Jaar verslag 2015 2016 - rblwest-brabant.nl · regio de hoogste prioriteit. We streven er immers...

Jaarverslag 2015 2016

Verzorgd door Regionaal Bureau Leerplicht West-Brabant in samenwerking met de gemeenten uit de regio

Voor u ligt het jaarverslag 2015-2016 van het Regionaal Bureau Leerplicht. Kinderen van 5 tot 18 jaar moeten in Nederland verplicht naar school. Dat klinkt niet aantrekkelijk: een plicht. Ze moéten iets, en dat kan weerstand oproepen.

Plichten zijn onlosmakelijk verbonden met rechten. Ieder kind in Nederland heeft namelijk recht op onderwijs. Dat funda-mentele recht vinden we zó belangrijk, dat we het ook maar meteen verplicht hebben gemaakt. In Nederland is het recht op

onderwijs diep in ons denken verankerd. We staan er echter maar zelden bij stil dat er nog zoveel plekken in deze wereld zijn waar dit fundamentele kinderrecht totaal niet vanzelfsprekend is. Waar kinderen vooral bezig zijn met overleven, met werken om te kunnen eten. Waar verwaarlozing of verslaving voor de deur liggen te wachten om toekomsten te breken en jonge levens te vernielen.

Vanuit dat perspectief is het recht op onderwijs een groot voorrecht. Dat zet ook dat begrip ‘plicht’ in een heel ander licht. Ik weet namelijk dat al die medewerkers van het Regionaal Bureau Leerplicht, samen met alle medewerkers in het onder-wijsveld, het als hun diepe plicht zien om kinderen te helpen van dit unieke voorrecht gebruik te laten maken. Niet omdat ze het belangrijk vinden dat de regeltjes gevolgd worden. Omdat ze kinderen en jongeren willen plagen of lastigvallen. Maar omdat ze diep gemotiveerd zijn om iedere jongere, ongeacht afkomst, sociale klasse of inkomenssituatie, te helpen op hun eigen weg richting een kansrijke toekomst. En die toekomst begint met onderwijs.

Miriam Haagh,

Bestuursvoorzitter RBL West-Brabant Wethouder Onderwijs Breda

SAMENVATTING, REGIONALE TRENDS EN SPEERPUNTEN

ONDERWIJS: RECHT OF PLICHT?

Het aantal jongeren in deze regio is dit jaar vrij stabiel gebleven. Ten opzichte van vorig jaar is er een lichte stijging van 0,2%. Op peildatum 31 juli 2016 waren er in de regio van het RBL 141.804 jongeren tussen de 5 en 23 jaar.

Ten opzichte van vorig jaar zien we ook een stijging van maar liefst 762 leerlingen die wél hun startkwalificatie hebben behaald, een positieve ontwikkeling die zich hopelijk voortzet in het huidig schooljaar.

Leerplichtige leerlingen zonder schoolinschrijving hebben in deze regio de hoogste prioriteit. We streven er immers naar dat alle jongeren tot 18 jaar op school zitten, tenminste tot het moment waarop de startkwalificatie is behaald. De leerplichtambtenaar stelt, in overleg met onze samenwerkingspartners, alles in het werk om absoluut verzuim op te lossen.

In totaal werden 4.436 verzuimmeldingen opgepakt door medewerkers van het RBL West-Brabant. Het aantal meldingen is met 228 gestegen ten opzichte van vorig jaar. Een stijging van het aantal meldingen betekent niet per definitie een hoger verzuim. Het betekent wél een verhoging van het geregistreerde verzuim en de meldingen. Het RBL West-Brabant zet in op een betere registratie en melding door de onderwijsinstellingen. Frequenter bezoek en contact met school levert in de praktijk een verhoging van het aantal geregistreerde verzuimmeldingen op. Door DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs) wordt het verzuimloket ingericht om het melden van verzuim gemakkelijker te maken. Scholen melden bij één loket en DUO stuurt de meldingen vervolgens door.Deze tool is nu alleen nog beschikbaar voor het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. Vanaf 2017 kunnen ook basisscholen en scholen voor speciaal onderwijs verzuim melden via het verzuimloket van DUO. Dit zal, in het schooljaar 2016-2017, vermoedelijk een toename van het aantal verzuim-meldingen gaan opleveren. Alle verzuimmeldingen komen binnen bij de administratie van het RBL. Daar wordt bekeken welke meldingen direct kunnen worden afgedaan en welke meldingen worden doorgezet naar de verschillende leerplichtambtenaren.

Hoewel de aandacht steeds meer gaat naar het verlenen van zorg en begeleiding blijft handhaving noodzakelijk. Leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders geven allemaal aan dat de problematiek van de jongeren die verzuimen in toenemende mate zwaarder is geworden. Verzuim leidt niet altijd tot een proces-verbaal, vaak wordt er eerst een waarschuwing gegeven aan de jongere. Het aantal waarschuwingen hebben we dit jaar ook in het jaarverslag opgenomen.

De leerplichtwet kent een aantal gronden voor vrijstelling. De meest gebruikte in deze regio is een vrijstelling op grond van artikel 5 onder c, het volgen van onderwijs op een school in het buitenland. Ruim 900 kinderen wonen wel in deze regio, maar volgen met name in België onderwijs.

Er is afgelopen schooljaar veel meer focus geweest op het begeleiden van de leerling/jongere naar een andere opleiding of naar werk. We hebben in de gehele regio afgelopen schooljaar sterk ingezet op de begeleiding van de ‘nieuwe’ voortijdig schoolverlaters, met als positief gevolg dat er in elke gemeente meer jongeren actieve begeleiding hebben gehad.

Ook het afgelopen schooljaar is er in de regio veel aandacht geweest op verzuim 18+. Dat gebeurt in de vorm van het project ‘Verzuim 18+ We missen je’. Het doel een duurzame beweging op gang te brengen die bijdraagt aan preventie van Verzuim 18+ en van voortijdig schoolverlaten, is daarmee geslaagd.

De hele regio West-Brabant heeft de registratie van het aantal leerlingen en hun schoolloopbaan heel goed op orde. De basisregistratie is sluitend. Wij registreren niet alleen het aantal begeleidingen maar ook datgene waar we (even) niets aan kunnen doen. Van elke jongere die thuis zit in de leerplichtige leeftijd weten we wat er aan de hand is. Al deze leerlingen zitten in een traject terug naar school of in een passend zorg traject.

De regeling ‘Regionale aanpak voortijdig schoolverlaten’, de prestatiesubsidie voor het voortgezet onderwijs en de Regeling prestatiebox MBO had als doelstelling om het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters landelijk terug te dringen tot maximaal 25.000 voortijdig schoolverlaters gemeten aan het einde van

schooljaar 2014-2015. Voor onze regio was dat 1.8% van de totaal aantal jongeren van 12-23 jaar. Wij hebben deze doelstelling behaald in West-Brabant.

De grootste groep voortijdig schoolverlaters hadden als laatste schoolinschrijving een onderwijsinstelling voor middelbaar beroepsonderwijs. De regio West-Brabant doet het goed. Als we onze resultaten vergelijken met andere regio’s van ongeveer gelijke samenstelling doen we het gelijk tot iets beter. Regio’s waarin zich grote steden bevinden hebben over het algemeen meer voortijdig schoolverlaters dan het landelijk gemiddelde.

1REGIONAAL BUREAU LEERPLICHT/JAARVERSLAG 2015 - 2016

In oktober werd de subsidieaanvraag ‘Iedereen op z’n plaats in West-Brabant’ ondertekend. Voorafgaand aan deze aanvraag is de vsv-problematiek door de regionale Regiegroep vsv uitgebreid geanalyseerd wat geleid heeft tot een nieuwe vierjarige aanpak voor vsv en voor jongeren in een kwetsbare positie. In de Regiegroep nemen vertegenwoordigers van de school besturen voor VO en MBO deel, 3 samenwerkingsverbanden passend onderwijs en de 18 gemeenten uit deze RMC regio.

Per gemeente of intergemeentelijke samenwerking in West-Brabant is er een vaste contactpersoon voor alle scholen, zo ook op het Praktijkonderwijs en Voortgezet Speciaal Onderwijs. De vaste contactpersoon neemt deel aan het casusoverleg op deze scholen. In dit overleg worden de uitstroomprofielen (arbeid/onderwijs/dagbesteding) van alle leerlingen die in het laatste schooljaar en, indien nodig, leerlingen in het voorlaatste school-jaar, zitten besproken. Ook wordt besproken welke leerlingen naar verwachting zonder extra ondersteuning de arbeidsmarkt niet kunnen bereiken. Met deze aanpak hebben we de kwetsbare jongeren al in beeld wanneer zij nog ingeschreven staan op school en kunnen we al maatwerk bieden wanneer een jongere dreigt de school te moeten verlaten.

Regionale Speerpunten 2016 / 2017De regionale samenwerking betreft de samenwerking onderling binnen de regio. In de regio werken de 43 leerplichtambtenaren, trajectbegeleiders en administratief medewerkers van het RBL samen aan onze gezamenlijke visie: ‘Iedere West-Brabantse jongere zonder startkwalificatie zit op een passende school, is op weg naar een startkwalificatie, of wordt begeleid naar de voor hem hoogst haalbare startpositie in de maatschappij’. Verminderen en voorkomen van het schoolverzuim, handhaven van de

leerplicht, recht op onderwijs en terugdringen van voortijdig schoolverlaten zijn ook in 2017 speerpunten. Met de aanpak van het verzuim bestrijden we voortijdige ongediplomeerde uitval.

Met de aanvraag voor financiering regionale maatregelen 2017-2010 (iedereen op z’n plek in West-Brabant) zal de regio een effectieve bijdrage leveren aan het verder terugdringen van voortijdig schoolverlaten. Dat is nodig want de landelijke doelstelling voor 2020 gaat uit van een structurele vermindering van het aantal uitvallers met 5.000 tot maximaal 20.000 per jaar.

We zetten de komende schooljaren in op een betere arbeids-marktvoorbereiding voor jongeren in een kwetsbare positie. Het RMC treedt op als intermediair tussen onderwijs en arbeidsmarkt. Het gaat om een intensievere aanpak (individueel en groeps-gewijs) waardoor jongeren beter worden gefaciliteerd voor de overgang naar de arbeidsmarkt, met als uiteindelijke doel ook deelname op de arbeidsmarkt. We willen in de regio samenwerken met de gemeenten, onderwijs (praktijkschool en Entree), werk-gevers, arbeidsbemiddelingspartners en speciale vsv-werkcoaches.

Door actieve benadering en samenwerking met de partners onderwijs, zorg en arbeidsmarktbeleid willen we het aantal voortijdig schoolverlaters zonder werk verminderen en daarmee jeugdwerkloosheid voorkomen.

Binnen het onderwijs worden de jongeren in een kwetsbare positie voor wie doorstroom naar niveau 2 niet haalbaar is, of die een verhoogde kans op voortijdig schoolverlaten hebben, tijdig opgepakt om ze zowel individueel als in groepsverband in zelfredzaamheid en sociale- en arbeidsvaardigheden te trainen.

Aanpak verzuim 18+ blijft een speerpunt voor komend schooljaar.

De scholen en onze RMC-trajectbegeleiders voeren eerder en frequenter gesprekken met verzuimende jongeren.

Gebruik van Social Media en de vernieuwde website zullen actief worden ingezet. Zo zullen we ook komend schooljaar onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om meer digitaal te communiceren met de jongeren.

Om het aantal thuiszitters nog verder naar beneden te brengen gaan leerplichtambtenaren en de West-Brabantse Regionale Samenwerkingsverbanden (RSV’s) de afspraken met betrekking tot thuiszitters aanscherpen. De RSV’s zijn samen met de scholen verantwoordelijk voor het realiseren van Passend Onderwijs. De samenwerkingsverbanden Primair Onderwijs en Voorgezet Onderwijs zijn verantwoordelijk voor de thuiszitters. Er vinden in de regio zogenaamde matchgesprekken plaats tussen RBL en het samenwerkingsverband waar op casuïstiek-niveau afspraken worden gemaakt wie welke casus gaat oppakken om de leerlingen weer in het onderwijs te plaatsen. De samenwerking is altijd goed geweest en het afgelopen jaar nog meer geïntensiveerd. Het protocol thuiszitters is aangescherpt en wordt door de samenwer-kingsverbanden in West-Brabant nageleefd. Komend schooljaar streven we naar een nog intensievere samenwerking wat zich zal vertalen in een thuiszitterspact in deze regio.

Binnen het thema ‘verbeteren van de overstap van VO naar MBO' is de doelstelling de VO-leerling zo vroeg mogelijk in beeld te hebben en te ondersteunen bij de overstap om voortijdig schoolverlaten (vsv) te bestrijden. Tevens heeft passend onderwijs haar intrede gedaan, waarmee het doel wordt gesteld leerlingen op een zo geschikt mogelijke plaats onderwijs te laten genieten.

Om deze doelen te realiseren is ter ondersteuning in het school-jaar 2015/2016 het informatiesysteem Intergrip in de gehele regio in gebruik genomen. Dit naar aanleiding van een succesvolle DDD (digitaal doorstroom dossier) pilot met een klein aantal VO scholen en één MBO instelling in schooljaar 2014/2015. Intergrip zorgt onder andere voor overzicht, inzicht en afgestemde processen om zodoende een significante bijdrage te leveren aan de voornoemde doelstelling.

Naast deze algemene doelstelling is er in het afgelopen jaar voor gezorgd dat:• 100% van de VMBO-scholen Intergrip gebruikt voor de

overstapleerlingen;• 100% van de 4de -jaar VMBO leerlingen geregistreerd en

bekend zijn in Intergrip;• Op ieder moment inzicht kan worden gegeven per school/

gemeente in de status van de overstappende leerling;• De regionale MBO-instellingen periodiek gegevens aanleveren

(en landelijk gezien inmiddels 2/3de van alle MBO-instellingen dit doen);

• De werklast bij het VO (decanen), MBO en Leerplicht/RMC is teruggedrongen door het automatisch koppelen van bestanden waardoor de administratieve lasten afnemen;

• Een gezamenlijk platform van VO, MBO en Leerplicht/RMC is opgezet om richting te geven binnen het project en de achter-ban in de regio eenduidig aan te kunnen sturen.

In schooljaar 2015/2016 hebben 45 West-Brabantse VO instellingen met Intergrip gewerkt, er zijn 4824 VO leerlingen gevolgd. Dit betreft 77 havisten en 4747 VMBO leerlingen.Gedurende het schooljaar is door de drie partners in de keten; VO, MBO en Leerplicht/RMC samengewerkt om alle leerlingen goed over te laten stappen naar een passende vervolgopleiding. Resultaat van deze samenwerking en bijbehorende activiteiten op 1 oktober is dat 4385 leerlingen een definitieve status in Intergrip hebben.

Tijdens de Dag van de Leerplicht, op donderdag 17 maart gingen scholieren van verschillende regionale middelbare scholen in debat over de leerplichtwet. Aan de hand van stellingen werden leerlingen uitgedaagd met elkaar te discussiëren over de leerplicht én het publiek te overtuigen. Dit debat is een van de middelen om te luisteren naar de scholieren zelf; wat vinden zij van de Leerplichtwet en het recht op onderwijs? Wat ons betreft gaan we veel vaker in gesprek met diegene waar het om gaat en zetten we (nog meer dan we al doen) in op het voorkomen van langdurig schoolverzuim.

Het schooljaar 2015-2016 was het vijfde jaar waarin de 18 West-Brabantse gemeenten met elkaar samenwerken binnen het Regionaal Bureau Leerplicht West-Brabant. Het RBL is een stevige gesprekspartner in de regio en een groot belangenbehar-tiger van het tegengaan van schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten onder West-Brabantse jongeren van 5 tot 23 jaar. Het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters daalt, mede door de inzet van het RBL en de samenwerking met de scholen. Het bestrijden van verzuim en vroegtijdige schooluitval van jongeren ouder dan 18 jaar blijft komend schooljaar 2016-2017 een belangrijk speerpunt. Jongeren zonder diploma worden door de leerplichtambtenaren en RMC trajectbegeleiders samen met de partners in de regio begeleid naar een goede startpositie op de arbeidsmarkt.

Samenwerking is noodzakelijk vanwege de gezamenlijke verantwoordelijkheid. Goede samenwerking tussen onderwijs, hulpverlening, partners arbeidstoeleiding, gemeenten en diverse andere partners is van groot belang. Vanaf december 2015 geef ik leiding aan het regionale administratieteam en aan de leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders van de niveau 2-gemeenten. Ik heb mogen ervaren dat het met de samen-werking goed zit; Enerzijds tussen de leerplichtambtenaren in de gehele regio en anderzijds tussen de diverse partners. Er is een goede basis voor verdere intensievere samenwerking om te werken aan onze kernwaarden, visie en missie.

Onze mensen werken voor de gehele regio West-Brabant en zijn daar ook te vinden; in de verschillende gemeenten en op de verschillende scholen. We zoeken het contact en zijn in gesprek met de jeugd waar het om én over gaat!

Afgelopen jaar hebben we een nieuwe functie aan het RBL toegevoegd; de kwaliteitsmedewerker. Zij beheert en verstrekt de benodigde gegevens uit ons systeem en brengt onze medewerkers op de hoogte van de laatste ontwikkelingen in dit systeem. Daarnaast voert zij periodieke controles uit op onze werkprocessen en doet zij verbetervoorstellen. Ze heeft een belangrijke signaalfunctie in deze regio ter verbetering van onze kwaliteit én dus onze dienstverlening. Mede door de kwaliteits-medewerker hebben we beter zicht op de cijfers en kunnen we meer verdieping halen uit de cijfers.

De belangrijkste gegevens en cijfers vindt u in dit jaarverslag. De bijgevoegde tabellen geven een cijfermatig beeld van deze regio. Achter deze cijfers zitten vaak bijzondere situaties waarbij een enorm groot netwerk zich inzet voor de juiste oplossing. Met de toegevoegde artikelen hebben we in dit jaarverslag een beeld willen geven van het enorme netwerk en het ‘verhaal achter de cijfers’.

Het jaarverslag geeft een goed beeld van het afgelopen schooljaar. Wilt u meer weten over het RBL West-Brabant, de manier van werken en de uitdagingen waar we voor staan? Neem dan contact op met ons via (076) 529 81 10 of info@rblwest-brabant.

Pieter VerdaasdonkTeamleider RBL West-Brabant

‘In gesprek met’

2

Tabel 1 / Aantal jongeren 5 - 23 jaar naar leerplichtstatus Onderstaande tabel betreft het aantal jongeren van 5 tot 23 jaar op peildatum 31-07-2016 in de, bij de gemeenschappelijke regeling aangesloten, 18 gemeenten.Ten opzichte van vorig jaar is er een lichte stijging van het aantal jongeren in onze regio; van 141.539 in 2015 naar 141.804 in 2016, zijnde nog geen 0,2%.

Bij de kolom ‘RBL niet in GBA’ gaat het om personen die op de startdatum van het werkproces nog niet waren ingeschreven in één van de regiogemeenten, maar die al wel in een regiogemeente naar school gingen en een onderwijsnummer hadden. Dit kan bijvoorbeeld gaan om nieuwkomers of andere personen die in de regio verblijven of hebben verbleven, maar nog niet staan ingeschreven. Soms komen DUO*-mel-dingen en ondersteuningsvragen eerder binnen dan informatie over de GBA-inschrijving vanuit de gemeente.

*DUO (Dienst Uitvoering Onderwijs) is de uitvoeringsorganisatie van de

Rijksoverheid voor het onderwijs. DUO financiert en informeert onderwijsdeelnemers en onderwijsinstellingen en organiseert examens. Zo maakt DUO goed onderwijs mogelijk. Het RBL West-Brabant heeft intensief contact om te komen tot de meest betrouwbare informatie die we delen in de regio.Door DUO wordt ook het verzuimloket ingericht om het melden van verzuim gemakkelijker te maken. Scholen melden bij één loket en DUO stuurt de meldingen vervolgens door naar de juiste woongemeente van de betreffende leerling. Het RBL gebruikt deze gegevens om direct controle uit te voeren en de benodigde stappen te zetten. Het primair onderwijs en het speciaal onderwijs kunnen nog geen gebruik maken van het verzuimloket van DUO. Naar verwachting wordt het verzuimlo-ket in 2017 ook uitgerold voor deze twee onderwijstypen.

De verschillende doelgroepen uit Tabel 1 toegelicht:Jongeren tussen de 5 en 18 jaar moeten onderwijs volgen totdat ze een startkwalificatie hebben of 18 jaar worden. Voor leerlingen van 5 tot 16

jaar heet dit leerplicht. Voor jongeren tussen 16 en 18 jaar heet dit de kwalificatieplicht.Ouders of verzorgers van jongeren tussen de 5 en 16 jaar moeten hun kinderen inschrijven op school. Volgens de leerplichtwet moeten jongeren ook echt naar die school gaan. Jongeren die na hun 16e nog geen startkwalificatie hebben, moeten tot hun 18e onderwijs volgen en ingeschreven staan op school. Een startkwalificatie is een vwo-diploma, havo-diploma of mbo-diploma op niveau 2 of hoger.

Jongeren tot 23 jaar die in het lopende jaar hun startkwalificatie hebben behaald staan genoemd onder de doelgroep Startkwalificatie behaald. Ten opzichte van vorig jaar zien we een stijging van 762 leerlingen die wél hun startkwalificatie hebben behaald (van 28.536 in 2015 naar 29.298 in 2016)

De Boven leerplichtig doelgroep zijn de 18+ jongeren (uiteraard tot 23 jaar) die nog geen startkwalificatie hebben behaald.

Doelgroep

Aalb

urg

Alph

en-C

haam

Baar

le-N

assa

u

Berg

en o

p Zo

om

Bred

a

Drim

mel

en

Etten

-Leu

r

Geer

trui

denb

erg

Hald

erbe

rge

Moe

rdijk

Oos

terh

out

Rbl -

niet

in G

BA-

Roos

enda

al

Rucp

hen

Stee

nber

gen

Wer

kend

am

Woe

nsdr

echt

Wou

dric

hem

Zund

ert

Tota

al

Leerplichtig 2.093 1.336 745 8.366 23.596 3.432 6.058 2.922 3.680 5.016 7.122 370 10.015 2.395 2.917 4.059 2.739 2.123 2.456 91.440

Kwalificatieplichtig 165 95 53 690 1.851 312 404 208 305 418 602 41 829 209 233 290 226 152 237 7.320

Startkwalificatie behaald 596 444 193 2.296 9.754 1.078 1.633 769 1.065 1.351 1.971 110 2.902 815 862 1.219 709 593 938 29.298

Boven leerplichtig 263 138 103 1.454 3.745 443 735 342 539 630 1.059 125 1.659 387 559 433 425 228 479 13.746

Totaal 2015-2016 3.117 2.013 1.094 12.806 38.946 5.265 8.830 4.241 5.589 7.415 10.754 646 15.405 3.806 4.571 6.001 4.099 3.096 4.110 141.804

Totaal 2014-2015 3.187 2.007 1.107 12.795 38.676 5.337 8.687 4.270 5.599 7.393 10.795 504 15.393 3.848 4.584 5.932 4.157 3.101 4.167 141.539

Tabel 2 / Jongeren naar type onderwijs van laatste schoolinschrijving

In deze tabel is te zien in welk type onderwijs de bovenvermelde jongeren uit tabel 1 waren ingeschreven op 31-07-2016. Het Speciaal Basisonderwijs (SBO) is in dit jaarverslag, zoals in de wetgeving (Wet Primair Onderwijs (WPO) en Wet Expertise Centra (WEC)) is aangegeven, gerekend tot de categorie Primair Onderwijs.

*De categorie ‘overig’ houdt in dat er op de peildatum (31-07-2016)

geen schoolinschrijving was. Hieronder vallen o.a. examenkandidaten (zonder startkwalificatie), personen met een startkwalificatie, jongeren die in het buitenland op school zaten op de peildatum, of jongeren die om een andere reden een vrijstelling van inschrijving hadden. Dit lijkt een grote groep, in tabel 1 is echter te zien dat van deze 38.808 leerlingen er 26.929 leerlingen een startkwalificatie hebben behaald en in tabel 11 zien we dat er 1.313 jongeren waren met een vrijstelling van

schoolinschrijving. Daarnaast hadden alle leerlingen die examen hebben gedaan in dit schooljaar op de peildatum geen schoolinschrijving. 4048 van de categorie ‘overig’ zijn leerplichtig waarvan 70% in het examen-jaar zaten en daarom eind juni, begin juli uitgeschreven werden van een opleiding. Het streven van RBL is om volgend schooljaar een nog beter zicht te krijgen op de categorie ‘overig’.

Aalb

urg

Alph

en-C

haam

Baar

le-N

assa

u

Berg

en o

p Zo

om

Bred

a

Drim

mel

en

Etten

-Leu

r

Geer

trui

denb

erg

Hald

erbe

rge

Moe

rdijk

Oos

terh

out

Rbl -

niet

in G

BA-

Roos

enda

al

Rucp

hen

Stee

nber

gen

Wer

kend

am

Woe

nsdr

echt

Wou

dric

hem

Zund

ert

Tota

al

Primair onderwijs 1.301 795 374 5.097 15.076 2.052 3.837 1.832 2.251 3.068 4.257 103 6.066 1.418 1.773 2.555 1.477 1.329 1.337 55.998

Speciaal onderwijs 10 24 9 151 367 53 135 45 59 73 164 2 175 34 54 32 43 11 63 1.504

Voortgezet speciaal onderwijs 21 25 8 135 368 47 91 48 63 58 119 6 173 35 47 37 95 13 38 1.427

Voortgezet onderwijs 745 469 229 3.115 8.469 1.290 2.024 994 1.284 1.813 2.790 86 3.598 861 1.010 1.360 937 761 910 32.745

Middelbaar beroepsonderwijs 275 169 89 1.090 2.530 520 683 362 510 643 846 21 1.279 375 397 510 363 250 410 11.322

*Overig 765 531 385 3.218 12.136 1.303 2.060 960 1.422 1.760 2.578 428 4.114 1.083 1.290 1.507 1.184 732 1.352 38.808

Totaal 2015-2016 3.117 2.013 1.094 12.806 38.946 5.265 8.830 4.241 5.589 7.415 10.754 646 15.405 3.806 4.571 6.001 4.099 3.096 4.110 141.804

Totaal 2014-2015 3.187 2.007 1.107 12.795 38.676 5.337 8.687 4.270 5.599 7.393 10.795 504 15.393 3.848 4.584 5.932 4.157 3.101 4.167 141.539

Weet je dat…De 43 leerplichtambtenaren, trajectbegeleiders en administratief medewerkers onder het RBL West-Brabant hebben in het schooljaar 2015-2016 gewerkt aan 23.130 werkprocessen. Er zijn 16.131 brieven verstuurd, 36.977 e-mails verwerkt en 11.187 telefoongesprekken gevoerd. Er hebben 4268 gesprekken met jongeren en/of hun ouders plaatsgevonden en er is 3145 keer extern overleg geweest.

Leeswijzer tabellenDe peildatum voor de jongerenaantallen in tabel 1 en 2 van dit verslag is 31-07-2016. Bij het aantal werkprocessen in de overige tabellen gaat het om de werkprocessen waar-aan is gewerkt in de periode van 01-08-2015 tot en met 31-07-2016.

Tabellen 1 en 2 geven een totaalbeeld van het aantal jongeren in de regio. Tabellen 3 tot en met 10 geven een beeld over de leer-plichtcijfers (tot 18 jaar). Tabel 11 tot en met 13 geven informatie over de jongeren vanaf 18 jaar, waarbij we in tabel 13 de meest actuele vsv-cijfers van het Ministerie van OCW hebben opgenomen.



Niet enkel bij de dag van de leerplicht is het RBL in het

nieuws maar de dag van de leerplicht is wél bij uitstek de

gelegenheid om de publiciteit te zoeken. Een paar voorbeelden

van initiatieven die zijn geweest;

Op de dag van de leerplicht hebben veel wethouders in de

gehele regio een school bezocht om met basisschoolleerlingen

in gesprek te gaan over leerplicht. De insteek is het ontstaan

en waarom van de leerplicht. Ook zijn in de regio zogenaamde

smoesjeslessen gehouden. Samen met diverse collega’s van

leer plicht hebben wethouders brugklassen in het voortgezet

onderwijs bezocht om te praten over spijbelen. De ‘beste

smoes’ won een ludieke prijs; een wekker om toch zeker bij

de tijd te blijven!

Scholieren van verschillende middelbare scholen gingen met

elkaar in debat over de leerplichtwet. Aan de hand van

stellingen werden leerlingen uitgedaagd met elkaar te

discussiëren over de leerplicht én het publiek, waaronder de

wethouder, te overtuigen. Dit debat is een van de middelen

om te luisteren naar de scholieren zelf; wat vinden zij van de

leerplicht en het recht op onderwijs?

Om een goede invulling te geven aan deze leerplicht dag

hebben een aantal leerplichtambtenaren deelgenomen

aan een bootcamp thuiszitters, die werd georga -

niseerd door onze branchevereniging Ingrado.

We hebben deze dag laten zien dat

´leren een recht is, in plaats van een plicht´.

Het was een leerzame dag met een positieve

insteek! Ook volgend jaar organiseren

we diverse activiteiten in onze regio op

de dag van de leerplicht: de derde

donderdag in maart 2017, reserveer deze

dag alvast in uw agenda.

Dag van de leerplicht: 17 maart 2016

WerkprocessenVanaf tabel 3 gaat het niet meer om het aantal jongeren in West-Brabant maar om het aantal werkprocessen dat door het RBL West- Brabant in behandeling werd genomen.In schooljaar 2015-2016 werden voor West-Brabantse jongeren in totaal 23.130 werkprocessen aangemaakt. Een werkproces is een term die gebruikt wordt in het Jeugd Volg Systeem (JVS), het systeem waarin alle interventies die voor jongeren gedaan worden geregistreerd. We werken met 15 verschillende soorten werkprocessen. Bijvoorbeeld het werkproces ‘Absoluut verzuim’ of ‘Informatie en advies’. Soms is een werk proces in een kwartiertje afgehandeld

maar veel vaker gaat het om een investering van een uur tot wel 40 contactmomenten met leerling, ouders, school en netwerkpartners. In totaal is aan 23.130 werkprocessen gewerkt in schooljaar 2015-2016, waarvan 21.828 door de Leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders. In dit jaar verslag wordt alleen op het niveau van deze werkprocessen gerapporteerd.

Tabel 4 / Relatief en luxe verzuim naar onderwijssoort

In deze tabel staan het aantal werkprocessen relatief en luxe verzuim dat in behandeling zijn genomen in de periode van 01-08-2015 tot en met 31-07-2016, gespecificeerd naar het type onderwijs dat de leerling volgde. Het totaal aantal werkprocessen is vervolgens afgezet tegen het aantal leerlingen. Het aantal werkprocessen is hoger dan het aantal leerlingen. Hieruit blijkt dat er in sommige gevallen sprake was van meerdere verzuimmeldingen bij één leerling.

Er is sprake van relatief verzuim als een leerplichtige jongere wel in een school staat ingeschreven, maar zonder geldige reden les- of praktijktijd verzuimt. Relatief verzuim is de officiële benaming in de Leerplichtwet voor spijbelen. De school zelf blijft verantwoordelijk voor de behandeling van het korter durende relatief verzuim. Bij relatief verzuim wordt onderscheid gemaakt tussen luxeverzuim en signaalverzuim.Relatief verzuim wordt gezien als een belangrijke indicator voor voortijdig schoolverlaten. Jongeren die beginnen met verzuimen hebben daar een reden voor. Ze kunnen overbelast zijn; hebben problemen in de thuissitu-atie, kampen met psychische of medische problemen of ze hebben motivatieproblemen waardoor ze niet aan alle lessen deelnemen. Als op verzuim niet adequaat wordt gereageerd kan dit leiden tot voortijdige schooluitval. Het is een belangrijke taak van de leerplichtambtenaar om elk

verzuim te onderzoeken en te beoordelen of het verzuim verwijtbaar is. Indien na onderzoek blijkt dat er sprake is van zogenaamd signaalverzuim en extra aandacht of zorg nodig is dan wordt daarvoor binnen de school dan wel door jeugdhulpverlening of GGD de benodigde hulp ingeschakeld.

Luxe verzuim wordt geregistreerd als werkproces als ouders, kinderen en jongeren buiten de reguliere school vakanties vrij nemen zonder toestem-ming van de school directeur of leerplichtambtenaar voor bijvoorbeeld vakantie. Over aanvragen < dan 10 dagen beslist de directeur van de school. Voor aanvragen voor verlof vanwege bijzondere omstandigheden van meer dan 10 dagen beslist de leerplichtambtenaar.In totaal werden 4.436 verzuimmeldingen opgepakt door medewerkers van het RBL West-Brabant. Het aantal meldingen is met 228 gestegen ten opzichte van vorig jaar. Een stijging van het aantal meldingen betekent niet per definitie een hoger verzuim. Het betekent wél een verhoging van het geregistreerde verzuim en meldingen. Alle medewerkers van het RBL West-Brabant zetten in op een betere registratie en melding door de onderwijsinstellingen. Frequenter bezoek en contact met school betekent een verhoging van het aantal geregistreerde verzuimmeldingen. Beter het verzuim goed in beeld én geregistreerd zodat we onnodig langdurig verzuim kunnen voorkomen

óf de juiste organisaties uit ons netwerk kunnen inschakelen. Met de inzet van de leerplichtspreekuren op scholen zien we daar waar de spreekuren nieuw zijn een toename is van het melden van verzuim. Daar waar de leerplichtspreekuren al een duidelijke plek hebben binnen de school, zien we een afname.

Een bijzondere categorie in onderstaande tabel is de kolom Registratie Niet ingezetenen (RNI). Sinds 6 januari 2014 kunnen ‘niet-ingezetenen’ zich inschrijven in de Registratie Niet-Ingezetenen (RNI) bij inschrijfvoorzieningen bij 18 gemeenten in Nederland. De gemeente Breda is één van die 18 gemeenten. Mensen met een RNI status zijn personen die niet of korter dan 4 maanden in Nederland wonen binnen een aaneengesloten periode van 6 maanden en die een relatie hebben met Nederlandse overheids-instellingen. Het gaat bijvoorbeeld om mensen die tijdelijk in Nederland werken. Het betreft personen die niet in Nederland wonen, of korter dan vier maanden in Nederland wonen binnen een aangesloten periode van zes maanden. Voorbeelden van categorieën uit deze groep zijn mensen die hier hebben gewoond, maar die naar het buitenland vertrokken zijn. Of mensen die zich vanuit het buitenland hier hebben gevestigd, maar niet geregistreerd zijn, zoals buitenlandse studenten of Oost-Europese werknemers.

Aalb

urg

Alph

en-C

haam

Baar

le-N

assa

u

Berg

en o

p Zo

om

Bred

a

Drim

mel

en

Etten

-Leu

r

Geer

trui

denb

erg

Hald

erbe

rge

Moe

rdijk

Oos

terh

out

Rbl -

niet

in G

BA-

Regi

stra

tie N

iet

Inge

zete

nen

(RN

I)*1

Roos

enda

al

Rucp

hen

Stee

nber

gen

Wer

kend

am

Woe

nsdr

echt

Wou

dric

hem

Zund

ert

Tota

alMiddelbaar beroepsonderwijs 12 7 8 83 380 42 80 20 45 69 119 3 2 164 37 20 38 19 16 33 1.197

Primair onderwijs 4 19 79 8 9 2 14 13 28 6 1 38 34 3 3 9 6 276

Speciaal onderwijs 1 3 8 1 4 5 3 1 26

Voortgezet onderwijs 59 12 8 378 654 43 188 67 64 120 170 40 1 259 64 103 52 91 23 50 2.446

Voortgezet speciaal onderwijs 2 1 22 54 4 14 4 5 2 26 1 34 6 1 6 1 183

Soort onderwijs niet aangeduid* 3 17 1 2 1 4 2 3 14 1 9 57

Totaal 2015-2016 71 25 18 508 1.192 99 297 93 128 205 352 52 7 512 142 127 94 125 39 99 4.185

Totaal 2014-2015 85 11 19 570 1.056 64 319 87 93 166 276 45 5 435 108 117 118 140 43 117 3.874

Luxe verzuim

Middelbaar beroepsonderwijs 1 4 2 1 2 10

Primair onderwijs 3 6 1 15 22 2 1 2 6 6 3 43 7 7 1 125

Speciaal onderwijs 2 4 1 1 1 1 2 12

Voortgezet onderwijs 2 1 1 8 27 2 3 10 3 2 1 22 8 1 1 1 5 98

Voortgezet speciaal onderwijs 1 1 3 5

Soort onderwijs niet aangeduid 1 1

Totaal 2015-2016 5 7 2 27 59 7 4 0 12 11 9 4 - 71 0 17 1 8 1 6 251

Totaal 2014-2015 8 4 5 25 87 1 16 2 8 16 12 0 - 47 0 7 17 9 7 2 274

Er werden in totaal 4436 verzuimmeldingen geregistreerd over 3193 leerlingen.

Dat betekent dat voor 1 leerling meerdere verzuimmeldingen gedaan worden.

Totaal werkprocessen Relatief Verzuim en Luxe verzuim 2015-2016

76 32 20 535 1.251 106 301 93 140 216 361 56 7 583 142 144 95 133 40 105 4.436

Aantal leerlingen 2015-2016 48 27 14 380 896 81 215 64 113 150 224 49 7 413 110 110 80 97 36 79 3.193

Tabel 3 / Werkprocessen ‘Absoluut verzuim’ naar uitstroomreden

Tabel 3 betreft de werkprocessen ‘Absoluut verzuim’ welke door de leerplichtambtenaren in behandeling zijn genomen én de afronding ervan in de periode van 01-08-2015 tot en met 31-07-2016.Leerlingen van 5-18 moeten naar school zolang ze geen startkwalificatie hebben behaald. Als een leerling niet naar school gaat zonder geldige reden, dan is dat een overtreding van de leerplichtwet. Volgens de Leerplichtwet zijn gemeenten verplicht om te controleren of alle inwoners die onder de Leerplichtwet vallen op een school staan ingeschreven.

Absoluut verzuim is één van de werkprocessen. Leerplichtige leerlingen zonder schoolinschrijving hebben de hoogste prioriteit. We streven er immers naar dat alle jongeren tot 18 jaar op school zitten, tenminste tot het moment waarop de startkwalificatie is behaald. De leerplichtambtenaar zal alles in het werk stellen om absoluut verzuim op te lossen. De

leerplichtambtenaar heeft de mogelijkheid om sanctionerend op te treden indien ouders en leerlingen niet voldoen aan de verplichtingen uit de Leerplichtwet (HALT-verwijzing, proces verbaal). Steeds vaker wordt op een andere manier dan sanctionerend optreden geprobeerd de leerling terug naar school te leiden, via begeleiding of inschakeling van de juiste hulpverlening.

Afgelopen jaren waren alleen de categorieën ‘(terug) naar school’ en ‘afgedaan’ gespecificeerd. Met af doening wordt bedoeld een proces-verbaal of verwijzing naar Halt. Zie voor meer informatie hierover tabel 7. Uit nader onderzoek naar de cijfers bleek dat vrijstelling en verhuizing ook vaak als uitstroom reden werd vermeld. Deze aantallen zijn daarom nu ook vermeld. De andere redenen, die in de meeste gevallen incidenteel voorkomen, zijn samengevat onder ‘anders’. *1: Hieronder vallen de volgende uitstroomredenen: hoogst haalbare bereikt,

onterechte melding, gesloten geplaatst, MBO niveau 2 niet haalbaar, onderzoek BRP (basisregistratie personen), startkwalificatie behaald. Bij een aantal van deze uitstroomredenen wordt automatisch een vervolgwerkproces opgestart, bijvoorbeeld ‘Nazorg’. De jongeren zonder schoolinschrijving en zonder startkwalificatie tussen de 18 en 23 jaar blijven we volgen via het werkproces ‘RMC’ of ‘In beeld’.

Het aantal werkprocessen Absoluut verzuim dat in behandeling werd genomen door de leerplichtambtenaar is ten opzichte van vorig jaar gestegen met 15. Het aantal werkprocessen dat door de administratie werd aangemaakt en onderzocht is gedaald van 1.515 naar 1.015. In totaal zijn er dus minder absoluut verzuim meldingen geweest in schooljaar 2015-2016 dan in het schooljaar ervoor wat dus betekent dat er minder leerlingen niet staan ingeschreven op een school, een positieve ontwikkeling.

Aalb

urg

Alph

en-C

haam

Baar

le-N

assa

u

Berg

en o

p Zo

om

Bred

a

Drim

mel

en

Etten

-Leu

r

Geer

trui

denb

erg

Hald

erbe

rge

Moe

rdijk

Oos

terh

out

Rbl -

niet

in G

BA-

Roos

enda

al

Rucp

hen

Stee

nber

gen

Wer

kend

am

Woe

nsdr

echt

Wou

dric

hem

Zund

ert

Tota

al

(Terug) naar school 1 3 6 35 1 4 4 5 4 11 1 20 5 6 1 7 1 6 121

Afgedaan (zie afdoening) 2 1 1 3 1 1 9

Heeft vrijstelling (aangevraagd) 0 5 4 12 24 0 6 3 2 4 4 0 26 2 1 1 29 3 20 146

Verhuisd 2 0 0 9 2 0 2 0 7 0 3 1 12 3 2 1 2 0 5 51

Anders *1 0 0 2 7 22 1 3 2 2 3 5 0 6 2 1 4 8 3 4 75

Totaal 2015-2016 3 5 9 36 84 2 16 9 16 11 26 2 65 12 10 8 46 7 35 402

Totaal 2014-2015 3 6 7 36 85 15 19 4 11 17 34 6 74 10 11 5 21 0 23 387

4

Tabel 5 / Percentage verzuim van het aantal werkprocessen verzuim

In deze tabel is te zien wat de verhouding is tussen het aantal leerlingen in de leeftijd van 5 tot 18 jaar en het aantal werkprocessen relatief en luxe verzuim. Over de totale regio is het percentage licht gestegen, met 0,26%. Per gemeente is er een wisselend beeld te zien. Een lichte stijging van het verzuimpercentage komt meestal doordat er meer aandacht is

besteed aan het meldgedrag van scholen. Contact over het melden van verzuim levert meestal een toename van het aantal verzuimmeldingen op. Het is aan het RBL om continu het belang van het melden van verzuim te blijven onderstrepen op de diverse scholen. Vanaf 2017 kunnen basisscholen en scholen voor speciaal onderwijs verzuim melden via het verzuimloket van DUO. Deze tool is nu nog alleen nog beschikbaar

voor het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. We zagen eerder dat deze tool direct een betere registratie oplevert en het aantal verzuimmeldingen stijgt. In het schooljaar 2016-2017, zal door deze registratie een vermoedelijk toename van het aantal verzuim-meldingen in het basisonderwijs en speciaal onderwijs gaan opleveren.

Aalb

urg

Alph

en-C

haam

Baar

le-N

assa

u

Berg

en o

p Zo

om

Bred

a

Drim

mel

en

Etten

-Leu

r

Geer

trui

denb

erg

Hald

erbe

rge

Moe

rdijk

Oos

terh

out

Rbl -

niet

in G

BA-

Roos

enda

al

Rucp

hen

Stee

nber

gen

Wer

kend

am

Woe

nsdr

echt

Wou

dric

hem

Zund

ert

Tota

al

Totaal werkprocessen relatief en luxe verzuim 2015-2016

76 32 20 535 1.251 106 301 93 140 216 361 56 583 142 144 95 133 40 105 4.429

Totaal leerlingen 5 tot 18 jaar 2.308 1.466 814 9.301 26.027 3.826 6.650 3.200 4.110 5.588 7.904 422 11.122 2.677 3.233 4.461 3.042 2.348 2.787 101.286

2015-2016

Percentage verzuim 2015-2016 3,29% 2,18% 2,46% 5,75% 4,81% 2,77% 4,52% 2,91% 3,41% 3,86% 4,57% 13,27% 5,24% 5,30% 4,45% 2,13% 4,37% 1,70% 3,77% 4,37%

Totaal werkprocessen relatief en luxe verzuim 2014-2015

93 15 24 595 1143 65 335 89 101 182 288 45 482 109 124 135 149 50 119 4.148

Totaal leerlingen 5 tot 18 jaar 2014-2015

2.355 1.446 813 9.296 25.666 3.878 6.515 3.220 4.102 5.582 7.936 348 11.081 2.686 3.267 4.388 3.068 2.339 2.819 100.805

Percentage verzuim 2014-2015 3,95% 1,04% 2,95% 6,40% 4,45% 1,68% 5,14% 2,76% 2,46% 3,26% 3,63% 12,93% 4,35% 4,06% 3,80% 3,08% 4,86% 2,14% 4,22% 4,11%

Tabel 6 / Afdoeningen relatief verzuim

Een afdoening is een maatregel waarmee de leerplichtwet kan worden gehandhaafd. Afdoeningen zijn gebonden aan regels van het Openbaar Ministerie en moeten in volgorde van zwaarte worden toegepast: waarschuwing, Halt-verwijzing, opmaken van een proces-verbaal. Bij relatief verzuim wordt meestal de jongere zelf aangesproken op zijn of haar gedrag. (Vanaf 12 jaar zijn jongeren zelf mede verantwoordelijk voor het bezoeken van de school volgens de richtlijnen van de leerplichtwet.) Bij luxe verzuim (vakantie buiten schoolvakanties zonder toestemming van school) en absoluut verzuim zijn de ouders de eerst verantwoordelijken. Halt verwijzingen en processen-verbaal worden altijd besproken met het Openbaar Ministerie.In deze tabel is te zien welke afdoeningen zijn ingezet bij werkprocessen

relatief verzuim in de periode van 01-08-2015 tot en met 31-07-2016.Wanneer er minder leerlingen zijn dan werkprocessen, betekent dit dat sommige leerlingen meerdere afdoeningen op hun naam hebben. Hierbij is dus sprake van recidive.

Ten opzichte van 2014-2015 is er een lichte stijging van het aantal afdoenin-gen, met name het aantal verwijzingen naar Halt is gestegen van 156 in 2014-2015 naar 178 in 2015-2016. Het totaal aantal afdoeningen is ten opzichte van vorig schooljaar licht gestegen met 31. De inzet op scholen door o.a. leerplichtspreekuren veroorzaakt een afname van verzuim. Een toename van Halt-verwijzingen is een logisch gevolg, daar waar de leerplichtambtenaar een duidelijke plek heeft binnen school, vaker in gesprek gaat met de leerling,

zien we ook een lichte stijging van Halt-verwijzingen. Hoewel de aandacht steeds meer gaat naar het verlenen van zorg en begeleiding blijft handhaving noodzakelijk. Leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders geven allemaal aan dat de problematiek van de jongeren die verzuimen in toenemende mate zwaarder is geworden. De richtlijnen van het Openbaar Ministerie en de Raad voor de Kinder-bescherming geven in toenemende mate aan dat hulpverlening voor handhaving moet komen. Als verzuim niet verwijtbaar lijkt, omdat er te veel problemen spelen wordt vaker besloten geen proces-verbaal op te maken in het Leerplicht Casus Overleg (LCO), waar leerplichtambtenaren de voor genomen processen-verbaal bespreken met de Parketsecretaris van het Openbaar Ministerie.

Aalb

urg

Alph

en-C

haam

Baar

le-N

assa

u

Berg

en o

p Zo

om

Bred

a

Drim

mel

en

Etten

-Leu

r

Geer

trui

denb

erg

Hald

erbe

rge

Moe

rdijk

Oos

terh

out

Rbl -

niet

in G

BA-

Regi

stra

tie N

iet

Inge

zete

nen

(RN

I)*1

Roos

enda

al

Rucp

hen

Stee

nber

gen

Wer

kend

am

Woe

nsdr

echt

Wou

dric

hem

Zund

ert

Tota

al

Proces-verbaal relatief verzuim 4 2 19 46 5 10 1 4 8 8 2 1 19 1 2 1 5 2 3 143

Aanvullend proces-verbaal 1 6 2 1 4 1 2 2 7 1 2 1 30

Proces-verbaal met melding SVB 1 1 2

Verwijzing Halt 2 4 2 35 45 3 7 6 5 6 13 1 24 2 10 9 4 178

Totaal 2015-2016 7 4 4 60 94 9 21 8 9 16 23 3 1 51 3 13 1 16 3 7 353

Leerlingen 2015-2016 6 2 4 44 85 8 17 7 8 13 23 3 1 44 3 13 1 11 2 6 301

Totaal 2014-2015 6 3 51 83 5 32 2 7 25 19 1 30 6 13 14 6 4 15 322

Leerlingen 2014-2015 6 3 44 80 4 24 1 6 23 19 1 28 6 10 11 6 4 13 289

Verzuim leidt niet altijd tot een proces-verbaal, vaak wordt er een waarschuwing gegeven aan de jongere. Dit kan zijn een mondelinge

waarschuwing of een schriftelijke waarschuwing, zonder een gesprek of een schriftelijke waarschuwing na een gesprek met de jongere. Bij absoluut

verzuim en luxe verzuim zijn geen waarschuwingen afgegeven.

Waarschuwingen 2015-2016 17 8 9 215 468 20 128 31 58 74 109 11 1 227 30 62 8 54 1 40 1.571

Tabel 7 / Afdoeningen absoluut verzuim

In deze tabel is te zien welke afdoeningen (maatregelen) zijn ingezet bij werkprocessen absoluut verzuim in de periode van 01-08-2015 tot en met 31-07-2016. Deze leerlingen stonden niet op een school ingeschreven.

De leerplichtambtenaar oordeelde dat dit verwijtbaar was aan de ouders en maakte proces verbaal op. Het aantal processen-verbaal vanwege absoluut verzuim is ten opzichte van vorig schooljaar afgenomen met 5.

In relatie tot het aantal meldingen absoluut verzuim bedraagt het percentage processen-verbaal 2%. Dit is ten opzichte van 2014-2015 gedaald met 1,3%.

Proces-verbaal absoluut verzuim 2 1 1 1 2 1 8

Totaal 2015-2016 2 1 1 1 2 1 8

Leerlingen 2015-2016 2 1 1 1 2 1 8

Totaal 2014-2015 3 1 2 4 2 1 13

Leerlingen 2014-2015 3 1 1 4 2 1 12

Tabel 8 / Afdoeningen luxe verzuim

In deze tabel is te zien welke afdoeningen zijn ingezet bij werkprocessen luxe verzuim in de periode van 01-08-2015 tot en met 31-07-2016. Het aantal processen-verbaal vanwege luxe verzuim is in de totale regio afgenomen met 9.

Een voor de hand liggende verklaring is dat er minder prikacties luxe verzuim zijn gedaan in de regio. Dit zijn acties waarbij de leerplichtambtenaren

op bijvoorbeeld de dag voor de vakantie gaan controleren op absentie.

We weten uit ervaring dat in een gemeente waar het luxe verzuim als speerpunt onder de aandacht wordt gebracht een reactie ontstaat. De ene school gaat daardoor strakker beleid voeren en staat steeds minder verlof buiten de vakantie toe. Anderen gaan meer zelf beslissen en melden minder

bij de leerplichtambtenaar. Dit is wettelijk toegestaan. De directie van een school mag op basis van voorgeschreven richtlijnen zelf beslissen inzake aanvragen voor verlof van minder dan 10 dagen. Voor verlof aanvragen van meer dan 10 dagen beslist de leerplichtambtenaar.

Proces-verbaal luxe verzuim 2 5 10 1 1 7 1 11 1 1 1 41

Aanvullend proces-verbaal 0

Totaal 2015-2016 2 5 10 1 1 7 1 11 1 1 1 41

Leerlingen 2015-2016 2 5 10 1 1 7 1 11 1 1 1 41

Totaal 2014-2015 1 1 2 9 2 1 11 3 7 6 6 1 50

Leerlingen 2014-2015 1 1 2 9 2 1 11 3 7 6 6 1 50



Tabel 9 Vrijstellingen

In deze tabel is het aantal vrijstellingen te zien over de periode van 01-08-2015 tot en met 31-07-2016. Dit betreft de leerlingen die in deze periode een vrijstelling van inschrijving hadden.

De leerplichtwet 1969 definieert een aantal gronden waarop door de leerplichtambtenaar vrijstelling van de leerplicht mag worden verleend. De gronden lopen uiteen van lichamelijke of psychische belemmeringen om volledig dagonderwijs te volgen, tot bezwaar tegen de richting van de school. Bij de behandeling van een vrijstelling maakt de leerplichtambtenaar altijd een afweging tussen de reden van de aanvraag en het onderwijsbelang van het kind.

De leerplichtwet kent een aantal gronden voor vrijstelling. De meest gebruikte in de regio (met name Baarle Nassau) is een vrijstelling op grond van artikel 5 onder c, het volgen van onderwijs op een school in het buitenland. Het afgelopen jaar volgde 908 jongeren onderwijs

op een school in het buitenland, voornamelijk scholen in België. Dat verklaart ook het hoge percentage vrijstelling voor Baarle-Nassau en Woensdrecht waarbij ouders relatief vaker de keus maken om kinderen in België onderwijs te laten volgen. Artikel 3a vervangende leerplicht wordt verstrekt aan jongeren boven de 14 jaar die om moverende redenen geen volledig dagonderwijs kunnen volgen.Artikel 3b betreft vervangende leerplicht voor het laatste schooljaar. Dit biedt de mogelijkheid om een maatwerk traject te creëren van onderwijs en werk of zorg. Een andere grond voor vrijstelling is die van artikel 5 onder a. Hierop kunnen ouders een beroep doen als vanwege lichamelijke en/of psychische kenmerken een kind niet in staat is om onderwijs te volgen. Artikel 5 onder b betreft ouders die op grond van overwegende bedenkingen bezwaar maken tegen de richting van het onderwijs. Van artikel 15 (vrijstelling vanwege het volgen van ander onderwijs) is over het algemeen sprake wanneer een kwalificatieplichtige jongere een interne bedrijfsopleiding volgt.

Voor deze jongeren zijn op school geen verdere mogelijkheden, maar binnen een bedrijf wel. Dit gaat inderdaad meestal om jongeren die binnen een bedrijf worden opgeleid (soms met een diploma als eindresultaat, soms niet) Voor deze jongeren zijn op school vaak verder geen mogelijk-heden en binnen een bedrijf wel. In incidentele gevallen gaat het om een ander soort opleiding. Maar je kun wel zeggen over het algemeen jongeren die een interne bedrijfsopleiding volgen.

Het totale aantal jongeren met vrijstelling is gestegen van 1.185 in 2014-2015 naar 1.313 in 2015-2016. Ook waren er meer jongeren met een vrijstelling op grond van artikel 5 onder a en artikel 5 onder c, dit is respectievelijk gestegen van 244 in 2014-2015 naar 276 in 2015-2016 en van 831 in 2014-2015 naar 908 in 2015-2016.

Het aantal vrijstellingen dat relevant is in de betreffende periode:

Aalb

urg

Alph

en-C

haam

Baar

le-N

assa

u

Berg

en o

p Zo

om

Bred

a

Drim

mel

en

Etten

-Leu

r

Geer

trui

denb

erg

Hald

erbe

rge

Moe

rdijk

Oos

terh

out

Roos

enda

al

Rucp

hen

Stee

nber

gen

Wer

kend

am

Woe

nsdr

echt

Wou

dric

hem

Zund

ert

Tota

al

Toekenning artikel 3a (vervangende leerplicht)

1 2 1 2 6

Toekenning artikel 3b (vervangende leerplicht laatste schooljaar)

1 4 1 1 2 1 10

Toekenning 5 onder a (medisch/psychisch)

2 1 1 36 45 8 17 12 8 21 12 46 13 14 13 10 4 13 276

Toekenning 5 onder b (bedenkingen tegen richting)

1 2 3 4 2 1 3 4 5 25

Toekenning 5 onder c (school buitenland)

2 26 136 43 86 7 19 3 8 10 11 203 20 2 243 3 86 908

Toekenning 5a (trekkende bevolking)

2 4 1 1 8

Toekenning 15 (ander onderwijs) 1 11 21 1 4 2 1 6 4 12 5 3 5 1 2 79

Toegekend via DUO (vrijstelling eerder in andere regio toegekend)

1 1

Totaal 2015-2016 8 27 138 96 158 16 41 17 20 43 29 264 43 21 21 261 8 102 1.313

Totaal 2014-2015 8 16 136 76 141 13 35 15 26 35 30 264 33 24 20 234 6 73 1.185

Aantal leerlingen per gemeente 5 tot 18 jaar

2.308 1.466 814 9.301 26.027 3.826 6.650 3.200 4.110 5.588 7.904 11.122 2.677 3.233 4.461 3.042 2.348 2.787 100.864

Percentage leerlingen dat een vrijstelling heeft

0,35% 1,84% 16,95% 1,03% 0,61% 0,42% 0,61% 0,53% 0,49% 0,77% 0,37% 2,37% 1,61% 0,65% 0,47% 8,58% 0,34% 3,66% 1,30%

Tabel 10 / Langdurig relatief verzuimers (voorheen ‘thuiszitters’) naar onderwijssoort

In deze tabel is het aantal langdurig relatief verzuimers (voorheen thuis - zitters) vermeld. Dit betreft jongeren met een schoolinschrijving die langer dan 4 weken hebben verzuimd. Het afgelopen schooljaar hebben we in de regio 196 werkprocessen over thuiszitters aangemaakt. Dit is een daling van 35 ten opzichte van het schooljaar daarvoor; een daling van 15%. Deze 196 West-Brabantse jongeren zaten op enig moment 4 weken of langer thuis. In de meeste gevallen is het thuiszitten binnen het schooljaar opgelost.

Aan het eind van het schooljaar waren er nog 45 thuiszitters. Hierbij dient wel opgemerkt te worden dat er aan het begin van het nieuwe schooljaar op 15-09-2016 nog maar de regio 5 thuiszitters in de regio waren.De voornaamste reden voor thuiszitten is dat er tijdelijk geen geschikt onderwijsaanbod is voor een leerling. Bijvoorbeeld vanwege wachtlijsten

na een verwijzing naar het speciaal onderwijs of een hulpverleningstraject.

De hele regio West-Brabant heeft de registratie van het aantal leerlingen en hun schoolloopbaan heel goed op orde. We weten precies wat er aan de hand is. De basisregistratie is sluitend. Wij weten van elke in de gemeente ingeschreven leerling wat er aan de hand is. Wij registreren niet alleen het aantal begeleidingen maar ook datgene waar we (even) niets aan kunnen doen. Van elke jongere die thuis zit in de leerplichtige leeftijd weten we wat er aan de hand is. Al deze leerlingen zitten in een traject terug naar school of in een passend zorg traject. We weten van elke langdurige relatief verzuimer (voorheen thuiszitter) wat er aan de hand is. De samenwerkingsverbanden primair onderwijs en voortgezet onderwijs zijn verantwoordelijk voor de thuis zitters. De

samenwerking is altijd goed geweest en het afgelopen jaar nog meer geïntensiveerd. Het protocol thuiszitters met daarin de aanpak en samenwerkingsafspraken rond thuiszitters, is aangescherpt en wordt door de drie samenwerkingsverbanden in West-Brabant nageleefd. Er vinden in de regio zogenaamde matchgesprekken plaats tussen RBL en het samenwerkingsverband waar op casuïstiek-niveau afspraken worden gemaakt wie welke casus gaat oppakken om de leerlingen weer in het onderwijs te plaatsen.

In het huidig jaarverslag verstaan we onder thuiszitters; leerplichtige of kwalificatieplichtige jongeren die staan ingeschreven op een school of onderwijsinstelling en deze langer dan 4 aaneengesloten weken niet bezoeken.

Aalb

urg

Alph

en-C

haam

Baar

le-N

assa

u

Berg

en o

p Zo

om

Bred

a

Drim

mel

en

Etten

-Leu

r

Geer

trui

denb

erg

Hald

erbe

rge

Moe

rdijk

Oos

terh

out

Rbl -

niet

in G

BA-

Regi

stra

tie N

iet

Inge

zete

nen

(RN

I)

Roos

enda

al

Rucp

hen

Stee

nber

gen

Wer

kend

am

Woe

nsdr

echt

Wou

dric

hem

Zund

ert

Tota

al

Middelbaar beroepsonderwijs 5 11 4 2 2 2 5 7 1 1 1 41

Voortgezet onderwijs 1 2 31 11 5 1 6 2 20 10 1 4 4 2 100

Primair onderwijs (incl. SBO) 1 5 2 1 3 3 1 1 1 18

Voortgezet speciaal onderwijs 1 1 10 2 5 1 2 2 9 2 2 37

Totaal gemelde langdurig relatief verzuimers 2015-2016

1 1 1 8 57 2 22 3 10 6 13 2 - 39 14 1 4 7 1 4 196

Totaal opgelost in schooljaar 2014-2015

1 1 0 6 47 0 18 3 6 4 10 0 34 7 0 3 8 0 4 152

Actuele langdurig relatief verzuimers 2015-2016

0 0 1 2 10 2 4 0 4 2 3 0 6 8 1 1 0 1 0 45

Totaal gemelde relatief verzuimers 2014-2015

2 2 1 12 80 1 31 1 4 8 15 - 7 30 12 2 6 9 0 8 231

66

Tabel 11 / Uitstroomredenen RMC (18+) na begeleiding door leerplichtambtenaar / trajectbegeleider

Het aantal begeleidingstrajecten voor jongeren van 18 jaar en ouder is met 280 processen gestegen. Er is afgelopen schooljaar veel meer focus geweest op het begeleiden van de leerling/jongere naar andere opleiding of naar werk. We hebben in de gehele regio afgelopen schooljaar sterk ingezet op de begeleiding van de ‘nieuwe’ voortijdig schoolverlaters, met als positief gevolg dat er in elke gemeente meer jongeren actieve begeleiding hebben gehad.Met de invoering van nieuwe maatregelen voorkomen voortijdig schoolverlaten(vsv )krijgt deze doelgroep ook de komende periode een krachtig impuls. Nieuw in de komende periode is dat het accent niet alleen ligt op het behalen van de startkwalificatie maar ook op het

begeleiden van kwetsbare jongeren zonder start kwalificatie naar kansrijkere posities in de maatschappij. Er zijn voor jongeren (18+) na begeleiding door een leerplichtambtenaar of trajectbegeleider diverse uitstroomredenen te benoemen en in deze tabel gegroepeerd.

Een toelichting op de diverse uitstroomredenen:• Geen doelgroep meer: jongeren die 23 zijn geworden, buiten de

regio zijn verhuisd, startkwalificatie hebben behaald. • Tijdelijk niet plaatsbaar: jongeren die door omstandigheden (bijv.

zwanger, detentie, hulverleningstraject) tijdelijk niet in staat zijn onderwijs te volgen.

• Onterechte melding: jongeren bij wie kort na de melding bleek dat er toch sprake was van een school inschrijving of een startkwalificatie.

• Aangemeld opleiding: jongeren die al zijn aangemeld voor een opleiding voor het komende schooljaar, maar nog geen school-inschrijving hebben.

Samen met de diverse scholen en het samenwerkingsverband gaan we komende periode inzetten op het tijdig en juist aansluiten van systemen zodat onterechte meldingen of administratieve verwerking van school -inschrijvingen tijdig plaatsvindt.

Aalb

urg

Alph

en-C

haam

Baar

le-N

assa

u

Berg

en o

p Zo

om

Bred

a

Drim

mel

en

Etten

-Leu

r

Geer

trui

denb

erg

Hald

erbe

rge

Moe

rdijk

Oos

terh

out

Roos

enda

al

Rucp

hen

Stee

nber

gen

Wer

kend

am

Woe

nsdr

echt

Wou

dric

hem

Zund

ert

Tota

al 2

015-

2016

Tota

al 2

014-

2015

Geen doelgroep meer 0 0 0 9 23 2 1 0 3 3 5 13 1 1 0 3 1 2 67 86

Tijdelijk niet plaatsbaar 2 2 1 33 40 0 6 2 12 4 12 33 3 1 3 6 1 2 163 135

Werk 6 3 27 75 8 7 2 12 5 15 35 3 11 3 5 2 219 133

Onterechte melding 1 1 0 6 92 4 11 3 0 7 29 12 6 5 1 2 1 4 185 73

Aangemeld opleiding 1 3 16 78 6 9 4 6 13 31 20 3 5 1 2 1 199 98

Begeleiding beëindigd, zonder opgaaf van reden door cliënt

1 1 1 39 39 3 9 1 19 10 8 38 7 10 1 7 1 3 198(*1) 170

Opleiding (continuering of andere)

3 1 1 15 13 2 5 4 6 2 7 24 1 7 0 11 2 2 106 163

Totaal 2015-2016 14 8 6 145 360 25 48 16 58 44 107 175 24 40 9 36 8 14 1.137 857

Leerlingen 2015-2016 14 7 5 127 335 25 46 16 54 39 98 153 23 37 9 34 8 14 1.044 789

Totaal 2014-2015 8 5 15 81 286 14 60 13 40 36 62 102 31 32 15 16 11 30 857

Leerlingen 2014-2015 8 5 11 77 263 11 52 13 37 31 59 98 30 26 15 15 11 27 789

Opmerking tabel 11 en tabel 11a over het aantal. In tabel 11a is een totaal van 191 vermeld en in tabel 10 een totaal van 198. Het verschil komt doordat bij een aantal jongeren meerdere processen zijn afgehandeld. Voor tabel 11a wordt naar de Suwiprioriteit gekeken en daar wordt dan uiteraard alleen het aantal jongeren vermeld.

Tabel 10a / SUWI prioriteit van leerlingen waarbij traject beëindigd zonder opgaaf reden door cliënt Geen gegevens Suwi 82 43%

Inkomen uit werk < €300 31 16%

Inkomen uit werk > €300 47 24%

Uitkering UWV/GSD 24 13%

Uitkering WAJONG 1 1%

Niet bekend 6 3%

Totaal 2015-2016 191 100%

Geen gegevens SUWI

Inkomen uit werk < € 300,-

Inkomen uit werk > € 300,-

Uitkering UWV/GSD

Uitkering wajong

Niet bekend

Tabel 11b / Preventief begeleide jongeren

ToelichtingEen deel van de in tabel 10 vermelde RMC trajecten is behandeld in het kader van preventie. Preventief wil zeggen dat een RMC traject is opgestart terwijl er nog sprake was van een schoolinschrijving.

Studenten met zogenaamd ‘afhaakgedrag’ werden al begeleid door een RMC trajectbegeleider voordat ze de school daadwerkelijk hebben verlaten. Overigens kunnen deze trajecten ook opgestart en

afgehandeld worden onder relatief verzuim of zorg. Voor het nieuwe schooljaar gaan we een eenduidige registratie naar deze vorm van begeleiding hanteren.

Aalb

urg

Alph

en-C

haam

Baar

le-N

assa

u

Berg

en o

p Zo

om

Bred

a

Drim

mel

en

Etten

-Leu

r

Geer

trui

denb

erg

Hald

erbe

rge

Moe

rdijk

Oos

terh

out

Roos

enda

al

Rucp

hen

Stee

nber

gen

Wer

kend

am

Woe

nsdr

echt

Wou

dric

hem

Zund

ert

Tota

al p

reve

ntief

Aantal preventief behandelde RMC trajecten* 2015-2016

2 9 63 6 8 3 1 7 20 9 3 6 1 1 1 0 140

Aantal preventief behandelde RMC trajecten* 2014-2015

2 4 12 41 4 13 5 3 5 13 11 1 6 1 1 3 2 127



Tabel 13 / Meest actuele vsv-cijfers van het Ministerie van OCW

Het Ministerie investeert onverminderd in het terugdringen van voor tijdig schoolverlaten. De regeling ‘Regionale aanpak voortijdig schoolverlaten’ , de prestatiesubsidie voor het voortgezet onderwijs en de Regeling prestatiebox MBO had als doelstelling om het aantal nieuwe voortijdig schoolverlaters landelijk terug te dringen tot maximaal 25.000 voortijdig schoolverlaters gemeten aan het einde van schooljaar 2014-2015. Voor onze regio was dat 1.8% van de totaal aantal jongeren van 12-23 jaar. Wij hebben deze doelstelling behaald in West-Brabant.

De aandacht van het ministerie van OCW voor voortijdig schoolverlaten wordt gecontinueerd in de periode 2017-2020. Met een financiële impuls

van ongeveer gelijke omvang dan de voorgaande jaren zal het aantal vsv’ers teruggebracht worden naar landelijk maximaal 20.000 per jaar.

De grootste groep voortijdig schoolverlaters hadden als laatste schoolinschrijving een onderwijsinstelling voor middelbaar beroeps-onderwijs (MBO). De regio West-Brabant doet het goed. Als we onze resultaten vergelijken met andere regio’s van ongeveer gelijke samenstelling doen we het gelijk tot iets beter.

Regio’s waarin zich grote steden bevinden hebben over het algemeen meer voortijdig schoolverlaters dan het landelijk gemiddelde. In onze

RMC regio is Breda als 9de grootste stad van Nederland een stad waarin de grootstedelijke problematiek op grotere schaal voorkomt dan in de overige gemeenten in West-Brabant. Ook in steden als Oosterhout, Bergen op Zoom en Roosendaal zien we terug dat het percentage vsv daar ook wat hoger is. Zie eventueel voor meer info: www.vsvverkenner.nl.

NB De cijfers over schooljaar 2014/15 zijn de definitieve cijfers. Deze zijn bekend gemaakt door het Ministerie van OCW op 08-11-2016.

Bergen op Zoom

5.343 309 5.8% 88 221

5.221 226 4.3% 62 164

5.176 185 3.6% 47 138

5.208 129 2.5% 27 102

5.258 125 2.4% 14 111

5.183 98 1.9% 17 81

Geertruidenberg

2005/06 1.534 67 4.4% 23 44

2008/09 1.584 49 3.1% 14 35

2011/12 1.619 38 2.3% 10 28

2012/13 1.666 32 1.9% 4 28

2013/14 1.655 25 1.5% 4 21

2014/15 1.685 31 1.8% 4 27

Halderberge

2.402 94 3.9% 30 64

2.322 59 2.5% 15 44

2.309 80 3.5% 25 55

2.272 30 1.3% 4 26

2.286 49 2.1% 5 44

2.273 33 1.5% 10 23

Moerdijk

2.885 105 3.7% 26 79

2.929 100 3.4% 31 69

2.954 75 2.5% 30 45

2.915 50 1.7% 5 45

2.991 39 1.3% 7 32

3.066 43 1.4% 10 33

Oosterhout

4.263 177 4.1% 71 106

4.456 158 3.5% 36 122

4.445 136 3.1% 45 91

4.406 76 1.7% 11 65

4.439 91 2.1% 15 76

4.413 89 2.0% 18 71

RMC-regio 34: West-Brabant

Totaal vsv’ers % vsv VO MBO

2005/06 52.939 2.306 4.4% 729 1.577

2008/09 53.672 1.826 3.4% 486 1.340

2011/12 53.730 1.644 3.1% 493 1.151

2012/13 53.373 1.077 2.0% 176 901

2013/14 53.814 1.053 2.0% 169 884

2014/15 53.990 960 1.8% 164 796

Alphen-Chaam


815 18 2.2% 8 10

827 12 1.5% 2 10

836 12 1.4% 5 7

816 2 0.2% 0 2

831 5 0.6% 1 4

831 8 1.0% 2 6

Baarle-Nassau


474 15 3.2% 5 10

429 8 1.9% 0 8

396 6 1.5% 2 4

397 4 1.0% 0 4

393 5 1.3% 0 5

378 3 0.8% 1 2

Breda


12.027 610 5.1% 199 411

12.418 473 3.8% 113 360

12.604 468 3.7% 138 330

12.575 328 2.6% 53 275

12.888 297 2.3% 51 246

13.156 279 2.1% 46 233

Drimmelen


2.290 59 2.6% 26 33

2.316 53 2.3% 14 39

2.255 45 2.0% 18 27

2.238 26 1.2% 5 21

2.246 21 0.9% 1 20

2.235 26 1.2% 3 23

Rucphen

1.684 76 4.5% 24 52

1.759 64 3.6% 13 51

1.657 53 3.2% 12 41

1.604 31 1.9% 5 26

1.581 41 2.6% 5 36

1.564 30 1.9% 3 27

Zundert

1.729 45 2.6% 13 32

1.831 34 1.9% 15 19

1.876 41 2.2% 14 27

1.840 18 1% 4 14

1.818 25 1.4% 7 18

1.764 15 0.9% 4 11

Woudrichem

2005/06 1.243 35 2.8% 7 28

2008/09 1.238 33 2.7% 8 25

2011/12 1.233 27 2.2% 9 18

2012/13 1.213 19 1.6% 3 16

2013/14 1.240 14 1.1% 2 12

2014/15 1.238 12 1.0% 1 11

Etten-Leur

3.234 146 4.5% 42 104

3.257 89 2.7% 30 59

3.290 102 3.1% 28 74

3.189 53 1.7% 6 47

3.251 57 1.8% 4 53

3.281 62 1.9% 5 57

Aalburg

1.173 43 3.7% 17 26

1.207 33 2.7% 7 26

1.239 35 2.8% 9 26

1.262 27 2.1% 5 22

1.257 19 1.5% 6 13

1.300 16 1.2% 5 11

Woensdrecht

1.478 68 4.6% 23 45

1.529 67 4.4% 13 54

1.591 59 3.7% 15 44

1.584 38 2.4% 5 33

1.612 25 1.6% 7 18

1.601 27 1.7% 5 22

Werkendam

2.387 81 3.4% 36 45

2.328 73 3.1% 23 50

2.331 52 2.2% 14 38

2.315 39 1.7% 5 34

2.333 34 1.5% 6 28

2.345 16 0.7% 3 13

Roosendaal

2005/06 6.124 284 4.6% 68 216

2008/09 6.120 235 3.8% 62 173

2011/12 6.051 186 3.1% 59 127

2012/13 6.006 138 2.3% 30 108

2013/14 5.846 143 2.4% 30 113

2014/15 5.857 135 2.3% 22 113

Steenbergen

1.855 71 3.8% 23 48

1.901 60 3.2% 28 32

1.868 44 2.4% 13 31

1.867 37 2% 4 33

1.889 38 2.0% 4 34

1.820 37 2.0% 5 32

Tabel 12 / Overige werkprocessen 5 – 23 jaar

In deze tabel zijn de overige werkprocessen vermeld die zijn afgehandeld door de leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders in de periode van 01-08-2015 tot en met 31-07-2016. Werkprocessen die alleen administratief zijn afgehandeld, zijn hier niet in meegenomen. We zien in onderstaande tabel hoge aantallen op zorg/preventie en op

informatie/advies. Scholen zetten de leerplichtambtenaren vroegtijdig in om, uit het oogpunt van preventie, mogelijke schooluitval vroegtijdig aan te pakken. Samen met het onderwijs en de jeugdprofessionals wordt de komende tijd ingezet op de onderlinge samenwerking. Ten opzicht van vorig jaar is er een toename van 581 processen voor de

gehele regio. Het afgelopen jaar is extra aandacht besteedt aan verzuim onder leerlingen van 18 jaar en ouder. Dat gebeurt in de vorm van het project ‘Verzuim 18+ We missen je’. Het doel een duurzame beweging op gang te brengen die bijdraagt aan preventie van Verzuim 18+ en van voortijdig schoolverlaten is daarmee geslaagd te noemen.

Aalb

urg

Alph

en-C

haam

Baar

le-N

assa

u

Berg

en o

p Zo

om

Bred

a

Drim

mel

en

Etten

-Leu

r

Geer

trui

denb

erg

Hald

erbe

rge

Moe

rdijk

Oos

terh

out

Roos

enda

al

Rucp

hen

Stee

nber

gen

Wer

kend

am

Woe

nsdr

echt

Wou

dric

hem

Zund

ert

Tota

al 2

015-

2016

Tota

al 2

014-

2015

In beeld 52 51 2 3 1 6 1 9 11 2 4 3 145 150

Zorg / Preventie 4 23 13 188 221 26 71 14 62 100 79 421 41 66 10 54 5 36 1.434 1.658

Informatie en advies 31 14 12 274 374 82 106 40 89 61 124 453 62 87 110 69 80 51 2.119 1.853

Nazorg 2 1 2 27 60 7 14 6 11 10 18 49 2 13 2 8 2 7 241 186

Dreigende verwijdering 1 7 22 1 1 1 3 1 2 15 1 1 1 1 58 76

Verzuim 18+ 24 12 16 172 775 48 109 44 53 81 225 222 36 37 77 26 17 39 2.013 1.432

Verlof gewichtige omstandig-heden meer dan 10 dagen

3 1 2 9 19 5 6 2 7 5 24 3 5 91 84

Schorsing 1 1 35 22 1 28 1 8 7 4 22 10 4 1 7 4 7 163 190

Zomeractie 4 4 13 46 86 9 67 6 7 3 14 77 23 11 6 8 1 11 396 488

Totaal 2015-2016 69 57 58 810 1.630 181 405 115 239 271 480 1.294 177 226 212 175 110 151 6.660 6.117

Leerlingen 2015-2016 54 53 40 593 1.136 134 319 91 181 200 323 899 133 169 155 129 79 126 4.814

Aalburg

Alphen-Chaam

Baarle-Nassau

Bergen op Zoom

Breda

DrimmelenGeertruiden-berg

Moerdijk Oosterhout

RoosendaalRucphen

Steenbergen

Werkendam

Woensdrecht

Woudrichem

Zundert

Halderberge

Etten-Leur

8

Halderberge

2.402 94 3.9% 30 64

2.322 59 2.5% 15 44

2.309 80 3.5% 25 55

2.272 30 1.3% 4 26

2.286 49 2.1% 5 44

2.273 33 1.5% 10 23

Drimmelen


2.290 59 2.6% 26 33

2.316 53 2.3% 14 39

2.255 45 2.0% 18 27

2.238 26 1.2% 5 21

2.246 21 0.9% 1 20

2.235 26 1.2% 3 23

Werkendam

2.387 81 3.4% 36 45

2.328 73 3.1% 23 50

2.331 52 2.2% 14 38

2.315 39 1.7% 5 34

2.333 34 1.5% 6 28

2.345 16 0.7% 3 13

Terugblik schooljaar 2015-2016 Intensievere samenwerking met ketenpartners leidt tot een afname van strafrechtelijke afdoeningen en aantal thuiszitters.Doordat er steeds vaker sprake is van multi-problematiek bij jonge-ren, wordt de noodzaak tot samenwerking met de ketenpartners groter. In toenemende mate wordt er in zgn. multi-disciplinaire overleggen (MDO) samengewerkt met o.a. het onderwijs, het CJG en behandelaars. Deze aanpak heeft weliswaar een toename in tijdsinvestering tot gevolg, maar blijkt zeer effectief te zijn. Er wordt meer preventief gewerkt, waardoor het aantal thuiszitters afneemt en de noodzaak tot het inzetten van een strafrechtelijk traject vermindert. Hiermee wordt voorkomen dat jongeren

onnodig worden gecriminaliseerd. Bovendien kan er met deze aanpak veel sneller hulp worden ingezet dan middels een strafrechtelijk traject.

Speerpunten 2016-2017• Daar waar een strafrechtelijke aanpak wél noodzakelijk is,

lopen we aan tegen lange wachtlijsten bij de Raad voor de Kinderbescherming en de planning van zittingen bij het OM en de Rechtbank.

• Verdere verbetering van de samenwerking met scholen, samenwerkingsverbanden en CJG ( samenwerkingsafspraken )

Uitvoering leerplicht/trajectbegeleiding MBO door RBL West-Brabant.In verband met langdurige ziekte hebben we helaas afscheid moeten nemen van onze leerplichtambtenaar/trajectbegeleider voor het MBO. M.i.v. het schooljaar 2016-2017 zullen de collega’s van het RBL Breda de werkzaamheden van haar overnemen.

ZomeractieOok in het afgelopen schooljaar hebben de gemeenten Rucphen, Zundert en Etten-Leur gezamenlijk de zomeractie uitgevoerd bij de KSE en het Munnikenheide College, om zo een goede overgang van leerlingen van VO naar MBO te bewerkstelligen.

ETTEN-LEUR, ZUNDERT EN RUCPHEN

Terugblik schooljaar 2015-2016 Voor niveau 2 gemeenten Breda, Oosterhout, Moerdijk, Alphen-Chaam, Geertruidenberg en Drimmelen:

Deze 6 gemeenten hebben naast de administratie ook de uitvoe-ring van leerplicht en de aanpak van voortijdig schoolverlaten ondergebracht bij het RBL West-Brabant in Breda.

De leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders zorgen voor de uitvoering. Voor deze uitvoering hebben zij diverse instrumenten om in te zetten voor de jongeren. Er wordt door de medewerkers van het RBL afgestemd met de niveau-2 gemeenten wanneer extra middelen voor trajecten moeten worden ingezet. De trajecten die worden ingezet hebben een preventief karakter en zijn gericht om uitval of dreigende uitval te voorkomen.

Ook de beleidsmedewerkers van de niveau 2 gemeenten weten elkaar steeds meer te vinden voor samenwerking. Dit schooljaar is hiervoor het niv2-overleg geïnitieerd, waar we elkaar vinden en in gezamenlijkheid diverse leerplicht, of vsv-zaken afstemmen.

Aan het eind van afgelopen schooljaar is de eerste aanzet gedaan om in gezamenlijkheid trajecten op te pakken. Aan het eind van dit schooljaar hebben de 6 gemeenten daarom ook gezamenlijk het project Frisse Peper Prikkel ingekocht en uitgevoerd. De traject-begeleiders van het RBL-West-Brabant hebben een zomeractie uitgevoerd en ruim 200 thuiszittende jongeren zonder startkwalificatie in de regio thuis bezocht. Doel was deze zogenaamde ‘onzichtbare jongeren’ beter in beeld te krijgen en te begeleiden richting een opleiding, voltijds of in de vorm van een leerbaan. Verwacht werd dat ongeveer 30 jongeren zouden passen in het

actieprogramma ‘Frisse Peper Prikkel’. Er is 1 groep gestart in september 2016. De activiteiten die we hebben uitgevoerd zijn: voorbereiding, inzet trainer/procesbegeleider en artistieke interventie. Na de training heeft individueel of groepsgewijs opvolging plaatsgevonden.

Speerpunten 2016-2017De niveau 2 gemeenten Breda, Oosterhout, Moerdijk, Alphen-Chaam, Geertruidenberg en Drimmelen vinden regionale samen-werking op het gebied van onderwijs en arbeid steeds belangrijker. De niveau 2 gemeenten hechten aan intensieve samenwerking en stimuleren een regionale aanpak. Gezamenlijk gaan we onderzoe-ken of meer instrumenten (o.a. trajecten) kunnen worden ingezet of ingekocht, zodat er écht maatwerk geleverd kan worden voor jongeren ter voorkoming voortijdig schoolverlaten.

Terugblik schooljaar 2015-2016In het kader van passend onderwijs is de samenwerking tussen scholen en leerplicht verbeterd. Diverse scholen, zowel in als buiten de regio, zijn soms verlegen om informatie en zoeken sneller contact met leerplicht. Leerplicht wijst hen daarbij op hun verant-woordelijkheden, maar verwijst ook door naar het CJG / Zorgteam van de gemeente. Opvallend is dat er afgelopen jaar minder vrijstellingen zijn afgegeven, wat vermoedelijk ook met de verant-woording van een school voor passend onderwijs te maken heeft.In bovengenoemd kader is het afgelopen schooljaar ook van belang geweest, om bij een aantal leerlingen duidelijk te krijgen wat de belastbaarheid is ten opzichte van het onderwijs of de

schoolgang in het algemeen. Dit is dan ook de reden waarom door leerplicht voor een aantal jongeren een Sociaal Medisch Advies door een onafhankelijk arts is aangevraagd. Wenselijk is dat scholen problematiek rondom jongeren nog eerder melden zodat ze vast in beeld zijn bij leerplicht. Er wordt door de scholen getracht de problematiek eerst zelf op te lossen en pas als de school er niet meer uitkomt wordt een melding gedaan bij leerplicht en/of RMC. Graag zijn wij hiervan eerder op de hoogte zodat in veel van deze gevallen eerder het CJG/zorgteam ondersteuning kan bieden. In de toekomst moet dit leiden tot minder thuiszitters. Het verzuim 18+ wordt door de scholen en instellingen steeds consequenter gemeld.

Wat betreft de aard van de problematiek, valt het op dat een groot deel van de oorzaken ligt in (vecht) scheidingsproblematiek. Daarnaast wordt de problematiek rondom de jongeren steeds complexer en zwaarder.

Speerpunten 2016-2017In het schooljaar 2016-2017 zal veel aandacht worden besteed aan de thuiszitters en de kwetsbare jongeren. Daar is door de 3 gemeenten inmiddels ook beleid op geschreven. Daarnaast zal de relatie leerplicht en CJG/Zorgteam steeds belangrijker worden.

AALBURG, WERKENDAM EN WOUDRICHEM

Aalburg

Alphen-Chaam

Baarle-Nassau

Bergen op Zoom

Breda

DrimmelenGeertruiden-berg

Moerdijk Oosterhout

RoosendaalRucphen

Steenbergen

Werkendam

Woensdrecht

Woudrichem

Zundert

Halderberge

Etten-Leur In de regio wordt in 4 gebieden met elkaar samengewerkt op het niveau van de uitvoering van de leerplichttaken, dit zijn;• De gemeenten Breda, Alphen-Chaam, Baarle-Nassau,

Drimmelen, Moerdijk, Oosterhout en Geertruidenberg. Deze samenwerking wordt aangeduid met ‘niveau 2’.

• De gemeenten Bergen op Zoom, Halderberge, Roosendaal, Steenbergen en Woensdrecht (oftewel team West)

• De gemeenten Aalburg, Werkendam en Woudrichem• De gemeenten Etten-Leur, Rucphen en Zundert

De bovengenoemde 4 verschillende samenwerkingen in de regio op het gebied van leerplicht vinden elkaar frequent in het ingevoerde functioneel overleg. Het functioneel overleg stimuleert de onderlinge samenwerking en bevordert regionale afstemming.

Anderzijds vindt er in de regio samenwerking plaats met externe netwerkpartners op het terrein van passend onderwijs, jeugdbeleid en participatiewetgeving.

TEAM WEST

NIVEAU 2



Terugblik schooljaar 2015-2016 Elf regionale leerplichtambtenaren en drie trajectbegeleiders van de gemeenten Bergen op Zoom, Halderberge, Roosendaal, Steenbergen en Woensdrecht (oftewel team West) werken aan het verder terugdringen van verzuim en voortijdig schoolverlaten onder aansturing van een regionale coördinator. Zij doen hun werk via een bijzondere constructie (centrale werkwijze, gezamenlijk beleid maar decentrale uitvoering met vijf standplaatsen) voor jongeren tussen de 5 en 23 jaar die woonachtig zijn in het gebied dat de vijf gemeenten gezamenlijk bestrijken. De trajectbegeleiders richten zich op de gezamenlijke aanpak vsv 18+ vanuit inloophuis Dynamo, make your move.

Afgelopen schooljaar is bijzonder hard gewerkt aan het samenwerken tussen leerplicht, het onderwijs en de jeugdhulpverlening. Dit om de verplichtingen vanuit het passend onderwijs gezamenlijk verder in te vullen en uitvoering aan te geven. Deze samenwerking is nog niet optimaal en zal komend schooljaar de aandacht hebben. Ook op het gebied van leerplicht en trajectbegeleiding hebben veel ontwikkelingen plaatsgevonden. We zijn nog meer maatwerk-gericht gaan werken en hebben steeds meer te maken met complexere dossiers. Samenwerken met zowel interne als externe partners is op deze dossiers essentieel gebleken. We zijn tevreden over de manier van werken zoals we dit in de samenwerkingsover-eenkomst hebben afgesproken. De lijnen zijn kort en er staat inmiddels een stevig en gemotiveerd team.

Er is eenheid tussen de verschillende functies, waardoor afstemming en warme overdracht geborgd is.

Speerpunten 2016-2017• Verbetering van de communicatie tussen leerplicht/traject-

begeleiding en externe partners.• Aandacht geven aan de tegenstellingen tussen de jeugdwet/

leerplichtwet/onderwijswet en tussen de RMCwetgeving/Participatiewet/WMO/Wet Werk en Inkomen.

• Kennis en vaardigheden op peil houden.• Aandacht voor passend onderwijs op het MBO en flexibele

instroom niveau 2.

N

O

Z

W

In het kader van passend onderwijs werken schoolbesturen samen in samenwerkingsverbanden, die moeten zorgen voor een dekkend aanbod. Dit betekent dat er in principe geen kinderen thuis zitten, omdat er geen geschikte onderwijsplek is. Helaas is de werkelijkheid altijd weerbarstiger dan de theorie. Uit een recent onderzoek is gebleken dat er in Nederland zo’n 10.000 leerplichtige leerlingen thuis zitten. Dat is niet alleen een grote zorg voor de beleidsmakers (regering, Tweede Kamer, gemeenten), maar vooral voor de mensen in het veld (onderwijs, jeugdzorg, leerplicht). Landelijk is daarom recent een Thuiszitterspact afgesloten tussen sectorraden, gemeenten en ministeries.Om te komen tot een adequate aanpak is vooral nodig om te weten waar we het eigenlijk over hebben. Welke leerlingen zitten precies waar thuis en om welke reden. Belangrijk daarbij is dat

scholen die informatie goed doorgeven en dat vervolgens de informatie daar terecht komt waar er ook iets aan gedaan kan worden. Gelukkig kunnen we in West-Brabant rekenen op het Regionaal Bureau Leerplicht. Door informatie inzichtelijk te maken per subregio en per gemeente kunnen de samenwerkings-verbanden voldoen aan de opdracht vanuit de Onderwijsinspectie om tweemaandelijks overzichten van thuiszitters in te sturen en om in goed overleg met gemeenten en scholen/schoolbesturen het aantal thuiszitters terug te dringen door een passend aanbod te doen.

In het werkgebied van SWV PO3002 (Primair onderwijs Roosendaal-Moerdijk) heeft de gecombineerde aanpak van RBL, SWV en gemeenten geleid tot een effectieve aanpak van thuiszitters, een

vermindering van ontheffingen van de leerplicht en een terugloop van het aantal absoluut verzuimers. De afspraken waar het thuiszitterspact op aanstuurt, zijn in West-Brabant al geëffectueerd en met succes! Drs. Jack M. BiskopDirecteur-bestuurder SWV PO3002 (Roosendaal-Moerdijk e.o.)

SAMENWERKINGSVERBAND ROOSENDAAL-MOERDIJK + RBL = EFFECTIEVE AANPAK THUISZITTERS

SamenwerkingMet het primair onderwijs hebben wij minder intensief contact dan met het voortgezet onderwijs. Dit komt door het simpele feit dat er in het primair onderwijs aanzienlijk minder schoolverzuim is dan in het voortgezet onderwijs.Toch zien wij de afgelopen jaren een ontwikkeling waarbij problemen op school op steeds jongere leeftijd ontstaan. Het kan dan gaan om ernstige gedragsproblematiek, gezinsproblematiek of een combinatie van beiden, waardoor een kind regelmatig of zelfs langdurig (gedeeltelijk) verzuimt.

Een vroegtijdige signalering en een intensieve samenwerking met de scholen en betrokken jeugdprofessionals is van essentieel belang voor een succesvolle aanpak. Daarom hechten wij grote waarde aan een goed contact en een nauwe samenwerking met deze partijen en natuurlijk het betreffende gezin.

SchoolbezoekenWe streven ernaar om de meldingsbereidheid te vergroten en de samenwerking met de scholen voor primair onderwijs verder te intensiveren. Daarom

brengen wij jaarlijks een bezoek aan alle scholen voor primair onderwijs. In ons gesprek met de directeur en intern begeleider van de school:• geven we voorlichting en advies over het

verlenen van verlof en het melden van ongeoorloofd, twijfelachtig of zorgelijk schoolverzuim

• bespreken we de gewenste aanpak bij thuiszittersproblematiek

• spreken we de wederzijdse verwachtingen uit

• en komen we tot nieuwe samenwerkings-afspraken.

De jaarlijkse bezoeken werpen hun vruchten af. Scholen nemen steeds vaker contact met ons op voor informatie, advies en overleg. Daardoor kunnen we (dreigend ) verzuim in een vroegtijdig stadium met elkaar aanpakken en voorkomen we hiermee dat problemen groter worden en een leerling uiteindelijk een thuiszitter wordt.

Susanne Marijnissen

MISSIE EN VISIE, KERNWAARDEN VAN HET RBL WEST-BRABANTSchoolverzuim en voortijdig schoolverlaten worden in de praktijk niet afgebakend door gemeentegrenzen. Daarom is intergemeente-lijke samenwerking van groot belang om er effectief tegen te kunnen optreden. Het Regionaal Bureau Leerplicht West-Brabant (RBL) geeft sinds augustus 2012 vorm aan deze samenwerking. Verminderen en voorkomen van het schoolverzuim, handhaven leerplicht , recht op onderwijs en terugdringen van voortijdig schoolverlaten zijn de speerpunten. Het werken in flexibele teams van leerplichtambtenaren en trajectbegeleiders, het harmoniseren van werkwijzen en de samenwerking met netwerkpartners op het terrein van passend onderwijs , jeugdbeleid en participatie wetgeving zijn de zaken die ervoor zorgen dat het RBL West-Brabant (RBL) goed is aangehaakt bij ontwikkelingen rond de decentralisaties.

MissieIedere West-Brabantse jongere zonder startkwalificatie zit op een passende school, werkt of wordt met passende zorg begeleid naar de voor hem hoogst haalbare startpositie in de maatschappij. Dit

doen we niet alleen. Daarvoor is samenwerking op bestuurlijk, beleids- en uitvoerend niveau nodig. De inspanningen van de trajectbegeleiders richten zich zowel op oude (langer dan een jaar geleden gestopt) als op nieuwe voortijdig schoolverlaters. Doel is deze jongeren waar mogelijk terug te leiden naar school. De banden met scholen zijn versterkt door het invoeren van vaste contact-personen vanuit het RBL en door het creëren van (deeltijd)werk-plekken op de scholen.

VisieWe leveren daarvoor individueel maatwerk binnen de kaders van de leerplichtwet en RMC wetgeving. We doen daarbij een beroep op de verantwoordelijkheid van jongeren, ouders, scholen en relevante netwerkpartners.

KernwaardenTransparantie, integriteit, respect voor het individu en samenwerken met anderen zijn daarbij onze kernwaarden.

LEERPLICHT EN PRIMAIR ONDERWIJS; DE LEERPLICHTAMBTENAAR AAN HET WOORD

“Mijn ervaringen met de leerplichtambtenaren zijn erg positief!Al tijdens mijn rol als jeugd preventie plan medewerker van het CJG werd er door de leerplichtambtenaren zorgvuldig gekeken waarom een jeugdige verzuimt, wat er speelt in het gezin/ wat er onder ligt en hoe deze jeugdige geholpen kan worden. Leerplicht is zoveel meer dan een instantie die boetes uitdeelt wanneer er verzuim is. De leerplichtambtenaren kijken verder en breder. Ze bewaken het recht van een kind om te mogen leren en zijn er om met ouders en kind mee te denken en te bewegen. Deze beweging is vaak maatwerk en gericht op het belang van het kind!De leerplichtambtenaren zijn een bekend gezicht op de scholen in de gemeente en houden daar ook spreekuren. De scholen hebben ook hun vaste jeugdprofes-sionals. Daarom kan er nauw worden samengewerkt en preventief worden gehandeld. Dit alles meestal in een snel tempo, wat vaak ook wenselijk is. Elke dag verzuim maakt het voor een leerling immers lastiger om weer terug te keren naar school”.

Een voorbeeld uit de praktijk:

“Een jongen wilde niet meer naar school omdat hij gepest werd. In overleg met ouders, de leerling, school, de leerplichtambtenaar en de jeugdprofessio-nal is eerst geprobeerd een zorgsysteem op te zetten om de leerling te begeleiden bij de terugkeer naar school. Toen duidelijk werd dat dit geen haalbaar doel was, is er een gezamenlijke zoektocht gestart naar een andere passende school. Ouders en de leerling hadden hierbij een duidelijke wens, zij wilde dat hij onderwijs zou volgen op een hoger niveau. Dit zou volgens hen beter passen binnen zijn capaciteiten. Volgens het advies vanuit de basisschool, waar ouders niet achter stonden, leek deze vorm van onderwijs niet haalbaar en was eerdere inschrijving op dit niveau niet gelukt. Om de leerling toch een kans te geven is er op advies van de leerplichtambtenaar een nieuw capacitei-tenonderzoek aangevraagd. En vonden we een school die deze jongen een kans wilde geven. Uiteindelijk heeft de samenwerking tussen de leerplicht, ouders en de jeugdprofessional ervoor gezorgd dat deze jongen momenteel met succes onderwijs volgt op de school en het niveau naar zijn keuze!”

Sabine Leyten en Inge van Beek, jeugdprofessionals CJG Etten-Leur/Zundert.

10

PO

SAMENWERKINGSVERBAND ROOSENDAAL-MOERDIJK + RBL = EFFECTIEVE AANPAK THUISZITTERS

Mijn naam is Hameed, 21 jaar, opgegroeid in Kabul. Vier jaar geleden ben ik met mijn moeder gevlucht naar Nederland. Via ter Apel en Friesland ben ik in Oosterhout terecht gekomen. Wat een welkom kreeg ik toen ik na een paar dagen na aankomst al een brief in de bus kreeg van het RBL. Ik werd uitgenodigd voor gesprek om over een studie te beginnen, wat mij betreft in het Nederlands. De beginselen van de Nederlandse taal had ik al in Drachten geleerd op het ISK. Ik wil graag Nederlands advocaat worden.

Ik werd begeleid door mevrouw van Swaal en door haar ben ik op mijn 20ste begonnen op het Florijn College in Breda. Door leerplicht kon ik weer op school zitten.

Pauline (TrajectBegeleider RBL): 3 juni 2014 ontmoette ik Hameed bij de gemeente in Oosterhout. Hij wilde advocaat worden vertelde hij en al snel is duidelijk dat hij de capaciteiten hiervoor heeft. Echter, zijn Nederlands is niet voldoende om meteen op niveau in te stromen. Moet deze jongeman zonder afgeronde vooropleiding dan écht starten op de Entree? Wat een uitdaging! Met het uitstippelen van de weg via Entree, naar niveau 2, 3, 4 en daarna HBO (totaal zo’n volle 9 jaar tot zijn

doel) kwam ik op het idee dat hij met zijn niveau Nederlands wellicht Theoretische leerweg op VAVO aan zou kunnen. Een telefoontje ter plaatse naar VAVO en wat wil… de volgende dag had hij al een intake met toets en hij kon starten in september. Dan zou hij over 1 jaar toegang tot niveau 4 MBO hebben. Wat een goed nieuws!

De hoge reiskosten die Hameed zou moeten maken bleken toch teveel voor het gezin van 6, waardoor hij niet kon starten. Ondanks pogingen om financiële regelingen te treffen leken we terug bij af...Tenzij… als hij de toets heeft gehaald om in de examenklas TL te

mogen starten, dan zou hij toch op zijn minst via de centrale toelatingscommissie wel op niveau 2 mogen beginnen op het MBO? Dit was uiteindelijk het geval. Hameed is gestart op niveau 2. En afgelopen september kreeg hij na 1 jaar de kans om al versneld door te stromen naar niveau 3. Vanaf vandaag nog maar 2 jaar tot een MBO diploma en dan kan hij doorstromen naar het HBO. Deze jongen komt er; er zijn meerdere wegen die naar Rome leiden.

Inmiddels heb ik zijn broer en zus ook begeleid en ook zij zitten nu op de juiste plek op school. Wat heb ik toch een uitdagende, afwisselende topbaan!

Het Regionaal Bureau Leerplicht (RBL) West-Brabant en Regionaal Samenwerkingsverband (RSV) Breda e.o. werken samen om het aantal thuiszitters te voorkomen.

De samenwerkingsverbanden hebben de primaire opdracht om het aantal ‘thuiszitters’ te beperken. Het RSV Breda e.o. heeft in haar doelstellingen het streven naar nul thuiszitters opgenomen. Het realiseren van een dergelijke ambitieuze doelstelling is niet mogelijk zonder een goede registratie van het aantal leerlingen dat gedurende korte of langere tijd geen onderwijs volgt.

Deze registratie is bij het RBL in goede handen en om die reden hebben RBL West-Brabant en RSV Breda de handen ineengeslagen in de aanpak van deze groep leerlingen. Er is een actietafel ingericht waaraan frequent de leerlingen worden besproken die –al dan niet met een gedeeltelijke ontheffing van de leerplicht- geen onderwijs volgen. Gezamenlijk wordt een plan van aanpak opgesteld met het doel de betreffende leerling zo spoedig

mogelijk weer in een passende onderwijssetting te (her)plaatsen. Een direct resultaat van deze aanpak is zichtbaar in de overgang van leerlingen van PO naar VO: sinds twee jaar hebben alle leerlingen die de overstap gaan maken vóór de zomervakantie een passende plaats gevonden. Ook is het aantal leerlingen dat geen onderwijs volgt verder teruggebracht. In 2015-2016 is dit aantal tijdelijk even wat opgelopen doordat het aantal vluchte-lingenkinderen dermate groot was, dat het in enkele incidentele dossiers een aantal weken geduurd heeft voordat deze leerlingen geplaatst konden worden. Dit probleem is inmiddels opgelost.

Het inrichten van actietafels om met RBL West-Brabant de leerlingen te bespreken die tijdelijk geen onderwijs volgen, is overigens niet uniek voor het RSV Breda eo. Ook het samen-werkingsverband Roosendaal en het samenwerkingsverband Brabantse Wal kennen deze actietafels, tot tevredenheid van alle partijen.

Een ouder aan het woord: Samenwerking met de leerplichtambtenaarIn 2013 kwamen wij voor het eerst in contact met de leerplichtambtenaar. Onze zoon (toen 14 jaar) had problemen op school. Het was moeilijk voor hem om zich aan bepaalde regels te houden (dit werd grotendeels veroorzaakt door zijn PDD-NOS/ADHD en puberteit). Hij werd regelmatig naar huis gestuurd. En als hij op school was dan kwam hij niet aan werken/leren toe. Zowel school als wij (zijn ouders) zaten met ons handen in het haar.

Dat we te maken zouden krijgen met de leerplichtambtenaar was wel even schrikken in het begin. Na de eerste kennismaking kregen wij al snel het gevoel dat de leerplicht-ambtenaar met ons meedacht en naar ons luisterde. Het vooroordeel dat er alleen maar officiële waarschuwingen en boetes worden uitgedeeld bleek niet te kloppen.

Er werd in oplossingen gedacht die soms ook een positief effect had op onze zoon. De samenwerking die vervolgens ontstond hebben wij als zeer positief ervaren. Bij belangrijke beslissingen met alle betrokken partijen op school, was de leerplichtambtenaar ook altijd aanwezig en had ze een opbouwende inbreng. Onze zoon voelde dat de leerplichtambtenaar met hem meedacht. De lange samenwerking heeft er dan ook toe geleid dat onze zoon inmiddels een andere opleiding volgt die bij hem past. Het contact is nog steeds goed en regelmatig hebben wij contact over zijn voortgang. Bij vragen weten we elkaar dan ook te vinden.

MISSIE EN VISIE, KERNWAARDEN VAN HET RBL WEST-BRABANT

Hameed en Paulien

SAMENWERKING RBL WEST-BRABANT EN RSV BREDA EO

Frank Hessels, directeur RSV Breda e.o. (Voortgezet Onderwijs)



VO

COLO

FON

Reg

iona

al le

erpl

icht

jaar

vers

lag

- Tek

st R

BL W

est-B

raba

nt -

Ont

wer

p Ge

mee

nte

Bred

aRe

gion

aal B

urea

u Le

erpl

icht

Wes

t-Bra

bant

- Be

zoek

adre

s Cla

udiu

s Prin

senl

aan

14 -

4811

DK

Bred

a - P

osta

dres

Pos

tbus

901

56 4

800

RH B

reda

- Te

lefo

on (0

76) 5

29 8

1 10

- E-

mai

l inf

o@rb

lwes

t-bra

bant

.nl -

Inte

rnet

ww

w.rb

lwes

t-bra

bant

.nl

- Ope

ning

stijd

en m

aand

ag t/

m v

rijda

g va

n 8.

30 u

ur to

t 17.

00 u

ur

EXTRA INZET OP VOORTIJDIG SCHOOLVERLATERS EN THUISZITTERS IN WEST-BRABANT WEST SUCCESVOL

In West-Brabant West is dit schooljaar inloophuis Dynamo gestart om de voortijdig schoolverlaters beter te kunnen bereiken die bij de vijf gemeenten, ondanks alle inspanningen, nog buiten beeld bleven en niet op het reguliere ondersteuningsaanbod ingingen. Dynamo is: een 8-daags maatwerkprogramma op een voor jongeren makkelijk toegankelijke locatie, waar jongeren met een flinke afstand tot het onderwijs weer perspectief kunnen krijgen op hun toekomst in plaats van thuis te zitten. En met succes. Uit een evaluatie blijkt dat de jongeren het programma met een 8,7 waarderen en één op de vier terug gaat naar school.

Het ministerie van Sociale Zaken heeft onderzoek laten doen om zicht te krijgen op de jongeren die nog 'buiten beeld' blijven en de manier waarop zij effectief geholpen zouden kunnen worden. Hieruit bleek dat deze jongeren vaak teleurgesteld zijn in eerdere contacten met de overheid, nauwelijks een ondersteunend netwerk hebben en/of last hebben van een negatief zelfbeeld door de vele afwijzingen. Daar is het programma van Dynamo dan ook op ingericht. Via workshops en begeleiding kijken de jongeren naar zichzelf, krijgen (positief) inzicht in hun sterke en zwakke kanten en leren steviger te staan. Het intensieve traject van 8 dagen in vier weken met deze jongeren – individueel en in groepsverband - op een laagdrempelige locatie geeft meer inzicht (en realiteits-waarde) in hun mogelijkheden. Ook is er binnen Dynamo een werkcoach aangesteld die de jongeren ondersteunt om hun plan van aanpak te realiseren door hen na het traject aan BBL banen, werkervaringsplaatsen e.d. te helpen.

Goede tussenresultatenVan september 2015 tot mei 2016 hebben in totaal 61 jongeren aan Dynamo deelgenomen. Van deze jongeren waarbij het nog niet gelukt was om tot een toekomst-perspectief te komen, bijvoorbeeld vanwege zwanger-schap of detentie, is 1 op de 4 succesvol teruggeleid naar het onderwijs. Met slechts 18% is vooralsnog geen resultaat bereikt. Deze jongeren zijn niet verschenen of hebben Dynamo vanwege onvoldoende motivatie moeten verlaten. Ook deze groep is interessant om te volgen in het kader van de pilot die nog loopt tot mei 2017. Liggen zaken voor hen anders na bijvoorbeeld een half jaar? Waar leven zij van in de tussentijd? Wonen zij bij ouders in, zwerven ze op straat? Binnen de pilot wordt komende zomer via huisbezoeken geprobeerd beeld te krijgen van deze jongeren en hoe zij het beste vooruit geholpen kunnen worden.

KoploperIn schooljaar 2014 - 2015 is 75% van de groep voortijdig schoolverlaters 18+ in West Brabant West bereikt met een trajectaanbod (253 jongeren). De meeste voortijdig schoolverlaters van deze 75% zijn teruggeleid naar school of werk (49%) met de reguliere RMC trajectbegeleiding die via het stadskantoor wordt aangeboden. Met Dynamo richten de 5 gemeenten in West Brabant West zich op de 25% voortijdig schoolverlaters die niet reageren op het reguliere aanbod en daarom niet in beeld waren, én op de groep voor wie het reguliere aanbod niet genoeg is om tot resultaat te komen. Het programma is in het schooljaar 2014 - 2015 ontwik-keld en Dynamo is in september 2015 gestart. West-Brabant West is in die zin koploper in de aanpak van deze doelgroep. De regionale voorziening die gecreëerd is, is in pilotvorm gegoten. Het is de bedoeling dat hier inzichten uit voortkomen en kennis wordt opgedaan waar knelpunten zich voor doen.

In gesprek met Jasmijn Plug, projectmanager Entree ROC West-Brabant

Wat houdt Talenten zonder Papieren in?Het project Talenten zonder Papieren is een samenwerkingsverband tussen de drie samenwerkingsverbanden VO van Bergen op Zoom, Breda en Roosendaal en het ROC West-Brabant.

Door verbinding en afspraken buiten onze organisatiegrenzen, hebben we met elkaar de ambitie om een sluitend regionaal netwerk te creëren voor talentvolle kwetsbare jongen zonder startkwalificatie die op zoek zijn naar een passende arbeidsplaats.

Welke acties hebben bijgedragen aan het verbeteren van de samenwerking?In de afgelopen periode zijn de volgende mijlpalen bereikt:• Er is één transitieformulier met begeleidend schrijven en een

centraal contactpersonenoverzicht ontwikkeld voor en door scholen, gemeenten en UWV.

• Via ‘matchtafels’ worden casussen structureel besproken tussen VSO, Pro-school, UWV en gemeente. Op deze manier krijgen we alle jongeren in goed in beeld.

• ROC West-Brabant heeft voor mbo Entree een centrale intake-procedure opgesteld. Hiertoe is ook een checklist toelaatbaarheid ontwikkeld.

• ROC West-Brabant heeft de intentie uitgesproken om op alle mbo-colleges niveau 1 aan te bieden. Door dit brede aanbod kunnen jongeren nog beter geplaatst worden in een leeromgeving die bij hen past.

• Om ervoor te zorgen dat jongeren die twijfelen aan hun keuze niet uit gaan vallen, is er bij ROC West Brabant nu de mogelijkheid voor studenten om binnen 3 maanden te switchen van richting binnen Entree.

• RMC sluit voortaan standaard aan bij een tweede code oranje gesprek tijdens de eerste 4 maanden van de Entreeopleiding. De bedoeling is om gezamenlijk bij te sturen, zodat de student zijn

Entreeopleiding af kan maken. Verder sluit RMC bij elk exitgesprek aan om Entreestudenten zo goed mogelijk naar zorg of arbeid te kunnen begeleiden.

• Maatwerktrajecten voor pre-entree opleiding in samenwerking met Pro, VSO, ISK en vmbo zijn volop in ontwikkeling.

• De eerste stappen naar een eenduidig PR- en communicatiebeleid zijn gezet.

Welke acties staan er de komende periode op de planning?• Bovenstaande acties worden verder geïmplementeerd, gemonitord

en bijgestuurd.• Om de jongeren een duurzame plaats op de arbeidsmarkt te

bieden, gaan we onderzoeken of we arbeid en onderwijs kleinschalig en dichtbij de jongeren kunnen organiseren. Uitgangs-punt hierbij is dat onderwijs en begeleiding in de laatste fase van school op de werkvloer wordt aangeboden en niet meer op de verschillende scholen.

• Er wordt bekeken hoe we de nazorg op verschillende Pro- en VSO-scholen kunnen verbeteren. Naast de wettelijke taak, zullen er ook activiteiten worden ontwikkeld waardoor het vangnet rondom deze jongeren na plaatsing op de arbeidsmarkt wordt geborgd.

• Het invoeren van code oranje gesprekken bij niveau 2 studenten met een verhoogde kans op voortijdig schoolverlaten.

• Het creëren van opvang en begeleiding voor niet-gediplomeerde Entreestudenten en uitvallers op mbo-niveau 2.

• Het verbeteren van de tussentijdse instroommogelijkheden op niveau 2 voor Entreedeelnemers.

• Inrichten van een regionaal meldpunt voor vsv.

Meer informatie? Geïnteresseerd in de uitgebreide tussenrapportage van het project? Neem dan contact op met Jasmijn Plug [email protected] 06 - 20 58 20 52

Op maandag 12 oktober 2016 ondertekenden wethouder Miriam Haagh namens de 18 West-Brabantse gemeenten, en Arjan Kastelein (ROC West-Brabant) namens het onderwijs de subsidieaanvraag ‘Iedereen op z’n plek in West-Brabant’ en gaven daarmee ook meteen het startsein voor de invoering van de nieuwe maatregelen voorkomen voortijdig schoolverlaten (vsv). Nieuw in de komende periode is dat het accent niet alleen ligt op het behalen van de startkwalificatie maar ook op het begeleiden van kwetsbare jongeren zonder startkwalificatie naar kansrijkere posities in de maatschappij. Voor de nieuwe aanpak 2017-2020 hebben gemeenten en onderwijs 1,5 miljoen euro subsidie per jaar gevraagd aan de Rijksoverheid.

Voorafgaande aan de aanvraag is de vsv-problematiek in West-Brabant uitgebreid geanalyseerd om tot een zo effectief mogelijk pakket aan maatregelen te kunnen komen. In de praktijk betekent dit dat doeltreffende maatregelen uit voorgaande jaren worden doorgezet, en dat daar waar nodig nieuwe maatregelen zullen worden gelanceerd, zodat alle jongeren in West-Brabant efficiënt naar onderwijs of werk kunnen worden geleid.De regioanalyse en de het voorstelde programma van maatregelen werd na raadpleging en goedkeuring van de achterban vastgesteld door de Regiegroep vsv.

De nieuwe aanpak gaat via een vijftal sporen lopen:• Er wordt extra geïnvesteerd in een sluitend netwerk voor

jongeren in een kwetsbare positie. Niemand mag in West-Brabant buiten de boot vallen, bijvoorbeeld omdat hij of zij niet in het

juiste hokje past. Daarom gaan wij extra investeren in een groeps aanpak waarmee de doorstroom, zowel van onderwijs naar onderwijs als van onderwijs naar werk wordt bevorderd. Ook gaan we een ombudsman/vrouw aanstellen om individuele casuïstiek op te lossen als gevolg van knelpunten binnen de maatregelen in het sociaal domein. Deze functionaris adviseert professionals in de regio die vast lopen met een casus en brengt knelpunten in de sluitende aanpak in beeld. Waar mogelijk adviseert hij/zij de gemeenten over verbeteringen in het sluitend vangnet.

• Ongediplomeerde thuiszitters (oud voortijdig schoolverlaters) tussen 18 en 23 jaar krijgen een persoonlijk traject aangeboden om binnen een veilige setting en onder intensieve professionele begeleiding naar het onderwijs terug te kunnen keren en alsnog een startkwalificatie te behalen.

• Met een digitaal volgsysteem en met de inzet van transfercoaches gaan we de overgang van het voortgezet onderwijs naar het middelbaar onderwijs nog soepeler te laten verlopen. Dit om te voorkomen dat jongeren die de keuze hebben tussen werken of verder studeren, voor het ‘snelle geld’ kiezen en daardoor op de langere termijn hun kansen op de arbeidsmarkt verkleinen.

• Op niveau 3 en 4 van het MBO is de uitval nog steeds hoog. Daarom komen er voor deze doelgroep specifieke maatregelen om de persoonlijke effectiviteit en studiebevlogenheid binnen deze opleidingsniveaus te vergroten en zo voortijdige schooluitval te voorkomen.

• Tot slot gaan wij door met het opvangen van vo-ers en mbo-ers in speciale Plusvoorzieningen wanneer zij door persoonlijke omstandig-heden tijdelijk niet aan het reguliere onderwijs kunnen deelnemen.

Met deze intensieve aanpak wil de regio een effectieve bijdrage leveren aan het verder terugdringen van voortijdig schoolverlaten. Dat is nodig want de landelijke doelstelling voor 2020 gaat uit van een structurele vermindering van het aantal uitvallers met 5.000 tot maximaal 20.000 per jaar.

Liesbeth van der Lee Regionaal beleidsadviseur voorkomen voortijdig schoolverlatenRMC regio 34 West-Brabant

TALENTEN ZONDER PAPIEREN

AANPAK VOORTIJDIG SCHOOLVERLATEN 2017-2020

12

MBOVSV

Jaar verslag 2015 2016 - rblwest-brabant.nl · regio de hoogste prioriteit. We streven er immers...

Documents

Transcript of Jaar verslag 2015 2016 - rblwest-brabant.nl · regio de hoogste prioriteit. We streven er immers...