IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 ·...

14
Uitgegeven door de Iyengar Yoga Vereniging Nederland IYENGAR YOGA NIEUWSBRIEF zomer 2014 Met o.a. in dit nummer: Ereleden Agnes en Annemieke Verslag van de intermediate junior examendag Hoe zit het nu met de btw?

Transcript of IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 ·...

Page 1: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1

Uitgegeven door de Iyengar Yoga Vereniging Nederland

IYENGAR YOGA NIEUWSBRIEF

zomer 2014

Met o.a. in dit nummer:

Ereleden Agnes en AnnemiekeVerslag van de intermediate junior examendagHoe zit het nu met de btw?

Page 2: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 2

COLOFONBestuur:VoorzitterFons DiepenmaatSecretarisIrma [email protected] [email protected] bestuurslidEls de Win

CommissiesEtische en certificaten commissieKristien Van ReuselExamen en opleiding commissieBarbara QueiroloEvenementen commissieDeborah PepperPR commissieSaskia Hugers

Redactie NieuwsbriefPR CommissieEindredactie: Fons DiepenmaatEls de Winwww.iyengaryoga.nl

VormgevingM Goossens Ontwerp, AmsterdamFoto omslag en pag. 2: Deborah Pepper

Aanleveren kopijWij ontvangen graag je hulp en eigen bijdrage voor de volgende Iyengar Yoga Nieuwsbrief.De 3e Nieuwsbrief dit jaar zal in december uitkomen. Graag vóór 15 november 2014 je bijdrage mailen.Aanleveren per mail, bij voorkeur als Word document zonder opmaak, tabellen of foto’s. Maak kop, inleiding en tussenkopjes vet. Asana’s graag met hoofdletters.Vermeld auteur en fotograaf.Foto’s als aparte bijlage in hoge resolutie.

Mailen naar:[email protected]

InhoudVan het bestuur 3In memoriam 3PR Commissie 3Ereleden 4Van de Examen- en Opleidingscommissie 6Workshopweekend van Rita Keller 7Workshop Patricia Walden 9Workshops Iyengar Yoga Vereniging Nederland 9Interview with Jennifer Karius 10BTW 6 of 21 %? 11Paradox van een yogaexamen 12Boeken 13Yoga overal 14

Page 3: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 3

Van het bestuur...Met ingang van deze nieuwsbrief zal het voorwoord niet meer altijd door de voorzitter geschreven wor-den maar zullen alle bestuursleden een keer de ope-ning van de nieuwsbrief verzorgen.

Bij deze valt mij de eer te beurt en ben ik zeer ver-heugd dat de PR commissie er weer in geslaagd is om een mooie, inspirerende, kleurrijke uitgave samen te stellen. De planning is dat de nieuwsbrief 2x per jaar digitaal zal verschijnen. Geweldig om op deze manier meer met elkaar verbonden te kunnen zijn.

De nieuwsbrief is naast de website het visitekaart-je van onze Vereniging en zoals jullie gemerkt heb-ben wordt er van de leden ook veel input gevraagd en kunnen jullie op deze manier zelf ook meer vorm geven aan de nieuwsbrief maar ook aan het reilen en zeilen van onze Vereniging.

Wij willen graag voor onze leden en voor mensen die nog geen lid zijn het aantrekkelijk maken om of lid te blijven of lid te worden. Hierbij zijn we zoekende „waarom wil je lid worden en wat heeft de Vereniging je te bieden”. Nieuwe impulsen, ideeën zijn er nodig om nog meer mensen enthousiast te maken om lid te willen worden van de Vereniging.

Ik heb vier jaar deel uitgemaakt van het vorige bestuur en nu al weer bijna 1 jaar van het nieuwe, huidige be-stuur, wat een enthousiasme en wat een veerkracht is er nodig om een vooruitstrevende vereniging te zijn die met de moderne tijd mee wil en kan gaan.En daar willen we voor gaan.Telkens opnieuw komen er nieuwe mensen om hun talenten te gebruiken voor ons allen, dat betekent doorstroming, vernieuwing, verbetering, verande-ring, dat is yoga in de breedste zin van het woord.

Verder wil ik de vorige voorzitter, Titia Vietor kracht en sterkte toewensen bij haar herstel wat veel langer duurt dan wat zij aanvankelijk had gedacht en dat zij veel steun mag blijven krijgen vanuit de yoga-beoe-fening.

Wens jullie veel leesplezier, mooie workshops en een zonnige zomertijd toe,

Els de Win,algemeen bestuurslid

PR Commissie

PR puntjes:• Een idee is om deze Nieuwsbrief te laten printen als

blad bij een printshop bij jou in de buurt, leuk om in je yogastudio of -school neer te leggen

• In het Yoga Magazine nr.1/2014 staat een mooi ar-tikel over Asaf Hacmon

• Een leuk stuk over Iyengar yoga door Kristien van Reu-sel en Rembert Petrus is gepubliceerd in de mei edi-tie van Paravisie. Stukje Paravisie te downloaden via: www.iysa.nl/downloads/paravisie2014.pdf

• Het bestuur wil graag een pagina op de IYVN web-site plaatsen voor Pune tips en weetjes. Ook wie van de leraren er welk jaar en welke maand naar het Ramamani institute gaat.

• Graag doorgeven wanneer je naar Pune gaat dus en heb je tips over huizen, hotels, etc mail naar: [email protected]. Wij gaan dan zorgen voor een informatiepunt op de website.

• Bobby Clennell’s Guide to Pune, gratis te down-loaden, staat boordevol tips. www.iynaus.org/stu-dy-india/bobby-clennells-guide-pune

InhoudVan het bestuur 3In memoriam 3PR Commissie 3Ereleden 4Van de Examen- en Opleidingscommissie 6Workshopweekend van Rita Keller 7Workshop Patricia Walden 9Workshops Iyengar Yoga Vereniging Nederland 9Interview with Jennifer Karius 10BTW 6 of 21 %? 11Paradox van een yogaexamen 12Boeken 13Yoga overal 14

In memoriamMaandagochtend, 16 juni bereikte ons het droevige bericht dat Peter Foijer plotseling is overleden.Liefdevol, toegewijd en bescheiden heeft Peter zich jarenlang voor onze vereniging ingezet en vanuit zijn juridische achtergrond geholpen met het vorm-geven van de Constitution Guide en Huishoudelijk Reglement in Nederland. Hij is daarin van onschat-

bare waarde geweest. Peter zou in novem-ber 68 jaar worden. Zijn leerlingen in Friesland verliezen een fijne leraar en wij een goede en lieve yo-gavriend. We zullen Peter erg missen.Maandag, 23 juni is de begrafenis in Fries-land.

Verschillende van ons zullen daar zijn om afscheid te nemen.We leven erg mee met Peters vrouw José, hun beide zonen en al zijn dierbaren.In de volgende nieuwsbrief staan we uitgebreider stil bij het leven van Peter.

Peter Foijer

Den Haag, 12-11-1946St. Annaparochie, 16-06-2014

Page 4: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

EreledenDe Iyengar Yoga Vereniging groeit en bloeit. In ledenaantal, in opgeleide leraren, in hoge-re niveau’s certificaten, en nu voor het eerst in de geschiedenis van de vereniging zijn er tijdens de workshop van Patrica Walden op zaterdag 31 mei 2014 twee ereleden gehul-digd!Agnes Mineur en Annemieke Post stonden beide aan het begin van de ontwikkeling van de Iyengar yogabe-weging in Nederland.Agnes kwam in aanraking met Iyengar yoga in 1960 en Annemieke in 1968. Beide zijn ze de wereld over getrokken om de liefde en passie voor deze vorm van yoga te delen.

Ook Clé Souren was door de vereniging en het be-stuur genomineerd als erelid. Hij heeft zijn benoe-ming helaas niet meer mogen meemaken. Gelukkig heeft het bericht van zijn nominatie hem nog op tijd kunnen bereiken en is er vorig jaar een prachtig eer-betoon geschreven. Dit artikel is te vinden op onze webstite: www.iyengaryoga.nl

Een erelid is iemand die veel betekend heeft voor de vereniging en de Iyengar yoga in Nederland in het bijzonder. Dat geldt zeker voor Agnes en Annemieke. Lees maar volgende artikelen geschreven door de zus van Agnes, Lucie Hillen en door de dochter van An-nemieke, Alexandra van Kooten.

Agnes Mineur, Intermediate senior Iyengar Yogaleraresgeschreven door Lucie Hillen

Op 12 jarige leeftijd (1960) is Agnes samen met haar zus Marianne met yogales begonnen, bij Donna Hol-leman. Al snel bleek dat beide meisjes talent hadden. Donna reageerde enthousiast en gaf ze extra lessen per week. Agnes oefende ook thuis en zo“besmette” ze de hele familie met het yogavirus. We oefenden allemaal in de ontruimde huiskamer of op de grote zolderkamer. Iedere keer was het weer een heel ritu-eel... prachtig!

Vaak kwam Donna mee en zo kon Agnes onder toe-ziend oog van haar het lesgeven leren.Er werd overlegd tijdens de oefeningen en dat was leerzaam voor alle partijen. Wij ervoeren dat als een echte lichamelijke studie. Ook vriendjes en vrien-dinnetjes uit de straat, kennissen of nieuwsgierigen mochten meedoen, het was immers een trend voor die tijd.De broers van Agnes waren iets nuchterder en kon-den het wel zonder yoga, alhoewel de verleiding om één keertje een kopstand te doen erg groot was. Als surprise kreeg Agnes met St. Nicolaas van haar broer een lappenpop in de 3 dubbele lotus geknoopt bege-leid door een zeer humoristisch gedicht.

Agnes is in 1969 naar New Zeeland vertrokken om het leven eens aan de andere kant van de wereld te bekijken. Ze kreeg daar werk in een psychiatrische instelling als bezigheidstherapeute. Maar haar passie voor de yoga bleef bovenaan staan en toen de behan-delende geneesheer enthousiast reageerde op haar aanbod voor yogalessen, pakte ze haar kans.Haar 6 weken durende terugreis verdiende ze dan ook door op de boot yogalessen te geven.

Eenmaal terug in Nederland nam Donna haar mee naar London waar ze Mr. Iyengar voor het eerst ont-moette.Op uitnodiging van Mr. Iyengar ging ze in 1971 naar India, daar nam ze haar levensbeslissing: “Yoga hoort bij mij, ik wil me hierin bekwamen”

Foto: Pauline Daniels 4

Agnes en mr. Iyengar

Page 5: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5

In die tijd was dat niet zo vanzelfsprekend maar Ag-nes was en bleef overtuigd van haar beslissing. Ge-lukkig maar!

In 1973 is ze in Zuid-Frankrijk gaan wonen en ook daar waren haar lessen welkom. Overal wist ze men-sen te enthousiasmeren en te overtuigen. Ze reisde wekelijks naar Duitsland om in Essen op de dansaca-demie te doceren en iedere zomer ging ze naar Lon-don om de lessen vanMr. Iyengar te volgen. In 1975 vertrok ze weer naar India voor een half jaar.Agnes heeft, weer terug in Breda, een bloeiende le-spraktijk opgebouwd waar ook wij (moeder en zus-sen) trouw en met veel plezier onder haar leiding de yoga beoefenden.Later verhuisde ze met haar gezin naar Zwartewaal waar ze nu nog steeds vertoeft. Maar hier in Breda vragen mensen nog steeds of ik een zusje ben van Ag-nes, “Jaha”, is mijn antwoord, wetende wat er dan gaat komen: “Oh, ik heb toch zo fantastisch yogales gehad van haar” en na een kort gesprekje mag ik Agnes de hartelijke groeten doen!

Annemieke Post, Intermediate senior Iyengar yoga leraresGeschreven door Alexandra van Kooten

Sinds 1968 (dat is nu al meer dan 40 jaar) beoefent Annemieke Iyengar yoga en geeft ze les in haar eigen yogastudio in het Brabantse Chaam, net onder Breda. Annemieke heeft workshops gegeven in o.a. Neder-land, België, Duitsland, Zwitserland, Amerika, Dubai, Philipijnen, Denemarken.Het is een ontwikkeling die zich in de jaren langzaam heeft gevormd, mede dankzij de persoonlijke lessen van yogaleraar Mr. B.K.S. Iyengar.

In 1986 is Annemieke door Mr. B.K.S. Iyengar ge-vraagd om als senior teacher les te gaan geven aan de Nederlandse Iyengar Yoga lerarenopleiding te Am-sterdam.Yoga is de rode draad door haar leven.“Door het beoefenen van de gedisciplineerde houdin-gen en de pranayama, behoud ik de emotionele ba-lans tussen lichaam en geest.” De verfijndheid van de houdingen geven diepgang, vorm en inzicht in Anne-mieke haar leven. En dat geeft ze graag door via haar lessen.

Interview Annemieke met haar dochter Alexandra

Hoe ben je in aanraking gekomen met Iyengar Yoga?In de periode rond 1969 gingen ik en Victor (toender-tijd mijn echtgenoot) 1x in de week bij de vader van Victor in bad. De vader van Victor zag een advertentie in de krant en dacht dat het wel iets voor ons zou zijn. Donna Holleman gaf deze lessen. Zij was net terug uit India en had 4 maanden privé lessen van hem gehad. Na 1 jaar les te hebben gehad van Donna, wilde ze ons groepje opleiden, want ze was niet van plan in Neder-land te blijven. We kregen iedere week anatomie en fysiologie en daarna oefeningen.Eigenlijk kwam ik al eerder in aanraking met Yoga. Toen ik 22 jaar oud was (1962) deed een vriendin al yoga en dat vond ik interessant, dan wel geen Iyengar yoga. De stijl Iyengar yoga beviel me erg goed en hier bleef ik bij.

Wat heeft je gepakt, dat je nog steeds met veel lief-de lessen geeft en yoga beoefent.Enthousiasme! Ik werd erg geïnspireerd door Iyengar zijn lessen en door de lezingen van Krishna Murti. Deze lezingen waren spiritueel en inspirerend. Ik wil-de blijven leren, mede door veel te oefenen met vas-te regelmaat. Het doet me goed dat ik met de lessen die ik geef anderen kan inspireren. Les geven geeft me energie. Na zo veel jaren gaan de oefeningen veel makkelijker lichter en veel natuurlijker. Het is een groot onderdeel van mijn leven!

Je hebt altijd een flinke bijdrage geleverd aan de Iyengar Yoga Vereniging wat gaf dit voor jou om dit te doen.Flinke bijdrage? Mijn bijdrage aan de Vereniging voel-de niet als groot, voor mijn gevoel was ik er gewoon. Les geven bij de opleiding was veel intensiever dan thuis les geven en dat vond ik juist erg leuk! Dat gaf mij veel inspiratie en energie, omdat mensen de op-leiding deden en dus echt voor een doel gingen. Ze wilden zelf ook leren.

Annemieke en mr. Iyengar

Page 6: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 6

Van de Examen- en Opleidings-commissieWord lid van de Examen- en Opleidings-commissie! De Iyengar Yoga Vereniging Nederland (IYV NL) heeft de ambitie haar ledenaantal te verhogen en het aantal examinatoren binnen de Nederlandse yogage-meenschap te vergroten. De Examen- en Opleidings-commissie vervult een aantal kerntaken binnen de Iyengar Yoga Vereniging: we organiseren de examens en houden toezicht op het opleidingsniveau.

Onze missie is om de kwaliteit van Iyengar Yoga in Nederland te verhogen door de precisie en toewijding waarmee Iyengar Yoga in Nederland wordt beoefend en onderwezen te vergroten.

Alle leraren zijn welkom!Gecertificeerde Iyengar Yoga leraren van alle niveaus zijn welkom bij de Examen- en Opleidingscommis-sie. Leden van de commissie komen eens per maand bijeen, en zijn gezamenlijk verantwoordelijk voor het uitvoeren van de taken van de commissie.

We hopen dat degenen die baat hebben bij Iyengar Yoga hun enthousiasme op anderen over willen bren-gen door onze commissie te versterken. We hechten waarde aan mensen met senioriteit in de zin van erva-ring in het bestuderen en beoefenen van, en lesgeven in Iyengar Yoga, en interesse om de kennis van deze methode verder te verspreiden. Mensen met ervaring en capaciteiten in andere opleidingen en examens, organisatie van evenementen en teamwork zien we graag een bijdrage leveren.

Interesse? Neem contact op met de voorzitter: Barbara Queirolo – [email protected].

Examinator wordenWe streven ernaar om de kwaliteit van de examens hoog te houden; daarom moeten we het aantal op-geleide examinatoren verhogen. Leden van de Exa-men- en Opleidingscommissie kunnen ook examina-tor worden. Een bepaald niveau van certificatie en/of ervaring in Iyengar Yoga is nodig om examinator voor lerarenexamens te worden:

Intermediate Junior 3 (voor 2 jaar of langer*)Intermediate Junior 2 (sinds 2009 of eerder)Uitzonderingen worden gemaakt voor leraren met veel ervaring (10 jaar of meer) met toestemming van het bestuur, na aanbeveling door de Examen- en Op-leidingscommissie

*dit is een aanwijzing vanuit Pune, maar we zijn hier-in flexibel

Examinatoren op het Introductory-niveau worden opgeleid door examens bij te wonen als stagiair: mi-nimaal 2 dagen Teacher in Training-examens, en minimaal 2 dagen Introductory examens. Ervaren moderatoren (hoofdexaminatoren) en examinatoren begeleiden hen in het leren van de examenprocedure, totdat tenminste 2 examinatoren vinden dat de sta-giair voldoende kennis en ervaring heeft om zelf te examineren. En op dezelfde manier lopen Introduc-tory-examinatoren 2 dagen stage bij Intermediate Junior examens voor ze op dat niveau kunnen exami-neren.

Iyengar Yoga Leraar wordenOm Iyengar Yoga Leraar te worden, moet je twee ex-amens afleggen: Teacher in Training en Introductory. Om aan deze examens te kunnen deelnemen heb je aanbevelingen van twee leraren nodig. In de voorbe-reiding kun je natuurlijk deelnemen aan één van de lerarenopleidingen die we in Nederland rijk zijn, en als dat goed gaat zullen de leraren van de opleiding je aanbevelen. Het is ook een optie om een aanbeveling te krijgen van twee leraren met ten minste een Inter-mediate Junior 3-certificaat, die jou zowel als beoefe-naar als in het lesgeven gezien hebben en denken dat je klaar bent om het examen met goed gevolg af te kunnen leggen.

Voor meer informatie omtrent de Examen- en Oplei-dingscommissie, over examens of de procedure om examinator te worden, zie ook het Huishoudelijk Re-glement van de Iyengar Yoga Vereniging Bijlage B p. 5, Bijlage C, p. 9-24, onder ‘Downloads’ op de web-site www.iyengaryoga.nl.

Please download the English version fromwww.iyengaryoga.nl

E&CCOproep van de Ethische en Certificatie CommissieBen jij degene die onze commissie (E&CC) komt versterken? Wil je je (meer) inlezen in hoe het CM werkt en wat het voor ons leraren kan betekenen, zodat je andere leraren kunt helpen als lid van de commissie? Ben je gewend om contracten en officiële documenten te lezen en werk je gemakkelijk met de computer? Dan ligt er eerder een secretariële taak voor je. De vereniging heeft je nodig!

Meld je bij Kristien Van Reusel ([email protected]), óók als je nog niet zeker weet of het iets voor je is. Hartelijk dank alvast.

Page 7: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 7

Workshopweekend van Rita Keller, geassisteerd door Gabi Göller22 en 23 februari 2014 in Breda

Thema: Gezond Ouder Worden

Doelgroep: 70+, later werd gezegd dat de effecten van het ouder worden al begint bij 55 plussers.

Mijn naam is Nana van Moergestel (41) uit Breda, sinds kort lid van IYVN volg reeds 4 jaar Iyengar yoga bij Saskia Hugers/ Yoga Studio Breda. In september ben ik begonnen met de lerarenopleiding bij Pascal Poell en Irma Mensink. Van oorsprong ben ik danser, dansdocent en choreograaf.

Voor het eerst heb ik een workshop gevolgd van de vereniging. Het enthousiasme van mijn opleidingsge-noten over Rita Keller maakte me nieuwsgierig naar deze vrouw en haar visie.

Algemene indrukRita Keller heeft het helder voor zich, ze heeft de stof geordend naar het thema en een programma gemaakt met powerpoint presentatie, een gedegen workshop en dat alles is nog eens na te lezen in haar boekje Yoga kennt kein Alter. Het weekend was goed opgebouwd, slim georganiseerd, zonder overbodigheid, zeer doel-treffend en onderhoudend zonder al te veel persoon-lijke benadering.

Alles wat Rita vertelde was boeiend voor een beginner zoals ik, later hoorde ik dat zeer ervaren deelnemers het ook interessant vonden om weer terug te keren naar de basis en in te zien hoe belang-rijk het is in relatie tot het thema. Het is onmogelijk om alles wat Rita verteld heeft sa-men te vatten, daarom deel ik mijn highlights van dit inspi-rerende weekend.

De belangrijkste zaken bij het gezond ouder worden zijn: mobiliteit en stabiliteit. Het verbeteren van de balans en de beweeglijkheid. Ook de verwijzing naar de elementen is mij erg bijgebleven.

De vijf elementenVuur: Veel bewegen is goed, dat komt mooi uit gezien mijn achtergrond. Dus begonnen we vlijtig te sprin-gen hasta padasana en terug naar tadasana...hupsakee en nog een keer, smeren die gewrichten. Gymnastiek uit de jaren ‘60. Voor iemand met een dansachter-grond is dit erg suf, maar de reden van deze actie was leerzaam. Geef ze vuur, laat ze hun angst overwinnen. Niet alleen de angst om het evenwicht te verliezen, maar ook de angst voor ziekte, pijn en lijden. Het vuur laten branden zorgt voor zelfvertrouwen en en-thousiasme.

De elementen om ons heen benoemd ze macrocos-mos en de elementen in ons microcosmos. Volgens Rita bestaan we eruit. We eten vijf elementen en we denken vijf elementen. De zwangere vrouw is verant-woordelijk voor het evenwicht van de vijf elementen voor het ongeboren kind en zichzelf. Bij ziekte en blokkades zijn de elementen verstoord. Yoga maakt ze evenwichtig.

Aarde: Alle houdingen worden uitgevoerd vanaf de botten. Ze sprak over het verlengen van de botten en dat ze sinds haar 30e nog steeds niet kleiner is gewor-den, zelfs 3 cm gegroeid. Dat vond ik goed nieuws. Vooral het optrekken van de heupbotten/ Iliaca werd regelmatig tijdens de workshop genoemd en dat heeft mij ná deze workshop echt geholpen om meer de lie-zen te kunnen openen en te kunnen liften zoals bij-voorbeeld in Baddha Konasana en Uppavista Konasa-na en zelfs in de vooroverbuigingen.

Water: Het verdiepen en verbreden van de adem. Ze gaf een prachtige metafoor van een vijver met stilstaand water en hoe een verse aanvoer van water

Page 8: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 8

nieuwe energie kan geven en het leven in de vijver verrijkt. Wanneer de energie stroomt, kan die nieuwe energie in de cel-len van het lichaam worden opgeslagen. Dat werkt preventief. De tijd die je in een asana blijft geeft de kans op een ander niveau de verandering waar te nemen en te komen tot een diepere ademhaling, meer overgave aan de houding. Eén mi-nuut is minimaal nodig om een bioche-misch proces te ervaren. Om van buiten naar binnen te gaan en van binnen naar buiten tegelijkertijd. Rita had het over het verschil met bijvoorbeeld ashtanga yoga, omdat daar het tem-po hoger ligt ervaart men niet hetzelfde effect als bij Iyengar. Iyengar geeft meer verdieping vooral psycho mentaal.Vermoedelijk heeft dit laatste meer met ether te ma-ken. Het element lucht heb ik in ieder geval compleet gemist, dus een goede reden om daar naar op zoek te gaan.

Uitgevoerde houdingen uit mobiliteit sequenceOefening om te gaan zitten - tadasana(openen van de voetzolen) urdhva hastasana en baddhanguilli-asana - de zonnegroet helemaal met stoel - prasari-ta padottanasana handen op de heupen en ellebogen naar boven concave - malasana met hielen op het blok

en hand op stoelleuning of met de rug tegen de muur - baddha konasana zittend op de stoel met voeten op de stoel eventueel met nog een stoel ervoor - triko-nasana hiel tegen de muur hand op zitting stoel - bhe-kasana met handen tegen de muur en met voorkant van de opgetrokken voet op de zitting van de stoel - baradvajasana in stoel.

Het ouder wordende li-chaam kan een gevoel van disbalans geven. De stoel, de grond, de muur en de blokken helpen om steun te geven aan de houding.

Uitgevoerde hou-dingen uit stabiliteit sequenceVirabhadrasana III met onderbuik op rugleuning

opgehoogd met dekens en handen op de zitting (ev. blokken) - ardha chandrasana met onderarm op zit-ting en bovenste hand op de rugleuning - bhekasana net als bij mobiliteit sequence, tadasana - dandasana urdhva hasta zittend op de stoel op gevouwen deken - paschimottanasana zittend op de stoel met aandacht voor het optillen van iliaca - chatuspadasana/setu-banddha sarvangasana, savasana

DepressieOok behandelde Rita depressie een veelvoorkomende klacht bij het ouder worden. De borstkas valt dan in, men kijkt makkelijk voor zich op de grond. Het brengen van oog en oor axis in een horizontale lijn op 90 graden heeft een effect op de borstkas en maakt een wezenlijk verschil. Het geeft meer stabili-teit en zekerheid. Openen borstkas is het hoofddoel bij depressie. De actie van het sternum. En daarnaast elke dag alle belangrijke gewrichten openen.

Wat er verder nog aan bod kwam• Veel aandacht voor het staartbeen onder brengen• Osteoporose: “Use it or lose it”• Vermeerderen van neuronen. Yoga is een neuro-

logisch proces dat door het beoefenen geactiveerd wordt. Je werkt aan een groter deel van de cortex.

Kers op de taart. Rechtop staan op blokken, dat is anders dan staan op de grond. Iedereen voelde aan-dachtig het verschil. Ik vond het een goede grap, een leuke bananasplit afsluiter om iedereen vrolijk naar huis te sturen. Maar in de lessen die ik de week erna volgde werd het me duidelijk dat dit voor menigeen een baanbrekend nieuw inzicht verwierf. Mij bracht het een stukje dieper in de wondere wereld van Iyengar. Er valt nog genoeg te ontdekken. De vol-gende keer als Rita naar Nederland komt ga ik zeker weer.

Nana van MoergestelRita heeft een boekje uitgebracht waarin veel houdin-gen uit deze workshop terugkomen: Yoga kennt kein Alter. Rechtop, opgewekt, en kalm. “Yoga kent geen leeftijds-beperkingen” Voor € 10,50 te bestellen bii IYVNFoto’s: Pauline Daniels

Page 9: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 9

Workshop Patricia Walden lente 2014Door Nadege Chaumont

Hoe maak je een sfeerverslag van zo’n fantastisch, inspirerend en leerzaam weekend? Welke belangrijke les is te trekken uit deze workshop van Patricia Walden? Een vrouw van wie elke zin een les op zich is.

Persoonlijk heb ik ronduit genoten van wat zij dit weekend heeft gebracht en ik durf te wedden velen met mij. Gedurende het weekend vestigde Patricia een aantal keren de aandacht op de sutra’s I tm IV. Je kunt deze sutra’s naar je oefenpraktijk vertalen door na iedere asana, aandacht te hebben voor de invloed van deze asana op het bewustzijn. Per slot van rekening ligt daar de dieperliggende motivatie waarom we yoga beoefenen.Tadasana bijvoorbeeld met een breed blok tussen de voeten spreidt het bewustzijn horizontaal. Wanneer je gewicht tijdens Tadasana naar de voorkant van de hiel verplaatst, bewegen de dijbenen naar achteren. Het Bewustzijn beweegt mee naar meer achterin de schedel. Fysiek zijn we op zaterdag van smal, naar breed en door diepe twistings weer naar smal gegaan. De grof-weg tweehonderd benen in de Kompaszaal werden flink aan het werk gezet. Utthita Hasta Padangustasa-na en Urdhva Prasarita Eka Padasana waren de hou-dingen waar steeds naar teruggekeerd werd.Bijzonder en uitdagend was de combinatie van Ut-thanasana door naar Ardha Chandrasana waarbij het lichaam en de energie in de borstkas zich letterlijk en figuurlijk openvouwen. Deze niet gebruikelijke volg-orde biedt nieuwe perspektieven.

Chatuspadasana in motion waarbij bouncing van voor naar achter voor een pomp zorgt “firing the chest” kan je helpen bij de beoefening voor dropping in Salamba Sarvangasana naar Setubandha Sarvan-gasana èn terug op. Duidelijk iets voor ons allemaal in om mee te nemen in onze dagelijkse beoefening. Veel geluk.

Foto’s: Pauline Daniels

Workshops georganiseerd vanuit de Iyengar Yoga Vereniging Nederland

Lois Steinberg29, 30, 31 augustus

Kijk voor andere workshops door heel Nederland regel-matig op de website van de Vereniging: www.iyengaryoga.nl

Page 10: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 10

Interview with Jennifer Karius

The Yoga Location- Bridging the US and NLHi Jennifer, can you introduce yourself?Hi, My name is Jennifer. I am American who has lived in the Netherlands since 1995. After teaching for years in the US and Netherlands, also at the Institute in Amsterdam, I just opened my own business called The Yoga Location.

Can you tell us more about Yoga Location? The Yoga Location is a based on 2 concepts. The first is that Yoga is a state of being experienced through understanding and practice. Yoga is inside you, an involutionary process that makes us more aware, by counteracting evolutionary stresses of interfacing with the world. So when I teach, this is what my pri-ority is. Besides being effective in the teaching of the physical elements of practice, people in class need to be reminded each time that Yoga physical practice is a microcosm and experiment ground for a huge and beautiful life philosophy. Secondly, The Yoga Locati-on is where I give classes, mentor teachers, and give talks on Yoga in 2 countries and in many studios, or locations.

When did you come from the US to the Nether-lands?I first came to the Netherlands under contract with The National Ballet. I did retraining by going to uni-versity for International Relations, during which time I studied comparative religions, Yoga philosophy, and religion in political conflict and development. Yoga has been my guiding force throughout my dance ca-reer and after.

After dance, I decided to investigate life back in the US right when the financial crisis hit. This turned me toward doing a Masters in Public Administration, as I felt moved toward a practical means to apply Yoga in the form of social action. Next to my study, I grew an Iyengar Yoga student group, and started to train teachers who had no high level teacher near them, in Central New York State. So now I teach and train tea-chers in the US as well as here in NL.

Where in the Netherlands can we find you?I have chosen some locations for giving Yoga that are informal, unexpected, and for community building. I found communities that do not have much Yoga or Iy-engar yoga already, and brought Iyengar Yoga to com-munities rooted in other Yoga styles. This past year, I have given class in an anti-squat space on Spaarn-

Page 11: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 11 11

dammerstraat in West Amsterdam, where there was not much yoga being offered in the neighborhood. Also in Nieuw West, in a training room at the back of large café called Coffeemania. This is an up-and-co-ming neighborhood in development in Amsterdam, with lots of new house buyers and a community fee-ling. I have also given Iyengar Yoga classes in studios where Vinyasana, Astanga, and flow styles of Yoga are featured. I also work privately with people on their injuries and personal conditions.

Since your time in the US, what do you hope bring back to NL?In these past 6 months, family circumstances have kept me in the United States longer than expected. I have explored what I want to do with my higher edu-cation, and how social action beyond the yoga stu-dio is part of my Yoga. Yoga makes me aware of my connection to what’s happening out there around me, and how I can act clearly, while staying connected to myself through Yoga understanding. As per the Bhag-avad Gita, yoga calls us to do the right thing, within our circumstance and spiritual path.

My extended stay has also allowed me to continue work with the community of student teachers in Itha-ca, NY. One on those teachers is going up for assess-ment this year. It’s also important for me to feel a part of a community in my home country, having lived in the Netherlands since 1995.

When I return to Holland, I look forward to working with teachers like Nanda Peek, who was my teacher trainer for years. Nanda ran the Institute with Cle for years.As during this past year in the Exam & Teacher Trai-ning Committee in NL, it’s my goal to bring knowledge

%BTW 6 of 21 %? De belastingdienst maakt bij yoga op twee punten een onderscheid:

Valt de yoga onder hatha yoga of Iyen-garyoga? Dan is de activiteit volgens de belastingdienst vergelijkbaar met actief sporten.Is jouw klant de uiteindelijke gebruiker - ofwel: betaal jij “huur” voor de ruimte / ben je eigenaar van de ruimte waar je les-sen geeft en was die ruimte anders niet toegankelijk voor jouw klanten? Dus, de klant, cursist, yogaleerling betaalt direct aan jou...?Als de vragen met ja beantwoord worden, dan moet jij 6% btw berekenen aan de klant (leerling)

In alle andere gevallen moet je 21% btw over jouw factuur belasten. Meestal dus aan de eigenaar van de yoga-of sport-school.

Het eerste punt gaat om de soort acti-viteit. Actieve yoga is te vergelijken met sporten en dat is belast met 6%.Het andere punt gaat over de accommo-datie: van wie is de accommodatie. Als jij de ruimte huurt of eigenaar bent, dan be-talen de gebruikers aan jou en bereken je het 6% tarief. Als de ruimte niet van jou is, maar jij vervangt de eigenaar, hoofd-docent, je valt in, of neemt waar - dan be-taalt de klant (meestal) aan de eigenaar en jij stuurt weer een rekening voor het gebruik van de accommodatie aan de ei-genaar. Dan geldt het tarief van 21%.

Info: www.belastingdienst.nl > paragraaf > gelegenheid geven om te sportenof: de belastingalmanak 2013

Nb: het is niet bekend of een rechter zich ooit over dit onderwerp heeft uit-gesproken. Dat betekent dat elke belas-tinginspecteur in elke regio een eigen interpretatie kan hebben over dit punt. De belastingdienst Amsterdam hanteert bovenstaande regels.In het verleden hebben leden of bestuurs-leden van de vereniging ook al eens on-derzoek gedaan naar toepassing van het btw tarief. Bovenstaand is gecheckt bij de belastingdienst Amsterdam in het voor-jaar van 2014.

Fons Diepenmaat

of the certification and teacher training systems in the US to the Netherlands, and to fuse together what is good about both. Teaching is much more than getting something- like more students, or a certificate so that you can say, ‘I am an Iyengar Yoga teacher’. Teaching is an art and craft. To improve in teaching it helps to take a good objective look at yourself. Hopefully this happens within in a supportive environment, while exchanging ideas about how to teach and how tea-ching relates to the practice and path of Yoga. I give art of teaching intensives in the US, much in the style as my mentor Manouso Manos. Except that I open the floor to guided peer-to-peer feedback, and field the discussion around approaches, adaptations, and growing in objectivity as a source of empowerment. I mentor individuals about the ways that practice and teaching feed each other, and help us to realize Yoga.

Teaching in the Netherlands can continue to grow to be more open-minded, from what I see in the US. It’s is the biggest association in the world. When people want to become certified teachers in the US, they can choose an individual teacher to mentor them. People can also get letters of recommendation to go up for a certification exam after a certain number of hours of apprenticeship. This contrasts with the Netherlands, where people are used to becoming certified through enrolling in a formal teacher-training program. In the US, there are differing ways to become a certified te-acher.

Wil jij de volgende zijn die met zijn interview in de nieuwsbrief staat?Geef je op! mail:

Page 12: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 12

Paradox van een yogaexamen

22 maart 2014

Iedereen weet het: examens komen met

stress. Vermoedelijk doen de meeste van

ons, als tegengif op examenvrees, een

potje yoga. Dat is in ieder geval mijn ge-

bruikelijk antwoord op stress. Maar toen

diende zich het volgende aan: het yoga-

examen.

Wat als het potje yoga zelf de stressfactor is? In mijn hoofd krijg ik het maar niet bij elkaar, hoe leg je ont-spannen een yoga examen af? Als teacher in training moet ik er binnenkort toch echt aan geloven. Om te leren van meer ervaringsdeskundigen op dit gebied gaf ik me op als proefleerling voor het Intermediate junior II en III examen.

De Iyengar Yoga School Amsterdam op de Baarsjes-weg ademt een rustige concentratie. Alhoewel, mis-schien hangt er ook een beetje -gezonde- spanning in de lucht. Tot mijn verbazing zijn er maar een stuk of vijf proefleerlingen. Zo weinig? Ik had minstens het dubbele aantal verwacht. Twijfel slaat toe. Ik ben niet fit genoeg; stond gisteren tot laat op een feestje. Ik troost mezelf. Ook dit soort leerlingen kun je in je

yogastudio verwachten: een dertiger met een passie voor yoga en een nog ietwat studentikoos leven. Een leerling die echt nog iets te leren heeft. Het zij zo. Aandacht is –gelukkig- volledig gericht op de exa-menkandidaten. De examinatoren zwermen op een afstandje om de leraren heen. Een woord voor de sfeer is moeilijk te vinden; het is een mix van vertrouwen, concentratie en toewijding. Na wat staande parivrttas en een uitgebreide pincha mayurasana gaan we naar het individueel lesgeven in sirsanana variaties. Ook ik sta model in de hoofdstand. Niet mijn lievelingshou-ding. “Ahimsa” mompel ik mezelf toe, “doe waarvoor je gekomen bent, niet meer en niet minder”. “You fell very gracefully”, zegt Sheila Haswell. Rode konen op mijn gezicht: “ik doe mijn best”. Sheila stelt gerust. Mijn gebrekkige hoofdstand was een kans voor de examenkandidaat om correcties en onder-steuning in sirsasana te demonstreren. Gelukkig. Wat betreft de hoofdstand ben ik dankzij deze exa-menkandidaat een stuk wijzer. Over het yogaexamen overigens ook: compassievolle examinatoren zijn een must-have voor een rustig examen.

Met het grootste respect voor de kandidaten kleed ik me uiteindelijk om. Moeilijke houdingen en een pit-tig examen. Maar een examen dat in ogenschijnlijke rust en met toewijding werd afgelegd. Op competitie, bewijsdrang en ongeduld heb ik de kandidaten niet kunnen betrappen. Misschien ligt de ontspanning in het afleggen van het examen daarin: weten wat je kan, weten waar je heen groeit en op die ontwikkeling ver-trouwen.“Ambitious or impatient approach will bring you ill-ness - physical illness or mental illness”, zei BKS Iyen-gar ergens. Stress, besef ik me, heeft zijn bron in onze gedachten. De gedachte, bijvoorbeeld, dat je beter en verder moet zijn dan waar je nu bent. Dus sluit ik de dag af met iets anders: “dit is genoeg voor mij, voor vandaag”. Floor Moes

Page 13: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 13

Redactie: Jan J. R. ToussaintE-mail: [email protected]

InleidingDeze keer beperk ik me tot de een speciale uitgave van een Pranayama DVD set van Geeta S. Iyengar. Een uitgebreide samenvatting van alle verschenen titels kun je nog steeds vin-den op de nieuwe website van de vereniging: www.iyengaryoga.nl

Op de winkel pagina van de nieuwe website vindt je een verwijzing naar een PDF bestand met een complete lijst van alle titels en prij-zen, en een link naar de complete samenvat-ting van al het nieuwe materiaal.

In de web shop vindt je de gehele collectie, in-clusief een korte samenvatting van de inhoud van elke titel, wat het bestellen eenvoudiger zal maken. Als je andere boeken over (Iyengar) Yoga zoekt, of een bepaalde titel wilt aanbe-velen, laat het me weten. Dat geldt ook als je commentaar wilt leveren of een boek recensie wilt schrijven, stuur je input naar het hier bo-ven genoemde mail adres.

De boeken en elektronische media verschij-nen in de regel in het Engels tenzij anders aangegeven, vermelde prijzen zijn inclusief 6% (boeken) en inclusief 21% voor het overige materiaal. Van alle aankopen wordt een fac-tuur gemaakt met betalingsinstructies.

Verspreiding van de informatieWe verzoeken de leraren de informatie te verspreiden onder alle beoefenaren d.m.v. hand-outs, en waar mogelijk / efficiënt het bestellen van materialen te coördineren. In-dien noodzakelijk kunnen we de verpakking en facturering splitsen per beoefenaar. De vereniging kan ook behulpzaam zijn bijhet aanpassen van de lijst van boeken / me-dia voor specifiek gebruik in een studio of centrum, bij een opleiding.

Nieuwe uitgavePranayama DVD set; geschatte prijs, informa-tie YOG: € 80,00 - € 90,00 (12 DVD’s)

Geetaji heeft van 9 tot 13 december 2013 voor de Indiase leraren een bijzondere pranayama sessie geleid. Tijdens deze lessen behandelde Geetaji van het begin, de basis van het liggen in Savasana tot de vaardigheid van digitale Pranayama. Zij heeft vele twijfels en vragen opgelost die de leraren tegen kwamen in hun eigen beoefening, maar ook bij het lesgeven.

Zij onderwees ook de kunst van het waarne-men tijdens het lesgeven, en hoe veel voorko-mende vergissingen te corrigerenHet gehele programma werd opgenomen met 3 camera’s en online bewerkt. De set omvat 6 lessen aangevuld met de toespraak van Geetaji met een verkenning over Pranayama. De DVD’s van het gehele programma werden uitgegeven op 14 december 2013. Het omvat 14 uren opnames, vastgelegd op een set van 12 DVD’s.Wil je deze DVD’s aanschaffen, neem dan contact op met: [email protected]

PropsZoals al in de vorige nieuwsbrief is aangekon-digd is er een samenwerking opgezet tussen de boekwinkel van Pampus, gemakshalve her-haal ik dat nog een keer:

Voordelen van de samenwerking:• Uitbreiding assortiment boeken en props• Efficiënte afhandeling van bestellingen• Lokaal aanspreekpunt voor de props• Betere coördinatie en service naar de leden

Met name voor de props is het de moeite waard om contact opnemen met:Boekhandel van Pampus (Carel van Pampus), KNSM-laan 303, 1019 LE AmsterdamTelefoon 020 4193023; [email protected] www.boekhandelvanpampus.nl

Patrica Walden

Eind mei heeft de vereniging een workshop georganiseerd onder leiding van Patricia Wal-den.

Door een verlate levering waren we niet in staat om materiaal van Patricia Walden aan te bieden tijdens de workshop, maar inmiddels is het materiaal gearriveerd en wil ik graag de volgende twee items uitlichten:

The Woman’s book of Yoga and Health - Boek (Engels) - € 28,00

Een gids die een heel leven bestrijkt; Linda Sparrowe (voormalig redactielid van de Yoga Journal en Patricia Walden, gerenommeerd Iyengar Yoga lerares werkten samen aan dit

boek, dat de voordelen van yoga voor vrou-wen bekijkt vanuit elke invalshoek, een uit-gebreid referentie kader, met oog voor detail als het gaat om specifieke gezondheidspro-blemen, waarbij een specifieke (Iyengar) yoga aanpak aandacht besteed aan deze proble-men. Door middel van specifieke volgorde van houdingen wordt aandacht besteed aan veel voorkomende aandoeningen en condities.

Tenslotte volgen er vier specifieke hoofdstuk-ken die zich speciaal richten op de vier fases in het leven van de vrouw.

Yoga for Beginners – DVD (Engels) - € 17,00

Oefen mee met Patricia Walden (senior Iyen-gar Yoga lerares) als zij een hedendaagse, een-voudig te volgen benadering lat zien van deze eeuwenoude beoefening van Hatha Yoga. Je leert een complete serie van basishoudingen , asanas, die staande houdingen , zittende houdingen , omgekeerde houdingen omvat. Het geeft een geweldige introductie van deze krachtige en effectieve beoefening van Iyen-gar Yoga.Yoga voor beginners is een basisprogramma dat vele leerlingen als basis gebruiken voor hun start met yoga, alsook hun dagelijkse beoefening.De DVD bevat: • Beginners houdingen met duidelijke aan-

wijzingen• Een complete programma om verder mee te

oefenen

T-shirtsT-shirts – prijs - € 12,00, bij grotere afnames, doen we iets met de prijs!

Er is nog een redelijke voorraad T-shirts, iets voor de zomer, echt prima kwaliteit!In de kleuren rood, blauw en zwart, maten S, M, L en XL

Nieuws over Boeken, CD’s/DVD’s B.K.S. Iyengar Yoga Vereniging

Page 14: IYENGAR Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 1 YOGA … · 2016-11-14 · Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 5 In die tijd was dat niet

Nieuwsbrief Iyengar Yoga Vereniging Nederland, zomer 2014 14

Kristien Van Reusel in Finland voor de prachtige serre van Hortus Botanicus (botanische/plantkundige tuin) van Helsinki

Rachel Lovegrove bij Hook Lighthouse in Ierland

Andre Hugers in de Rocky Mountains Colorado

Wolfgang Klein aan de voet van de Uncalli Falls ten zuiden van Sirsi, India

Sarah Sainthill in het Rijksmuseum

Yoga overal