Informatie en politiek: informatie, data en macht in de 21ste eeuw
of 28
/28
Embed Size (px)
Transcript of Informatie en politiek: informatie, data en macht in de 21ste eeuw
FileNewTemplate
informatie en politiek:informatie, data en macht in de 21e eeuwVogin IP-dag9 maart 2017Frank Huysmans
Bibliotheekwetenschap | University of Amsterdam
WareKennis | Den Haag
informatie is politiek2
informatie is politiek3
informatie is politiek4
informatie is politiek5
informatie is politiek6
7 maart 2017
informatie is politiek7
juli 2010
informatie is politiek8grote woorden (cyberwar, infobattle, Krieg ohne Blut) leiden af van kleinere vormen van machtsuitoefening via informatie
informatiepolitiek is veel alledaagser, wijdverspreider en (dus) fundamenteler dan alleen conflicten tussen staten
wel komt het op veel grotere schaal voor dan voor het internettijdperk
informatie is politiek9politiekverdeling van macht en hulpbronnenmachtleidt tot menselijk handelen
instrumentele machtfysiek geweld, wapengekletterstructurele machtregels, wetten, institutiessymbolische machtideen, woorden, beelden
informationele machtinformationele basis 1,2 en 3(Braman, 2006)
informationele basis10voorbeelden (Braman 2006)
instrumentele machtslimme bommenstructurele machtauteursrecht, DRMsymbolische machtindividual targeting (banners)
informationele machtprofiling (verzekeringen)
spreken en zwijgen11kern:wat eenmaal open is, kan niet meer worden gesloten
partijen kunnen belang hebben bij openbaren f juist bij geheim houden
sociale strijd over spreken en zwijgen
strijd om informationele macht12
strijd om informationele macht13
strijd om informationele macht14
strijd om informationele macht15
Recente politieke strijd16Massaobservatie door veiligheidsdiensten
Netneutraliteit
Recht om vergeten te worden
Modernisering auteursrecht (EU)
informatie is politiek17Informatie-asymmetrie (Akerlof 1970)
Ene partij beschikt over informatie, andere partij niet
markt voor tweedehands autos:prijs komt moeilijk (of niet) tot stand
asymmetrie: informatie en macht18Analyse: vragen
wie kan macht uitoefenen?wie beschikt over de informatie?welke partijen hebben belang bij spreken of juist zwijgen van degene die informatie bezit?
niveaus in de samenleving19Sociale systemen (Luhmann, 1984)
individu (bewustzijn/psyche)
interacties (ontmoeting)organisaties (lidmaatschap)samenleving (al het sociale omvattend)
informatie is politiek20
voorbeelden21wie heeft macht?wie heeft informatie? wie heeft/hebben belang bij spreken/zwijgen? (openbaren/niet openbaren)
niveau: interactie | organisatie | samenleving spelers: individu | overheid | markt
uitlenen e-books door openbare bibliothekenonthullingen massaobservatie (Snowden/CIA)connecties team-Trump met Rusland/Poetin
macht over spreken en zwijgen22chanterenoverredenbekennen/ontkennenhackenonder embargo verstrekkenplagirenlekkenklokkenluidenanonimiserengijzelen (rechtbank!)WOBbenverbannenvermoordencensurerenmartelenarresterenpatenteren/octrooierenversleutelen/ontsleutelenbespionerenonthullenlobbyen
waarom gebeurt dit allemaal?23Door openbaren of geheimhouden verschuift de machtsbalans
informatie-asymmetrie: degene die informatie bezit en niet deelt, heeft voordeelverandert asymmetrie in symmetrie, dan gelijk speelveld (economie)overheden hebben macht om spreken/zwijgen te reguleren
balans24
balans25Wat kan/moet overheid doen?
instrumenteel: handhaving, opsporing, vervolging
structurele macht: wetten en regels vaststellen (voor individuen, de markt en zichzelf)
symbolische macht: transparantie, terughoudendheid
balans26
balans27Wat kunnen informatieprofessionals doen?
dank!e: [email protected] / [email protected] t: @fhuysmansw: https://warekennis.nl/
