1

J A A R V E R S L A G 2 0 1 8

Landelijke Commissie voor Geschillen WMS

Meer informatie op www.onderwijsgeschillen.nl

2

Inhoudsopgave

Woord vooraf ..................................................................................................................................................... 3

1. Samenstelling van de Landelijke Commissie voor Geschillen WMS ........................................... 5

2. Stichting Onderwijsgeschillen .......................................................................................................... 7

2.1 Instandhouding en ondersteuning LCG WMS ................................................................................ 7

2.2 Het Expertisecentrum en medezeggenschap ................................................................................ 8

2.2.1 Onderzoek ........................................................................................................................................... 8

2.2.2 Publicaties ........................................................................................................................................... 9

2.3 Websites en sociale media ............................................................................................................... 9

2.4 Het 12e WMS congres 2018: Contact met de achterban ........................................................... 10

3. De geschillen ..................................................................................................................................... 12

3.1 Mondelinge behandeling / vereenvoudigde behandeling /versnelde behandeling /

mediation .......................................................................................................................................... 13

3.2 Soorten geschillen ............................................................................................................................ 14

3.3 Onderwerpen van de geschillen .................................................................................................... 14

3.4 De Ondernemingskamer en de Wms ............................................................................................ 18

3.5 Enkele bepalende overwegingen en beslissingen in de uitspraken van de Commissie in

2018 ................................................................................................................................................... 21

3.6 De faciliteiten van de MR – redelijkerwijs noodzakelijke kosten ............................................. 22

4. Samenvatting adviezen/uitspraken ............................................................................................... 25

3

Woord vooraf

© Rogier Chang

Het begint met respect. De mogelijkheid een geschil voor te leggen aan de LCG WMS is een noodzakelijke steen in

het bouwwerk van de medezeggenschap. Noodzakelijk: zonder mogelijkheid van

geschillenbeslechting zou het recht van de sterkste overheersen.

Maar moet van die mogelijkheid altijd gebruik gemaakt worden? Is het gebruik maken van

de mogelijkheid altijd de optimale manier van geschillenoplossing? Dergelijke vragen

hebben de Stichting Onderwijsgeschillen in de afgelopen jaren bezig gehouden, en waren

aanleiding tot het laten doen van onderzoek, onder andere over het effect van uitspraken

van de Commissie. Wat daaruit kwam: een geschiloplossing als van de Commissie is

onmisbaar, maar niet altijd voldoende. En ook niet altijd noodzakelijk voor de oplossing van

een concreet verschil van mening over medezeggenschap op een school.

Wat voor andere manieren zijn er om zo een verschil van mening te voorkomen of op te

lossen?

Allereerst: de regels kennen. Zodat de medezeggenschap op de school beter verloopt. In dit

jaarverslag vindt u in de paragrafen 2.1, en volgende voorbeelden van acties die de Stichting

Onderwijsgeschillen onderneemt om de kennis van rechten en plichten te vergroten.

Expertisecentrum, congres, voorlichting. Allemaal manieren om scholen en

medezeggenschapsraden te helpen om te weten wat de wettelijke rechten en plichten van

beide kanten in verband met medezeggenschap op scholen zijn.

Voorts, de regels naleven. Het vraagt respect voor regels om dat getrouw, te goeder trouw,

te doen. Respect, omdat de regels tot stand gekomen zijn op democratische wijze, of op

wettelijk voorgeschreven wijze. In het wetgevingssysteem dat wij in Nederland optimaal

vinden. Regels, in laatste instantie uitgelegd door overheidsrechters die deskundig en

onafhankelijk zijn.

4

Dan ook: het verschil van mening onderling uitpraten. Voor uitpraten is respect tegenover

de gesprekspartner nodig. Respect van de medezeggenschapsraad voor het schoolbestuur.

En vice versa. Maar ook respect voor de “andere” geleding in de medezeggenschapsraad:

van het personeelslid voor het lid van de oudergeleding. Van de oudergeleding voor de

vertegenwoordiger van de leerlingen.

En in laatste instantie is het antwoord op de vraag of de behandeling bij en uitspraak van de

Geschillencommissie bijdraagt aan oplossing van het conflict ook afhankelijk van respect

voor de Geschillencommissie. En vice versa. De Geschillencommissie is er om dienstbaar te

zijn aan de medezeggenschap op scholen. Wij laten dat zien door degenen die dat gestalte

geven met respect tegemoet te treden.

Een enkele keer krijgen we op de zitting de indruk dat de partijen in het verschil van mening,

in de escalatie naar een geschil dat voorgelegd wordt aan de Geschillencommissie, de

noodzaak van respect voor elkaar, en daarmee voor de Commissie, uit het oog aan het

verliezen zijn. Dat is jammer. Dat maakt de sfeer op de zitting slecht. Maar vooral: dat

verkleint de kans dat na de uitspraak van de Commissie de gang van zaken met betrekking

tot de medezeggenschap op de school werkelijk beter wordt.

Respect voor elkaar is de onmisbare steen in het bouwwerk van de medezeggenschap.

Waarmee het begint. Waarin een werkelijke oplossing gezocht moet worden. En waardoor

dat ook een duurzame oplossing kan zijn.

Prof. mr. Irene Asscher-Vonk

voorzitter

5

1. Samenstelling van de Landelijke Commissie voor Geschillen WMS De Wet medezeggenschap op scholen (Wms) geeft in artikel 30 aan hoe de Commissie is samengesteld. De Commissie bestaat uit ten minste drie leden en drie plaatsvervangende leden, waaronder een voorzitter en een plaatsvervangend voorzitter. De minister van Onderwijs Cultuur en Wetenschap (OCW) benoemt de commissieleden. Voor de benoeming van een lid en een plaatsvervangend lid doen de besturenorganisaties een voordracht aan de minister. Voor de benoeming van het andere lid en plaatsvervangende lid, doen de landelijke organisaties van personeel, ouders en leerlingen in het onderwijs, een voordracht. De minister benoemt de voorzitters op voordracht van de leden van de Commissie.

Vastgestelde benoemingsprocedure voor de voorzitters en leden van de Commissie

De Wms bepaalt dat de voorzitters moeten voldoen aan de wettelijke vereisten om te kunnen worden benoemd tot rechter. Verder bevat de Wms geen benoemingsvereisten. Evenmin geeft de Wms aan hoe de landelijke organisaties - en de commissieleden ingeval van de benoeming van een voorzitter - moeten komen tot hun gezamenlijke benoemingsvoordrachten aan de minister. Daarom heeft Stichting Onderwijsgeschillen (Onderwijsgeschillen) in overleg met het ministerie van OCW, de landelijke organisaties die de benoemingsvoordracht moeten doen, en de Commissie een voordrachtprocedure vastgesteld. In verband met het reglementair aftreden m.i.v. 1 januari 2018 en 1 januari 2019 van enkele leden en de vicevoorzitter van de Commissie, hebben in 2017 en 2018, conform de vastgesteld voordrachtsprocedure, de werving en selectie van twee nieuwe vicevoorzitters en drie nieuwe leden van de Commissie plaatsgevonden.

M.i.v. 1 januari 2018 is afgetreden:

mr. W.H.B. Beurskens, lid namens de besturenorganisaties

Per 18 februari 2018 heeft de minister van OCW de volgende personen benoemd in de Commissie:

de heer prof. mr. W.H.A.C.M. Bouwens, vicevoorzitter en inkomend voorzitter de heer mr. R.W.L Koopmans, vicevoorzitter de heer A.L.M. van Geel, lid namens de besturenorganisaties de heer drs. H.J. van Rooijen, lid namens de besturenorganisaties

Per 1 januari 2019 heeft de minister benoemd in de Commissie:

mevrouw mr. C.J.H.G. Bronzwaer, lid namens de personeels-/ouder-en leerlingorganisaties

6

Samenstelling van de Commissie, gedurende het verslagjaar

Prof.mr. I.P Asscher-Vonk prof. mr. W.H.A.C.M. Bouwens mr. R.W.L. Koopmans voorzitter vicevoorzitter en inkomend voorzitter vicevoorzitter v.a. februari 2018 v.a. februari 2018

prof. mr. D.J.B. de Wolff A.L.M. van Geel drs. K.A. Kool vicevoorzitter lid namens de besturenorganisaties lid namens de best.org tot 1 januari 2019 v.a. februari 2018 tot 1 januari 2019

prof. mr. D. Mentink drs. H.J. van Rooijen mr. J. Sperling lid namens de personeels / ouder- / lid namens de besturenorganisaties lid namens de pers.-/ / leerlingorganisaties v.a. februari 2018 ouder- en leerling tot 1 januari 2019 organisaties

M.i.v. 1 januari 2019 zijn afgetreden: mevrouw prof. mr. D.J.B. de Wolff, vicevoorzitter de heer drs. K.A. Kool, plv. lid namens de besturenorganisaties de heer prof. mr. D. Mentink, lid namens de personeels-/ouder- en

leerlingorganisaties.

De actuele samenstelling van de Commissie vindt u hier.

7

2. Stichting Onderwijsgeschillen

2.1 Instandhouding en ondersteuning LCG WMS

De instandhouding en ondersteuning van de Commissie is door het ministerie van OCW ondergebracht bij Onderwijsgeschillen. Onderwijsgeschillen is een landelijk onafhankelijk loket voor de behandeling van geschillen en voor mediation binnen het gehele onderwijs in Nederland.

Onderwijsgeschillen heeft een professioneel bureau met een team van deskundige medewerkers, waaronder ervaren onderwijsjuristen. Het bureau zorgt voor de facilitaire, administratieve en juridische ondersteuning van onder meer de LCG WMS. Daarnaast biedt Onderwijsgeschillen mediation aan als oplossing van geschillen. Daarvoor heeft de organisatie vier MfN- gecertificeerde mediators in dienst.

Stichting Onderwijsgeschillen is ingericht volgens het governance model, waarin bestuur en toezicht van de organisatie gescheiden zijn in twee statutaire organen. De Raad van Toezicht is als volgt samengesteld:

de heer mr. H.T. van der Meer, voorzitter, president Gerechtshof Amsterdam

mevrouw mr. drs. C.W.M. Dullaert, lid, directeur Le Tableau B.V.

de heer drs. B.J.F. Fransen MSc, lid, interimbestuurder/ toezichthouder / bestuursadviseur

Directeur/bestuurder is mr. H.E. (Hilde) Mertens.

zittingszaal van de Commissie bij Onderwijsgeschillen

8

2.2 Het Expertisecentrum en medezeggenschap

Onderwijsgeschillen heeft een Expertisecentrum dat gericht is op de verbetering van de kwaliteit van de geschilbeslechting in het onderwijs. Het werk van het Expertisecentrum heeft effect op de inhoud en organisatie van geschilbeslechting en de werkwijze van de Commissie.

Onderzoek, publicaties, maatschappelijk debat en advisering De activiteiten van het Expertisecentrum bestrijken het gebied van wet- en regelgeving, maar ook de praktijk van de commissies van Onderwijsgeschillen: wat gaat goed, wat kan beter, wat moet nader onderzocht worden, wat komt daar als verbeteroptie uit, wie moet dat doen en hoe dan? Deze vragen leiden tot onderzoek, publicaties, advisering en het organiseren van het maatschappelijk debat rond de geschilbeslechting via symposia, studiedagen en congressen.

2.2.1. Onderzoek

2017/2018: onderzoek naar de medezeggenschapsketen in passend onderwijs De medezeggenschap rond passend onderwijs is ingewikkeld geregeld. Na kritische rapporten van de Onderwijsinspectie en de Rekenkamer in 2017 besloot het Expertisecentrum Onderwijsgeschillen onderzoek te laten doen naar de knelpunten in wetgeving om te komen tot aanbevelingen voor oplossingen. De eerste bevindingen zijn getoetst tijdens een ronde tafelbijeenkomst, waarna het conceptrapport gepresenteerd werd tijdens een symposium, dat het Expertisecentrum Onderwijsgeschillen organiseerde op 20 april 2018. De onderzoekers hebben het rapport aangescherpt naar aanleiding van de uitkomsten van discussiegroepen tijdens het symposium.

De conclusies van het onderzoek, uitgevoerd onder leiding van prof. mr. Pieter Huisman, zijn gebundeld in het rapport ‘De medezeggenschapsketen in passend onderwijs: juridische knelpunten en oplossingen.’ Lees meer

Downloaden De medezeggenschapsketen in passend onderwijs; juridische knelpunten en oplossingen. (pdf) Minister Slob stuurde op 23 januari 2019 een brief naar de Tweede Kamer over verschillende toezeggingen over passend onderwijs. In deze brief reageert de minister onder meer op het onderzoeksrapport ‘De medezeggenschapsketen in passend onderwijs, juridische knelpunten en oplossingen’. Lees meer op de website van Onderwijsgeschillen en daar kunt u ook de Kamerbrief van 23 januari 2019 downloaden.

9

2.2.2 Publicaties

In de reeks Expertisecentrum Onderwijsgeschillen zijn in de loop der jaren diverse uitgaven verschenen. In het verslagjaar zijn de volgende publicaties verschenen of geactualiseerd op het gebied van medezeggenschap:

Handreiking aan de MR voor het voorstellen van alternatieven voor fusie of sluiting van een school (geactualiseerd januari 2018) Welke procedure kan de medezeggenschapsraad volgen bij het voorstellen van een alternatief als het schoolbestuur voornemens is de school te sluiten of te laten fuseren met een andere school?

De medezeggenschapsketen in passend onderwijs, juridische knelpunten en oplossingen. Zie voor meer informatie paragraaf 2.2.1.

Daarnaast geeft het Expertisecentrum al vele jaren de volgende twee publicaties1 op gebied van medezeggenschap2 uit:

Zakboek medezeggenschap Wms Het Zakboek medezeggenschap Wms biedt op een toegankelijke manier aan iedereen in het onderwijs - van leerling tot schoolbestuur - informatie over de medezeggenschap op school. In februari 2018 is de herziene 8e druk verschenen, voorzien van de wettekst geldend op 1 januari 2018. Deze uitgave bevat een toegankelijke beschrijving en uitleg van de medezeggenschap in het funderend onderwijs zoals die per 1 januari 2018 geregeld is.

De Wet medezeggenschap op scholen toegelicht Het boek bevat een artikelsgewijze toelichting op de Wms. De opgenomen wetsgeschiedenis geeft inzicht in de betekenis van de bepalingen van de Wms. Bij ieder artikel heeft de auteur de relevante jurisprudentie van de LCG WMS en de Ondernemingskamer opgenomen. Het boek is bedoeld als handleiding voor iedereen die in de praktijk met de Wms te maken heeft. Het boek is in 2018 geactualiseerd. De 4e herziene druk is in november 2018 verschenen en is bijgewerkt tot 1 oktober 2018. J. Sperling en F.H.J.G, Brekelmans, De wet medezeggenschap op scholen toegelicht, (bewerkte 4e druk), Utrecht: Expertisecentrum, 2018.

2.3 Websites en sociale media

Onderwijsgeschillen onderhoudt twee responsive websites waarop informatie over de Commissie en de Wms te vinden is.

www.onderwijsgeschillen.nl Onder verschillende tabbladen zijn het reglement, de relevante wet- en regelgeving en de uitspraken van onder meer de Commissie te vinden. Verder bevat de website actualiteiten, activiteiten en publicaties op gebied van medezeggenschap.

1 De publicaties kunt u bestellen via de websites van Onderwijsgeschillen en infowms. 2 Ingeval van substantiële wijzigingen in de Wet medezeggenschap op scholen (Wms), vindt actualisering van de publicaties plaats.

10

www.infowms.nl Onderwijsgeschillen beheert de website infowms.nl Dit gebeurt in samenwerking met het project Versterking medezeggenschap, waarin de verschillende onderwijsorganisaties samenwerken. De website is gericht op de medezeggenschap in het primair, speciaal en voortgezet (speciaal) onderwijs en bevat actuele informatie, handreikingen, hulpmiddelen en ondersteuning. Het Project Versterking medezeggenschap is via het contactformulier bereikbaar voor inhoudelijke vragen over medezeggenschap. In de loop van 2019 wordt de website aangepast, zodat de informatie en handreikingen van het project nog meer toegankelijk zijn.

De website bevat verder altijd de actuele tekst van de Wms, een overzicht van alle wijzigingen in de Wms sinds 2007 en de wijzigingen die op komst zijn.

Alle actualiteiten op de websites worden ook gedeeld via Twitter en LinkedIn.

Nieuwsbrief Er verschijnt maandelijks een nieuwsbrief van Onderwijsgeschillen, die onder meer een overzicht bevat van de uitspraken die de Commissie de afgelopen maand gedaan heeft. Aanmelding voor de nieuwsbrief kan via de website.

Onderwijsgeschillen stelde gedurende de verslagperiode vier digitale nieuwsbrieven samen voor de Commissie. Daarmee worden de leden op de hoogte gehouden van de voor de Commissie relevante nieuwsberichten, ontwikkelingen in wet- en regelgeving, jurisprudentie en nieuw verschenen publicaties.

2.4 Het 12e WMS congres 2018: Contact met de achterban

Onderwijsgeschillen organiseert jaarlijks het WMS congres met dit jaar als thema: Contact met de achterban. Wat leeft er onder onderwijspersoneel, ouders en leerlingen? Hoe informeer je hen en hoe zorg je ervoor dat ze bekend zijn met de werkzaamheden van de medezeggenschapsraad? Maar ook de actuele ontwikkelingen op het gebied van medezeggenschap kwamen aan bod. Het is een dag vol inspirerende workshops en lezingen voor iedereen die betrokken is bij medezeggenschap in het funderend onderwijs. In het verslagjaar werd het 12e WMS congres gehouden. Dit gebeurde voor de vierde keer samen met het project Versterking medezeggenschap. Er waren ruim 350 deelnemers en gasten.

11

Tijdens het plenaire gedeelte heeft minister Arie Slob zijn visie gegeven op medezeggenschap en stond hij open voor vragen uit het publiek. De minister werd geïnterviewd door Hester Macrander, dagvoorzitter en theaterregisseur, -docent en trainer Verbindende Communicatie. Hester Macrander verzorgde ook een van de 42 workshops. De workshops en lezingen werden verzorgd door onder meer de landelijke onderwijsorganisaties. Ook de auteurs van de publicatie De medezeggenschapsketen in passend onderwijs en een aantal secretarissen van Onderwijsgeschillen hebben een lezing verzorgd. Op de website van Onderwijsgeschillen vindt u een aantal workshops en presentaties van het WMS Congres. Meer informatie over het WMS congres en een sfeerimpressie van de dag vindt u eveneens op de website.

Arie Slob, Hilde Mertens en Duygu Yilmaz Hester Macrander

Workshop van LAKS Workshop Hester Macrander

12

3. De geschillen

Aan het begin van het verslagjaar waren 7 geschillen hangend bij de LCG WMS. In het verslagjaar zijn 30 geschillen bij de Commissie ingediend. Het verloop daarvan, treft u hieronder aan.

Totaal aantal geschillen in behandeling in 2018: 38

nieuw aangemeld in 2018 30

hangende geschillen uit 2017 7

hangende mediation uit 2017 1

ingetrokken 14

uitspraken in 2018 14 (*)

hangende geschillen op 31.12.2018 7

mediation 3 (1 afgerond en 2 hangend)

(*) in 11 uitspraken vanwege gevoegde behandeling

(*) in 11 uitspraken vanwege gevoegde behandeling

14 14

7

30

2

4

6

8

10

12

14

16

ingetrokken uitspraken(*) openstaand31.12.18

mediation

totaal aantal geschillen 2018

ingetrokken

uitspraken(*)

openstaand 31.12.18

mediation

13

3.1 Mondelinge behandeling / vereenvoudigde behandeling / versnelde behandeling / mediation

In beginsel houdt de Commissie in elk geschil een zitting waarin partijen hun standpunten mondeling kunnen toelichten en vragen van de Commissie kunnen beantwoorden. De Commissie die het geschil mondeling behandelt bestaat uit drie personen: de voorzitter, een lid dat is benoemd op voordracht van de besturenorganisaties, en een lid dat is benoemd op voordracht van de organisaties van personeel, ouders en leerlingen. In 2018 heeft de Commissie veertien geschillen mondeling behandeld. Het is ook mogelijk dat de Commissie geen zitting houdt en dat de Voorzitter van de Commissie alleen uitspraak doet ‘in vereenvoudigde behandeling’. Artikel 4 van het reglement van de Commissie geeft die mogelijkheid in het geval de voorzitter van oordeel is dat het verzoek ‘kennelijk niet-ontvankelijk’ dan wel ‘kennelijk ongegrond’ is. Tijdens het verslagjaar heeft geen vereenvoudigde behandeling plaatsgevonden.

Artikel 19 van het reglement van de Commissie biedt de mogelijkheid om een geschil met een spoedeisend karakter versneld te behandelen. Als een partij hierom verzoekt, bepaalt de Voorzitter zo spoedig als mogelijk de plaats waar en het tijdstip waarop het geschil zal worden behandeld. Na behandeling ter zitting (waarin de Commissie ook beoordeelt of sprake is van spoedeisendheid) doet de Commissie uiterlijk binnen twee weken uitspraak. In het verslagjaar heeft de Commissie drie geschillen versneld behandeld. Het betroffen drie geschillen tussen dezelfde GMR en bevoegd gezag. Die geschillen heeft de Commissie dan ook gevoegd behandeld. Het betroffen een adviesgeschil over het competentieprofiel van de te benoemen nieuwe bestuurder, een nalevingsgeschil over het gebrek aan een sollicitatiecommissie voor de benoeming van de nieuwe bestuurder, en een adviesgeschil over het voorgenomen ontslag van de bestuurder (108042/108145).

Mediation kan in elke stand van het geschil een oplossing bieden, ook nadat een uitspraak is gedaan. De Commissie benadrukt ter zitting in de regel dat partijen na de uitspraak met elkaar verder moeten. In het verslagjaar hebben partijen in twee geschillen, die gevoegd behandeld werden, er na de zitting van de Commissie voor gekozen om hun geschillen via mediation te trachten op te lossen. Die mediation was aan het einde van het verslagjaar nog niet afgerond.

14

3.2 Soorten geschillen

Op grond van artikel 31 Wms is de Commissie bevoegd de volgende soorten geschillen te behandelen:

Instemmingsgeschillen (artikel 32 Wms)

Geschillen over de inhoud van het medezeggenschapsstatuut en het medezeggenschapsreglement (artikel 33 Wms)

Adviesgeschillen (artikel 34 Wms)

Nalevingsgeschillen Wms en onderwijswetten (artikel 35 Wms)

Overige geschillen voor zover het medezeggenschapsreglement daarin voorziet

De 38 geschillen die in 2018 aanhangig waren, zijn naar soort geschil als volgt te verdelen.

instemmingsgeschillen adviesgeschillen nalevingsgeschillen

so/vso 1

vo 9 5 4

po 7 4 8

7

4

8

9

5

41

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

soorten geschillen

po vo so/vso

15

3.3. Onderwerpen van de geschillen

Uit het primair onderwijs

Instemmingsgeschil tussen OMR en bevoegd gezag omtrent aanpassing van de schooltijden (108181, ingetrokken)

Instemmingsgeschil tussen het bevoegd gezag en de GMR-PO over het informatiebeveiligingsbeleid (108339, ingetrokken)

Instemmingsgeschil tussen het bevoegd gezag en de GMR-PO over het bestuursformatieplan (108356, ingetrokken)

Instemmingsgeschil tussen bevoegd gezag en OMR over regeling van de gevolgen van de sluiting van de school; nalevingsgeschil over vergoeding van de kosten van de OMR voor het voeren van het instemmingsgeschil en het nalevingsgeschil (108365, uitspraak)

Instemmingsgeschil tussen bevoegd gezag en GMR over medezeggenschapsstatuut (108112, ingetrokken)

Adviesgeschil tussen MR en bevoegd gezag over benoeming interim schooldirecteur (108031, ingetrokken)

Adviesgeschil tussen OMR en bevoegd gezag over nieuwbouw en instemminggeschil over gevolgen realisatie van een unilocatie (108393, ingetrokken)

Adviesgeschil tussen de deelraad en bevoegd gezag over sluiting locatie (108114, ingetrokken)

Nalevingsgeschil tussen GMR en Raad van Toezicht over niet instellen sollicitatiecommissie benoeming bestuurder; adviesgeschil over competentieprofiel benoeming bestuurder en adviesgeschil over ontslag bestuurder (108042/108145, uitspraak)*

Nalevingsgeschil tussen GMR en bevoegd gezag over adviesrecht ten aanzien van ontslag van manager en wijziging managementstatuut (107943, uitspraak)

Nalevingsgeschil tussen GMR en bevoegd gezag over artikel 7 en artikel 28 Wms (108121, ingetrokken)

Nalevingsgeschil tussen GMR en bevoegd gezag over ontslag bestuurder (108126, ingetrokken)

Nalevingsgeschil tussen OMR en bevoegd gezag over een veelheid aan artikelen van de Wms die niet worden nageleefd (108255, einde verslagjaar nog in behandeling)

Nalevingsgeschil tussen OMR en bevoegd gezag over verhindering van de werkzaamheden MR, de faciliteitenregeling en het miskennen van de MR (108519, einde verslagjaar nog in behandeling)

Nalevings-/instemmingsgeschil tussen PGMR en bevoegd gezag over functiebouwwerk, sollicitatiecode en arbeidsvoorwaarden (108542, einde verslagjaar nog in behandeling)

* De GMR heeft beroep ingesteld bij de Ondernemingskamer. De Ondernemingskamer heeft het beroep op 9 oktober 2018 verworpen en de uitspraak van de LCG WMS bevestigd. Lees meer

16

Uit het voortgezet onderwijs

Instemmingsgeschil tussen MR en bevoegd gezag over wijziging duurzame samenwerking (107952, uitspraak) *

Instemmingsgeschil tussen bevoegd gezag en de MR over vaststelling formatieplan (107975, uitspraak)

Instemmingsgeschil tussen bevoegd gezag en de deelraad MR over wijziging lessentabel (108254, ingetrokken)

Instemmingsgeschil tussen de PGMR en bevoegd gezag over formatieplan (108446, einde verslagjaar nog in behandeling)

Instemmingsgeschil tussen bevoegd gezag en MR over herinrichting en huisvesting (108230, ingetrokken)

Instemmingsgeschil tussen MR en het bevoegd gezag over invoering nieuwe functie Hoofdconciërge (108477, einde verslagjaar nog in behandeling)

Instemmingsgeschil tussen deelraad MR en het bevoegd gezag over wijziging van het schoolplan (108261, uitspraak)

Instemmingsgeschil tussen bevoegd gezag en PMR over taakbeleid (108364, uitspraak)

Instemmingsgeschil OPR en het bevoegd gezag over het ondersteuningsplan en nalevingsgeschil over wijziging van de rechtsvorm van het samenwerkingsverband (107862, uitspraak)

Adviesgeschil tussen GMR en Raad van Toezicht over benoeming bestuurder (108375, ingetrokken)

Adviesgeschil tussen MR en bevoegd gezag over ontslag schoolleider, na mediation (108079, uitspraak)

Twee adviesgeschillen tussen MR en het bevoegd gezag m.b.t de begroting 2018 en de meerjarenbegroting 2019-2023 (gevoegd behandeld, na de zitting kozen partijen voor mediation)

Adviesgeschillen tussen OPR en bevoegd gezag over competentieprofiel toezichthouders en RvT, competentieprofiel directeur en bestuurder, en ontslag bestuurders en benoeming nieuwe bestuurders (107986, ingetrokken)

Nalevingsgeschil tussen OMR en het bevoegd gezag over kosten rechtsbijstand (107962, uitspraak) **

Nalevingsgeschil tussen MR en bevoegd gezag over informatieverstrekking aan de MR (108497, einde verslagjaar nog in behandeling)

Nalevingsgeschil tussen MR en bevoegd gezag over ontbinding MR (108524, einde verslagjaar nog in behandeling)

* Het bevoegd gezag heeft tegen de uitspraak beroep ingesteld bij de Ondernemingskamer. De Ondernemingskamer heeft het beroep bij beschikking van 10 januari 2019 verworpen en de uitspraak van de LCG WMS bevestigd. Lees meer.

** De OMR heeft tegen de uitspraak beroep ingesteld bij de Ondernemingskamer. De Ondernemingskamer heeft het beroep bij beschikking van 25 september 2018 verworpen en de uitspraak van de LCG WMS bevestigd. Lees meer

17

Uit het speciaal onderwijs

Adviesgeschil tussen MR en bevoegd gezag over benoeming directeur (108318, ingetrokken)

18

3.4 De Ondernemingskamer en de Wms

Tegen de uitspraken van de LCG WMS staat beroep open bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam (OK). Dat is geregeld in artikel 36 Wms. De termijn voor het indienen van het beroep bij de OK is één maand. In de uitspraak van de Commissie staat steeds vermeld dat de partijen tegen de uitspraak beroep kunnen instellen binnen een maand nadat zij van de uitspraak op de hoogte zijn gesteld.

Bevoegdheid OK

Sedert 1 januari 2017 is de bevoegdheid van de Ondernemingskamer ten aanzien van Wms-geschillen beperkt tot deze van beroepsrechter: tegen elke uitspraak van de LCG WMS kan door een of alle partijen die bij de uitspraak betrokken waren, beroep worden ingesteld bij de Ondernemingskamer. Dat gebeurt door middel van indiening van een verzoekschrift dat door een advocaat moet worden ingediend.

De Ondernemingskamer is bevoegd om het geschil in volle omvang opnieuw te beoordelen. Tijdens het verslagjaar is tegen drie uitspraken van de Commissie beroep ingesteld bij de Ondernemingskamer.

Ondernemingskamer bevestigt in beroep de uitspraak van de LCG WMS d.d. 26 februari 2018 in zaaknummer 107962 -18.03 De uitspraak van de Commissie waartegen beroep was ingesteld, betrof een nalevingsgeschil dat door de oudergeleding (OMR) was ingediend over de vergoeding van de kosten van advisering door een deskundige, meer bepaald de kosten van een advocaat die door de OMR voor advies was ingeschakeld. De Commissie had het verzoek van de OMR afgewezen. De Commissie oordeelde dat een medezeggenschapsorgaan dat een deskundige wenst in te schakelen en daarvoor kosten ten laste van het bevoegd gezag wil brengen, gemotiveerd moet aanvoeren in hoeverre het daarbij gaat om voor dat orgaan redelijkerwijs noodzakelijk te maken kosten, waarover de Wms (artikel 28, lid 2) spreekt. De OMR had dit niet gedaan. Bij beschikking van 25 september 2018 heeft de OK de uitspraak van de Commissie bevestigd. De Ondernemingskamer oordeelde in beroep dat aanspraak op vergoeding van kosten van een deskundige ook aan MR-geledingen toekomt voor zover het gaat om uitvoering geven aan de hen opgedragen taak. Een van deze taken is overleg voeren met andere geledingen van de MR. De Ondernemingskamer toetst ten volle of het voor de vervulling van de taken van de OMR redelijkerwijs noodzakelijk was een deskundige te raadplegen. Deze vraag beantwoordt de Ondernemingskamer negatief. De OMR had volgens de OK verzuimd eerst zelf informatie in te winnen bij het bevoegd gezag en/of de MR. Verder is het niet aan de OMR om zelf te bepalen in welke mate zij een deskundige wil raadplegen.

19

Het bevoegd gezag moet kunnen beoordelen of dit redelijkerwijs noodzakelijk is en daarvoor is nodig dat de OMR hiervoor voldoende gegevens aanreikt. Dit betekent dat de OMR die een deskundige wil raadplegen en vraagt te bevestigen dat de kosten daarvan door het bevoegd gezag gedragen zullen worden, voldoende gegevens zal moeten aanreiken om het bevoegd gezag in staat te stellen die beoordeling te maken. Daarbij is in ieder geval te denken aan een concrete omschrijving van het onderwerp waarover de OMR een deskundige wenst te raadplegen, een toelichting waarom het in dit geval redelijkerwijs noodzakelijk is daarover een deskundige te raadplegen en een opgave van de daaraan verbonden kosten. Dat had de OMR niet gedaan. Maar voor wat betreft de kosten die de OMR heeft gemaakt voor het voeren van de procedures bij de Commissie en de Ondernemingskamer oordeelde de OK dat blijkens de wetsgeschiedenis (MvT, Kamerstukken II, 2014/15, 34251, nr. 3 p. 43) de kosten van een nalevingsgeschil bij de Commissie en de Ondernemingskamer in ieder geval worden aangemerkt als redelijkerwijs noodzakelijke kosten, onafhankelijk van de vraag welke partij in het ongelijk wordt gesteld. Wel matigde de OK in dit geval het bedrag van die kosten tot € 15.000. Zie: Hof Amsterdam (OK) 25 september 2018, ECLI:NL:GHAM:2018:3434

Ondernemingskamer bevestigt in beroep de uitspraak van de LCG WMS d.d. 9 april 2018 in zaaknummer 108145 – 18.04 De uitspraak van de Commissie betrof een aantal geschillen tussen de GMR en de Raad van Toezicht: een adviesgeschil over het competentieprofiel bestuurder, een nalevingsgeschil over het niet instellen van een sollicitatiecommissie, en een adviesgeschil over het inzetten van een procedure tot ontslag van de bestuurder. De Commissie oordeelde dat de evidente vertrouwensbreuk tussen de Raad van Toezicht en de bestuurder redelijkerwijze voor de Raad van Toezicht reden mocht vormen om, in afwijking van het advies van de GMR, te besluiten tot (het inzetten van een procedure om te komen tot) ontslag van de bestuurder. De Commissie rekent het niet tot haar taak om te oordelen over de vraag aan wie en in welke mate deze vertrouwensbreuk te wijten is en of deze is te herstellen. Dit oordeel is immers aan de kantonrechter. Dat door het niet volgen van het advies van de GMR de belangen van de GMR dan wel van de scholen ernstig worden geschaad, is niet aannemelijk gemaakt door de GMR en ook anderszins niet gebleken aan de Commissie.

De Ondernemingskamer oordeelde in beroep dat de Commissie zich op juiste grond had beperkt tot behandeling van de vraag of de Raad van Toezicht in redelijkheid heeft kunnen besluiten tot het inzetten van een procedure gericht op het arbeidsrechtelijk ontslag van de bestuurder. De Commissie is terecht niet getreden in de vraag aan wie de verstoring van de arbeidsrelatie is te wijten. De Ondernemingskamer oordeelt ten slotte dat de Raad van Toezicht vanuit zijn verantwoordelijkheid als werkgever in redelijkheid tot zijn besluit heeft kunnen komen de arbeidsrechtelijke procedure tot ontslag van de bestuurder door te zetten. Zie: Hof Amsterdam (OK) 9 oktober 2018, ECLI:NL:GHAMS:2018:3698

20

De Ondernemingskamer bevestigt in beroep de uitspraak van de LCG WMS d.d. 30 mei 2018 in zaaknummer 107952 - 18.07 Op 30 mei 2018 deed de LCG WMS uitspraak in een adviesgeschil tussen de MR en het bevoegd gezag over het besluit tot wijziging van het beleid over de duurzame samenwerking tussen de school en andere scholen van het bevoegd gezag. In 2013 was de Stichting, die de school in stand hield, toegetreden tot een stichting waar meer onderwijsstichtingen toe behoren. Bij deze toetreding werd onder meer afgesproken dat de toetredende school haar zelfstandigheid zou behouden. In september 2017 deelde de directeur van de school de MR mee dat hij van het bevoegd gezag de opdracht had gekregen de MR mee te nemen in een aantal in gang gezette ontwikkelingen. Een van deze ontwikkelingen was dat de school verdergaand integreert en voortaan volledig mee dient te doen binnen de stichting. De MR was wel om advies gevraagd. De Commissie sprak uit dat het besluit niet in stand kan blijven en legde het bevoegd gezag de verplichting op na te laten handelingen te verrichten of te doen verrichten ter uitvoering van het besluit of onderdelen daarvan. De Ondernemingskamer oordeelde in beroep dat uit de integratieopdracht blijkt dat de bestaande wijze van samenwerking niet zou worden voortgezet. Volgens de Ondernemingskamer had de Commissie terecht geconcludeerd dat al een besluit was genomen tot verdergaande integratie. Dit besluit is een belangrijke wijziging van het beleid in de duurzame samenwerking met een andere instelling. Dit betekent dat de Stichting de MR vooraf in de gelegenheid had moeten stellen daarover advies uit te brengen. Dit heeft zij ten onrechte niet gedaan.

Zie: Hof Amsterdam (OK) 10 januari 2019 beschikking (ten tijde van de vaststelling van dit jaarverslag is de beschikking van de OK (nog) niet gepubliceerd op rechtspraak.nl

21

3.5 Enkele bepalende overwegingen en beslissingen in de uitspraken van de Commissie in 2018

Een ondersteuningsplanraad heeft geen instemmingsrecht op wijziging van de rechtsvorm van het samenwerkingsverband, ook niet als de rechtsvorm vermeld staat in het ondersteuningsplan. 9 januari 2018, 107862 – 18.01

Als de medezeggenschapsraad niet tijdig de nietigheid van een instemmingsplichtig besluit inroept, is sprake van een genomen rechtsgeldig besluit. Het bevoegd gezag hoeft de Commissie dan niet om toestemming te vragen om het besluit te nemen. 20 februari 2018, 107975 – 18.02

Als de GMR geen gebruik gemaakt heeft van zijn adviesrecht over de benoeming van de bestuurder, heeft hij geen belang meer bij geschillen over het vaststellen van het competentieprofiel van de bestuurder en over het instellen van een sollicitatiecommissie voor het vervullen van deze functie. 9 april 2018, 108042/108145 – 18.04

Als ten onrechte geen advies aan de GMR is gevraagd, heeft de GMR de mogelijkheid om een adviesgeschil in te dienen. Het is dan niet mogelijk om over het niet vragen van advies een nalevingsgeschil in te dienen. 14 mei 2018, 107943 – 18.05

Een belangrijk kenmerk van mediation is dat hierop geheimhouding rust. Een voorgenomen ontslag van de directeur kan, gezien deze geheimhoudingsplicht en de contractvrijheid van partijen in mediation, voldoende gemotiveerd zijn door aan te geven dat het ontslag voortvloeit uit de tijdens de mediation gesloten overeenkomst. 14 mei 2018, 108079 – 18.06

Het besluit tot samenvoeging van de klassen 5 en 6 voor een vak kan zulke belangrijke onderwijsinhoudelijke gevolgen hebben, dat het neerkomt op een wijziging van het schoolplan waarop het medezeggenschapsorgaan instemmingsrecht heeft. 16 juli 2018, 108261 – 18.08

Als een school op het moment van indiening van het geschil bij de Commissie reeds was opgeheven, is de OMR blijven voortbestaan voor wat betreft de uitoefening van haar wettelijk recht om als partij op te treden in een geschil dat betrekking heeft op een bijzondere medezeggenschapsbevoegdheid die vóór de datum van sluiting van de school is uitgeoefend. 14 december 2018, 108365 – 18.10

22

3.6 De faciliteiten van de MR – redelijkerwijs noodzakelijke kosten

Artikel 28 WMS

De LCG WMS heeft in het verslagjaar twee richtinggevende uitspraken gedaan over de vergoeding door het bevoegd gezag van kosten die de MR gemaakt heeft voor het raadplegen van deskundigen en het voeren van rechtsgedingen.

De faciliteitenregeling voor de MR is neergelegd in artikel 28 Wms. De faciliteiten die in dat artikel genoemd staan, zijn:

- gebruik van de voorzieningen van het bevoegd gezag die de MR voor de vervulling van zijn taak redelijkerwijs nodig heeft;

- de kosten die redelijkerwijs noodzakelijk zijn voor de vervulling van de taak van de MR, scholingskosten daaronder begrepen,

- de redelijkerwijs noodzakelijke kosten van het raadplegen van een deskundige en van het voeren van rechtsgedingen door de MR;

- voor de leden van de PMR: faciliteiten in tijd ten behoeve van het voeren van overleg, scholing en overige medezeggenschapsactiviteiten;

- voor de leden van de OMR/LMR: een vacatievergoeding; - een bijdrage in de kosten voor administratieve ondersteuning van de MR.

De redelijkerwijs noodzakelijke kosten van het raadplegen van een deskundige en van het voeren van rechtsgedingen door de medezeggenschapsraad Met name deze faciliteit leidt nogal eens tot geschillen. Artikel 28 lid 2 Wms bepaalt namelijk dat die kosten slechts ten laste van het bevoegd gezag komen als het bevoegd gezag van de te maken kosten in kennis is gesteld. Eerste uitspraak Commissie over faciliteiten MR 107962 – 18.03 - 26 februari 2018 Op een school voor voortgezet onderwijs functioneerde een MR met een oudergeleding die uit één ouder bestond. Deze oudergeleding (OMR) zat met een aantal vragen over rechten van de OMR en schakelde een advocaat in. De advocaat benaderde het bevoegd gezag en verzocht te bevestigen dat de kosten die verbonden zouden zijn aan de advisering van de OMR voor rekening van het bevoegd gezag zouden komen. Het bevoegd gezag heeft dit geweigerd. Daarover diende de OMR een nalevingsgeschil in bij de Commissie.

Beide partijen niet zorgvuldig Op het optreden van beide partijen valt volgens de Commissie wat aan te merken. De OMR heeft het bevoegd gezag korte tijd gegund om te beslissen en heeft reeds na een week het bevoegd gezag voor een voldongen feit gesteld door aan te geven dat “de werkzaamheden voor de OMR, die inmiddels zijn aangevangen, onverkort worden voortgezet”. Het bevoegd gezag van zijn kant had in eerste instantie meer inhoudelijk kunnen reageren en had gemotiveerd kunnen aangeven waarom het niet tot vergoeding wenste over te gaan.

23

De redelijkerwijs noodzakelijke kosten van het raadplegen van een deskundige. De Commissie oordeelt dat een medezeggenschapsorgaan dat een deskundige wenst in te schakelen en daarvoor kosten ten laste van het bevoegd gezag wil brengen, moet motiveren in hoeverre het daarbij gaat om voor dat orgaan redelijkerwijs noodzakelijk te maken kosten, waarover de wet in artikel 28, tweede lid Wms spreekt. Op deze wijze kan het bevoegd gezag zich een oordeel vormen over de noodzaak tot inschakeling van een deskundige en eventueel in overleg treden met het medezeggenschapsorgaan over de problematiek die ten grondslag ligt aan het verzoek. Voorts had de OMR een aantal van haar vragen ook binnen de MR aan de orde kunnen stellen en bovendien heeft het bevoegd gezag per 1 augustus 2017 een beleidsondersteunende medewerker, die specifiek de ondersteuning van de MR en de geledingen van de MR in haar takenpakket heeft. De OMR wist of kon weten van het bestaan van deze ondersteuning, maar heeft daar desondanks geen gebruik van gemaakt. Dit alles bracht de Commissie tot het oordeel dat de kosten van het raadplegen van de deskundige niet redelijkerwijs noodzakelijk gebleken waren. De verzoeken van de OMR werden afgewezen.

Beroep bij de Ondernemingskamer Zoals onder 3.4 aangegeven, bevestigde de Ondernemingskamer deze uitspraak. Belangrijk daarbij is dat de Ondernemingskamer oordeelde dat het bevoegd gezag moet kunnen beoordelen of de kosten redelijkerwijze noodzakelijk zijn en dat daarvoor nodig is dat het medezeggenschaporgaan hiervoor voldoende gegevens aanreikt. Zie: Hof Amsterdam 25 september 2018, ECLI:NL:GHAM:2018:3434

Tweede uitspraak Commissie over faciliteiten MR 108365 – 18.10 – 14 december 2018

Een bevoegd gezag heeft het voornemen een school op te heffen. De MR adviseert positief over de sluiting. Vervolgens vraagt het bevoegd gezag de OMR in te stemmen met de regeling van de gevolgen voor ouders/leerlingen van de sluiting van de school. De OMR weigert in te stemmen. In de aanloop tot die weigering om in te stemmen heeft de OMR zich laten bijstaan door een deskundig adviseur. Het bevoegd gezag heeft de kosten van deze adviseur vergoed, maar als de OMR vervolgens een instemmingsgeschil indient bij de Commissie, geeft het bevoegd gezag aan dat het de kosten van de deskundige niet meer vergoedt.

Raming kosten van advisering door deskundige Het bevoegd gezag had de advocaat van de OMR enkele malen om een kostenraming gevraagd, maar deze is nooit door de advocaat verstrekt. Volgens de advocaat was dit voor hem niet mogelijk. In lijn met de beschikking van de Ondernemingskamer oordeelde de Commissie dat er dan geen sprake is van redelijkerwijs noodzakelijke kosten. De Commissie overwoog daarbij dat als het voor de advocaat al niet mogelijk zou zijn geweest om voor een langere termijn een overzicht te verstrekken, hij dat dan wel had moeten doen voor de termijn waarvoor dit voor hem wel mogelijk was.

24

Kosten nalevingsgeschil over weigering kostenvergoeding Voor wat betreft de kosten van het voeren van het nalevingsgeschil overweegt de Commissie in lijn met de beschikking van de Ondernemingskamer, dat blijkens de wetsgeschiedenis de kosten van het nalevingsgeschil, dat over de vergoeding van de kosten van rechtsbijstand gaat, in ieder geval redelijkerwijs noodzakelijke kosten zijn. Dit geldt onafhankelijk van de vraag welke partij in het ongelijk wordt gesteld. De Commissie heeft de te vergoeden kosten wel gematigd.

Tegen deze uitspraak is beroep ingesteld bij de Ondernemingskamer. Bij de vaststelling van dit jaarverslag had de Ondernemingskamer nog geen beschikking gegeven.

25

4. Samenvattingen uitspraken LCG WMS

107862 – 18.01 – uitspraak 9 januari 2018 Instemmingsgeschil en nalevingsgeschil. De OPR heeft geen instemmingsrecht op een wijziging van de rechtsvorm van het samenwerkingsverband. Het verzoek tot naleving is afgewezen. Sector: primair en voortgezet onderwijs Situatie Het bevoegd gezag van het samenwerkingsverband heeft besloten de rechtsvorm van het samenwerkingsverband te wijzigen van een stichting in een vereniging. Het ondersteuningsplan van dit samenwerkingsverband geeft een beschrijving van onder meer de rechtsvorm van het samenwerkingsverband. Daarom meent de OPR dat hij instemmingsrecht heeft op de wijziging van de rechtsvorm. De OPR heeft de nietigheid van het besluit tot wijziging van de rechtsvorm ingeroepen. De OPR heeft de Commissie ook verzocht om naleving van artikel 24e lid 2 WVO, omdat in de nieuwe rechtsvorm het intern toezicht niet goed geregeld zou zijn. Uitspraak van de Commissie De OPR heeft geen instemmingsrecht bij wijziging van de rechtsvorm van het samenwerkingsverband. Daarom kon de OPR niet de nietigheid inroepen van dat besluit. Het verzoek tot naleving van artikel 24e WVO is afgewezen. Toelichting De Wms geeft de OPR geen instemmingsrecht op een voorgenomen besluit tot wijziging van de rechtsvorm van het samenwerkingsverband. Het ondersteuningsplan van dit samenwerkingsverband geeft een beschrijving van de rechtsvorm. Maar de rechtsvorm is daarmee niet vastgesteld in het ondersteuningsplan. Het verzoek tot naleving van artikel 24e lid 2 WVO is afgewezen omdat dit artikel geen verplichting jegens de OPR bevat. En dat is op grond van artikel 35 Wms wel nodig. 107975 - 18.02 - uitspraak 20 februari 2018 Instemmingsgeschil. Het verzoek van bevoegd gezag om toestemming te geven om het formatieplan vast te stellen is niet-ontvankelijk, omdat er al een rechtsgeldig besluit genomen is. Sector: Voortgezet onderwijs Situatie De PMR stemt niet in met het voorgenomen formatieplan 2017-2018. Het bevoegd gezag voert het besluit al uit en verzoekt de Commissie om het formatieplan vast te mogen stellen. Uitspraak van de Commissie Het bevoegd gezag is niet-ontvankelijk in zijn verzoek. Toelichting Het besluit waarvoor het bevoegd gezag toestemming vraagt om het te mogen nemen, is al genomen. Het formatieplan wordt immers al uitgevoerd. Daarna heeft de PMR geen beroep op de nietigheid van het genomen besluit gedaan, zoals op grond van artikel 32 lid 3 Wms wel mogelijk was.

26

Daardoor is er in het kader van de Wms sprake van een reeds genomen rechtsgeldig besluit. De Commissie kan dus geen toestemming meer verlenen om het formatieplanbesluit te nemen.

107962 - 18.03 - uitspraak 26 februari 2018 Nalevingsgeschil. Het bevoegd gezag hoeft de kosten voor het raadplegen van een extern deskundige niet te vergoeden, omdat niet gebleken is dat de kosten redelijkerwijze noodzakelijk waren. Sector: Voortgezet onderwijs Situatie De oudergeleding van de MR (OMR) heeft vragen over een aantal aangelegenheden uit de Wms en wendt zich tot een advocaat. De OMR dient op grond van artikel 28 lid 2 Wms een verzoek in bij het bevoegd gezag voor vergoeding van de kosten van de advisering van de advocaat. Het bevoegd gezag wijst dit verzoek af. Uitspraak van de Commissie Het bevoegd gezag heeft artikel 28 lid 2 Wms juist toegepast. De verzoeken van de OMR worden afgewezen. Toelichting De onderwerpen waarover de OMR advies wenste, betroffen aangelegenheden waarover ook de leerlinggeleding geraadpleegd moest worden. Die heeft aangegeven het verzoek van de OMR te ondersteunen zodat de OMR ontvankelijk is in het verzoek. Een medezeggenschapsorgaan dat een deskundige wenst in te schakelen en daarvoor kosten ten laste van het bevoegd gezag wil brengen, moet gemotiveerd aanvoeren in hoeverre het daarbij gaat om voor dat orgaan redelijkerwijs noodzakelijk te maken kosten, waarover de Wms in artikel 28, tweede lid Wms spreekt. De OMR heeft dit niet gedaan. Verder had de OMR zich voor zijn vragen tot de (voorzitter van de) MR of een beleidsondersteunend medewerker kunnen wenden. Zij heeft dit nagelaten zonder overtuigende redenen. De OMR heeft zich voorbarig tot een extern deskundige gewend. Beroep bij Ondernemingskamer Tegen deze uitspraak is door de OMR beroep ingesteld bij de Ondernemingskamer. De Ondernemingskamer heeft het beroep tegen deze uitspraak op 25 september 2018 verworpen Zie: Hof Amsterdam (OK) 25 september 2018, ECLI:NL:GHAM:2018:3434

108042/108145 - 18.04 – uitspraak 9 april 2018 Adviesgeschil over competentiegeschil; nalevingsgeschil over niet instellen sollicitatiecommissie benoeming waarnemend bestuurder, en adviesgeschil over ontslag bestuurder. Sector: Primair onderwijs Situatie Bij een tweehoofdig College van Bestuur ontstond een vacature voor bestuurder. De Raad van Toezicht (RvT) vroeg de GMR om advies over de benoeming van een waarnemend bestuurder. De GMR maakte geen gebruik van zijn adviesrecht en de RvT benoemde de waarnemend bestuurder.

27 De RvT had voor deze benoeming geen sollicitatiecommissie ingesteld en ook geen competentieprofiel voor advies aan de GMR voorgelegd. De GMR dient een adviesgeschil in over het competentieprofiel en een nalevingsgeschil over het niet instellen van een sollicitatiecommissie. Daarnaast start de RvT een procedure tot ontslag van de tweede bestuurder. De GMR adviseert negatief over dit voorgenomen ontslag. Uitspraak van de Commissie Het adviesgeschil over het competentieprofiel en het nalevingsgeschil over het niet instellen van een sollicitatiecommissie zijn niet-ontvankelijk. Het bevoegd gezag heeft in redelijkheid tot zijn besluit kunnen komen tot (het inzetten van een procedure om te komen tot) ontslag van de bestuurder. Toelichting De geschillen over het competentieprofiel en de sollicitatiecommissie zijn onlosmakelijk verbonden met de benoeming van de waarnemend bestuurder. Over die benoeming heeft de GMR geen gebruik gemaakt van zijn adviesrecht. Daardoor is die benoeming een onomkeerbaar feit en resteert op die punten voor de GMR geen belang bij een uitspraak van de Commissie. Over het ontslag van de bestuurder is het beeld gerezen van een verstoorde relatie tussen het bevoegd gezag en de bestuurder. Het behoort niet tot de taak van de Commissie te oordelen over de vraag aan wie en in welke mate deze vertrouwensbreuk te wijten is en of deze is te herstellen. Dat is aan de kantonrechter. De vertrouwensbreuk heeft redelijkerwijze voor het bevoegd gezag reden mogen vormen om, in afwijking van het advies van de GMR, te besluiten tot (het inzetten van een procedure om te komen tot) ontslag van de bestuurder. Beroep bij Ondernemingskamer Tegen deze uitspraak is door de GMR beroep ingesteld bij de Ondernemingskamer. De Ondernemingskamer heeft het beroep op 9 oktober 2018 verworpen. Zie: Hof Amsterdam (OK) 9 oktober 2018, ECLI:NL:GHAMS:2018:3698

107943 – 18.05 – uitspraak 14 mei 2018 Nalevingsgeschillen over adviesrecht GMR ten aanzien van ontslag afdelingsmanager en wijziging managementstatuut; verzoeken zijn niet-ontvankelijk. Sector: Primair onderwijs Situatie Het bevoegd gezag heeft de functie van afdelingsmanager laten vervallen. De bevoegdheden zijn persoonlijk gemandateerd aan de voormalige afdelingsmanager. De GMR meent adviesrecht te hebben over het ontslag en de hieruit voortvloeiende aanpassing van het managementstatuut. Omdat hem niet om advies is gevraagd, dient de GMR een nalevingsgeschil in. Uitspraak van de Commissie De nalevingsverzoeken zijn niet-ontvankelijk. Toelichting De afdelingsmanager is niet ontslagen zodat de GMR geen adviesrecht heeft. Ten aanzien van het adviesrecht over de wijziging van het managementstatuut heeft voor de GMR de daarvoor specifieke procedure van het adviesgeschil opengestaan (artikel 34 lid 3 Wms). Daar heeft de GMR geen gebruik van gemaakt.

28

De GMR kan daarom geen nalevingsgeschil indienen naar aanleiding van het feit dat hij niet om advies gevraagd is.

108079 – 18.06 – uitspraak 14 mei 2018 Adviesgeschil over het ontslag van een schoolleider, na mediation. Sector: Voortgezet onderwijs Situatie Tussen de conrector en het bevoegd gezag bestond een verschil van inzicht. Zij zijn een mediationtraject ingegaan. In de mediation zijn zij overeengekomen dat het bevoegd gezag de conrector zal ontslaan. Na de mediation is het voorgenomen ontslag voorgelegd aan de MR. De MR heeft negatief geadviseerd omdat het advies in zijn ogen te laat is gevraagd en onvoldoende is onderbouwd. Het bevoegd gezag heeft besloten de conrector toch te ontslaan. Daarop heeft de MR een adviesgeschil voorgelegd aan de Commissie. Uitspraak van de Commissie Het bevoegd gezag heeft in redelijkheid tot zijn besluit kunnen komen. Het besluit de conrector te ontslaan kan in stand blijven. Toelichting Het ontslagbesluit is een effectuering van een overeenkomst die tussen de conrector en het bevoegd gezag in een mediationtraject gesloten is. Een belangrijk kenmerk van mediation is dat hierop geheimhouding rust. Door deze geheimhouding kon het bevoegd gezag niet eerder om advies vragen aan de MR. Ook is het voorgenomen ontslag, gezien deze geheimhoudingsplicht en de contractvrijheid van de conrector en het bevoegd gezag, voldoende gemotiveerd door aan te geven dat het ontslag voortvloeit uit de tijdens de mediation gesloten overeenkomst.

107952 - 18.07 – uitspraak 30 mei 2018 Adviesgeschil over wijziging duurzame samenwerking. Het besluit kan niet in stand blijven. Sector: Voortgezet onderwijs Situatie in 2013 heeft het bevoegd gezag besloten tot samenwerking met een ander bevoegd gezag. Daarbij zijn verschillende afspraken gemaakt. In 2017 geeft het bevoegd gezag een integratie-opdracht en draagt de directeur van de school op de MR mee te nemen in een aantal in gang gezette ontwikkelingen. De MR meent dat sprake is van een adviesplichtig besluit. Uitspraak van de Commissie Er is sprake van wijziging van het beleid in de duurzame samenwerking en het besluit hiertoe kan niet in stand blijven. Toelichting In 2013 was afgesproken dat het bevoegd gezag in de samenwerking zijn zelfstandigheid behoudt. In de integratie-opdracht is nu aangegeven dat uitgangspunt is dat het bevoegd gezag volwaardig zal meedoen binnen de samenwerkende besturen.

29

Dit gekoppeld aan de verwachting dat de financiële bijdrage aan de samenwerking substantieel hoger zal uitvallen, betekent wijziging in het beleid. De zorgen die de MR heeft over de gevolgen van de verdergaande samenwerking zijn reëel. Het bevoegd gezag had hierover overleg moeten plegen, maar heeft dat nagelaten. Beroep bij Ondernemingskamer Tegen deze uitspraak is door het bevoegd gezag beroep ingesteld bij de Ondernemingskamer. De Ondernemingskamer heeft het beroep op 10 januari 2019 verworpen. Zie: Hof Amsterdam (OK) 10 januari 2019, beschikking

108261-18.08 – uitspraak 16 juli 2018 Instemmingsgeschil samenvoeging klassen. Het betreft een wijziging van het schoolplan waarvoor de MR instemmingsrecht heeft; het besluit is nietig en mag niet uitgevoerd worden. Sector: Voortgezet onderwijs Situatie Vanwege bezuinigingen besluit het bevoegd gezag kleine klassen van twee vakken in vijf en zes vwo samen te voegen. De MR meent dat sprake is van aanpassing van de lessentabel waarvoor de instemming van de MR vereist is. De MR doet tegenover het bevoegd gezag een beroep op de nietigheid van het besluit en verzoekt de Commissie het bevoegd gezag de plicht op te leggen zich te onthouden van handelingen die strekken tot uitvoering of toepassing van dit nietige besluit. Uitspraak van de Commissie De Commissie legt het bevoegd gezag de plicht op zich te onthouden van handelingen die strekken tot uitvoering of toepassing van het nietige besluit. Toelichting De samenvoeging houdt geen aanpassing van de lessentabel in, omdat het aantal lessen voor de leerlingen niet verandert. Wel gaat het om een besluit met zodanige onderwijsinhoudelijke gevolgen in deze situatie, dat het besluit neerkomt op een wijziging van het schoolplan. Hierop heeft de MR instemming, maar die is niet gevraagd.

108364-18.09 – uitspraak 16 november 2018 Instemmingsgeschil taakbeleid. Het bevoegd gezag krijgt geen toestemming het besluit te nemen, omdat de voorgenomen wijziging van het taakbeleid onvoldoende is gemotiveerd. Sector: Voortgezet onderwijs Situatie De school kampt al jaren met een begrotingstekort en besluit maatregelen te treffen. Het bevoegd gezag overlegt met de (P)MR en bereikt op een aantal punten overeenstemming. Maar de PMR stemt niet in met het voorstel om het onderdeel deskundigheidsbevordering met 23 uur te verminderen en die uren op een andere manier in te vullen. Het bevoegd gezag legt hierover een instemmingsgeschil aan de Commissie voor.

30

Uitspraak van de Commissie De Commissie geeft geen toestemming om het besluit tot wijziging van het taakbeleid van het onderwijzend personeel te nemen. Toelichting Op de school gelden meer uren deskundigheidsbevordering voor het personeel dan het minimum dat de cao bepaalt. De PMR heeft het bevoegd gezag gevraagd wat er zal gebeuren met de 23 uur die het bevoegd gezag uit het budget deskundigheidsbevordering wil halen. Hierop heeft het bevoegd gezag wisselende antwoorden gegeven en niet is vast te stellen wat er met die uren gaat gebeuren. Daarmee is niet duidelijk of en hoe wordt bezuinigd. De noodzaak tot bezuiniging kan niet opgevat worden als een zwaarwegende omstandigheid omdat het motiveringsgebrek dat aan het voorstel kleeft, ook dit argument treft.

108365-18.10 – uitspraak 14 december 2018 Instemmingsgeschil regeling gevolgen sluiting van de school. Het bevoegd gezag krijgt toestemming het besluit te nemen. Verzoek van de OMR tot vergoeding van de kosten wordt afgewezen voor wat betreft het instemmingsgeschil. Sector: Primair onderwijs Situatie De school is per 1 augustus 2018 gesloten. De OMR stelt maatregelen voor om de gevolgen van de sluiting voor de ouders op te vangen. Het bevoegd gezag wijst dit voorstel af. Daarnaast weigert het bevoegd gezag de kosten van de OMR, voor het voeren van het geding voor de Commissie, te vergoeden. Uitspraak van de Commissie Het bevoegd gezag krijgt toestemming het besluit tot regeling van de gevolgen van de sluiting van de school te nemen. Het verzoek van de OMR tot de vergoeding van de kosten van het voeren van het instemmingsgeschil is afgewezen. De kosten voor zover deze zien op het nalevingsgeschil komen voor vergoeding in aanmerking; de Commissie stelt deze vast op een bepaald bedrag. Toelichting De school is inmiddels gesloten. De OMR is blijven bestaan voor zover het om het voeren van dit geschil gaat. De regeling van de gevolgen zag met name op vergoeding van door ouders te maken kosten van tussenschoolse opvang. Dit bedrag is niet onderbouwd, maar bovendien zijn de leerlingen naar verschillende scholen overgestapt, zodat een eenvormige regeling zoals voorgesteld geen recht doet aan de feitelijke situatie van alle leerlingen. De gemachtigde is meermaals, ook in de periode voor het aangaan van het geschil, verzocht om een kostenraming. Hij heeft volhard in het niet verstrekken hiervan. Omdat de OMR het bevoegd gezag niet in de gelegenheid heeft gesteld om zich een oordeel te vormen over de noodzakelijkheid van de te maken kosten van advisering en van rechtsbijstand in het instemmingsgeschil, kunnen de kosten voor het voeren van het instemmingsgeschil niet worden aangemerkt als redelijkerwijs noodzakelijke kosten.

31

Meer informatie

De informatie in dit jaarverslag is gebaseerd op de situatie van januari tot en met december 2018 Voor de meest actuele informatie verwijzen wij u naar de website van Onderwijsgeschillen:

www.onderwijsgeschillen.nl

Stichting Onderwijsgeschillen Postbus 85191

3508 AD Utrecht

Volg Onderwijsgeschillen: