Leerblad Thema 6.1 – Ontdekkers en hervormers Geschiedenis

© Eigentijds versie 2.0 Pagina 1

In dit thema... heb je ontdekt dat in de zestiende eeuw mensen meer gingen onderzoeken en zelf nadenken. Ze vertrokken op ontdekkingsreis en sommige gelovigen wilden de kerk hervormen. Nederland kwam in opstand tegen de Spaanse koning en in 1581 werd Nederland een republiek.

Les 1: Woeste avonturen Les 2: Bedriegers in de kerk

Dit heb je gedaan Je hebt gebibberd bij zeemonsters en je hebt de gevaren van ontdekkingsreizen onderzocht. Je luisterde naar het verhaal van Columbus. Je hebt uitgezocht of jij een ontdekkingsreiziger zou kunnen zijn.

Dit heb je gedaan Je hebt geluisterd naar de mening van twee gelovigen: Luther en de paus. Je hebt een filmpje over de ruzie in de kerk bekeken. Je onderzocht wie volgens jou de bedrieger is.

Dit heb je ontdekt Gevaarlijke reis In de vijftiende en zestiende eeuw waren verre zeereizen avontuurlijk, maar ook erg gevaarlijk. Columbus

ging op reis voor de Spaanse koning en koningin. Hij wilde een nieuwe route naar Indië ontdekken via het westen. Na twee maanden varen, ontdekte Columbus land. Hij dacht dat het Indië was, maar het was eigenlijk een eiland bij Zuid-Amerika.

Dit heb je ontdekt Ruzie in de kerk In de zestiende eeuw vonden sommige mensen de rooms-katholieke kerk te rijk en te machtig. Luther was het niet eens met de paus. Hij vond bijvoorbeeld dat je geen aflaat, een plekje in de hemel, moest kunnen kopen. Je moest gewoon in God geloven en proberen zo goed mogelijk te leven. Luther was een hervormer.

Geld verdienen Als er nieuw land werd gevonden, kon daar veel geld worden verdiend met handel. Daarom betaalde de Spaanse koning de reis van Columbus graag. Na Columbus gingen ook andere ontdekkingsreizigers

uit Europa naar Amerika en naar andere gebieden. Zeevaarders uit Europa verdienden zo veel aan de handel.

Een nieuwe richting De rooms-katholieke kerk streed tegen de aanhangers van Luther. Ze werden opgepakt en soms zwaar gestraft. Luther werd door de paus uit de kerk gezet. De protesten tegen de rooms-katholieke kerk bleven. Door de ruzie ontstond een nieuwe richting in het christendom: de protestantse kerk.

Leerblad Thema 6.1 – Ontdekkers en hervormers Geschiedenis

© Eigentijds versie 2.0 Pagina 2

Les 3: Tachtig jaar oorlog! Les 4: Oranje en Spanje

Dit heb je gedaan Je hebt als journalist gekeken naar de opstand van Nederland. Je luisterde naar de verhalen van verschillende getuigen en je maakte er een reportage over.

Dit heb je gedaan Je hebt geluisterd naar het Nederlandse volkslied en meegezongen. Je hebt onderzocht waar dit lied eigenlijk over gaat.

Dit heb je ontdekt Ruzie over godsdienst In Nederland kwam ruzie tussen protestanten en katholieken. Protestanten vernielden beelden in rooms-katholieke kerken: de Beeldenstorm in 1566. De katholieke koning, Filips II van Spanje, was toen de baas in Nederland. Hij vond dat iedereen katholiek moest zijn. Mensen die anders dachten, waren volgens hem ketters

. De protestanten wilden zelf hun geloof kiezen.

Dit heb je ontdekt De Nederlanden deel van een groot rijk In het begin van de zestiende eeuw waren de Nederlandse gewesten onderdeel van een groot rijk. De koning van Spanje was hier de baas. Hij had de Nederlanden geërfd. Zo komt de koning van Hispanje (Spanje) in ons volkslied.

Nederland onafhankelijk De Nederlanders waren het er ook niet mee eens dat de Spanjaarden bepaalden welke belastingen ze moesten betalen. Kortom, ze wilden veel meer vrijheid. De Tachtigjarige Oorlog tegen Spanje was begonnen. Willem van Oranje was de leider van de Nederlanden. In 1588 was er in Nederland geen koning meer: Nederland werd een republiek

.

Willem van Oranje Wilhelmus van Nassouwe was Willem van Oranje. Hij werd geboren in Duitsland, dus ‘van Duitsen bloed’. Hij was eerst een dienaar van de koning van Spanje. Later leidde hij de Nederlandse Opstand, de Tachtigjarige Oorlog, tegen de Spaanse koning, omdat de Nederlanders boos waren over het bestuur. De geuzen zongen het Wilhelmus als geuzenlied.

Leerblad Thema 6.1 – Ontdekkers en hervormers Geschiedenis

© Eigentijds versie 2.0 Pagina 3

Les 5: Stoere zestiende-eeuwers

Dit heb je gedaan Je hebt onderzoek gedaan naar vijf mensen uit de zestiende eeuw. Je hebt zelf punten gegeven aan hun prestaties en de stoerste zestiende-eeuwer gekozen.

Dit heb je ontdekt Nieuwsgierig Stoere zestiende-eeuwers hebben allemaal iets gedaan wat anderen niet durfden. Bijvoorbeeld opkomen voor je eigen mening of in verzet komen tegen de macht. Of een gevaarlijke ontdekkingsreis maken om nieuwe landen te ontdekken.

Kritisch In de zestiende eeuw gingen mensen meer onderzoeken en zelf nadenken. Ze werden kritisch. Bijvoorbeeld: niet iedereen was het eens met de rooms-katholieke kerk. Er ontstond een nieuwe kerk, de protestantse. Mensen die wat veranderden in de samenleving waren hervormers.