moi

Imog zet het licht op groenVan afval tot bron van energie

- Hoofdkantoor- verbranding restafval met energierecuperatie- sorteercentrum pmd, P&K en plastics- KMO-containerpark, kenniscentrum C2

- warmtenetten- CNG-tankinstallatie

inwoners 232.29311 gemeenten 397 km2 medewerkers 149balanstotaal 52.058.403€ omzet 30.177.288€

verbranding restafval 65.126.622 kgsortering pmd 3.863.720 kgsortering Papier & Karton 15.667.460 kginzameling glas 8.620.659 kggroencompostering 29.139.306 kg

elektriciteitsproductie 35.375 MWhbezoekers 2.940 pers

- deponie cat. 2 met stortgasvalorisatie - zonnepanelenpark en natuurlijke waterzuivering- groencompostering, sorteercentrum grof vuil en hout- materialen- en biomassacentrum- laguneren onderwaterbodem- KGA- en AEEA-clustering, laad- en loskade voor schepen

- 16 containerparken- huis-aan-huis inzameling voor restafval, pmd, P&K- ophaling op afroep voor groen, asbestcement, grof vuil, puin, ophaling tuinafvalbakken - 300 glasbollen- reverse logistics

Imog Harelbeke

Imog Moen

Selectieveinzameling

Imog in cijfers

jaarlijks

De Intergemeentelijke Maatschappij voor Openbare Gezondheid in Zuid-West-Vlaanderen, kortweg Imog, zorgt voor de geïntegreerde huisvuilverwerking van ruim 232.000 inwoners uit: Anzegem, Avelgem, Deerlijk, Harelbeke, Kortrijk, Kruishoutem, Kuurne, Spiere-Helkijn, Wielsbeke, Waregem en Zwevegem.

Inleiding

- Hoofdkantoor- verbranding restafval met energierecuperatie- sorteercentrum pmd, P&K en plastics- KMO-containerpark, kenniscentrum C2

- warmtenetten- CNG-tankinstallatie

inwoners 232.29311 gemeenten 397 km2 medewerkers 149balanstotaal 52.058.403€ omzet 30.177.288€

verbranding restafval 65.126.622 kgsortering pmd 3.863.720 kgsortering Papier & Karton 15.667.460 kginzameling glas 8.620.659 kggroencompostering 29.139.306 kg

elektriciteitsproductie 35.375 MWhbezoekers 2.940 pers

- deponie cat. 2 met stortgasvalorisatie - zonnepanelenpark en natuurlijke waterzuivering- groencompostering, sorteercentrum grof vuil en hout- materialen- en biomassacentrum- laguneren onderwaterbodem- KGA- en AEEA-clustering, laad- en loskade voor schepen

- 16 containerparken- huis-aan-huis inzameling voor restafval, pmd, P&K- ophaling op afroep voor groen, asbestcement, grof vuil, puin, ophaling tuinafvalbakken - 300 glasbollen- reverse logistics

Imog Harelbeke

Imog Moen

Selectieveinzameling

Imog in cijfers

jaarlijks

Onze economie is voor het opwekken van energie sterk afhankelijk van fossiele brandstof-fen, met name van olie, aardgas en steenkool. Maar fossiele brandstoffen zijn steeds schaar-ser. Daarom kan naast steenkool, aardolie of aardgas ook gebruik gemaakt worden van hernieuwbare energiebronnen zoals zon, wind en water, maar ook biomassa en restafval.

Watt is elektriciteit

In 2013 kwam 29,70% van de geleverde elektriciteit in Vlaanderen uit hernieuwbare bronnen.

Het grootste aandeel van de groene stroomproductie is af-komstig uit biomassa 57,9%, restafval 8,8% en biogas 14,4%. Dit wordt verder aan-gevuld met windenergie 17%, zonne-energie 1,7% en water-kracht 0,2%.

restafval8,8% biomassa

57,9%

waterkracht0,2%

57,9

windenergie17%

zonne-energie 1,7%

biogas14,4%

Ook Imog draagt haar steentje bij. Het afval van 232.293 men-sen zorgt naast secundaire grondstoffen ook voor elektriciteit voor 65.000 mensen, waardoor we in eigen regio 25% van de huishoudelijke energiebehoefte in groene energie voorzien. Dat halen we uit de energierecuperatie van de verbrandingsinstal-latie, de productie van biomassa uit houtafval, de zonnepa-nelen op de stortplaats en de verbranding van biogas uit de stortplaats.

Groene stroom heeft in vergelijking met elektriciteit gewonnen uit andere energie-bronnen (fossiele brandstof-fen, kernbrandstof) vooral voordelen:

• het is ‘schoon’: geen of min-der uitstoot van vervuilende stoffen, weinig of geen afval,

• het is duurzaam: geen uit-putting van eindige energie-voorraden,

• het vermindert onze buiten-landse afhankelijkheid qua energiebevoorrading en

• het vergemakkelijkt de com-binatie met andere mense-lijke activiteiten in bebouwde omgeving door de klein-schalige, modulaire aard van sommige hernieuwbare energietechnieken

1. Verbrandingsinstallatie met energierecuperatie

Van afval tot WattNa de verbranding van het restafval worden de warme rookgassen, met een gemid-delde temperatuur van 950°C, uit de oven naar de ketel ge-bracht waar ze water opwar-men om stoom te genereren. Via een buizensysteem wordt de stoom in de turbine ge-stuwd die met een rotatie van 9437 toeren per minuut draait. In de aansluitende turbo-alternator - met een geïnstal-leerd elektrisch vermogen van 7,5MVA - wordt elektriciteit opgewekt. Vanuit de alternator wordt de elektriciteit via transfo’s rechtstreeks op het net gezet. Vervolgens wordt de stoom in een vacuümcondensor afgekoeld en gecondenseerd tot water om opnieuw in de gesloten kringloop te worden

Jaarlijks verbrandt Imog ruim 65 miljoen kg restafval - dat niet meer hergebruikt of gerecycleerd kan worden - in de verbrandingsinstallatie. Hierbij komt heel wat warmte vrij die niet onbenut wordt gelaten. Sinds 1987 rustte Imog de verbrandingsinstallatie uit met een energierecuperatie voor elektriciteitsproductie.

ingezet. Reinigingssystemen, isolatie en omkasting zorgen ook hier voor een optimaal rendement. Daarnaast wordt met de rookgassen uit de verbran-dingsinstallatie ook warmte gerecupeerd. Na de twee elektrofilters komen de rook-gassen in een warmtewis-selaar terecht waar de rest-warmte in de rookgassen olie opwarmt. Enerzijds warmt deze thermische olie lucht op

die kan aangewend worden voor de opwarming van de verbrandingslucht. Anderzijds wordt de warmte gerecupe-reerd voor de verwarming van de bedrijfsgebouwen. Energierecuperatie vraagt het nodige onderhoud en optima-lisering. Imog breidde recent haar installatie uit met een economiser, een grotere

stoomdrum en een revisie van de stoomturbine. Aan de totale ontwikkeling van de energie-recuperatie hangt een prijs-kaartje van € 11.158.100.

Concreet wordt uit 2 kg afval 1kWh elektriciteit geprodu-ceerd. Op jaarbasis betekent dit een productie van ruim 32 miljoen kilowatturen. Dat komt overeen met het jaarlijks ver-bruik van zo’n 30.000 mensen.

Groene stroomDoor het recupereren van de energie kan men een zekere valorisatie geven aan het restafval door de productie van elektriciteit. Die alter-natieve energie levert een grote brandstofbesparing op. Om evenveel energie te produceren in een gewone elektriciteitscentrale is maar liefst 22 miljoen kg steenkool per jaar nodig. Of uitgerekend zo’n 500 miljoen kg sinds de indienststelling van de instal-latie. (Calorische waarde steenkool: 30 MJ/kg, olie: 42 MJ/kg, afval: 9,3 MJ/kg). Bovendien raadt de Ladder van Lansink aan om verbran-ding mét energierecuperatie te verkiezen boven afvalver-branding tout court; wat de Vlarem-richtlijnen overigens niet meer tolereren.

Voor deze energierecuperatie heeft Imog van het VREG de toekenning bekomen van groenestroomcertificaten voor 47,78 % van de gepro-duceerde elektrische stroom. Zo is de afvalverbrandings-installatie een volwaardige biostoom-installatie met de best beschikbare technieken.

Ingebruikname: 1976

Capaciteit: 65.000 ton

Investering: € 35 mio.

Elektriciteitsproductie: 32 miljoen kWh

Technische fiche

Bio, wat?In de meest ruime zin bestaat biomassa uit levend of recent afgestorven biologisch ma-teriaal. Door het proces van fotosynthese is de energie van de zon in deze materialen opgeslagen onder de vorm van chemische verbindingen zoals glucose. Door het vrijmaken van deze suikers kan biomassa worden omgezet in energie. De meest bekende en ook vaakst gebruikte toepassing is de ver-branding van hout tot CO2.

Eind 2005 startte Imog op de site in Moen met de productie van biomassa, dat dient als brandstof om groene stroom op te wekken in elektriciteitscentrales. Op enkele jaren tijd slaagde Imog erin om het biomassa- en materialencentrum steeds verder uit te breiden met een jaarlijkse capaciteit van 30.000 tot 50.000 ton.

2. Biomassa- en materialencentrum

Op de Imog-site wordt hout in de sorteerinstallatie ontijzerd, verkleind en opgeschoond. Dit opgeschoonde hout dient niet alleen als grondstof voor de spaanderplaatindustrie, maar kan ook ingezet worden als energiebron. Deze brandstof voor her-nieuwbare energie is jaarlijks goed voor duizelingwekkende cijfers: 30.000 ton biomassa zorgt voor 42 miljoen kWh, groene stroom voor ruim 31.000 inwoners.

Biomassa wordt trouwens als een CO2-neutrale energiebron beschouwd. In tegenstelling tot de fossiele brandstoffen halen planten en bomen door groei en nieuwe aanplant evenveel CO2 uit de lucht als dat er bij verbranding weer vrijkomt: de CO2-kringloop is dus gesloten.

Maar niet alleen Imog draagt haar steentje bij in het bio-massaverhaal. In Vlaanderen is het de grootste bron van groene stroom. In 2008 werd 1.581 miljoen kWh van de totale 1.949 mil-joen kWh groene elektriciteit uit biomassa opgewekt. Goed om ongeveer 450.000 gezin-nen van stroom te voorzien.

(bron: ODE Vlaanderen)

De fiets en de stoomketelDe energie uit biomassa wordt via een verbrandingsproces (o.a. roosteroven, wervelbed) omgezet in warmte, die wordt gebruikt voor elektriciteitsop-wekking in een stoomturbine – net zoals in de verbran-dingsinstallatie. De warmte wordt gebruikt om water om te zetten in stoom, die door een turbine wordt gestuwd. Een motor of turbo-alternator zet de roterende beweging om in elektriciteit. Wat trouwens heel goed te vergelijken is met bijvoorbeeld de beweging van het fietswiel die de dynamo aandrijft om het fietslicht te doen branden. Op de fiets be-tekent dit dat je meer elektrici-teit opwekt als je dynamo een sterkere magneet of een spoel met meer windingen bevat, of als je harder gaat trappen.

Ingebruikname: 2005

Capaciteit: 30.000 ton

Investering: € 5 mio.

Elektriciteitsproductie: brandstof voor 42 miljoen kWh

Technische fiche

Maandelijks levert de PV-installatie gemiddeld 73.200 kWh. Tijdens werkdagen wordt dat aangewend voor eigen gebruik, in het weekend wordt de opgewekte elektri-citeit op het net geplaatst. In het kader van de dertigjarige nazorg voor de stortplaats, zal er in de toekomst zo’n tien hectare worden volgeplant met zonnepanelen, goed voor 32.000 stuks en de energie-

Sinds april 2009 wekt Imog groene stroom op met behulp van fotovoltaïsche cellen. Nu sieren al 4132 zonnepanelen het dak van onze sites in Harelbeke en Moen en een deel van de afgewerkte stortplaats in Moen. Omgerekend een geïnstalleerd vermogen van 878,42 kWp, wat overeenstemt met de energieproductie voor 250 gezinnen.

3. Fotovoltaïsche cellen

productie voor 1500 gezin-nen. Hiermee kiest Imog dus resoluut voor hernieuwbare energie.

Van zonnestralen tot stroomStilaan verschijnen op heel veel daken duurzame ener-giebronnen en ook Imog stapt mee op de trein van de zonne-energie. De zonnepanelen met zon-necellen – zoals die op de site in Moen – bestaan uit twee lagen silicium met een

positieve en negatieve lading. De fotonen van het invallende licht zetten elektronen in het silicium vrij en dat brengt een elektrische stroom op gang. Deze monokristallijne zon-necellen zijn visueel ook goed te herkennen. Door de productie in een cilinder kan je altijd witte plekjes tussen de verschillende cellen waar-nemen.

zonlicht

stroom

Silicoontype N

Silicoontype P

verbinding

lading

photonselectronen flow

“hole” flow

Eerste ingebruikname: 2009

Investering: ca € 2 mio.

Elektriciteitsproductie: bijna 1 mio kwh

Technische fiche

Het biogas wordt verzameld in collectoren, waar een afwa-tering gebeurt. Het stortgas ondergaat een zuiverings-fase via koolstoffilters. Zwavel en siloxanen (silicium-oxide verbindingen) zijn schadelijk voor de motor en worden uit het gas gefilterd. Het gereinigde gas wordt in de gasmotor verbrand, waar-bij elektriciteit geproduceerd wordt. Deze elektriciteit be-landt via een transformator op het openbare elektriciteitsnet. Een deel van de elektriciteits-productie wordt ingezet voor eigen gebruik.De warmte die vrijkomt bij de verbranding (van motor en uitlaat) wordt via een warm-tewisselaar verdeeld naar onze gebouwen voor centrale verwarming en sanitair warm water.

In het afval is nog een deel organisch materiaal aanwezig. Binnenin de stortplaats ontstaat een zuurstof-arme omge-ving waar dit organisch materiaal kan omgezet worden tot biogas: een energierijk mengsel van methaangas (CH4), waterdampgas en CO2. De stortplaats wordt zo een bio-reactor.

4. Stortplaats wordt bioreactor

Ingebruikname: 2013

Investering: ca. 2,3 mio. €

Geraamde elektriciteitspro-ductie: 5 mio. kWhel

Technische fiche

Na een proefperiode van ca. 5 maanden, werd gekozen voor een stortgasmotor van 600 kWe (ca 80.000 draai-uren). Als na verloop van tijd het stortgasvolume vermin-dert, wordt de motor vervan-gen door 400 kWe-motor tot 120.000 draaiuren. Een berekening leert dat hiermee 5 miljoen kWhel kan worden geproduceerd, wat het elektriciteitsverbruik is van zo’n 1.500 gezinnen en een besparing van een CO2eq van ca 23.500 ton (waarvan een kleine 21.000 ton door het capteren van CH4 en het omzetten naar CO2 en 2.500 ton door het maken van groene elektri-citeit).

WarmtenetUit het verbrandingsproces wordt energie gerecupereerd door middel van elektriciteits-productie. De restwarmte wordt o.a. gebruikt voor de voorverwarming van de secundaire lucht die nodig is in de installatie en de eigen ver-warming van de bedrijfsgebou-wen. Uit testen blijkt dat er nog steeds voldoende restwarmte is die voor andere toepassin-gen kan worden gebruikt.

Imog levert vandaag warmte aan buurbedrijf Nerva, een producent van voorgespannen betongewelven. Nerva heeft zes dagen op zeven een tem-peratuur van 60° nodig voor het industriële proces.Maar Imog kan nog verder gaan. In Kuurne en Harelbeke staan nieuwbouwprojecten op stapel waar eventueel voor warmtenetten kan worden

Ook intern streeft Imog naar duurzaam en maatschappelijk verantwoord ondernemen. Met de coördinator duurzaam-heid op kop scharen de directie en het personeel zich resoluut achter duurzame projecten.

5. Imog produceert groene warmte

geopteerd. Imog kan de restwarmte tot aan de eigen perceelgrenzen brengen. Overleg met de netbeheer-ders is nodig om bijkomende stappen te overwegen. Zo kan Imog groeien van pro-ducent van elektriciteit tot producent van warmte als energierecuperatiebron.

Ingebruikname: 2013

Investering: ca. €200.000

Geraamde productie: equivalent van 130.000 L lichte stookolie

Warmtenet Nerva

Aardgas voor voertuigen heet ‘CNG’ of ‘Compressed Natural Gas’. Het is aardgas dat onder een druk van 200 à 300 bar is gebracht en wordt opgeslagen in gasflessen in de vloer van de auto.

6. CNG - Compressed Natural Gas Energiemobiel

Met de energiemobiel trekt Imog sinds 2010 door het Zuid-West-Vlaamse land-schap. Deze gebruiksvrien-delijke en vooral educatief rijdende energie-bib biedt een waaier aan kennis en is uitgerust met folders rond energiebesparings-maatregelen en praktische proeven, …

Rijden op CNG biedt heel wat voordelen. Het is veilig, goedkoper, 30% stiller dan rijden op diesel en het leidt tot minder slijtage omdat er minder verbrandingsresidu’s zijn. Daarnaast stoten CNG-voertuigen tot 28% minder CO2 uit dan voertui-gen op benzine of diesel en boven-dien produceert rijden op CNG 95% minder fijn stof en NOX.

De bouw van deze installatie past in het concept rond het verminderen van de uitstoot bij de huis-aan-huis inzameling van afval. De eigen vloot (35 vrachtwagens en een 10-tal per-sonenwagens) kan op termijn wor-den omgevormd tot CNG-wagen en ook de huis-aan-huis inzameling van restafval, PMD en Papier & Karton, kan zo worden georganiseerd zodat Imog zijn ecologische voetafdruk drastisch verkleint.

moiT. 056 71 61 17F. 056 71 09 85www.imog.be

Imog HarelbekeKortrijksesteenweg 2648530 Harelbeke

Imog MoenSt-Pietersbruglaan 18552 Moen

Vers

ie ja

n 20

16