in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties,...

24
in beeld

Transcript of in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties,...

Page 1: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

in beeld

Page 2: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

2

Page 3: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

3

in beeld

Samen van goed naar beter 4

Waar staan we? 7

Communicatie 15

Samenwerking met educatieve infrastructuur 17

Doorkijk naar 2014 en 2015 18

Bijlage: Ontwikkelmodel Lerende Organisatie 20

Page 4: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

4

Alle scholen staan voor een uitdagende opdracht: het beste in

elke leerling naar boven halen. Dat vraagt om een professionele

organisatie, waarin teamwork en samen leren centraal staan.

Tegelijkertijd heeft elke school zijn eigen leervraag en behoefte

aan een sparringpartner. School aan Zet is die kritische vriend

en faciliteert scholen en besturen door gesprekken met experts,

uitwisseling met andere scholen en het aanbieden van kennis

in de vorm van conferenties, publicaties en kwaliteitskaarten.

Samen kunnen we werken aan ontwikkeling, samen gaan we

van goed naar beter.

Wat is School aan Zet?School aan Zet is een programma gebaseerd op de landelijke beleidsdoelen

en is opgezet in lijn met bestuursakkoorden en actieplannen. Het programma

is bedoeld voor scholen binnen primair, voortgezet en (voortgezet) speciaal

onderwijs. School aan Zet wordt uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van

OC&W, de PO-Raad en de VO-raad.

Als deelnemende school voert u vier gesprekken, waarin u van gedachten wis-

selt met (onderwijs)experts van School aan Zet en ervaringen deelt met andere

scholen. De experts hebben hierin de rol van kritische vriend. Zij stellen vragen

en denken mee. U formuleert uw streefdoelen zo scherp mogelijk en stippelt

uit hoe u uw doelen wilt bereiken. Als school bent u in het programma zelf

eigenaar van uw ontwikkelingsproces. De school is immers aan zet.

Samen van goed naar beter

Page 5: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

5

U kunt in de gesprekken aangeven op welk(e) thema(’s) uw school zich in de

ontwikkeling wil focussen. U heeft daarbij de keuze uit de thema’s Opbrengst-

gericht werken (OGW), HRM/Lerende organisatie, Excellentie & Hoogbegaafd-

heid, Omgaan met verschillen (OMV), Basisvaardigheden en/of Wetenschap &

Techniek.

Naast de gesprekken met experts kunnen deelnemende scholen en besturen

ook gebruikmaken van inhoudelijke kennis die via School aan Zet beschikbaar

wordt gesteld. Deze zogenoemde programmafaciliteiten omvatten onder meer

landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-

teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13).

Aanvullend op het programma worden in het primair onderwijs ook gesprek-

ken op bestuursniveau aangeboden. Met name grote schoolbesturen geven

aan behoefte te hebben aan een bijdrage van School aan Zet op overkoepe-

lend niveau.

Voor het voortgezet onderwijs is in september 2013 gestart met een verdieping

op het bestaande programma. De VO-scholen in het programma gaven aan

de ambitie te hebben om zich te ontwikkelen naar een lerende organisatie.

Een organisatie waarin samen leren centraal staat en waarin bevlogenheid

van medewerkers wordt gestimuleerd. De veranderkundige vraagstukken

waar scholen zich bij die ontwikkeling voor gesteld zien, vormen de basis van

het verdiepte programma. Het Ontwikkelmodel Lerende Organisatie (zie bij-

lage), dat samen met dertien scholen is gerealiseerd, staat hierin centraal. Het

model biedt scholen een kijkrichting op hun ontwikkeling en helpt om vragen

als ‘Waar staan we in onze ontwikkeling?’, ‘Waar willen we naartoe?’ en ‘Hoe

gaan we daar komen?’ bespreekbaar te maken in de organisatie.

Page 6: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

6

Scholen in het (voortgezet) speciaal onderwijs hebben sinds 2013 binnen het

bestaande programma de keuze uit drie extra varianten. Hierdoor kan School

aan Zet meer maatwerk bieden en zo beter bijdragen aan de schoolontwik-

keling.

LeeswijzerDe gegevens in deze uitgave zijn gebaseerd op de periode van maart 2012

tot september 2013. U vindt op de pagina’s hierna informatie over de huidige

stand van zaken (aantal deelnemers, themakeuzes, gesprekken, programma-

faciliteiten) en een korte doorkijk naar de toekomst. Daarnaast komen ook de

communicatie en de samenwerking tussen School aan Zet en de educatieve

infrastructuur aan bod.

‘Onze school is al ruim 15 jaar heel actief bezig met wetenschap en techniek.

In de loop der tijd hebben we aan verschillende trajecten en pilots mee-

gedaan om bijvoorbeeld het lesmateriaal te verbeteren. Over ons onderwijs-

programma zijn wij inmiddels zeer tevreden. Daarom zijn wij nu op zoek naar

de diepere laag: waarom doen we dit allemaal en wat levert het ons op? Om

meer expertise op te bouwen en deze te kunnen delen met anderen, hebben

we ons aangemeld voor School aan Zet. Tijdens het eerste gesprek werd direct

duidelijk dat we spraken met experts die wisten waar ze het over hadden. Na

vijf minuten zaten we al op het niveau waar we naar op zoek waren. Dat is

toch een verademing.’ Lees meer op bit.ly/1d0P9Ma.

“Fons Vossen, coördinator Wetenschap & Techniek bij SBO De Blinker Geleen

Page 7: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

7

Een grote groep scholen is aan de slag met hun professionalise­

ring. Zij geven aan te willen werken aan een kwaliteitsverbete­

ring gericht op hogere opbrengsten en samen leren, vaak op het

gebied van taal, lezen en rekenen (PO) of omgaan met verschil­

len (VO).

DeelnemersVanaf de start van het programma in maart 2012 tot september 2013 hebben

zich in totaal 2.695 scholen van ruim 700 besturen aangemeld (zie pag. 8).

Deze scholen komen uit heel Nederland (zie pag. 9). Het forse aantal deel-

nemers toont aan dat scholen en besturen het programma benutten bij het

bepalen van de eigen koers en het verbinden van het landelijke beleid aan

hun eigen beleid.

In het primair onderwijs doen er 1.952 PO-scholen in het reguliere programma

van School aan Zet mee. Via de aanvullende projecten worden tevens nog

62 kleine scholen en 85 taal- of rekenzwakke scholen bereikt. In totaal komt

het aantal betrokken PO-scholen op 2.099 (BRIN-nummers). Afgezet tegen het

totaal aantal BRIN-nummers (6.899) betekent dit een marktaandeel van 30

procent.

Het aandeel van School aan Zet in het voortgezet onderwijs is 41 procent van

het totale aantal locaties van VO-scholen in Nederland. In totaal doen er 556

VO-scholen mee aan School aan Zet. Die 556 scholen vallen onder 343 BRIN-

nummers. Ten opzichte van het totaal aantal BRIN-nummers in het VO (658) is

dat een marktaandeel van 52 procent.

Waar staan we?

Page 8: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

8

In het (voortgezet) speciaal onderwijs nemen 187 scholen deel aan School aan

Zet. Dat komt overeen met een marktaandeel van 22 procent van het totale

aantal (V)SO-scholen in Nederland.

Deelnemers PO VO SBO VSO SO Totaal

Tranche I 910 326 27 18 26 1.307

Tranche II 735 168 20 20 53 996

Tranche III 307 62 3 7 13 392

Totaal 1.952 556 50 45 92 2.695

Overzicht deelnemers School aan Zet – peildatum 01/09/2013

Besturen PO VO SBO VSO SO Gemengd Totaal

Aantal 452 212 10 10 17 5 706

Overzicht besturen van deelnemende scholen – peildatum 01/09/2013

‘School aan Zet biedt goede hulpmiddelen, zoals de succesvolle aanpakken

van andere scholen. De experts laten je zien wat er binnen je school gebeurt

en geven je handvatten waarmee je aan de slag kunt. Als school pik je uit al

deze input je eigen graantjes. Ik vind het van én met elkaar leren, waar School

aan Zet voor staat, ook erg belangrijk. De kennisuitwisseling met andere scho-

len is dus zeer welkom.’ Lees meer op bit.ly/1hbOcU0

““

Ria Kuper, plaatsvervangend rector en bestuurslid RSG Enkhuizen (VO)

Page 9: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

9

Aantal deelnemende scholen per provincie

17122352

39

37

1146109

81682

21592

936140

1964

204

185378

1161

326

3385

239

83378

11156

Groningen

Friesland

Drenthe

Noord­Holland

Flevoland

Gelderland

Limburg

Overijssel

Zuid­Holland

Zeeland Noord­Brabant

Utrecht

(V)SO

VO

PO

Page 10: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

10

ThemakeuzeVeel scholen hebben een voorkeur voor de veranderkundige thema’s HRM/

Lerende organisatie en OGW. Vaak komt ook een combinatie voor. In het PO

zijn met name de combinatie OGW en Basisvaardigheden en de combinatie

OGW en HRM/Lerende organisatie populair. Die laatste combinatie wordt in

het (V)SO veruit het meest gekozen. In het voortgezet onderwijs leggen scholen

vaak een verbinding tussen HRM/Lerende organisatie, OGW en Omgaan met

verschillen. Vragen die daarbij voor alle sectoren spelen zijn onder meer: ‘Hoe

Gekozen thema’s door PO-scholen

Excellentie & Hoogbegaafdheid

Opbrengstgericht werken

HRM/Lerende organisatie

Omgaan met verschillen

Bèta en Techniek

Basisvaardigheden (ned, eng, wis)

20

104

34

91

10

6

Gekozen thema’s door VO-scholen

Opbrengstgericht werken

HRM/Lerende organisatie

Taal, lezen en rekenen

Omgaan met verschillen

Excellentie & Hoogbegaafdheid

Wetenschap en Techniek

Talentontwikkeling

17

14

3

1

0

0

0

Gekozen thema’s door (V)SO-scholen

Excellentie & Hoogbegaafdheid

HRM/Lerende organisatie

Omgaan met verschillen

Opbrengstgericht werken

Taal, lezen en rekenen

Wetenschap en Techniek

109

302

54

253

131

20

Page 11: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

11

krijgen we het team mee?’, ‘Hoe ontwikkelen we naar een meer professionele

organisatie, gericht op (hogere) opbrengsten en op samen leren?’ en ‘Hoe zor-

gen we dat onze medewerkers de transitie maken van leerling-volgend naar

ontwikkeling-stimulerend?’

De scholen formuleren dan ook vooral leervragen die schoolontwikkeling

– ontwikkeling naar een meer professionele organisatie, enerzijds gericht op

hoge opbrengsten, anderzijds op (processen om) samen (te) leren – koppelen

aan een specifiek thema, zoals Basisvaardigheden. Het gaat dus meer om het

veranderkundig vermogen van de scholen dan om specifieke kennisvragen op

de thema’s afzonderlijk.

GesprekkenTot september 2013 hebben scholen en besturen in totaal ruim 3.500 gesprek-

ken gehad: ruim 2.300 ambitiegesprekken en 1.200 themagesprekken.

Deelnemers PO VO SBO VSO SO Totaal

Tranche I 861 319 25 14 20 1.239

Tranche II 671 151 18 8 29 877

Tranche III 145 47 3 2 3 200

Totaal 1.677 517 46 24 52 2.316

Overzicht aantal ambitiegesprekken

Deelnemers PO VO SBO VSO SO Totaal

Tranche I 551 305 10 7 18 891

Tranche II 159 128 6 1 13 307

Tranche III 0 2 0 0 0 2

Totaal 710 435 16 8 31 1.200

Overzicht aantal themagesprekken

Page 12: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

12

Gesprekken PO VO (VS)O

Ambitiegesprek 7,3 (7,7*) 6,6 Niet bekend

Themagesprek 7,2 7,0 7,7

Gemiddelde waardering gesprekken – peildatum 01/09/2013

Basisscholen hebben in to taal 2.387 gesprekken gehad, waarvan 1.677

ambitiegesprekken en 710 themagesprekken. Het ambitiegesprek ervaren zij

daarbij als het prettigst en effectiefst: de PO-scholen waarderen dit gemiddeld

met een 7,7 (externe locatie) of 7,3 (op school); het themagesprek geven ze

een 7,2.

De deelnemende VO-scholen hebben in totaal 952 gesprekken gevoerd: 517

ambitiegesprekken en 435 themagesprekken. Het ambitiegesprek waarderen

de scholen met een 6.6, het themagesprek met een 7.0.

Met (V)SO-scholen zijn er in totaal 177 gesprekken geweest: 122 ambitie-

gesprekken en 55 themagesprekken. Het themagesprek krijgt gemiddeld een

7.7; over het ambitiege sprek zijn geen cijfermatige waarderingen bekend.

‘Naast de ondersteuning vanuit de diverse partijen waarmee we samenwer-

ken, zijn wij ook op zoek naar feedback op ons Strategisch Beleidsplan en de

ontwikkeling naar opbrengstgericht werken. School aan Zet is een externe

partij en kijkt als kritische vriend naar onze organisatie. Dat heb je soms nodig.’

Lees meer op bit.ly/1hbOcU0

““

Cor de Ruiter, bestuurder Stichting Orion Amsterdam (SO/VSO)

* ambitiegesprekken op inloopdagen

Page 13: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

13

ProgrammafaciliteitenDeelnemende scholen en besturen maken gebruik van een groot aanbod aan

programmafaciliteiten. In 2013 werden de verschillende activiteiten van School

aan Zet goed bezocht en gewaardeerd. In de evaluaties gaven bezoekers aan

dat de bijeenkomsten nieuwe en concrete informatie opleveren en bijdragen

aan de schoolontwikkeling.

Bijeenkomst Bezoekers Waardering

PO-conferentie maart 2013 1.100 7,8

VO-congres juni 2013 355 7,6

Masterclasses jan-sept 2013 2.309 8,0

Aantal bezoekers en gemiddelde waardering bijeenkomsten –

peildatum 01/09/2013

Traject Aantal deelnemers

Kleine scholen 62

Taal- en/of rekenzwakke scholen 85

Aantal deelnemers trajecten

Naast de bijeenkomsten is ook kennis beschikbaar gesteld in de vorm van

6 publicaties en 83 kwaliteitskaarten. Deze uitgaves zijn kosteloos te down-

loaden op de website van School aan Zet. Verder kunnen deelnemers gebruik-

maken van online instrumenten, zoals de ontwikkelassessments PO taal/

rekenen en opbrengstgericht werken, quickscans voor omgaan met verschillen

(PO/VO) en Wetenschap & Techniek (PO) en e-learningmodules (PO/VO).

Tot slot zijn er nog twee trajecten in het PO waar scholen aan kunnen deel-

nemen: Kleine scholen en Taal- en/of rekenzwakke scholen. Deze trajecten

voorzien in een specifieke behoefte.

Page 14: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

14

ConclusieAnderhalf jaar na de start van School aan Zet blijkt dat veel scholen en bestu-

ren werken aan de thema’s van het bestuursakkoord binnen de schoolontwik-

keling. Zij zijn actief aan de slag met het formuleren van ambities en aanpak-

ken. Dat gebeurt met name bij de thema’s HRM/Lerende organisatie, OGW;

in het VO aangevuld met Omgaan met verschillen en in PO met Basisvaardig-

heden. In algemene zin formuleren scholen de ambitie om te ontwikkelen naar

een meer professionele organisatie, gericht op opbrengsten, maar ook op

samen leren.

School aan Zet wordt door scholen en besturen ingezet om die ambitie te

verwezenlijken. Het grote aantal deelnemers, maar ook de goede waardering

van de gesprekken getuigt daarvan.

‘Tijdens het ambitiegesprek dat wij voerden met experts van School aan Zet,

werd ons aangeraden om het anders aan te pakken. Als wij betere opbreng-

sten op begrijpend lezen wilden, moesten we niet alleen focussen op die

resultaten, maar zouden we ook de instructievaardigheden van de leerkrach-

ten moeten verhogen. Dat was echt een eye-opener. Die insteek heeft ons

geholpen bij het opstellen en realiseren van onze doelstellingen; dergelijke

resultaten zijn immers makkelijk meetbaar. Dit maakte het ook gelijk een be-

hapbaar project.’ Lees meer op bit.ly/16uSTGc

“Johan Bisschop, directeur Kluinveenschool Wierden (PO)

Page 15: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

15

Het informeren van scholen en besturen en het delen van kennis

en expertise is een kerntaak van School aan Zet. In de onder­

staande tabel ziet u de communicatiemiddelen, het bereik en de

resultaten.

Communicatie

Middel Resultaat Bereik

Website Portal opgeleverd met:

• Database met rijk aanbod aan praktijk-voorbeelden, instrumenten en kennis (onderzoek)

• Apart inloggedeelte voor scholen, be-sturen en experts (Mijn School aan Zet)

• Aparte ‘marktplaats’ voor scholen en onderwijsadviesdiensten: Organisa-tiegids

• Aparte omgeving voor online tools (ontwikkelassessments, quickscans, e-learning modules)

• Portal: gemiddeld 8.500 bezoekers en 46.000 pageviews per maand

•Database: ruim 360 artikelen

• Mijn School aan Zet: ruim 3.500 actieve gebruikers

• Organisatiegids: 142 geregistreer-de organisaties, 2.000 producten online

• Tools: 4 ontwikkelassessments, 2 quickscans en 4 e-learning modules online

Brochures •Wervingsbrochure voor het PO en VO

• Informatiebrochure over website incl. Mijn School aan Zet

• Totale oplage wervingsbrochures 10.000

• Totale oplage brochure website 3.500 exemplaren, verspreid onder alle deelnemende scholen

Magazine • 3 edities uitgebracht (nov 2012, feb 2013, juni 2013)

• 15.000 exemplaren per editie, verspreid onder alle scholen in Nederland

Digitale nieuwsbrief

• Maandelijks, vanaf feb 2013 aparte versies voor PO/SO en VO/(V)SO

• Ruim 3.400 (PO/SO) resp. 1.700 (VO/(V)SO) ontvangers.

Page 16: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

16

Middel Resultaat Bereik

App •Gelanceerd in april 2013 •Ruim 1.100 keer gedownload

• Gemiddeld 5 paginaweergaves per sessie

Twitter­account

•Online sinds start in voorjaar 2012 •Meer dan 1.700 volgers

•Ruim 300 tweets

YouTube­kanaal

•25 filmpjes online • Gemiddeld ruim 800 views totaal per maand

Inhoudelijke artikelen in magazines

• Artikelen in magazines als Vives, Van 12 tot 18, Prima (4x), Tijdschrift voor Intern Begeleiders, Didactief, HJK

• Oplage magazines loopt uiteen van ca. 2.000 tot 180.000

• Doelgroepen verschillen, zowel PO, VO als (V)SO en zowel leraren, IB’ers, middenmanagement, direc-tie als bestuur zijn bereikt

(vervolg)

Page 17: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

17

School aan Zet bundelt om diverse redenen de krachten met de

educatieve infrastructuur. De deskundige blik van de adviseurs

uit de educatieve infrastructuur helpt scholen van ambitie tot en

met aanpak.

School aan Zet zet de adviseurs van de organisaties uit de educatieve

infrastructuur in voor de gesprekken met scholen. De organisaties worden

daarnaast betrokken bij de ontwikkeling van de programmafaciliteiten en

nieuwe producten en in het aanbod van de online organisatiegids: een portaal

waar zij hun producten en diensten kunnen etaleren. De adviseurs dragen ook

bij aan de ontwikkeling van aanpakken, instrumenten en activiteiten via de zo-

geheten Call for Proposals. De opbrengsten kunnen zij vervolgens ook in hun

eigen organisatie implementeren. Het mes snijdt dus aan twee kanten.

In het gesprekkenparcours zijn 82 experts actief voor PO, 37 voor VO en 19 voor

SO/VSO. Ongeveer de helft van deze experts werkt bij adviesorganisaties, de

andere helft bestaat uit (individuele) professionals.

Call for ProposalsIn 2012-2013 is er een Call for Proposals uitgezet die zich richtte op de thema’s

Opbrengstgericht werken en HRM/Lerende organisatie. Dit heeft 12 producten

opgeleverd, die eind september zijn gepresenteerd. Voor het schooljaar 2013-

2014 is een nieuwe Call for Proposals uitgezet, nu op de thema’s Excellentie

& Hoogbegaafdheid in het PO en De school als lerende organisatie. Meer

informatie vindt u op www.cfp.schoolaanzet.nl.

Samenwerking met educatieve infrastructuur

Page 18: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

18

In alle sectoren zien we dat scholen met name aan de slag willen met de

thema’s HRM/Lerende organisatie en OGW. Ze geven aan dat ze willen profes-

sionaliseren en zoeken naar antwoorden op vragen als ‘Wat is een lerende

organisatie?’ en ‘Hoe kunnen wij dat worden?’. Gezien het doel van het pro-

gramma spreekt het voor zich dat School aan Zet luistert naar deze vragen en

wil bijdragen aan het vinden van de antwoorden.

VerdiepingOm die reden is in 2013 samen met 13 vooruitstrevende VO-scholen een

verdieping op het programma voor het VO gemaakt. In dat programma staat

het Ontwikkelmodel Lerende Organisatie centraal (zie bijlage). Dit model biedt

scholen en besturen een kijkwijzer op de door hen gestelde vragen en kan

het gesprek over professionalisering binnen de school op gang brengen. In

september 2013 zijn alle VO-scholen binnen School aan Zet met de verdieping

op het programma gestart.

Ook voor PO en het (V)SO is het doel om door middel van een verdieping op

het programma de vraagstukken van scholen in kaart te brengen – en bij te

dragen aan het vinden van antwoorden. Hiervoor is in 2013 een verkenning

gestart.

Doorkijk naar 2014 en 2015

Page 19: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

19

‘Wij willen een lerende organisatie worden en een professionele cultuur

ontwikkelen, waarbij feedback op alle niveaus wordt gezien als een belang-

rijke informatiebron voor persoonlijke ontwikkeling en zelfreflectie. De kunst

is om de goede en veilige sfeer te behouden en tegelijkertijd door te ontwik-

kelen naar een meer professionele cultuur. Die ontwikkeling willen we op álle

niveaus vorm geven: in de klas, in de onderwijs- en ondersteunende teams en

in het managementteam. Wij werken hard aan deze ontwikkeling en gebrui-

ken School aan Zet daarbij als sparringpartner. De expert coacht, geeft goede

adviezen, bewaakt (mede) het proces en is goed toegankelijk.’

Lees meer op bit.ly/1ej60g8.

“Sixtus Haverkamp, rector-bestuurder Rsg Magister Alvinus Sneek (VO)

Page 20: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

20

Bijlage: Ontwikkelmodel Lerende Organisatie

Goede koers

ONTWIKKELASPECT ONTWIKKELNIVEAUDe mate waarin...

Goede start

Goede feedback

Goede ontwikkeling

Goede differentiatie

NIVEAU 1Deze school...

Heeft ambities voor onderwijskundig en

personeelsbeleid geformuleerd

Heeft leraren op de hoogte gesteld van

de doelen

Selecteert nieuw personeel ad hoc

Heeft geen gedocumenteerd introductie- en

begeleidingsprogramma en werkt nieuwe

personeelsleden ad hoc in

Zet geen instrumenten voor het begeleiden

van nieuwe personeelsleden in

Gebruikt geen enkele bron van feedback

ten behoeve van professionele ontwikkeling

Bepaalt geen interventies voor personeel

Heeft POP voor enkele leraren en

schoolleiding

Zet geen instrumenten in voor

persoonlijke ontwikkeling van leraren en

schoolleiding

Defi nieert ambities voor de totale

leerlingenpopulatie (bijv. doorstroom,

verschil SE-CE)

Meet leeropbrengsten van leerlingen

eens per jaar

De schoolleiding doelen voor

onderwijskundig en personeelsbeleid op

een niveau lager dan het schoolniveau (bijv.

sectieniveau) heeft geconcretiseerd

Interne (leraren, OOP, ouders, leerlingen) en

externe (PO, Hoger Onderwijs, Bedrijfsleven)

belanghebbenden hierbij betrokken zijn

geweest en deze doelen begrijpen en

omarmen

De school personeel (schoolleiding, leraren,

OOP) selecteert op basis van competenties

en de schoolvisie

De school nieuw personeel introduceert

en begeleidt

De school instrumenten voor inhoudelijke

(bijv. sectiebuddy, toetsanalyses) en

persoonlijke coaching (bijv. schoolbuddy,

peerreview) inzet voor nieuwe

personeelsleden

Personeel meerdere bronnen voor feedback

en ontwikkeling gebruikt (leerlingen/ouders/

bestuur/lerarenenquête/diepte-interviews,

peerreview, co-teaching, intervisie)

Personeel feedback met elkaar analyseert en

interventies bepaalt

De school persoonlijke ontwikkelingsplannen

(POP) voor leraren en schoolleiding gebruikt

o.b.v. feedback en schoolambities

De school leraren en schoolleiding

ondersteunt om optimaal tegemoet te komen

aan hun leerbehoeften door middel van

inzet van instrumenten (bijv. trainingen, eigen

academie, docentontwikkelteams)

De school een ambitie per groep van

leerlingen defi nieert , bijstelt en daarop

interventies bepaalt (bijv. het aanbieden van

extra uren en klassen)

Leraren de leeropbrengsten van leerlingen

meten, analyseren (bijv. met landelijke

voortgangstoetsen, analyse van toetsvragen)

en daarop het leerproces aanpassen

Page 21: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

21

1 september 2013

NIVEAU 3Deze school...

NIVEAU 5Deze school...

Heeft ambities geconcretiseerd in doelen

op schoolniveau en huidige kenmerken

van de school meegenomen (cultuur,

populatie, etc.)

Heeft leraren, OOP en ouders op de hoogte

gesteld van de doelen

Selecteert enkele personeelsleden o.b.v.

standaard competentieprofi elen

Gebruikt een gedocumenteerd standaard

introductie- en begeleidingsprogramma voor

het inwerken voor nieuwe personeelsleden

Zet standaard coachingsinstrumenten in voor

het begeleiden van nieuwe personeelsleden

Gebruikt enkele bronnen van feedback

ad hoc ten behoeve van professionele

ontwikkeling

Bepaalt interventies voor personeel ad hoc

Gebruikt POP voor leraren en schoolleiding

die ze eens per jaar in overleg opstellen

Zet instrumenten niet gespecifi ceerd naar

ontwikkelbehoeften in voor persoonlijke

ontwikkeling van leraren en schoolleiding

Defi nieert een ambitie per groep van

leerlingen op schoolniveau o.b.v. de

schoolambitie (bijv. % doorstroom vwo,

excellente leerlingen)

Heeft afdelingen, secties of teams die

eens per jaar leeropbrengsten meten en

analyseren

Heeft ambities geconcretiseerd in doelen

op afdelings-/teamniveau en sectieniveau

aansluitend bij schooldoelstellingen

(waaronder altijd doelen op

leeropbrengsten)

Heeft leraren, OOP, ouders en leerlingen

reactief betrokken in het vaststellen van de

doelen en de doelen zijn zichtbaar in het

gedrag van de schoolleider

Selecteert de meerderheid van de

personeelsleden o.b.v. competentieprofi elen

die aangepast zijn op school, afdelings-/

team- of sectiespecifi eke functie-eisen

Gebruikt een gedocumenteerd introductie-

en begeleidingsprogramma gedifferen-

tieerd naar de behoefte van de nieuwe

personeelsleden, en begeleider is daarin

getraind

Zet coachingsinstrumenten in

gedifferentieerd naar inhoudelijke en

persoonlijke ontwikkeling aansluitend bij

behoefte van nieuwe personeelsleden

Gebruikt een gedocumenteerd

feedbackprogramma voor merendeel van

personeel met één of twee databronnen

(waaronder altijd leerlingenenquêtes)

Laat personeelsleden prestaties één keer

per jaar met leidinggevende bespreken en

analyseren, mogelijk als onderdeel van het

jaarlijkse functioneringsgesprek

Gebruikt POP voor leraren en schoolleiding

die ze eens per jaar in overleg opstellen

o.b.v. feedback

Zet instrumenten op aanvraag in o.b.v.

persoonlijke ontwikkelbehoeften van

leraren en schoolleiding

Defi nieert een ambitie voor leerlingen op

sectie- of teamniveau (bijv. verschil SE-CE

voor een vak) en bepaalt interventies

Heeft afdelingen, secties of teams die

regelmatig leeropbrengsten meten en

analyseren

Stelt prognoses bij in nauw overleg met

afdelingen/teams en secties

Past onderwijskundig beleid regelmatig

aan in afstemming met de keten (bijv. PO

voor instroom en Hoger Onderwijs en

bedrijfsleven voor uitstroom)

Evalueert en past het selectie- en

interviewproces voor personeel regelmatig

aan

Evalueert en past het introductie- en

begeleidingsprogramma regelmatig aan

Gebruikt een instrument dat de uitkomsten

van het introductieprogramma test op

effectiviteit en past het waar nodig aan

Gebruikt een gedocumenteerd

feedbackprogramma voor de schoolleiding

Evalueert feedbackprogramma en bronnen

regelmatig en ontwikkelt innovatieve

bronnen en analyses van feedback

Evalueert ontwikkelingsprogramma op

basis van het verband tussen ontwikkeling

van leraren en leeropbrengsten

Ontwikkelt innovatieve

ontwikkelingsinstrumenten voor leraren en

schoolleiding

Stimuleert leerlingen om leerbehoeftes te

defi niëren en heeft leerlingen die ervaren

dat er aandacht is voor hun leerbehoeften

Heeft leraren die meerdere leerlijnen per

klas hanteren en leerlingen die weten waar

ze staan op deze leerlijn

NIVEAU 2Deze school...

NIVEAU 4 Lerende organisatie

Deze school...

Stelt de prognoses meer dan één keer per

jaar bij en afdelingen/teams en secties

vertalen deze in nieuwe acties indien nodig

Heeft leraren, OOP, ouders, leerlingen

proactief en tenminste één externe

belanghebbende reactief betrokken in het

vaststellen van de doelen en de doelen zijn

zichtbaar in het gedrag van de schoolleider

en leraren

Selecteert alle personeelsleden o.b.v.

competentieprofi elen aansluitend bij

schooldoelstellingen m.b.v. professionele

instrumenten (bijv. IQ-/EQ-tests,

vragenlijsten, proefl essen)

Biedt na afl oop van het eerste jaar

begeleiding die aansluit bij het

begeleidingsprogramma uit het eerste jaar

Laat nieuwe personeelsleden een POP

opstellen bij binnenkomst en de inzet van

coachingsinstrumenten hierop aansluiten

Gebruikt POP voor leraren en schoolleiding

die ze ten minste eens per jaar in overleg

o.b.v. feedback en schoolambities opstellen

Zet instrumenten in o.b.v. persoonlijke en/

of teamontwikkelbehoeften van leraren en

schoolleiding gekoppeld aan persoonlijke

ontwikkelplannen

Stelt ambitie voor leerlingen regelmatig

bij op sectie- of teamniveau en bepaalt

interventies

Heeft teams en/of leraren die

leeropbrengsten meten en analyseren

en groepsplannen voor hun klassen

formuleren

Gebruikt een gedocumenteerd feedback-

programma voor elk personeelslid met

tenminste drie databronnen (waaronder altijd

diepte-interviews met leerlingen)

Laat personeelsleden prestaties in ieder

geval één keer per jaar met leidinggevende

bespreken en analyseren en verhoogt de

frequentie indien nodig, rekeninghoudend

met verschillen in het personeel

Page 22: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

Colofon

School aan Zet wordt uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van OC&W,

de PO-Raad en de VO-raad.

Coördinatie: Jamie Tio (School aan Zet)

Redactionele ondersteuning: Ravestein & Zwart

Vormgeving: Lauwers-C

November 2013

Page 23: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma

23

Page 24: in beeld...landelijke conferenties, regionale bijeenkomsten, onderzoekspublicaties, kwali-teitskaarten en online scans en assessments (zie ook pagina 13). Aanvullend op het programma