ISO 21500 in de praktijk - nen.nlISO 21500 in de praktijk De internationale richtlijn voor...
Transcript of ISO 21500 in de praktijk - nen.nlISO 21500 in de praktijk De internationale richtlijn voor...
ISO 21500 in de praktijk – De internationale richtlijn voor projectmanagem
ent
ISO 21500 in de praktijkDe internationale richtlijn voor projectmanagement
ISO 21500 is de eerste echt breed gedragen en overkoepelende richtlijn voor
projectmanagement, die een gemeenschappelijk begrippenkader biedt en een
procesnorm beschrijft. Deze richtlijn vormt een fundament voor de verdere
ontwikkeling van het vakgebied projectmanagement.
Dit boek schetst de achtergronden, het belang en de toepassing van ISO 21500
voor elk type organisatie. Het beschrijft wat u, als opdrachtgever, manager,
medewerker of leverancier van projecten, met de richtlijn kunt of misschien
wel moet. U krijgt antwoord op de honderd meest voorkomende vragen over
ISO 21500, met als centrale vraag: Wat heeft de praktijk van projectmanagement
aan deze richtlijn?
De vakverenigingen IPMA Nederland en PMI Netherlands Chapter zijn sinds dag
één betrokken geweest bij de ontwikkeling van deze richtlijn en komen in dit
boek aan het woord:
Joop Schefferlie, voorzitter van IPMA Nederland: ‘ISO 21500 is een generiek
referentiepunt dat eigenlijk ontbrak.’
Cees Pijs, president van PMI Netherlands Chapter: ‘ISO 21500 is een grote
kans om samenwerking vorm te geven.’
PR
AK
TIJ
KG
IDS
Normalisatie: de wereld op één lijn.
ISO 21500 in de praktijkDe internationale richtlijn voor projectmanagement
Anton Zandhuis – André Legerman – Rommert Stellingwerf
PRAKTIJKGIDSPRAKTIJKGIDS
www.nen.nl
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Dit
do
cum
ent
mag
sle
chts
op
een
sta
nd
-alo
ne
PC
wo
rden
gei
nst
alle
erd
. Geb
ruik
op
een
net
wer
k is
alle
en.
toes
taan
als
een
aan
vulle
nd
e lic
enti
eove
reen
kom
st v
oo
r n
etw
erkg
ebru
ik m
et N
EN
is a
fges
lote
n.
Th
is d
ocu
men
t m
ay o
nly
be
use
d o
n a
sta
nd
-alo
ne
PC
. Use
in a
net
wo
rk is
on
ly p
erm
itte
d w
hen
a su
pp
lem
enta
ry li
cen
se a
gre
emen
t fo
r u
s in
a n
etw
ork
wit
h N
EN
has
bee
n c
on
clu
ded
.
ISO 21500 in de praktijk
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
ISO 21500 in de praktijk De internationale richtlijn voor projectmanagement
Nederlands Normalisatie-instituut, Delft, 2012
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Colofon
Projectmanager
Anton Zandhuis
Eindredactie
André Legerman
Rommert Stellingwerf
Vormgeving
Kade05, Eindhoven
Eerste druk, 2012
ISBN 978 90 5254 156 3
NUR 800
UIT 65
ICS 03.100.40
© Nederlands Normalisatie-instituut, Delft, 2012
Auteursrecht voorbehouden. Behoudens uitzondering door de wet gesteld mag zonder schriftelijke toestemming van het Nederlands Normalisatie-instituut niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van fotokopie, microfilm, opslag in computerbestanden of anderszins, hetgeen ook van toepassing is op gehele of gedeeltelijke bewerking.
Het Nederlands Normalisatie-instituut is met uitsluiting van ieder ander gerechtigd de door derden verschuldigde vergoedingen voor verveelvoudiging te innen en/of daartoe in en buiten rechte op te treden, voor zover deze bevoegdheid niet is overgedragen c.q. rechtens toekomt aan de Stichting Reprorecht.
Hoewel bij deze uitgave de uiterste zorg is nagestreefd, kunnen fouten en onvolledigheden niet geheel worden uitgesloten. Het Nederlands Normalisatie-instituut, de auteur(s) en/of de leden van de commissies aanvaarden derhalve geen enkele aansprakelijk heid, ook niet voor directe of indirecte schade, ontstaan door of verband houdend met toepassing van door het Nederlands Normalisatie-instituut gepubliceerde uitgaven.
Nederlands Normalisatie-instituutVlinderweg 6, Postbus 5059, 2600 GB DelftTelefoon (015) 2 690 390, Fax (015) 2 690 190 www.nen.nl
Auteurs
Ad Heijmans
André Legerman
Anton Zandhuis
Ben Bolland
Erik Scholten
Frans Soelman
Gerda Nijp-Bosma
Gilbert Silvius
Maarten Peelen
Marcel Mars
Pieter van der Knaap
Robbert van Alen
Rochelle-ann Röber-Reizenberg
Rommert Stellingwerf
Ron Vinken
Sander van der Blij
Stefan van Aalst
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
5
Voorwoord
De internationale richtlijn voor projectmanagement, ISO 21500, is er! Het resultaat van vier en
een half jaar werk door bijna honderd experts op het gebied van projectmanagement. Vier en
een half jaar van internationaal én intercultureel vergaderen, schrijven, becommentariëren, over-
leggen en herschrijven. Met als resultaat een document van amper vijftig pagina’s dat beschrijft
wat voor een groot deel al eens is beschreven en wat u waarschijnlijk al weet.
Dat lijkt misschien een niet erg indrukwekkend resultaat, maar de betekenis van ISO 21500 is
groot. ISO 21500 is namelijk de eerste echte breed gedragen richtlijn voor projectmanagement.
En daarmee hét uitgangspunt voor de ontwikkeling van huidige en toekomstige normen. Een
document dat een fundament legt voor de verdere ontwikkeling van de projectmanagement-
professie. En dat is direct een van de redenen om dit boek te schrijven.
Dit boek schetst de achtergronden, het belang en de toepassing van ISO 21500. Het beschrijft
wat u, als opdrachtgever, manager, medewerker of leverancier van projecten, met de richtlijn
kunt of misschien wel moet. Met dit boek beantwoorden we de meest voorkomende vragen
over ISO 21500, met als centrale vraag: Wat heeft de praktijk van projectmanagement aan
deze richtlijn?
Het antwoord op deze vraag zal iedere lezer wellicht voor zichzelf moeten bepalen. Om u daarbij
te helpen geven de auteurs in de hoofdstukken van het boek hun visie op het Wat, Waarom en
Hoe van de richtlijn.
Gilbert Silvius
Voorzitter normcommissie Projectmanagement
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
6
Dankwoord
Op deze plaats willen wij graag enkele mensen en instanties bedanken die geholpen hebben
bij het tot stand brengen van deze publicatie.
Om te beginnen NEN, als initiatiefnemer voor het realiseren en waarborgen van de Nederlandse
inbreng in deze norm, en de vertegenwoordigers in de normcommissie Projectmanagement en
de interessegroep ISO 21500, die een belangrijke en degelijke basis hebben gelegd voor dit
boek. Zonder hun initiatief en inzet waren deze richtlijn en dit boek er niet geweest.
Verder de projectmanagementvakverenigingen IPMA Nederland en PMI Netherlands Chapter,
die naast hun belangrijke financiële bijdrage hierin opnieuw een mogelijkheid hebben gevonden
voor actieve samenwerking in het leveren van een inhoudelijke bijdrage op basis van hun
kennis, ervaring en netwerk in het vakgebied. Beide verenigingen zijn immers met veel
enthousiasme met hetzelfde vak bezig.
Daarnaast, maar bovenal, willen wij alle auteurs bedanken voor hun inspiratie en het plezier
dat in overvloed aanwezig was. Het op één lijn brengen van allerlei verschillende inzichten en
meningen, en de discussies daarover, was een schitterend leerproces, waarvan dit boek de
gezamenlijke uitkomst is.
Ook de bijdrage van Marjet Krol, journalist bij de NOS, willen we niet onvermeld laten: in
vlotte stijl geschreven interviews met de voorzitters van de twee actief betrokken Nederlandse
projectmanagementvakverenigingen in Nederland.
Voor ons als eindredacteuren en projectmanager is het een genoegen geweest om met elkaar
de ‘ontdekkingsreis’ te maken rond deze richtlijn, met ons ‘reisverslag’ in deze boekvorm als
resultaat. Wij wensen de lezers minstens evenveel plezier én nieuwe en waardevolle inzichten
in het vakgebied projectmanagement.
Rommert Stellingwerf en André Legerman, eindredactie
Anton Zandhuis, projectmanagement
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
7
Inhoud
1 Inleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.1 Doel van dit boek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.2 Voor wie is dit boek? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.3 Leeswijzer . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
2 Ontstaan en opbouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
2.1 De aanleiding voor ISO 21500 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15
2.2 Doelgroepen van ISO 21500 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 16
2.3 De ontwikkeling van ISO 21500 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
2.3.1 Oprichting van PC 236 en normcommissies . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
2.3.2 Waarom deze richtlijn? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
2.3.3 Bronnen voor ISO 21500 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
2.3.4 Het ontwikkelproces . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19
2.3.5 Nederlandse normcommissie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
2.4 De opbouw . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
2.4.1 Het onderwerp en toepassingsgebied van ISO 21500. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
2.4.2 De structuur van ISO 21500 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21
3 Belang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
3.1 Algemeen belang . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
3.2 Belang voor organisaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
3.2.1 Organisaties in het algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31
3.2.2 Belang voor bedrijven, overheden en NGO’s . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
3.2.3 Belang voor vakverenigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
3.3 Belang voor specifieke rollen binnen een organisatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
3.3.1 Belang voor de directeur/hogere manager . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34
3.3.2 Belang voor de opdrachtgever en leden van de stuurgroep . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
3.3.3 Belang voor de kwaliteitsmanager . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
3.3.4 Belang voor de opdrachtnemer (leverancier) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
3.3.5 Belang voor de projectmanager . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
8
3.3.6 Belang voor de projectadviseur en leden van de afdeling projecten (PMO) . . . . . . . . . . . . . . . 37
3.3.7 Belang voor projectteamleden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37
3.3.8 Belang voor de programmamanager . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38
3.3.9 Belang voor de portfoliomanager . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
3.4 Belang voor klanten/gebruikers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
3.5 Belang voor typen projecten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 39
3.6 Belang voor onderwijs en onderzoek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40
4 Positionering . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
4.1 Is ISO 21500 een richtlijn of een norm? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
4.2 ISO 21500 en methoden voor projectmanagement . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44
4.3 ISO 21500 en ISO 9001 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 45
4.4 ISO 21500 en projectmanagementvolwassenheid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46
4.5 ISO 21500 en Nederlandse vakverenigingen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 47
4.5.1 IPMA-NL: ISO 21500 is een generiek referentiepunt dat eigenlijk ontbrak . . . . . . . . . . . . . . . . 47
4.5.2 PMI Netherlands Chapter: ISO 21500 is een grote kans om
samenwerking vorm te geven . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 48
5 Implementatie en gebruik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
5.1 Stappenplan voor implementatie van ISO 21500 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51
5.2 Scenario ‘Nieuw pand voor drukkerij Pietersen & Zonen’ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57
6 Toekomst van ISO 21500 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
6.1 Algemene verwachting . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
6.2 Doorontwikkeling van ISO 21500 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 63
6.3 Naar een familie van richtlijnen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
6.4 Naar een projectmanagementprofessie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 66
7 Veelgestelde vragen en antwoorden. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
7.1 Inleiding – over dit boek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67
7.2 Ontstaan en opbouw – aanleiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
7.3 Belang – waarom . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70
7.4 Positionering – wat, voor wie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
7.5 Implementatie en gebruik – hoe, door wie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76
7.6 Toekomst – hoe verder . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
7.7 Bijlagen – meer informatie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
9
Bijlagen
1 Over ISO . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81
2 Nederlandse inbreng in ISO-normen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82
Termen en definities . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 85
Referenties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88
Over de auteurs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
1
Inleiding 11
1 Inleiding
ISO 21500, officieel gepubliceerd op 1 september 2012, is een overkoepelende richtlijn voor
projectmanagement die een gemeenschappelijk begrippenkader biedt en een procesnorm
beschrijft. Deze internationale richtlijn plaatst projecten ook binnen de context van programma's
en projectportfolio's, maar gaat niet uitgebreid in op het management van programma's en
projectportfolio's.
1.1 Doel van dit boek
Het doel van dit boek is de richtlijn ISO 21500 voor projectmanagement te verduidelijken en
inzichtelijk te maken voor toepassing in elk type organisatie, voor zowel profit- als non-
profitorganisaties, en voor elk type project, ongeacht complexiteit, omvang of duur.
1.2 Voor wie is dit boek?
Dit boek is voor iedereen die werkt in projecten, hier opdracht voor geeft of de resultaten ervan
gebruikt. Dat is dus praktisch iedereen die in organisaties werkt en dat is ook logisch. Projecten
zijn niet beperkt tot een specifieke branche of een specifiek domein. Een project is de meest
gebruikte organisatievorm om veranderingen in, voor of tussen organisaties te realiseren.
De doelgroep van dit boek is dus niet beperkt tot projectmanagers en projectmedewerkers.
Natuurlijk is voor deze groep een richtlijn op het gebied van projectmanagement van essentieel
belang, maar de richtlijn is ook relevant voor lijnmanagers en andere leidinggevenden in
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
Inleiding12
organisaties. Juist deze groep, die in de praktijk een grote invloed heeft op en belang heeft bij
het succes van een project, kan zijn voordeel doen met een algemeen geaccepteerde norm op
het gebied van projectmanagement.
1.3 Leeswijzer
Dit boek beschrijft het Wat, Waarom en Hoe van de richtlijn en doet dat ook in deze volgorde.
Hoofdstuk 2 geeft een toelichting op de inhoud van ISO 21500. Het beschrijft allereerst de
achtergrond en het proces van totstandkoming van de richtlijn. Vervolgens geeft het een
overzicht van de opbouw en inhoud van de richtlijn, zonder overigens de letterlijke tekst van
de richtlijn integraal op te nemen. Deze is verkrijgbaar via de NEN-normshop op www.nen.nl.
Hoofdstuk 3 licht het belang van ISO 21500 toe. In dit hoofdstuk wordt het Waarom van de
richtlijn uitgediept voor verschillende rollen in de organisatie van en rond projecten.
Hoofdstuk 4 bouwt hierop voort door de positionering van de richtlijn in het speelveld van
ISO-normen en projectmanagementmethoden, modellen en best practices te belichten.
In dit hoofdstuk geven bovendien de grootste vakverenigingen op het gebied van project-
management in Nederland, PMI Netherlands Chapter en IPMA Nederland, hun visie op
hoe ISO 21500 zich verhoudt tot hun publicaties, A Guide to the Project Management Body of
Knowledge (PMBOK Guide) van PMI en de International Competence Baseline (ICB) van IPMA.
Hoofdstuk 5 gaat over de implementatie van ISO 21500 en het gebruik ervan in en door orga-
nisaties. Het hoofdstuk bevat ook een scenario, waarin een voorbeeld van een implementatie
is beschreven.
Hoofdstuk 6, ten slotte, beschrijft de te verwachten verdere ontwikkeling van ISO-richtlijnen
op het gebied van project-, programma- en portfoliomanagement en de doorwerking hiervan
in andere normen en richtlijnen op het gebied van projectmanagement. Is ISO 21500 de eerste
stap op weg naar één echte wereldnorm op het gebied van projectmanagement?
Dit boek beoogt een antwoord te geven op de belangrijkste vragen over ISO 21500 die de
schrijvers zich hebben gesteld. Hoofdstuk 7 zet deze vragen op een rij, met indien van toe-
passing verwijzing naar de plaats in het boek waar de vraag is behandeld.
Voorbeeld
Preview
Dit document is een voorbeeld van NEN / This document is a preview by NEN
NEN Standards Products & Servicest.a.v. afdeling KlantenserviceAntwoordnummer 102142600 WB Delft
Wilt u deze norm in PDF-formaat? Deze bestelt u eenvoudig via www.nen.nl/normshop
Gratis e-mailnieuwsbrievenWilt u op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen op het gebied van normen,
normalisatie en regelgeving? Neem dan een gratis abonnement op een van onze
e-mailnieuwsbrieven. www.nen.nl/nieuwsbrieven
Gegevens Bedrijf / Instelling
T.a.v. O M O V
Klantnummer NEN
Uw ordernummer BTW nummer
Postbus / Adres
Postcode Plaats
Telefoon Fax
Factuuradres (indien dit afwijkt van bovenstaand adres)
Postbus / Adres
Postcode Plaats
Datum Handtekening
NEN Standards Products & Services
Postbus 50592600 GB Delft
Vlinderweg 62623 AX Delft
T (015) 2 690 390F (015) 2 690 271
www.nen.nl/normshop
RetournerenFax: (015) 2 690 271
E-mail: [email protected]
Post: NEN Standards Products
& Services,
t.a.v. afdeling Klantenservice
Antwoordnummer 10214,
2600 WB Delft
(geen postzegel nodig).
Voorwaarden• De prijzen zijn geldig
tot 31 december 2016,
tenzij anders aangegeven.
• Alle prijzen zijn excl. btw,
verzend- en handelingskosten
en onder voorbehoud bij
o.m. ISO- en IEC-normen.
• Bestelt u via de normshop een
pdf, dan betaalt u geen
handeling en verzendkosten.
• Meer informatie: telefoon
(015) 2 690 391, dagelijks
van 8.30 tot 17.00 uur.
• Wijzigingen en typefouten
in teksten en prijsinformatie
voorbehouden.
• U kunt onze algemene
voorwaarden terugvinden op:
www.nen.nl/leveringsvoorwaarden.
preview - 2016
Bestelformulier
Normalisatie: de wereld op één lijn.
Stuur naar:
Ja, ik bestel
€ 35.00__ ex. UIT 65:2012 nl Praktijkgids ISO 21500 in de praktijk - De internationale
richtlijn voor projectmanagement