Inleiding. Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het...

41
1. Wat is kunst? Inleiding

Transcript of Inleiding. Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het...

Page 1: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

1. Wat is kunst?

Inleiding

Page 2: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens

te behagen. esthetisch, niet-functioneel

Page 3: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.
Page 4: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Kunnen objecten dan per definitie geen kunst zijn?

Page 5: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Kunst kan voor functionele voorwerpen een grote meerwaarde betekenen, een esthetische dimensie geven.

Kunst als esthetisch object

Page 6: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Kunst heeft te maken met esthetisch

beleven en ervaren.

Dit wil zeggen: iets ervaren als mooi, in een zeer brede betekenis. Mooi van uitzicht, mooi van emotie, mooi van

kracht, mooi van vitaliteit…

Page 7: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

http://www.moma.org/explore/multimedia/audi

os/159/1745

MOET kunst dan mooi zijn?

Soms is kunst met opzet lelijk en schenkt het net daardoor een diepe betekenis.

Page 9: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Uitspraken Delvoye

“In de 19e eeuw ging het over afwerking, nu gaat het over originaliteit. Voor de rest is

kunst heel veranderlijk en geen vast gegeven.”

“De mensen gaan je beoordelen op de vrijheden die je genomen hebt om tot die

originele dingen te komen en om het continue succes dat je hebt. Maar om tot die originele dingen te komen, mocht ik

net niet willen té veel goede kunst maken.”

Page 10: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Uitspraken Delvoye

“Het is belangrijker het studentikoze te bewaren en niet te willen confirmeren dan te

willen succes hebben als kunstenaar. Die zucht naar herkenning en succes kan een belemmering zijn om tot nieuwe dingen te

komen.”

“Weet je wat me irriteert? Een kunstwerk waaraan je voelt: die kunstenaar heeft

écht willen kunst maken. Zowel de liefde als de zon als de Acropolis erin moet

zitten.”

Page 11: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Uitspraken Delvoye

““Nu moeten we kijken”. Alsof we onze esthetische knop moeten

aanzetten en iets voelen voor die stenen die kunst zouden moeten zijn.”

““Dit is toch niet aan mij om dat uit te leggen, zoek eerst zelf eens iets

op, luierik.” Ze kunnen geen verklaring meer eisen. “

Page 12: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Uitspraken Delvoye

“Art washes away, from the soul, the dust of every day life.”–

Picasso

Als er in Parijs een tentoonstelling van Matisse is, zie je een rij van hier tot in Tokio aanschuiven, mensen hebben

inderdaad ‘kunst’ – of wat dat dan ook mag zijn

Page 13: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Interview met Wim Delvoye

“Ik heb soms het gevoel dat ik als kind alles bedacht heb en dat ik

het nu nog allemaal moet uitvoeren. Ik vermoed dat ik nog

geen 20% heb uitgevoerd van wat ik als kind wou doen. “

Page 14: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Weten we nu wat kunst is?

Noch wetenschappers noch kunstenaars kunnen er een gangbare en tijdloze definitie van opstellen.

Page 15: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Weten we nu wat kunst is?

Tot eind 19e eeuw: Gehoorzamen aan de wetten van de academies Vaste onderwerpen als religie, mythologie,

historiek, portret Klassieke perspectief en getrouw aan de

werkelijkheid

Laatste kwart 19de eeuw gedaan met classicisme en breken met traditie.

ALLES KAN KUNST ZIJN!

Page 16: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

ALLES KAN KUNST ZIJN: Marcel Duschamps

Na Duchamps wordt de kunst niet meer benaderd met het begrip schoonheid maar met het begrip ‘zin’ of ‘betekenis’. Een kunstwerk moet niet mooi zijn maar wel betekenisvol.

Page 17: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Kunst vs. fysieke werkelijkheid: mimesis Kunst vs. kunstenaar: expressietheorie Kunst an sich Kunst en kunsthistorische achtergrond Kunst vs. toeschouwer: postmoderne

visie Kunst vs. sociaal-maatschappelijke

achtergrond

verschillende invalshoeken

Page 18: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.

2.2 KUNST VERTELT

2.3 KUNST IS MACHTIG

2.4 KUNST DECOREERT

2.5 KUNST AMUSEERT

2. Diverse functies van kunst

Page 19: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.

2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.

De schepping van Adam (1512) van Michelangelo op plafond van de Sixtijnse kapel.

Page 20: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.

2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.

Venus van Willendorf: oudste Venusbeeld in

kalksteen.

Prototype van de Jezus-beeltenis.

Page 21: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.

2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.

Kerk een grote invloed uitgeoefend op het leven van de mensen.

Kunstwerken moesten de gelovigen vertrouwd maken met de belangrijkste figuren en verhalen uit de Bijbel. Timpanen, schilderijen, glasramen, altaar retabels en beelden.

Page 22: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.

2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.

Tuin der lusten, Jeroen Bosch, ca. 1500

Page 23: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.

2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.

Page 24: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.

2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.

Page 25: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.

2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.

Page 26: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.

2.1.1 KUNST ALS MIDDEL OM HET ONGRIJPBARE TE BEGRIJPEN.

Dans macabre van Camille Saint-Saëns http://www.youtube.com/watch?v=9CHqhsMP80E&feature=related

Ook buiten de Kerk pogingen om het ‘ongrijpbare’ in kunst om te zetten.

De dodendans was een rite die is ontstaan ten tijde van de Zwarte Dood in de 14de eeuw om mensen met hun angst te helpen.

Page 27: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Klassieke kunst Postmoderne Kunst

Moderne kunst

2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.

2.1.2 KUNST ALS UITDRUKKING VAN WAARDEN

Het schone en het goede vallen samen. Geen kritiek en geen twijfel.

Menselijke rede zorgt voor vooruitgang en emancipatie.

Crisis, ongeloof, verlorenheid

Page 28: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Der Ewige Jude 1940 (hele film) http://

www.youtube.com/watch?v=dk3fYdJCarY&skipcontrinter=1

Triumph des Willens http://www.youtube.com/watch?v=nwGY1sFXRWY

(eerste 10 min met regie-uitleg) http://

www.youtube.com/watch?v=GHs2coAzLJ8&feature=related (hele film)

2.1 KUNST KLEURT ONZE VISIE OP MENS EN WERELD.

2.1.3 KUNST ALS PROPAGANDA

De hele amusementsindustrie bijvoorbeeld (film, dans, muziek, cabaret,… ) maakte deel uit van die propagandamachine.

Page 29: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.2 KUNST VERTELT

Jan van Eyck (1390-1441) schilderde en documenteerde met Het huwelijk van Giovanni Arnolfini (1434) in zijn uiterst realistische en kleurrijke stijl een gebeurtenis uit het dagelijks leven in de stad.

Kunst ademt de sfeer van zijn tijd

Page 30: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.2 KUNST VERTELT

De dood van Marat is een  schilderij van Jacques-Louis David, in 1793 geschilderd.

• Belangrijk werk voor de Fransen!

• Vastleggen van een moment in de tijd.

Page 31: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.2 KUNST VERTELT

Johannes de eyck fuit hic, 1434.

De spiegel die God en zon voorstelt zoals bij laatste avondmaal van Da Vinci

Page 32: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.2 KUNST VERTELT

Egyptische muurschilderingen en beeldhouwwerken vertellen niet alleen over het roemrijke leven van de farao’s maar illustreren ook gebruiken en gewoonten uit hun cultuur.

Page 33: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.2 KUNST VERTELT

Schilderijen kunnen ook bekeken worden door het oog van een arts. Kunstenaars hebben de mannen en vrouwen die ze afbeelden, vaak onverwacht grondig geobserveerd. Op veel realistische schilderijen zijn mensen met de meest diverse ziektesymptomen weergegeven.

Page 34: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.3 KUNST IS MACHTIG2.3.1 KUNST ALS UITDRUKKING VAN POLITIEKE EN

ECONOMISCHE MACHT.

Het standbeeld van Bartolomeo Colleoni (1496) in volle wapenuitrusting op in Venetië laat voelen hoe die huurling door vriend en vijand gerespecteerd en gevreesd werd.

Met de pralerige architectuur van het paleis van Versailles bevestigt Lodewijk XIV zijn persoonlijke vorstelijke macht.

Liefde voor de kunst of pronkzucht?

Page 35: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.3 KUNST IS MACHTIG2.3.1 KUNST ALS UITDRUKKING VAN POLITIEKE

EN ECONOMISCHE MACHT.

Ze wilden hun beeltenis laten vastleggen voor het nageslacht, opdat ze niet vergeten zouden worden.

Het voorkomen van een man of een vrouw kan bepaald zijn door de houding, de kleding, de omgeving, de rang, de status enz

Page 36: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.3 KUNST IS MACHTIG2.3.2 KUNST ALS UITING VAN MAATSCHAPPELIJK

PROTEST

Page 37: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.3 KUNST IS MACHTIG2.3.2 KUNST ALS UITING VAN MAATSCHAPPELIJK

PROTEST

Page 38: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

Welterusten, meneer de president (Boudewijn de

Groot)

http://www.youtube.com/watch?v=zxYXLcy6WP8

Russians (Sting)https://www.youtube.com/watch?v=wHylQRVN2Qs

2.3 KUNST IS MACHTIG2.3.2 KUNST ALS UITING VAN MAATSCHAPPELIJK

PROTEST

Page 39: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.4 KUNST DECOREERT

Decoratie was altijd al een belangrijke functie van kunst: kunstwerken verfraaien een gebouw, een kamer, een tuin of een plaats in openlucht…

Omdat kunst nooit goedkoop is geweest en er bovendien een zeker aura van bijzonderheid omheen hing, is ze tegelijk altijd een statussymbool geweest.

Page 40: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.4 KUNST DECOREERT

Page 41: Inleiding.  Nicolas Poussin (1594-1665) stelde dat een object kunst genoemd kan worden als het gemaakt werd om de mens te behagen.  esthetisch, niet-functioneel.

2.5 KUNST AMUSEERT

Manga en Anime