ISB-Trefdag sportparticipatie: een...

6
40 ISB-Trefdag sportparticipatie: een impressie ISB organiseerde op vrijdag 5 december een trefdag in De Factorij, Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen, in Schaarbeek. Een trefdag over sportparticipatie, andersgeorgani- seerd sporten, diversiteit en toegankelijk. In dit artikel het verhaal van een aantal mensen uit verschillende doelgroepen en het overwinnen van drempels. ik telefoon van- uit De Klink, een organisatie voor mensen met een mentale beper- king. Zij vroegen of hun mensen ook konden deel- nemen aan de turnsessies. Ik heb hen voorgesteld dat dit moge- lijk was, maar dat zij die men- sen wel moesten begeleiden. Wij zouden het spor- tieve gedeelte onderhouden. Zo kregen wij een nieuwe groep van vijftien mensen waarvan drie personen met een mentale beperking. Ik vreesde even voor de reactie van de senioren, maar dat viel heel goed mee. Ook oudere mensen hebben al eens last van een kwaaltje. Het grote verschil was vooral achteraf merkbaar. De senioren dronken nog iets en legden sociale contacten, terwijl de anderen meteen vertrokken.” Zijn dorpsgenoot Hans Van De Cauter speelt als minderva- lide bij de tafeltennisclub in Machelen. “Het unieke aan onze club is dat ze volledig inclusief werkt”, aldus Hans. “Valide en mindervalide personen met een fysieke beperking spelen samen. Wij doen aan competitie in beide leefwerelden. Met ons concept willen we werken aan integratie tussen beiden. Sport is uiterst belangrijk in integratie, zeker met de proble- men op de arbeidsmarkt voor mindervaliden. We bestaan nu anderhalf jaar en hebben al heel wat meegemaakt. We tellen vijftien à achttien leden, in het begin was de verhou- ding 50/50, maar ondertussen zijn er al vier mindervaliden afgehaakt door conflicten met validen. Dagelijks komen er problemen voor. Kleine problemen voor validen, maar grote problemen voor mindervaliden. Ik denk aan toegankelijk- heid van toiletten, accommodatie in andere sporthallen bij competitiewedstrijden. Zo werden eens nieuwe tafels aan- gekocht speciaal voor de mindervaliden. Maar wat bleek, Wat moeten sportdiensten en sportcentra doen om min- dervaliden, senioren, allochtonen, mensen in armoede en maatschappelijk kwetsbare jongeren dieper te betrekken in het sportgebeuren in hun gemeente, stad of buurt? Voor elke doelgroep werden minimum twee sessies voorzien die op verschillende wijze inzoomen op een onderdeel van de problematiek betreffende sportparticipatie. ISB wilde met deze trefdag geen studiedag organiseren, maar een aantal thema’s bespreekbaar maken. En vooral participatie en diversiteit onder de aandacht brengen. De trefdag vormde een aanzet voor de steden en gemeenten om dieper te gaan in hun Sport voor Allen-beleid. Waarom komen bepaalde doelgroepen nog altijd niet aan bod in sportverenigingen en wat kunnen we daaraan doen? Een eensluidend antwoord mochten de meer dan 100 deelnemers niet verwachten op deze trefdag, wel een aantal richtingsaanreikende adviezen die ze kunnen meenemen naar hun werkomgeving. Ik wil in dit artikel een aantal mensen aanhalen. Hans Van De Cauter uit Machelen vertelt over conflicten tussen vali- den en mindervaliden in inclusieve sporten. Hans zit zelf in een rolstoel. Kayim Savas is voetbaltrainer bij de jeugd van Standaard Wetteren. Allochtonen en trainerschap, niet altijd een voor de hand liggende combinatie in Vlaanderen. Ulkü Bircan is redster in het zwembad Wezenberg in Antwerpen. Zij vertelt over haar helse strijd om die drempel te overwin- nen. De mensen van Uit De Marge vzw vertellen over andere drempels. Hoe krijgen we maatschappelijk kwetsbare jonge- ren aan het sporten? Nieuwe problemen duiken op, andere verdwijnen op de achtergrond. Inclusief werken met mensen met beperkingen De betrokkenheid van mensen met beperkingen, mentaal of fysiek gehandicapten in een sportvereniging is veelal een vraag van inclusief of exclusief werken. Integreren we mindervaliden in de reguliere sportclubs of zoeken we naar nieuwe initiatieven die we exclusief voorbehouden aan min- dervaliden? Een moeilijk vraagstuk, waar een aantal perso- nen toch een uitgesproken mening over hebben of ervaring in die richting. Bart Willems is sinds 2005 sportfunctionaris van de gemeen- te Machelen. “Wij zijn in 2007 begonnen met seniorentur- nen en Tae Chi, een enorm succes”, vertelt hij. “Toen kreeg SPORTPARTICIPATIE

Transcript of ISB-Trefdag sportparticipatie: een...

Page 1: ISB-Trefdag sportparticipatie: een impressieisb.colo.ba.be/doc/Artik/Vts/209/sportparticipatie2.pdfeen impressie ISB organiseerde op vrijdag 5 december een trefdag in De Factorij,

40

ISB-Trefdag sportparticipatie: een impressieISB organiseerde op vrijdag 5 december een trefdag in De Factorij, Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen, in Schaarbeek. Een trefdag over sportparticipatie, andersgeorgani-seerd sporten, diversiteit en toegankelijk. In dit artikel het verhaal van een aantal mensen uit verschillende doelgroepen en het overwinnen van drempels.

ik telefoon van-uit De Klink, een organisatie voor mensen met een mentale beper-king. Zij vroegen of hun mensen ook konden deel-nemen aan de turnsessies. Ik heb hen voorgesteld dat dit moge-lijk was, maar dat zij die men-sen wel moesten begeleiden. Wij zouden het spor-tieve gedeelte onderhouden. Zo kregen wij een nieuwe groep van vijftien mensen waarvan drie personen met een mentale beperking. Ik vreesde even voor de reactie van de senioren, maar dat viel heel goed mee. Ook oudere mensen hebben al eens last van een kwaaltje. Het grote verschil was vooral achteraf merkbaar. De senioren dronken nog iets en legden sociale contacten, terwijl de anderen meteen vertrokken.”

Zijn dorpsgenoot Hans Van De Cauter speelt als minderva-lide bij de tafeltennisclub in Machelen. “Het unieke aan onze club is dat ze volledig inclusief werkt”, aldus Hans. “Valide en mindervalide personen met een fysieke beperking spelen samen. Wij doen aan competitie in beide leefwerelden. Met ons concept willen we werken aan integratie tussen beiden. Sport is uiterst belangrijk in integratie, zeker met de proble-men op de arbeidsmarkt voor mindervaliden. We bestaan nu anderhalf jaar en hebben al heel wat meegemaakt. We tellen vijftien à achttien leden, in het begin was de verhou-ding 50/50, maar ondertussen zijn er al vier mindervaliden afgehaakt door conflicten met validen. Dagelijks komen er problemen voor. Kleine problemen voor validen, maar grote problemen voor mindervaliden. Ik denk aan toegankelijk-heid van toiletten, accommodatie in andere sporthallen bij competitiewedstrijden. Zo werden eens nieuwe tafels aan-gekocht speciaal voor de mindervaliden. Maar wat bleek,

Wat moeten sportdiensten en sportcentra doen om min-dervaliden, senioren, allochtonen, mensen in armoede en maatschappelijk kwetsbare jongeren dieper te betrekken in het sportgebeuren in hun gemeente, stad of buurt? Voor elke doelgroep werden minimum twee sessies voorzien die op verschillende wijze inzoomen op een onderdeel van de problematiek betreffende sportparticipatie. ISB wilde met deze trefdag geen studiedag organiseren, maar een aantal thema’s bespreekbaar maken. En vooral participatie en diversiteit onder de aandacht brengen. De trefdag vormde een aanzet voor de steden en gemeenten om dieper te gaan in hun Sport voor Allen-beleid. Waarom komen bepaalde doelgroepen nog altijd niet aan bod in sportverenigingen en wat kunnen we daaraan doen? Een eensluidend antwoord mochten de meer dan 100 deelnemers niet verwachten op deze trefdag, wel een aantal richtingsaanreikende adviezen die ze kunnen meenemen naar hun werkomgeving.

Ik wil in dit artikel een aantal mensen aanhalen. Hans Van De Cauter uit Machelen vertelt over conflicten tussen vali-den en mindervaliden in inclusieve sporten. Hans zit zelf in een rolstoel. Kayim Savas is voetbaltrainer bij de jeugd van Standaard Wetteren. Allochtonen en trainerschap, niet altijd een voor de hand liggende combinatie in Vlaanderen. Ulkü Bircan is redster in het zwembad Wezenberg in Antwerpen. Zij vertelt over haar helse strijd om die drempel te overwin-nen. De mensen van Uit De Marge vzw vertellen over andere drempels. Hoe krijgen we maatschappelijk kwetsbare jonge-ren aan het sporten? Nieuwe problemen duiken op, andere verdwijnen op de achtergrond.

Inclusief werken met mensen met beperkingen

De betrokkenheid van mensen met beperkingen, mentaal of fysiek gehandicapten in een sportvereniging is veelal een vraag van inclusief of exclusief werken. Integreren we mindervaliden in de reguliere sportclubs of zoeken we naar nieuwe initiatieven die we exclusief voorbehouden aan min-dervaliden? Een moeilijk vraagstuk, waar een aantal perso-nen toch een uitgesproken mening over hebben of ervaring in die richting.

Bart Willems is sinds 2005 sportfunctionaris van de gemeen-te Machelen. “Wij zijn in 2007 begonnen met seniorentur-nen en Tae Chi, een enorm succes”, vertelt hij. “Toen kreeg

SPORTPARTICIPATIE

VTS209_bnw_nw.indd 40VTS209_bnw_nw.indd 40 13-02-2009 08:30:3313-02-2009 08:30:33

Page 2: ISB-Trefdag sportparticipatie: een impressieisb.colo.ba.be/doc/Artik/Vts/209/sportparticipatie2.pdfeen impressie ISB organiseerde op vrijdag 5 december een trefdag in De Factorij,

Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer 41 N° 209

iets te betekenen. Dan denkt die persoon: ‘ik zit in een sport-club, ik ken iemand van buiten onze leefgemeenschap’. Dat gevoel onderschatten wij als buitenstaanders. Daarom is sport zo belangrijk voor mindervaliden.”

Allochtone trainers met afwisselend succes

Een tweede belangrijke groep die aan bod komt op de tref-dag over toegankelijkheid en participatie, is de allochtone gemeenschap. Ik sprak met redster Ulkü Bircan en voetbal-trainer Kayim Savas, twee mensen met Turkse roots. Ulkü Bircan (43) is een buitenbeentje, zij is de enige redster in ons land die praktiserend moslim is. Ze werkt al zes jaar in het zwembad Wezenberg in Antwerpen en geeft ook privéles-sen. Ulkü verhuisde in 1983 naar België en is getrouwd met een Turk. Ze heeft twee dochters en één zoon die scheids-rechter is in het voetbal. “Ik leerde hier zwemmen bij een damesploeg van de KAV in Ekeren, daarna met mijn man en kinderen”, vertelt ze. “Ik durfde nog niet alleen naar het zwembad komen. Ik probeerde ook enkel mijn armen te bewegen. Toen besloot ik nog extra privélessen te volgen, waarna ik me helemaal goed voelde in die sport. Zwemmen was heel belangrijk voor mijn sociale leven, voor mijn inte-gratie. Ik heb echter heel veel tegenstand moeten overwin-nen. Veel mensen zeiden tegen mijn man dat ik niet mocht zwemmen, ook mijn schoonouders waren tegen. Ik heb toen duidelijk gesteld: ‘ik ga wel zwemmen!’ Soms geniet ik meer steun van Vlamingen, maar ik ondervind ook hindernissen van bijvoorbeeld andere redders die mij tegenwerken. Maar ik heb doorgezet en zo ben ik redster geworden, voorlopig als enige moslimvrouw in Vlaanderen. Ik wil wel niet het eerste en laatste voorbeeld zijn. Maar moslimmeisjes komen niet tot bij het zwembad. Ik probeer de allochtone jongeren wel aan te spreken om redder te worden, maar velen dur-ven dat niet. Turkse vrouwen hebben schrik dat de mensen zullen roddelen over hen. Dat is bij mij ook gebeurd. Maar ik heb gewoon vooruit gekeken en doorgezet. Een tweede zaak is de religie. Dat speelt een grote rol. Weinig moslim-meisjes gaan zwemmen. De ouders denken dat dat een

wij waren niet in staat om ze open te trekken. Ik denk dat mindervaliden nog te weinig begrepen worden door valide personen. Je zit echt met twee verschillende denkwerelden. Onze gemengde, inclusieve sportclub is blijkbaar nieuw, maar toch voor veel mensen een probleem. En er is nog een tweede probleem. Ook de mindervaliden leven in twee werelden: de 5 procent die werkt en de 95 procent die niet werkt. Vooral voor die laatste mensen is het niet altijd gemakkelijk. Sport is veelal het enige waarin zij zich kunnen manifesteren.”Ondanks die problemen gelooft Hans wel in het belang van inclusief werken. “Wij hebben valide kinderen van negen jaar in onze club. Voor hen is het een enorme verrijking om te werken met mindervaliden. Als je als gemeente activitei-ten organiseert, exclusief voor mindervaliden, zullen die na verloop van tijd afhaken. Waarom? Omdat ze dan opnieuw dezelfde mensen tegenkomen als in hun gewone leefomge-ving. Maar ik besef ook dat de oplossingen niet altijd van de validen moeten komen. Waar een wil is, is een weg. Ook voor mindervaliden.”

Inclusief werken is natuurlijk een ideaal-beeld en niet altijd en overal haalbaar

Inclusief werken is natuurlijk een ideaalbeeld en niet altijd en overal haalbaar, zo merkte iemand op tijdens de discus-sies. Zowel inclusiviteit als exclusiviteit is belangrijk. Daniël Willem is medewerker van Siddartha vzw in Baal, een orga-nisatie voor licht mentaal gehandicapten. “Ik ken in onze regio geen vereniging die inclusief werkt, dus probeer ik een aantal exclusieve sportactiviteiten op te zetten voor onze mensen”, vertelt hij. “De organisatie daarvan is heel moei-lijk. We krijgen dan wel materiaal van de gemeente, maar we kunnen de sporthal nooit afhuren. De scholen bezetten die overdag en als we naar het zwembad willen, is ook dat volzet. Bij sport met mindervaliden hecht ik veel belang aan begeleiding. Zeker onze gasten hebben emotioneel en intellectueel heel veel steun nodig. Weet je wat ik vooral fijn vind? Als iemand van ons kan sporten, heeft die het gevoel

SPORTPARTICIPATIE

VTS209_bnw_nw.indd 41VTS209_bnw_nw.indd 41 13-02-2009 08:30:3413-02-2009 08:30:34

Page 3: ISB-Trefdag sportparticipatie: een impressieisb.colo.ba.be/doc/Artik/Vts/209/sportparticipatie2.pdfeen impressie ISB organiseerde op vrijdag 5 december een trefdag in De Factorij,

● Scoreborden (in- en outdoor)

● Atletiek, gymnastiek en fitness uitrustingen

● Tribunes, podia, vestiairebanken

● Judo, -turn en valmatten

● Andere sportuitrusting en sportartikelen

● In- en outdoor sportvloeren

● Multisportvelden

● Klimmen en speciale veiligheidsvloeren

● Buitenspeeltuigen

● Skate, roller en bmx parken

● Electrische scheidingswanden

NIEUW ADRESWarandestraat 481851 Humbeek (Grimbergen)Tel 0800 / 99 498 - Fax 0800 / 95 411

WWW.IDEMASPORT.COM

VTS209_bnw_nw.indd 42VTS209_bnw_nw.indd 42 13-02-2009 08:30:3813-02-2009 08:30:38

Page 4: ISB-Trefdag sportparticipatie: een impressieisb.colo.ba.be/doc/Artik/Vts/209/sportparticipatie2.pdfeen impressie ISB organiseerde op vrijdag 5 december een trefdag in De Factorij,

Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer 43 N° 209

bij de jeugd en zijn vader overtuigde mijn ouders om mij ook aan te sluiten. Ik was een uitzondering als allochtone jongere. Ik heb geen problemen gekend bij mijn integratie. Natuurlijk roept de tegenstander wel eens wat, maar in het voetbal mag je dat niet nauw nemen. Door een blessure moest ik op mijn 29e stoppen met voetballen. Ik wilde wel actief blijven in het voetbalwereldje, liefst als trainer. Ik heb toen zelf gegoogled naar trainerscursussen en kwam zo terecht op de website van de Vlaamse Trainersschool (VTS). Er bestaat een ruim aanbod aan opleidingsmogelijkheden, maar weinig allochtonen volgen dit. Veel mensen zijn niet op de hoogte van het aanbod. Nochtans is internet het mooiste fenomeen om te communiceren naar diverse doel-groepen. Veel jongeren zijn hier mee vertrouwd. Ook ik kwam zo terecht in de trainersschool.”

Met de impulssubsidies voor de lokale sportsector wordt vol ingezet op het opleiden van sportbegeleiders en trainers in jeugdsportverenigingen. Ook de allochtone gemeenschap moet hierin betrokken worden. Er bestaan een aantal drem-pels die het moeilijker maken om specifiek mensen met een etnisch-cultureel diverse achtergrond te activeren op het vlak van begeleiden en trainen van jonge sporters. Wat zijn die drempels die moeten overwonnen worden om ook allochtonen in te schakelen in de sportieve opleiding van onze jongeren? Een eerste probleem is de communicatie rond het opleidingsaanbod. Waar kan iemand een trai-ners- of scheidsrechterscursus volgen? We vonden al twee oplossingen. De zoon van Ulkü kreeg de noodzakelijke infor-matie mee op school, Kayim Savas zette zelf de stap om te zoeken op internet, het eenvoudigste communicatiemiddel. Maar de communicatie is niet de enige drempel. Er haken ontzettend veel allochtonen af bij de trainerscursussen van de VTS. Kayim denkt na over mogelijke oorzaken: “Ik denk dat nonchalance ingebakken zit in het karakter van mensen

zonde is. Ik zou hen graag vertellen over de voordelen van het zwemmen, bijvoorbeeld voor de gezondheid, maar ook voor de integratie. Ik geef nu wel privéles aan vrouwen, maar ze zijn echt met weinig. Ik vroeg aan verschillende vrouwen om mee te komen naar het zwembad. Zij wilden absoluut geen mannelijke redders zien terwijl ze zwemmen. Ik vroeg in het zwembad of dit mogelijk kon zijn. Dat bleek niet te kunnen, en zo kwamen die vrouwen niet mee.”Ulkü stimuleert ook haar kinderen om te sporten. Haar twee dochters fitnessen regelmatig en haar 17-jarige zoon Osman volgde een scheidsrechtersopleiding voor het voetbal. “Hij hoorde op school dat er dergelijke cursussen bestaan”, legt Ulkü uit. “Hij volgde met succes theorie en praktijk en is nu scheidsrechter in het voetbal. Wij gaan altijd mee naar de wedstrijden om hem te steunen. Ouders zijn heel belangrijk. Wij stimuleren hem zelfs om fitness te volgen om fitter te zijn als scheidsrechter.”

Zwemmen was heel belangrijk voor mijn sociale leven, voor mijn integratie

Ook Kayim Savas (32) heeft Turkse roots. Zijn vader werkte in de textielsector en via een dochteronderneming kwam hij 35 jaar geleden in Wetteren terecht. Kayim is hier geboren en getogen. “Ik ben als moslim opgevoed, maar ben niet praktiserend”, vertelt hij. “De religie heeft eigenlijk niets te maken met het allochtoon-zijn, denk maar aan de vele Nederlanders. Er is wel een allochtone groep die niet mag sporten, maar ik denk dat die eerder beperkt is. Mijn zussen mochten trouwens wel zwemmen.” Kayim trouwde met een Vlaamse vrouw en heeft één zoon-tje. Hij werkt als vertegenwoordiger voor een Noors bedrijf maar is vooral bezeten door voetbal, eerst als speler, nu als trainer. “Toen ik 6 à 7 jaar oud was, begon ik al te voetballen bij Standaard Wetteren. Een kameraadje was aangesloten

SPORTPARTICIPATIE

VTS209_bnw_nw.indd 43VTS209_bnw_nw.indd 43 13-02-2009 08:30:4013-02-2009 08:30:40

Page 5: ISB-Trefdag sportparticipatie: een impressieisb.colo.ba.be/doc/Artik/Vts/209/sportparticipatie2.pdfeen impressie ISB organiseerde op vrijdag 5 december een trefdag in De Factorij,

Ontdek onze passie Ontdek onze passie voor sport(hallen) voor sport(hallen)

Cosimco NVKartuizersweg 1, 2550 KontichT: 03 450 77 00 | F: 03 457 61 [email protected] | www.cosimco.be

Cosimco biedt totaaloplossingen in de bouwsector, gaande van industriële gebouwen tot sportinfrastructuur. Een correcte prijs en kwaliteit gaan daarbij hand in hand met een nauwgezette timing. Onze multidisciplinaire kennis in ontwerp en bouw vormt daarbij een belangrijke meerwaarde. Deze ervaring stellen we u graag ter beschikking.

Ontdek onze passie voor sporthallen op www.cosimco.beEn onthoud... Met ons scoort u steeds!

ISO 9001 en VCA** gecertificeerdISO 9001 en VCA** gecertificeerd

VTS209_bnw_nw.indd 44VTS209_bnw_nw.indd 44 13-02-2009 08:30:4513-02-2009 08:30:45

Page 6: ISB-Trefdag sportparticipatie: een impressieisb.colo.ba.be/doc/Artik/Vts/209/sportparticipatie2.pdfeen impressie ISB organiseerde op vrijdag 5 december een trefdag in De Factorij,

Vlaams Tijdschrift voor Sportbeheer 45 N° 209

negatief aanvoelt bij de jongere. Ik geef een voorbeeld. Een leerkracht werkt altijd voor de grootste gemene deler. Onze jongeren hebben echter andere verwachtingen en voldoen niet aan de verwachtingen van de leerkracht. Zo krijgen ze steeds weer een negatief gevoel.”Uit De Marge gaat er van uit dat er zes drempels bestaan die overwonnen moeten worden om maatschappelijk kwets-bare jongeren nauwer bij de sportverenigingen en het maat-schappelijk leven te betrekken: betaalbaarheid, bekendheid, bereikbaarheid, beschikbaarheid, bruikbaarheid en bege-leiding. “Iedere drempel heeft een fysieke, materiële en psychische component. Als je drempels wil wegwerken, kun je je focussen op de fysieke component. Dan stel je vragen als: ‘kunnen we folders verspreiden om het aanbod beter bekend te maken?’ of ‘welke prijs zullen we hanteren?’. Je werkt vanuit een aanbod naar je doelpubliek. Wie vertrekt vanuit zijn doelgroep als expert, maakt een omgekeerde beweging. Men luistert naar de vragen die de jongeren zelf stellen. Vaak ontdekt men dan de psychische component van de drempels. Vragen kunnen zijn: ‘is er daar iemand die ik ken?’, ‘zijn de activiteiten wel iets voor mij?’ of ‘kan ik daar terecht met mijn vragen?’. Organisaties kunnen verschillende acties ondernemen: vindplaatsgerichte acties, huisbezoeken, prijsbepaling op maat of diverse ophaalsys-temen.”

Sport is ongelooflijk belangrijk voor mensen met een beperking: aangesloten

bij een club, voelen ze zich ‘iemand’ in de maatschappij

Besluit van de trefdag

Het is niet eenvoudig om een algemeen beeld mee te geven van de ISB-Trefdag, zeker niet omdat er maar liefst zestien workshops plaatsvonden. De deelnemers toonden veel gedrevenheid, interesse en discussiebereidheid tijdens de workshops. De wil is bij vele sportfunctionarissen en beleids-mensen aanwezig om effectief de toegangsdrempel te ver-lagen voor mensen met een beperking, mensen in armoede, allochtonen of maatschappelijk kwetsbare jongeren. Het zal vooral zaak zijn om die discussies ook in de praktijk om te zetten. Anderzijds snijden we met participatie, toegankelijk-heid en diversiteit een heel moeilijk vraagstuk aan. Een eens-luidend antwoord is er niet gevonden, en bestaat ook niet. Maar alle verantwoordelijken, van politici en functionarissen tot sportcentra en vzw’s, moeten één zaak goed in het achterhoofd houden. Sport is ongelooflijk belangrijk voor bijvoorbeeld mensen met een beperking of kwetsbare jon-geren. Als die mensen aangesloten zijn bij een club, voelen ze zich ‘iemand’ in de maatschappij. Ze kunnen zich op een positieve manier onderscheiden van een ander, ze voelen een nieuwe eigenwaarde. En net dát moet de drijfveer zijn om verder te gaan met dit debat.

Paul Cobbaert

Trefwoord(en): sportparticipatie, doelgroepen, diversiteit, drempel

uit zuiderse landen waardoor ze eerder afhaken. Dat zou misschien kunnen veranderen met de nieuwe generatie allochtone jongeren. Als je spreekt over discipline, kan dit aangepakt worden. Als iemand op mijn training één minuut te laat komt, krijgt hij een zware oefening voorgeschoteld. En dat werkt.”“Ik denk dat de toegankelijkheidsdrempels vooral voorko-men in grootsteden”, aldus nog Kayim. “De autochtone bevolking moet de allochtone gemeenschap aanvaarden. Maar ook omgekeerd hebben de allochtonen veelal de neiging om terug te kruipen in de eigen bevolkingsgroep. Natuurlijk vormt de taal een barrière, hoewel dat voor mij geen probleem was. Dit moet aan de basis opgelost wor-den. In Nederland moet iedereen verplicht een taalcursus volgen, vooral voor jongeren is dit heel belangrijk. Als je de taal niet kan, ben je automatisch geremd. Rolmodellen zijn ook heel belangrijk, en niet alleen voor allochtonen. Een prachtig voorbeeld is die scheidsrechter Jérôme Efong Nzolo. Maar dat er weinig allochtone trainers zijn, heeft ook nog een simpele verklaring die niets met drempels te maken heeft. De plaatsen voor het trainerschap zijn gewoon heel duur, dat merk ik zeker hier bij Standaard Wetteren.”

Wat zijn die drempels?

Het Vlaams Minderhedencentrum is een expertisecentrum, gespecialiseerd in samenlevingsvraagstukken. Het centrum onderzoekt hoe mensen met een verschillende afkomst of cultuur kunnen samenleven en evenwaardige burgers kun-nen zijn. Wat zijn nu die drempels die moeten overwonnen worden om sport in Vlaanderen toegankelijker te maken voor allochtonen, maar ook voor mensen in armoede of maatschappelijk kwetsbare jongeren? Het centrum somt een reeks zaken op: onbekendheid met het aanbod of de communicatie, de herkenbaarheid en verbondenheid, de financiële drempel, mobiliteit en de link met armoede, de taalbarrière, de cultuur en levensbeschouwing, het verblijfs-statuut dat een specifieke drempel vormt voor kinderen van mensen zonder papieren. De overheid kan een aantal drem-pels wegnemen door diepgaande beleidskeuzes te maken. En dan gaat het, zoals altijd, over extra tijd en middelen. Een deelnemer aan de discussie merkte op dat het probleem op structureel vlak ligt. Het sportleven draait op vrijwilligers die niet altijd klaar zijn om die drempels op te heffen. Blijft het maatschappelijk debat over professionalisering van de sportbasis afwezig?

De vzw Uit De Marge is het Vlaams steunpunt voor jeugd-werk met maatschappelijk kwetsbare kinderen en jongeren. Hoe zien zij het toegankelijkheidsprobleem bij hun doel-groep? Hoe moeten maatschappelijk kwetsbare jongeren bereikt worden? “Een eerste zaak is de definitie van onze doelgroep”, legt de vzw uit. “Onze jongeren voelen dat ze toch niet mee kunnen in de verwachtingen van de maat-schappij, de school of de club en worden veel gekwetst op die manier. Veelal voelen ze zich minder dan ze eigenlijk in realiteit zijn. Maatschappelijk kwetsbare jongeren zijn niet alleen kinderen van mensen in armoede. Het gaat over het contact met de maatschappij, de interactiviteit, dat altijd

SPORTPARTICIPATIE

VTS209_bnw_nw.indd 45VTS209_bnw_nw.indd 45 13-02-2009 08:30:4913-02-2009 08:30:49