Inspelen op initiatieven uit de samenleving

Eindrapport

Het initiatief beloond

ONDERZOEK NAAR HET INSPELEN OP INITIATIEVEN UIT DE SAMENLEVING DOOR DE GEMEENTEN AALTEN, OOST GELRE EN

WINTERSWIJK

2

Colofon Dit onderzoek is uitgevoerd door de Rekenkamercommissie Aalten, Oost Gelre, Winterswijk. Sinds september 2013 is deze rekenkamercommissie ingericht volgens het directeursmodel. Directeur van de rekenkamercommissie is dr. Igno Pröpper. Hij heeft dit onderzoek uitgevoerd samen met Krist Dekkers en Remco Smulders MSc. De rekenkamercommissie stemt geregeld af met een raadswerkgroep (bestaande uit twee raadsleden per gemeente) over de selectie van onderwerpen, de opzet van onderzoeken en de rapportagevorm. Samenstelling Raadswerkgroep sinds de verkiezingen van 2014:

Dhr. J. Bongers, raadslid Oost Gelre Dhr. T. De Graaf, raadslid Winterswijk Dhr. R. Klein Tank, raadslid Oost Gelre Dhr. F. Roerdinkholder, raadslid Winterswijk Dhr. M. Veldhuizen, raadslid Aalten Dhr. R. Wossink, raadslid Aalten

3

Inhoudsopgave

0 De Kern ......................................................................................... 4

Onderzoek naar ‘inspelen op initiatieven’ ............................................................... 4

Conclusie .............................................................................................................. 5

Aanbevelingen ....................................................................................................... 7

1 Drie gemeenten vol initiatieven ...................................................... 8

2 Kritische succesfactoren ................................................................ 9

3 Focus op het realiseren van maatschappelijke opgaven ................. 10

4 Samen bouwen ............................................................................. 12

5 Gemeente als goed samenwerkingsspeler ..................................... 16

6 Menselijke maat centraal ............................................................. 20

Bijlage 1: Bronnen- en respondentenlijst .......................................... 24

Bijlage 2: Groslijst initiatieven Aalten ................................................ 29

Bijlage 3: Groslijst Initiatieven Oost Gelre .......................................... 31

Bijlage 4: Groslijst initiatieven Winterswijk ........................................ 33

4

0 De Kern

Onderzoek naar ‘inspelen op initiatieven’

De rolverdeling tussen de (lokale) overheid en de samenleving verandert. Mede vanwege

bezuinigingen verwachten gemeenten en andere overheden meer van de kracht van de

samenleving . Dit is terug te zien in de coalitie-akkoorden en beleidsnota’s van de

gemeenten Aalten, Oost Gelre en Winterswijk: de gemeenten willen ‘inspelen’ op

initiatieven uit de samenleving en deze ‘stimuleren’, ‘ondersteunen’ en ‘faciliteren’.

Verschillende onderzoeken in andere regio’s laten zien dat aansluiten op initiatieven uit

de samenleving veel vergt van gemeentebesturen en ambtelijke organisaties. In dit

rekenkameronderzoek hebben we gekeken in hoeverre de gemeenten Aalten, Oost Gelre

en Winterswijk hier tot nu toe in slagen, wat daarbij slaag- en succesfactoren zijn en wat

de drie gemeenten van elkaar kunnen leren.

Doel: leren van de praktijk en van elkaar

Doel van het onderzoek is inzicht krijgen in het succes waarmee de gemeenten Aalten,

Oost Gelre en Winterswijk tot nu toe inspelen op initiatieven uit de samenleving

stimuleren en wat hierbij belangrijke lessen zijn.

De hoofdvraag is: “Wat kunnen de gemeenten Aalten, Oost Gelre en Winterswijk leren

van de huidige praktijk van het inspelen op initiatieven uit de samenleving?”

Vier deelvragen hierbij zijn:

1 Wat zijn de ambities van Aalten, Oost Gelre en Winterswijk en welke acties hebben

de gemeenten ondernomen om initiatieven uit de samenleving beter te kunnen

faciliteren en stimuleren?

2 Welke initiatieven uit de samenleving zijn tot op heden gefaciliteerd/gestimuleerd?

3 Wat zijn bij deze initiatieven succes- en faalfactoren geweest in de samenwerking

tussen gemeente en initiatiefnemers?

4 Wat kunnen de gemeenteraden, colleges en ambtelijke organisaties leren van deze

ervaringen?

Aanpak: zeven concrete initiatieven centraal

Tijdens de oriënterende fase van dit onderzoek zijn oriënterende gesprekken binnen de

drie gemeenten gevoerd. Dit leverde onder andere per gemeente een lijst op van recente

initiatieven uit de samenleving (zie bijlagen 2 t/m 4). De rekenkamercommissie heeft

zeven initiatieven uit deze lijsten geselecteerd: Zwembad Meekenesch en BS22 (Oost

Gelre), Kulturhus Bredevoort en BuurtAanZet (Aalten), CPO-huren, Breedband

Buitengebied en de Werkfabriek (Winterswijk). Rondom deze initiatieven is verdiepend

onderzoek uitgevoerd door dossiers te bestuderen en gesprekken te voeren met

initiatiefnemers, betrokken ambtenaren, wethouders en raadsleden.

5

Conclusies

1 De analyse van zeven maatschappelijke initiatieven in Aalten, Oost Gelre en

Winterswijk laat zien dat er vier kritische succesfactoren zijn. Wanneer de

gemeenten goed invulling geven aan deze succesfactoren, wordt er goed ingespeeld

op initiatieven en lukt het om samen maatschappelijke opgaven te realiseren.

6

2 De gemeenten Aalten, Oost Gelre en Winterswijk zijn betrokken bij een groot aantal

maatschappelijke initiatieven. De gemeenten zetten er actief op in dat zij goed

inspelen op deze initiatieven en lopen hierin voorop.1 Dit wordt ook onderschreven

door initiatiefnemers: zij zien dat de gemeenten zich sterk ontwikkeld hebben en

meer dan voorheen een goed samenwerkingsspeler zijn.

3 Hoewel de gemeenten over het algemeen al goed bezig zijn, kunnen zij met name

op drie punten nog verder doorgroeien:

– Een goede aansluiting van de gemeenteraden op de gemeentelijke omgang

met initiatieven uit de samenleving. De raden zijn nu regelmatig onvoldoende

aangehaakt in de zin dat zij niet tijdig in beeld komen om een

belangenafweging te maken of onvoldoende doorgronden wat de effecten zijn

van hun besluiten voor de slagingskans van initiatieven.

– De mogelijkheid om maatwerk te leveren in de ondersteuning van initiatieven.

De beschikbare financieringsvormen zijn ontoereikend om alle initiatieven op

maat te ondersteunen; de inzet van gemeentelijke middelen is onvoldoende

flexibel om snel in te kunnen spelen op innovatieve ideeën.

– Een gemeentelijke organisatie die van buiten naar binnen werkt.

Initiatiefnemers krijgen nog te vaak tegenstrijdige antwoorden of weten niet

waar ze aan toe zijn. Medewerkers worden nog niet altijd voldoende in staat

gesteld om invulling te geven aan de nieuwe rol van gemeenten.

1 De onderzoekers lezen dit af aan een vergelijking tussen de bevindingen in dit onderzoek

en bevindingen uit eerdere onderzoeken bij andere gemeenten. Zie bijvoorbeeld de

veldverkenning Doe-democratie die in opdracht van het Ministerie van BZK is uitgevoerd

en waarbij in 98 gemeenten de stand van zaken in kaart is gebracht. Zie ook de

jaarrapporten van de Benchmark Burgerparticipatie waarin jaarlijks de kwaliteit van

burger- en overheidsparticipatie wordt geanalyseerd op basis van de evaluatie van

concrete trajecten uit de deelnemende gemeenten.

7

Aanbevelingen

1 Maak als raad en college afspraken over een goede aansluiting van de raad op de

gemeentelijke inzet bij nieuwe initiatieven uit de samenleving. Bij belangrijke

initiatieven waar een politieke belangenafweging speelt, wordt de raad in een vroeg

stadium betrokken. Dit gebeurt in vergaderingen, maar ook in werkateliers waarin

raadsleden met initiatiefnemers om de tafel gaan. Zo doorgronden raadsleden de

kern en waarde van het initiatief om vervolgens een uitspraak te kunnen doen over

de gewenste gemeentelijke steun aan het initiatief. Als de raad steun uitspreekt,

worden daarbij ruime kaders gesteld zodat college en ambtelijke organisatie in de

uitvoering slagvaardig krachten kunnen bundelen met initiatiefnemers.

2 Zorg dat een behoorlijk groot deel van de gemeentelijk middelen (tijd en geld)

flexibel ingezet kan worden. Leg bij voorbaat minder gedetailleerd vast waaraan

gemeentelijke middelen besteed moeten worden. Koppel de inzet van middelen aan

globale maatschappelijke opgaven en minder aan precieze acties of instrumenten.

Creëer zodoende ruimte om de krachten te bundelen met maatschappelijke

initiatiefnemers en flexibel in te spelen op de behoeften uit de samenleving. Maak

maatwerk mogelijk door het gelijkheidsbeginsel op een goede manier toe te passen:

gelijke gevallen worden gelijk behandeld; ongelijke gevallen ongelijk. Zet

financiering met name ontwikkelgericht in als investeringssubsidie - met het oog op

een goede start voor gezonde en duurzame initiatieven die vervolgens op eigen

kracht verder kunnen. Bouw structurele exploitatiesubsidies daarentegen af.

3 Ontwikkel nieuwe financieringsvormen die de gemeente in staat stellen om

maatwerk te leveren in de ondersteuning van initiatieven. Denk aan:

– Binnen de inkoop- en aanbestedingspraktijk meer ruimte om initiatiefnemers

betaalde diensten te laten uitvoeren;

– Revolverende fondsen / matching budgetten;

– Als gemeente een deelneming nemen in een gezamenlijk initiatief (‘joint

ventures’)

– Geef ruimte aan en stimuleer ‘hybride’ constructies waarbij initiatiefnemers

non-commerciële en commerciële doelen kunnen combineren.

4 Investeer in een ambtelijke organisatie die van buiten naar binnen werkt.

Formeer rond grote en kansrijke maatschappelijke initiatieven een integraal team

van medewerkers met alle voor dat initiatief benodigde kennis. Zorg dat er binnen

dit team één duidelijk aanspreekpunt is voor de initiatiefnemers, zodat zij niet zelf

binnen de gemeentelijke organisaties op zoek moeten naar informatie. Borg dat

deze accounthouder slagvaardig kan opereren en ook snel kan doorschakelen naar

college en raad – voor bestuurlijke ondersteuning en besluitvorming.

5 Investeer in de vaardigheden en capaciteiten van medewerkers die nodig zijn

voor een goed samenspel met initiatiefnemers. Denk aan de vaardigheid om mee

te denken, netwerken te betrekken en te onderhouden en verwachtingen te

managen. Verwerk dit in het selectie- en opleidingsbeleid van de gemeenten.

8

1 Drie gemeenten vol initiatieven

Inwoners en organisaties in de gemeenten Aalten, Oost Gelre en Winterswijk nemen al

jaren initiatieven om maatschappelijke opgaven te realiseren. Navraag bij de gemeenten

in de oriënterende fase van dit onderzoek levert een uitgebreide lijst van

maatschappelijke initiatieven op (zie bijlage 1). We hebben het onderzoek toegespitst op

7 van deze initiatieven. Ter introductie lichten we hier kort de kern van deze initiatieven

toe:

Initiatief Zwembad Meekenesch (Oost Gelre) Initiatiefnemers Stichting Exploitatie Meekenesch

Kern initiatief Open houden en exploiteren Zwembad Meekenesch.

Stand van zaken- resultaten

Zwembad Meekenesch wordt sinds 2013 beheerd en geëxploiteerd door een stichting. De stichting ontvangt 1,5 ton subsidie, terwijl de gemeente voor 2013 zelf 6 ton per jaar kwijt was aan beheer en exploitatie. Nu zijn er veel meer vrijwilligers die zich actief inzetten voor het zwembad en ontstaan er ook nieuwe activiteiten en initiatieven (bijvoorbeeld beachvolleybal, open tijdens Zwarte Cross, etc.)

Initiatief BS22 (Oost Gelre) Initiatiefnemers Zes inwoners van Groenlo

Kern initiatief Een ‘waarmaakplek’: een makkelijk toegankelijke plek waar bewoners met ideëen terecht kunnen, ondersteund en verbonden worden


Het winkelpand aan de Beltrumsestraat 22 is door de gemeente gehuurd voor het initiatief. Via BS22 zijn verschillende projecten tot stand gekomen, zoals het repair café, het zwerfvuil Bootcamp en het ADHD café. BS22 speelt ook een coördinerende functie bij burgerparticipatie in Groenlo.

Initiatief Kulturhus Bredevoort (Aalten) Initiatiefnemers Vereniging Bredevoorts Belang / Stichting Beheer Kulturhus

Bredevoort Kern initiatief Realisatie van een Kulturhus in de kern Bredevoort om zo het

voorzieningenniveau te borgen en synergie te realiseren in het activiteitenaanbod.


Nadat in 2011 een plan waar al langer over werd gesproken niet haalbaar bleek, wordt in 2012 een alternatief plan uitgewerkt en goedgekeurd. In 2013 en 2014 is het Kulturhus gebouwd en nu vinden er al ruim 1 jaar allerlei activiteiten in plaats.

Initiatief BuurtAanZet (Aalten) Initiatiefnemers Figulus Welzijn

Kern initiatief Drie buurtnetwerken met als doel om het zelforganiserend vermogen van de bewoners en de buurt te organiseren en/of te versterken en/of beter te benutten, om zodoende ook de leefbaarheid te vergroten.


Gemeente ondersteunt het initiatief sinds 2014 met subsidie. Buurt Aan Zet heeft vrijwilligersnetwerken opgezet en verschillende activiteiten georganiseerd.

9

Initiatief CPO-huur (Winterswijk) Initiatiefnemers Werkgroep Wonen van de Belangengroepen Buitengebied Winterswijk

Kern initiatief Een leegstaande boerderij opkomen met een coöperatie en daarin vervolgens meerdere wooneenheden bouwen die verhuurd worden.


De plannen zijn uitgewerkt en er was al een concrete locatie op het oog, maar de toekomstige bewoners bleken niet dezelfde visie te hebben en een deel is afgehaakt. Nu wordt gezocht naar een nieuwe groep bewoners met een gelijke visie en daarbij passende locatie.

Initiatief Breedband Buitengebied (Winterswijk) Initiatiefnemers Stichting Breedband Buitengebied Winterswijk Kern initiatief Aanleg van glasvezelnetwerk in het buitengebied van Winterswijk


Stichting heeft een businesscase opgesteld en voldoende aanmeldingen gekregen om met financiële hulp van de provincie, BNG en de gemeente het netwerk aan te kunnen gaan leggen. Omdat er nu tegelijkertijd een plan vanuit de provincie is gekomen om in heel de Achterhoek breedband aan te gaan leggen, ligt de uitvoering stil.

Initiatief De Werkfabriek (Winterswijk) Initiatiefnemers JongPlus Kern initiatief Samenwerking tussen ondernemers, maatschappelijke partners en

scholen gericht op maatschappelijke en arbeidsparticipatie.


Het idee is al een tijd terug gelanceerd, maar toen niet omarmd door de gemeente(raad). Recent heeft de gemeente alsnog het initiatief genomen om weer met de initiatiefnemers in gesprek te treden om te kijken wat er mogelijk is.

2 Kritische succesfactoren Dit onderzoek richt zich in de eerste plaats op de rol van de gemeenten bij deze

initiatieven. Centrale vraag is hoe de gemeenten goed kunnen inspelen op initiatieven

om samen met initiatiefnemers maatschappelijke opgaven te realiseren.

Op basis van de zeven initiatieven zien we vier kritische succesfactoren (zie ook de figuur

in de Conclusie). Of de gemeente goed invulling geeft aan deze succesfactoren, bepaalt

of er daadwerkelijk maatschappelijke opgaven gerealiseerd worden. De vier

succesfactoren zijn:

– de focus ligt op het realiseren van maatschappelijke opgaven;

– de gemeente en initiatiefnemers komen in een modus waarbij zij samen bouwen;

– de gemeente is in staat zich een goed samenwerkingsspeler te tonen;

– de menselijke maat is leidend in de samenwerking.

In de hoofdstukken 3 t/m 6 laten we per succesfactor zien waarom dit een cruciale

voorwaarde voor succes is, wat voorbeelden zijn waarbij er wel en niet goed invulling aan

is gegeven en wat de voor concrete lessen oplevert voor de gemeenten.

10

3 Focus op het realiseren van maatschappelijke

opgaven

KERN

Succesfactor in het samenspel tussen gemeente en initiatiefnemers is het behouden van

focus op het realiseren van maatschappelijke opgaven. Alleen zo kan de positieve

energie van initiatiefnemers vastgehouden worden. Dit betekent bijvoorbeeld: – Bij de start als gemeente en initiatiefnemers gezamenlijk benoemen wat de opgave

is en daar beide steun voor uitspreken. – De gezamenlijke maatschappelijke opgave uitwerken in deelopgaven, zodat steeds

duidelijk is dat en hoe alle acties bijdragen aan de realisatie van de opgave. – Na bijeenkomsten en gesprekken geregeld evalueren: heeft wat we hebben gedaan

ons dichter bij de realisatie van de opgave gebracht?

Alle initiatiefnemers starten met een grote hoeveelheid positieve energie. Ze zien een

probleem of kans in de samenleving en willen daar samen mee aan de slag. Ze willen

bijvoorbeeld de inwoners van hun kern een plek geven om samen te komen en daarmee

de leefbaarheid behouden (Kulturhus Bredevoort). Ze willen zorgen dat het buitengebied

aantrekkelijk blijft om te wonen en te werken (Breedband Buitengebied Winterswijk). Of

ze willen zorgen dat kinderen en volwassenen de kans krijgen om in hun eigen dorp te

blijven zwemmen (Zwembad Meekenesch).

De bron van alle energie is kortom steeds het realiseren van een maatschappelijke

opgave; dát is waar de initiatiefnemers het voor doen. Het liefst gaan zij daar dan ook

direct mee aan de slag door hun idee daadwerkelijk uit te voeren. In de praktijk komt er

zeker bij grootschalige initiatieven echter veel meer bij kijken. Er moet gesproken

worden met alle mogelijke betrokkenen, er moeten businessplannen worden opgesteld,

met de gemeente moet gesproken worden over de regelgeving die mogelijk in de weg zit,

etc.

Het blijkt een groot risico te zijn dat deze randzaken gaan overheersen. De realisatie van

de maatschappelijke opgave, waar alle energie vandaan komt, staat soms niet meer

centraal. Dit is bijvoorbeeld te zien bij de initiatieven De Werkfabriek en Kulturhus

Bredevoort. Bij het initiatief CPO-huur is juist mooi te zien hoe gemeente en

initiatiefnemers samen de opgave voorop zetten.

11

Wanneer gaat dit niet goed?

Alle betrokkenen zijn het er over eens dat De Werkfabriek in de kern een heel mooi

initiatief is. “In de basis is het een goed verhaal”. Toch ligt de focus eind 2014 en begin

2015 helemaal niet op de maatschappelijke opgave die met het initiatief gerealiseerd

kan worden: versterken van de (maatschappelijke) participatie. In plaats daarvan ligt de

focus op één van de betrokken initiatiefnemers (Stichting Welzijn Winterswijk) en de

kaders van de gemeente (Welzijn Winterswijk krijgt geen subsidie meer voor

welzijnswerk). “Het initiatief werd niet op zijn merites beoordeeld, maar onderdeel van

een politieke dynamiek en krachtenveld.” De positieve energie gaat verloren en wordt

zelfs vervangen door negatieve energie over de onderlinge verhoudingen en

samenwerking.

In Aalten is bij het initiatief Kulturhus Bredevoort hoe in de periode 2007-2011 de focus

steeds verder afdwaalt van waar het om te doen is: het versterken van de leefbaarheid

door een mooie plek voor ontmoeting en activiteiten te creëren. Er wordt lang

gesproken over bestemmingsplannen, locaties en de verdeling van kosten tussen

corporatie, gemeente en initiatiefnemers. Veel tijd en energie gaat verloren aan overleg

tussen de betrokkenen, zonder dat dit duidelijkheid oplevert. Pas in 2012 komt er schot

in de zaak en lukt het toch nog om het Kulturhus te realiseren.

Wanneer gaat dit wel goed?

Bij het project CPO-huur is mooi te zien hoe de maatschappelijke opgave centraal staat.

Initiatiefnemers willen met het project leegstand en verpaupering voorkomen, de

ruimtelijke kwaliteit van het buitengebied behouden en het draagvlak voor

voorzieningen in stand houden. Kortom: de leefbaarheid van het gebied staat centraal.

De gemeente onderschrijft het belang van deze opgave en toont zich bereid een

uitzondering te maken op bestaande regelgeving om het project mogelijk te maken. De

initiatiefnemers gaan concreet aan de slag met verschillende deelopgaven (locatie,

financiën/juridisch, communicatie/organisatie) om het initiatief te laten slagen en de

opgave te realiseren.

12

4 Samen bouwen

KERN

Succesfactor bij het goed inspelen op initiatieven is dat gemeente en initiatiefnemers in

een modus komen waarin zij samen bouwen. Dit betekent bijvoorbeeld: – Als gemeente in gesprek gaan met initiatiefnemers en daarbij niet alleen aangeven

‘wat niet kan’, maar proactief samen bouwen aan ‘hoe het wél kan’. Medewerkers moeten hiervoor de vaardigheden hebben en de ruimte ervaren om een dergelijk gesprek te voeren.

– Als gemeente in kaart hebben welke hulbronnen (financiën, kennis, netwerk, vastgoed) je beschikbaar hebt. Vanuit dit overzicht ben je in staat de hulpbronnen op maat in te zetten om initiatieven slim te faciliteren.

– Als gemeente initiatiefnemers ruimte en vrijheid bieden, bijvoorbeeld door te sturen op het resultaat en niet op de manier waarop dat bereikt wordt. Dit leidt tot meer energie en innovatie en daarmee meer resultaat.

13

Samen bouwen!

Om maatschappelijk opgaven te realiseren hebben initiatiefnemers de gemeente nodig

en heeft de gemeente initiatiefnemers nodig. Uitdaging hierbij is om in een modus te

komen waarbij samen gebouwd wordt: gemeente en initiatiefnemers hebben dezelfde

opgave voor ogen en zetten samen de schouders er onder.

Wanneer gaat dit goed?

De initiatiefnemers van het CPO-huur project hebben het idee dat ze echt samen met de

gemeente aan het bouwen zijn. Ze waarderen de grote betrokkenheid van hun

contactpersonen binnen de ambtelijke organisatie van Winterswijk. “Zij zijn vaak

aanwezig bij vergaderingen over het project en kunnen steeds benaderd worden met

vragen. Het is belangrijk dat je zulke contactpersonen hebt die benaderbaar zijn,

meedenken en die ook waardering tonen en je serieus nemen.” Meedenken blijkt hierbij

cruciaal te zijn. Dit wil niet zeggen dat een gemeente niet duidelijk mag aangeven wat

de kaders en grenzen zijn. Zoals het college van Aalten aangeeft: “Als gemeente moet je

niet altijd toegeven of meegaan, je moet elkaar overtuigen. Je moet met elkaar

gezamenlijk aan de slag gaan en dan zie je dat het ook een gemeenschappelijk traject

wordt.” Kern van de zaak is dat er onderling gesproken wordt over ‘hoet het wél kan’ en

niet alleen wordt gezegd ‘dat het niet kan’.

Wanneer gaat het niet goed?

Initiatiefnemers ervaren dat er in de praktijk nog lang niet altijd sprake is van samen

bouwen. “We hebben wel eens iemand aan tafel gehad die alleen maar op de rem trapte

en verwees naar regels en procedures waaruit bleek dat het allemaal niet kon.” De

gemeenten herkennen dit zelf ook: “Een deel van de collega’s vindt het nog steeds

lastig. Die zijn al snel geneigd om houvast te zoeken in regels of protocollen. Terwijl de

uitdaging juist is dat je op zoek gaat naar wat wel kan en daarbij ook de grenzen durft op

te zoeken.”

14

Faciliteren op maat

De zeven initiatieven die we bestudeerd hebben laten zien dat elk initiatief een andere

vorm van ondersteuning nodig heeft. Het gaat hierbij absoluut niet enkel om financiële

ondersteuning; in de praktijk blijkt dat de gemeenten initiatieven op tal van manieren

kunnen faciliteren. Door de gemeentelijke hulpbronnen goed in kaart te hebben, kunnen

deze op maat worden ingezet. Dit vergt overzicht en creativiteit.

Inzetten netwerk

Initiatiefnemers kunnen vaak niet alleen de steun van de gemeente gebruiken, maar ook

van andere partijen in het netwerk van de gemeente. Denk aan andere overheden zoals de

provincie, of andere organisaties in de samenleving. De gemeente weet hierbij de weg! Dit

is goed terug te zien bij het initiatief Breedband Buitengebied. In de zoektocht naar

financiers kon de gemeente een belangrijke rol spelen in de lobby bij de Bank Nederlandse

Gemeenten en de provincie. “Je kan initiatiefnemers op verschillende manieren faciliteren.

Enerzijds met geld, maar bijvoorbeeld ook door contacten in de regio en provincie in te

zetten.” De gemeente weet soms simpelweg beter de weg, of kan meer gewicht in de

schaal leggen.

Inzetten vastgoed

Initiatiefnemers hebben vaak behoefte aan ruimtes. Ruimtes om te vergaderen,

bijeenkomsten te organiseren of hun activiteiten te ontplooien. Gemeenten hebben

vastgoed beschikbaar. Het stadhuis kan worden aangeboden als vergaderlocatie of als

locatie om bijeenkomsten te organiseren (zoals bijvoorbeeld de informatiebijeenkomst bij

het CPO-huur project). Daarnaast kan de gemeente slim gebruik maken van het

maatschappelijk vastgoed om initiatieven te ondersteunen. Zo draagt de gemeente Aalten

niet met een subsidie bij aan de exploitatie van Kulturhus Bredevoort, maar zorgt de

gemeente wel voor gebruik van het Kulturhus: “We gaan niet rechtstreeks investeren in de

exploitatie. Wat we wel doen is huisvesten van Stichting Welzijn (in het Kulturhus)

waardoor er ook aanzuigende werking is voor de doelgroep. (…) We houden als gemeente

ook daar de gemeentelijke informatieavonden. Binnenkort is er bijvoorbeeld de Wereld

Alzheimer week, dat doen we in het Kulturhus. Mensen komen binnen, zien wat er mogelijk

is, dan komen ze vaker.”

Inzetten kennis

Het exploiteren en beheren van een zwembad of het aanleggen van een breedbandnetwerk

is geen kleine opgave. Hier komt veel bij kijken, waar initiatiefnemers zich bij de start nog

niet altijd bewust van zijn. Vaak hebben medewerkers van de gemeente hier wel zicht op en

hebben zij bovendien de kennis om hier goed mee om te gaan. De professionele kracht en

kennis van de gemeente is vaak van cruciaal belang voor succesvolle initiatieven. Zoals een

wethouder aangeeft: “We leven in een complexe wereld – juridisch, financieel, et cetera.

Daarbij helpen we. We regelen de goede administratieve en juridische randvoorwaarden

(investeringen, btw-constructies daar zit niet iedereen op te wachten).” Ook de

initiatiefnemers van het CPO-huur project zien hoe cruciaal dit is: “In de praktijk merk je

namelijk dat er veel mooie initiatieven zijn, maar dat er net een beetje extra professionele

ondersteuning nodig is om deze tot een succes te maken. Veel projecten lopen

bijvoorbeeld stuk omdat betrokkenen de regels niet goed kennen of niet goed weten hoe

en waar ze een subsidie kunnen regelen. Je merkt dat je net iets meer professionele

begeleiding nodig hebt om projecten de drempel over te helpen.”

15

Initiatieven zijn onafhankelijk en zelfstandig

Initiatiefnemers ervaren eigenaarschap en ruimte als een belangrijke succesfactor. De

initiatiefnemers van Buurt Aan Zet geven aan: “het is echt van ons gebleven. De

gemeente zei: ga maar proberen, ga maar experimenteren, kijk hoe het leeft, hoe het

gaat lopen (…) de gemeente lijkt te willen sturen op resultaten en niet op de hoe-vraag.

Ook dat is vrijlatend”.

Sturen op het resultaat en niet op de manier waarop dat bereikt wordt, blijkt een goede

manier te zijn om ruimte te geven. Initiatiefnemers blijven hierdoor eigenaar (zij mogen

zelf beslissen hoe ze iets aanpakken) en kunnen innovatief op zoek gaan naar manieren

om maatschappelijke opgaven te realiseren. Hoe dit werkt is mooi te zien bij het

initiatief Zwembad Meekenesch. De initiatiefnemers ervaren dat zij zelf aan het roer

staan. “De gemeente heeft ons vrij gelaten, onder andere in het besteden van de

exploitatiesubsidie”. De initiatiefnemers wordt kortom niet verteld ‘hoe’ ze het moeten

doen. Dit biedt ruimte om nieuwe invullingen te geven aan het zwembad en daarmee

nog meer te realiseren dan voorheen gebeurde. Zo wordt het Zwembad gebruikt tijdens

de Zwarte Cross, wordt een Triatlonwedstrijd georganiseerd en worden de

openingstijden aangepast. De initiatiefnemers blijken veel beter in staat om flexibel in

te spelen op de wensen van de gebruikers en actiever op zoek te gaan naar nieuwe

mogelijkheden om het zwembad te gebruiken. De gemeente erkent dit ook: “Ze komen

met allerlei ideeën en initiatieven die wij nooit hadden bedacht. (…) Heel knap welke

energie vrij komt. Het is nu ondernemend, dat hadden we nooit gekund – dat is het

grootste voordeel van deze privatisering.”

16

5 Gemeente als goed samenwerkingsspeler

KERN

Succesfactor bij het goed inspelen op initiatieven is dat de gemeente zich een goed

samenwerkingsspeler toont. Om dit te kunnen doen is het cruciaal dat de gemeente

‘van buiten naar binnen’ georganiseerd is. Dit betekent bijvoorbeeld: – Initiatiefnemers hebben één contactpersoon. Deze contactpersoon zorgt ervoor dat

iedereen die binnen de gemeente aangehaakt moet zijn ook aangehaakt is. Initiatiefnemers hoeven niet zelf binnen de gemeentelijke organisatie op zoek.

– Er zijn korte lijnen binnen de gemeentelijke organisatie en tussen organisatie en bestuur. Hierdoor kan de gemeente snel duidelijkheid geven over wat initiatiefnemers kunnen verwachten van de gemeente en wat de gemeente verwacht van initiatiefnemers.

– Gemeentelijke budgetten zijn flexibel: binnen de gemeentelijke begroting is ‘vrije ruimte’ (budget is zoveel mogelijk gekoppeld aan opgaven en zo min mogelijk bij voorbaat al aan activiteiten), initiatiefnemers krijgen ruimte om budgetten naar eigen inzicht in te zetten en financiële ondersteuning is gericht op zelfredzaamheid.

17

Duidelijkheid bieden

Wanneer gaat het goed?

Bij de projecten Breedband Buitengebied en CPO-huur in Winterswijk wordt het bieden van

duidelijkheid als belangrijke succesfactor gezien. Voor CPO-huur heeft de gemeente

bijvoorbeeld snel duidelijk gemaakt wat de inzet is: we willen meewerken, maar onder de

voorwaarde dat we eerst één pilot uitvoeren en dat het gaat om een karakteristiek gebouw.

Daarbij is bovendien meteen duidelijk gemaakt: we werken mee qua locatie, regelgeving,

kennis, etc., maar stellen geen financiële middelen beschikbaar. Initiatiefnemers weten

hierdoor waar ze aan toe zijn en waarderen dit ook: “Vanuit de gemeente wordt zowel op

ambtelijk als op bestuurlijk niveau perfect meegewerkt (..) De ambtenaren geven in de

overleggen steeds aan op welke punten de plannen kunnen botsen met lokale of landelijke

regelgeving. Ze geven aan wat de kaders zijn, maar denken vervolgens ook mee over

mogelijke oplossingen. Je kan daar dus goed het gesprek over voeren met elkaar.”

Dit initiatief laat zien dat het gaat om duidelijkheid over verschillende punten: gaat de

gemeente het initiatief ondersteunen? Welke ondersteuning kunnen de initiatiefnemers

dan verwachten? Welke kansen ziet de gemeente? Welke mogelijke barrières ziet de

gemeente? Welk proces ziet de gemeente voor zich?


Uit de verhalen van andere initiatiefnemers blijkt dat een gebrek aan duidelijkheid al snel

leidt tot een afname van de energie. “Je krijgt geen energie van besluiteloosheid. De

gemeente moet er mede voor zorgen dat wij er energie in blijven steken. Een tip van ons is:

helderheid geven over de te nemen processtappen, verwachtingen managen. Minder

pingpongen en meer samen werken.” In de beginperiode van het initiatief Kulturhus

Bredevoort (2007-2011) ontbrak duidelijkheid: “In die periode was het onvoldoende

duidelijk wat de rol en inbreng van alle partijen was. (…) De gemeente is wellicht te lang in

het proces meegegaan: we hadden misschien eerder het signaal kunnen geven dat dit gaat

de verkeerde kant op zou gaan – zowel financieel als juridisch. De les is: voordat je begint,

moet heel helder hebben wat de condities en de grenzen zijn per partij.” Tegelijkertijd

geven betrokkenen aan dat er wel tijd nodig was om verschillende opties te verkennen

voordat gekozen kon worden voor de huidige variant die financieel voordelig en minder

risicovol is.

18

Organiseer ‘van buiten naar binnen’

Duidelijkheid naar buiten, vraagt om afstemming binnen. Uit de onderzochte

initiatieven blijkt dat de gemeenten beter kunnen inspelen, wanneer de eigen

organisatie is ingericht op de vraag van buiten.


De energie en motivatie van initiatiefnemers neemt direct af wanneer zij van het ‘kastje

naar de muur’ worden gestuurd of tegenstrijdige signalen krijgen. “We zijn nu bijna 2

jaar bezig om de financiering rond te krijgen. (…) Veel mensen bemoeien zich ermee,

niemand is echt verantwoordelijk. Dat kost heel veel geduld en energie van ons. Een

aantal van ons is ook heel boos geworden. (…) Probleem is de verkokering bij de

gemeente, met allerlei hokjes. (…) Daar heb je als initiatiefnemer last van. (…) De

verbinding met en de betrokkenheid bij initiatieven die nodig zijn, vinden we nog te

weinig terug in de gehele organisatie.” De betrokken ambtenaar erkent dat de

gemeente niet snel één duidelijk signaal heeft afgegeven: “We hadden hierover een

discussie tussen een aantal afdelingen.”

Wanneer gaat het wel goed?

Om problemen zoals hierboven beschreven te voorkomen, werken Aalten, Oost Gelre en

Winterswijk vaak met één accounthouder voor een initiatief. Deze moet zorgen dat de

organisatie met één stem naar initiatiefnemers spreekt en dat initiatiefnemers niet zelf

binnen de organisatie naar antwoorden op zoek moeten. In de ontwikkeling van het

initiatief Zwembad Meekenesch is dit bijvoorbeeld een kritische succesfactor geweest.

Initiatiefnemers geven aan dat het contact vanaf het begin goed was. “Nu hebben we

nog steeds dezelfde contactpersonen. Een nauwe en warme relatie”. Het college van

Oost Gelre stelt dat een accounthouder de initiatiefnemers kan ‘ontzorgen’: “We stellen

een accountmanager ter beschikking die weet hoe hier de hazen lopen. Qua politiek,

bestuurlijk, juridisch, ruimtelijke ordening, et cetera. Hij helpt en ondersteunt en

voorkomt dat initiatiefnemers tegen een muur lopen. De term ‘ontzorgen’ geeft goed

weer wat we doen.” Gevolg is dat de energie van initiatiefnemers niet verloren gaat aan

randzaken, maar gefocust blijft op het realiseren van de opgaven.

Daarbij is ook een goede afstemming tussen bestuur en ambtelijke organisatie van

belang. Dit is bijvoorbeeld terug te zien in het CPO-huur project. Om duidelijkheid te

kunnen bieden aan de initiatiefnemers, moet snel de bestuurlijke keuze gemaakt

worden of de gemeente de opgave onderschrijft: “Als overheid moet je kijken ‘past het

binnen onze visie?’. Je moet er achter staan, anders kan je als gemeente niet goed

participeren. Nodig is draagvlak bij raad, college én ambtelijke organisatie.” De

betrokken ambtenaren geven aan dat de organisatie van politiek-bestuurlijk draagvlak

in het hele proces van belang bleef: “Tijdens dit proces is consequent contact geweest

met de wethouder en later ook gevraagd aan het college om een intentiebesluit te

nemen. Het blijft echter de raad die uiteindelijk moet instemmen met het afwijken van

de beleidsregels. Je moet dus altijd een voorbehoud maken richting de initiatiefnemers

en ondertussen je er van vergewissen dat er uiteindelijk wel politieke steun zal zijn.”

19

Flexibele budgetten en regels

Initiatiefnemers schreeuwen om ruimte; ruimte om te vernieuwen, te experimenten en

maximaal in te spelen op actuele opgaven. Dit vraagt om flexibele budgetten die ook de

ruimte bieden.


Initiatiefnemers ervaren dat het huidige financieringsrepertoire van de gemeenten nog

onvoldoende geschikt voor is. Zo geven de initiatiefnemers van BS22 aan: “De gemeente

benadert ons alsof we een subsidieaanvraag indienen. De standaardwerkwijze is dan dat

je vooraf resultaten moet bieden. Maar dat kunnen we niet; we ondersteunen

initiatiefnemers en wat hun projecten opleveren, kunnen we vooraf niet zeggen.”

Hetzelfde geldt voor de initiatiefnemers van CPO-huur, een compleet nieuwe

woonvorm. Zij moeten vooraf aangeven waar ze de subsidie voor gaan gebruiken, terwijl

het idee bij een nieuw project juist is dat je nieuwe dingen gaat ontdekken en

tegenkomen. “Het zou fijn zijn als je iets meer speling had in de subsidie om daar goed

op in te kunnen spelen.” In plaats daarvan is nu steeds weer overleg nodig of moeten er

nieuwe aanvragen worden ingediend; energie die daaraan besteed wordt, kan niet in de

realisatie van de opgave gestopt worden.


Uit de gesprekken komt naar voren dat er op drie punten winst te behalen is:

– Middelen kunnen snel vrij gemaakt worden. Een initiatiefnemer krijgt niet te horen

‘wacht maar op volgend jaar, dan hebben we wellicht weer ruimte in de begroting’.

Binnen de gemeentelijke begroting is dus meer ‘vrije ruimte’.

– De inzet van middelen door de initiatiefnemers is vrijer. Van tevoren hoeft niet exact

vastgelegd te worden hoe elke euro besteed wordt; er is juist ruimte om te

experimenteren met het oog op realisatie van de opgave.

– Middelen worden zo min mogelijk structureel en zoveel mogelijk ontwikkelgericht

ingezet. Doel van de financiële ondersteuning van initiatieven is dat die vervolgens

op eigen kracht verder kunnen – zodat de gemeente ook weer middelen vrij heeft

om nieuwe initiatieven te ondersteunen.

Dit laatste punt wordt met name in Aalten volmondig onderschreven. “Structurele

subsidie daar wordt het nooit beter van. Daar worden mensen ook lui van. Als het niet

zelfvoorzienend is, wat is dan de waarde?” Idee hierachter is ook dat een structurele

subsidie afdoet aan de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van het initiatief. Er ontstaat

afhankelijkheid, een vanzelfsprekende inkomstenbron, die voorkomt dat

initiatiefnemers blijven innoveren – waar juist de kracht van het maatschappelijk

initiatief ligt.

20

6 Menselijke maat centraal

KERN

Succesfactor bij het goed inspelen op initiatieven is dat de menselijke maat leidend is in

de samenwerking tussen gemeente en samenleving. Dit betekent bijvoorbeeld: – Ambtenaren, bestuurders en raadsleden maken zoveel mogelijk tijd vrij voor

persoonlijk contact met initiatiefnemers. In plaats van dat plannen en reacties enkel schriftelijk worden uitgewisseld, gaan betrokkenen met elkaar in gesprek. Dit leidt tot meer begrip voor elkaars positie, meer waardering voor elkaars inzet en meer vertrouwen in elkaars mogelijkheden.

– Gemeenteraad en college zorgen dat zorgvuldig wordt afgewogen of een initiatief voldoende draagvlak heeft, duurzaam en in het algemeen belang is en (financiële) ondersteuning moet krijgen. Daarbij wordt ook gekeken naar de mogelijkheid om een deel van het gemeenschapsgeld door bewoners zelf te laten toedelen – om zo de verantwoordelijkheid meer in de samenleving te leggen.

– Dankzij het sterkere persoonlijke contact zijn minder zware formele verantwoordingsstructuren nodig. De gemeente houdt zelf actiever de vinger aan de pols; de initiatiefnemers kunnen meer van hun energie en tijd besteden aan de realisatie van de maatschappelijke opgave.

21

Persoonlijk contact

Initiatiefnemers willen graag persoonlijk contact. Zij willen met de professionals van de

gemeente bespreken wat ze wel en niet kunnen doen, samen aan slimme oplossingen werken

en elkaar daarover in de ogen kijken. Ze zijn op zoek naar professionals die meedenken in

plaats van tegendenken, die proactief helpen in plaats van passief afwachten.


Een illustrerend voorbeeld komt van de initiatiefnemers van BS22. Zij zoeken ondersteuning

bij de provincie om de opgave te realiseren, maar komen terecht in een technische en

papieren relatie. “We proberen in menselijk contact te komen, maar bij de provincie willen ze

je op technische afstand houden. Ze willen vooral vinkjes zetten op basis van een schriftelijke

procedure, het is een vorm van zelfbescherming.” Tot driemaal toe wordt een

subsidieaanvraag afgewezen omdat deze niet aan vormeisen voldoet. Regels en procedures

staan centraal; niet de gezamenlijke opgave. Na drie keer was het voor de initiatiefnemers

genoeg: “Toen hebben we druk gezet om een normaal gesprek te krijgen met aantal

personen. (…) Binnen de provincie zie je een tweestrijd: naar buiten gekeerde afdelingen, die

zeggen dit moeten we ondersteunen, maar ook naar binnen gekeerde afdelingen.”


Andere initiatiefnemers hebben wel positieve ervaringen; hun energie is aangewakkerd door

de goede houding in persoonlijk contact. “Belangrijk is dat je initiatiefnemers ook echt

serieus neemt. Zij offeren hun vrije tijd op om zich in te zetten voor een mooi plan en zijn daar

erg bij betrokken. Dan moet je daar als gemeente ook medewerkers bij zetten die dat

honoreren.” Gemeenten kunnen dit op verschillende manieren in de praktijk brengen:

– Initiatiefnemers en medewerkers gaan samen om de tafel zitten om zaken te bespreken

en direct kort te sluiten (in plaats van: ‘stuur u plannen maar op, dan krijgt u over vier

weken reactie’).

– Mensen helpen elkaar. Dus niet: ‘u heeft het formulier verkeerd ingevuld, dus we nemen

het niet in behandeling’. In plaats daarvan wordt contact opgenomen om te waarschuwen

dat het formulier nog niet goed is ingevuld.

– De gemeente handelt vanuit de ‘Juridische maat+’. Het gaat er niet alleen om of wat

gedaan wordt volgens de regels klopt, maar ook of het goed voelt.

22

Democratisch proces: rekening met elkaar houden

De afweging over de inzet van gemeenschapsgeld wordt nu gemaakt door

gemeenteraad en college: zij wegen af of een initiatief in het algemeen belang is. Zoals

de collegeleden van Aalten terecht aangeven, zal de gemeente niet zomaar elk initiatief

ondersteunen: “Niet alle initiatieven ondersteun je zo maar. Je zoekt naar initiatieven

die maatschappelijke opgaven realiseren. Vanuit die focus stel je ook kritische vragen

om te controleren of er draagvlak voor is, of het duurzaam is, etc.”


In de praktijk blijkt dat om opgaven te realiseren, die kritische vragen wel op een

aangename manier gesteld dienen te worden. De maatschappelijke opgave staat

immers centraal en het politieke proces mag er niet toe leiden dat de energie om die

opgave te realiseren wordt weggenomen. Verschillende initiatiefnemers geven aan dat

zij zich in de contacten met de gemeente(raad) niet altijd voldoende gewaardeerd

voelen en dat hun energie wordt ontnomen. Dit geldt bijvoorbeeld voor de

initiatiefnemers van Zwembad Meekenesch. Over het contact met de raadsleden zeggen

zij: “ze zagen de poten onder je stoel vandaan – kritisch mag, maar het gaat om de

manier waarop vragen gesteld worden”.

Wanneer gaat het goed?

In Winterswijk heeft Winterswijks Cultuur Landschap budget beschikbaar om

initiatieven te ondersteunen. WCL blijkt in de praktijk makkelijk en snel budget vrij te

kunnen maken voor het opstarten van nieuwe initiatieven zoals CPO-huur en Breedband

Buitengebied. Doordat binnen WCL verschillende maatschappelijke groepen

vertegenwoordigd zijn en de gemeente als één van de partijen aan tafel zit, is geborgd

dat hier een zorgvuldige belangenafweging plaatsvindt. Dit is een voorbeeld van een

manier waarop de verantwoordelijkheid voor het maken van een belangenafweging

succesvol terug wordt gelegd in de samenleving; waarbij de gemeente alleen van een

afstand de zorgvuldigheid van het proces bewaakt.

23

Verantwoording vanuit verantwoordelijkheid en vertrouwen

Over de besteding van publiek geld moet verantwoording worden afgelegd. Uit de

gesprekken over initiatieven blijkt echter dat het verantwoordingsproces ten koste kan

gaan van een effectieve besteding van dat publieke geld. Ten eerste omdat het

initiatiefnemers veel tijd en energie kost om aan strenge verantwoordingseisen te

voldoen. Ten tweede omdat deze eisen vaak ook er voor zorgen dat de zo noodzakelijke

ruimte om te vernieuwen ontbreekt.

Een mooi voorbeeld van de worsteling die hierbij speelt is terug te zien bij het initiatief

Buurt Aan Zet. De gemeente wil aan de ene kant ruimte bieden om te experimenten.

Tegelijkertijd is er de vraag vanuit de raad om verantwoording af te leggen over wat er

met het geld gebeurt. “Daar zitten nog fricties (…) De raad heeft een budget ter

beschikking gesteld. Dat betekent ook dat we wel moeten kijken of de resultaten eruit

komen die we vooraf afgesproken hebben. De raad wil ook tussentijds horen hoe het

gaat. De politiek wil dan toch bijvoorbeeld horen hoeveel mensen meedoen aan

activiteiten. Ze willen cijfertjes waarmee ze kunnen scoren. (…) Je ziet dat de raad zich

nog steeds teveel wil bemoeien met de hoe-vraag. (…) De raad zegt dan ‘ze hebben die

en die activiteiten niet gedaan’. Ik zeg ‘ze hebben geleerd dat deze activiteiten niet

werken en ze hebben andere dingen gedaan die wel bijdragen aan de beoogde

resultaten’”

Intensief persoonlijk contact tussen gemeente(bestuur) en initiatiefnemers biedt hierin

mogelijk een oplossing. De gemeente houdt dan actiever zelf de vinger aan de pols en

kan inschatten of vertrouwen of wantrouwen op zijn plaats is. Strenge eisen vooraf en

tijdrovende papieren verantwoordingsrelaties kunnen hiermee vervangen worden.

24

Bijlage 1: Bronnen- en respondentenlijst

Schriftelijke bronnen

Titelbeschrijving

Winterswijk algemeen

Gemeente Winterswijk, Concept beleidsplan WMO 2015-2016, 30 juli 2014.

Gemeente Winterswijk, Kaderstellend coalitieprogramma 2014-2018 ‘ Samen Verder’ , 2014.

Gemeente Winterswijk, De kracht van Winterswijk – Het Winterswijks kader voor de

transformatie van het sociaal domein, 24 september 2013.

Gemeente Winterswijk, Raadsbesluit subsidieverordening burgercheques Winterwijk 2015, 27

november 2014.

Oost Gelre algemeen

Gemeente Oost Gelre, Coalitieakkoord CDA en OOG 2014-2018 - Op eigen kracht, samen

duurzaam vooruit, 13 mei 2014.

Gemeente Oost Gelre, Interactief werken bij de gemeente Oost Gelre, oktober 2007.

Gemeente Oost Gelre, Nota Wet maatschappelijke ondersteuning Oost

Gelre 2012-2015, 2012.

Gemeente Oost Gelre, Strategie gemeente Oost Gelre – Samen aan de slag in andere tijden,

2013.

Gemeente Oost Gelre, Verordening burgerinitiatief gemeente Oost Gelre 2007, 2007.

Gemeente Oost Gelre, Formulier voor verzoek burgerinitiatief, datum onbekend.

Gemeente Oost Gelre, Programma Stad Groenlo 2012-2027, 2012.

Gemeente Oost Gelre, Resultaten enquete Programma Stad Groenlo, mei 2015.

Aalten algemeen

Gemeente Aalten, Beleidsnota WMO 2015-2018 – Van transitie naar transformatie, augustus

2014.

Gemeente Aalten, Coalitieakkoord 2014-2018 op hoofdlijnen, 2014.

Gemeente Aalten, Beleidsnota - De transities uitgewerkt, april 2014.

Gemeente Aalten, Verordening Burgerinitiatief Aalten 2008, 2008.

Gemeente Aalten, Voorstel tot vaststelling van het WMO beleidsplan 2013-2016, 2013.

Gemeente Aalten, Raadsvoorstel en –besluit betreffende verstrekken van een jaarlijkse subsidie

van maximaal €10.000 aan De Aaltense Uitdaging voor de duur van maximaal drie jaren, 21 april

2015.

Algemeen

Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en partners, 100x100, Het

lokale bestuur in de netwerkdemocratie, 2014.

Denktank Vereniging van Nederlandse Gemeenten, Van eerste overheid naar eerst de burger

– jaarbericht 2013, november 2013.

Vereniging van Nederlandse Gemeenten, Raadgever – Burgerparticipatie &

maatschappelijke initiatieven, maart 2014.

In Actie met burgers, Met Burgers! Spoorboekje voor raad en college, oktober 2014.

BS22

Gemeente Oost Gelre, Besluitenlijst B&W-vergadering 17 maart 2015, 2015.

Gelderlander.nl en contact.nl, Artikelen over rol BS22, 18 maart 2015.

25

CPO-huur

Gemeente Winterswijk, Verslag vergadering commissie Ruimte 12 mei 2015, 2015.

Belangengroepen buitengebied Winterswijk, Folder betaalbaar en op maat wonen in

buitengebied, 2014.

Agenda Achterhoek 2020, Regionale Woonagenda Achterhoek 2015-2025, 2015.

Agenda Achterhoek 2020, Adviesrapport Kernenfoto’s Achterhoek, 2015.

Werkgroep Wonen, Brief aan College van B&W en gemeenteraad betreffende reactie op

eindrapport Wonen en Werken, 29 september 2011.

Gemeente Winterswijk, B&W-nota betreffende pilotproject Collectief Particulier

Opdrachtgeverschap Huur (CPO-H): Ni’je Naobers, 23 april 2015.

Buurtschappen Winterswijk, Buurtschappenvisie, 2010.

Buurtschappen Winterswijk, Krimp biedt kansen! Geef ons gebied de gereedschappen!, maart

2013.

Werkgroep Wonen, Brief betreffende aanbieding eindrapport workshop wonen en werken, juni

2011.

Werkgroep Wonen, Eindrapport workshop wonen en werken, mei 2011.

Gemeente Winterswijk, B&W-nota betreffende Buurtscahppenvisie: eindrapport workshop

‘Wonen en werken, Doen’, 10 augustus 2011.

Gemeente Winterswijk, Reactie college van B&W op eindrapport: workshop Wonen en Werken,

9 september 2011.

Buurt Aan Zet

Gemeente Aalten, Raadsmededeling Buurt aan Zet, 24 juli 2014.

Gemeente Aalten, Verslag vergadering Wmo-raad 4 november 2014, 2014.

Lisanne Abbink, Scriptie: BuurtAanZet, minder zorg(en)?, 28 mei 2015.

Buurt Aan Zet, Doelstelling en effectmeting Buurt Aan Zet, 16 juni 2015.

De Werkfabriek

Stichting Welzijn Winterswijk, Presentatie tijdens commissie Samenleving van 19 maart 2015,

2015.

Gemeente Winterswijk, Verslag commissie Samenleving 19 maart 2015, 2015.

Breedband Winterswijk

Gemeente Winterswijk, Raadsvoorstel Realisatie NGA-netwerk in de Achterhoek, 20 januari

2015

Gemeente Winterswijk, Raadsvoorstel Realisatie NGA-netwerk in het buitengebied van

Winterswijk door SBBW, 23 juni 2014.

Gemeente Winterswijk, Raadsbesluit betreffende garantieverlening SBBW, 3 juli 2014.

Gemeente Winterswijk, Raadsvoorstel Realisatie NGA-netwerk in het buitengebied van

Winterswijk door SBBW, 13 februari 2014.

Gemeente Winterswijk, Raadsbesluit betreffende garantieverlening aan SBBW, 27 februari

2014.

Europese commissie, Mededeling betreffende EU-richtsnoeren voor de toepassing van de

staatssteunregels in het kader van de snelle uitrol van breedbandnetwerken, 26 januari 2013.

Gemeente Winterswijk, B&W-nota betreffende intententieverklaring Breedband Achterhoekse

gemeenten, 19 november 2014.

Gemeente Winterswijk, B&W-nota betreffende realisatie NGA (Next Gerneration Access)-

netwerk in de Achterhoek, 13 januari 2015.

Gemeente Winterswijk, Kaart Breedband Buitengebied Winterswijk, februari 2013.

26

Buurtschappen Winterswijk, Presentatie buurtschappenvisie 2013 – breedband in het

buitengebied, 18 februari 2013.

Dialogic, Brief aan gemeente Winterswijk betreffende oordeel businesscase Glasvezelcoöperatie

CBBW, 10 januari 2014.

Buurtschappen Winterswijk, Buurtschappenvisie, 2010.


netwerk in het buitengebied van Winterswijk door SBBW, 22 januari 2014.


netwerk in het buitengebied van Winterswijk door SBBW, 5 juni 2014.

Dialogic, Geleerde lessen bewonersinitiatieven NGA Gelderland, 31 maart 2014.

Gemeente Winterswijk, Raadsbesluit participatie regionale project aanleg en exploitatie

breedbandnetwerk, 26 februari 2015.

Kulturhus Bredevoort

Gemeente Aalten, Raadsmededeling provinciaal subsidie voor Kulturhus Bredevoort, 21

augustus 2012.

Gemeente Aalten, Raadsmededeling beantwoording vragen CDA-fractie Kulturhus te

Bredevoort, 11 juni 2012.

Gemeente Aalten, Raadsmededeling brief Stichting Kulturhus Bredevoort inzake ontwikkeling

alternatief plan, 11 juni 2012.

Gemeente Aalten, Raadsmededeling Kulturhus Bredevoort, 13 maart 2012.

Gemeente Aalten, Raadsmededeling Besprekingsverslag tussen Stichting Kulturhus Bredevoort,

De Woonplaats, Provincie Gelderland en gemeente Aalten, 24 januari 2012.

Gemeente Aalten, Raadsmededeling Beantwoording tijdens RTG Samenleving van toezeggingen

over Kulturhus Bredevoort, 9 januari 2012.

Gemeente Aalten, Raadsmededeling definitieve besluitvorming Kulturhus Bredevoort, 25

oktober 2011.

Gemeente Aalten, Raadsmededeling Beantwoording vragen CDA-fractie naar aanleiding

collegebesluit Kulthurs Bredevoort, 1 november 2011.

Stichting beheer Kulturhus Bredevoort, Kulturhuskrant nummer 4, juni 2014.

Gemeente Aalten, Raadsvoorstel en concept-besluit over ver- en uitbouw sportzaal Bredevoort

gekoppeld aan Kulturhus, september 2012.

Gemeente Aalten, Collegevoorstel betreffende gemeentelijke medewerking aan de realisatie van een verbeterde sportvoorziening, gekoppeld aan het Kulturhus op de huidige locatie van Ons Huis

in Bredevoort, juli 2012.

Gemeente Aalten, Raadsmededeling betreffende beantwoording toezegging RTG Financiën en

bestuur 5 september over renovatie sportzaal Bredevoort, september 2012.

ICS adviseurs, Notitie Horecaconcept Kulturhus Bredevoort, 4 mei 2011.

Respondenten interviews

Dhr/mevr,

Voorletter(s)

Naam

respondent

Functie Organisatie

Dhr. A. Bloemberg Penningmeester Stichting Exploitatie

Zwembad

Meekenesch

Dhr. R. Buil Bestuurslid Stichting Exploitatie

27

Zwembad

Meekenesch

Dhr. G.J.W. Elferdink Fractievoorzitter CDA Gemeente

Winterswijk

Dhr. J. Geerdink Initiatiefnemer/ voorzitter

bestuur

Stichting BS22

Dhr.

Th.W.B.M.

Hartjes Fractievoorzitter PvdA Gemeente

Winterswijk

Dhr.P. Hijink Directeur Jongplus

Dhr. A. Hoenderboom Projectleider bij team

Projecten

Gemeente

Winterswijk

Dhr. J.B.M. Hoenderboom Wethouder gemeente Oost Gelre

Dhr. R.H.M. Hoijtink Wethouder gemeente Oost Gelre

Dhr. H. Kappert Beleidsmedewerker Team

Mens en Omgeving

Gemeente

Winterswijk

Dhr. B. Keegstra Communicatie-adviseur Gemeente Oost Gelre

Dhr. R.M.J. Klein Tank Fractievoorzitter PvdA Gemeente Oost Gelre

Drh. T.M.M. Kok Wethouder Gemeente Aalten

Mevr. I. Kransen-

Hensbroek

Lid Stuurgroep Buurt aan zet,

tevens Teamleider Wijken

Achterhoek en Landelijk

De Woonplaats

Dhr. R. Letteboer Beleidsmedewerker onderwijs

en welzijn

Gemeente Aalten

Dhr. G. Massen Beleidsmedewerker onderwijs

en welzijn

Gemeente Aalten

Dhr. A. Menting Lid Werkgroep Wonen Stichting

Buurtschappenvisie

Dhr. G.H. Migchelbrink Raadslid PP Gemeente Aalten

Mevr. J.L. Noorman Raadslid ChristenUnie Gemeente Aalten

Mevr. W.W. Oort-Löwenthal Fractievoorzitter PvdA Gemeente Aalten

Dhr. J. Rensen Fractievoorzitter SP Gemeente

Winterswijk

Dhr. H. J. Rijks Wethouder Gemeente Aalten

Dhr. E. Rouw Beleidsadviseur

Volkshuisvesting

Gemeente

Winterswijk

Mevr. I.G. Saris Wethouder gemeente Winterswijk

Mevr. P. Sasse Manager Cluster Zorg en

Welzijn

Gemeente

Winterswijk

Dhr. H. Scheinck Gemeentesecretaris Gemeente

Winterswijk

Dhr. D. Sellink Penningmeester Stichting

Buurtschappenvisie

Mevr. M. Sevenich Secretaris Stichting Exploitatie

Zwembad

Meekenesch

Mevr. A. Sitter initiatienemer, bestuurslid Stichting BS22

28

Dhr. Steggink Hoofd projectenbureau Gemeente Oost-Gelre

Dhr. G.J.W. Te Gronde Wethouder gemeente Winterswijk

Mevr. E. Teunissen-Gelsing Coördinator Buurt aan zet,

tevens teamleider Centrum

Jeugd en Gezin in gemeente

Aalten

Figulus Welzijn

Mevr. S. Van Amerongen Beleidsmedewerker Wmo Gemeente Aalten

Dhr. J. Van den Brug Hoofd afdeling Samenleving Gemeente Aalten

Dhr. F. Van Lochem Voorzitter Stichting Exploitatie

Zwembad

Meekenesch

Dhr. G. Van Vliet Hoofd afdeling Bestuur en

Openbare ruimte

Gemeente Aalten

Dhr. A. Van Wezel Vicevoorzitter Stichting Kulturhus

Bredevoort

Dhr. A. Vedder Planoloog en

Teamcoordinator team Mens

& Omgeving (deel omgeving)

Gemeente

Winterswijk

Dhr. M.J. Veldhuizen Fractievoorzitter VVD Gemeente Aalten

Dhr. G.E. Visser Fractievoorzitter VVD Gemeente

Winterswijk

Dhr. F. Vlam Fractievoorzitter D66 Gemeente

Winterswijk

Mevr. I. Weerkamp Bestuurslid/secretaris Stichting Kulturhus

Bredevoort

Dhr. J.H.J. Wessels Fractievoorzitter CDA Gemeente Aalten

Dhr. E. Wichgers Directeur - Bestuurder Stiching Welzijn

Winterswijk (SWW

kinderopvang en

welzijn)

Dhr. R.W. Willering Raadslid OOG Gemeente Oost Gelre

Dhr. H. Wiltink Wethouder Gemeente Aalten

Dhr. J.B.J.M. Wolterink Fractievoorzitter NLOG Gemeente Oost Gelre

Dhr. R. Wossink Raadslid Gemeentebelangen Gemeente Aalten

29

Bijlage 2: Groslijst initiatieven Aalten

Naam en korte omschrijving initiatief en

initatiefnemers:

Beschrijving resultaten tot nu toe:

Bibliotheek Dinxperlo leerwerkplekken: bibliotheek Dinxperlo heeft een bezuinigingsopdracht gekregen waardoor de bibliotheek dicht dreigt te moeten en heeft het idee opgevat om dagbesteding en vrijwilligers plekken te gaan ontwikkelen om zo de bieb langer open te kunnen houden . Er wordt gedacht aan voorleeskringen, laaggeletterdheid, inloopochtenden met koffie, thema besprekingen.

Moet nog uitgewerkt worden; idee is dat er kruisbestuiving /samenwerking plaats vindt met andere instellingen.

zie je zo zinvolle dagbesteding dinxperlo: mevr Hofijzer heeft een scala aan verkleedkleding. Mevrouw werkt ook in de zorg en wil deze zaken combineren. Graag wil ze een winkel beginnen waar mensen met een verstandelijke beperking zinvolle dagbesteding kunnen krijgen. Mw wil de verkleedkleding gaan verhuren vermaken wassen enz.

Plan moet nog verder uitgewerkt worden.

musea Aalten leerwerkplekken horeca: musea Aalten heeft een prachtige ruimte achter het museum waar ze graag een horeca achtig iets van zouden willen maken. Het liefst een werkleerplek voor mensen met een verstandelijke beperking. Ook wil het museum vrijwilligers betrokken blijven houden bij hun werk; zij zijn de basis waarop het museum kan blijven bestaan.

Moet nog opgestart worden.

Zorcooperatie Barlo: Barlo is een buurtschap waar een aantal initiatieven ontwikkelt worden om de buurtbewoners zo lang mogelijke zelfstandig te laten wonen. Buurtschap telt ongeveer 300 huishoudens.

Te denken valt aan kom bij us etten, klussendienst, vervoersdienst, boodschappendienst, ontmoetingsplek van en voor Barlo

Kulturhus Bredevoort: Bredevoort is het boekenstadje van Nederland valt onder Aalten. Het kulturhuus wil het dynamisch hart van Bredevoort zijn waar kultuur en samenleving samen komen.

Te denken valt aan de volgende activiteiten bewegen voor ouderen, buurt'n filmhuis, repaircafe, veur mekare, netwerkcafe. openbare boekenkast

Buurt aan zet: een aantal organisatie hebben de handen ineen geslagen om een netwerkorganisatie op te zetten om een antwoord te geven op de veranderende samenleving.

Middels een drietal projecten in Aalten-zuid, Dinxperlo en Linteloo wil men kijken of ze de inwoners kunnen verbinden en in hun kracht kunnen zetten. om op deze manier minder gebruik te hoeven maken van dure maatwerkvoorzieningen.

kulturhus lintelo: in Buurtschap Linteloo zit het Kulturhus waarin een school en peuterspeelzaal gevestigd zijn en verschillende verenigingen hun onderdak vinden.

Schoef es an is een maandelijks terugkomende gebeurtenis waar iedereen aan kan schuiven om mee te eten. Er worden allerlei bijeenkomsten georganiseerd van workshops tot kaartavonden.

leefbaarheid de Haart: in de Haart is een onderzoek geweest, men wil graag de noaberschap weer in ere herstellen.

Er is een "domino" avond geweest om te onderzoeken wat er nodig is de Haart om leefbaar te blijven. Er komt een vervolg.

30


initatiefnemers:

Beschrijving resultaten tot nu toe:

vrijwillige ouderen bonden

invulhulp belastingdienst, onafhankelijke cliëntenondersteuning, internet café met mogelijkheid van pc les.

buurtschap IJzerlo: ons aller belang in IJzerlo heeft tot doel het sociale cohesie en leefbaarheid te bevorderen. Het dorpshuis is het middelpunt van dit buurtschap.

Activiteiten zijn: Um den middag pot, pc cursus, tuinonderhoud, fietsclub, soos,

pc after curcus: dit initiatief is voor mensen die na een computercursus thuis nog ondersteuning nodig hebben.

DZSV zomervoetbal voor de jeugd: DZSV organiseert deze zomer voor de jeugd een zomervoetbal competitie

Elektro-car Aalten: door zorginstelling in Aalten is de elektro-car aangeschaft om inwoners van Aalten te kunnen vervoeren. vrijwilligers verzorgen de ritten; de eigen bijdrage is een vrijwillige gift.

Dit initiatief is een prima alternatief voor kleine korte ritjes voor mensen die geen vervoer hebben. Men wil gaan onderzoeken of ook in Dinxperlo een Elektro-car kan gaan rijden.

cultureel erfgoed: Boogie woogie is in kader van eenzaamheid in de buurtschappen een project gestart om met elkaar in contact te komen jong en oud, senior en kinderen. De insteek is cultureel erfgoed omdat dat een verbindende factor kan zijn in de kleine kernen van Aalten.

aangesloten bij een bestaand project als schoef es an en de basis school heeft dit gestalte gekregen. een vervolg zit in de pen. andere buurtschappen worden ook benaderd om dit op te starten

Verkoop schoolgebouwen aan Stichting TWAO; stichting van schoolbesturen die het onderhoud doet.

Beheer onderwijsgebouwen loopt goed.

Verkoop en verhuur openbaar groen: gebeurt op verschillende plaatsen en aan verschillende bewoners.

Minder onderhoud(skosten) voor de gemeente, meer grond voor burgers.

In Aalten zijn er diverse speeltuinverenigingen die zelf verantwoordelijk zijn voor het beheer, onderhoud en exploitatie van de terreinen, de toestellen en gebouwen.

Speeltuinen waarvoor de buurt zich zelf verantwoordelijk voelt.

Twee voetbalveldcomplexen, twee ijsbanen, twee tennisparken en een manege zijn volledig geprivatiseerd naar sportverenigingen.

31

Bijlage 3: Groslijst Initiatieven Oost Gelre

Naam en korte omschrijving initiatief

en initatiefnemers:

Beschrijving resultaten tot nu toe

Aanleg bloementuin door Stichting Bloemencorso Lichtenvoorde + beheer door Stichting De Lichtenvoorde / Perron 8

Als het goed is wordt de tuin in 2015 aangelegd. Idee is dat deze zowel voorziet in dagbesteding + toeristische meerwaarde heeft + gewoon een mooie wandeltuin is.

Brede Maatschappelijke Voorziening Mariënvelde + zorgcorporatie Mariënvelde (landelijk ondersteunde pilot waarbij het dorp zijn eigen Wmo-zorg zo regelarm mogelijk mag regelen)

Er ligt een plan voor de voorziening dat is goedgekeurd door de gemeenteraad; in 2015 start de bouw. Veel inwoners werken mee als vrijwilliger.

Stichting EnergieK (gebruik restwarmte voor o.a. verwarming zwembad)

Plan is in ver gevorderd stadium

Sociaal Cultureel Centrum Den Diek Den Diek is verbouwd en is nu een ‘zelfsturend cultureel centrum’-> een stichting regelt de inkoop, schoonmaak en wettelijk verplichte dingen; dagelijkse exploitatie en beheer gebeurt door de gebruikers zelf.

Oprichting Stichting Dierenpark De Halve Maan en bouw nieuwe stal

Toen de oude verzorger van het dierenpark stopte en sluiting dreigde, zijn na een oproep 30 vrijwilligers bij elkaar gekomen; zij hebben een stichting opgericht die nu het dierenpark runt en samen met de gemeente is een nieuwe stal gerealiseerd.

Beheer en exploitatie zwembad door Stichting Exploitatie Meekenesch

De stichting runt sinds 1 januari 2013 het zwembad; dit heeft voor de gemeente een flinke bezuiniging opgeleverd, het zwembad is toch gewoon open kunnen blijven en vrijwilligers zijn veel meer betrokken.

Bomenwacht: groep bewoners adviseert de gemeente over bomen en werkt ook mee aan projecten

De bomenwacht bestaat uit een kerngroep en een klankbordgroep; beide bestaand uit vrijwilligers. Zij worden om advies gevraagd bij gemeentelijke plannen, maar voeren daarnaast zelf ok plannen uit. Bijvoorbeeld de aanplant van de Vlinderbrug en het plan om 200 solitaire bomen te planten in het buitengebied.

Pluk de stad(stuin): initiatief van bewoner om eetbaar groen in kaart te brengen + uitgegroeid tot project waarbij verschillende stukken groen door bewoners zijn ontwikkeld.

Initiatief om eetbaar groen in Groenlo in kaart te brengen heeft als vliegwiel gewerkt voor het opnieuw inrichten van een stuk groen door omwonenden en het ombouwen van een ander stuk groen tot een stadstuin door een andere groep bewoners.

Stichting Hamalandhal + Stichting kantine Hamalandhal -> twee stichtingen van de belangrijkste gebruikers van de sporthal die nu al twee jaar de sporthal beheren nadat de gemeente dit wilde afstoten.

Een sporthal die beheert wordt door de belangrijkste gebruikers zodat in het beheer ook rekening wordt gehouden met de belangen van de gebruikers (sport heeft voorrang op commerciële activiteiten). Zij hebben ook de gesprekken met de buurt overgenomen.

32

Naam en korte omschrijving initiatief

en initatiefnemers:


BS22: Een pand (beltrumsestraat 22) waar inwoners terecht kunnen met hun ideeën om Groenlo en omgeving beter te maken. Inmiddels zijn er zo’n 45 projecten opgepakt.

Voorbeelden van projecten die zijn uitgevoerd zijn onder meer het repair cafe, het zwerfvuil bootcamp, het kinderspeelplein, etc. BS22 werkt als verbinder en begeleider van deze projecten en is bovendien een plek waar vrijwilligers een springplank vinden naar werk.

dagbesteding van cliënten van Stichting de Lichtenvoorde als vrijwilliger bij Corsogroep Veur-Mekare;

Corsogroep die kampte met vrijwilligersprobleem heeft initiatiefgenomen om clienten van Stichting de Lichtenvoorde te laten meewerken als dagbesteding. Zij hebben hierdoor meer sociale contacten + het project is een voorbeeldproject geworden + corsogroep heeft weer nieuwe vrijwilligers

Herinrichting kern Zieuwent op basis van een plan/initiatief van groep inwoners.

Kern is opnieuw ingericht op basis van plan van bewoners. Bewoners hebben ook zlef het traject vormgegeven om hiervoor steun te zoeken bij alle andere bewoners van de kern + zelf de aanbesteding gedaan

Realisatie speeltuin en multicourt (verschillende sportveldjes) in Harreveld

Op initiatief van een omnivereniging is een multicourt ingericht. De gemeente heeft er op aangedrongen hier ook de speeltuinvereniging bij te betrekken (die al langer op zoek was naar nieuwe plek) en zo is synergie ontstaan: ook de speeltuin is verplaatst en de jeugd en de lagere school kunnen nu op een plek van alle voorzieningen gebruik maken. Omnivereniging had plan zelf gemaakt en zelf offertes opgevraagd om alles te regelen.

Ouderensoos Zwolle In de buurtschappen Zwolle en Holterbroek was er behoefte aan een plek waar ouderen konden samenkomen. Bestuur van de Contactgroep Zwolle heeft dit opgepakt en een plan gemaakt om een ouderensoos in te richten. De Contactgroep is met dit plan naar de gemeente gestapt en die stelde geld ter beschikking. Elke vrijdagmiddag komen nu zo’n 25 tot 30 senioren samen.

Bewoners van Karel Doormanstraat/ Hartebroekseweg hebben plan gemaakt om speeltuin in de buurt op te knappen. Ze hebben aan gemeenteraad gevraagd hier budget voor ter beschikking te stellen

Gemeenteraad heeft 3000€ beschikbaar gesteld; bewoners zijn aan de slag gegaan met opknappen van de speeltuin. Ze hebben pad vervangen en picknickbanken geplaatst en doen ook het beheer zoveel mogelijk zelf.

33

Bijlage 4: Groslijst initiatieven Winterswijk


initatiefnemers:


Kinderen (123) ruimen maandelijks in hun buurt het zwerfvuil op (Beestenbende); is een initiatief van de scholen.

Een schonere buurt. We hadden de doelstelling dat de hoeveelheid zwerfvuil minder zou worden nu de buurt dit zelf opruimt. We merken dat deze doelstelling ook wordt gehaald.

(Buiten)sportverenigingen kunnen het klein onderhoud aan de buitenruimte zelf uitvoeren.

Dit initiatief is net opgestart. Het is nog te vroeg om over resultaten te spreken. De indruk is dat verenigingen dit prima kunnen uitvoeren.

Speeltuinverenigingen beheren zelf de speeltuinen

Al jarenlang gaat dit prima. De speeltuinen liggen er goed bij en er wordt goed gebruik van gemaakt door de jeugd.

Burgercheques

Cultuurprijs gemeente Winterswijk (wel al afgeschaft)

CBBW (Coöperatie Breedband Buitengebied Winterswijk) : initiatief van bewoners die coöperatie zijn gestart om breedband in het buitengebied aangelegd te krijgen.

Initiatief tot uitrol Breedband in het Buitengebied. Vereiste deelname 50% is juli 2014 behaald. Project is pilot voor de provincie en nu opgenomen in Project voor de gehele Achterhoek. CBBW is hierbij actief betrokken door haar kennis op gebied van vraagbundeling en activeren van bewoners in gebied.

WCL: (Winterswijks Cultuur Landschap): Noaberteam o.a. Groenbeheer in Meddo, onderhoud schuilhut

Goede onderlinge samenwerking, sociaal aspect

WCL; onderhoud schuilhut Miste idem WCL: zwerfafvalopruimingsactie in het gehele buitengebied. (2 keer per jaar )

Redelijk schoon buitengebied; bewustwording

WCL: jaarlijkse inzameling van (landbouw) folie

Goede afvalstroom, minder wikkelfolie in gemeentelijke containers; bewustwording

Voedselbank Voedselpakketten voor Winterswijkers met zeer laag inkomen

Kledingbank (opgericht door Janne Gerritse en Els Lieverdink)

Goed draaiende maatschappelijk gedragen voorziening waar jaarlijks ca. 600 mensen worden geholpen.

Winterswijkse Uitdaging: initiatief van vrijwilligersorganisaties.

Doel is het bij elkaar brengen van vraag en aanbod van vrijwilligersorganisaties en bedrijven: bedrijven die spullen en mankracht gaan leveren voor vrijwilligersorganisaties.

Participatie van de gezamenlijke buurtschappen bij opstellen omgevingsvisie buitengebied Winterswijk

In samenwerking met de buurtschappen opgesteld plan van aanpak voor de omgevingsvisie. De buurtschappen nemen zitting in de projecten stuurgroep.

34


initatiefnemers:


Initiatief van groep jongeren om (voormalig) agrarische bebouwing te herbestemmen tot wooneenheden door het concept van Collectief Particulier Oprdachtgeverschap toe te passen. De werkgroep Wonen van de gezamenlijke buurtschappenvisie hebben het initiatief genomen. De gemeente is klankbord.

– Een potentiële locatie waar dit concept gerealiseerd kan worden.

– Een aantal kandidaten die willen deelnemen aan het concept van CPO-H

Uitvoeren Buurtschappenvisie (vastgesteld door alle buurtschappen in Winterswijk) en de ‘Nota Krimp’ (ook vastgesteld door alle buurtschappen.

Dat zijn er diverse, voortkomend uit hun visie en uitvoeringsplan: – Aandacht voor mobiel bereik in het

buitengebied; – Oprichting Ondernemersvereniging

Buitengebied – Breedband – Zie hierboven het CPO-H project. De gemeente is klankbordgroep.

Buurtpreventie Winterswijk, een netwerk van whatsappgroepen, waarin mensen vanuit een gezamenlijke verantwoordelijkheid voor veiligheid alert zijn op verdachte situaties en daarbij politie en elkaar alarmeren.

Een netwerk van ruim 1000 deelnemers, dat sinds november 2014 aantal acties waarbij buurtbewoners en politie zijn geactiveerd om de verdachte situatie tot een einde te brengen. Deelnemers zijn er ook alert op om elkaar aan de afspraken te houden: geen eigen rechter spelen.

De Werkfabriek Een plek waarin binnen het Sociale Domein verschillende oplossingen samengebracht worden.

Beheer van het Strandbad (buitenzwembad) door gebruikers.

Openluchttheater wordt beheerd door stichting van vrijwilligers.

Spoorwerkplaats Dit is een particulier initiatief van groep bewoners (spoorliefhebbers) die een grote werkhal bij het spoor willen bouwen. Daar moet zowel ruimte komen voor een miniatuurspoorbaan, als voor een professionele onderhoudsruimte van echte treinen die door Arriva geëxploiteerd wordt. Plannen zijn in vergevorderd stadium; de cijfers wat betreft exploitatie is het belangrijkste wat nog in orde moet komen voor er gebouwd kan gaan worden.

Inspelen op initiatieven uit de samenleving

Government & Nonprofit

Transcript of Inspelen op initiatieven uit de samenleving