Integraal informatiemanagement mogelijk Maak BIM...

3
Eigenaren en gebruikers van gebouwen en facilitaire diensten omarmen steeds meer de Big Data-mogelijkheden en stappen over van CAD naar BIM. De behoefte aan integratie van data van ‘De Bouw’ met ‘De Gebruikers’ neemt exponentieel toe. Het wordt tijd de ‘I’ van BIM te voeden met gebruiksdata. Informatie over gebruik van de bestaande gebouwde omgeving als basis gebruiken voor programmering en transformatie van ruimte en facilitaire diensten, is wat BIM circulair maakt. Door Menno de Jonge en Fred Kloet Maak BIM circulair! A rchitecten, bouwers en installa- teurs worden steeds meer kennis- werkers en vastgoed- en facility managers worden steeds meer assetmanagers met een service mindset. De nu al decennia durende procesin- tegratietrend is de individuele bouw- en FM- silo’s ontstegen en gaat nu zorgen voor inte- gratie van programmering, ontwerp, bouw, exploitatie en gebruik. De behoefte aan inte- graal informatiemanagement neemt al jaren toe. Dit is overigens iets anders dan het koppe- len van data. Net als integraal facility manage- ment niet het zelfde is als multiservices. Het verschil zit hem in de toegevoegde waar- de die procesintegratie levert. Een soort van 1+1=3. BIM zorgt voor integratie van infor- matie over gebouwen. De geometrische data, veelal bouwkundig, vormen de basis. Daaraan worden objecten gekoppeld. Dat kunnen bijvoorbeeld installaties of vaste inrich- ting zijn. De integratie van geometrie en objecten in een driedimensionaal perspectief zorgt voor de beleving van de toegevoegde waarde ten opzichte van tekenen in de 2D- wereld van CAD. Objecten kunnen in hun omgeving integraal worden beoordeeld. Gebruikers kunnen zich dan ook makkelijker de integrale opbrengsten visualiseren van een in een BIM gepresenteerde werkplek dan een in een plat vlak. Ze kunnen zichzelf gewoon makkelijker verplaatsen in de derde dimensie. En als ook een 4D- en 5D- (geld en tijd) per- spectief wordt toegevoegd, beantwoordt dit ook aan het integrale perspectief van de faci- lity manager. Deze krijgt de mogelijkheid zijn dienstverleningsstrategie real-time te integre- ren met de gebouwde omgeving en sneller en beter diensten te verlenen aan zijn gebruikers. Eindgebruikers stellen immers per definitie integrale vragen. Ze zeggen ‘Het is hier te warm’ in plaats van ‘Op bouwlaag 3 stramien Integraal informatiemanagement mogelijk 22 Oktober/November 2015 Artikel Bij Circulair BIM zijn alle partijen betrokken die ooit met het te bouwen object te maken zullen krijgen. CAD715.qxp_CAD 2-2006 16-10-15 15:53 Pagina 22

Transcript of Integraal informatiemanagement mogelijk Maak BIM...

Page 1: Integraal informatiemanagement mogelijk Maak BIM …nederland.procosgroup.com/assets/files/BIM_Circulair.pdf · Integraal informatiemanagement mogelijk 22 Oktober/November 2015 A

Eigenaren en gebruikers van gebouwen en facilitaire diensten omarmen steeds meerde Big Data-mogelijkheden en stappen over van CAD naar BIM. De behoefte aanintegratie van data van ‘De Bouw’ met ‘De Gebruikers’ neemt exponentieel toe.Het wordt tijd de ‘I’ van BIM te voeden met gebruiksdata. Informatie over gebruikvan de bestaande gebouwde omgeving als basis gebruiken voor programmering entransformatie van ruimte en facilitaire diensten, is wat BIM circulair maakt.

Door Menno de Jonge

en Fred Kloet

Maak BIM circulair!

Architecten, bouwers en installa-teurs worden steeds meer kennis-werkers en vastgoed- en facilitymanagers worden steeds meerassetmanagers met een service

mindset. De nu al decennia durende procesin-tegratietrend is de individuele bouw- en FM-silo’s ontstegen en gaat nu zorgen voor inte-gratie van programmering, ontwerp, bouw,exploitatie en gebruik. De behoefte aan inte-graal informatiemanagement neemt al jarentoe. Dit is overigens iets anders dan het koppe-len van data. Net als integraal facility manage-ment niet het zelfde is als multiservices.

Het verschil zit hem in de toegevoegde waar-de die procesintegratie levert. Een soort van1+1=3. BIM zorgt voor integratie van infor-matie over gebouwen. De geometrische data,veelal bouwkundig, vormen de basis.Daaraan worden objecten gekoppeld. Datkunnen bijvoorbeeld installaties of vaste inrich-ting zijn. De integratie van geometrie enobjecten in een driedimensionaal perspectiefzorgt voor de beleving van de toegevoegdewaarde ten opzichte van tekenen in de 2D-wereld van CAD. Objecten kunnen in hunomgeving integraal worden beoordeeld.Gebruikers kunnen zich dan ook makkelijker

de integrale opbrengsten visualiseren van eenin een BIM gepresenteerde werkplek dan eenin een plat vlak. Ze kunnen zichzelf gewoonmakkelijker verplaatsen in de derde dimensie.En als ook een 4D- en 5D- (geld en tijd) per-spectief wordt toegevoegd, beantwoordt ditook aan het integrale perspectief van de faci-lity manager. Deze krijgt de mogelijkheid zijndienstverleningsstrategie real-time te integre-ren met de gebouwde omgeving en sneller enbeter diensten te verlenen aan zijn gebruikers.Eindgebruikers stellen immers per definitieintegrale vragen. Ze zeggen ‘Het is hier tewarm’ in plaats van ‘Op bouwlaag 3 stramien

I n t eg raa l i n f o rma t i emanagemen t moge l i j k

22

Oktober/November 2015

Artikel

Bij Circulair BIM zijn alle partijen betrokken die ooit methet te bouwen object te maken zullen krijgen.

CAD715.qxp_CAD 2-2006 16-10-15 15:53 Pagina 22

Page 2: Integraal informatiemanagement mogelijk Maak BIM …nederland.procosgroup.com/assets/files/BIM_Circulair.pdf · Integraal informatiemanagement mogelijk 22 Oktober/November 2015 A

A/4 is de temperatuur al weer boven de toe-gestane norm gestegen’. Integraal informatie-management gedurende de totale levenscyclusvan de gebouwde omgeving is daarom veelwaard voor vastgoed- en facility managers.Voor ‘De Bouw’ is het een groeimarkt.

BIM-ProtocolVaak wordt door de architect, ingenieur, bou-wer of installateur beslist dat bepaalde dataof informatie voor de exploitatiefase of ge -bruikers niet belangrijk is. Soms gaat ditzover dat bij overdracht het BIM-model wordt‘platgeslagen’ tot een ouderwetse CAD-teke-ning met Excel-lijstjes. Er worden echter in dezorgsector heel andere prioriteiten gelegddan in de vastgoedsector. Met ook heel ande-re informatiebehoeften en heel andere be -heerprocessen. En die processen en bijbeho-rende informatiebehoeften veranderen ooknog eens regelmatig. Een klantgericht BIM-protocol vereist dat rekening wordt gehoudenmet de continu veranderende informatiebe-hoefte van de eigenaar en/of gebruiker.Gebruikmaken van informatie over het ge -bruik van de bestaande gebouwde omgevingen facilitaire diensten is dan ook noodzake-lijk voor opstellen van een BIM-protocol.In Engeland nemen gebruikers vaak zelf hetinitiatief door een ‘Employer’s InformationRequirements’-document op te stellen. InNederland is het aan te bevelen de NEN EN15221 als uitgangspunt te nemen. Het ver-werken van de hierin opgenomen classifica-tie van facilitymanagementproducten en -diensten maakt het voor gebruikers mogelijkna oplevering de gebouwde omgeving en dedaarmee beoogde doelen te verifiëren envalideren.

Real-time Single Source of TruthAls we willen dat alle bij de gebouwdeomgeving en facilitaire diensten betrokkenstakeholders hetzelfde doel voor ogen heb-ben, dan is een ‘Real-time Single Source ofTruth’ noodzakelijk. Een bouwer wil zovroeg mogelijk weten of zijn geïnstalleerdeproduct aansluit bij de wens van de facilitymanager of beheerder. Een gebruiker wilzich zo goed mogelijk kunnen voorbereidenop het vereiste onderhoud van de geleverdeassets. Het gebruiken van dezelfde taal zorgtdaarvoor. Het is echter niet genoeg. De over-dracht van informatie moet ook zo min moge-lijk risico’s tot wijziging met zich meebren-gen. Zo min mogelijk overdrachtsmomentenen zo betrouwbaar en actueel mogelijkenatieve bestanden zijn daarbij essentieel. Ja,data kunnen elders worden hergebruikt.Echter, als het hergebruik leidt tot een nood-zakelijke wijziging van het natieve bestand,moet dat ook real-time mogelijk en eenvou-dig te realiseren zijn. Er zal altijd teruggevallen moeten kunnen worden op een‘Real-time Single Source of Truth’. Immers,de waarde en eventuele verkoop van eengebouw en daarin opgenomen assets vereistdat het gebouwdossier en het assetmanage-mentregister actueel en correct is. Het kanniet zo zijn dat de waarde van een vast-goedportefeuille onbetrouwbaar is. Maarook vanuit FM-perspectief zijn er veel voor-beelden te bedenken waarom het onvol-doende en soms zelfs gevaarlijk is te werkenmet een ‘aftreksel’ van een bronbestand.Denk bijvoorbeeld aan een deur die vanoch-tend in een vluchtweg is verplaatst, maar nogniet op de aanwezige routekaart en in hetBHV-plan is verwerkt.

Oktober/November 2015

data into knowledge

www.plmxpert.nl

Schakel dan over naar

Maak een start en kom 17-11-2015 naar de PLM ToGo

bij Paradigm Technology Services BV. Ga naar:

http://plmxpert.nl/actueelOf bel: 0182 - 350 441

Komt uw Engineering niet in een

hogere versnelling?

Bij Circulair BIM draait het niet om mooie renderingen van een ontwerp, maar vooral om koppeling van informatie aan dit model.

CAD715.qxp_CAD 2-2006 16-10-15 15:54 Pagina 23

Page 3: Integraal informatiemanagement mogelijk Maak BIM …nederland.procosgroup.com/assets/files/BIM_Circulair.pdf · Integraal informatiemanagement mogelijk 22 Oktober/November 2015 A

Van As-Built naar As-MaintainedAan het einde van een bouw-traject wordt een ‘As-Built’-model opgeleverd. Indien ditis gebaseerd op een pro-gramma van eisen zonderBIM-protocol dat de informa-tiebehoefte van de gebruikerheeft vastgelegd, is het nietgeschikt voor de exploitatie-fase. Het is immers niet aan-gepast aan de voor het ge bruik van het bouwwerk ontworpen pro ces-sen. De nuances liggen anders, de classifica-tie is anders en de aspectmodellen zijn netiets anders opgezet. Het wordt dan voor devastgoed- en facility manager moeilijk hetopgeleverde BIM-model te beheren en gebrui-ken in combinatie met andere metadata. Nogafgezien van eventuele hobbels op het gebiedvan data-integratie. Het is daarom beter een‘As-Main tained’-model op te leveren. Ditmodel, ook wel FM BIM genoemd, is voorbe-reid op de exploitatie- en gebruiksfase juistdoor bepaalde data niet in het model op tenemen, maar wel real-time te linken. Al tijdenshet ontwerp en de bouwfase. Dit betekent weldat alle betrokken stakeholders een ‘BeginWith the End in Mind’-samenwerking moetenaccepteren en daar vanaf het initiële pro-gramma van eisen c.q. ontwerp naar moetenhandelen. Het resultaat is dan dat niet alleenhet programma van eisen geverifieerd engevalideerd kan worden, maar ook hetgebruik. En zo ontstaat er een directe en tevalideren relatie tussen programma van eisen,ontwerp en gebruik. En dat maakt BIM circu-lair.

OpbrengstenVoor de calculatie van opbrengsten van eenCirculair BIM moeten de data worden geïnte-greerd met informatiesystemen waar facilitymanagement mee te maken heeft. Dit kan bij-voorbeeld een ERP-, GIS- of CRM-systeem zijn.Maar ook Windows, Google of een gebouw-beheer- of beveiligingsysteem. Een optimaleintegratie van het BIM met de in de exploita-tiefase door de klant gebruikte software kande toegevoegde waarde van een BIM enormverhogen. Het is niet voor niets dat PatrickMcLeamy ooit de spreuk ‘BIM, BAM, BOOM’in de markt zette. ‘BIM’ staat daarbij voormodelleren (ontwerpen, waarde 1 euro),‘BAM’ voor assembleren (bouwen, waarde20 euro) en BOOM voor exploiteren engebruiken (operations, waarde 60 euro). Alsje met de exploitatiefase in je hoofd een ont-

werp met hulp van BIM wil maken, moet jebegrijpen welke informatie die eige naar/ge -bruiker straks nodig heeft om jouw ontwerpoptimaal te laten renderen en te laten aanslui-ten bij zijn/haar bedrijfsprocessen. Het BIM-protocol dient hier op gebaseerd te zijn en erdient sprake te zijn van een ‘Real-time SingleSource of Truth’. Het wordt dan bijvoorbeeldmogelijk de volgende opbrengsten te genere-ren:

• 80 Procent besparing op revisie van teke-ningen en modellen.

• 25 Procent besparing op MJOP-inspecties.• 50 Procent minder verhuiskosten.• 50 Procent minder tijd kwijt aan zoeken

van informatie.• Vroeger kwalitatief betere en integralere

besluitvorming.• Sterke vermindering van faalkosten tijdens

bouw en exploitatie.• Eenvoudige commissioning.• Real-time informatie over prestaties van

gebouwen en facilitaire diensten.

ConclusieEen goed BIM-protocol geeft de mogelijkheidtot integraal informatiemanagement geduren-de de totale levenscyclus van de gebouwdeomgeving en daarin uitgevoerde facilitairediensten. Dit vereist een ‘Real-time SingleSource of Truth’ en de oplevering van een ‘As-Maintained’-BIM-model. De informatie over(het gebruik van) de in gebruik zijndegebouwde omgeving kan het startpunt vormenvoor de transitie van CAD naar BIM. Het ont-wikkelen van een Circulair BIM zorgt voor sig-nificante op brengs ten gedurende de totalelevenscyclus.

Geschreven door:Menno de Jonge, EMEA Manager AEC Collaboration & Data

Management, Autodesk, www.autodesk.nl. Fred Kloet, Innovatie & Integratie Partner, Procos Nederland,

www.procosgroep.nl en www.archibus.nl.

Een van de mogelijkheden om tot een ‘Real-time Single Source of Truth’ te komen, is doorgebruik te maken van het ARCHIBUS-platform.

CO LUMN

BeroepsdeformatieHeb jij dat ook wel eens? Ik wel. Laatst zat ik metmevrouw Barendsz gezellig op de bank naar hetJournaal te kijken. Wij bespraken het nieuws engingen los op het verbeteren van de wereld. Nawereldvrede te hebben gesticht, epidemieën tehebben uitgeroeid en de hongersnood te hebbenopgelost, ging het programma verder met eenfilm. “O prachtig, leuk, heerlijk,” kirde mijn vrouw.Ik dacht daar anders over maar bleef zitten. Defilm was erger dan ik verwachtte: een mierzoete,tranentrekkende, romantische film. Niet echt eenfilm waar mijn testosteron van gaat steigeren. Hetscript voorzag in een scène waarin hij en zij nogin de ontkenningsfase zitten. Ze vitten op elkaarmaar de kijker weet wel beter. Dit is het gedood-verfde ideale koppel dat de film gaat maken.Happy end. Ze leefden nog lang en gelukkig. Ukent het wel.

Afijn, de scène speelde zich af op een bouw-plaats in de stad op de plek waar een nieuwgebouw moest verrijzen. Hij was van de buurt-commissie en ‘tegen’. Zij de architect en dus‘voor’. Net voor de commercialbreak kwam eenscreenshot van de artist impression van het bouw-werk van winkels en woningen. Als Cupido dieeen pijl afschiet werd ik getroffen door de schoon-heid van het metselwerk, het balkon en de raam-partij op de derde verdieping. “Zal ik koffie enthee zetten?”, vroeg ik snel. Ik rende naar de keu-ken en drukte de waterkoker en koffiezetter aan.Dat was bijzaak, want mijn schetsboek is belang-rijker. Vanmiddag was ik aan het werk met Revit,maar was steeds niet tevreden met een ontwerp-detail. Ik maakte aantekeningen op basis van watik zojuist had gezien en die de doorbraak bete-kende in het probleem wat ik eerder op de daghad gehad. Happy met het resultaat ging ik terugmet koffie en thee. “Goede film hè?”, zei ik.Tevreden kropen wij wat dichter bij elkaar.

Heb jij ook wel eens een romantisch moment tijdens het werken? Laat het mij weten via: [email protected].

Technisch romanticus ing.Willem Barendsz

CAD715.qxp_CAD 2-2006 16-10-15 15:54 Pagina 24