ARCHIEF

van de

COMMISSIE VOOR OECONOMISCHE SPIJSUITDELING TE GOES

1816-1958

Goes, december 1993

A.J. Barth

INLEIDING

In 1815 beleefde men te Goes bittere tijden. De Franse overheersing behoorde dan wel tot het verleden, de armoede was zeer groot. De invoering van het Continentaal Stelsel door de Fransen had ook aan de lokale economie veel schade toegebracht. De in 1811 gecentraliseerde armenzorg werd in 1815 weer ongedaan gemaakt. Maar de regenten van het Algemeen Armbestuur en die van de Godshuizen (wees- engasthuis) zagen zich geconfronteerd met grote financiële problemen. De inkomsten, vooral uit onroerend goed, waren sterk teruggelopen en de uitgaven hoog. Vanuit de regenten van het Algemeen Armbestuur kwam het plan over te gaan tot de instelling van een ‘oeconomische spijsuitdeling’, soepverstrekking aan de armen, waarvoor de milddadigheid van de beter gesitueerde burger garant moest staan. In 1816 kwam deCommissie voor Oeconomische Spijsuitdeling van de grond. De leden ervan waren afkomstig uit het Algemeen Armbestuur, de Diaconie van de Hervormde Gemeente en uit de burgerij. Tot 1850 vond de verstrekking van soep plaats vanuit een lokaal in het Gasthuis. In 1851 werd tot dat doel de voormaligewaterkorenmolen aan de Kleine Kade in gebruik genomen. De soepverstrekking aan de armen heeft tot in dejaren van de Tweede Wereldoorlog plaatsgevonden, met name in de wintermaanden. De commissie werktedaartoe nauw samen met het Burgerlijk Armbestuur. Na de Tweede Wereldoorlog kwam als gevolg van de steeds beter wordende sociale zorg de basis voor de commissie te vervallen. De soepverstrekking werd dan ook gestaakt. De commissie verleende toen gedurende enige jaren subsidie aan de U.V.V., die wel eens een bord soep verstrekte tijdens bijeenkomsten van bejaarden. Wanneer de commissie is opgeheven, is niet bekend. Wel, dat ze de laatste jaren zeer weinig aktiviteiten ontplooide.Hoe het archief van de commissie bij het gemeentearchief is terecht gekomen is ook niet bekend. Het verkeert voor een groot deel in slechte staat. Vrijwel alle negentiende eeuwse bescheiden hebben kennelijk jarenlang te vochtig gelegen en hebben last van schimmelvorming. Enige voorzichtigheid bij het raadplegen is dan ook gewenst.

Goes, december 1993

A.J. Barth.

INVENTARIS

1. Besluitvorming.

1-4. Notulen van de vergaderingen van de commissie.1816-1873, 1897-1955.3 delen en 1 band.

1. 1816-1843N.B. Bevat aan de keerzijde afschriften van uitgegane stukken, 1816,1817

2. 1843-18733. 1897-19174. 1917-1955

2. Correspondentie.

5-16. Ingekomen stukken en afschriften en doorslagen van uitgegane stukken.1816-1958, met hiaten.12 omslagen.

5. 1816-1820 6. 1821-1826 7. 1827-1833 8. 1834-1839 9. 1840-184310. 1844-184711. 1848-185012. 1851-185913. 1860-187014. 1880-190015. 1901-191916. 1920-1958

3. Verslaglegging.

17. Verslagen, per jaar, van de door de commissie verrichte werkzaamheden.1892-1944.1 omslag.

18. Stukken betreffende het doen van opgaven van verrichtte werkzaamheden ten behoeve van de armenstatistiek.1919-1942.1 omslag.

19. Doorslag van de redevoering van de voorzitter, gehouden ter gelegenheid van hethonderdtwintigjarig bestaan.1936.1 omslag.

4. Bestuur.

20. Lijsten van oprichters, erevoorzitters en bestuursleden.1904, 1935.2 stukken.

5. Financiën.

a. boekhouding.

21, 22. Kasboeken van inkomsten en uitgaven.1883-1897, 1915-1940.2 delen.

21. 1883-189722. 1915-1940

23. Grootboek van inkomsten en uitgaven.1883-1891.1 deel.

b. rekeningen van inkomsten en uitgaven, met bijlagen..

24-26. Rekeningen van inkomsten en uitgaven.1817-1947.2 pakken en 1 band.

24. 1817-1865 (1 band)25. 1866-189926. 1900-1947

27-54. Bijlagen tot de rekeningen van inkomsten en uitgaven.1817-1845.28 liassen en omslagen.

27. 1817/181828. 1818/181929. 1819/182030. 1820/182131. 1821/182232. 1822/182333. 1823/182434. 1824/182535. 1825/182636. 1826/182737. 1827/182838. 1828/182939. 1829/183040. 1830/183141. 1831/183242. 1832/1833

43. 1833/183444. 1834/183545. 1835/183646. 1836/183747. 1837/183848. 1838/183949. 1839/184050. 1840/184151. 1841/184252. 1842/184353. 1843/184454. 1844/1845

6. Soepverstrekking.

55. Staten van ontvangsten giften, verstrekte porties soep en aantallen bedeelden.1916-1908. 1 deel.

56. Staten van de verstrekte porties soep en de daarin verwerkte ingrediënten.1822-1850.1 katern.

57-60. Lijsten van bedeelden, die in aanmerking komen voor soepverstrekking.1822-1851, 1880-1903, 1911-1915, 1926-1939.2 delen, 1 pak en 1 omslag.

57. 1822-1851 (1 pak)58. 1880-190259. 1893-190360. 1911-1915, 1926-1939 (1 omslag)

61. Lijsten van in Goes woonachtige arbeiders.1888-1903.1 katern.

62, 63. Lijsten van door het Burgerlijk Armbestuur bedeelde personen.1892-1911.2 omslagen.

62. 1892-190163. 1901-1911

64. Lijst van personen, die ter gelegenheid van de kroning van Koningin Wilhelmina een extra soepverstrekking hebben ontvangen.1898.1 katern.

65. Lijst van met brood en kaas bedeelde personen bij het jubileum van Wilhelmina.1923.1 deeltje.