Coronel Institute

Wie in de zaal begeleidt een cliënt met de

ziekte van Lyme?

Ja Nee

Coronel Institute

Maak werk van de ziekte van

Lyme

Dr. Joppe Hovius, Internist-infectioloog

& Dr. Jaap Maas, bedrijfsarts-klinisch

arbeidsgeneeskundige

Coronel Institute

Hoe het allemaal begon?

B. burgdorferi s.s.

B. afzelii

B. garinii

B. bavariensis

B. spielmanii

B. valaisiana

B. lusitaniae

B. bissettii

Ixodes teken

am

Coronel Institute

Is serologie voldoende op de ziekte van lyme te

diagnosticeren?

Ja Nee

Coronel Institute

Ziekte verschijnselen

Stadium 1: Acute Lyme borreliose

Erythema migrans (± 25.000 gevallen per jaar

in NL)

Stadium 2: Vroeg gedissemineerde Lyme

borreliose

Stadium 3: Late gedissemineerde Lyme

borreliose

Stadium X: Persisterende klachten na

aanbevolen antibiotische therapie

Stadium Y: Langdurige niet-kenmerkende

klachten met positieve antistoftesten

Coronel Institute

Recente ontwikkelingen

Coronel Institute

- Niet doen bij typisch EM (klinische diagnose)

- Immuunrespons traag (evt herhalen)

- Kan bijdragen in stellen diagnose gedissemineerde Lymeziekte

- Geen/nauwelijks discriminatie oude of actieve infectie

- Niet doen bij lage verdenking

Serologie

Coronel Institute

‘Chronische Lyme’Wat is dat?

Coronel Institute

‘Chronische Lyme’Wat wordt er mee bedoeld?

• Late (gedissemineerde) Lymeziekte

• Persisterende Lymeziekte

• Postlymeziekte syndroom

• Niet kenmerkende klachten en positieve test

Feder et al NEJM 2007, Hovius et al TvI 2012, Coumou et al CMI 2015

Vereisen andere benadering/behandeling

Coronel Institute

WAT DOE JE NU MET EEN LYME

PATIËNT ALS BEDRIJFSARTS?

Coronel Institute

Medische en bedrijfsgeneeskundige

anamnese

• Medische diagnose: hoe is deze

gesteld?

• Restklachten, postlyme of SOLK

met positieve serologie:

bedrijfsgeneeskundig dezelfde

benadering;

• Behandeling, klinisch beloop;

• Arbeidsanamnese:

– Blootstelling, werkzaam in de

groene sector, privé?;

– Hoe lang werkzaam in de

groene sector;

– Gebeten door teken? Hoeveel

tekenbeten per jaar gemiddeld.

Coronel Institute

Arbeidsomstandigheden

• Persoonlijke beschermingsmiddelen

– Speciale broeken/sokken/schoenen

– Gebruik DEET

– Worden de PBM goed gebruikt?

• Werkgever

– Voorlichting

– Medische zorg en registratie

• Huidinspectie aan het eind van de dag!

NVAB richtlijn ziekte van Lyme

Arbokennisnetdossier Ziekte van Lyme

Coronel Institute

Re-integreren

• Meestal energetische klachten op de voorgrond;

• Inventariseer herstelgedrag en belemmerende

factoren;

• Gefaseerd uitbreiden in aangepaste

werkzaamheden;

• Verdiep je in de ziekte en de cliënt!

– Afstemming behandelaar;

– Co-morbiditeit die de klachten verklaren.

NVAB richtlijn ziekte van Lyme

CVS en QVS richtlijnen

Coronel Institute

Interventies

• Graded exercise therapy (GET);

• Cognitieve gedragstherapie (CGT);

– Multidisciplinaire programma’s.

NVAB richtlijn ziekte van Lyme

Chronische vermoeidheid RL

Q-koorts vermoeidheidssyndroom RL

Coronel Institute

Take Home Message

• Positieve serologie <> ziekte van lyme;

• Neem contact op met de behandelaar;

• Neem een neutrale positie in als bedrijfsarts t.a.v. controversen over de diagnostiek;

• Aandacht en kennis;

• Weest opmerkzaam op instandhoudendecognitieve en gedragsmatige factoren.

Coronel Institute