Interpretatie bloedonderzoek

G. Junius, DVM, Dip ECVIM – CA Dierenartsencentrum Hond en Kat

Interpretatie bloedonderzoek

Inleiding

Afname van staal? Wat onderzoeken? Interpreteren?

Staalname

Voorkom hemolyse en lipemie NUCHTER!

Lipemie: glucose/Ca/Creat/TE/leverwaarden: verhoogd

Jungulair Minimaliseren van potentiële celbeschadiging

Rode dop – paarse stop – grijze – licht blauwe Buisjes voldoende vullen en zwenken

Citraat onvoldoende gevuld Verlengde stollingstijden

EDTA niet voldoende gevuld Verlaging van de HCT

Serum tube

Cultuur vocht Paarse tube

Cel analyse

Staalname Stolling

Stollingsfactoren labiel Grote vene

Continue bloedvloei Correct vullen van citraat tube! Ideaal

Centrifugeren en gecitreerd plasma koel bewarenIndien pas onderzoek > 24 uur: invriezen gecitreerd plasma

Interpretatie bloedonderzoek

Inleiding Afname van staal Wat onderzoeken? Hoe interpreteren?

Interpretatie bloedonderzoek

Inleiding Wat onderzoeken?

Patiënt Klinisch onderzoek Probleemlijst en differentiaal

diagnose Hoe interpreteren?

Patient!

Neutropenia and thrombocytopenia in three dogs treated with anticonvulsants

Three dogs became lethargic and had poor appetites within 2 months after anticonvulsant treatment was initiated to control seizures. Dogs were neutropenic, thrombocytopenic, and anemic and had splenomegaly. Sensitivity to phenobarbital and related anticonvulsants may induce life-threatening leukopenia, thrombocytopenia, and anemia in dogs. Phenobarbital-induced neutropenia in these 3 dogs may have posed a risk for developing bacteremia. It is important for clinicians to be aware of adverse effects so that adequate precautions can be taken. A baseline hemogram should always be obtained before starting anticonvulsant treatment, and periodic hemograms should be obtained to monitor animals. Furthermore, client education should include instructions on recognizing signs of bacteremia, thrombocytopenia, and anemia.

Greyhound, 3 jaar Ras gerelateerde Tcpenie (klinisch

asymptomatisch) Greyhounds

Normaal 100 en 150 000 Cavalier King Charles spaniels

Erfelijke macrotrombocytopenie (beta-tubulin defect) 25 – 100 000

Hogere HCT (48 – 64%) Volwassen waarden: 9-10 maanden leeftijd Negatieve correlatie met Tc aantal Hg hogere O2 affiniteit Hogere bloedviscositeit Als HCT lager dan 50!

Greyhound, 3 jaar

Lagere WBC aantal – NF en lymfocyt aantal Ondergrens of juist eronder

Hogere creat Spiermassa GFR bepalingen

Geen verlaagde GFR

Greyhound, 3 jaar

Lagere T4 91% van de honden onder de

referentiewaarde cTSH

Lagere TE - Lagere gehalten van globulines alfa en beta globulines

Haptoglobuline – acid soluble glycoproteine Geen significant verschil in albumine en gamma

globuline ratio

Greyhound, 3 jaar

Na hoog Juveniele pancreasatrofie

2009 Exocrien en endocrien pancreas

EPI en IDDM

Stollings! 10% van de greyhounds: VWF < 30%

Greyhound, 3 jaar

10 – 15% van de greyhounds heeft bloedingen na minimaal invasieve chirurgie (meestal 36 - 48 uur nadien)

Overmatige bloeding en kneuzingen Stolling en plaatjes normaal Thrombo-elastografie

Greyhounds have weaker clots then non greyhounds

Slower clot kinetics Verhoogde fibrinolyse? onderzoek

Greyhound, 3 jaar Postoperative bleeding in

retired racing greyhounds.

Lara-García A, Couto CG, Iazbik MC, Brooks MB.

BACKGROUND: Some retired racing Greyhounds (RRG) that undergo surgery bleed excessively. Hypothesis: Greyhounds that bleed excessively will have one or more preoperative hemostatic abnormalities that can be used to predict the risk and severity of postoperative bleeding. ANIMALS: Eighty-eight RRG undergoing ovariohysterectomy or castration.. CONCLUSIONS AND CLINICAL IMPORTANCE: The results indicate that this excessive postoperative bleeding is not attributable to a primary or secondary hemostatic defect, but could result from altered fibrinolysi

Greyhound, 3 jaar Thromboelastographic tracings in retired racing greyhounds

and in non-greyhound dogs.

Vilar P, Couto CG, Westendorf N, Iazbik C, Charske J, Marín L.

BACKGROUND: Bleeding disorders in patients with normal coagulation test results are frequently reported in Greyhounds. The purpose of this study was to compare Greyhounds to non-Greyhounds by thromboelastography (TEG). HYPOTHESIS: TEG parameters in Greyhounds are different from those in non-Greyhounds.. CONCLUSION: In Greyhounds, clotting kinetics are slower and clot strength are weaker than in non-Greyhounds, supporting the increased tendency to bleed observed after minor trauma or surgical procedures in the breed. The findings may also be attributed to blood viscosity or to the concentration of citrate in the sample (ie, Greyhounds have higher hematocrit and less plasma per unit volume).

Thyroid function testing in Greyhounds.

CONCLUSIONS AND CLINICAL RELEVANCE:

Previously established canine reference range values for basal serum T4 and fT4 may not be appropriate for use in Greyhounds. Greyhound-specific reference range values for basal serum T4 and fT4 concentrations should be applied when evaluating thyroid function in Greyhounds. Basal cTSH concentrations in Greyhounds are similar to non-Greyhound pet dogs.

Inleiding 1. Welke test is noodzakelijk en welke

niet! Kostprijs – effect op onderzoek/behandeling

2. Septicisme: “clinicians should not believe all numbers”!! Patiënt – Klinische klachten! – klinisch onderzoek Interpretatie labo- onderzoek - patiënt! Onverwachte resultaten

Zijn ofwel foutief of herbekijken van je diagnose na controle resultaat eventueel controle op nieuw staal

Trends over verschillende dagen zijn dikwijls meer informatief dan een resultaat op 1 dag

Inleiding 3. Referentiewaarden: 90 - 95% of

normale dieren 5% (10%) of tests are outside the reference

intervals Zijn frequent niet optimaal

Are usually derived from limited numbers of adult animals not segregated by age, sex, or breed Bv pup eiwitten – Ca - fosfaat

One should interpret minor changes carefully!!! The clinician should not overinterpret

small changes from reference values Creat – Tc

Inleiding

4. Geen enkele test is 100% sensitief and 100% specifiek voor een aandoening Sensitiviteit

Kan om het oppikken van de aandoening Specificity

What is the chance that an animal with a positive test actually has the disease? Bv specificiteit van de test 95%: 5% vals pos

Inleiding

1. Welke test is noodzakelijk en welke niet!

2. Septicisme: “clinicians should not believe all numbers”!!

3. Referentiewaarden 90 - 95% of normale dieren Niet altijd optimaal

4. Geen enkele test is 100% sensitief and 100% specifiek voor een aandoening

Hematologie

Bloedbeeld

Rode bloedbeeld Witte bloedbeeld Trombocyten Reticulocyten Reticulocyten

index Stollingsonderzoek

Hematologie

Rode bloedbeeld Hg – HCT - Erythrocyten MCV – MCH - MCHC Reticulocyten Reticulocyten index CHR

Bespreking van parameters – bloeduitstrijkje

Benadering van een patiënt met een afwijkende HCT - MCV

Erythropoëse Erythropoëse

Beenmerg Erythropoëtine

Productie: Nier Stimulans: hypoxie thv nier

+ effect erythropoëse T4 – GH – corticoiden

- effect erythropoëse TNF en IL 1

Afwijkingen Anemie

Non regeneratieve Regeneratieve anemie

Erythrocytose: Polycythemie

Erythropoëse Jonge RBC: reticulocyten

BNM: Proerythroblast naar reticulocyt: 7 dagen

RT blijven in beenmerg: 24-48 uur waarna ze in circulatie komen en volwassen worden naar RBC: 24 – 48 uur

Hematologie: HCT

Honden 1. Ras

HCT van greyhounds: 52 – 60% St bernards: HCT: 35 – 40%

Hematologie: HCT Honden

2. Leeftijdsgebonden afwijkingen HCT lager bij jonge Ca

Bij geboorte, Hg, HCT en RBC zijn bijna normaal, maar verminderen erg snel in de eerste 2 maanden: Nadir tegen de hoge 20 – lage 30%

Na de leeftijd van 2 maanden geleidelijk stijging van deze waarden en deze bereiken volwassen waarden tegen de 6 maand – 1 jaar leeftijd Honden jonger dan 1 jaar hebben lager

aantal erythrocyten –Hgconcentratie– en erythrocyt indices

Hematologie: HCT

Katten Vervanging van de foetale RBC bij een

leeftijd van 1-4 maanden Aantal RBC – HCt en Hb neemt en normale

waarde aan tegen de leeftijd van 1 tot 4 maanden (1 tot 4 maanden)

Hematologie: RBC indices MCV

MCHC

Zijn “mean values” Frequent binnen de referentie Niet zo sensitief!

Je moet al erge afwijkingen hebben in een groot aantal RBC ( > 20% van RBC) alvorens deze waarden gaan afwijken van de normale referentiewaarden

Not very sensitive Indien afwijkend zeker gebruiken!!!!!

Hematologie: RBC indices MCV

Indicatie gemiddelde grootte van de RBC Macrocytair – normocytair – microcytair Pasgeboren hoger

Naar adulte waarden tegen de leeftijd van 2-3 maanden

Rasverschillen Macrocytair

Sommige lijnen van Toy en miniatuur poedels Erfelijke macrocytose

Microcytair Japanse akita honden hebben microcytaire

RBC

Hematologie: RBC indices MCV: gestegen!: Macrocytose

Regeneratieve bloedcelrespons: hemolyse en bloedverlies

Erfelijke macrocytose poedels: miniatuur – toy Erfelijke stomatocytose

alaskan malamute, drentse patrijshond, miniatuur shnauzers

Ras: Greyhound (hogere referentiewaarden voor HCT en MCV)

FeLV – preleukemie Zonder polychromasie - +/ -anemie

PRCA – aplastische anemie Oude staal (> 24 uur) - autoagglutinatie

Stomatocytose

Hematologie: RBC indices MCV gedaald: MICROCYTOSE

Familiale microcytose in Akitas Japanse rassen (akita – shiba INu)

Chronisch ijzer tekort Anemie tgv. inflammatoire aandoening PSS – hepatic failure Andere

Pyridoxine deficiëntie - Cu deficiëntie - Medicatie en chem. Toxines

Hematologie: RBC indices MCHC

Geeft de Hg inhoud weer Hyperchroom

Lipemie Intravasculaire Hemolyse Vele Heinz bodies – uitgebreide sferocytose

Normochroom Normale dieren Non regeneratieve anemie

Hypochroom: Lage Hg concentratie Regeneratieve anemie Fe defcientie Lever falen (zelden)

Hematologie: RBC indices CHR

Reticulocyt Hg gehalte Lage CHR suggestief voor Fe deficientie

Opm Vals laag in PSS?

CHR: verhoogd: ?

RDW Beschrijving van de variabiliteit in RBC

grootte Meer gevoelige parameter van verandering

in RBC grootte dan MCV Geen gemiddelde waarde maar beschrijft de

gehele RBC populatie

Hematologie

Rode bloedbeeld Hg – HCT - Erythrocyten MCV – MCH - MCHC Reticulocyten Reticulocyten index

Bespreking van parameters – bloeduitstrijkje

Benadering van een patiënt met een afwijkende HCT - MCV

Hematologie: Reticulocyten

Reticulocyten Jonge RBC Worden vrijgesteld uit het BNM oiv EPO

geproduceerd in respons op weefsel hypoxie Blijven in BNM voor 2 tot 3 dagen alvorens in het perifeer bloed

terecht te komen In circulatie/milt worden ze volwassen RBC in 24 tot 48 uur

RNA voor hg synthese Blauwe granules NMB kleuring

Hematologie: Reticulocyten Reticulocyten

Meestal groter dan volwassen RBC macrocytose Polychromatophiel (polychromasie)

Verschillende kleuren - Oranje kleur van Hg en blauwe RNA

Hond: reticulocyten Kat: aggregaat RT

Hematologie: Reticulocyten Reticulocyten

Evaluatie sterkte erythropoësis! Maximum productie: 4 -7 dagen

Honden: alle reticulocyten: aggregaat vorm Katten: 2 vormen: aggregaat en punctaat

Enkel de aggregaat reticulocyten recente beenmergrespons en worden geteld

Punctaat worden geteld als volwassen RBC Overgangsvorm is moeilijk te classificeren

Reticulocytentelling

Reticulocytose en polychromasie piek Na 4-5 dagen indien normale

beenmergfunctie Aandoeningen geassocieerd met

reticulocytose en polychromasie acuut bloed verlies hemolyse beginnende Fe deficiëntie anemie

(jonge) Combinatie

Reticulocytentelling

Geen reticulocytose of polychromasie Gedurende eerste 2-3 dagen van een

regeneratieve anemie Aandoeningen geassocieerd met

gedaalde productie en maturatie Milde anemie (Hond: HCT:>30% - Kat:

HCT:>20%) Non regeneratieve anemie

Anemie tgv. chronisch ziek zijn Beenmerg aandoening Chronisch bloedverlies (Fe tekort)

Reticulocytentelling % Reticulocyten

Reticulocyten/volwassen RBC

Graad v stimulatie % reticulocyten Ca % reticulocyten Fe

Normaal 1 0- 0,4

mild 1-4 0,5 - 2

matig 5-20 3 - 4

erg > 20 > 4

Reticulocytentelling Absolute aantal reticulocyten!

Reticulocyt percentage X RBC Normaal: 60 – 80,000 Mild: 150,000 Matig: 300,000 Erg: 500,000

regeneratie Ca RT Fe aggr RT Fe punct Rt

geen 60,000 < 40,000 < 200,000

mild 60 - 150,000 40 - 70,000 500,000

matig 150 - 300,000 70 - 100,000 1,000,000

duidelijk > 500,000 > 200,000 1,500,000

Reticulocytentelling Gecorrigeerde reticulocyten %

reticulocyten % x gemeten hematocriet normale hematocriet

> 1% bij Fe en > 2 % bij Ca

Reticulocyten index gecorrigeerde reticulocyten %

maturatiefactor Maturatiefactor is niet bekend bij de kat RI > 1%: regeneratieve anemie RI > 3%: uitgebreide regeneratieve respons

Reticulocyten

KATTEN

Hematologie: Reticulocyten

Beenmergrespons Polychromasie Reticulocyten MCV RDW: gestegen reticulocytose

Graad van anisocytose Regeneratieve anemie (jonge

macrocyten)

Hematologie Rode bloedbeeld

Hg – HCT - Erythrocyten MCV – MCH - MCHC Reticulocyten Reticulocyten index

Bespreking van parameters – bloeduitstrijkje

Benadering van een patiënt met een afwijkende HCT - MCV

Bloeduitstrijkje

Zo vlug mogelijk na afname van bloedstaal

Onderzoek in de monolayer

Maken van een bloeduitstrijkje

Bloeduitstrijkje

Bloeduitstrijkje RBC

Kleur – grootte- vorm en kijken voor inclusies

RBC hond: centraal opklaring en groter (7um)dan RBC katten (5,5 um) Abnormale RBC in laag aantal kan

normaal zijn en worden aangetroffen bij normale dieren

Bloeduitstrijkje

RBC Anisocytose

Variatie in cel grootte Jonge RBC (Reticulocyten) zijn groter

(macrocytair) dan volwassen RBC Deze gaan ook blauw-grijs kleuren:

polychromasie (blauwe grijze kleur) Normaal: klein aantal jonge RBC <

1%

Bloeduitstrijkje RBC

Polychromasie Grotere – blauwere RBC

Ca: reticulocyten en Fe aggregaat ret Indicatie voor een verhoogde vrijstelling van

jonge, macrocytaire hypochrome erythroide cellen vanuit het beenmerg

Poikylocytose Variabel RBC vormen

Verder differentiëren (acanthocyten – shistocyten)

Bloeduitstrijkje RBC

Verschillende vormen Sferocyten

Kleiner en donkerder – geen centrale opklaring Grote hoeveelheden: IMHA

Niet altijd aanwezig bij dieren met IMHA HZ body HA – Zn toxicose Enkele MAHA

Eccentrocyten RBC met een shift van hun Hg naar 1 kant

Oxidatieve beschadiging Studie caldin

Hond: Intoxicaies:look- uien – medicatie DM – T cell lymfoma – vit k antagonisme

Bloeduitstrijkje

RBC Acanthocyten/Shistocyten/RBC

fragmentatie/leptocyten/echynocyte (burr cells) Shistocyten

RBC fragmentatie Intravasculair trauma/Hgsarcoma/MAHA Fe deficientie – GMN

HZ Bodies Smalle circulaire structuren in of protruding from the cell Zelfde kleur of lichter Gedenatureerd Hg tgv oxidatieve beschadiging

Howel Jolly bodies/ nRBC /basofiele stippeling

Bloeduitstrijkje Op bloeduitstrijkje regeneratie index

Polychromasie Anisocytose met macrocytose Andere

Howel jolly bodies Target cellen

Lever/nieraandoeningen Basofiele stippeling

Pb intoxicatie Nucleated RBC

Als zonder regeneratie

• Pb intoxicatie – myeloproliferatieve aandoeningen – miltaandoeningen (neoplasie)

Bloeduitstrijkje Bloedplaatjes

Toestellen Accuraatheid is erg variabel volgens toestel Vooral Fe: kleine RBC als Tc tellen en grotere Tc als RBC tellen Klonters: worden niet geteld door analysetoestel en valse

verlaging! Na citraat tube

Aantal Normaal tussen de 8 – 29 Tc/100X olie-immersie 1 per olie-immersie – 15 000 werkelijkheid Plaatjesklontering nakijken: vals aantal!

Vooral bij Fe Morfologie

Grote plaatjes Verhoogde productie Niet echt diagnostisch

Bloeduitstrijkje Autoagglutinatie – rouleaux

Autoagglutinatie Immuungemedieerde aggregatie van RBC in druiventroslike

klusters Echte autoagglutinatie = positieve Coombs reactie

Rouleaux Linking of RBC into chains zodat het gelijkt op een rolletje

munten Enige vorm van rouleaux kan bij honden en zelfs meer bij

katten Indien uitgesproken

Rouleaux is door verhoogd fibrinogeen en globulines Onststekingsproces AB geproduceerd door een lymfoide neoplasie

DD rouleaux en agglutinatie Bloed mixen met eenzelfde hoeveelheid Nacl

Autoagglutinatie

Hematologie Rode bloedbeeld

Hg – HCT - Erythrocyten MCV – MCH - MCHC Reticulocyten Reticulocyten index

Bespreking van parameters – bloeduitstrijkje

Benadering van een patiënt met een afwijkende HCT - MCV

Benadering van een patiënt met een afwijkende HCT

HCT te hoog Normaal voor het ras DH

Klinische toestand – Totaal Eiwit Ev vocht geven

Polycythemie

HCT te laag Leeftijd van de patiënt Overhydratatie

Totaal eiwit Anemie

Benadering van een patiënt met een afwijkende HCT

HCT te laag Leeftijd van de patiënt Overhydratatie

Totaal eiwit Anemie

Benadering van een patiënt met een afwijkende HCT

HCT te laag Anemie

Klassificatie Graad Sterkte erythropoëse Indices

Klinische benadering

Anemie

Klassificatie Klassificatie adhv ergheid van de

anemie Klassificatie adhv sterkte van de

erythropoëse Klassificatie adhv bloed cel volume

en Hg concentratie

Klassificatie van anemie

Klassificatie adhv ergheid van de anemie

Hond Kat

Mild 30-37 20-26

Matig 20-29 14-19

Erg 13-19 10-13

Zeer erg < 13 < 10

Klassificatie van anemie

Klassificatie adhv ergheid van de anemie Milde anemie

is meestal secundair aan andere problemen en deze herstellen na oplossen primair probleem

Anemie tgv. chron ontsteking – lever/nier – endocriene afwijkingen

Zeer erge

BNM aandoeningen

Klassificatie van anemie

Klassificatie adhv sterkte van de erythropoëse

Evaluatie reticulocyten respons

Klassificatie van anemie Klassificatie adhv bloed cel volume en Hg

concentratie Macrocytaire hypochrome anemie

Normocytaire normochrome anemie Beschouwen als regeneratief indien

polychromasie en of reticulocytose Microcytaire hypochrome anemie

Macrocytaire normochroom

Benadering van een patiënt met een afwijkende HCT

HCT te laag Anemie

Klassificatie Graad Sterkte erythropoëse Indices

Klinische benadering

Oorzaken van anemie

Bloedverlies

Bloedafbraak – Hemolyse

Gedaalde of ineffectieve erythropoëse

Combinatie van bloedverlies/hemolyse/ onvoldoende erythropoiëse

Bloedverlies

intern

extern

Bloedverlies: intern of extern

Verlies van bloed veroorzaakt verlies aan plasma-eiwit (dus daling in het bloed!)

Het verlies aan plasma-eiwit is vooral uitgesproken bij extern bloedverlies; bij intern verlies kan heropname de productie in de lever aanvullen, en zullen minder uitgesproken dalingen van het eiwit optreden en vlugger herstel HCT

Bloedverlies: Etiologie

Trauma/chirurgie

Bloedende lesies/tumoren GI tumoren – GI ulceraties – Hgsarcoma

Parasieten Haakwormen – vlooien - coccidiose

Stollingsproblemen TCpenie – TCpathie – verworven en aangeboren

stollingsafwijkingen – VWD - DIS

Bloedverlies

De patiënt met bloedverlies heeft normaal een regeneratieve anemie, MAAR er zijn 2 uitzonderingen:

Het duurt 3 dagen vooraleer de reticulocyten stijgen, dus in begin RI<1, nadien RI>1

Chronisch verlies van bloed (vb. tumor in maagdarmstelsel) kan ijzergebrek veroorzaken, en hierdoor RI<1

Bloedverlies Onmiddellijk na bloedverlies

Plasma eiwit en HCT normaal Verlies van RBC en plasma

Na 4 uur daling HCT en eiwit Vocht van interstitium naar vloedvaten

Eiwit eerst (miltcontractie) Pas echt idee van juiste daling HCT na ten vroegste

24 uur na optreden van bloeding Interne bloeding

66% van RBC en eiwit terug gereabsorbeerd Externe bloeding

Plasma eiwit normaal na 5-7 dagen HCT wat langer 2-3 weken Dus als eiwit laag blijft: persisterend bloedverlies

Bloedverlies Chronisch bloedverlies

Microcytaire hypochrome anemie Trombocytose Ureum Als erg bloeden verlaagd Eiwit Begin nog een regeneratieve anemie maar als

Fe tekort non regeneratief

Hemolytische anemie

Symptomen van hemolyse Anemie

Bleke slijmvliezen Zwakte Tachycardie en tachypnee/dyspnee Icterus

DD leveraandoening

Hgemie Hgurie

Hemolytische anemie Immuun gemedieerd

MAHA

Heinz body hemolytische anemie, MetHg

Toxische hemolyse

Hypofosfatemia

Bloed parasieten

Bacterieel

Hemofagocyterend syndroom

Erfelijke RBC enzym deficiënties

Combinatie B + H

DIS: stollingsstoornis + MAHA

Niet regeneratieve anemie Secundaire anemie

Fe deficiëntie anemie

Beenmergaandoeningen

Medicatie geïnduceerde hematologische dyscrasie

Infecties

Niet regeneratieve anemie Secundaire anemie

Anemie tgv inflammatoire aandoening

Anemie tgv chronisch nierfalen Anemie tgv chronisch leverfalen Hypothyroïdie en

hypoadrenocorticisme

Fe deficiëntie anemie

Niet regeneratieve anemie Secundaire anemie

Fe deficiëntie anemie

Beenmergaandoeningen Aplastische pancytopenie PRCA Myelofibrose Myelodysplasie Leukemie Hemofagocyterend syndroom

Medicatie geïnduceerde hematologische dyscrasie

Infecties

Niet regeneratieve anemie Secundaire anemie

Fe deficiëntie anemie

Beenmergaandoeningen

Medicatie geïnduceerde hematologische dyscrasie Oestrogenen Chemotherapie Fenylbutazone TMPS Griseofulvine Cephalosporines CA Fenobarbital (Ca) Anti thyroidale medicatie RHEPO

Infecties

Niet regeneratieve anemie Secundaire anemie

Fe deficiëntie anemie

Beenmergaandoeningen

Medicatie geïnduceerde hematologische dyscrasie

Infecties Parvo FeLV FIV Ehrlichiose Bacteriële septicaemie Endotoxemie

Benadering van een patiënt met een afwijkende HCT

HCT te laag

Anemie Klassificatie

Graad Sterkte erythropoëse Indices

Klinische benadering

Diagnostische benadering

1. De ergheid van de anemie Milde anemie (Hond > 30, Fe > 20)

Frequent secundair probleem: stap n°4 Matig tot erge anemie

Stap n°2

2. Bepaal de beenmergrespons Regeneratief – non regeneratief

Polychromasie - Reticulocyten ( 4-5 dagen) RBC indices

Diagnostische benadering

3. Regeneratieve anemie Hemolyse:

Normaal of verhoogd eiwit! +/- Icterus

Uitz MAHA – DIS Indien geen icterus of oorzaak voor hemolyse

DD: Chronisch milde bloeding of een vroegere bloeding

Bloeduitstrijkje Coombs – osm. Fragiliteit - agglutinatie Hgurie: intravasculaire hemolytische anemie

Diagnostische benadering

3. Regeneratieve anemie Bloedverlies

Neiging voor hypoproteïnemie – hypoalbuminemie

Intern verlies – chronisch mild bloedverlies lijkt op hemolytische anemie Kijken voor Tcpenie en

stollingsafwijkingen Locaal proces

Diagnostische benadering

4. Non regeneratieve anemie Microcytaire (hypochrome) anemie

Meestal Fe deficiëntie anemie Macrocytaire normochrone RBC kat

Zonder reticulocytose FeLV geïnduceerde myelodysplasie

Normochrone normocytaire anemie Niet specifiek Graad van anemie!!!!!!!!!!!!!!!!!

Beenmergevaluatie

Diagnostische benadering

4. Non regeneratieve anemie Beenmergevaluatie

Diagnostische benadering

4. Non regeneratieve anemie Zoek naar indicatie ontsteking - Lever en

nierparameters - endocriene aandoeningen Milde normocytaire normochrome anemie

Indien indicatie leukemie of dysplastische veranderingen Beenmerg

Tcpenie Ehrlichia

Pancytopenie – bicytopenie Ehrlichia – parvo medicatie Beenmerg

Hematologie: HCT

HCT te hoog Normaal voor het ras DH

Klinische toestand – Totaal Eiwit

Ev vocht geven Polycythemie

Polycythemie

Classificatie Relatieve Absoluut

Primaire Secundaire

Appropriate inappropriate

Atypische

Polycythemie

Relatieve erythrocytose Verhoogde HCT door gedaald plasmavolume of

miltcontractie (epinefrine - voorbijgaand) Laatste eerder in katten en eventueel kan dit gezien

worden bij bepaalde rassen Greyhond – deerhound – Afghaan – I wofshond

(Frequent) verhoogde Plasmaproteïnen concentratie

Zonder verhoogde beenmergproductie: normaal beenmerg

Eventueel prerenale azotemie Voorbijgaand – fysiologische leucocytosis

DH – hemoconcentratie – miltcontractie

Polycythemie

Absolute erythrocytose Absolute verhoging van het aantal circulerende RBC tgv

een verhoogde beenmergproductie

Primaire Secundaire erythrocytose tgv

verhoogde EPO productie

Atypische

Polycythemie

Absolute erythrocytose Primaire

Clonale proliferatie erythroide precursorcellen met maturatie en differentiatie in morfologisch normale RBC

De proliferatie is niet gecontroleerd door het normale feedback mechanisme en wordt niet gestuurd door EPO PV: chronische Myeloproliferatieve

aandoeningen EPO: normaal – laag

Arteriele PO2: normaal – licht gedaald Uitgesproken verhoogde HCT > 60% Beenmerg: erythroide hyperplasie

splenomegalie – hepatomegalie – trombosis – bloedingen en epilepsie

Polycythemie

Absolute secundaire erythrocytose Hoog EPO

Appropriate: laag arterieel PO2 (<< 90%) Cong. CV aandoeningen (Re – Li shunt) Chron. Erge longaandoeningen Wonen op hoogte Carboxy en methg

Inappropriate: normaal arterieel PO2 (> 90%) Geen systemische hypoxie

Niertumoren Andere tumoren (levertumoren)

Locale nieraandoeningen Goedaardige cysten - Pyelonefritis – hydronefrose

Endocriene aandoeningen Hyperthyroidie – phaeocromocytoma – Cushing -

hyperandrogenisme

Polycythemie Diagnostische aanpak

Exclusie labo fout – is de erythrocytose continu Evaluatie voor relatieve erythrocytose

DD: miltcontractie – stress – kijk voor DH en hemoconcentratie Controle nierwaarden en eiwitten Normalisatie na oplossen van DH

Kleur slijmvliezen Donkerrood – cyanosis

Polycythemie Diagnostische aanpak

Cardiopulmonaire aandoening Bloedgassen: hypoxemie: Po2<80 mmHg – O2 saturatie<

92% Indien geen hypoxemie: Nierlesies Indien geen nierafwijkingen, zoek voor neoplasie elders EPO bepaling Beenmerg: morpholigie RBC en voorllopers?