IT4IT Reference Architecture : Blauwdruk voor het managen van de nieuwe IT

1
23 22 ITEXPERT » Voor reacties en nieuwe bijdragen van IT-experts: Henk Ester, 070 3046812 h.ester@ automatise- ringgids.nl Efficiency & Agility Plan Build Deliver Run Detect to Correct Request to Fulfill Requirement to Deploy Strategy to Portfolio Value streams Support activities Finance & Assets Reference Architecture Sourcing & Vendor Intelligence & Reporting Resource & Project Governance, Risk and Compliance IT Value Chain blauwdruk hoe de IT-organisatie moet werken en hoe de diverse IT-taken kunnen worden ondersteund door een geïntegreerde set aan IT-managementtools. De IT-wereld kent al vele best practices en modellen zoals ITIL, COBIT, CMMI, ASL en diverse ISO-standaarden. De vraag is wat de toegevoegde waarde is van IT4IT in dit overvolle speelveld. Als eerste moet gezegd worden dat de IT4IT-referentiearchitectuur niet moet worden gezien als vervanging van bestaande modellen zoals ITIL of Scaled Agile Framework (SAFe). IT4IT is een aanvulling op huidige best practices om te komen tot praktische handvatten voor de implementatie van IT-management met producten van leveranciers. IT4IT is ontstaan vanuit een architectuurvisie om te komen tot een blauwdruk van de IT-dienstverlening. Met andere woorden: het definiëren van een architectuur bestaande uit een combinatie van organisatie, IT-processen, informatiemodel en tools. Daarnaast richt IT4IT zich niet, zoals ITIL, op processen maar op het besturen van integrale ketens op basis van value streams (waardestro- men). Een belangrijk aandachtspunt daarbij is integratie tussen IT-activiteiten, data en tools. Het draait om het optimaliseren van de chain van processen en tools om de IT-diensten te ontwikkelen en te beheren. ITIL geeft bovendien te weinig houvast voor het daadwerkelijk implementeren van IT-proces- sen, daarbij ondersteund door geautomati- seerde IT-managementtools. Daarnaast ontbeert ITIL een aantal essentiële processen zoals enterprise-architectuur en -development, die vooral in nieuwe IT volledig geïntegreerd moeten worden, zoals bij DevOps. IT4IT moet uiteindelijk een leidraad vormen hoe men de IT-value streams kan inrichten, voorzien van de juiste geautomatiseerde IT-middelen om besturing en levering optimaal mogelijk te maken. Het is ook bedoeld als praktisch instrument om geza- menlijk met leveranciers van IT-tools tot standaard-toolinrichting en integraties te komen, wat vandaag de dag een nagenoeg onmogelijke opgave is. Waardestromen De IT4IT-referentiearchitectuur bestaat uit enkele value streams en supportactiviteiten zoals weergegeven in de figuur (zie kader). Elke waardestroom is in detail uitgewerkt in de IT4IT-blauwdruk. De supportactiviteiten bieden ondersteuning over de diverse IT-value streams heen. Iedere waardestroom beschrijft een keten van functies en informatiestromen die in samenhang ontworpen en uitgevoerd moeten worden. Hoe nu verder? Eind vorig jaar is de eerste versie van de IT4IT-referentiearchitectuur gepubliceerd. Maar er zal nog veel moeten gebeuren in de werkgroepen om specifieke onderwerpen in detail uit te werken. Denk bijvoorbeeld aan het definiëren van standaard- koppelvakken tussen IT-serviceproviders zoals voor het uitwisselen van incidenten en configuratiegegevens. Daarnaast is het van belang dat leveranciers van IT-management- tools, zoals HP, IBM, Microsoft, ServiceNow, BMC, SAP en VMware, ervoor gaan zorgen dat de ontwikkeling van hun tools in lijn komt met de IT4IT-architectuur van de Open Group. Een IT-organisatie heeft eigenlijk een centraal aanspreekpunt nodig voor IT4IT. Denk aan een IT4IT-diensteigenaar en -architect, die in staat is om gezamenlijk met de diverse IT-afde- lingen (en proceseigenaren) te komen tot een blauwdruk of doelarchitectuur, die aangeeft hoe de toekomstige IT-organisatie er qua processen, tooling en data uit moet zien. Als eerste zou de IT-organisatie eens moeten D e dynamiek in het IT-landschap is afgelopen jaren enorm toegeno- men. IT-organisaties moeten worden klaargestoomd om de nieuwe IT te kunnen besturen. De nieuwe IT-organisatie wordt gekenmerkt door geïntegreerde IT-processen en -tools waarbij het continu verbeteren van de dienstverlening in het DNA is opgeslagen. De interne IT-organisatie zal zich hierbij moeten transformeren tot een service-broker die in staat is om diensten van vele externe serviceproviders in te kopen, te integreren en vervolgens aan te bieden aan de business. Daarbij worden tevens nieuwe manieren van werken ingevoerd zoals DevOps, Lean, agile en Continuous Delivery. Men moet bovendien tijdig kunnen inspelen op allerlei nieuwe ontwikkelingen zoals Bring-Your-Own-Device (BOYD), Software Defined Networking (of nog beter: Service Defined Enterprise), Big Data, Internet of Things, mobility, Infrastructure as code et cetera. Tegelijkertijd moet de gehele IT-infrastructuur worden getransformeerd naar een hybride vorm bestaande uit interne- en BLAUWDRUK VOOR MANAGEN NIEUWE IT IT4IT-referentiearchitectuur helpt IT-dienstverlening onder controle te krijgen Eind vorig jaar heeſt de Open Group een nieuwe standaard op de markt gebracht: een referentiearchitectuur voor het managen van IT. Deze architectuur is tot stand gekomen in samenwerking met diverse IT-organisaties en -leveranciers. Met als doel: geïntegreerde oplossingen waarmee de gehele IT-keten beheerst kan worden. Er moet nog veel gebeuren, maar het begin is er, zegt Rob Akershoek. door: ROB AKERSHOEK beeld: SHUTTERSTOCK externe clouddiensten, zoals Saas, Paas en Iaas. Er staat dus een enorme uitdaging te wachten voor de IT-organisatie. De huidige situatie bij de gemiddelde IT-organisatie staat echter in schril contrast met de eisen die aan de nieuwe dienstverlening worden gesteld. De IT-organi- satie heeft vele ITIL-processen geïmplemen- teerd en daarbij zijn tientallen (zo niet meer dan honderd) IT-managementtools uitgerold om de IT-taken te ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan een CMDB, helpdesksys- teem, monitoringtools, projectmanagement- systeem, enterprisearchitectuurtool, develop- ment- en testmanagementtools, deploymenttools, securitytools, self-service- portal, identitymanagement. Ondanks de ITIL-best practices en de vele IT-management- tools heeft men de IT-dienstverlening nog steeds niet onder controle. IT-tools zijn niet of nauwelijks geïntegreerd. Kosten van IT zijn nog steeds niet inzichtelijk. Men heeft moeite om de SLA’s met de business en leveranciers meetbaar te maken. Samenwerking en integraties met externe IT-serviceproviders is problematisch. Kenmerkend zijn daarbij nog steeds de vele handmatige IT-activiteiten die niet of nauwelijks worden ondersteund door hulpmiddelen anders dan spreadsheets en e-mail. Men kan eigenlijk wel concluderen dat de huidige IT-organisatie haar dienstverlening nog niet goed onder controle heeft. Antwoord Huidige best practices als ITIL schieten blijkbaar nog te kort om voor al deze uitdagin- gen een oplossing te bieden. Als antwoord hierop heeft de Open Group een nieuwe werkgroep onder de naam IT4IT-forum opgericht. De Open Group is een internatio- nale organisatie die in samenwerking met bedrijven en leveranciers diverse standaarden ontwikkelt zoals bijvoorbeeld TOGAF voor enterprise-architectuur. Het IT4IT-forum is opgezet door IT-organisaties en IT-leveranciers (waaronder Shell en HP) om gezamenlijk met afnemers en aanbieders tot een standaard-IT- managementmodel te komen dat het mogelijk maakt om de nieuwe IT optimaal te kunnen besturen. IT4IT is een acroniem dat staat voor alle IT die men nodig heeft om de IT-dienstverlening te kunnen managen. Met andere woorden: gebruik IT om IT-management te automatiseren. De IT4IT-referentiearchitectuur geeft een integrale beschrijving van alle IT-functies over de gehele levenscyclus van IT-diensten, dus inclusief ontwikkeling en beheer. Het referentiemodel kan gebruikt worden als kijken hoe men op dit moment de door IT4IT benoemde functionele componenten en IT-value streams heeft ingericht. Denk aan het in kaart brengen van de huidige IT-werkstro- men (en processen) en het inventariseren van de daarbij in gebruik zijnde IT-management- tools. Vervolgens kan men met behulp van de IT4IT-blauwdruk een transformatieplan opstellen om de IT-organisatie te trans- formeren en klaar te maken voor de nieuwe IT. Rob Akershoek (Rob.Akershoek@ LogicalisSMC.com) is IT-managementarchitect bij Logicalis SMC. Hij is onder meer werkzaam als IT4IT-archi- tect bij Shell (http://www. opengroup.org/IT4IT). Vier IT4T-waardestromen 1. Strategy to Portfolio (S2P) Deze value stream beschrijft de keten aan activiteiten die nodig is om de IT-strategie en businessplannen te vertalen in een portfolio van IT-diensten. Het gaat hierbij om het optimaliseren van het IT-portfolio ter ondersteuning van de bedrijfsdoelstellingen. Denk aan het vervangen of rationaliseren van het applicatieportfolio en het tijdig iden- tificeren en definiëren van nieuwe diensten die op de IT-roadmap moeten staan. 2. Requirement to Deploy (R2D) In deze waardestroom gaat het om de gehele werkstroom vanaf het definiëren van requirements (denk aan een feature of user story), het managen van de backlog, het prioriteren, plannen en uitvoeren van ontwerpen, bouwen, testen en vervolgens de daadwerkelijke release in productie van de nieuwe of aangepaste IT-dienst. Het gaat daarbij om het snel, efficiënt en effectief ontwikkelen en in productie nemen van wijzigingen. Diverse processen en tools moeten hierbij worden geïntegreerd, zoals requirementsmanagement, projectmanagement, development, testmanagement, release- en deploymentmanagement. 3. Request to Fulfill (R2F) Bij deze IT-value stream gaat het om het gehele proces van: een aanvraag uit een dien- stencatalogus, zorgen voor de juiste autorisaties en het coördineren van de uitlevering of activering van de dienst. Het betreft hier bijvoorbeeld het aanvragen van toegang tot bedrijfsapplicaties, een nieuwe werkplek of het aanvragen van een IT-infrastructuur zoals een cloudomgeving. Hierbij gaat het om het volledige proces van aanvragen, uitle- veren inclusief het meten van gebruik tot en met het de-activeren van het abonnement. 4. Detect to Correct (D2C) Deze waardestroom zorgt voor het bewaken van de operationele dienstverlening, het signaleren van eventuele afwijkingen en vervolgens het coördineren en uitvoeren van alle benodigde herstelwerkzaamheden. Dit betreft eventuele verstoringen (denk aan events/incidenten), ongeautoriseerd gebruik of andere afwijkingen ten aanzien van IT- policies. Denk aan functies als het automatisch herstellen van de IT-dienstverlening of het voorkomen van verstoringen door proactief aanpassingen door te voeren. HET REFERENTIEMODEL KAN GEBRUIKT WORDEN ALS BLAUWDRUK IT4IT IS AANVULLING OP HUIDIGE BEST PRACTICES

Transcript of IT4IT Reference Architecture : Blauwdruk voor het managen van de nieuwe IT

2322

ITExpEr

t

»

Voor reacties en nieuwe bijdragen van IT-experts: Henk Ester, 070 [email protected]

E�ciency&

Agility

Plan Build Deliver Run

Detect

to Correct

Request

to Fulfill

Requirement

to Deploy

Strategy

to Portfolio

Value streams

Supp

ort a

ctiv

ities Finance & Assets

Reference Architecture

Sourcing & Vendor

Intelligence & Reporting

Resource & Project

Governance, Risk and Compliance

IT V

alue

Cha

in

blauwdruk hoe de IT-organisatie moet werken en hoe de diverse IT-taken kunnen worden ondersteund door een geïntegreerde set aan IT-managementtools.De IT-wereld kent al vele best practices en modellen zoals ITIL, COBIT, CMMI, ASL en diverse ISO-standaarden. De vraag is wat de toegevoegde waarde is van IT4IT in dit overvolle speelveld. Als eerste moet gezegd worden dat de IT4IT-referentiearchitectuur niet moet worden gezien als vervanging van bestaande modellen zoals ITIL of Scaled Agile Framework (SAFe). IT4IT is een aanvulling op huidige best practices om te komen tot praktische handvatten voor de implementatie van IT-management met producten van leveranciers. IT4IT is ontstaan vanuit een architectuurvisie om te komen tot een blauwdruk van de IT-dienstverlening. Met andere woorden: het definiëren van een architectuur bestaande uit een combinatie van organisatie, IT-processen, informatiemodel en tools.Daarnaast richt IT4IT zich niet, zoals ITIL, op processen maar op het besturen van integrale ketens op basis van value streams (waardestro-men). Een belangrijk aandachtspunt daarbij is integratie tussen IT-activiteiten, data en tools. Het draait om het optimaliseren van de chain van processen en tools om de IT-diensten te

ontwikkelen en te beheren. ITIL geeft bovendien te weinig houvast voor het daadwerkelijk implementeren van IT-proces-sen, daarbij ondersteund door geautomati-seerde IT-managementtools. Daarnaast ontbeert ITIL een aantal essentiële processen zoals enterprise-architectuur en -development, die vooral in nieuwe IT volledig geïntegreerd moeten worden, zoals bij DevOps.IT4IT moet uiteindelijk een leidraad vormen hoe men de IT-value streams kan inrichten, voorzien van de juiste geautomatiseerde IT-middelen om besturing en levering optimaal mogelijk te maken. Het is ook bedoeld als praktisch instrument om geza-menlijk met leveranciers van IT-tools tot standaard-toolinrichting en integraties te komen, wat vandaag de dag een nagenoeg onmogelijke opgave is.

WaardestromenDe IT4IT-referentiearchitectuur bestaat uit enkele value streams en supportactiviteiten zoals weergegeven in de figuur (zie kader). Elke waardestroom is in detail uitgewerkt in de IT4IT-blauwdruk. De supportactiviteiten bieden ondersteuning over de diverse IT-value streams heen. Iedere waardestroom beschrijft een keten van functies en informatiestromen die in samenhang ontworpen en uitgevoerd moeten worden.Hoe nu verder? Eind vorig jaar is de eerste

versie van de IT4IT-referentiearchitectuur gepubliceerd. Maar er zal nog veel moeten gebeuren in de werkgroepen om specifieke onderwerpen in detail uit te werken. Denk bijvoorbeeld aan het definiëren van standaard-koppelvakken tussen IT-serviceproviders zoals voor het uitwisselen van incidenten en configuratiegegevens. Daarnaast is het van belang dat leveranciers van IT-management-tools, zoals HP, IBM, Microsoft, ServiceNow, BMC, SAP en VMware, ervoor gaan zorgen dat de ontwikkeling van hun tools in lijn komt met de IT4IT-architectuur van de Open Group.Een IT-organisatie heeft eigenlijk een centraal aanspreekpunt nodig voor IT4IT. Denk aan een IT4IT-diensteigenaar en -architect, die in staat is om gezamenlijk met de diverse IT-afde-lingen (en proceseigenaren) te komen tot een blauwdruk of doelarchitectuur, die aangeeft hoe de toekomstige IT-organisatie er qua processen, tooling en data uit moet zien. Als eerste zou de IT-organisatie eens moeten

De dynamiek in het IT-landschap is afgelopen jaren enorm toegeno-men. IT-organisaties moeten worden klaargestoomd om de nieuwe IT te kunnen besturen. De

nieuwe IT-organisatie wordt gekenmerkt door geïntegreerde IT-processen en -tools waarbij het continu verbeteren van de dienstverlening in het DNA is opgeslagen.De interne IT-organisatie zal zich hierbij moeten transformeren tot een service-broker die in staat is om diensten van vele externe serviceproviders in te kopen, te integreren en vervolgens aan te bieden aan de business. Daarbij worden tevens nieuwe manieren van werken ingevoerd zoals DevOps, Lean, agile en

Continuous Delivery. Men moet bovendien tijdig kunnen inspelen op allerlei nieuwe ontwikkelingen zoals Bring-Your-Own-Device (BOYD), Software Defined Networking (of nog beter: Service Defined Enterprise), Big Data, Internet of Things, mobility, Infrastructure as code et cetera. Tegelijkertijd moet de gehele IT-infrastructuur worden getransformeerd naar een hybride vorm bestaande uit interne- en

BlauWDruk voor managen nieuwe iT

IT4IT-referentiearchitectuur helpt IT-dienstverlening onder controle te krijgen

Eind vorig jaar heeft de Open Group een nieuwe standaard op de markt gebracht: een

referentiearchitectuur voor het managen van iT. Deze architectuur is tot stand gekomen

in samenwerking met diverse iT-organisaties en -leveranciers. met als doel: geïntegreerde

oplossingen waarmee de gehele iT-keten beheerst kan worden. er moet nog veel gebeuren,

maar het begin is er, zegt rob akershoek.door: rob akershoek beeld: shuTTersTock

externe clouddiensten, zoals Saas, Paas en Iaas.Er staat dus een enorme uitdaging te wachten voor de IT-organisatie. De huidige situatie bij de gemiddelde IT-organisatie staat echter in schril contrast met de eisen die aan de nieuwe dienstverlening worden gesteld. De IT-organi-satie heeft vele ITIL-processen geïmplemen-teerd en daarbij zijn tientallen (zo niet meer dan honderd) IT-managementtools uitgerold om de IT-taken te ondersteunen. Denk bijvoorbeeld aan een CMDB, helpdesksys-teem, monitoringtools, projectmanagement-systeem, enterprisearchitectuurtool, develop-ment- en testmanagementtools, deploymenttools, securitytools, self-service-portal, identitymanagement. Ondanks de

ITIL-best practices en de vele IT-management-tools heeft men de IT-dienstverlening nog steeds niet onder controle. IT-tools zijn niet of nauwelijks geïntegreerd. Kosten van IT zijn nog steeds niet inzichtelijk. Men heeft moeite om de SLA’s met de business en leveranciers meetbaar te maken. Samenwerking en integraties met externe IT-serviceproviders is problematisch. Kenmerkend zijn daarbij nog

steeds de vele handmatige IT-activiteiten die niet of nauwelijks worden ondersteund door hulpmiddelen anders dan spreadsheets en e-mail. Men kan eigenlijk wel concluderen dat de huidige IT-organisatie haar dienstverlening nog niet goed onder controle heeft.

antwoordHuidige best practices als ITIL schieten blijkbaar nog te kort om voor al deze uitdagin-gen een oplossing te bieden. Als antwoord hierop heeft de Open Group een nieuwe werkgroep onder de naam IT4IT-forum opgericht. De Open Group is een internatio-nale organisatie die in samenwerking met bedrijven en leveranciers diverse standaarden ontwikkelt zoals bijvoorbeeld TOGAF voor enterprise-architectuur. Het IT4IT-forum is opgezet door IT-organisaties en IT-leveranciers (waaronder Shell en HP) om gezamenlijk met afnemers en aanbieders tot een standaard-IT-managementmodel te komen dat het mogelijk maakt om de nieuwe IT optimaal te kunnen besturen.IT4IT is een acroniem dat staat voor alle IT die men nodig heeft om de IT-dienstverlening te kunnen managen. Met andere woorden: gebruik IT om IT-management te automatiseren.De IT4IT-referentiearchitectuur geeft een integrale beschrijving van alle IT-functies over de gehele levenscyclus van IT-diensten, dus inclusief ontwikkeling en beheer. Het referentiemodel kan gebruikt worden als

kijken hoe men op dit moment de door IT4IT benoemde functionele componenten en IT-value streams heeft ingericht. Denk aan het in kaart brengen van de huidige IT-werkstro-men (en processen) en het inventariseren van de daarbij in gebruik zijnde IT-management-tools. Vervolgens kan men met behulp van de IT4IT-blauwdruk een transformatieplan opstellen om de IT-organisatie te trans-formeren en klaar te maken voor de nieuwe IT.

rob akershoek

(rob.akershoek@

Logicalissmc.com) is

iT-managementarchitect

bij Logicalis smc.

hij is onder meer

werkzaam als iT4iT-archi-

tect bij shell (http://www.

opengroup.org/iT4iT).

Vier IT4T-waardestromen1. Strategy to Portfolio (S2P)Deze value stream beschrijft de keten aan activiteiten die nodig is om de IT-strategie en businessplannen te vertalen in een portfolio van IT-diensten. Het gaat hierbij om het optimaliseren van het IT-portfolio ter ondersteuning van de bedrijfsdoelstellingen. Denk aan het vervangen of rationaliseren van het applicatieportfolio en het tijdig iden-tificeren en definiëren van nieuwe diensten die op de IT-roadmap moeten staan.2. Requirement to Deploy (R2D)In deze waardestroom gaat het om de gehele werkstroom vanaf het definiëren van requirements (denk aan een feature of user story), het managen van de backlog, het prioriteren, plannen en uitvoeren van ontwerpen, bouwen, testen en vervolgens de daadwerkelijke release in productie van de nieuwe of aangepaste IT-dienst. Het gaat daarbij om het snel, efficiënt en effectief ontwikkelen en in productie nemen van wijzigingen. Diverse processen en tools moeten hierbij worden geïntegreerd, zoals requirementsmanagement, projectmanagement, development, testmanagement, release- en deploymentmanagement.3. Request to Fulfill (R2F)Bij deze IT-value stream gaat het om het gehele proces van: een aanvraag uit een dien-stencatalogus, zorgen voor de juiste autorisaties en het coördineren van de uitlevering of activering van de dienst. Het betreft hier bijvoorbeeld het aanvragen van toegang tot bedrijfsapplicaties, een nieuwe werkplek of het aanvragen van een IT-infrastructuur zoals een cloudomgeving. Hierbij gaat het om het volledige proces van aanvragen, uitle-veren inclusief het meten van gebruik tot en met het de-activeren van het abonnement.4. Detect to Correct (D2C)Deze waardestroom zorgt voor het bewaken van de operationele dienstverlening, het signaleren van eventuele afwijkingen en vervolgens het coördineren en uitvoeren van alle benodigde herstelwerkzaamheden. Dit betreft eventuele verstoringen (denk aan events/incidenten), ongeautoriseerd gebruik of andere afwijkingen ten aanzien van IT-policies. Denk aan functies als het automatisch herstellen van de IT-dienstverlening of het voorkomen van verstoringen door proactief aanpassingen door te voeren.

heT referenTiemoDeL kan gebruikT worDen

aLs bLauwDruk

iT4iT is aanvuLLing op huiDige

besT pracTices