Iedereen in de KopGroep!

Beleidsplan

KopGroep Bibliotheken

2017-2020KopGroep Bibliotheken

2

3

Inhoud

Voorwoord 5

1 Iedereen in de KopGroep 6

2 Ontwikkelingen 7

3 Strategie 10

4 Lijn 1: Geef jeugd de toekomst 13

5 Lijn 2: Basisvaardigheden 16

6 Lijn 3: Fysieke en digitale bibliotheek 2.0 18

7 Organisatie en financiën 20

Bijlage A 22

Bijlage B 23

Colofon 24

4

5

Voorwoord De afgelopen beleidsperiode heeft KopGroep Bibliotheken een roerige tijd doorgemaakt. Er werden voorbereidingen getroffen voor een nieuwe centrale bibliotheek in Den Helder. Daarnaast kregen we in Hollands Kroon en Schagen te maken met beperkte financiële kaders. Deze ontwikkelingen verlangen een ander beleid. Tegelijkertijd vraagt de maatschappij om een bibliotheek die zich in snel tempo transformeert van uitleenbibliotheek naar een moderne bibliotheek 2.0. Van klassieke uitleenfunctie naar een maatschappelijke en educatieve bibliotheek. Een plek voor ontmoeting, informatie, verdieping en uitwisseling.

Als waarnemend directeur ben ik blij dat dit beleidsplan er ligt. We gaan een nieuwe fase in. Bijeenkomsten met de portefeuillehouders in onze vier gemeenten hebben opgeleverd dat we wensen, verwachtingen en mogelijkheden met elkaar hebben afgestemd. KopGroep Bibliotheken gaat een andere koers varen. Mark Deckers heeft als strategisch adviseur een belangrijke bijdrage geleverd bij de ondersteuning van dit traject en de totstandkoming van het plan dat u nu in handen heeft.

‘Geef jeugd de toekomst’ is een belangrijk doel dat breed wordt gedragen. Onze afdeling educatie is met behulp van coaching en training goed voorbereid om dit te bereiken. We maken de omslag van aanbodgericht naar vraaggericht werken en zijn beter zichtbaar op de scholen.

Recente cijfers wijzen erop dat het voorkomen en bestrijden van laaggeletterdheid actueler is dan ooit: ‘basisvaardigheden’ vormen een tweede doel voor de komende vier jaar. Zonder uit het oog te verliezen dat ons derde doel: de ‘fysieke en digitale bibliotheek 2.0’ een belangrijk onderdeel is van het nieuwe beleid.

In dit plan hebben we onze strategische lijnen voor de komende vier jaar in kaart gebracht. We zijn blij met het resultaat, maar horen ook graag uw opmerkingen en commentaar. Samen met alle belanghebbenden werken we hard aan een bibliotheek die goed is voorbereid op de toekomst!

Jacinta Krimp, waarnemend directeur

6

Bibliotheken zijn al decennia lang van vaste waarde in de samenleving. Veelal opgericht begin 20e eeuw met de gedachte van volksverheffing. Industriëlen, kerkgenootschappen en de maatschappijen tot Nut van het Algemeen investeerden op deze manier in de samenleving. In de loop van de 20ste eeuw ontwikkelden openbare bibliotheken zich tot professionele organisaties.

Waar een bibliotheek tijden lang equivalent was aan het lenen van boeken, zien we de afgelopen jaren een stevige transitie. Nieuwe waarden komen de bibliotheek binnen: waarden die gericht zijn op ondersteuning van participerende burgers. Met nog steeds taal- en leesbevordering hoog in het vaandel. De lokale verankering speelt een belangrijke rol. Een goed voorbeeld is de totstandkoming van School 7 in Den Helder: drie partijen die onder één dak zitten. De bibliotheek, de volksuniversiteit en de historische vereniging die gezamenlijk activiteiten ontwikkelen en de ‘huiskamer van de stad’ zijn geworden.

De bibliotheek transformeert tot kenniswerkplaats van en voor participerende burgers. Wie mee wil doen in deze samenleving kan altijd terecht bij de bibliotheek. Van basisvaardigheden als lezen en schrijven tot een programma voor een leven lang leren. Investeren in je eigen vaardigheden is investeren in de toekomst. Kop-Groep Bibliotheken wil daar de komende jaren sterk op inzetten.

1 Iedereen in de KopGroep!

7

2 Ontwikkelingen Participatiemaatschappij en de nieuwe rol van lokale overheidDe verzorgingsstaat verandert in een participatie- samenleving. De drie decentralisaties in het sociaal domein per 1 januari 2015 onderstrepen dit en zijn op gemeente- en wijkniveau geïmplementeerd.

De bankencrisis, die flinke negatieve gevolgen had voor het gemeentefonds, heeft het proces waarin burgers zelf aan zet zijn versneld. Hoewel onze leefomgeving steeds globaler wordt, acteren we steeds vaker lokaal. Juist omdat op lokale schaal andere oplossingen mogelijk zijn. Burgerinitiatief ondergaat een herwaardering. En klein wordt het nieuwe groot.

NetwerksamenlevingEr liggen pittige opgaven in de Kop van Noord-Holland. Met name Den Helder en Texel zullen de komende decennia vergrijzen en krimpen. Voor omliggende gemeenten geldt dat zij (nog) geen krimp kennen en dat vergroening en vergrijzing vooralsnog in balans zijn. Ook is er sprake van veel dorpskernen, dus is het een uitdaging om met de beschikbare budgetten leefbaarheid te borgen.

En hoewel Nederland voorzichtig uit de crisis krabbelt staan budgetten nog steeds onder druk. Er is weinig financiële speelruimte. Alle reden om samenwerking en co-creatie met burgers te gebruiken als katalysator voor veranderingen. De netwerksamenleving zal meer ruimte krijgen.

8

Kennissamenleving De genoemde ontwikkelingen doen een beroep op de zelfredzaamheid van burgers. Een deel van onze inwoners kan hier wel wat hulp bij gebruiken. Lang niet iedereen kan bijvoorbeeld goed omgaan met de digitale ontwikkelingen.

1 op 9 Nederlanders is laaggeletterd, waarvan 1 op de 5 ouderen en op 1 op de 4 langdurig werklozen. Het is niet alleen een probleem van vorige generaties, want maar liefst 14% van onze 15-jarigen is laaggeletterd. Zo’n 3 à 4 miljoen Nederlanders kan niet goed omgaan met een pc of tablet en de helft van alle mensen die belastingaangifte doet, laat zich daarbij helpen.

Het is dan ook niet vreemd dat scholen extra inzet plegen op taalonderwijs. Bij volwassenen doen vluchtelingen en statushouders een extra beroep op de capaciteit om Nederlands te leren.

Digitale samenleving In 2010 werd de eerste iPad geïntroduceerd. En in 2015 heeft meer dan 70% van alle huishoudens een tablet. WiFi is voor velen een basisvoorziening geworden. We staan in verbinding met de hele wereld en informatie laat zich sneller delen dan ooit.

In onze digitale samenleving is het een basisvoorwaar-de voor ons bestaan geworden om goed te kunnen omgaan met alle informatie. Met ’21st century skills’ als creativiteit, innovatie en mediawijsheid gaan wij de toekomst in. Docenten op YouTube die goed uitleggen, worden kijkcijferhits. En bibliotheken kennen naast hun gedrukte boeken tegenwoordig ook een flink aanbod aan e-books.

9

ONTWIKKELINGEN

VISIE

Een leven lang leren!We dagen iedereen uit zich te ontwikkelen, mee te doen in de maatschappij, anderen te

ontmoeten, cultuur te beleven en kennis op te doen.

digitaliseringtaalontwikkeling jeugd

participatiesociaal domein

belevinglaaggeletterdheid

e-overheid

vluchtelingenleven lang leren

netwerkmaatschappijburgerinitiatief

Partner in zelfredzaamheid

Basisvaardigheden Modernspreidingsbeleid

Fysieke en digitale bibliotheek 2.0

Geef jeugd de toekomst

Partner voor het onderwijs in lezen en

mediawijsheid

10

3 STRATEGIE

De maatschappij verandert, de bibliotheek verandert meeDe veranderende maatschappij vraagt om een veranderende bibliotheek. Maar wel een bibliotheek die blijft werken vanuit een eigen visie. In die visie staat centraal dat mensen zichzelf blijven ontwikkelen door kennis op te doen, door cultuur te beleven of door anderen te ontmoeten. Voor de komende periode is samen met de gemeenten Den Helder, Texel, Schagen en Hollands Kroon gekozen voor drie strategische lijnen: 1. Geef jeugd de toekomst2. Basisvaardigheden en de 3. Fysieke en digitale bibliotheek 2.0

Strategische doelstellingenOp het geheel van strategische lijnen zijn forse ambities afgesproken. Als kerndoel geldt dat de bibliotheek zich in de komende jaren versterkt als netwerkpartner. En die samen met veel verschillende partijen én samen met burgers invulling geeft aan de maatschappelijke vraag om burgers te laten deelnemen aan de samenleving. Ook hier is samen met de gemeenten gezocht naar goede onderliggende afspraken.

Op pagina 12 staan de doelen voor de vier gemeenten gezamenlijk. Bijlage B geeft een uitsplitsing per gemeente van inspannings- en resultaatverplichtingen.

11

STRATEGISCHE LIJNEN

Geef jeugd de toekomst

Partner voor het onderwijs

op het gebied van lees-

bevordering, leesplezier,

informatievaardigheden en

mediawijsheid

Voorkomen van laag-

geletterdheid en digibetisme

op jonge leeftijd

Structureel samenwerken

In co-financiering met VVE

en onderwijs

Leeseducatie als onderdeel

van cultuureducatie

Mee (blijven) doen aan de

samenleving met extra

aandacht voor laaggeletter-

den en ouderen Realiseren van een Taalhuis:

Netwerk van partners en

burgers die ondersteuning

bieden rond taal

Mogelijke uitbouw met

partners rond de thema’s

financiën, opvoeding en

gezondheid

Programma’s voor digitale

vaardigheden

Modern spreidingsbeleid in

gedifferentieerde vorm Werkplaats van de

samenleving

Bij voorkeur met partners

Prettige openbare

verblijfplaats

Differentiatie in activiteiten

Podium voor culturele

activiteiten

Programma’s in co-productie

met instellingen en in

co-creatie met burgers

Afgestemde fysieke en

digitale collectie

BasisvaardighedenFysieke en digitale

bibliotheek 2.0

De strategische lijnen zijn onderling verbonden en versterken elkaar. Nieuwe servicepunten verbinden we graag aan scholen. Trainingen en basisvaardigheden doen we in de fysieke bibliotheek.

12

Geef jeugd de toekomst

12.600 kinderen nemen

via 79 scholen deel aan de

Bibliotheek op School (dBos)

Verdubbeling deelname

BoekStart in de Kinder-

opvang Den Helder en Texel

VVE-programma in Den Helder

Pakket op maat voor

voortgezet onderwijs voor

Texel en Den Helder

Taalhuis

100% van de cursisten van

taalaanbieders maakt kennis

met de bibliotheek

80 vrijwillige maatjes

Programma’s rond digitale

vaardigheden zoals

Digisterker, Klik & Tik en

oefenen.nl

Basisvaardigheden

KERNDOEL 2019

PROGRAMMADOELEN

De bibliotheek is een netwerkpartner die samen met veel verschillende partijen invulling geeft aan de vraag om burgers goed te laten deelnemen aan de samenleving!

17 vestigingen conform

schillenmodel

6 nieuwe servicepunten

704.500 bezoekers

1.015.000 uitleningen

101.500 uitleningen e-books

42.750 leden

Samenwerking met partners

Ruimte om te investeren

in de ‘werkplaats van de

samenleving’

Fysieke en digitale bibliotheek 2.0

13

De laaggeletterden van de toekomst zitten vandaag op school. 14% van de 15-jarigen geeft aan moeite te hebben met lezen. Het is niet voor niets dat het onderwijs in de volle breedte extra aandacht besteedt aan taalontwikkeling. KopGroep Bibliotheken ondersteunt scholen daarbij met materialen en advies op maat.

4 LIJN 1: GEEF JEUGD DE TOEKOMST

Doorgaande lijnWij gaan in onze dienstverlening uit van een doorgaande lijn van 0-12 of 0-18 jaar. In overleg met de gemeenten wordt daar structureel maar gedifferentieerd invulling aan gegeven.

We willen taalachterstanden op jonge leeftijd tegengaan en kinderen laten opgroeien tot informatievaardige en mediawijze volwassenen. Dat doen we uiteraard niet alleen. Er is een ketenverantwoordelijkheid waarbij ouders, onderwijs, gemeenten, bibliotheek en andere partijen elkaar de hand geven en hier samen invulling aan geven.

14

een goede taalontwikkeling. In de bibliotheken zijn veel materialen voor jonge kinderen beschikbaar. Uiteraard is het de bedoeling om zoveel mogelijk ouders en kinderen lid te laten worden van de bibliotheek.

Dit programma wordt in de komende periode gecontinueerd.

BoekStart in de kinderopvangDit is een extra pakket dat wordt ingezet in de gemeenten Den Helder en Texel. Naast een directe benadering van ouders kan de bibliotheek ook in de kinderopvang veel betekenen. In dit programma worden medewerkers van de kinderopvang getraind in het gebruik van en kennis over speciale materialen voor peuters en kleuters. Ook geven bibliotheekmedewerkershierover ouderavonden.

De kinderopvang krijgt verder een speciale BoekStarthoek met een eigen collectie, zodat kinderen ook daar goede taalmaterialen hebben. Verder is er een pakket aan promotiematerialen voor ouders beschikbaar.

Bibliotheken werken provinciaal en landelijk samen en hebben verschillende lijnen ontwikkeld:• BoekStart: voor de allerjongsten, gericht op ouders

via consultatiebureaus en op kinderen via de kinderopvang

• Bibliotheek op School PO: gericht op het maken van ‘leeskilometers’, leesplezier en leeseducatie als onderdeel van cultuureducatie, ondersteund met schoolcollecties

• Bibliotheek op School VO: gericht op behoud van leesplezier, aangevuld met informatievaardigheden en mediawijsheid

KopGroep Bibliotheken maakt gebruik van deze landelijke en provinciale innovaties!

BoekStartIn alle gemeenten wordt gewerkt met BoekStart. Dit is een stimuleringsprogramma voor ouders met pasgeboren baby’s. Ouders krijgen drie maanden na de geboorte een brief waarmee ze een BoekStartkoffertje kunnen ophalen in de bibliotheek. Zo worden ouders vroegtijdig gewezen op het belang van voorlezen en

BIEB

BIEB

BIEB

TOTAAL

EXTRA

PAS +

• Klasse!Pas

• Netwerk leescoördinatoren

• Nieuwsbrief

• Adviesgesprek

• Doelen en jaarprogramma in samenwerking met de leescoördinator

• Voor elke groep: een leesbevorderingsactiviteit of

activiteit rond informatievaardigheid

• 10 uur per 100 leerlingen voor ondersteuning door bibliotheekconsulent

SCHOOLCOLLECTIE

School leent collectie

van 3 boeken per leerling

of themacollecties

op aanvraag.

SCHOOLCOLLECTIE

School leent collectie

van 3 boeken per leerling

of themacollecties

op aanvraag.

Leerkrachten lenen met hun Klasse!Pas in de bibliotheek

(maximaal 35 materialen voor 6 weken).

De prijzen zijn exclusief BTW

EXTRA SCHOOLCOLLECTIE

School leent

collectie van 5 boeken

per leerling.

EXTRA SCHOOLCOLLECTIE

School leent

collectie van 5 boeken

per leerling.

• Klasse!Pas

• Netwerk leescoördinatoren

• Nieuwsbrief

• Adviesgesprek

• Doelen en jaarprogramma in samenwerking met de leescoördinator

• Voor elke groep: een leesbevorderingsactiviteit of

activiteit rond informatievaardigheid

• Klasse!Pas

• Netwerk leescoördinatoren

• Nieuwsbrief

• Adviesgesprek

COLLECTIE

€ 5,00 per leerling € 4,50 per leerling

€ 4,50 per leerling€ 4,00 per leerling

€ 1,50 per leerling

Doe de Bieb op School Modules

COLLECTIE

COLLECTIE

inclusief

inclusief

15

Een grote wens van het onderwijs was om meer boekencollecties op de scholen te krijgen. In de komende jaren willen we op deze manier met 90% van de basisscholen gaan samenwerken.

Dit vergt een aanzienlijke investering in schoolcollecties en bibliotheekconsulenten. Een majeure opgave waarin we samen met de gemeenten hebben gekeken naar de financiering hiervan. Deze opzet is alleen mogelijk door in de komende beleidsperiode te stoppen met de huidige jeugdbussen en deze te vervangen door schoolbibliotheken. Het ambitieniveau en tempo worden verder bepaald door de mate van samenwerking met onderwijs(koepels).

Bibliotheek op School VOOpgroeien houdt niet op bij de basisschool. Taalvaardigheden moeten onderhouden worden en media- en informatievaardigheden worden steeds belangrijker. De komende beleidsperiode wil KopGroep Bibliotheken samen met een aantal scholen voor Voortgezet Onderwijs onderzoeken of er een verdere samenwerking kan worden ontwikkeld in de lijn van het basisonderwijs. Denk bijvoorbeeld aan speciale leesprogramma’s in het VMBO, waar in het praktijkonderwijs 50% van de leerlingen laaggeletterd is. Maar ook bij HAVO/VWO zijn landelijk al goede voorbeelden bekend van programma’s rondom informatievaardigheden en mediawijsheid.

De ambitie is om in twee gemeenten aan het eind van de beleidsperiode een overeenkomst te hebben voor een pakket aan dienstverlening.

VVE-programma Den HelderVanuit de VVE-middelen investeert de gemeente Den Helder naast bovengenoemde twee programma’s nog in een aanvullend samenhangend programma voor de jongste kinderen. Dit is gericht op taalontwikkeling en mediawijsheid en omvat onder andere een boeken-project voor ouders en peuters, voorlezen in de kinder-opvang, vertelkastjes en ondersteuning bij het gebruik van tablets en digitale media in de kinderopvang.

Bibliotheek op School POVoor het basisonderwijs wordt ingezet op de Bibliotheek op School. Dit is een programma waar landelijk al meer dan 40% van de basisscholen aan mee doet. En dit terwijl het programma nog maar enige jaren loopt. Bibliotheek op School zet in op bibliotheekconsulenten op school en een passende collectie die op verschillende manieren kan worden ingevuld.

KopGroep Bibliotheken maakt de overgang van aanbodgericht naar vraaggericht werken. In afstemming met het onderwijs zijn een drietal modules samengesteld.

16

5 LIJN 2: BASISVAARDIGHEDEN

Meedoen in de samenleving vraagt van burgers een aantal basisvaardigheden, zoals: lezen, schrijven, kunnen zoeken op internet en omgaan met je DigiD.

Niet iedereen kan dat zelfstandig. Er zijn veel mensen en partijen die daarbij willen helpen en de bibliotheek kan ‘de spin in het web’ zijn. Niet door zelf alle cursussen te geven of formulieren in te vullen. Maar door partners en burgers te verbinden om gezamenlijk hulp te bieden in deze snel veranderende samenleving. Geen dubbel werk, wel dubbel resultaat door samenwerking.

KopGroep Bibliotheken zet in op drie lijnen: taalvaardig, digivaardig en speciale aandacht voor ouderen. De bibliotheek ziet een specifieke rol voor zichzelf als regisseur in de opzet van taalhuizen, binnen het bondgenootschap Geletterdheid en bij het organiseren van diverse cursussen.

17

Door groeiende samenwerking met maatschappelijke partners en burgers moet het mogelijk zijn om dat aanbod te verbreden en te versterken. De bibliotheek biedt haar ruimte aan voor deze activiteiten en wil op die manier initiatieven verbinden en beter zichtbaar maken.

Taalvaardig Digivaardig Ouderen

De bibliotheek zorgt voor regie en uitvoering in het bondgenootschap Geletterd-heid en is een prettige plek voor nonformeel leren.

Taalhuizen Taalmaatjes Formulierenbrigade voor

mensen die ondersteuning nodig hebben

Ondersteuning AZC

Samenwerking met burgers, UWV, ROC, AZC, Vluchtelingenwerk, IVC, Wonen Plus Welzijn en De Wering, de Belastingdienst, Sociale Wijkteams, Sociale Diensten, Zorginstellingen.

De bibliotheek is hét ondersteuningspunt voor de digitale overheid. De biblio-theek organiseert dit samen met betrokken burgers en samenwerkingspartners.

Cursus Klik & Tik voor eerste stapjes op het internet

Cursussen Digisterker ‘Omgaan met DigiD en digitale overheid’

Internetcursussen Tabletcafé’s

De bibliotheek ondersteunt nonformeel maatschappelijke participatie.

Groot-letter-boeken, luister-boeken en audiolezen

Leestafel Internetcursussen

en tabletcafé Spreekuren van partijen

als Wonen Plus Welzijn, Visio en Sociale Wijkteams

Nabijheid door servicepunten Bibliotheek aan Huis

Voor ouderen geldt dat een prettig aanbod van ‘klassieke bibliotheekdiensten’, waar mogelijk gecombineerd met de ontmoetingsfunctie. Ook hier geldt dat samenwerking met partners tot meerwaarde leidt.

18

Veranderende functie van vestigingenHet spreidingsbeleid van de bibliotheek verandert mee met de veranderingen in de samenleving. Vestigingen zijn steeds minder het distributiepunt van boeken, maar steeds meer de huiskamer van de participatiesamen-leving. Fysieke nabijheid is zowel voor de bibliotheek als voor de gemeente belangrijk, maar de vorm waarin dat gebeurt kan per gemeente verschillen. Er ontstaat een gedifferentieerd model van simpele maar praktische servicepunten tot prachtige vestigingen zoals School 7 in Den Helder. In de bijlage laten we middels een ‘schillenmodel’ (bijlage A) zien waar in de komende beleidsperiode een bibliotheek aanwezig is.

Ruime openingstijden zijn van vitaal belang. Dit doen we door zoveel mogelijk met samenwerkingspartners openstelling te realiseren.

6 LIJN 3: FYSIEKE EN DIGITALE BIBLIOTHEEK 2.0

19

Niet minder maar meerDe komende periode zal KopGroep Bibliotheken niet op minder, maar juist op veel meer plekken aanwezig zijn. Deels komt dat door Bibliotheek op School, maar ook het netwerk van servicepunten wordt uitgebreid. Door verwerving van provinciale investeringssubsidie en lage exploitatiekosten is het mogelijk in deze beleidsperiode zes extra servicepunten te openen. Ook hierover is de bibliotheek in gesprek met het onderwijs. Daarmee blijft KopGroep Bibliotheken in alle gemeenten dicht bij de burgers.

Leven lang lerenIets leren doen we allang niet meer alleen uit een studieboek: we leren van elkaar, we leren via YouTube en we bezoeken activiteiten. Leren is steeds vaker beleven. Een goed activiteitenaanbod, passend bij de grootte van de vestigingen is dan ook belangrijk. Ook hier geldt dat we graag gebruik maken van de talenten en kwaliteiten die in de samenleving aanwezig zijn. Zo ontstaat een mix van professioneel aanbod en activiteiten die georganiseerd worden via burgerparticipatie.

Digitale bibliotheekDe afgelopen jaren hebben de openbare bibliotheken in Nederland stap voor stap een betere positie gekregen in de digitale omgeving. In 2016 waren er ruim 12.000 e-booktitels beschikbaar voor bibliotheekleden. Deze e-books worden landelijk gefinancierd en zijn beschik-baar voor alle bibliotheken die deel uitmaken van het stelsel openbare bibliotheken. De VakantieBieb is in

vakantieperiodes gratis beschikbaar met een beperkte hoeveelheid titels. Ongeveer 4 à 5 % van alle uitleningen (inclusief de VakantieBieb) is thans een e-book. Daarmee lopen bibliotheken in de pas met de ontwikkelingen bij boekhandels.

Ook in de komende beleidsperiode zal KopGroep Bibliotheken het digitaal lezen ondersteunen en verder promoten. Digitaal lezen vervangt voor een deel het lezen van een fysiek exemplaar. De bibliotheek anticipeert daarop in haar collectievorming.

20

7 ORGANISATIE EN FINANCIËNOrganisatorischDe ingeslagen weg -met nieuwe rollen voor de bibliotheek- is een wenkend perspectief voor de samenleving. Het vraagt een behoorlijke transitie van KopGroep Bibliotheken. Van ‘instituut’ bibliotheek naar ‘netwerkorganisatie’. Het werken met samenwerkingspartners wordt ook de komende jaren nog verder uitgebouwd. Na jaren van professionalisering in de bibliotheekbranche, gaat gezocht worden naar herwaardering van burgerkracht. Het werk in de bibliotheek wordt meer divers.

21

Traditionele gebruikersinkomsten zullen licht dalen. De bibliotheek verandert langzaam van ‘iets waar men lid van is’ naar ‘iets waar men een bijdrage aan levert’.

De grootste investeringen worden de komende periode gedaan op basisscholen in elke gemeente. Er worden collecties opgebouwd en er komen bibliotheekconsulenten op elke school. De financiering hiervan moet grotendeels komen uit vrijvallende exploitatiemiddelen door te stoppen met de jeugdbussen.

Op schoolniveau wordt een jaarprogramma voor leesbevordering opgesteld, in nauwe samenwerking met de leerkrachten. Vraaggericht in plaats van aanbodgericht. De bibliotheekconsulent vervult hierbij een belangrijke rol. Net als in voorafgaande jaren betalen scholen een financiële bijdrage voor de uitvoering van programma’s .

Gezocht wordt naar incidentele projectsubsidies die passen bij ambities van gemeenten. Denk dan bijvoorbeeld aan afstemming rond het sociaal domein of ambities rond de Bibliotheek op School.

Het aantal bibliotheekconsulenten op basisscholen zal flink toenemen. Maar ook voor de medewerkers in de vestigingen wordt meer gevraagd: meer programma’s in de bibliotheek, meer partners, samenwerken met burgers en meer digitale vaardigheden. Voor beide is een uitgebreid scholingsprogramma ingericht.

FinancieelDe financiële marges zijn uiterst smal. Voor gemeenten en voor bibliotheken. De transitie, zoals in dit beleidsplan wordt aangegeven, gaat uit van een financiële meerjarenafspraak per gemeente. Voor de meeste gemeenten geldt dat het budget bekend is.

Op basis van subsidiebedragen en de afgesproken prestaties per gemeente wordt een meerjarenafspraak gemaakt. Op hoofdlijnen is hier overeenstemming over. Uiteraard moeten nog afspraken gemaakt worden over de nadere uitwerking per gemeente en het tempo van verandering.

Burgerkracht en samenwerking in de ruimste zin van het woord, zijn de middelen die optimaal ingezet moeten worden om nieuw beleid mogelijk te maken. Ze zijn vaak niet te vinden op de begroting maar zijn onmisbaar in de financiële houdbaarheid voor het komende beleid.

22

Hol

land

s K

roon

Anna

Pau

low

naHi

ppol

ytus

hoef

Nied

orp

Mid

denm

eer

Wier

inge

rwaa

rdW

ierin

gerw

erf

Scha

gen

Scha

gen

Tuitje

nhor

n

‘t Za

ndCa

llant

soog

Pette

nW

aarla

nd

Texe

l

Texe

l

Den

Hel

der

Schi

l 5: D

igita

le B

iblio

thee

kE-

book

s, e

duca

tieve

pro

gram

ma’s

, dig

itale

cont

ent,

rese

rver

en in

cat

alogu

s en

oph

alen

in v

estig

ing

van

keuz

e.

Scho

ol 7

De S

choo

ten

Zes

nieu

we

serv

icepu

nten

nog

nad

er te

bep

alen

Nieu

wDe

n He

lder

Julia

nado

rp

Inho

ud

Vee

l ver

blijfs

mog

elijkh

eden

Voo

rnam

elijk

prof

essio

neel

pers

onee

l P

rofe

ssio

nele

prog

ram

mer

ing

in m

ix m

et

bu

rger

prog

ram

mer

ing

Ver

blijfs

mog

elijkh

eden

Mix

van

prof

essio

neel

pers

onee

l en

vrijw

illige

rs B

urge

rpro

gram

mer

ing

en a

f en

toe

prof

essio

nele

prog

ram

mer

ing

Bep

erkt

e ve

rblijf

smog

elijkh

eden

Vrijw

illige

rs m

et o

nder

steu

ning

van

pro

fess

ione

el pe

rson

eel

Bur

gerp

rogr

amm

erin

g

Afg

este

md

op d

oelg

roep

en,

bi

jvoor

beeld

vol

was

sene

n / j

eugd

/ br

eng-

haal

Bep

erkt

e fu

nctio

nalite

it M

ix va

n on

bem

and

en v

rijwilli

gers

Schi

l 1:

Stad

s- e

nei

land

sves

tigin

g

Schi

l 2:

Kle

ine

stad

/wijk

Schi

l 3:

Dor

p

Schi

l 4:

Serv

icep

unte

n

A BIJLAGE A: SPREIDINGSBELEID KOPGROEP BIBLIOTHEKEN

23

B BIJLAGE B: PRESTATIEOVERZICHT PER GEMEENTE

Lijn

1:

Gee

f jeu

gd

de to

ekom

st

Lijn

2:

Basi

svaa

rdig

hede

n

Lijn

3:

Bibl

ioth

eek

2.0

Hol

land

s K

roon

Scha

gen

Texe

lD

en H

elde

r

0-1

8 jaa

r B

oeks

tart

Boe

ksta

rt in

de K

inder

opva

ng V

VE-p

rogr

amm

a 2

6 sc

holen

dBo

s 1

Sch

ool d

Bos

VO

0-1

8 jaa

r B

oeks

tart

Boe

ksta

rt in

de K

inder

opva

ng 8

sch

olen

dBo

s 1

Sch

ool d

Bos

VO

0-1

2 jaa

r B

oeks

tart

19

scho

len d

Bos

0-1

2 jaa

r B

oeks

tart

26

scho

len d

Bos

Taa

lhui

s O

nder

steu

ning

AZC

Klik

& T

ik / D

igist

erke

r I

nter

netc

ursu

ssen

Tab

letca

fé S

pree

kure

n B

asisp

akke

t oud

eren

Taa

lhui

s K

lik &

Tik

/ Dig

ister

ker

Int

erne

tcur

suss

en T

ablet

café

Spr

eeku

ren

Bas

ispak

ket o

uder

en

Taa

lhui

s K

lik &

Tik

/ Dig

ister

ker

Tab

letca

fé S

pree

kure

n B

asisp

akke

t oud

eren

Bas

ispak

ket o

uder

en

1 s

tads

vest

igin

g 2

wijk

vest

igin

gen

1 s

ervic

epun

t 4

00.0

00 b

ezoe

kers

330

.000

uitle

ning

en 1

4.25

0 led

en 3

3.00

0 ui

tleni

ngen

e-b

ooks

1 e

iland

sves

tigin

g 4

6.00

0 be

zoek

ers

100

.000

uitle

ning

en 3

.500

lede

n 1

0.00

0 ui

tleni

ngen

e-b

ooks

1 k

leine

sta

dsve

stig

ing

1 d

orps

bibl

ioth

eek

4 s

ervic

epun

ten

172

.500

bez

oeke

rs 3

20.0

00 u

itleni

ngen

12.

000

leden

32.

000

uitle

ning

en e

-boo

ks

6 s

ervic

epun

ten

86.

000

bezo

eker

s 2

65.0

00 u

itleni

ngen

13.

000

leden

26.

500

uitle

ning

en e

-boo

ks

COLOFON tekst: Managementteam en Mark Deckerseindredactie: Anita Ruderfotografie: Druktemaker Media (blz. 2, 4, 15, 18, 20)ontwerp & uitvoering: Grafisch Centrum Eelan