiotica niet.

Om de kwaliteit van probiotica te beoordelen, zijn verschillende

factoren van belang. Alleen sterke bacteriestammen kunnen

daadwerkelijk het evenwicht in de darmen herstellen. Met de

bacteriestammen L. acidophilus LA-5®, B. lactis BB-12®, S. ther-

mophilus TH-4TM, L. rhamnosus GG, LGG®, L. casei 431® en L. pa-

racasei is uitgebreid wetenschappelijk onderzoek gedaan. Deze

stammen worden beschouwd als zeer effectief; zeker wanneer

zij in combinatie worden toegepast.

Verder is het belangrijk dat de bacteriën daadwerkelijk op de

plaats van bestemming aankomen, in de darmen. Probiotica met

een speciaal toegevoegd koolhydratencomplex zijn beschermd

tegen de invloed van maagzuur en gal. Het risico is anders groot

dat de probiotica ‘onderweg’ in het spijsverteringskanaal uitge-

schakeld worden.

Let op vet De vetten in de voeding zijn een belangrijke voedingsbodem

voor de darmen en het darmslijmvlies. Kies voor meervoudig

onverzadigde vetten (MOV) uit koud-gebruikte, koudgeperste

plantaardige olie en verminder de inname van verzadigde vetten

(VV) zoals uit vlees, melk en kaas. Meervoudig onverzadigde

vetten zorgen ervoor dat er minder ontstekingsbevorderende

stoffen worden aangemaakt in het lichaam.

Conclusie en aanbevelingVoor het behoud van een gezonde huid is een gezonde levensstijl

belangrijk. Neem voldoende rust, beweeg en vermijd de invloed

van zonnestralen of sigarettenrook. Zorg goed voor de darmen.

Het milieu in de darmen raakt gemakkelijk uit evenwicht, wat in de

huid tot uiting kan komen. Tijdelijke aanvulling met probiotica kan

het evenwicht herstellen. Ook voldoende inname van meervoudig

onverzadigd vet draagt positief bij aan de conditie van de huid.

6

DAGELIJKSE VOEDINGVI

TAM

IN T

IMES

• J

AA

RGA

NG

16

• N

R 2

Dagelijkse voedingDe dagelijkse voeding heeft invloed op de conditie van haar,

huid en nagels. Maar eventuele problemen worden niet altijd

herleid naar een voedingstekort. Zo kan een tekort aan vita-

mine A een droge huid en dof haar veroorzaken, een tekort aan

vitamine B-2 huidschilfers en kloofjes in de lippen en kan een

zinktekort wondgenezing vertragen. Hiervoor kunnen crèmes

gebruikt worden, maar het zal effectiever zijn om de tekorten

aan te vullen, bijvoorbeeld in de vorm van een breed samenge-

steld multi-vitaminen/mineralen complex. Behalve deze alge-

mene aanvulling kunnen specifieke voedingsstoffen een eigen

bijdrage leveren.

Anti-oxidanten onderhouden collageen en elastineCollageen en elastine zijn eiwitstructuren in de huid die de huid

letterlijk bij elkaar en soepel houden. Na het 25e levensjaar

neemt de productie onder invloed van het hormoon oestrogeen

gestaag af. Hierdoor veroudert en verslapt de huid.

Ook krijgen vrije radicalen een grotere invloed op de huid. Dit

zijn deeltjes in het lichaam die veel schade kunnen aanrichten

en ontstaan door straling, verontreiniging, stress en zware me-

talen. Tevens ontstaan vrije radicalen bij alle processen in het

lichaam, zoals de celdeling.

Het minder elastisch worden van de huid is een gevolg van

schade door vrije radicalen aan huid en bindweefsels door

onder meer UV straling – de invloed van de zon op de huid.

Anti-oxidanten zijn stoffen in de voeding die ongewenste vrije-

radicaalvorming kunnen helpen voorkomen of vrije radicalen

kunnen vangen. Voor bescherming van de huid zijn de anti-

oxidanten vitamine A, C en E, de mineralen zink en selenium èn

de carotenoïden bèta-caroteen en lycopeen van belang.

De belangrijkste anti-oxidanten in relatie tot de huid zitten voor-

al in groente en fruit. Tomaat bijvoorbeeld, is de rijkste bron van

lycopeen.

Zwavel voor stevigheidDe stevigheid van zowel haar als nagels wordt vooral bepaald

door zwavelhoudende aminozuren zoals cysteïne. Zwavel is

belangrijk voor de vorming van collageen en essentieel voor de

structuur van bindweefsel. Zwavel draagt ook bij aan de struc-

tuur en elasticiteit van de huid. Een tekort aan zwavelhoudende

aminozuren kan ontstaan bij een eenzijdig voedingspatroon dat

niet voldoende eiwitten bevat. Van nature zit zwavel onder an-

dere in eieren, uien en knoflook.

In de voeding komt zwavel in beperkte mate ook voor in de

vorm van methylsulfonylmethaan (MSM). Dit is een vorm van

7

DAGELIJKSE VOEDING

organisch gebonden zwavel, dat door het lichaam gemakkelijk te

gebruiken is. Naarmate de leeftijd stijgt, gaat de hoeveelheid MSM

en zwavel in het lichaam achteruit. Bij dun haar en/of zwakke

nagels wordt daarom vaak gebruik gemaakt van supplementen

die MSM bevatten in combinatie met kiezelzuur, zink en vitamine

C; de bouwstenen voor de structuur en stevigheid van nieuw te

vormen haar en nagels.

Hyaluronzuur, de lichaamseigen moisturiserHyaluronzuur wordt tegenwoordig veel toegepast in de cosmeti-

sche wereld. Het is beschikbaar in crèmes, capsules, maar wordt

ook via injecties ingespoten. Hyaluronzuur is van nature in het

lichaam aanwezig als onderdeel van het bindweefsel en het sy-

noviaal vloeistof in ogen en gewrichten. Vandaar dat ook bij een

gewrichtsaandoening zoals artrose, injecties met hyaluronzuur

gegeven worden.

Hyaluronzuur wordt de ‘lichaamseigen moisturiser’ genoemd,

vanwege de capaciteit om vocht te binden in de huid, tot wel

10x het eigen gewicht. Bij de ouder wordende huid is dit zeker

van belang, omdat deze juist steeds minder goed in staat is

vocht vast te houden. Hyaluronzuur is als voedingssupplement

beschikbaar.

Biotine voor haar en nagelsVitamine B-8 oftewel biotine heeft vele taken in het lichaam en

draagt bij aan het behoud van gezond haar en een gezonde

huid.

Biotine zit onder andere in eieren, melk, sojaproducten, noten en

pinda’s. Biotine maakt broze nagels mogelijk sterker en harder.

In een kleine studie slikten 45 mensen met broze nagels dage-

lijks een supplement met 2,5 mg biotine gedurende 1,5 tot 7

maanden. Bij 91% van hen waren de nagels na 2 maanden dikker

en steviger geworden. In een andere studie waarbij 35 vrouwen

gedurende 6 tot 15 maanden dagelijks 2,5 mg biotine innamen,

kreeg 63% verbetering; de nagels waren 25% dikker. Ook scheur-

de minder vaak een laagje van de nagel af (onychoschisis).

Kiezelzuur voor het bindweefselKiezelzuur (silicium) is essentieel bij de vormingvan bindweefsel

en wordt in hoge concentraties aangetroffen in huid, haar en na-

gels. Kiezelzuur komt in alle plantaardige voedingsstoffen voor.

Kiezelzuuruit de voeding (gierst, haver) is moeilijk opneembaar.

Rode alg (L. corallioides) is een bron van wél goed opneembaar

kiezelzuur.

LEESTIPTITEL: SKIN

AUTEUR: Karen van Ede

TAAL: Nederlands

ISBN: 9789021557953

VERSCHIJNINGSDATUM:

februari 2015

Beautyjournaliste Karen van Ede

bracht begin dit jaar een compleet naslagwerk uit waarin de

werking van de huid en huidverzorging begrijpelijk en

helder uit de doeken wordt gedaan. Karen legt in simpele

bewoording uit hoe de huid werkt, waarom een zonnefilter

de allerbeste investering is, het belang van probiotica voor

de huid en wat er wel en niet in crème zou moeten zitten.

Karen van Ede schrijft artikelen voor bladen als VOGUE,

ELLE, Grazia en JAN en spreekt beauty experts in binnen-en

buitenland, van dermatologen tot wetenschappers.

8VITA

MIN

TIM

ES •

JA

ARG

AN

G 1

6 •

NR

2HUIDPROBLEMEN

“Groente en fruit bevatten belangrijke anti-oxidanten zoals lycopeen en astaxanthine die de huid beschermen tegen beschadiging door UV-licht. ”Carotenoids and protection against solar UV radiation.Stahl W. Sies H.

HUIDPROBLEMEN

HuidproblemenSpecifieke voedingsstoffen worden, in de vorm van een voedings-

supplement, gebruikt om huidproblemen te voorkomen of te hel-

pen bij herstel. Een aantal adviezen:

KoortslipEen koortslip is een vorm van uitslag bij of op de lippen. Dit wordt

veroorzaakt door een herpesvirus. Meer dan 80% van de bevolking

is drager van een herpesvirus. Het virus blijft, indien men besmet

is geraakt, altijd in het zenuwstelsel aanwezig. Op het moment dat

de weerstand minder is, zoals door stress, verkoudheid, koorts of

zonnebrand, kan het virus geactiveerd worden en worden de ken-

merkende blaasjes zichtbaar. Als de blaasjes niet meer zichtbaar

zijn, is het virus niet meer actief.

Onderzoek heeft aangetoond dat het aminozuur lysine een rem-

mende werking heeft op de groei van de virussen. Het aminozuur

arginine heeft het omgekeerde effect. Daarom wordt aangeraden

om noten, zaden, pinda’s, gelatine, chocolade, uien en champig-

nons te laten staan en de voeding aan te vullen met lysine rijke

voeding, zoals vis, gierst en avocado.

Een voedingssupplement met lysine zorgt al snel voor een goede

dosering. Preventief innemen van extra lysine door mensen die

gevoelig zijn voor herpesinfecties, werkt al bij een dosis van 1000

mg per dag. In acute gevallen is een dosis van 2000 tot 4000 mg

aan te bevelen. Uit onderzoek is gebleken dat langdurig

innemen van 8000 mg per dag veilig is.

Littekens Vitamine E druppels worden veel gebruikt bij het behandelen van

littekens, om littekenvorming te voorkomen. Het wordt geadvi-

seerd om deze veelzijdige anti-oxidant pas te gebruiken op het

moment dat de huid gesloten is.

Zonne-allergieVeel mensen vermijden de zon omdat zij geplaagd worden door

een zonne-allergie. Hoewel de naam anders doet vermoeden, is

een zonne-allergie geen echte allergie. Wat in feite gebeurt, is dat

de huid beschadigd wordt door het UV-licht van de zon. Vervol-

gens reageert het lichaam overmatig met een ontstekingsreactie,

waardoor op de huid blaasjes ontstaan die jeuk veroorzaken.

Uit onderzoek blijkt dat anti-oxidanten de huid beschermen tegen

beschadiging door UV-licht. De belangrijkste anti-oxidanten in

relatie tot UV-licht zijn de stoffen waar groente en fruit hun kleur

aan danken: carotenoïden zoals lycopeen en astaxanthine.

Carotenoïden zijn zowel enkelvoudig als gemengd verkrijgbaar

als voedingssupplement.

Om de weerstand van de huid tegen UV-licht op te bouwen, is het

belangrijk om ruim voor de blootstelling aan zon met de inname te

beginnen. Hoe eerder, hoe beter. Het inname advies is 1 à 2 capsu-

les per dag.

Acné en eczeemVoor acné en eczeem wordt hetzelfde advies gegeven als voor

de algemene dagelijkse verzorging van de huid: zorg goed voor

de darmen. Inname van probiotica in combinatie met de juiste

vetzuren kan veel huidproblemen in de kiem smoren. Vaak wordt

gedacht dat inname van vet beperkt moet worden bij acné en

eczeem. Dit geldt echter niet voor het onverzadigde vetzuur GLA

(gamma-linoleenzuur). GLA kan de ontstekingsreacties, waarvan

sprake is bij acné en eczeem, remmen. GLA wordt gewonnen uit

teunisbloem- of uit borageolie (Eng: starflower), waarbij borage de

rijkste bron is. Let wel op de dosering. Over het algemeen wordt

inname van 300-600 mg GLA aangeraden. Kies vooral voor GLA uit

gegarandeerd zuivere en koudgeperste bron.

9

VITA

MIN

TIM

ES •

JA

ARG

AN

G 1

6 •

NR

2BEAUTY VRAGEN

Beauty vragenIk wil graag gewicht verliezen. Ik sport veel en eet mager

(weinig vet). Toch val ik al een lange tijd niet meer af.

Wat kan ik hieraan doen?

Vaak schrappen mensen die een dieet volgen om af te vallen, vet

uit hun menu. Geadviseerd wordt om vetten niet te schrappen,

maar de vetinname wel te beperken tot de goede vetten, zoals

omega-3 uit bijvoorbeeld lijnzaad en vis. Goede vetten dragen

bij aan de algemene gezondheid. Opvallend is dat extra omega-3

juist helpt om af te vallen. Uit onderzoek blijkt dat het gebruik van

visolie capsules, als aanvulling op een normaal dieet, leidt tot ge-

wichtsverlies.

Ik wil biotine gaan gebruiken voor mijn nagels en haren,

hoeveel kan ik dagelijks gebruiken?

De dosering die in onderzoek bij broze nagels is gebruikt, was

2,5 mg biotine per dag voor een periode van 6-15 maanden. Denk

er wel aan dat voor gezonde nagels en haren veel meer voedings-

stoffen van belang zijn, zoals de overige B-vitaminen, mineralen

zoals kiezelzuur (silicium), zink, ijzer, koper en selenium, zwavel-

houdende aminozuren en vitaminen zoals A, C, D en E. Een hoog

gedoseerd multi-vitaminenpreparaat aangevuld met een antioxi-

danten formule met zwavelhoudende aminozuren is een goede

basis voor dagelijkse gebruik.

Spataderen ontsieren de huid op mijn benen. Wat kan ik

daaraan doen?

Spataderen lijken een huidprobleem. De oorzaak ligt echter dieper

en kan van binnenuit aangepakt worden. Aderen zijn voorzien van

kleppen die zorgen dat het bloed de juiste richting op stroomt.

Door veroudering of door bijvoorbeeld langdurige hoge druk op

de aderen, zoals bij een staand beroep, kunnen de aderen verwij-

den. Hierdoor verliezen de kleppen hun werking en neemt de druk

in de aderen toe. De aderen worden meer zichtbaar op de huid en

heten vanaf dan spataderen. Door het versterken van de vaatwand

en kleppen van binnenuit, kan het verwijden worden voorkomen.

Stoffen die deze eigenschappen hebben zijn vitamine C, bioflavo-

noïden, paardenkastanje, bosbessen, rutine, meidoorn en OPC’s

(oligomere proanthocyanidinen) zoals uit druivenpitten, rode wijn

of pijnboombast.

Ik houd vaak vocht vast. Kan magnesium mij voldoende

helpen?

Veel vocht vasthouden kan te maken hebben met een te hoge

zoutinname, medicijngebruik, hartproblemen, nierproblemen en te

weinig bewegen of een combinatie hiervan. Het is belangrijk eerst

de oorzaak te achterhalen. In elk geval is het aan te bevelen de in-

name van zout te beperken, meer kaliumrijke voeding te nemen

(groente en fruit) en de inname van magnesium en vitamine B-6 te

verhogen. De vocht afdrijvende werking van magnesium is mede

afhankelijk van de aanwezigheid van voldoende vitamine B-6. Dit

zit van nature bijvoorbeeld in eieren, vis, peulvruchten en zui-

vel. Maar let vooral ook op de vorm van magnesium. Magnesium

heeft maagzuur nodig om opgenomen te worden. Bijvoorbeeld in

stressvolle tijden, of door ouderdom is er vaak minder maagzuur.

Een vorm van magnesium die dan toch goed opgenomen wordt, is

magnesium citraat. Deze heeft (vrijwel) geen maagzuur nodig voor

goede opname.

10

11

BEAUTY SMOOTHIES

Groente en fruit zijn rijke bronnen van anti-oxidanten die de

huid van binnenuit beschermen. Uit de in april 2015 gepubli-

ceerde gezondheidsenquête van het RIVM en het CBS bleek

echter wederom dat maar liefst 75% van de bevolking onvol-

doende groente en fruit binnen krijgt.

Beauty smoothies zijn een heerlijke manier om, zonder dat

het al te veel werk is, dagelijks fruit en groente te gebruiken

en daarbij ook de huid extra te verwennen.

Smoothie zuivere huid met probioticaMeng in een blender: het sap van twee sinaasappels, het sap

van een halve citroen, het sap van een halve grapefruit, een

halve banaan en mango, een wortel, wat bosvruchten en aard-

beien, 250 ml magere yoghurt en de inhoud van een capsule

probiotica, om onzuiverheden van binnenuit te bestrijden.

Smoothie stralende huid met vezelsMeng in een blender: een handje blauwe bessen, frambozen,

aardbeien, boerenkoolblad (gesneden), 125 ml magere yoghurt,

1 theelepel honing, een kwart glas water, twee theelepels vlo-

zaad (psyllium husk) en de inhoud van een capsule probiotica.

Deze smoothie bevat anti-oxidanten, vezels en probiotica die

allen een positieve invloed hebben op een gezonde huid.

Smoothie frisse huid met GLAMeng in een blender: een banaan, kiwi, stukjes ananas en een

avocado met pompoenzaadjes, paranoten, chiazaad en kokos-

water. Voeg de inhoud van een capsule gamma-linoleenzuur

(GLA) toe. Deze smoothie bevat anti-oxidanten, zink en vetzu-

ren, die bijdragen aan huidherstel.

Smoothie jonge huid met MSMMeng in een blender: 2 kiwi’s, een handje verse spinazie, een

halve avocado, een beker kokosmelk, 200 ml water, een hand-

je gojibessen, een eetlepel hennepzaadjes, 1 theelepel honing

en eventueel wat rauwe cacao. Voeg de inhoud van een cap-

sule probiotica en een theelepel MSM poeder toe. MSM bevat

zwavel dat belangrijk is voor de vorming van collageen en de

structuur van bindweefsel.

Beauty SmoothiesVERWEN DE HUID MET GROENTE EN FRUIT

BEAUTY ON THE OUTSIDE

STARTS ON THE INSIDE