IDManager PDF Output - Vicinivax RABO 04... · DICHTERBIJ; VERNIEUWD EN TOCH VERTROUWD Kom op 9 of...

MAGAZINE VOORLEDEN VAN RABOBANK

STAD EN MIDDEN GRONINGENWINTER 2012

ONDERNEMER TERUGBLIK OP ECONOMIE

DichterbijSTAD EN MIDDEN GRONINGEN

"Ik benpositief overde euro." »34

ViciniVax »8 Week van de Leden »32 GA Slimmer reizen &werken »36

3251

2 STAD EN MIDDEN GRONINGEN

OM DEHOEK

Zaterdag 15 september

2012: onze Week van de

Leden startte met de

fietstocht.

Meer dan 300 leden genoten

van de lange of korte

fietsroute door het

prachtige, veenkoloniale

gebied.

Een geheel verzorgde dag

met verschillende

tussenstops. Jong en oud,

vrouwen en mannen, alleen

of samen!

FOTO: SBS FOTOMARKETING

3

VEENDAM 15 SEPTEMBER 13.15 UURONDERWEG

3251

COLOFON

Redactie: Ankie de Wildt, Jan Dijk, Alette Wolf, Margreet Jansen, Margit van den

Berg en Niels van de Velde

vdbj_: Anja Corbijn van Willenswaard, Urtha Ririhatuela, Martine van Voornveld

Concept: vdbj_ Bloemendaal

Vormgeving: Lava, Amsterdam

Druk & handling: drukkerij De Bruin, Zuidbroek

Zonder schriftelijke toestemming van de Rabobank mag niets uit deze uitgave

worden overgenomen of gekopieerd. De Rabobank en vdbj_ besteden uiterste

zorg aan de betrouwbaarheid en actualiteit van alle gepubliceerde data.

Onjuistheden kunnen echter voorkomen. De Rabobank en vdbj_, alsmede de aan

hen gelieerde ondernemingen en toeleveranciers, zijn niet aansprakelijk voor

onjuistheden of enig handelen op grond van de inhoud van dit blad.


VOORWOORD

JAN LOETERS

directievoorzitter

DICHTERBIJ; VERNIEUWD ENTOCH VERTROUWD

Kom op 9 of 10 maart2013 naar de RabobankLedendag in de Efteling.

Uw vertrouwde Dichterbij is grotergeworden. Gegroeid, letterlijk enfiguurlijk. De reden is dat we u, deleden van onze bank, iedere editie

het liefst alles zouden willen vertellen over watwe doen en wat ons bezighoudt binnen dezegrote coöperatie. Vanzelfsprekend ontvangt uvan ons financiële informatie, artikelen met tipsover zaken als vermogensopbouw en een visieop economische vraagstukken. We weten ookdat u betrokken bent bij uw eigen woonplaats,uw werkgebied of deze regio en graag leest overwat uw Rabobank lokaal doet.

Daarom is het tijd voor een Dichterbij meteen nieuwe mix. Met meer ruimte om u, deleden, te vertellen over ons werkgebied. Overmensen die bijdragen aan een positiefleefklimaat, bijvoorbeeld. Dat zien we graag enals coöperatie steunen en stimuleren we veel

van deze initiatieven. En we laten het u graagzien. Daarom krijgt beeld in deze vernieuwdeDichterbij meer ruimte.

Zo blikken we graag nog even weer terug oponze Week van de Leden, afgelopen september.In dit, door de Verenigde Naties uitgeroepen,jaar van de Coöperaties hebben we deze Weekspeciaal voor u georganiseerd. Bij verschillendeactiviteiten kwamen wij elkaar tegen, hetzij bijeen sportieve activiteit hetzij een informatievebijeenkomst. We kijken met een goed gevoelterug op een succesvolle Week en vanverschillende kanten mochten wij positievereacties ontvangen. We hebben een mooie basisgelegd voor een tweede editie in 2013. Weblikken in deze Dichterbij nog even terug, inwoord en beeld.

Al met al is het weer een mooie uitgavegeworden, we horen graag wat u er van vindt.

INHOUDSOPGAVE

5

DichterbijSTAD EN MIDDEN GRONINGEN

8 De onderneming: ViciniVax10 Nieuwe directeur

Bedrijven22 Voorkom

voedselverspilling28 De woningmarkt32 Week van de Leden:

een terugblik36 Slim werken en slim reizen

AMIGOS DE POTOSÍ

14 Groningse op de bres voorBoliviaanse mijnwerkers4 VRAGEN OVER...

16 Beëindiging sponsoringwielersportTHE QUEEN SYMPHONY

18 Stimuleringsfonds maaktdromen waarRABOBANK ZORGCONSULENT

21 Het persoonlijk zorgadviesINFOGRAPHIC

26 Van de wind levenRUBRIEKEN

2 Om de hoek6 Kort

17 Terugblik op de 10e Museumdag31 Cijfers over de woningmarkt34 Jaar van de Coöperatie - Week van

de Leden38 Zin in een uitje?39 Column Bert Faber

10

17

14 183251

Alles verzekeren is geen oplossing

OVER OPIBAN Vanaf 1 februari 2014 is er binnenEuropa geen verschil meer tussenbinnenlandse en buitenlandsebetalingen. Voor al het betalingsverkeerwordt dan gebruikgemaakt van eeninternationaal bankrekeningnummer(IBAN) van 18 cijfers en letters. Op dewebsite www.ibanbicservice.nl kunt uuw eigen IBAN opzoeken. U kunt dezeook vinden op uw rekeningafschrift ofin Rabo Internetbankieren. Is uwWereldpas toe aan vervanging, danontvangt u een nieuwe Wereldpasvoorzien van uw IBAN.


KORT

Duurzame Dinsdag

WINNAARSVANMORGENInitiatieven voor een duurzameresamenleving; daar staat DuurzameDinsdag voor. De Rabobank steunt ditinitiatief al jaren, in het belang van dewereld van nu én die voor toekomstigegeneraties.

Veel jongeren hebben uitstekendeideeën over duurzaamheid. DeRabobank wil ze daarom graagbetrekken bij innovaties op dit

gebied. Op Duurzame Dinsdag is eenkoffer met ruim vierhonderd initiatievenvoor een duurzamere samenlevingaangeboden in de Tweede Kamer.

De Rabobank stelde een Jongerenprijsbeschikbaar ter waarde van € 1000. Dit jaaris die (voor jongeren tot 25 jaar) gewon-nen door WavEnergy, drie jongens van 14 jaar. Zij kwamen met een vernieuwendconcept om op een nieuwe manierelektriciteit op te wekken. De realisatie vanhun project komt door deze prijs een stapdichterbij. Kijk voor meer duurzameinitiatieven op www.duurzamedinsdag.nl. Een aantal ideeën uit het Duurzame-koffertje is ingediend door jongeren van

World=U, een club jongeren tussen de 15en 25 jaar die zich inzet om de wereld teverbeteren, te beginnen met hun eigenleefomgeving. De Rabobank is een van deinitiatiefnemers van dit project.

Vaak zijn we oververzekerd, ookvoor zorgverzekeringen. Bijnaalle Nederlanders hebben eenaanvullende verzekering, minder

dan de helft maakt echter gebruik van dedekking. Verzekeren is niet de enigeoplossing, soms kan sparen voordeligerzijn. Interpolis gaat daarom terug naar deessentie van verzekeren met ‘verzekeralleen wat er toe doet' en biedt eennieuwe aanvullende zorgverzekering, Interpolis ZorgActief ZonderMeer. Deze

verzekering vergoedt boven op debasisverzekering alleen de risico's diemoeilijk te dragen zijn als het misgaat.Denk aan overlijden in het buitenland oflangere kraamzorg in het ziekenhuis. Voorkosten die u makkelijker zelf kunt betalen,zoals een bril, kunt u zelf maandelijks eenbedrag opzijzetten. Zo verzekert u hetnoodzakelijke, spaart u voor de rest enhoudt u uw premie betaalbaar. Kijk oprabobank.nl/zorgverzekering voor meerinformatie over Interpolis Zorgactief.

INDOOR VEENDAM

7

Elf dagen vol paardenplezier.Duizend combinaties. Een kleinedertigduizend toeschouwers. Dat is de verwachting voor het

Indoor Veendam, dat van 21 december2012 tot en met 5 januari 2013 plaats vindtin de Eurohal Van der Valk in Zuidbroek.Dit jaar is al weer de 51e editie.

Rabobank Stad en Midden Groningen ishoofdsponsor van Indoor Veendam. Ledenkrijgen ook dit jaar de mogelijkheid omhet concours een aantal dagen metkorting te kunnen bezoeken. Houd de site van de Rabobank(www.rabobank.nl/smg) in de gaten voorde dagen waarop de korting geldt en volgons ook op Twitter: @RaboSMG.De korting is geldig voor 2 personen.

HET VOLLEDIGE PROGRAMMA VAN INDOOR

VEENDAM VINDT U OP:

WWW.INDOORVEENDAM.NL

Rabobank versterkt

COÖPERATIE IN BEELD

Lezers van Dichterbij zijn nietalleen klant bij de Rabobank,maar ook lid. Daar zijn we blij meeals coöperatieve bank. Want we

bankieren niet voor aandeelhouders, maarwel voor onze 1,9 miljoen leden, onzeklanten en de samenleving. Samen be-reiken we gewoon meer dan alleen, dat isde grote kracht van een coöperatie. Wedelen kennis en ervaring en leren zo vanelkaar. Ons doel: de omgeving waarinonze leden en klanten wonen én werkenversterken, voor een duurzame toekomsten een sterkere economie. Wilt u zien hoe de Rabobank uw regioversterkt? Kijk op facebook.com/rabobank en maak een interactieve reisdoor Nederland. Klik op de landkaart met‘Rabobank Versterkt’ en selecteer video’svan bijzondere lokale projecten aan dehand van diverse thema’s.

3251

ONDERNEMER


VICINIVAX BV

Grote stap van muis naar mensHoogleraren van het UMCG hebben eentherapeutisch vaccin tegen baarmoederhalskankerontdekt. Bij muizen werkt het. Nu nog bij mensen.Een lang traject. TEKST: YOLANDA WALS FOTO'S: YOLANDA WALS

Het therapeutische vaccin

tegen baarmoederhalskanker

heeft voorlopig de werknaam

Vvax001 meegekregen.

Voor informatie

www.vicinivax.com

D e vinding werd tien jaar geleden aldoor wetenschappers van het Uni-versitair Medisch Centrum Gronin-gen gedaan. Inmiddels zijn zeer

succesvolle experimenten met proefdierenuitgevoerd. De volgende stap in de ontwikkelingis om het vaccin in de kliniek te gaan testen. “Erzijn met muizen echt opzienbarende resultatengeboekt. De vraag is of we dat in een mens kun-nen herhalen”, zegt CEO Alfred Nijkerk vanViciniVax, een bedrijf dat de vinding probeert te‘vermarkten’. Een lang traject met hoge risico’svoor de investeerders. Want alhoewel ViciniVaxheilig in de werking van het therapeutischevaccin gelooft, gaat het voor hetzelfde geld mis.Dat is het grote risico bij geneesmiddelenonder-zoek. Een vaccin dat op muizen werkt, zegt nogniet dat een mens er ook baat bij heeft. “Bellenom het middel nu toegediend te krijgen, heeftdus ook geen zin. Bij succesvolle ontwikkelingzal het vaccin niet voor 2018 op de marktkomen”, zegt hij voorzichtig.

STAP NAAR MENSEN Het therapeu-tische vaccin van ViciniVax is een virus dat heteigen immuunsysteem van het lichaam ertoeaanzet de tumorcellen aan te pakken. Hierdoorkan baarmoederhalskanker in een vroeg sta-dium behandeld worden. Het zou een alternatiefkunnen zijn voor chemotherapie en chirurgischingrijpen, de nu gangbare behandelmethode.Nijkerk legt uit: “Het is een heel andere insteekdan bij chemotherapie, waarbij je met ‘gif ’ detumorcellen doodt, met veel bijwerkingen envoorbijgaand aan de oorzaak van kanker. Bij ditnieuwe vaccin ga je uit van de kracht van jeeigen immuunsysteem. Omdat tumorcellenafwijken van de lichaamseigen cellen, kun je hetlichaam ‘de opdracht geven’ de foute cellen aante pakken. Bij muizen werkt het ongelooflijkgoed. Nu moeten we de stap naar mensen ma-ken. Dat traject, waar veel geld en papierwerkaan te pas komt, is voor onderzoekers vaak eenbrug te ver. Het medicijn verder testen en op demarkt brengen is een kostbare en uiterst com-

CEO Alfred Nijkerk van

ViciniVax hoopt dat het

therapeutische vaccin

tegen baarmoederhals-

kanker uiteindelijk in de

kliniek terecht komt.

EEN DERDE STERFTBaarmoederhalskanker

is de op een na meest

voorkomende vorm

van kanker bij vrouwen.

Elk jaar krijgen wereld-

wijd ongeveer een half

miljoen vrouwen de

diagnose baarmoeder-

halskanker, waarvan

zo’n 700 in Nederland.

Een derde deel daarvan

overleeft de ziekte niet.

Wereldwijd is dat meer

dan de helft.

Inmiddels worden in

Nederland meisjes van

12 jaar preventief

gevaccineerd tegen het

virus HPV (humaan

papillomavirus), dat

baarmoederhalskanker

veroorzaakt.

9

plexe zaak. ViciniVax is opgezet om het vaccinuiteindelijk op de markt te brengen.”

BIJDRAGE AAN SAMENLEVING ViciniVax is een spin-off van het UMCG en is totstand gekomen uit een onderzoeksproject vande afdelingen Moleculaire Virologie en Gynaeco-logie Oncologie. De Groningse hoogleraren ach-ter ViciniVax zijn Toos Daemen, Hans Nijman,Jan Wilschut en Ate van der Zee en zij zijn nauwbij ViciniVax betrokken. Dat maakt het voor Nij-kerk extra interessant. “Zij zijn zeer enthousiasten gedreven om het vaccin in de kliniek te krij-gen. Dit soort wetenschappelijke uitvindingenmoet een kans krijgen om uiteindelijk de patiëntten goede te komen. Voor mij een beweegredendat het een zinvol project is, dat bijdraagt aan desamenleving en waarbij deze Groningse innova-tie wereldwijd ingezet kan worden. Daarbij ishet ook noodzakelijk dat het product winstge-vend wordt en een succesvolle investering voorde financiers.”

INVESTEERDERS Nijkerk, die zijn sporeninmiddels ruimschoots in de farmaceutischeindustrie verdiend heeft, werkt en woont inAmsterdam en is bij toeval in Groningen beland.Over het UMCG zegt hij: “Het is een vooraan-staand academisch ziekenhuis, waar zeer inte-ressant onderzoek wordt uitgevoerd. Het is hetwaard om daar ook een commercieel gevolg aante geven, daar waar dat mogelijk is. Dat blijktook wel uit de financiers van het project: veelalNoord-Nederlandse investeerders. Daaruit blijktde regionale trots.” Voor de eerste ontwikkelingvan het vaccin tot in de kliniek was 2,8 miljoeneuro nodig. Pas toen Nijkerk het volledige be-drag bij elkaar had, is ViciniVax van start ge-gaan. Naast KWF Kankerbestrijding wordt hetproject gedragen door het UMCG, Hanzepoort,het KCF-fonds, het G.J. Smid Fonds en EFRO-bij-dragen. Voordat het vaccin daadwerkelijk op demarkt gebracht kan worden, zal het project zo’n100 miljoen euro aan investeringen verder zijn.32

51

Enthousiasme en gedrevenheid kan de nieuwe directeurBedrijven, Peter Schey (42), niet ontzegd worden. Zijn doel: een 8+

op klanttevredenheid. Vertrouwen is daarbij het sleutelwoord. TEKST: YOLANDA WALS FOTO'S: YOLANDA WALS

Vast gezichtis belangrijk

En om dat vertrouwen van de klant tekrijgen en te behouden zijn volgensde goedlachse Schey vaste gezichtenin het werkgebied belangrijk. Klantenhouden er niet van als ze keer opkeer hun verhaal opnieuw moeten

vertellen aan steeds weer een andere persoon.Ook als ze bellen vinden ondernemers het prettigals ze iemand aan de lijn krijgen, die weetwaarover ze praten.

Vertrouwensband met de bank “Eén van deonderscheidende kenmerken van de Rabobank ishet vaste aanspreekpunt voor de ondernemer”, zegt denieuwe directeur Bedrijven, die de opvolger is van RobertReekers. “Financiële advisering geschiedt op basis vanvertrouwen. Dat vertrouwen moet je opbouwen. Dat gaat nietzomaar even in een uurtje. Dat heeft tijd nodig. Daarom zijnvaste gezichten belangrijk. De komende jaren ga ik hier actiefop sturen.” Volgens Schey geven zakelijke klanten zelf ookaan het prettig te vinden een vast aanspreekpunt bij Rabo-bank Stad en Midden Groningen te hebben. Ongeacht of ze inde stad Groningen gevestigd zijn of in Nieuwe Pekela, een

PETER SCHEYwerkt zestien jaar

voor de Rabobank.

Hij is de nieuwe

directeur Bedrijven bij

Rabobank Stad en

Midden Groningen. Hij

studeerde economie

aan de Rijksuniversiteit

Groningen.

vertrouwensband met de bank wordt altijd zeerop prijs gesteld.

Nederlands elftal annex Rabobank Scheyheeft zijn sporen binnen de Rabobankinmiddels ruimschoots verdiend. Na zijn studieeconomie aan de Rijksuniversiteit Groningen,kwam hij al vrij snel bij de Rabobank terecht.Zestien jaar werkt de in Almelo geboreneconoom ondertussen al bij de Rabobank. Eerstbij diverse lokale Rabobanken in het noordenvan het land en later op de afdeling InterimManagement bij Rabobank Nederland. Vóór zijn

huidige functie als directeur Bedrijven bij Rabobank Stad enMidden Groningen vervulde hij de functie van commercieeldirecteur bij Rabobank Noord-Drenthe. Samen met zijnvrouw Annemieke en de tweeling Casper en Lisette vanzeven jaar woont hij in Eelderwolde, net buiten de stads-grens van Groningen. Voetballen en skiën zijn Peter Schey’sgrootste passies. “Ik heb een winnaarsmentaliteit”, zegt deman, die twaalf jaar in het eerste elftal van achtereenvolgensde stad-Groninger voetbalclubs Forward, Be Quick enGronitas speelde. Momenteel verricht hij zijn sportieve

IN GESPREK MET


KLANTBELANGCENTRAALDirecteur Bedrijven

Peter Schey: “De toe-

komst van de afdeling

Bedrijven zie ik als de

afdeling, waar het

klantbelang centraal

staat, de klanttevre-

denheid hoog is en de

medewerkers met veel

plezier werken. We

willen een stabiel en

vast gezicht in de markt

zijn met een passend

marktaandeel. Een

bepalende speler in

ons werkgebied.”

3251

Peter Schey is trots op de

Ondernemersdesk, waar de

klanten niet centraal, maar

vanuit het eigen werkgebied

door Groningers te woord

worden gestaan.

daden in het veteranenelftal van Gronitas. Voetbal heeft altijdeen grote rol in Schey’s leven gespeeld. Zo is hij lid van maarliefst drie fanclubs: Heracles Almelo, Feyenoord enSchalke04. Ook in zijn werk ziet hij parallellen met hetvoetbal. Als voorbeeld neemt Peter Schey het Nederlandselftal: “Louis van Gaal ziet een voetbalwedstrijd. Ziet wat erbeter kan en traint die verbeterpunten door de week, om danin de volgende wedstrijd te bekijken wat het resultaat is enwat er daarna nog weer beter kan. Dat proces herhaalt zichsteeds. Zo moeten we bij de Rabobank ook werken: steedsweer opnieuw kijken wat beter kan. Daar hebben we defeedback van onze klanten voor nodig. Klanttevredenheid isde hoofddoelstelling in ons strategisch plan."

Tevredenheid onder klanten peilen Rabobank Stad enMidden Groningen houdt voortdurend klanttevredenheids-onderzoeken. Na ieder telefonisch of fysiek contact met eenondernemer, wordt deze gevraagd via internet een vragen-lijst in te vullen. Belangrijke peilers zijn daarin wat de bankgoed heeft gedaan en wat beter kan. “Met die uitslagenkunnen we concreet aan het werk”, stelt Schey. “Kijk, wetrainen onze medewerkers voortdurend, net als de spelersvan het Nederlands elftal getraind worden door Louis vanGaal. Maar het rare is dat wij, in tegenstelling tot Van Gaal, deuiteindelijke ‘wedstrijd’ vaak niet zien. Die vindt bij ons in despreekkamer plaats. Daarom is het zo belangrijk dat klanten

hun mening geven over het gesprek dat ze met onze advi-seurs hebben gehad. En over de service en het pro-actieveadvies van de Rabobank. Als Rabobank hebben we hetrelatief altijd goed gedaan, ook in deze crisistijd. We hebbeneen betrouwbaar imago. Maar het kan altijd beter.” Uitsessies met diverse klanten is gebleken, dat de ondernemervooral behoefte heeft aan een goede uitleg. Met name bijveranderingen wil de ondernemer graag weten, waarom ietsgedaan wordt.

Groningers bij Ondernemersdesk De Rabobank heeftdrie merkwaarden: toonaangevend, betrokken en dichtbij.Fysiek gezien heeft Rabobank Stad en Midden Groningen tienkantoren in haar werkgebied. En daarnaast is er voorzakelijke klanten ook nog de altijd goed bereikbare Onderne-mersdesk. Niet eentje, die ergens ver weg in het land zit,maar een Ondernemersdesk, waar klanten telefonischbinnen komen via een 050-nummer en waar Groningers dezakelijke klanten te woord staan. Schey: “Ondernemerskrijgen dus niet iemand centraal op een 0900-nummer inAmsterdam aan de lijn, maar een Rabobankmedewerker, diefysiek in het werkgebied zit en soms ook nog een beetjeGronings spreekt. Klanten kunnen bij de Ondernemersdesk


Schey: "Wij trainenveelvuldig onze

medewerkers, net zoalsLouis van Gaal de spelers

van Oranje traint om zete verbeteren."

telefonisch of via de e-mail terecht voor alle standaard,niet-complexe, zaken en deze worden direct met de klantafgehandeld. Bij ingewikkelder vragen wordt de klantdoorverbonden met een gespecialiseerd adviseur. Overigenshebben klanten met een complexe maatwerkbehoefte altijdhun eigen vertrouwde accountmanager.”

Rabobank als huisbankier Om de klanten optimaal tekunnen bedienen en van het juiste advies te kunnenvoorzien, streeft de Rabobank naar een huisbankierschap.“Het huisbankierschap is een belangrijke voorwaarde omoptimale invulling te geven aan de behoefte van de klant”,meent de directeur Bedrijven. “Wij hebben dan immersinzicht in het hele financiële pakket van de klant. Deorganisatie van de Rabobank is daar ook op ingericht. Bij onskun je voor al je financiële zaken en verzekeringen terecht.Wij bieden een totaalplaatje. Met één telefoontje is alles teregelen.”

Financiële logistiek Richtte de Rabobank zich in hetverleden vooral op ‘financieren’, tegenwoordig is ‘financiëlelogistiek’ het sleutelwoord. Het is een belangrijkeontwikkeling voor ondernemers. Bij financiële logistiekworden zaken voor de ondernemer inzichtelijk gemaakt. Zowordt niet alleen gekeken hoe de ondernemer hetwerkkapitaal zo goed mogelijk kan managen, maar wordenbijvoorbeeld ook handelsrisico’s goed in beeld gebracht. Watis bijvoorbeeld het gevolg bij een koersval voor een bedrijfdat in dollars inkoopt en in euro’s verkoopt of andersom.“Het klinkt heel logisch, maar het vereist behoorlijk veelaandacht”, vertelt Schey. “Als Rabobank stoppen we veel tijden energie in financiële logistiek. Onze medewerkers hebbennet vijf workshops achter de rug om hun kennis te vergroten.Binnen ons team Grootbedrijf hebben we zelfs tweespecialisten op het gebied van financiële logistiek om dezeklanten optimaal te kunnen bedienen. We hopen dat de klantonze inzet op het gebied van financiële logistiek gaat merkenen het positief gaat ervaren. Het is een methode ombijvoorbeeld het werkkapitaal naar beneden te brengen,waardoor de financieringslasten voor de ondernemer lagerworden en de bedrijfsvoering beter. Heel veel klanten staandaar niet bij stil. De lol ligt bij hen in het ondernemen, hetbedenken van dingen. Het procesmatige spreekt hengemiddeld genomen minder aan. Daar helpen wij hen danbij.”

ONDERZOEKLOYALITEIT BIJONZE KLANTENUitkomsten uit het Klant

Loyaliteitsonderzoek bie-

den veel positieve punten.

Klanten hebben veel waar-

dering voor het gemak van

internetbankieren en de

veiligheid worden als goed

ervaren. Ook goed scoort

de deskundigheid van me-

dewerkers en hun pro-ac-

tieve houding. Inlevings-

vermogen en meedenken

vanuit het perspectief van

de klant zijn eveneens

punten waarop hoog

wordt gescoord.

Inspringen op E-commerce Schey: “Een anderebelangrijke ontwikkeling voor ondernemers is E-commerce.Er worden steeds meer transacties gedaan via de computeren apps. Het aantal mensen dat iets via websites koopt, issterk groeiende en daarmee het aantal webwinkels. Voor veelbranches heeft dit grote gevolgen. De winkel verandert in detoekomst. Winkels moeten zoeken naar meerdere distribu-tiekanalen. Niet alleen maar hun producten fysiek in hunwinkel verkopen, maar ook via internet. Er komen momen-teel heel veel veranderingen op ondernemers af. De ontwik-kelingen gaan snel. Wij proberen onze klanten daarin zo veelmogelijk pro-actief te adviseren. Niet door boven de klant testaan, maar naast de klant. Als bank zijn we op de ontwikke-lingen ingesprongen door het aanbieden van iDEAL en deomnikassa, een speciale kassa voor webwinkels. Ook heeft deRabobank MyOrder overgenomen. Via een app op je telefoonkun je bijvoorbeeld, als je bij een café op de Grote Markt zit,vier bier bestellen. Even later wordt het gebracht. Personeelom de bestelling op te nemen is niet meer nodig. Dat scheelttoch flink in de personeelskosten. MyOrder heeft toekomst.Steeds meer ondernemers sluiten zich aan bij MyOrder.”

13

3251

AMIGOS DE POTOSÍ


´DIT IS MENSONTEREND.´

GRONINGSE OPBRES VOORMIJNWERKERS“Shockerend. Middeleeuws. Je hart draait om.” Deerbarmelijke situatie van mijnwerkers in Boliviagrijpt Groningse Margret Kamphuis al 18 jaar aan. TEKST: YOLANDA WALS FOTO'S: YOLANDA WALS

Kijk voor meer informatie

over de Stichting Amigos de

Potosí op

www.amigosdepotosi.com

of mail naar margret@

amigosdepotosi.com

G roningse Margret Kamphuis (50) isde personificatie van Stichting Ami-gos de Potosí, die zich bezig houdtmet het verbeteren van de leefom-

standigheden van mijnwerkers in de hoog gele-gen Boliviaanse stad Potosí (op 4090 meter). Deomstandigheden zijn zo slecht, dat de meestemannen door stoflongziekte niet ouder wordendan 40 à 45 jaar. “Verschrikkelijk”, verzucht deGroningse voor wie alles in 1994 begon met eenspontane inzameling. Ze vertelt: “Ik was reis-leidster bij Baobab en maakte met toeristen eenavontuurlijke rondreis door Bolivia en Peru.Onderdeel van de reis was een bezoek aan demijnen in Potosí. Vroeger waren dit zilvermij-nen, maar het zilver is inmiddels uitgeput. Nuwordt gezocht naar lood, tin en zink. Er zijnhonderden mijningangen in de berg Cerro Rico,waar je kruipend en sluipend doorheen moet.Mijnwerkers werken in volledige duisternis enin enorme stof. Met hamers, mokers, houwelenen dynamiet wordt geprobeerd brokken los te

wrikken. Deze worden daarna in zakken op derug naar een lorrie of takel gebracht. Allemaalhandarbeid. ARBO-wetten tellen daar niet. Toenik met mijn eerste groep toeristen weer uit demijnen kwam, was iedereen helemaal over-stuur. Vooral de vrouwen waren aan het huilen.Op dat moment besef je: ´wij gaan straks naarons hotel, douchen, lekker eten, slapen enmorgen weer naar een volgende bezienswaar-digheid.´ Maar voor deze mijnwerkers zijndeze erbarmelijke omstandigheden dagelijkserealiteit. Uit de groep kwam direct de reactieom iets aan deze situatie te willen doen.Spontaan werd geld ingezameld. De mijnwer-kers werd gevraagd wat zij het meest dringendnodig hadden. Dat bleek radiozendapparatuurvoor de EHBO-post te zijn, zodat bij nood nietiemand de berg af hoeft te rennen om een am-bulance te waarschuwen. Toen ik mijn volgendegroepen over de spontane actie van de eerstegroep toeristen vertelde, wilden ook zij allemaalhun steentje bijdragen. Zo is het begonnen.

Margret Kamphuis toont

een foto van stoffige

mijnwerkers, die

handmatig een lorrie

voortduwen. Op de andere

foto de berg Cerro Rico.

PROFESSIONELESTICHTINGStichting Amigos de

Potosí is steeds profes-

sioneler gaan werken.

Drie tot vier dagen per

week steekt Margret in

de organisatie. “We

hopen steeds grotere

fondsen binnen te kun-

nen halen, zodat we

een grotere en con-

stantere bron van in-

komsten krijgen.” Bij-

voorbeeld Share4More,

het Rabo-fonds, dat de

helft heeft bijgedragen

in het sanitairproject.

Of het kerstpakket van

FNVBouw, waarbij

mensen de waarde ook

kunnen schenken aan

een goed doel, zoals

Amigos de Potosí. Maar

ook andere acties

blijven welkom.

15

Later hebben we er een stichting van gemaakten zijn steeds professioneler gaan werken. Onzeuitgangspunten zijn onveranderd: geen strijk-stokken, initiatieven en medewerking komenvan de bevolking zelf. We bestrijden kinderar-beid in de mijnen door scholing te stimuleren enhelpen mijnwerkers van coöperatieve mijnenmet het bouwen van onder andere waterreser-voirs. Daarnaast wil de stichting in Nederlandde bewustwording vergroten ten aanzien van desituatie in Bolivia en van het nut van thema's alsontwikkelingssamenwerking en onderwijs.”

TROTS OP HUN WERK Inmiddels zijnzeven waterreservoirs gebouwd. Mijnwerkerskunnen een fles water meenemen en zich af-spoelen na een dag van 12 uur hard werkenin duisternis en stof. Ook zijn bij scholen eengroentekas en waterpompen geplaatst en wordtmomenteel bij een andere school de laatstehand gelegd aan een sanitairgebouw. Daarnaastwerden muziekinstrumenten, sportartikelen en

schoolmaterialen geschonken. Een volgendproject wordt het plaatsen van internet-computers in de schoolbibliotheek, zodat ze zelfmeer aan kennisvergaring kunnen doen en zobetere toekomstkansen creëren. Ondanks deverschrikkelijke omstandigheden veroordeeltMargret de mijnwerkers niet. “Het is huncultuur. Ze zijn trots op hun werk. Het is eenruig bestaan. Ze kauwen cocabladeren om dehonger en kou te trotseren en drinken alcoholom het vol te houden. Daar heb ik wel respectvoor. Vergeet niet dat de verleiding om in demijnen te gaan werken voor jongeren groot is.Er zijn in deze omgeving weinig andereinkomstenbronnen. Ze krijgen geld in handenom een mobieltje en mooie kleding te kunnenkopen. Wat dat betreft zijn ze net alsNederlandse jongeren. En sommigen zijnschatrijk geworden. Die hebben het geluk gehaddure metalen te vinden. Elke mijnwerkerdroomt ervan ooit iets groots aan te boren.”32

51

Wielertijdperkeindigtabrupt‘De maat is vol’, zegt Bert Bruggink, lidvan de raad van bestuur van RabobankNederland, over het besluit om na 17jaar te stoppen als sponsor vanprofessioneel wielrennen. TEKST: GERJAN ZEISSINK

DE FEITEN17 jaar sponsort de

Rabobank het wielrennen.

Eind deze maand stopt de

sponsoring van de

professionele herenploeg.

De Rabobank komt de

contractuele verplich-

tingen na, maar de ploeg

zal niet meer onder de

naam ‘Rabobank’

opereren. Voor de dames-

ploeg van Marianne Vos

onderzoekt de Rabo nog

op welke wijze ze haar kan

steunen in haar Olym-

pische ambitie voor 2016.

De Rabobank blijft als

sponsor verbonden aan de

amateursport, waaronder

de jeugdopleiding en het

veldrijden.

1Waarom is de Rabobank ooit metwielrennen begonnen? “Wielrennen past bij de Rabobank.Honderdduizenden mensen, onderwie veel leden van lokale banken,

beleven plezier aan de wielersport. Ze genietenvan wielerevenementen, of het nu lokalerondjes om de kerk zijn of grote internationalewielerrondes. Ik ben zelf ook een grootliefhebber! Het zijn evenementen die mensenverbinden en energie geven. Daarom hebben wijonze sponsoractiviteiten in de afgelopen 17 jaaruitgebreid; van de heren- en damesprofploeg totde jeugd, de mountainbikers en de veldrijders.Onze investering heeft sterk bijgedragen aan debekendheid van onze bank, lokaal, nationaal eninternationaal.”

2En dan stopt u er eind deze maandmee. "Eerst een nuance: we blijvenwel sponsor van de amateursport,waaronder de jeugdopleiding en hetveldrijden. De lokale vertaalslag blijftook mogelijk. Het rapport van de

Amerikaanse dopingautoriteit USADA, beginoktober, heeft de doorslag gegeven. Wij zijngeschokt door de wijdverbreide dopingpraktijkin de professionele wielerwereld. Met ditrapport is de maat vol."

3Had u niet eerder moetenstoppen? “Een begrijpelijke vraag.Na een nieuwe onthulling of nieuwschandaal in deze sport steldenleden, medewerkers en wijzelf ons

natuurlijk de vraag: is dit nog te verantwoor-den? Na de affaire-Rasmussen in 2007 hebbenwe in onze eigen ploeg ingrijpende maatregelengenomen. We zijn altijd vastbesloten geweestom op het allerhoogste, internationale niveauvan binnenuit een bijdrage te leveren aan deontwikkeling van een schone en eerlijkewielersport. Het vertrouwen dat we noghadden, is na het USADA-rapport compleet weg.

4En dus is de keuze om te stoppenonvermijdelijk? “Ja. Dat is pijnlijk,voor de liefhebbers, voor de sportersdie geen blaam treft en voor ons alsbank. Het is een bittere realiteit. Maar

met onze ondersteuning van de breedtesportblijven we streven naar de ontwikkeling vanNederlands talent, op een schone en eerlijkewijze.”

4 VRAGEN OVER...


RABOBANKMUSEUM-

DAG

Zaterdag 27 oktober jongstleden

organiseerden de Rabobanken in de

provincie Groningen voor de 10e keer de

Rabobank Museumdag.

'De Museumdag is enorm gegroeid in al

die jaren', vertelt Margreet Jansen van

Rabobank Stad en Midden Groningen. 'In

2003 was ik ook al betrokken bij de eerste

Museumdag. Toen deden 11 musea mee

en hadden we bijna 11.000 bezoekers. Na

een aantal jaren sloten de Rabobanken in

de provincie Drenthe zich aan en sinds

vorig jaar ook de Friese Rabobanken. En

dit levert voor iedereen voordeel op: onze

leden kunnen nu kiezen uit 61 musea, de

musea krijgen meer bezoekers (ca. 20.000

dit jaar) en de banken dragen bij aan

kennismaking met en behoud van

cultureel erfgoed.' Tijdens de Museumdag

zijn filmopnames gemaakt. Bent u ook

benieuwd? Kijk dan op facebook.com/

rabobank (en klik op rabo versterkt).

17

TERUGKIJKEN

SCAN DE QR-CODE OF

GA NAAR

FACEBOOK.COM/RABOBANK

3251

Gelukt !De Martinikerk is een schitterende locatie voor eenconcert. Dankzij het Stimuleringsfonds konHarmonie ’67 een grote wens verwezenlijken. TEKST: YOLANDA WALS FOTO'S: SBS-FOTOMARKETING

THE QUEEN SYMPHONY


Voor The Queen Symphony

werd Harmonie '67 uitge-

breid met verschillende

strijkers, een harp, vleugel

en gemengd koor

Woudklank.

“Zonder de subsidie uit het Stimulerings-fonds van Rabobank Stad en MiddenGroningen was het ons nooit gelukt omThe Queen Symphony in de Martinikerkin Groningen uit te voeren.” Daarvan isWelmoed Eppinga van Harmonie ‘67

stellig overtuigd. “Het is een vrij kostbare loca-tie. Maar met deze bijdrage kwam het binnenhandbereik.” Op 17 en 18 november voerde Har-monie ’67 uit Groningen voor zo’n 700 luiste-raars The Queen Symphony uit. Daarmee gingeen grote wens van het orkest in vervulling. Ep-pinga vertelt enthousiast: “In 2007 gaven wijons jubileumconcert ook in de Martinikerk. Eenhele aansprekende locatie met een sfeervolleambiance en een prachtige akoestiek. Voor hetbijzondere Queen-project wilden wij graagnogmaals deze locatie huren. Dat is mogelijk ge-worden door het Stimuleringsfonds. Daarnaasthebben we met de bijdrage ook nog de belich-ting van ons concert kunnen verzorgen.” Om alsgenomineerde voor een bijdrage uit het Stimu-leringsfonds voldoende stemmen in de wacht teslepen, werd het hele zestig man tellende har-monieorkest gemobiliseerd.

HANDTEKENINGEN Eppinga: “We heb-ben een standaardmail opgesteld met hetverzoek om op ons te stemmen. Die hebben weonze leden gestuurd, zodat ze die door kondensturen naar familie en vrienden. Daarnaast iseen aantal fanatieke leden met handtekenin-genlijsten langs collega’s en deuren gegaan.Iedereen heeft heel actief handtekeningenverzameld. En we hebben volop gebruikgemaakt van de sociale media. We hebbengetwitterd en zijn actief geweest op Facebook.Alle kanalen die we maar in konden schakelenhebben we gebruikt, om de mensen het zogemakkelijk mogelijk te maken. Zo zijn eruiteindelijk een kleine 700 stemmen opHarmonie ’67 uitgebracht. Voldoende om inaanmerking te komen voor een bijdrage uit hetStimuleringsfonds. Zo zie je maar dat je door het

mobiliseren van je achterband veel kuntbereiken. Tegen iedereen wil ik zeggen: het geldis echt heel goed terecht gekomen.”

QUEEN SYMPHONY Het uitgevoerdewerk, The Queen Symphony, is een grootsymfonisch stuk, waar meer mensen voor nodigwaren dan enkel het 60-koppige orkest vanHarmonie ’67. “Voor het Queen-project is eengrote bezetting vereist”, vertelt de supergedreven dirigent Floris de Wever. “Zo zijn wespeciaal voor dit concert uitgebreid metstrijkers, zoals een viool, celli en contrabassen,een harp en een vleugel. Daarnaast was er eengrote koorpartij, waaraan zo’n tachtig zangersvan gemengd koor Woudklank hunmedewerking verleenden. Dit was niet iets watje zomaar dagelijks even doet. Voor mij was The

Martinikerk: prachtige

locatie met sfeervolle

ambiance en geweldige

akoestiek.

STIMULERINGS-FONDSVerenigingen, stich-

tingen en instellingen

die ook in aanmerking

willen komen voor een

bijdrage uit het

Stimuleringsfonds van

Rabobank Stad en

Midden Groningen,

kunnen zich vanaf

15 december inschrij-

ven via de site van de

bank:

www.rabobank.nl/smg

Hier staan ook de

voorwaarden om mee

te kunnen doen.

19

3251

Queen één van de dingen die ik heel graag wildedoen. Gelukkig is Harmonie ’67 een heelambitieus orkest, waarbij een grote welwillend-heid is van zowel orkestleden als het bestuurom een dergelijk bijzonder project op te pakken.Je voelt binnen dit orkest een enorme drive omer met zijn allen voor te gaan. Er zijn heel veelrepetities geweest en ik ben dan ook enormtrots dat we dit gehaald hebben. Ik vergelijk hetaltijd met een voetbalteam. Dat is ook een heelseizoen bezig om het hoogste te halen en als hetkampioenschap binnen handbereik ligt, volgenextra trainingen om het doel te halen. Zo is hetmet muziek ook. Wij doen er alles aan omuiteindelijk tijdens een concert goed voor dedag te komen. Musiceren in een orkest is net alsvoetbal een teamsport, waarbij iedereen zich inmoet zetten.”

JONG EN AMBITIEUS Harmonie ’67 iseen opvallend jong orkest. De gemiddeldeleeftijd ligt rond de dertig jaar. Het orkest teltveel studenten onder haar leden. Dat maakt ookdat het niet te vergelijken is met eendorpsvereniging, die vaak ook nog eenjeugdorkest en een fanfare heeft. Omdatstudenten na een aantal jaren de stad Groningenvaak weer verlaten, is het verloop groot. Toch iser inmiddels ook een aardige kern van dertigers,die na hun studie in de stad zijn blijven hangen.“Heerlijk om voor deze groep te dirigeren”, vindtFloris de Wever, die met zijn 36 jaar zelf ook nogtot de groep jongere dirigenten behoort. “Hetorkest is heel ambitieus en daarnaast ook nogeens heel gezellig. Dat maakt het voor mij ookzo leuk. Na de repetitie op maandagavond gaanwe met een groot deel van het orkest naar hetcafé. Heel studentikoos. Geen eigen clubhuis,maar gewoon de kroeg.” De Wever praat enormenthousiast over Hamonie ’67. Hoewel hijmeerdere orkesten dirigeert, heeft Harmonie’67 een warm plekje in zijn hart. “De drive en deambitie van het harmonieorkest maken dat je erals dirigent ook helemaal voor wilt gaan.”


‘Musiceren in een orkestis teamsport. Je moet ermet zijn allen voor gaan

om een topprestatieneer te zetten.’

RABOBANKLEDENZIJN VOORAL MENS TEKST: INTERPOLIS FOTO'S: RABOBANK

Leden van onze bank, Rabobank Stad enMidden Groningen, kunnen gebruikmaken van de Rabobank Zorgconsulent.Een gratis service waarbij de bank een

stap verder gaat dan andere banken. Eenpersoonlijk advies voor u en uw gezinsleden,zodat u altijd de beste zorg krijgt.

‘Schuif het bankdossier opzij en vraag hoehet met de klant gaat, die voor je zit.’ Dat adviesgaf Joost Peters, directeur Interpolis Zorg, demedewerkers van de bank. Peters weet als geenander hoe belangrijk de gezondheid van mensenis. ‘Rabobankleden zijn naast klanten vooral ookmensen met hun eigen zorgen en beslommerin-gen. Het is altijd belangrijk om dat voor ogen tehouden. Als mensen een zorgvraag hebben,zorgt Interpolis ervoor dat ze snel de beste me-dische behandeling krijgen. Leden van Rabo-bank Stad en Midden Groningen zijn dankzij deRabobank Zorgconsulent nu ook zeker van diebeste zorg’, aldus Peters.

Rabobank Zorgconsulenten weten welkeziekenhuizen in de regio de beste resultatenleveren. Ze weten waar u het snelst terecht kunt.Maar ze weten ook welke tandarts of huisartsnog ruimte heeft voor nieuwe patiënten als uverhuisd bent. ‘De samenwerking tussenInterpolis en Rabobank Stad en MiddenGroningen biedt leden een unieke kans om quazorg altijd het beste advies te krijgen en snelgeholpen te worden’, zegt Peters. RabobankZorgconsulenten zijn er voor al onze leden.Zodat u altijd zo snel mogelijk geholpen wordten dus ook weer sneller op de been bent!

De praktijk - Een medewerker bij een lokalebank maakte op aanraden van haar collegagebruik van de Rabobank Zorgconsulent. ‘Ikkreeg ineens enorme pijn in mijn zij. In hetziekenhuis konden ze niet direct iets vinden.Een vervolgafspraak voor een MRI-scan kon pasna zes weken plaatsvinden. Met één telefoontjenaar de Rabobank Zorgconsulent kon ik precies1 week later al terecht. Dit had ik niet gedacht!'

HOE WERKT HET?Stap 1

U bent door uw huis-

arts doorverwezen naar

een specialist of zieken-

huis.

Stap 2

Bel naar (050) 586 88 80

en u krijgt direct de

Rabobank Zorgconsu-

lent aan de lijn.

Stap 3

U krijgt persoonlijk

zorgadvies. Als u het

eens bent met het

verstrekte zorgadvies,

want uiteindelijk bent

en blijft u degene die

beslist, dan gaat de

Rabobank Zorgcon-

sulent meteen voor u

aan de slag. De Zorg-

consulent maakt voor u

alle afspraken, stemt

indien noodzakelijk, af

met uw verzekeraar en

zorgt ervoor dat u zo

snel mogelijk goed

wordt geholpen. In de

meeste gevallen is dat

al binnen twee weken

en ook nog eens dicht

bij u in de buurt!

RABOBANK ZORGCONSULENT

21

3251

DoorgedraaidOp veilingen spreken

verkopers van tevoren

een minimumprijs af.

Als de tijd om is en de

veilingklok is door-

gedraaid, wordt er

gekeken of deze prijs is

gehaald. Als dit niet het

geval is, worden de

partijen vernietigd of

verwerkt tot varkens-

voer. Dit terwijl de

groente vers is en zelfs

verkoopbaar. Zo ver-

nietigt ons econo-

mische systeem

bruikbaar voedsel.

VOEDSELKETEN

23

VOORKOM VERSPILLING

Nee, niet inde kliko!Jaarlijks gooit u per persoon zo'n vijftig kilo etenweg. Bob Pierik en Joost Meijerink van dejongerenredactie pleiten voor minder verspilling. TEKST: JOOST MEIJERINK EN BOB PIERIK FOTO'S: FLOOR FORTUNATI, KEREN SU/GETTY IMAGES

Op de wereld wonen op ditmoment meer dan zevenmiljard mensen. Bijna eenmiljard van hen is ondervoed.In 2050 zijn er naar schattingzo’n negen miljard mensen. De

vraag is hoe we ervoor kunnen zorgen datiedereen voldoende en gezond eet en dat deproductie van voedsel wereldwijd zo duurzaammogelijk gaat. De voedselvoorzieningverbeteren moet niet alleen omdat er mensenbij komen, maar ook omdat de beschikbaarheidvan schoon water en vruchtbare akkergrondonder druk staan.

Hoe kunnen we bouwen aan duurzamevoedselketens? Het terugdringen vanstructurele voedselverspilling is al een stap inde goede richting. Een derde van al het voedseldat wordt geproduceerd, gaat verloren.Consumenten, horeca en grote bedrijvenverspillen vaak krankzinnige hoeveelheden. 32

51

In Afrika en Azië wordt

verspilling voornamelijk

veroorzaakt door de

gebruikte landbouw-

methodes.


'Eenderde van al het voedseldat wordt geproduceerd, gaat

weer verloren'

Het komt voor in de hele keten. Het begint bij deboer, die voedsel weggooit omdat het er nietaantrekkelijk uitziet. Supermarkten ontdoenzich van grote hoeveelheden groenten vanwegestrenge regelgeving en huishoudens verspillenjaarlijks gemiddeld zo’n 150 kilogram aanvoedsel. Hans Eenhoorn, associate-professorvoor Voedselzekerheid en Ondernemerschapaan de Universiteit van Wageningen, vertelt onsdat in Afrika en Azië verspilling voornamelijkwordt veroorzaakt door de gebruikte land-bouwmethodes. Dit in tegenstelling tot hetWesten, waar op een te nonchalante wijze metvoedsel wordt omgegaan. In Nederland zou jebijvoorbeeld in een restaurant gewoon om een‘doggy bag’ moeten kunnen vragen als het jeniet lukt om je bord leeg te eten.

Bob Hutten, eigenaar van Hutten Catering(750 man personeel en in de top 5 cateraars vanNederland), praat vanuit een ander standpuntmet evenveel passie over eten. Hij ziet voedselals energie voor het lichaam, zo ongeveer hetmeest intieme dat je naast lucht en waterbinnenkrijgt. Hutten vindt dat iedereen metrespect met voedsel moet omgaan. Hij heeft hetover de westerse manier van denken: ‘Eigenlijkzijn we te makkelijk en erg verwend.’

LEKKER OVER DATUM Eenhoorn wil

daarnaast aandacht voor iets wat eveneensverspilling in de hand werkt: de houdbaar-heidsdatum. ‘Doordat bedrijven in deproblemen raken als iemand op 1 septemberziek wordt van een product met een houdbaar-heidsdatum tot 30 augustus, zijn de margesop die datum gigantisch. Veel consumentengooien een product weg op de houdbaar-heidsdatum.’ Eenhoorn wil hen juist op het hartdrukken om producten te kopen waarvan dehoudbaarheidsdatum dichtbij is. ‘Een duurzamesamenleving is geen luxe maar noodzaak. In depraktijk zijn logo’s op producten, inclusief detekortkomingen, puntjes omhoog op de curvenaar een maatschappij waar duurzaamheidvanzelfsprekend is.’

Volgens Joris Lohman, voorzitter van de

JONG TALENTYouth Food Movement

(YFM) is de jongerentak

van Slow Food, een

organisatie die strijdt

voor een eerlijker en

gezonder voedsel-

systeem, waarin

aandacht voor voedsel

en algemeen bewustzijn

centraal staan. Zij

organiseert de YFM

Academie, een halfjarig

lesprogramma waar

jonge, talentvolle pro-

fessionals spreken over

voedselproblematiek.

Hier komen veel jonge

mensen met verschil-

lende visies samen om

van elkaar te leren.

25

Youth Food Movement (zie kader) is de wijzewaarop ons eten wordt geproduceerd de basisvan de huidige voedselproblematiek. ‘Weoverschrijden de draagkracht van de planeet.Door onze grootschalige, industriële productiewaarbij gebruik wordt gemaakt van veelbrandstoffen, verliezen we de verbinding methet eten. Het heeft ons welvaart gebracht, maarandere delen van de wereld kampen metvoedseltekort. Herverdeling van de welvaart isnodig. Een eerlijker en gezonder voedsel-systeem is vooralsnog een romantisch idee,maar de komende tijd neemt de noodzaak toeom anders over voedsel na te denken’, steltLohman. Op de vraag of ondernemers een rolkunnen spelen bij (het nadenken over) eenander voedselsysteem, zegt hij: ‘De komendedertig jaar wordt het steeds relevanter omduurzaam te eten. Als je dat als ondernemervanaf het begin in je winstmodel integreert, heb je een voorsprong op andere bedrijven.’

WORLD=U WAT DOE JIJ? Er zijndiverse initiatieven van World=U-groepenontstaan die te maken hebben met voedsel:

Hoorn – Midden- en West-Friesland: Lessenduurzaam voedsel, een lesprogramma voorgroep 5-6. ‘Wij willen kinderen laten zienen leren wat hun voedsel is en wat ermeegebeurt van A tot en met Z.’

IJsseldelta en Sint-Oedenrode: Left-overdiner: ‘Laten we een benefietdiner organiserenin samenwerking met lokale partijen en hetoverschot met elkaar delen in de vorm van eendiner met buurtbewoners.’

Rijk van Nijmegen, Utrechtse Waarden enNoord-Beveland: Streekproducten in de markt:‘Jongeren organiseren streekmarkten enoriginele campagnes.’

Westland: Uitwisseling voedselkennis Kenia:‘Kennis van bedrijven uit het Westland delen envermenigvuldigen door een uitwisseling op tezetten met Kenia.’

LEES MEER OP:

WWW.YOUTHFOOD-

MOVEMENT.NL

3251

VAN DE WIND LEVENINFOGRAPHIC

TEKST: vdbj_ INFOGRAPHIC: Joris Fiselier

ENERGIE-LEVERANCIER

DEELNEMERS(in totaal 10.000per windmolen)

Elke deelnemer koopteen of meerdereWinddelen

Samen kopen de deel-nemers de windmolen

In ruil voor een Winddeelontvang je 16 jaar stroom

Men neme: twee windmolens, gesplitst in duizenden stukjes, genaamd ‘Winddelen’. Voeg daarbij demogelijkheid om via een coöperatief model een of meer Winddelen (+ jaarlijkse onderhoudsbijdrage) te kopen. Ziehier het recept om milieuvriendelijk stroom op te wekken voor uw eigen huis.Initiatiefnemer van dit innovatieve project isDe Windcentrale. De Rabobank heeft een bijdrage geleverd vanuit het projectenfonds en de Wind-centrale met raad en daad bijgestaan.Meer informatie: www.windcentrale.nl

€

13141516

RABO EN GROENE STROOM

HOE DRAAIT MIJN MOLEN?

Rabobank is de grootste �nancier van groene stroom. Goed voor 43% van het totaal van de Nederlandse banken.

Elf onderzochte banken investeerden in 2010 en 2011 ruim 3,1 miljard euro in duurzame elektriciteit. Hiervan wordt 1,2 miljard euro ge�nancierd door Rabobank.

Alle Rabo-investeringen (leningen, project �nance, private equity) zijn voor 100% investeringen in duurzaam opgewekte energie.

Rabobank laat de grootste stijging zien in investeringen in duurzame stroomopwek-king, namelijk zo’n 200 miljoen euro (ten opzichte van 2009). Bron: www.eerlijkebankwijzer.nl

Met de Windcentrale app voor tablet en smartphone heb je altijd en overal zicht op je energieproductie van je molen van het moment!

Met handige overzichtjes heb je altijd en overal zicht op de energieproductie van je Winddelen en hoeveel je bespaart.

Kom in contact met andere mede-eigenaren van jouw windmolen.

Rabobank 43%

Rabobank 1,2 mld.

DE WINDCENTRALE Er zijn twee molens met ieder10.000 Winddelen beschikbaar.

Per molen vormen de deelnemers eencoöperatie. Als alle 20.000 Winddelenverkocht zijn, kopen de coöperaties dewindmolens van de huidige eigenaar.

Vanaf 1 januari 2013 produceer je daneigen stroom, die Greenchoice inmindering brengt op je stroomnota.

Je ontvangt 16 jaar lang gratis stroomvan je Winddelen via Greenchoice.

Windstil? Greenchoice levert groenestroom bij tegen het reguliere tarief.

VAN DE WIND LEVENINFOGRAPHIC

TEKST: vdbj_ INFOGRAPHIC: Joris Fiselier

ENERGIE-LEVERANCIER

DEELNEMERS(in totaal 10.000per windmolen)

Elke deelnemer koopteen of meerdereWinddelen

Samen kopen de deel-nemers de windmolen

In ruil voor een Winddeelontvang je 16 jaar stroom

Men neme: twee windmolens, gesplitst in duizenden stukjes, genaamd ‘Winddelen’. Voeg daarbij demogelijkheid om via een coöperatief model een of meer Winddelen (+ jaarlijkse onderhoudsbijdrage) te kopen. Ziehier het recept om milieuvriendelijk stroom op te wekken voor uw eigen huis.Initiatiefnemer van dit innovatieve project isDe Windcentrale. De Rabobank heeft een bijdrage geleverd vanuit het projectenfonds en de Wind-centrale met raad en daad bijgestaan.Meer informatie: www.windcentrale.nl

€

13141516

RABO EN GROENE STROOM

HOE DRAAIT MIJN MOLEN?

Rabobank is de grootste �nancier van groene stroom. Goed voor 43% van het totaal van de Nederlandse banken.

Elf onderzochte banken investeerden in 2010 en 2011 ruim 3,1 miljard euro in duurzame elektriciteit. Hiervan wordt 1,2 miljard euro ge�nancierd door Rabobank.

Alle Rabo-investeringen (leningen, project �nance, private equity) zijn voor 100% investeringen in duurzaam opgewekte energie.

Rabobank laat de grootste stijging zien in investeringen in duurzame stroomopwek-king, namelijk zo’n 200 miljoen euro (ten opzichte van 2009). Bron: www.eerlijkebankwijzer.nl

Met de Windcentrale app voor tablet en smartphone heb je altijd en overal zicht op je energieproductie van je molen van het moment!

Met handige overzichtjes heb je altijd en overal zicht op de energieproductie van je Winddelen en hoeveel je bespaart.

Kom in contact met andere mede-eigenaren van jouw windmolen.

Rabobank 43%

Rabobank 1,2 mld.

DE WINDCENTRALE Er zijn twee molens met ieder10.000 Winddelen beschikbaar.

Per molen vormen de deelnemers eencoöperatie. Als alle 20.000 Winddelenverkocht zijn, kopen de coöperaties dewindmolens van de huidige eigenaar.

Vanaf 1 januari 2013 produceer je daneigen stroom, die Greenchoice inmindering brengt op je stroomnota.

Je ontvangt 16 jaar lang gratis stroomvan je Winddelen via Greenchoice.

Windstil? Greenchoice levert groenestroom bij tegen het reguliere tarief.

3251

De afgelopen jaren zijn we in Nederland gewend geraakt aanwooncarrières en stijgende huizenprijzen. Die tijd is voorbij enkomt niet meer terug. Desondanks blijft het eigen huis eenbelangrijke pijler voor opbouw van vermogen voor later. TEKST: ARNE VAN DER WAL & RABOBANK FOTO'S: STIJN RADEMAKER/HH

Ontwikkelingenhuizenmarkt

D e Nederlandse huizenmarkt zit diepin het slop. Bij meer dan de helft vanhet aanbod, zo’n 136.000 woningen,hangt het bordje 'Te Koop' al langer

dan een jaar. Ook de nieuwbouw kwakkelt, ditjaar worden slechts 40.000 woningen gebouwd,het laagste aantal sinds de jaren 50. Hierdoorkrijgen nieuwe ontwikkelingen als CPO wel deruimte. CPO staat voor Collectief Particulier Op-drachtgeverschap, samen bereik je meer. CPO isniet nieuw, maar maakt wel een enorme vlucht.Een groep belangstellende woningzoekendengaat gezamenlijk aan de slag met professionalsom het eigen droomhuis te realiseren. Zonder teveel in procedures te vervallen. Gemeenteninventariseren locaties waar nieuw gebouwdkan worden of plekken en gebouwen, die vooreen nieuwe woonbestemming geschikt gemaaktkunnen worden. Adviesbureaus met ervaring inhet bouwproces en het CPO-proces begeleidende groep. Als Rabobank juichen we deze ont-wikkeling toe. Woonconsumenten krijgen wat

ze willen en zijn meer tevreden. CPO-projectenzijn vaak (aanzienlijk) goedkoper omdat degroep veel dingen zelf doet. Woningen enomgeving worden aantrekkelijker. Op deonlangs gehouden nieuwbouwbeurs XL inMartiniplaza was ruim aandacht voor CPO enbeschikbare locaties. De Regio Groningen-Assenen vier lokale Rabobanken zijn bezig met eeninitiatief om de financiering van de opstart vaneen CPO-ontwikkeling te vereenvoudigen. Naarverwachting krijgt dit initiatief rond de jaar-wisseling haar definitieve beslag. Houd ook desite van Rabobank Stad en Midden Groningen(www.rabobank.nl/smg) in de gaten voor meerinformatie over (lokale) CPO-projecten.

VERBETERING Echter de tijd van dewooncarrières, waarbij je regelmatig een stapmaakte door de overwaarde van je huis naenkele jaren te verzilveren en dan een groterhuis kocht, is echt voorbij. 'Historisch gezienwas die periode een uitzondering', zegt HansStegeman, Hoofd Nationaal Onderzoek van de

WONINGMARKT


3251

29

'Het wordteerst sparenen dan pas

kopen'

3251

PLANNENWONINGMARKTDe Rabobank kan zich

grotendeels vinden in

Wonen 4.0, het plan van

Vereniging Eigen Huis, de

koepel van woningcor-

poraties, Aedes en de

makelaars. Het is een

integraal plan waarin de

hypotheekrenteaftrek op

termijn wordt afgeschaft,

de fiscale nadelen worden

gecompenseerd en de

huurmarkt aangepakt.

Rabobank. 'Toch blijft een eigen huis belangrijkvoor de opbouw van je vermogen. Voor demeeste mensen blijft het de grootste aankoop inhun leven. Ook zal het normaler worden omeerst te sparen voordat je koopt.’

De economische recessie en de politiekediscussie over bijvoorbeeld de hypotheekrente-aftrek, hebben geleid tot veranderde inzichten.Het is niet langer vanzelfsprekend dat huizenaltijd meer waard worden. Dat is niet alleenvoor huiseigenaren een probleem, maar ookvoor de banken en de overheidsfinanciën.

SCHULDENCRISIS De problemen op deNederlandse huizenmarkt zijn niet los te zienvan de mondiale schuldencrisis. De Amerikaan-se bank Morgan Stanley bestempelde Nederlandonlangs als een relatief zwak land in de eurozo-ne, omdat ‘Nederlanders meer moeite [lijken] tehebben met de noodzaak hun schulden af te los-sen. Bovendien neemt hun onzekerheid toe dooreen krappere bestedingsruimte en de zwakkearbeidsmarkt.’ De Amerikaanse bank doelde oponze hypotheekschuld. Die is procentueelgezien het hoogste in de eurozone: eind vorigjaar € 670 miljard, 111 procent van het brutobinnenlands product (bbp). De financiëlewereld ziet dat als een risico. Het zou kunnenbetekenen dat Nederlandse banken het moei-lijker krijgen om zelf geld aan te trekken. Datlijkt verontrustend, maar tegenover deze ‘schul-denberg’ staan gelukkig ook bezittingen. Dewaarde van alle woningen is nog steeds twee

Hans Stegeman, Hoofd

Nationaal Onderzoek van de

Rabobank: ‘Aflossing maakt

je financiële positie meer

solide.'

keer zo groot als de totale hypotheekschuld.Daarnaast sparen Nederlanders flink: via hunspaarrekening én het pensioen. Met zijn allenhebben we zo’n 1140 miljard aan pensioenver-mogen opgebouwd, zo’n 180 procent van hetbbp. Dat doet geen land ons na.

Desondanks vinden veel economen, politicien bankiers dat Nederlanders meer zoudenmoeten aflossen. Stegeman is het daarmee eens.‘Aflossing maakt je financiële positie meer soli-de. Wie niets aflost of spaart voor zijn huis,loopt de komende tien jaar (bij de verkoop) hetrisico te blijven zitten met een restschuld.’ Delaatste tijd worden veel plannen voor dewoningmarkt gelanceerd. Sommige politici wil-len het aflossen van hypotheken verplichtstellen. De onzekerheid maakt het opstellen vaneen financieel plan voor het eigen huis en hetinkomen voor later er niet gemakkelijker op.

NIET DRAMATISCH Welke kant hetwoningbeleid van de nieuwe regering ook uit-gaat, een ding staat vast: er gaat de komendejaren veel veranderen. Stegeman verwacht datde prijzen de komende jaren nog verder kunnendalen. ‘Aan de andere kant is in sommige deel-markten het aanbod zelfs te laag, bijvoorbeeldin Amsterdam of woningen voor senioren. Daarzullen de prijzen stabiel blijven of zelfs stijgen.’Daarnaast zal het aantal hypotheekvormenverminderen, aldus Stegeman. ‘Transparanteren inzichtelijker. Dat is goed voor de vermo-gensopbouw van huizenkopers.’ Het eigen huisblijft dan ook een belangrijke pijler voor hetvermogen voor later. ‘Omdat de schuld op hethuis op een gegeven moment is afgelost.’


‘Het eigen huis blijft belangrijk voorhet vermogen voor later. Alleen op

een iets bescheidener manier’

De woningmarkt blijft een ‘hot item’, zowel voorNederlandse huishoudens als onze nieuwe regering.Een eigen huis vormt immers een groot onderdeelvan de financiële planning. BRON: CBS, GEGEVENS 2011 ARNE VAN DER WAL

228%WAS DE STIJGING VAN DEHUIZENPRIJZEN IN DEPERIODE 1985-2007

1893HET JAAR WAARIN DEHYPOTHEEKRENTEAFTREKWERD INGEVOERD

€ 670 MILJARD WAS IN 2011 DETOTALE NEDERLANDSEHYPOTHEEKSCHULD

80%MAAKTE IN 2011 BIJ HETAFSLUITEN VAN DEHYPOTHEEK GEBRUIK VANDE NATIONALEHYPOTHEEK GARANTIE

31

WONING-MARKT

3251

Beleef de Coöperatie! Dat was het motto tijdens de Week van deLeden van 15 tot en met 23 september. Met een greep uit de foto'sblikken we nog één keer terug op alle activiteiten, die we vooronze leden hebben georganiseerd. TEKST: RABOBANK FOTO'S: SBS FOTOMARKETING EN RABOBANK

SUCCESVOLLEWEEK VAN DELEDEN1 - Het was een drukte van

belang bij Kaasboerderij "De

Veenkoloniën", een van de

tussenstops tijdens de

fietstocht door het

veenkoloniale gebied.

2 - In de toekomst gaan

insecten een grote rol spelen

in onze voedselvoorziening.

Bij de insectensnackbar

vonden de vers gebakken

sprinkhanen gretig aftrek.

3 - Wandelen, varen en

uitkijken over het unieke

natuurgebied Leinwijk en

het Zuidlaardermeer samen

met de gidsen van Stichting

Het Groninger Landschap.

WEEK VAN DE LEDEN


1

2

4 - En samen met de gidsen

van Stichting Het Groninger

Landschap wandelen en

genieten over Het Landgoed

Ennemaborg.

5 - Op Prinsjesdag gaf

Willem Vermeend een lezing

aan de leden in de kleine

zaal van de Oosterpoort en

gaf zijn visie op de

economische situatie.

6 - Leden en medewerkers

van de bank maakten een

vaartocht mogelijk op de

Waddenzee, voor kinderen

van Visio De Heukelom en

cliënten van De Zijlen op de

Voorwaarts Voorwaarts.

3

4

5 6

3251

BELEEF DE COÖPERATIE

'Andere kantvan de Rabo

laten zien' TEKST: YOLANDA WALS FOTO'S: SBS FOTOMARKETING

Voormalig staatssecretaris

van financiën en onder-

nemer Willem Vermeend had

tijdens zijn Prinsjesdagle-

zing een aandachtig gehoor.

Hij liet zijn visie schijnen op

de economische situatie. "Ik

ben positief over de euro."


JAAR VAN DECOÖPE-RATIE

Een fietstocht, vaartochten, een lezing,een seminar en excursies. De allereersteWeek van de Leden van Rabobank Staden Midden Groningen was een groot

succes. De Rabobank liet zich eens van eenandere kant zien en liet de leden ‘de coöperatiebeleven’. Een vervolg zit er de komende jarenzeker in.

De zeer succesvolle Week van de Ledenwerd gehouden van 15 tot en met 23 september.2012 is door de Verenigde Naties uitgeroepentot ‘Jaar van de Coöperatie’ en onderstreeptdaarmee het belang van deze organisatievormvoor de wereldeconomie. De thema’s van de VN(o.a. armoede en voedselschaarste) sluitennaadloos aan bij de coöperatieve Rabobank.Rabobank Stad en Midden Groningen gaf tijdensde perfect georganiseerde week een eigeninvulling aan het thema.

“Mensen zijn dit van ons niet gewend”, steltmede-organisator Jan Dijk. “En voor ons was heteen mooie manier om onze leden op een anderemanier kennis met ons en met onze partners telaten maken. Bijvoorbeeld de twee excursies,georganiseerd in samenwerking met deStichting Het Groninger Landschap. Samen metde Stichting bieden wij de Streekrekening aan.Of de leden een avond meenemen in hetwereldvoedselvraagstuk. Zo laten we alsRabobank zien dat we als coöperatie meer doendan alleen onze kerntaak, het bankieren.”

NOG MEERACTIVITEITENNaast de Week van de

Leden heeft de Rabobank

meer activiteiten voor haar

leden georganiseerd. Zo

bezochten 650 leden een

voorstelling van het

openluchtspel in het

Slochterbos bij de

Fraeylemaborg. En

maakten naar schatting

20.000 leden gebruik van

de Rabobank Museumdag,

die onder andere

gehouden werd in het

Veenkoloniaal Museum, de

Fraeylemaborg en het

Nederlands Stripmuseum.

VEEL ACTIVITEITEN

Eigen invullingaan Jaar van deCoöperatie

In de foyer van Het Kielzog

in Hoogezand was na

afloop van het seminar over

voedselzekerheid een

proeverij.

35

Voormalig staatssecretaris van financiënen ondernemer Willem Vermeend liettijdens de Prinsjesdaglezing zijn visieschijnen op de economische situatie.

Hij stelde positief te zijn over de euro. “Er gaanstemmen op om uit Europa te stappen en degulden weer in te voeren. Wij kunnen echterniet zonder Europa. Ook toen we nog onze eigengulden hadden, waren we niet onafhankelijk.We zaten vast aan de Duitse mark. Er zijn op ditmoment twee grote wereldmunten: de dollar ende euro. Als je als land niet in een wereldmuntzit, heb je een probleem”, zo zei hij tijdens eenboeiende lezing in de Oosterpoort, die door 125mensen werd bijgewoond. Vermeend ziet detoekomst positief tegemoet. “Als een van de rijk-ste landen van Europa, met veel hoog opgelei-den en een sterk bedrijfsleven.” Op een vraagvanuit de zaal over het nut van een Europesebankenunie, zei de oud-staatssecretaris:“Banken opereren over de landgrenzen. Daarommoet het toezicht ook over de grenzen gaan.”

Het seminar over voedselzekerheid, tweedagen later, trok 130 mensen naar Het Kielzogin Hoogezand. Zij hoorden directeur Pierre vanHedel van Rabobank Foundation de opmerke-lijke stelling verkondigen dat er eigenlijk hele-maal geen voedseltekort in de wereld is. Erwordt voldoende geproduceerd, maar wordtverkeerd verdeeld. In de Westerse wereldkampt men met het obesitasprobleem, terwijl inontwikkelingslanden een voedseltekort is.32

51

ECONOMIE


ORGANISATIES BOEKEN WINST

Wanneer zij slim werken en slim reizen.Rabobank Stad en Midden Groningen stimuleert hetproject “GA slimmer reizen & werken”.Fietsstimulering bleek een doorslaand succes. TEKST: DERK EIMERS (ABCDE) FOTO'S: RABOBANK

A ls mede-initiatiefnemer aan de privatekant startte Rabobank Stad en MiddenGroningen eind 2009 gesprekkenmet het landelijke Taskforce Mobili-

teitsmanagement (TFMM). Als één van de 16regio’s in Nederland is GA Slimmer reizen &werken (voor de regio Groningen-Assen) uit delandelijke TFMM voortgekomen. De TFMMbindt bedrijven en overheden uit de regio Gro-ningen-Assen met als doel: 5% minder auto’s inde spits in 2013 ter verbetering van de stede-lijke en regionale bereikbaarheid.

TAAK Mobiliteitsmanager Martin Dijkstratoont zich tevreden over de vorderingen tot nutoe. “Na de convenantfase die we in 2010 heb-ben afgerond, zijn we met werkgevers directaan de uitvoering begonnen.” Dijkstra’s taak isniet alleen het werven van participerende be-drijven, maar ook ondersteunen bij de inventa-risatie – het startpunt – om vervolgens bijpas-sende maatregelen af te spreken om die reduc-tie te bereiken. Maatregelen die zowel doelstel-

lingen van de deelnemende bedrijven en organi-saties helpen realiseren en de regionale bereik-baarheid helpen verbeteren. “Winsten zijn erbijna altijd te realiseren. Niet alleen in tijdbe-sparing of vitaliteit van werknemers, maar ookvaak financieel. Vergeet niet dat mobiliteitskos-ten na loon- en huisvestingskosten meestal opeen derde, vierde plaats staan. Maar ze zijn las-tig te herkennen, omdat het versnipperde pos-ten zijn. Het gaat niet alleen om leasekosten ofkilometervergoeding, maar denk ook aanbijvoorbeeld werkplekkosten à 10 duizend europer plek per jaar. Op zo’n bedrag zijn enkeleprocenten besparing al indrukwekkend. Ookbinnen het midden- en kleinbedrijf gaat ditrelatief snel, alleen heeft men hier nog watminder oog voor.”

RICHTLIJN Op dit moment committeren30 convenantpartners met totaal zo’n 40.000medewerkers aan de ambitie van GA Slimmerreizen & werken. Naast kennis en advies brengtGA Slimmer reizen & werken ook vraag en aan-

3251

Rabobank Stad en Midden

Groningen stimuleert het

project “GA slimmer reizen

& werken”.

Fietsstimulering bleek een

groot succes.

40.000 AUTOKILO-METERS MINDERRabobank Stad en

Midden Groningen

deed dit voorjaar en

zomer mee aan

“Rij2op5”. Een aantal

medewerkers heeft de

e-bike uitgeprobeerd.

De afdeling Verzekeren

maakt de meeste woon

/werk-fietskilometers

per week: ca. 374 km,

op de voet gevolgd

door de Particulie-

rendesk met circa 366

km. Op de derde plaats

de afdeling Particu-

lieren met 282 km.

Gezamenlijk wordt

door alle afdelingen

zo’n 1900 km per week

gefietst, kilometers die

anders met de auto

werden gemaakt!

Een mooi resultaat.

37

bod bij elkaar. Diverse aanbieders uit de marktstellen (aantrekkelijke) alternatieven samen omvoor ‘slimmer reizen en slimmer werken’ te kie-zen. De (werknemers van) deelnemende bedrij-ven en organisaties krijgen exclusief de Slim-merPas. Hiermee komen zij in aanmerking vooraantrekkelijke aanbiedingen van bijvoorbeeldleveranciers van e-fietsen en e-scooters. Of zekunnen andere vervoermiddelen gratis uitpro-beren of tegen gereduceerd tarief gebruiken.

VITAAL De mobiliteitsmanager stelt dathet de convenant partners om meer dan alleenkosten gaat. “Voor het ene bedrijf gaat het om degezondheid en vitaliteit van hun personeel.Andere bedrijven vinden verduurzaming vanbedrijfsprocessen door minder autogebruikbelangrijk. Elke insteek draagt bij aan reductievan autokilometers en daarmee aan een beterebereikbaarheid. Voor Dijkstra is het duidelijk: degewenste regionale bereikbaarheid doorautokilo- meterreductie gaat hand in hand met

individuele bedrijfsdoelstellingen, het messnijdt aan twee kanten.

RIJ2OP5 Nog een succes in hetprogramma GA Slimmer reizen & werken is'Rij2op5': een gratis fietsstimuleringscampagnevoor convenantpartners. Zodra iemand tweevan de vijf werkdagen op de fiets stapt, rijdt hijof zij 2op5. “Vooral in wat wij de middengroepnoemen – een woon/werk-afstand tussen zes envijftien kilometer – heeft dit programma eengrote kans van slagen. Zeker met de e-bike: eenelektrische fiets met trapondersteuning, je hebthet gevoel met de wind in de rug te rijden.”Martin Dijkstra wijst op de voordelen: je houdtde flexibiliteit van de auto, krijgt meteen eendosis gezonde lichaamsbeweging zonder uitge-put en bezweet aan te komen. “En hoeveel dewerkgever investeert, bepaalt hij zelf: ruimerefietsenstalling, douchegelegenheid of eenfietshersteller? Het is goed om te zien hoe elkepartner bijdraagt aan de doelstellingen.”32

51

SPROOKJESACHTIGSLAPEN IN DE EFTELING Kunt u geen genoeg krij-gen van de Efteling? Blijfmeerdere dagen en genietop uw gemak. U kunt over-nachten in het kindvriende-lijke Efteling Hotel of in eenbungalow, vakantiehuisjeof appartement op vakan-

tiepark Bosrijk. U hebthierbij onbeperkt toegangtot de Efteling. Bij boekingvan drie of vier nachten inBosrijk krijgt u een dag ennacht gratis. Kijk oprabobank.nl/dichterbij voormeer informatie.

ANKY NEEMT AFSCHEID

Van 14 t/m 17 maart 2013staan de Brabanthallen inDen Bosch in het teken vande paardensport tijdensIndoor Brabant. Met alshoogtepunt het afscheidvan Anky van Grunsven vanhaar paard Salinero. Op de

Olympische Spelen inLonden won ze met hetdressuurteam nog debronzen medaille. Kaartjeszijn verkrijgbaar metkorting tot 50% (op=op).Kijk op rabobank.nl/dichterbij voor meer info.

RABO LEDENDAGEN INDE EFTELING In het weekend van 9 en 10maart 2013 kunt u opnieuwde Rabobank Ledendagenbezoeken in de Efteling.Beleef samen met familie ofvrienden een sprookjes-achtige dag vol wonderlijkevertelsels en sensationeleattracties. Geniet van spetterendlive-entertainment bij deSprookjesbosbewoners, hetsprookje ‘Feetje en de Kluis’of de nieuwe watershowAquanura. Vergeet ook niet

het spektakel van Raveleijnbij te wonen. En natuurlijkmag u de strijd met Joris ende Draak ook niet missen.De Efteling blijft verbazen!

Kaartjes kosten € 15 perpersoon, kinderen tot enmet drie jaar zijn gratis. Kijk voor meer informatieen aanmelden oprabobank.nl/dichterbij.Tickets zijn beschikbaarvanaf maandag 10december.

OVERNACHTING INDOOR BRABANT

RABOBANK LEDENDAGEN


AANBIE-DINGEN

Alweer zin in het voorjaar? Gebruik een langewinteravond om een gezellig uitje te plannen metfamilie of vrienden.

3251

39

COLUMN BERT FABERSr. Fiscalist bij Rabobank Nederland

Oud & nieuw: je eerste huis

Een belangrijk onderdeel van hetBelastingplan 2013 is de herziening vande fiscale behandeling van de eigenwoning. Hierdoor kan het behoorlijk

verschillen of een huis in 2012 of 2013 wordtgekocht. Ik stel je voor aan Jan en Maarten,allebei op zoek naar hun eerste huis.

Jan heeft op 1 september 2012 een koop- enaanneemovereenkomst gesloten voor eennieuwbouwwoning van €150.000, die op 1 juni2013 wordt geleverd. Hij financiert zijn huis meteen aflossingsvrije lening van €75.000, ommaximaal gebruik te kunnen maken van de(hypotheek)renteaftrek over de komende jaren.Daarnaast sluit hij een annuïtaire lening van€75.000. De (hypotheek)rente die hij op beideleningen moet betalen aan de bank, kan hijaftrekken in box 1. Zo lost Jan op termijn 50%van de marktwaarde van de woning af. Tenslotte sluit hij een Spaarrekening Eigen Woningaf van €75.000. Daardoor kan hij over 30 jaarook het aflossingsvrije deel aflossen. Op dezegeblokkeerde spaarrekening kan hij belasting-

vrij sparen. Er geldt wel een aantal voorwaar-den. Zo moet het tegoed worden gebruikt voorde aflossing van zijn eigenwoningschuld. Verdermoet minimaal 15 jaar lang jaarlijks wordeningelegd binnen de toegestane bandbreedte(1:10).

Bij Maarten duurt het iets langer om zijndroomhuis te vinden; hij koopt op 1 februari2013 een bestaande woning van €150.000. Hijwil zijn aankoop ook financieren bij de bank.Maar vanaf 1 januari 2013 is het begrip eigen-woningschuld veranderd. Dit betekent dat ervoor Maarten alleen sprake is van een eigen-woningschuld – waarvan de betaalde (hypo-theek)rente in box 1 aftrekbaar is – als de helelening contractueel gedurende de looptijd tenminste annuïtair en in maximaal 360 maandenvolledig wordt afgelost. Maarten moet dusjaarlijks daadwerkelijk een vastgesteld bedragop de lening aflossen. Wil Maarten in aanmer-king komen voor de (hypotheek)renteaftrek,dan moet hij kiezen voor een annuïtaire leningof een lineaire lening. De (deels) aflossingsvrijelening kan niet meer en daardoor kan Maartenminder (hypotheek)rente aftrekken dan Jan.Daarnaast kan hij geen Spaarrekening EigenWoning afsluiten (vanaf 1 januari 2013 vervaltdeze mogelijkheid).

Deze column is gebaseerd op wets-voorstellen die nog kunnen wijzigen.

‘Koop je in het oude ofin het nieuwe jaar?

Vanaf 1 januari 2013wijzigt het begrip

eigenwoningschuld’

3251

IDManager PDF Output - Vicinivax RABO 04... · DICHTERBIJ; VERNIEUWD EN TOCH VERTROUWD Kom op 9 of...

Documents

Transcript of IDManager PDF Output - Vicinivax RABO 04... · DICHTERBIJ; VERNIEUWD EN TOCH VERTROUWD Kom op 9 of...