Info- en

inspiratiedocument

over Open

Monumentendag in

het Meetjesland

OVER JOUW

DEELNAME

WANNEER? 11 september 2016

WIE KAN MEEDOEN? privé-eigenaars, beheerders van monumenten,

erfgoedverenigingen, gemeenten…

AANBOD? Beschermde en niet-beschermde monumenten, landschappen, archeologische

sites of varend erfgoed. Onroerend erfgoed dat op andere momenten of het hele jaar door

wordt opengesteld, kan ook deel uitmaken van het programma maar liefst is er op Open

Monumentendag dat tikkeltje meer te beleven: een unieke rondleiding, een bijzondere

tentoonstelling, … Net zoals vorig jaar is er dit jaar geen centraal thema op Open

Monumentendag, maar wordt er gewerkt met verschillende categorieën. Er is wel nog een

Europees thema.

Over de categorieën en het Europees thema lees je verderop in de brochure meer.

INSCHRIJVEN? Vanaf maandag 11 april 2016 kan je je inschrijven via het online

inschrijvingssysteem van Herita: https://login.openmonumenten.be . Inloggen doe je met je

UiT-ID, wie nog geen account heeft kan zelf een nieuwe aanmaken. Vul zeker de juiste

praktische informatie en een wervende beschrijving van je activiteit in. Je kan inschrijven tot 2

dagen voor Open Monumentendag: tot vrijdag 9 september om 16u.

PROMOTIEMATERIAAL? Promotiemateriaal om Open Monumentendag in jouw buurt te

promoten, kan je tot 20 mei bestellen. Je geeft simpelweg de aantallen door die je nodig hebt,

bij de online inschrijving van je activiteit.

Wat kan je bestellen? Invulaffiches op A3-formaat, A2-affiches, covers met het campagnebeeld

die je kan gebruiken voor een brochure, strooifolders op A5-formaat, vlaggen met het Europese

logo (€15), plastic wegwijzers en badges voor je medewerkers.

Herita voorziet ook digitale sjablonen van een invulaffiche, strooifolder en cover voor publicaties

of boekjes. De digitale sjablonen zullen binnenkort via de website van Herita te downloaden

zijn. Je vult de sjablonen aan met informatie over je eigen activiteit of programma. Nadien kan

je de sjablonen laten afdrukken of printen om ze in jouw gemeente te verspreiden.

Wie een activiteit inschrijft na 20 mei kan geen promomateriaal meer bestellen, maar ontvangt

wel automatisch een klein pakketje promotiemateriaal. Dit basispakket kan je op eigen houtje

aanvullen met de digitale sjablonen.

Heb je promomateriaal nodig, maar zal je activiteit pas definitief vorm krijgen in juni of juli?

Schrijf je activiteit dan toch in voor 20 mei en bestel ook je promomateriaal. In het

inschrijvingssysteem kan je de gegevens over jouw activiteit nadien nog concretiseren en

aanpassen, tot twee dagen voor Open Monumentendag.

PROGRAMMABROCHURE? Sinds enkele jaren is er geen Vlaamse Open

Monumentendagkrant meer. Het aanbod van activiteiten wordt wel online bekend gemaakt via

de website www.openmonumentendag.be. Ook staat Herita in voor een advertentiecampagne in

samenwerking met de krant De Morgen, een televisie- en radiosport, een affichecampagne in de

Vlaamse steden en een algemene perscampagne.

Naar jaarlijkse gewoonte promoot COMEET de Meetjeslandse activiteiten in de UiTkrant, die in

de zomermaanden wordt gemaakt en verspreid in de regio.

HERITA? Herita ondersteunt alle organisatoren van Open Monumentendag met een

starterspakket dat je ontvangt na je inschrijving. Het bestaat uit een brochure over Open

Monumentendag, waar alle praktische afspraken nogmaals in vermeld worden. Wie na 20 mei

inschrijft, ontvangt bij de brochure ook een klein pakketje promotiemateriaal, maar kan geen

bijkomend promomateriaal meer bestellen.

NOG GEEN INSPIRATIE? Wie nog inspiratie zoekt voor een activiteit of meer wil weten

over de praktische afspraken rond Open Monumentendag kan naar een van de twintig

‘roadshows’ die Herita organiseert over heel Vlaanderen, tussen maart en eind juni 2016.

In de buurt van het Meetjesland gaan volgende roadshows door:

• 11 april: Buggenhout, Patattenmolen van 14u tot 16u

• 3 mei: Sint-Niklaas, SteM van 14 tot 16u

• 11 mei: Gent, Sint-Pietersabdij van 14u tot 16u

Dit jaar zijn er ook thematische infosessies over kerken en archeologie. Naast de algemene info

is er tijdens deze sessies extra aandacht voor inspirerende voorbeelden voor activiteiten in

kerken of op archeologische sites. Ook is er een workshop voor wie graag een familiezoektocht

organiseert als activiteit.

25 juni: Themasessie KERKEN Gent, STAM om 14u-16u

28 juni: Themasessie ARCHEOLOGIE Mechelen, Lamot om 15u-17u

11 mei: Workshop FAMILIEZOEKTOCHT Gent, Sint-Pietersabdij om 10u

Opgepast! Je schrijft je best vooraf in voor een roadshow, themasessie of workshop via de

website: http://herita.be/netwerk/doe-mee-aan-open-monumentendag

DE CATEGORIEËN Net zoals vorig jaar is er dit jaar geen centraal thema

als insteek voor Open Monumentendag.

Wel wordt er opnieuw gewerkt met verschillende categorieën.

Als organisator bepaal je zelf rond welke categorie(ën) je werkt:

je kan rond een of meerdere werken. Een monument of activiteit

kan natuurlijk ook in verschillende categorieën thuishoren.

Wanneer je jouw activiteit inschrijft in het online inschrijvingssysteem,

geef je aan bij welke categorie(ën) de activiteit past.

1 CATEGORIE FAMILIEVRIENDELIJK AANBOD/ Kinderen zijn het publiek van morgen!

Daarom promoot Herita een aanbod op maat van kinderen en families met kinderen.

Zin om iets speciaals te doen voor deze doelgroep? Verderop in dit document lees je tips

van Herita om zelf een zoektocht voor gezinnen uit te werken en kom je meer te weten over het

familievriendelijk aanbod van Zomergem op Open Monumentendag 2015.

2 CATEGORIE EXCLUSIEF/ Met ‘exclusief’ wordt hier speciaal, bijzonder, iets ongewoons,

creatief, origineels bedoeld: een exclusief aanbod dat enkel en alleen op Open Monumentendag

te bezoeken is. Denk maar aan een blik achter de schermen van een monument dat

anders nooit te bezoeken is, maar ook wandelingen, fietstochten, zoektochten, voordrachten…

zijn originele manieren om je monument, landschap, dorpskern,… op een fijne manier te verkennen.

Elk jaar zijn er in het Meetjesland heel wat ‘exclusieve’ activiteiten te beleven. Denk maar aan de jachthaven

van Zelzate die je vorig jaar op een andere manier leerde kennen of de wandeling langs ‘verborgen parels’

die je in 2015 in Eeklo kon meemaken.

3 CATEGORIE OPEN HUIZEN/ Herenhuizen, privé domeinen, kastelen, woonhuizen, oude apotheken,…

“Open huizen” of privé panden kunnen op heel wat belangstelling rekenen bij het grote publiek. In het

Meetjesland verzorgen lokale erfgoedverenigingen vaak bezoeken langs privé panden, maar eigenaars

kunnen ook op eigen initiatief hun huis of domein openstellen voor het publiek.

4 CATEGORIE KLASSIEKERS/ Klassiekers zijn gebouwen die (bijna) iedereen van naam kent.

Jaar na jaar kunnen ze rekenen op veel aandacht van het grote publiek, zeker wanneer

er iets extra’s te doen is: een aparte gidsbeurt, een blik achter schermen,… In het Meetjesland behoren de kerken,

stad- en gemeentehuizen steevast tot de klassiekers. Iedereen kent dit toch al? Dat klopt! Maar wanneer je de

bezoeker een blik gunt in de kelder of toren zorgt dit toch voor heel wat kijklustigen!

5 CATEGORIE HERBESTEMMING & RESTAURATIE/ Een monument dat net gerestaureerd is of

dat een nieuwe functie krijgt, is vaak interessant om zien. Een werfbezoek kan dan ook

vaak op heel wat belangstelling rekenen!

ERFGOED-

GEMEENSCHAPPEN

Hoewel er geen Vlaams thema is voor Open Monumentendag dit jaar, is er wel een Europees thema. De Raad van

Europa schuift dit jaar het thema ‘erfgoedgemeenschappen’ als centraal thema naar voor tijdens de Europese Open

Monumenten Dagen 2016 in de 48 lidstaten. Een erfgoedgemeenschap is een groep mensen die zich engageert voor

erfgoed en er mee aan de slag gaat. Dit thema nodigt de organisatoren om vrijwilligers die zich inzetten voor onroerend erfgoed in de kijker te zetten.

Zorg je samen met anderen voor de openstelling van een monument? Of ken je mensen die

bijvoorbeeld de kapellen of veldkruisen in je dorp onderhouden? Dan is Open Monumentendag 2016 misschien wel dé gelegenheid om jouw werking of die van anderen te tonen aan het grote publiek tijdens Open Monumentendag!

FAMILIEVRIENDELIJKE

ACTIVITEIT Herita stimuleert familievriendelijke activiteiten op Open Monumentendag en geeft organisatoren die graag een aanbod uitbouwen voor

families met kinderen een duwtje in de rug. Herita biedt namelijk digitale sjablonen aan waarmee organisatoren op eenvoudige en

budgetvriendelijke manier een familiezoektocht kunnen ontwikkelen voor een opengesteld monument, een wandeling door het dorp,…

De sjablonen bestaan uit word-documenten die je aanvult met opdrachten die verband houden met jouw opengesteld monument of de

activiteit. Herita stelt zes soorten opdrachten voor die je kan inrichten voor families met kinderen: denken, doen, tekenen, tellen, zoeken

en fotograferen. Je bedenkt zelf de opdrachten en giet ze in de word-sjablonen. Je combineert de sjablonen (welke en hoeveel) hoe je dat

zelf wil. Wanneer je klaar bent, kan je de opdrachten bundelen in een boekje dat je meegeeft aan families, op aparte blaadjes afdrukken

en in je monument leggen of verwerken tot posters waarmee je een wandeltocht vormt. Met de sjablonen creëer je een zoektocht die er

herkenbaar uitziet en bestaat uit allerlei leuke opdrachten!

WANDELEN DOOR ZOMERGEM

Zomergem stelde zich vorig jaar kandidaat om als een van de eerste een familiezoektocht in te richten volgens de sjablonen van Herita.

Tijdens de zoektocht, die je meenam door het centrum van Zomergem, kwamen bezoekers ‘BijZomere Weetjes en Verhalen’ over grote

en kleine monumenten tegen. Sommige verhalen zaten verscholen in torenkamers die op andere momenten gesloten zijn, wat de

zoektocht bijzonder maakte en dat tikkeltje meer gaf. Andere verhalen kon je ontdekken in de dorpskern, waar je elke dag voorbij komt

zonder te letten op de erfgoedparels. Op de volgende bladzijden zie je voorbeelden van de affiches die gemaakt werden met de sjablonen

en lees je meer over de ervaringen van de organisator!

Valerie Van De Sompele van de cultuurdienst van de gemeente Zomergem deelt graag haar

ervaringen over de Zomergemse wandelzoektocht van Open Monumentendag 2015.

Valerie Van De Sompele, Cultuurdienst Zomergem

“De familiezoektocht in 2015 vroeg best wat voorbereiding: het uitstippelen van de route,

extra info zoeken over de monumenten en raadsels en opdrachten bedenken… Maar op

zondag, tijdens Open Monumentendag, hadden we niet zo veel werk en weinig helpende handen nodig. Tijdens andere edities heb je net veel werk op de dag zelf en heb je mensen

nodig die een oogje in het zeil houden of eventjes helpen, maar dat was vorig jaar niet het geval.”

“Onze opkomst bestond inderdaad vooral uit gezinnen met kinderen. We hadden dan ook

heel gericht gecommuniceerd naar scholen, de oudercomités en via de speelpleinwerking. Door het slechte weer lag de opkomst in 2015 wel lager dan in 2014.”

Ook zin om een familievriendelijke zoektocht in elkaar te boksen, maar zit je nog met vragen? Dan

kan je deelnemen aan een van de workshops van Herita waarbij je van A tot Z een familiezoektocht

in elkaar steekt. In juni en juli gaan drie workshops, speciaal voor familiezoektochten, door in Lier,

Mechelen en Antwerpen. Iets dichter bij huis kan je met vragen over familievriendelijke activiteiten

terecht bij COMEET.

14 juni: Lier, CC Colibrant om 14u-17u28 juni: Mechelen, Lamot om 10u-13u

28 juni: Mechelen, Lamot om 10u-13u

5 juli: Antwerpen, Herita om 10u-13u

CONTACT

Zit je nog met vragen over Open Monumentendag?

Herita organiseert ‘roadshows’ door heel Vlaanderen met algemene informatie over Open Monumentendag en helpt je concreet aan de

slag te gaan, als je nog geen inspiratie hebt. Geen tijd om een van de roadshows bij te wonen? Ook bij COMEET kan je met vragen

terecht of kan je ideeën voor activiteiten aftoetsen. We bekijken graag samen met jou hoe je de activiteit verder vorm kan geven.

CONTACT

COMEET Herita – Open Monumentendag Steffi Coppens openmonumentendag@herita.be

steffi.coppens@comeet.be 03 212 29 55 09 373 75 96

©COMEET

Van Hoorebekeplein 1 bus 4, 9900 Eeklo 09 373 75 96

www.comeet.be

REDACTIE

Steffi Coppens en Lize De Doncker

IN SAMENWERKING MET

Herita vzw en Provincie Oost-Vlaanderen