Raymond Snijders30-11-2017

IE recht voor consumenten (en bedrijven)

Over de tegenstrijdigheden en overlap tussen IE recht en consumentenrecht

Auteursrechten

Informatie Punt

Raymond Snijders

Wat is intellectueel eigendomsrecht?

Intellectuele eigendom: het recht om in een mondiale

kennismaatschappij je eigen intellectuele prestatie te

exploiteren

Alleen de auteursrechtindustrie al draagt 6% bij aan het Nederlands Bruto Nationaal Product en aan 7,4% van de werkgelegenheid (529K banen in NL) – bron: Economic contribution of copyright-relevant industries in the Netherlands, 2014

Europees bezien draagt de auteursrechtindustrie 509 miljard bij aan het Europees Bruto Nationaal Product en zijn er 7 miljoen banen in de EU. -bron: Copyright works http://creativityworks.eu/facts-figures/the-cw-infographic/, 2015

IE in meerdere soorten en smaken

Industrieel eigendomsrecht

(beschermt uitvindingen, merken,

tekeningen & modellen,

handelsnamen, chips en

plantenrassen). Goed handhaafbaar

Auteursrecht (beschermt rechten van

de maker op zijn of haar werk en is

persoonsgebonden).

Minder goed handhaafbaar

Auteursrecht kom je echt overal tegen

o Bij alles wat je zelf maakt

o Bij alles wat je gebruikt en

door anderen gemaakt is

Even een stukje auteurswet

Het auteursrecht is het uitsluitend recht van den maker

van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst, of

van diens rechtverkrijgenden, om dit openbaar te maken

en te verveelvoudigen, behoudens de beperkingen, bij de

wet gesteld.

(Artikel 1 Auteurswet)

Balanceren

*Elk* werk heeft dus een rechthebbende die bepaalt wat er

wel en niet mee mag gebeuren.

Lastig in een kennismaatschappij

Afweging tussen de belangen van rechthebbenden en die van

burgers/consumenten

In de praktijk

Als je werken (laat) verkopen, hoe zit het dan met je rechten

als verkoper?

Fysieke exemplaren (uitputting auteursrecht)

Digitale werken (gebruiksrecht)

Artikel 12b Aw: Indien een exemplaar van een werk van letterkunde, wetenschap of kunst door of met

toestemming van de maker of zijn rechtverkrijgende voor de eerste maal […] in het verkeer is gebracht

door eigendomsoverdracht, dan vormt het anderszins in het verkeer brengen van dat exemplaar, met

uitzondering van verhuur en uitlening, geen inbreuk op het auteursrecht.

Fysieke exemplaren van werken of producten

En wat zijn jouw rechten als consument?

Voor fysieke exemplaren is weinig rechtsonduidelijkheid:

Eigendomsoverdracht naar de consument

Garantie

Herroepingsrecht, recht op een deugdelijk product

Consument bepaalt of en hoe er verder verspreid wordt

Maar auteursrecht blijft onverminderd bij de maker!

Behoudens uitzonderingen in de Auteurswet:

Thuiskopie

Leenrecht, citaatrecht, vertoningsbeperking enz.

Kopen/verkopen van digitale werken

Digitaal is lastig

Bij digitale werken worden makers en verkopers nerveus

Wetgeving is gemaakt voor fysieke exemplaren en dus

hanteren makers en verkopers uitgangspunt dat zij

eigenaar blijven: geen overdracht maar gebruiksrecht

Kopieën zijn eenvoudig te maken en identiek aan origineel

Handhaving van eigen belangen/rechten door restricties en

voorwaarden te stellen aan het gebruik

tosdr.org

En wat zijn jouw rechten als consument?

Voor digitale exemplaren is er veel rechtsonduidelijkheid:

Geen eigendomsoverdracht naar de consument

Herroepingsrecht, recht op een deugdelijk product?

Toestemming nodig om verder te verspreiden

(doorverkopen, cadeau doen aan anderen enz)

Mag je wel gebruik maken van de uitzonderingen in de

Auteurswet?

En dus: wat koop je nou eigenlijk?

Abonnementsdiensten vs digitale distributieplatformen

Wat zijn je (IE-)rechten voor jouw content op social media?

VOORBEELDboeken & ebooks

Boeken

Boek wordt jouw eigendom

Je kunt ze lezen, uitlenen,

weggeven, doorverkopen, in

brand steken enz

Je mag het niet kopiëren en

die kopie verder verspreiden

Zowel de rechten & belangen

van uitgevers/auteurs als die

van de consument zijn

duidelijk. En praktisch

Ebooks

Verschillende formaten

Pas vanaf 2010 ‘in de lift’

Cyclus van hoge prijzen, DRM,

illegaal downloaden

Geen eigendom maar

gebruiksrecht. Maar je koopt geen

toegang en geen product op een

platform?

Herroepingsrecht pas vanaf 6-2014

Recht op deugdelijk product?

Ebooks (2)

Doorverkopen? Tom Kabinet vs

uitgevers

Uitlenen onder het leenrecht? VOB

vs Stichting Leenrecht

Kortom, digitaal blijft voorlopig nog

wel lastig

Wat kun je zelf doen?

Kritisch. Je hebt meer rechten dan

je denkt en een leverancier van een

goed of dienst heeft niet per se

gelijk

Geïnformeerd. Verdiep je in hoe het

nou echt zit

Assertief. Spreek leveranciers aan.

Zorg voor tegenwicht op de balans

AIP (auteursrechten@windesheim.nl)

Raymond Snijders (rgj.snijders@windesheim.nl)

Op de bedrijfslogo’s na zijn alle afbeeldingen gebruikt onder een CC0 licentie zonder vereiste naamsvermelding.