jaarplan 2016

INHOUDSOPGAVE

1. Inleiding

2. Business Development2.1 Opdracht

2.2 Prestaties

2.3 Activiteiten

3. Foreign Investments 3.1 Opdracht

3.2 Prestaties

3.3 Activiteiten

4. Capital4.1 Opdracht

4.2 Prestaties

4.3 Activiteiten

5. Organisatie & communicatie5.1 Organisatie

5.2 Communicatie

6. Begroting6.1 Inleiding

6.2 Belastingen

6.3 Begroting 2016 Participatie- en Ontwikkelingsbedrijf

6.4 Toelichting op Begroting 2016 Participatiebedrijf

6.5 Toelichting op Begroting 2016 Ontwikkelingsbedrijf

COLOFONOntwerp

Walvis & Mosmans

Drukker

Drukkerij Van de Sande

1. InleidingInnovationQuarter is op 1 januari 2014 van start gegaan met als missie “het ontsluiten van het innovatieve vermogen van Zuid-Holland”.

Zuid-Holland heeft een zeer goede uitgangspositie,

maar kan economisch zoveel beter presteren. Door

nauwere samenwerking tussen kennisinstellingen

en bedrijven, meer kruisbestuiving tussen de

sterke regionale clusters, gerichte inzet om het

innovatieve MKB te versterken, het aantrekken

van innovatieve buitenlandse bedrijven en het

investeren in vernieuwende en snelgroeiende

ondernemingen. En precies voor deze zaken is

InnovationQuarter opgericht.

InnovationQuarter heeft zich in de afgelopen

twee jaar ontwikkeld tot een organisatie die

toegevoegde waarde levert door enerzijds de

neutrale rol, het brede overzicht, diepe kennis en

grote netwerk en anderzijds als organisatie die

benaderbaar is, dicht op de bal zit en levert. Dit

leidt ertoe dat we – gevraagd en ongevraagd –

vaak een rol spelen om partijen in het innovatieve

ecosysteem verder aan elkaar te verbinden. Zo is de

steeds nauwere samenwerking tussen incubators

in de regio én met StartupDelta in de slipstream

van de komst van het Cambridge Innovation Center

(CIC) naar Rotterdam mede door ons geïnitieerd.

Belangrijk en nodig, omdat Zuid-Holland ook in

dit opzicht nog te versnipperd is. Juist omdat we

niet gelinkt zijn aan één subregio of één cluster,

kunnen we cross-sectorale en bovenregionale (zelfs

internationale) samenwerking tot stand brengen.

De noodzaak van een regionale ontwikkelings-

maatschappij die werkt aan een economisch

krachtigere regio wordt inmiddels dan ook breed

onderkend.

In 2016 blijven wij vol ambitie inzetten op onze

drie kerntaken Business Development, Foreign

Investments en Capital:

Business Development: kerntaak is het

realiseren van samenwerkingsverbanden tussen

innovatieve ondernemers (al dan niet met

kennisinstellingen, overheden en grote bedrijven).

Het doel is het genereren van nieuwe business.

Target voor 2016 is de realisatie van 15

samenwerkingsverbanden, het aanjagen van

25 samenwerkingsverbanden en de realisatie

van 30 verkenningen.

Foreign Investments: kerntaak is het laten

landen van buitenlandse bedrijven in Zuid-

Holland. Target voor 2016 is het laten landen

in Zuid-Holland van 25 bedrijven met een

investeringsvolume van € 60 mln.

Capital: kerntaak is het risicodragend financieren

van jonge technologiebedrijven en het innovatieve

MKB. Target voor 2016 is de realisatie van 10

investeringen met een totaal geïnvesteerd

vermogen van € 25 – 30 mln. (inclusief privaat

aangetrokken kapitaal).

Onze activiteiten moeten in 2016 leiden tot een

additioneel geïnvesteerd privaat vermogen van

naar inschatting € 100 mln en de creatie van

300+ hoogwaardige arbeidsplaatsen in de regio.

De opgave voor InnovationQuarter is echter

groter dan het sec realiseren van projecten,

nieuwe banen of investeringen. Met bedrijven,

kennisinstellingen, cluster- en deltaorganisaties,

incubators, financiers, topsectoren en overheden

zorgen we er voor dat een bruisend ecosysteem

ontstaat. Waarin hoogwaardige kennis ontwikkeld

én toegepast wordt. Waar partijen elkaar snel en

3

goed weten te vinden over bestuurlijke en sectorale

grenzen heen. Waar we oplossingen vinden voor

maatschappelijke uitdagingen. Waar serieus

werk wordt gemaakt van de transitie naar de next

economy, door het verzilveren van de kansen die de

digitale en circulaire economie bieden.

Deze opgave vraagt van InnovationQuarter

dat ze méér is dan een verbinder, meer dan

een acquisitieorganisatie en meer dan een

investeerder. We doen dan ook meer dan waar

we op basis van de hierboven gestelde targets op

afgerekend worden. Dat ‘meer’ zit voornamelijk in

de integrale werkwijze tussen onze kerntaken en

het zorgen voor ‘reuring’: het op de kaart zetten

van de innovatieve kracht van onze regio. Maar

we pakken binnen onze kerntaken ook letterlijk

meer activiteiten op dan we in onze targets

hebben gedefinieerd. Deze worden benoemd in dit

jaarplan.

Leeswijzer

Dit jaarplan behandelt per kerntaak wat er in 2015

is gerealiseerd, wat de doelstellingen zijn voor 2016

en welke activiteiten daarvoor worden uitgevoerd.

Het gaat dan zowel om de activiteiten die direct

aansluiten bij de targets, maar ook om additionele

activiteiten. Ook geven we per kerntaak aan welke

ontwikkelingen, kansen en knelpunten we zien.

Ik wens u veel leesplezier en zie uit naar de

samenwerking in 2016!

Rinke Zonneveld Directeur InnovationQuarter

“Zuid-Holland telt vele iconen. Dankzij de inspanningen van InnovationQuarter komen daar steeds nieuwe bij. Met alle partijen van InnovationQuarter maken we deze iconen nog zichtbaarder. En daarmee tillen we de Zuid-Hollandse economie naar een hoger plan.” Minister Kamp (Economische Zaken) tijdens jaarevent InnovationQuarter

5

2. Business Development2.1 Opdracht De hoofdopdracht van Business Development is het

voor en met ondernemers verkennen van nieuwe

businessmogelijkheden en het realiseren ervan.

Centraal staat een ondernemende werkwijze,

waarin ondernemers én de business developers

van InnovationQuarter grenzen verleggen om

kansen te verzilveren. Naast concrete resultaten in

de projecten zelf, is ook de voorbeeldwerking van

projecten voor andere ondernemers cruciaal.

Maatschappelijke vraagstukken op het gebied

van voeding, gezondheid, energie, veiligheid

en mobiliteit raken ook Zuid-Holland. Met alle

topsectoren vertegenwoordigd heeft de regio

in potentie óók alle potentiële oplossingen voor

die vraagstukken in huis, inclusief de ‘real life

testing ground’ om hier bewezen oplossingen te

exporteren naar andere regio’s. InnovationQuarter

richt zich primair op de regionale

speerpuntdomeinen Life Sciences & Health, Safety

& Security, Cleantech, Horticulture en Smart

Industry. De grootste toegevoegde waarde van

InnovationQuarter ligt daarbij op het realiseren

van cross industry innovation: het verbinden van

innovatieve oplossingen uit verschillende sectoren.

Een verschil ten opzichte van 2015 is dat we er

voor de duidelijkheid voor kiezen om de thema’s

Maritiem en Water- en Deltatechnologie niet meer

onder Cleantech te vatten, maar als zelfstandige

sectoren weer te geven.

Business Development richt zich op een breed

scala aan bedrijven en kennisinstellingen. Het

innovatiepotentieel van Zuid-Holland bestaat

namelijk niet alleen bij de aanwezigheid van

starters of innovatieve MKB-ers. Ook binnen grote

bedrijven en gespecialiseerde kennis- en

onderzoeksinstellingen bevinden zich de kiemen

van nieuwe business. Het opsporen én doen

ontkiemen van die kansen, is ons dagelijks werk. De

focus ligt daarbij op het innovatieve MKB-ers, maar

bovenal op díe ondernemers die het aankunnen en

durven om in open innovatietrajecten samen tot

nieuwe business te komen.

“We zijn lang op zoek geweest naar een product om onze recycle machine voor te gebruiken. Toen de huidige 3D print trend begon begrepen we dat onze machine hiermee echt een verschil kon maken. InnovationQuarter heeft ons met de juiste mensen in de keten in contact gebracht om de innovatie te kunnen versnellen. We verkregen al snel inzicht in de zakelijke kansen, dit gaf ons de boost om het idee uit te rollen.”

Jonas Martens, mede-oprichter Refil

De maatschappelijke opgaven zijn groot. De kansen

om tot nieuwe business te komen zo mogelijk

nog groter. Bij het ontsluiten van het regionale

innovatiepotentieel is intensieve samenwerking

met clusterorganisaties, campussen, incubators,

financiers, kennisinstellingen, overheden, de

Kamer van Koophandel, topsectoren, TKI’s en

andere regionale ontwikkelingsmaatschappijen

Box 1 Business Development / Terugblik 2015

▶ Ons netwerk met ondernemers is verder gegroeid en verdiept. Inmiddels hebben we een

netwerk van vele duizenden bedrijven in de regio. Opvallend hierbij is dat ook steeds meer

corporates ons opzoeken met de vraag hoe zij de brug naar het innovatieve MKB kunnen slaan.

▶ Belangrijke opdracht is in 2015 geweest om de focus zoveel mogelijk te leggen op de fases

aanjagen en realiseren, en op ondernemers met investeringskracht. Daarbij is het vinden van

innovatieve oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken leidend.

▶ In alle fases van de business developmentfunnel (signaleren-verkennen-aanjagen-realiseren)

zijn de vooraf gestelde ambities gehaald of overtroffen.

▶ Evenals in 2014 zijn de initiatieven die in 2015 zijn ondernomen divers van aard. Enkele

voorbeelden:

• We hebben het programmamanagement van Maritime Delta uitgevoerd, de paraplu

waaronder veel mooie innovatie-initiatieven ontstaan, onder andere op het gebied van

schone schepen, aquatic drones, smart maintenance.1 Verder hebben we het consortium

‘3D printing van metal spare parts voor de maritieme sector’ gelanceerd met circa 30

partners.

• We hebben uitvoeringscapaciteit geleverd aan het Valorisatieprogramma

Deltatechnologie en Water (VPdelta) waarin we onder meer hebben gewerkt aan de

proeftuin Klimaatbestendig Zomerhofkwartier (Rotterdam) en de versterking van de

waterkwaliteit in de Diergaarde Blijdorp.

• We hebben een consortium van 6 bedrijven gevormd voor preklinische screening en

spelen een rol in de vorming van het partnership Interventie-MRI van waaruit een open

innovatieomgeving gerealiseerd wordt op het gebied van hartzorg. In het verlengde

hiervan werken we aan een nationale Health Deal.

• We zijn de initiator en trekker geweest bij de totstandkoming van het fieldlab Smart Food.

We hebben het project Smart, Safe and Resilient Mainport gelanceerd op het snijvlak van

Safety & Security en de haven, en hebben het samenwerkingsverband Smart Maintenance

geïnitieerd.

• We hebben innovatieve tuinbouwondernemers bij elkaar gebracht in het consortium

Vers+ (op het snijvlak van Horticulture en Life Sciences & Health) met de ambitie om

gezamenlijk bij te dragen aan een gezonde voeding voor onze samenleving.

• Binnen het brede domein Cleantech werken we aan trajecten als als ‘Groen afval naar olie’

(energie), Resilitient Cities en ‘Waterbergende kasdagen’(klimaat), Waste2Chemicals als

het verkennen van de kansen om duurzame biomassa zoals houtsnippers om te zetten in

suikers en lignine en daarna in biomaterialen, biobrandstoffen en energie (biobased).

Ook hebben we een bijdrage geleverd aan de totstandkoming van de EFRO-aanvraag voor

The Green Village.

7

cruciaal. Het is onze rol om onszelf en anderen

daarop scherp te houden. Zolang de ambities groot

genoeg zijn en we als samenwerkende partners

ook zelf cross industry innovation waarmaken, is

iedere partij nodig om vanuit zijn eigen specifieke

kwaliteit een bijdrage te leveren. Dit is ook de reden

waarom we met het ministerie van Economische

Zaken, de provincie en de Kamer van Koophandel

samenwerken in het traject ‘Dienstverlening MKB’,

dat als doel heeft verschillende activiteiten gericht

op het innovatieve MKB optimaal op elkaar af te

stemmen.

2.2 Prestaties Het verkennen van nieuwe businessmogelijkheden

en het realiseren ervan, staat centraal in de

activiteiten van Business Development. Daarbij

focussen we op zowel de business van vandaag

als de kansen van morgen. In 2016 worden vanuit

Business Development de volgende prestaties

geleverd:

1. Realisatie van 15 samenwerkingsverbanden

die een succesvol innovatietraject doorlopen

hebben (realiseren) 2 

2. Realisatie van 25 samenwerkingsverbanden

(aanjagen)

3. Realisatie van 30 verkenningen

(signaleren – verkennen)

De targets voor Business Development blijven

gehandhaafd op het niveau van 2015 omdat

we in 2016 nog scherper willen zijn in welke

projecten we wel en niet oppakken. We zetten in

op het realiseren van schaalbare projecten met

impact, met ondernemers die de mogelijkheid en

bereidheid hebben te investeren.

Figuur 1 bevat een toelichting op de activiteiten en

resultaten per fase.

Naast de hierboven genoemde afrekenbare

targets levert Business Development de volgende

prestaties in 2016:

▶ Realisatie van individuele matchmaking

tussen ondernemers onderling en tussen

ondernemers en kennisinstellingen

Het zwaartepunt van Business Development

ligt op het realiseren van nieuwe business voor

en met ondernemers en daarbinnen op het

smeden van samenwerkingsverbanden. In 2015

bleek daarnaast dat ondernemers veel behoefte

hebben aan een partij die hen in contact

brengt met andere ondernemers, met nieuwe

kennisbronnen en met nieuwe klanten. Vanuit

het grote netwerk van InnovationQuarter en

haar integrale werkwijze (inclusief Foreign

Investments en Capital), zijn we vaak en

snel in staat om deze ondernemers verder te

helpen. Matchmaking is daarbij een niet te

onderschatten activiteit, die al regelmatig

▶ In 2015 heeft de provincie Zuid-Holland de Netwerkregeling Topsectoren geïnitieerd,

waarmee organisaties worden gefinancierd die zich richten op de signalerings- en

verkenningsfase. InnovationQuarter werkt nauw samen met deze organisaties. Het

streven is dat InnovationQuarter zich hierdoor nog beter kan focussen op realisatie van

business cases. Ook heeft InnovationQuarter een belangrijke rol gespeeld bij het leiden van

ondernemers naar de regeling MKB in Topsectoren (MIT).

1 Het programmamanagement van Maritime Delta is een additioneel gefinancierde taak, business development activiteiten t.b.v. Maritime Delta komen uit onze basiscapaciteit.

tot nieuwe business voor de betreffende

ondernemer heeft geleid. Vanwege de focus op

samenwerkingsverbanden zal het zwaartepunt

niet op individuele matchmaking liggen, maar

zullen we in 2016 wel actief monitoren hoeveel

succesvolle matches er gemaakt zijn.

“Het bijeenbrengen van deze twee topsectoren leidt tot verbindingen die waardevol zijn en die weanders wellicht niet hadden ontdekt” Sander Steenbrink (General Manager CorporateR&D Boskalis) bij het door Papendrecht enInnovationQuarter georganiseerde congresAerospace meets Maritime

▶ Business Development ter versterking

van Foreign Investments en Capital

Naast het leggen van relaties ten behoeve

van de eigen projecten, zal vanuit Business

Development ook actief worden bijgedragen

aan het Investor Relations programma van

Foreign Investments, dat tot doel heeft om in

Zuid-Holland gevestigde buitenlandse

bedrijven actief te volgen op mogelijkheden

voor onder meer uitbreidingsinvesteringen.

Ook ten behoeve van de kerntaak Capital

zal vanuit Business Development capaciteit

worden ingezet. Uit ons netwerk komen

leads voor Capital, die in 2015 zelfs tot een

participatie hebben geleid. Alle bedrijven uit

de portfolio van Capital zullen in het kader van

het ‘100-dagenplan’ in de eerste 3 maanden

ná participatie vanuit Business Development

bezocht worden om de inbedding in een

netwerk van klanten, ondernemers en

kennisinstellingen te verkennen. Business Development zet in 2016 ca. 14 fte

in, waarvan een deel van de kosten wordt

gedragen door externe programma- en

projectfinanciering. Daarbij heeft het Business

Development team in 2016 een aanjaagbudget

van € 300.000. Dit budget wordt benut

voor projectontwikkeling, het inzetten van

specifieke externe expertise en voor het

organiseren van bijeenkomsten.

2 Wij gaan hierbij uit van een gemiddelde projectomvang van € 1 mln euro.

Figuur 1 Funnel Business Development: van signaleren en verkennen naar aanjagen en realiseren

Signaleren

• Op zoek naar

innovatieontwikelingen

binnen en tussen sectoren

• In kaart brengen

potentiële behoeften markt

Verkennen

• Bedrijven inspireren en

meenemen in potentie

(technologische)

ontwikkelingen

• Verkennen economische

potentie thema’s

• Verkennen draagvlak

en doorzettingsmacht

ondernemers

• Organiseren speelveld om

gezamelijk innovaties te

ontwikkelen

Aanjagen

• Bedrijven en kennisinstel-

lingen verbinden om inno-

vaties te laten ontstaan

• Consortiumvorming resul-

terend in een projectplan

• Smeden en formaliseren-

samenwerkingsverbanden

• Ondersteunen bij invullen

financiëringsmogelijk-

heden (privaat en/of

publiek)

Realiseren

• Uitwerken business cases

• Borgen financiëring

• Realiseren dat trekker

uit bedrijfsleven het

consortium verder leidt

naar daadwerkelijke

realisatie van de nieuwe

business

9

2.3 Activiteiten Om de genoemde resultaten te bereiken, pakt

Business Development in 2016 de volgende

activiteiten op, gekoppeld aan de fases signaleren –

verkennen – aanjagen – realiseren:

A. Het signaleren van nieuwe innovatieve ontwikkelingen en businesskansen

▶ Uit het netwerk van ondernemers en

kennisinstellingen, zowel nationaal als

internationaal, als ook uit eigen kennis en

ervaring komen vrijwel dagelijks signalen over

nieuwe innovatieve ontwikkelingen. Waar die

signalen raken aan een (potentiële) sterkte van

de provincie Zuid-Holland en de daar gevestigde

bedrijven en kennisinstellingen, zullen die

signalen actief verder worden verkend.

▶ De samenwerking met de (delta)organisaties

wordt in 2016 doorgezet, zowel op het gebied

van signaleren als ook het verkennen van

de thema’s van de nabije en iets verder weg

liggende toekomst. 

▶ Activiteiten die in dit kader ondernomen

worden, zijn onder meer gezamenlijke

bijeenkomsten die ingaan op technologische

ontwikkelingen en businesskansen. Daarnaast

blijven we inzetten op eigen bijeenkomsten,

onder meer via ontwikkelbijeenkomsten waarin

het thema ‘Cross industry innovation’ centraal

staat.

B. Het verkennen van de economische potentie van het thema en het onderzoeken van de haalbaarheid om een cluster/samenwerkingsverband te ontwikkelen

▶ Belangrijke elementen in de verkenningsfase

van een thema zijn:

• Sluit de ontwikkeling aan bij een

innovatiespeerpunt van Zuid-Holland?

• Heeft Zuid-Holland een positie om het thema

te kunnen ontwikkelen en op te kunnen

schalen?

• Zijn er in Zuid-Holland bedrijven en ook

kennisinstellingen die open staan voor

het verder aanjagen van het thema in een

samenwerkingsverband?

• Is er financiële ruimte bij ondernemers

(en eventueel overheden) om te kunnen

investeren in het thema?

• Is er een perspectief op het creëren van

(hoogwaardige) arbeidsplaatsen en

additionele investeringen in de economie van

Zuid-Holland?

▶ Het resultaat van een verkenning is een

beknopt document met daarin de antwoorden

op bovenstaande vragen, inclusief een Go/

No Go-besluit om het al dan niet verder

aan te jagen. In totaal zullen minstens 30

verkenningen van maximaal 4 dagen worden

uitgevoerd, waarbij we zorgen voor een

spreiding over de speerpuntsectoren en een

vrije ruimte om de speerpuntsectoren voor de

toekomst te verkennen.

C. Het aanjagen van samenwerkingsverbanden gericht op nieuwe business

▶ Op basis van een Go in de verkenningsfase

wordt een aanjaagproject gestart, met als

belangrijkste resultaat het vormen van een

consortium van ondernemers, waar nodig

aangevuld met kennisinstellingen, die

gezamenlijk een businesspropositie uitwerken.

▶ In het werk van InnovationQuarter is het leggen

en onderhouden van relaties een cruciale

voorwaarde voor succes. Zonder relatie geen

vertrouwen, zonder vertrouwen geen inzicht

in wat de ondernemer écht nodig heeft,

zonder inzicht geen toegevoegde waarde van

InnovationQuarter. De belangrijkste rol van

een business developer in de aanjaagfase is

het ontwikkelen van hechte relaties tussen

de beoogde partners in het consortium,

het aansturen op de ontwikkeling van

een projectplan, het verkennen van de

mogelijkheden van financiering (zowel via eigen

investeringen van ondernemers, subsidies als

overige bronnen).

▶ Vanuit het consortium zal altijd een ondernemer

trekker moeten zijn, om later in de realisatiefase

ook het stokje over te kunnen pakken van

InnovationQuarter. Onze aanjaagrol vertaalt

zich in scherpte op zowel het in ontwikkeling

zijnde projectplan als op de bijdrage van

individuele leden in het consortium. Juist in deze

fase is de rol van een onafhankelijke partij, die

geen ander belang heeft dan het versterken van

de Zuid-Hollandse economie, cruciaal.

“Zelf afstand houden, maar wel bijdragen aan vorderingen. Zonder IQ was het project niet zo ver gekomen. Ze hebben een actieve rol in het voordragen van contacten.”

Jeroen Bakker (Manager Retail Fresh Potatoesbij HZPC) over rol InnovationQuarter in Vers+

Box 2 Business Development / Observaties in 2015

▶ Grote kansen in de regio liggen op het versterken van cross-sectorale samenwerking.

Veel koploperbedrijven zien dit ook in en zoeken ons hier actief voor op. Tegelijkertijd is

de organisatiekracht, zowel regionaal als ook nationaal (topsectorenbeleid), vooral intra-

sectoraal georganiseerd;

▶ In Zuid-Holland zijn er in vergelijking met andere regio’s minder (subsidie)middelen

beschikbaar om succesvolle innovaties te financieren. Het innovatieve MKB heeft behoefte

aan meer mogelijkheden om de haalbaarheid en marktpotentie van nieuwe ideeën te

toetsen, innovatiesamenwerking op gang te brengen en proeftuinen te realiseren. Met de

regeling MKB in Topsectoren (MIT) wordt deels in deze lacune voorzien. Terwijl er vanuit de

Metropoolregio Rotterdam-Den Haag (MRDH), de provincie en via EFRO geïnvesteerd wordt

in proeftuinen en fieldlabs. Ook is er een grote behoefte bij het bedrijfsleven dat overheden

en het grotere bedrijfsleven eerder als launching customer optreden;

▶ Het beroep op inzet van onze ontwikkelcapaciteit op speerpuntsectoren als Life Sciences,

Biobased, Horticulture, Smart Industry overstijgt onze capaciteit. Idem dito geldt dit voor de

roep om verbreding naar crossovers met andere sterke sectoren in Zuid-Holland (bv Space,

ICT, havenindustrieel complex);

▶ Veel innovatieve MKB’ers hebben behoefte aan specifieke ondersteuning bij het zicht laten

leiden naar Europese subsidies (o.a. Horizon 2020, Interreg). Dit is nu echt een lacune in de

regio waardoor we veel kansen en middelen mislopen;

▶ De hoge publieke R&D intensiteit in de regio vertaalt zich nog onvoldoende door in meer

private R&D uitgaven. De wisselwerking tussen kennisinstellingen en het regionale

bedrijfsleven kan sterker, en dit besef is er wederzijds.

11

D. Het realiseren van nieuwe business door samenwerkingsverbanden

In de realisatiefase gaan ondernemers nieuwe

business realiseren. Er ligt dan een businessplan

inclusief begroting en financiële dekking en

afspraken over het (te ontwikkelen) intellectuele

eigendom. Verder is er een ondernemer die namens

het consortium de kar gaat trekken. In de praktijk

zien we dat onze rol nog een stuk doorloopt

in deze fase. We blijven hier uiteraard scherp;

te ver doorschieten in de realisatiefase brengt

ons in ongewenste concurrentie met de private

sector. Daarnaast moet een sterk consortium van

ondernemers niet afhankelijk (willen) zijn van

InnovationQuarter. Onze rol in deze fase is dan

ook die van onafhankelijke ‘buitenboordmotor’ die

indien nodig via een aantal gerichte interventies

het consortium verder op weg helpt.

De focus blijft vanuit Business Development op

bovenstaande activiteiten (a t/m d) liggen. Zoals

aangegeven pakken we ook extra activiteiten op.

Hierbij maken we onderscheid tussen activiteiten

die we vanuit de bestaande capaciteit oppakken

(kleinschalige activiteiten die vrij eenvoudig in de

marge van bestaande activiteiten en bestaande

capaciteit kunnen worden opgepakt) en

activiteiten die vanwege hun karakter – additioneel

op kerntaken - en omvang in een aanvullende

opdracht moeten worden vormgegeven. Hiertoe

voeren we soms overigens eerst een kleinschalige

pilot uit.

Extra activiteiten die Business Development in 2016 onderneemt vanuit de bestaande capaciteit zijn de volgende:

▶ Matchmaking Met de veranderingen die zijn doorgevoerd

bij zowel de Kamer van Koophandel/Syntens

als bij RVO, zien we dat ondernemers ook de

afdeling Business Development benaderen

met individuele vraagstukken. Waar die direct

gerelateerd zijn aan busines development

zullen we daar met een beperkt deel van onze

capaciteit aan tegemoet komen. Het gaat dan

om het leggen van directe koppelingen tussen

ondernemers onderling en tussen ondernemers

en kennisinstellingen in het kader van business

matchmaking. Samen met bovengenoemde

partijen en andere samenwerkingspartners

(zoals de delta-organisaties) zullen we in 2016

onderzoeken of we gezamenlijk meer en beter

invulling kunnen geven aan gerichte business

matchmaking. 

▶ Strategische input ten behoeve van beleidsagenda’s Vanwege de kennis, ervaring en relevante

netwerken van InnovationQuarter, worden

we regelmatig gevraagd om input te leveren

voor de beleidsagenda’s van verschillende

overheden en aanverwante organisaties. Zo is in

2015 onder meer input geleverd voor de MRDH

Investeringsagenda en clusteraanpak, VET010

(Versnelling Economische Transitie Rotterdam),

de Haagse Agenda Kenniseconomie, de

Energieagenda van de provincie Zuid-Holland,

de EPZ en andere organisaties.

Activiteiten die we al in 2015 hebben verkend en waar we in 2016 met de meest betrokken financiers additionele afspraken over willen maken zijn:

Internationalisering Internationalisering is een thema dat in

toenemende mate als vraagstuk van ondernemers

bij Business Development onder de aandacht wordt

gebracht. Het gaat dan om internationalisering

van innovatie (ketens zijn zonder uitzondering

internationaal van karakter) en het strategischer,

proactiever en meer gebruik maken van Europese

netwerken en innovatieprogramma’s. Ook bij

andere ROM’s is dit waarneembaar. 

In 2015 hebben we op pilotbasis verkend wat de

rol van Business Development kan zijn. Zo heeft

InnovationQuarter het voortouw genomen om

in een pilot in specifieke sectoren ondernemers

te begeleiden naar het SME-instrument van

Horizon 2020. Ook is in het najaar op het domein

Horticulture een start gemaakt met het verkennen

van internationaliseren van innovatie, onder

meer via de handelsmissie naar Japan en het

side-programma bij Mitsubishi. In 2016 wordt

onder meer met RVO verkend hoe de ROM’s en

RVO gezamenlijk meer en beter de internationale

kansen die zich voor ondernemers voordoen

kunnen benutten.

“Iedereen die we erover spreken, ziet de kansen die ontstaan doordat megasteden groeien en welvarender worden. Er is daar een snel groeiende behoefte aan een betrouwbare aanvoer van voldoende, veilig, gezond en betaalbaar voedsel. De Nederlandse tuinbouw heeft alles in huis om dat te leveren.”

Tjerk Gorter, kwartiermaker Fieldlab Smart Food bij officieel startschot na bijdrage MRDH Toeleiding regeling MKB in Topsectoren (MIT)

▶ Toeleiding regeling MKB in Topsectoren (MIT)

In vervolg op de rol die we in 2015 hebben

gespeeld in het MIT (met name voorlichting en

toeleiding van R&D samenwerkingsprojecten)

zijn we met de provincie in gesprek over een

meer strategische rol bij de uitvoering van de

regeling in 2016.

▶ Ontwikkeling programmatische aanpak

In het verlengde hiervan bereiden we in

overleg met de provincie een voorstel

voor het ontwikkelen van een meer

programmatische samenwerking in de regio

voor. InnovationQuarter en de verschillende

clusterorganisaties leveren gezamenlijk de

nodige business developmentcapaciteit

in de regio; de samenwerking tussen deze

organisaties in de funnel signaleren – verkennen

– aanjagen – realiseren verloopt goed, maar de

projecten met echte impact komen niet vanzelf

bovendrijven. Wij zijn er van overtuigd dat we de

kwaliteit van de funnel verder kunnen vergroten

door 1) een meer programmatische aanpak

waarbij we gezamenlijk gaan voor realisatie van

díe projecten die echt potentie, economische

meerwaarde en scale-upmogelijkheden hebben,

passend bij de economische prioriteiten

van de regio; 2) realisatie te versnellen door

organisatiekracht en instrumentarium van

verschillende partijen gericht in te zetten.

Tot slotNaast bovengenoemde activiteiten werkt Business

Development mee aan programma’s die door of

samen met anderen worden uitgevoerd. Zo wordt

ook in 2016 capaciteit ingezet voor het vervolg op

het Valorisatieprogramma Deltatechnologie en

Water (VPdelta), waarbij onze focus is het smeden

van samenwerkingsverbanden tussen innovatieve

ondernemers en ook kennisinstellingen. We

gaan met de organisatie van de WorldExpo

2025 samenwerken aan een ‘Expo Innovation

Challenge’ . Verder voeren we wederom het

programmamanagement van Maritime Delta uit,

dat tot eind 2016 loopt. Doel is om via de rol van

programmamanager tevens aanjager te zijn van

business developmenttrajecten.

13

3. Foreign Investments3.1 Opdracht Directe buitenlandse investeringen dragen bij

aan de economie, technologische innovatie

en ontwikkeling van een regio en een land.

Buitenlandse bedrijven genereren economische

groei, directe en indirecte werkgelegenheid,

versterken de innovatiekracht en geven

aansluiting op internationale netwerken en

bedrijvigheid. Vanuit de opdracht en missie van

InnovationQuarter is het aantrekken, behouden en

uitbreiden van buitenlandse investeringen specifiek

van belang voor het versterken van de regionale

economie.

De hoofdopdracht van Foreign Investments

is dan ook het promoten van de economische

mogelijkheden van de regio in het buitenland en

het aantrekken en behouden van innovatieve

bedrijven en investeringen naar/in de regio. Met

name (maar niet uitsluitend) die bedrijven, die:

▶ Leiden tot een toename in werkgelegenheid

en/of

▶ Leiden tot een toename in private (R&D)

investeringen

▶ Sector/clusterversterkend zijn

Binnenlandse reallocatie is geen doel van

InnovationQuarter, maar als bedrijven ons daar

expliciet om vragen, leveren wij assistentie bij

vestiging in de regio.

Voor het succesvol vervullen van deze opdracht,

is interne samenwerking met de teams Business

Development en Capital cruciaal. We hebben

daarnaast een intensieve samenwerking met de

Netherlands Foreign Investment Agency

(NFIA), met de innovatieattachés, met het

ambassadenetwerk in Nederland en in het

buitenland, en met specifieke regio’s die interessant

zijn voor Zuid-Hollandse sectoren. Ook de

samenwerking met de regionale acquisitiepartners

WFIA en Rotterdam Partners (met wie eind

2014 een acquisitieconvenant is getekend)

heeft zich meer ‘gezet’. Ook is de wisselwerking

met gemeenten en kennisinstellingen, om

geïnteresseerde buitenlandse bedrijven

gemakkelijk ’te laten landen’, zeer nauw.

“Please accept our sincere thanks for all the support & cooperation extended to us during our trip to the Netherlands. InnovationQuarter has surpassed our expectations in terms of smooth on-boarding of our new company & associated connections. It is extremely impressive to see all the stakeholders working together in such a synergized manner.” Saurabh Agarwal, Founder & ManagingDirector, SkillCube Pvt. Ltd.

Box 3 Foreign Investments / Terugblik

▶ Door de officiële aansluiting op het NFIA-netwerk per november 2014 en de afronding van

afspraken met de WFIA heeft het Foreign Investments team in 2015 een flinke versnelling

kunnen aanbrengen. De leadsportfolio is goed gevuld en blijft zich goed vullen. Er zijn tot 5

november 2015 21 investeringscases voltooid, met een totaal investeringsvolume van ruim

€ 110 mln. en de creatie van meer dan 260 nieuwe arbeidsplaatsen.

▶ In 2015 is ons Investor Relations programma ontwikkeld. Naast het feit dat gesprekken

met al gevestigde buitenlandse ondernemingen relevant zijn als informatiebron over het

vestigingsklimaat zijn, zij een belangrijke bron van nieuwe leads. De bezoeken hebben in 2015

(tot november 2015) geleid tot 5 lopende projecten en 10 concrete leads naar projecten in de

toekomst.

▶ Samen met de MRDH hebben we de regiobranding in de steigers gezet: het samenhangende

verhaal over de economische kracht van de regio. Hiertoe is een proces ingericht met de

belangrijkste stakeholders en is een extern bureau aangetrokken voor ondersteuning bij de

uitwerking en onderbouwing van het verhaal. De kern van het verhaal is dat de kracht van

de regio erin zit dat zij dé proeftuin is voor wereldwijde metropoolgebieden, waar nieuwe

cross-sectorale innovaties bedacht, gemaakt, getest en verkocht worden. ‘A real life testing

ground’, ondersteund door een sterke kennisinfrastructuur en uitstekende quality of life. Het

streven is het verhaal eind 2015 af te ronden, waarna uitrol in 2016 kan plaatsvinden.

▶ Tot slot hebben we in 2015 vanuit Foreign Investments capaciteit geleverd voor aansluiting

bij StartupDelta. Via onder andere een regiotour voor het StartupDelta team is Zuid-Holland

als hotspot voor startups op de kaart gezet. Door deze aansluiting en positionering hebben

we succesvol een aantal aansprekende internationale startups in de regio laten landen.

3.2 Prestaties Om de hoofdopdracht te verwezenlijken worden

door Foreign Investments in 2016 de volgende

prestaties geleverd:

1. Succesvolle afronding van 25 investeringscases met een totale investeringsomvang van € 60 mln. Een investeringscase is succesvol afgerond

wanneer een (buitenlandse) onderneming zich

daadwerkelijk in de regio vestigt, dan wel uitbreidt

en daarbij is geassisteerd door InnovationQuarter.

2. Realisatie van 250 nieuwe arbeidsplaatsen Het gaat hierbij om het totaal aantal additionele

directe arbeidsplaatsen, dat volgens de

onderneming binnen maximaal drie jaar na de

desbetreffende vestiging is gerealiseerd. 

3. Afleggen van 100 bezoeken in het kader van het Investor Relations ProgrammaHet gaat hierbij om het bezoeken van al in de

regio gevestigde buitenlandse investeerders

en bijbehorende follow-up met betrekking tot

uitbreiding en/of verhuizing en het vastleggen van

feedback over het regionale vestigingsklimaat. Via

zowel de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag

(MRDH) als de provincie is additioneel budget

verkregen om deze belangrijke taak te intensiveren. 

15

Naast genoemde afrekenbare targets levert

Foreign Investments de volgende prestaties in

2016:

▶ Uitrol communicatiecampagne ‘10x10 Reasons

to Invest’ (voor sterke sectoren in Zuid-

Holland).

▶ Technology matchmaking. Het gaat hierbij

om het koppelen van buitenlandse investeerders

(nieuw of bestaand) aan een onderwijs/

kennisinstelling of innovatieconsortium in Zuid-

Holland waardoor nieuwe samenwerkingen

ontstaan. Dit betreft geen kerntaak van

InnovationQuarter, maar buitenlandse

bedrijven doen hiertoe vaak een beroep op ons

en we zijn goed gepositioneerd om de gevraagde

ondersteuning te leveren. De genoemde

samenwerking kan gaan om het afnemen van

stagiairs, het financieren van onderzoeken of

complete R&D centers. Hiermee wordt voor de

investeerder een innovatie- en kenniselement

toegevoegd aan de bestaande operatie of wordt

dit element herbevestigd. Alhoewel we in eerste

instantie geen prestatie indicator koppelen

aan technology matchmaking, zullen we wel

gaan bijhouden wanneer dergelijke projecten

succesvol worden afgerond en welke investering

daarmee is gemoeid (via een contract, MoU

of een bevestiging van een instelling met wie

het bedrijf gaat samenwerken). Omdat dit

bedrijfsgevoelige informatie kan zijn, zal dit

echter niet in alle gevallen te achterhalen zijn.

Het Foreign Investment team heeft gemiddeld

een bezetting van 9 FTE en een budget van

€ 300.000. Dit budget wordt benut voor

marketing (regiobranding, promotiematerialen,

marktonderzoek) en acquisitie-activiteiten

(internationale acquisitiereizen en beurzen,

organiseren netwerkbijeenkomsten, inkoop

lead generation en representatiekosten).

3.3 Activiteiten Om de genoemde resultaten te bereiken pakt

Foreign Investments in 2016 de volgende

activiteiten op, welke zijn ingedeeld in een drietal

strategische lijnen.

A. Strategisch acquisitie verder uitbouwen, naast inzetten van overige vormen van acquisitie

▶ De acquisitieactiviteiten die door

InnovationQuarter ondernomen worden,

zijn een combinatie van strategisch,

proactief en reactief (leads opvolgen die bij

InnovationQuarter aangedragen worden). 

▶ Strategische acquisitie is het acquireren van

díe specifieke buitenlandse bedrijven, die een

aanvulling vormen op het regionale ecosysteem.

Het gaat bij deze vorm van acquisitie dus om

het aanjagen van hoogwaardige buitenlandse

investeringen in Zuid-Holland, die de

competenties van de regionale topsectoren

verder uitbouwen en deze sectoren als geheel

versterken. We kunnen juist hier het verschil

maken, omdat door de integrale benadering

vanuit de drie kerntaken de hiervoor benodigde

kennis en netwerken heel gericht kunnen

worden ontsloten. Uiteraard is samenwerking

met onze regionale netwerkpartners eveneens

van groot belang. In 2014 is een start met deze

vorm van acquisitie gemaakt voor het segment

Life Sciences & Health / Medische Technologie;

in 2015 met Safety & Security. In 2016 wordt

de aanpak ook toegepast voor een aantal

subsectoren binnen Cleantech.

▶ Strategische acquisitie vraagt om goede

analyses van zowel de regionale sectoren als van

de ontwikkelingen bij interessante buitenlandse

bedrijven (wat zijn hun strategische plannen,

wanneer staan investeringsbeslissingen op de

rol et cetera) en om goede voorbereiding met

en afstemming binnen het netwerk (welke

bedrijven zijn van toegevoegde waarde voor de

regio, wie heeft welke connecties et cetera).

Dit zijn tijdsintensieve, arbeidsintensieve en

vaak lange termijn trajecten. 

▶ Proactieve acquisitie is het sectorbreed

benaderen van buitenlandse bedrijven met

een acquisitiedoelstelling. In het kader van

proactieve (en overigens ook strategische)

acquisitie nemen we selectief deel aan relevante

missies, (vaak sectorspecifieke) internationale

events, roadshows en beurzen en onderhouden

we actief contacten met NFIA- en NOST-

kantoren. Proactieve acquisitie wordt ingezet

op onze speerpuntsectoren.

▶ Reactieve acquisitie wordt voornamelijk

vorm gegeven door follow-up van

binnenkomende leads (direct of bijvoorbeeld

via partnerorganisaties). InnovationQuarter

voert reactieve acquisitie uit voor de gehele

regio (met uitzondering van de werkgebieden

van WFIA en RotterdamPartners) en voor zowel

de gedefinieerde speerpuntsectoren als andere

sectoren.

▶ Ten behoeve van onze acquisitieactiviteiten

zullen we in 2016 wederom de value proposities

van de verschillende speerpuntsectoren

promoten. Dit zal gedaan worden aan de hand

van de “(10x) 10 reasons to invest’: factsheets per

sector met daarin 10 concrete redenen, waarom

buitenlandse bedrijven voor die sector naar

Zuid-Holland moeten komen. In 2015 is deze

factsheet als eerste uitgewerkt en met succes

toegepast voor Horticulture; in 2016 volgen de

overige (sub)sectoren en segmenten.

▶ Daarnaast zullen we in begin 2016 onze Engelse

website lanceren, waarop zowel de kern van

regiobranding, de sectorale ‘reasons to invest’

en onze dienstverlening in het Engels voor onze

internationale doelgroepen beschikbaar komt.

“Er is veel informaticatalent op de TU Delft, van hetzelfde niveau als in Silicon Valley, maar dan zonder de felle concurrentie. Daar is echt een hogedrukpan van talent waar iedereen aan trekt. Ik wil proberen om de cultuur van Silicon Valley naar Nederland te brengen.”

Erik Meijer, oprichter van softwareontwikkelaar Applied

Duality uit Silicon Valley, over vestiging in Delft

B. Netwerk intensief inzetten voor acquisitie

▶ Ons (regionale, nationale en internationale)

netwerk heeft zeer veel acquisitiekracht in zich.

De strategische waarde van het netwerk kan

echter nog beter worden benut. Dit vraagt van

InnovationQuarter om scherp te maken welke

informatie nodig is voor acquisitiedoeleinden.

Van partners in het regionale netwerk

vraagt het om meer bewustwording van de

relevantie van eigen kennis en netwerken voor

acquisitiedoeleinden en van de noodzaak deze

slim te ontsluiten.

▶ In 2016 zal Foreign Investments wederom

aandacht besteden aan het onder de aandacht

brengen van de kansen en mogelijkheden van

Zuid-Holland onder het relevante netwerk en zal

het netwerk tevens ‘afgetast’ worden voor wat

betreft strategische leads. 

▶ We zullen de contacten met het NFIA-, NBSO-

en Innovatie Attaché-netwerk, ambassades en

consulaten onderhouden en verder uitbouwen.

En deze partijen doelgericht informeren aan

de hand van het sturen het van sectorale value

propositions.

▶ Iedere (buitenlandse) deelname aan een missie

of beurs wordt maximaal benut, door het

samenwerken met de NFIA/NBSO/ambassade/

consulaat ter plaatse en het bezoeken van

17

(potentiële) leads in de regio van het event.

▶ We zullen regionaal en lokaal inventariseren,

kennismaken met en activeren van

intermediairs: banken, makelaars, advocaten-

en accountantskantoren en overige relevante

serviceproviders.

▶ We gaan ons (private) netwerk nog steviger

benutten om (strategische) leads te

inventariseren en mee in contact te komen,

door middel van:

• Afnemen van interviews met key partijen

(per sector) in ons netwerk;

• Organiseren van round table sessies met key

stakeholders;

• Benutten van regionale acquisitie-overleggen

om de reikwijdte van InnovationQuarter te

vergroten.

“I am deeply honoured to have co-signed this MoU in the presence of his Majesty King Willem-Alexander of the Netherlands, during his state visit to China. I am very much looking forward to establish the first China-Holland Innovation Centre in The Hague, in particular to do so in close co-operation with our local partners InnovationQuarter and theNetherlands Foreign Investment Agency.”

Mr. Yuhua Wu, Chairman of GIIC

C. Investor Relations programma verder uitbouwenHet belang van huidige buitenlandse bedrijven en

investeerders voor de regio is groot. Buitenlandse

bedrijven zijn goed voor 23% van alle nieuwe

investeringen in Nederland, en zelfs voor 30% van

de private R&D. Voor Zuid-Holland geldt dat hier

ca. 2.200 buitenlandse bedrijven zijn gevestigd,

waarvan naar schatting zo’n 1.750 binnen de

metropoolregio.

Het Investor Relations (IR) programma zorgt

bij collega-ROM’s en acquisitie-organisaties

gemiddeld voor ruim 20 % van de succesvol

afgeronde investeringscases en in het algemeen

verlopen deze projecten sneller dan nieuwe

projecten. Het betreft dan vooral uitbreiding van

huidige activiteiten of verhuizing naar een nieuwe

(en grotere) vestiging, waar bijvoorbeeld een

R&D centrum aan toegevoegd is. Relatiebeheer

van deze current investors is dan ook belangrijk

voor de regio. Het IR-programma is een expliciet

onderdeel van de opdracht van het ministerie van

Economische Zaken aan de ROM’s. Daarnaast

worden onze IR-activiteiten medegefinancierd

door MRDH en provincie.

Activiteiten:

▶ Verder in kaart brengen van de huidige

buitenlandse investeerders in Zuid-Holland,

mede door het in gebruik nemen van de

database Company Info.

▶ Voeren van +/- 100 IR-gesprekken en opvolging

door IR-manager, i.s.m. accountmanagers,

business developers, NFIA en gemeentelijke

accountmanagers.

▶ Feedback en trends vastleggen in

jaarrapportage ‘Vestigingsklimaat Zuid-

Holland’ met daarin signalen rondom de softe

kant (Quality of Life, het verblijfsklimaat

voor internationaal personeel (huisvesting,

onderwijs, expatcenters, veiligheid, etc.)

en rondom de hardere kant (infra (wegen),

OV, glasvezel), ruimtelijke vraagstukken,

ontwikkeling businessparken, aansluiting

onderwijs, etc.).

Box 4 Foreign Investments / Observaties in 2015

▶ Leadgeneratie vanuit het eigen netwerk (aandeelhouders, incubators, bedrijven uit de regio)

voor Foreign Investments is in 2015 goed op gang gekomen en is zelfs goed voor circa 30%

van het totale aantal leads. We zien hier ook een duidelijk voordeel van het brede netwerk

dat InnovationQuarter heeft vanwege haar drie kerntaken en de integrale werkwijze die we

daarbij hanteren. Hiernaast worden leads gegenereerd via proactieve werkzaamheden zoals

beursbezoeken, en via de NFIA en het Netherlands Office for Science and Technology netwerk

(de Innovatie-Attachés bij de Nederlandse ambassades);

▶ De meeste leads zijn in eerste instantie op zoek naar een foothold in Nederland of Europa.

Het gaat dan vaak om het opstarten van een klein kantoor met enkele medewerkers

ter voorbereiding van meerdere activiteiten in de toekomst. Veelal bestaan deze initiële

activiteiten uit Marketing, Sales en Business Development. Mede vanuit dat perspectief is er

groeiende behoefte aan het opzetten van ‘soft landing hubs’;

▶ Het opstarten van R&D activiteiten ‘vanuit het niets’ komt minder vaak voor. Aangezien

dit een belangrijke doelstelling is voor InnovationQuarter is het van belang hierbij korte

en (middel)lange termijn in ogenschouw te nemen. Zoals het Rathenau-instituut in haar

rapport ‘R&D goes global’ (oktober 2015) heeft aangegeven, is het voor het op peil houden

van de positie van Nederland als innovatieland van het grootste belang dat de inspanningen

op het gebied van strategische acquisitie van R&D bedrijven wordt geïntensiveerd;

▶ Voor alle speerpuntsectoren geldt dat strategische acquisitie (het gericht acquireren van die

partijen, die een aanvulling vormen op het regionale ecosysteem) tijdsintensief is en eerder

impact heeft op de (middel)lange termijn dan op de korte termijn.

▶ Het laten landen van vooral bedrijven in de sector Life Sciences & Health is tijdrovend

gebleken. De trajecten zijn lang en de gevraagde ondersteuning is groot (wat betreft

locatiekeuze, introducties in het netwerk, inzicht in overheidsregelingen et cetera );

▶ Vooral voor de sector Safety & Security wordt zeer veel interesse in onze regio getoond; zowel

wat betreft nieuwe leads als daadwerkelijke landingen.

Activiteiten waar wij in 2016 met betrokken partijen additionele afspraken over willen maken zijn:

▶ Regiobranding

In 2015 hebben wij samen met de MRDH,

en onder auspiciën van de Economische

Programmaraad Zuidvleugel (EPZ), gewerkt

aan het traject regiobranding: de ontwikkeling

van het samenhangende verhaal over de

economische kracht van onze regio. Eind

2015 zal het regioverhaal gereed zijn. De kern

ervan, is dat deze regio gepositioneerd wordt

als ‘a real life testing ground’: dé proeftuin

voor wereldwijde metropoolgebieden,

waar nieuwe cross-sectorale innovaties

bedacht, gemaakt, getest en geëxporteerd

worden. Ondersteund door een sterke

kennisinfrastructuur en uitstekende quality

of life. In 2016 dient deze positionering

19

en bijbehorende marketingboodschap in

samenwerking met de regionale stakeholders

verder te worden uitgerold, geïmplementeerd

en bewaakt. InnovationQuarter is hiervoor

goed gepositioneerd en geëquipeerd, maar het

betreft een additionele taak.

▶ Soft landing spots

Bij het versterken van de samenwerking

met sterke internationale regio’s op

specifieke sectoren kan het zeer goed

werken om wederzijdse soft landing spots

op te zetten. Dat wil zeggen een dedicated

introductieprogramma, inclusief tijdelijk fysieke

werkomgeving, voor buitenlandse bedrijven

in onze regio, en voor bedrijven uit onze regio

in het buitenland. Het langs deze weg heel

gericht scouten en in de regio introduceren van

interessante bedrijven zien we als interessant

middel om internationale hub-to-hub

samenwerking te versterken en als strategische

acquisitietool gericht op zowel buitenlandse

bedrijven als investeerders. Het gaat hier in

eerste instantie om een pilot, waarbij we ons

als eerste samen met Medical Delta richten op

samenwerking met de University of California,

en samen met The Hague Security Delta op de

Ottawa-regio. De begeleiding en kosten hiervan

– zeker wanneer bij succes uitrol naar andere

sectoren wenselijk wordt geacht – zijn echter

van dien aard dat deze niet uit de basiscapaciteit

van InnovationQuarter kunnen worden

geleverd.

21

4. Capital 4.1 Opdracht De doelstelling van Capital is om als proactieve en

betrokken investeerder de toegang tot kapitaal

voor innovatieve (door)startende MKB-bedrijven

en snelle groeiers in Zuid-Holland te vergroten. Om

de financieringen voor deze bedrijven te realiseren

werkt InnovationQuarter samen met vele partners

binnen en buiten de regio. Door een groot netwerk

met private investeerders zorgen we dat ook meer

privaat kapitaal zijn weg vindt naar onze regio

en samen zorgen we voor een grotere financiële

draagkracht om de innovatieve bedrijven in de

regio te financieren.

InnovationQuarter Capital:

▶ Is een publieke, professionele investeerder, met

een ervaren team van investeringsprofessionals

waarin alle disciplines van

ondernemingsfinanciering vertegenwoordigd

zijn.

▶ Is een investeerder in startende, vroege fase

en snelgroeiende innovatieve ondernemingen

in Zuid Holland, zowel binnen de regionale

speerpuntsectoren als de landelijke topsectoren.

▶ Vergroot de toegang naar en de transparantie

van de kapitaalmarkt voor Zuid-Hollandse

ondernemers door bedrijven te informeren en

adviseren over de geschikte bedrijfsfinanciering.

▶ Beschikt over een groot netwerk van nationale

en internationale investeerders om co- en

vervolgfinanciering te maximaliseren. Door te

investeren met co-investeerders weten we de

reikwijdte van ons fonds te verveelvoudigen

(hefboom).

▶ Is een partner voor ondernemers door middel

van financiering en actieve betrokkenheid na

de investering door de inzet op het gebied van

business development en internationalisatie en

een uitgebreid netwerk.

▶ Onderscheidt zich als een actieve en betrokken

▶ investeerder voor een onbepaalde tijd en met

flexibele financieringsstructuren.

▶ Is een fonds met een lange termijn en

revolverend karakter waarbij het rendement

wordt geherinvesteerd in Zuid-Hollandse

innovatieve bedrijven.

“Munisense is a company that not only innovates by developing existing technology wisely, but also has important national and international growth potential by coming up with smart solutions that contribute to improving the living environment in cities.These are the type of companies that South Holland must have.” Gedeputeerde Adri Bom-Lemstra bij bekendmaking investering in het Leidse bedrijf Munisense

Box 5 Capital / Terugblik 2015

▶ Met maar liefst veertien investeringsvoorstellen is er dit jaar een groot aantal aan

investeringsvoorstellen ingediend bij de investeringscommissie, waarop in alle gevallen

ook positief is geadviseerd. In zeven bedrijven is inmiddels daadwerkelijk geïnvesteerd. We

verwachten er tot het jaareinde nog twee te realiseren. Met de bekendmaking van deze

investeringen is er veel aandacht in de pers gegenereerd.

▶ In juli is de eerste exit gerealiseerd: Authasas is verkocht aan de Britse/Amerikaanse

multinational Micro Focus. Micro Focus heeft aangegeven met de overname niet alleen haar

positie in Cyber Security verder te willen versterken, maar ook de vestiging van Authasas

binnen de HSD campus uit te breiden tot hun wereldwijde authenticatie expertise centrum.

▶ Na de overweldigende belangstelling van vorig jaar hebben we de instroom van leads

zowel in kwalitatieve als in kwantitatieve zin goed op peil gehouden. Daarbij is de

spreiding over speerpunten en binnen de regio ook goed. De inhouse pitch donderdagen bij

InnovationQuarter worden door ondernemers in onze regio nog steeds druk bezocht.

▶ Zeer positief is dat door een meer geïntegreerde interne samenwerking tussen de kerntaken

binnen InnovationQuarter het aantal leads vanuit Business Development en Foreign

Investments en vice versa toenemen. En we ook meer toegevoegde waarde weten te creëren

voor onze portfoliobedrijven.

▶ Veel aandacht is in 2015 besteed aan uitbreiding van het InnovationQuarter fonds (onder

meer via een EFRO-aanvraag) en aan de oprichting van UNIIQ, het gezamenlijke Proof-of-

Concept fonds van InnovationQuarter en de kennisinstellingen. Voor beide trajecten wordt

naar verwachting eind 2015 een EFRO-aanvraag ingediend.

▶ In oktober is de eerste Financieringsgids voor Zuid-Holland uitgebracht door

InnovationQuarter. Hiermee hebben ondernemers zowel online als offline een overzicht van

alle financieringsmogelijkheden en adviezen van investeerders.

▶ Met onze huidige investeringen ad € 33,5 mln. (inclusief aangetrokken private financiering)

hebben we nu 7 financieringen gerealiseerd en zijn 140 arbeidsplaatsen gerealiseerd.3

3 Gerealiseerde (direct en indirecte) arbeidsplaatsen binnen 3 jaar na feitelijke investering.

23

4.2 Prestaties Om onze opdracht te verwezenlijken worden door

Capital in 2016 de volgende prestaties geleverd:

1. Realisatie van 10 investeringen In 2016 zal InnovationQuarter Capital aan

minimaal 10 bedrijven risicokapitaal verstrekken.

Daarmee zullen we één van de meest actieve

investeringsfondsen in Nederland zijn.

2. Realisatie van een totaal geïnvesteerd vermogen van € 15 - 17 mln. uitgaande van een gemiddelde investeringsomvang van € 0,8 mln.De verwachting is dat ultimo 2015 ca. € 8 mln.

van het InnovationQuarter fonds gecommitteerd

is. Op basis van de prognose van 10 additionele

investeringen zal ultimo 2016 ca. € 15-17 mln.

geïnvesteerd zijn. Daarbij dient 30-40% van het

totaal geïnvesteerd vermogen gereserveerd te

worden voor vervolginvesteringen. Rekening

houdend met het feit dat de operationele kosten

in de opbouwfase niet gedekt worden uit de

gerealiseerde opbrengsten, zal het initiële eigen

vermogen van € 27,7mln. ultimo 2016 voor ca.

€ 27,7 mln. geoormerkt zijn.

3. Realisatie van een totaal geïnvesteerd vermogen, dat wil zeggen inclusief aangetrokken externe financiering, van € 40 tot 60 mln.  Deze KPI betreft de mate van leverage die

InnovationQuarter weet te realiseren bij het

aangaan van de participatie. Het bedrag is inclusief

de investering door InnovationQuarter. Wij gaan

er dus vanuit dat we op elke geïnvesteerde euro

ca. drie euro aan additioneel kapitaal weten aan te

trekken.

4. Genereren en opvolgen (onder andere door doorverwijzing) van minimaal 350 leads.  Het betreft hier het totaal aantal aanvragen voor

financiering aan InnovationQuarter. Circa 40% van

de beschikbare

tijd besteedt de investeringsmanager aan het

aanjagen en opvolgen van leads.

Hierin zit ook de tijd die besteed wordt aan het

actief doorverwijzen van ondernemers naar andere

financiers.

5. De gerealiseerde investeringen leiden tot 80-100 (directe en indirecte) additionele arbeidsplaatsen door de ondernemingen waarin InnovationQuarter investeertWe monitoren dit aan de hand van het 

investeringsplan van de onderneming en

afhankelijk van de fase waarin de onderneming

zich bevindt. Deze arbeidsplaatsen worden binnen

drie jaar na de feitelijke investering gerealiseerd.

We zetten hiertoe binnen het Capital team 9

FTE in (inclusief investmentmanager UNIIQ);

het team heeft een budget van € 100.000. Dit

budget wordt benut voor onder andere due

diligence onderzoekstrajecten (bijvoorbeeld

inhuur juridische en financiële expertise), inzet van

stagiairs (bijvoorbeeld analisten in opleiding) en

het co-organiseren van evenementen gericht op

financiering. 

“InnovationQuarter haalde in september 2015 de NextStage Investormatch Life Science, MedTech& Health naar het LeidenBio Science Park. Een geslaagdevent met een mooie mix van starters en early-stage investeerders, waar veel goedecontacten voor financiering uit voortkwamen. Ook mooie exposure voor ons als park!”

Barbara Brunnhuber, LBSP

4.3 Activiteiten Om bovenstaande prestaties te kunnen leveren

zet Capital, evenals in voorgaande jaren in op het

sourcen van leads, investeren en verankeren van

het fonds in de regio en het vergroten van de trans-

parantie van de aanwezige financiële instrumenten

voor ondernemers. Daarnaast staat 2016 expliciet

in het teken van het inzetten van additionele fonds-

middelen en het vergroten van de toegevoegde

waarde voor portfoliobedrijven. Daartoe worden

de volgende activiteiten ondernomen.

1. Vergroten van het regionaal beschikbaar kapitaal voor innovatiefinanciering

▶ Uit het onderzoek ‘Brandstof voor innovatief

vermogen. Financiering innovatief MKB in RIS-3

sectoren in Zuid Holland’4 blijkt dat er sprake is

van een kapitaalgat van € 48 mln. op jaarbasis

op het gebied van innovatiefinanciering voor

bedrijven in Zuid-Holland. Capital zet in op het

dichten van dit gat op drie manieren: UNIIQ

(in samenwerking met de drie universiteiten),

uitbreiding van het InnovationQuarter fonds en

fonds-in-fonds investeringen.

▶ In het Operationeel Programma Kansen voor

West II staat beschreven dat West-Nederland in

vergelijking met andere grootstedelijke regio’s

in Europa te weinig innoveert. De uitgaven aan

R&D liggen bijna 40% lager dan die in andere

Europese stedelijke regio’s. 

▶ Daar staat tegenover dat West-Nederland

beschikt over een excellente wetenschappelijke

R&D infrastructuur. Dat geldt in het bijzonder

voor Zuid-Holland met de aanwezigheid

van onder meer drie topuniversiteiten en

twee medische centra. Achterblijvende

bedrijfsinvesteringen in R&D resulteren in een

lage innovatiesnelheid en een achterblijvende

marktintroductie van nieuwe producten en

diensten. Een specifieke fase waarin financiering

van innovatie en groei in het MKB een probleem

is, is de proof-of-concept fase. Het gaat in

die fase om de omzetting van een idee in een

concreet, vermarktbaar product of dienst. Zowel

het aanbod van kapitaal als de toegang tot

kapitaal vormen in deze fase een knelpunt. 

Box 6 Integrale inzet InnovationQuarter tijdens Cyber Security Week

In dezelfde week als de Global Conference of Cyber Space 2015 en de One Conference, vond de

unieke ‘Cyber Security Week’ plaats op de HSD campus in Den Haag. Van 13 t/m 17 april werd

Nederland, en Den Haag in het bijzonder, internationaal op de kaart gezet als dé locatie waar

kennis en innovatie op het gebied van cyber security bijeenkomen.

Voor InnovationQuarter was het voor het eerst dat activiteiten vanuit de drie kerntaken

tegelijkertijd op één event plaatsvonden. Een mooie manier om onze integrale inzet voor het

securitycluster te tonen. Onze bijdrage bestond uit:

▶ Ontvangst handelsmissies Canada en USA

▶ Doing business in the Netherlands: Investment seminar

▶ Drone Zone: beursvloer met de innovaties en trends op het gebied van drones

▶ Safety & Security Investormatch

▶ Interactieve Rabo Geldmarktplaats

25

UNIIQ: unieke samenwerking tussen

kennisinstellingen en InnovationQuarter

▶ InnovationQuarter, de Technische Universiteit

Delft, de Universiteit Leiden/LUMC en het

Erasmus Medisch Centrum hebben, samen

met de provincie en de steden, het initiatief

genomen om UNIIQ op te richten, een proof-

of-concept fonds voor Zuid-Holland. De

initiatiefnemers brengen zowel technologische

(kennisinstellingen) als marktexpertise

(InnovationQuarter) samen. Door

marktexpertise, launching customers, (vervolg)

financiers zo vroeg mogelijk in het proces in

te brengen, neemt de kans dat een innovatie

slaagt sterk toe. De gezamenlijke ambitie van

de initiatiefnemers is dan ook om producten

sneller naar de markt te brengen en sneller rijp

te maken voor volgende financieringsfases.

▶ UNIIQ gaat naar verwachting in Q1 2016 van

start met een fondsvolume van € 22 mln.

Doelstelling is het uitzetten van jaarlijkse 10

-16 converteerbare leningen per jaar bij een

gemiddelde omvang van € 150.000 - 200.000

per lening. 

InnovationQuarter fonds: vergroting van

fondsvolume naar € 80 mln.

▶ Via de in 2015 uitgesproken intentie van het

ministerie van Economische Zaken en de

provincie Zuid-Holland om ieder € 15 mln. extra

kapitaal te storten in het fonds, een EFRO-

aanvraag van € 17,3 mln. en een tweede ronde

langs bestaande en nieuwe aandeelhouders is

het de verwachting dat het InnovationQuarter

fonds in 2016 in totaal € 80 mln. (gecommit-

teerd) kapitaal tot haar beschikking krijgt voor

investeringen in innovatiefinanciering.

▶ Om het investeringsvolume verder te vergroten

zal Capital naast het huidige investeringsproces

een Fast Lane introduceren waarbij

ondernemers financieringsaanvragen tot ca.

€ 250.000 (zijnde kleinere financieringen die

niet in aanmerking komen voor UNIIQ) middels

een vast format binnen een korte periode

toegekend kunnen krijgen. 

Fonds-in-Fonds investeringen

▶ Met onze aandeelhouders is afgesproken dat

we maximaal 15% van ons fondsvolume kunnen

inzetten voor Fonds-in-Fonds investeringen.

Deze investeringen zijn met name interessant

om additionele (sector)specifieke expertise,

netwerken en leadflow te kunnen aanboren

en/of (sub)fondsvorming mogelijk maken

met private co-investeerders of bijvoorbeeld

corporates.

4 Betreft de in opdracht van provincie Zuid-Holland, Rotterdam en Den Haag door Rebel en Panteia uitgevoerde ex-ante evaluatie ten behoeve van de inzet van EFRO-middelen uit Operationeel Programma Kansen voor West II periode 2014-2020.

2. Proactieve leadsourcingHet sourcen van leads vormt een belangrijk

onderdeel van het werk van Capital, waar veel

tijd in wordt gestoken. Hier worden de vruchten

afgeworpen om tot succesvolle deals te komen.

Ondernemers weten Capital te vinden en Capital

gaat actief de markt op om in contact te komen

met ondernemers. Veel verschillende kanalen

worden gebruikt om met ondernemers in contact

te komen. Capital houdt iedere donderdag inhouse

pitchdagen waar ondernemers de mogelijkheid

krijgen om hun propositie te presenteren

aan de investment managers en investment

managers bezoeken events zoals jurydagen,

sectorbijeenkomsten en netwerkborrels. Daarnaast

wordt het contact met andere investeerders warm

gehouden zodat Capital altijd op de hoogte is van

de laatste marktontwikkelingen en waar mogelijk

betrokken wordt bij interessante deals in de regio

Zuid-Holland. 

3. Het beoordelen van ondernemingen en de business scan Alle leads worden zorgvuldig beoordeeld door de

investment managers. In eerste aanleg wordt

gecheckt of de lead binnen de vastgestelde

criteria valt, zoals gevestigd of te vestigen in Zuid-

Holland, actief binnen de regionale en landelijke

speerpuntsectoren, maatschappelijke en/of

economische bijdrage en bewezen product-markt

validatie. Een aantal leads valt af na de eerste

screening. De leads die wel aan de criteria voldoen,

worden uitgebreid bestudeerd door de investment

managers. Gesprekken worden gevoerd en

informatie wordt opgevraagd zodat de business

case helder wordt. In dit proces vallen uiteraard

gaandeweg leads af. Met de leads die het einde van

de trechter halen wordt een investeringsvoorstel

voorbereid en ter advies voorgelegd aan onze

investeringscommissie.

4. Het begeleiden van ondernemingen naar financiers De investeringswereld is ondoorzichtig voor

ondernemers. Veel voorkomende vragen zijn:

Welke venture capital partijen zijn er? Wat is

hun focus? Welke bedragen investeren zij? Naast

de professionele venture capital partijen zijn er

ook zogenaamde business angels actief, welke

nog lastiger te vinden zijn. Het aantrekken van

kapitaal is niet de expertise van de ondernemer.

De investeringsmanagers hebben daarentegen

veel ervaring en een aanzienlijk netwerk binnen

deze wereld. Het netwerk wordt actief ingezet

om ondernemers aan tafel te krijgen bij potentiele

co-investeerders. Meetings worden opgezet om

ondernemers voor te stellen en om te sparren

over proposities. Daarnaast wordt advies

gegeven over RVO-regelingen en alternatieve

financieringsmogelijkheden zoals crowdfunding,

NPEX, NEOS en Qredits.

5. Het investor ready maken van ondernemingen  Veel ondernemers die bij Capital aankloppen zijn

nog niet investor ready. Een aantal essentiële zaken

moet nog worden geregeld alvorens het verstandig

is om de markt op te gaan om kapitaal aan te

trekken. Wordt dit niet gedaan dan zal de kans van

slagen een stuk lager liggen. Capital vervult hier

een waardevolle adviserende rol voor startups.

Het investor ready maken van een onderneming

gebeurt op uiteenlopende onderwerpen zoals

advies over het vormgeven en rechttrekken van het

business plan, advies over afspraken en de relatie

tussen aandeelhouders, zorgen dat er crediteuren

overeenkomsten worden vastgelegd en advies over

het opschonen van de balans. Samen met onder

andere regionale incubators zal in 2016 investor

readiness op een hoger plan worden getild.

Daarnaast zullen we als partner meewerken aan

PortXL, het internationale acceleratorprogramma

van het Havenbedrijf Rotterdam, EY en vele andere

partners.

6. Het uitbrengen van termsheets  Na een positieve beoordeling van het businessplan

kan er door de investeringsmanager worden toege-

werkt naar het uitbrengen van een termsheet.

Hierin worden de voorwaarden besproken

waaronder InnovationQuarter financiering zou

kunnen verstrekken. Onderdelen van de termsheet

zijn o.a. de financieringsstructuur, de invulling

van beheer en toezicht en opschortende voor-

waarden waaraan minimaal moet worden voldaan

voordat een definitieve overeenkomst (lening of

participatie) kan worden ondertekend. Elk van

de omschreven voorwaarden kan invloed hebben

op volgende investeringsrondes, de zeggenschap

over de onderneming en/of de waardering. Voor

investeerders is het uitonderhandelen van juiste

terms erg belangrijk, omdat dit voor hen een direct

verband heeft met de hoeveelheid risico die zij

lopen.

27

“We hebben met InfraCore een nieuw bouwmateriaal gecreëerd dat zijn plaats aan het veroveren is naast staal, beton en hout. De mogelijkheden zijn haast eindeloos. We zetten de investering in om onze plannen uit te rollen.”

Jan Peeters (CTO van het Rotterdamse Fibercore) na bekendmaking door minister Henk Kamp (Economische Zaken) van investering door InnovationQuarter

7. Het uitvoeren van due diligence trajecten  In het begin van het proces gaat de

investeringsmanager grotendeels af op de

informatie die de onderneming aanlevert. Na het

tekenen van de termsheet wordt echter grondig

onderzocht of alle aannames over de onderneming

juist zijn; het due diligence traject. Dit gebeurt op

basis van verschillende facetten: commercieel,

technisch, financieel, fiscaal, juridisch en

organisatorisch. Er kan bijvoorbeeld worden

gekeken of alle contracten juridisch steek houden,

of de technologie daadwerkelijk revolutionair

is, financiële gegevens uit het verleden worden

bekeken alsmede de onderbouwing van de

financiële en commerciële prognose. Veelal rust

deze taak bij de investeringsmanager, maar voor

specifieke onderdelen kan ook de huisjurist of een

externe partij worden ingeschakeld.

Naast het interne besluitvormingsproces vindt

er ook een externe validatie plaats doordat alle

investeringsvoorstellen worden beoordeeld

door een investeringscommissie van externe

professionals; een positief advies is een voorwaarde

om de deal te kunnen sluiten. Wanneer de

investeerders en de ondernemer(s) alle terms

en condities hebben uit onderhandeld, worden

de aandeelhouders- of leningovereenkomst en

eventuele statutenwijziging opgesteld. Met

een officiële bekendmaking van de investering

proberen wij zoveel mogelijk aandacht te laten

uitgaan naar de onderneming. Dit gaat dan ook

gepaard met het overhandigen vvan een zgn.

‘tombstone’ op een event en PR-uitingen op social

media kanalen en in een landelijk krant.   

8. Het vergroten van geïnvesteerd vermogen inclusief co-financiering   Eén van de doelen van het participatiefonds is om

op te treden als een hefboom, waarbij er naast

elke publieke euro ook private euro’s geïnvesteerd

worden in onze regio. Samen zorgen we voor

een grotere financiële draagkracht om ook in de

toekomst een bijdrage te kunnen blijven leveren

aan volgende groei-rondes van de onderneming.

Verschillende vormen van financiering en

financiers vragen om een uitgebreide kennis van

het financieel instrumentarium en een strakke

coördinatie aan de kant van de ondernemer

om alle terms en condities op elkaar af te

stemmen. Ook komt het voor dat een deel van de

co-financiering afkomstig is van het management

zelf. Onze investeringsmanagers kijken scherp

naar alle voorwaarden en het effect dat deze

kunnen hebben op de onderneming. Deze kennis,

zowel als expertise in het samenbrengen van de

co-investeerders, helpen de ondernemer in het tot

stand brengen van de financiering.  

9. Intensieve begeleiding op portfolio companies  InnovationQuarter biedt ondernemers meer dan

geld alleen want ook na de investering blijven

wij graag actief betrokken bij de organisatie. Zo

worden er strakke afspraken gemaakt omtrent

de invulling van de beheersfunctie waarbij een

100 dagen-plan, een maandrapportage en

kwartaalrapportage worden gebruikt om de

voortgang te toetsen en waar nodig bij te sturen.

Uiteraard doen wij dit niet alleen want ook het

netwerk en de kennis van collega’s vanuit de

andere teams wordt ingeschakeld om te zorgen dat

de onderneming een vliegende start kan maken. 

10. Aanvullende activiteiten voor 2016 ▶ Regionale corporate CEO’s inzetten als

mentor bij portfoliobedrijven

Om CEO’s van de grote corporates in onze

regio dichter te betrekken bij innovatieve start

ups gaan we de management teams van onze

participaties koppelen aan CEO’s. Hierbij snijdt

het mes aan twee kanten, de afstand tussen

innovatie en de corporate wordt kleiner en de

CEO kan de startups begeleiden bij het maken

van strategische keuzes en de scale-up van hun

business.

▶ Flexibele schil van expertise

Komend jaar gaan we extra invulling geven

aan onze toegevoegde waarde voor portfolio

bedrijven door een flexibele schil te vormen van

juridische, fiscale, financiële en HRM-expertise

die voor de bedrijven op uurbasis inzetbaar

is. Zo nemen we veel tijd uit handen van onze

managementteams en kunnen we de benodigde

expertise efficiënt op uurbasis inzetten.

▶ Management development

Samen met de ondernemers bouwen we aan het

opschalen van de bedrijven. Om te kunnen

groeien is het belangrijk om de juiste skills en

expertise in het managementteam aanwezig te

hebben. InnnovationQuarter biedt een tool voor

management teams van onze portfoliobedrijven

om inzicht te krijgen in hun individuele en

teamkracht en kwetsbaarheden. Deze tool

wordt begin 2016 geïntroduceerd onder de

portfoliobedrijven. Het ligt in de bedoeling om

deze ook in 2016 in te zetten in de due diligence

trajecten voorafgaand aan de investering.

▶ Investor in Residence

Om meer buitenlands kapitaal en expertise aan

te trekken zullen we een ‘Investor in Residence’

programma voor internationale investeerders

gaan opzetten, bijvoorbeeld samen met CIC

Rotterdam en andere regionale incubators .

29

Box 7 Capital / Observaties in 2015

▶ In 2014 ontvingen 226 bedrijven in Nederland € 169 mln. als risicokapitaal van venture

capitalists. ROM’s zijn betrokken bij maar liefst 53% van het aantal venture capital

investeringen in Nederland.5 ROM’s richten zich hierbij vooral op risicovollere kleine

investeringen. In dit segment concurreren zij over het algemeen niet of nauwelijks met

reguliere participatiemaatschappijen.

▶ Wel zien we dat steeds meer grote bedrijven aankondigen specifiek te willen gaan investeren

in startups, dat meer internationale fondsen belangstelling tonen voor Nederlandse bedrijven

en dat bestaande Nederlandse VC-fondsen afgelopen jaar meer geld hebben opgehaald.

Verwachting is dan ook dat het aantal investeringen in Nederland behoorlijk zal toenemen.

▶ Beschikbaarheid van financiering voor de Proof-of-Concept fonds is een duidelijk

aandachtspunt, zeker daar waar het universitaire spin-offs betreft. Ook is de investor readiness

van jonge technologische bedrijven een specifiek aandachtspunt.

▶ Een zeer fors deel van de tijd van onze investeringsmanagers gaat naar toeleiding naar kapitaal

en investor readiness.

▶ Verder zien we een stevige groei in het aantal startupinitiatieven en acceleratorprogramma’s

vaak met lokale publieke funding. Opschaling, professionaliteit en waar mogelijk gedeeld

curriculum zijn wat ons betreft hierbij van groot belang.

5 Bron: NVP, ‘Ondernemend vermogen, De Nederlandse private equity and venture capital markt in 2014’, april 2015

31

5.Organisatie & Communicatie 5.1 Organisatie InnovationQuarter heeft zich in 2015 verder

ontwikkeld, zowel qua capaciteit als qua

competenties als qua team. Binnen de teams

Capital, Business Development en Foreign

Investments zijn collectieve trainingen gevolgd

om ofwel kennis op een bepaald terrein aan

te scherpen ofwel competenties verder te

ontwikkelen. Hiernaast hechten we zeer

aan een hoogwaardige kwaliteit van onze

staftaken (teamondersteuning, evenementen,

communicatie, finance & control en HR).

InnovationQuarter investeert op verschillende

manieren in interne kennisdeling en teambuilding.

Niet alleen belangrijk omdat onze medewerkers

in hun externe contacten ambassadeurs van de

gehele organisatie zijn, maar ook om het integrale

werken vanzelfsprekend en makkelijker te maken.

InnovationQuarter wil een organisatie zijn waarin

de volgende waarden leidend zijn: ondernemend,

samenwerkend, professioneel en betrokken.

Medio 2015 is ons eerste

Medewerkerstevredenheidsonderzoek (MTO)

uitgevoerd. Het onderzoek had een hoge

respons en een hoge gemiddelde score (7,5) over

alle vragen. Arbeidstevredenheid, organisatie

en externe communicatie zijn de hoogst

scorende onderdelen, arbeidsvoorwaarden en

werkomstandigheden/werkdruk de laagste. Het

MTO zal jaarlijks worden herhaald. We vinden het

immers van belang dat onze medewerkers met

plezier en passie werken aan onze missie!

5.2 Communicatie InnovationQuarter heeft ook als nadrukkelijke

ambitie om de innovatieve kracht van onze

regio veel beter op de (inter)nationale kaart te

zetten. Het directe bereik van onze maandelijkse

nieuwsbrief is inmiddels ca. 6.500 ontvangers.

Nagenoeg dagelijks berichten we daarnaast

via social media. We verwachten eind 2015 ca.

3.000 volgers te hebben op Twitter, meer dan

welke regionale ontwikkelingsmaatschappij

of acquisitieorganisatie in Nederland. Met

onze investeringen en in toenemende mate

ook onze (business development) projecten

weten we veel pers te genereren. Contacten

met onder andere het Financieel Dagblad, RTL,

BNR en diverse regionale media en vakbladen

zijn intensief. Een baanbrekend project als ‘3D

printing in de maritieme sector’ heeft zelfs veel

internationale persaandacht opgeleverd. Ons

netwerk, de vele mooie projecten waar we aan

werken vanuit Business Development, Capital

en Foreign Investment en ons vermogen om de

innovatiekracht van de regio in de spotlights te

zetten kwamen mooi samen op ons IQ jaarevent op

22 juni 2015 in de Van Nelle Fabriek in Rotterdam.

33

6. Begroting6.1 InleidingDe activiteiten van InnovationQuarter

kunnen onderverdeeld worden in een

tweetal hoofdbedrijven met twee separate

financieringsstromen.

De kosten van het Ontwikkelingsbedrijf worden

gefinancierd door de exploitatiebijdragen van onze

participanten.

Het huidig gestort kapitaal ad € 27,7 mln. miljoen

is beschikbaar voor het doen van investeringen en

dekking van de kosten van het Participatiebedrijf in

de opbouwjaren

Het Participatiebedrijf dekt, na de opbouwfase,

haar kosten door gerealiseerd rendement

op de participaties, leningen en andere

participatieactiviteiten.

InnovationQuarter is op 23 september 2013

opgericht en is operationeel gestart op 1 januari

2014. Gelet op het nog korte bestaan van

InnovationQuarter, wordt het boekjaar 2016 nog

beschouwd als onderdeel van de opbouwfase van

InnovationQuarter.

Bij het presenteren van de begroting 2016 is voor

de volledigheid de realisatie 2014 en de begroting

2015 als vergelijking opgenomen. Wel wordt

hierbij de kanttekening geplaatst dat de realisatie

2014 een verlengd boekjaar betreft, dat loopt van

23 september 2013 (oprichtingsdatum) tot en met

31 december 2014.

6.2 BelastingenInnovationQuarter verricht in principe geen

diensten die door de belastingdienst kunnen

worden aangemerkt als diensten door een

BTW-ondernemer. Derhalve verrekent

InnovationQuarter de betaalde BTW niet met de

fiscus.

Door de invoering van het ‘wetsvoorstel

modernisering vennootschapsbelasting

overheidsondernemingen’ is de verwachting

dat InnovationQuarter vanaf 1 januari 2016

vennootschapsbelastingplichtig wordt.Gezien

het totaal geprognosticeerde resultaat over 2016

(negatief voor Participatiemaatschappij en nihil

voor Regionale Ontwikkelingsmaatschappij) is

echter geen rekening gehouden met deze belasting

in de begroting over 2016.

(in duizenden euro’s) Ref. Begroting 2016 Begroting 2015 2014

PARTICIPATIEBEDRIJF

Opbrengst verkoop participaties - - -

Af:

Aanschafwaarde verkochte Participaties - - -

Liquidatie/ faillissementen - - -

- - -

Transactieresultaat - - -

Afboeking openstaande leningen - - -

-- -

Dotaties aan voorzieningen - - -

Vrijval a.g.v. afboeking i.v.m. verkoop,

liquidatie - --

Mutaties voorzieningen - - -

Ontvangen dividend - - -

Ontvangen rente leningen u/g 499 62 10

Rente deposito’s/ liquide middelen 122 215 -

Overige vergoedingen - - -

Overige opbrengsten 621 277 233

Opbrengsten P-bedrijf (1) 621 277 233

Personeelskosten 1.013 709 612

Directe kosten 164 258 205

Algemene kosten 341 108 131

Kosten P-bedrijf (2) 1.518 1.075 948

Resultaat P-bedrijf (3) (897) (798) (715)

35

6.3 Begroting 2016 Participatie- enOntwikkelingsbedrijf

(in duizenden euro’s) Ref. Begroting 2016 Begroting 2015 2014

ONTWIKKELINGSBEDRIJF

Exploitatiebijdragen 3.739 3.439 3.439

Overige opbrengsten- - 2996

Opbrengsten O-bedrijf (1) 3.739 3.439 3.738

Personeelskosten (2) 2.721 2.425 2.425

Directe kosten (3) 600 500945

Algemene kosten (3) 416 468 372

Kosten O-bedrijf 3.737 3.393 3.505

Resultaat O-bedrijf 2 46 233

OVERIGE ACTIVITEITEN

Opbrengsten 806 512 865

Salariskosten 291 80 328

Directe Projectkosten 515 432 592

Algemene kosten - - -

806 512 810

Resultaat Overige activiteiten (4) - 55

TOTAAL RESULTAAT

INNOVATIONQUARTER(5) (895) (752) (427)

6 Betreft Transitiebudget 2013 (€ 370.000) en renteopbrengsten verantwoord in 2014 (€ 29.000).

6.4 Toelichting op Begroting 2016 Participatiebedrijf

1. Opbrengsten Participatiebedrijf

Gedurende de opbouwfase van InnovationQuarter

en gezien de gemiddeld verwachte looptijd van een

participatie van 5 tot 8 jaar wordt over 2016 geen

verkoopopbrengst Participaties geprognosticeerd.

Ook geeft de huidige stand van zaken bij de

participaties en de ondernemingen waaraan

een lening is verstrekt geen aanleiding om een

afboeking of voorziening te prognosticeren over

2016.

De geprognosticeerde Opbrengsten

Participatiebedrijf over 2016 ad € 621.000 betreffen

derhalve alleen de renteopbrengsten, zijnde:

▶ over de huidige en nog uit te zetten leningen

bij participaties en ondernemingen 2014, 2015

inclusief inschatting nog uit te zetten leningen

komende periode 2015 en 2016 van in totaal

geprognosticeerd over 2016 € 499.000; en

▶ over de beschikbare liquide middelen, gerekend

met een rentepercentage van 0,75% per jaar,

van in totaal geprognosticeerd over 2016

€ 122.000.

2. Kosten Participatiebedrijf

De geprognositiceerde Personeelskosten ad

€ 1.013.000 over 2016 betreffen de loon- en

salariskosten, inclusief pensioen- en sociale lasten

van de verwachte bezetting van Capital (gemiddeld

8,3 fte over 2016) en de toegerekende loon- en

salariskosten van de Directie, Strategie en Staf.

De geprognosticeerde Directe kosten over

2016 ad € 164.000 bestaan onder andere uit

de vergoedingen Investeringscommissie en de

overige kosten direct gerelateerd aan Capital/

Participatiebedrijf.

De geprognosticeerde Algemene kosten ad

€ 416.000 over 2016 betreffen de toegerekende

algemene kosten InnovationQuarter aan het

Participatiebedrijf.

3. Resultaat Participatiebedrijf

Op basis van geprognosticeerde opbrengsten

en kosten van Participatiebedrijf wordt in het

aanloopjaar 2016 nog een negatief resultaat

verwacht ad € 897.000.

37

6.5 Toelichting op de Begroting 2016 Ontwikkelingsbedrijf

1. Opbrengsten Ontwikkelingsbedrijf

In de Begroting 2016 is opgenomen dat in totaal

€ 3.739.000 aan bijdragen ontvangen zal worden

van onze Participanten. Dit is € 300.000 meer dan

was begroot in 2014 en 2015. Dit wordt verklaard

door de additionele toezegging van € 200.000

eind 2014 van de Gemeente Den Haag met ingang

2015 en de toetreding van Gemeente Zoetermeer

per 1 januari 2016 als Participant met een

verwachte exploitatiebijdrage van € 100.000. De

bijdragen van de participanten dienen ter dekking

van de kosten van de Ontwikkelingsactiviteiten,

uitgesplitst in de functies Business Developement

en Foreign Investments.

Met eventuele toetreding van andere Participanten

en wijzigingen van de hoogte van de bijdragen ten

opzichte van 2015 is geen rekening gehouden in de

begroting 2016.

De onderverdeling in de begroting 2016 van de

Exploitatiebijdragen is als volgt zie tabel 1, pag 39

2. Personeelskosten

Een significant onderdeel van de Personeelskosten

zijn de lonen en salarissen, inclusief pensioen

en sociale lasten. Het is de verwachting dat

over 2016 gemiddeld 45,4 fte werkzaam zijn bij

InnovationQuarter (50 personeelsleden) ten

behoeve van de uitvoering van alle activiteiten.

Alle personeelsleden zijn in dienst van Regionale

Ontwikkelingsmaatschappij InnovationQuarter

BV.

De personeelsomvang is als volgt te verdelen over

de verschillende activiteiten zie tabel 2, pag 39

Als onderdeel van de personeelskosten is een

reservering van 3,0 % van het brutoloon voor

opleidingen en trainingen (€ 87.000) en ook

3,0% als reis- en onkostenvergoeding (€ 87.000)

opgenomen. In de Personeelskosten zijn ook de

vergoedingen van de RvC opgenomen € 70.000

(incl. BTW). De overige Personeelskosten zijn

gebaseerd op contracten, inschattingen of zijn

taakstellend opgenomen in de begroting 2016.

3. Directe en Algemene kosten

De Directe kosten zijn de taakstellende bedragen

voor de out-of-pocket kosten gerelateerd aan de

activiteiten van Business Development, Foreign

Investments.

De Algemene kosten zijn voor het grootste deel

gebaseerd op reeds afgesloten contracten en

daarnaast op calculatorische veronderstellingen/

inschattingen en ervaringen. Voor zover deze

informatie niet beschikbaar is voor bepaalde

categorieën zijn bedragen opgenomen die

taakstellend zijn voor de organisatie. Een

deel van de kosten wordt toebedeeld aan het

Participatiebedrijf.

De onderverdeling van de Algemene kosten is als

volgt zie tabel 3, pag 40

4. Overige Activiteiten

Onder de post Overige activiteiten zijn de

opbrengsten en kosten opgenomen van de

aanvullende opdrachten waarvan wij eind 2015

voorzien dat die in 2016 voor één of meerdere

stakeholders door ons zullen worden uitgevoerd.

Aanvullende opdrachten worden kostendekkend

uitgevoerd door InnovationQuarter. In de prognose

2016 zijn ondermeer de volgende opdrachten

meegenomen:

▶ Economische Programmaraad Zuidvleugel (EPZ);

▶ Fondsmanagement en Shared Services (UNIIQ);

▶ Project Maritime Delta 2016.

(in duizenden euro’s) Begroting 2016

Ministerie van Economische Zaken 1.004

Provincie Zuid Holland 1.000

Gemeente Rotterdam 500

Gemeente Den Haag 400

Gemeente Delft 285

Technische Universiteit Delft 150

Gemeente Leiden 100

Gemeente Westland 100

Gemeente Dordrecht/ Drechtsteden 100

Gemeente Zoetermeer7 100

TOTAAL 3.739

(in duizenden euro’s) Begroting 2016

FTE Personeels-

leden

Directie, Staf & Strategie 11,6 13

Business Development 14,0 15

Foreign Investments 8,7 9

Capital8 8,3 10

42,6 47

Overige activiteiten (EPZ, UNIIQ)9 2,8 3

TOTAAL 45,4 50

7 Onder voorbehoud van definitieve besluitvorming

8 Salaris- en loonkosten worden toebedeeld aan Participatiebedrijf.

9 Directe Salaris- en loonkosten worden toebedeeld aan overige activiteiten

Tabel 1. De onderverdeling in de begroting 2016 van de Exploitatiebijdragen

Tabel 2. Personeelsomvang

39

5. Totaal Resultaat

Het totaal resultaat bestaat uit een resultaat van

het Participatiebedrijf, Ontwikkelingsbedrijf en

Overige activiteiten:

Het resultaat van het Participatiebedrijf ad

€ 897.000 (verlies), onderdeel van het totaal

resultaat, betreft de uitkomst van de begroting

2016 van de Participatiemaatschappij.

De exploitatiebijdragen dienen de kosten te

dekken van het Ontwikkelingsbedrijf (Business

Development en Foreign Investments) , het

uiteindelijke saldo is onderdeel van het totaal

resultaat en komt uit op € 2.000 (positief ) in

deze begroting 2016.

(in duizenden euro’s) Begroting 2016

Participatiebedrijf (897)

Ontwikkelingsbedrijf 2

Overige activiteiten -

TOTAAL (895)

(in duizenden euro’s) Begroting 2016

Afschrijvingen 172

Huisvesting 148

Automatisering en Telecommunicatie 165

Organisatiebrede communicatie 105

Accountantskosten en overige fiscale en juridische werkzaamheden 65

Verzekeringen 59

Overige bedrijfskosten 41

757

Toerekening aan Participatiebedrijf (341)

TOTAAL (416)

Tabel 3. De onderverdeling van de Algemene kosten

41