Inhoudelijk verslag editie 2015

21
wat ontdek jij op oranjewoud festival? verslag editie 2015

Transcript of Inhoudelijk verslag editie 2015

Page 1: Inhoudelijk verslag editie 2015

vog

elsang

grafi

sch o

ntw

erp28 – 31 mei 2015wat ontdek j i j o p oran j ewoud f e s t i va l ?

vog

elsang

grafi

sch o

ntw

erp28 – 31 mei 2015wat ontdek j i j o p oran j ewoud f e s t i va l ?

verslag editie 2015

Page 2: Inhoudelijk verslag editie 2015

Verslag Oranjewoud Festival 2015

2Soli Brass speelt In C van Terry Riley verspreid over de Ecokathedraal van Louis le Roy

terwijl het publiek tussendoor wandelt | Foto Jeroen v.d. Zijpp

Page 3: Inhoudelijk verslag editie 2015

3

Verslag Oranjewoud Festival 2015

index...............................................................................3oranjewoud festival 2015...............................................................................5 1. programma...............................................................................5 1a. muzikaal programma...............................................................................5 1b. educatief programma...............................................................................6 1c. randprogramma...............................................................................6 1d. sociaal-maatschappelijk programma...............................................................................8 2. samenwerkingsverbanden...............................................................................8 3. marketing en publiciteit...............................................................................9 4. organisatie...............................................................................10 5. financiën...............................................................................11 6. volgende editie...............................................................................11conclusie...............................................................................13publicaties (selectie)...............................................................................14-21

index

Page 4: Inhoudelijk verslag editie 2015

Verslag Oranjewoud Festival 2015

4

Page 5: Inhoudelijk verslag editie 2015

5

Verslag Oranjewoud Festival 2015

1. Programma

1a. Muzikaal programma

LocatiesDe optredens vonden net als voorgaande jaren plaats op en rond de historische landhuizen, Museum Belvédère en het omliggende parklandschap. Voor het eerst vormde de Ecokathedraal in Mildam een van de concertlocaties. Deze locaties waren niet willekeurig gekozen. Er bestond een inhoudelijk verband met de muziek. De Ecokathe-draal is een eeuwig durend kunstwerk van Louis le Roy in de vorm van een tuin waarbij tijdsbeleving een centrale rol speelt. 25 koperblazers stonden verspreid door de tuin en speelden ‘In C’ van Terry Riley. Het publiek liep tussendoor en hoorde het stuk zo vanuit wisselende per-spectieven. De toehoorders hadden daarmee zelf invloed

op de waargenomen klankkleur en balans en creëerden op die manier elk een unieke en persoonlijke versie van het stuk. Voor het zwembadconcert kon het publiek dro-ge of natte kaarten kopen. Het zeskoppige Kobra Ensem-ble zong korte werken rond het thema water tot en met het vrolijke liedje ‘Zoek de zeep’ waarbij zwemmende kinderen en stuk zeep moesten opduiken.

ThemaAls festivalthema werd ‘New Grounds’ gekozen. Dit uitte zich in de nieuwe presentatievormen, het gebruik van bijzondere locaties, de aankleding of het plaatsen van de muziek in een andere context, cross-overs met andere kunstdisciplines en het aanboren van nieuwe publieks-groepen.

Van 28 t/m 31 mei 2015 vond de vierde editie plaats van Oranjewoud Festival. Met meer dan vijftig optredens door ruim honderd musici plus een uitgebreide randprogrammering was voor het publiek veel te ontdekken. Het aantal bezoekers steeg dan ook tot recordhoogte. Bijna 6.000 mensen bezochten dit jaar Oranjewoud Festival, ongeveer het viervoudige van de vorige editie. Net als voorgaande jaren mocht het festival zich verheugen op ruime belangstelling van de nieuwsmedia, zowel regionaal als landelijk. Daags voor de opening publiceerde de Volkskrant een artikel dat twee pagina’s besloeg.

Speerpunten van deze editie waren de bijzondere presentatievormen en lancering van het nieuwe festivalhart De Proeftuin. Daarmee willen wij de klassieke muziekpraktijk vernieuwen en een nieuwe plek veroveren in de harten en hoofden van de mensen van nu. Gekoppeld aan educatieve en sociaal-maatschappelijke projecten hopen wij de relevantie ervan in de huidige tijd te kunnen benadrukken en een bredere maatschappelijke gedragenheid te helpen bewerkstelligen.

Oranjewoud festival 2015

Page 6: Inhoudelijk verslag editie 2015

Verslag Oranjewoud Festival 2015

6

OntdekkingsroutesHet festivalprogramma was onderverdeeld in vijf ontdek-kingsroutes met elk een eigen karakter: Comfort Zone (traditionele concerten), Van het pad af (avontuurlijke formats), Het blote buiten (concerten in of dichtbij de natuur), Odyssee (muziek die verbonden is met literatuur, poëzie of anderszins verhalend is) en Jutterspad (een selectie uit de andere routes). Elk concert kon onder één of meerdere routes vallen. Op de routes is goed gerea-geerd. Wel is er behoefte aan speciale combinatiekaarten op grond de routes. Opera SpangaDe première van The Electric Flute, de nieuwste produc-tie van Opera Spanga, vormde gelijktijdig de opening van Oranjewoud Festival. Geïnspireerd op Mozarts Die Zau-berflöte componeerde Floris van Bergeijk nieuwe muziek en schreef Jonathan Levi het libretto. Artistiek leider Co-rina van Eijk regisseerde het geheel, waarbij zij innovatief gebruik maakte van vooraf opgenomen filmfragmenten. Tijdens het festival vonden vier uitvoeringen plaats van The Electric Flute. Hoewel de voorstelling goede recensies kreeg (onder andere in NRC Handelsblad en Leeuwarder Cou-rant) en ook de publieksreacties veelal positief waren, was hier en daar ook kritiek te horen op de moderne muziek en enscenering. Voor Oranjewoud Festival was de samenwerking geslaagd; het was een inhoudelijke toevoeging aan het programma en bovendien had het ook publicitaire meerwaarde. FormatsVeel aandacht is besteed aan de wijze waarop de muziek werd gepresenteerd. Enkele voorbeelden van nieuwe formats zijn:• Water Music: een zwembadconcert waarvoor men

droge of natte kaarten kon kopen• Silent Concert: publiek luistert met hoofdtelefoons

naar een klassiek concert door een pianotrio met elektrische strijkinstrumenten en een vleugel met silent system. Op- en afzetten van de hoofdtelefoon hoorde bij de bijzondere beleving van dit concert.

• YouTune: een optreden door Zapp4 waarop werd ge-improviseerd op verzoeknummers. Deze werden op Spotify opgezocht en afgespeeld. Na een seconde of 10 viel het strijkkwartet in.

• Tipi’s Klassiek: roulerende miniconcerten in grote tipi’s. Herhaling van 2014 waarbij enkele verbeter-punten zijn doorgevoerd zoals een houten vloer en een betere logistiek.

• Room Service Lullaby: vijf minuten durend privécon-cert op de kamer van de hotelgasten die een bijzon-dere intimiteit en directheid meebrengt die grote indruk maakte op de luisteraars.

• Ook de meer traditionele concerten hadden bijzonde-re kenmerken, zoals de mogelijkheid alleen de eerste of tweede helft van een avondvullend programma bij te wonen.

Festivalhart De ProeftuinDe Proeftuin is een format op zich: een klein festival binnen het grotere festival met een eigen programmering

en een karakter dat vergelijkbaar is met festivals als ‘De Parade’ of ‘Into the Great Wide Open’. Het festivalhart vond plaats in de historische Overtuin. Deze bijzondere locatie heeft een parkachtig karakter. Tot 1953 was de tuin in particuliere handen. Sindsdien is het eigendom van de gemeente Heeren-veen. Ondanks notarieel vastgelegde afspraken met de oorspronkelijke eigenaren die het gebruik van de tuin beperken tot wandelpark, hebben de huidige erven toe-stemming gegeven tot het organiseren van De Proeftuin. Deze bestond uit een ongedwongen setting met eet-tentjes, overdekte terrassen, een doorlopend programma van korte optredens door festivalmusici en jong talent waar publiek in- en uit kon lopen, kinderactiviteiten en randprogrammaonderdelen. Ook was er ruimte voor lichte muziek. In de aanloop naar het festival werd duidelijk dat De Proeftuin een belangrijker speerpunt in de profilering van het festival zou worden dan vooraf gedacht. Om het nieuwe concept goed op de kaart te zetten, moest het meteen een flink formaat hebben, zowel wat program-mering als aankleding betreft. Hierdoor ontstond eigenlijk een festival binnen het festival. Dit heeft zeer goed ge-werkt om nieuwe bezoekers te trekken die normaal geen klassieke concerten bijwonen.

1b. Educatief programmaIn samenwerking met kunstencentrum Ateliers Majeur is de pilot van de vorige editie uitgebouwd tot het educa-tieve project ‘Op Zoek naar de Toverfluit’ waaraan elf basisscholen en negen lokale kunstenaars meededen. Doelstelling was om kinderen van 10 tot 12 jaar op een laagdrempelige manier in aanraking te brengen met klassieke muziek. Muzikale leidraad was de opera ‘Die Zauberflöte’ van Wolfgang Amadeus Mozart, die ook een inspiratiebron vormde voor de productie van Ope-ra Spanga. Er werd gekozen voor een interdisciplinaire aanpak waardoor de deelnemers vanuit diverse invals-hoeken en dimensies het thema gingen benaderen. In zes weken tijd werd toegewerkt naar eindpresentaties die werden uitgevoerd als onderdeel van Oranjewoud Festival. Ouders, familie en vrienden van de kinderen en door reguliere festivalbezoekers vormden het publiek. De presentaties vonden plaats in de Overtuin rondom De Proeftuin. Zo werden de door de kinderen gemaakte objecten integraal onderdeel van het festival.

1c. RandprogrammaHet festival bevatte enige multidisciplinaire elementen:• Er werd samengewerkt met Museum Belvédère die

op de openingsdag van het festival zowel een bin-nen- als een buitenexpositie opende, respectievelijk Improvisaties op wind, water en wad en Improvisa-ties op locaties. Literatuur vormde een inspiratiebron voor de exposities en vervulde daarmee een brug-functie met het festival. Dat uitte zich in de ontdek-kingsroute Odyssee met o.a. een Literaire tipi, een liederenrecital en Opera Spanga.

• De Literaire tipi vond plaats in de Overtuin. Vier Friese en Nederlandstalige dichters en schrijvers, te weten Tsead Bruinja (tevens presentator), Eeltsje Hettinga, Elske Kampen en de zestienjarige Anna

Jacobien Rozemond speelt ‘Duizend-en-één-Nacht’ in een tipi | foto Theo Kwant

Page 7: Inhoudelijk verslag editie 2015

7

Verslag Oranjewoud Festival 2015

Boven: Water Music door het Kobra Ensemble in het zwembad van Tjaarda Oranjewoud met geleende badjassen van het hotel.Onder: Het Ragazze Kwartet tijdens Room Service Lullaby. Voor de gelegenheid hebben de musici hun pyjama’s aangetrokken.Foto’s Ronald Knapp

Page 8: Inhoudelijk verslag editie 2015

Verslag Oranjewoud Festival 2015

8

Brouwer, lazen voor uit eigen werk. • Een zwarte tipi in dezelfde tuin bood plaats voor het

onderdeel Cinema Spanga waarbij operafilms uit voorgaande jaren van Opera Spanga werden ge-toond.

• In de Proeftuin werden verschillende kinderacti-viteiten georganiseerd, waaronder verkleden als operapersonage uit Die Zauberflöte waarna men een selfie kon maken. Ook kon men muziekinstrumenten maken van afvalmateriaal waar echt op kon worden gemusiceerd. Tijdens de volgende editie zal dit wor-den herhaald waarna de kinderen ter afsluiting een kakofonieorkest vormen dat in een vrolijke optocht door de Overtuin marcheert.

• Waar mogelijk werd de omgeving geïntegreerd in het programma. Zo werd in het kader van het Maria Loui-se-jaar 2015 op een van de avonden landhuis Oranje-woud belicht met speciale projecties. Bij de concer-ten Wanderings 1 en 2 werden rondwandelingen georganiseerd in respectievelijk de Ecokathedraal en de Roodbaard-tuin van landgoed Oranjestein.

• Tot slot viel voor het eerst de programmatische invul-ling van de Dag van het Park onder de verantwoorde-lijkheid van Oranjewoud Festival.

1d. Sociaal-maatschappelijk programmaIn samenwerking met Ateliers Majeur is een pilot ge-organiseerd waarbij festivalmusici (tapdanseres Marije

Nie en harpiste Miriam Overlach) een begeleid optreden verzorgen voor een groep mensen met een verstandelij-ke beperking. Op grond van de reacties van de betrokken medewerkers, bezoekers en musici kan de pilot los ge-slaagd worden beschouwd. Onderzocht wordt in welke vorm dit een vervolg kan krijgen.

2. SamenwerkingsverbandenBij deze editie van Oranjewoud Festival werd met vele lokale en regionale organisaties samengewerkt, waar-onder Opera Spanga (locatieopera The Electric Flute), Staatsbosbeheer (concertlocaties waaronder Opera Spanga en het Prinsenwijkconcert), Vrienden van Opera Spanga (vriendenconcerten), Ateliers Majeur (Op zoek naar de toverfluit), lokale kunstenaars (Op zoek naar de toverfluit), Museum Belvédère (exposities en concertlo-catie), Stichting FB Oranjewoud (concertlocatie en projec-tie landgoed Oranjewoud), Maria Louise 2015 en His-torisch Centrum Leeuwarden (beide projectie landgoed Oranjewoud), Golden Tulip Tjaarda (hotel- en restaurant-faciliteiten, concertlocatie Water Music en Room Service Lullaby), Stichting TIJD (concertlocatie Ecokathedraal), Bibliotheek Heerenveen (Literaire tipi), gemeente Heer-enveen (bemiddeling met de erven van de Overtuin, Dag van het Park), Leeuwarden-Fryslân 2018 (inhoudelijke en publicitaire ondersteuning), Haarsma Piano’s (voortraject Silent Concert), eigenaren en beheerders van de land-goederen en diverse aanbieders van culinaire producten

Quirine Viersen tijdens Tipi’s Klassiek | Foto Ronald Knapp

Page 9: Inhoudelijk verslag editie 2015

9

Verslag Oranjewoud Festival 2015

Jeugdige toehoorders van het klassieke programma in het tipikasteel in De Proeftuin | Foto Jeroen van der Zijpp

(De Proeftuin). Moseley Violins uit Birmingham leverde een inhoudelijke bijdrage met de Violectra viool en cello voor het Silent Concert. Deze samenwerking krijgt een vervolg in 2016.

3. Marketing en publiciteitDeze editie was de marketing in handen van social marketingbureau Buzzer uit Amsterdam. Dit bureau heeft in onze opdracht het marketingplan geschreven dat onderdeel uitmaakte van het projectplan voor Leeu-warden-Fryslân Culturele Hoofdstad van Europa 2018. Oranjewoud Festival is een van de bidbook-projecten. Begonnen werd met het herformuleren van onze visie en missie, de zogeheten gouden cirkel. Gebaseerd op de archetypen ‘explorer’ en ‘jester’ werd vervolgens een nieuwe visuele identiteit ontwikkeld in samenwer-king met onze grafisch ontwerper, Monique Vogelsang. Dat resulteerde in een uitgebreider kleurenpalet, nieuwe typografie, een nieuw beeldmerk en iconen voor de vijf ontdekkingsroutes. De uitstraling is veel frisser, opener en vrolijker geworden. De beeldtaal nodigt uit en maakt nieuwsgierig. De visuele identiteit werd vervolgens toegepast op uitingen als een nieuwe (mobiele) website, folders, mobiele app, social media en digitaal briefpapier. De activiteiten van Buzzer omvatten verder de inhoudelijke invulling van de website en de nieuwsbrief (beide in sa-menspraak met de artistiek leider), blog en social media, begeleiden van website- en appontwerp alsmede druk-werkuitingen, en het genereren van publiciteit.

Speerpunt van de Buzzer-strategie is echter het creëren en onderhouden van een groep zogeheten buzzers, een groep ambassadeurs of advocates die als taak heeft door middel van word of mouth het festival binnen de per-soonlijke netwerken onder de aandacht te brengen (en al-dus een buzz te creëren). Vanwege dit onderscheidende aspect hebben wij gekozen om Buzzer in te schakelen, maar deze strategie lijkt in ons geval niet tot voldoende resultaten te hebben geleid. Verreweg het grootste deel van de publiekstoename is gerealiseerd door het aangaan van verschillende samenwerkingen, het koesteren van de relatie met het reeds bestaande publiek en het inten-sief inzetten op lokale netwerken. Er is veel publiciteit gegenereerd in lokale en landelijke media. De inzet van persoonlijke contacten bleek opnieuw essentieel voor het krijgen van publici-taire aandacht. Deze is van grote waarde gebleken voor het vergoten van de bekendheid van het festival onder publiek en musici. Het festival was goed zichtbaar op de social media. Het aantal Facebook-likes steeg van 270 naar een kleine 900, het aantal Twitter-volgers van ca. 200 naar ruim 500. Net als in voorgaande jaren vond een groot deel van de kaartverkoop plaats vlak voor het festival. Ditmaal liet de maand mei als geheel een stijgende lijn zien. Ook werden tijdens het festival meer kaarten verkocht dan voorheen. Wellicht zorgde het matige weer ervoor dat men zo laat mogelijk besliste. Wij mikten op een totaal publieksbereik van een kleine 6.000. Dit is precies gehaald, zij het dat het aantal

Page 10: Inhoudelijk verslag editie 2015

Verslag Oranjewoud Festival 2015

10

Festivalhart De Proeftuin | Foto Ronald Knapp

verkochte kaarten voor de reguliere concerten en met name Opera Spanga wat lager was dan geraamd. Dit werd ruimschoots goedgemaakt door het grote aantal bezoekers in het festivalhart. De combinatie met de Dag van het Park bleek ook goed te werken. In totaal brach-ten bijna 2.000 mensen een bezoek aan festivalhart De Proeftuin en kwamen zo op een ongedwongen manier in aanraking met klassieke muziek.

4. OrganisatieDe artistieke leiding en programmering waren in handen van Yoram Ish-Hurwitz die als pianist ook meespeelde in een aantal concerten. Harm Witteveen had de zakelijke leiding. Hugo Brouwer was hoofd productie, geassis-teerd door productieleider Koos Kobès. Ten opzichte van vorig jaar was het team uit-gebreid: Gerco van Veenen was hoofd techniek, Nanda

Tuinstra coördineerde alle vrijwilligers (in totaal 65) en Jurjen Enzing was verantwoordelijk voor de kaartver-koop. Nicole Brouwer was namens het reclamebureau Buzzer coördinator van de marketingcampagne, onder-steund door een stagiair marketing. Dit kernteam kwam vanaf maart 2015 wekelijks bijeen in een tijdelijk gehuur-de kantoorruimte (antikraak). Voor de gastronomische invulling van het festi-valhart is samengewerkt met Tjerk Visser en Gerald van den Berg van De Smaakversterkers. Zij droegen verant-woordelijkheid voor het leggen van contact met (lokale) aanbieders, de inrichting van de terrassen, het bepalen van het culinaire aanbod en de productionele coördinatie van dit onderdeel. Het complexe programma van 2015 met veel nieuwe onderdelen en de lastige weersomstandigheden hebben aangetoond dat het organiserende team in staat is harmonisch en effectief te werken, flexibiliteit aan de dag te leggen en grote uitdagingen aan te kunnen. Gekoppeld aan de door het publiek en de deelnemende musici ervaren en gewaardeerde vriendelijke houding, geeft dat veel vertrouwen voor toekomstige edities. In de evaluaties kwam wel naar voren dat de medewer-kers in een te laat stadium en voor te weinig uren bij de voorbereiding betrokken was. Bovendien is er grote behoefte aan uitbreiding van het team met een office manager en een programma-producent. Dat is iets om rekening mee te houden in de begroting van een volgen-de editie.

Bezoekers Oranjewoud Festival 2015

Betalende bezoekers 1.990Op zoek naar de Toverfluit (educatie) 700Festivalhart De Proeftuin 1.800Prinsenwijkconcert 460Tentoonstellingen Wind, Water & Wad 900

Totaal 5.850

Page 11: Inhoudelijk verslag editie 2015

11

Verslag Oranjewoud Festival 2015

De dagelijkse leiding van het festival wordt ondersteund en geadviseerd door een betrokken bestuur, bestaande uit voorzitter Aad Zillinger Molenaar (voorma-lig advocaat), penningmeester Klaas Dijksma (voormalig ondernemer, o.a. oprichter van het Nationale Fietsenplan) en secretaris Ingrid Metz (mediator). De stichting volgt de Code Cultural Governance.

5. FinanciënDe festivalbegroting laat met een eindbedrag van EUR 198.375,- een forse stijging zien ten opzichte van de vorige editie. Voor alle kosten is volledige dekking gevon-den. Dat wij een groot aantal fondsen (zowel particuliere en publieke) en sponsoren bereid hebben gevonden te investeren in het festival, sterkt ons in de gedachte dat wij de goede weg zijn ingeslagen. Veel fondsen die het festival eerder steunden met een kleine bijdrage, hebben dit keer een grotere subsidie toegekend. Het Fonds Podiumkunsten kende een bijdrage toe voor 2015 en 2016. BASF Heerenveen was voor het tweede jaar sponsor en heeft al laten weten de samenwerking te willen voortzetten. De organisatie van Leeuwarden Culturele Hoofdstad van Europa 2018 heeft ook een financiële bijdrage geleverd, met oog op de pro-grammering in 2018. De financiering blijft een constant punt van zorg, ook al werken veel mensen mee aan het festival voor een vergoeding die ver onder de marktprijs ligt. Maar het feit dat grote en belangrijke partijen te ken-nen geven het festival meerjarig te willen ondersteunen,

biedt perspectief voor de langere termijn. De inkomsten uit recette zijn lager dan begroot. Dit heeft voor een belangrijk deel te maken met de tegenvallende bezoekersaantallen bij Opera Spanga. Aan-gezien de hoogte van de uitkoopsom voor Opera Spanga was gekoppeld aan de recette, is ook het totaalbedrag voor de post ‘honoraria en uitkoopsommen musici’ lager en kon de lagere recette financieel worden opgevangen. De Proeftuin heeft zich ontwikkeld tot een be-langrijker onderdeel dan ten tijde van het indienen van de subsidie-aanvragen was voorzien, met hogere locatie- en personeelskosten tot gevolg. De kernorganisatie (zakelij-ke en artistieke leiding, productie) heeft veel meer uren gedraaid zonder dat daar een hogere financiële compen-satie tegenover stond. Voor een volgende editie moet rekening worden gehouden met een grotere personele inzet. 6. Volgende editieDe afgelopen edities zijn telkens grote stappen gezet in omvang en complexiteit van het festival. Voor 2016 is besloten voornamelijk in te zetten op consolidatie en verbetering en verfijning van de bestaande structuur. Met het oog op de inbedding van Oranjewoud Festival aan het officiële programma van Leeuwarden 2018 zal de komende jaren sterker worden ingezet op internationali-sering. Ook zullen de educatieve activiteiten stapsgewijs een structureel en grootschaliger karakter krijgen die de hele basisschoolperiode omvat.

Festivalhart De Proeftuin | Foto Ronald Knapp

Silent Concert door Joris van Rijn (viool), Mick Stirling (cello) en Yoram Ish-Hurwitz (piano) | Foto Ronald Knapp

Page 12: Inhoudelijk verslag editie 2015

Verslag Oranjewoud Festival 2015

12

Boven: Premièreavond van Opera Spanga met The Electric Flute | Foto Ronald KnappOnder: Ragazze Kwartet tijdens Yoga in Concert | Foto Jeroen van der Zijpp

Page 13: Inhoudelijk verslag editie 2015

13

Verslag Oranjewoud Festival 2015

ConclusieDe ingeslagen weg waarbij Oranjewoud Festival zich profileert met bijzondere presentatievormen en festivalhart De Proeftuin is succesvol gebleken. Bariton Maarten Koningsberger noemde het ‘by far het leukste festival van Nederland’ en ook vele andere musici en ensembles drukten zich in dergelijke bewoordingen uit. Uitgangspunt van De Proeftuin was een combinatie van hoge kwaliteit en lage drempels, zowel muzikaal, gastronomisch en qua aankleding. Het heeft sterk bijgedragen aan het festivalgevoel bij publiek en musici. Het werd druk bezocht door een zeer breed publiek van beginnelingen tot kenners dat alle leeftijdsgroepen besloeg. De sfeer was ondanks het wisselvallige weer buitengewoon goed en de waardering was hoog. Ook de bijzondere presentatievormen werden zeer goed ontvangen, met name door de combinatie van prikkelende, goed doordachte en uitgevoerde formats en de kwaliteit van de musici. De Proeftuin zal vanaf 2016 letterlijk en figuurlijk een centrale rol spelen bij het aantrekken van nieuw publiek. De concerten daaromheen met bijzondere presentatievormen dragen bij aan de verdieping van het festivalprogramma. n

Yoram Ish-Hurwitz en Harm Witteveen

Page 14: Inhoudelijk verslag editie 2015

Verslag Oranjewoud Festival 2015

14

4DE VOLKSKRANTWOENSDAG 27 MEI 2015

Het Friese plaatsjeOranjewoudheeftalles:natuur,weel-derige tuinen, eenecokathedraal enMuseum Belvé-dère. Het is er

beeldschoon. Dat wist prinsesAlbertina Agnes vanOranje al toen zeer in het begin van de 17de eeuw eenkoninklijke lustwarande lietbouwen.OokdeNederlands-IsraëlischepianistYoram Ish-Hurwitz (47) kwam erach-ter.Hij verhuisde vanAmsterdamnaar

het dorp vlakbij Heerenveen en orga-niseerternuvoorhetvierde jaaroprij

het Oranjewoud Festival. Voor heteerst breidt hij het festivalterrein uitmet de Overtuin, een historische,zorgvuldig bewaarde plek, waar Ish-Hurwitz zijn publiek in contactbrengtmetultrakorteconcertervarin-gen: sneak previews voor de program-ma’s ophet festivalterrein.

Aandeoverkantvandeweg,ophetlandgoed, improviseert het strijk-kwartet Zapp4 1 op thema’s die zijnaangedragen door het publiek. ErklinktWaterMusic in eenzwembad. ’sAvonds laat krijgt het publiek kop-telefoonsopvooreenSilentConcertbijfakkellicht en op verzoek komt een

zanger opde rand van je hotelkamer-bed zitten voor een Room Service Lul-laby.

Waarom die opvallendepresentatievormen?‘Inde tijddat ikmetdeplannenrond-liep voor het festival, haddenwe hetgedoogkabinet,metWilders. Erwerdongelooflijk geschopt tegen cultuuren ik vroegmeaf:wat zit daar achter?Ik ben opgegroeid met het idee dathet in demuziek gaat omde inhoud.Devormwasbijzaak.Uiteindelijkgaathet ook om de inhoud, maar het pu-bliek van deze tijd heeft daar niet ge-noegaan.Bovendien: allesbestaatuit

Frieslandherbergt dit jaar voor devierdekeer hetOranjewoudFestival:klassiekemuziek in ongewonevormenopbijzondere plekken.Zingen in een zwembad enwandelendeklanken.Deorganisator legt uit.DoorBiëlla Luttmer IllustratieAnke Knapper

Klassiek

Tuintonen

Tweedagengeledenheb ikbijnavieruur langnaarneukendekarpersgekeken.Opeenstoeltje,meteenkankoffienaastme. Er stondeenverfris-

sendbriesje en ikzat aanderandvaneenondiepesloot. Vlakvoormijnamendertigkarperselkaar inallestanden. Eengangbangmet schubben.Watmijmeteenopviel: karpers voelenzichnietge-

remdals iemandmeekijkt. Alsof zewistenwaar ikzat.Steedsvlakvoormij sloegenzemethunstaartendehele slootdroog.Hierwarendierenbezigdie zichnietschaamdenvooreenroyale zaadlozing.Vrouwtjessprongenaf en toe trillendvangeilheid tegendekantendankon jeeropwachten; vlakdaarnavolgdehet totzijnkruinmetzaadgevuldemannetje.

Hetverveeldegeenmoment.Hethadzelfs ietsgezel-ligs.Datgeluidbijvoorbeeld.Alsof er eenpeloton lan-geafstandszwemmersonafgebrokendoordeboeren-sloot zwom. Ikvondhet jammerdatdekarpersgeenkleinebadmutsjesdroegen,meteennummererop.Nubleef het eenbeetjegissenwieeigenlijkwieaanhetbe-vruchtenwas.Vooralde schaamteloosheidontroerdemij.Die lieve,

naaktevissen,door instinctmetzijnallennaareen lul-lig slootjegedreven.De locatiewasookzoprachtig.Midden indatoer-Hollandse landschap,waarnormaalgesprokengeengeluidwerdgemaakt,daarklotsteenbeuktehetalsof er zestigEngelsepuberseenvakantieinLloretdeMarvierden.Het verbaasdemij eenbeetjedat ikdaar zoonbevan-

gennaarkonkijken. Ik stanietbekendals eengrootliefhebbervanbuitenseks. Zekerniet als tweeanderemensenhetvlaknaastmij liggen tedoen,opeenhand-doekjevandeHema. InGriekenlandheb ik, 30 jaarge-leden,bijna tweeuur langnetgedaanalsof ikeenkruis-woordraadseloploste, terwijl er 10meternaastmij, opeenverderverlatenstrand, eenmaneneenvrouwel-kaaronafgebrokenschreeuwendengillendbeklom-men.Steedsals ikdacht:nuzit ernietsmeer indieman

zijn lichaam,dannamhijweereenkorteaanloopenwronghij als eenopgedroogdevaatdoekzijnzaad indestukgewrevenpannensponsvandevrouw. Ikweetookniethoe ikhetandersmoet zeggen. Pas toenhet stelle-tjewegreedopeenbrommerdurfde ikhet strandteverlaten.

Metdiekarpershad ikdaargeen last van.Of iknunaarRonald-Garroskeekof naar spuitendekarpers,watmaaktehetuit. Ikgenoot. Tot er eenmannaastmijkwamstaan.Metgroene laarzen.Hij legdemeuitwaariknaarkeek. ‘Die vrouwtjes leggenhuneitjes eenbeetjetegenhetgrasaanendaarglijdendiemannetjesdanoverheen.Duurt eendagof drie, dan ishetover.Gaanzeweeranderekarperdingetjesdoen.’Ikhaddat lievernietgeweten. Seksuitleggen,dat

slaat altijddood. Ikhaddatookheel ergbijhetpro-gramma Spuiten&SlikkenvanBNN.Viermensenaaneen tafelmeteenbuttplug inhetmiddenendanzin-nenals: ‘Tygo, eenrodemetpareltjes, dat zie jeniet veel.Vertel eens.’ IkwilhelemaalnietwetendateenBNN-presentatricehetooitheeftgedaanopeen toilet inDelhi.Ditheb ikgeleerddaar langsdie sloot:dat je er rustig

naarmoetenkijken.Dat je zonder te sprekenmoet luis-terennaardepassie. Endathet vissenmoetenzijn.

Parende vissen vormen, anders danmensen, eenheerlijk schouwspel.Maar geef er geenwoorden aan.

Karpers

NICO DIJKSHOORN

Column

INTERVIEW YORAM ISH-HURWITZ OVER ORANJEWOUD FESTIVAL

ADVERTENTIE

Page 15: Inhoudelijk verslag editie 2015

15

Verslag Oranjewoud Festival 20154DE VOLKSKRANTWOENSDAG 27 MEI 2015

Het Friese plaatsjeOranjewoudheeftalles:natuur,weel-derige tuinen, eenecokathedraal enMuseum Belvé-dère. Het is er

beeldschoon. Dat wist prinsesAlbertina Agnes vanOranje al toen zeer in het begin van de 17de eeuw eenkoninklijke lustwarande lietbouwen.OokdeNederlands-IsraëlischepianistYoram Ish-Hurwitz (47) kwam erach-ter.Hij verhuisde vanAmsterdamnaar

het dorp vlakbij Heerenveen en orga-niseerternuvoorhetvierde jaaroprij

het Oranjewoud Festival. Voor heteerst breidt hij het festivalterrein uitmet de Overtuin, een historische,zorgvuldig bewaarde plek, waar Ish-Hurwitz zijn publiek in contactbrengtmetultrakorteconcertervarin-gen: sneak previews voor de program-ma’s ophet festivalterrein.

Aandeoverkantvandeweg,ophetlandgoed, improviseert het strijk-kwartet Zapp4 1 op thema’s die zijnaangedragen door het publiek. ErklinktWaterMusic in eenzwembad. ’sAvonds laat krijgt het publiek kop-telefoonsopvooreenSilentConcertbijfakkellicht en op verzoek komt een

zanger opde rand van je hotelkamer-bed zitten voor een Room Service Lul-laby.

Waarom die opvallendepresentatievormen?‘Inde tijddat ikmetdeplannenrond-liep voor het festival, haddenwe hetgedoogkabinet,metWilders. Erwerdongelooflijk geschopt tegen cultuuren ik vroegmeaf:wat zit daar achter?Ik ben opgegroeid met het idee dathet in demuziek gaat omde inhoud.Devormwasbijzaak.Uiteindelijkgaathet ook om de inhoud, maar het pu-bliek van deze tijd heeft daar niet ge-noegaan.Bovendien: allesbestaatuit

Frieslandherbergt dit jaar voor devierdekeer hetOranjewoudFestival:klassiekemuziek in ongewonevormenopbijzondere plekken.Zingen in een zwembad enwandelendeklanken.Deorganisator legt uit.DoorBiëlla Luttmer IllustratieAnke Knapper

Klassiek

Tuintonen

Tweedagengeledenheb ikbijnavieruur langnaarneukendekarpersgekeken.Opeenstoeltje,meteenkankoffienaastme. Er stondeenverfris-

sendbriesje en ikzat aanderandvaneenondiepesloot. Vlakvoormijnamendertigkarperselkaar inallestanden. Eengangbangmet schubben.Watmijmeteenopviel: karpers voelenzichnietge-

remdals iemandmeekijkt. Alsof zewistenwaar ikzat.Steedsvlakvoormij sloegenzemethunstaartendehele slootdroog.Hierwarendierenbezigdie zichnietschaamdenvooreenroyale zaadlozing.Vrouwtjessprongenaf en toe trillendvangeilheid tegendekantendankon jeeropwachten; vlakdaarnavolgdehet totzijnkruinmetzaadgevuldemannetje.

Hetverveeldegeenmoment.Hethadzelfs ietsgezel-ligs.Datgeluidbijvoorbeeld.Alsof er eenpeloton lan-geafstandszwemmersonafgebrokendoordeboeren-sloot zwom. Ikvondhet jammerdatdekarpersgeenkleinebadmutsjesdroegen,meteennummererop.Nubleef het eenbeetjegissenwieeigenlijkwieaanhetbe-vruchtenwas.Vooralde schaamteloosheidontroerdemij.Die lieve,

naaktevissen,door instinctmetzijnallennaareen lul-lig slootjegedreven.De locatiewasookzoprachtig.Midden indatoer-Hollandse landschap,waarnormaalgesprokengeengeluidwerdgemaakt,daarklotsteenbeuktehetalsof er zestigEngelsepuberseenvakantieinLloretdeMarvierden.Het verbaasdemij eenbeetjedat ikdaar zoonbevan-

gennaarkonkijken. Ik stanietbekendals eengrootliefhebbervanbuitenseks. Zekerniet als tweeanderemensenhetvlaknaastmij liggen tedoen,opeenhand-doekjevandeHema. InGriekenlandheb ik, 30 jaarge-leden,bijna tweeuur langnetgedaanalsof ikeenkruis-woordraadseloploste, terwijl er 10meternaastmij, opeenverderverlatenstrand, eenmaneneenvrouwel-kaaronafgebrokenschreeuwendengillendbeklom-men.Steedsals ikdacht:nuzit ernietsmeer indieman

zijn lichaam,dannamhijweereenkorteaanloopenwronghij als eenopgedroogdevaatdoekzijnzaad indestukgewrevenpannensponsvandevrouw. Ikweetookniethoe ikhetandersmoet zeggen. Pas toenhet stelle-tjewegreedopeenbrommerdurfde ikhet strandteverlaten.

Metdiekarpershad ikdaargeen last van.Of iknunaarRonald-Garroskeekof naar spuitendekarpers,watmaaktehetuit. Ikgenoot. Tot er eenmannaastmijkwamstaan.Metgroene laarzen.Hij legdemeuitwaariknaarkeek. ‘Die vrouwtjes leggenhuneitjes eenbeetjetegenhetgrasaanendaarglijdendiemannetjesdanoverheen.Duurt eendagof drie, dan ishetover.Gaanzeweeranderekarperdingetjesdoen.’Ikhaddat lievernietgeweten. Seksuitleggen,dat

slaat altijddood. Ikhaddatookheel ergbijhetpro-gramma Spuiten&SlikkenvanBNN.Viermensenaaneen tafelmeteenbuttplug inhetmiddenendanzin-nenals: ‘Tygo, eenrodemetpareltjes, dat zie jeniet veel.Vertel eens.’ IkwilhelemaalnietwetendateenBNN-presentatricehetooitheeftgedaanopeen toilet inDelhi.Ditheb ikgeleerddaar langsdie sloot:dat je er rustig

naarmoetenkijken.Dat je zonder te sprekenmoet luis-terennaardepassie. Endathet vissenmoetenzijn.

Parende vissen vormen, anders danmensen, eenheerlijk schouwspel.Maar geef er geenwoorden aan.

Karpers

NICO DIJKSHOORN

Column

INTERVIEW YORAM ISH-HURWITZ OVER ORANJEWOUD FESTIVAL

ADVERTENTIE

DE VOLKSKRANTWOENSDAG 27 MEI 2015 5

Tijdens Oranjewoud Festival opentMuseum Belvédère twee exposities.Binnen kun je kijken naar Variatiesop wind, water, wad. Buiten,in de tuin, naar Improvisaties op lo-caties. Yoram Ish-Hurwitz: ‘Ik ont-dekte dat de dichters Tsjêbbe enEeltsje Hettinga inspiratiebron zijn

geweest voor veel van de kunst-werken die worden tentoongesteld.In het festival combineren we depoëzie van de Hettinga-broers enandere Friese dichters met muziek.Zo trekken we een lijn die vanmu-ziek via gedichten doorloopt naarde kunstwerken.’

Multidisciplinair

inhoud én vorm, uit binnen- en bui-tenkant.

‘Over die vormben ik gaan naden-ken. Hoewe tegenwoordig naar klas-siekemuziek luisterenis tenslotteookmaar eenkeer bedacht.

‘Waaromzou jeper se keurig inhetgelid, stoeltjeaanstoeltje, stilmoetenzitten luisteren? Ga naar buiten, zeteen koptelefoon op en geniet onderdesterrenhemelvaneenPianotriovanSchubert. Hoe al die experimentenuitpakken weet ik niet. Die onzeker-heidhoortbijdezoektocht.Het isnietmijn bedoeling dat het festival eenkermis van attracties wordt. Ik wildeuren openen voormensen van nu,dienieuwsgierigzijnnaarbijzondereervaringen.’

Welke rol speelt het landgoedwaar het festival wordtgehouden?‘Oranjewoud was als een schoneslaapster. Het is een prachtig land-goed,maar het leefde niet. Je kunt jeafvragenwat je erdanaanhebt. Ikwilhet naar het nu halen. De Overtuin iseengoedvoorbeeld.Die schitterendeoude tuinwordtdoorde erven liefde-vol beschermd. De keerzijde was dater alleengewandeldmochtworden.

‘Daarkun jeookandersnaarkijken.

Niet: watwas het vroegermooi,maarwat is het nu fantastisch. Dan wordthet iets wat mensen zelf ervaren enwaarmee ze een band krijgen. Hetspreekt vanzelf dat ze er dan zorgvul-digmeeomgaan. InFrieslandbestaathet begrip iepen mienskip, open ge-meenschap.Hetgemeenschapsgevoelstaat voor traditie, maar ‘iepen’ wilzeggendat je jeopenstelt voor invloe-den van buitenaf. Ik vind dat geniaal.Debestemanieromietsvanwaardetebehouden, is doorníét behoudend tezijn. Je kunt iets beschermen en op-sluiten,maardanverschrompelthet.Als jehetopensteltvoor invloedenvanbuitenaf wordthet sterker.Hetneemtdatgene over wat het betermaakt enverliestwathet zwakmaakt.

‘Dit jaarmogenwedeOvertuinvoorhet eerst gebruiken. Het wordt onzeproeftuin,mijnzandbak,deplekwaarhethartvanhet festivalklopt.Veelvande musici komen er een kwartiertjespelen,maarer isookplaats voor jongtalent en voorbijvoorbeeld eenoptre-den vanMarije Nie. Zij is tapdanseresencombineertdusdansmetslagwerk.

Als je ergens enthousiast over bentenbehoeftehebtaanmeer, kun jemetvijf routes dediepte in.Heel voorzich-tig,metderoutedieComfortZoneheet,of avontuurlijker.MetderouteVanhet

pad af bijvoorbeeld, of met Odyssee,waarinweliteratuurverbindenmetdeverhalencultuur in de muziek. Diebronisonuitputtelijk.Hij looptvanDieschöne Müllerin van Schubert tot denieuweopera TheElectric Flute.Oranje-woudFestivalheeftdepremière.’

De Volkskrant probeerde twee routesuit:

‘Van het pad af’ reikt tot ver buitenhetfestivalterrein, totMildam,waardeEcokathedraal staat van Louis Le Roy(1924-2012). Het is een bouwwerk inwording. De kunstenaar wilde terugnaarde tijdwaarin jeniet van tevorenwist hoe een gebouwer zou gaanuit-zien.Metafgedanktebouwmaterialenis hij aanhetwerk gegaan. De natuurnamhetoverenLeRoybouwdevoort.

Tussen de ruige wanden en de na-tuurlijke vegetatie strijken de koper-blazers neer van 2 Soli Brass. Met30manverspreidenzezichdoordena-tuurkathedraal.Zestaanveruitelkaar,kunnen elkaar soms niet zien als zeIn C spelen, de compositie van TerryRiley die het begin inluidde van deminimalmusic. Het publiek kandoorde natuurkathedraal dwalen terwijlhet stuk gespeeld wordt. De muziekkomt van alle kanten, je zit er mid-denin enhoort de klanken vanuit eensteeds veranderendperspectief. Doorinde ruimte tebewegenbepaal je zelfdebalansendekleurvanwat jehoort.

Wegaandoornaar3het zwembad-concert,waarjekuntkiezenuiteennateneendroogkaartje.Zwemmendluis-teren, dat klinkt aantrekkelijk, zekerals de zes zangeressen van Kobra hetprogrammaverzorgen.Hoe trotserenze de galmende zwembadakoestiek?Zingen ze in bikini? Zwemmend? Ofdroogopdezwembadrand?Beloofdisdat het zwemwaterwordt ingekleurdmet ledverlichting.

’s Avonds wordt het stil in Oranje-woud.Defakkelswordenaangestokenen4 Yoram Ish-Hurwitz speelt op eensilent vleugel, Joris van Rijn op eenelektrische viool en Mick Stirling opeen elektrische cello. Met een 5 kop-

telefoonop luister je naar pianotrio’svanSchubert, BrahmsenDebussy.

Op de route ‘Odyssee’ is demusicuseen verhalenverteller. (alleen onder-staande?)

OperaSpanga,6hetgezelschapvanCorina van Eijk uit Weststellingwerf,presenteerteennieuwecompositie,los-jesgeïnspireerdopDieZauberflöte.Mo-zarts operawordt The Electric Flute, deKoningin van deNacht is een hoeren-madamenSarastroeenfoutepoliticus.Floris vanBergeijk voorzaghet verhaalvan nieuwe noten, Jonathan Levischreef het libretto. Een vrachtautodientalspodium.

Friesegedichtenzijnookmuziek,ze-keralsjedetaalnietverstaat.Intipi’s(in-dianententen)kunjehorenhoezeklin-kenuitdemondvandedichterszelf.

DieschöneMülleringaatoverdezoek-tochtvaneenjongewandelaar–hetzouookeenbackpackerkunnenzijn–naarhet volle leven en de oprechte liefde.MaartenKoningsberger zingtde liede-rencyclus van Schubert en wordt nueensnietbegeleiddooreenpiano,maardoortweegitaren.

Oranjewoud Festival van 28/5t/m 31/5. Opera Spanga van 3/6t/m 6/6.

1

2

5

6

‘Waaromzou je per sekeurig in het gelid,stoeltje aan stoeltje,stil moeten zittenluisteren naar

klassiekemuziek?’

Page 16: Inhoudelijk verslag editie 2015

Verslag Oranjewoud Festival 2015

16

Door�K

asper�Jan

sen

De

mor

ele

mac

hts

stri

jd in

Moz

arts

Die

Zau

berf

löte

(179

1) tu

ssen

dag

en n

ach

t, s

tral

ende

zon

en

die

pe

du

iste

rnis

, goe

d e

n k

waa

d,

wor

dt i

n T

he E

lect

ric

Flut

e(2

015

) uit

ge-

voch

ten

in h

et h

uid

ige

Am

erik

a. O

per

aSp

anga

, dat

sin

ds

1989

in h

et F

ries

e w

ei-

lan

d m

et a

llerl

ei v

rijm

oed

ige

mu

zika

le,

tech

nis

che

en d

ram

atu

rgis

che

ingr

epen

het

gen

re o

per

a ac

tual

isee

rt, p

roje

ctee

rtin

het

bos

rijk

e O

ran

jew

oud

Fes

tiva

l op

in-

ven

tiev

e w

ijze

het

Wen

en v

an 2

25 ja

ar g

e-le

den

op

het

Was

hin

gton

van

nu

. De

oper

ais

een

on

derd

eel v

an h

et v

ierd

e O

ran

je-

wou

d F

esti

val,

dat

op

pop

ula

rise

ren

dew

ijze

een

nie

uw

pu

blie

k w

il w

erve

n.

De

wit

te o

pvo

lger

van

het

voo

rmal

ige

Frie

se b

uit

enve

rblij

f van

de

Ora

nje

Nas

-sa

us,

blij

ft v

oor

de to

esch

ouw

ers

op d

eop

en tr

ibu

ne

buit

en h

et z

ich

t. M

aar

het

lan

dhu

is in

het

ch

iqu

e O

ran

jew

oud

zor

g tw

el v

oor

de a

ssoc

iati

e m

et h

et W

itte

Hu

is.

Jon

ath

an L

evi h

ersc

hre

ef h

et o

orsp

ron

ke-

lijke

libr

etto

van

Em

anu

el S

chik

aned

er to

tee

n c

ynis

che

dow

n-t

o-e

arth

-ver

sie.

Flo

ris

van

Ber

geijk

com

pon

eerd

e n

ieu

we

mu

si-

cala

chti

ge p

opm

uzi

ek m

et o

ok n

og w

ator

igin

ele

aria

’s. I

n h

et b

and

je z

orgt

een

klar

inet

voo

r ee

n M

ozar

tkla

nk.

In h

aar

ensc

ener

ing

in e

n v

oor

een

reu

s-ac

hti

ge tr

aile

r d

ie a

ls p

odiu

m d

ien

t, v

at r

e-gi

sseu

r C

orin

a va

n E

ijk d

e ve

rwor

ven

he-

den

van

dec

enn

ia S

pan

ga s

amen

. On

be-

kom

mer

de s

eks:

al n

a tw

ee m

inu

ten

trek

-ke

n d

e D

rei D

amen

hu

n s

lipje

s u

it. B

oven

-d

ien

sek

s va

n w

isse

len

de s

oort

: Tam

ino

(Mar

k R

oy L

uyk

x) e

n P

apag

eno

(Em

man

u-

el F

ran

co) k

uss

en e

lkaa

r h

arts

toch

telij

k.O

ok d

e m

eisj

es z

oen

en o

nde

rlin

g w

at a

f.D

e K

onin

gin

van

de

Nac

ht (

Viv

ian

ne

van

den

Boo

m) i

s de

sen

suel

e m

adam

e va

n d

eC

lub

Qu

een

ie. O

pn

ieu

w z

ijn e

r ve

rbaz

ing-

wek

ken

de e

n s

pee

lse

effe

cten

met

een

enor

me

vide

o-w

all.

Het

geh

eel i

s ee

n d

room

voor

stel

ling

met

een

goe

d z

inge

nde

, jon

ge in

tern

atio

-n

ale

cast

die

ner

gen

s m

ee z

it e

n g

raag

alle

vrijm

oed

igh

eid

en

sek

s on

der

èn b

oven

de

deke

ns

pra

ktis

eert

. De

live-

wer

kelij

khei

dlo

opt m

et v

eel e

xact

get

imed

ver

nu

ft v

an-

zelf

spre

ken

d o

ver

in v

irtu

ele

real

itei

t,va

ak o

nwer

kelij

k es

thet

isch

met

al d

e cl

as-

sici

stis

che

gebo

uw

en in

Was

hin

gton

, som

sin

de

stijl

van

flit

sen

de v

ideo

gam

es.

Ook

de

hum

or is

typ

isch

Sp

anga

. De

ho-

gep

ries

ter

Sara

stro

(Flo

rian

Just

) sp

reek

tal

s de

Am

erik

aan

se p

resi

den

t met

een

pre

-ci

eus

Oos

ten

rijk

s ac

cen

t. T

amin

o m

et z

ijnto

verf

luit

ver

ande

rt p

lots

in d

e ra

tten

van

-ge

r va

n H

amel

en.D

rei D

amen

mu

tere

n to

tD

rei K

nab

en. P

apag

eno

en P

apag

ena

(An

-n

emar

ijn M

aan

dag

) vin

den

elk

aar

in e

enta

xi. M

onos

tato

s (L

ion

el v

on L

awre

nce

) is

een

gri

ezel

ige

glu

urd

er. D

e fa

meu

ze c

olo-

ratu

ura

ria

Der

Höl

le R

ache

van

de

Kon

in-

gin

van

de

Nac

ht k

linkt

hie

r op

nie

uw

e,kr

ijsen

de m

uzi

ek a

ls ‘T

he

wra

th o

f hel

l is

bubb

ling

in m

y br

east

s’va

n Q

uee

nie

.H

et s

lot i

s n

iet e

rg s

terk

, een

nog

al b

rave

kun

stgr

eep.

Tam

ino

krijg

t de

dom

inan

teP

amin

a (S

and

rin

e B

uen

dia

) na

bep

roev

in-

gen

tijd

ens

stra

alja

gerg

evec

hte

n. D

an o

nt-

waa

kt h

ij in

het

Wen

en v

an 17

91 u

it e

ener

otis

che

nac

htm

erri

e ov

er d

e ve

rre

toe-

kom

st w

aari

n h

ij ee

n h

oofd

rol s

pee

lde

met

zijn

flu

it a

ls fa

llus.

De

Tove

rflu

it al

sna

tte

nach

tmer

rie

De�Koning

in�van

�de�Nac

ht(Viviann

e�van�den

�Boom)�m

et�haa

r�doch

ter�P

a�m�i�n�a�(San

drin

e�Bue

ndia).

FOTO�DINAND�VAN�DER�WAL

O�p�e�ra

The

�Electric�Flutedoor�O

pera�Span

ga

o.l.v�Corin

a�van�Eijk.

Gezien:�28/5�Oranjew

oud

�Fes

tival�Hee

ren-

veen

.�T/m

�6/6.�Inl:�o

peraspan

ga.nl�De�rest

van�he

t�Oranjew

oud

�Fes

tival�duu

rt�t/m�31/5.

*3

Recensie NRC Handelsblad, 29 mei 2015

Page 17: Inhoudelijk verslag editie 2015

17

Verslag Oranjewoud Festival 2015Woensdag 20 mei 2015

Bianca Wiersma, regisseur fan it iepenloftspul Kattekwea Pagina 35

“De jongerein leare dat neat fansels giet en dat men sunich wêzemoat op inoar, mar ek op it miljeu. Wy hawwe maskers makkefan âlde kranten en kostúms fan âlde floersen gerdinen.”

Oranjewoud Festival

Klassieke muziekdichter bij de mensenbrengen Pagina 36

Page 18: Inhoudelijk verslag editie 2015

Verslag Oranjewoud Festival 2015

18

36 Cultuur Woensdag 20 mei 2015

Aan de rand van het parkeerter-rein dat toegang biedt tot hetbos van Oranjewoud, staat sindsvorige week een uit de kluitengewassen vrachtwagen. Dievormt het decor voor de 26eproductie van Opera Spanga: TheElectric Flute, een filmisch muziek-theaterstuk gebaseerd op DieZauberflöte van Mozart. Door derechter zijkant van de laadwa-gen eruit te halen is een natuur-lijk podium ontstaan, waarbijover de hele breedte van de wa-gen filmbeelden worden gepro-jecteerd. Veel komt aan op ti-ming, zo blijkt deze repetitie-

middag. Het spel van de acteursop het podium moet synchroonlopen met dat van de spelers ophet scherm.Zoals het publiek inmiddels vanregisseur Corina van Eijk ge-wend is, heeft ze een eigenzinni-ge en eigentijdse versie van Mo-zarts sprookjesopera gemaakt.The Electric Flute heeft ‘het lijf vanrock-‘n-roll, een Pulp Fiction-breinen een hart van Mozart-goud’,aldus de aankondiging. HetEngelstalige muziektheaterwerkspeelt zich af in Amerika, inWashington DCmet presidentSarastro als ontvoerder van Pa-

mina. De productie wordt ge-speeldmet een cast van jongeopera- en popzangers; twintigersen dertigers en de partituur isgecomponeerd door Floris vanBergeijk op een libretto van deAmerikaanse schrijver JonathanLevi.Van Eijk voegt hieraan haar eigenverbeelding toe. ,,Er zijn mensendie beweren dat ik het origineelgeweld aan doe. Maar waar hetmij om gaat is dat ik dingenmaakdie helder zijn; mensen van numoeten het verhaal van toen be-grijpen. Dat bereik ik door hetverhaal te lezenmet de ogen van

nu enmijn fantasie erop los telaten. Qua tekst blijven we dichtbij het origineel.” Een bewerkingvan Die Zauberflöte stond al eenpoosje op het wensenlijstje vande regisseur. ,,Het is een heelvrouwonvriendelijk stuk. En erwordt een galerij aan onsympa-thiekemensen opgevoerd. Thea-traal gezien is dat fantastisch ommee uit te pakken.”

The Electric Flute van OperaSpanga, 28 tot en met 31mei en 3tot en met 6 juni in Oranjewoud(parkeerplaats van de KoninginJulianaweg), www.operaspanga.nl

Opera Spanga‘The Electric Flute’: Mozart in een politieke jas

Reizen isOpera Spangawel ge-wend. Het gezelschap speel-de al eens in de schouwburg

van Zwolle, had een kleine productieop het rondreizende theaterfestivalDe Parade en streek recent neer inWolvega (Stuyvesant Zero, 2012). Maardat alle eigen voorstellingen - acht intotaal - onderdeel zijnvaneen festival,is nieuw. Toch hoefde artistiek leiderCorina vanEijkniet langna te denkentoen Yoram Ish-Hurwitz, artistiek lei-der vanhetOranjewoudFestival, haarbenaderde. ,,Kijk om je heen. Een fan-tás-tische plek”, wijst ze naar de bos-rand van Oranjewoud, waar OperaSpanga dezemaand is neergestreken.,,Het werkt heel inspirerend om hetboerenland een keer in te ruilen voorbos.”

,,Feitelijk was het een oriënterendgesprekwaarvoor ik Corina vorig jaarbenaderde”, glimlacht Ish-Hurwitz,pianistmet Israëlische roots. ,,Ons fes-tival is opgenomen inhet programmavan Leeuwarden Culturele Hoofstad2018. Ter voorbereiding hierop wildeik weten welke Friese spelers er nogmeer zijn als het gaat om het toegan-

kelijk maken van klassieke muziek.”De klik tussen beide artistiek leiderswas zo groot, dat ze besloten niet tot2018 te wachten met samenwerken.,,We barsten beide van de creatieveideeën, daarin hebben we elkaar ge-vonden.”

ZwembadconcertMet Opera Spanga heeft het vierdaag-se Oranjewoud Festival niet alleeneen prominente gast binnengehaald,het heeft vooral een evenknie gevon-den. Ish-Hurwitz: ,,Corina creëertmetbestaand repertoire nieuwe opera’s.Opera’s die passen in deze tijd: mo-dern, fris en in een aansprekende con-text geplaatst. Hierdoor boort ze eennieuwpubliek aan. Precieswat ikmetmijn festival ook ambieer op het ge-bied van klassieke muziek.”

Het Oranjewoud Festival program-meert gevestigde namen en jong ta-lent door elkaar. Op het programmaprijken naast Spanga, ondermeer hetRagazze Kwartet, het Holland Baro-que Society, celliste Quirine Viersen,de Friese saxofoniste Femke Ylstra,bariton Maarten Koningsberger enhet Leeuwarder Soli Brass. Het zijnniet zozeer denamen,maar veelmeerde concertvormen die opvallen. Erzijn optredens op het water, in tipi’s

en zelfs in het zwembad van HotelTjaarda. ,,Hiervoor kunnenbezoekersdroge of natte toegangskaarten ko-pen.Bij de eerste zit je aande randvanhet zwembad, bij de tweede mag jehet water in.”

Het Ragazze Kwartet begeleidt yo-galessen en speelt muziek van Ravelen Prokofjev terwijl op een catwalkcreaties in de geest van de Fransemo-deontwerpster Chanel geshowd wor-den. Bij de Ecokathedraal, even ver-derop in Mildam, spelen dertig bla-zers van Soli Brass verspreid over detuin en tijdens het Silent Concert luis-tert het publiek via koptelefoons naarde elektrisch versterkte muziek vande leden van het Fresco Trio, onderwie Yoram Ish-Hurwitz zelf.

Of deze toeters en bellen noodza-kelijk zijn om mensen warm te latenlopen voor klassieke muziek? ,,Demuziek heeft het niet nodig en voordemusici hoeft het ookniet”, zegt Ish-Hurwitz, ,,maar als je kijkt naar de be-zoekersaantallen bij de traditioneleklassieke concerten, dan is het nodigom nieuwe, aansprekende vormenaan te bieden.”

De drempel om naar een klassiekconcert te gaan is voor sommigenhui-

zenhoog, meent Ish-Hurwitz. Dat zousaai en moeilijk zijn en slechts voor-behouden aan een kleine, elitairegroep. ,,Klassieke muziek zit teveelvast gebeiteld in het traditionele stra-mien: bezoekers die in chique klerenzwijgend luisteren naar het uitvoe-rende orkest. Zo gaat het al eeuwen-lang, terwijl dit niet meer van dezetijd is. Het is zonde dat vanwege devorm deze muziek mensen niet be-reikt.”

De aanpak van Ish-Hurwitz lijktaan te slaan als je kijkt naar de groeivan het jonge festival. Trok de eersteeditie in 2012 vierhonderd bezoekers,vorig jaarwarendater ruim1500. ,,Ditjaar gaan we dat aantal ruimschootsovertreffen”,weet hij al. ,,Ondermeerdoordat we samenwerken met OperaSpanga. Verder heeft Museum Belvé-dère een nieuwe buitenexpositie diein ons programma is opgenomen enpikken we een graantje mee van deDag van het Park de laatste dag vanmei.”

ProeftuinNiet alleen het bezoekersaantalgroeit, ook het festival zelf. Waren erop de eerste editie nog vier concertlo-caties, dit jaar zijn dat er vijftien. In-clusief de Proeftuin, het zogenoemdefestivalhart, die dit jaar nieuw is. ,,Ditis de verzamelplek van het festivalwaar mensen op een laagdrempeligemanier kunnen ‘proeven’ aan klassie-ke muziek. Er zijn veel korte concer-ten. Hier kun je even bij aanschuiven,maar je kunt tijdens de performanceook weer weggaan als je dat wil.” Detuin is ook de plek voormeer lichtereen swingende muziek, optredendedichters en kinderactiviteiten.

Yoram Ish-Hurwitz (Amsterdam,1968) kwam jaren geleden via zijnechtgenote in Fryslân terecht. Eerst in

Heerenveen en sinds 2007 in Oranje-woud. ,,Het park van de Heerenve-ners, dat is het echt. Zondags komenhier massa’s mensen om in de bossente wandelen. Terecht, want het is hierprachtig. Tegelijk is het eenwat slape-rig dorp dat sterk in het verledenhangt met de rijke historie van deOranjes.”

Dat kananders, vondhij. ,,Ikwil deomgeving graag levendigermaken ennaar het nu toe halen.” Eerst verzette

hij zich nog tegen alle ideeën die zichin zijn hoofd nestelden. Als muzikantzathijnietbepaaldomwerkverlegen.,,Maar het bloed kruipt waar het nietgaan kan. De drive om klassieke mu-ziek een breder podium te geven,heeft uiteindelijk gewonnen”, lachtIsh-Hurwitz, op wiens cv onder meerde muziekprojecten Pelgrimsjaren(Frans Liszt) en Iberia prijken.

GimmickOranjewoud is volgens hem een per-fecte festivalplek. ,,Het is een wereldop zich. Heel compact met veel con-certmogelijkheden op korte afstandvan elkaar.” De vernieuwende con-certvormen die hij met het Oranje-woud Festival presenteert zijn geendoel op zich, benadrukt hij. ,,Het isgeen gimmick. De inhoud, de kwali-teit van de concerten, moet goedzijn.”

Bovendien, liefhebbers van de tra-ditionele concertvormen wordenniet vergeten. Het programma is op-gedeeld in vijf routes: Comfort zone,Van het pad af, Het blote buiten,Odyssee en Jutterspad. ,,Wil je sim-pelweg genieten van de mooiste uit-voeringen en je mee laten voerendoor de muziek, dan volg je de Com-fort zone. De extremen, zoals hetzwembadconcert, vind je bij Van hetpad af en zo zijn er dus ook concertenvoor natuurliefhebbers. "

,,Kort gezegd laten we met dit fes-tival zien dat klassieke muziek nietonder een noemer te vangen is en al-lesbehalve saai.”

Oranjewoud Festival, van 28 toten met 31mei in Oranjewoud,www.oranjewoudfestival.nl

Klassieke muziek in een luchtige settingKlassieke muziek saai, elitair eningewikkeld? Niet als je het OranjewoudFestival bezoekt. Althans, hiernaar streeftde organisatie achter het jonge, uitdijendeevenement. De vierde editie huist eenbijzondere gast: Opera Spanga.

Rianne Kramer

Oranjewoud Festival

Als je kijkt naar debezoekersaantallenvan klassiekeconcerten, is hetnodig om nieuwevormen te vinden

Het Ragazze Kwartetbegeleidt yogalessenen speelt terwijl opeen catwalk modegeshowd wordt

Impressie van het afsluitende Prinsenwijkconcert op het Oranjewoud Festival van vorig jaar. Het Jong Nederlands Blazers Ensemble trad toen op. Foto: Theo Kwant

Page 19: Inhoudelijk verslag editie 2015

19

Verslag Oranjewoud Festival 201536 Cultuur Woensdag 20 mei 2015

Aan de rand van het parkeerter-rein dat toegang biedt tot hetbos van Oranjewoud, staat sindsvorige week een uit de kluitengewassen vrachtwagen. Dievormt het decor voor de 26eproductie van Opera Spanga: TheElectric Flute, een filmisch muziek-theaterstuk gebaseerd op DieZauberflöte van Mozart. Door derechter zijkant van de laadwa-gen eruit te halen is een natuur-lijk podium ontstaan, waarbijover de hele breedte van de wa-gen filmbeelden worden gepro-jecteerd. Veel komt aan op ti-ming, zo blijkt deze repetitie-

middag. Het spel van de acteursop het podium moet synchroonlopen met dat van de spelers ophet scherm.Zoals het publiek inmiddels vanregisseur Corina van Eijk ge-wend is, heeft ze een eigenzinni-ge en eigentijdse versie van Mo-zarts sprookjesopera gemaakt.The Electric Flute heeft ‘het lijf vanrock-‘n-roll, een Pulp Fiction-breinen een hart van Mozart-goud’,aldus de aankondiging. HetEngelstalige muziektheaterwerkspeelt zich af in Amerika, inWashington DCmet presidentSarastro als ontvoerder van Pa-

mina. De productie wordt ge-speeldmet een cast van jongeopera- en popzangers; twintigersen dertigers en de partituur isgecomponeerd door Floris vanBergeijk op een libretto van deAmerikaanse schrijver JonathanLevi.Van Eijk voegt hieraan haar eigenverbeelding toe. ,,Er zijn mensendie beweren dat ik het origineelgeweld aan doe. Maar waar hetmij om gaat is dat ik dingenmaakdie helder zijn; mensen van numoeten het verhaal van toen be-grijpen. Dat bereik ik door hetverhaal te lezenmet de ogen van

nu enmijn fantasie erop los telaten. Qua tekst blijven we dichtbij het origineel.” Een bewerkingvan Die Zauberflöte stond al eenpoosje op het wensenlijstje vande regisseur. ,,Het is een heelvrouwonvriendelijk stuk. En erwordt een galerij aan onsympa-thiekemensen opgevoerd. Thea-traal gezien is dat fantastisch ommee uit te pakken.”

The Electric Flute van OperaSpanga, 28 tot en met 31mei en 3tot en met 6 juni in Oranjewoud(parkeerplaats van de KoninginJulianaweg), www.operaspanga.nl

Opera Spanga‘The Electric Flute’: Mozart in een politieke jas

Reizen isOpera Spangawel ge-wend. Het gezelschap speel-de al eens in de schouwburg

van Zwolle, had een kleine productieop het rondreizende theaterfestivalDe Parade en streek recent neer inWolvega (Stuyvesant Zero, 2012). Maardat alle eigen voorstellingen - acht intotaal - onderdeel zijnvaneen festival,is nieuw. Toch hoefde artistiek leiderCorina vanEijkniet langna te denkentoen Yoram Ish-Hurwitz, artistiek lei-der vanhetOranjewoudFestival, haarbenaderde. ,,Kijk om je heen. Een fan-tás-tische plek”, wijst ze naar de bos-rand van Oranjewoud, waar OperaSpanga dezemaand is neergestreken.,,Het werkt heel inspirerend om hetboerenland een keer in te ruilen voorbos.”

,,Feitelijk was het een oriënterendgesprekwaarvoor ik Corina vorig jaarbenaderde”, glimlacht Ish-Hurwitz,pianistmet Israëlische roots. ,,Ons fes-tival is opgenomen inhet programmavan Leeuwarden Culturele Hoofstad2018. Ter voorbereiding hierop wildeik weten welke Friese spelers er nogmeer zijn als het gaat om het toegan-

kelijk maken van klassieke muziek.”De klik tussen beide artistiek leiderswas zo groot, dat ze besloten niet tot2018 te wachten met samenwerken.,,We barsten beide van de creatieveideeën, daarin hebben we elkaar ge-vonden.”

ZwembadconcertMet Opera Spanga heeft het vierdaag-se Oranjewoud Festival niet alleeneen prominente gast binnengehaald,het heeft vooral een evenknie gevon-den. Ish-Hurwitz: ,,Corina creëertmetbestaand repertoire nieuwe opera’s.Opera’s die passen in deze tijd: mo-dern, fris en in een aansprekende con-text geplaatst. Hierdoor boort ze eennieuwpubliek aan. Precieswat ikmetmijn festival ook ambieer op het ge-bied van klassieke muziek.”

Het Oranjewoud Festival program-meert gevestigde namen en jong ta-lent door elkaar. Op het programmaprijken naast Spanga, ondermeer hetRagazze Kwartet, het Holland Baro-que Society, celliste Quirine Viersen,de Friese saxofoniste Femke Ylstra,bariton Maarten Koningsberger enhet Leeuwarder Soli Brass. Het zijnniet zozeer denamen,maar veelmeerde concertvormen die opvallen. Erzijn optredens op het water, in tipi’s

en zelfs in het zwembad van HotelTjaarda. ,,Hiervoor kunnenbezoekersdroge of natte toegangskaarten ko-pen.Bij de eerste zit je aande randvanhet zwembad, bij de tweede mag jehet water in.”

Het Ragazze Kwartet begeleidt yo-galessen en speelt muziek van Ravelen Prokofjev terwijl op een catwalkcreaties in de geest van de Fransemo-deontwerpster Chanel geshowd wor-den. Bij de Ecokathedraal, even ver-derop in Mildam, spelen dertig bla-zers van Soli Brass verspreid over detuin en tijdens het Silent Concert luis-tert het publiek via koptelefoons naarde elektrisch versterkte muziek vande leden van het Fresco Trio, onderwie Yoram Ish-Hurwitz zelf.

Of deze toeters en bellen noodza-kelijk zijn om mensen warm te latenlopen voor klassieke muziek? ,,Demuziek heeft het niet nodig en voordemusici hoeft het ookniet”, zegt Ish-Hurwitz, ,,maar als je kijkt naar de be-zoekersaantallen bij de traditioneleklassieke concerten, dan is het nodigom nieuwe, aansprekende vormenaan te bieden.”

De drempel om naar een klassiekconcert te gaan is voor sommigenhui-

zenhoog, meent Ish-Hurwitz. Dat zousaai en moeilijk zijn en slechts voor-behouden aan een kleine, elitairegroep. ,,Klassieke muziek zit teveelvast gebeiteld in het traditionele stra-mien: bezoekers die in chique klerenzwijgend luisteren naar het uitvoe-rende orkest. Zo gaat het al eeuwen-lang, terwijl dit niet meer van dezetijd is. Het is zonde dat vanwege devorm deze muziek mensen niet be-reikt.”

De aanpak van Ish-Hurwitz lijktaan te slaan als je kijkt naar de groeivan het jonge festival. Trok de eersteeditie in 2012 vierhonderd bezoekers,vorig jaarwarendater ruim1500. ,,Ditjaar gaan we dat aantal ruimschootsovertreffen”,weet hij al. ,,Ondermeerdoordat we samenwerken met OperaSpanga. Verder heeft Museum Belvé-dère een nieuwe buitenexpositie diein ons programma is opgenomen enpikken we een graantje mee van deDag van het Park de laatste dag vanmei.”

ProeftuinNiet alleen het bezoekersaantalgroeit, ook het festival zelf. Waren erop de eerste editie nog vier concertlo-caties, dit jaar zijn dat er vijftien. In-clusief de Proeftuin, het zogenoemdefestivalhart, die dit jaar nieuw is. ,,Ditis de verzamelplek van het festivalwaar mensen op een laagdrempeligemanier kunnen ‘proeven’ aan klassie-ke muziek. Er zijn veel korte concer-ten. Hier kun je even bij aanschuiven,maar je kunt tijdens de performanceook weer weggaan als je dat wil.” Detuin is ook de plek voormeer lichtereen swingende muziek, optredendedichters en kinderactiviteiten.

Yoram Ish-Hurwitz (Amsterdam,1968) kwam jaren geleden via zijnechtgenote in Fryslân terecht. Eerst in

Heerenveen en sinds 2007 in Oranje-woud. ,,Het park van de Heerenve-ners, dat is het echt. Zondags komenhier massa’s mensen om in de bossente wandelen. Terecht, want het is hierprachtig. Tegelijk is het eenwat slape-rig dorp dat sterk in het verledenhangt met de rijke historie van deOranjes.”

Dat kananders, vondhij. ,,Ikwil deomgeving graag levendigermaken ennaar het nu toe halen.” Eerst verzette

hij zich nog tegen alle ideeën die zichin zijn hoofd nestelden. Als muzikantzathijnietbepaaldomwerkverlegen.,,Maar het bloed kruipt waar het nietgaan kan. De drive om klassieke mu-ziek een breder podium te geven,heeft uiteindelijk gewonnen”, lachtIsh-Hurwitz, op wiens cv onder meerde muziekprojecten Pelgrimsjaren(Frans Liszt) en Iberia prijken.

GimmickOranjewoud is volgens hem een per-fecte festivalplek. ,,Het is een wereldop zich. Heel compact met veel con-certmogelijkheden op korte afstandvan elkaar.” De vernieuwende con-certvormen die hij met het Oranje-woud Festival presenteert zijn geendoel op zich, benadrukt hij. ,,Het isgeen gimmick. De inhoud, de kwali-teit van de concerten, moet goedzijn.”

Bovendien, liefhebbers van de tra-ditionele concertvormen wordenniet vergeten. Het programma is op-gedeeld in vijf routes: Comfort zone,Van het pad af, Het blote buiten,Odyssee en Jutterspad. ,,Wil je sim-pelweg genieten van de mooiste uit-voeringen en je mee laten voerendoor de muziek, dan volg je de Com-fort zone. De extremen, zoals hetzwembadconcert, vind je bij Van hetpad af en zo zijn er dus ook concertenvoor natuurliefhebbers. "

,,Kort gezegd laten we met dit fes-tival zien dat klassieke muziek nietonder een noemer te vangen is en al-lesbehalve saai.”

Oranjewoud Festival, van 28 toten met 31mei in Oranjewoud,www.oranjewoudfestival.nl

Klassieke muziek in een luchtige settingKlassieke muziek saai, elitair eningewikkeld? Niet als je het OranjewoudFestival bezoekt. Althans, hiernaar streeftde organisatie achter het jonge, uitdijendeevenement. De vierde editie huist eenbijzondere gast: Opera Spanga.

Rianne Kramer

Oranjewoud Festival

Als je kijkt naar debezoekersaantallenvan klassiekeconcerten, is hetnodig om nieuwevormen te vinden

Het Ragazze Kwartetbegeleidt yogalessenen speelt terwijl opeen catwalk modegeshowd wordt

Impressie van het afsluitende Prinsenwijkconcert op het Oranjewoud Festival van vorig jaar. Het Jong Nederlands Blazers Ensemble trad toen op. Foto: Theo Kwant

Cultuur 37Woensdag 20 mei 2015

Klassieke muziek in een luchtige setting

ScènesuitTheElectric FlutevanOperaSpanga.Boven:Papageno (EmmanuelFranco) enPamina (SandrineBuen-dia). Onder Pamina en Queenie (Vivianne van den Boom). Foto’s: Dinand van der Wal

Hij werd geboren in een dorpje bij deBiesbosch, leerde jong gitaar en toet-sen spelen, ging naar de Rockacade-mie in Tilburg en studeert momen-teel aan het conservatorium van Am-sterdam. Reinier van Harten presen-teerde de afgelopen week zijn EPPorcelain. Hij doet dat onder de naamReindier en de muziek wordt om-schreven als elektropop.

Elektronische muziek, daar werd(niet ver van zijn wieg) in de jarendertig almee geëxperimenteerd doorvooruitstrevende geesten in de fa-briek van gloeilampenfabrikant Phi-lips, maar wat Reindier doet is mij-lenver verwijderd van de wereld vanabstracte bliepjes en trillende, syn-thetische akkoorden. Met zijn stem,toetsen en ritmes tovert deze jongeneen wereld aan indrukken en gevoe-lens tevoorschijn die net zo intiemzijn als breekbare singer-songwriterliedjes. Met veel gevoel voor dramaen dynamiek maakt Reindier enormveel indruk.

In Cold love maakt hij gebruik vanzijnenormestembereik, van soprani-sche hoogten naar didgeridoo-ge-brom en alles daar tussenin. De tek-sten zijn als poëtische flarden te con-sumeren, maar wie aandachtig luis-tert, hoort kleine romans overrelaties, verlangens, opstaan en val-

len. Cold love roept herinneringen opaan het schitterende debuut Feltmountain van Goldfrapp, en over dehele linie hoor je duidelijk invloedenvan Kate Bush. Het toetsenmotiefjein het verderweidse Icarus is toch eenregelrechte knipoog naar WutheringHeights? Als ik verder zou moeten re-fereren, dan graag aan Lucky Fonz III,die met zijn recente All of Amsterdam

een plaat met heel andere muziek,een vergelijkbaar gevoel afleverde.Intiem, persoonlijk en tijdloos. Heelknap hoe Reindier dat met zijn eigenwonderlijke palet weet op te roepen.MetBaby daffodil,Controlme enMymannaastCold love en Icaruskrijg je slechtsvijf liedjes. Te weinig, is mijn voor-naamste kanttekening, we want mo-re!

Porcelain EP, Reindier, uitge-bracht in eigen beheer

Elektropopmet deintimiteit vansinger-songwriters

De Amerikaanse trombonist Ray An-derson loopt al ruim dertig jaar meein de internationale jazzscene. Ookin Leeuwarden heeft hij de afgelopendecennia ettelijkemalen laten horenhoe hij speelt. In diverse combina-ties. Bluesy, zingen met grote uitha-len, geconcentreerd op het scherpvan de snede, maar altijd met veelplezier. En telkens weer met grootsucces. Vaak lekker scheurend metzijn volvette trombone.

Echter, door allerlei tegenslag werdhij meerdere malen gedwongen omte stoppen met spelen. Niet alleen li-chamelijke tegenslag in zijn eigen li-chaam, maar ook doordat hij zijnvrouw verloor na langdurig vechtentegen kanker. Terwijl hij bij zichzelfook kanker aan het strottenhoofdmoest overwinnen. Maar hij is weeraan de gang. In dit kwartet heeft hij

het Hammond B3 orgel centraal ge-steld. Dat hoor je in een aantal num-mers terug, zoals inMarching on (Bluesfor John). Maar ondanks dat blijft hijwel de aandacht opeisen door lekkervet te spelen. Daar is en blijft hij sterkin. Al meteen tijdens het eerste num-merkomt er lekkermelodieuze, naarreggae neigende, muziek tevoor-schijn, nadat hij zich eerst presen-teerde alsof hij op zoek was naar delaagste noot die hij uit zijn schuif-trompet kon halen. Gitaar, orgel,drums en trombone komen voorbij.Luisterend naar deze cd: leuker kanje het eigenlijk niet hebben. Dat gaathelemaal op als je het theatrale bla-zen van Anderson hoort. Daar straalthet plezier nog steeds van af.

Natuurlijk schuilt er ook bij hemeen addertje onder het gras: in zijnstatement, het titelnummer van decd Being the point, zingt hij over het ge-geven dat veel mensen de essentieniet vatten en er aan voorbij gaan.‘Soms hebben we juist stilte nodig.Dat brengt ons bij ons innerlijk, totonszelf’, zo stelt hij in zijn tekst. Daarzit veel in, maar heel tegengesteldbrengt hij dit gegeven met veel ge-raas in.Met tweeervaringenmetkan-ker,waarvaneendodelijk afliep, ga jewel anders tegenoverhet leven staan.Wil je alleen nog ervaren wat er wer-kelijk toedoet.Danga je tochopzoeknaar de essentie van je leven.

Being the Point, Ray Anderson’sOrganic Quartet, Intuition

Ray Andersonterug en nog sterkna tegenslag

Hessel FluitmanCd-recensie

De aandachtopeisen door lekkervet te spelen. Daar isen blijft hij sterk in

Arjan HutCd-recensie

Met zijn stem,toetsen en ritmestovert deze jongeneen wereld aangevoelenstevoorschijn

Page 20: Inhoudelijk verslag editie 2015

Verslag Oranjewoud Festival 2015

20

Leeuwarder Courant, 29 mei 2015

Page 21: Inhoudelijk verslag editie 2015

21

Verslag Oranjewoud Festival 2015

Leeuwarder Courant, 1 juni 2015