Interview Richard Martens Ygenwijs Magazine Editie 5

Interview Richard Martens

Richard Martens

Op onverwachte situaties precies goed kunnen re-ageren. Richard Martens (27) vergelijkt de passie van een olympische sporter graag met zijn vak als scheidsrechter op het voetbalveld. “Met alle kennis en training die je als professional hebt, op de juiste momenten kunnen ingrijpen. Daar zit voor mij de uitdaging van dit vak.” Ygenwijze Mathias interviewt het jonge talent uit Rijsbergen

Je combineert je werk als scheidsrechter bij de KNVB nu nog met het werk bij een productiebe-drijf in sportkleding. Maar als het aan jou ligt, blijf je dat niet heel je leven doen. Toch?“Dat klopt. We hebben een eigen merk. Ik ben ver-antwoordelijk voor alle hardloopkleding die geper-sonaliseerd wordt voor verschillende evenemen-ten, zoals de Ten Miles in Tilburg en de marathon van New York. ING en Ahold behoren daarbij tot onze grotere klanten. Daarnaast ben ik als scheids-rechter in dienst bij de Koninklijke Nederlandse Voetbalbond (KNVB). Daar gaat, naast mijn gewone werk, veel tijd in zitten. Het mooiste zou zijn als ik uiteindelijk bij de KNVB zou kunnen doorstromen. Op dit moment ben ik een stagiairscheidsrechter in het betaald voetbal. Het vak kent drie niveaus: masterclass, junior en senior. Senior is de hoogste positie: dan kun je ervan leven. Op dit moment sta ik op de masterclasslijst. Ik ben er voor het eerste jaar bij. Later hoop ik door te kunnen stromen naar het junior- en seniorniveau. Misschien breek ik zelfs wel internationaal door. Dat is mijn streven. Mijn droom.”

Een mooie droom. Waar is deze begonnen?“Op het voetbalveld. Het is zo gegroeid. Ik ken col-lega’s die tijdens hun jeugd al riepen dat ze scheids-rechter wilden worden. Dan ging de rest voetbal-len en toen zei zo’n kereltje: ‘Laat mij maar lekker fl uiten.’ Bij mij is het eigenlijk gekomen door de in-teresse in sport. Ik vind sport het mooiste dat er is. Sporten als tennis, zwemmen, voetbal en hockey vind ik geweldig. Maar het is ook de passie van het volgen. Bijvoorbeeld het kijken naar teletekst tij-dens de Olympische Spelen of de Tour de France. Ik kan gerust een hele middag naar een etappe kij-ken. Daar kan ik erg van genieten. Zelf voetbalde ik en kreeg op een bepaald moment een blessure. Ik ben toen maar begonnen met het leiden van wed-strijden en dat ging hartstikke goed. En ik vond het nog leuk ook. Een aantal mensen zag in mij talent en motiveerde mij om ermee verder te gaan. Ze vonden dat ik een hoger niveau aankon. Op een be-paald moment had ik door dat ik nooit profvoetbal-ler zou worden, hoewel ik dat wel het mooiste vind dat er is, topsporter worden. Gewoon alleen maar met sport bezig zijn. Toen dacht ik: dan ga ik toch door met fl uiten als dat is waar ik goed in ben? Ik kijk dán wel weer waar ik terecht kom. Dat is in een paar jaar tijd zo snel gegroeid dat ik nu tegen het betaald voetbal aanzit. En dat terwijl ik pas op mijn twintigste begonnen ben met fl uiten. De droom is in korte tijd vrij groot geworden.”

“Als ik niet de beste fluiter ben, hoor ik ook niet in de internationale top”Een interview met de ambitieuze scheidsrechter Richard Martens

Voorwoord | Tekst Noortje van Amerongen | Foto Ruben Jorksveld

Inhoudsopgave

Lekker belangrijk | Foto Tessa Wiegerinck

10 eigen wijsheden | Foto Tessa Wiegerinck

Anna Chojnacka | 1%CLUB | 1979 | Tekst Marieke Grondstra | Foto’s Brigitte Kroone

Kwetsbaarheid en verbinding | Column Sharona Lautoe

Y-generatie Evolutie | Tekst Itamar Sharon

Pitch jezelf | Tekst Dorianne Oerlemans

Zeker lezen, checken en bekijken | Tekst Berthe van Kesteren

Ygenwijs vanuit HR-bril | Column Harmen van Norel

Infographic | Renée Penris

Feedback | Tekst Alfons Mathijsen | Foto KOOTSJ

Inspirerende organisatie | Thuisafgehaald | Tekst Sabine van Baal

Een dagje dromen bouwen | Tekst Jeske Krens | Foto’s Jacqueline Fuijkschot

Het nieuwe kennis delen bij Seats2meet | Tekst Geert Bukkems

Inspirerende werkplekken | Foto’s Tessa Wiegerinck

Geef een vrouw een varken | Advertorial | 1%CLUB

Ygenwijs event

Ondernemende fotografen | Tekst Steven den Boer | Foto’s Hulya Kilicaslan, Sanne Steenbreker en Tessa Wiegerinck

Wie zijn hoed is dat? | Column Gonneke Bennes

Het nieuwe traineeship | Tekst Rob Biemans

Succesvolle zaken in Suriname | Tekst en foto’s Kirsten Dorrestijn

Op stage in Suriname | Tekst en foto’s Kirsten Dorrestijn

Inspirerende werkplekken | Wovox

Ghanese liefde | Tekst en foto’s Mirthe Smeets

Nieuwe rubriek | Op locatie | Tekst en foto’s Mathias de Graag

30to30 | Tekst Maaike Wijnstra

30to30 | Tekst Judith van den Bovenkamp

Tot slot

Richard Martens | Ygenwijze sporter | 1985 | Tekst Mathias de Graag

Boven jezelf uitstijgen | Column Rijk Smitskamp

Liefhebber | Column Petra Kruijt

Mink van der Weerden | Ygenwijze sporter | 1988 | Tekst Sandra Bats | Foto’s Tessa Wiegerinck

Ebrahim Hemmatnia | Ygenwijs&wereldwijd | 1976 | Tekst Mathias de Graag | Foto’s Tessa Wiegerinck

Voorwoord SportbYlage | Tekst Sander Roovers | Foto Tessa Wiegerinck

8

“Het allermooiste is om olympisch goud te halen,” vervolgt Richard. “Vind ik dan. Met voetballen staat een wereldkampioenschap en een Champions Le-ague hoger in hiërarchie dan de Olympische Spe-len, maar het mooiste lijkt mij om net zoals Epke Zonderland goud te halen op een manier waar ie-dereen ‘U’ tegen zegt. Dan richt je heel je carrière, al je trainingen en inspanning op één moment. Als je bijvoorbeeld meedoet aan de Tour de France kun je in drie weken een dipje hebben en alsnog als win-naar uit de bus komen.

Maar op de Olympische Spelen gaat het alleen om die ene dag of om die ene oefening. Bij de honderd meter sprint hebben we het dan over tien secon-den. Tien seconden waar je heel je carrière op richt. Dat je alles in het teken zet van dat ene moment, je hele leven lang, en dat het dan nog lukt ook. Dat lijkt me waanzinnig. Maar dat gaat bij mij natuurlijk niet lukken als scheidsrechter.

Dan maar proberen zo dicht mogelijk bij die erva-ring te komen. Dat je met je hobby en passie bezig kunt zijn lijkt mij sowieso al geweldig. Voetbal is daarin mijn passie. Als fulltime scheidsrechter ben je altijd met het spelletje bezig. Niet alleen met de wedstrijd zelf, want er komt nog veel meer bij kij-ken.”

Zoals wat?“Je hebt de voorbereiding. Dinsdagmiddag om

twaalf uur krijgen wij vanuit de KNVB via de mail te horen wie naar welke wedstrijd gaat in datzelfde weekend. Dat betekent dus dat er een scheidsrech-ter, twee assistenten en een vierde official naartoe gaan. Op dit moment ben ik vierde official in de Ere-divisie en scheidsrechter in de Jupiler League. Het is een moment waar je naar uitkijkt, het ontvangen van die mail. Het kan zijn dat je dat weekend voor de Eredivisie werkt, voor de Jupiler League mag fluiten of voor beide competities wordt gevraagd. Dat is altijd weer even afwachten. Zodra je de infor-matie hebt, bereid je de specifieke wedstrijd voor. Kijken wat de onderlinge stand is, zijn er randzaken die er spelen, staan er spelers op scherp? Met dat soort vragen houd je je bezig.

Qua training hebben we een inspanningsfysioloog die ons schema’s toestuurt die we moeten volgen. Daarnaast hebben we ook een hartsysteem waar we onze hartslagen mee meten en deze kunnen uploaden naar de KNVB. Ook houd ik een medisch dagboek bij: hoe ik mezelf elke dag voel en wat ik allemaal heb gedaan. Mediatrainingen, voedselad-viezen, de hulp van een fysiotherapeut: eigenlijk al-les wat sporters krijgen, krijgen wij scheidsrechters ook. Mentale weerbaarheid is tevens een onder-deel waar men op test. Als je in een stadion staat waar 40.000 man in één keer ‘boe’ begint te roe-pen als je iets wel of niet goed doet, moet je we-ten hoe je daarmee omgaat. Daar moet je ook in getraind worden.”

9


Inhoudsopgave
















Ygenwijs event











Tot slot







Heb je dat wel eens meegemaakt?“Ik heb nog nooit voor 40.000 mensen gestaan, maar ik heb wel wedstrijden gefl oten waar ik ie-mand een rode kaart gaf en dat je dan vier- á vijf-duizend man dingen hoort roepen die je liever niet hoort. Daar moet je wel objectief naar kunnen kij-ken. De meeste supporters kunnen dat niet echt. Dat is ook logisch. Als scheidsrechter moet je daar tegen kunnen.”

Leer je dat jezelf aan? Of krijg je daar begeleiding bij?“Vanuit de KNVB krijgen we daar les in. We heb-ben regelmatig bijeenkomsten waar dat mentale aspect terugkomt. Dan gaan we wedstrijdbeelden technisch analyseren. We hebben daarnaast ander-half uur mediatraining, zodat we weten hoe we met de pers om moeten gaan. Sportverslaggever Mark van Rijswijk geeft ons daar les in. We krijgen ook een aantal testen op het gebied van mentale weerbaarheid om te zien wat voor scheidsrechter je bent. Het is dus meer dan alleen op- en neerren-nen op het voetbalveld.”

Wat is het leukste om te doen?“Op het veld de juiste beslissing nemen. Dat is het leukste. Daarvoor sta je er. Het belangrijkste is dat je de wedstrijd in goede banen leidt. Dat doe je door de juiste beslissingen te nemen. De juiste be-slissing hoeft niet altijd dezelfde te zijn. Sommige regels zijn zwart-wit, zoals een doelpunt toeken-nen of niet, maar er zijn ook momenten waarop je

te maken hebt met een grijs gebied als het gaat om de juiste beslissing. Op dat moment de wedstrijd aanvoelen, de sfeer proeven en dan nog steeds de juiste beslissing nemen: dat is de kunst. Het is een uitdaging om deze juiste beslissing dan ook nog eens te kunnen nemen tijdens de lichamelijke in-spanning. De volledige focus kunnen houden. Daar gaat het om.”

Hoe zie je je internationale doorbraak voor je?“Hoe ik dat voor me zie? Goede vraag. Internatio-naal gezien is er een aantal richtlijnen. Je mag fl ui-ten tot je 45e. Daarna kun je op nationaal niveau gewoon weer verder. Ik ben nu 27. Dan zou ik dus ongeveer achttien jaar internationaal kunnen fl ui-ten. Ik wil mezelf daarvoor blijven ontwikkelen. Geluk speelt overigens ook een belangrijke rol. Er wordt gewerkt met contracten. Als er een contract afl oopt en hij wordt verlengd, dan is er een kleine-re kans voor mij. Wordt het contract niet verlengd, dan komt deze vrij en kan er iemand doorstromen. De KNVB zorgt er wel voor dat er elk jaar minimaal één persoon kan doorstromen, zodat je altijd wel kans maakt op promotie. We zitten op dit moment echter met dertien scheidsrechters in de master-class en zoals het er nu naar uitziet, kan er maar één promoveren dit seizoen. Dat zal voor mij als nieuwkomer niet realistisch zijn. Het zou heel mooi zijn, maar dan moet je gewoon geweldig fl uiten. Ik zou er graag bij zitten, maar de kans is klein. Hoe ik het dus voor me zie? Fit blijven, geluk hebben en goede rapporten scoren. Dat zijn de belangrijkste zaken denk ik.”

10


Inhoudsopgave
















Ygenwijs event











Tot slot







Heb je geduchte concurrentie? Zijn er scheidsrech-ters waar jij (nog) niet aan kan tippen? “Er zijn scheidsrechters, en dan spreek je echt over de elite in het wereldje, zoals Björn Kuipers en Bas Nijenhuis, die op het allerhoogste niveau fl uiten. Kuipers is bijvoorbeeld naar het afgelopen EK ge-weest. Als je ziet hoe ver die al is in zijn ontwikke-ling, moet ik nog veel leren om op dat niveau te komen. Dat heeft ook veel te maken met de er-varing die hij heeft en de wedstrijden die hij heeft gefl oten. Als ik ooit zo ver kom als Kuipers heb ik het heel goed gedaan. Als je spreekt over scherpte, dan zijn deze jongens met zulke andere dingen be-zig dan dat ik ben. Ik ben nog vooral met mezelf bezig en het creëren van automatismen. Dat heeft een Björn Kuipers allang onder de knie. Zij kunnen terugvallen op die basis, terwijl ik die basis nog aan het opbouwen ben.”

Mocht je internationaal doorbreken, hoe wil je dan bekend staan?“Echt een voorbeeld of een rolmodel heb ik niet. Er was wel een heel mooie scheidsrechter die mij qua manier van doen erg aansprak. Dat was de Ita-liaanse scheidsrechter Roberto Rosetti. Hij werkte heel erg met zijn persoonlijkheid. Hij straalde zo-veel uit. Het ene moment stond hij te lachen met de ene speler, en het andere moment draaide hij zich om en was hij ineens heel erg boos. En dan was hij ook écht boos. Dan zag je dat de betreff ende speler ook echt onder de indruk was. Maar Rosetti had ook op een leuke manier contact met de spe-lers. Dat is ook wel een beetje de manier waarop ik een wedstrijd probeer te leiden. Ik pas de regels wel scherp toe, maar ik probeer ook een stukje per-soonlijkheid mee te brengen. Ook om er een leuk potje van te maken.”

Hoe doe je dat? Persoonlijkheid in het spel bren-gen?“Er zijn momenten in een wedstrijd waarbij je wei-nig uit kan richten met je persoonlijkheid. Dat zijn de zwart-witmomenten zoals een gele of rode kaart. Of het toekennen van een doelpunt. Maar juist dat grijze gebied, waarbij de situatie of de sfeer van de wedstrijd erg bepalend is, leent zich goed voor een persoonlijke touch. Als een speler net op het randje van een overtreding staat, probeer ik hem met mijn persoonlijkheid duidelijk te maken waar de grens bij mij ligt. Bij iedere scheidsrechter ligt die grens anders.

De kunst is om het spel zo goed mogelijk te mana-gen dat je alles in de hand kan houden door jezelf te zijn.”

Hoe zou jij jezelf omschrijven als scheidsrechter?“Ik denk dat ik zowel binnen als buiten het veld hetzelfde ben. Er zijn mensen die juist het tegen-overgestelde zijn: introvert persoon, maar extra-vert op het veld. Ik zou mezelf als rustig en kalm omschrijven. Ik ben meer op de mens dan op de re-gels. Dus meer op het persoonlijke contact in plaats van: ‘hier heb je het boekje met spelregels en zo gaan we het doen.’ Ik probeer spelsituaties op een amicale manier op te lossen. Ik weet alleen niet of andere mensen mij zo zouden omschrijven.”

Nee?“Misschien een beetje. Door verschillende testen weet ik dat mijn zelfb eeld redelijk overeen komt met de werkelijkheid. Rustig en nadenkend: zulke termen komen vaak naar voren tijdens deze tes-ten.”

Nog even terug naar het geluk. Het geluk dat jou die internationale carrière moet bezorgen. Wat als het uitblijft?“Goede vraag. Allereerst zou ik mij afvragen waar-om het geluk niet aan mijn zijde staat. Als er wordt gezegd dat ik de beste ben, maar er is geen inter-nationale plek of ruimte om mij door te laten stro-men, dan zou ik wel balen. Dan heb je pech. Maar als er iemand beter is, dan ben ik wel van mening dat diegene die plaats moet krijgen. Niet ik. C’est la vie. De beste scheidsrechters moeten ook op de beste plekken terecht kunnen komen. Als ik niet de beste fl uiter ben, hoor ik ook niet in de internatio-nale top.”

Mathias de Graag

Scherp | Eigenzinnig | Ygenwijs | Doortastend | Plattelandfi losoof

11


Inhoudsopgave
















Ygenwijs event











Tot slot







Interview Richard Martens Ygenwijs Magazine Editie 5

Business

Transcript of Interview Richard Martens Ygenwijs Magazine Editie 5