Inleiding - Belangrijke beslispunten - Behoefte aan een ... · Inleiding - Belangrijke beslispunten...

Inleiding - Belangrijke beslispunten - Behoefte aan een woonvorm - De Zorgverlening - Wonen - Exploitatie - Meer informatie?

Zorgzaam ondernemen!

Over het maken van een ondernemingsplan voor kleinschalig wonen

Deze brochure is een uitgave van het ondersteuningsprogramma

‘Werk aan de woning’ voor particuliere initiatiefnemers van klein-

schalig wonen.

Het ondersteuningsprogramma wordt fi nancieel mogelĳ k gemaakt

door RCOAK, Sluyterman van Loo en de provincie Gelderland.

Projectteam ‘Werk aan de woning’:Annegreet Jans (projectleider), (030) 789 23 90, [email protected]

Petra Crombag, (030) 789 25 32, [email protected]

Ineke Aufderhaar (projectsecretariaat), (030) 789 23 77,

[email protected]

Website: www.vilans.nl/kleinschaligwonen bĳ de link: ‘werk aan

de woning’.

Vilans Kleinschalig wonenVilans beschikt over uitgebreide expertise op het gebied van klein-

schalig wonen.

Vilans kan u op verschillende manieren van dienst zĳ n:

procesbegeleiding & advisering

trainingen

informatie en debat

onderzoek en kennis

samenwerkingspartner

Vilans, kenniscentrum voor de langdurende zorgVilans is het onafhankelĳ ke kenniscentrum voor professionals

en organisaties die werken in de langdurende zorg. Samen met u

ontwikkelen wĳ praktisch toepasbare kennis, waarmee u blĳ vende

verbeteringen voor uw cliënten kunt realiseren. Zo bereiken we

met elkaar dat kwetsbare ouderen, mensen met een beperking

of chronische ziekte meer kwaliteit van leven ervaren en zo goed

mogelĳ k kunnen deelnemen aan de samenleving.

Vilans

Catharĳ nesingel 47

Postbus 8228

3511 GC UTRECHT

(030) 789 23 00

www.vilans.nl

FotoverantwoordingHuize Anna, Middenbeemster

Humanitas, Berweg Rotterdam

KBWO Brouwhuis, Helmond

Koreander, Heinkenszand/AKTA

Lena van der Wal, pagina 8

Maasduinen Staete, Nieuw Bergen / AKTA

Woonzorgcentrum Bosch en Duin, Scheveningen / AKTA

Woonzorgcentrum Bosch en Duin, Scheveningen


Inleiding

Wonen in een veilige en vertrouwde omgeving met goede

zorg. Daar gaat het om bĳ kleinschalig wonen. Bewoners (en

hun naasten) kiezen de manier van wonen en zorgverlening

die bĳ hun voorkeur past. Het wonen in een huiselĳ ke omge-

ving draagt bĳ aan de kwaliteit van het leven van ouderen met

dementie.

Het in eigen beheer opzetten van kleinschalige woonvormen

en bĳ behorende zorgen welzĳ nsarrangementen is een

fascinerende ontwikkeling in ons huidige zorgsysteem. Door

te voorzien in de groeiende behoefte van cliënten en familie

aan woon- en zorgarrangementen op maat, met voldoende

leefruimte en privacy, ontstaat er een substantiële verbreding

van het zorgaanbod.

Het realiseren van een particulier kleinschalig wonen initiatief

is niet gemakkelĳ k, maar zeker niet onmogelĳ k. De realisatie

lĳ kt op het starten van een klein bedrĳ f. U begeeft zich als

startend ondernemer in de sector van het kleinschalig wonen.

Het opstellen van een goed ondernemingsplan is hierbĳ

Deze brochure is bedoeld voor:

• particuliere initiatiefnemers van kleinschalig

wonen

• andere aanbieders

van kleinschalig

wonen

• beleidsmakers

onmisbaar en

een vereiste voor

het aantrekken van

fi nanciers en sponsors.

Het nemen van beslissingen

rond de behoefte aan kleinschalig wonen, de zorgverlening en

het wonen, en de fi nanciering van deze facetten vormen de

basis van een ondernemingsplan. Deze brochure laat de voor-

en nadelen zien van de verschillende keuzemogelĳ kheden bĳ

het maken van een ondernemingsplan.

n

re aanbieders

leinschalig

n

dsmakers

r

an

nsors.

beslissingen


Belangrijke beslispunten

U hebt de wens om een kleinschalige woonvorm op te zetten.

Met een ondernemingsplan maakt u uw ideeën concreet en

zet u uw plannen op een rĳ . U laat in een ondernemingsplan

zien wat u precies gaat doen, hoe de markt eruit ziet en wat

uw plannen gaan kosten en opleveren. Een ondernemings-

plan bevat onderdelen die door elke initiatiefnemer opgesteld

dienen te worden. U vermeldt wat u wilt gaan doen (missie,

visie en doelstellingen van uw initiatief) en hoe u dit wilt

realiseren (samenwerkingspartners, doelgroep/afnemers,

fi nanciën, personeel etc.). Meer informatie over het schrĳ ven

van een ondernemingsplan kunt u vinden op de website van

de Kamer van Koophandel (www.kvk.nl/bedrĳ fstarten, klik in

het menu op ‘Oriëntatie’ en kies voor ‘Een ondernemingsplan

maken’) en op www.ondernemingsplan-maken.nl.

In veel opzichten komt het opzetten van een kleinschalige

woonvorm overeen met het starten van een klein bedrĳ f. Een

eerste stap is het verzamelen van een hechte groep mensen

die belang hebben bĳ een goed eindresultaat, waarmee u het

initiatief vorm kunt geven. Bĳ het voorbereiden en realiseren

U heb

Met e

zet u

zien w

uw p

plan

diene

visie

realis

fi nan

van e

de Ka

het m

kCliënten, zorgaanbieders, gemeentes, woningcorporaties en

andere betrokkenen hebben verschillende wensen. Geen initi-

atief is hierdoor hetzelfde. De handreikingen in deze brochure

zĳ n dan ook geen wet van Meden en Perzen voor het opstellen

van een ondernemingsplan. De brochure is bedoeld om u te

stimuleren en ondersteunen in de voorbereiding en uitvoering

van uw particuliere initiatief voor kleinschalig wonen.


van de woonvorm komt u allerlei belangrĳ ke beslispunten

tegen. Deze zĳ n te verdelen in de volgende categorieën met

ieder verschillende keuzemogelĳ kheden:

• Beslispunten rond de behoefte aan een kleinschalig

woonvorm

- Behoefte aan een kleinschalige woonvorm in het te

kiezen werkgebied

- Werven van toekomstige bewoners

• Beslispunten rond de zorgverlening:

- Het niveau van zorgverlening waartoe u wilt of kunt

gaan

- De keuze van de cliënt: zorg in natura of een persoons-

gebonden budget

- Werken met zorg in natura of een persoonsgebonden

budget

- Individueel of collectief zorg inkopen

• Beslispunten rond het wonen:

- Bouwen in eigen beheer of ontwikkeling door een

derde, zoals bĳ voorbeeld een woningcorporatie

- Intramuraal verblĳ ven of extramuraal wonen

- Individueel of collectief huren

g Wonen Exploitatie Meer informatie?

• Exploitatie voor rendabel wonen en exploitatie van de

zorgverlening

- Zelf eigenaar zĳ n of huren

- Zelf zorgverleners in dienst nemen of zorg inkopen bĳ

andere organisaties

Het opstellen van de exploitatie is een onderdeel van het

maken van het ondernemingsplan. Dit zullen we als onder-

werp wel noemen, maar niet in detail uitwerken. Voor meer

informatie over kleinschalig wonen (zoals de exploitatie)

verwĳ zen we u naar www.vilans.nl/kleinschaligwonen.


Is er behoefte aan een (nieuwe) kleinschalige woonvorm in uw

omgeving? En zĳ n er voldoende bewoners te werven om de

kleinschalige woonvorm exploitabel te maken en te houden?

Raadzaam is om een uitgebreid onderzoek te doen naar de

behoefte aan een kleinschalige woonvorm in de regio. Op basis

hiervan kunt u een goede inschatting maken van de potentiële

vraag naar uw woonvorm en de mogelĳ kheden om toekom-

stige bewoners te werven.

BehoeftepeilingOm de vraag naar de kleinschalige woonvorm in het eigen

werkgebied te peilen, kunt u verschillende bronnen gebruiken,

zoals wachtlĳ stgegevens en de zogeheten referentiecĳ fers

voor bepaalde vormen van zorg. Deze gegevens zĳ n bekend

bĳ het Zorgkantoor, waar ook u als particulier initiatiefnemer

gegevens kunt opvragen. De gegevens zĳ n ook te vinden in de

zorgatlas (www.zorgatlas.nl). Op basis van de prognose van

de bevolkingsgroei in uw regio en de cĳ fers over de preva-

lentie van dementie is de behoefte aan verpleeghuiszorg in de

toekomst te berekenen.

Werven van toekomstige bewonersVoor de voortgang, kwaliteit en levensvatbaarheid van uw

initiatief is het van belang dat de toekomstige woonvorm

voldoende bewoners heeft. Om verzekerd te zĳ n van een slui-

tende exploitatie, moeten lege plaatsen in de woonvorm, als

gevolg van een tekort aan bewoners, worden voorkomen.

Om nieuwe bewoners te (blĳ ven) werven in uw werkregio

is naamsbekendheid essentieel. Daarvoor is actieve PR in uw

werkgebied nodig. Naamsbekendheid bĳ het Zorgkantoor,

reguliere zorgaanbieders, welzĳ nsorganisaties en cliëntenver-

tegenwoordigers is van belang. Naast het leggen van persoon-

lĳ ke contacten kunt u uw naamsbekendheid vergroten door

informatie over uw initiatief te verspreiden via de regionale

pers, huis-aan-huis bladen, lokale radio en het gemeentelĳ ke

informatiepunt /loket. U kunt contacten leggen met potentiële

bewoners via ouderenbonden, cliëntenorganisaties, buurtver-

enigingen en andere publieke (ontmoetings)punten waar uw

potentiële bewoners naar toe gaan.

Beslispunten rond de behoefte aan een kleinschalige woonvorm


Beslispunten rond de zorgverlening

Het niveau van zorgverlening waartoe u wilt of kunt gaanIn een kleinschalige woonvorm hebben bewoners zoveel

mogelĳ k zelf de regie over hun levenswĳ ze, zoals de daginvul-

ling en de inrichting van de woning. U als initiatiefnemer kiest

voor het niveau van zorgverlening dat u wilt bieden, van bege-

leiding tot ook verpleegkundige zorgverlening bĳ intensievere

zorgvragen van de cliënt. Deze keuze zal mede worden bepaald

door de zorgzwaarte van bewoners en hiermee het beschik-

bare budget voor de te leveren zorg in de woonvorm.

De keuze van de cliënt: zorg in natura of een persoonsgebonden budgetDe potentiële bewoner heeft bĳ het Centrum Indicatiestel-

ling Zorg (CIZ) een indicatie aangevraagd. Het CIZ voert de

indicatiestelling uit en beslist of de cliënt voor zorg in aanmer-

king komt. Het CIZ stelt een indicatie op voor zes typen zorg

en ondersteuning en meldt via het indicatiebesluit aan het

Zorgkantoor en aan de cliënt op welke zorg hĳ /zĳ recht heeft.

De zorgindicatie geeft recht op zorg vanuit de AWBZ en richt-

lĳ nen voor de zes functies waarop zorg kan worden gekregen,

namelĳ k 1) persoonlĳ ke verzorging, 2) verpleging, 3) onder-

steunende begeleiding, 4) activerende begeleiding, 5) behan-

deling, en 6) verblĳ f. Een cliënt kan een zorgindicatie krĳ gen

voor meerdere zorgfuncties.

deling, en 6) verblĳ f. Een cliënt kan eeenenenenennn zzzzz z z zzororororororororo gigigigigigigigggg ndn icatie krĳ gen

voor meerdere zorgfuncties.


Een cliënt kiest hoe hĳ /zĳ de zorg wil ontvangen: zorg in natura

(ZIN) door een erkende zorgaanbieder of zelf zorg inkopen met

een persoonsgebonden budget (PGB). Bĳ ZIN kiest de cliënt

een erkende zorgaanbieder voor de zorgverlening en rekent het

Zorgkantoor jaarlĳ ks af met de zorgaanbieder. Daarover maakt

het Zorgkantoor productieafspraken met de erkende zorgaan-

bieders. De cliënt betaalt een inkomensafhankelĳ ke bĳ drage

aan de kosten voor zorg die onder de AWBZ vallen.

Wanneer u ZIN in de woonvorm wilt gaan leveren, hebt u een

erkenning van het Zorgkantoor nodig. De initiatiefnemers

zullen aan de (kwaliteits)eisen van het Zorgkantoor moeten

voldoen om in aanmerking te komen voor een AWBZ-

erkenning. Wanneer u geen AWBZ-erkenning hebt, dan is het

mogelĳ k dat cliënten in de woonvorm ZIN ontvangen door

een andere, AWBZ-erkende zorgaanbieder in te schakelen. U

bent dan onderaannemer van deze erkende zorgaanbieder. De

andere mogelĳ kheid is dat cliënten de zorg in de woning zelf

fi nancieren via het PGB.

Wa

erk

zul

vol

erk

mo

een

ben

and

fi n


Optie 1: Zorgzwaartepakket met verblijf (ZIN)

In de kleinschalige woonvorm wonen bewoners die zorg

in natura van een zorgaanbieder ontvangen. De bewoners

hebben een indicatie voor zorg met verblĳ f. De zorgindicatie is

vertaald in een zorgzwaartepakket (ZZP), dat is samengesteld

uit verschillende zorgfuncties. Aan elk ZZP is een vergoeding

gekoppeld. AWBZ-erkende zorgaanbieders ontvangen deze

vergoeding wanneer zĳ de zorg van een ZZP aan de cliënt

leveren. Deze fi nancieringswĳ ze (zorgzwaartebekostiging)

regelt de afstemming tussen de geleverde zorg en de fi nancie-

ring hiervan. De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) stelt beleids-

regels voor de ZZP-tarieven op. Deze beleidsregels past de NZa

regelmatig aan. Ook stelt de NZa jaarlĳ ks nieuwe tarieven vast.

Voor de actuele beleidsregels en ZZP-tarieven kĳ kt u op de

website van de NZa (www.nza.nl).

De hoogte van het budget voor uw kleinschalige woonvorm is

afhankelĳ k van de ZZP’s van de bewoners. Vaak heeft een klein-

schalige woonvorm bewoners met een mix aan verschillende

zorgzwaartes, variërend van ZZP 4, ZZP 5 tot ZZP 7. Hieronder

staat een voorbeeld van de vergoeding bĳ de verschillende

ZZP’s, deze vergoeding is door de NZa (voorlopig) zonder kapi-

taallasten vastgesteld.

ZZP Prijs per dag excl. kapitaal-

lasten, niet toegelaten voor

behandeling, prijspeil 2009

Prijs per dag excl. kapi-

taallasten, toegelaten voor

behandeling, prijspeil 2009

4 € 97,74 € 119,22

5 € 133,93 € 156,52

7 € 157,70 € 186,82

In de beleidsregel van het NZa voor kleinschalig wonen (CA

385) zĳ n per kleinschalige plaats de normatieve kapitaallasten

en huisvestingskosten vastgesteld. Deze vergoeding wordt aan

uw budget toegevoegd om de huisvesting van de bewoners

te fi nancieren. In de tabel hieronder ziet u de kosten voor

zwaar verblĳ f, waar kleinschalig wonen met intensieve zorg

aan dementerenden in de meeste gevallen toe behoort. Het

is belangrĳ k om in de gaten te houden dat bĳ een verande-

ring van de bewonerssamenstelling het beschikbare budget

verandert wanneer (nieuwe) bewoners andere ZZP-indicaties

hebben.


Naar verwachting zal de NZa-beleidsregel kleinschalig wonen

per 2011 vervallen en komen er integrale tarieven voor de

fi nanciering van het wonen en de zorg. Voor meer informatie

over de voorzieningen die vergoed worden bĳ ZIN kunt u

terecht bĳ het College van Zorgvoorzieningen (CVZ, www.cvz.

nl).

Optie 2: Persoonsgebonden budget (PGB)

De cliënt krĳ gt met een PGB zelf het beheer over het toege-

kende budget voor de zorg die hĳ /zĳ nodig heeft. De cliënt

maakt afspraken met de gekozen zorgaanbieder(s) over de

levering van de gewenste zorg en diensten en de prĳ s daarvan.

De zorg kan geleverd worden door een externe zorgaanbieder,

maar mogelĳ k ook door de initiatiefnemers zelf. De besteding

van het PGB moet wel worden verantwoord aan het Zorg-

kantoor. De PGB-zorgtarieven liggen overigens lager dan de

tarieven van ZIN doordat er geen vergoeding is voor overhead-

kosten. Cliënten met een PGB betalen een inkomensafhan-

kelĳ ke bĳ drage aan de kosten van de AWBZ-zorg. De cliënt

blĳ ft zelf verantwoordelĳ k voor het bewaken van de kwaliteit

Vergoeding per bezette plaats

per jaar, prijspeil 2009

Kapitaallasten Inventaris Onderhoud Energie e.d.

Kleinschalig groepsverblĳ f

zwaar

€ 7.921,45 € 1.299,28 € 1.674,46 € 1.128,39


van de verleende zorg. Bĳ een PGB betaalt de bewoner zelf de

huurlasten, het PGB vergoedt alleen de zorg.

Een voordeel van het PGB voor de cliënt is dat hĳ /zĳ een

ruimere keuzemogelĳ kheid heeft voor zowel een erkende zorg-

aanbieder als een particuliere aanbieder. Een nadeel van het

PGB kan zĳ n dat de cliënt zelf contracten moet afsluiten met de

zorgverleners en meer administratieve zaken zelf moet regelen.

Dit kan echter ook uitbesteed worden. De vereniging Per Saldo

(www.persaldo.nl) en het Servicecentrum PGB stellen model-

contracten en modelovereenkomsten ter beschikking. Ook

geven zĳ advies over contracten en belastingstechnische zaken.

PGB Prijs per persoon per dag, prijs-

peil 2009

Bĳ een indicatie op ZZP 3 en

ZZP 4

Optelsom individuele indicaties

Bĳ een indicatie op ZZP 5

t/m ZZP 10 verhoogt het

zorgkantoor het budget tot

minimaal

€ 148,56

Andere fi nancieringsbronnen

Omdat de bewoners van de kleinschalige woonvorm burgers

zĳ n van een bepaalde gemeente kunnen zĳ (bĳ een PGB) een

beroep doen op de gemeente voor ondersteuning vanuit de

Wet Maatschappelĳ ke Ondersteuning (Wmo). Deze onder-

steuning kan variëren van huishoudelĳ ke hulp tot woningaan-

passingen en mantelzorgondersteuning. De bewoner kan

bĳ een PGB ook aanspraak maken op een vergoeding, voor

bĳ voorbeeld medicatie, vanuit de Zorgverzekeringswet (ZvW).

In het kader van de Wmo moeten gemeenten voldoen aan

verschillende prestatievelden. Eén daarvan is het bevorderen

van participatie van mensen met beperkingen en het bevor-

deren van sociale samenhang en leefbaarheid door het leveren

van individuele of collectieve voorzieningen. In het kader

hiervan kunnen initiatiefnemers desgewenst bĳ de gemeente

ondersteuning aanvragen voor de totstandkoming van de

woonvorm.


Werken met zorg in natura (ZIN) of persoonsgebonden budget (PGB)U als initiatiefnemer kunt kiezen voor cliënten die ZIN willen

krĳ gen en/of voor cliënten met een PGB. Hierbĳ kunnen de

leeftĳ d en de specifi eke kenmerken van uw bewoners een rol

spelen. Voor een sluitende exploitatie is het nodig dat lege

plaatsen in de woonvorm snel opgevuld worden, de wĳ ze van

fi nanciering kan hierop van invloed zĳ n. De keuze voor cliënten

met een bepaald fi nancieringstroom (ZIN of PGB) of een mix

van fi nancieringstromen heeft gevolgen voor de exploitatie van

uw woonvorm.

Voor bewoners met dementie kan ZIN soms eenvoudiger te

organiseren zĳ n, omdat het in dit geval niet nodig is dat een

zaakwaarnemer, zoals een curator of bewindvoerder, de zorg

en administratie regelt (zoals wel het geval is bĳ een PGB).

Kiezen voor fi nanciering via ZIN kan de continuïteit van de

bedrĳ fsvoering in hoge mate waarborgen. De samenwerking

met een erkende zorgaanbieder en het Zorgkantoor leidt ertoe

dat deze partĳ en zorgen voor nieuwe aanmeldingen bĳ lege

plaatsen. Er zĳ n echter ook nadelen. Wanneer de initiatief-

nemers zelf erkende AWBZ-zorg (ZIN) bieden, dan brengt dit

ook plichten met zich mee, zoals registratie van productie,

werknemersadministratie, personeels- en opleidingsbeleid,

managementkosten en overige kosten om de organisatie in

stand te houden.

Bewoners met een PGB kunnen zelf kiezen voor een (parti-

culiere) zorgaanbieder. Hiermee houden zĳ zelf de regie

in handen. Dit geeft meer keuzevrĳ heid aan bewoners ten

aanzien van de zorgverlener die zĳ willen inschakelen. Zoals

eerder genoemd, zĳ n de bewoners (of hun zaakwaarne-

mers) wel zelf verantwoordelĳ k voor de administratie van de

besteding van het PGB en het opstellen en afsluiten van een

werkcontract met de zorgverlener.

Bĳ zorg gefi nancierd door het PGB is er sprake van marktwer-

king: elke zorgaanbieder mag zĳ n eigen tarieven vaststellen,

waardoor er concurrentie ontstaat tussen de verschillende


aanbieders. Vaak hanteren particuliere zorgaanbieders lagere

tarieven dan erkende zorgaanbieders, onder meer omdat zĳ

minder overheadkosten hebben. Cliënten vergelĳ ken zorgaan-

bieders op basis van kostprĳ s, maar ook op de kwaliteit van de

zorg en wonen (bĳ de functie verblĳ f).

Individueel of collectief zorg inkopenHet benodigde zorgbudget is een fi nanciële vertaling van de

zorgvraag van bewoners. Een bewoner met 24 uur per dag zorg

en ondersteuning heeft hoge zorgkosten. De zorgindicatie van

de bewoner bepaalt de vergoeding voor de zorg en daarmee

ook een gedeelte van het beschikbare budget voor de woon-

vorm. Individuele 24-uurs zorg is voor bewoners met alleen

een AOW niet te realiseren. Door 24-uurs zorg en ondersteu-

ning in collectief verband (gezamenlĳ k door de bewoners van

de kleinschalige woonvorm) in te kopen, is dit wel haalbaar.

Collectieve afspraken over kosten en inhoud van de zorgver-

lening worden met de zorgaanbieder in een contract vastge-

legd. Dit contract kan gelden voor enkele jaren, afhankelĳ k

van wat onderling is overeengekomen. Het opstellen van een

zorgcontract met een externe zorgaanbieder vraagt enige

onderhandelingsvaardigheden van u als initiatiefnemer. Bĳ

zorg in natura moet bovendien rekening worden gehouden

met de productieafspraken tussen de erkende zorgaanbieder

en het Zorgkantoor. In een zorgcontract staan afspraken over

de hoeveelheid zorg voor een vastgestelde prĳ s. Daarnaast

kunnen in het zorgcontract afspraken staan over de (zorg)visie

van de woonvorm, de betrokkenheid van mantelzorgers en/

of bewoners, de huisregels, de kwalifi caties van het team en de

aanstellingsprocedure voor personeel.

Als een AWBZ-erkende zorgaan-

bieder de zorg levert, is het

wettelĳ k verplicht

dat de afspraken

ook worden

vastgelegd in

een zorgover-

eenkomst per

bewoner.

-erkende zorgaan-

g levert, is het

licht

ken


Beslispunten rond het wonen

Bouwen in eigen beheer of ontwikkeling door een derdeU kunt als initiatiefnemer ervoor kiezen om in eigen beheer

een pand te laten (ver)bouwen. Hiervoor hebt u fi nanciële

middelen nodig. U kunt dit fi nancieren met behulp van eigen

vermogen. Als u onvoldoende eigen vermogen ter beschik-

king hebt, dan is echter fi nanciering door derden noodzakelĳ k.

Een ondernemingsplan is dan meestal een voorwaarde om

de risico’s en het te verwachten rendement door derden in te

kunnen laten schatten.

Een andere mogelĳ kheid is om een hypothecaire lening af te

sluiten bĳ een bank. Ook een bank wil tegenover de lening

fi nanciële zekerheden zien, zoals een goed doordacht onder-

nemingsplan en eventueel inbreng van eigen middelen. Het

aantrekken van vreemd vermogen (de banklening en/of de

investering van derden) brengt betaling van rente met zich

mee. Dit kan doorberekend worden in de hoogte van de huur

die de bewoners betalen.

Verder dient u als initiatiefnemer rekening te houden met

aanloopkosten. Deze kunnen bĳ gebrek aan eigen vermogen

gesubsidieerd worden door bĳ voorbeeld provinciale middelen.

Bĳ het ontwerp en (ver)bouwen van de woonvorm is

het belangrĳ k om rekening te houden met de partĳ en u

hierbĳ betrekt. Er moet onderzocht worden welke vergun-

ningen nodig zĳ n voor het bouwen van de woonvorm of het

verbouwen van een bestaand pand. Van belang is te weten

welke bestemming de grond of het pand heeft, dit kan van

invloed zĳ n op de grondprĳ s die wordt gerekend. Meer

informatie over bouwen in eigen beheer en het particulier

opdrachtgeverschap kunt u vinden bĳ SEV (www.sev.nl) en de

Vereniging Eigen Huis (www.eigenhuis.nl).

Wanneer u voldoende fi nanciële middelen tot uw beschikking

heeft om een pand te laten (ver)bouwen, kunt u ervoor kiezen

om zelf eigenaar te worden van de woonvorm. U kunt ook

besluiten om een pand te huren, bĳ voorbeeld van een woning-

corporatie. Veel woningcorporaties zĳ n hiertoe bereid in het

kader van de prestatieafspraken die zĳ hebben met gemeenten.


Ook willen woningcorporaties dikwĳ ls zelf investeren in een

wooninitiatief. Eén van de overwegingen kan dan zĳ n, dat de

huurprĳ s per bewoner beneden de maximaal subsidiabele

huur ligt, zodat de bewoners huurtoeslag kunnen aanvragen.

Woningcorporaties zullen belang hechten aan de verhuur-

baarheid van het pand op de langere termĳ n. Daarvoor is het

nodig dat het pand fl exibel is ontworpen en gebouwd, zodat de

woonvorm relatief eenvoudig en betaalbaar een andere functie

kan krĳ gen, bĳ voorbeeld afzonderlĳ k te verhuren apparte-

menten.

Inleiding - Belangrijke beeslislispuspup nten - Behoefte aan een woonvorm - D


Extramuraal wonen of intramuraal verblijvenEen cliënt woont extramuraal als de fi nanciering van het

wonen en de zorg gescheiden is. De cliënt betaalt dan zelf de

huur en ontvangt een vergoeding voor de zorg (PGB). Bĳ intra-

muraal wonen is er sprake van fi nanciering door middel van

ZIN en wordt het wonen en de zorg vergoed vanuit de AWBZ.

De bewoner hoeft dan de woonlasten niet zelf te betalen. Wel

betalen bewoners met intramuraal verblĳ f een eigen bĳ drage.

Individueel of collectief hurenWanneer bewoners individueel en rechtstreeks de woon-

ruimte huren van een woningcorporatie, wordt er een regulier

huurcontract opgesteld tussen de woningcorporatie en de

bewoner. Ook kunnen de initiatiefnemers de kleinschalige

woning huren van de woningcorporatie en deze doorverhuren

aan de bewoners. In dit geval kunnen de initiatiefnemers

specifi eke afspraken in de huurovereenkomst opnemen zoals

de wervingsprocedure van nieuwe huurders. Een woningcor-

poratie heeft wellicht de voorkeur om een collectief huurcon-

tract af te sluiten voor de gehele kleinschalige woning met

een bewonersorganisatie (bĳ voorbeeld een eigen rechtsvorm


opgericht door de bewoners) of met de initiatiefnemers om zo

het fi nanciële risico bĳ leegstand te beperken. Dit fi nan-

ciële risico ligt dan bĳ de bewonersorganisatie en/

of initiatiefnemers.

Het is aan te bevelen om bĳ het ontwerp

van de woning rekening te houden

met de woonwensen van meerdere

doelgroepen en te bouwen volgens

de eisen van het Woonkeur Certi-

fi caat. Hierdoor kan het fi nanciële

risico bĳ leegstand worden beperkt.

Een andere mogelĳ kheid is om

een leegstandsfonds in te richten

waaruit de kosten bĳ leegstand

worden betaald. Dit leegstandsfonds

kunt u fi nancieren met bĳ dragen van

de huurders (bewoners) en eigenaar

(initiatiefnemers) volgens een afge-

sproken verdeelsleutel. Ook derden kunnen

een bĳ drage aan het fonds geven.

n. Dit fi nan-

ie en/


Exploitatie voor rendabel wonen

Een kleinschalig woonvorm heeft een minimale omvang

nodig om te zorgen voor een sluitende exploitatie. Vaak

wordt informeel een ondergrens van 24 bewoners gehan-

teerd (4 woningen met elk 6 bewoners). Minder woningen

per woonvorm zĳ n uiteraard mogelĳ k, maar het zal dan

een grotere uitdaging zĳ n om de exploitatie rond te krĳ gen.

Om u een indruk te geven: bĳ een omvang van minimaal 24

bewoners zal de personele bezetting ongeveer 20 uur per dag

per woning zĳ n, naast een nachtdienst die wordt gedeeld door

de 4 woningen. De personeelskosten per bewoner zĳ n dan

gebaseerd op 0,88 Fte.

De schaalgrootte van het initiatief heeft invloed op de exploi-

tatie van de nachtbezetting (deze kan verdeeld worden over

de woningen), want de kosten van de dagbezetting blĳ ven

gelĳ k per woning ongeacht de clustering van woningen. Ook

de zorgzwaarte van bewoners (ZIN of PGB), inclusief de eigen

bĳ dragen van bewoners, heeft invloed op de inkomsten in de

exploitatie.

Aandachtspunten voor de exploitatie zĳ n:

• Het delen van de nachtdienst met meer bewoners / meer

kleinschalige woningen / andere woonvoorzieningen (zoals

een zorgcentrum) drukt de kosten

• Met meer dan zes bewoners per woning (bĳ voorbeeld 7 of

8 bewoners) dalen de kosten per bewoner

• De kosten voor de directe zorg zĳ n in een kleinschalige

woning hoger dan in een grootschalig verpleeghuis

• De kosten voor aanvullende zorg, ondersteunende dien-

sten en materiële kosten zĳ n bĳ kleinschalig wonen lager

(5-10%)

• Een (erkende AWBZ-)zorgverlener met eigen personeel

moet bĳ de salariskosten van het personeel rekening

houden met sociale lasten, vakantietoeslag en onregelma-

tigheidstoeslag

• Bent u eigenaar van de kleinschalige woonvorm of is het

pand eigendom van een derde, die het pand verhuurt? Zie

ook ‘Bouwen in eigen beheer of ontwikkeling door een

derde’


Zelf zorgverleners in dienst nemen of zorg inkopen bij andere organisatiesAls u zelf zorgverleners in dienst neemt, levert dat voordelen

op, zoals het zelf opstellen van uurloon en arbeidsvoor-

waarden. Echter, het brengt ook verantwoordelĳ kheden met

zich mee ten opzichte van uw werknemers die een eigen

loopbaanperspectief, ambities en ontwikkelingswensen

hebben. Goed werkgeverschap heeft zĳ n prĳ s. Een deel van de

werkgeverstaken kunt u echter ook uitbesteden aan derden.

Wanneer u de zorg inkoopt bĳ een zorgaanbieder, dan ligt het

werkgeverschap bĳ de zorgaanbieder die de zorgverleners in

dienst heeft.

Voor meer informatie over de exploitatie van kleinschalig

wonen verwĳ zen we u naar www.vilans.nl/kleinschaligwonen.


Meer informatie?

• Vilans Kleinschalig wonen,

www.vilans.nl/kleinschaligwonen

- Vilans, “Kleinschalig wonen: een full-servicepakket”, 2009

- Vilans, “Ondernemer in de zorg: iets voor u?”, 2007

- Vilans, “Het Vilans exploitatiemodel kleinschalig wonen

voor mensen met dementie”, 2009

• College voor Zorgvoorzieningen CVZ, www.cvz.nl

• Kamer van Koophandel, www.kvk.nl

• Ministerie VWS, www.minvws.nl

• NZa, www.nza.nl

• Per Saldo, www.persaldo.nl

• SEV, www.sev.nl

• Vereniging Eigen Huis, www.eigenhuis.nl

• Wmo, www.wetmaatschappelĳ keondersteuning.nl

Inleiding - Belangrijke beslispunten - Behoefte aan een ... · Inleiding - Belangrijke beslispunten...

Documents

Transcript of Inleiding - Belangrijke beslispunten - Behoefte aan een ... · Inleiding - Belangrijke beslispunten...