Jaarbeeld - Hogeschool Leiden · een muurschildering. Tijdens het pilotproject ‘Kunst in...

Jaarbeeld Hogeschool Leiden

Inhoudsopgave

5 • Voorwoord

Het jaar van de 8 • studieverenigingen

16 • Internationalisering

26 • Talentmiddag

30 • Gezondheidszorg

Verbinding met 38 • de regio & MKB

50 • Personeelsconferentie

46 • Diversiteit

Het jaar in 12 beelden • 6

Life Sciences • 10

Jeugd • 20

Wereldburgerschap • 28

Duurzaamheid • 35

Ondernemingsraad • 45& Studentenraad

El CID • 48

3

HogeschooL Leiden - Jaarbeeld 2015

3


In dit Jaarbeeld blikken we, zoals te doen gebruikelijk, met u terug op het afgelopen kalenderjaar.

In veel opzichten was 2015 een bewogen jaar; in de wereld, in Europa, in Nederland, in onze regio...

Hierbij voelde ik meer dan ooit de behoefte om te benadrukken dat de betekenis van onderwijs in de maatschappij een belangrijke is.

Wij als hogeschool hebben hier eveneens een grote verantwoordelijkheid in. Wij zijn in gesprek met het werkveld, met elkaar en bieden een platform voor ontwikkelingen en verschillende meningen. Wij zijn nieuwsgierig naar andere zienswijzen en culturen. De rol, die wij eveneens vervullen, is interveniëren op momenten dat het nodig is.

Belangrijk is dat we blijvend de verbinding met elkaar realiseren. Wij zijn een leergemeenschap en wij zijn betrokken.

Daarvoor bedank ik al onze medewerkers. Allen hebben een rol in die leergemeenschap.

Graag neem ik u mee langs de verschillende activiteiten die door studenten, docenten, medewerkers, onderzoekers en lectoren zijn uitgevoerd binnen onze profileringsgebieden Jeugd, Gezondheidszorg, Life Sciences en de verbinding met de regio en het MKB.

Onze studenten werken aan hun eigen talentontwikkeling en maatschappelijke ontplooiing. Naast de opleiding en de verplichte studie activiteiten is er ruimte voor extra-curriculaire activiteiten. Er ontstaan bijvoorbeeld steeds meer studieverenigingen. Persoonlijke vorming krijgt daardoor zowel binnen de studie als in het leven van de student buiten de geplande contacturen een plek. Studenten zetten zich daarbij ook in voor goede doelen.

Een aantal van onze studenten heeft, dankzij de toekenning van beursprogramma’s, de mogelijkheid gekregen om stage te lopen en onderzoek te doen buiten Europa. Zij laten zien dat het hebben van idealen en daarvoor hard werken loont.

In 2015 hebben wij onze samenwerking met Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF voortgezet met als doel een goede begeleiding te bieden aan vluchtelingstudenten. Ook zij verdienen de kans zich optimaal te ontwikkelen.

Dit Jaarbeeld is een weergave van ons onderwijs, onderzoek en onze verbinding met het werkveld van het afgelopen jaar. Bij lange na niet compleet, want dit is niet in één bundeling te vatten.

Bedankt voor de prettige samenwerking. Ik verheug me op de continuering daarvan in 2016.

Hartelijke groet,

Agnita MurCollege van Bestuur

Voorwoord

44 54


54


JanuariAlumni en vertegenwoordigers van instellingen en bedrijven uit de regio gingen op dinsdag 13 januari 2015 in gesprek met directeuren en onderwijsmanagers van de diverse clusters van de hogeschool. Centraal stond de wijze waarop onze opleidingen in samenwerking met al haar stakeholders invulling geven aan het instellingsplan Talent voor Talent.

JuliTijdens een bijeenkomst op het TOPlab in Leiden werd op

donderdag 2 juli 2015 een cheque van €100.000,- door Rabobank Bollenstreek overhandigd aan Generade

(het Centre of Expertise Genomics van Hogeschool Leiden). Vanaf september wordt een tweejarig onderzoek uitgevoerd om

de zuurschimmelvorming in tulpenbollen tegen te gaan.

FebruariDirecteur Robert Viëtor opende in februari 2015 het eerste pop-up Green Office bij het cluster Educatie. Hiermee brengt de hogeschool duurzaamheid onder de aandacht. De studenten die het pop-up Green Office hebben bemand, gingen alle clusters langs.

AugustusEL CID, het gezamenlijke introductieprogramma van

de universiteit en de hogeschool, vond van 10 t/m 14 augustus 2015 plaats. Tijdens deze introductie maken nieuwe studenten

kennis met Leiden, de hogeschool en de universiteit. Gedurende de week vonden er diverse activiteiten plaats in en rondom

het gebouw van de hogeschool.

MaartHet Leidse Bildungsdebat werd op donderdag 12 maart 2015 georganiseerd. Meer dan honderd mensen, waaronder wethouder Frank de Wit, Eerste Kamerlid Jan Anthonie Bruin en lector Aziza Mayo, namen deze avond actief deel aan het debat. Honoursstudent Sven Hogervorst nam de rol van dagvoorzitter op zich.

SeptemberTijdens het Miljoenenontbijt bij Hogeschool Leiden

op woensdagochtend 17 september 2015 werden de gevolgen van de Miljoenennota 2016 voor de

Nederlandse economie besproken. Aanwezigen uit de regio Rijnland bespraken dit tijdens een paneldiscussie.

Het ontbijt werd dit jaar voor de zevende keer georganiseerd door ondernemersorganisatie VNO-NCW West.

AprilTwaalf studenten van de opleiding Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) en twaalf kunstenaars met een (verstandelijke) beperking van zorgatelier Phila del ART werkten in april 2015 twee dagen samen aan een muurschildering. Tijdens het pilotproject ‘Kunst in gezelschap: leren in meester-gezelrelatie’ leerden de studenten de fijne kneepjes van het kunstenaarsvak.

OktoberNiels van Diemen en Steven Hofman wonnen op dinsdag 13 oktober 2015 de Hogeschool Leiden Scriptieprijs. Niels van

Diemen (opleiding HRM) kreeg de eerste prijs voor zijn onderzoek naar werkstress binnen de gemeente Zoetermeer.

Steven Hofman (opleiding Master Advanced Nursing Practice) en een student van de opleiding Maatschappelijk Werk en

Dienstverlening behaalden respectievelijk de tweede en derde plaats.

MeiHogeschool Leiden mocht op vrijdag 29 mei 2015 tijdens de Dag van de Duurzaamheid in het Hoger Onderwijs de zilveren SustainaBul ontvangen. De SustainaBul is de ranglijst van Nederlandse universiteiten en hogescholen op het gebied van duurzaamheid.

NovemberEerstejaars studenten Commerciële Economie haalden

een bedrag van €28.776,- op voor diverse goede doelen. Het geld gaat onder meer naar Hulphond Nederland,

Make-A-Wish Nederland (Doe Een Wens), Fight Cancer, Kinderfonds Franniez en het Prinses Beatrix Spierfonds.

JuniBildung vraagt ruimte en professionele dialoog, dit is de conclusie van de aftrap van de Rondgang Lerarenopleidingen die maandag 29 juni 2015 met minister Bussemaker plaatsvond op Hogeschool Leiden. Tijdens deze bijeenkomst gingen de minister en vertegenwoordigers van onderwijsinstellingen uit West-Nederland in gesprek over het thema: Responsiviteit en Bildung.

DecemberDoekle Terpstra, aanjager van het landelijke Zorgpact,

maakte in december 2015 bekend dat de hogeschool deelneemt aan de samenwerkingsinitiatieven

die door de landelijke Zorgpactbeweging als koploper zijn aangewezen.

Het j

aar i

n 12

bee

lden

776

Het jaar van de studieverenigingen

“Het jaar 2015 was een jaar vol ervaringen, ontmoetingen, activiteiten en gezelligheid. SV Libra staat voor studie-gerelateerde activiteiten gecombineerd met een flinke dosis gezelligheid. Wie zegt dat studeren en gezelligheid niet samen kunnen? Daarom zijn er dit jaar verschillende activiteiten door SV Libra georganiseerd.

Zo bezochten we bijvoorbeeld Rechtbank Den Haag, waar we verschillende zittingen van de politie- en kantonrechter bijwoonden. Wist je dat rechters de aanwezigheid van studenten in de rechtszaal waarderen en ze graag een praatje met studenten maken? Ook bezochten we een penitentiaire inrichting waar we een uitgebreide rondleiding kregen en zelfs een kijkje achter de gesloten deuren mochten nemen. En dan was er nog die keer dat we naar de Ridderzaal en de Tweede Kamer gingen. Deze activiteiten waren ontzettend leerzaam, bijzonder en de ideale gelegenheid om nieuwe mensen te ontmoeten. Hopelijk wordt 2016 voor ons een nog mooier, gezelliger, actiever én bovenal leerzamer jaar.”

“SSW Leiden heeft een jaar boordevol activiteiten achter de rug. Op 1 mei 2015 bestond de studievereniging twee jaar. Dit werd uiteraard gevierd met een Diës Gala, een zeer geslaagde avond. Een van de studiegerelateerde activiteiten die afgelopen jaar werd georganiseerd, was een symposium over de toekomst van het beroep. Met alle veranderingen die gepaard gaan met de decentralisaties kunnen studenten zich op een andere manier op de arbeidsmarkt profileren. Tijdens het symposium werd hier veel aandacht aan besteed.

Tegen het einde van het studiejaar organiseerde SSW Leiden de buitenlandreis naar Berlijn. Met z’n allen in een busje, die meteen tot partybus werd bestempeld, kwamen we na een paar uur rijden aan in Berlijn. Hier genoot iedereen van de stad en bekeken we de hoogtepunten van Berlijn. Ook gingen we op bezoek bij een oude gevangenis, om te zien hoe het er vroeger in Berlijn aan toeging.”

“2015 was het oprichtingsjaar van studievereniging Paradox van de opleiding Communicatie. Vijf studenten begonnen samen een studievereniging om de beste (studiegerelateerde) activiteiten te organiseren voor communicatiestudenten van Hogeschool Leiden. Zo organiseert Paradox het komende jaar (netwerk)borrels, bijlessen, colleges met gastsprekers en workshops.

De eerste activiteit van Paradox vond dit jaar al plaats. Op 23 november 2015 verwelkomden we medestudenten, docenten en andere geïnteresseerden in het grand café op de hogeschool. De borrel begon meteen goed, want het eerste drankje werd aangeboden door Paradox en de gesprekken kwamen al snel op gang. Na deze avond konden wij tientallen studenten feliciteren met hun lidmaatschap bij Paradox. In 2016 willen we nog veel meer activiteiten organiseren voor onze leden om het beste uit hun studie en studententijd te halen.”

“In september 2015 is het nieuwe bestuur van S.V. Nucleus aangetreden. Met veel enthousiasme organiseerden zij het eerstejaarskamp, dat vlak voor aanvang van het nieuwe collegejaar plaatsvond. Dit was een groot succes. Alle aanwezigen hadden het erg naar hun zin. Ook de maandelijkse borrels zijn dit jaar weer van start gegaan wat elke keer weer een gezellige avond opleverde. Daarnaast vonden er verschillende excursies plaats, zo bezochten we de vakbeurs Labtechnology. Voor het komende jaar hebben we ook weer een bijzonder, gezellig én educatief programma in het vooruitzicht.”

“Syntax is het afgelopen jaar aanzienlijk gegroeid. De ledenaantallen zijn gestegen en we zijn meer gaan organiseren voor onze leden. Zo gingen we dit jaar op studiereis naar Krakau. Met een groep van twintig studenten hebben wij in het Poolse Krakau de supercomputer gezien, hebben we opgetrokken met Poolse studieverenigingen en bezochten we het bedrijf Erlang Solutions. Volgend jaar hopen we meer mooie evenementen te organiseren en nogmaals een geweldige studiereis aan te bieden.”

“2015 was een jaar waarin we een nieuw bestuur kregen en waar we onze missie steeds verder konden waarmaken: gezamenlijk leren en ons ontwikkelen, verbinding leggen met elkaar en ruimte voor studenten creëren. Helaas lukt het ons nog niet zo goed om mensen van de ‘nieuwe’ antroposofische opleidingen op de hogeschool bij het bestuur te betrekken. Maar dat hopen wij zeker nog te bereiken in de toekomst.

We kijken terug op interessante lezingen, inspirerende workshops en veel verbinding en raakmomenten voor en met elkaar. Er is steeds meer ritme en regelmaat ontstaan in de planning en organisatie van onze activiteiten en daar zijn we best trots op. Ook worden we nu online vermeld op de website van Hogeschool Leiden. Een grote stap voor onze kleine vereniging.”

Maar liefst dertien opleidingen van Hogeschool Leiden hebben een studievereniging. Dit aantal groeit elk jaar en dat vinden wij een mooie ontwikkeling. Studieverenigingen vormen een belangrijke rol in de persoonlijke vorming van studenten. Zij organiseren regelmatig waardevolle activiteiten voor hun leden. Hoe kijken deze studieverenigingen terug op 2015?

SV Libra – Sociaal Juridische Dienstverlening/HBO-Rechten

SSW Leiden – Sociaal Pedagogische Hulpverlening & Maatschappelijk Werk en Dienstverlening

Paradox - Communicatie

S.V. Nucleus – Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek & Chemie

Syntax – Informatica

Artemisia – Antroposofische opleidingen

98


98


Studenten werken mee aan innovatief opsporingssysteem

Lectoraat Willem van Leeuwen wint publieksprijs SIA Raak Award 2015Het lectoraat Innovatieve Moleculaire Diagnostiek (IMD) won donderdag 10 december 2015 de publieksprijs van de SIA RAAK Award 2015 voor haar SOS-sepsis management door optische sneldiagnostiek. De prijs werd uitgereikt tijdens het SIA RAAK congres ‘Vrij Baan’. Het Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek SIA, onderdeel van de NWO, financiert en stimuleert praktijkgericht onderzoek van hogescholen. De SIA RAAK Award is bedoeld als erkenning voor toonaangevend onderzoek door hogescholen in Nederland.

SOS- sneldiagnostiekHet lectoraat Innovatieve Moleculaire Diagnostiek doet onder andere onderzoek naar de diagnose van levensbedreigende bacteriële bloedbaaninfecties. Het verbeteren van de diagnostiek bij infectieziekten is van groot belang. Enerzijds om een effectieve behandeling zo snel mogelijk op te starten, anderzijds om de zorgkosten te reduceren. Bovendien vermindert juiste medicatie de druk op antibioticumresistentie. Samen met ziekenhuizen en bedrijven is een manier ontwikkeld om binnen 24 uur de infectieverwekker te identificeren en daardoor sneller en beter te kunnen behandelen.

Op dit moment duurt een diagnose op basis van een kweek gemiddeld tachtig uur. Dat betekent dat pas na dik vier dagen met een adequate antibioticabehandeling kan worden gestart. Voordat de diagnose bekend is, wordt vaak al wel gestart met een generieke antibioticabehandeling, maar dat is steeds vaker een niet-optimale therapie. Met nieuwe technieken, zoals Ramanspectroscopie, kan de wachttijd worden teruggebracht van 80 naar 24 uur. Ramanspectroscopie is een relatief onbekende analysetechniek in de microbiologie. Met behulp van een laser kan van patiëntenmateriaal op kweek worden gemeten op welke antibiotica de infectieverwekker reageert.

De resultaten van deze nieuwe sneldiagnostiek met Ramanspectroscopie zijn hoopvol. Inmiddels is een eerste stap gezet in de toepassing van deze methodiek in de praktijk. Er is een fieldlab gecreëerd – een diagnostisch platform waar onderzoekers, studenten en bedrijven terecht kunnen met onderzoeksvragen – die mogelijk met Ramanspectroscopie te beantwoorden zijn.

MALDI TOFOndertussen wordt aan de hand van deze methodiek gewerkt aan de ontwikkeling van een geheel nieuwe vorm van sneldiagnostiek voor infectieziekten, waarbij een kweekstap niet langer nodig is. Deze methode heet de single cell MALDI TOF. Studenten van Hogeschool Leiden, staf en zorgprofessionals hebben onderzocht hoe met de inzet van deze diagnostiek, betere zorg voor de patiënt, lagere kosten en minder antibioticagebruik kunnen worden gerealiseerd. De MALDI TOF is een zeer gevoelige methodiek waarbij het nu zelfs mogelijk is om bacteriën, zonder enige vorm van kweek, direct uit patiëntenmateriaal te identificeren. Met de MALDI TOF-techniek is de verwachting dat binnen enkele minuten de verwekker van de infectie en na enkele uren het antibioticaspectrum al bekend is. Dit houdt concreet in dat al na enkele uren kan worden overgegaan op een gerichte antibioticabehandeling. Hierdoor nemen de overlevingskansen van patiënten met een levensbedreigende bloedbaaninfectie aanzienlijk toe en kan het aantal dagen op de ic flink worden teruggebracht.

De geldprijs, ter waarde van €2.500,-, komt ten goede aan het onderzoek. In een vervolgfase zullen gerichte experimenten van sneldiagnostiek bij ziekenhuizen worden uitgevoerd met behulp van de Next Gen MALDI TOF.

Delta Lloyd zet als eerste Europese verzekeraar een innovatief systeem in om sneller, beter en actiever gestolen en vermiste objecten terug te vinden. Het systeem ‘Sjerlok’ maakt gebruik van big data, kunstmatige intelligentie en ouderwets speurwerk. Op deze manier wil Delta Lloyd de schadelast door diefstal verminderen, wat leidt tot lagere verzekeringspremies voor de klant. Sjerlok werd ontwikkeld door 8vance Matching Technologies in samenwerking met Delta Lloyd en een aantal studenten Informatie, specialisatie Forensisch ICT, van Hogeschool Leiden.

Actieve opsporingDelta Lloyd heeft sinds 2013 een speciaal team dat zich bezighoudt met het actief terugvinden van gestolen objecten. Tot nu toe werd het speurwerk vooral handmatig gedaan. Met de komst van Sjerlok, de nieuwste innovatie op het gebied van schadelastbeperking, is dit grotendeels verleden tijd. In geval van diefstal of vermissing gaat Sjerlok direct op zoek naar het vermiste object door het internet af te speuren. Het systeem vergelijkt en koppelt deze informatie met de info van de gestolen goederen. Daarnaast blijft Sjerlok het dossier tijdens de opsporing monitoren en zorgt het voor samenwerking en communicatie met andere betrokken partijen, zoals de politie en onderzoeksbureaus.

ARTWORK: GEERTJE GROM

Life SciencesLife Sciences en ICT is een regionaal aandachtsgebied met een landelijke uitstraling. Van oudsher hebben verschillende opleidingen van Hogeschool Leiden een sterke binding met de bedrijven in het BioScience Park Leiden en het ROC Leiden (waarbij het middelbaar laboratoriumonderwijs van ROC Leiden wordt verzorgd vanuit Hogeschool Leiden). Gekozen is voor de lectoraten Innovatieve Moleculaire Diagnostiek, Biodiversiteit, Bio-informatica en Genome Based Health. De hogeschool beschikt over een ultramodern laboratorium. Kennisvalorisatie is een belangrijk thema van deze lectoraten. In 2014 is het Centre of Expertise Genomics (‘Generade’) gestart en in 2015 verder doorontwikkeld. Bij Generade, een samenwerking met BaseClear, LUMC, Naturalis Biodiversity Center en de Universiteit Leiden, gaat het om het onderzoeken van het genoom, het analyseren en valoriseren van de uitkomsten.

LIFE SCIENCES

1110

HogeschooL Leiden - Jaarbeeld 2015HogeschooL Leiden - Jaarbeeld 2015

1110

Recordpoging Kinetic Sculpture96 eerstejaars studenten Informatica van Hogeschool Leiden deden op 20 maart 2015 een recordpoging. Met hun Kinetic Sculpture ‘ShrubBERRY’ probeerden zij een plekje in het Guinness Book of World Records te bemachtigen. Het kunstwerk bestond uit 96 individuele minicomputers, Raspberry Pi’s, die door de studenten werden geprogrammeerd om elk een eigen bal aan te sturen. Het resultaat: een kunstwerk waarin 96 dansende ballen een kinetische beweging maakten. Met deze recordpoging werd een record gezet door de studenten. Het is aan de nieuwe eerstejaars studenten van volgend jaar, cohort 2015-2016, dit record gezamenlijk te breken.

De challengers hadden één week de tijd om hun Raspberry Pi’s zo te programmeren dat de verkregen componenten konden worden aangestuurd. Deze componenten moesten op hun beurt worden gemonteerd op een door de school geprint 3D-frame.

‘Op jacht naar hackers’Door middel van een spel ervaren hoe cruciaal digitale beveiliging is en hoe belangrijk het is om hackers op te sporen. Dat is wat ruim 130 studenten Informatica van Hogeschool Leiden deden tijdens de Challenge Week van de specialisatie Forensisch ICT. ‘Jagers’ van onder andere de politie, het ministerie van Defensie en de FIOD belaagden de studenten in de week van 13 april 2015 om ze aan te sporen op zoek te gaan naar de digitale vlag. Omgekeerd onderzochten de studenten wie van deze organisaties op ze jaagden.

Vanuit het werkveld wordt belang gehecht aan een dergelijk project over digitale beveiliging. Het gebrek aan aandacht voor betere digitale beveiliging kan de komende jaren een groot maatschappelijk probleem worden. Het belang bij het werkveld wordt nog eens extra benadrukt door de afvaardiging van organisaties die belangeloos meewerkten aan de challenge. Medewerkers van de Nationale Politie, Defensie, FIOD, KPN, JCSU, Deloitte, PWC, Hoffmann en Madison Gurkha gingen de uitdaging aan en confronteerden de studenten dag en nacht met aanvallen. De studenten richtten in groepen van vijf, twee Raspberry Pi’s in. Deze zeventig minicomputers werden in een netwerk gehangen. Op de computers werden door de groepjes digitale vlaggen geplaatst. Deze vlag werd verdedigd tegen indringers van buitenaf. Nadat de vlag werd veroverd, keerde de jacht om: de studenten moesten achterhalen wie de jager was die hun vlag veroverde.

Om onderzoek te verankeren in het onderwijs, participeren docenten en studenten in onderzoeksprojecten. Door deze betrokkenheid kunnen docenten zich verder professionaliseren. Bovendien is het eenvoudiger om de opgedane kennis in de onderwijsmodules te verwerken. Daarnaast is de betrokkenheid van studenten bij onderzoeksvraagstukken een mooie illustratie van hoe onderwijs en onderzoek elkaar kunnen versterken. Naast het toepassen van kennis ten gunste van het MKB en publieke organisaties, dient het onderzoek van Generade ook ter versterking van de kennis binnen lectoraten.

Aan de slag met hooikoortsVoor veel mensen is de lente de favoriete tijd van het jaar. Na de grauwe en koude maanden is dit de periode om weer lekker naar buiten te gaan. Maar mensen met hooikoortsklachten ervaren dit seizoen als minder prettig. Voor deze groep zou het handig zijn om zelf de regie te hebben over hun klachten.

Inventieve methode om pollen te verzamelen en te analyserenOp dit moment vinden op twee plaatsen in Nederland (Leiden en Helmond) pollenmetingen plaats die worden gebruikt om hooikoortsklachten te voorspellen. Deze gegevens worden eenmaal per week uitgelezen. Dit maakt dat deze data, afhankelijk van de woonplaats van de gebruiker, niet alleen kilometers verderop bepaald kunnen zijn, maar ook gedateerd zijn.

Helma Kaptein, directeur van Generade, heeft een stip op de horizon, met als uiteindelijk doel elke patiënt regie te geven over zijn hooikoortsklachten. “Stel, je loopt buiten en je krijgt last van je neus of ogen. Je voert dit in in een pollen-app, samen met welke medicatie je hebt genomen en waar in Nederland je bent. Vervolgens neem je met een speciaal apparaat een ‘hapje buitenlucht’. Met DNA-technieken kan worden bepaald welke pollenconcentraties er ter plekke zijn en dit kan rechtstreeks worden gerelateerd aan de klachten. Het uiteindelijke doel is dat je via de app een melding krijgt als de concentratie van pollen in jouw regio hoog is, zodat je daar op kunt reageren”, aldus Kaptein.

Rol voor studentenHet nemen van een hapje lucht dat je daarna kunt meten, klinkt abstract. Deze vraag werd neergelegd bij de Leidse Instrumentmakers School (LIS) die nu met studenteninzet en Generade samenwerken aan de ontwikkeling van een zogenaamde persoonlijke pollensampler. Samen met partner LUMC zijn er al stappen in de goede richting gezet.

Challengeweeks zorgen voor overuren bij studenten Informatica

Generade, het Centre of Expertise Genomics in LeidenGenerade ontwikkelt nieuwe kennis en technologie op het gebied van genomics. Bedrijven met vraagstukken op het snijvlak van biodiversiteit en gezondheid kunnen bij Generade terecht. Daarnaast verzorgt Generade (na)scholing op het gebied van genomics en stimuleert innovatie in de regio op het gebied van Life Sciences. Ook wordt veelzijdig toegepast onderzoek gedaan binnen Life Sciences: van het tegengaan van schimmels bij tulpen tot het ontwikkelen van een nieuwe methode om pollen te verzamelen en te analyseren voor hooikoortspatiënten.

Eerstejaars studenten van de opleiding Informatica maakten op interactieve manier kennis met de diverse specialisaties van de opleiding. De ‘Challenge Week’ van de opleiding Informatica is een onderwijsvorm waarin studenten worden uitgedaagd om onder hoogspanning een topprestatie te leveren. Ook wordt het nauw kunnen samenwerken, het doorzettingsvermogen en de stressbestendigheid getest. Deze Challenge Week laat studenten kennismaken met de specialisaties Media Technologie, Forensisch ICT, Software Engineering en Business Data Management. Elke specialisatie wordt in een aparte week behandeld. Voor de challenges van Forensisch ICT en Media Technologie gingen de studenten aan de slag met minicomputers, zogenoemde Raspberry Pi’s.

LIFE SCIENCES

1312


1312

Generade verbindt zich aan de toekomst van de tulp

Tulp van de toekomst

Vliegende startLector Willem van Leeuwen van het lectoraat Innovatieve Moleculaire Diagnostiek voert sinds september 2015 een tweejarig onderzoek uit om de zuurvorming (schimmelinfectie) in tulpenbollen tegen te gaan (Fusarium project). Dit onderzoek wordt mogelijk gemaakt door een RAAK-MKB subsidie van het Nationaal Regieorgaan Praktijkgericht Onderzoek SIA en een financiële bijdrage van de Rabobank Bollenstreek en Omstreken. Op donderdag 2 juli 2015 werd tijdens een bijeenkomst van TOPlab en Generade een cheque van €100.000,- overhandigd door het Rabobank Bollenstreek Innovatiefonds. Met dit project wordt een probleem aangepakt dat door de sector zelf is aangedragen. Het project draagt bij aan de bescherming van de tulpenbol en aan een bloeiende toekomst voor de tulpenbollensector.

Verbeteren kwaliteit en kwantiteitDit onderzoek valt onder het Tulp Initiatief. In het Tulp Initiatief werken kennisinstellingen (zoals Hogeschool Leiden, Universiteit Leiden, de Universiteit van Amsterdam, Hogeschool Inholland en Wageningen UR), het bedrijfsleven (o.a. telers, veredelaars, broeiers en partner BaseClear) en andere belanghebbenden samen aan onderzoek gericht op het verbeteren van de kwaliteit en kwantiteit van de tulp.

Een belangrijke stap in het Tulp Initiatief is het bepalen van het genoom. Zodra dat in kaart is gebracht, is ziektebestrijding eenvoudiger en minder milieubelastend. Ook de vermeerdering moet sneller. Nu levert één moederbol hooguit twee verhandelbare ‘dochterbollen’ op. Als het genetische ‘geheim’ van bolvorming bekend is, kunnen tulpenkwekers daar hun voordeel mee doen en kan het vermeerderingsproces worden versneld. De economisch sterke positie van de tulp kan op die manier worden gehandhaafd.

TulpenbijeenkomstHet Flower Science Center en Generade organiseerden op donderdag 17 september 2015 samen een tulpenbijeenkomst. Gedurende de dag gingen onderzoekers, tulpenkwekers en andere geïnteresseerden met elkaar in gesprek. Tijdens verschillende workshops gingen zij aan de slag met uiteenlopende projecten. Door samen van gedachten te wisselen, de problemen in de sector te analyseren en na te denken over mogelijke oplossingen, onder andere door middel van onderzoek op het gebied van genomics, werd een bijdrage geleverd aan een bloeiende toekomst voor de tulpensector. Aanwezigen konden tijdens het evenement stemmen wie de ‘Gouden Bol’ in ontvangst mocht nemen. Deze prijs ging uiteindelijk naar Peter Vreeburg van het Praktijkonderzoek Plant & Omgeving (PPO), die op een duurzame manier de strijd aan wil gaan met de galmijt. Generade stelde hiervoor een bedrag van €20.000,- beschikbaar en stimuleerde daarmee het onderzoek.

De bollensector is in de Leidse regio van enorm belang en heeft voor heel Nederland een belangrijke economische betekenis. De bloem is het icoon van de Nederlandse bollenteelt. Door internationale concurrentie, degeneratie van rassen, plantenziekten en het langdurige veredelingsproces, staat de positie van de tulp onder druk. Het Tulp Initiatief, dat eind 2014 is gestart, richt zich op het verbeteren van de kwaliteit en de kwantiteit van de tulp. Zo vormen virussen en schimmels een steeds groter wordend probleem. Dit jaar ging het onderzoeksproject ‘Fusarium besmetting van de tulp’ van start. Fusarium, oftewel ‘zuur’, is een schimmel die de tulpenbollen aantast en elk jaar veel schade veroorzaakt binnen de sector.

1414

LIFE SCIENCES

1514


1514

Ons onderwijs is ingericht om studenten op te leiden die nieuwsgierig en ondernemend zijn. Ze staan open voor de mening van anderen en kunnen samenwerken. Daarnaast zijn ze internationaal georiënteerd en maatschappelijk bewust. Het is daarom belangrijk dat studenten competenties verwerven om over de grenzen van de eigen cultuur, het eigen land en het eigen vakgebied heen te kijken en te handelen naar de inzichten die dat oplevert.

En waar kan dat nu beter dan in het buitenland? Diverse beursprogramma’s, waaronder het Holland Scholarship, stellen studenten in staat om tijdens of na de studie deze competenties ook daadwerkelijk in de praktijk op te doen. Ook in 2015 is een aantal van onze studenten met behulp van het Holland Scholarship vertrokken naar het buitenland om hun horizon te verbreden. Deze studenten vertellen wat ze er hebben geleerd.

Kim de Groot – Sydney, AustraliëKim de Groot is student Fysiotherapie. Ze liep stage bij Advance Rehab Centre, een privépraktijk in Sydney. Tijdens haar stage kreeg Kim te maken met patiënten met neurologische problemen. Daarnaast deed ze twee dagen per week onderzoek naar de verschillen tussen de zorg voor patiënten met Parkinson in Nederland en in Australië.

Waarom heb je voor dit avontuur gekozen?“Ik wilde weg uit Nederland. Waarom? Dat kan ik moeilijk uitleggen, noem het een onderbuik-gevoel. Ik wilde naar een land waar het warmer was dan hier, waar de mensen Engels spreken zodat ik me goed verstaanbaar kon maken en ik wilde het liefst ver weg. Ik hield niet van de reputatie van Amerika, Canada leek me te koud, Nieuw-Zeeland was te klein, dus bleef Australië over. Een goede keuze, als ik nu terugkijk.”

Wat heb je in het buitenland geleerd?“Ik heb geleerd om zelfstandig te zijn, nieuwe vrienden te maken, alleen maar Engels te praten, maar ik heb ook kennisgemaakt met een andere kant van mijn vakgebied fysiotherapie. Een kant waar veel kennis is en waar ik enorm veel van heb opgestoken. Ik ben gegroeid, niet alleen als persoon, maar ook als aankomend fysiotherapeut.”

Wat betekent het Holland Scholarship voor jou?“Het Holland Scholarship zorgde ervoor dat ik geen geld bij uitvoeringsorganisatie DUO hoefde te lenen, maar dat ik alles zelf kon bekostigen. Ik hoefde naast mijn stage en onderzoek niet te werken. Hierdoor kon ik niet alleen meer tijd spenderen aan mijn studie, maar had ik ook de gelegenheid om Sydney en de prachtige omgeving te bezichtigen. Een kans die ik iedereen gun.”

Sytze Jorritsma – Adelaide, AustraliëMede dankzij het Holland Scholarship kon Sytze Jorritsma, student Biologisch en Medisch Laboratoriumonderzoek, voor zijn studie naar Australië. Hij loopt momenteel stage bij het Basil Hetzel Instituut. Hier zit hij in een internationale onderzoeksgroep die onderzoek doet naar een nieuwe vaccinatiestrategie tegen de infectieziektes hepatitis C en hiv.

Hoe belangrijk is het Holland Scholarship voor jou?“Het Holland Scholarship heeft het voor mij mogelijk gemaakt om verder compleet onafhankelijk rond te komen. Dat is voor mij een belangrijke ervaring. Door niet op de steun van mijn ouders te hoeven rekenen, ben ik beter voorbereid op de toekomst wanneer ik zal moeten werken en niet meer thuis woon.”

Waarom loop je stage in het buitenland?“Vooral in het werkveld waar ik later hoop te werken, is internationalisering heel belangrijk. Alhoewel Nederland qua onderzoek niet achterloopt, zijn we toch een klein land. Hierdoor is de hoeveelheid onderzoek die we kunnen doen gelimiteerd.

Maar kijk je naar onderzoek op de globale schaal, dan is er een veel grotere plaats voor Nederland weggelegd vanwege de hoge kwaliteit van het onderwijs.”

Wat leer je hier allemaal?“Ik leer hoe ik beter kan samenwerken met mensen die niet altijd dezelfde ideeën en visies hebben als ik. Verder is de vrije manier van werken hier een ervaring op zich. Ik denk dat dit zeker in mijn toekomstige werkveld belangrijke ervaringen zijn.”

Ruth van Sommeren – Adak – Alaska, Verenigde StatenPabostudent Ruth van Sommeren vertrok met een beurs van Holland Scholarship naar het ‘einde van de wereld’. Zij liep van 1 september tot 1 december 2015 stage op een basisschool in Adak, een school die slechts tien leerlingen telt. Adak is een klein eiland in de Beringzee, vlak bij Rusland. Het is het meest westelijk bewoonde land van de Verenigde Staten.

Hoe belangrijk is het Holland Scholarship voor jou?“Holland Scholarship bood mij de kans om geen schulden te hoeven maken voor een buitenlandervaring. Een studentenvisum voor Amerika kan ontzettend duur zijn, de beurs dekte precies de kosten van dat visum. Op persoonlijk vlak voelde de beurs voor mij als een erkenning van mijn harde werken op de hogeschool. Het gaf veel zelfvertrouwen dat de beurs mij was toegekend en daardoor werd ik nog enthousiaster over mijn studie.”

Waarom koos je voor Alaska?“Ik koos voor Adak, omdat het me een ‘once in a lifetime’-ervaring leek. Het schoolsysteem is daar uniek, met slechts tien kinderen op de gehele basisschool. Verder vroeg ik me af of ik zonder alle eerstewereldgemakken zou kunnen: geen kabel-tv, geen winkels, geen uitgaansleven of mensen van mijn leeftijd.”

Wat heb je daar geleerd?“Van mijn tijd op Adak heb ik geleerd dat meer niet per se beter is, en dat ik erg gelukkig kan zijn met een simpel leven. Tijdens mijn stage heb ik een aantal vaardigheden opgedaan, bijvoorbeeld op het gebied van differentiatie en passend onderwijs, en die kan ik in Nederland goed gebruiken.”

‘Ik ben gegroeid, niet alleen als persoon, maar ook als aankomend fysiotherapeut’ – Kim

‘Het gaf veel zelfvertrouwen dat de

beurs mij was toegekend’ – Ruth

Internationalisering

1716


1716

Anouk Spruit – Sydney, AustraliëAnouk Spruit, student Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek, loopt momenteel stage in Sydney bij het gerenommeerde Garvan Institute of Medical Research. Garvan is een van de eerste bedrijven die in staat was tot het sequencen van het genoom van de mens. Momenteel is Anouk werkzaam op de afdeling die onderzoek doet naar de ziekte van Parkinson.

Wat voor onderzoek doe je?“Garvan beschikt over het gesequenced genoom van parkinsonpatiënten. Hierdoor kan ik onderzoeken of er verschillen in expressie van genen zijn tussen patiënten met parkinson en gezonde mensen. Mocht dit het geval zijn, dan zijn dit potentiële kandidaten die kunnen fungeren als biomarkers. Zij kunnen een belangrijke bijdrage leveren aan de vroegtijdige diagnose van de ziekte. Dit is van groot belang.

Op dit moment kan de diagnose voor parkinson namelijk alleen maar gesteld worden op basis van symptomen en dan is de ziekte vaak al in een vergevorderd stadium.”

Wat leer je van deze buitenlandervaring?“Met een buitenlandse stage verbreed ik niet alleen mijn kennis binnen m’n vakgebied, maar ontwikkel ik me ook persoonlijk. Ik hou van nieuwe uitdagingen en dit is er zeker één van. Ik was erg nieuwsgierig hoe ik me staande zou houden zonder mijn familie en vrienden om me heen. Of ik bepaalde grenzen zou durven verleggen waar ik misschien in Nederland nog niet eens bij stil had gestaan.”

Wat betekent het Holland Scholarship voor jou?“Australië, zeker Sydney, is een dure stad. Zonder de compensatie die Garvan mij geeft en de steun van het Holland Scholarship had ik dit misschien niet kunnen meemaken. Ik ben dan ook erg dankbaar dat een stage in het buitenland mogelijk gemaakt wordt voor enthousiaste studenten.”

Esmee de Groot – Umeå, ZwedenEsmee de Groot kon dankzij het VSBfonds na haar afstuderen beginnen aan de studie Moleculaire Biology aan de Universiteit van Umeå in het noorden van Zweden. Zo volgt zij onder andere het vak Tumor Biologie waarbij Esmee alles leert over de mechanismen achter de ontwikkeling van kanker.

Salar Azizian – New York, Verenigde StatenSalar Azizian is momenteel in New York voor zijn studie Fysiotherapie. Drie tot vier dagen per week observeert hij patiënten in een fysiotherapie- en chiropractiepraktijk in Brooklyn. Ook volgt Salar in New York een vrije minor waarmee hij de mogelijkheid heeft om zich te verdiepen in de in Nederland relatief onbekende wereld van de chiropractie.

Waarom wilde je naar New York?“Ik heb er altijd naar gestreefd om ervaringen op te doen die bijzonder zijn. In de zomer van 2013 kreeg ik de fantastische mogelijkheid om familie te bezoeken in New York. Tijdens deze reis werd ik voorgesteld aan chiropractor dr. Pietro Baio en fysiotherapeut dr. Anthony DeSena. Zij lieten me kennismaken met de fascinerende wereld van de chiropractie, sport- en fysiotherapie in de VS. Dit vormde voor mij de inspiratie om te kiezen voor de opleiding Fysiotherapie. Na jaren van hard werken kreeg ik de unieke kans om terug te keren naar waar het voor mij allemaal begon. Door te netwerken en mijn doorzettingsvermogen heb ik het voor elkaar gekregen om een plaats te bemachtigen bij twee toppraktijken in New York.”

Wat zijn je ervaringen?“Door naar New York te reizen en in de leer te gaan bij deze gerenommeerde behandelaars heb ik tot nu toe al zeer waardevolle ervaringen opgedaan. Deze expertise is in Nederland niet aanwezig. Door me te verdiepen in dit specialisme, kan ik me bij terugkeer in Nederland onderscheiden binnen mijn vakgebied.”

Hoe belangrijk is het Holland Scholarship voor jou?“Het was geen gemakkelijke weg om dit voor elkaar te krijgen. Ik heb er veel tijd en energie in moeten steken om het daadwerkelijk waar te kunnen maken. Het beursprogramma geeft me financieel de mogelijkheid om gedurende vijf maanden in de VS als student aan de slag te gaan.”

VSBfonds BeurzenHet VSBfonds stelt elk jaar beurzen ter beschikking aan studenten die na hun Nederlandse bacheloropleiding een masteropleiding willen volgen of onderzoek willen doen in het buitenland. Een VSBfonds Beurs is een gift van maximaal €10.000. Bij deze beurs is vooral motivatie en maatschappelijke betrokkenheid van de student belangrijk.

Holland Scholarship Het Holland Scholarship is een beurs van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap én 48 Nederlandse hogescholen en universiteiten. De beurs wordt beschikbaar gesteld voor talentvolle studenten die willen studeren, stagelopen of een onderzoek willen doen buiten Europa. De beurs bestaat uit een eenmalig bedrag van €1.250,-

Studenten van de hogeschool die een Holland Scholarship van €1.250,- krijgen toegekend, ontvangen automatisch een toelage van maximaal €250,- per maand (het maximale bedrag is €1.250,-) vanuit het Go Outside Europe Scholarship (GOES) beursfonds van Hogeschool Leiden.

Waarom koos je voor Zweden?“Ik wilde graag nog een keer terug naar Zweden. Ik heb voor mijn Erasmus-periode ook in Umeå gestudeerd en mijn ervaringen waren zo goed dat ik besloot terug te gaan, aangezien een Erasmus-periode maar heel kort is. Het Zweedse onderwijssysteem past gewoon heel goed bij mij, met deze manier van studeren haal ik de beste resultaten. Ook is er veel te beleven in de natuur, iets dat ik in Nederland mis. Ik heb bergen beklommen, wilde elanden geaaid, het Noorderlicht gezien, op een sneeuwscooter gereden en ga zo maar door. Wie wil die gave dingen nou niet doen?”

Waarin verschilt studeren in Zweden met studeren aan Hogeschool Leiden?“Studeren in Zweden is op vele vlakken anders. Het systeem werkt als volgt: je volgt één vak en sluit dat af met een examen of eindopdracht. Pas nadat die deadline is geweest, begint het tweede vak. Hierdoor kun je je echt focussen op het vak dat je op dat moment volgt. Dat vind ik prettig, omdat je zo echt de diepte kunt ingaan.”

Wat betekent het beursprogramma voor jou?“Het beursprogramma van VSB betekent heel veel voor mij. Ondanks dat studeren in Zweden gratis is voor iedereen uit de EU en Zwitserland, is het leven daar erg duur. De kans dat ik hier een (bij)baan krijg, is heel klein aangezien ik de taal niet goed genoeg beheers. Zonder de beurs zou dit avontuur financieel niet mogelijk zijn geweest.”

‘Bij terugkeer in Nederland kan ik me echt onderscheiden binnen mijn vakgebied’ – Salar

1918


1918

Pabo gaat voor: ‘Veel meer meesters’

De Koningsspelen in LeidenDe Sportklas van de pabo hielp tijdens de Koningsspelen op vrijdag 24 april 2015 met de begeleiding van ruim twaalfhonderd sportende kinderen. Koning Willem-Alexander en koningin Máxima verrichtten de openingshandeling van dit evenement in Leiden. Tijdens de rondleiding nam Máxima de tijd om met Monique van Ark (docent Bewegingsonderwijs pabo) en Petra van de Plas (student pabo Sportklas 3) een praatje te maken.

Veel Meer Meester! is een landelijke campagne die mannen moet enthousiasmeren om als leerkracht in het basisonderwijs aan de slag te gaan. De landelijke actiedag, op donderdag 15 oktober 2015, was het startsein voor deze campagne. De pabo van Hogeschool Leiden sloot zich op ludieke wijze aan bij deze campagne met een flashmob op het stationsplein van Leiden Centraal.

Waarom is het belangrijk dat er meer mannen in het basisonderwijs komen?“Mannen dagen kinderen op een andere manier uit. Ze lossen problemen anders op en denken minder vanuit regels”, stelt onderwijsmanager Jan Jaap Hubeek. Hij is het dan ook grondig eens met minister Bussemaker: ‘Een divers team maakt een school immers sterker.’ Hubeek: “Meer variatie in de lerarenkamer is beter voor de ontwikkeling van kinderen. Juist de verschillende belevingswerelden en de manier waarop mannen en vrouwen lesgeven, leren kinderen op een andere manier naar dingen kijken.”

De pabo doet veel om de opleiding aantrekkelijker te maken voor mannen. Dat beaamt ook de Leidse wethouder van Onderwijs, Frank de Wit: “Ik ben ontzettend trots dat Hogeschool Leiden aandacht besteedt aan meer mannen in het onderwijs. Het is belangrijk dat kinderen zowel van mannen als vrouwen leren. Vrouwelijke en mannelijke leerkrachten kunnen ook van elkaar nog veel leren. Je ziet dat jongens vaak eerder naar een leraar trekken; samen praten over Fifa16, ontspannen omgaan met gestoei en geduw, en het gevoel hebben om met elkaar even om het schoolgebouw te willen rennen. Daarnaast is het ook voor mannen belangrijk dat ze zich thuisvoelen op een school.”

JeugdJeugd is een belangrijk profileringsgebied voor Hogeschool Leiden. Vanwege de maatschappelijke relevantie en binnen Hogeschool Leiden aanwezige expertise is een Expertisecentrum Jeugd ingericht. In het expertisecentrum zijn lectoraten actief met een direct op ontwikkeling van jeugd gericht thema, zoals Jeugdzorg, Passend Onderwijs en Ouderschap en Ouderbegeleiding. Lectoren werken samen, doen samen onderzoek naar de ontwikkeling van kinderen en jongeren in hun verschillende leefwerelden, altijd in directe samenwerking met, en op vraag van, de beroepspraktijk. Met aandacht voor die kinderen en jongeren die bijzondere aandacht vragen in een gewone of bijzondere omgeving. Ontwikkelingsvraagstukken, aandachtsgebieden bij opvoeden, opgroeien en leren worden in samenhang bezien en onderzocht middels fundamenteel en toegepast onderzoek.

‘Meer variatie in de lerarenkamer is beter voor de ontwikkeling

van kinderen’

JEUGD

Scan de QR Codeen bekijk de video

2120


2120

Bussemaker op bezoek bij Hogeschool Leiden voor Rondgang Lerarenopleiding

Hoe kunnen lerarenopleidingen nog beter aansluiten bij de behoeften van scholen en meer aandacht besteden aan Bildung? Deze vraag stond centraal tijdens de eerste bijeenkomst van de Rondgang die minister Jet Bussemaker maakte langs vier lerarenopleidingen in Nederland. Vertegenwoordigers van diverse onderwijsinstellingen uit West-Nederland gingen 30 juni 2015 op Hogeschool Leiden met elkaar in gesprek over het thema Responsiviteit en Bildung. Bildung vraagt ruimte en professionele dialoog. “Die ruimte zorgt voor diversiteit en persoonlijke vorming bij onze toekomstige leraren. We moeten ervoor waken dat niet overal dezelfde docent wordt opgeleid”, aldus minister Bussemaker tijdens de bijeenkomst.

Onder leiding van studenten van de hogeschool werd gesproken over de kwaliteit van de opleiders en opleidingen, de instroomeisen, de spanning tussen regulering en ruimte, de begeleiding van startende leraren en de vaardigheden die leraren in de toekomst moeten hebben. De studenten kregen bij de afsluiting van de minister een groot compliment. Bussemaker: “Dit zijn de studenten die bewijzen dat de gekozen aanpak werkt. Dat ruimte voor persoonlijke ontwikkeling zelfbewuste persoonlijkheden creëert, die daardoor in staat zijn een dergelijke inhoudelijke sessie te leiden.”

Waardevolle ontmoetingDe groep, die naast studenten bestond uit opleiders, leraren, lectoren en leidinggevenden, bracht in themagesprekken de verschillende perspectieven, uitdagingen en wrijfpunten op tafel. Er was ruimte om gedachten uit te wisselen en te praten over kansen en uitdagingen. Kortom, een waardevolle ontmoeting tussen de directe betrokkenen. Bij de vraag of de minister nu van bovenaf gaat opleggen dat de samenwerking meer gestalte krijgt, stelde ze dat ze van bovenaf gaat stimuleren dat het van onderen gebeurt én kan gebeuren. Gedeeld leiderschap dus tussen OCW, lerarenopleiders, leraren en scholen.

Peer van der Helm komt altijd terug. Want alleen dan boekt hij winst. Hij merkte dat als hij een vragenlijst afnam bij kinderen, jongeren en medewerkers waarmee hij het leefklimaat binnen hun instelling mat, de resultaten aan hen terugkoppelde en advies gaf, er niet veel gebeurde. “Maar als ik met hen haalbare doelen stel en zeg dat ik over een half jaar weer kom om het effect te meten, dan gaan ze ervoor.”

Peer van de Helm zet zich, met zijn lectoraat Residentiële Jeugdzorg, bij tweehonderd instellingen voor residentiële jeugdzorg en scholen voor voortgezet speciaal onderwijs (VSO) in om zowel het leef- en leerklimaat op groepen en in klassen als het werkklimaat onder professionals te verbeteren. Onder deze instellingen bevinden zich alle acht justitiële jeugdinrichtingen, GGZ-instellingen en Tbs-klinieken.

Moeilijkste werkIn de jaren negentig van de vorige eeuw was al duidelijk dat kinderen die in slechte omstandigheden opgroeien, alsnog goed terecht kunnen komen als ze op een veilige, vertrouwde en waarderende plek kunnen schuilen, leren en aandacht krijgen. Of dat nou bij hun oma is, op school of in een instelling. Van der Helm: “Met onze leef- en leerklimaatonderzoeken willen we voor kinderen en jongeren met een geschiedenis van verwaarlozing, mishandeling en misbruik, bijdragen aan zo’n veilige omgeving.” En dat is best een toer. Want veel medewerkers in instellingen en scholen voor VSO voelen zich vaak niet erg ondersteund in hun dagelijks werk en weten zich niet altijd raad met situaties. Met alle gevolgen van dien. Voor hen zette het lectoraat trainingen op om hun professionaliteit te ontwikkelen.

“Werkers in de jeugdzorg, jeugdhulpverlening en speciaal onderwijs hebben het moeilijkste werk ter wereld. Ze moeten én contact maken met jongeren én zorgen voor structuur, veiligheid en hen dingen leren. Die twee kunnen met elkaar botsen”, zegt Van der Helm.

Hoge noodDe eerste trainingen gaf het lectoraat aan professionals in residentiële instellingen. “Het leefklimaat op hun groepen verbeterde daardoor aantoonbaar”, zegt Van der Helm. Jongeren uit die groepen adviseerden hem twee jaar geleden ook op hun scholen te gaan meten. “Nadat we bekend maakten dit te gaan onderzoeken, meldden zich binnen een maand meer dan honderd scholen voor VSO voor deelname aan zo’n leerklimaatonderzoek.”

Expertisecentrum JeugdHet Expertisecentrum Jeugd ontwikkelt kennis om te begrijpen wat kinderen en jongeren nodig hebben voor hun ontwikkeling. Het gaat om kwetsbare jongeren die ‘bijzonder’ zijn en zoveel mogelijk gebruik moeten kunnen maken van wat we als ‘gewoon’ ervaren. Thuis wonen, naar school, spelen met vrienden en vriendinnen. En soms, wanneer het echt niet gaat is er een ‘bijzondere’ omgeving nodig. Maar het blijven ook ‘gewoon’ jonge mensen of kinderen. Het Expertisecentrum Jeugd leidt op voor het huidige en toekomstige werkveld en doet onderzoek dat hiervoor betekenis heeft. Negen kennisgebieden uit onderwijs, jeugdzorg en jeugdhulpverlening met ieder hun eigen opleidingsaanbod en onderzoeksobject zijn bijeen gebracht om van elkaar te leren, samen te werken en elkaar te versterken. Lector Peer van der Helm is een belangrijke schakel in dit expertisecentrum en zoekt waar dat kan de verbinding met zijn collega’s.

‘Doordat alle lectoren eigen specifieke kennis in huis hebben, verbreed ik mijn horizon enorm’

JEUGD

2322


2322

Lectorale rede Aziza Mayo: autonomie in verbondenheid

Lectorale rede Carolien Gravesteijn: het belang van ouderlijk welzijn

De vorming van toekomstige leraren was een belangrijk thema in 2015. Aan het thema ‘wat toekomstige opleiders moeten leren’ werd aandacht besteed tijdens de Rondgang Lerarenopleiding van minister Bussemaker, en lector Aziza Mayo behandelde dit thema in haar lectorale rede.

Vrijeschoolonderwijs moet zich richten op persoonlijke vormingHet vrijeschoolonderwijs moet bijdragen aan de ontwikkeling van leerlingen tot authentieke, oordeelkundige en vrij denkende, voelende en handelende mensen. Mensen die zich verbonden voelen met de wereld om hen heen. Mensen die vanuit zichzelf, dus ingegeven door externe wensen of consequenties, bereid zijn om verantwoordelijkheid te dragen voor zichzelf, voor anderen en voor de wereld. Dat is ‘autonomie in verbondenheid’ en daarvoor pleitte Aziza Mayo, lector Waarde(n) van Vrijeschool Onderwijs, woensdag 18 november 2015 in haar lectorale rede.

Kern van goed onderwijsVoor Mayo is ‘autonomie in verbondenheid’ de kern voor het vrijeschoolonderwijs, zowel vroeger als nu. Hiermee is het vrijeschoolonderwijs duidelijk gepositioneerd in de brede maatschappelijke discussie die wordt gevoerd over wat goed onderwijs nu eigenlijk is. Maar dit roept ook vragen op over het huidige vrijeschoolonderwijs. Biedt het de leerlingen van nu voldoende ruimte om hun autonomie te vormen? Hoe kunnen we zorgen dat leerlingen, binnen sterk groeiende onderwijsgemeenschappen waarin steeds vroeger en breder wordt gedifferentieerd naar onderwijsniveau, de waarde van verbondenheid met anderen blijven ervaren? Op welke wijze maken scholen zichtbaar en inzichtelijk hoe en in welke mate onderwijs bijdraagt aan de vorming van de leerling naar dit beeld van volwassenheid in de wereld? De komende jaren onderzoekt Mayo samen met (oud-)leerlingen, studenten, leerkrachten, docenten en bestuurders dit soort vragen.

Met alle aandacht voor de jeugd in het opvoedproces wordt volgens lector Carolien Gravesteijn een belangrijke groep over het hoofd gezien die een prominente rol inneemt bij de persoonsvorming van de jeugd, namelijk de ouders.

Investeer meer in ouderlijk welzijn en minder in opvoedadviezenDe aandacht voor ouderlijk welzijn moet centraal staan naast de aandacht die er al is voor het opvoeden. Hiervoor pleitte Carolien Gravesteijn in haar lectorale rede die zij donderdag 28 mei 2015 uitsprak. Wat is er volgens de ouders zelf nodig om hun welzijn te bevorderen en wat is de invloed daarvan op hun handelen als opvoeder? Deze vragen onderzoekt Gravesteijn de komende jaren binnen het lectoraat Ouderschap & Ouderbegeleiding. Evenals welke factoren ouderlijk welzijn kunnen bevorderen en wat dit betekent voor het opvoeden en de ontwikkeling van kinderen.

“Je kunt tegenwoordig geen krant of tijdschrift openslaan of er staan adviezen en meningen in over hoe ouders hun kinderen moeten opvoeden”, stelt Gravesteijn. “Het is maar de vraag of deze aandacht voor opvoeden ook echt helpt. In de wetenschap en de beroepspraktijk gaat het vaak over wat ouders in hun rol als opvoeder allemaal wel of niet zouden moeten kunnen om de ontwikkeling van hun kind te optimaliseren. Van betekenis is de vraag wat maakt dat sommige ouders zich goed en zeker in hun ouderschap voelen en anderen niet. En wat de invloed hiervan is op het opvoeden en de ontwikkeling van kinderen.”

Lectoraat Ouderschap & OuderbegeleidingDoor middel van lange termijnonderzoek wil het lectoraat Ouderschap & Ouderbegeleiding inzicht krijgen in welke factoren ouderlijk welzijn bevorderen en welke factoren een aantoonbaar beschermende invloed hebben op het opvoeden en de ontwikkeling van ouder en kind. De deskundigheid van professionals bestaat dan niet meer in de eerste plaats uit standaardkennis over ouderschap. Belangrijke vragen die hierin centraal staan zijn: wat willen ouders weten? Wat willen ouders bereiken? En: wat willen ouders kunnen?

De nood is hoog. Teveel kinderen en jongeren worden uit de klas gezet of van school gestuurd. De speciaal voor deze scholen ontwikkelde training Meester in de klas, dat zowel het leer- als werkklimaat meet en observaties in de klas door een gedragsdeskundige en intervisie voor leerkrachten biedt, heeft veel effect. In die zin dat na de training minder incidenten zijn in de klassen, kinderen en jongeren elkaar minder pesten en minder criminele cognities ontwikkelen. Maar zegt Van der Helm, “Het werkt natuurlijk alleen als je als leerkracht en school echt iets wilt veranderen.”

Humanistische inslagIn het lectoraat werken zes onderzoekers met een enorme drive om het leef-, leer- en werkklimaat te verbeteren. Onder hen vier promovendi. Deze drive heeft ook zijn effecten op de studenten, zegt Van der Helm. “Wij zijn er alert op dat zij niet zomaar de heersende mores aannemen in het werkveld. Dat ze niet worden meegezogen in de onmacht van professionals en daardoor ingewerkt worden in een niet adequate manier van pedagogisch handelen.”

De aanpak van het lectoraat is door internationale publicaties ook in landen binnen en buiten Europa opgemerkt. Zoals in Estland waar de regering Van der Helm vroeg het leefklimaat in negen jeugdgevangenissen te onderzoeken. Na te hebben geïnterviewd, gemeten en de resultaten te hebben besproken met alle instellingen, gaat Van der Helm binnenkort met studenten van de Masteropleiding Jeugdzorg langs voor herhaalmetingen.

Ook lector Chris Kuiper is bij dit onderzoek in Estland betrokken en schrijft mee aan het onderzoeksrapport. Met Kuiper werkt Van der Helm sowieso op meer terreinen samen. Zo onderzoekt zijn lectoraat ook bij Horizon Jeugdzorg en Onderwijs, waar Kuiper directeur Zorg en Onderwijs is, het leefklimaat op de groepen. En samen begeleiden ze promovenda Sophie de Valk die onder andere bij Horizon onderzoek doet naar repressie in de jeugdzorg.

Minder agressie, criminaliteit en ellendeMet lector Jan Dirk de Jong, doet Van der Helm, in Amsterdam West onderzoek naar jongeren met een licht verstandelijke beperking én een zwaar criminele achtergrond. Twee stafleden van Van der Helm zijn betrokken bij praktijkonderzoek van De Jong. En samen met De Jong en lector Hendrien Kaal wil Van der Helm met zijn lectoraat een landelijk onderzoek opzetten voor behandeling van criminele jongeren met een licht verstandelijke beperking.

Samen met de lectoren Carolien Gravesteijn en Annemieke Mol Lous ontwikkelde Peer weer vragenlijsten om een thuisklimaat te kunnen meten en het leerklimaatonderzoek te verbeteren. Van der Helm: “Doordat alle lectoren in het Expertisecentrum Jeugd eigen specifieke kennis in huis hebben, verbreed ik mijn horizon enorm.”

Hierdoor kan hij met zijn team doelen nog beter bereiken: een einde maken aan het lijden van veel kinderen en jongeren en aan de pedagogische onmacht van professionals. Peer: “Op het moment dat het klimaat in instellingen en op scholen voor Voortgezet Speciaal Onderwijs verbetert, komt dit de groei van kinderen en de geestelijke gezondheid van medewerkers ten goede. Maar ook creëren we hiermee een veiligere maatschappij met minder agressie, criminaliteit en ellende op straat.”

JEUGD

2524


2524

Talentenmiddag

Honoursbullen

Bijdrage aan acute ambulancezorgOok Steven Hofman was met zijn masterthesis genomineerd voor de Hogeschool Leiden Scriptieprijs en won de tweede prijs. Hij is werkzaam als ambulanceverpleegkundige en combineerde deze functie met de opleiding Master Advanced Nursing Practice. Voor zijn masterthesis ging Steven aan de slag met een praktisch vraagstuk uit de dagelijkse beroepspraktijk.

Hij deed onderzoek naar de betrouwbaarheid van de glucosemeting vanuit de venflon in de ambulancezorg. In de ambulancezorg wordt in acute situaties vaak de bloedglucosewaarde bepaald met de vingerprik. Dit gebeurt bijvoorbeeld als er sprake is van een gedaald bewustzijn. Een collega van Steven ontdekte dat tijdens het inbrengen van een infuusnaald een klein beetje bloed achterblijft in de venflon, een dopje dat normaal gesproken direct wordt weggegooid. In dit dopje zit precies genoeg bloed om de glucosetest bij de patiënt uit te voeren.

In het onderzoek werden uitkomsten vergeleken tussen gemeten bloedglucosewaarden in het reservoir van de venflon en bloed dat is verkregen via een vingerprik. In 98,8 procent van de gevallen blijkt dezelfde therapeutische keuze te worden gemaakt als bloed uit de venflon wordt gebruikt. Voordelen van deze methode: er hoeft maar één keer geprikt te worden en de diagnose is sneller gesteld. Zo kan de patiënt direct worden behandeld. Tevens worden foutieve metingen voorkomen doordat verontreiniging van de vinger geen rol kan spelen. Mocht er nog sprake zijn van twijfel bij een laag glucosegehalte, dan kan altijd nog worden gekozen de vingerprik toe te passen. Door dit niet standaard te doen, wordt de patiënt minder belast.

De jury noemde het: “Een goed onderzoek op basis van een zelf gesignaleerde vraag uit de praktijk.” Ook vond de jury het onderzoek qua niveau gelijkwaardig aan dat van de winnaar. Maar omdat het een master- en geen bachelorscriptie is, werd de tweede prijs toegekend. Met zijn tweede prijs won Steven Hofman een bedrag van €500,-.

‘Blended hulpverlening’Organisaties werken steeds vaker met een digitale omgeving die service en dienstverlening makkelijker en toegankelijker moet maken. Een plek waar veel informatie gedeeld en opgehaald kan worden. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de Belastingdienst, banken en telefoonmaatschappijen. Ook organisaties die zorg verlenen, maken steeds vaker gebruik van een digitale omgeving om cliënten de middelen te geven om zelfstandig problemen op te lossen. Maar wordt bij de ingebruikname van een dergelijk platform wel voldoende nagedacht over de wensen en behoeften van de gebruiker? En in het geval van Stichting Kwadraad: de zorgcliënt?

Voor zijn afstudeerscriptie gaf de student van de opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening antwoord op de vraag: ‘in hoeverre Mijn Kwadraad voorziet in de behoeften van cliënten om zo zelfstandig mogelijk problemen op te lossen’. Met het beantwoorden van deze vraag hoopte hij Stichting Kwadraad kennis te verschaffen over de behoeften van de cliënten bij het gebruik van Mijn Kwadraad.

Uit zijn onderzoek blijkt dat Mijn Kwadraad voor alle respondenten voor een deel in hun behoeften voorziet. De respondenten leggen wel andere accenten op het gebruik van de service: die variëren van het onderhouden van contact met de hulpverlener tot het maken en verzetten van afspraken. De digitale omgeving wordt gezien als nuttig verlengstuk van de face-to-facehulpverlening. Op basis van dit onderzoek kwam de student tot twee aanbevelingen. Zo zou Stichting Kwadraad bij elke online-aanmelding een face-to-face-intake moeten aanbieden en meer onderzoek moeten doen naar het gebruik van online hulpverlening bij allochtonen, ouderen en mensen met een lagere sociaal-economische status. Op die manier kan worden gekeken of iedereen zijn weg kan vinden in de online hulpverlening.

De jury noemde het onderzoek: “Een typisch praktijkgericht onderzoek door studenten in het hbo.” De derde prijs is toegekend en leverde daarmee een bedrag van €250,- op.

Meerdere talenten van Hogeschool Leiden werden tijdens de jaarlijkse Talentenmiddag op dinsdag 13 oktober 2015 in het zonnetje gezet. De Honours-studenten die het Honours-programma en hun studie hebben afgerond, ontvingen tijdens dit feestelijke evenement hun Honoursbul. Ook werden tijdens deze middag de winnaars van de Hogeschool Leiden Scriptieprijs bekendgemaakt. De winnende scripties zijn goede voorbeelden van hoe toegepast onderzoek werd uitgevoerd in de dagelijkse werkpraktijk.

Onderzoek naar werkstressNiels van Diemen (opleiding Human Resource Management) ontving tijdens de Talentenmiddag de prijs voor de beste scriptie uit handen van Agnita Mur, College van Bestuur. Hij won de Hogeschool Leiden Scriptieprijs met zijn onderzoek naar werkstress binnen de gemeente Zoetermeer. De doorslaggevende factor was volgens de jury de gebruikte onderzoeksopzet. “De manier waarop kwalitatief en kwantitatief onderzoek werden gecombineerd met een experiment, en hoe dit vervolgens is uitgevoerd, verdient een compliment. Zeer gedegen.”

De gemeente Zoetermeer bevindt zich in een turbulente periode, zo stelt Niels in zijn bachelorscriptie. De organisatie werkt aan een cultuurverandering en is door opgelegde bezuinigingen vanuit de overheid de afgelopen jaren fors gekort. Werk van dezelfde kwaliteit moet worden geleverd met minder middelen. Het onderzoek dat Niels uitvoerde, had als doel de mogelijkheden te analyseren om werkgerelateerde stressklachten te voorkomen.

De risicofactoren werden in kaart gebracht door middel van een enquête. Hieruit bleek dat bijvoorbeeld geestelijke belasting, ‘het werk mee naar huis nemen’ en weinig aandacht voor werkstress risicofactoren zijn die stressklachten kunnen veroorzaken. Er werden individuele interviews gehouden om de gegevens uit de enquête te verklaren.

Uiteindelijk stelde Niels een aantal aanbevelingen voor die de organisatie kan inzetten om werkgerelateerde stressklachten te voorkomen. Het belangrijkste advies is het doorbreken van het taboe op werkstress. Pas als het taboe verdwenen is, kunnen er stappen worden ondernomen die bijdragen aan het voorkomen van werkgerelateerde stressklachten. Verder werd er een aantal maatregelen genoemd die in de gehele organisatie kunnen worden geïmplementeerd.

Daarbij kan worden gedacht aan het opzetten van een preventief werkstressbeleid en het opzetten van beleid rondom het gebruik van e-mail.

Niels van Diemen ontving met de Hogeschool Leiden Scriptieprijs ook een bedrag van €750,-.

2726


2726

Grenze(n)loos studerenNederland is dit jaar geconfronteerd met een enorme stroom vluchtelingen. Onder deze vluchtelingen bevindt zich een grote groep hoogopgeleide mensen. Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF probeert voor hen de toegankelijkheid van het hoger onderwijs en het studierendement te verbeteren, om zo een soepele doorstroom naar de arbeidsmarkt te realiseren. Beleidsadviseur Piet-Hein van der Ploeg, student Shokouh Rezaei, UAF-projectleider Ella de Lange en Agnita Mur, College van Bestuur Hogeschool Leiden, spraken over de maatschappelijke opdracht van de hogeschool met betrekking tot de toekomst van deze groep vluchtelingen.

Nauwe samenwerkingHogeschool Leiden en het UAF tekenden deze zomer een overeenkomst om nauwer samen te werken. Momenteel begeleidt het UAF drie studenten met een vluchtelingenstatus op de hogeschool, zij zijn afkomstig uit verschillende landen. Eén van hen is Shokouh Rezaei. Zij ontvluchtte in 2008 samen met haar zoontje van twee haar thuisland Iran. In Iran behaalde Shokouh haar bachelor Klinische Psychologie. Dit jaar verwacht ze haar studie Maatschappelijk Werk en Dienstverlening aan de hogeschool af te ronden. Daarna hoopt Shokouh een baan te vinden en door te studeren in Nederland.

Beter toekomstperspectiefUAF-projectleider De Lange: “De diploma’s van studenten met een vluchtelingenstatus worden hier niet altijd hetzelfde gewaardeerd als in het land van herkomst. In Nederland is vaak nog een aanvullende opleiding nodig.” Het UAF ondersteunt sinds 1948 hoogopgeleide vluchtelingen bij het realiseren van hun studieplannen en bij het verwerven van een plaats op de arbeidsmarkt die aansluit bij hun opleiding en talenten. Voor vluchtelingstudenten betekent een studie in het hoger onderwijs een grotere kans op een baan en daarmee een beter toekomstperspectief in de Nederlandse maatschappij. Het aantal studenten dat gebruikmaakt van begeleiding door het UAF groeit. Momenteel volgen 2.500 vluchtelingstudenten per jaar een opleiding. Vooral gezondheidszorg, techniek, informatica en rechten zijn populaire studierichtingen.

Om in aanmerking te komen voor ondersteuning van het UAF moet een vluchtelingstudent aan een aantal voorwaarden voldoen, zoals minimaal twaalf jaar vooronderwijs. Gemiddeld is een voorbereidingstijd van twee jaar nodig om de Nederlandse taal goed te bemachtigen en andere kennis en ervaring op te doen. De afdeling Job Support van Stichting voor Vluchteling-Studenten UAF begeleidt vluchtelingen bij het vinden van een passende plek op de arbeidsmarkt, stages en vrijwilligerswerk.

“Om het beste uit hun studie te halen, biedt Hogeschool Leiden studenten individuele studieloopbaanbegeleiding”, zegt beleidsadviseur Piet-Hein van der Ploeg. Met behulp van een studieloopbaanbegeleider werken studenten aan het verwerven en ontwikkelen van loopbaancompetenties, zoals reflectie op het eigen handelen, het opbouwen van netwerken en zelfsturing. Zeker voor vluchtelingstudenten heeft dat een grote meerwaarde.” Shokouh Rezaei zegt hierover: “Vooral in het begin voelde ik me als een blinde die op de tast de weg moet zoeken. De cultuurverschillen, bijvoorbeeld in onderwijsmethoden, zijn groot. Het warme ontvangst en de begeleiding van de studieloopbaanadviseurs deden me goed. Er was respect en sprake van wederzijds vertrouwen.”

Voordelen voor organisatiesIn de praktijk blijken er veel misvattingen te bestaan over vluchtelingen, zo ervaren zowel de hogeschool, het UAF, als Shokouh: “In tegenstelling tot wat veel mensen denken, zijn de meeste vluchtelingen hoogopgeleid en willen ze graag werk maken van hun beroep.” Onderzoek toont aan dat een grote diversiteit onder werknemers een positieve invloed heeft op de bedrijfsresultaten. Vluchtelingstudenten brengen veel talenten met zich mee: ze zijn ondernemend, hebben doorzettingsvermogen en ze zijn meertalig. Eigenschappen die voor organisaties zeer waardevol kunnen zijn.

“Een vluchtelingstudent als Shokouh is hoogopgeleid en heeft straks twee studies op hbo-niveau afgerond. Zij is in staat om vanuit een breed referentiekader een situatie vanuit verschillende invalshoeken te bekijken”, stelt Agnita Mur. “Bovendien heeft zij als ervaringsdeskundige veel begrip en kennis van kwetsbare groepen, zoals migranten en vluchtelingen.”

“Door vluchtelingstudenten de kans te bieden bij ons een opleiding te volgen, verbeter je hun positie op de arbeidsmarkt. Wij stimuleren Nederlandse studenten ook om internationale ervaring op te doen. Daarmee vergroot de student immers zijn kansen op de arbeidsmarkt. Beide groepen gediplomeerden zijn belangrijk voor de arbeidsmarkt”, aldus Agnita Mur.

Studenten begeleiden vluchtelingstudentenTien vluchtelingen brachten op zaterdag 14 november 2015 een bezoek aan de Open Dag van de hogeschool. Hier kregen zij informatie over het Nederlandse studiesysteem en konden ze zich oriënteren op mogelijke studies. Tien studenten van de opleidingen Commerciële Economie, Social Work en de pabo waren die dag ‘buddy’ voor de vluchtelingstudenten. Zij verzorgden een rondleiding door het gebouw en gingen langs bij de gewenste opleidingsstands. De ochtend werd georganiseerd door het UAF en Hogeschool Leiden als uitwerking van het convenant dat de hogeschool en het UAF in augustus sloten.

De vluchtelingen hebben zowel de dag als de bijbehorende begeleiding als zeer positief ervaren. Ze kunnen de komende tijd bepalen welke studie bij hen past. Wel lieten ze weten een probleem te zien in de taalachterstand en de toelatingseisen. Het UAF erkent deze problemen, maar stelt dat dit niet de insteek moet zijn voor een bezoek aan de Open Dag. “Het gaat erom te ontdekken wat je leuk vindt om te studeren. Eventuele problemen met toelating komen daarna wel”, benadrukt een medewerker van het UAF. Ook de studenten van de verschillende opleidingen die als buddy rondliepen, waren enthousiast. Veel van de reacties gingen over het cultuurverschil tussen de studenten en de vluchtelingstudenten.

‘Het warme ontvangst en de begeleiding deden me veel goed’

‘Vluchtelingstudenten brengen veel talenten

met zich mee’

Wereldburgerschap

2928


2928

v

Regio Midden Holland/Holland Rijnland slaat de handen ineenTijdens de regionale bijeenkomst op 9 september 2015, georganiseerd door Care2Care en Hogeschool Leiden en in aanwezigheid van de landelijke aanjager van Zorgpact Doekle Terpstra, is een start gemaakt met de ontwikkeling van een regionaal zorgpact Midden Holland/ Holland Rijnland. De aanwezigen spraken daarnaast over studenten burgerparticipatie, inventarisatie en optimalisatie van bestaande samenwerkingen en het verbeteren van het imago van het werken in de zorg. Ook vond er een levendige uitwisseling plaats tussen professionals uit de ‘gouden driehoek’: zorg, onderwijs en overheid.

De gemeente Leiden, ActiVite en Hogeschool Leiden hebben daar aangegeven de ontwikkeling van een regionaal zorgpact te willen trekken, met een faciliterende rol van Care2Care als werkgeversorganisatie. De intentie is om hierin bestaande initiatieven breder zichtbaar te maken, te bundelen, verdiepen en verbreden om zo optimaal van elkaar te kunnen leren. Voor een goede afstemming tussen onderwijs en arbeidsmarkt is co-creatie tussen werkgevers in de zorg en het onderwijs van groot belang. Op dit moment worden de lopende initiatieven in beeld gebracht en de eerste inspiratiebijeenkomsten georganiseerd.

Drie Leidse projecten bij kopgroep ZorgpactNaast de te vormen regionale zorgpacten heeft de landelijke Zorgpactbeweging in december 2015 een 28-tal samenwerkingsinitiatieven aangemerkt als groep van koplopers binnen het Zorgpact. Deze kopgroep fungeert als inspiratiebron voor andere initiatieven. Drie projecten waarin Hogeschool Leiden een belangrijke rol speelt zijn geoormerkt als koploper, omdat zij innovatief inspelen op de veranderende zorgvraag in de regio. De drie Leidse projecten zijn: de Leidse Proeftuin Zorg & Welzijn, Netwerkzorg bij Ouderen met Dementie en het Gezamenlijk leernetwerk in Zorg Innovatie Centra.

De Leidse Proeftuin Zorg & Welzijn werd in 2013 opgericht met het thema: ‘Vitaal blijven heb je zelf in de hand’. De ambitie is om samen met Leidenaren en zorgaanbieders de beste zorg te ontwikkelen en daarmee een vitalere stad te worden. Een voorbeeld van een project binnen dit thema is het Kennisnetwerk Ouderen en Preventie. Hierbij wordt in co-creatie een nieuwe aanpak van preventieve beweegprogramma’s voor ouderen ontwikkeld en geïmplementeerd door eerstelijns fysio- en oefentherapeuten samen met studenten, docenten en ouderen.

In het Wmo-werkplaatsproject Netwerkzorg bij Ouderen met Dementie werkt de hogeschool samen met gemeenten, zorgverzekeraars en zorgen welzijnsorganisaties aan een integrale aanpak van netwerkzorg bij ouderen met dementie in de regio Zuid-Holland Noord. De focus ligt daarbij op het ondersteunen van thuiswonende ouderen met dementie.

Het creëren van een rijke, uitdagende en innovatieve leer- en werkomgeving voor studenten en zorgen welzijnsprofessionals, waarin zij (interprofessioneel) samenwerken aan de kwaliteit en innovatie van de zorg in alle sectoren staat bij het Gezamenlijk leernetwerk in Zorg Innovatie Centra centraal. Een samenwerking met zorgen welzijnsinstellingen.

Om alle ontwikkelingen in de zorg te ondersteunen is in 2015 op initiatief van de ministeries van Onderwijs Cultuur & Wetenschap en Volksgezondheid, Welzijn & Sport het Zorgpact in het leven geroepen. Het Zorgpact heeft tot doel de kwaliteit van de zorg voor iedereen te verhogen door de kwaliteit van de zorgprofessionals voor de toekomst te waarborgen. Dit moet en kan worden bereikt door de samenwerking tussen zorgen welzijnswerkgevers, onderwijsinstellingen en lokale overheden te stimuleren. Zij hebben een gezamenlijk belang om erop toe te zien dat professionals beschikken over de juiste kennis en vaardigheden om optimaal te presteren.

GezondheidszorgDe aandacht voor het profileringsthema Gezondheidszorg kent een lange traditie binnen Hogeschool Leiden en heeft een sterke regionale binding. Het centrale thema is ‘eigen regie versterken’, in toenemende samenwerking met het sociale domein. Dit profileringsthema kent verschillende lectoraten op het gebied van eigen regie, geestelijke gezondheidszorg, antroposofische gezondheidszorg en sociale innovatie en ondernemerschap. Hogeschool Leiden werkt intensief samen met tal van zorgen welzijnsinstellingen als het LUMC, Alrijne Zorggroep Leiden, het Rijnlands Revalidatiecentrum, Topaz, WZH, ActiVite, Zorgbalans, Antes, de Parnassiagroep, GGZ Rivierduinen, Libertas Leiden, Kwadraad, Jes Rijnland, kennisinstellingen als TNO en Louis Bolk Instituut en gemeenten. Hogeschool Leiden is een van de founding partners van de Leidse Proeftuin Zorg & Welzijn, samen met TNO, Leyden Academy on Vitality and Ageing en het Leiden Institute for Brain and Cognition (samenwerking tussen LUMC en Universiteit Leiden). In deze proeftuin wordt in co-creatie met burgers en professionals nieuwe kennis op gebied van vitaliteit, gezondheid en welzijn ontwikkeld en geïmplementeerd. De Wmo-werkplaats is een samenwerkingsverband binnen het sociaal domein tussen Hogeschool Leiden, de Academie voor Sociale Professies van de Haagse Hogeschool en tal van werkveldpartijen. Ook participeert de hogeschool samen met ROC Leiden, ROC ID College en het LUMC in de Zorg Academie Leiden.

Zorgpact voor toekomstbestendige zorg

GEZONDHEIDSZORG

3130


3130

In de Leidse Proeftuin ontwikkelen de gemeente Leiden, TNO, Leyden Academy on Vitality and Ageing, Leiden Institute for Brain and Cognition en Hogeschool Leiden samen met burgers en zorgaanbieders de beste zorg van de toekomst. Eén van de programma’s in de Proeftuin is het programma Vitaliteit. De centrale vraag hierbij is: wat heeft de oudere burger nodig om vitaal te blijven en daarin zelf naar vermogen en believen de regie te nemen? Dit programma kwam prominent naar voren tijdens de Nacht van Kunst & Kennis, het jaarlijkse wetenschaps- en cultuurfestival in de Leidse binnenstad. De Leidse Proeftuin organiseerde in 2015 ook het eerste Leidse Kenniscafé.

Verouderingspak populair bij jongeren tijdens Nacht van Kunst en KennisDe bijdrage van de Leidse Proeftuin tijdens de Nacht van Kunst & Kennis op zaterdag 19 september 2015 was een groot succes. Veel mensen waren geïnteresseerd in het Functioneel Training voor Ouderen-circuit van het lectoraat Eigen Regie en TNO.

Gedurende de avond stonden vooral jongeren in de rij om te ervaren hoe het is om functioneel te trainen. Om dat te voelen, konden ze een kort circuit afleggen, waarbij diverse dagelijkse handelingen als tillen, bukken, opstappen, afstappen en arm liften werden geoefend in een speciaal verouderingspak.

De reacties van de deelnemers waren positief. Een geneeskundestudent vond het indrukwekkend om eens te ervaren wat zijn patiënten normaal voelen. En een jonge deelnemer gaf aan dat hij over zijn ervaringen zeker zou praten met zijn opa.

Eerste Leidse Kenniscafé voor Ouderen groot succesLeidse wetenschappers gingen vrijdag 30 oktober 2015 in gesprek met zo’n vijftig bewoners van verzorgingshuis Rosenburch tijdens het Eerste Leidse Kenniscafé voor Ouderen. Lector John Verhoef vertelde hoe de Proeftuin Zorg & Welzijn de tweedeling tussen Leidenaars en wetenschappelijke instellingen wil opheffen door in gesprek te gaan met ouderen en ze te betrekken bij het onderzoek naar veroudering.

Marianne Stadlander van TNO liet enkele eenvoudige tests zien waarmee de fitheid kan worden gemeten. Daarnaast vertelde verouderingswetenschapper David Bodegom van Leyden Academy wat Nederlandse ouderen (met relatief veel gezondheidsklachten) kunnen leren van ouderen uit Ghana (tot op hoge leeftijd uitzonderlijk fit) en hoe je in het dagelijks leven kunt zorgen voor voldoende beweging. In het kenniscafé konden ouderen daarnaast diverse gezondheidstests doen waarbij wetenschappers uitleg en advies gaven. Speciale gast was de Leidse burgemeester Henri Lenferink, die zijn fitheid liet testen en meteen de hoogst haalbare score behaalde. Ook deed Lenferink mee met een tai-chi-les voor ouderen.

Innovatieve oplossingen voor zorg en welzijn

Veel kennisdeling tijdens conferentie ‘Sociale innovatie in uitvoering’

Wmo-werkplaats naar regionaal Werkplaats Sociaal Domein

Het lectoraat van Suzan van der Pas, Sociale Innovatie en Ondernemerschap, houdt zich bezig met de ingrijpende veranderingen in het Nederlandse zorgstelsel en de transformatie in het werk van de welzijn- en zorgprofessional. Het lectoraat werkt aan innovatieve oplossingen en implementatie van nieuwe werkwijzen in het werkveld.

De Nederlandse bevolking wordt in toenemende mate verantwoordelijk voor haar eigen welzijn en medeverantwoordelijk voor het welzijn van de mensen in haar sociale netwerk. Zorg- en welzijnsactiviteiten vinden steeds meer in en rond de eigen woonomgeving plaats. In de Wmo-werkplaats werken Hogeschool Leiden en Haagse Hogeschool samen met gemeenten, zorgen welzijnsinstellingen en beroepsbeoefenaren aan de ontwikkeling van innovatieve praktijken die aansluiten bij de principes van de nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning.

Op 20 november 2015 vond de Wmo-werkplaats conferentie ‘Sociale innovatie in uitvoering’ plaats op Hogeschool Leiden. Ruim 140 deelnemers (van ambtenaren tot studenten en van onderzoekers en lectoren tot professionals uit het veld) kwamen naar de hogeschool voor lezingen, workshops en een debat.

Suzan van der Pas gaf tijdens de conferentie een update over de lopende projecten van de Wmo-werkplaats en de innovatieve werkwijzen die vorm krijgen binnen de transformatie, zoals: duurzaam actief burgerschap, de nieuwe sociale professional en netwerkzorg bij ouderen met dementie.

Gerben Hagenaars, directeur Zorg, Maatschappelijke coöperatie en Ondersteuning, van gemeente Den Haag gaf een impressie over innovatieve praktijken in zijn stad. Daarnaast benadrukte Gertru Diender, directeur Participatie en Maatschappelijke Ontwikkeling, van de gemeente Leiden, het belang van de Wmo-werkplaats nu en in de toekomst.

Het werd een conferentie met veel interactie, discussie, kennisoverdracht en het versterken van de verbinding tussen onderwijs, onderzoek en het werkveld.

In 2015 is gestart met de voorbereiding van de doorontwikkeling van de Wmo-werkplaats Leiden & Den Haag tot een regionale Werkplaats Sociaal Domein. Het doel van de Werkplaats Sociaal Domein is om met burgers, gemeenten, instellingen, onderwijs (Hbo – Mbo – Wo) en beroepsbeoefenaars, vrijwilligersorganisaties en landelijke kennisinstituten samen te werken aan onderzoek en praktijkontwikkeling rondom het sociaal domein van maatschappelijke ondersteuning, jeugd en participatie.

Voor de periode 2016-2018 wordt een gezamenlijke kennisagenda opgesteld. Hieruit worden kernthema’s geformuleerd waaraan de werkplaats in leerkringen (ofwel communities of learning) de komende drie jaar gaat werken. Kenmerkend voor de aanpak is de koppeling tussen de 4-O’s: onderzoek (praktijkgericht), ontwikkelen (in co-creatie tussen praktijk en onderwijs), onderwijs (training en scholing) en ondersteunen (coaching, training, intervisie) van de praktijk, waarbij de nadruk ligt op het cyclisch proces van voortdurend ‘leren innoveren’.

GEZONDHEIDSZORG

3332


3332

Op zoek naar de oplossing voor antibiotica-resistentieLector Erik Baars van de Antroposofische Gezondheidszorg heeft op woensdag 11 november 2015 samen met officials van de Europese Commissie gesproken over de bijdrage die complementaire vormen van gezondheidszorg kunnen bieden aan het oplossen van het antibiotica-resistentie probleem. Inmiddels komt het onderzoek naar veiligheid en effecten van natuurlijke middelen, zoals kruiden, in meerdere Europese landen langzaam op gang.

De lectoraten Antroposofische Gezondheidszorg, Biodiversiteit en Innovatieve Moleculaire Diagnostiek willen hier graag aan bijdragen door laboratoriumonderzoek en klinische studies in Nederland,waarin ook studenten kunnen participeren. Inmiddels heeft Eurocam, de Europese netwerkorganisatie van patiëntenorganisaties, artsen en therapeuten in Brussel, besloten om een Task Force Antibioticaresistentie te installeren. Erik Baars maakt deel uit van deze taskforce die als belangrijkste doel heeft het thema op de Europese agenda te krijgen.

Kunst versterkt weerbaarheid van kinderenHet eerste exemplaar van het boek Juf, ik ben een kunstenaar werd op 27 mei 2015 tijdens een feestelijke bijeenkomst op de hogeschool overhandigd aan de auteurs. Dit handboek voor een kunstzinnige sociale vaardigheidstraining is geschreven door orthopedagoog Thea Giessen en kunstzinnig therapeut Marijke de Mare. Zij ontwikkelden samen de KICK-methodiek, oftewel: Kunst in Contact met Kinderen. Deze methodiek legden zij vast in dit handboek. Het Lectoraat Antroposofische Gezondheidszorg heeft kwantitatief en kwalitatief onderzoek verricht naar het effect van KICK.

Sociaal gedrag is niet altijd vanzelfsprekend. In de twaalf bijeenkomsten van de kunstzinnige sociale vaardigheidstraining die in dit boek worden omschreven, gaan kinderen in de leeftijd van tien tot veertien jaar aan de slag met bewegingsoefeningen, verhalen en kunstzinnige opdrachten. Het doel? Het versterken van hun sociale redzaamheid, sociale weerbaarheid en sociale competentie.

De methodiekbeschrijving in het boek is een weergave van de jarenlange ervaringen van de auteurs met de KICK-training, de theoretische onderbouwing en de effectiviteit ervan. Uitgangspunt is het holistisch ervaringsleren, waarbij de mens wordt aangesproken in zijn denken, voelen en handelen.

KICK is zowel geschikt voor leerlingen in het basisonderwijs (vanaf groep zes tot de eerste twee klassen van het voortgezet onderwijs) als leerlingen in het speciaal onderwijs.

Lectoraat GGz en GGz inGeest winnen Phrenos HerstelprijsVanuit GGz inGeest is in samenwerking met het lectoraat Geestelijke Gezondheidszorg het plan ‘Perspectief op Potenties – herstel door versterken executieve functies en zelfregulatie’ ingediend voor de prijsvraag van Phrenos. Dit is een kenniscentrum rond herstel, behandeling en participatie bij ernstige psychische aandoeningen. Met succes, het project is namelijk beloond met de Phrenos Herstelprijs die eens in de vijf jaar wordt uitgereikt.

Het plan heeft als doel een bijdrage te leveren aan de behoorlijk ambitieuze doelstelling om in 2025 het herstel van mensen met een ernstige psychische aandoening met een derde te verbeteren.

Uit onderzoek blijkt dat aandacht voor functionele vermogens mensen helpt zich beter staande te houden in het dagelijks leven. Maar deze aandacht komt vaak te laat, is niet gebaseerd op gevalideerde analyse en hangt nog te veel in het veld van de nazorg. Eerdere focus versnelt en verbetert het herstel en kan bovendien bij de jeugd (het gros van psychische aandoeningen ontstaat tussen 0 en 25 jaar) een hoop klachten voorkomen. Met het plan willen het lectoraat en GGz inGeest werken aan een methodiek van zowel identificatie van (het gebrek aan) bepaalde vermogens als aan een praktische aanpak voor de direct betrokkenen.

Hogeschool Leiden eerste klimaatneutrale hogeschoolDuurzaamheidsorganisaties Fair Climate Fund en Stimular hebben Hogeschool Leiden uitgeroepen tot eerste klimaatneutrale hogeschool van Nederland tijdens de Dag van de Duurzaamheid in het Hoger Onderwijs op vrijdag 29 mei 2015. Agnita Mur ontving het certificaat uit handen van voormalig premier Jan Peter Balkenende.

Studenten van Hogeschool Leiden compenseren de CO2-uitstoot volledig door duurzaamheidsinitiatieven in ontwikkelingslanden te ondersteunen. Naast een financiële bijdrage door de hogeschool, helpen studenten ook op locatie mee aan de realisatie van projecten. Bijvoorbeeld bij ‘Clean cooking stoves’ en andere projecten in Zuid-Afrika, Ethiopië en India, waar veel studenten stagelopen. Door studenten actief te betrekken bij duurzaamheidsinitiatieven beoogt de hogeschool een bijdrage te leveren aan een duurzamere wereld, voor nu en voor de toekomst.

SustainaBul & SymposiumTijdens het middagprogramma van de Dag van de Duurzaamheid in het Hoger Onderwijs stond de uitreiking van de SustainaBul centraal. De SustainaBul is de ranking van de meest duurzame hogeschool of universiteit van Nederland. Hogeschool Leiden mocht dit jaar de zilveren SustainaBul in ontvangst nemen, mede door alle initiatieven op het gebied van bedrijfsvoering. In 2014 moesten we het nog doen met de brozen bul. De ranglijst richt zich niet alleen op duurzaamheid maar ook op transparantie en de communicatie hierover. Instellingen moeten aan Studenten voor Morgen bewijzen hoe duurzaam ze bezig zijn. In de ochtend konden deelnemers tijdens het Symposium Groene ICT en Duurzaamheid diverse workshops en presentaties bijwonen en kennis uitwisselen. Het grootste duurzaamheidsevent van het hoger onderwijs was een gezamenlijk initiatief van Student voor Morgen en SurfSara, gehouden bij Hogeschool Leiden.

Als hogeschool staan wij midden in de maatschappij en hebben we een belangrijke vormende en bindende taak. We werken aan duurzaam onderwijs en onderzoek, én aan een duurzame bedrijfsvoering. Op het terrein van duurzaamheid is er in 2015 veel gebeurd op de hogeschool. Zo waren we in mei 2015 gastheer van de Dag van de Duurzaamheid in het Hoger Onderwijs, waarbij onder andere de ranking van de SustainaBul bekend werd gemaakt. Tevens zijn we uitgeroepen tot eerste klimaatneutrale hogeschool van Nederland. Dit is slechts een kleine greep uit het aantal activiteiten dat het afgelopen jaar werd georganiseerd in het kader van een duurzame hogeschool.

Duurzaamheid

Scan de QR Codeen bekijk de video

GEZO

NDH

EIDS

ZORG

3534


3534

Management & Bedrijf“Je moet studenten leren duurzaam te denken. Alles wat je nu en hier beslist, heeft consequenties voor de mensen na ons en ver weg.” Dat vertelde onderwijskundige Cilia Born tijdens het bezoek van het Pop-up Green Office aan het cluster M&B. In dit cluster kunnen studenten kiezen voor de minor Duurzaam Ondernemen. “Een duurzaam restaurant vraagt om studenten die de merkwaarde van dit restaurant richting de klanten kunnen communiceren”, aldus coördinator Marjolein Schut.

EducatieBij het cluster Educatie werd tijdens het bezoek van het Pop-up Green Office gesproken over sociale duurzaamheid. “Leerlingen in het vrijeschoolonderwijs moeten leren dat ze een gemeenschap vormen en een relatie aangaan met de grote wereld om hen heen”, aldus lector Aziza Mayo. Docent Marc Ottenheim stelde dat duurzaamheid: “Wel verweven is in het onderwijs, maar dat zou nog veel mooier en duidelijker aanwezig kunnen zijn.”

TechniekDuurzaamheid gaat bij het cluster Techniek vaak over de juiste manier van afval scheiden. Robert den Hartog, student Chemie, deed onderzoek naar hoe bewust medewerkers en studenten zijn van een goede afvalverwerking. “Verkeerd scheiden kan enorm veel geld kosten, aangezien bedrijven dan weer extra energie moeten stoppen in het scheiden van de afvalstoffen.” Lab-assistent Leonie Jansen recyclet veel chemicaliën: “Zo besparen we dus enorm op de kosten.”

Facilitair Bedrijf“De grootste duurzame uitdaging is het gedrag van medewerkers en studenten”, zo stelde milieucoördinator Ed van Oudheusden bij het bezoek van het Pop-up Green Office aan het Facilitair Bedrijf. Het viel de studenten van het Pop-up Green Office op hoe ‘oprecht geïnteresseerd de medewerkers hier zijn’. Ook werd gekeken naar de duurzaamheid van het gebouw. De bezoekers van de Green Tournamen bijvoorbeeld een kijkje op het dak, om te zien hoe de luchtcirculatie en -toevoer van de hogeschool is geregeld.

ZorgHet cluster Zorg is, zoals verwacht, erg gericht op de ‘people kant’ van duurzaamheid. Wat soms wordt vergeten, is dat gezondheid al een vorm van duurzaamheid op zich is. Belangrijke thema’s zijn daarbij zelfmanagement en eigen regie. Michael Kappen, docent Verpleegkunde: “Verpleegkundigen waren voorheen gewend om vooral te zorgen, nu wordt er eerst gekeken hoe iemand zelf invulling kan geven aan de zorgvraag.”

Social Work & Toegepaste PsychologieTijdens het verblijf van het Pop-up Green Office bij het cluster SW&TP ging het over de menselijke kant van duurzaamheid. Waar het sociale domein wordt samengevoegd met ondernemerschap ontstaan initiatieven zoals de minor Sociaal Ondernemen. “Daarbij gaat het om het gevoel dat je iets kunt veranderen”, stelt lector Suzan van der Pas. Bauk Alkema, student Toegepaste Psychologie, sluit zich aan bij deze gedachte met zijn sociale onderneming, waarbij mensen zelf invloed hebben op hun leefomgeving.

Op jacht naar plastic soep met Merijn Tinga

Green Tours door gebouw hogeschool

Leidenaar Merijn Tinga voer van 1 mei tot 1 oktober 2015 van Leiden naar Helsinki en weer terug op zijn zeilboot, de Plastic Jager. Onderweg haalde hij plastic soep (minuscule deeltjes plastic afval die in zeeën en oceanen drijven) weg en maakte hij stranden plastic-vrij. Tijdens het symposium Duurzaam Samenwerken op 29 oktober 2015 deelde hij zijn reiservaringen. Studenten ondersteunden hem tijdens zijn zeiltocht naar Sint-Petersburg en de Oostzee.

Betrokkenheid studenten en medewerkersStudenten van Hogeschool Leiden waren nauw betrokken bij dit avontuur. Zo ondersteunden studenten van de opleidingen Commerciële Economie en Communicatie Merijn bij de marketing, pr en social media van dit project. Studenten van de opleiding Chemie van het Hoger Laboratorium Onderwijs deden onderzoek naar plastic en ander vuil dat Merijn opviste uit zee en vergeleken de kwaliteit van het zeewater van de verschillende plaatsen die Merijn tijdens zijn tocht bezocht.

Trudy Pijnacker, docent Verpleegkunde, voer op zaterdag 26 september 2015 een dag met de Plastic Jager mee. Ze won deze tocht met haar inzending op de prijsvraag: hoe kunnen we het plasticverbruik op de hogeschool reduceren? Zij diende een uitgewerkt concept in om het gebruik van plastic drinkflesjes terug te dringen en het drinken van kraanwater te stimuleren.

Hoe duurzaam is het gebouw van Hogeschool Leiden? Dat is de vraag die werd beantwoord tijdens de Green Tours die milieucoördinator Ed van Oudheusden dit jaar organiseerde. Door deel te nemen aan deze tour konden studenten en medewerkers kennismaken met de duurzame ‘groene’ gedeeltes van de hogeschool.

EnergiemonitoringSamen met onze coördinator Technische Zaken, Henk van der Steen, heeft Ed van Oudheusden gewerkt aan een verdere verduurzaming van het gebouw. Veel aandacht werd er besteed aan het monitoren van het energieverbruik. Door het ophangen van dataloggers op diverse plekken in het gebouw kon het energieverbruik van minuut tot minuut worden gemeten.

Uit die analyse bleek dat ’s nachts onnodig veel energie werd verbruikt. “Samen met een collega heb ik een nachtje ‘doorgehaald’ en zijn we alle ruimtes met een zaklantaarn afgegaan om te kijken welke lampen en apparaten onnodig aan stonden”, aldus Ed van Oudheusden. Deze actie heeft uiteindelijk een besparing van bijna vijftig procent energieverbruik opgeleverd in de nachtelijke uren.

Op het dak van de hogeschool liet de milieucoördinator geïnteresseerden het kanalensysteem zien. “We zijn natuurlijk met veel mensen in het pand, die allemaal uitademen. En de laboratoriumopleiding stoot ook gassen uit die je snel het gebouw uit wilt hebben. Dit systeem is nodig om de luchtkwaliteit in de hogeschool goed te houden”, aldus Ed van Oudheusden.Verder is er geïnvesteerd in onze warmte en koude opslag (WKO), waarmee jaarlijks circa 50 ton CO2 bespaard wordt.

Pop-up Green Office Deelnemers van het duurzaamheidsproject Pop-up Green Office brachten in de eerste maanden van 2015 een bezoek aan alle clusters en het Facilitair Bedrijf van de hogeschool. Deze bewustwordingscampagne onder medewerkers en studenten werd uitgevoerd vanuit een mobiel houten huisje. Een ‘groen’ kernteam, bestaande uit studenten van de hogeschool, interviewde medewerkers en studenten over hun kijk op duurzaamheid. Ook was het mogelijk verbetervoorstellen in te dienen via de digitale ideeënbus.

3736


3736

Aan de slag als communicatieprofessionalTijdens het tweede jaar van de opleiding Communicatie richten studenten in het kader van project ComOn een eigen communicatiebedrijf op. Daarmee zetten de tweedejaars de eerste stappen in het werkveld. Wordt het reclame, tekstschrijven of toch marketing? Studenten kiezen zelf hun expertise. Tijdens het project wordt gewerkt voor echte opdrachtgevers. Simone Edelman ging met haar groep aan de slag voor de master Advanced Nursing Practice van de hogeschool en vertelt over haar ervaringen:

Wat houdt het project ComOn in?“Het project ComOn is in feite een voorbereiding op je stage. Je leert om voor een opdrachtgever te werken, doet onderzoek naar een ‘probleem’ en probeert hiervoor een oplossing te vinden in de vorm van een communicatieproduct. Team Fierce heeft voor cluster Zorg bijvoorbeeld eerst een enquête afgenomen onder huisartsen in de omgeving van Leiden. Op basis van de reacties besloten wij een korte film te maken.”

Wat was je communicatieuitdaging?“Onze uitdaging was om de master Advanced Nursing Practice onder de aandacht te brengen bij huisartsen in de regio. Dit is nodig, omdat veel huisartsen niet bekend zijn met de opleiding of hier een verkeerd beeld van hebben.”

Welke nieuwe inzichten gaf het project je?“Ik vond het interessant om me als student communicatie eens in iets heel anders te verdiepen, namelijk de wereld van de zorg. Ook was het leuk om te merken dat mensen graag wilden meewerken aan ons project. Zo mochten wij iemand die de master heeft afgerond interviewen bij de praktijk waar zij werkt.”

Hoe kijk je op het project terug?“Het was leuk en leerzaam. Tijdens het project kregen we veel meer vrijheid dan normaal tijdens de studie. Zo moesten we zelf een opdrachtgever zoeken en bepalen wat voor product we wilden maken. Dat zijn dingen die normaal al vastliggen in de opdracht. Ik vond het erg interessant om aan dit project te werken en samen te werken met cluster Zorg.”

v

Verbinding met de regio en het MKBBinnen de opleidingen wordt met behulp van de lectoraten en kenniskringen gewerkt aan de naamsbekendheid in de regio en daarbuiten. Het vergroten van de naamsbekendheid en profilering vindt ook plaats door verschillende vormen van praktijkgericht onderzoek, stages en leervormen, waarbij studenten samen met docenten en lectoren projecten doen voor bedrijven en instellingen. Het werkveld wordt in toenemende mate binnen de hogeschool gehaald en het onderwijs wordt ook buiten de deur gegeven.


VERBINDING MET

DE REGIO EN MKB

Economie071 Om de economische positie van de Leidse regio te versterken hebben overheids- en onderwijsinstellingen samen met partners uit het bedrijfsleven de krachten gebundeld in het samenwerkingsplatform Economie071. Het doel van dit platform? De economie extra stimuleren. Om dit te bereiken is een economische agenda opgesteld. Ook wordt gewerkt aan zeven innovatieve projecten om de gestelde doelen te realiseren. Hogeschool Leiden levert voornamelijk een bijdrage in de projecten ‘Koppeling kennis aan markt’, ‘Onderwijs en Arbeidsmarkt’, ‘Vitaliteit’ en het ‘Leiden Center for Innovation & Entrepreneurship’.

Agnita Mur, College van Bestuur, is blij met deze samenwerking. “Kennis versterkt en verbindt. Een open blik en intensieve samenwerking zijn belangrijk voor de ontwikkeling van Leiden als kennisstad. Wij delen onze kennis en onze partners bieden studenten kansen op de regionale arbeidsmarkt.”

Hogeschool Leiden werkt met de Universiteit Leiden en de gemeente Leiden aan het Leiden Center for Innovation & Entrepreneurship (LCIE). LCIE heeft als doel het talent in de regio de kans te geven zich te ontwikkelen tot innovatieve en ondernemende mensen in een multidisciplinaire omgeving. De focus ligt op het aanjagen van ondernemend gedrag. De ervaring leert dat een concentratie van studenten, docenten, ondernemers, bedrijven en investeerders nodig is voor succes.

AREA071

Startende ondernemers lopen nogal eens tegen huisvestingsproblemen aan. Vaak moeten er direct langlopende contracten worden getekend. Dat is voor starters lastig, omdat zij niet weten of hun onderneming wel succesvol zal zijn. AREA071 is een initiatief van twee ervaren ondernemers die starters willen ondersteunen. Het biedt studenten de mogelijkheid om te starten op de arbeidsmarkt en het stimuleert regionaal ondernemerschap.

‘Onze uitdaging was om de master Advanced Nursing Practice

onder de aandacht te brengen bij huisartsen in de regio.’

3938


3938

Talentbeleid voor toptalentenHogeschool Leiden streeft naar een grote diversiteit aan studenten met een breed spectrum aan talenten. Ons onderwijs daagt studenten uit het beste in zichzelf naar boven te halen en zich maximaal te ontplooien. Daarbij willen wij studenten de mogelijkheid bieden zich breder te ontwikkelen dan de vereiste beroepscompetenties.

Binnen ons talentbeleid vormen studenten die hun studie combineren met de ontwikkeling van een toptalent een specifieke doelgroep. Zij staan voor waarden (streven naar excellentie, resultaatgerichtheid, ondernemerschap) die in ons onderwijs en in de maatschappij belangrijk zijn. Aansluitend bij deze visie wil de hogeschool met het beleid en de regelingen voor toptalenten ruimte bieden om een opleiding te combineren met zakelijke en sportieve prestaties/verplichtingen.

In het studiejaar 2015/2016 is een regeling voor topondernemers als pilot gestart, met als doel deze in het studiejaar 2016/2017 structureel te maken. Met de topondernemersregeling wil de hogeschool meer aandacht geven aan ondernemerschap. Dit doet Hogeschool Leiden enerzijds door studenten te stimuleren een opleiding te combineren met (het opzetten van) een bedrijf en ze anderzijds te ondersteunen bij deze combinatie. Studenten die zelf ondernemen, vormen een directe verbinding met de beroepspraktijk. Door deze studenten te ondersteunen, bieden we hen ook de gelegenheid hun ondernemerscompetenties verder te ontwikkelen. Studenten die binnen deze regeling vallen, kunnen aanspraak maken op een aantal voorzieningen, zoals toegestane afwezigheid bij onderwijsactiviteiten, toetsen en tentamens. Ook kunnen er aanpassingen worden gemaakt in het onderwijsprogramma. Een dergelijke regeling voor topsporters bestond al.

VERBINDING MET

DE REGIO EN MKB

Enorme ervaring rijker door multidisciplinair samenwerken in de praktijkHoe leer je studenten om verder te kijken dan hun eigen discipline en multidisciplinair samen te werken? Het antwoord vanuit het cluster Management & Bedrijf luidt: door een Team Challenge aan te gaan! Tijdens een Team Challenge gaan studenten uit verschillende studierichtingen aan de slag met een concrete praktijkopdracht. Aan het begin van het studiejaar 2015/2016 werden de krachten uit de disciplines Commerciële Economie, Rechten en Communicatie gebundeld om gezamenlijk te werken aan een concurrentieanalyse voor het BioPartner Center Leiden. Op vrijdag 30 oktober 2015 presenteerden vier studenten, waaronder Jelle van Oosten Slingeland en Vera Bonset, van Team Challenge het eindresultaat van hun onderzoek aan Thijs de Kleer, directeur van BioPartner Center Leiden.

Wat maakt Team Challenge zo bijzonder?“Je werkt samen met studenten van andere disciplines aan een concreet vraagstuk uit het werkveld. Hierdoor leer je dat jouw waarheid niet per se de enige waarheid is. Er zijn er meer, en die staan soms haaks op die van jou”, vertellen studenten Jelle van Oosten Slingeland en Vera Bonset. “Dat is heel leerzaam. Je leert respect te hebben voor andere invalshoeken. Het initiatief van Team Challenge ligt bij de studenten. Als er vragen waren, konden we bij onze begeleiders terecht. Dit geeft je als team veel vrijheid, maar dus ook veel verantwoordelijkheid.”

Wat heeft het onderzoek voor BioPartner opgeleverd?“Ik vroeg Team Challenge een concurrentieanalyse te maken voor BioPartner”, aldus Thijs de Kleer, directeur van BioPartner Center Leiden. “De studenten lieten mij inzien dat het onderzoek een bredere scope moest hebben: ook een doelgroepanalyse werd in het onderzoek meegenomen. Ik kreeg dus uiteindelijk meer dan waar ik in eerste instantie om vroeg. Het eindadvies strookt goed met onze eigen ideeën. We overwegen serieus om dit advies over te nemen. De vraag is alleen nog op welke manier. Kortom: we zijn blij met de resultaten.”

Kartonnen bed winnaar Startup ExperienceMet een kartonnen bed dat ook omgebouwd kan worden tot stoel of tafel, hebben vierdejaars studenten Communicatie samen met eerstejaars studenten Economie van ID College Leiden de hoofdprijs gewonnen in de Startup Experience. Het bed gaat ‘The Homies Box’ heten. Een week lang werkten studenten van de opleiding Communicatie in groepen samen met mbo-studenten Economie van ID College aan een uitvoerbaar ondernemersidee. Het eindproduct werd gepitcht en gepresenteerd aan een vakjury.

Geen bedDe winnende studenten bedachten een bed van karton, dat makkelijk in elkaar kan worden gezet met losse onderdelen. Het bed kan bovendien in een handomdraai worden omgebouwd tot ander meubilair: een stoel of tafel. Van de 1,4 miljard mensen die in armoede leven, hebben veruit de meesten geen stoel om op te zitten, geen bed om in te slapen en geen tafel om aan te eten.

Leren succesvol ondernemenVan basisidee tot een product-prototype in één week: dat was de volgende uitdaging voor de studenten. Samen deden ze mee aan de DECA Idea Challenge, onderdeel van de Global Entrepreneurship Week. De studenten van de beide onderwijsinstellingen moesten dat doen in de vorm van een Startup Experience: een gestructureerd en educatief programma, waarbij in vijf stappen van idee tot pitch wordt gewerkt.

De hogeschool koos een afvaardiging van bijna vijftig vierdejaars communicatiestudenten voor de wedstrijd. Zij deden mee in het kader van het keuzevak Ondernemerschap. Het ID College koos 25 eerstejaars studenten van de opleiding Economie. Naast het ontwikkelen van een uitvoerbaar idee, leerden de deelnemende studenten samen te werken in een setting die zowel hbo- als mbo-onderwijsonderdelen kent.

Lugus is een studentenvereniging of pre-incubator voor studenten van Hogeschool Leiden, de Leidse Universiteit en verschillende mbo’s. De studentenvereniging telt 112 leden en richt zich op studenten die ondernemer willen worden of dat al zijn. Lugus wil de drempel naar het ondernemen verlagen en helpt haar leden bij het opzetten van een eigen bedrijf. Daarbij gaat het om faciliteren en stimuleren. Zo biedt de vereniging studentondernemers onder meer kantoorruimte aan. Studentondernemers kunnen zeven dagen per week in het gebouw van Lugus terecht. Ze krijgen toegang tot het uitgebreide netwerk en de vereniging organiseert informele workshops, masterclasses en Q&A-sessies met gevestigde ondernemers.

Studentenvereniging voor ondernemers

Bastiaan Prinsen (20) en Matthijs Pluimers (22), beiden vierdejaars studenten Commerciële Economie, zijn lid van het bestuur van Lugus. “Sinds april 2015 zijn we beiden bij Lugus betrokken, in die periode is ook Hogeschool Leiden in het project gestapt”, vertelt Pluimers. “Wij houden ons bezig met de pr en marketing van onze vereniging. Lid zijn van het bestuur is ontzettend leuk: er heerst een open sfeer bij Lugus en het ondernemerschap in Leiden zit in de lift. Bij Lugus krijgen studenten feedback van collega-studenten op hun ideeën. Door een geheimhoudingsplicht kunnen we vrij met elkaar sparren, zonder zorgen over patenten of het risico dat anderen er met jouw idee vandoor gaan.”

“De drijvende krachten achter Lugus zijn vooralsnog Hogeschool Leiden en Universiteit Leiden. Ondernemers zorgen voor werkgelegenheid. Door ruimte te bieden aan ondernemerschap zorg je ook dat bepaalde vaardigheden en kwaliteiten worden ontwikkeld. Ondernemerschap is een belangrijke vaardigheid in deze tijd, óók voor studenten die (verder) niet zelf gaan ondernemen. De hogeschool en de universiteit willen deze vaardigheid graag stimuleren.”

“Het is voor iedereen goed om iets te leren over ondernemerschap, denk ik. Ook als je geen eigen zaak wilt starten. Het bedrijfsleven waardeert ondernemende werknemers die initiatief tonen. Juist deze tijd, waarin er veel verandert en er weinig zekerheid is op het gebied van werk, vraagt om flexibiliteit en ondernemerschap.”

4140


4140

Symposium over verbinding onderwijs, onderzoek en ondernemenHet jaarlijkse symposium Duurzaam Samenwerken van het cluster Management en Bedrijf vond plaats op donderdag 29 oktober 2015. Het thema van deze netwerkbijeenkomst voor studenten, docenten, alumni en relaties uit het beroepenveld was dit jaar de verbinding tussen onderwijs, onderzoek en ondernemen. Tijdens diverse workshops, interactieve bijeenkomsten en een inleiding van gastspreker Danny Mekic’ bundelden de deelnemers hun kennis en krachten op het gebied van management en duurzaamheid.

#duursaamhl

#HSLeiden

“ Volle Zaal bij het Symposium Duurzaam Samenwerken #duursaamhl”

@HSLeidenNL

“@PHennevanger, ‘de bedrijfsman’

de bedrijfsman en @EdJFeijen,

‘de plant’, over de Belbinrollen

@HSLeidenNL # duursaamhl”@LenyBaas

“Dank studenten, docenten e.a.

collega’s, alumni, bedrijven

voor Symposium Onderwijs en

Ondernemen # duursaamhl 2015”

@Ankevanvuuren

@DannyMekic #duursaamhl Mooi verhaal! Ondernemerschap kent vele gezichten en 1 grondslag: droom najagen. Als hij 28 is

ben ik het ook.. ;-)@BartHoenen

VERBINDING MET

DE REGIO EN MKB

Salesproject Commerciële Economie groot succesEerstejaars studenten Commerciële Economie hebben dit jaar een bedrag van €28.776,- opgehaald voor diverse goede doelen. Het geld gaat naar het Prinses Beatrix Spierfonds, Stichting Franniez, Hulphond Nederland, Make A Wish (Doe Een Wens Nederland) en Fight Cancer. Geld ophalen voor goede doelen is een onderdeel van de salescompetitie die eerstejaars studenten nu voor de vierde keer uitvoeren. In groepen worden de studenten aan het werk gezet. Vorig jaar werd een bedrag van ruim €23.000,- opgehaald.

Van pubquiz tot hotelovernachtingDe groepen studenten bedachten van alles om geld in te zamelen voor de diverse goede doelen. Eén van de groepen organiseerde een veiling voor Hulphond Nederland. Tijdens de veiling konden aanwezigen bieden op bijvoorbeeld een tablet en een hotelovernachting. Ook werd er een pubquiz georganiseerd, werden er flesjes water verkocht en waren er acties op de diverse social media-kanalen.

Het winnende team heeft €3.700,- voor Stichting Hulphond Nederland opgehaald. Dit geld hebben zij onder andere bij elkaar gebracht door het verkopen van ansichtkaarten. Voor deze ansichtkaarten zijn zij bij een basisschool langsgegaan en hebben ze de aanwezige kinderen gevraagd een tekening te maken over hulphonden. De jury, bestaande uit afgevaardigden van de diverse goede doelen, noemde de presentatie van dit team ‘van een hoog ambitieniveau’.

“Ze hebben zich verdiept in de klant en in de verschillende verdienmodellen. Tevens hebben zij kinderen bij de actie betrokken, waardoor meteen de doelgroep ouders werd meegenomen bij de verkoop”, aldus de jury.

Uitdagend onderwijsprojectDoor dit project worden ruim 150 eerstejaars studenten al in de eerste fase van hun studie uitgedaagd om creatieve verkoopideeën te bedenken en uit te voeren. Op die manier wordt theorie gekoppeld aan de praktijk en ervaren de studenten direct wat hbo-studeren is. De groepen studenten kregen allemaal een goed doel toegewezen waarvoor zij geld moesten inzamelen. “Het doel is niet alleen geld ophalen, maar ook ervaring opdoen met projectmanagement en het creatieve aspect”, aldus docent Peter Jonker. “Een ander belangrijk onderdeel van dit project is het leren omgaan met tegenslagen. Hoe ga je hiermee om en hoe pak je het weer op?”

Geld communicatiestudenten gaat naar Sierra Leone en CongoTachtig studenten van de opleiding Communicatie hebben €8.373,- ingezameld voor het goede doel oneMen. Vijftien studentgroepen organiseerden in oktober 2015 diverse events om het geld bij elkaar te krijgen. Het opgehaalde bedrag wordt door oneMen-pioniers gebruikt voor projecten in Sierra Leone en Congo.

De studenten bedachten de events zelf en voerden ze uit. Zo werden er een benefietveiling, een kookworkshop en een high wine georganiseerd. In Zoetermeer werd een glowrun gehouden ten behoeve van het project van oneMen-pionier Patrick, die op het platteland van Sierra Leone voorlichting geeft over ebola. Daarnaast was er in Hoofddorp een kledingruilbeurs waarvoor oneMen-pionier Chantal centraal stond, zij zet zich in voor slachtoffers van seksueel geweld in Congo.

Studenten halen flinke bedragen op voor goede doelenStudenten van diverse opleidingen zijn in 2015 weer actief geweest voor verschillende goede doelen. Eerstejaars studenten werden meteen in de eerste lesperiode aan het werk gezet tijdens het Salesproject van de opleiding Commerciële Economie. Ook bij de opleiding Communicatie hebben studenten door het organiseren van diverse events flink wat geld opgehaald. Doel van deze projecten is niet alleen geld ophalen, maar ook ervaring opdoen met projectmanagement, het creatieve aspect en het leren omgaan met tegenslagen.

4342


4342

HerontwerpOm deze doelen te realiseren, zijn docenten en studenten binnen het cluster Management & Bedrijf gestart met het herontwerp van het onderwijs. “We zijn op weg naar een vorm van onderwijs die studenten helpt als een kritische, reflectieve beroepsbeoefenaar aan de slag te gaan”, vertelt Cilia Born, onderwijskundige bij het cluster M&B. “Daar hebben we flexibel en toekomstbestendig onderwijs voor nodig, waarin studenten op verschillende manieren diepgaand kunnen leren. Onderwijs dat een beroep doet op de eigen verantwoordelijkheid en creativiteit, onderwijs dat schuurt en prikkelt, onderwijs dat op alle mogelijke manieren gebruikmaakt van ICT, juist om het contact tussen docenten en studenten te verstevigen, zowel online als fysiek.” In 2015 is door een enthousiaste groep studenten, docenten en ondersteuners al hard gewerkt binnen de diverse projectgroepen van het Herontwerp. De ondersteunende diensten hebben bij het realiseren van de doelstellingen ook een belangrijke rol met betrekking tot werving, ICT en technische faciliteiten.

Kies je eigen leerwegBij een studie horen vakken en bij die vakken horen hoor- en werkcolleges. Als alles goed gaat, volgen studenten alle colleges, maken ze opdrachten en halen ze het tentamen. Maar waarom gaat dat eigenlijk op die manier? De pilotgroep ‘Kies je eigen leerweg’ ging in 2015 met die vraag aan de slag en riep daarom drie leerwegen in het leven.

TraditionalDe leerweg ‘traditional’ werkt precies zoals een vak volgen nu gebeurt: de student gaat naar het college en stelt daar vragen. Tijdens het college is alle ruimte voor herhaling en extra uitleg. Er is wel één verschil: hoorcolleges vervallen, de theorie is opgeknipt in losse kennisclips per onderwerp.

PracticalDe leerweg ‘practical’ is voor studenten die de stof direct willen toepassen en de theorie op die manier willen eigen maken. Deze groep gaat aan de slag met projectopdrachten die meerdere weken in beslag nemen. Door het maken van opdrachten komen studenten vanzelf in aanraking met de theorie.

IndividualDe leerweg ‘individual’ geeft de student de ruimte en verantwoordelijkheid om zelf en in eigen tempo de stof te doorlopen. Alle lesstof is beschikbaar op één digitaal platform. De ‘individual’-student kiest uit de leerwegen ‘traditional’ en/of ‘individual’ de opdrachten die hem of haar helpen bij de voorbereiding op het tentamen.

Aan het einde van het blok maken alle studenten hetzelfde tentamen. Het grote verschil is dus dat ze nu zelf kiezen hoe ze zich daarop voorbereiden.

De flexibele propedeuseBinnen het cluster M&B wordt hard gewerkt aan de flexibele propedeuse. Op deze manier moeten optimale omstandigheden worden gecreëerd om de student te laten leren. Flexibel staat voor ruimte om te kiezen binnen bepaalde kaders. Concreet betekent dit het volgende: de flexibele propedeuse bestaat uit een generieke basis waarin studenten hbo-vaardigheden leren, zoals onderzoek, taal- en communicatieve vaardigheden. Dit kan de student op meerdere niveaus en met verschillende lesvormen behalen. Tegelijkertijd wordt een opleidingsspecifiek deel gevolgd. De student kiest dus nog steeds voor een specifieke opleiding, maar kan gedurende het jaar overstappen naar een andere opleiding, zonder daarmee veel tijd te verliezen.

Op weg naar toekomstbestendig onderwijs“De wereld om ons heen verandert sneller dan ooit. Daardoor is het steeds moeilijker om te voorspellen hoe de wereld er over een paar jaar uitziet”, stelt Anke van Vuuren, directeur van het cluster Management & Bedrijf. “Als Hogeschool Leiden willen wij onze school zo vormgeven dat wij onze studenten nu, maar ook in de toekomst, onderwijs kunnen aanbieden dat aansluit bij nieuwe ontwikkelingen.” Daarvoor zijn drie strategische doelen vastgesteld: de student die gaat leren, stabiele opleiding met flexibele inhoud en onderwijs voor nieuwe doelgroepen.

Meer weten over deze doelen? Bekijk dan het filmpje. Scan de QR-Code

2015 stond voor de Ondernemingsraad (OR) en de Studentenraad (SR) gedeeltelijk in het teken van verkiezingen. Met ingang van het studiejaar 2015/2016 is Peter van Hinsbergh, tweedejaars student SPH en momenteel vier jaar actief in de Studentenraad, voorzitter van deze Raad. Vincent Jongste werkt inmiddels acht jaar op de hogeschool als docent (Arbeids)Recht, zit drieënhalf jaar in de OR en is daarvan ook de voorzitter.

Waarom hebben jullie destijds gekozen voor een positie in de medezeggenschapsraden?Peter: “Ik wilde naast mijn studie iets doen om mezelf nog verder te ontplooien en ik wilde iets betekenen voor de hogeschool. Zo kwam ik terecht bij de Studentenraad. We streven allemaal naar een bepaalde kwaliteit van onderwijs. Als lid van de Studentenraad kun je daar echt een bijdrage aan leveren.”

Vincent: “Ik heb gekozen voor een positie in de OR, omdat ik geloof dat door intensievere betrokkenheid van medewerkers, de gelaagdheid en de kwaliteit van de besluiten toeneemt. Beslissingen worden op die manier verrijkt.”

Peter: “Uiteindelijk heb je gezamenlijk het doel een zo goed mogelijk beleid neer te zetten waardoor iedereen een betere toekomst heeft binnen de hogeschool, zowel studenten, docenten als medewerkers. Dat is niet altijd even makkelijk, want er zijn steeds veel afwegingen te maken. Maar juist nadenken daarover, maakt het interessant.”

Medezeggenschap in de spotlight

‘Er is bewust gekozen om studenten apart te gaan betrekken door middel van het instellen van een gedeelde

medezeggenschap’ - Agnita Mur

‘Nadenken over al die verschillende afwegingen maakt deze functie interessant’ – Peter

4545

VERB

INDI

NG M

ET

DE R

EGIO

EN

MKB

44


NormaalHet cluster Social Work en Toegepaste Psychologie speelde al eerder in op deze ontwikkelingen. “Daaraan liggen drie sporen ten grondslag”, verklaart Nico van Tol, directeur cluster SW&TP. “De hogeschool als werkgever wil en moet inspelen op de ontwikkelingen. Bovendien dient integratie plaats te vinden in de opleiding, zodat we niet alleen kundige, maar ook modern gevormde afgestudeerden – noem ze wereldburgers – blijven afleveren. En Hogeschool Leiden wil uitdrukkelijk van betekenis zijn voor mensen met een beperking of afstand tot de arbeidsmarkt in de regio. Arbeidsinclusie zien wij niet als opgave, maar als de normaalste zaak van de wereld. Nederlanders denken vaak in categorieën, maar het is belangrijk om je te realiseren dat de categorie ‘normaal’ maar weinig mensen telt…”

Vanuit die visie startte de hogeschool in 2010 het werk-leercentrum in samenwerking met Gemiva/SVG als middel om studenten met de doelgroep, mensen met een beperking en afstand tot de arbeidsmarkt, in aanraking te laten komen. “En dat pakte goed uit. Zowel voor cliënten als voor de studenten”, vertelt Wiep Staal, onderwijsmanager Master Jeugdzorg. Ze vervolgt: “Stelden we toen één medewerker met een arbeidsbeperking aan, inmiddels zijn er zeven mensen via de Wmo in diverse functies aan het werk. Het talent van mensen is altijd ons uitgangspunt. En uiteraard mag de inzet van mensen met een arbeidsbeperking niet ten koste gaan van de kwaliteit.”

Naast deze zeven mensen hebben op dit moment ook zeven medewerkers vanuit de Participatiewet een baan binnen Hogeschool Leiden gevonden. Een baan passend in het functiehuis van de hogeschool en met een daarbij behorend salaris. Nico van Tol vult aan: “Wij vinden het belangrijk dat mensen met plezier werken en deelnemen in het team. ‘Job carving’ kan een goed middel zijn om een functie op een andere manier in te vullen. Het betekent dat we kritisch kijken naar de vacature en deze eventueel aanpassen aan de belastbaarheid, kennis en vaardigheden van de kandidaat. Dat vraagt een andere benadering en beeldvorming. Ook daar zijn we uitdrukkelijk mee bezig, onder andere via intervisie. Door de eerdere positieve resultaten ervaren medewerkers en studenten dat het werkt.”

BegeleidingOp basis van functiecreatie komen er bij Hogeschool Leiden nieuwe vacatures vrij voor mensen met een arbeidsbeperking. Zo zijn mensen uit die doelgroep momenteel werkzaam in de ICT-ondersteuning als docent, conciërge, administratief medewerker en onderwijs- en onderzoeksassistent. Mensen die werken in het kader van de Participatiewet worden net zo begeleid als iedere andere nieuwe medewerker. Staal: “Iedereen die werkt in wat wij het Wmo-kader noemen, heeft wel een vaste mentor en wordt ook door collega’s begeleid. Bovendien is er nog een jobcoach van UWV of Gemiva/SGV. In geval van een vacature ontvangen we via de jobcoaches diverse cv’s die we in de sollicitatieprocedure meenemen.”

Resultaten delenDe hogeschool deelt graag zijn kennis en ervaring met andere werkgevers. Momenteel ontwikkelt het cluster SW&TP een kennisbank met business cases, modellen en achtergrondinformatie. De film Ruim baan voor participatie op YouTube geeft veel handvatten. In de vier onderzoeken die zijn afgerond, zijn de juridische aspecten van de uitvoering van de Participatiewet, de implementatie in een team, het draagvlak binnen de hogeschool en de benodigde begeleiding onderzocht. Nieuwe onderzoeken naar de effecten van de Participatiewet zijn nog gaande, zoals het onderzoek naar de effecten op de werkvloer en de kansen op de arbeidsmarkt voor jongeren van het voortgezet speciaal onderwijs. Omdat slechts een deel van de doelgroep is geregistreerd in het zogeheten doelgroepregister bij het UWV, voert Hogeschool Leiden in samenwerking met gemeenten en drie sociale werkvoorzieningen eveneens een onderzoek uit naar mensen die nergens staan geregistreerd, het niet-identificeerbare deel van de doelgroep. “Onze studenten onderzoeken de rol van de begeleiders”, licht Aart Rietveld toe, onderwijsmanager Toegepaste Psychologie. “Dan gaat het er bijvoorbeeld om kenmerken van de doelgroep te leren, ervaren en onderzoeken. Het maken van een goede match vraagt om een multidisciplinaire samenwerking.”

Onze samenleving verandert. De overheid trekt zich steeds meer terug en vraagt een toenemende inbreng en participatie van de burgers zelf. Wetgeving zet daar extra druk achter. Vanaf 2015 geldt de Participatiewet, die bepaalt dat de overheid extra banen moet creëren voor mensen met een beperking of afstand tot de arbeidsmarkt. Voor Hogeschool Leiden komt dat concreet neer op nieuwe functies voor 28 mensen in de komende tien jaar.

Met elkaar een nieuwe samenleving vormgeven

4746


4746

49


49

EL CIDOok in 2015 vond EL CID, het gezamenlijke introductieprogramma van de hogeschool en de universiteit, weer plaats. Tijdens deze introductie van 10 tot en met 14 augustus 2015 maakten nieuwe studenten kennis met de stad Leiden, de hogeschool en de universiteit. Het introductieprogramma is tot stand gekomen in samenwerking met de El Cid commissie, vertegenwoordigers van Hogeschool Leiden en de Universiteit Leiden.

Gedurende de week werden er diverse activiteiten georganiseerd in en rondom het gebouw van de hogeschool. Zo konden nieuwe studenten op het StukoSquare een college zoenen volgen en gaf BNN-presentator Jan Versteegh een college over de Wereld van Drugs.

Ook biedt het introductieprogramma exposureruimte aan studenten die actief zijn in studentenverenigingen, sportverenigingen, etc. Een van onze studenten is bijvoorbeeld actief bij El Cid. Anna Oroschin, student Commerciële Economie, had in het bestuur de functie van Commissaris Logistiek.

4948 4948


ColofonDit is een uitgave van Hogeschool Leiden

Tekstproductie, conceptontwikkeling

eindredactie:Afdeling Marketing en Communicatie

Eindredactie: Babette Dessing - Journalistieke Producties

Fotografie:Hoyinck Photography

Vera Duivenvoorden

Vormgeving:UwMerk!Waardig

Rotterdam

Drukkerij:Drukkerij Tuijtel

Voor het tweede jaar op rij werd de personeelsconferentie van Hogeschool Leiden gekoppeld aan de start van het nieuwe studiejaar. Jaarlijks wordt er een cluster benoemd die zorgdraagt voor dit evenement. Dit jaar was dat cluster Educatie, samen met vertegenwoordigers vanuit het onderwijs en de ondersteunende afdelingen. Met hoofd, hart en handen werd door de collega’s op maandag 24 augustus 2015 gezocht naar het centrale thema van de dag: ‘Jouw waarde – Mijn waarde’. Na een gezamenlijke opening met lunch werden inspirerende workshops (veelal door collega’s) gegeven. De middag werd afgesloten met de quiz ‘Waar(d) – Niet waar(d)’.

Personeelsconferentie 2015


5050

Hogeschool Leiden

Zernikedreef 11 2333 CK LeidenPostbus 382 2300 AJ Leiden

071 - 518 88 00

[email protected]

hsleiden.nl

facebook.com/HSLeidenNL

twitter.com/HSLeidenNL

linkedin.com/company/hogeschool-leiden

Jaarbeeld - Hogeschool Leiden · een muurschildering. Tijdens het pilotproject ‘Kunst in...

Documents

Transcript of Jaarbeeld - Hogeschool Leiden · een muurschildering. Tijdens het pilotproject ‘Kunst in...