ISREALITY WWW.ISREALITY.NL 2015MAGAZINE VOOR JONGEREN

NAAR ISRAËL

IN HET NIEUWE TESTAMENT

IsraëlBUDGETREIS

INTERVIEWSRECEPTENREPORTAGESIS JERUZALEM KLAAR VOOR DE KOMST VAN DE MESSIAS?

ONTDEK DE ISRAËLISCHE KEUKEN

70 JAAR NA DE HOLOCAUST

NEDERLANDSE LIËL VERHUISDE NAAR ISRAËL

INTERVIEW LIËL VAN AALDERINK

IN DIT NUMMER

Isreality is een platform waar jongeren met elkaar op zoek gaan naar de betekenis van het Joodse volk en land in de Bijbel en jouw persoonlijke geloofsleven. We doen dat door te infomeren, evenementen te organiseren en de speciale band tussen christenen en

Israël uit te drukken in beeld, woord en daad.Bij Isreality zoeken christelijke jongeren naar Gods plan met Israël en de kerk. We gaan op ontdekkingsreis door de Bijbel. Terug naar de basis. En vanuit die basis kijken we vooruit naar Gods

beloften voor de toekomst. Jij kunt meedoen en meedenken! Word gratis lid, check regelmatig isreality.nl voor prikkelende blogs en onze events of ga aan de slag als vrijwilliger. Wie weet zien we jou binnenkort bij één van onze events!

Foto: Isreality Jongerenreis 2014

ISREALITY

COLOFON HET ISREALITY MAGAZINE IS EEN UITGAVE VAN ISREALITY, DE JONGERENBEWEGING VAN CHRISTENEN VOOR ISRAËL.

Redactie: Gerjon Schoonderwoerd, Eline Visser, Geert-Jan van der Spek, Arjan Wendt Met medewerking van: Daan Damsteeg, Liël van Aalderink, Mara Willemstein Foto’s: Ewout Boers, Maaike Eshuis, Joods Historisch Museum, State of Israel - Ministry of Tourism, Flickr.com.Vormgeving: Studio Spankracht, EdeDruk: Torendruk, NijkerkOplage: 9.000

ISREALITY NEDERLANDPostbus 1100, 3860 BC Nijkerktelefoon: 033 24 588 24Meer info: isreality.nl Contact: info@isreality.nl

Uitgave: december 2014Giften: NL38 ABNA 052 931 0252, t.n.v. Christenen voor Israël, o.v.v. Isreality

BUDGETREIS NAAR ISRAËLKOST JE NOG GEEN €750,-!

BIJBELSTUDIE COLUMN

MARA WERKTE MET HOLOCAUSTOVERLEVENDEN

ONTDEK DE ISRAËLISCHE KEUKEN

70 JAAR NA DE HOLOCAUST

FALAFELPANNENKOEKEN& SHAKSHOUKA

ACTIEF VOOR ISRAËL

ISRAËL IN HET NIEUWE TESTAMENT

ELINE: JERUZALEM EN DE MESSIAS

INTERVIEW

VAN ZWOLLE NAAR JERUZALEM

4 11

6 13

9

10

14

162

In Israël komt je Bijbel tot leven. Dat zeggen veel

mensen die wel eens in Israël zijn geweest. Je krijgt

een beeld bij de Bijbelverhalen, loopt waar Jezus

ook liep en voelt de sfeer uit Bijbelse tijden.

Je ziet Bijbelse profetieën in vervulling gaan.

Wat Gods profeten Jesaja, Jeremia en Zacharia

duizenden jaren geleden al opschreven, zien

we in onze generatie gebeuren. Bijvoorbeeld de

profetie uit Zacharia 8. Het Joodse volk keert na

tweeduizend jaar over de hele wereld te hebben

geleefd terug naar Jeruzalem. De pleinen van de

stad zijn weer vol met oude mannen en vrouwen en

spelende kinderen.

In vers 8 zegt God dat Hij het Zelf is Die het Joodse

volk terugbrengt naar Jeruzalem:

Ik zal hen hierheen brengen,zij zullen midden in Jeruzalem wonen. Zij zullen Mij tot een volk zijn, en Ík zal hun tot een God zijn, in waarheid en in gerechtigheid.Zacharia 8:8

In onze tijd keert het Joodse volk voor het eerst

nadat Zacharia deze woorden opschreef massaal

terug naar Israël. Dat móet dus wel een vervulling

zijn van deze profetie. En wij zijn daar in onze

generatie getuige van. God toont Zijn trouw aan

wat Hij het Joodse volk duizenden jaren geleden al

heeft beloofd. Daarmee laat Hij ons heel concreet

zien dat Hij een God van trouw is!

Maar er is meer. We verwachten de wederkomst

van Jezus. Hij zal Zijn voeten zetten op de Olijfberg

bij Jeruzalem, schrijft Zacharia ook. Nóg een belofte

die God zeker zal vervullen.

Hoe dat dan verder allemaal zit met Israël, de Bijbel

en politiek? Goeie vraag. Dat is een oneindige

ontdekkingstocht. Ga jij met ons mee op reis door

de Bijbel, in dit Isreality Magazine, op onze events

en op isreality.nl?

ER ZULLEN WEER OUDE MANNEN EN OUDE VROUWEN ZITTEN OP DE PLEINEN VAN JERUZALEM,IEDER MET ZIJN STOK IN ZIJN HANDVANWEGE DE HOGE LEEFTIJD. DE PLEINEN VAN DE STAD ZULLEN VOL WORDENMET JONGENS EN MEISJESDIE SPELEN OP HAAR PLEINEN.ZACHARIA 8:4,5

3

Amsterdam - Tel Aviv € 125,-

Busje naar Jeruzalem € 13,-

Avondeten voor vrijdag,

zaterdag en zondag € 15,-

Overnachting € 40,-

Totaal dag 1: € 193,-

Israël: daar moét je zijn geweest. Lopen waar Jezus ook liep, drijven op de Dode Zee of bidden bij de Klaagmuur: dat kan natuurlijk alleen in het Heilige Land. Maar ja, ’t is zo duur hè, is vooral onder jongeren een veelgehoord argument om een reis naar Israël steeds maar weer uit te stellen. En dus wordt het vaak weer een 10-daagse

strandvakantie naar Spanje, lekker goedkoop met paps en mams op pad, of een weekje cultuursnuiven in Berlijn. Ook mooi, maar dat kan anders, dacht onze redacteur Gerjon. Hij stelde de reis van je leven samen voor de prijs van twee weken bivakkeren in een bungalow op de Veluwe. In zeven dagen tijd Israël doorkruisen? Kost je nog geen €750,-!

Door Gerjon Schoonderwoerd

MINDER DAN €750!

Ontbijt inclusiefBezoek Olijfberg gratisBezoek Gethsemane gratisBezoek Graftuin gratis Bezoek Grafkerk gratis Bezoek Oude Stad gratisLunch € 5,-Overnachting € 40,-

Totaal dag 2: €45,-

Ontbijt inclusiefOpenbaar Vervoer € 5,-Bezoek Christ Church gratisBezoek Knesset gratisBezoek Yad Vashem gratisLunch € 5,-Overnachting € 40,-

Totaal dag 3: € 50,-

DAG 1 - VRIJDAG: HELLO ISRAEL!

DAG 2 - ZATERDAG: HOTSPOTS OP SHABBAT

DAG 3 - ZONDAG: DE OUDE STAD IN

We gaan er vandaag op uit voor de echte hotspots van Jeruzalem, zoals de Olijfberg, de Graftuin, de Heilige Grafkerk en Gethsemane. Allemaal helemaal gratis! Zowel de Graftuin als de Heilige Grafkerk worden gezien als de mogelijke opstandingsplaats van Jezus.

Omdat het vandaag shabbat is rijdt het OV in Jeruzalem niet. We moeten alles dus lopend afleggen. Je zult tijdens het rondslenteren versteld staan van de shabbatsrust die er heerst in Jeruzalem!

We beginnen de zondag met een kerkdienst in Christ Church. Vervolgens bezoeken we de beroemde Oude Stad van Jeruzalem, met zijn vele kleine steegjes en winkeltjes. Later bezoeken we het Israëlische parlement, de Knesset, en het Holocaustherdenkingsmuseum Yad Vashem. Voor beide gelden geen toegangsprijzen. Ons avondeten bereiden we zelf in het hostel!

Rechtstreekse vluchten naar Israël zijn relaxed, maar ook duur. Vliegen met een overstap bespaart je veel geld. Een retourtje boek je al voor minder dan €250,-. In Tel Aviv neem je de sherut naar Jeruzalem, waar je neerploft in het Abraham Hostel. Bij het vallen van de avond gaan we naar de Klaagmuur: hier vieren veel joden het begin van de shabbat met zang, dans en gebed. We sluiten af met een bijzondere shabbatsmaaltijd in de gaarkeuken van Hineni.

NAAR ISRAËLBudgetreis

4

K i j k vo o r h a n d i g e t i p s, a d v i eze n e n a c h te rg ro n d i n fo r m at i e o p i s re a l i t y. n l !

Dit programma is een suggestie en geen kant-en-klare reis. Isreality is dan ook niet aansprakelijk voor eventuele prijswijzigingen, fouten of andere omstandigheden. Meer info over één van de programmapunten? Neem gerust contact met ons op!

Ontbijt inclusiefOpenbaar vervoer € 20,-Bezoek Massada € 15,-Bezoek Qumran € 4,-Bezoek Dode Zee gratisLunch € 5,-Avondeten € 5,-Overnachting € 40,-

Totaal dag 4: € 89,-

Ontbijt inclusiefOpenbaar vervoer € 15,-Rondvaart Jesus Boat € 7,50Lunch € 5,-Bezoek Kapernaüm € 0,60Bezoek Tabgha gratisAvondeten € 10,-Overnachting € 35,-

Totaal dag 5: € 73,10

Ontbijt inclusiefOpenbaar vervoer € 30,-Bezoek Daliyat El Carmel gratisBezoek German Colony gratisBezoek Wadi Nisnas gratisBezoek haven van Haifa gratisLunch € 5,-Bezoek Caesarea € 8,-Avondeten € 10,-Overnachting € 30,-

Totaal dag 6: € 83,-

Ontbijt €6,-

Bezoek Jaffa gratis

Bezoek Carmel Markt gratis

Bezoek Neve Tzedek gratis

Lunch € 5,-

Avondeten € 10,-

Overnachting € 30,-

Totaal dag 7: € 51,-

Ontbijt € 6,-Bezoek Tel Aviv Beach gratisOpenbaar vervoer € 15,-Tel Aviv-Amsterdam € 125,-

Totaal dag 8: € 146,-

Totale reis: € 730,10

We trekken met al onze bagage naar het noorden van Israël, waar we ons laten inspireren door een bootvaart over het meer van Galilea. De boot meert aan bij Kibbutz Ginnosar, waar de beroemde vissersboot uit Jezus’ tijd gevonden is. We reizen door naar de Berg der Zaligsprekingen, Kapernaüm en Tabgha, dat bekend is van zijn beroemde mozaïek in de vorm van vijf broden en twee vissen. We slapen in het Karei Deshe Hostel, een heerlijk jeugdhostel direct aan het meer van Galilea. Vandaag bezoeken we een

Druzengemeenschap: Daliyat El Carmel. De Druzen vormen een bijzonder volk. Van hier reizen we verder voor een uitgebreid bezoek aan de kustplaats Haifa. Ons laatste bezoek van de dag is Caesarea, waar restanten van een paleis van koning Herodes, een oud amfitheater en een Romeinse paardenrenbaan te bewonderen zijn. We overnachten in het Beachfront Hostel, dat direct aan de Middellandse Zee in Tel Aviv ligt.

Dag 7: tijd voor Tel Aviv-Yafo! We struinen door het oude Jaffa, met zijn nauwe straatjes en gezellige winkeltjes. We lopen langs de Middellandse Zee door een van de oudste nog bestaande havens ter wereld. We bezoeken de Carmel Markt en wandelen door de oudste Joodse wijk van de stad, Neve Tzedek.

Afhankelijk van je vertrektijd zwemmen we nog even in de Middellandse Zee. Zorg dat je op tijd op het vliegveld bent, want voor je het weet rijden er vanwege het intreden van de shabbat geen bussen meer.

Dit artikel is mede mogelijk gemaakt door Keshet, hèt centrum voor educatief toerisme naar Israël. Keshet biedt veel programmamogelijkheden die andere reisbureaus niet aanbieden. Bezoek voor meer informatie eens hun website: keshetisrael.co.il

DAG 7 - DONDERDAG: TIJD VOOR TEL AVIV!

DAG 6 - WOENSDAG: TERUG IN DE TIJD

Vroeg uit de veren voor een trip naar de Dode Zee. Met een langeafstandsbus reizen we naar Massada, het legendarische fort van koning Herodes waar lang geleden een groep joden jarenlang standhield tegen de Romeinse bezetter. Daarna bezoeken we Qumran, bekend van de Dode Zeerollen. Met het entreekaartje van Qumran kun je ook naar het strand van de Dode Zee. Nadat we hier hebben gedobberd reizen we per bus weer terug naar Jeruzalem.

DAG 4 - MAANDAG: DOBBEREN OP DE DODE ZEE

DAG 5 - DINSDAG: GALILEA

DAG 8 - VRIJDAG: WEER TERUG :(

5

BIJBELSTUDIEdoor Geert-Jan van der Spek

IN HET NIEUWE TESTAMENT

Israël

Mattheus begint zijn Evangelie door te schrijven dat Jezus de zoon van David is én de zoon van Abraham Mattheus 1:1. Daarmee geeft hij aan dat Jezus de beloofde Koning is die zal heersen over het huis van Israël. Jeremia 23:5,6 Maar Hij is ook de zoon van Abraham, in Wie alle geslachten van de aarde gezegend worden. Genesis 12:3.

Het verhaal van Mattheus begint vervolgens bij Maria, die van een engel te horen krijgt dat zij een zoon zal baren die zijn volk zalig zal maken van hun zonden. Maria moet meteen geweten hebben dat het om de Messias gaat. ‘Zijn volk’ is natuurlijk Israël, welk volk anders? Simeon, die de vertroosting van Israël verwachtte, Lukas 2:25 roept vervolgens in de Tempel uit dat Jezus een licht is om de heidenen te verlichten en Israël te verheerlijken. Lukas 2: 32 Jesaja 2:3 Jesaja 60:1 Verder profeteert hij dat Jezus bestemd is tot val en opstanding van velen in Israël. Lukas 2:34

Jezus groeit op als Jood. Dat betekent dat Hij volledig onder de Joodse wet valt. Galaten 4:4 Daar verzet Hij zich niet tegen, integendeel. Wie een gebod afschaft is klein in het koninkrijk, zegt Hij in Mattheus 5:17-20. Jezus is een dienaar van de besnijdenis geworden om de beloften aan de vaderen te vervullen, zodat de heidenen God zouden verheerlijken. Romeinen 15:8

Terwijl de vroege kerk moeite moest doen om

te geloven dat God ook iets met niet-Joden

zou kunnen hebben, moeten veel christenen

vandaag overtuigd worden dat God Zijn volk

Israël niet heeft verstoten. Romeinen 11:1

Dat laatste moet dan wel aangetoond

worden vanuit het Nieuwe Testament, want

het eerste deel van de Bijbel heeft voor veel

christenen minder zeggingskracht. Ik zocht de

Nieuwtestamentische teksten op die iets zeggen

over Israël en ontdekte dat Israël een geheel

eigen rol speelt in de heilsgeschiedenis van God.

6

Geert-Jan (23) studeerde Theologie aan de Christelijke Hogeschool in Ede en raakte tijdens een studiereis naar Israël onder de indruk van het Joodse volk en hun geloofsbeleving. Volg Geert-Jan ook online: op isreality.nl schrijft hij regelmatig Bijbel Blogs over de Joodse feesten, de rol van Israël in de Bijbel en de Joodse identiteit van Jezus.

Heidenen? In de Bijbel wordt het woordje heidenen gebruikt voor niet-Joden. Wij als christenen zijn in Bijbelse termen dus ook ‘heidenen’.

Jezus blijkt niet alleen volop Joods te zijn, Hij is ook in de eerste plaats voor de Joden gekomen. Als Hij zijn discipelen uitzendt, mogen ze niet naar heidenen of Samaritanen, maar alleen naar de verloren schapen van Israël. Mattheus 10:5 Als er een heidense vrouw smekend op Hem af komt, zegt Hij haar dat Hij alleen gekomen is voor de Joden. Mattheus 15:24 Toch komt het verschillende keren voor dat Hij het Joodse volk veroordeelt en het oordeel aanzegt. Bijvoorbeeld in Mattheus 8:11, 12, 11:22 en 23:38. Uiteindelijk zegt Jezus dat het koninkrijk van Israël weggenomen zal worden en gegeven zal worden aan een volk die de vruchten ervan voortbrengt. Mattheus 21:43 Jezus zegt dit omdat Israël Hem niet als Messias (h)erkent. Johannes schrijft in Johannes 12:39-

40: Hoewel Jezus zoveel tekenen in hun Israël gedaan had, geloofden zij niet in Hem opdat het woord van de profeet Jesaja vervuld werd dat Hij gesproken heeft: Hij heeft hun ogen verblind en hun hart verhard, opdat zij niet met de ogen zouden zien en met het hart inzien en zich bekeren en Ik hen zou genezen. Paulus legt later aan de Romeinen uit dat God de Joden heeft verblind met een reden: de zaligheid van de heiden. Romeinen 11:11 Ik denk persoonlijk dat als Israël Jezus erkend zou hebben als Messias, het Koninkrijk van God gestalte zou hebben gekregen in haar definitieve vorm. Dan zouden de discipelen op de twaalf tronen gezeten hebben om over Israël te regeren. Mattheus 19:28 Maar dat is nu nog toekomst. Eerst moet het Evangelie naar de heidenen.

De verharding die over Israël is gekomen is gedeeltelijk. Romeinen 11:25 Er is altijd een overblijfsel geweest die Jezus als Messias heeft erkend. Romeinen 11:5 En als deze eerstelingen heilig zijn, dan is het deeg (het volk Israel) ook heilig Romeinen 11:16 Israël is, ondanks hun verwerping van de Messias, dus niet verworpen door God. Romeinen 11:1 Ze blijven hun bijzondere roeping houden. Romeinen 11:29 Tegenover het Evangelie zijn ze vijandig, maar God heeft ze lief vanwege de vaderen. Romeinen 11:28 Voor hen geldt (!) de aanneming tot kinderen, de heerlijkheid, alle Verbonden (ook het Nieuwe), de wetgeving en de beloften. Romeinen 11:9

Het is dus niet Bijbels om te zeggen dat Israël voor God een volk is als alle andere. Dat zal in de toekomst ook blijken: volgens Simeon zou Jezus Israël verheerlijken. Lukas 2:32 Ik denk dat dit nog moet gebeuren. Hij gaat voor Israël het Koninkrijk herstellen, Handelingen 1:6 Hij gaat de vervallen hut van David (Israël dus) weer opbouwen Handelingen 15:16 en Hij brengt de verstrooide kinderen van Israël weer thuis. Johannes 10:16 Mattheüs 24:31 Als de volheid van de heidenen is binnengegaan, Romeinen 11:25 als Jeruzalem

genoeg vertrapt is door heidenen, Lukas 21:24 dan zal de Messias zich weer over Zijn volk ontfermen. Niet-mijn-volk wordt dan: Mijn volk. Hosea 2:22 Romeinen 9:25 Heel Israel zal dan zalig worden. Romeinen 11:26 Ik geloof dat dit zal gebeuren als Jezus terug komt. Dan zal Israël zien Wie zij doorstoken hebben (of: aan de hemel zal het teken van de zoon des mensen verschijnen) en men zal over Hem rouw bedrijven als over een enig kind. Zacharia 12:10, Mattheüs 24:30 Ze zullen roepen: Gezegend is Hij die komt in de naam van de Heere! Mattheüs 23:39

Hij zal daarna als Jood over de wereld heersen; ons de eeuwige thora onderwijzen. Micha 4:2, 7 Openbaring 19:15 Hij heeft Zijn Joodse identiteit immers nooit verloren. Openbaring 5:5

Paulus roept ons, heidenen, op om nederig te zijn ten opzichte van Israël. Als God Israël niet gespaard heeft, dan is het ook mogelijk dat Hij ons niet spaart. Romeinen 11:21 U draagt de wortel niet, maar de wortel draagt u. Romeinen 11:18 Wij waren vervreemd van het burgerschap van Israël en vreemdelingen wat betreft de verbonden,

Efeze 2:12 maar we zijn nu dichtbij gekomen door het bloed van de Messias van Israël. Johannes 4:22 Efeze 2:13 Straks komt Hij voor Israel. En dan zijn de heidenen vrolijk, samen met Zijn volk. Romeinen

15:10 Paulus zegt: Als de heidenen aan Israëls geestelijke zegeningen deel gekregen hebben, zijn de heidenen verplicht Israël met het stoffelijke te dienen. Romeinen 15:27 Daarbij is de oprechte wens van mijn hart en mijn gebed tot God voor Israël gericht op hun zaligheid. Romeinen 10:1

U ZULT MIJ VAN NU AF AAN NIET ZIEN, TOTDAT U ZEGT: GEZEGEND IS HIJ DIE KOMT IN DE NAAM VAN DE HEERE! Mattheus 23:39

7

Isreality Jongerenreis naar Oekraïne

Isreality Jongerenreis naar Israël

Van 15 tot en met 22 februari trok het team van de Isreality Jongerenreis door Oekraïne. Missie: de arme en gediscrimineerde Joodse bevolking helpen door het verspreiden van voedselpak-ketten, maar ook een hoop liefde. Ondanks het gure weer, moeilijk begaanbare wegen en de gespannen politieke situatie in het land konden we 1400 voedselpakketten inpakken en uitdelen. Aan jonge gezinnen, maar ook aan eenzame ouderen - vaak overlevenden van de Holocaust.

Twee weken lang waren deze jongeren aan het werk in de woonwijk Kiryat HaYovel in Jeruzalem. Een wijk waar veel arme immi-granten wonen en waar ze dus wel wat hulp kunnen gebruiken. Met de inzet van Isreality konden de bewoners eindelijk weer trots zijn op hun woning. De jongeren zelf keken tijdens een relaxed stranddagje in Tel Aviv terug op een onvergetelijke tijd in Israël. Kijk voor een up to date reisaanbod op isreality.nl/travel

Holland4IsraelSamen met de Joodse jongerenorganisaties CiJO en Chabad on Campus startte Isreality in juli Holland4Israel. Op social media en nieuwssites lieten we vanuit het Israel Sup-port Center in Amsterdam een positief geluid horen over Israël. Je kunt Holland4Israel trouwens nog steeds liken op Facebook!

ISREALITY IN 2014Isreality is sinds 2006 hèt christelijke jongerenplatform voor jouw vragen en ideeën over de Bijbelse betekenis van Israël. We bieden je de mogelijkheid om je verbondenheid met het Joodse volk op jouw manier vorm te geven. Naast het Isreality Magazine en onze online media organiseren we daarom ieder jaar inspirerende events, actieve reizen en verdiepende Bijbelstudies. Een kort jaaroverzicht van Isreality in 2014!

Van 6 tot en met 9 juni stond Isreality met een infostand op Opwekking en van 21 tot en met 25 oktober waren we te vinden op de Weg-wijsbeurs. Ons promotieteam vindt het leuk om met andere jongeren in gesprek te gaan en ons enthousiasme te delen. Daarom waren we dit jaar ook aanwezig bij diverse evenementen voor studenten!

Isreality on tour

Van 7 tot en met 9 november vond in Ermelo het negende Isreality Jongerenweekend plaats. Een weekend vol boeiende sprekers, stevi-ge Bijbelstudies en een hoop gezelligheid. Onder meer Oscar Lohuis en Lody van de Kamp spraken er over het thema On a mission.

Isreality Jongerenweekend in Ermelo

Op zaterdag 21 juni was de Evangelische Hogeschool in Amersfoort het decor van de Isreality Jongerendag 2014: een toffe dag voor christelijke jongeren met optredens, muziek en sprekers. De Bijbelstudies gingen over het thema Arise and Shine.

Isreality sprekersRegelmatig worden onze sprekers uitgenodigd om een Bijbelstudie te leiden bij jongerengroepen, catechisaties of studentenverenigingen. Wil jij ons ook een keer uitnodigen? Kijk dan op isreality.nl/sprekers.

Isreality Jongerendag in Amersfoort

8

Mara, wat heb je daar precies gedaan?“Ik heb een maand gewerkt op de dementieafdeling van een bejaardentehuis in Holon, vlakbij Tel Aviv. Op mijn etage woonden 18 ouderen, allemaal dik in de tachtig of negentig jaar. Ze hadden dus de Tweede Wereldoorlog meegemaakt en dat kon je goed merken.”

Kun je een voorbeeld noemen?“Sommigen waren door de Holocaust al hun familie verloren en waren eenzaam. Anderen waren voortdurend bezig met ‘de oorlog’. Een stokoude vrouw beoordeelde voortdurend het uiterlijk van mensen. De sociaal werker vertelde dat haar haren in het concentratiekamp waren afgeknipt. Daarna was het nooit meer goed aangegroeid. Als ik iets voor haar deed dan zei ze steeds dat ik lief en mooi was, waarna ik hoopte dat ze dat ook van zichzelf vond.”

Waar komen de ouderen in het centrum vandaan? “Veel bewoners kwamen uit Oost-Europa. We weten er in Nederland weinig van, maar de Holocaust was daar op z’n hevigst. De lokale bevolking had een hekel aan Joden en hielp graag een handje mee. Regelmatig moest ik uitleggen dat ik geen Joden haatte, maar juist van ze houd.”

Wat heeft de meeste indruk op je gemaakt?“Ik heb al veel verhalen gehoord over de Holocaust, boeken gelezen en massagraven bezocht. Toch werd ik nooit zo diep geraakt als door het verhaal van Gila uit Litouwen. Een rustige vrouw met veel pijn. De hele dag wreef ze met zakdoekjes in haar

ogen. Toen we samen in de tuin zaten huilde Gila: ‘Mijn hele familie is in de oorlog verbrand. Ik was even oud als jij toen ik vier jaar lang in een kamp zat.’ Ik wist niet wat ik moest zeggen. Mijn keel werd dichtgeknepen. Zóveel leed in het leven van Gila. Ik hield haar hand vast. Niet veel later ging het luchtalarm: een raketaanval vanuit de Gazastrook op Israëlische burgers. Bedoeld om mensen zoals Gila te doden. Waarom zijn het altijd weer de Joden?”

Wat heb je zelf van dit vrijwilligerswerk geleerd?“Wij Nederlanders klagen veel. Pijntjes, het weer is niet goed, het eten niet lekker. Er zijn altijd wel irritaties. Soms klagen we terecht, maar ik denk dat we soms wel érg negatief zijn. Na mijn periode in Holon probeer ik alles wat positiever in te zien. Ik klaag minder. Nou ja, dat probeer ik, het lukt nog niet altijd.”

Welke boodschap geef jij aan christelijke jongeren mee?“We leven 70 jaar na de Holocaust. Lang geleden? Voor de Joodse overlevenden nog dagelijks realiteit... Op hoge leeftijd komen de herinneringen aan de Tweede Wereldoorlog naar boven. Over een paar jaar zijn al deze mensen overleden. Ik zal zorgen dat hun verhalen niet verdwijnen. Mijn oproep is: ga naast ze staan. Deel hun leed. Vertel hun verhaal door. We hoeven niet allemaal naar Israël, dat kan ook heel dicht bij huis. We mogen nooit vergeten wat deze mensen is aangedaan. Bid tot God dat Hij hen beschermt en bij ze is. Ik bid speciaal voor Gila. Ik zal haar altijd blijven herinneren.”

In de Holocaust werden

zes miljoen Joden

vermoord. Er waren

er ook die wisten te

overleven. Zij dragen

de pijn van wat ze

meemaakten nog

dagelijks met zich mee.

Mara (20 jaar) zocht

een aantal Holocaust-

overlevenden op in een

verzorgingscentrum in

Holon, Israël.

“Waarom zijn het altijd weer de Joden?”

Interview

9

Van Zwolle naar Jeruzalem. Hoe kom je daar terecht? “Mijn moeder is Israëlisch en mijn vader Nederlands. Ik ben altijd bewust Joods opgevoed en elke zomer ging ik op vakantie naar Israël. Toch wilde ik nooit in Israël wonen. Eng om opeens mijn hele leven in Nederland achter te laten! De manier van leven, mijn vrienden en oma. Gewoon mijn thuis. Mijn ouders zijn twee jaar geleden samen met mijn broertje en zusje ver-trokken naar Israël. Ik bleef in Nederland om mijn VWO af te maken. Dat jaar heb ik meegedaan aan een jongerenprogramma voor Nederlandse Joden om in tien dagen tijd Israël te leren kennen. Ook al was ik al vaak in Israël geweest, deze reis opende mijn ogen.”

En toen meteen je koffers gepakt?“Toen ik wist dat ik alija zou maken was ik heel enthousiast. Ik wilde graag iets voor Israël doen. Daarom had ik veel zin om in het leger te gaan. Dat heeft me echt gevormd, ik sta nu sterker in mijn schoenen. Mijn functie is be-langrijk voor de luchtmacht. Ik hoop om door te groeien naar officier. Meisjes moeten vanaf hun achttiende twee jaar het leger in en jongens drie jaar.”

Klinkt heftig…“In Nederland merkte ik dat de onwetendheid over Israël zich uitte in haat. Dat deed mijn bloed borrelen. Ik vocht voor Israël met mijn woord, maar wilde meer doen. Ik besloot om vrijwillig het leger in te gaan. Nu ben ik trots om soldaat te zijn in de Israëlische luchtmacht.”

Hoe is het leven verder in Israël?“Israël is een prachtig land! Het is voor veel gelovigen belangrijk. Vergeet wat je in het nieuws ziet. De incomplete beelden zorgen ervoor dat mensen bevooroordeeld zijn. Ik zie van dichtbij wat een geweldig land dit is. De mensen zijn heel warm, oprecht en gastvrij. Heerlijk eten, een mengelmoes van culturen. Ik ben blij dit land mijn thuis te noemen.”

Wat zijn de verschillen tussen Nederland en Israël?“Leuke vraag! In Nederland is iedereen rustig, op tijd, alles volgens het boekje, geen geschreeuw, iedereen is beleefd en mensen komen op bezoek als er een datum en tijd aan vastzit. Bij het eten is er niet veel variatie. Drie aardappelen, stukje vlees en één soort groente wat precies genoeg is voor iedereen.In Israël is er veel herrie, drukte, elke dag heel veel gevarieerd eten wat genoeg mensen kan voeden voor een hele week, mensen komen zonder aankondiging op bezoek, zijn oprecht, erg direct, maar als het erop neerkomt dan is iedereen hier één volk, een eenheid. Ik voel me verbonden met mensen die ik niet eens ken. Dat kan ik moeilijk uitleggen. Nederland is individualistischer, maar hier merk ik echt de verbondenheid met elkaar.”

Wat is het belang van Israël voor het Joodse volk? “Ik geloof dat Israël voor het Joodse volk de beste plek is om te wonen. Zeker in de toekomst. Zoveel mensen haten ons; de staat Israël en het Joodse volk. Israël is de enige plek op de wereld die een plek garandeert voor elke Jood. Elke Jood is hier thuis en wordt door de staat opgevangen. Israël is als Joodse staat de enige plek waar Joden samen Joods kunnen leven zonder raar te worden aan-gekeken en zich aan te hoeven passen. Joden wonen verspreid over de wereld, maar Israël is de plek waar je als Jood thuiskomt.”

Wat is jouw boodschap over Israël aan jongeren in Nederland? “Wees niet bevooroordeeld en geloof niet alles wat je in de media ziet en hoort. Kijk verder, leer, bezoek Israël en oordeel zelf. Ontdek de oorzaken van wat hier gebeurt, ook al laten de media alleen de gevolgen zien. Probeer een compleet plaatje te krijgen van Israël. Israël is veel meer dan een ‘oorlogsland’. Rijk aan culturen, lekker eten, heerlijk weer, een hoogopgeleide bevolking, warme men-sen, veel bezienswaardigheden, historie en het enige democratische land in het Midden-Oosten. Israël wordt continu bevochten, bekritiseerd en aangevallen en heeft het recht op zelfverdediging en de steun daarvoor.”

Ieder jaar maken tienduizenden Joden van over de hele wereld alija: ze verhuizen naar Israël. Ook vanuit Nederland trekken steeds meer Joden naar het heilige land. Eén van hen is de 20-jarige Liël van Aalderink, die haar vertrouwde omgeving in Zwolle achterliet en nu in Israël woont.

Interview

Alija betekent de immigratie van Joden naar Israël. Het is een woord dat in de Bijbel wordt gebruikt voor opstijging: het stijgen in heilig-heid. Het Heilige Land (Israël) is heiliger dan andere landen en dus heet het je verplaatsen van buiten Israël naar binnen Israël alija.

BBenieuwd naar

de alija van Liël en

haar gezin? Kijk dan

op isreality.nl de afleve-

ring ‘De appel valt’ van

de Joodse Omroep

terug!

10

Het broodje falafel is dé Israëlische snack die in Jeruzalem en Tel Aviv op elke straathoek wordt verkocht. Vegetarisch, rijk aan koolhydraten en smaakvol. Hartstikke gezond dus.

Met een zakje falafelmix (te bestellen via israelwinkel.nl) kun je zelf heel eenvoudig falafelballetjes maken. Maarrr… Als je bij het maken van je pannenkoekenbeslag de pannenkoekenmix vervangt door falafelmix, dan krijg je heerlijke hartige pannenkoeken! Wij probeerden het uit. Conclusie: een dikke aanrader!

Zo maak je een stuk of 6 pannenkoeken: 1. Doe de bloem, de

falafelmix, het zout, de eieren en de helft van de melk in een kom en meng het met een garde of elektrische mixer.

2. Meng de resterende melk erdoor en laat het beslag minimaal 30 minuten rusten.

3. Verhit een klontje boter in een koekenpan. Schep een dun laagje beslag in de pan en verdeel het beslag gelijkmatig over de bodem.

4. Laat de ‘pannenkoek’ 2 á 3 minuten bakken tot de onderkant gekleurd en de bovenkant droog is.

5. Keer met behulp van een spatel om en laat de onderkant goudbruin bakken.

Shakshouka is oorspronkelijk een Tunesisch gerecht, dat zich verspreidde door het hele Midden-Oosten. Tunesische Joden brachten het mee naar Israël, waar het inmiddels ook populair is. Een vegetarische budgetmaaltijd met een stevige bite!

Zo maak je shakshouka (voor 4 personen):1. Hak het ui, de knoflook

en de rode peper in kleine stukjes en gooi het samen met wat olijfolie in een grote pan.

2. Bak de in stukjes gesneden paprika mee en voeg de tomatenblokjes en bonen toe.

3. Gooi de komijn, oregano en het zout in de pan.

4. Maak nu vier openingen in

het prutje en breek in elke opening een ei. De eieren laat je in ongeveer

8 minuten gaar worden. 5. Hak de peterselie fijn en

verdeel het over de vier eieren.

6. Je shakshouka is klaar! Meteen serveren maar!

Recepten

DIT HEB JE NODIG: (VOOR 4 PERSONEN)

4 eieren

150 gram kidney- of witte bonen

400 gram tomatenblokjes

1 theelepeltje komijn

1 ui

1 theelepel oregano

teentje knoflook

2 eetlepels peterselie

½ rode peper

zout

1 ½ rode paprika

olijfolie

Shakshouka

Hartige falafelpannenkoekenDIT HEB JE NODIG:(VOOR ONGEVEER 6 PANNEKOEKEN)

200 gram bloem 2 grote eieren 500 milliliter melk ongeveer een half zakje

falafelmix een mespuntje zout

Serveertip: extra lekker met

dadelsiroop, sla, kaas,

tomaat of paprika!

Bete’avonEet smakelijk!

KKijk voor meer lekkere recepten op de

inspiratiepagina op isreality.nl!

11

Daan Damsteeg (22) werkt als consulent voor het Israël Producten Centrum (IPC) en verkoopt Israëlische producten. Hij verkoopt Israëlische producten. Wat is zijn motivatie om dit vrijwilligerswerk te doen en na-tuurlijk: wat zijn de toppers uit zijn assortiment? Waarom doe je dit werk?“Da’s een bijzonder verhaal! In 2011 won ik een reis naar Israël. Ik werd geraakt door het geloof en de kracht van het Joodse volk en verdiepte mij in de rol van Israël in de heilsgeschiedenis en hun relatie met God. Daarom wil ik mij inzetten voor Gods volk en kwam ik bij IPC terecht. Alles wat wij verkopen komt rechtstreeks uit Israël.”

Wat betekent Israël voor jou?“God noemt Israël Zijn oogappel, troetelkind en bezit. Voor

mij omschrijft Jeremia 12:7 mijn band met Israël: Mijn ziels-beminde. God legde liefde voor Israël in mijn hart. Wanneer je je verdiept in de relatie van God met Zijn volk, dan wordt

Israël meer dan zomaar een Bijbels onderwerp: Israël wordt je zielsbeminde. Er ontstaat een niet te breken band.”

Welke producten verkoop je en wat zijn de aanraders?IPC heeft een breed assortiment van Israëlische produc-

ten. Van sieraden tot wijn en van kleding tot boeken: voor iedereen iets. Leuk als cadeau of heerlijk voor jezelf. Ik licht

er een paar uit!

DAANS

Wijn Puzzels

HuidverzorgingSieraden

Kruiden

Van zoete witte wijn tot een rosé of rode wijn: je vindt het bij ons. De zoete Kinor Sacramental is heel bijzonder. Het is een vervulling van de Bijbelse profetie dat Israël weer wijn zal verbouwen op de heuvels van Judea. Deze belofte komt nu uit: een teken van hoop! God houdt Zijn beloften. Als ik deze wijn tijdens het Heilig Avondmaal drink bij mij in de kerk, dan weet ik dat God Zich houdt aan Zijn beloften om mij te vergeven. Tip 1: Stel in je eigen kerk voor om deze wijn tijdens het Heilig Avondmaal te drinken. Tip 2: Liever een andere wijn? Kijk op israelwinkel.nl voor het hele assortiment!

Nu denk je vast: ben ik niet te oud voor zo’n eenvoudige puzzel? Het antwoord is: ja! Maar als je in jouw kerk de crèche of zondagschool leidt dan werk je met de ‘puzzeldoelgroep’. Het zijn leerzame puzzels over bijvoorbeeld de Ark van Noach en Mozes. Tip 1: Schaf er een paar aan en laat de kinderen op een leuke manier kennismaken met Bijbelverhalen. Tip 2: Een klant van mij stuurt deze puzzels naar haar sponsorkind in Afrika!

Dames opgelet: de huidverzorgingsproducten van Veris. Geloof me: ik heb hier weinig verstand van, maar ik krijg veel positieve reacties op deze producten. Er zijn gezichtsscrubs en boddybutters met verschillende geurtjes: komkommer, passievrucht, kiwi en nog veel meer. Tip: Een leuk verjaardagscadeau voor een vriendin.

Israëlische sieraden voor dames èn heren. Kettinkjes, oorbellen, armbanden en ringen… Tip: Verras je vriend of vriendin met een prachtige ring met de Hebreeuwse tekst uit Hooglied 6:3: Ani ledodi vedodi li = Ik ben van mijn liefste en mijn liefste is van mij.

Regelmatig mix ik bij het koken Israëlische kruiden door het eten en waan ik me weer even in Tel Aviv en Jeruzalem. Alle geuren die daar rondzweven hebben maar één doel: in jouw neus belanden. Zo is het ook met Israël. Joden vanuit alle windstreken, allemaal met hun eigen kenmerken, diversiteit en verleden, maar met één doel: terugkeren naar het beloofde land.

Ons assortiment is natuurlijk veel breder

dan deze selectie. Kijk voor veel meer huidverzorgingspro-ducten, sieraden en heerlijke

wijnen eens op israelwinkel.nl of kom naar de Israëlwin-

kel in Nijkerk!

Deals

12

Wist je dat er mensen zijn die na een bezoek aan Jeruzalem last hebben van het Jeruzalem-syndroom? Eén van de symptomen kan zijn dat je denkt dat je de Messias bent. In werkelijkheid zijn het dus valse profeten. Zo kwam ik in Jeruzalem een zekere Elijah Hong tegen, die met foldertjes probeerde duidelijk te maken dat hij de Messias is. Hij preekte dat hij gezonden was door God en dat het werkelijke Sion in Taiwan ligt. Welke atlas zou hij gebruiken?

De Messias komtVeel religieuze Joden hebben een aandenken aan de komst van de Messias. Ik sprak een man die in zijn portemonnee een speciaal gebed heeft dat hij uitspreekt als de Messias er is. Zijn vrouw heeft een mooie jurk in de kast hangen die ze alleen aantrekt bij Zijn verschijning. Er worden in Jeruzalem zelfs huurcontracten opgesteld waarbij de huurders het huis uit moeten als de Messias is gekomen. Joden zijn niet zo bewust bezig met de vraag: Wie is de Messias? Het geloof bestaat vooral uit het feit dát Hij komt en dat Hij vrede, kennis en een nieuw Koninkrijk zal brengen. Sommigen denken dat het een grote profeet zal zijn, zoals Elia.

En Jezus dan? Je vraagt je misschien af: hoe zit het dan met Jezus? Daar wordt in Jeruzalem verschillend over gedacht. Messiasbelijdende Joden geloven in Jezus als de Messias. Andere Joden geloven dat

Jezus niet meer was dan een gelovige Jood met veel kennis van de Thora. Weer anderen moeten helemaal niks van Hem weten. Ik snap heel goed dat Joden argwanend zijn tegenover christenen. In de geschiedenis is de Joden ‘in naam van Jezus’ veel leed aangedaan. Denk aan de ‘christelijke’ kruistochten, pogroms in Oost-Europa en de vervangingsleer waarin wordt gesteld dat na de komst van Jezus Israël niet meer belangrijk is en dat alleen de christenen nog Gods uitverkoren volk zijn. Ik geloof dat bij Jezus wederkomst Joden en christenen Hem samen aanbidden als de Messias.

De grote vraag...Al eeuwenlang bidden Joden dagelijks voor de komst van de Messias. Op de Olijfberg in Jeruzalem liggen tienduizenden Joden begraven die stierven in het geloof dat de Messias daar als eerste verschijnt. Doden zullen dan opstaan en Hem daar ontmoeten. Daarna zal Hij via de Gouden Poort Jeruzalem binnenlopen. Omdat deze poort zich nu op islamitisch terrein bevindt hebben de moslims de poort maar vast dichtgemetseld. (zogenaamd omdat de muren van de poort te zwak waren!) Verder liggen er voor de Gouden Poort moslims begraven, omdat ze weten

dat een Jood volgens de Thora niet over graven mag lopen. De materialen en bouwtekeningen voor een nieuwe tempel, die volgens veel Joden en christenen zal worden gebouwd in Jeruzalem als de Messias er is, liggen al klaar. Overal in de stad vind je de tekst uit Psalm 122: Bid voor de vrede van Jeruzalem! Joden geloven dat er pas vrede komt als de Messias er is. Indirect roepen ze dus op om te bidden voor de komst van de Messias. Religieuze en niet-religieuze Joden trekken in eenheid naar de Klaagmuur om te bidden. Zij geloven dat de tempel zal worden herbouwd en de Messias vanuit Zijn Troon over de wereld zal regeren.

Christenen kunnen dus nog wat leren van Israël. Joden zijn misschien niet zo bezig met alle ‘tekenen van de tijd’, maar ze vervullen wel veel Bijbelse profetieën en zien uit naar de komst van de Messias. Nu is dus de vraag: Ben jij al klaar voor Jezus’ wederkomst in Jeruzalem?

Eline besloot haar werk als docent achter zich te laten en voor een tijdje naar Israël te gaan. Daar werkte ze in de Bed&Breakfast van Christ Church in de Oude Stad. Ze blogt ook voor isreality.nl, dus lees online snel verder!

Jeruzalem is volgens de Bijbel de stad waar de Messias terugkomt. Terwijl steeds meer christenen ervan overtuigd raken dat Zijn wederkomst niet lang meer duurt, is het Joodse volk bezig om de Bijbelse eindtijdprofetieën in vervulling te laten gaan: één voor één komen ze terug naar het beloofde land. Vooral Jeruzalem is enorm populair omdat ook Joden geloven dat hier de Messias zal verschijnen. Ik ging in de heilige stad de straat op met de vraag: Is Jeruzalem klaar voor de komst van de Messias?

ColumnEline Visser

klaarIs

voor de komst van de

JeruzalemMessias ?

13

In 2015 is het 70 jaar geleden dat Europa werd bevrijd van Adolf Hitler en zijn nazi-partij. Zij probeerden om Europa Jodenvrij te maken en bedachten de ‘eindoplossing voor het Jodenprobleem’. Zes miljoen Joden werden vernietigd. Isreality portretteerde drie christelijke jongeren die dromen over hun toekomst, net als drie Joodse jongeren die tijdens de Holocaust werden vernietigd.

70 jaarna de Holocaust

TMijn naam is Tirza. Ik ben 26 jaar en werk vier dagen in de week als juf op een basisschool in Deven-ter; dit schooljaar in groep 3. Ik woon in Zwolle. Eerst heb ik hier op kamers gewoond tijdens mijn studententijd, maar sinds kort ben ik getrouwd met Samuël. We wonen nu in een appartement op de vierde verdieping en hebben het samen erg naar onze zin. Het is wel raar om een nieuwe levensfase in te gaan. Ik ben nu echt ‘getrouwd’ en ‘gesetteld’, we hebben een auto en een huis en Samuël is niet meer mijn vriend, maar nu echt mijn man. Allemaal dingen om aan te wennen; wat voelt dat allemaal volwassen! Ik kijk vol verwach-ting naar de toekomst. Het leuke is dat ik eigenlijk nog helemaal niet goed weet waar we ons mee bezig zullen houden. We zijn allebei nog erg zoekend waar we onze tijd voor in willen zetten en hoe we dit vorm gaan geven. Mijn hoop is dat we niet alleen een ‘burgerlijk’ leventje zullen leven, maar dat we vooral altijd voor ogen houden wat echt belangrijk is in het

leven en er naar zullen streven hier aan bij te kunnen dragen, op wat voor manier dan ook.

Als ik naar de foto van Sabine kijk dan zie ik een jonge vrouw, in dezelfde levensfase als ik. Net getrouwd: blij en verwachtings-vol kijkt ze naar haar man en waarschijnlijk ook naar het leven dat voor hen ligt. Net zoals ik dat doe! Maar zij had amper de tijd om zelfs maar te kunnen wennen aan deze nieuwe levensfase…

Sabine Simon-Smuk werd op 14 juni 1917 geboren in Essen, Duits-land. Ze was de dochter van Martin en Bertha Smuk. Sabine vlucht naar Nederland, waar ze op 15 juli 1942 trouwt met Rolf Gabriel Veit Simon. Samen wonen ze in een appartementje aan de Deurloostraat in Amsterdam, totdat ze worden weggevoerd naar het concentra-tiekamp in Auschwitz. Daar vond Sabine op 19 november 1943 de dood. Sabine werd 26 jaar.

S

14

R

J

In 2015 besteden we op isreality.nl uitgebreid aandacht aan de 70-jarige herdenking van de Holocaust. Kijk regelmatig op onze site voor blogs, achtergronden en interviews.

MMijn naam is Robbert, ik ben 23 jaar oud, woon in Zaltbommel en werk als systeembeheerder. In mijn vrije tijd ben ik vaak te vinden bij de studentenvereniging en vrienden. Mijn droom is om een succesvol ondernemer te worden. Daarnaast zou ik graag nog een keer voor langere tijd Israël in willen zijn om het land, de mensen en de cultuur beter te leren kennen.

Maurits Samuel de Jong was een Rotterdamse leraar die kort na het bombardement van 1940 is verhuisd naar Zaltbommel. De rabbijn van de Synagoge in Zaltbommel was toen al gevlucht. Maurits Samuel kreeg de mogelijkheid om onder te duiken, maar besloot om de taak van rabbijn op zich te nemen. Indrukwekkend dat zo’n jong persoon deze verantwoordelijkheid pakt en uiteindelijk zelfs met zijn leven moet bekopen. De straat achter ons is naar Maurits Samuel vernoemd: de Mau de Jongstraat in Zaltbommel. Een blijvende herinnering aan de

overlevingskracht van dit volk dat tóch niet vernietigd is.

Maurits Samuel de Jong werd op 1 juni 1920 in Rotterdam geboren als zoon van Frederik de Jong en Henriette Rosette van Straten. Kort na het bombardement op zijn stad van mei 1940, besluit Maurits Samuel naar Zaltbommel te vertrekken. Daar verlooft hij zich op 21 februari 1942 met Annie

Rozet Wijnman. Ze trouwen, maar worden al snel opgepakt en weggevoerd naar het vernietigingskamp in Sobibor. Daar worden ze allebei op 16 juli 1943 vergast. Maurits Samuel werd 23 jaar.

Mijn naam is Janneke en ik ben 20 jaar jong. Ik ben opgegroeid in een liefdevol gezin in een dorpje in Friesland. Aan het eind van dit schooljaar hoop ik mijn diploma voor verpleegkundige te halen. Na deze studie wil ik graag doorgaan voor verloskundige of een baan zien te vinden waar baby’s een hoofdrol spelen.

Als ik vrij ben van school dan sta ik graag in de keuken om wat lekkers te bakken of te koken. In het weekend en in de vakanties werk ik bij een meisje die ik begeleid. Winkelen en leuke dingen doen met vriendinnen staan bij mij ook geregeld op de agenda. Als ik de kans krijg dan ga ik graag naar Israël om daar vakantie te vieren of vrijwilligerswerk te doen. Het is mooi om voor anderen iets te kunnen betekenen. Zorgzaamheid zit er bij mij vanaf jongs af aan al in. Ik vind het fijn om onder de mensen te zijn en geniet van kleine dingen: ‘ s avonds een kaarsje aansteken of met z’n allen een spelletje doen. Het is mijn

droom om een gezin te krijgen en een lieve moeder te worden voor mijn kinderen.

Rachel Ensel werd in Amsterdam geboren als de dochter van Abraham en Maria Ensel. Ze werkte vanaf 23 juni 1941 bij de textielfabriek Hollandia-Kattenburg in haar geboorteplaats. Op woensdag 11 november 1942 deed de Sicherheitspolizei rond 16:30 uur een inval in de Hollandia-

fabrieken. Alle uitgangen werden afgezet en de Joodse medewerkers werden diezelfde avond weggevoerd.

Drie weken later werd Rachel net als veel van haar Joodse collega’s vergast in concentratiekamp Auschwitz. Rachel, die op 31 mei 1922 ter wereld kwam in een Joods gezin aan de Jodenbreestraat in Amsterdam, werd 20 jaar.

R

15

Actiefvoor Israël

Ik liep vijf maanden stage bij het Jerusalem Center for Public Affairs, een politieke denktank voor de veiligheid van Israël. Door zelf voor langere tijd te leven, wonen èn werken in Israël kom je verder dan toeristen. Hierdoor ben je als jongere beter in staat om mensen echt te helpen en vriendschappen op te bouwen. Een stage in Israël is meer dan werk alleen! Henk (25)

Ik werkte als vrijwilliger in de gaarkeuken van hulporganisatie Hineni in Jeruzalem. Daar worden dagelijks 200 maaltijden bereid voor de allerarmsten van Jeruzalem. Als een vliegende keep was ik bezig in de keuken. Hineni is veel meer dan een gaarkeuken. Het bouwt bruggen tussen Joden en christenen. Paul (24)

Op christelijke events sta ik in de promotiestand van Isreality. Tof om andere jongeren te spreken over hun geloofsleven en iets te delen over Gods plan met Israël! Johanna (22)

Met mijn blogs voor isreality.nl wil ik jongeren aan het denken zetten over de situatie in Israël. In de media worden politieke en historische feiten vaak genegeerd en van een Bijbels perspectief is al helemaal geen sprake. Het is tijd is om hier juíst bekendheid aan te geven. Remie (19)

Er zijn veel mogelijkheden voor stages in Israël. Benieuwd wat er voor jouw opleiding mogelijk is, of wil je Henk vragen hoe hij zijn stage in Israël heeft geregeld? Mail ons op info@isreality.nl!

Heb jij een duidelijke visie of deel je graag je mening met anderen? Wie weet ga jij dan binnenkort net als Remie aan de slag als columnist voor isreality.nl of het Isreality Magazine.

ISREALITY.NL

Wij zijn afgelopen zomer met een jongerenreis van Isreality naar Israël geweest. We hebben daar vrijwilligerswerk gedaan in een arme woonwijk van Jeruzalem. Tussendoor zagen we een hoop van Israël: de Dode Zee, Tel Aviv en de highlights van Jeruzalem. Op dag 1 was de groep al een hechte club. Het was een toffe reis waarin we de gastvrije bevolking van Israël echt hebben ontmoet! Hanna (25) en Yaela (20)

Met Isreality naar Israël!

Stage in Israël

Blog voor isreality.nl

Promoteam Isreality

Aan de slag in Israël!

JERUZALEM

JE SLAAPKAMER

ISRAËL

CHRISTELIJKE EVENEMENTEN

ISRAËL

Ben jij een echte avonturier en ben je er net als Hanna en Yaela niet vies van om in je vakantie je handen uit de mouwen te steken? Dan zijn de jongerenreizen van Isreality Travel echt wat voor jou. Houd isreality.nl/travel in de gaten voor ons reisaanbod!

Net als Paul aan de slag als vrijwilliger in Israël? Informeer bij Isreality naar de mogelijkheden.

Maak jij graag anderen enthousiast over Israël? Meld je dan snel aan als vrijwilliger bij Isreality en versterk ons promotieteam!

isreality.nl facebook.com/isrealityNL twitter.com/isrealityNL