Industriële productie, eurogebiedI*: mrt = feb (acquis)-8,8-5,8 -5,7 -5,7-4,9-4,5-4,1 -4,0-3,5-3,2...

12
1 Het waren weekjes weer wel: 16 & 17 1.1 De nieuwe macrocijfers Beschikbare cijfers tot en met februari wijzen voor het eurogebied op een sterke groei van de industriële productie in het eerste kwartaal. (link) In het eurogebied was het consumentenver- trouwen in april (voorlopig cijfer) zwakker dan in maart. Daarmee werd slechts een klein deel van de stijging in voorgaande maanden teniet gedaan. Ook de aankoopmanagersindex (PMI) deed in april een stapje terug. (link) 2- month low zoals Markit dat noemt. De Duitse IFO-indicator daarentegen steeg opnieuw in april. (link) Banken in eurogebied versoepelden voor bedrijven kredietvoorwaarden verder in het eerste kwartaal, maar voorwaarden bleven historisch gezien nog behoorlijkstreng. (link) Het overheidssaldo van het eurogebied is in 2014 afgenomen tot 2,4% bbp. (link) -0,6 -0,6 0,2 -2,0 0,1 0,8 0,0 0,6 0,1 0,0 -0,2 0,4 0,9 -2,5 -2,0 -1,5 -1,0 -0,5 0,0 0,5 1,0 1,5 I II III IV I II III IV I II III IV I* 2012 2013 14 2015 % Volumemutatie t.o.v. voorgaand kwartaal Industriële productie, eurogebied Industriële productie, eurogebied I*: mrt = feb (acquis) -8,8 -5,8 -5,7 -5,7 -4,9 -4,5 -4,1 -4,0 -3,5 -3,2 -3,2 -3,2 -3,0 -2,9 -2,9 -2,8 -2,6 -2,4 -2,4 -2,3 -2,1 -2,0 -1,9 -1,5 -1,4 -0,7 0,6 0,6 0,7 1,2 -10 -8 -6 -4 -2 0 2 Cyprus Spanje Kroatië VK Slovenië Portugal Ierland Frankrijk Griekenland België Polen Finland Italië EU Slowakije Bulgarije Hongarije Eurogebied Oostenrijk Nederland Malta Tsjechië Zweden Roemenië Letland Litouwen Estland Luxemburg Duitsland Denemarken overheidssaldo, % bbp, 2014 -25 -20 -15 -10 -5 0 jan. feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan. feb maa apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan. feb maa apr 2013 2014 2015 Saldo antwoorden Consumentenvertrouwen, eurogebied

Transcript of Industriële productie, eurogebiedI*: mrt = feb (acquis)-8,8-5,8 -5,7 -5,7-4,9-4,5-4,1 -4,0-3,5-3,2...

1

Het waren weekjes weer wel: 16 & 17

1.1 De nieuwe macrocijfers

Beschikbare cijfers tot en met februari wijzen

voor het eurogebied op een sterke groei van

de industriële productie in het eerste

kwartaal. (link)

In het eurogebied was het consumentenver-

trouwen in april (voorlopig cijfer) zwakker

dan in maart. Daarmee werd slechts een klein

deel van de stijging in voorgaande maanden

teniet gedaan. Ook de aankoopmanagersindex

(PMI) deed in april een stapje terug. (link) 2-

month low zoals Markit dat noemt. De Duitse

IFO-indicator daarentegen steeg opnieuw in

april. (link)

Banken in eurogebied versoepelden voor bedrijven kredietvoorwaarden verder in het eerste

kwartaal, maar voorwaarden bleven historisch gezien nog behoorlijkstreng. (link)

Het overheidssaldo van het eurogebied is in

2014 afgenomen tot 2,4% bbp. (link)

-0,6 -0,6

0,2

-2,0

0,1

0,8

0,0

0,6

0,10,0

-0,2

0,4

0,9

-2,5

-2,0

-1,5

-1,0

-0,5

0,0

0,5

1,0

1,5

I II III IV I II III IV I II III IV I*

2012 2013 14 2015

%

Volumemutatie t.o.v. voorgaand kwartaal

Industriële productie, eurogebied

Industriële productie, eurogebied

I*: mrt = feb (acquis)

-8,8

-5,8 -5,7 -5,7

-4,9-4,5

-4,1 -4,0

-3,5-3,2 -3,2 -3,2

-3,0 -2,9 -2,9 -2,8-2,6

-2,4 -2,4 -2,3-2,1 -2,0 -1,9

-1,5 -1,4

-0,7

0,6 0,6 0,7

1,2

-10

-8

-6

-4

-2

0

2

Cyp

rus

Sp

anje

Kro

atië

VK

Slo

ve

nië

Po

rtug

al

Ierlan

dF

ran

krijk

Grie

ke

nla

nd

Be

lgië

Po

len

Fin

lan

dIt

alië EU

Slo

wa

kije

Bu

lgarije

Ho

ng

arije

Eu

rog

eb

ied

Ooste

nrijk

Ne

de

rla

nd

Ma

lta

Tsje

ch

iëZ

we

den

Ro

em

en

iëL

etlan

dL

ito

uw

en

Estla

nd

Luxem

bu

rgD

uitsla

nd

De

ne

ma

rke

n

overheidssaldo, % bbp, 2014

-25

-20

-15

-10

-5

0

jan.

feb

maa

apr

mei

jun jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan.

feb

maa

apr

mei

jun jul

aug

se

p

okt

nov

dec

jan.

feb

maa

apr

2013 2014 2015

Saldo antwoorden

Consumentenvertrouwen, eurogebied

2

De overheidsschuld van het eurogebied is in

2014 opgelopen tot 92% bbp.

Het herstel op de Spaanse arbeidsmarkt

hield aan in het 1e kwartaal. In een jaar tijd

zijn 500.000 arbeidsplaatsen geschapen

(+3%). (link) (link) Nog een lange weg te

gaan.

Het producentenvertrouwen van de

Nederlandse industrie steeg sterk in april.

(link) Het consumentenvertrouwen nam in

april wat af, waardoor een deel van de

stijging in maart verloren ging. Het cijfer voor

het consumentenvertrouwen is gecorrigeerd

voor het seizoen; niet-gecorrigeerd bleef het

vertrouwen ongewijzigd.

De bezettingsgraad was in het eerste

kwartaal het hoogste sinds 2008. (link)

11

2428

40 40 41 43 44 4550

5459

68 6975 77

8185 85 87 89 92 95 98

107 108 110

130 132

177

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

200

Estla

nd

Luxe

mb

urg

Bu

lgarije

Ro

em

en

iëL

etlan

dL

ito

uw

en

Tsje

ch

iëZ

we

den

Denem

ark

en

Po

len

Slo

wa

kije

Fin

lan

dM

alta

Ne

de

rla

nd

Du

itsla

nd

Ho

ng

arije

Slo

ve

nië

Ooste

nrijk

Kro

atië

EU

VK

Eu

rog

eb

ied

Fra

nkrijk

Sp

anje

Be

lgië

Cyp

rus

Ierlan

dP

ort

ug

al

Italië

Grie

ke

nla

nd

overheidsschuld, % bbp,2014

0.1

-0.6-0.8

-2.0

-3.2

-1.4

-0.8-0.6

-0.5-0.3

-0.2 -0.2-0.5

0.1

-1.3 -1.2 -1.2-1.0 -1.1

-1.3

-0.8

-0.2 -0.20.0 0.0

1.4

0.3

0.8

0.4

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

80

85

90

95

100

105

110

115

120

I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I

2008 2009 2010 2011 2012 2013 14 2015

2008kw1=100Werkgelegenheid Spanje

% groei ten opzichte van vorig kwartaal (seizoensgecorrigeerd; rechteras)

2008kw1=100 (seizoensgecorrigeerd, linkeras)

%

-7

-6

-5

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

jan.

feb

maa

apr

mei

jun jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan.

feb

maa

apr

mei

jun jul

aug

sep

okt

nov

dec

jan.

feb

maa

apr

2013 2014 2015

Saldo antwoorden

Producentenvertrouwen industrie, Nederland

Producentenvertrouwen industrie, Nederland

70

75

80

85

I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I II III IV I

2008 2009 2010 2011 2012 2013 14 2015

Bezettingsgraad, Nederland

Bezettingsgraad industrie gemiddelde 1990-2007

3

De verbetering op de Nederlandse

arbeidsmarkt hield aan in het eerste

kwartaal, maar de stijging van de

werkgelegenheid was minder groot dan in de

twee voorgaande kwartalen. (link)

Net als in het voorgaande kwartaal, was de

afname van de werkloosheid beperkt.

Stijging van particuliere consumptie in

februari ten opzichte van een jaar eerder is

de hoogste sinds 2010 (link) (Ik had graag

een seizoensgecorrigeerde reeks gebruikt,

maar die kon ik helaas niet vinden op Statline)

Cijfers over detailhandelsverkopen geven

een zelfde beeld. (link)

Ook de februari-cijfers over investeringen

(link) en uitvoer (link) zijn gunstig.

De gematigde opwaartse trend in de

huizenprijzen hield in maart aan. (link)

-2

4

14

-3

-38

-26-20

-3

-61

-3

34

43

16

-80

-60

-40

-20

0

20

40

60

I II III IV I II III IV I II III IV I

2012 2013 14 2015

in duizenden

mutatie t.o.v. voorgaand kwartaal

Nederlandse werkgelegenheidsmutatie

Nederlandse werkgelegenheidsmutatie

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

5

jan.

me

i

se

pt.

jan.

me

i

se

pt.

jan.

me

i

se

pt.

jan.

me

i

se

pt.

jan.

me

i

se

pt.

jan.

me

i

se

pt.

jan.

me

i

se

pt.

jan.

me

i

se

pt.

jan.

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 20142015

% t.o.v. jaar eerder

Nederlandse consumptie huishoudens, volume

Nederlandse consumptie huishoudens, volume

100

101

102

103

104

105

jan.

feb.

maart

april

mei

juni

juli

aug.

sept.

okt.

nov.

dec.

jan.

feb.

maart

april

mei

juni

juli

aug.

sept.

okt.

nov.

dec.

jan.

feb

.

maart

2013 2014 2015

June 2013=100

Huizenprijzen, Nederland

Huizenprijzen, Nederland

4

De groei van het Chinese bbp-volume zwakte

in het eerste kwartaal verder af. (link) (link)

De Amerikaanse orders voor duurzame

goederen namen in maart voor de zesde

achtereenvolgende maand af. (link)

Het wereldhandelsvolume is in februari, net

als in de voorgaande maand, afgenomen. Het

wereldhandelsvolume stevent daarmee af op

een duidelijke daling in het eerste kwartaal.

(link)

De zwakte van de wereldhandel zit vooral in

Azië. Voor de Nederlandse economie is van

belang dat de invoergroei van de eurolanden

aanhield.

8.1

7.67.4

7.9 7.8

7.5

7.9

7.67.4 7.5

7.3 7.3

7.0

4

5

6

7

8

9

10

I II III IV I II III IV I II III IV I

2012 2013 2014 2015

Chinees bbp-volume

Chinees bbp-volume

% mutatie t.o.v. zelfde kwartaal een jaar eerder

-0,6

-1,3

-2,3

2,9

2,4

0,7

0,3

1,1

0,5

3,7

1,9

-1,9

-2,8

-4

-3

-2

-1

0

1

2

3

4

I II III IV I II III IV I II III IV I

2012 2013 14 2015

%

Nominale mutatie t.o.v. voorgaand kwartaal

Amerikaanse orders duurzame goederen exclusief transportmiddelen

Amerikaanse orders duurzame goederen exclusief transportmiddelen

0,2

0,9

0,10,2

0,70,9

1,21,1

-0,1

0,6

1,9

1,3

-1,6

-2,0

-1,5

-1,0

-0,5

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

I II III IV I II III IV I II III IV I*

2012 2013 14 2015

%

mutatie t.o.v. voorgaand kwartaal

Wereldhandelsvolume

Wereldhandelsvolume

I*: maart = feb. (acquis)

-0,9

-0,6

-1,0-1,1

0,1

0,3

0,8

0,5

0,8

0,5 0,5

0,0

0,5

-1,5

-1,0

-0,5

0,0

0,5

1,0

I II III IV I II III IV I II III IV I*

2012 2013 14 2015

%

mutatie t.o.v. voorgaand kwartaal

Invoervolume, eurogebied

Invoervolume, eurogebied

I*: maart = feb. (acquis)

5

1.2 De financiële markten

De Duitse kapitaalmarkrente bereikte

afgelopen maandag een laagterecord van

0,08%, waarna een lichte correctie

plaatsvond. De Nederlandse lange rente liet

een vergelijkbaar patroon zien.

Sinds half maart schommelt de dollar-

eurokoers tussen 1,05 en 1,10.

De recordstand voor dit jaar tot nu toe van de

AEX werd op 13 april bereikt. Toen lag de

index 20% hoger dan eind 2014; afgelopen

vrijdag was dat 19%.

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015

%

Rente op 10jarige Duitse staatsobligaties

Rente op 10jarige Duitse staatsobligaties

1,00

1,05

1,10

1,15

1,20

1,25

1,30

1,35

1,40

1,45

1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015

$/euro

Dollar per euro

Dollar per euro

80

90

100

110

120

130

1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015

1-1-2014=100 AEX index

AEX

6

De Amerikaanse tech-aandelenindex bereikte

afgelopen week wel een nieuw record, zelfs

een all-time-high.

De olieprijs steeg tot boven de 60 dollar per

vat, 40% boven het laagterecord van begin

januari en 45% onder het recordniveau van

juni 2014.

De Griekse onzekerheid leidde weer tot een

nieuw laagterecord voor de Griekse

bankaandelen …..

…. en een nieuwe hoogterecord voor de

Griekse kapitaalmarktrente aan het begin

van de week. Daarna toch weer een

duidelijke daling van de rente ondanks geen

vooruitgang in de bijeenkomst van de

eurogroep in Riga.

0

1000

2000

3000

4000

5000

6000

1-1

-19

96

1-1

-19

97

1-1

-19

98

1-1

-19

99

1-1

-20

00

1-1

-20

01

1-1

-20

02

1-1

-2003

1-1

-20

04

1-1

-20

05

1-1

-20

06

1-1

-20

07

1-1

-20

08

1-1

-20

09

1-1

-20

10

1-1

-20

11

1-1

-20

12

1-1

-20

13

1-1

-2014

1-1

-20

15

%

NASDAQ aandelenkoersindex

NASDAQ aandelenkoersindex

0

20

40

60

80

100

120

140

1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015

$ per vat

Olieprijs, Brent

Olieprijs, Brent

0

20

40

60

80

100

120

140

1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015

1 jan 2014=100

Griekse bankaandelenindex

0

2

4

6

8

10

12

14

16

1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015

%

Griekse 10-jaarsrente

Griekse 10-jaarsrente

7

De rentespreads van Portugal, Italië en

Spanje met Duitsland zijn de afgelopen 2

weken wat opgelopen, al blijven ze in

vergelijking met een jaar eerder laag.

Betekenen deze stijgingen toch wat

besmetting van Griekenland of is het naar

voren halen van obligatie-uitgiften?

1.3 Nieuwe ramingen

Het IMF verwacht dat mondiaal het herstel

aanhoudt, maar gematigde blijft. (link) De

groeiverwachting voor het eurogebied is

door het IMF opwaarts herzien. De

neerwaartse herzieningen betreffen Brazilië,

Rusland, Oekraïne en de VS. De op- en

neerwaartse herzieningen heffen elkaar op

zodat de mondiale groeiverwachting

nauwelijks verandert.

Met 37 cijfers voor 189 landen zitten er

natuurlijk ramingen tussen die de

wenkbrauwen doen fronsen. Ik denk hierbij

niet in de eerste plaats aan de raming voor

het Nederlandse overheidstekort (zeer forse

afname) maar aan de sterke Griekse

economische groei in 2015 en 2016. IMF heeft

intussen al aangegeven deze groeiraming te

gaan verlagen. (link)

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

4,5

1-1-2014 1-4-2014 1-7-2014 1-10-2014 1-1-2015 1-4-2015

%

Verschil in kapitaalmarktrente met Duitsland

Portugal

Italie

Spanje

Ierland

8

De groei van de opkomende economieën

zwakt in 2015 verder af. Dit komt deels

doordat twee BRIC-landen, Rusland en

Brazilië, dit jaar in een recessie

terechtkomen. Verder komt het doordat de

Chinese groei afzwakt. Desondanks levert de

Chinese economie de grootste bijdrage aan

de mondiale groei, gevolgd door de Indiase

economie. De Indiase groei ligt naar

verwachting dit jaar voor het eerst boven de

Chinese groei.

Zowel de Duitse instituten (link) als de

Duitse regering (link) hebben de raming voor

de Duitse economische groei opwaarts

herzien. (link)

1.4 Echt belangrijke gebeurtenissen (met de kennis van nu)

1.4.1 Buitenland

Geen voortgang in de onderhandelingen over

steun aan Griekenland tijdens de informele

eurogroepvergadering in Riga. (link) (link)

(link) Gezien uitlatingen in voorgaande

dagen was dat ook niet verwacht. (link)

(link) Opvallend veel expliciete uitingen van

frustratie over gebrek aan voortgang bij

vertegenwoordigers van andere eurolanden.

(link) (link) Plus geruchten van pittige

besprekingen. (link) (link) (link) (link)

Griekse minister niet gelukkig met

opmerkingen over de noodzaak van een plan

B in de eurogroep. (link)

1,10

0,51

0,51

0,17

0,13

0,06

0,06

0,05

0,05

0,05

0,04

0,04

0,04

0,04

0,04

0,04

0,03

0,03

0,03

0,03

0,0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2

China 1India 2

United States 3eurogebied 4

Indonesia 5United Kingdom 6

Mexico 7Korea 8

Nigeria 9Japan 10

Saudi Arabia 11Turkey 12

Philippines 13Taiwan Provinc 14

Egypt 15Pakistan 16Thailand 17Malaysia 18Canada 19

Bangladesh 20 %

Top 20: hoogste bijdrage mondiale economische groei

bijdrage mondiale economische groei in 2015 (Bron: IMF WEO April2015)

1,3

1,2

1,6

2,1

1,8

0

0,5

1

1,5

2

2,5

2014 2015 2016

% bbp-volumegroei

Duitse instituten, najaar 2014 Duitse instituten, voorjaar 2015

9

Wat bracht Griekenland de afgelopen 2

weken verder? Weer veel geruchten en

gespeculeer. Veel stukken over slechte

relatie met rest van het eurogebied en de

instituties. Geruchten dat de Griekse regering

zich voorbereidt op wanbetaling op de

schulden in mei. (link) De verlaging door S&P

van de Griekse kredietwaardering van B-

naar CCC. (link) (link) Een demonstratie van

mijnwerkers in Athene (link) Vanwege de

liquiditeitsproblemen van de centrale

overheid een decreet om de lokale

overheden te dwingen om hun financiële

middelen te stallen bij de centrale bank.

(link) (link) (link) Daling van de populariteit

van de Griekse regering in de opiniepeilingen (van zeer hoog tot hoog) (link) ECB stemt

weer in met verhoging van plafond ELA noodsteun aan Griekse banken. (link) De eerste

privatisering onder de nieuwe Griekse regering (link)

Chinese centrale bank stimuleert economie via verlaging

van de verplichte bankreserves (link) (link) (link)

De ECB ziet positieve signalen over de economische groei van het

eurogebied. (link) President Draghi wimpelde tijdens de

persconferentie vragen over een vroegtijdig der einde aan de

kwantitatieve verruiming af als prematuur.

10

1.4.2 Binnenland

Regeringspartijen bereiken compromis over opvang

uitgeprocedeerde asielzoekers / illegalen. (link) (link)

(link) Compromis vastgelegd in Kamerbrief ‘Kamerbrief

over resolutie van het Comité van Ministers in ESH-

klacht CEC’ (link). En door betrokken partijen in

infographics (link) en op facebook (link)

1.5 In het oog springende publicaties

1.5.1 Binnenland

DNB, Overzicht financiële stabiliteit (link) .

DNB signaleert blijvende neerwaartse

stabiliteitsrisico’s in het eurogebied ondanks

ontluikend economisch herstel. De relatieve

rust op financiële markten geeft een

vertekend beeld van de risico’s. Het

uitzonderlijk ruime monetaire beleid

ondersteunt het herstel, maar heeft echter

ook negatieve bijwerkingen (grotere kans op

zeepbellen, negatieve invloed op buffers van

verzekeraars en pensioenfondsen).

Problemen in de levensverzekeringssector

kan in het uiterste geval de financiële

stabiliteit bedreigen. De impact op

pensioenfondsen is ook groot, maar zij

hebben meer herstelmogelijkheden. De lage

rentes tasten verder de winstgevendheid van banken aan.

11

Eerste publicatie in de CPB-SCP-PBL-reeks

Kansrijk beleid gaat over arbeidsmarkt-

beleid.(link) Bevindingen:

1. Minder loondoorbetaling bij ziekte

kost werkgelegenheid.

2. Het terugbrengen van de maximale

WW-duur naar drie jaar eveneens.

3. Vooral fiscaal beleid gericht op

moeders met jonge kinderen vergroot de

participatie op de arbeidsmarkt.

1.6 De econoom van de week

Wie? Kenneth Rogoff

Waarvoor? Vanwege zijn bijdrage aan de IMF conferentie

‘Rethinking Macroeconomic Policy III’ (link) (link) Hij ziet meer in

de schuld-supercyclus dan in seculiere stagnatie als analytisch

raamwerk voor de huidige economische situatie. Dit maakt nogal

uit voor de visie op toekomstige ontwikkelingen: aan een cyclus

(zelfs een supercyclus) komt op een gegeven moment een einde;

aan seculier stagnatie niet. Het maakt ook uit voor beleid: bij een

supercyclus-raamwerk passen meer vraagtekens bij expansief

begrotingsbeleid en oplopende overheidsschulden en is er een

grotere rol voor herstructurering van bestaande schulden om in

de eindfase van de supercyclus te komen.

12

1.7 Om naar uit te kijken

28 april: Britse bbp-groei in 1e

kwartaal. (link)

29 april: Amerikaanse bbp-groei in 1e

kwartaal. Hoe sterk is de groeiafzwakking?

(link) (link)

29 april: Belgische bbp-groei in 1e

kwartaal. (link)

30 april: flash inflatiecijfer voor april

in het eurogebied. (link) Weer een kleiner

prijsdaling?

5 mei (?): Voorjaarsraming Europese

Commissie. (link)

7 mei: algemene verkiezingen in het

Verenigde Koninkrijk. Weer noodzaak om

een coalitie te vormen?

11 mei: reguliere eurogroepvergade-

ring (link) (link)

12 mei: Griekenland moet een deel

van de IMF-lening terugbetalen (en op 1 mei

al rente op IMF-leningen).

13 mei: flash raming bbp 1e kwartaal

in eurogebied en Nederland. (link) (link)

Links kunnen een abonnement vereisen Voorhout 26 april 2015

Eerdere overzichten zijn te vinden op http://wbcs99etc.wordpress.com/